TIRANË, 21 korrik /ATSH/ Kryeministri Edi Rama ishte i pranishëm sot në prezantimin e raportit të Bordit të Akreditimit të Institucioneve të Arsimit të Lartë.

Me fokus të veçantë në transformimin e Arsimit të Lartë për t’iu përgjigjur sfidave të epokës digjitale, Rama tha se ky është një takim që u kërkua për të parë një bilanc të domosdoshëm të punës intensive në një katërvjeçar kohor të bordit të Akreditimit, i cili meriton respekt dhe falënderime për angazhimin.

Rama tha se ky bord ka mbledhur një tërësi të konsiderueshme të dhënash dhe një volum eksperience për t’ia vënë në shërbim komunitetit akademik, institucioneve të Arsimit të lartë, institucioneve që administrojnë Arsimin e Lartë dhe institucioneve përkatëse të Qeverisë Shqiptare.

“Dua t’i falënderoj me shumë mirënjohje anëtarët e bordit që janë personalitete shqiptare dhe të huaja të angazhuar në botën akademike evropiane dhe i kanë vënë në dispozicion vendit tonë dijen e tyre, përkushtimin e tyre dhe sigurisht dhe integritetin e tyre profesional. Nga ana tjetër, dua të them që nga një paraqitje e përmbledhur del shumë qartë qoftë progresi i bërë në këto vite, qoftë edhe volumi jo i vogël i gjërave që mbeten për t’u bërë”, tha Rama.

Kryeministri tha se ndërkohë që ecet përpara, bota fluturon dhe për të kapur ritmin duhet që vajzave dhe djemve të këtij vendi t’i jepet një ofertë akademike serioze dhe konkurruese, në kushtet kur së shpejti Shqipëria do të bëhet anëtare e BE-së.

“Kemi nevojë të shtyjmë me shumë forcë përpara dhe të adresojmë pa ngurrim ato që janë të domosdoshme për t’u adresuar. Duke filluar edhe nga një rishikim i ligjit të Arsimit të Lartë, të cilit i janë bërë vitet për t’u riparë, por dhe shumë të rejave që kanë ndodhur në botën akademike”, u shpreh Kryeministri. /e.i/j.p/

1 nga 7

The post Rama: Rishikim ligjit për Arsimin e Lartë, u japim të rinjve ofertë konkurruese appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 21 korrik /ATSH/ U prezantua sot Raporti i Bordit të Akreditimit të Institucioneve të Arsimit të Lartë: “Arritjet dhe sfidat drejt Universitetit 4.0”, me pjesëmarrjen e Kryeministrit Edi Rama, Ministres së Arsimit dhe Sportit Ogerta Manastirliu, drejtuesve të Bordit të Akreditimit të Institucioneve të Arsimit të Lartë, si dhe Rektorët e universiteteve publike dhe jopublike.

Ministrja Manastirliu në fjalën e saj foli për rëndësinë e procesit të akreditimit të institucioneve të arsimit të lartë, duke theksuar se synimi i Ministrisë së Arsimit dhe Sportit dhe universiteteve është të rrisë cilësinë e institucioneve të arsimit të lartë dhe të programeve të studimit të lidhura drejtpërdrejt me tregun e punës.

Duke folur për arritjet e deritanishme, Manastirliu tha: “Kemi bërë të mundur që në këto vite të kemi një rritje të financimit në institucionet e arsimit të lartë me 40%, kemi 5-fishuar fondet për kërkimin shkencor në universitetet tona përmes programeve, të cilat çdo vit zgjerohen në funksion të rritjes së cilësisë së arsimit të lartë dhe programeve të kërkimit shkencor, dhe gjithashtu lidhjeve me industrinë dhe biznesin, që është edhe në fokus të punës tonë në raport me programet e reja të studimit e gjithashtu edhe me fushat prioritare, stratgjike të zhvillimit të vendit”.

