I ka marrë maksimumin karrierës deri tani.

Qazim Laçi jo më kot është një nga lojtarët kryesorë në mesfushën e kombëtares së Shqipërisë, ndërsa tani I vjen një hap më lart në jetën e tij të futbollit.

Njëzetenëntëvjeçari do të bashkohet me Rizesporin në Superligën e Turqisë, duke I dhënë fund aventurës së tij në Republikën Çeke.

Me 40 ndeshje me fanelën kuqezi, dhe me katër gola, ai I ka bindur drejtuesit e klubit, skuadra e të cilit arriti vendin e 9-të në elitën turke dhe që padyshim ka pretendime për më shumë, pse jo për të arritur kualifikimin në Kupat e Europës.

Laçi ishte tek Sparta e Pragës në Çeki për 3 sezone, duke luajtur gjithsej 113 ndeshje, me 6 gola e sidomos me 18 asistë, duke qenë padyshim njëri nga lojtarët më të mirë të skuadrës.

Ai provoi të luante në fazën e grupeve në Champions, si dhe në grupet në Ligën e Europës, duke fituar dy herë titullin kampion në Çeki dhe një herë Kupën e këtij vendi.

Më herët, 29-vjeçari luajti në Francë për Ajasion, në të dyja ligat, si dhe në Greqi. / abcnews.al /

Në Vlorë ka vijuar edhe këtë të shtunë aksioni për lirimin e hapësirave publike, të zëna në mënyrë të paligjshme.

Operacioni është zhvilluar në lagjen “Kushtrimi”, ku Inspektoriati për Mbrojtjen e Territorit ka ndërhyrë në një ndërtim pa leje.  Gjatë aksionit nuk është hasur kundërshtim nga banorët.

Kryebashkiaku Ermal Dredha, deklaroi se çdo ndërtim apo zënie pa leje do të trajtohet sipas ligjit.

Inspektoriati për Mbrojtjen e Territorit ka evidentuar edhe objekte të tjera në Vlorë, të cilat pritet të shemben në ditët në vazhdim.

Qëllimi i këtij operacioni, i cili ka nisur prej disa ditësh në vend është rikthimi i hapësirave publike në funksion të qytetarëve, me qëllim përmirësimin e standardeve urbane në qytet.

/ abcnews.al

BE-ja dhe Mbretëria e Bashkuar kanë rënë dakord të ulin çmimin maksimal të naftës ruse, në një përpjekje për të kufizuar më tej aftësinë e Kremlinit për të zhvilluar luftë kundër Ukrainës.

BE-ja ka rënë dakord të ulë çmimin maksimal për eksportet e naftës nga deti në 47.60 dollarë nga 60 dollarë për fuçi, si pjesë e asaj që shefja e saj e politikës së jashtme, Kaja Kallas, e quajti “një nga paketat më të forta të sanksioneve kundër Rusisë deri më sot”, sipas The Guardian.

Paketa përfshin kufizime mbi tubacionet dhe bankat ruse, si dhe eksportet e teknologjisë në vend.

“Po ushtrojmë më shumë presion mbi industrinë ushtarake të Rusisë, bankat kineze që mundësojnë shmangien e sanksioneve dhe bllokimin e eksporteve të teknologjisë së përdorur në dronë”, tha Kallas.

BE-ja tha se do të sigurojë që kufiri lëvizës të jetë gjithmonë 15% më i ulët se çmimi mesatar i tregut për naftën bruto Urals, përzierja kryesore e eksportit rus. Shtetet anëtare të BE-së blenë rreth 21.9 miliardë euro (18.1 miliardë paund) naftë dhe gaz rus në vitin 2024 .

Kufiri i ri do të zbatohet nga 3 shtatori, që do të thotë se kompanitë – ndërmjetësit e sigurimeve dhe transportuesit brenda BE-së dhe Mbretërisë së Bashkuar nuk mund të veprojnë për të lehtësuar shitjet mbi kufirin.

Qeveria e Mbretërisë së Bashkuar tha se po “ndërmerr veprime vendimtare për të ndërprerë tubacionin e furnizimit me naftë të Putinit” dhe se deri më tani ka sanksionuar më shumë se 250 anije përgjegjëse për transportimin e furnizimeve ruse me energji.

Kufiri fillestar u prezantua në dhjetor 2022 nga grupi i vendeve G7, por qeveria e Donald Trump nuk është e gatshme ta nënshkruajë. BE-ja ka futur gjithashtu një ndalim për investimet në tubacionet e gazit Nord Stream 1 dhe 2.

Nord Stream 1 u bë i papërdorshëm në shtator 2022 pas një serie shpërthimesh nënujore për të cilat askush nuk e ka marrë përgjegjësinë.

[...]

Read More...

[...]

Read More...

Vijojnë goditjet e njëpasnjëshme ndaj veprimtarisë kriminale në fushën e vjedhes së pronës dhe pasurisë. U kap në flagrancë duke vjedhur një biçikletë, në hyrje të një pallati, vihet në pranga 46-vjeçari. 46-vjeçari dyshohet dhe si autor i 12 vjedhjeve të tjera të kryera gjatë muajit qershor dhe korrik.

