Një 32-vjeçar ka humbur jetën pasi ra në kontakt me energjinë elektrike në Shëngjin. Ngjarja e rëndë është shënuar rreth orës 16:45, në shëtitoren e plazhit të Shëngjinit, pranë bustit “Willson”.
Sipas policisë, Zef Lorenci, pasi ka rënë në kontakt me energjinë elektrike, është rrëzuar nga skela ku po punonte, dhe për pasojë ka ndërruar jetë. I riu ishte duke montuar skelat për një koncert që do të mbahej mbrëmjen e sotme.
Sakaq, grupi hetimor po punon për të sqaruar rrethanat e ngjarjes.
“Rreth orës 16:45, në shëtitoren e plazhit të Shëngjinit, pranë bustit “Ëillson”, dyshohet se, si pasojë e kontaktit me rrymën elektrike, ka rënë nga lartësia e një skele dhe ka humbur jetën shtetasi Z. L., 32 vjeç, banues në fshatin Mërqi, Lezhë. Grupi hetimor ndodhet në vendngjarje dhe po punon për sqarimin e plotë të rrethanave të ngjarjes”, njofton policia.
Deputetja e PD Jorida Tabaku, ishte e ftuar këtë të shtunë në emisionin “Kjo Javë” me moderatore Nisida Tufa, ku foli për aksionin e paligjshmërisë në ndërtim që qeveria ndërmori në Theth.
Tabaku e ka cilësuar aksionin të panevojshëm, jashtë çdo etike njerëzore dhe jashtë çdo morali të zbatimit të ligjit.
Sipas saj, bizneset në Theth u ndërtuan me bekimin e ligjit, i cili ka vepruar në mënyrë selektive duke mbrojtur të fortin.
“Para zgjedhjeve u legalizua një pjesë e ndërtimeve, kush vendosi që këto 200 të legalizohen e të tjerë jo. Si u përcaktua që disa janë të nënës e disa të njerkës. Këtu filloi selektiviteti dhe këtu fillon shteti që është gjithmonë me të fortin”, tha deputetja Jorida Tabaku.
Tabaku shigjetoi pushtetin vendor dhe strukturat e tjera të shtetit që dhanë bekimin, pasi sipas saj, ato ndërtime atje i janë inauguruar nga përfaqësues të lartë të mazhorancës, u janë lidhur dritat uji.
“Ka një inspektoriat që kontrollon territorin, ata janë inkurajuar pasi u është thënë hajdeni investoni, pasi në Theth po krijohet një infrastrukturë mikpritëse dhe pastaj këto prishen”, tha Tabaku.
Jorida Tabaku: Ne jemi mësuar që të shohim që aksione të tilla që duan të tërheqin vëmendjen, qoftë për diçka që ka ndodhur ose për të krijuar përshtypjen të një shteti që funksionin me rregulla janë kryer këto vite.
Një herë në dy vite ti dëgjon aksion për ndërtime pa leje. Njëherë në vit ti dëgjon për tregjet, karburantet, pra është bëre normale shteti me aksione, ose gjatë verës psh vjet kanë qenë shtesat e kateve të pallateve të palegalizuara,
Duke kaluar tek Thethi, për mua e shumë qytetarë që e kanë ndjekur qeverisjen në 12 vite, shteti nuk qeveriset me aksione. Filozofia e qeverisjes me rregulla duhet të ekzistojë cdo ditë të vitit, pavarësisht se kanë mbaruar zgjedhjet apo jo.
Ajo që ndodhi në Theth për mua është pasqyra më e qartë se si qeveris Rama, pasi ato ndërtime janë bërë me bekimin e qeverisë, pushtetit lokal, me bekimin e gjithë infrastrukturës së shtetit, pasi ato ndërtime atje së pari janë inauguruar nga përfaqësues të lartë të mazhorancës, u janë lidhur dritat uji, ka një inspektoriat që kontrollon territorin, ata janë inkurajuar pasi u është thënë hajdeni investoni, pasi në Theth po krijohet një infrastrukturë mikpritëse dhe pastaj këto prishen.
Pse i kam lidhur me paketën e maleve, në fakt është paketa e vjedhjes së maleve.
Prishja e ndërtimeve në Theth ishte e panevojshme, jashtë çdo etike njerëzore, ishte jashtë çdo morali të zbatimit të ligjit, këta njerëz i kanë ngritur bizneset me bekimin e ligjit. Dhe atje në atë zonë respektohet aq shumë e drejta e pronës sa askush nuk kishte cënuar të drejtën e pronës. Ndonëse nuk e kishte të regjistruar pronën të gjithë, atje nuk cënohet, ata janë familje që njihen me njëri-tjetrin, kanë qindra vite
Para zgjedhjeve u legalizua një pjesë e ndërtimeve, kush vendosi që këto 200 të legalizohen e të tjerë jo. Si u përcaktua që disa janë të nënës e disa të njerkës. Këtu filloi selektiviteti dhe këtu fillon shteti që është gjithmonë me të fortin.
Paketa e maleve ose e vjedhjes së maleve që ne e kemi denoncuar para fushatës elektorale, dhe ka shkuar dhe në KQZ ka qenë brenda periudhës së ndaluar të paketës ligjore, ka në thelb konfliktin pronësor ku një investitor ose dikush që e ka përdorur pronën vjen dhe investon atje.
Kjo është pak a shumë ajo ligji i investimeve strategjike që ka ndodhur me investimet në jug.
Në parim kemi qenë kundër nismave të tilla sepse krijon një konflikt në pronat që Shqipëria nuk ka luksin ta ketë kur ende pas 34 vitesh nuk është zgjidhur çështja e pronave. Dhe së dyti i jep favore speciale një pakice, për taksat, ndërtimin, pse mos t’ia japë atyre sipërmarrësve të Thethit që kanë 30 vite që investojnë.
Sa i takon imazhit të shtetit, askush nuk do të donte të shihte ato pamje në Theth, policë me armë të ngritura në mes të sezonit turistik, nuk është një pamje që duhet ta ketë turizmi, një pamje ku shteti vjen me forcën që i japin institucionet. Nuk është një pamje që duhet ta ketë Shqipëria, që tregon abuzimin, forcën. Për mua, Thethi është simboli i mënyrës se si funksionon kjo ka ndodhur shumë herë brenda 12 viteve që shteti ka qenë gjithmonë me të fortin. Që shteti ka favorizuar të fortin dhe Shqipëria është kthyer në një vend të papërballueshëm për biznesin e vogël, duke krijuar perceptimin pse duhet të largohemi nga ky vend. Këtu duhet të jesh ose i fortë ose i madh, sepse ky sistem i ngritur favorizon këtë grup njerëzish pranë qeverisë.
Stadiumi legjendar “San Siro” nuk do të jetë pjesë e arenave pritëse për Kampionatin Evropian “Euro 2032”. Vendimi u konfirmua pas një takimi të mbajtur në ‘Palazzo Marino’, selia e Këshillit Bashkiak të Milanos, ku morën pjesë përfaqësues të Interit, Milanit, Federatës Italiane të Futbollit (FIGC), UEFA-s dhe vetë kryebashkiaku Giuseppe Sala.
Pavarësisht se Milano përmbush të gjitha kriteret e UEFA-s në lidhje me infrastrukturën, transportin dhe kapacitetet e akomodimit, stadiumi “San Siro” nuk i plotëson më standardet moderne të kërkuara për organizimin e një kompeticioni të tillë.