Duke folur për zhvillimet e fundit dhe standardet e reja europiane të universiteteve, për të shkuar drejt Universitetit 4.0, Ministrja Manastirliu tha: “Ekonomia 4.0 kërkon aftësi 4.0, që do të thotë që dalin përtej mureve të universiteteve tona, për të ndërtuar jo vetëm kampuse fizike, por kampuse online me universitetet në botë dhe për të krijuar mundësinë që të jemi të orjentuar drejt teknologjisë, inovacionit, kërkimit shkencor dhe shkencës së hapur, gjë e cila po ndodh me hapa të qëndrueshëm. Sot më shumë se kurrë ne jemi afër zhvillimit të inovacionit brenda institucioneve të arsimit të lartë dhe zhvillimit të programeve të studimit, në mënyrë që diplomat tona të mos jenë vetëm ato 4-vjeçaret. Pra Universiteti 4.0 kërkon që universiteti ti shërbejë të mësuarit përgjatë gjithë jetës, ndaj transfromimi i universiteteve tona duhet të fillojë pikërisht nga këto mësime të mësuara në këto vite, në zbatim të ligjit për arsimin e lartë, por edhe të instrumentave dhe institucioneve që janë krijuar, sikurse është edhe Bordi i Akreditimit”.

Raporti i prezantuar nga Bordi i Akreditimit dha një analizë të sistemit të arsimit të lartë në Shqipëri, që evidenton zhvillimet dhe sfidat kryesore në sektorin e arsimit të lartë, përfshirë ndryshimet në numrin e studentëve, cilësinë e kurrikulave, kualifikimin e stafit akademik, kërkimin shkencor dhe lidhjen me tregun e punës.

/e.i/j.p/

The post Manastirliu: Programe studimi universitare të lidhura drejtpërdrejt me tregun e punës appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 21 korrik /ATSH/ Rektori i Universitetit të Tiranës, Artan Hoxha u shpreh sot se sfidat që po përballon shoqëria shqiptare, që lidhen me integrimin janë sfida që prekin edhe Arsimin e Lartë, por në shoqëritë që zhvillohen në një shpejtësi të ndryshme nga ato që janë bërë më herët, këto sfida janë edhe më të mëdha.

Në tryezën e organizuar, mbi arritjet dhe sfidat e Universitetit 4.0, ku të pranishëm ishin edhe Kryeministri Edi Rama, ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu dhe përfaqësues të institucioneve të Arsimit të Lartë në vend, rektori Hoxha tha se integrimi i Shqipërisë dhe hapja e kapitujve janë një portë që hapet për rininë shqiptare në BE, ndaj sfidat dhe përgjegjësitë bëhen edhe më të mëdha.

“Ne e kemi diskutuar edhe në komitetin e politikave me kabinetin, e kryesuar nga Kryeministri Rama për nevojat e vazhdimit të reformimit të Arsimit të Lartë, për ristrukturimin e vetë institucioneve të Arsimit të Lartë dhe një nga ato pikat që bie dakord me RASH-in (Rrjetin Akademik Shqiptar) dhe që janë sfidat dhe puna jonë e përditshme. Përpara se ne të presim që këto të ndodhin, ne punojmë përditë dhe reformohemi përditë. E thënë kjo, ajo që shoh në këtë raport është pothuajse raporti i tetorit 2024 me disa përmirësime dhe me rekomandime të njëjta”, tha Hoxha.

Rektori Hoxha shtoi se ky raport nxjerr disa konkluzione si kualifikimi i ulët i personelit akademik, mbingarkesat e këtij personeli në zhvillimin e programeve, numri i madh i personelit të jashtëm, kërkimi shkencor i ulët dhe plagjiaturë, biblioteka dhe laboratorë, financa të ulëta, etj.

“Ne kemi bërë shumë diskutime dhe kemi pritur që raporti sot të ketë reflektim të shqetësimeve që ne kishim në raportin e parë. Kemi parë disa reflektime, por e kemi thënë që në fillim ai bazohet në metodologji të gabuara dhe me një lloj subjektivizmi. Kjo bazohet në dy plane, në gjetjet e vetë bordit të administrimit, ku pranohet që është akredituar vetëm 40% e programit të studimit dhe e dyta ky na jep krahasimin e hershëm të vitit 2016 -2017, e deri në vitin 2023, sikur nga 2023 deri tani Arsimi i Lartë nuk ka avancuar, por ka qëndruar në vend. Mund të them me bindje që në këtë një vit e ca, Universiteti i Tiranës ka shumë diferenca nga viti i 2020, 2022, 2023 apo 2024 edhe tani që flasim”, u shpreh Hoxha.

“Ne kemi hyrë në akreditim në vitin 2022 si universitet dhe akreditimi shkon në linjën e ndihmës dhe konsolidimit të programeve dhe institucionit. Ne mund t’i drejtohemi organizmave të tjerë të akreditimit dhe kjo është në varësi të standardeve që përdoren për të arritur në konkluzione të sakta dhe për të ndihmuar institucionet e Arsimit të Lartë”, vijoi ai.