Shërbimet e Komisariatit të Policisë Nr. 3, në bashkëpunim me Komisariatet 2 dhe 4, në vijim të punës për goditjen e paligjshmërive në fushën e vjedhjes së pronës dhe pasurisë, kapën dhe vunë në pranga shtetasin F. B., 46 vjeç.

Ky shtetas u kap në flagrancë duke vjedhur një biçikletë, në hyrje të një pallati në rrugën “Kastriotët”.

Gjithashtu, nga veprimet hetimore dyshohet se ky shtetas, gjatë periudhës qershor-korrik 2025, ka vjedhur 12 motomjete elektrike/biçikleta, në lagje të ndryshme të Tiranës. / abcnews.al/

Nuk kanë diskutuar asgjë deri tani. Spanja nuk është kampione e Europës në futboll për femra, por gjithsesi është kampione e botës, ndaj edhe pretendimet i ka gjithmonë të mëdha.

Këto pretendime I vërtetoi edhe një herë me fitoren 2-0 ndaj skuadrës së vendit organizator, Zvicrës. Epërsia ishte dërrmuese, por gjithsesi suksesi erdhi vonë.

Atenea del Kastijo shënoi të parin në 66’ dhe Klaudia Pina dyfishoi shifrat pesë minuta më vonë.

Spanjollet I lejuan vetes të humbisnin edhe një penallti, e sërish t’ia dilnin mbanë. Del Kastijo ka 8 gola në 8 ndeshjet e fundit që ka luajtur për kampionet e botës.

Për zviceranet, ylli me origjinë shqiptare, Riola Xhemaili, luajti vetëm 4 minuta në shtesë, kur nuk kishte më asnjë shpresë. Një vendim i habitshëm i trajneres së shquar suedeze, Sundhage.

“Furitë e Kuqe” mbajtën topin 73 për qind në stadiumin “Vankdorf” të Bernës, si dhe patën 23 gjuajtje gjithsej ndaj vetëm 4 të Zvicrës, e madje 6 në kuadrat, ndërsa vendaset asnjë.

Spanja ndoshta është favorite e Europianit, ndonëse kampione në fuqi është Anglia. Jo më kot ka vetëm fitore dhe ka shënuar më shumë gola se të gjithë 16.

Tashmë, në gjysmëfinale do të ndeshet me fituesen e çiftit Francë-Gjermani, ndërsa sfida tjetër është Angli-Itali. / abcnews.al /

Ishte një realizim I thjeshtë, edhe pse I përsosur. Jasir Asani vazhdon biznesin e tij të futbollit në Korenë e Jugut, dhe pavarësisht problemeve të ekipit, ai po e merr veten çdo ditë e më shumë.

Goli në kampionat, në ndeshjen Suon-Kuangju, ishte I shtati për këtë sezon, dhe I dha mundësinë yllit ofensiv të krahut që të bëhet shënuesi më I mirë I këtij edicioni sa I përket lojtarëve shqiptarë.

Në total, Asani ka 16 rrjeta, duke lënë tashmë prapa heroin e sulmit, Mirlind Daku. Shqiptari nga Kosova arriti në 15 në Rusi.

Futbollisti nga Shkupi I ka ndarë rrjetat e tij me 7 në ligën koreanojugore dhe 7 në Championsin e Azisë, ku arriti vetëm një gol prapa Këpucës së Artë, dhe u kualifikua deri në çerekfinale, në sezonin që Kuangju e pati debutues. Daku nga ana tjetër I ka që të 15 goditjet e sakta në portë në Premier Ligën e Rusisë.

Gjithsesi, sulmuesi I kombëtares është më lart sesa Asani në elementin tjetër ofensiv, tek asistet. Ai ka 8 pasime për gol, gjithnjë në kampionatin rus, duke pasur 23 kontribute për gol, më I miri në Rusi.

Asani ka vetëm dy asistë, pra arrin në 18 kontribute për gol, pesë më pak sesa Daku. / abcnews.al / 

Si rezultat i administrimit të shpejtë të informacioneve të siguruara në rrugë operative, rreth veprimtarive kriminale të një shtetasi, shërbimet e Komisariatit të Policisë Nr. 6, organizuan dhe finalizuan operacionin policor të koduar “Punishtja”, si rezultat i të cilit u kap dhe u vu në pranga shtetasi H. N., 30 vjeç, banues në Kombinat.

30-vjeçari u kap në flagrancë duke lëvizur në qendër të Kombinatit me armë zjarri me silenciator, gati për qitje.

Gjithashtu, gjatë kontrollit fizik dhe të banesës, shërbimet e Policisë gjetën e sekuestruan armën e zjarrit me silenciator, një armë zjarri pushkë, municion luftarak, doza kokaine dhe sende të tjera të kundraligjshme.

Në vijim të veprimeve, në afërsi të banesës së të arrestuarit, u zbulua një punishte që dyshohet se përdorej nga 30-vjeçari për prodhimin e silenciatorëve për armë të ndryshme dhe më pas dyshohet se ua shiste personave të ndryshëm për kryerje të krimeve kundër personit dhe pronës.

