❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 19 July 2025Main stream

Shabani nuk po ofrohet të jetë Tritan Shehu i Berishës 2.0

✇Java News
By: Java News
19 July 2025 at 09:18

Nga Erion Delvina

PolitikĂ« e vjetĂ«r Ă«shtĂ« qĂ« djemtĂ« inteligjentĂ« t’u hapin rrugĂ« mediokĂ«rve, t’i ndjekin, t’u nĂ«nshtrohen, t’u pĂ«rtypen edhe kur u hahet fjala.

Doni t’jua tregoj me emra, demek nuk i dini, tufat me tituj shkencorĂ« e fjalĂ«bukur, qĂ« ulĂ«n kryet e ndoqĂ«n rrugĂ«timet e pafundme tĂ« BerishĂ«s, MetĂ«s dhe RamĂ«s?

Nuk Ă«shtĂ« politikĂ« e vjetĂ«r, qĂ« shpesh, inteligjentĂ«t t’ua kujtojnĂ« me stil mediokĂ«rve vendin. NĂ« ShqipĂ«ri kjo Ă«shtĂ« e re! Bash kjo Ă«shtĂ« politikĂ« e re!

A është e bukur? E shëndetshme? Si fillim duket jo dhe aq. Mirëpo shfletimi i librit të vjetër të pluhuros disi. E disi alergjia bën të vetën. Edhe tështin. Edhe të krruhen sytë në fillim. Pastaj të çelen. Imuniteti nis e të mbron. Rritet.

Andaj moralin publik të dashamirësve të partive të reja se fintja e Shabanit me dajën, e kthen këtë të fundit te politika e vjetër, unë e gjej krejt pa vend.

Fare të palidhur.
Krejt e kundërta më duket e vërtetë!

E shoh ndryshe nga masa: Në atë lëvizje minimaliste me precizion të lartë pashë një politikan inteligjent. Krejt ndryshe. Që nuk hap rrugë nga Njëshit.

Shabani po kushtëzon fjalëmbajtje. Politika e vjetër nuk e bënte.

Jua shpjegoj edhe me Teori Loje po të doni: po nuk dua ta rëndoj me filozofi mëngjesore këtë status. Ndërrimi i rregullave të lojës në lojë e sipër, në një lojë si politika që është e përsëritshme, të jep faturë në besueshmëri.

Shabani nuk po ofrohet tĂ« jetĂ« Tritan Shehu i BerishĂ«s 2.0 me theks jugor. KĂ«tĂ« po bĂ«n! PĂ«r kĂ«tĂ« “po e shajnĂ«â€.

Sikur sapo t’u jepej rasti Ilir MetĂ«s t’ia prisnin rrugĂ«n ata burra inteligjentĂ« dhe intelektualĂ« qĂ« e ndiqnin nĂ« kapituj tĂ« ndryshĂ«m nĂ« LSI, apo BerishĂ«s kur po egĂ«rsohej, apo Nanos kur i kishte humbur pasioni, apo RamĂ«s oreksmadh pĂ«r pushtete qĂ« nuk i takojnĂ«, sot ShqipĂ«ria do tĂ« ishte Luksemburgu i Lindjes.

LĂ«vizja e Shabanit nĂ« distancĂ« duket njĂ« komplot oborri, otomanizĂ«m, por po ta vĂ«zhgosh ftohtĂ« Ă«shtĂ« njĂ« sistem inteligjent dhe bashkĂ«kohor qĂ« po instalohet: “pĂ«r budalla nuk mĂ« merr dot!”.

Minimalisht sikur në politikën e vjetër, kushdo që ka investuar në vete, kushdo që i thoshte vetes intelektual të bëhej pengesë për rrugën e tiranucëve, aq sa mundej, ashtu si mundej, aq sa për të mos i marr si të mirëqenë, aq sa për të mos ecur dot zbathur mbi trupat e tyre, tjetërkund do të ishim.

Një kafe nuk e kam pirë me Shabanin, por me të jam!- sa i takon këtij rasti.

“E kanĂ« rrudhur lojĂ«n nĂ« njĂ« mandat”, thonĂ«.
Ç’thoni more?
E shpjegon Teoria e Lojës, prapë, shpërblimi i fitores së lojës së tyre, të kësaj loje, tani dhe këtu, në këtë kontekst të dhënë, aq është: një mandat.
Nuk janë as PS, e as PD.

E me qenë se jemi këtu, nga këtu ngre edhe shqetësimin kryesor: ku ishin, ku janë, ku do të jenë endrishabanët e PS dhe PD?

The post Shabani nuk po ofrohet të jetë Tritan Shehu i Berishës 2.0 first appeared on JavaNews.al.

Yesterday — 18 July 2025Main stream

Apatia që po e sfilit vendin

✇Java News
By: Ben Andoni
18 July 2025 at 18:52

Nga Ben Andoni

Jo thjesht debati gati grotesk për mandatin e dy kryetarëve të partive të vogla, por ajo që po ndodh me opozitën në përgjithësi me ligjërimin deri cfilitës përditor të Berishës; zhgënjimi dhe boshësia që vjen nga vonesat dhe amullia e sistemit të drejtësisë, shtuar me aksionet e stërlodhshme të Ramës ndaj informalitetit po përcillen me një apati të madhe në vend. Stina e nxehtë e favorizon edhe më shumë për faktin se është stina më e vështirë e vitit, ndërsa shpresa e ndryshimit tashmë duket se është tejet i largët.

Zgjedhjet kanĂ« pak javĂ« qĂ« kanĂ« mbaruar. I vetmi referim gjysmĂ« objektiv Ă«shtĂ« viti 2030, vit i mĂ«tuar i integrimit tĂ« ShqipĂ«risĂ«, por qĂ« kap deri elementĂ« grotesku, kur nĂ« ditĂ«t tona po pĂ«rflitet deri pĂ«r ekzistencĂ« tĂ« kĂ«saj status quo tĂ« BE-sĂ« dhe rrezikun gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« afĂ«rt tĂ« luftĂ«s. NdĂ«rkohĂ« apatia ka kapur çdo segment tĂ« sĂ« pĂ«rditshmes, ndĂ«rsa situata nĂ« vend dhe sidomos tollovia e drejtimit nga PS-ja dhe papĂ«rgatitjes pĂ«r shumĂ« problematika tĂ« administratĂ«s sĂ« saj tregojnĂ« se gjĂ«rat janĂ« tĂ« vĂ«shtira pĂ«r t’u ndryshuar.

Studiuesit e lidhin termin “apati” sidomos nĂ« EvropĂ«n Lindore me shumĂ« elementĂ« kompleksĂ«, tĂ« cilat janĂ« tĂ« ndikuar kryesisht nga faktorĂ« historikĂ«, shoqĂ«rorĂ« dhe politikĂ«. Lajm i mirĂ« Ă«shtĂ« se nuk konsiderohet si tipar universal, por Ă«shtĂ« pĂ«rgjigje ndaj realiteteve tona specifike, ku tek ne ligjĂ«rohet sepse Berisha Ă«shtĂ« prej 35 vitesh nĂ« fokus tĂ« ShqipĂ«risĂ« post ’90, kurse Rama nga viti 1998 (27 vjet) Ă«shtĂ« prej gati katĂ«r mandatesh. SĂ«bashku, janĂ« aktorĂ«t dhe protagonistĂ«t kryesorĂ« politikĂ«-shoqĂ«rorĂ« tĂ« vendit. Duke pasur parasysh trashĂ«giminĂ« e historisĂ« sĂ« socializmit; zhvillimet ekonomike nĂ« vend, nĂ« disa momente qĂ« e ccuan vendin nĂ« zgrip; dhe mos arritjen e objektivave nga politika pĂ«r demokracinĂ« (ende s’kemi zgjedhje tĂ« pranuara), apatia tashmĂ« Ă«shtĂ« njĂ« reagim fare i arsyeshĂ«m ndaj kĂ«tij realiteti. Dhe, pavarĂ«sisht njĂ«farĂ« rritjeje ekonomike, e cila shikohet nĂ« vendet tona nĂ« Ballkan; pabarazitĂ« e tĂ« ardhurave dhe mundĂ«sive janĂ« tĂ« mĂ«dha; kurse lodhja e publikut pĂ«r lĂ«vizje sociale ka pĂ«rcjellĂ« nĂ« njĂ« frustrim dhe ndjenjĂ«n qĂ« po e pĂ«rjetojmĂ« tĂ« gjithĂ« se pĂ«rpjekja individuale Ă«shtĂ« fare e kotĂ«. Nuk ndryshon asgjĂ«. Ky realitet Ă«shtĂ« fat vetĂ«m i qeveritarĂ«ve dhe njerĂ«zve pranĂ« tyre qĂ« nuk i ndahen protagonizmit dhe qĂ« po ndikojnĂ« t’i zbrazin vendet e tyre. Duke nisur me ShqipĂ«rinĂ« dhe KosovĂ«n, qĂ« dikur ishin krenare pĂ«r popullsitĂ« e reja nĂ« kontinent duke vazhduar me SerbinĂ«, Malin e Zi, MaqedoninĂ« e Veriut dhe FederatĂ«n e Bosnje HercegovinĂ«s, tashmĂ« ballkanasit garojnĂ« pĂ«r tĂ« ikur.

ShqipĂ«ria e ka tĂ« gjallĂ« trashĂ«giminĂ« e autoritarizmit dhe kĂ«tĂ« e shikon deri nĂ« diskursin e liderĂ«ve tĂ« partive qĂ« lapsuset Frojdiane u nxjerrin fjalĂ« pĂ«r fjalĂ« shprehjet e komunizmit, tranzicionet ekonomike dhe ndjenja e pafuqisĂ« pĂ«rballĂ« diçkaje qĂ« nuk ndryshon
po e lodh vendin. Por nuk “e kupton” as Rama dhe ca mĂ« keq dhe opozita, qĂ« pason vetĂ«m veprimet e tij, pa asnjĂ« ide tĂ« re, duke i shĂ«rbyer pak individĂ«ve. (Javanews)

 

The post Apatia që po e sfilit vendin first appeared on JavaNews.al.