Takimi ishte pjesë e një cikli me njëmbëdhjetë mbledhje të planifikuara, që kanë për synim përcaktimin e pesë qyteteve pritëse të Euro 2032 në Itali. FIGC ka afat deri më tetor 2026 për t’ia dorëzuar listën përfundimtare UEFA-s, ndërsa punimet për ndërtimet e reja duhet të nisin jo më vonë se marsi 2027.
Ndërkohë, shpresat për përfshirjen e Milanos nuk janë shuar krejtësisht. Qyteti dhe klubet kanë më shumë se një vit kohë për të paraqitur një projekt të ri dhe përfundimtar për një stadium të ri, i cili mund të ndërtohet në zonën pranë “San Siros” aktual.
“Lindi edhe ideja e muzeut arbëresh në Shqipëri. Ne nuk e kemi një muze, ndërkohë që komiteti arbëresh, ka ruajtur me fanatizëm reliket të jashtëzakonshëm dhe përfaqësuesit e atij komuniteti janë më shumë se sa të dëshiruar që ta kenë në Shqipëri muzeun e Arbëreshëve”
Ky premtim i kryeministrit Edi Rama, në samitin e 3-të të Diasporës në Tiranë, do të vihet në jetë shumë shpejt. Një vendim i ministrit të Kulturës, Blendi Gonxhja, i 21 shkurtit i ka hapur rrugë ndërtimit në fshatin Vuno të Himarës të muzeut kushtuar historisë së arbëreshëve.
Muzeu parashikohet të ndërtohet në ish shkollën 8-vjeçare në Vuno, një prej fshatrave më të bukur të jugut të Shqipërisë, ku kanë prejardhjen shekullore një numër i madh arbëreshës, familjet e të cilave u shpërngulën nga kjo krahinë në shekullin XVII.
Në dokumentin e termave të referencës, miratuar nga Këshilli Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore Materiale, thuhet se muzeu do të përfshijë ristrukturimin e të gjithë zonës.
Ish shkolla në Vuno, që duket në këto fotografi të siguruara nga “Report TV”, ka dy ndërtesa. E para, njëkatëshe, që aktualisht përdoret si hostel për turistët, ndërsa një tjetër dykatëshe nuk ka përdorim, pasi gjendja është mjaft e degraduar.
Të dyja objektet do t’i nënshtrohen ndërhyrjeve arkitekturore dhe restauruese për rehabilitimin dhe adaptimin në muze.
Shkolla gjendet pranë Kishës së Shën Spiridhonit dhe Kishës së Shën Mëhillit, dy objekte, me status monument kulture kategori së I-rë, ndaj përmes këtij projekti synohet të rijetëzohen edhe hapësirat që lidhin këto objekte me njëra- tjetrën, si dhe propozimi i ndërhyrjeve restauruese për to. Pra, si një ansambël muzeal, që synon edhe të tërheqë vizitorë të shumtë.
“Ky kompleks është i përbërë nga një objekt njëkatësh, tërësisht i ri në ndërtim, por i pa rregulluar si objekt, nga një objekt 2 katësh, me fasadë të degraduar dhe teknikë ndërtimi tradicionale. Objektet lidhen me dy kishat nëpërmjet sheshit të përbashkët, shtruar me kalldrëm. Në pjesën e pasme të objektit 2 katësh ndodhet dhe një nga të paktat rrugica të fshatit, të cilat janë ende të shtruara me kalldrëm origjinal. Të dy kishat monument kulture, kanë nevojë për një strategji ruajtje konservimi dhe menaxhimi në tërësi së bashku me kompleksin.”, – vërehet në projektin e miratuar nga MEKI.
Krahas krijimit të një hapësire muzeore dedikuar historisë së arbëreshëve, projekti parashikon edhe ambiente për zhvillimin e aktiviteteve kulturore: hapësirë qendër dialogu; hapësira edukative etj.
“Muzeu kushtuar historisë së arbëreshëve do të përfaqësojë një institucion të ruajtjes së kujtesës sonë kombëtare lidhur me emigrimin e arbëreshëve drejt Italisë, ruajtjes së identitetit të tyre kombëtar. Njëkohësisht, muzeu do të shërbejë si një pikë turistike e shtuar në fshatin Vuno.”
Projekti është ende në fazën e tij të hershme, por bëhet me dije se për realizimin e muzeut do të prezantohen tre projekte apo modele alternative, ndërsa muzealizimi do të kryhet në bashkëpunim me Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Drejtorinë Rajonale të Trashëgimisë Kulturore Vlorë, IKTK, IKRTK, institucionet shkencore dhe te specializuara në fushën e historisë dhe jo vetëm, studiuesit dhe komunitetin Arbëresh në Kalabri.
Pjesë e punës do të jetë edhe një fushatë për mbledhjen e objekteve e të dhënave nga komuniteti Arbëresh në Itali, një fushatë kërkimore terreni në komunitetin Arbëresh, kontakte me muzetë arbëreshë, mbledhje objektesh: jeta e përditshme, kostume folklorike, të dhëna gojore, burime të shkruara, materiale fotografike, video, festa, materiale mbi personalitete të shquara arbëreshe etj.
Lidhjet mes Arbëreshëve dhe Himarës janë të shumta dhe jo rastësore dhe sot, familjet e fshatrave të Bregut që emigruan në Itali vijojnë të ruajnë zakonet e pasura, gjuhën, veshjet, festat, traditat, ritet e besimet e paraardhësve të tyre, edhe pse ruajtja dhe pasurimi i gjuhëve po bëhet shqetësuese prej lëvizjeve demografike dhe formave të reja të komunikimit. /shqiptarja.com/
Madje, sot polarizimi politik i’a kalon edhe periudhës Komuniste!
Në kohën e Regjimit kishte “Bijtë e Partisë”, “Bijtë e Shqipërisë” dhe “Armiqtë e Partisë dhe të Shqipërisë”.
Të parët ishin njerëzit e pushtetit, të dytët edhe pse nuk kishin pushtet nuk kishin pengesa për arsim, punësim e mund të siguronin për atë kohë, një jetë të pranueshme. Ndërsa të fundit ishin sikur të mos ekzistonin, nuk gëzonin asnjë të drejtë!
Pra, Regjimi, kishte nevojë edhe për masat, qoftë për krahë pune e ashtu edhe si ushtarë të mundshëm në një luftë apo konflikt të nxehtë!
Sot, polarizimi politikë ka bërë të ketë vetëm dy kategori, “Bijtë e Partisë” që kanë gjithçka dhe “Armiqtë e Partisë” që kanë zgjedhur shpesh në këto 35 vite tranzicion, largimin dhe emigrimin si të vetmën shpresë për të jetuar në kushte të pranueshme!
Përdorimin e termit “Parti” e kam si simbolikë të forcës politike që ka pasur pushtetin në të kaluarën apo që e ka sot!
Për fat të keq karriera dhe mundësia për të jetuar mirë, qoftë edhe duke abuzuar e pasur privilegje në këto 35 vite tranzicion është e lidhur ngushtë me politikën dhe pushtetin politik!
Thuajse, asnjë nga ata që kanë qëndruar ose mbetur jashtë sferës së politikës nuk kanë bërë karrierë dhe nuk kanë krijuar pasuri.
Gjithmonë për të kuptuar “subjektet e reja” kam qenë i idesë dhe i mbetem se duhet t’i referohemi “Aleancës Kuq e Zi”, sepse ajo ishte gjeneza e mundësive të subjekteve anti-sistem!