“Në Lin, një nga zbulimet më të jashtëzakonshme arkeologjike po ndodh në brigjet e liqenit të Ohrit, në fshatin piktoresk të Linit. Sipas arkeologëve nga Universiteti i Bernës dhe Instituti Shqiptar i Arkeologjisë, jeta në këtë vend daton nga 8000 deri në 4000 vjet p.e.s., duke e bërë Linin vendbanimin palafit më të hershëm të zbuluar ndonjëherë në Europë. Gërmimet në zonën e Buqezës kanë…

Source

Nga Baton Haxhiu- E dashur Eni, Njihemi shume gjatë. Po ta shkruaj këtë letër me vonesën që ma imponoi një ditë dhe nuk mund të isha i pranishëm në tryezën që kishe organizuar për Radio Televizionin Shqiptar. Edhe nuk kisha dëshirë të prish punë me praninë, sepse ndaj mendime radikale për këtë institucion. Edhe ajo tryezë ku ti u gjende, për të ardhmen e një institucioni të vjetër…

Source

Tek Lamine Yamal, Barcelona sheh pasuesin e Messi-t në çdo aspekt, jo vetëm në fushë, por dhe jashtë sajë. Drejtuesit e klubit bluagrana po kujdesen që Yamal të jetë imazhi i ri i klubit, e tashmja dhe e ardhmja, kjo tregohet qartë nga kontrata e fundit që firmosi talenti spanjoll, një kontratë deri në 2031, 20 milionë euro në sezon dhe mbi të gjitha fanella me numrin 10-të. Kjo është një super…

Source

Shqipëria ndodhet sërish në ndikimin e valëve të të nxehtit afrikan, të cilat kanë sjellë moti të kthjellët dhe temperatura përvëluese në të gjithë territorin. Parashikimet për ditët në vijim tregojnë për rritje të ndjeshme të temperaturave, sidomos në pjesën qendrore dhe jugore të vendit. Zonat më të nxehta: Elbasani dhe Berati Sipas të dhënave meteorologjike, kulmi i të nxehtit pritet në…

Source

Një skandal i rëndë që rrezikonte drejtpërdrejt shëndetin e konsumatorëve shqiptarë është zbuluar në zonën e Vorës, ku Policia e Shtetit ka çmontuar një rrjet të organizuar që falsifikonte etiketat e skadencës të produkteve ushqimore të prishura dhe i rikthente ato në treg. Operacioni policor i koduar “Siguria Ushqimore”, i udhëhequr nga Sektori për Hetimin e Krimit Ekonomik dhe Financiar në…

Source

Nga Albert Vataj Në Shkodër asgjë nuk humbet, e aq më pak Pazari, një nga ikonat e kohjes dhe historisë së qytetit. Sepse në Shkodër, aty ku çdo gur rruge mban në vete një copë histori dhe çdo erë mëngjesi bart një aromë kujtese, u hap një dritare e re mbi të kaluarën, një ftesë për të ecur nëpër gjurmët e qytetit që di të jetësojë vlerat e veta. Shkodra, qyteti i madhështisë së heshtur…

Source

Edhe pse rrallëherë ndan publikisht detaje të stilit të saj të jetesës, nga intervista dhe dëshmi të afërta me të, zbulohet një rutinë e disiplinuar dhe efektive. Një nga zakonet më interesante të saj është përdorimi i peshave të lehta në kyçet e këmbëve, një metodë e njohur për stimulimin e tonifikimit të muskujve dhe djegien e kalorive edhe gjatë ecjes së zakonshme. Kjo teknikë…

Source

Nga Sokol Çunga – Sa kohë duhet për të udhëtuar nga Tirana në Pekin kur ke në dorë një çantë me dy kodikë mesjetarë që transportohen në fshehtësi, pa i deklaruar? Një udhëtim i tillë do të ngjante si skenar i denjë për ndonjë film të Agjentit 007, do të ishte i pagjasë ditëve të sotshme, por jo në motin e largët 1971.

“Nisja nga Tirana për në Kinë u bë më datën 18 mars 1971, bashkë me 30 shqiptarë, që edhe ata udhëtonin për në Kinë, duke ndjekur itinerarin Tiranë-Beograd. Këtu qëndruam vetëm një gjysmë ore, sa u furnizua avioni me karburant. Çanta nuk u lëshua asnjë çast nga dora. Nga Beogradi udhëtuam për në Budapest. Këtu fjetëm një natë në hotelin e aeroportit, meqë ishim tranzit. Këtu erdhën shokët e ambasadës sonë për t’u interesuar për fjetjen. Në hotel fjeta në një dhomë bashkë me një shok shqiptar.

Të nesërmen u nisëm përsëri me avion për në Moskë. Në aeroportin e Moskës qëndruam 8 orë. Në asnjë vend ku kalova nuk më kontrolluan dhe as dyshuan çfarë kisha brenda. Nga Moska u nisëm për në Omsk. Në aeroport qëndruam vetëm një gjysmë ore dhe përsëri udhëtojmë për Irkutsk, ku fjetëm një natë.