Udhëqim

✇Java News
By: Edison Ypi
18 July 2025 at 14:29

Nga Edison Ypi

I tmerruar nga halabakëria e kudondodhur dhe çmenduria që po të troket te dera, po pyet i habitur: A kanë mbetur këtu gjallesa normale ?
Po. Janë malet. Ik nëpër male. Te të vetmit xhantëlmenë që na kanë mbetur. Zvarrë si gjarpër apo në fluturim si zog, veç ik.
S’eo ment qĂ« nuk Ă«shtĂ« kollaj. Po tĂ« mos dish ti pĂ«rballĂ«sh vĂ«shtirĂ«sitĂ«, nuk do jetĂ« udhĂ«tim, do jetĂ« udhĂ«qim.
Malet nuk janĂ« nĂ« Sauk, as nĂ« LaprakĂ«. Malet janĂ« larg. Mund tĂ« çahet a çpohet njĂ« gomĂ« ku celulari s’ka valĂ«, as kalimtarĂ«, as makina. VetĂ«m breshka dhe gjarpĂ«rinj shkelur nga rrotat e makinave.
Të duhet një bashkudhëtar, një shoqërues, një pasagjer. Po, por ku ta gjesh ?!
I telefonon njërit, thotë jam i sëmurë.
Tjetrin nuk e lë gruaja të dali nga shtëpia.
NjĂ« i tretĂ« s’shkulet nga kafaneja.
I katërti është një depriment, një negativist, një acid, një ters, që jetën ta nxin.
I pesti është një i pandjeshëm të cilit të gjitha udhëtimet i duken gurë dhe drurë.
I gjashti një llafazan i padurueshëm.
I shtati një i kompleksuar që nuk e përballon dot muhabetin me kalimtarët anës udhës.
I teti njĂ« trutrashĂ« nĂ« kĂ«rkim tĂ« audiencĂ«s sa mĂ« inferiore pĂ«r t’i habitur injorantĂ«t me rrena.
Të tjerët janë thjesht varianta të këtyre.
Harroje bashkudhëtarin !
Ik vetëm !
Shqipëria është e vogël. Francezi, anglezi, gjermani, nisen e mbërrijnë me çantë në kurriz në Tajlandë e në Kinë duke kaluar nga Skrapari, ti ke frikë të shkosh vetëm se tu çpoka goma në Tërpan ose në Buz.
Nisu. Leri nazet. Tani qĂ« ka nisur asfaltimi i rrugĂ«s Berat – KĂ«lcyrĂ«, ik hidhi njĂ« sy asaj bukurie mahnitĂ«se me male, lugina, pĂ«rrenj, katunde, varre, pyje, korie, dhe gjithça tjetĂ«r qĂ« Zoti i ka falur atyre nahijeve.
Nga ora 8 të jesh në Berat.
Mos u fut nĂ« qytet. Mos pyet mbi cilĂ«n nga urat ta hedhĂ«sh Osumin. Nuk do kuptojnĂ« ç’u thua. S’e kanĂ« mendjen te asgjĂ« tjetĂ«r pĂ«rpos turizmit, turistave, hallet me akomodimin e tyre nĂ«pĂ«r dhoma, kuzhina, korridore, ballkone, zgĂ«qe. Po pyete, pĂ«rgjigja do jetĂ« njĂ« sallatĂ« verbale me hallet e tyre dhe pyetjet e tua, njĂ« babylon me emra, data, vende, materiale ndĂ«rtimi, çmime ushqimesh, tarifa fjetjeje.
Kaloje Osumin te Ura e Velabishtit. Kthehu majtas anës lumit nën këmbët e Goricës. Ik drejt deri në fund të rrugës ku janë ca shtëpi armenësh ose hebrejsh, askush nuk e di tamam, as vetë banorët.
Prej aty therja përpjetë.
Ke hyrë te Rruga e Këlcyrës ose Rruga e Duçes që i thonë vendalinjtë.
Berati si një babagjysh mijravjeçar shtrirë rrëzë Osumit Koka në Kala, zgjat dorën vjedh fruta pas kurrizit të Goricës te plantacionet e famshme të qershive, fiqve, rrushve.
MĂ« tutje, Tomorri nga e majta, Mali i Pilafit nga e djathta.
Rruga po zgjerohet dhe po ndreqet.
Makineri dhe puntorë gjithandej.
Aty-këtu duken gjurmë të kalldrëmit të Duçes.
Tek kalon gjithato kthesa dhe vështirësira, të duket, një herë si udhëtim, pastaj si udhëqim, një herë sikur po udhëton, tjetrën herë sikur po udhëqin
Ama ndreqja e rrugĂ«s po bĂ«het rrĂ«njĂ«sore. Me mure mbajtĂ«s, kanale kullues, ura pothuaj nĂ« çdo kthesĂ«, me gjithçka. Por atmosfera ndĂ«rtimore s’tĂ« lĂ« tĂ« mĂ«rzitesh.
Drobonik, Zhitom kalojnë shpejt, shtëpi, vila të reja, kopështije, me të ik menia.
Tyrbja e famshme anës udhës, Mekami i Zhitomit kushtuar shtatë heronjve të Qerbelasë që Jeziti i theri me shpatë, ka mbajtur frymën. Kujton lavdinë e shkuar, shkëlqimin e dikurshëm. Mezi pret të bëhet pjesë e Shtetit Bektashi që do shpallet së shpejti dhe do shkëlqejë si xhevahir i rrallë këtu ku do bëhet vend pelegrinazhi nga gjithë bota.
Te Qafa e Kumbullave shndrruar në gurore dhe lapidari i lënë pas dore, janë shtruar nja dy a tri kilometra asfalt.
Një çun me motoçikletë që vjen përballë habitet kur të sheh vetëm. Thotë se është puntor në ndërtimin e rrugës dhe ndjehet i lumtur kur shikon që ja lëvdon vendin dhe fshatin.
Deri në Tërpan rruga është zgjeruar në shkëmb. Gjithajo punë. Më tepër udhëqim se udhëtim.
Tërpani cop e çikë. Duket si i ngritur nga varri pas ndonjë bombardimi.
Ish lokalet, ish banesat, ish dyqanet e Tërpanit të gjitha të mbyllura.
Vetëm një derë e hapur.
Ulur para derĂ«s, njĂ« mesogrua me tĂ« zeza dhe celular nĂ« vesh – ku je Pikaso eja bĂ«je kryeveprĂ«n e paçmuar me titull “Kafexhesha”.
Përshëndetu me kafexheshën. Bëj pak muhabet. Kërkoji një birrë. Lëri një bakshish. Nuk do pranojë kurrsesi.
Gjatë pak minutave muhabet, pyete çfarë ka qënë kjo ndërtesa përbri, kjo gërdalla që duket sikur është bombarduar nga brenda ?
Kafexhesha, me një zë gjysëm vajtimtar gjysëm noatalgjik do të thotë se ka qënë vendi ku në kohën e Kooperativës fshati gatuante, hante, pinte, zbavitej, luante Yç me Tre, domino, fejohej, martohej, pillte, rriste çiliminjtë.
Po afrohet mesdita. Në Berat e Tiranë bën zheg. Këtu fresk.
PĂ«rtej TĂ«rpanit, disa kilometra rrjesht, pĂ«rgjatĂ« serpentinĂ«s ku topave dhe diagaçave tĂ« Duçes ju zhytĂ«n rrotat nĂ«pĂ«r baltra dhe u desh tĂ« vinte vetĂ« Duçja nga Roma t’i shtynte, ndreqja e rrugĂ«s nuk ka nisur. Se kur do e nisi, Allahu Babafetahu e di. TanipĂ«rtani kalimi mbi tĂ« nuk Ă«shtĂ« as udhĂ«tim as udhĂ«qim.
Diku afĂ«r kthesĂ«s sĂ« ÇorrogjafĂ«s, do tĂ« ngrijĂ« gjaku, do tĂ« bjeri qielli mbi kokĂ«: KatĂ«r eskavatora po zgjerojnĂ« rrugĂ«n. KanĂ« rrĂ«zuar dhe’ e gurĂ« qĂ« lartĂ«, dhe kanĂ« bllokuar qarkullimin. NjĂ« roje mesaburrĂ« me mustaqe do tĂ« lutet: “MerrmĂ« nĂ« fotografi mĂ« bĂ«j tĂ« famshĂ«m nĂ« Fejsbuk”. Do marri pamjen e duhur tĂ« fytyrĂ«s dhe do zerĂ« pozicionin e duhur pĂ«r njĂ« foto sa mĂ« tĂ« bukur, sipas tij.
Bëja foton, thuaji se do e bësh shumë të famshëm në Facebook dhe Instagram, dhe pyete nëse, tashmë,që rruga është e bllokur, duhet të kthehesh mbrapsht si gjarpër, Zhitom, Tyrbe, Drobonik, Berat, apo duhet të presësh sa rruga të hapet ?
Prit se do hapet shpejt, do thotë qefliu i Fejsbujut nga Zhapokika e Beratit.
Birra e kafexheshĂ«s vazhdon tĂ« jetĂ« e ftohtĂ«. BĂ«j kĂ«tĂ« manovĂ«r: Hidhe gjysmĂ«n e birrĂ«s nĂ« njĂ« gotĂ« plastike qĂ« e ke nĂ« makinĂ«. GjysmĂ«n lere nĂ« kanaçe. Zgjatja kanoçen me kujdes duke mos e ofenduar fejsbukistin. Thuaji t’ja çojĂ« gotĂ«n me birrĂ« manovratorit tĂ« eskavatorit. Manovratori do tĂ« falenderojĂ« me dorĂ« nga brenda kabinĂ«s. PĂ«r pak minuta hapet rruga.
Nga qafa lart, afĂ«r njĂ«rĂ«s nga “Tre AvgatĂ«â€ ose “Tre VezĂ«t”, asaj me njĂ« antenĂ« nĂ« majĂ«, e deri ku kjo rrugĂ« takohet me rrugĂ«n tjetĂ«r, mĂ« pak tĂ« rrahur, atĂ« qĂ« vjen nga Sinja mbi maja malesh, rruga Ă«shtĂ« e mbaruar, pret asfaltin.
Diku nĂ« mesin e kĂ«tij segmenti pranĂ« fshatit RehovĂ«, ndal pĂ«r tĂ« marrĂ« ndonjĂ« ujĂ« a birrĂ« te njĂ« lokal i vogĂ«l i improvizuar nga ndĂ«rtuesit e rrugĂ«s. S’kish qĂ«nĂ« e thĂ«nĂ«. Dera e kyçur. Kafexhiu sapo ishte larguar. Gurrmazi do mbesi thatĂ«.
Por Zoti mëshirëplotë nuk i sjell të gjitha të këqiat njëherësh.
Nga njĂ« Volkswagen pickup truck do tĂ« thĂ«rresi njĂ«ri me emĂ«r e mbiemĂ«r. ËshtĂ« inxhinieri i rrugĂ«s. KĂ«naqu me muhabet me inxhinierin. Pyete pĂ«r rrugĂ«n.
Diku te kryqëzimi me rrugën e Sinjës, hotel gjigant.
Para hotelit ka ndalur njĂ« cisternĂ« me nja 10 ton naftĂ«. Shkelje flagrante e rregullave tĂ« sigurimit teknik. Shoferi i cisternĂ«s plot me naftĂ« po pi kafe nĂ« verandĂ«n e hotelit. Po tĂ« ishte shtruar tĂ« hante do i thoja, madje do i bĂ«rtisja, ta largonte cisternĂ«n. MeqĂ«nse pas kafes do ikte, s’ja zura kafen nĂ« fyt.
Pronari i hotelit do tĂ« dali pĂ«rpara krahĂ«hapur. TĂ« njeh me libĂ«r shtĂ«pie. S’so ketĂ« tĂ« ndalur me lĂ«vdata pĂ«r ty domethĂ«nĂ« mua, dhe njerĂ«zit e tu, pra njerĂ«zit e mi.
Edhe Buzi si i bombarduar nga brenda. Prej krejt lokaleve tĂ« pak veteve mĂ« parĂ«, vetĂ«m njĂ«ri shĂ«rben. Edhe ai me kamarier qĂ« s’dihet ku ka vajtur. NĂ« njĂ« tavolinĂ« kanĂ« mbĂ«rritur para teje dhe janĂ« ulur e po presin banakierin e ikur nĂ« drejtim tĂ« paditur, inxhinieri dhe njĂ« ndihmĂ«s i tij.
Përpara ke Qafën e Kiçokut, Sukën, Ballabanin, dhe në fund të lavdishmen Këlcyrën.
NjĂ« mik nga Berati tĂ« tha se Buz – KĂ«lcyrĂ« Ă«shtĂ« e asfaltuar.
Drejt Këlcyrës po bëhen punime shumta në rrugë, nëpër kthesa, ura të vogla, dhe të tjera.
Asfalt asnjë metër.
Pse tĂ« gĂ«njeu miku, pĂ«r ç’qĂ«llim ogurzi, pĂ«r llogari tĂ« cilit mafioz ?! Mos u lodh ta gjesh. ËshtĂ« nga misteret mĂ« tĂ« thella tĂ« rrenacakĂ«risĂ« oqeanike shqiptareske.
Pak para Këlcyrës, ndale makinën te ndonjë hije anës rrugës. Mos zbrit. Ha diçka që more me vete. Shtyje drejt stomakut me ujin që të dha pronari i hotelit që të njihte me dhëmbë e dhëmballë, ai indiferenti para bombës atomike, cisternës së kuqe që nga çasti në çast do hidhte në erë hotelin.
KĂ«lcyra xhan-xhin.
Ik deri te “Tyrbja e Hasan Dede-sĂ«â€, Tyrbja e KĂ«lcyrĂ«s ka emĂ«r, ajo e Zhitomit s’ka emĂ«r. “PĂ«r Hasan Dedù” betohej dajua im. ËshtĂ« betimi mĂ« i fortĂ« e mĂ« i sigurtĂ« i kĂ«tyre anĂ«ve, fjala e fundit, pas sĂ« cilĂ«s rradhĂ«n e ka heshtja.
Po vete ora 1 e pasdites.
Berat – KĂ«lcyrĂ« 5 orĂ«.
Që kjo rrugë të nbarojë me asfalt tejetej, zor se duhen më pak se nja dy vjet, Për Hasan DedÚ.
Duhet larĂ« makina. ËshtĂ« bĂ«rĂ« helaq nga mijra pellgje, kthesa, tymra, pluhura.
Makinën po ta lan një përmetar i shkathët me 10 duar, 20 këmbë, pesë palë sy,.
Se nga vjen si hizër një moshatari i tij, një monstër 20 vjeçare, një kuintesencë e të riut tranzicional, një llapaqen që nis e të dërdëllit për: Sala, Edi, Meta, Fevziu, Zheji etj. etj. Mos ju përgjigj se të fëlliq. Mos ja zgjat se të ndot. Ik sa më shpejt nga këlliri tranzicional.
Poçëm e përpjetë, Cakran, Frakull, Levan, është llokëm e shijshme, por lere për herë tjetër.
KĂ«tĂ« herĂ« kthehu te njĂ« shpatull Mallakastre qĂ« s’ka tĂ« paguar. Kthehu nga rruga e vjetĂ«r, Fratar-Ballsh-Patos dhe do mĂ« kujtosh. Ka qĂ«nĂ« gjithmonĂ« po kaq, edhe mĂ« mahnitĂ«se se sot. Por e bĂ«nim me autobuz dhe s’kishim ngĂš tĂ« shihnim bukuritĂ« majtas e djathtas nga frika se na villte tjetri nĂ« prehĂ«r nga nausea.
Pa zbritur nga kodrat, pra nga lart e nga larg, Fieri i kullave duket si Hong Kongu i grataçielave.
Patos-Fier si Tiranë-Laprakë plot me biznese.
Merr një ujë e ca djathë e pak bukë te një minimarket se le nam, ke që në 6 të mëngjezit mbi timon.
Kur ke hyrë në autostradën Fier-lushnje do bindesh plotësisht për gabimin fatal që do kishe bërë po të kishe marrë me vete të sëmurin imagjinar, frikacakun nga gruaja, të dashuruarin me kafenenë, deprimentin e neveritshëm, kapadaiun që ska lexuar asnjë libër në jetën e vet, të paaftin për të këmbyer dy llafe me kalimtarin, hajvanin rrenacak që mbahet për superior.
RrugĂ«s pĂ«r TiranĂ« do tĂ« vijnĂ« nga para e nga prapa turlilloj udhĂ«tarĂ«sh dhe udhĂ«qirĂ«sh: Autoambulanca qĂ« tĂ« shurdhojnĂ« me sirena, kortezhe mortorĂ«, krushq mbi makina tĂ« shtrenjta ardhur nga kurbeti gjetur nuse nĂ« vend tĂ« vet, autobuza me turista, motoçikleta tĂ« mĂ«dhaja shqiptare dhe tĂ« huaja qĂ« janĂ« nisur t’i bien botĂ«s rrotull, udhĂ«tarĂ« vetmitarĂ« ose dy ose tre nĂ« rresht nisur mĂ« kĂ«mbĂ« pĂ«r nĂ« fund tĂ« botĂ«s, dhe plot e plot si kĂ«to tĂ« tjera. Mos u çudit nga. KĂ«shtu Ă«shtĂ« bota, jeta. Plot me udhĂ«time dhe udhĂ«qime. NĂ«se edhe pas mbi 12 orĂ« mbi timon dhe gjithato pĂ«rvoja nuk kupton se ça po them, keq puna. S’tĂ« ndihmoj dot. Je i pashpresĂ«. S’je as udhĂ«tar as udhĂ«qir, je bqir.

The post Udhëqim first appeared on JavaNews.al.

ÇfarĂ« tregon fshesa mbi bashkitĂ«

✇24 ore
By: Korresp.24-ore.com
18 July 2025 at 01:20
Kundërshtimi i një zyrtari që askush nuk ia kishte dëgjuar më parë emrin, deri ditën që u bë lajm kombëtar sepse kishte kundërshtuar kryeministrin, është një indicie domëthënëse për të shpjeguar fortunën që ka përfshirë pushtetin lokal. Mediat e raportuan me një kuriozitet të madh dhe habi të pafshehur faktin se kryetari i Bashkisë së 


Kur Shteti heshti dhe grabitësit folën

✇24 ore
By: Korresp.24-ore.com
18 July 2025 at 01:17
Shqiptarėt nė shekuj e  kanė ditur mirė pronėsinė e tokės. Kurrė  nuk e kanė zaptuar tokėn e tjetrit ose dhe atė tė shtetit. Pėr tė parėn kriste pushka, pėr tė dytėn i viheshin edhe prangat. Edhe gjatė gjysmė shekulli tė diktaturės komuniste askush nuk guxonte tė ndėrtonte nė tokėn e shtetit. Kishte pėr ta pritur 

Before yesterdayMain stream

Ç’ishin, ç’janĂ« dhe ç’nuk do tĂ« bĂ«hen Lapaj dhe Shabani, (Vet)vrasja e paralajmĂ«ruar

✇Albeu
By: M C
17 July 2025 at 19:25

Adriatik Lapaj dhe Endri Shabani njihen prej kohësh. Të dy kanë qenë pjesë e Aleancës Kuq e Zi, dikur nën drejtimin e Kreshnik Spahiut. Pra, jo vetëm që njihen mirë, por kanë ndarë edhe rrugë politike. Deri këtu, gjithçka normale.

Por akuzat që po shkëmbejnë sot si të ishin të sapo njohur, si të mos kishin kaluar bashkë asnjë ditë nuk kapërdisen lehtë. Jo se janë të paprekshëm, por sepse, nëse e kanë zgjedhur politikën si rrugë, duhet të dinë se në këtë fushë, gjithçka llogaritet dhe kujtohet.

Winston Churchill thoshte: “Politika Ă«shtĂ« arti i tĂ« parit nĂ« tĂ« ardhmen, por i veprimit nĂ« tĂ« tashmen.” E pra, nĂ«se donin tĂ« hynin nĂ« kĂ«tĂ« rrugĂ«, duhej t’i kishin menduar mirĂ« pĂ«r tĂ« dyja kohĂ«t, tĂ« tashmen dhe tĂ« ardhmen.

Me planin B, Endri Shabani bëri lëvizjen e tij: vendosi dajën në një vend të sigurt në listë. Fundja, një dyshim gjithmonë e mban njeriu për vete. Adriatik Lapaj nga ana tjetër, mes populizmit dhe mungesës së koherencës, lëshoi disa deklarata të nxituara , përfshirë atë kur tha se nuk do ta pranonte mandatin nëse nuk sigurohej më shumë se një vend në Parlament. Por ja që rezultati ishte pikërisht ai.

Në fund të ditës, politika pa pushtet ka vetëm fjalën. Dhe fjalët nëse nuk mbështeten nga veprimi, shterojnë.

Marrëveshja politike i dha shpresë Endrit, ndërsa rregulli elektoral i buzëqeshi edhe Adriatikut, duke i hapur rrugë përmes kuotave gjinore.

Sot, para tyre janë dy rrugë:
Ose tĂ« sqarohen si burra, shpejt e pa shumĂ« dramĂ«, pĂ«r hir tĂ« atyre qĂ« i votuan , pra pĂ«r tĂ« mos u kthyer nĂ« njĂ« tjetĂ«r serial me aktorĂ« kryesor Kordhoni–Xhuveli

Ose ta pranojnë hapur se kjo ishte një martesë politike me fund të parashikueshëm, duke varrosur vetë, me vetëdije, fatin e tyre politik pasi smund të ndërtojnë besim të qëndrueshëm.

Pas gjithë kësaj shfaqjeje, është e vështirë të besohet se 60 mijë qytetarë (të cilët sot ndahen më dysh) do të gjejnë arsyen për të votuar sërish për ta.

Sepse nĂ« fund, “gjelat e luftĂ«s” janĂ« territorialĂ«; luftojnĂ« deri nĂ« vdekje pĂ«r tĂ« ruajtur hapĂ«sirĂ«n e tyre. Por nĂ« kĂ«tĂ« rast, lufta e brendshme s’ështĂ« mĂ« pĂ«r idealin apo pĂ«r ndryshimin, por pĂ«r vendin nĂ« listë  Dhe kur beteja bĂ«het pĂ«r vetveten, pĂ«rfundimi Ă«shtĂ« njĂ«: figura tĂ« reja, me zakone tĂ« vjetra.

The post Ç’ishin, ç’janĂ« dhe ç’nuk do tĂ« bĂ«hen Lapaj dhe Shabani, (Vet)vrasja e paralajmĂ«ruar appeared first on Albeu.com.

Erion Veliaj nuk ka probleme me drejtësinë, por me njerëzit që kanë kapur drejtësinë në Shqipëri

✇Java News
By: Mero Baze
17 July 2025 at 17:42

Nga Mero Baze

Erion Veliaj është shtruar sot në një klinikë në Durrës për të kryer një kolonoskopi, një procedurë diagnostike mjekësore që lejon ekzaminimin e brendshëm të zorrës së trashë, për të shmangur rreziqet e mundshme të polipeve kancerogjene. Babai dhe gjyshi i tij kanë ndërruar jetë në moshë të re nga kjo sëmundje dhe ai ka një protokoll mjekësor të diktuar nga mjekët për kontroll të detyrueshëm njëvjeçar.

Përtej çdo limiti rreth përgjegjësisë që duhet të kenë për jetën e tjetrit, autoritetet e burgjeve ia kanë refuzuar për dy javë këtë procedurë të nevojshme, me arsyetimin fals se ai kërkon të dalë nga qelia për të takuar njerëz dhe se nuk e ka të nevojshme.

Pas presionit të mjekëve dhe familjes, u lejua sot i shoqëruar nga 30 policë të forcave speciale, tre prej të cilëve, jashtë çdo standardi mjekësor, kanë qëndruar edhe në sallën e operacionit, ku duhet të jenë të pranishëm persona të sterilizuar, duke shkelur kështu edhe protokollin shëndetësor.

Bashkë me ta, edhe gjysma e BKH-së ishte zhvendosur në spital. Nuk dihet nëse kishin vendosur snajpera në taracë, por klinika ishte kthyer në gjendje lufte.