Kjo nisi me shumë eufori dhe mbështetje, po goditjen kryesore të braktisjes e mori, kur ndjekësit e saj bënë llogaritë dhe u binden se forca që ndiqnin nuk ishte pjesë e likes së madhe të pushtetit.
Sinjali i qartë ishte kur AK refuzojë kualicion me Partinë Socialistë. Në atë moment ndjekësit e saj, përtej patriotizmit filluan të bëhen pragmatist duke bërë llogaritë personale për pushtet, karrierë apo për privilegje. Sigurisht, pas vendimi se AK s’do të ishte në kualicion me PS, shantazhet, joshjet e presionet do të ishin më të thjeshtë e do të shoqëroheshin me largime edhe masive.
Partitë e reja në 2025, në thelb kopje apo imitime të deformuar të AK, patën disa avantazhe dhe kjo i bëri pak më shumë të suksesshëm, por në thelb edhe jeta rezultuan humbëse ndaj sistemit.
Avantazhi i rëndësishëm për t’a ishte Drejtësia e re dhe protagonizmi i Spak që frenojë fenomenet që kishin ndarë ndodhur më parë.
Ligji dhe zbatimi i dekriminalizimit në vitet e fundit ka dhënë efektet e tij.
Një PD e lodhur ne lidership dhe e shpartalluar ishte në favor të subjekteve të reja.
Prandaj, rezultati që morën në 2025 ishte shumë më i mirë se i AK në 2013, por në fund edhe ky ishte humbës ndaj sistemit, sepse as nuk e tronditën e as nuk e rrëzuan.
Përkundrazi, kanë hyrë në një fazë të re dhe të fundit ndoshta, për të mundur përfundimisht veten deri në eliminim të plotë politik.
Pse ndodh kjo? Njerëzit e ndjekin një subjekt me shpresën për të marr pushtet dhe për të qenë të pushtetshëm. Nëse një subjekt ka marrë, qoftë edhe 60 mijë vota, por ka prodhuar vetëm një mandat, ky i fundit nuk i hynë në punë në misionin e tij as liderit e jo më ndjekësve!
Ndjekësit kthehen nga turma me emocione, në pragmaistë duke bërë llogari individuale. Humbja është arsye e këtij transformimi dhe për pasojë dhe goditja e shkatërrimit apo eliminimin politik i një subjekti anti- sistem që humb në jetën politike me këtë të fundit! Pushtet pak, do të thotë sofër e varfër dhe e vogël e për pasojë nuk ushqehen të gjithë e s’ka vend për të gjithë! Ata që janë pragmatistë fillojnë menjëherë të kërkojnë e të gjejmë një sofër më të madhe e me ushqim të bollshëm!
Jorida Tabaku, gruaja më e votuar në listën e hapur të PD, e quan garimin në zgjedhjet e 11 majit, më të vështirin pasi sfidën e fundit e pati me një kandidat si Ilir Alimehmeti, që sipas saj, nuk duhet të ishte jashtë parlamentit.
Në intervistën që i dha moderatores Nisida Tufa, në emisionin “Kjo Javë”, Tabaku shprehu gjithë emocionet që përjetoi gjatë procesit të numërimit të votave dhe ku ajo fitoi thellë ndaj Ilir Alimehmetit.
“Kënaqësinë se isha gruaja më e votuar e ndava me familjen dhe me pjesëtarët e stafit tim. Kësaj radhe sfida ishte shumë personale nga pikëpamja e votimit, dhe deri në moment të fundit nuk ndjehesha mirë, sfidën e fundit e kisha me një njeri si unë, sic është Ilir Alimehmeti. Kisha ndjesinë e kënaqësisë personale por dhe pak ndjesinë e padrejtësisë për atë që po ndodhte”, tha Tabaku.
Deputetja e PD Jorida Tabaku e quajti fitoren më 11 maj, si një sfidë personale dhe vlerësim i karrierës së saj 15-vjeçare. E pyetur nëse ka patur momente kur ka dëshiruar të heqë dorë, ajo ka pranuar se kjo ka ndodhur, por për të politika është pasion, është ose jo në parlament.
“Ka qëlluar që 2 javë para zgjedhjeve, apo kur isha në listë të hapur që vendos në pikëpyetje nëse do vazhdosh apo jo. Politikën nuk e kam punë me 8 orarsh, por pasion që fëmijë. Isha apo jo në parlament do vazhdoja të isha në PD. Por duke qenë se sfida po bëhej e tillë, ishte një vlerësim i punës time në 15 vite, doja që ta kaloja patjetër këtë fazë, por një gjë ishte e sigurt, që dhe në këto momente kur kisha ndonjë pikëpyetje, asnjëherë skam patur dyshim se do isha në PD dhe do kisha angazhim politik”, tha Tabaku.
Jorida Tabaku: Nuk ka tension dhe nuk presim të reja, procesi zgjedhor është ende i pacertifikuar, e krahasoj me 2011, si nga ankimimi dhe numërimi. Procesi i numërimit ka qenë sfidues, isha luftarake sepse bëhej fjalë për investimin tim politik dhe profilin që kisha ndërtuar dhe ishte momenti për të parë dhe një bilanc.
Nga procesi ti nuk e kupton si po shkon, por kënaqësia më e madhe ka qenë në raport me fëmijët dhe familjen. Më ka ardhur keq që i përfshiva këtë radhë, sepse ikja herët në mëngjes dhe kthehesha vonë. Dhe kur u thashë që mbaroi ka qenë kënaqësia më e madhe. Do të jem përfaqësuese e qytetarëve në parlament.
Kënaqësia se isha gruaja më e votuar u nda me familjen dhe me pjesëtarët e stafit tim. Kësaj radhe sfida ishte shumë personale nga pikëpamja e votimit, dhe deri në momen ttë fundit nuk ndjehesha mirë, sfidën e fundit e kisha me një njeri si unë, sic është Ilir Alimehmeti. Kisha ndjesinë e kënaqësisë personale por dhe pak ndjesinë e padrejtësisë për atë që po ndodhte.
Ka qëlluar që 2 javë para zgjedhjeve, apo kur isha në listë të hapur që vendos në pikëpyetje nëse do vazhdosh apo jo. Politikën nuk e kam punë me 8 orarsh, por pasion që fëmijë. Isha apo jo në parlament do vazhdoja të isha në PD. Por duke qenë se sfida po bëhej e tillë, ishte një vlerësim i punës time në 15 vite, doja që ta kaloja patjetër këtë fazë, por një gjë ishte e sigurt, që dhe në këto momente kur kisha ndonjë pikëpyetje, asnjëherë skam patur dyshim se do isha në PD dhe do kisha angazhim politik.
Gaza po përjeton një tjetër ditë të përgjakshme. Të paktën 90 persona janë vrarë nga sulmet ajrore izraelite që nga agimi i së premtes, kanë konfirmuar burime mjekësore për rrjetin Al Jazeera.
Në mesin e viktimave janë 36 civilë që po prisnin ndihma humanitare në një nga pikat e shpërndarjes.
Bombardimet kanë përfshirë disa zona të Rripit të Gazës, përfshirë Khan Younis dhe Rafah, duke shkaktuar shkatërrim të madh dhe panik mes popullatës së rraskapitur nga muajt e gjatë të luftës.