Rektori i UT-së tha se e sheh të paarsyeshme që dokumenti që prezantohet sot në tryezën e diskutimeve nuk ka të plotësuar konkluzionet e Bordit të Akreditimit, që përfshijnë një periudhë kohe shumë të rëndësishme të Arsimit të Lartë.

/e.i/j.p/

The post Hoxha: Integrimi në BE rrit sfidat për Arsimin e Lartë appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

GJENEVË, 21 korrrik /ATSH-ANSA/ – Çdo orë, më shumë se 30 njerëz në mbarë botën humbasin jetën në pishina, dete, lumenj ose liqene.

Kjo barazohet me mbi 300 000 vdekje çdo vit ose tre milionë në dekadën e fundit.

Ky numër tragjik, por i parandalueshëm, sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë, “përfaqëson një shkak kryesor të vdekjes në nivel global, veçanërisht tek fëmijët dhe të rinjtë” dhe “kërkon ndërhyrje urgjente”.

Gjatë muajve të verës, rastet tragjike shfaqen shpesh në lajme. Fëmijët e vegjël janë viktimat kryesore të ujit. Sipas Raportit të parë Global të OBSH-së mbi Parandalimin e Mbytjeve, mbytja është shkaku i tretë kryesor i vdekjes tek fëmijët e moshës 5 deri në 14 vjeç, me norma më të larta në zonat rurale dhe të varfra.

Fëmijët nën 5 vjeç përbëjnë gati një të katërtën e viktimave, ndërsa mbi gjysma e vdekjeve përfshijnë njerëz nën 30 vjeç.

Një pjesë e konsiderueshme e mbytjeve përfshijnë të rritur pa përvojë që mbivlerësojnë aftësitë e tyre në ujë të hapur, ndërsa në një masë më të vogël, ato lidhen me sëmundje të papritura.

Edhe ujërat e brendshme, siç janë liqenet dhe lumenjtë, janë të rrezikshme. Për të zvogëluar rreziqet, ekspertët rekomandojnë zgjedhjen e vendeve të mbikëqyrura nga personel i kualifikuar, shmangien e rrymave, respektimin e sinjalistikës, marrjen e mësimeve të notit që në moshë të vogël, shmangien e zhytjes pas vakteve të mëdha ose ekspozimit të zgjatur në diell./   /os/

The post FOKUS – OBSH: Çdo orë mbi 30 persona në botë humbasin jetën në pishina, dete, lumenj ose liqene appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 21 korrik/ATSH/ Prej orëve të para të mëngjesit, strukturat e Emergjencave Civile, punonjësit e Ndërmarrjes së Shërbimeve Publike, punonjës të Njësisë Administrative Bulgarec dhe Drejtoria e Shërbimit Pyjor kanë rinisur punën në terren për vënien nën kontroll të zjarrit që ka përfshirë zonën malore të fshatit Dishnicë.

Kryebashkiaku i Korçës, Sotiraq Filo, bëri të ditur se zjarri vijon të jetë aktiv, ndërsa terreni i thepisur po e bën të vështirë ndërhyrjen nga toka.

“Strukturat po veprojnë me intensitet maksimal për të shmangur përhapjen më tej të flakëve dhe për të mbrojtur sipërfaqet pyjore, banesat dhe jetën e banorëve”, tha Filo, i cili shtoi se ka dyshime për zjarrvënie të qëllimshme, çka e bën edhe më të rëndë këtë akt që dëmton natyrën, pasurinë dhe sigurinë publike.

Kryebashkiaku Sotiraq Filo bëri apel për bashkëpunim dhe raportim të menjëhershëm nga komuniteti për çdo rast të dyshimtë. “Vetëm së bashku mund të parandalojmë dëme të tilla”, u shpreh Filo. /j.p/

1 nga 5

The post Zjarri në Dishnicë, Filo: Ndërhyrje me intensitet maksimal për të shmangur përhapjen appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

SOFJE, 21 korrik /ATSH-BTA/ – Një sasi rekord prej 205,9 kg kokainë u sekuestrua në pikën kufitare ”Kapitan Andreevo” nga një automjet me targa belge, që e kishte një diplomat nga Republika e Kongos në Bruksel.