Kjo situatë nuk ka nevojë për koment. Nuk është më vetëm frustrimi i një prokurori si Osli Dado, por edhe një bashkërendim i tij me autoritetet e burgjeve, të cilët janë nën urdhrat dhe pushtetin e ministrit Ulsi Manja.

I njĂ«jti ministĂ«r qĂ« ka lejuar qĂ« policĂ«t tĂ« ruajnĂ« Salianjin kur mbjell flokĂ« nĂ« spital privat apo rregullon hundĂ«n. I njĂ«jti ministĂ«r qĂ« argĂ«tohet me raportet se si kanĂ« bĂ«rĂ« seks eskortat me kriminelĂ«t nĂ« burgje, argĂ«tohet edhe duke linçuar njĂ« figurĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« PartisĂ« Socialiste, e cila – sĂ« paku deri mĂ« sot – nuk ka asnjĂ« akuzĂ« dhe pesha politike e tij nĂ« PartinĂ« Socialiste nuk ka asnjĂ« krahasim me atĂ« tĂ« Ulsi ManjĂ«s.

Erion Veliaj është në politikë me këmbët e veta dhe është bashkuar me Partinë Socialiste me një fluks të vetin njerëzish dhe votash që sot janë pjesë organike e Partisë Socialiste. Ai I a ka shtuar vota dhe pushtet Partisë Socialiste ndryshe nga Ulsiu që vetëm i ka marrë.

Ulsi Manja është ministër për arsye gjeografike, meqë është nga Dibra dhe meqë i ka premtuar pushtetit se me dibranët që drejtojnë SPAK-un, ai i ka marrëdhëniet e mira.

Ky kriter pĂ«r tĂ« cilin ai Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« ministĂ«r sot Ă«shtĂ« kthyer nĂ« njĂ« taksĂ« tĂ« rĂ«ndĂ« pĂ«r pushtetin e PartisĂ« Socialiste, pĂ«r shkak se duket qartĂ« qĂ« ai po e pĂ«rdor kĂ«tĂ« lidhje primitive krahinore dhe kĂ«tĂ« kriter primitiv pĂ«r çfarĂ« Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« ministĂ«r, pĂ«r t’u bĂ«rĂ« pjesĂ« e luftĂ«s sĂ« klaneve brenda pushtetit socialist.

Ngjarja e sotme, linçimi publik i Veliajt, me skena që nuk janë të denja as për persona të dënuar me burgim të përjetshëm, tregon se brenda pushtetit socialist ka një pol urrejtjeje politike me duar të lira për ta linçuar atë.

Dhe ky është një degradim edhe më i turpshëm i Reformës në Drejtësi sesa ajo që po ndodh me arrestimet paraprake politike, pa asnjë arsyetim, siç është arrestimi i Ilir Metës, Ilir Beqajt etj.

Ulsi Manja është lakmusi që tregon se si mund të keqpërdoret pushteti për interesa klanore, fisnore dhe mbi të gjitha, për epshe çnjerëzore.

Nuk mbaj mend pĂ«r 35 vite pluralizĂ«m qĂ« ndonjĂ« politikan shqiptar tĂ« jetĂ« trajtuar kĂ«shtu nĂ« burgje. Arrestimi mĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m politik ka qenĂ« ai i Fatos Nanos, por unĂ« kam shkuar dhe e kam takuar nĂ« qeli, dhe e kanĂ« intervistuar pa ndonjĂ« problem nga pikĂ«pamja e izolimit. Madje tĂ« gjithĂ« drejtorĂ«t e burgjeve silleshin si vartĂ«s tĂ« tij. As ish-anĂ«tarĂ«t e ByrosĂ« Politike nuk janĂ« keqtrajtuar nga ish-tĂ« burgosurit qĂ« u bĂ«nĂ« drejtorĂ« burgjesh nĂ« vitet ’90 nĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ«.

Nuk po flas pastaj për politikanë të tjerë të dënuar, që burgun e kanë pasur një mjedis izolimi, por jo persekutimi dhe linçimi njerëzor.

NĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« justifikuar aktet linçuese tĂ« tij, Ulsi Manja furnizon rregullisht me dezinformacione Kryeministrin, duke i raportuar pĂ«r gjoja telefona tĂ« fshehur tĂ« Veliajt nĂ« burg, apo biseda tĂ« tij me persona publikĂ« – pĂ«rfshirĂ« edhe mua – çka janĂ« tĂ«rĂ«sisht gĂ«njeshtra tĂ« trasha qĂ« pĂ«rpiqen tĂ« justifikojnĂ« veprimet e tij represive. Nuk kam folur kurrĂ« me Veliaj nĂ« telefon dhe as e kam takuar ndonjĂ«herĂ« qĂ« kur Ă«shtĂ« arrestuar. Nuk jam njeriu i tij mĂ« i afĂ«rt jashtĂ« burgut, as politikisht dhe as shoqĂ«risht, ndaj nuk mĂ« takon mua as tĂ« shkoj ta takoj dhe as tĂ« flas me tĂ« nĂ« telefon. Ka shumĂ« miq e shokĂ« mĂ« tĂ« ngushtĂ« se mua nĂ« pushtet, nĂ« qeveri, nĂ« krye tĂ« qeverisĂ« – aty ku, paksa, janĂ« dhe armiqtĂ« mĂ« tĂ« mĂ«dhenj tĂ« tij.

KĂ«tĂ« fushatĂ« e kanĂ« ndĂ«rmarrĂ« edhe para gjyqit nĂ« GjykatĂ«n e LartĂ«, pĂ«r tĂ« justifikuar faktin qĂ« ai nuk duhet lĂ«nĂ« i lirĂ«. KĂ«shtu, tre gjyqtarĂ« – njĂ« prej tĂ« cilĂ«ve socialist i shpallur, djali i njĂ« ish-sekretari tĂ« parĂ«, njĂ« tjetĂ«r njĂ« servil pushteti qĂ« ka kaluar vetingun duke fjetur nĂ« paradhomĂ«n e qeverisĂ«, me fĂ«mijĂ«t tĂ« punĂ«suar nĂ« shtet, dhe tjetra njĂ« gjyqtare lojaliste ndaj pushtetit – vendosĂ«n me “unanimitet, pas njĂ« debati tĂ« ashpĂ«r”, qĂ« ta lĂ«nĂ« nĂ« burg pa akuzĂ«.

Kjo e sotmja është ajo pika që derdh gotën. Ajo tregon se Erion Veliaj nuk ka probleme me drejtësinë, por me njerëzit që kanë kapur drejtësinë në Shqipëri dhe me pushtetin e Partisë Socialiste.

The post Erion Veliaj nuk ka probleme me drejtësinë, por me njerëzit që kanë kapur drejtësinë në Shqipëri first appeared on JavaNews.al.

Të mësosh hilet para rregullave

✇Abc News
By: Skënder Minxhozi
17 July 2025 at 12:19

Nga Skënder Minxhozi

Kjo është pikërisht kjo që po shohim të konsumohet këto orë mes dy prej figurave të reja që hynë në fushatën e 11 majit me synime të deklaruara për të prodhuar një revolucion politik. Në vend të revolucionit në fakt po prodhojnë zhgënjim tek mijërat që i votuan, ose shpoti e nënqeshje ironike tek ata që nuk u besuan votën.

Përplasja Lapaj-Shabani nuk është një konflikt parimesh, por fryt i skemave e taktikave hileqare që ata sollën në fushatën elektorale, me shpresën se do të zbutnin apo devijonin efektet e kodit zgjedhor. Të një kodi të padrejtë për të vegjëlit, duhet pranuar. Dhe sapo hilet që aplikuan krijuan sherre të brendshme lidhur me mandatin parlamentar që morën, partneriteti shpërtheu, miqësia politike u prish dhe gjuha shkoi larg tek kërcënimet.

Si zakonisht ai që nuk përton të përdorë i pari akuzën, denigrimin dhe arrogancën publike është Adriatik Lapaj. Një politikan i cili pretendonte gjatë fushatës se kishte në dorë çelësat e zgjedhjeve dhe se do të vendoste gjithçka vetë pas 11 majit. Si çdo yll i ri që e djeg vrullshëm karburantin e vet, dhe ai e sheh sot veten viktimë të cinzimit të politikës, por edhe të skemave që ndërtoi me Shabanin dhe bashkëpunëtorët e tij.

ËshtĂ« e kotĂ« tĂ« dĂ«gjohen dhe tĂ« kĂ«rkohet tĂ« analizohen replikat tashmĂ« armiqĂ«sore mes tyre nĂ« kĂ«to javĂ« pas zgjedhjeve. TashmĂ« aty s’ka mĂ« asgjĂ« politike, por vetĂ«m mllef personal. Koalicioni “ShqipĂ«ria bĂ«het” ka qenĂ« njĂ« produkt i dy lĂ«vizjeve politike dhe si i tillĂ« debati se cilit i takon mandati i vetĂ«m qĂ« prodhuan 60 mijĂ« votat kombĂ«tare, Ă«shtĂ« thjesht subjektiv. Secili po tĂ«rheq nga vetja e tij nĂ« kĂ«tĂ« proces divorci publik ku janĂ« pĂ«rfshirĂ« edhe familjarĂ« e tĂ« afĂ«rm. ËshtĂ« njĂ« skenĂ« e shĂ«mtuar dhe diametralisht e kundĂ«rt me realitetin qĂ« ky koalicion apo edhe partitĂ« e tjera tĂ« reja ofronin para zgjedhjeve.

Strategjia elektorale e shpĂ«rndarjes sĂ« fokusit nĂ« tĂ« gjithĂ« territorin e ShqipĂ«risĂ« dhe diasporĂ«n, e jo tek njĂ« apo dy qarqe, duket se ka penalizuar nĂ« mĂ«nyrĂ« fatale koalicionin “ShqipĂ«ria bĂ«het”. Votat pĂ«r tĂ« prodhuar mandate janĂ« aty, por janĂ« tĂ« shpĂ«rndara nĂ« tĂ« gjithĂ« hartĂ«n elektorale tĂ« vendit.

KĂ«sisoj Ă«shtĂ« e kotĂ« tĂ« hysh e tĂ« ndash tani sherret pĂ«r mandatin e mbetur, pasi ishte dhe Ă«shtĂ« lehtĂ«sisht e parashikueshme se pĂ«r atĂ« mandat do tĂ« kishte sherr, pavarĂ«sisht pĂ«rbetimeve se “unĂ« heq dorĂ«, unĂ« s’futem nĂ« parlament”. Siç pritej doli dikush, ai i panjohuri i zakonshĂ«m i kĂ«tyre rasteve, qĂ« prishi gjithĂ« skemĂ«n. Kur listat mbushen me persona rastĂ«sorĂ«, me farefis e dajallarĂ«, atĂ«here Ă«shtĂ« rasti mbreti i botĂ«s. Dhe rasti vendosi pasi logjika dhe strategjia politike qĂ« e dobĂ«t, e improvizuar dhe fluturake.

Sherri Lapaj-Shabani Ă«shtĂ« epilogu i trishtĂ« i njĂ« sage e cila vetĂ«m tre muaj mĂ« parĂ« vetĂ«ofrohej me ambicjen pĂ«r tĂ« ndryshuar trashĂ«giminĂ« 35 vjeçare tĂ« politikĂ«s sĂ« tranzicionit shqiptar. Ajo qĂ« mbetet Ă«shtĂ« njĂ« parlament i ri i dominuar sĂ«rish nga dy aktorĂ« tĂ« vjetĂ«r, teksa “tĂ« rinjtĂ«â€ mbetĂ«n praktikisht me njĂ« grusht mizash nĂ« dorĂ«. Sepse mĂ«suan hilet para rregullave.

Duke hequr mĂ«njanĂ« Shehajn, i cili ka qenĂ« edhe mĂ« parĂ« deputet, tĂ« gjithĂ« krerĂ«t e lĂ«vizjeve tĂ« reja politike mbetĂ«n jashtĂ« Kuvendit. Sindroma e “dajĂ«s sĂ« Endrit”, por edhe gabime tĂ« tjera para dhe gjatĂ« fushatĂ«s, lanĂ« jashtĂ« parlamentit njĂ« mozaik siglash qĂ« mund tĂ« kishin mĂ« shumĂ« rol nĂ« politikĂ«n e sotme shqiptare. Dhe duhet thĂ«nĂ« se Qori, Shehaj, Lapaj e Shabani kishin njĂ« rast tĂ« artĂ« qĂ« tĂ« krijonin njĂ« masĂ« kritike sfiduese nĂ« sallĂ«n e parlamentit, aty ku Ă«shtĂ« qendra gravitacionale e politikĂ«s.

Edhe këto lëvizje politike, që refuzuan edhe të bashkëpunonin mes tyre, rezultojnë sot de facto në librin e trashë të dështimeve për të rrëzuar PS e PD nga piedestali i përjetshëm. Sepse veç të tjerash nuk shkohet në luftë kundër mbifuqisë politike të Ramës e Berishës me dajallarë dhe emra tërësisht të panjohur të cilët nuk i thonë asgjë askujt. E ky është një mësim i hidhur, që Lapaj e Shabani nuk janë të parët që po e mësojnë.

“MĂ« mirĂ« njĂ« varr nĂ« Kolumbi,se njĂ« qeli nĂ« AmerikĂ«â€, skema e Escobar pĂ«r tĂ« 


✇Opinion.al
By: b b
16 July 2025 at 23:10

NĂ« studion e “Opinion” nĂ« Tv Klan, rikthehet nĂ« fokus njĂ« nga episodet mĂ« tĂ« errĂ«t dhe tronditĂ«s tĂ« historisĂ« sĂ« KolumbisĂ«, sulmi brutal ndaj Pallatit tĂ« DrejtĂ«sisĂ« mĂ« 6 nĂ«ntor 1985, “orkestruar” nga Pablo Escobar.

Ishte një ditë që ndryshoi fatin e drejtësisë kolumbiane, kur një sulm i përgjakshëm vrau 12 gjyqtarë të Gjykatës së Lartë dhe zhduku dosjet kyçe që do të mund ta çonin baronin e drogës në një ekstradim të pashmangshëm drejt SHBA-ve.

Gazetarja Fatjona Mejdini thekson se ishte pikërisht kjo marrëveshje për ekstradimin që ndezi alarmin tek Escobar. Escobar nuk e ndërmori vetë sulmin, por pagoi grupin gueril M-19 për të sulmuar në emër të tij, një manovër e ftohtë mafioze për të qëndruar jashtë skemës, por me kontroll total mbi rezultatin. Gazetari Blendi Fevziu nënvizon se qëllimi ishte i qartë, shkatërrimi i çdo prove ligjore që mund të çonte në ekstradim.

Në thelb të gjithë këtij makthi që përfshiu një komb, fshihej një frikë e vetme, të mos përfundonte në duart e drejtësisë amerikane. Dhe për këtë, Escobar ishte i gatshëm të shpërthente një luftë tw përgjakshme. Sepse për të, ekstradimi nuk ishte opsion, ishte fundi.

Fatjona Mejdini: Gjykata në Kolumbi kërkonte që të aprovonte marrëveshjen e ekstradimit me SHBA-të, që do të ishte fundi i Escobar dhe ekstradimi i tij në SHBA.

Blendi Fevziu: Ai shkoi dhe shkatërroi që të gjitha dosjet, që të mos kishte element për ta ekstraduar.

Artan Hoxha: Ai vrau 12 gjyqtarë, gjysmën e gjyqtarëve. Ai në momentin që nuk hyri në politikë, ai u çoi një mesazh shtetit kolumbian dhe drejtësisë kolumbiane. Ai bëri një marrëveshje dhe pagoi M-19, i pagoi për ta bërë këtë sulm, për të qëndruar vetë jashtë skemës. Ndërkohë që ai kishte hyrë në parlament në vitin 1982 dhe në vitin 1984 është tërhequr nga politika. Por, ai ndjeu rrezikun që do të vinte nga sulmi politik, sepse ai hyri në politikë për të mbrojtur biznesin. Në nuk mund ta rrisim dhe ta mbrojmë biznesin për qenë vetë në politikë, në qeveri. Ideja e tij ishte që mafia të kishte shtetin e vet dhe kjo është një gjë që ka ndodhur edhe në vende europiane. Por, mënyra se si kërkoi që të hynte dhe fakti që aty SHBA-të kishin hyrë fuqishme, ishin pengesat që e ndaluan atë. Në këtë sulm që bëri në Gjykatën e Lartë në fakt e detyroi qeverinë kolumbianë që të pengonte ekstradimin. Pra të anulonte marrëveshjen që kishte me SHBA-të për ekstradimet. Pas këtij sulmi Gjykata e Lartë u mblodh dhe mori vendimin që të pengonte ekstradimin.

Blendi Fevziu: Sepse ai shpërtheu një fushatë terrori në të gjithë Kolumbinë.

Fatjona Mejdini: Ka njĂ« moto sa i takon çështjes sĂ« ekstradimit. Escobar thoshte ‘mĂ« mirĂ« njĂ« varr nĂ« Kolumbi, se sa njĂ« qeli nĂ« Amerikë’. Ekstradimi ishte njĂ« çështje qĂ« ai nuk e diskutonte dhe ishte njĂ« çështje qĂ« ai i druhej akoma mĂ« shumĂ«. Edhe fushata e tij e terrorit nĂ« fund tĂ« viteve ’80 u udhĂ«hoq nga frika e ekstradimit. Ai detyroi qeverinĂ« qĂ« tĂ« negocionte pĂ«r mos e ekstraduar.