Sipas mjekëve në spitalet lokale, numri i viktimave pritet të rritet, pasi shumë nga të plagosurit ndodhen në gjendje kritike dhe mungesa e pajisjeve mjekësore e bën trajtimin e tyre pothuajse të pamundur.
Situata humanitare në Gaza është përkeqësuar ndjeshëm pas rifillimit të operacioneve ushtarake të Izraelit në muajin maj. Sulmet kanë prekur jo vetëm objektiva të dyshuara ushtarake të Hamasit, por gjithnjë e më shpesh edhe infrastrukturë civile, shkolla, spitale dhe qendra ndihmash.
Organizatat ndërkombëtare të ndihmës dhe OKB kanë ngritur alarmin për shkelje të mundshme të ligjit ndërkombëtar humanitar, duke theksuar se civilët nuk po kursehen nga sulmet, madje shpesh janë në vijën e parë të goditjeve.
Izraeli ka deklaruar se veprimet ushtarake kanë si objektiv eliminimin e militantëve të Hamasit dhe çmontimin e rrjeteve të tyre nën tokë, por komuniteti ndërkombëtar vijon të kërkojë armëpushim të menjëhershëm dhe hapje të korridoreve të sigurisë për ndihmat humanitare.
Ndërkohë, populli i Gazës mbetet i mbyllur në një hapësirë gjithnjë e më të ngushtë dhe të rrezikshme, pa mundësi evakuimi, me mungesë të thellë ushqimi, uji dhe ndihme mjekësore – ndërkohë që numri i viktimave rritet nga dita në ditë.
Radhë të gjata pritjeje vijojnë të jenë prezente edhe këtë fundjavë në pikën kufitare të Qafëbotës.
Pavarësisht rritjes së numrit të sporteleve në anën greke, fluksi i lartë dhe organizimi aktual me hyrje e dalje në të njëjtin krah kanë bërë që situata të mbetet e tensionuar dhe lëvizja e ngadalësuar.
Në një intervistë për mediat, prefekti i Qarkut të Vlorës, Kristaq Kiço, e cilësoi situatën si të pazakontë, duke theksuar se ajo është përkeqësuar që prej arrestimit të gjithë stafit të mëparshëm të doganës greke.
“Ndryshimi i përditshëm i punonjësve ka sjellë vonesa serioze në qarkullim dhe rradhë të gjata në të dy anët e kufirit. Na është thënë se kjo është një situatë provizore, por kuptohet që jemi në pikun e sezonit turistik dhe masat duhen marrë menjëherë“, tha Kiço.
Ai shtoi se për shkak të fluksit të shtuar dhe rëndësisë që ka kjo pikë, veçanërisht në sezon, autoritetet shqiptare kanë kërkuar hapjen 24 orë të kufirit me Greqinë Qafë – Botë.
“Katër vite më parë kemi pasur një marrëveshje me palën greke që nga prilli në tetor të kishte shërbim 24 orësh. Sot, më shumë se kurrë, kjo është domosdoshmëri, për shkak të fluksit të turistëve dhe rëndësisë së portit të Igumenicës“, u shpreh ai.
Zhvillimet e fundit përfshijnë edhe një takim të organizuar në kufi, ku me ndërmjetësimin e deputetit të Vlorës, Vasil Llajo, janë mbledhur përfaqësues të lartë të të dyja palëve.
Në tryezë morën pjesë deputeti grek i Thesprotisë Vasilis Giogiakas, kryetari i Bashkisë së Igumenicës Panajoti Dais, nënkryetari i Filatit dhe përfaqësues të doganës greke.
Pas takimit, është dërguar një kërkesë zyrtare në Ministrinë Greke të Ekonomisë dhe Drejtorinë e Doganave, ndërkohë që pritet përgjigje brenda kësaj jave.
Pala greke ka konfirmuar se ka shpallur 10 vende të reja pune për doganën e Mavromatit, që do të plotësohen me procedurë të përshpejtuar, ndërsa nga e hëna do të nisë ndarja e flukseve të hyrjes dhe daljes në drejtime të ndryshme, për të ulur vonesat.
Autoritetet shqiptare shpresojnë që këto masa, së bashku me vendosjen e shërbimit 24 orësh, të sjellin normalizimin e qarkullimit, i cili është jetik për turizmin, tregtinë dhe komunitetin ndërkufitar në jug të vendit.
Rusia ka sulmuar me dronë dhe raketa Odesën në Detin e Zi dhe qytete të tjera ukrainase, duke vrarë të paktën një person dhe duke plagosur të tjerë, thanë zyrtarët e emergjencave.
Sulmi i 19 korrikut është dëshmia e fundit që zyrtarët rusë synojnë të vazhdojnë të sulmojnë popullatën civile të Ukrainës – dhe të përparojnë në fushëbetejë – teksa përpjekjet për armëpushim kanë dështuar.
Zemërimi me sulmet e vazhdueshme të Rusisë ka nxitur ndryshim të politikës nga administrata e presidentit amerikan, Donald Trump. Më herët gjatë javës, Trump njoftoi se deri më 2 shtator është afati që presidenti rus, Vladimir Putin të pajtohet për ndaljen e luftimeve.
Që nga marrja e detyrës në janar, Trump e kishte bërë përfundimin e luftës pothuajse 41-mujore të Rusisë kundër Ukrainës prioritet. Por, pavarësisht gjashtë telefonatave mes Trumpit dhe Putinit, tri runde bisedimesh që përfshin zyrtarë amerikanë, rusë dhe ukrainas, dhe takime mes të dërguarve të SHBA-së dhe Kremlinit, Rusia ka vazhduar sulmet ndaj Ukrainës.
Gjatë natës së 19 korrikut, Rusia lëshoi rreth 380 dronë, raketa lundruese dhe balistike drejt dhjetëra qyteteve ukrainase, tha ushtria. Një ndërtesë banimi nëntëkatëshe në Odesa u godit, duke vrarë një grua dhe duke plagosur disa të tjerë, sipas zyrtarëve të emergjencës.
Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, tha se gjithsej gjashtë persona, përfshirë një fëmijë, u plagosën në Odesa.
Në verilindje, në rajonin e Dnipropetrovskut, qyteti i Pavlohradit gjithashtu u sulmua, sipas Serhiy Lysak, kre i administratës ushtarake rajonale.
Në fushëbetejë, Rusia po avancon ngadalë, megjithëse në javët e fundit përparimi i saj është matur vetëm në metra. Po ashtu, po rriten shqetësimet për mundësinë e rrethimit të qytetit të Pokrovskut, pasi forcat ruse kanë bërë përparim të vogël në verilindje të qytetit./ REL
Në kulmin e sezonit veror, Tushemishti, një nga fshatrat më të bukur dhe të vizituar të Pogradecit, po përballet me mungesë të theksuar pushuesish.
Operatorët në këtë zonë, hotele, restorante dhe biznese të tjera të lidhura me turizmin, shprehen të shqetësuar, duke pohuar se krahasuar me vitet e kaluara, këtë verë fluksi ka rënë ndjeshëm.
Tushemishti, fshati i njohur për bukuritë natyrore dhe për historinë e tij duket se po kalon një situatë të vështirë këtë sezon.
Ndërkohë, situata paraqitet ndryshe në qytetin e Pogradecit, ku kapacitetet hoteliere janë thuajse të gjitha të rezervuara dhe qyteti po njeh një fluks të shtuar turistësh.