Tre persona u arrestuan, dy burra, të moshës 40 dhe 43 vjeç, dhe një grua 54-vjeçare.

Lajmi u njoftua gjatë një konference për shtyp në pikën kufitare, ku morën pjesë ministri i Brendshëm Daniel Mitov, ministrja e Financave Temenuzhka Petkova, prokurori i Qarkut të Haskovos Ivan Stoyanov, drejtori i Agjencisë Doganore Georgi Dimov dhe kryekomisioneri Boyan Raev, drejtor i Drejtorisë së Përgjithshme për Luftimin e Krimit të Organizuar.

Ministria e Brendshme e përshkroi këtë si sasinë më të madhe të kokainës së sekuestruar ndonjëherë në kufijtë tokësorë të Bullgarisë.

”Kokaina u gjet gjatë një inspektimi të automjetit diplomatik që mbërriti në Bullgari nga Turqia më 18 korrik”, theksoi prokurori i qarkut të Haskovos, Ivan Stoyanov.

”Droga ishte në pesë valixhe. Të arrestuarit – një belge, një bullgar që drejtonte makinën dhe diplomati, u akuzuan zyrtarisht më 19 korrik. Ata u mbajtën për 72 orë”, tha Stoyanov.

Ai shtoi se akuzat kundër tyre mbartin një dënim me burgim nga 15 deri në 20 vjet dhe një gjobë prej 200 000 deri në 300 000 leva.

Sipas vlerësimit të gjykatës, vlera e drogës së sekuestruar është 37,69 milionë leva./   /os/

The post BULLGARI – Një diplomat i përfshirë në një sekuestrim rekord kokaine appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 21 korrik /ATSH/ Policia ka ngritur disa grupe kontrolli në terren për matjet e nivelit të zhurmave në zonat turistike të Durrësit.

Në njoftimin e Policisë, thuhet se në vijim të masave sensibilizuese, janë organizuar disa takime informuese me persona fizikë, të cilët në veprimtaritë e tyre gjenerojnë zhurma nga muzika, kryesisht në zonat turistike.

Sipas Policisë, në zbatim të detyrave të parashikuara në Planin e Masave për garantimin e sigurisë publike gjatë sezonit turistik veror. Strukturat e sigurisë publike të Drejtorisë Vendore të Policisë Durrës, gjatë ditëve të fundit, sipas hartëzimit të zonave me ndotje akustike, kanë organizuar grupe kontrolli në terren.

Në kuadër të këtyre kontrolleve, janë testuar me matës të zhurmës disa ambiente dhe subjekte, të hapura dhe të mbyllura, në zonat turistike të Durrësit, për verifikimin e respektimit të nivelit kufi të lejuar të zhurmës.

“Matjet e realizuara, sipas kushteve të përcaktuara në procedurën standarde për këtë qëllim, kanë rezultuar brenda kufijve të lejuar. Krahas matjes së nivelit të zhurmës, strukturat përgjegjëse kanë ushtruar kontrolle edhe për respektimin e orarit të lejuar për muzikën në ambiente të hapura, në zona apo qendra të banuara, i cili është nga ora 11:00 deri në orën 24:00”, thuhet në njoftim.

Policia e Durrësit mbetet e angazhuar dhe e vendosur për të garantuar një mjedis të qetë dhe të sigurt për banorët dhe vizitorët.

Policia fton qytetarët të denoncojnë çdo shkelje, duke iu garantuar ndërhyrje të menjëhershme ligjore.

/e.i/j.p/

The post Policia e Durrësit, kontrolle në terren për matjen e ndotjes akustike appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 21 korrik/ATSH/ Kryetari i bashkisë së Shkodrës, Benet Beci, bëri të ditur sot se janë identifikuar 41 pika kritike në qytet, ku ndërtime të ngritura mbi 30 vite më parë bllokojnë hyrjen e mjeteve të zjarrfikëses dhe krijojnë rrezik në rast emergjencash.

Sipas Beci, bashkia e Shkodrës ka nisur ndërhyrjet në këto zona problematike, duke filluar me një nga rastet më shqetësuese pranë kryqëzimit të spitaleve, ku hapësira për kalimin e mjeteve emergjente mungonte totalisht.

Ai theksoi se përveç rrezikut që paraqesin për mjetet zjarrfikëse dhe ambulancat, këto bllokime kanë shkaktuar vështirësi të përditshme për banorët në lëvizjen e lirë dhe sigurinë urbane.