Fluturimi i anuluar për Vjenë

✇Java News
By: Veton Surroi
16 July 2025 at 22:18

TridhjetĂ« vjet pas gjenocidit nĂ« SrebrenicĂ« dhe pĂ«rsĂ«ritjes “kurrĂ« mĂ«â€ po ndodh gjenocidi nĂ« Gaza. E, sot po mungon madje edhe njĂ« Yasushi Akashi, simboli i pafuqisĂ« sĂ« OKB-sĂ«. Tash ka vetĂ«m heshtje

Nga Veton Surroi

1.

Aeroplani ishte ukrainas dhe i ngjyrosur me të bardhë e me shenjën UN në të, karriget me komoditet sovjetik, piloti mezi kuptohej kur shpjegoi se si do të udhëtonim nga Prishtina për në Vjenë dhe e tëra dukej krejtësisht surreale në atë verë të vitit 1995 ndërsa shkoja në një konferencë që e organizonte në Vjenë i dërguari i veçantë i OKB-së për ish-Jugosllavi Yasushi Akashi.

Dr. Akashi kishte mirësjelljen tipike japoneze me buzëqeshje të vërejtshme edhe në sy, dashamirësinë budiste për paqe dhe mungesën e njohurive për vendin dhe kohën në të cilën shërbente. Koha dhe vendi qenë ish-Jugosllavia që shpërbëhej me luftë, një Kroaci që po çlironte territorin e vet, një Bosnjë e Hercegovinë që zhbënte me gjak tërë strukturën e jetës së vet sociale, ne të tjerët që shikonim se si do të zhvillohej kjo luftë e me dëshirë intime që e tëra të mbetej pa forcë e të mos mbërrinte te pragu i shtëpisë.

Mbërritëm në Vjenë, të pamësuar me faktin se distanca mes nesh dhe atij qyteti është më pak se dy orë, u takuam me miq të shoqërisë civile e të politikës demokratike nga shtetet e ndryshme të ish Jugosllavisë, biseduam me ekspertë e diplomatë, folëm çka folëm në konferencë dhe u kthyem sërish me avionin e veçantë, ende të mrekulluar me normalitetin e nisjes prej Vjenës pasdite dhe arritjes në shtëpi para mbrëmjes.

U dakorduam në Vjenë që të takohemi sërish së shpejti. Ndoshta jo pse shihnim ndonjë vlerë të shtuar por aty ishin të gjitha benefitet e tjera të udhëtimit me avion special, qëndrim në hotel luksoz, bisedë intelektuale të nivelit të lartë, aromë e pamje Vjene e qytetërimi e njerëzish të pabrengosur me ekzistencën imediate.

Kur erdhi ftesa për të shkuar sërish Iso Rusi , një prej gazetarëve më të njohur dhe intelektual publik i respektuar gjithandej Maqedonisë veriore, u dakordua me mua që të mos shkojmë. Ia shkruam një letër Yasushi Akashit, i shpjeguam se ishte moralisht e papranueshme për ne të shkonim në Vjenë për të folur sërish për pajtimin e popujve përderisa në Srebrenicë ishin të zhdukur disa mijëra meshkuj myslimanë. Ndonëse nuk e shkruam ashtu, që të dy ishim të pajtimit se fjalët janë të tepërta kur ndodh gjenocidi e ti përpiqesh të vazhdosh aty ku e le herën e kaluar.

2.

Ja, nga ajo letër kaluan 30 vjet. Nuk ndryshuam historinë-dy gazetarë që i shkruajnë një zyrtari të lartë të OKB-së që beson se ia vlen të mbahet një konferencë në Vjenë me temë pajtimi të popujve, ndërsa njëri prej popujve po zhduket biologjikisht, nuk ndikuan as që të ndalet konferenca; ajo vazhdoi siç qe parashikuar.

Por, si autorë të letrës (dhe besoj se mund të flas edhe në emër të Isos) besuam se duhej mbrojtur parimësinë për hir të parimësisë, por në të njëjtën kohë edhe ta shndërrojmë parimësinë në funksion të vetinteresit. Srebrenica ishte një akt gjenocidi dhe nëse nuk e ngre zërin kundër gjenocidit i ke dhënë rrugë që të vijë te ti. Kjo nuk kishte të bënte vetëm me ish-Jugosllavinë. Siç kishte kuptuar presidenti Clinton, gjatë mandatit të tij ndodhi gjenocidi në Ruanda dhe andaj nuk mund ta lejonte në Bosnjë e Hercegovinë. Dhe, kur shkuam në Shtëpi të Bardhë si delegacion i Kosovës në maj të vitit 1998 na premtoi që nuk do të lejojë që Bosnja të përsëritet në Kosovë.

Mbrojtja e parimit është gjithnjë më e vlefshme nëse fillon ta mbrosh për të tjerët e jo për veten.

3.

M’u kujtua Yasushi Akashi, sepse mĂ« duket se po kalojmĂ« nĂ«pĂ«r njĂ« moment tĂ« ngjashĂ«m politik, por nĂ« njĂ« botĂ« krejt tjetĂ«r. AtĂ«herĂ« Yasushi Akashi u shndĂ«rrua nĂ« simbol tĂ« dobĂ«sisĂ« sĂ« OKB-sĂ«, sepse po ashtu simbolizonte paaftĂ«sinĂ« e asaj qĂ« po ndodhte nĂ« ish-Jugosllavi. Tash OKB-ja ka si tĂ« dĂ«rguar pĂ«r PalestinĂ« Francesca Albanesen, njĂ« akademike e guximshme e cila e pĂ«rshkruan realitetin me pĂ«rshkrim qĂ« nuk lĂ« vend pĂ«r dykuptimĂ«si: pra gjenocid.

Por, tash ka sĂ«rish heshtje apo formulime qĂ« “dĂ«nojnĂ« ashpĂ«r sulmin e dronĂ«ve ndaj Kievit” apo “dĂ«nojnĂ« ashpĂ«r dhunĂ«n qĂ« shkaktoi vdekjen e civilĂ«ve nĂ« Gaza”. KĂ«to formulime janĂ« tĂ« njĂ«llojta me heshtje, nuk kanĂ« ndikim ndonjĂ«fare. Çdo lider nĂ« cilindo vend tĂ« botĂ«s mund tĂ« jetojĂ« me “dĂ«nim tĂ« ashpĂ«r”, e liderĂ« si Putini apo Netanyahu posaçërisht. QĂ« tĂ« dy jetojnĂ« me aktakuzĂ« tĂ« GjykatĂ«s NdĂ«rkombĂ«tare tĂ« DrejtĂ«sisĂ« pa ndonjĂ« telashe. PĂ«r mĂ« tepĂ«r qĂ« tĂ« dytĂ« jetojnĂ« me kĂ«naqĂ«sinĂ« e tĂ« pasurit njĂ«ri tjetrin. B.Netanyahu Ă«shtĂ« nĂ« thelb pĂ«rkrahĂ«s i RusisĂ« sĂ« Putinit qĂ« do tĂ« zgjerojĂ« kufijtĂ« e vet aty ku mendon se Ă«shtĂ« Rusia e popullit rus. V.Putini Ă«shtĂ« shumĂ« i kĂ«naqur me praninĂ« e Netanyahut nĂ« kĂ«tĂ« moment historik: çka janĂ« disa dronĂ« qĂ« dĂ«rgohen nĂ« Kiev kundĂ«r ukrainasve kur Netanyahut i lejohet gjenocidi i hapur nĂ« Gaza, sepse fundja edhe ai do tĂ« krijojĂ« Izraelin e Madh, atĂ« biblik, shtetin kombĂ«tar hebre.

Para tridhjetë vjetësh brenda disa ditëve u ekzekutuan disa mijëra boshnjakë-myslimanë. Do të ketë pasur urrejtje tek ata që kryen ekzekutimet, sepse në fund dinin që po u merrnin jetë njerëzve të tjerë. Por, kjo urrejtje ishte e lidhur me një përllogaritje mendore, me një racionalitet: ai territor duhej të ishte pjesë e shtetësisë së zgjatur serbe (qoftë si Serbi të Madhe , qoftë si Republika Srpska) dhe në atë territor nuk kishte vend për boshnjakët.

Vrasja masive apo në këtë rast gjenocidi nuk janë organizim kolektiv i shfryrjes së urrejtjes, janë projekte racionale që kërkon zgjidhje mekanike; në Srebrenicë ishin pushkët automatike të autoblindave dhe ato personale, në Auschwitz ishin komorat e gazit, në Gaza është bombardimi nga lartësia deri në krijimin e kushteve që aty të mos ketë palestinezë, të gjallë a vdekur.

4.

NĂ« EvropĂ« para SrebrenicĂ«s gjenocidi kishte ndodhur gjatĂ« nazizmit. Ideja fillestare qe ajo e dĂ«bimit tĂ« hebrenjve prej shtetit tĂ« “pastĂ«r” gjerman. Kur u pa se kjo po shkon ngadalĂ« u zhvillua metodologjia e shfarosjes nĂ« masĂ«.

Tri gjĂ«ra ndodhĂ«n prej atĂ«herĂ«. E para ishte motoja “kurrĂ« mĂ«â€, pra vendosja e standardeve morale dhe juridike qĂ« gjenocidi tĂ« mos ndodhĂ« ndonjĂ«herĂ« tjetĂ«r. E dyta ishte procesi i ballafaqimit me tĂ« kaluarĂ«n e popullit gjerman , atij qĂ« ndonĂ«se nuk ishte fajtor individualisht kishte pĂ«rgjegjĂ«si kolektive pĂ«r gjenocid. E treta ishte themelimi i shtetit tĂ« Izraelit, si njĂ« lloj kompensimi pĂ«r njĂ« ndjenje fajĂ«sie tĂ« popujve evropianĂ« e tĂ« SHBA-ve pĂ«r lejimin qĂ« para syve tĂ« tyre tĂ« ndodhte Holokausti.
Kur ndodhi nĂ« SrebrenicĂ« u pĂ«rsĂ«rit “kurrĂ« mĂ«â€.

Tash po ndodh nĂ« Gaza. Nga liderĂ«t evropianĂ« po mungon njĂ« pyetje thelbĂ«sore: pĂ«rse po ndodhĂ« kjo tridhjetĂ« vjet pasi thamĂ« “kurrĂ« mĂ«â€ dhe çfarĂ« mund tĂ« bĂ«jmĂ« ne dhe shtetet tona qĂ« kjo tĂ« ndalet? Ata kanĂ« gjithsesi mĂ« shumĂ« nĂ« duart e tyre se mundĂ«sinĂ« e shkrimit tĂ« njĂ« letre Jasushi Akashit tĂ« kĂ«saj epoke.

Dhe, kanĂ« nĂ« duar momentin kur do tĂ« pĂ«rsĂ«risin “kurrĂ« mĂ«â€, por pĂ«r ta bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« duhet tĂ« pranojnĂ« realitetin qĂ« tashmĂ« çdo studiues i gjenocidit e di, se ajo qĂ« po ndodh nĂ« Gaza ka njĂ« emĂ«r.

The post Fluturimi i anuluar për Vjenë first appeared on JavaNews.al.

Hoxha zbulon si Escobar nisi aktivitetin e tij të paligjshmërisë.

✇Opinion.al
By: b b
16 July 2025 at 22:58

Gazetari Artan Hoxha nĂ« studion e emisionit “Opinion” nĂ« Tv Klan, teksa flet pĂ«r historinĂ« e jetĂ«s sĂ« ‘Mbretit tĂ« KokainĂ«s’, Pablo Escobar, ka treguar se si e ka nisur ai aktivitetin e tij tĂ« paligjshmĂ«risĂ«.

Hoxha zbulon se, Escobar gjithçka e ka nisur me vjedhjen e gurëve të varreve, duke iu fshirë emrin dhe më pas duke i rishitur.

“Ka lindur nĂ« njĂ« familje tĂ« varfĂ«r. Ishin shtatĂ« fĂ«mijĂ« dhe ky ishte fĂ«mija i tretĂ«. Fillimisht ai Ă«shtĂ« marrĂ« me grabitjen e gurĂ«ve tĂ« varreve. KĂ«shtu e ka nisur. Ju fshinin emrat dhe i rishisnin. Pra ky Ă«shtĂ« aktiviteti i parĂ« qĂ« nga e ka nisur Pablo Escobar. NĂ« adoleshencĂ«n e vet u bashkua me kushĂ«ririn e vet dhe bashkĂ« mĂ« atĂ« e ka kaluar pjesĂ«n e adoleshencĂ«s dhe gjimnazin nuk e mbaroi, por pas dy vitesh falsifikoi njĂ« diplomĂ« gjimnazi dhe u regjistrua nĂ« fakultet juridik pĂ«r avokat. Ëndrrat qĂ« kishte nuk pĂ«rputheshin me statusin qĂ« ai kishte nĂ« shoqĂ«ri”, tha Hoxha.

Ndër të tjera, Hoxha tregon edhe për kontaktin e tij me një kimist nga Kili, takim i cili shënjoi fillimet e tij me trafikun e drogës.

“Praktikisht ai jetonte nĂ« njĂ« zonĂ« ku idetĂ« qĂ« ai kishte nuk pĂ«rputheshin dhe ai ishte vazhdimisht nĂ« kĂ«rkim pĂ«r atĂ« qĂ« do ta çonte lartĂ«. NĂ« momentin qĂ« ai krijoi grupin me kushĂ«ririn e vet dhe njerĂ«z tĂ« afĂ«rt dhe u lidh me kontrabandistĂ«t, aty ai ra nĂ« kontakt me njĂ« kimist, i cili kishte qenĂ« nĂ« Kili. Kili deri nĂ« ’73 ka qenĂ« prodhuesi kryesor i kokainĂ«s. TrafikantĂ«t u larguan nga Kili dhe eksperiencĂ«n e fituar aty e shpĂ«rndanĂ« nĂ« kontinent. Lidhja qĂ« bĂ«ri me kimistin nga Kili, ai i dha mĂ«nyrĂ«n dhe i tregoi se sa e leverdishme Ă«shtĂ« kokaina dhe ndĂ«rkohĂ« nĂ« qytet njĂ« trafikante ishte bĂ«rĂ« shumĂ« e njohur, e cila po trafikonte nĂ« Shtetet e Bashkuara dhe ajo i tregoi Escobar rrugĂ«t dhe format se çfarĂ« interesi pĂ«rbĂ«nte kjo lĂ«ndĂ« narkotike duke shkuar nĂ« SHBA. Kur ai u rrit dhe krijoi lidhje, i shkoi nĂ« mendje qĂ« kĂ«tĂ« tregun mos ta bĂ«jmĂ« ne dhe tĂ« krijojmĂ« njĂ« aleancĂ« qĂ« mĂ« vonĂ« u quajt “Karteli i Medelinit’ mes pjesĂ«tarĂ«ve tĂ« njohur, tĂ« cilĂ«t ishin njĂ«kohĂ«sisht trafikant, por ky kishte atĂ« idenĂ« qĂ« ne duhet tĂ« krijojmĂ« njĂ« aleancĂ« dhe ai arriti duke bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« aleancĂ«â€, thekson Hoxha.

Bosi famëkeq i drogës, dhe kreu i kartelit të Medellín, Pablo Escobar, u vra më 2 dhjetor 1993 në qytetin Medellín, në Kolumbi, një ditë pasi kishte festuar 44-vjetorin e tij.

 

Ja si u arrit vrasja e “Mbretit tĂ« KokainĂ«s”, Pablo Escobar

✇Opinion.al
By: b b
16 July 2025 at 22:26

Bosi famëkeq i drogës, dhe kreu i kartelit të Medellín, Pablo Escobar, u vra më 2 dhjetor 1993 në qytetin Medellín, në Kolumbi, një ditë pasi kishte festuar 44-vjetorin e tij.

Emisioni “Opinion” nĂ« Tv Klan, mbrĂ«mjen e sotme, Ă«shtĂ« ndalur nĂ« historinĂ« si dhe vrasjen e tij.

Gazetarja, Fatjona Mejdini ka sjellë në vëmendje operacionin për lokalizmin dhe më pas ekzekutimin e tij.

Ka qenë një telefonatë me djalin e tij, ajo që bëri të mundur lokalizimin nga policia të vendndodhjes së saktë dhe më pas ekzekutimin e tij në tentativën për tu arratisur përmes çatisë.