Të nesërmen u nisëm për në Pekin, ku mbërritëm më datën 21 mars në ora 11 paradite. Kishin dalë për të na pritur këshilltari i ambasadës tonë dhe shokë të Akademisë së Shkencave të RP të Kinës dhe të Institutit Arkeologjik, kryetari i degës së punëve të jashtme pranë Akademisë së Shkencave, përfaqësuesi i ushtrisë pranë Institutit Arkeologjik, përgjegjësi i Institutit Arkeologjik dhe punonjës shkencorë të tij, si dhe përkthyesi. Çantën me kodikët e dorëzuam në ambasadë për ta ruajtur.”

Teksti i mësipërm është raporti i arkivistëveit Reshat Alia, restaurator i Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave, i cili udhëtoi drejt Pekinit, bashkë me kolegen e tij, Sanije Mara, ngarkuar me detyrën e transportit dhe restaurimit të kodikëve Beratinus 1 dhe 2.

Të shumëpërmendurit kodikët të Beratit nr. 1 dhe nr. 2, ose të referuar edhe si Codex Beratinus Purpureus dhe Codex Aureus Anthimi, u zbuluan, pas një periudhe të gjatë fshehjeje, më 12 gusht 1968 në kishën katedrale të Fjetjes së Shën Marisë në Berat (sot Muzeu “Onufri”) dhe u morën në dorëzim nga oficerët e Degës së Punëve të Brendshme të Beratit.

Më 21 gusht të po atij viti kodikët iu dorëzuan Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave nga Ministria e Arsimit. Për shkak të dëmtimeve të mëdha që kishin pësuar, kodikët kishin nevojë të menjëhershme për restaurim, gjë e cila nuk ndodhi shpejt në kohë, por vetëm më 1971.

Restaurimi kaloi në disa procese. Procesi i parë ishte shkëputja e fletëve të ngjitura me njëra-tjetrën. Për këtë arsye u ndërtua një arkë prej xhami, u montua një aparat i thjeshtë për prodhimin e avullit dhe futjen e avullit brenda arkës. Në arkë u vendos një barometër, për të vëzhguar temperaturën dhe lagështinë, duke i lënë fletët në atë mjedis për 3 orë. Gjatë këtij procesi u bë dhe numërimi i fletëve.

Procesi i dytë ishte restaurimi dhe ngjitja e fletëve, të cilat ishin dëmtuar gjatë shkëputjes nga njëra-tjetra. Gjatë këtij procesi është bërë edhe pastrimi nga precipitimet e ujit, pluhurit dhe mykut. Më pas është bërë rrafshimi i fletëve, duke i futur ato mes dy xhamave organikë, dhe duke i vendosur nën pesha.

Procesi i tretë ishte mbyllja e fletëve në xhama organikë në mënyrë hermetike. Mbyllja është bërë brenda një balloni që nuk përmbante ajër, por vetëm azot dhe thynol të pastër. Në fund, xhamat që mbanin fletët e të dy kodikëve u vendosën në zarfe plastike dhe u lidhën në vëllime. 190 fletët e Beratinus 1 u vendosën në 9 vëllime, kurse 420 fletët e Beratinus 2 u vendosën në 21 vëllime.

Krahas restaurimit u bë edhe një punë e madhe, e kushtueshme financiarisht dhe mjaft e gjatë në kohë, për përgatitjen e kopjeve të dy kodikëve dhe të maketeve të tyre. Për të prodhuar kopjen e kodikut Beratinus 2, Instituti i Arkeologjisë së Kinës tërhoqi nga Banka Kombëtare e Pekinit 50 gram ar për shkrimin, si dhe u therën 119 kokë dhi për të prodhuar 420 fletët e pergamenës.

Më 6 nëntor 1971, 3 arkat në të cilët ishin vendosur kodikët edhe materialet e tjera, u ngarkuan në vaporin “Vlora” dhe u nisën për në Shqipëri. Vapori mbërriti në Portin e Durrësit më 31 dhjetor të atij viti. Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave i mori në dorëzim arkat e kodikëve më 6 janar 1972, kur vapori “Vlora” u fut në Portin e Durrësit.

Më 15 janar 1972 në Drejtorinë e Përgjithshme të Arkivave u zhvillua ceremonia e marrjes në dorëzim të kodikëve.

Të pranishëm në ceremoni ishin:

Drejtori i Drejtorisë së Përgjithshme të Arkivave, Skënder Hajro, Këshilltari Ambasadës së R.P. të Kinës, Sia Sin Fën, dhe personaliteteve të shkencës:  prof. Androkli Kostallari, prof. Stefanaq Pollo, prof. Aleks Buda, prof. Gani Strazimiri, Drejtoresha e Bibliotekës Kombëtare, Marika Vogli, e të tjerë.

Prej asaj date, kodikët e restauruar ruhen në Arkivin Qendror Shtetëror, në shërbim të publikut të specializuar dhe të përgjithshëm.

Shënim: Sokol Çunga është historian, përkthyes dhe arkivist shqiptar

The post Udhëtimi Sekret i Kodikëve të Beratit / Peripecitë e restauratorëve që udhëtuan drejt Kinës appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Një rrjet spiunazhi rus përgjegjës për një fushatë sabotimi në Europë është zbuluar nga inteligjenca britanike, e cila ka publikuar identitetet dhe fotot e 18 agjentëve sekretë të Kremlinit, duke i nënshtruar ata sanksioneve së bashku me tre njësi të GRU-së, shërbimit të inteligjencës ushtarake të Moskës: spiunët në listë do t’u ndalohet udhëtimi, do t’u ngrihen asetet, si dhe do të ndalohen të merren me kompani britanike.