“Paralelisht me lirimin e hapësirave publike, do të vijojnë ndërhyrjet edhe në këto zona problematike, për t’i çliruar dhe për të shmangur çdo rrezik për qytetarët”, u shpreh kryebashkiaku Beci.

Aksioni për lirimin e hapësirave publike është në përputhje me fushatën e ndërmarrë në mbarë vendin, ku bashkitë po identifikojnë dhe ndërhyjnë në ndërtimet pa leje ose penguese, me synim përmirësimin e infrastrukturës dhe sigurinë në zonat urbane.

Në Shkodër, ky proces pritet të vijojë me një plan të detajuar ndërhyrjesh, në bashkëpunim me strukturat e tjera të shtetit, për të garantuar akses të lirë për mjetet e emergjencës dhe rikthimin e hapësirave publike në funksion të qytetarëve. /j.p/

1 nga 10

The post Lirimi i hapësirave publike, Beci: 41 pika kritike në Shkodër bllokojnë hyrjen e mjeteve të emergjencave appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 21 korrik /ATSH/ Kryetarja e bashkisë së Durrësit, Emiriana Sako përcolli sot thirrjen për profesionistë nga të gjitha fushat, që duan të japin kontributin e tyre në zhvillimin e mëtejshëm të qytetit duke u bërë pjesë e administratës publike.

Në thirrjen e bërë publike në rrjetet sociale, Sako tha se “të gjithë ata arkitektë, urbanistë, inxhinierë, ekonomistë, IT, juristë, profesionistë të shkencave sociale, pedagogë, profesionistë të sektorit të bujqësisë dhe mjedisit, etj të cilët dëshirojnë të japin kontributin e tyre në shërbim të qytetit dhe qytetarëve të Durrësit janë të ftuar të shprehin interesin e tyre”.

Të interesuarit mund të dërgojnë në email jetëshkrimin e tyre dhe një letër për shprehje interesi.

Adresa elektronike është profesioniste@durres.gov.al.

“Kjo dritare komunikimi do të shërbejë për të dërguar kërkesa, në çdo periudhë të vitit”, tha Sako, ndërkohë që u shpreh se janë hapur thirrjet për disa vende vakante në bashkinë e Durrësit.

/e.i/j.p/

The post Bashkia Durrës fton profesionistët të aplikojnë për vakancat në administratën publike appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

TIRANË, 21 korrik/ATSH-Maela Marini/ Kryeministri Edi Rama u shpreh sot se falë bashkëpunimit me Universitetin “BOKU” të Vjenës, Universiteti Bujqësor i Tiranës do të bëhet pikë referimi në gjithë rajonin për studimet e ekselencës.

Rama ishte i pranishëm sot në prezantimin e raportit të Bordit të Akreditimit të Institucioneve të Arsimit të Lartë, ku u ndal te domosdoshmëria e transformimit të arsimit të lartë për t’iu përgjigjur sfidave të epokës digjitale.

Kryeministri vlerësoi bashkëpunimin e vendosur mes Universitetit Bujqësor të Tiranës dhe Universitetit “BOKU” në Vjenë.

“Rektori i universitetit së bashku me ekipin e tij, patjetër edhe me mbështetjen tonë ka angazhuar trupën në një proces transformimi rrënjësor. Faktikisht universiteti nga pikëpamja e reformës ka hapur një proces reformimi të panjohur më parë në botën akademike shqiptare”, tha Rama.

Kryeministri shtoi se ky proces reformimi vjen si rezultat i ndërveprimit intensiv me universitetin “BOKU” të Vjenës dhe i përafrimit të plotë të programeve me atë universitet.

“Kjo për t’i dhënë mundësi sinergjisë mes dy universiteteve që të shkojë përtej ushtrimit të bashkëpunimeve të cilat ne i kemi njohur deri më sot, që janë bashkëpunime pozitive, por që mbeten bashkëpunime si midis shtetesh të ndryshme”, tha Rama.

Ndërkohë, kryeministri shtoi se bashkëpunimi mes Universitetit Bujqësor të Tiranës dhe universitetit “BOKU” të Vjenës bënë të mundur që në Shqipërinë 2030 diplomat e Universitetit Bujqësor të Tiranës të jenë të barazvlefshme me diplomat e universitetit “BOKU” të Vjenës.