“Akti qĂ« zbuloi praninĂ« e Escobar nĂ« lagje ishte ditĂ«lindja e tij. NĂ« 1 dhjetor tĂ« 1993, Escobar mbushi 44 vjeç dhe nĂ« ato momente ai telefonoi djalin e tij. Sinjali telefonik pĂ«r tĂ« telefonuar djalin dha lokacionin. Kishte shumĂ« angazhim dhe kjo telefonatĂ« i dha policisĂ« vendndodhjen ekzakte ku ai ndodhej dhe nĂ« datĂ«n 2 dhjetor tĂ« ’93, Escobar, shtĂ«pia dhe lagja u rrethua dhe ai u pĂ«rpoq tĂ« arratisej pĂ«rmes çatisĂ«, por sigurisht u ekzekutua nĂ« vend. Dita e vrasjes Ă«shtĂ« futur nĂ« historinĂ« e qytetit tĂ« Medelinit. Edhe sot e kĂ«saj dite gjithĂ« qyteti i Medelinit Ă«shtĂ« duke vuajtur trashĂ«giminĂ« kriminale tĂ« Pablo Escobar”, theksoi gazetarja.

TĂ« dashurosh si njĂ« “gjysmĂ«murg
.!”

✇Java News
By: Ilir Çumani
16 July 2025 at 19:50

NGA ILIR ÇUMANI

(Në një kohë kur poezia shpesh ndrydhet nga banaliteti apo përmbysja e vlerave, vepra e Bardhyl Londos mbetet një oaz i pastër ku lexuesi gjen veten, fjalën dhe ndjenjën. Ai është ndër ata poetë që e kanë kthyer fjalën në një akt shpëtimi dhe poezinë në një mënyrë të qenies).


Bardhyl Londo, padyshim, mbetet edhe sot njĂ« nga emrat mĂ« pĂ«rfaqĂ«sues tĂ« letĂ«rsisĂ« shqipe tĂ« gjysmĂ«s sĂ« dytĂ« tĂ« shekullit XX dhe mĂ« tej. Ai Ă«shtĂ« njĂ« poet qĂ« ka ditur tĂ« ngulĂ« rrĂ«njĂ« nĂ« kujtesĂ«n letrare tĂ« lexuesit shqiptar jo me zhurmĂ«, por me finesĂ«; jo me pompozitet, por me thellĂ«si e pĂ«rulĂ«si krijuese. I lindur nĂ« qytetin jugor tĂ« PĂ«rmetit mĂ« 1948, Londo i pĂ«rket brezit tĂ« poetĂ«ve qĂ« u afirmuan gjatĂ« viteve ’70 –tĂ«, njĂ« periudhĂ« e ndĂ«rlikuar nĂ« jetĂ«n politike e kulturore tĂ« vendit, por qĂ« megjithatĂ«, lindi njĂ« brez tĂ« ri zĂ«rash tĂ« fuqishĂ«m nĂ« poezi.

Poezia e tij nuk ndjek klishetë e zakonshme dhe as format e zhurmshme të shprehjes; ajo përkundrazi rrjedh e qetë, e thellë dhe përçon me delikatesë një përvojë njerëzore të pasur, shpeshherë të heshtur, por gjithnjë të ndjeshme. Me një gjuhë të përpunuar, me simbole të përzgjedhura dhe me një ndërthurje të bukur të reales dhe imagjinares, Londo arriti të krijojë një botë poetike unike, ku njeriu, dashuria, koha dhe kujtesa qëndrojnë në qendër të universit letrar. Ai nuk rreshti kurrë së krijuari, duke dëshmuar një besnikëri të rrallë ndaj misionit të tij si poet, dhe duke mbetur një pikë referimi për çdo lexues e studiues serioz të poezisë shqiptare.

Qysh nĂ« vĂ«llimet e tij tĂ« para, si “Emrin e ka dashuri” (1975) apo “NĂ« udhĂ«t e fatit” (1978), Londo shfaqi njĂ« ndjeshmĂ«ri tĂ« veçantĂ« poetike dhe njĂ« qasje introspektive ndaj pĂ«rvojĂ«s njerĂ«zore, duke u larguar nga retorika politike e kohĂ«s dhe duke u zhytur nĂ« njĂ« botĂ« intime, ku emocioni, kujtimi, humbja dhe dashuria zinin vendin kryesor. Poezia e tij Ă«shtĂ« lirike nĂ« pĂ«rmbajtje dhe moderne nĂ« formĂ« – njĂ« poezi qĂ« flet me tone tĂ« ulĂ«ta, por qĂ« prek thellĂ«. Ai nuk e shpĂ«rfaq asnjĂ«herĂ« ndjenjĂ«n nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ«, por e lĂ« tĂ« shpĂ«rthejĂ« pĂ«rmes metaforave, pĂ«rmes figurave delikate, pĂ«rmes njĂ« gjuhe qĂ« herĂ« tĂ« pĂ«rkund si njĂ« ninullĂ« dhe herĂ« tĂ« trazon si njĂ« kujtim i dhembshĂ«m.

Me një veprimtari krijuese të pandërprerë, ai ka botuar një sërë vëllimesh poetike që janë bërë pjesë e fondit më të çmuar të letërsisë sonë kombëtare. Krahas poezisë, Bardhyl Londo ka kontribuar edhe në fushën e përkthimit dhe të kritikës letrare, si dhe ka mbajtur detyra të rëndësishme kulturore, mes të cilave spikat drejtimi i Lidhjes së Shkrimtarëve dhe Artistëve të Shqipërisë në periudha të ndryshme.

Bardhyl Londo Ă«shtĂ« poet i reflektimit, njĂ« vĂ«zhgues i heshtur i shpirtit njerĂ«zor. NĂ« shumĂ« nga poezitĂ« e tij, dashuria shfaqet si ndjesi qĂ« sfidon kohĂ«n, njĂ« pĂ«rjetim qĂ« nuk vdes, pavarĂ«sisht largĂ«sisĂ« apo humbjes. NĂ« vargjet: “VetĂ«m njĂ«ra do tĂ« qajĂ« me zĂ«â€, ku heshtja merr formĂ«n e zĂ«rit dhe e pamundura bĂ«het pĂ«rjetim, ai arrin tĂ« pĂ«rkufizojĂ« atĂ« qĂ« shumĂ« e ndiejnĂ«, por pak mund ta thonĂ«. Kjo aftĂ«si pĂ«r tĂ« thĂ«nĂ« gjĂ«ra tĂ« mĂ«dha me fjalĂ« tĂ« thjeshta e tĂ« pĂ«rmbajtura Ă«shtĂ« pikĂ«risht ajo qĂ« e bĂ«jnĂ« kĂ«tĂ« poet njĂ« nga mjeshtrit e vĂ«rtetĂ« tĂ« poezisĂ« shqipe.

MĂ« poshtĂ«, po sjell njĂ« analizĂ« tĂ« njĂ«rĂ«s prej poezive mbresĂ«lĂ«nĂ«se tĂ« titulluar “VetĂ«m njĂ«ra do tĂ« qajĂ« me zĂ«â€. JanĂ« vargje mjaft tĂ« ndjera pĂ«r dashurinĂ« qĂ« mbetet, pĂ«r kujtimet qĂ« nuk vdesin dhe pĂ«r heshtjen qĂ« shpesh flet mĂ« shumĂ« se zĂ«rat.

Në një kohë kur marrëdhëniet ndërnjerëzore po bëhen gjithnjë e më sipërfaqësore, kur ndjenjat konsumohen shpejt dhe kujtimet zëvendësohen me përjetime të përkohshme, një poezi e vogël mund të bëhet urë lidhëse me një të vërtetë të madhe: dashuria që jeton thellë në kujtesë është më e fuqishme se çdo pasion i zhurmshëm.

Kjo poezi intime, e përshkruar me gjuhë të thjeshtë lirike dhe figura të pasura simbolike, flet për një njeri që kthehet pas në jetë, i vetëdijshëm për fundin që i afrohet, dhe që përmes kujtesës rishikon ndjenjat që vërtet kishin rëndësi.

DASHURITË QË IKIN DHE AJO QË MBETET.

“E di qĂ« shumĂ« vajza mĂ« deshĂ«n
ca provokuese, ca të heshtura pa zë,
po unĂ« nĂ« jetĂ«n prej gjysmĂ«murgu prej tyre desha vetĂ«m njĂ«.”

Kjo strofa hapĂ«se pĂ«rmbledh njĂ« jetĂ« tĂ« tĂ«rĂ« nĂ« tre vargje. Poeti pohon se ka qenĂ« objekt dashurie pĂ«r shumĂ« gra – disa mĂ« tĂ« shprehura, disa mĂ« tĂ« mbyllura – por ai vetĂ« e ka pĂ«rjetuar jetĂ«n me pĂ«rmbajtje, si njĂ« “gjysmĂ«murg”, dhe ka dashur sinqerisht vetĂ«m njĂ«. Kjo zgjedhje stilistike flet pĂ«r njĂ« dashuri tĂ« pĂ«rmbajtur, por tĂ« thellĂ«, qĂ« s’ka pasur nevojĂ« pĂ«r shumĂ« fjalĂ«.

KUR KUJTIMET BËHEN SHTRAT

Nuk e di ku janĂ«, s’e di çfarĂ« bĂ«jnĂ«
çarçafi i bardhĂ« herĂ« herĂ« s’i nxĂ«.
Po unë nën çarçaf shtrihem me kujtimet
dhe e kuptoj qĂ« vend tjetĂ«r s’ka mĂ«.

NĂ« kĂ«tĂ« pjesĂ«, çarçafi i bardhĂ« nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« element fizik; ai bĂ«het simbol i shtratit tĂ« kujtimeve, por edhe i bardhĂ«sisĂ« sĂ« njĂ« fundi tĂ« afĂ«rt – ndoshta qefini. Poeti i Ă«shtĂ« dorĂ«zuar jetĂ«s sĂ« brendshme dhe e ka gjetur ngushĂ«llimin jo mĂ« tek njerĂ«zit e gjallĂ«, por tek kujtimet qĂ« janĂ« tĂ« vetmet qĂ« nuk largohen. Ato bĂ«hen strehĂ«, dĂ«shmi e ndjenjave qĂ« nuk u konsumuan, por u ruajtĂ«n si njĂ« lutje e brendshme.

HAPAT E FUNDIT DHE HESHTJA QË FLET.

“Tani qĂ« hapat e vdekjes i ndjej si afrohen
të heshtura, të zeza një nga një.
Ndonjëra ndonjë lot do derdhë fshehtaz,
Por vetĂ«m njĂ«ra do tĂ« qajĂ« me zĂ«.”

NĂ« strofĂ«n e fundit, hapat e vdekjes personifikohen nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« heshtur dhe tĂ« zezĂ« – njĂ« pĂ«rshkrim delikat i fundit qĂ« po afron. Poetika kĂ«tu bĂ«het thellĂ«sisht njerĂ«zore, por edhe universale: nĂ« fund, shumĂ« do tĂ« trishtohen, por vetĂ«m ajo qĂ« u dashurua vĂ«rtet, do tĂ« qajĂ« me zĂ«.

Dhe kjo “e vetme” nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« grua mes tĂ« tjerave – Ă«shtĂ« simboli i dashurisĂ« sĂ« rrallĂ«, i ndjenjĂ«s qĂ« nuk harrohet.

NJË PËRSHPIRTJE PËR DASHURINË DHE JETËN.

Kjo poezi Ă«shtĂ« mĂ« shumĂ« se njĂ« rrĂ«fim personal – Ă«shtĂ« njĂ« elegji pĂ«r dashurinĂ« e humbur, por tĂ« paharruar, njĂ« pĂ«rsiatje mbi fundin dhe njĂ« nderim pĂ«r kujtimet qĂ« mbijetojnĂ«.

PĂ«rballĂ« vdekjes, njeriu nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m – ai ka me vete gjithçka qĂ« ka ndier vĂ«rtet. Dhe nĂ« atĂ« moment, nuk ka rĂ«ndĂ«si sa dashuri ke pasur pĂ«rreth, por cilĂ«sia dhe thellĂ«sia e vetĂ«m njĂ« dashurie tĂ« vĂ«rtetĂ«.

Sepse në jetë, shumë mund të të duan, por vetëm njëra do të qajë me zë.

E DI QË SHUMË VAJZA MË DESHËN
.
(Bardhyl Londo)

E di që shumë vajza më deshën
ca provokuese, ca të heshtura pa zë,
po unë në jetën prej gjysmëmurgu
prej tyre desha vetëm një.

Nuk e di ku janĂ«, s’e di çfarĂ« bĂ«jnĂ«
çarçafi i bardhĂ« herĂ«-herĂ« s’i nxĂ«.
Po unë nën çarçaf shtrihem me kujtimet
dhe e kuptoj qĂ« vend tjetĂ«r s’ka mĂ«.

Tani që hapat e vdekjes i ndjej si afrohen
të heshtura, të zeza një nga një.
Ndonjëra ndonjë lot do derdhë fshehtaz,
vetëm njëra do të qajë me zë.

The post TĂ« dashurosh si njĂ« “gjysmĂ«murg
.!” first appeared on JavaNews.al.

Siguria dhe mbrojtja e Kosovës, Shqipëria dhe NATO

✇Albeu
By: V K
16 July 2025 at 11:29

Nga; Ekrem Spahiu

Ish-Zëvendësministër i Mbrojtjes

 Agresioni rus në Ukrainë ka hyrë në vitin e katërt dhe nuk ka të ndalur. Shovinizmi rus nuk njeh kufij, as norma ndërkombëtare.

Ndërkohë, sapo u krye thuajse një provë lufte në Lindjen e Mesme: një veprim aventuresk apo një përllogaritje e gabuar mund të kishte aktivizuar, e pakta, lëndë bërthamore.

Për të ardhur më afër në gjeografinë e pasigurisë, jo larg në kohë, dy vjet më parë, forca paramilitare serbe, të planifikuara mjaftueshëm në shtabet e Beogradit për nga numri, armatimi, pajisjet, rezervat, mbështetja dhe aftësimi luftarak, kryen sulmin ndaj focave sovrane të sigurisë së Kosovës në Banjskë, me qëllim provokimin e një fronti lufte me përfshirjen e gjithë makinerisë informative, policore e ushtarake të Serbisë, për të justifikuar ripushtimin e Kosovës, ose të paktën të pjesës veriore të saj.

NdĂ«rkohĂ«, Serbia, krahas fushatĂ«s sĂ« ethĂ«shme pĂ«r tĂ« fituar “statusin” e tĂ« ndĂ«shkuarit pa tĂ« drejtĂ« ndĂ«rkombĂ«tare pĂ«r çështjen e KosovĂ«s, po armatoset gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« me armĂ« ofensive tĂ« siguruara nga Rusia dhe Kina.

Sapo është mbajtur Samiti i NATO-s, i cili shprehu një angazhim substancial në shpenzimet për sigurinë dhe mbrojtjen: aleatët të rrisin shpenzimet deri në 5% të PBB-së, çka tregon se kërcënimet ndaj sigurisë në botë pritet të jenë më të afërta në kohë dhe më të mprehta në ashpërsi.

Dhe nuk është më sekret: Kosova është objektiv imediat. Presidenti i SHBA, para pak ditësh u shpreh se ka ka parandaluar një konflikt mes Kosovës dhe Serbisë. Nuk është çështje akademike për të kërkuar si, kur, kush, me çfarë, e tj.

E rĂ«ndĂ«sishme Ă«shtĂ« qĂ« kreu i shtetit mĂ« tĂ« fuqishĂ«m aktualisht nĂ« botĂ«, ndĂ«r tre konflikte me pasoja botĂ«rore, pĂ«rmendi atĂ« KosovĂ«-Serbi. Duke folur mĂ« 10 korrik nĂ« njĂ« ligjĂ«ratĂ« nĂ« Uashington, Presidentja Osmani tha se kjo deklaratĂ« e Presidentit Trump, qartazi, u referohet “javĂ«ve tĂ« fundit” dhe se bĂ«het fjalĂ« “pĂ«r zhvillime shumĂ«, shumĂ« tĂ« vona”.

Ky, pra, është kuadri i sigurisë në Kosovë.

Pyetjet që dalin për garantimin e kësaj sigurie janë të shumta dhe përfshijnë shumë aktorë dhe shumë fusha.

Në radhë të paraë dhe vetvetiu, pyetja e parë i shtrohet të zotëve të shtëpisë, institucioneve dhe popullit shqiptar të Kosovës. Nëse pranojmë që mbrojtja është, në radhë të parë, ekonomi, atëherë do të konstatojmë se Kosova si vendi i dytë më i varfër në Europë bazuar në PBB për frymë.

Nëse pranojmë që stabiliteti politik mundëson një stabilitet ekonomik dhe rrjedhimisht stabilitet të mbrojtjes, atëherë fakti thuajse tronditës kur ende pas 46 orvatjesh nuk është konstituuar akoma Parlamenti i ri edhe pse ka kaluar pothuajse gjysmë viti, atëherë do të pranojmë se të parat që janë prekur janë siguria e mbrojtja.

Dhe kjo ndodh pikërisht kur retë për sigurinë e Kosovës mbeten të errëta: njohjet ndërkombëtare janë stopuar; raportet me aleatët e mëdhenj natyralë janë lënduar; situata e sigurisë në rajon është e kërcënuar nga shumë aktorë e faktorë.

Prezenca e NATO-s në Kosovë është domethënëse.