Gazeta Si – Për Sadiq Khan, kryetarin e Bashkisë së Londrës, shoferët e taksive që punojnë në kryeqytetin anglez janë më të mirëtnë botë, si dhe më të kualifikuarit.
E gjitha varet nga provimi që duhet të kalojnë, aq i plotë dhe kërkues sa është krahasuar me një diplomë mjekësore ose juridike.
Njihet si “The Knowledge of London” (“Njohja e Londrës”) dhe tmerri i testeve të tij me gojë është legjendar, shkrruan “The Guardian” disa vite më parë: kërkon të mësuarit përmendësh të 25,000 rrugëve dhe 20,000 pikave referuese, të cilat më pas, sigurisht, duhet t’i lundrosh.
Të jesh shofer taksie në Londër është mjaft e komplikuar, sepse qyteti është kaq i gjerë, dhe për shkak të shekujve të historisë, ndryshimit dhe zgjerimit të vazhdueshëm, sistemit të tij të trafikut shpesh i mungon një logjikë e qartë.
Kjo është gjithashtu arsyeja pse “Njohja” është ndoshta provimi më i vështirë i shoferit të taksive në botë.
Vetë “Transport for për London”, autoriteti lokal përgjegjës për transportin publik në Londër, pranon se kalimi i tij është një sukses: mesatarisht, duhen tre ose katër vjet, dhe vlerësohetse vetëm një e treta e atyre që e provojnë ia dalin mbanë.
Në Londër ka dy licenca taksish: njëra që ju lejon të operosh në të gjithë qytetin dhe njëra vetëm për një nga nëntë sektorët në të cilët është i ndarë.
Në të dyja rastet, aplikohet dhe, nëse kualifikoheni, fillon studimi i të ashtuquajturit “Blue Book”, një udhëzues që përmban 320 rrugë brenda një rrezeje prej gjashtë miljesh (pothuajse dhjetë kilometrash), duke filluar nga “Charing Cross” në qendër të qytetit.
Gjatë gjashtë muajve të parë të studimit, mund të bëhen teste vetëvlerësimi në 80 rrugët e para; pastaj vjen provimi me shkrim, i përbërë nga pesë pyetje mbi vetë rrugët dhe njëzet e pesë mbi pikat kryesore të interesit përgjatë rrugës.
Duhet të mësohen jo vetëm se si janë të vendosura rrugët, ku shkojnë dhe me cilat kryqëzohen, por edhe emrat e monumenteve, parqeve, ndërtesave publike, stacioneve, spitaleve, shkollave, vendeve të kultit e kështu me radhë: në thelb, çdo vend, ku dikush mund të kërkonte të shkonte.
Për ta bërë këtë, studimi nga një libër nuk është i mjaftueshëm; kërkon praktikë të gjerë: në të kaluarën, mësimi përmendësh i rrugëve përfshinte ngarjen e biçikletës; tani, më shpesh, një motoçikletë.
Pas provimit me shkrim, fillon një seri intervistash me gojë me ekzaminuesit, të cilët janë gjithashtu shoferë taksish.
Ata zakonisht zgjedhin të provojnë rrugën më të shpejtë nga një pikë në tjetrën dhe të bëhen pyetje gjithnjë e më të vështira në lidhje me pikat më pak të njohura.
Në çdo intervistë, merret një notë dhe pikë: kur fiton pikë të mjaftueshme, mund të kalohet në hapin tjetër.
Mesatarisht, duhen katër provime me gojë për të arritur atje. Pastaj duhet të tregoni njohuri të mira të zonave periferike të Londrës, duke mësuar 25 rrugë të tjera. Në këtë pikë, mund të bëhet pyetja e fundit: merret patentan dhe mund të fillohet punë.
Njerëzit kanë frikë dhe thonë se nuk do të jenë kurrë në gjendje të mbajnë mend një sasi kaq të madhe informacioni, thotë një shofer taksie me emrin Nikki në një broshurë të Autoritetit të Transportit të Londrës në lidhje me provimin.
Një hartë e Londrës dhe disa shënime të fotografuara gjatë një ore mësimi përgatitore për provim në një shkollë të Londrës në dhjetor 2014
“Por në të vërtetë, nëse e merrni me ngadalë, gjithçka fillon të ketë kuptim. Ka të bëjë me angazhimin”.
Siç i tha Matt McCabe, i cili ishte 35 vjeç në atë kohë dhe kishte praktikuar për tre vjet, për “New York Times”në vitin 2014, përveçse është shumë stresues, provimi kërkon gjithashtu shumë kohë dhe është dukshëm i kushtueshëm: në rastin e tij, tha ai, më shumë se 200,000 £, duke marrë parasysh se nuk kishte punuar për vite me radhë. Megjithatë, për t’u përgatitur, ka shkolla speciale që mësojnë këshilla dhe truke.
Taksitë e dijes kanë ekzistuar që nga viti 1865 dhe, megjithëse origjina e tyre është e paqartë, shumica e historianëve i gjurmojnë ato që nga Ekspozita e Madhe në Londër në vitin 1851.
Shumë nga qindra mijëra njerëz që mbërritën në qytet u ankuan se shoferët e taksive nuk ishin të njohur me rrugët, duke e shtyrë qeverinë e qytetit të vendoste kritere më të rrepta për dhënien e licencave.
Megjithatë, ka debate periodike nëse duhet t’i heqin ato, pjesërisht, sepse shërbime si Uber dhe Bolt, të cilat nuk kërkojnë një provim të veçantë dhe kërcënojnë vetë ekzistencën e taksive, janë kaq të përhapura sot dhe pjesërisht sepse ato konsiderohen të vjetëruara, duke pasur parasysh se pothuajse të gjitha makinat tani janë të pajisura me sisteme navigimi GPS.
Sipasstatistikavemë të fundit nga “Transport for London”, aktualisht ka 16,676 shoferë aktivë taksish në Londër dhe zonën e saj metropolitane, mbi 8,500 më pak se dhjetë vjet më.
Megjithatë, ka mbi 97,000 shoferë të shërbimeve me qira, një numër që është rritur vazhdimisht për pesëmbëdhjetë vjet, me përjashtim të periudhës së pandemisë.
Sipas Tom Taxi Driver, i cili ka 129,000 abonentë në kanalin e tij në YouTube, e gjithë kjo nuk i dekurajon plotësisht ata që duan të bëhen shoferë taksie në Londër.
Pavarësisht ekzistencës së sistemeve GPS, përgatitja për provime dhe përvoja i mësojnë shoferët të përdorin rrugë shpesh më të shpejta dhe më efikase; ato gjithashtu ngulitin vlera të rëndësishme për këtë profesion, siç është një ton profesional dhe një ndjenjë humori.
“Unë drejtoj një taksi në Londër, por jam gjithashtu një ambasador për këtë qytet të mrekullueshëm”, tha Brian Nayar, një instruktor, për NPR disa vite më parë: “Dhe kjo është diçka që GPS nuk mund t’ju ofrojë”.
Gazeta Si – Mëngjesin e fillimit të kësaj jave në Kalabri, mbi 250 Karabinierë, Guardia di Finanza dhe oficerë policie arrestuan 54 persona në një operacion në shkallë të gjerë që goditi dy organizata kriminale të përfshira në trafikun ndërkombëtar të drogës dhe tregtinë e paligjshme.