Rama theksoi se me këtë Universiteti Bujqësor i Tiranës bëhet një pikë referimi në gjithë rajonin tonë për studimet e ekselencës në fusha të ndryshme.

“Nga sa mund të mendohej deri një dekadë më parë, këto fusha janë bërë e po bëhen gjithmonë e më prioritare në jetën e përditshme të njerëzve dhe lidhen me sfida të jashtëzakonshme që kanë të bëjnë me zhvillimin e qëndrueshëm dhe me mbrojtjen e mjedisit. Lidhen me të gjitha qasjet e reja për shfrytëzimin e burimeve natyrore me ushqimin e sigurt e kështu me radhë”, tha Rama.

Rama shprehu besimin se ky transformim i universitetit do të rrisë edhe kërkesën e vajzave dhe djemve që mbarojnë shkollën e mesme për të ndjekur studimet në këtë universitet.

“Pajisja me diplomat e këtij universiteti do të jetë një garanci për t’u vënë në shërbim të institucioneve apo sipërmarrjes me një kohë kur sfidat e produkteve me të cilat lidhet jeta e Universitetit Bujqësor të Tiranës bëhen gjithmonë e më shumë strategjike”, tha Rama.

Kryeministri theksoi se kjo tregon se procesi i integrimit në një universitet ndër më të kërkuarit e botës kërkon një ndryshim dhe të sistemit tonë të organizimit, një ndryshim përmbajtësor në ligjin e arsimit të lartë dhe kërkon një ndryshim edhe në qasjen menaxheriale të universitetit. /j.p/

The post Rama: Universiteti Bujqësor i Tiranës do të bëhet pikë referimi në rajon për studimet e ekselencës appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Edhe këtë vit, Festivali Ndërkombëtar i Operas Rame Lahaj, hap dyert e muzikës klasike brezit më të ri në Prishtinë, atyre që dëgjojnë me zemër dhe ëndërrojnë pa kufi.

Në kuadër të Festivalit Ndërkombëtar të Operas Rame Lahaj, organizohet  një koncert i veçantë dedikuar fëmijëve, në bashkëpunim me Korin e Fëmijëve dhe Orkestrën “Amadeus”. Ky projekt është pjesë e përpjekjeve për të mbështetur edukimin kulturor të brezave të rinj, duke i afruar ata me bukurinë dhe emocionet e muzikës klasike.

Një nga shtyllat themelore të rrugëtimit të festivalit mbetet edukimi i brezave të rinj përmes artit dhe kulturës duke krijuar hapsira për pjesëmarrjen e femijëve jo vetëm si spektatorë por edhe si pjesëmarrës.

Pse muzika klasike për fëmijët?

Sepse ata janë publiku dhe artistët e së ardhmes. Përmes kësaj nisme, dëshirojme t’u japim fëmijëve mundësinë të përjetojnë tinguj dhe ngjyra të reja të muzikës dhe të nxisim pasionin për artin në një moshë të hershme.

Ejani më 27 korrik bashkë me fëmijët tuaj, në Hyperactive, Prishtina Mall ora 13:30, sepse muzikantët e së nesërmes, rriten sot!/ KultPlus.com

Albert Vataj

Fjalët e fundit që shkroi Martin Camaj pesë ditë para se të shuhej, më 12 mars të vitit 1992 në moshën 67-vjeçare.

Të dashun miq e vëllazën shqiptarë, intelektualë, artistë dhe mbarë populli shqiptar, përshëndetjet e mija ju janë drejtue të gjithëve.

Gëzohem pa masë se keni vendosur të vlerësoni veprën time: Ky vlerësim na afron. Bátë burrninë të më shtini në rreshtin tuej. Ndonëse të ndamë për një gjysmë shekulli, unë jam i jueji e ju jeni të mijt.

Martin Camaj

7 Mars 1992./ KultPlus.com

Ernest Heminguej, i lindur më 21 korrik 1899 në Çikago, ishte gazetar dhe shkrimtar i shquar amerikan i shekullit të XX, fitues i Çmimit Nobel dhe Pulitzer, autor i romanit të famshëm, “Plaku dhe deti”. Ai shquhej për pasionet e tij të gjuetisë dhe peshkimit.