“NATO tani Ă«shtĂ« shumĂ« mĂ« e pĂ«rgatitur pĂ«r tĂ« projektuar fuqi ushtarake, diplomatike dhe ekonomike nĂ« njĂ« shkallĂ« qĂ« kundĂ«rshtarĂ«t tanĂ« nuk mund tĂ« Ă«ndĂ«rrojnĂ« ta arrijnĂ«, duke penguar kĂ«shtu luftĂ«rat e ardhshme”, – u shpreh kĂ«to ditĂ« Sekretari i Shtetit Amerikan Marco Rubio. Por, njĂ«herĂ«sh duhet tĂ« mĂ«sohemi me prirjet normale historike se nuk ka aleanca tĂ« pĂ«rjetĂ«shme, se edhe NATO nuk Ă«shtĂ« e pĂ«rjetĂ«shme.

Siç duhet tĂ« mĂ«sohemi me parimin se pĂ«r mbrojtjen tĂ«nde je pĂ«rgjegjĂ«s nĂ« radhĂ« tĂ« parĂ« vetĂ«, se duhet tĂ« paguash edhe pĂ«r mbrojtjen, si pĂ«r çdo mall tjetĂ«r. Sigurisht Kosova ka plane mbrojtjeje dhe ushtarake, ku janĂ« bĂ«rĂ« edhe investime dhe sigurim armatimesh pĂ«rkatĂ«se. Organizmat pĂ«rkatĂ«se e dinĂ« nĂ«se janĂ« tĂ« mjaftueshme pĂ«r t’iu pĂ«rgjigjur tĂ« gjitha skenarĂ«ve tĂ« mundshĂ«m.

Por detyrimi vjen edhe te ShqipĂ«ria. Jo pĂ«r nacionalizĂ«m tĂ« sĂ«murĂ«. ËshtĂ« detyrim kombĂ«tar, kushtetues dhe moral pĂ«r çdo paralele tĂ« tillĂ« nĂ« botĂ«. ËshtĂ« normale qĂ« ShqipĂ«ria duhet tĂ« ketĂ« plane mbĂ«shtetjeje pĂ«r shtetin dhe popullin vĂ«lla tĂ« KosovĂ«s, pĂ« mĂ« tepĂ«r duke qenĂ« edhe antar i AleancĂ«s Euro-Atlantike.

Çështja Ă«shtĂ« se cila Ă«shtĂ« fuqia e ShqipĂ«risĂ« pĂ«r ta bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« gjĂ« jo si deklaratĂ« politike, por si faktor me peshĂ« tĂ« gjithanĂ«shme ekonomike, politike, tĂ« sigurisĂ« dhe ushtarake. Dhe faktorizimi fillon qĂ« me aktivizimin e niveleve strategjike, pĂ«rkatĂ«sisht tĂ« KĂ«shillit tĂ« SigurisĂ« KombĂ«tare. Po Kuvendi i ShqipĂ«risĂ« pse nuk del me njĂ« rezolutĂ« pĂ«r situaten e tensionuar?

Ndërkohë, është detyrim që, në këto kushte, Shqipëria, qeveria e saj, e mbështetur nga opozita, do të duhet të alokojë buxhet të posaçëm. Përndryshe, të gjitha përbetimet politike mbeten si fushatë elektorale.

The post Siguria dhe mbrojtja e Kosovës, Shqipëria dhe NATO appeared first on Albeu.com.

Shteti i Muçit përballë Bardhës së Rigonit

✇Java News
By: Auron Tare
16 July 2025 at 10:00

Nga Auron Tare 

Video e Bardhës, shitëses së njohur të tregut të perimeve në Sarandë që debatonte me Muçin përfaqësuesin e Bashkisë së Qytetit u bë virale. Kushdo që e pa u habit nga argumentimi i Muçit i cili pak më parë kishte pasur të njëjtin debat me Lutin, një peshkatar i cili prej dekadash me një varkë me kupi del në det dhe gjuan peshk me grep.

Argumenti i Muçit se si Bardha duhej tĂ« kishte qese me etiketĂ« se nga dhe prej cilit Mal vinte rigoni ishte i njĂ«jtĂ« edhe pĂ«r Lutin i cili duhej t’u vinte etiketĂ« peshqve qĂ« kapte çdo ditĂ« me fillo.

Po kështu edhe Rigoni i Malit edhe Peshku i kapur në det me grep duhet të kishin faturë tatimore. Që Bardha apo fshatarët e zonës kanë vite qe mbledhin në mal rigon, çaj, lakra të egra e kështu me radhë këtë e di gjithë qyteti. Këtë e di edhe Muçi që si rigonin si peshkun e freskët e blen te Bardha apo tek Luti.

Mirëpo dje Muçi i cili përfaqëson institucionin shtetëror kërkonte llogari përpara kamerave për një gjë që logjika e quan absurde.

Sot Tatimet me sa lexova në shtyp, e kishin quajtur pretendimin e Muçit për Rigonin dhe peshkun me fillo, të pa bazuar në Ligj dhe të pa argumentuar në asnjë urdhëresë apo vendim.

Në këtë mënyrë Muçi që përfaqëson Bashkinë e Sarandës duket se nuk di apo nuk ka lexuar Ligjin dhe në kundërshti si me logjikën e qytetarëve si me Ligjin e Tatimeve ju hakërrua kot edhe Bardhës edhe Lutit.

NĂ« fakt performanca e Muçit nĂ« TV Ă«shtĂ« njĂ« pasqyrĂ« e qartĂ« dhe realiste e injorancĂ«s dhe pa aftĂ«sisĂ« totale tĂ« administratĂ«s sonĂ«. Prandaj i sugjeroj z.Muçi se si njĂ« punonjĂ«s nĂ« BashkinĂ« e SarandĂ«s duhet tĂ« lexojĂ« Ligjin dhe pas kĂ«saj do ishte e udhĂ«s qĂ« t’i kĂ«rkojĂ« njĂ« ndjesĂ« tĂ« madhe si BardhĂ«s ashtu edhe Lutit, rigoni i malit edhe peshku i detit.

The post Shteti i Muçit përballë Bardhës së Rigonit first appeared on JavaNews.al.

Rrotacion administrativ në vend të rrotacionit politik

✇Java News
By: Mero Baze
15 July 2025 at 20:36
Nga Mero Baze

DorĂ«heqjet e zyrtarĂ«ve tĂ« bashkive socialiste nĂ« gjithĂ« ShqipĂ«rinĂ« janĂ« pjesĂ« e njĂ« aksioni politik tĂ« kryeministrit, por nuk janĂ« as detyrim ligjor dhe as ndonjĂ« reformĂ« strukturore e qeverisĂ«. NĂ« kushtet e mbipushtetit, kur shumica socialiste kontrollon edhe pushtetin qendror me njĂ« shumicĂ« tĂ« cilĂ«suar, edhe pushtetin vendor me 56 bashki nga 61 gjithsej, Edi Rama mendon qĂ« Ă«shtĂ« mirĂ« tĂ« zĂ«vendĂ«sojĂ« rrotacionin politik me rrotacionin administrativ. Dhe me kĂ«tĂ« rast t’i japĂ« mĂ« shumĂ« shanse njĂ« brezi tĂ« ri nĂ« administratĂ«.

Pra, është një aksion tërësisht politik dhe si i tillë duhet trajtuar vetëm politikisht. Nga pikëpamja juridike, çdo kryetar bashkie është i lirë ta refuzojë, apo çdo drejtor është i lirë ta çojë në gjyq, nëse nuk është dakord të lëvizë nga pozicioni që ka.

Shkalla e lartë e pranimit të dorëheqjeve dhe zbatimi thuajse automatik i urdhërit, tregon shkallën e lartë të pranimit të pushtetit të Edi Ramës brenda strukturave të pushtetit, por jo legjitimitetin e urdhërit.

Dhe këtu duhet të nisë debati për mënyrën se si do të zëvendësohen këta që po dorëhiqen.

Një numër kaq i lartë nëpunësish që lënë vullnetarisht karriget, nuk mund të zëvendësohen me një radhë të dytë apo një listë të diktuar po nga kryeministri. Plotësimi i këtyre vendeve është një test i rëndësishëm për të kuptuar se çfarë standardi mund të imponojë qeveria në emërimet e reja.

Kjo mund tĂ« jetĂ« fushata e parĂ« masive e emĂ«rimeve jashtĂ« trysnisĂ« elektorale, pasi Edi Rama po heq nga puna ata me tĂ« cilĂ«t fitoi zgjedhjet dhe po tenton tĂ« fusĂ« nĂ« zyra profesionistĂ« tĂ« rinj, qĂ« ndoshta kanĂ« votuar edhe kundĂ«r tij. LehtĂ«sia e dorĂ«heqjeve tregon sa pak socialistĂ« janĂ« gati tĂ« rreshtohen kundĂ«r vullnetit tĂ« Edi RamĂ«s dhe sa pak zyrtarĂ« janĂ« gati t’i drejtohen gjykatave pĂ«r shkarkime tĂ« paarsyetuara.

Këta që po ikin, nuk po ikin as si të dështuar, as si të korruptuar dhe as si të politizuar. Po ikin thjesht nga nevoja për ndryshim të administratës, e cila natyrisht ka 100 të zeza në raport me shërbimin ndaj qytetarëve. Pra, në një farë mënyre, po bëhet një eksperiment social i vështirë, ku mbipushteti i jep luksin të heqë kë të dojë, por nuk e ka luksin të marrë çfarë i del përpara, pasi në fund të këtij aksioni, nëse kemi njerëz më të këqij se këta që hoqëm, atëherë kjo fushatë është edhe e paligjshme, edhe regresive.

Dhe nĂ«se koston e heqjes tashmĂ« e ka kryeministri, koston e emĂ«rimeve duhet ta ndajĂ« me çdo kryetar bashkie apo drejtor agjencie qeveritare qĂ« kĂ«rkon tĂ« reformojĂ«. Ky Ă«shtĂ« njĂ« lloj rrotacioni brenda pushtetit dhe njĂ« zgjerim i kufijve politikĂ« tĂ« shumicĂ«s drejt shtresĂ«s gri dhe sĂ« djathtĂ«s, e cila mund ta zbusĂ« tensionin politik pa zgjedhje dhe mund tĂ« rrisĂ« agresivitetin e partisĂ« sĂ« BerishĂ«s nga frika se mund t’i marrin faktorĂ«t lokalĂ« duke i punĂ«suar nĂ« administratĂ«.

ShqipĂ«ria praktikisht ka burime njerĂ«zore pĂ«r njĂ« administratĂ« tĂ« mirĂ«, por jo pĂ«r njĂ« administratĂ« tĂ« majtĂ« dhe njĂ« tĂ« djathtĂ«. Dhe ky Ă«shtĂ« rasti qĂ« Edi Rama, duke pĂ«rfituar nga mbisundimi i tij, ta tentojĂ« njĂ« rifreskim jo politik tĂ« administratĂ«s lokale. Por sfida e vĂ«rtetĂ« janĂ« “drejtorĂ«t” e gjithpushtetshĂ«m tĂ« administratĂ«s qendrore, qĂ« kanĂ« nĂ« dispozicion buxhete dhe pushtet mbi ekonominĂ«. Me drejtorĂ«t e bashkive Ă«shtĂ« mĂ« lehtĂ«, sepse nuk kanĂ« asgjĂ« nĂ« dorĂ«.

Tani, lehtësia e dorëheqjeve mbulon këtë barrë që e mori përsipër Rama me mbipushtetin e tij. Pjesën më të rëndësishme, atë të emërimeve, duhet ta lërë në dorë të konkurrencës së hapur, ligjeve të shtetit shqiptar dhe mbi të gjitha, transparencës në emërime sipas vlerave.

Ndryshe, nĂ« fund tĂ« kĂ«tij “rrotacioni”, socialistĂ«t mund tĂ« kenĂ« njĂ« administratĂ« edhe mĂ« tĂ« keqe se e para, edhe mĂ« tĂ« paligjshme, edhe mĂ« tĂ« papĂ«rgjegjshme politikisht.

The post Rrotacion administrativ në vend të rrotacionit politik first appeared on JavaNews.al.

Kush po i saboton proceset euro-atlantike të Maqedonisë së Veriut?

✇Java News
By: Skënder Asani
15 July 2025 at 19:54

Shqiptarët në Maqedoninë e Veriut kanë bërë sakrifica të mëdha, duke lënë mënjanë kërkesat e tyre legjitime për të mos penguar integrimin euroatlantik të shtetit, me bindjen se ky drejtim do të siguronte një të ardhme të përbashkët dhe stabile për të gjithë qytetarët. Megjithatë, raporti i fundit i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës, i cili paralajmëron qartë se Maqedonia e Veriut po rrëshqet drejt ndikimit të botës serbe, përbën një kthesë alarmante që nuk mund të neglizhohet.

Nga Prof. dr. Skënder ASANI

Në periudhën e trazuar të viteve të nëntëdhjeta, kur arkitektura e rendit ndërkombëtar po përjetonte një riformatim të thellë pas përfundimit të Luftës së Ftohtë, shqiptarët në Shqipëri, Kosovë dhe Maqedoni të Veriut bënë një përcaktim historik: orientimin strategjik drejt Perëndimit. Ky përcaktim nuk ishte thjesht një zgjedhje gjeopolitike, por një aspiratë kombëtare e mbështetur në përvojën historike të izolimit, represionit dhe mohimit të të drejtave themelore që shqiptarët kishin përjetuar në kontekste të ndryshme shtetërore gjatë shekullit XX.

Gjatë tre dekadave që pasuan, elitat politike shqiptare me të gjitha dallimet dhe sfidat e tyre të brendshme kanë ndjekur me këmbëngulje rrugën e integrimit euroatlantik. Shqipëria u bë anëtare e NATO-s dhe avancoi në proceset e integrimit në Bashkimin Evropian; Kosova shpalli pavarësinë dhe nisi ndërtimin e institucioneve demokratike në koordinim me partnerët perëndimorë; ndërsa shqiptarët në Maqedoni të Veriut, pas krizave të brendshme dhe Marrëveshjes së Ohrit, u angazhuan në konsolidimin e shtetit multietnik me vizion euroatlantik.

Mirëpo, ky rrugëtim nuk ka qenë i pandikuar nga aktorët dhe interesat që e shohin orientimin perëndimor të shqiptarëve si kërcënim për projektet e tyre hegjemoniste. Në mënyrë të vazhdueshme, janë artikuluar dhe zbatuar projekte destabilizuese që synojnë të minojnë këtë orientim strategjik. Këto projekte vijnë nga qarqe që besojnë se një Ballkan i integruar në strukturat euroatlantike bie ndesh me interesat e tyre rajonale dhe globale, veçanërisht me strategjitë neo-imperiale të disa fuqive lindore.

Në fazën aktuale të përmbushjes së kritereve për integrimin në BE nga Shqipëria dhe Maqedonia e Veriut, është krijuar një dritare historike që do të mundësonte edhe një perspektivë më të qartë për Kosovën në këtë proces. Kjo mundësi e bashkërenduar integruese për të gjitha tre shtetet, është interpretuar nga kundërshtarët si një kërcënim direkt ndaj influencës së tyre. Prandaj, ndërhyrja për të penguar këtë proces ka marrë forma të sofistikuara dhe të shumëfishta.

NjĂ« nga instrumentet mĂ« tĂ« qarta tĂ« kĂ«tij sabotimi Ă«shtĂ« ndarja e trajektores integruese tĂ« MaqedonisĂ« sĂ« Veriut nga ShqipĂ«ria, duke e izoluar Shkupin nga Tirana nĂ« proceset eurointegruese. Ky izolim Ă«shtĂ« i shoqĂ«ruar me pĂ«rpjekje tĂ« brendshme pĂ«r ta devijuar MaqedoninĂ« nga rruga euroatlantike, duke instrumentalizuar forca politike siç Ă«shtĂ« partia politike maqedonase nĂ« pushtet qĂ« promovojnĂ« narrativa tĂ« “botĂ«s serbe” dhe e paraqesin procesin e integrimit evropian si kĂ«rcĂ«nim pĂ«r identitetin kombĂ«tar maqedonas. Pas kĂ«saj retorike e fushate identitare qĂ«ndrojnĂ« interesa dhe ndikime tĂ« kamufluara ruse dhe kineze, tĂ« cilat synojnĂ« tĂ« krijojnĂ« njĂ« vakum strategjik nĂ« Ballkan qĂ« tĂ« shfrytĂ«zohet pĂ«r interesa gjeopolitike tĂ« Lindjes.

Gjatë këtyre tri dekadave, një nga faktorët më të qëndrueshëm të stabilitetit në Maqedoninë e Veriut ka qenë uniteti i brendshëm i krijuar mes shqiptarëve dhe maqedonasve rreth çështjeve delikate si ajo fetare, historike dhe gjuhësore që lidhen me identitetin kombëtar maqedonas. Ky unitet i brishtë, por strategjik, ka qenë një shtyllë vendimtare që ka bërë të mundur që faktori ndërkombëtar të dalë në mbrojtje të identitetit maqedonas përballë pretendimeve dhe presioneve të vazhdueshme nga Serbia, Bullgaria dhe Greqia. Përkundër përpjekjeve të këtyre shteteve për të ndikuar në rrëzimin e këtij uniteti, bashkëpunimi ndëretnik dhe konsensusi politik brenda vetë Maqedonisë e ka pamundësuar realizimin e agjendave përçarëse. Megjithatë, paraqitjet e fundit të kryeministrit të ri maqedonas, të karakterizuara nga manipulimi dhe keqinterpretimi i raportit të fundit të Komisionit Evropian, dëshmojnë për një devijim të rrezikshëm nga ky kurs. Kjo qasje synon të krijojë një alibi për të minuar proceset eurointegruese dhe për të avancuar agjenda të koordinuara me aleatë të rinj që janë në kundërshtim të drejtpërdrejtë me projektin evropian dhe vlerat perëndimore. Ky ndryshim i qasjes nuk është vetëm një rrezik për perspektivën euroatlantike të Maqedonisë së Veriut, por edhe një kërcënim real për arkitekturën e bashkëjetesës ndëretnike dhe për rolin konstruktiv të shqiptarëve në shtetformim.