Nga operacioni u sekuestrua 117 kilogramë kokainë dhe asete me vlerë totale prej 1.5 milion eurosh. Ky është vetëm i fundit në një seri të gjatë sekuestrimesh të bëra muajt e fundit në portin e Gioia Tauro, i cili, pavarësisht operacioneve të vazhdueshme të zbatimit të ligjit, vazhdon të jetë një qendër kyçe logjistike për trafikun ndërkombëtar të drogës, veçanërisht kokainës.
Vetëm në pesë muajt e fundit, janë regjistruar të paktën katër sekuestrime të mëdha që përfshinin qindra kilogramë kokainë të fshehur në kontejnerë me destinacion qytete të ndryshme italiane dhe madje edhe jashtë vendit, në vendet e Evropës Lindore.
Operacioni më i rëndësishëm, ndodhi në shkurt, kur Guardia di Finanza gjeti 788 kilogramë kokainë në një zgavër në ndarjen e motorit të një kontejneri frigoriferik që transportonte peshk të ngrirë.
Ka disa arsye pse Gioia Tauro është porti i preferuar për organizatat kriminale. Ndodhet në qendër të Mesdheut, i pozicionuar në mënyrë ideale për rrugët tregtare që lidhin Amerikën e Jugut – nga ku buron kokaina – me Evropën dhe Afrikën e Veriut.
Për më tepër, si një nga portet më të mëdha të kontejnerëve në Itali, miliona kontejnerë mbërrijnë në Gioia Tauro çdo vit, vetëm një pjesë e të cilëve inspektohen në të vërtetë.
Me kalimin e viteve, trafikantët kanë gjetur mënyra shumë krijuese për të fshehur drogën në kontejnerë ose mallra të importuara.
Një arsye tjetër, jo e parëndësishme, është prania e “Ndrangheta”-s, e cila kontrollon Kalabrinë dhe ka pasur prej kohësh lidhje me prodhuesit e drogës së paligjshme në Amerikën e Jugut.
“Ndrangheta” kontrollon drejtpërdrejt shumë nga operacionet e trafikimit, duke arritur të rikuperojë dërgesat e drogës në një mënyrë të synuar, në disa raste para inspektimeve të zbatimit të ligjit, falë ndihmës së zyrtarëve të bindur ose të korruptuar, siç kanë treguar disa hetime.
Operacioni i së hënës është rezultat i hetimeve që zgjatën nga viti 2021 deri në vitin 2024, të cilat çuan në identifikimin e dy organizatave të veçanta kriminale të përfshira në trafikun e drogës.
Të arrestuarit akuzohen për komplot për trafikimin e drogës, posedim të drogës me qëllim trafikimin, pastrim parash dhe zhvatje. Disa nga individët nën hetim, përballen me rrethana rënduese të veprimit duke përdorur metoda mafioze.
Grupi i parë menaxhonte trafikun ndërkombëtar të kokainës, i cili kalonte nëpër portin e Gioia Tauros. Sipas gjetjeve të Drejtorisë Anti-Mafia të Distriktit Reggio Calabria, ishte një strukturë kriminale shumë e organizuar, e bazuar pjesërisht në lidhje familjare dhe me anëtarë të klaneve historike të “Ndrangheta”-s (“cosche” janë bërthamat kriminale të organizatës) të përfshirë në mënyra të ndryshme në menaxhimin e trafikut të kokainës dhe në kontakte me furnizuesit e huaj.
Hetimet përcaktuan se të ardhurat e trafikimit ishin objekt i një skeme komplekse pastrimi parash të përqendruara në Romë, ku fondet transferoheshin dhe më pas pastroheshin nga një grup i specializuar me origjinë kineze, duke komunikuar përmes sistemeve të mesazheve të koduara si “SkyEcc”, të cilat policia beson se përdoren gjerësisht në këtë lloj konteksti kriminal.
Përveç sekuestrimit të 117 kilogramëve kokainë, u sekuestruan 483,000 euro në para cash, të fshehura në një depo në Reggio Calabria.
Organizata e dytë kriminale e goditur nga operacioni, besohet të jetë aktive në Itali dhe mendohet se ka menaxhuar tregtinë e paligjshme, jo vetëm të kokainës, por edhe të hashashit dhe marihuanës midis Kalabrisë dhe Siçilisë, veçanërisht në Reggio Calabria, Villa San Giovanni, San Roberto, Seminara, Gioia Tauro dhe Catania.
Ky rast përfshin një rrjet familjar të organizuar mirë të udhëhequr nga një burrë që menaxhonte tregtinë e drogës nga shtëpia e tij në një qytet të vogël në Aspromonte (një zonë malore në Kalabrinë jugore), ku ai është nën “arrest shtëpiak”.
Mendohet se i dyshuari, ka identifikuar kanalet e furnizimit për drogën që donte të shiste, ka përcaktuar se ku t’i fshihte ato, ka vendosur çmimet dhe ka përcaktuar metodat e pagesës, duke përfshirë edhe forma të dhunës.
Ai gjithashtu caktoi role dhe detyra për tregtarët aktivë në vendet e ndryshme të trafikimit të drogës në qytete, duke u besuar atyre ngarkesa të fshehura në qese mbeturinash ose çanta shpine, të cilat më pas transportoheshin me makinë në vendet e trafikimit të drogës.
Në një tjetër masë ekstreme të kontrollit shoqëror, Koreja e Veriut ndalon veshjen e xhinseve blu, duke i konsideruar ato si simbol të ndikimit perëndimor dhe kulturës kapitaliste. Sipas raportimeve ndërkombëtare, regjimi i Phenianit e sheh këtë stil si kërcënim ndaj “pastërtisë ideologjike” dhe vendos kufizime të rrepta ndaj pamjes së jashtme të qytetarëve.
Përveç xhinseve, janë të ndaluara edhe skinny jeans, flokët e lyer, piercing-ët dhe disa modele flokësh të cilat regjimi i etiketon si shprehje të dekadencës perëndimore. Masa të tilla janë pjesë e përpjekjeve të regjimit për të shmangur çdo ndikim të jashtëm dhe për të mbajtur nën kontroll stilin e jetës së popullatës.
Disa javë pas rrëzimit fatal të avionit të Air India, hetimet tregojnë se kapiteni Sumeet Sabharwal dyshohet se ndërpreu furnizimin me karburant vetëm sekonda pas ngritjes, duke shkaktuar ndalimin e motorëve dhe përplasjen ku humbën jetën 260 persona.
Regjistrimet e “black box”-it zbulojnë një dialog alarmant në kabinë, ndërsa hetuesit dyshojnë se veprimi i papritur ishte i Sabharwalit, i cili para fluturimit i kishte thënë rojës: “Kujdesu për babanë tim. Do të kthehem shpejt.”
Pavarësisht reputacionit të tij të mirë dhe eksperiencës së madhe, ende nuk dihet nëse ndalja e karburantit ishte gabim, akt i qëllimshëm apo defekt teknik. Hetimet vazhdojnë për të zbuluar shkakun e saktë të kësaj tragjedie.
Të paktën 90 persona kanë humbur jetën në Gaza që nga agimi i së premtes, pas një vale të re sulmesh ajrore izraelite, konfirmojnë burime mjekësore për Al Jazeera. Mes viktimave janë edhe 36 civilë që po prisnin ndihma humanitare.
Bombardimet goditën zona të ndryshme si Khan Younis dhe Rafah, duke shkaktuar panik dhe shkatërrim të madh. Spitalet janë në kolaps, ndërsa mjekët paralajmërojnë se numri i viktimave mund të rritet për shkak të mungesës së pajisjeve dhe ndihmës mjekësore.