Agjentët rusë besohet se qëndrojnë pas një sërë bombardimesh, zjarresh, dëmtimesh të infrastrukturës dhe sulmesh kibernetike në të gjithë Europën dhe Mbretërinë e Bashkuar, duke u përpjekur të minojnë mbështetjen për rezistencën e Ukrainës ndaj pushtimit të Moskës.

Dy nga këta agjentë akuzohen gjithashtu për përgjimin e telefonit celular të Yulia Skripal, viktimës së një atentati me agjent nervor në Salisbury në vitin 2018, së bashku me babanë e saj, Sergei, një ish-spiun rus që dezertoi në Perëndim.

Britanikët u ndihmuan në operacion nga FBI-ja amerikane dhe agjencitë e inteligjencës nga disa vende të NATO-s.

Siç deklaroi Sekretari i Jashtëm Britanik David Lammy, agjentët e Kremlinit “po zhvillojnë një fushatë për të destabilizuar Evropën, për të minuar sovranitetin e Ukrainës dhe për të kërcënuar sigurinë e qytetarëve britanikë”.

Ministri shtoi se Rusia ka synuar gjithashtu mediat, ofruesit e telekomunikacionit dhe institucionet politike: “Le të mos ketë dyshim Kremlini”, përfundoi Lammy, “ne e shohim se çfarë po bëjnë ata pas kuintave dhe nuk do ta tolerojmë këtë. Kërcënimet dhe agresioni hibrid i Putinit nuk do ta thyejnë vendosmërinë tonë: mbështetja jonë dhe ajo e aleatëve tanë për Ukrainën dhe për sigurinë e Evropës është e patundur”.

Njësitë e sanksionuara të GRU-së nisën sulme kibernetike kundër qeverisë estoneze në vitin 2020 dhe Lojërave Olimpike të Parisit vitin e kaluar, si dhe ndërhynë në zgjedhjet franceze të vitit 2017 dhe politikën gjermane.

Por përgjegjësia e tyre më e keqe është kryerja e zbulimit online për të udhëhequr sulmin me raketa ruse në bazën ajrore ukrainase të Mariupolit tre vjet më parë, ku u masakruan qindra civilë, kryesisht gra dhe fëmijë.

Britanikët kanë frikë se rusët po i përdorin fushat e betejës ukrainase si një terren testimi për të zhvilluar aftësi që më vonë mund të përdoren kundër vendeve perëndimore.

Midis viteve 2022 dhe 2024, e njëjta njësi e GRU-së hyri në kamerat e mbikëqyrjes në disa vende evropiane, përfshirë Italinë, për të monitoruar furnizimet ushtarake të dërguara në Kiev.

Por spiunët rusë janë gjithashtu përgjegjës për një seri sulmesh fizike kundër infrastrukturës portuale, qendrave të transportit, kalimeve kufitare dhe infrastrukturës qeveritare të përfshirë në shpërndarjen e ndihmës në Ukrainë.

Në Britani, tre persona u shpallën së fundmi fajtorë për zjarrvënie në një depo në Londrën Lindore që po përdorej për të dërguar ndihmë humanitare në Ukrainë, si dhe për sistemet satelitore Starlink të Elon Musk: sipas hetuesve, sabotimi mund të jetë porositur nga Grupi Wagner, ushtria e mercenarëve në shërbim të Moskës që drejtohej nga Yevgeny Prigozhin, “shefi” i Kremlinit, i cili u rrëzua më vonë nga Putini në gusht 2023 pas tentativës së tij për rebelim.

Ekzistojnë gjithashtu dyshime për përfshirjen e Rusisë në dërgimin e një pakete djegëse në një qendër sortimi të DHL në Birmingham vitin e kaluar.

Një sërë sulmesh të ngjashme kanë ndodhur në të gjithë Evropën, duke përfshirë zjarre në depo dhe sabotim hekurudhor.

Njësitë e GRU-së ishin gjithashtu pas një fushate për të rekrutuar afganë të rinj dhe për të financuar sulmet e talebanëve kundër forcave të koalicionit perëndimor në Afganistan, përpara tërheqjes së SHBA-së tre vjet më parë.

Një grup tjetër bëri fushata në mediat sociale për të diskredituar përdorimin e vaksinave në Afrikë me lajme të rreme.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post Inteligjenca britanike zbulon 18 agjentët rusë, autorë të sabotazheve dhe sulmeve në Europë appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Filloni ditën me një mëngjes të lehtë dhe hidratues, mundësisht me kos dhe fruta të freskëta. Shmangni ushqimet yndyrore ose tepër të përpunuara dhe në vend të tyre zgjidhni ushqime me përmbajtje të lartë uji, të cilat janë të dobishme për të rimbushur lëngjet e humbura përmes djersitjes, siç janë shalqiri, pjepri, kastraveci dhe kungulli.

Edhe akullorja mund të jetë një “meze” e lehtë verore, me kusht që të jetë në porcione të vogla dhe pa shtesa si ngjyrues.