Shqiptarët në Maqedoninë e Veriut kanë bërë sakrifica të mëdha, duke lënë mënjanë kërkesat e tyre legjitime për të mos penguar integrimin euroatlantik të shtetit, me bindjen se ky drejtim do të siguronte një të ardhme të përbashkët dhe stabile për të gjithë qytetarët. Megjithatë, raporti i fundit i Asamblesë Parlamentare të Këshillit të Evropës, i cili paralajmëron qartë se Maqedonia e Veriut po rrëshqet drejt ndikimit të botës serbe, përbën një kthesë alarmante që nuk mund të neglizhohet. Deri më tani, ky orientim ka qenë objekt përfoljesh në koluaret politike e diplomatike, por tashmë, me një konstatim zyrtar dhe të miratuar institucionalisht, bëhet e qartë se ndikimi serb është shndërruar në një komponent real të kursit strategjik të shtetit. Kjo gjendje përbën një sfidë të drejtpërdrejtë për shqiptarët dhe përcaktimin e tyre të qartë në raport me Perëndimin, ndaj kërkon mobilizim të menjëhershëm politik, diplomatik dhe shoqëror, në mënyrë që të mbrohet jo vetëm vizioni euroatlantik, por edhe vetë pesha kushtetuese dhe politike e shqiptarëve në proceset vendimmarrëse të shtetit.

Ndryshimi i kursit politik tĂ« MaqedonisĂ« sĂ« Veriut pas zgjedhjeve tĂ« fundit nuk pĂ«rfaqĂ«son njĂ« zhvillim tĂ« rastĂ«sishĂ«m, por Ă«shtĂ« pjesĂ« e njĂ« projekti tĂ« mirĂ«kalkuluar strategjik, qĂ« pĂ«rkon me agjendat e qendrave tĂ« caktuara rajonale. Serbia, e pamundur tĂ« ndĂ«rhyjĂ« ushtarakisht nĂ« KosovĂ« pĂ«r shkak tĂ« pranisĂ« ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« KFOR-it, ka orientuar pĂ«rpjekjet e saj drejt destabilizimit tĂ« brendshĂ«m nĂ« Maqedoni, pĂ«rmes njĂ« qeverisjeje qĂ« injoron tĂ« drejtat kolektive tĂ« shqiptarĂ«ve dhe shtyn segmentet shqiptare drejt margjinalizimit politik dhe institucional. Kjo skemĂ« krijon potencialisht alibinĂ« pĂ«r krizĂ«, tĂ« cilĂ«n Beogradi mund ta pĂ«rdorĂ« pĂ«r tĂ« rikthyer ambiciet e veta nĂ« KosovĂ« pĂ«rmes njĂ« klime tĂ« krijuar krizash nĂ« rajon. NĂ« kĂ«tĂ« kontekst, qasja e qeverisĂ« aktuale nĂ« Shkup, e cila harmonizohet me retorikat dhe prioritetet e “botĂ«s serbe”, pĂ«rfaqĂ«son njĂ« pĂ«rshkallĂ«zim serioz tĂ« politikave qĂ« minojnĂ« jo vetĂ«m tĂ« ardhmen euroatlantike tĂ« MaqedonisĂ«, por edhe baraspeshĂ«n etnike e stabilitetin rajonal. Krahas kĂ«saj, pĂ«rshkallĂ«zimi artificial i tensioneve me BullgarinĂ« ka bllokuar proceset e avancuara eurointegruese, ndĂ«rsa thellimi i bashkĂ«punimit infrastrukturor dhe ekonomik me rrjete tĂ« lidhura me interesat ruse e kineze, e zhvendos MaqedoninĂ« nĂ« njĂ« orbitĂ« tĂ« rrezikshme ndikimi lindor. TĂ« gjitha kĂ«to vektorĂ« sĂ« bashku e vendosin shtetin nĂ« njĂ« trajektore qĂ« e largon nga konsensusi euroatlantik dhe e fut nĂ« njĂ« vorbull destabilizimi me pasoja tĂ« paparashikueshme pĂ«r gjithĂ« rajonin.

ËshtĂ« momenti i fundit qĂ« ShqipĂ«ria dhe Kosova, tĂ« flasin me njĂ« gjuhĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t dhe tĂ« ndĂ«rmarrin veprime tĂ« koordinuara pĂ«r tĂ« unifikuar zĂ«rin politik shqiptar nĂ« MaqedoninĂ« e Veriut. Ky bashkĂ«rendim strategjik duhet tĂ« shĂ«rbejĂ« pĂ«r vendosjen e vijave tĂ« kuqe lidhur me domosdoshmĂ«rinĂ« e deblokimit tĂ« procesit eurointegrues tĂ« MaqedonisĂ« sĂ« Veriut dhe pĂ«r pĂ«rcaktimin e qartĂ« tĂ« kursit tĂ« saj drejt strukturave euroatlantike. NjĂ« qasje e tillĂ« Ă«shtĂ« jetike pĂ«r tĂ« neutralizuar ndikimin destabilizues tĂ« projektit tĂ« ‘botĂ«s serbe’, i cili, pĂ«rmes formave tĂ« kamufluara politike dhe diskursive, po synon tĂ« minojĂ« orientimin perĂ«ndimor tĂ« shtetit dhe tĂ« gjithĂ« rajonit.

Nëse sot nuk përcaktohemi me qartësi dhe vendosmëri për këtë drejtim, rrezikojmë të futemi në një skemë të re ndarjeje: një pjesë e kombit do të ecë me Perëndimin, ndërsa pjesa tjetër do të mbetet nën influencën e Lindjes, në një realitet të polarizuar botëror. Kjo do të ishte një rikthim i trishtë në skenaret e shekullit XX, ku shqiptarët mbetën të ndarë pas Konferencës së Ambasadorëve në Londër dhe vendimeve të Versajës. Ndarja e kombit jo vetëm gjeografikisht por edhe gjeostrategjikisht, do të krijonte pasoja të parikuperueshme për të ardhmen e faktorit politik shqiptar në rajon.

Prandaj, momenti aktual kërkon një përqafim të menjëhershëm të një agjende të re kombëtare të integrimit, ku Kosova, Shqipëria dhe shqiptarët në Maqedoninë e Veriut të jenë bashkë në qëllime dhe në veprime, duke e parë integrimin euroatlantik jo thjesht si projekt shtetëror, por si projekt kombëtar i mbijetesës dhe progresit në konfigurimin e ri global.

Shkup, 14 korrik 2025

The post Kush po i saboton proceset euro-atlantike të Maqedonisë së Veriut? first appeared on JavaNews.al.

Maska, individualizmi vs demokraci

✇Java News
By: Ben Andoni
15 July 2025 at 19:46

Nga Ben Andoni
UdhĂ«timi i kryetarit tĂ« qeverisĂ« Rama nĂ«pĂ«r disa bashki, kĂ«rkesat pĂ«r dorĂ«heqjet masive dhe kulmimi me mbledhjen e pushtetit vendor, superaksioni ndaj ndĂ«rtimeve nĂ« Theth, aksioni pĂ«r çertifikimet e bulmetrave, veç tĂ« tjerave çka mund tĂ« pasojnĂ« nĂ« ditĂ«t nĂ« vazhdim, kanĂ« treguar se ShqipĂ«ria nuk funksionon me institucione dhe struktura por me vullnete individuale. Ato pak ndĂ«rrimet e batutave tĂ« RamĂ«s me kryetarĂ«t e bashkive (dukshĂ«m nĂ« gjendjen e nxĂ«nĂ«sve nĂ« provime), na kanĂ« treguar se forca e ligjit dhe demokracia nĂ« vend janĂ« shumĂ« pak para njĂ« vullneti tĂ« vetĂ«m. PĂ«r fat tĂ« keq, zhvillimet mĂ« tĂ« strukturuara dhe institucionale nĂ« vend kanĂ« qenĂ« ato qĂ« lidheshin me regjime jo demokratike. I pari nĂ«n regjimin e pushtimit fashist dhe i dyti nĂ«n regjimin socialist, ku me gjithĂ« pĂ«rkorjen dhe izolimin pati njĂ« vetĂ«dije mĂ« tĂ« madhe pĂ«r ruajtjen e disa parametrave nĂ« vend. PĂ«r pak njohuri: InxhinierĂ«t dhe specialistĂ«t italianĂ« punuan qysh nga viti 1915 deri nĂ« vitin 1939 tĂ« shpĂ«rndarĂ« nĂ« zyrat teknike tĂ« qyteteve tĂ« ndryshme tĂ« ShqipĂ«risĂ«, gjithashtu nĂ« MinistrinĂ« e PunĂ«ve Botore dhe tek S.V.E.A (SocietĂ  di Sviluppo Economico dell’Albania-ShoqĂ«ria pĂ«r Zhvillimin Ekonomik tĂ« ShqipĂ«risĂ«). Kontributin e tyre e shikojmĂ« tĂ« shtrirĂ« duke filluar nga projektimi dhe ndĂ«rtimi i sistemit infrastrukturor, tek hartimi i Planeve Rregulluese dhe tek sistemimi i qendrave tĂ« qyteteve nĂ«pĂ«rmjet ndĂ«rtimit tĂ« godinave me interes publik, referon Selenica nĂ« “ShqipĂ«ria mĂ« 1927”. Faza e dytĂ« filloi me krijimin e zyrĂ«s Qendrore tĂ« ndĂ«rtimit dhe urbanistikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« vitin 1940-1943 me kapitullimin e ItalisĂ«. Puna e kĂ«tij enti pĂ«rqendrohej nĂ« kontrollin e veprimtarive ndĂ«rtimore publike dhe private, nĂ« hartimin e rregulloreve ndĂ«rtimore dhe urbanistike si edhe nĂ« fuqizimin dhe kontrollin e tĂ« gjithĂ« infrastrukturave dhe tĂ« impianteve pĂ«r njĂ« zhvillim organik tĂ« qyteteve dhe tĂ« territoreve pĂ«r rreth tyre. Çdo ndĂ«rhyrje apo planifikim urbanistik kalonte nĂ«pĂ«rmjet njĂ« studimi tĂ« detajuar tĂ« territorit nĂ« tĂ« cilin do tĂ« bĂ«hej ndĂ«rhyrja, shkruan studiuesi Emin Riza nĂ« njĂ« artikull te “Monumentet”. PĂ«r kĂ«tĂ« arsye bĂ«heshin disa variante tĂ« ndryshme, tĂ« cilat konsistonin me njohjen historike, me pĂ«rshtatjen e qytetit ekzistues dhe me zhvillimin e tij pas ekspansionit tĂ« ri, shkruan studiuesja Dr. Ariola Prifti nĂ« “Ndikime tĂ« arkitekturĂ«s dhe artit italian nĂ« ShqipĂ«rinĂ« e viteve 1925-1943” nĂ« njĂ« studim interesant pĂ«r kĂ«tĂ« kohĂ«, referimet e tĂ« cilĂ«s kemi shfrytĂ«zuar. NdĂ«rkohĂ« centralizimi nĂ« kohĂ«n e komunizmit dhe planifikimi nga zyrat dhe komitetet kap çdo detaj dhe qytetet modelohen sipas njĂ« strukture, ku dominojnĂ« ndĂ«rtimet shtampĂ«, ndĂ«rsa forca e shtetit kalon mbi çdo iniciativĂ« private, pasi kjo e fundit mund tĂ« dĂ«nohej mirĂ«filli nĂ« rast se identifikohet. Socializmi si ideologji Ă«shtĂ« i ndarĂ« me privaten. ËshtĂ« kaq e kanonizuar çdo gjĂ« saqĂ« pothuajse disa qytete ngjajnĂ« identike me njĂ«ra-tjetrĂ«n, sa i pĂ«rket ndĂ«rtimeve. Individi e ka tĂ« vĂ«shtirĂ« nĂ« mungesĂ« tĂ« demokracisĂ« tĂ« shprehet, sepse shteti komunist ka tĂ« pĂ«rcaktuar planet urbanistike, kurse projektet zhvillimorĂ« turistike i ka tĂ« kufizuara, nĂ« njĂ« vend ku shumĂ« zona janĂ« tĂ« paprekshme dhe konsideroheshin si zona kufitare.
Ajo qĂ« po shikojmĂ« nĂ« ditĂ«t e fundit dhe qĂ« Ă«shtĂ« pĂ«rsĂ«ritur disa herĂ« nĂ« rrokadat Parti Socialiste dhe Parti Demokratike Ă«shtĂ« panginja e individit shqiptar, anarkia, paqartĂ«sia e zhvillimit dhe makutĂ«ria e instancave tĂ« pushtetit lokal, mbi tĂ« cilin vigjilon pushteti kaotik qendror. ËshtĂ« e vĂ«rtetĂ« se marrĂ«dhĂ«nia mes individualizmit dhe demokracisĂ« Ă«shtĂ« komplekse, por nĂ« rastin shqiptar ka treguar se ato e pĂ«rjashtojnĂ« shumĂ« njĂ«ra-tjetrĂ«n. Duke mos pasur shtetin e tĂ« gjithĂ«ve ose mĂ« saktĂ«, kur partitĂ« e kanĂ« shfrytĂ«zuar shtetin në  mĂ«nyrĂ« tĂ« paskrupullt ka ndodhur bathorizimi me rastin e PD-sĂ«, ndĂ«rsa prona private Ă«shtĂ« tjetĂ«rsuar ngado disa herĂ«. ShumĂ« prona janĂ« tĂ« mbivendosura ndĂ«rsa ende sot ka pronarĂ«, tokat dhe pronat e tĂ« cilĂ«ve i gĂ«zojnĂ« tĂ« tjerĂ«t. Kadastra Ă«shtĂ« njĂ« nga institucionet mĂ« problematikĂ« dhe tĂ« korruptuar tĂ« vendit. NĂ« rast se do kishte njĂ« libĂ«r turpi pĂ«r ShqipĂ«rinĂ«, faqet e tĂ« cilit do ndaheshin paqĂ«sisht nga politika me drejtĂ«sinĂ«. E para pĂ«r mungesĂ«n e vizionit dhe paqartĂ«sinĂ« pĂ«r zhvillimin, e dyta pĂ«r bastardimin e tĂ« DrejtĂ«s. ËshtĂ« e vĂ«rtetĂ« se nĂ« regjimin e tanishĂ«m prioritet janĂ« interesat individuale dhe individualizmi si filozofi e ka primar rĂ«ndĂ«sinĂ« e tĂ« drejtave, lirive dhe interesave vetanake. Por nĂ« ShqipĂ«ri interesat individuale kanĂ« prevaluar mbi tĂ« mirĂ«n kolektive dhe pĂ«rballja ka qenĂ« e hapur me parimet demokratike qĂ« synojnĂ« tĂ« balancojnĂ« tĂ« drejtat individuale me nevojat e komunitetit. Shikoni çfarĂ« Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« me parqet dhe mjediset kudo, terrenet sportive ca mĂ« keq. PĂ«r fat tĂ« keq numĂ«rohen mijĂ«ra viktima, shumĂ« mĂ« tepĂ«r sesa nĂ« komunizĂ«m prej kĂ«tij individualizmi tĂ« frikshĂ«m. Dhe, vimĂ« tek ajo qĂ« nĂ« literaturĂ« quhet: Pabarazia dhe fragmentimi shoqĂ«ror. Individualizmi i tepĂ«rt ka bĂ«rĂ« rritjen e pabarazisĂ« sociale dhe ekonomike, pasi vetĂ«m njĂ« pjesĂ« e individĂ«ve kanĂ« aksese nĂ« tĂ« mirat, kurse tĂ« tjerĂ«t vuajnĂ« dhe nĂ« bizneset mĂ« tĂ« thjeshta. NjĂ« grusht njerĂ«zish mbizotĂ«rojnĂ« nĂ« pasuri. Pasojat janĂ« se jo thjesht Ă«shtĂ« dĂ«mtuar situata shoqĂ«rore por janĂ« krijuar fragmentime duke e bĂ«rĂ« sfiduese qĂ« institucionet demokratike tĂ« funksionojnĂ« normal. Rama po e shikon vetĂ« atĂ« qĂ« ka mbjellĂ« me paraardhĂ«sin e tij Berisha, paçka se vĂ«shtirĂ« mund t’u bĂ«jĂ« pĂ«rshtypje pas VjeshtĂ«s kur do nisin tĂ« merren me pĂ«rditmĂ«rinĂ« e tyre dhe batutat nĂ« parlament.
Ky lloj individualizmi dhe forca mbi tĂ« mirĂ«n kolektive ka bĂ«rĂ« qĂ« publiku shqiptar tĂ« jetĂ« indiferent pĂ«r aktivitete qytetare, kurse votimi, vullnetarizmi ose pjesĂ«marrja nĂ« debate publike, gati ndihen si punĂ« angari. Dhe, mĂ« keq akoma, individualizmi ka bĂ«rĂ« qĂ« individi shqiptar tĂ« mbajĂ« thjesht idetĂ« e tij, shpesh tĂ« gabuara dhe kaotike pĂ«rballë  njĂ« shteti si yni, po kaq tĂ« paqartĂ«, ndĂ«rkohĂ« qĂ« Ă«shtĂ« mĂ« pak i gatshĂ«m tĂ« bĂ«jĂ« kompromise ose tĂ« marrĂ« nĂ« konsideratĂ« perspektiva alternative. Me pak fjalĂ«, kĂ«tu gjendet njĂ« nga arsyet pse institucionet demokratike nuk funksionojnĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« efektive, kurse qoftĂ« edhe njerĂ«zit qĂ« duhet t’i shĂ«rbejnĂ« tĂ« mirĂ«s publike veprojnĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« individualiste. Me kĂ«tĂ« nivel yes-men qĂ« ka nĂ« demokracinĂ« tonĂ«, mĂ« sĂ« shumti nĂ« dy partitĂ« kryesore, ku dominon PS-ja pĂ«r shkak tĂ« pushtetit, individi zyrtar dhe ai privat se kuptojnĂ« dot qĂ« e drejta e individit duhet tĂ« harmonizohet me nevojat e  komunitetit. Demokracia po humbet nga individualizmi sepse shteti ynĂ« pĂ«r fat tĂ« keq s’bĂ«het dot aq demokratik sa ne aspirojnĂ« ose ka nevojĂ« pĂ«r njĂ« maskĂ«. Sak atĂ« qĂ« ka vendosur administrata Rama tani dhe bĂ«n sikur nuk e di. Por edhe  kjo e ka njĂ« logjikĂ«. Ciniku Oscar Wilde qĂ« jetoi nĂ« kohĂ«n e vet nĂ«n njĂ« tĂ« tillĂ« e thoshte mĂ« thukĂ«t: “Njeriu Ă«shtĂ« mĂ« pak vetvetja kur flet si vetja. Aman, jepini njĂ« maskĂ« dhe ai do t’ju tregojĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«n”. (Homo Albanicus)