Në vitin 1917 ai u bashkua Kryqit të Kuq në frontin e luftës në Itali dhe këtu, në moshën 18 vjeçare, plagoset rëndë dhe dërgohet në spitalin e Milanos ku dashurohet me një infermiere. Kjo histori vjen te romani “Lamtumirë armë”, i cili doli në qarkullim në vitin 1929. Me kthimin në SHBA, ai u martua me Hadley Richardson por mendja i rrinte gjithmonë në Europë. Së fundi arrin të shkëpus një mision gazetarie dhe akoma si i panjohur, vendoset në Paris. Këtu njihet me Gertrude Stein e cila i mëson stilin e shkrimit.

Ernest Heminguej fitoi famë të menjëhershme me romanin “Dielli lind përsëri” (1926), që rrëfen jetën e një brezi të humbur të të rinjve të mërguar në Paris, pas Luftës së Parë Botërore. “Kjo është historia e brezit të humbur”, pati thënë Gertrude Stein, duke përshkruar saktësisht frymën e veprës.

Në maj të vitit 1925, Heminguej u njoh me F. Scott Fitzgerald-in, me të cilin krijoi një miqësi të ngushtë, por edhe një rivalitet të fortë letrar, përcjellë KultPlus.

Jeta e tij u përfshi nga ngjarje të forta si vetëvrasja e babait, një shkurorëzim dhe më pas rimartesa. Në këtë periudhë botoi romanin “Lamtumirë armë”, dhe më vonë u vendos në Key West, Florida, ku shkroi “Vdekja pasdite”.

Në vitin 1936 ai u bashkua me forcat republikane në Luftën Civile në Spanjë, ku jepet edhe pas pijes, por vazhdon të shkruaj dhe boton librin “Të kesh apo të mos kesh” (1937) që trajton padrejtësitë shoqërore.

Pas qëndrimit në Spanjë dhe më pas në Kubë, u kthye përkohësisht në Paris. Në vitin 1950 botoi romanin “Përtej lumit dhe mes pemëve”, një histori dashurie e fundit në krijimtarinë e tij, ndërsa në vitin 1952 publikoi kryeveprën “Plaku dhe deti”, për të cilën fitoi Çmimin Nobel për Letërsi në vitin 1954.

I moshuar dhe i rënduar nga problemet shëndetësore dhe psikologjike, Heminguej i dha fund jetës më 2 korrik 1961 në Idaho. Presidenti John F. Kennedy e përkujtoi si një nga shkrimtarët më të mëdhenj amerikanë dhe si një qytetar të shquar të botës./KultPlus.com

Një nga zbulimet më të rëndësishme arkeologjike të dekadave të fundit është evidentuar në Durrës, pikërisht në zonën ku po rindërtohet shkolla “Gjergj Kastrioti”.

Gjatë punimeve është zbuluar një vilë romake me mozaikë me motive gjeometrike, struktura muresh dhe materiale të tjera me vlera të jashtëzakonshme arkeologjike. Zbulimi ka ngjallur interes të madh për rëndësinë që mbart në trashëgiminë kulturore të qytetit.

Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, njoftoi se pas gjetjeve është hartuar menjëherë Raporti i Gërmimit Arkeologjik të Shpëtimit nga arkeologu prof. Luan Përzhita, i cili i hapi rrugën një procesi të plotë studimi dhe konservimi, përcjellë KultPlus.

“Kjo vilë romake përfaqëson një pasuri të rrallë për trashëgiminë kulturore të Durrësit dhe të gjithë Shqipërisë, dhe krahasohet për cilësi me ato të zbuluara në Italinë jugore dhe qendrore”, tha Gonxhja.

Për të ruajtur dhe promovuar këtë pasuri, arkitekti spanjoll Toni Gironès është angazhuar në riprojektimin e shkollës, duke zhvilluar një koncept të ri arkitektonik ku edukimi dhe trashëgimia kulturore ndërthuren në mënyrë harmonike. Projekti i ri do të mundësojë që gjetjet të ekspozohen për publikun, duke u integruar natyrshëm në infrastrukturën e shkollës.

Ky model i ri zhvillimi synon të sjellë një transformim të qëndrueshëm urban dhe arsimor për qytetin, si dhe të nxisë turizmin kulturor.

Institucionet shqiptare, përfshirë Ministrinë e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Institutin Kombëtar të Trashëgimisë Kulturore, Institutin e Arkeologjisë dhe Bashkinë e Durrësit, janë të angazhuara për të ndjekur nga afër dokumentimin, mbrojtjen dhe përfshirjen e plotë të gjetjeve në projektin e ri të shkollës.