“Në përgjithësi, për të luftuar vapën, këshillohet të ndiqni një dietë të lehtë të pasur me lëngje dhe minerale, duke konsumuar shumë fruta dhe perime të freskëta sezonale”, thekson Laura Rossi, drejtoreshë e Departamentit të Ushqimit, Ushqyerjes dhe Shëndetit të “Istituto Superiore di Sanità” (Instituti Kombëtar i Shëndetit në Itali), e cila ka hartuar një manual posaçërisht për të luftuar vapën me ushqyerjen e duhur.

1.Hidratimi: Pini të paktën 2 litra ujë në ditë, mundësisht midis vakteve, për të qëndruar të hidratuar. Nxehtësia dhe djersitja e shtuar rrisin rrezikun e dehidratimit, duke e bërë rregullin e dy litrave në ditë edhe më të domosdoshëm.

Është e rëndësishme të pini rregullisht gjatë gjithë ditës, pa pritur derisa të ndjeni etje, gjë që është tashmë një shenjë e dehidratimit.

2.Frutat dhe perimet: Konsumoni porcione të bollshme frutash dhe perimesh të freskëta (mund të arrini rreth 1 kg fruta dhe perime në ditë, duke përfshirë si vaktet ashtu edhe ushqimet e lehta), mundësisht sezonale, pasi ato janë të pasura me vitamina dhe minerale.

Ushqime të tilla si shalqiri, pjepri, kastravecat, kungulleshkat, pjeshkët, luleshtrydhet, qershitë, kajsitë, fiqtë, manaferrat, domatet, patëllxhani dhe selinoja janë veçanërisht të përshtatshme.

3.Vakte me pak kalori: Zgjidhni vakte të lehta dhe lehtësisht të tretshme, siç janë sallatat e përziera, makaronat e ftohta me perime, peshku i gatuar thjesht me pak erëza, mishi i bardhë ose bishtajoret.

“Duhet të shmangim menutë e plota me një pjatë të parë, një pjatë të dytë dhe një pjatë shoqëruese”, rekomandon Dr. Rossi.

“Sidomos kur udhëtoni ose qëndroni në hotel, shumëllojshmëria e bufetave mund të inkurajojë teprimin. Është më mirë të zgjidhni një pjatë kryesore të vetme, duke alternuar midis drekës dhe darkës, duke i shoqëruar gjithmonë ato me një pjatë shoqëruese, për të krijuar vakte me një tenxhere që janë të ekuilibruara dhe të pasura me lëndë ushqyese. Kombinimet e mundshme përfshijnë makarona me bishtajore dhe/ose perime, oriz me perime, mish me sallatë, peshk me perime dhe/ose vezë me perime e kështu me radhë”.

Është e dobishme të kufizohet konsumi i ushqimeve me shumë yndyrë, ushqimeve të skuqura, salcave ose pjatave tepër të përpunuara që mund ta bëjnë tretjen më të vështirë.

4.Mos e anashkaloni mëngjesin: Mëngjesi është një vakt themelor, edhe gjatë verës, kur nxehtësia mund të çojë në neglizhencë.

Është momenti që ndërpret agjërimin gjatë natës (në fakt, fjala mëngjes vjen nga kombinimi i fjalëve pushim dhe agjërim).

Është më mirë të shmangni mëngjeset që janë shumë të pasura me sheqer dhe yndyrë, duke zgjedhur në vend të tyre një konsum të ekuilibruar ushqyes.

Për të luftuar vapën, rekomandohet kos i thjeshtë dhe fruta të freskëta sezonale, ndoshta të shoqëruara me një porcion të vogël frutash të thata dhe drithëra.

5.Kufizoni kripën: Zvogëloni marrjen e kripës, duke favorizuar kripën e jodizuar dhe moderoni përdorimin e salcave dhe erëzave me shumë shije.

6.Shmangni alkoolin dhe pijet me sheqer: Ato mund të kontribuojnë në dehidratim dhe tretje të ngadaltë. Efekti i tyre në shuarjen e etjes është vetëm i dukshëm, ndërsa përmbajtja e sheqerit është reale.

E njëjta gjë vlen edhe për koktejet dhe pijet e gazuara me sheqer. Nga ana tjetër, infuzionet e ftohta të përgatitura me fruta dhe bimë të stinës janë më të lehta dhe natyrisht freskuese.

7.Ushqime të lehta të freskëta: Përfshijini ato në dietën tuaj dhe mund të përbëhen nga kos, fruta të freskëta, smoothie ose lëngje perimesh për të ruajtur një konsum konstant të lëngjeve dhe lëndëve ushqyese.

8.Po, akullores, por me masë: “Mund të jetë një “meze” e shkëlqyer për sa kohë që është e vogël; përndryshe, është një zëvendësim vakti”, sugjeron Rossi.

“Zgjidhni akullore të thjeshtë, duke kufizuar shtimin e ngjyruesve, veshjeve me çokollatë ose glazurave. Le të hedhim poshtë një mit: ne nuk mendojmë se aromat e frutave mund të konsumohen më shumë se aromat e kremit: ndryshimi kalorik është në të vërtetë i vogël, rreth 20-30 kalori”.