Organizatat ndërkombëtare dhe OKB kanë ngritur alarmin për shkelje të mundshme të ligjit ndërkombëtar, teksa civilët mbeten të pambrojtur në një situatë humanitare gjithnjë e më të rëndë.
Kjo e shtunë e 19 Korrikut ka nisur me “luftë” për shuarjen e flakëve të zjarrit në malin e Dukatit.
Ndërkohë gjatë orëve të pasdites, flakët kanë marrë përmasa më të mëdha, ndërsa për shkak të erës së fortë po përhapen drejt majës së malit.
Nëse era do të vijojë të fryjë nga verilindja, rrezikohet edhe Parku Kombëtar i Llogarasë.
Një numër i madh pishash, bredhash dhe lloje të tjera pemësh janë shkrumbuar nga zjarri. 20 forca të zjarrfikësve ndodhen në mal, ndërkohë që kërkohet ndërhyrja nga ajri për shuarjen e flakëve. Për shkak të terrenit të vështirë, është e pamundur ndërhyrja me mjete zjarrfikëse, ndërkohë që po punohet me lopata dhe degë peme për të izoluar flakët.
Dy vëllezërit e mitur që humbën jetën pasi u mbytën tragjikisht në lumin Shkumbin do të përcillen pasditen e sotme në banesën e fundit. Dy të miturve do tu jepet lamtumira e fundit nga familjarët dhe të afërmit. Mësohet se në ceremoninë mortore kanë marrë pjesë edhe persona që nuk i njihnin të miturit. Ata janë shprehur se ndihen shumë keq për ngjarjen.
“E morëm vesh dhe erdhëm. Nuk i njohim. Erdhëm për ngjarjen, shumë e rëndë. Shumë keq ndihemi. Kanë ardhur shumë.”, u shpreh një qytetar.
Të pranishëm kanë qenë edhe ish-kolegë ose kolegë të prindërve të viktimave. Një person ka marrë pjesë në ceremoni pasi ka punuar me babain e djemve teksa theksoi se ai i ka rritur fëmijët me sakrifica.
“Është njeri shumë i mirë, merret me ndërtim. Na vjen keq, moshë e re. Kanë qenë të rregullt, ai vetë mundohej me sakrifica për t’i rritur e edukuar, për të bërë më të mirën për ta.”, u shpreh ai.
Ngjarja tragjike ndodhi në sy të nënës së të miturve. Ata së bashku me nënën e tyre po ruanin bagëtitë kur në një moment janë futur për tu larë në lumin Shkumbin. Fëmijët sapo janë futur për tu larë i ka marrë rrjedha e lumit. Nëna menjëherë kërkoi ndihmë por përpjekjet për ti nxjerrë të gjallë nga uji ishte e kotë pasi ata nuk arritën të mbijetonin.
Vera ka nisur edhe për Princ Lekën dhe familjen e tij. Në rrjetet e tij sociale, ka qenë vetë trashëgimtari i fronit që na ka sjellë një pjesë të pushimeve që është duke bërë në jug të vendit, me vajzën e tij, por edhe partneren, Blerta Celibashi.
Vetë Leka ka një natyrë shumë diskrete dhe preferon që në rrjetet sociale të zbulojë pak nga jeta e tij e përditshme, por duket se këtë verë e ka thyer rregullin. Në Instagramin e tij, nuk mungojnë foto të Geraldinës, teksa është duke shijuar ditët buzë detit. Nga ana tjetër, në postime janë edhe shkrepjet e Blertës dhe vajzës së tij, duke na zbuluar kështu raportin e mirë që vajza e tij ka me bashkëjetuesen.
Familja ka zgjedhur Ksamilin për të pushuar këtë verë, një zgjedhje kjo thuajse e përhershme e Princit, ndonëse vitet e shkuara ka preferuar që mos të shpërndajë shumë shkrepje, si për të shijuar këtë destinacion privat, pa shumë publik, qoftë edhe virtual.
Pas një periudhe të ngarkuar në jetën private, pas përfundimit të gjyqit me ish-bashkëshorten, Elia Zaharia, tashmë çifti jo vetëm që del hapur, por me ta është edhe Geraldina, që mesa duket ka një lidhje të mirë edhe me partneren e babait të saj.
Ka disa zakone të tmerrshme që janë mbajtur në hareme dhe sulltanët i kanë ndëshkuar ashpër robëreshat
Haremet e Perandorisë Osmane kanë qenë gjithmonë të rrethuara nga mite dhe legjenda. Ato janë konsideruar si oaza luksi, ku gratë jetonin me bollëk, por realiteti ka qenë shumë më i errët.
Brenda mureve të haremit janë fshehur intriga, mizori dhe rituale që mund të trembnin këdo. Le të hedhim një vështrim në tetë nga zakonet dhe traditat më rrëqethëse që kanë ekzistuar në këto cepa të fshehur të botës.
1. Kastrimi i eunukëve: dhimbje, rërë dhe mbijetesë
Eunukët, figurat kryesore në harem, i janë nënshtruar disa prej operacioneve më brutale. Ata kastrroheshin në moshë të vogël për të përjashtuar mundësinë e kontakteve me gratë e haremit. Vetë procesi ishte jashtëzakonisht i dhimbshëm dhe i rrezikshëm. Operacioni u kryhej djemve para pubertetit. Për të ndalur gjakderdhjen, plagët mbuloheshin me rërë të nxehtë. Kjo praktikë rriste rrezikun e infeksioneve dhe vdekjes, por ata që mbijetonin bëheshin kujdestarë të haremit. Eunukët ishin shumë të vlerësuar në tregje dhe bliheshin lehtësisht, jo vetëm për pallatin e sulltanit, por edhe për shtëpitë e të pasurve të Perandorisë Osmane, të cilët donin t’i ngjanin sadopak sulltanit. Nëse mjeku dyshonte në cilësinë e kastrimit, ai mund ta përsëriste atë! Është interesante se tredhja ishte e ndaluar me ligj islam, por kjo nuk e pengonte përdorimin masiv të eunukëve “të gatshëm”. Një shembull i hipokrizisë së asaj kohe, transmeton Telegrafi.
2. “Shtëpia e shpendëve”: lufta kundër helmit dhe frika nga tradhtia
Ushqimi i sulltanit kontrollohej gjithmonë për praninë e helmit, pasi helmimi ishte një mënyrë e zakonshme për të eliminuar armiqtë. Brenda Pallatit Topkapi ekzistonte një e ashtuquajtur Shtëpi Zogjsh (Kushkhane), ku përgatitej ushqimi ekskluzivisht për sulltanin. Atje, shijuesit rrezikonin jetën duke provuar çdo pjatë. Pas kësaj, ushqimi “vulosej” dhe dërgohej në tryezën e sulltanit. Çdo shërbëtor ishte gati të jepte jetën për ta mbrojtur sulltanin nga tradhtia e oborrit të tij. Ndërkohë, askush nuk shqetësohej shumë për ushqimin e grave të tij…
3. Dasmat si mjet poshtërimi
Gratë e haremit të sulltanit, pas nëntë vitesh jete në pallat, mund të aplikonin për… martesë. Por jo për t’u martuar me sulltanin, sigurisht, por me ndonjë burrë tjetër, shpesh të afërt me pallatin. Kjo vlente për ato zonja që nuk kishin sjellë në jetë fëmijë të sulltanit dhe nuk i interesonin më si partnere.