“Ky është një shembull konkret i vizionit për zhvillim të integruar urban, edukativ dhe turistik”, përfundoi ministri Gonxhja./atsh/KultPlus.com

The post Ferrari po ngjan më pak me një prodhues makinash dhe më shumë me Hermès appeared first on Revista Monitor.

The post Serbi, FMN: PBB reale do të rritet me 3% në 2025 dhe 4% në 2026 appeared first on Revista Monitor.

The post Kroaci, BERZH jep 25 milionë euro kredi për PBZ Leasing appeared first on Revista Monitor.

The post Bullgari, rritje deri në 15% e pagave në punët e nënpaguara appeared first on Revista Monitor.

The post Pse punëtorët rumunë emigrantë po i kthehen BE-së kundër? appeared first on Revista Monitor.

Raporti mes kredive dhe depozitave të sektorit bankar u rrit vitin e kaluar. Sipas Bankës së Shqipërisë, ky tregues arriti në nivelin 49.55%, nga 46.7% që kishte qenë një vit më parë.

Rritja e këtij raporti është nxitur nga zgjerimi i shpejtë i kreditimit të ekonomisë vitin e kaluar, përkundrejt një rritjeje më të ngadaltë të depozitave të publikut.

Sipas Bankës së Shqipërisë, raporti kredi-depozita reflekton një strukturë të aktiv-pasiveve që krijon lehtësi në administrimin e likuiditetit, si edhe stimuj potencialë për të rritur më tej kredidhënien.

Pjesa e mbetur e aktiveve të sektorit bankar shqiptar konsistojnë kryesisht në letra borxhi të qeverisë shqiptare dhe emetuesve të huaj, si edhe vendosje të fondeve në valutë në formë depozitash në banka jashtë vendit.

Raporti mes kredive dhe depozitave është më i lartë për Lekun, në nivelin 57%, ndërsa ngelet ndjeshëm më i ulët për Euron, në 43%. Raporti më i lartë për Lekun ilustron rritjen e shpejtë të kreditimit në monedhën vendase gjatë viteve të fundit, ndërkohë që rritja e depozitave ka ardhur kryesisht në monedhën Euro.

Portofoli i kredisë për ekonominë në fund të vitit 2024 arriti vlerën e 835.6 miliardë lekëve, me një rritje prej 12.3% krahasuar me një vit më parë. Ndërsa portofoli total i kredisë, duke përjashtuar huamarrësit jorezidentë dhe ndërmarrjet publike, arriti në afërsisht 780 miliardë lekë, në rritje me 12.8% krahasuar me një vit më parë.

Rritja e portofolit pothuajse u trefishua në raport me rritjen e vitit të kaluar. Kjo ishte njëkohësisht rritja më e lartë e portofolit të kredisë në 15 vitet e fundit.

Rritja vjetore e portofolit total për bizneset ishte 11.4%, ndërsa për individët rritja ishte 13.5%.

Sipas monedhës, rritja e kredisë edhe vitin e kaluar u mbështetet sidomos nga financimet në monedhën vendase. Portofoli i kredisë në Lekë vitin e kaluar u rrit me 14.3% dhe përbënte 56.2% të portofolit të kredisë për ekonominë, nga 55.2% që zinte një vit më parë.

Në fund të 2024, vlera totale e depozitave të sistemit bankar arriti në 1.68 trilionë lekë, me një rritje vjetore prej 4.9% krahasuar me një vit më parë. Pesha e monedhës vendase në totalin e depozitave është rritur në 47.6%, nga 46.6% një vit më parë. Kjo tregon se depozitat në lekë u rritën me ritme më të larta vitin e kaluar, megjithëse ecuria e depozitave në valutë të huaj përsëri u ndikua negativisht nga forcimi i Lekut në kursin e këmbimit valutor.

Struktura e tipologjisë përgjatë vitit 2024 reflekton një rritje më të lartë në depozita me afat, pasuar nga llogaritë rrjedhëse, ndërkohë që depozitat pa afat kanë njohur një rritje të lehtë. Struktura e maturiteteve peshon në afatet më të shkurtra, ndërsa viti 2024 ka njohur një zhvendosje në drejtim të afateve më të gjata./ E.Shehu

The post “Vrapi” i kredisë e rriti raportin kredi-depozita në 2024 appeared first on Revista Monitor.