Edhe arrat, si bajamet, lajthitë ose kikirikët, mund të jenë një “meze” e shëndetshme verore, për sa kohë që konsumohen në porcione të përshtatshme – rreth 30 gramë – dhe në formën e tyre natyrale, pa kripë ose sheqer të shtuar.

9.Kushtojini vëmendje ruajtjes së ushqimit: Për ushqimet që prishen, është thelbësore, veçanërisht kur planifikoni piknik ose ditë në plazh, duke sjellë ushqim nga shtëpia.

Nxehtësia, në fakt, përshpejton prishjen e ushqimit, duke rritur rrezikun e kontaminimit dhe helmimit nga ushqimi.

Është thelbësore të ruhet zinxhiri i ftohtë për të gjitha produktet që e kërkojnë atë dhe të ruhet ushqimi siç duhet në frigorifer.

Ruajtja e duhur jo vetëm që mbron shëndetin e atyre që konsumojnë ushqim, por gjithashtu ndihmon në ruajtjen e vetive të tij ushqyese.

10.Dritë jeshile për bishtajoret: Bishtajoret janë një burim i rëndësishëm i proteinave me bazë bimore.

Ato konsumohen kryesisht gjatë muajve të ftohtë, por mund të përfshihen në dietë edhe në verë: shtohen në sallata, shërbehen si pjatë anësore, përdoren në supa të ftohta ose bëhen kremra të lehtë.

Së bashku me proteinat me bazë bimore, proteinat shtazore janë gjithashtu të rëndësishme, me një preferencë, gjatë muajve të ngrohtë, për burime që kanë më pak yndyrë dhe kripë.

Peshqit sezonalë – d.m.th., ata që nuk janë në fazën riprodhuese, siç janë koca e detit, levreku dhe sardelet – dhe mishrat e bardhë janë ideale.

Është më mirë të kufizoni konsumin e mishit të kuq dhe mishrave të konservuar, të cilët kanë shumë kripë dhe yndyrë të ngopur.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post 10 rregulla për të përballuar vapën në tryezë, nga frutat dhe perimet (1 kg në ditë), te bishtajoret appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Gjumi, themeli i shëndetit tonë mendor dhe fizik për neuroshkencëtarin Andreë Huberman.

Deri tani, shpresojmë ta dini se gjumi është thelbësor për gjithçka, nga vendimmarrja afatshkurtër deri te shëndeti juaj afatgjatë, dhe jeni të njohur me të gjitha këshillat e zakonshme për ta arritur atë (të keni një orar të qëndrueshëm gjumi, ta bëni dhomën tuaj të gjumit shumë të errët, mos pini kafe të në orën 21:00).

Por një pyetje që konsiderohet më pak e rëndësishme është: çfarë ndodh nëse kaloni një natë të shqetësuar? Si ta kaloni më mirë ditën dhe çfarë mund të bëni për të shmangur që një gjumë i ndërprerë të shndërrohet në pengesë për ditën?

Kur zgjoheni në mëngjes, gjëja e parë që të shkon në mend të bësh është të ndezësh ekspresin, por a duhet të prisni derisa t’u dalë gjumi mirë?

Gjithnjë e më shumë, ekspertët këshillojnë të shtyni pirjen e kafesë për diku midis 30 dhe 90 minutave pasi të zgjoheni. Arsyetimi është se kafeina funksionon kryesisht duke bllokuar receptorët e trurit për një molekulë të quajtur adenozinë, e cila zakonisht nxit relaksimin duke ngadalësuar aktivitetin nervor.

Nivelet e adenozinës janë në nivelin më të ulët kur zgjoheni, dhe kështu në teori, mund të jeni duke e “humbur” kafenë tuaj të parë të ditës duke e pirë atë kur nuk ka asgjë që kafeina të bllokojë.

Kjo duket e besueshme, por vlen gjithashtu të përmendet se efektet e kafeinës duhen rreth 10 minuta për të filluar, dhe duhen rreth 45 minuta para se nivelet të arrijnë kulmin në qarkullimin e gjakut.

Kafeina nuk është e mirë vetëm për t’ju vënë në lëvizje: nëse po planifikoni një stërvitje ose një shëtitje në mëngjes, ajo mund t’ju ndihmojë duke prodhuar endorfina që ju bëjnë të ndiheni mirë dhe duke rritur sasinë e yndyrës që mund të digjni.

Disa njerëz sugjerojnë që të prisni pak para se të pini filxhanin e parë të kafesë ndihmon për të shmangur përgjumjen e pasdites, por sipas një vlerësimi të literaturës shkencore të botuar vitin e kaluar, “Nuk ka prova që marrja e kafeinës pas zgjimit është disi përgjegjëse për një ‘krizë’ pasditeje.”

“Mbajeni konsumin e kafeinës të kufizuar në sasinë tuaj të zakonshme dhe sigurohuni që të jetë para mesditës për të shmangur dëmtimin e gjumit tuaj natën tjetër”, thotë specialistja e jetëgjatësisë Dr. Brittany Busse.

“Por pini një sasi të mirë uji së bashku me kafen e mëngjesit për t’u siguruar që jeni të hidratuar në mënyrë të mjaftueshme.”