 

The post Maska, individualizmi vs demokraci first appeared on JavaNews.al.

Tërmeti i Ramës në bashkitë e vendit; shansi i artë për opozitën!

✇Java News
By: Ylli Pata
15 July 2025 at 18:25

Nga Ylli Pata

Akti shokant i Edi Ramës për të shkundur 2 vjet pas zgjedhjes, thuajse të gjitha bashkitë që drejton PS-ja, duket si një mundësi perfekte për të gjithë opozitën që të hyjë në sistemin politik ekzekutiv.

Natyrisht, lëvizja e kryeministrit është pjesë e strategjisë së tij, siç ndodh gjithmonë të planifikuar për të mbajtur të karikuar makinerinë politike për të arritur objektivat e veta. Ku duket qartë se PS, e ka nisur fushatën e zgjedhjeve lokale, të cilat përkojnë në një vit kyç siç është 2027, kur edhe edhe afati i caktuar për mbylljen e negociatave me BE-në.

Nga ana tjetër, kjo gjendje, është një mundësi e artë nga opozita, natyrisht nëse kapet në momentin e duhur dhe trajtohet me seriozitetin e duhur.

Kritikat e pakënaqësitë e Edi Ramës për punën e thuajse të gjitha bashkive në rang vendi, janë një material fantastik për çdo opozitë, që nga këtu të ndërtojë narracionin, e të sfidojë mazhorancën me një ide dhe ekip më cilësor në zgjedhjet e ardhshme vendore.

Duke propozuar kandidatë të freskët, të përgatitur e seriozë, krijohen prerrogativat e një përballje civile, pore dhe të një nivelit ë lartë në fushatën e ardhshme vendore.

Nivel, qĂ« sipas gjasave, jo vetĂ«m do tĂ« ndihmojĂ« opozitĂ«n, por tĂ« gjithĂ« vendin, si pĂ«r procesin e negociatave, si pĂ«r imazhin nĂ« pĂ«rgjithĂ«si, por edhe nĂ« heqjen e kĂ«saj atmosfere tĂ« rĂ«ndĂ« polarizimi dhe urrejtjeje nĂ« shoqĂ«ri, ç’ka sĂ« paku ndihmon njĂ« pĂ«rballje normale dhe njĂ« alternancĂ« mĂ« civilizuese.

Nëse vijon statusquo-ja politike, ku siç po shikohet edhe në rastin e Thethit, opozita ka rënë në grackën politike të mazhorancës, do të kemi sërish avaazin e vjetër.

Ku njëra palë do dalë si mbrojtëse e ligjit, e pala tjetër do ta akuzojë si shkelëse dhe kërkon ndalimin e aksioneve në territor.

Nëse opozita do të bëjë betejë për Thethin, i ka të gjitha mundësitë për të bërë një betejë serioze dhe deri në fund. Duke e paditur në gjykatë qeverinë dhe strukturat e saj, e në të njëtën kohë mbron ata qytetarë që kontestojnë prishjet e ndërtimeve.

Rruga legale mund të vonojë, por në fund të jep një kartë që vjen fituese në kohën kur duhet më shumë. E mbani mend prishjen e mbikalimit të Zogut të Zi nga qeveria e Sali Berishës në 2006-n?

U bë gjithë ajo zhurmë, deklarata të ashpra dhe protesta, të cilat u shoqëruan edhe me një viktimë, ku humbi jetën një militant i PS-së. Qeveria shkatërroi të gjithë atë ndërtim për ta zëvendësuar me rrotullamën me shatërvan.

Edi Rama, kryetari i bashkisë së Tiranës dhe kreu i opozitës shqiptare e paditi qeverinë në Gjykatën Kushtetuese, e cila mori një vendim, ku e rrëzoi aktin e qeverisë.

Ai vendim, edhe pse nuk e ribëri mbikalimin, e goditi fort qeverinë e Sali Berishës, e cila humbi keqas zgjedhjet vendore të vitit 2007.

Ndërkaq, në situatën aktuale, kur po largohen të gjithë drejtorët, të cilët kanë qenë gjithashtu një pjesë e makinerisë së fushatës së PS-së, opozita ka mundësinë që të aktivizojë një ofensivë politike.

E cila do të duhet të ishte krejt ndryshe nga ajo që ka kryer deri tani për të tërhequr vëmendjen, arritur rezultat dhe krijuar një relevancë edhe ndërkombëtare.

Jo një skemë të vjetër të konferencave të mërzitshme dhe të njëtrajtshme të Sali Berishës. Por një process reaktiv dhe i hapur të një përzgjedhje transparente të kandidatëve për kryebashkiakë. Të cilët në fund të kalojnë në një garë reale dhe sa më demokratike.

Ky proces, i cili do të zhvendoset nga ish-selia e SHQUP në çdo bashki të vendit, mund të krijojë një galvanizim të ri politik, i cili mund ta vinte në vështirësi makinën elektorale të PS-së. Madje, kartën e hyrjes në BE, do të duhet ta marrë më fort opozita, duke sjellë argumente përse ata arrijnë më shpejt të mbyllin procesin.

Ndryshe, nëse vijohet me skemën e lidhjeve direkte nga selia dhe me panelistët e irrituar nëpër televizione, askush nuk do të ketë shpresë se po vjen një alternativë e re, përkundrazi do të vijohet të luhet me frikën.

The post Tërmeti i Ramës në bashkitë e vendit; shansi i artë për opozitën! first appeared on JavaNews.al.

Nuk jam unë rreziku për RTSH-në! Një përgjigjie për ata që merren me Batonin, jo me idenë

✇Java News
By: Baton Haxhiu
15 July 2025 at 18:02

Nga Baton Haxhiu

Nuk ka asgjë më zhgënjyese në debatin publik sesa kur një mendim i qartë, i argumentuar dhe me synim reformues, lexohet si një provokim emocional. Dhe akoma më keq, kur përgjigjet ndaj tij nuk vijnë si përballje me idenë, por si sulme ndaj personit.

Kjo ndodhi me shkrimin tim pĂ«r RTSH-nĂ«, ku kĂ«rkova qĂ« institucioni tĂ« “mbyllet pĂ«r t’u shpĂ«tuar”, jo pĂ«r t’u fshirĂ« nga ekzistenca, por pĂ«r t’u çliruar nga njĂ« sistem i korruptuar brenda vetes. RTSH nuk Ă«shtĂ« i mbyllur sepse ndalet, por sepse funksionon nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« mbyllur: me bord tĂ« emĂ«ruar politikisht, me staf tĂ« trashĂ«guar pa meritĂ«, me njĂ« orkestĂ«r tĂ« pazĂ«shme, njĂ« arkiv tĂ« papĂ«rdorur dhe njĂ« pĂ«rmbajtje qĂ« nuk i shĂ«rben mĂ« publikut, por vetes.

Dhe kur them “mbylle pĂ«r gjashtĂ« muaj”, nuk e kam fjalĂ«n pĂ«r shuarje, por pĂ«r njĂ« pauzĂ« qĂ« i hap rrugĂ« ndĂ«rtimit nga e para – me ndihmĂ«n e profesionistĂ«ve tĂ« jashtĂ«m, si BBC apo ARD, qĂ« nuk janĂ« pjesĂ« e pazarit lokal. Sepse ky Ă«shtĂ« modeli qĂ« funksionoi nĂ« KosovĂ«, dhe mund tĂ« funksionojĂ« edhe nĂ« ShqipĂ«ri nĂ«se ndarja me servilizmin dhe nepotizmin bĂ«het e vĂ«rtetĂ«.

PĂ«r çudi, kjo ide nuk u sfidua me argumente, por u prit si njĂ« thirrje pĂ«r “shfarosje”. I pari qĂ« reagoi ishte Mevlan Shanaj, njĂ« regjisor me histori tĂ« gjatĂ« nĂ« RTSH, i cili mĂ« qortoi pĂ«r idenĂ« e “shkatĂ«rrimit” dhe mĂ« ftoi tĂ« jap kontribut krijues, jo tĂ« ndal rrĂ«njĂ«t e institucionit. Dhe pikĂ«risht kĂ«tu qĂ«ndron keqkuptimi: unĂ« nuk kĂ«rkova tĂ« shkatĂ«rroj asnjĂ« rrĂ«njĂ«. PĂ«rkundrazi, kam kĂ«rkuar tĂ« pastrohet toka rreth tyre qĂ« tĂ« mos kalben.

Nuk kam thënë se krijimtaria duhet të ndalet, por se ka vite që ajo është në agoni. Dhe nuk është as faji i Mevlanit, as i të tjerëve që kanë punuar në të shkuarën me pasion. Faji është i atyre që sot mbajnë peng një pasuri publike përmes mosveprimit, mediokritetit dhe kontrollit institucional. Unë nuk jam kundër memorieve të Mevlanit, por kundër iluzionit që krijimtaria e dikurshme mund të jetë mbulesë për dështimin e sotëm. Ai më thotë të mos gropos tokën. Por, në të vërtetë, tokës ia kanë ndërruar frymën ata që kanë mbjellë kotësi mbi të. Unë po kërkoj të pastrohet toka, jo të groposet. Dhe kjo kërkon guxim për të ndarë emocionin personal nga e vërteta publike.

Por reagimi që shkoi shumë përtej çdo norme debati ishte ai i Arben Malajt. Ai nuk reagoi ndaj shkrimit, por ndaj një Baton imagjinar, ai që paguhet nga kush e dikush, që flet për ndasi krahinore, që shërben për oligarkë, që do të shembë RTSH-në për të ngritur kulla dhe që ka në plan të djegë institucionin kombëtar me urdhër nga jashtë.

Kjo nuk Ă«shtĂ« pĂ«rgjigje, por njĂ« fletĂ«-akuzĂ« e shkruar nĂ« mungesĂ« tĂ« logjikĂ«s dhe pranisĂ« sĂ« fakteve. ËshtĂ« njĂ« rrĂ«fim delirant ku pĂ«rmenden Bathorja, Churchill, Banka BotĂ«rore dhe Bashkimi Sovjetik, pĂ«r tĂ« kundĂ«rshtuar njĂ« shkrim qĂ« nuk flet pĂ«r asgjĂ« prej tyre. Kjo nuk Ă«shtĂ« polemikĂ«. ËshtĂ« njĂ« karikaturĂ« politike qĂ« kĂ«rkon tĂ« djegĂ« personin pĂ«r tĂ« mos lexuar idenĂ«. Dhe s’mund tĂ« presĂ«sh nga njĂ« ish-ministĂ«r i Financave qĂ« tĂ« lexojĂ« me tĂ« njĂ«jtĂ«n nervozizĂ«m si njĂ« komentues anonim.

Dhe ja ku jemi që një ide për reformim të thellë të një institucioni publik shndërrohet në një rast për të bërë moral politik, për të hedhur baltë ideologjike dhe për të shpifur në mungesë të kuptimit. Por nëse ka një gjë që nuk duhet bërë në emër të publikut, është pikërisht kjo që të mbrojmë një institucion të mbyllur duke qëlluar mbi ata që kërkojnë ta hapin. RTSH nuk ka nevojë për mbrojtës të keqkuptuar, por për arkitektë të mendimit të ri, për pastërti morale, për ndërhyrje kirurgjikale dhe ide që nuk tremben nga rrënjët e kalbura.

Unë nuk propozova të hiqen të gjithë, por që të mos mbytemi me gjithë institucionin për të ruajtur rehatinë e disa emrave. Nuk kërkova të ndërtohen kulla, por që dija të bëhet strukturë, që arkiva të bëhet kujtesë, që orkestra të bëhet zë, që RTSH të bëhet publik, jo privat në duart e bordit të emëruar politikisht. Dhe nëse kjo ide ju duket e fortë, ndoshta është sepse jeni mësuar të dëgjoni vetëm zëra që nuk kërkojnë më shumë sesa kompromisin e radhës.

Nuk jam unë rreziku për RTSH-në. Rreziku është të mos bëhet asgjë, për të mos prishur askënd. Por historia e institucioneve publike nuk është historia e atyre që nuk prishën rehatinë, por e atyre që prishën heshtjen. Dhe më mirë të ngjallësh reagim me një ide të fortë, sesa të heshtësh për hir të paqes që mban gjithçka në vend.

NĂ« kĂ«tĂ« vend, kur njĂ« ide nuk pĂ«rshtatet me shijen e tjerĂ«ve, ajo pĂ«rkthehet si rrezik. Dhe kur rreziku nuk kuptohet, shpiket autori si armik. NĂ« vend tĂ« debatit kemi bĂ«rtitma. NĂ« vend tĂ« analizĂ«s, fyerje dhe pasthirrma fjalĂ«sh. Reagimet ndaj njĂ« teksti tĂ« qartĂ« dhe tĂ« argumentuar, sĂ« paku kĂ«shtu mendoi, ishin  si njĂ« konferencĂ« nervash tĂ« thyera, ku çdo fjali vuan nga mungesa e subjektit dhe çdo pĂ«rfundim nga mungesa e faktit. NjĂ« fjalor qĂ« pĂ«rzien “kĂ«rcĂ«nimin” me “asgjĂ«simin”, “paratĂ« e pista” me “BBC-nĂ«â€, “Bathoren” me “RTSH-nĂ«â€ dhe, pĂ«r mĂ« shumĂ« dramĂ«, pĂ«rmend “barin e keq” si metaforĂ« pĂ«r autorin.

NĂ«se do tĂ« ishte njĂ« dramĂ«, do tĂ« quhej: “Mendimi qĂ« i ra mbi kokĂ« leximit”. NĂ«se do tĂ« ishte dokumentar, do tĂ« kĂ«rkonte sqarime pĂ«r çdo minutĂ«, sepse vetĂ« dokumenti do tĂ« kishte humbur autorin Malaj nĂ« rrĂ«mujĂ«n e interpretimeve.

Unë nuk u befasova që reaguan. U befasova që asnjëri prej tyre nuk e kishte lexuar atë që kundërshtonte. Më shqetësoi jo kritika, por rrëmuja. Jo mospajtimi, por makthi që një ide e thjeshtë mund të jetë shumë e madhe për ta përtypur. Dhe në këtë klimë, RTSH-ja është viktima ideale: nuk e mbron kush me mendje të kthjellët, por e rrethojnë me patriotizma të tradhtisë dhe emocione të mbledhura nga epokat e shkuara.

Prandaj po e mbyll me të vetmen fjali që vlen për këtë histori:

Kjo nuk Ă«shtĂ« frikĂ« nga shkrimi. ËshtĂ« frikĂ« nga pasqyra.

The post Nuk jam unë rreziku për RTSH-në! Një përgjigjie për ata që merren me Batonin, jo me idenë first appeared on JavaNews.al.

❌
❌