Thuhet se një “dhuratë” e tillë (gruaja nga haremi) ishte e dëshirueshme për çdo zyrtar. Megjithatë, shpesh ndodhnin situata të pakëndshme… Sipas zakonit, dhëndri nuk e shihte nusen para martesës, ndaj, nëse zhgënjehej nga pamja e saj, mund ta refuzonte. Madje menjëherë, në dasmë!
Për vajzën kjo nënkuptonte turp për gjithë jetën. Refuzimi shpallej publikisht dhe ajo mund të dërgohej në një pjesë të largët të haremit ose të dëbohej. Fatkeqet nuk kishin ku të shkonin. E vetmja zgjidhje ishte të ktheheshin në harem, ku i priste tallja.
4. Ritet e ushqimit
Ushqimi ishte një rit i vërtetë. Në harem, të ngrënët nuk ishte vetëm kënaqësi, por edhe pjesë e rëndësishme e kulturës. Gratë hanin vetëm me dorën e djathtë dhe rreptësishtë me tre gishta, që të mos ndotnin pjesën tjetër të dorës. Nëse dikush i shkelte këto rregulla dhe, mos o Zot, hante me dorën e majtë (e cila konsiderohej “e ndotur”), kjo shihej si shkelje e rëndë e etiketës. Për këtë, eprorët mund të ndëshkonin të “nënshtruarat”.
5. Dënimi me mbytje
Dënimi më i ashpër për gratë e fajshme të haremit ishte mbytja. Gratë e akuzuara për tradhti ose krime të rënda futeshin në thasë dhe mbyteshin në Bosfor.
Kjo praktikë shërbente jo vetëm si ndëshkim, por edhe si paralajmërim për banorët e tjerë të haremit. Shumë prej tyre kishin frikë edhe nga vetë përmendja e shkeljes së rregullave, nga frika se mos përfundonin njësoj.
Ka të dhëna se sulltani Ibrahim I urdhëroi mbytjen e të gjithë haremit të tij, që përbëhej nga 280 gra, sepse njëra prej tyre u akuzua për tradhti! Sigurisht, kjo mund të jetë legjendë, por përsëri…
6. Argëtime të çuditshme
Gratë e zakonshme të haremit nuk mund të merrnin pjesë në festat madhështore, si rrethprerja e princit apo martesa e vajzës së sulltanit. Festat e tyre mbeteshin të fshehura nga sytë e të tjerëve dhe roli i tyre ishte vetëm të argëtonin sulltanin.
Në serialin “Epoka e Lavdishme” është treguar se ato thjesht kërcenin dhe luanin instrumente muzikore, por shumë sulltanë osmanë dëshironin argëtim më të sofistikuar. Duke ditur që të gjitha këto gra ëndërronin të bëheshin të preferuarat e tij, atyre u organizoheshin “prova speciale”. Për shembull, duhej të kërcenin derisa të prekeshin me dorë një sferë kristali të varur në tavan, ose të zvarriteshin mbi një trarë druri mbi pishinë, pa u lagur. Apo të mblidhnin perla që qëllimisht hidheshin në fund të pishinës. Secila tregonte se në çfarë ishte më e zonja.
7. Jeta pas hekurave
Gratë e haremit nuk kishin të drejtë të dilnin lirisht nga dhomat e tyre. Botën jashtë e shikonin përmes grilave të dritareve ose shëtisnin vetëm në hapësira të kufizuara të pallatit. Si të burgosura, gjithçka funksiononte me regjim të rreptë.
Për shumë gra që kishin lindur të lira në vende jo myslimane, ky burg u bë një torturë. Bota jashtë ishte e paarritshme, ndërsa jeta e tyre kufizohej në intriga dhe shërbim ndaj sulltanit.
8. Kodi i rreptë i veshjes
Veshja kishte rol të madh në harem. Çdo ngjyrë dhe stil tregonin statusin e gruas. Të preferuarat e sulltanit vishnin rroba të çmuara me ngjyra të ndezura, ndërsa banoret e reja të haremit mjaftoheshin me veshje modeste dhe ngjyra të zbehta.
Nëse një vajzë “me rang më të ulët” vishte rroba apo stoli të destinuara për të preferuarat, mund të ndëshkohej. Shkelja e kodit të veshjes shihej si sfidë ndaj hierarkisë së vendosur. /Telegrafi/
Oleksandr Usyk dhe Daniel Dubois janë gati për përballjen e shumëpritur në peshat e rënda, e cila do të zhvillohet në stadiumin Wembley të Londrës më 20 korrik.
Dy boksierët do të luftojnë për titullin e padiskutueshëm të botës, në një sfidë ku në lojë janë rripat WBA (Super), WBO, WBC, IBF dhe The Ring Magazine.
Në duelin e parë mes tyre, që u zhvillua në gusht 2023 në Poloni, Usyk mposhti Dubois-in me nokaut teknik në raundin e nëntë.
Por këtë herë, Dubois – tani me avantazhin e të luftuarit në vendlindjen e tij, Londër – shpreson të përmbysë gjithçka, i mbështetur nga një publik vendas që pritet të jetë në anën e tij.
Për Usyk, 38-vjeçar, kjo do të jetë një tjetër mundësi për të mbrojtur rekordin e tij të pamposhtur prej 23 fitoreve (14 me nokaut).
Ndërkohë, Dubois, me një rekord prej 22 fitoreve dhe 2 humbjeve, ka fituar tri ndeshje radhazi me nokaut që nga disfata ndaj Usyk, përfshirë suksese ndaj Jarrell Miller, Filip Hrgovic dhe Anthony Joshua.
Në konferencën për shtyp para ndeshjes, Usyk minimizoi shqetësimet për moshën e tij, duke deklaruar: “Unë e respektoj Dubois-in. Ai është i motivuar, por edhe unë jam. 38 vjeç nuk është shumë. Do ta shohim në ring.”
Nga ana tjetër, Dubois është shprehur i vendosur për të ndryshuar fatin: “Do ta shkruaj skenarin tim. Ata kanë skenarin e tyre, por unë dua të jem ai që fiton rripat dhe luan rolin kryesor.”
Megjithatë, përpara se të ngjiten në ring, dy boksierët duhet të respektojnë disa rregulla të natës së ndeshjes, përfshirë një detaj të vogël por të rëndësishëm të përgatitjes së dorës.
Ish-kampioni i botës në peshat super të mesme, Carl Froch, ka theksuar për DAZN një rregull pak të njohur: “Në natën e ndeshjes, shiritat mbrojtës të duarve nuk mund të mbështillen rreth kyçit të dorës si në stërvitje. Ata duhet të vendosen vetëm mbi nyjat e gishtave, sipas rregullave të federatës”.
Gjithashtu, gjyqtarët zakonisht udhëzojnë boksierët para ndeshjes për sjelljen gjatë përballjes, duke i paralajmëruar për kapjet, goditjet e ndaluara dhe respektimin e komandave të tyre.
Nëse një boksier injoron udhëzimet e gjyqtarit, mund të rrezikojë penalizim ose edhe ndaljen e ndeshjes.
Dueli Usyk-Dubois 2 pritet të jetë një nga përballjet më të mëdha të vitit, me sytë e botës së boksit të përqendruar në Wembley për të parë kush do të shkruajë historinë këtë herë. /Telegrafi/
Login