Puna juaj e radhës është të dilni në diell sa më shpejt të jetë e mundur. Ekspozimi ndaj rrezeve të diellit në mëngjes i jep sinjal trurit të zvogëlojë prodhimin e melatoninës (hormoni i gjumit) dhe të rrisë kortizolin, duke ju bërë të ndiheni më vigjilentë.

“Kur shihni rrezet e diellit, qoftë duke ecur jashtë ose duke u ulur pranë një dritareje të ndriçuar nga dielli për rreth 10 minuta, kjo ndihmon për të mbajtur ciklin e gjumit të trupit tuaj në punë”, thotë Shaëna Robins, autorja e librit “Gjumi i fuqishëm”.

“Është si të vendosësh një kohëmatës gjumi-zgjim brenda trurit tënd”. Drita e diellit gjithashtu stimulon prodhimin e serotoninës, një neurotransmetues i lidhur me humorin, vigjilencën dhe ndjenjën e qetësisë dhe përqendrimit.

Disa nga këto efekte mund të jenë më të dukshme nëse dilni jashtë pasi xhami i dritares bllokon disa nga gjatësitë e valëve të dritës që ndihmojnë në prodhimin e vitaminës D. A ndihmojnë dushet e ftohta për t’ju zgjuar? Mund të varet nga mënyra se si ndiheni për to.

Një fluks i shkurtër uji i ftohtë mund t’ju japë një rritje të endorfinës dhe adrenalinës, si dhe të rrisë marrjen e oksigjenit dhe nivelet e vigjilencës.

Nga ana tjetër, nëse është tashmë ftohtë në shtëpinë tuaj ose nuk e duroni dot ujin e ftohtë, kurimi mund të jetë më i keq se problemi.

Nëse po kërkoni më të mirën e të dy botëve, merrni në konsideratë një dush me kontrast ose alternimin midis ujit të nxehtë dhe të ftohtë për intervale prej 15-60 sekondash, është shumë më e menaxhueshme psikologjikisht të lagni veten me ujë të ftohtë.

Tosti është ndoshta tundimi juaj i radhës, por mos u mbështetni shumë te karbohidratet për t’ju dhënë energji gjatë ditës.

“Ajo që hani dhe pini mund të ndikojë vërtet në rikuperimin pas një gjumi të keq nate”, thotë Rostislav Ignatov, mjek.

“Ju rekomandoj të përqendroheni te ushqimet që ofrojnë energji të qëndrueshme dhe mbështesin trurin tuaj, si frutat ose zarzavatet. Proteinat si vezët, pula ose kosi ndihmojnë në ruajtjen e energjisë suaj”.

A duhet të stërviteni? Nëse e dini se do keni një ditë të ngarkuar, kjo ndoshta nuk është dita më e mirë për të synuar një rekord personal në 5 km, por ekziston një mundësi më e thjeshtë.

“Kur njerëzit ndihen shumë të lodhur, unë rekomandoj ushqime të lehta dhe lëvizjeje fizike gjatë gjithë ditës”, thotë ekspertja e mirëqenies Megan Lyons.

“Kjo mund të nënkuptojë një deri në dy minuta aktivitet dhe të ecësh nëpër zyrë për dy minuta. Edhe më mirë është të dalësh jashtë.” Nëse je në humor për diçka më të qetë, diçka aq e thjeshtë sa disa minuta joge mund të ndihmojë.

Pasi të kesh mbërritur në zyrë përpiqu të shmangësh joshjen e kroasanëve dhe energjisë së lehtë. “Ajo që njerëzit kanë tendencë të bëjnë pas një nate të keqe është të kalojnë në shumë kafeinë dhe sheqer, sepse truri ynë dëshiron energji të shpejtë kur ndihemi të dobët”, thotë Lyons.

Ndërsa këto gjëra mund të funksionojnë në moment, ato po ju dëmtojnë në planin afatgjatë pasi kafeina na lejon të marrim hua energji, në vend që ta krijojmë atë.

Dhe sheqeri mund të na çojë në një rritje të sheqerit në gjak, gjë që çon në dëshirë për më shumë. Përqendrohuni në stabilizimin e sheqerit në gjak duke marrë proteina dhe fibra të mjaftueshme gjatë gjithë ditës.

Nëse po keni vërtet vështirësi (dhe keni mundësinë), një sy gjumë i shpejtë mund të jetë pikërisht ajo që ju nevojitet për të kaluar pasditen. Thjesht mos e bëni shumë të gjatë.

“Kufizoni dremitjet në 15-30 minuta në ditë, idealisht para orës 3 pasdite”, thotë Marissa Alert, psikologe dhe eksperte e gjumit.

“Dremitjet më të gjata ose vonë pasdite mund ta bëjnë më të vështirë të bini në gjumë natën.”

Sapo ta keni kaluar ditën e punës, përparësia juaj e radhës duhet të jetë përgatitja për një mbrëmje qetësuese, megjithëse kjo nuk do të thotë domosdoshmërisht të shkoni në shtrat shumë herët. “Duhet të përpiqeni t’i përmbaheni orarit tuaj normal të gjumit”, thotë Alert.

The post Gjumë i tmerrshëm natën? Si ta kaloni ditën dhe ndoshta edhe ta shijoni appeared first on Gazeta Si.