PRISHTINË, 28 korrik/ATSH/ Në orët e mbrëmjes në disa nga pikat e kalimit kufitar vazhdojnë të kenë pritje të gjata në të dyja anët e kufirit.
Ardhja e mërgimtarëve për pushime verore, ka bërë që të shtohet edhe fluksi i automjeteve ditëve të fundit.
Sipas gjendjes së orës 21:30, pritjet më të gjata janë në hyrje të pikës kufitare Muçibabë me kolona deri në një 1 kilometër në hyrje dhe pritjet deri në pesë minuta, ndërsa në dalje të kësaj pike kufitare kolona është 800 metra e gjatë dhe pritjet e qytetarëve zgjasin deri një orë e gjysmë.
Pritje ka edhe në pikën kufitare me Malin e Zi- Kullë, ku kolona e automjeteve në dalje të kësaj pike kufitare janë 15 deri në 20 metra, me pritjet e qytetarëve nga katër deri në pesë minuta, teksa në hyrje kolona e automjeteve është 40 metra e gjatë dhe pritjet janë 8 deri në 10 minuta.
Te Dheu i Bardhë kolona në dalje të kësaj pike të kalimit kufitar është dyqind metra e gjatë, me pritjet që variojnë nga 15 deri në 20 minuta, ndërsa në hyrje pritjet janë vetëm pesë minuta dhe kolona e automjeteve është 50 metra e gjatë, raporton KosovaPress.
Në pikat e tjera të kalimeve kufitare nuk ka kolona dhe pritjet janë kryesisht nga pesë deri në dhjetë minuta, njofton Qendra kombëtare për menaxhim kufitar. /Kosovapress/
EDIMBURG, 28 korrik /ATSH-DPA/ – Kryeministri britanik, Keir Starmer i ka paraqitur presidentit amerikan, Donald Trump një plan paqeje, të udhëhequr nga Mbretëria e Bashkuar për Lindjen e Mesme, ndërsa ky i fundit u takua sot me presidentin amerikan.
Starmer filloi punën për një plan me Francën dhe Gjermaninë gjatë fundjavës pas një telefonate emergjente me udhëheqësit e të dy vendeve, Emmanuel Macron dhe Friedrich Merz.
Zëdhënësi i tij zyrtar kishte thënë më parë se ai planifikonte të ndante detajet me aleatët kryesorë, përfshirë shtetet arabe, në ditët në vijim.
Në një deklaratë të takimit të tij me presidentin amerikan, zyra e Starmer tha se të dy përsëritën thirrjet për një armëpushim të menjëhershëm për të hapur rrugën për paqe.
“Kryeministri përshëndeti përpjekjet e presidentit për ta siguruar këtë dhe ndau planet mbi të cilat po punon me udhëheqës të tjerë evropianë për të sjellë një paqe të qëndrueshme”, tha një zëdhënës i zyrës së Kryeministrit.
Starmer e përshkroi situatën në Gaza si një “katastrofë absolute” ndërsa u shfaq përkrah Trumpit në fushën e tij të golfit Turnberry përpara bisedimeve të tyre.
”Publiku britanik është i revoltuar nga skenat e dëshpërimit në territoret palestineze”, tha ai.
Ndërsa dy liderët u përballën me shtypin, Trump sugjeroi që SHBA-ja të ngrinte qendra të reja ushqimore pa pengesa në Gaza, pasi marrëveshja aktuale e udhëhequr nga SHBA-të kishte çuar në vrasje të shumta të palestinezëve.
“Është një krizë humanitare, është një katastrofë absolute”, tha Starmer për situatën në Gaza ndërsa mbërriti në Ayrshire.
Ai shtoi se “askush nuk dëshiron ta shohë këtë. Mendoj se njerëzit në Mbretërinë e Bashkuar janë të revoltuar kur shohin atë që po shohin në ekranet e tyre, kështu që ne duhet të arrijmë në atë armëpushim”.
Izraeli njoftoi në fundjavë se do të pezullonte luftimet në tre zona të Gazës për 10 orë në ditë dhe do të hapte rrugë të sigurta për shpërndarjen e ndihmave, ndërsa Mbretëria e Bashkuar konfirmoi se po merrte pjesë në planet e udhëhequra nga Jordania për të hedhur ndihma nga ajri në territor./ a.jor.
TIRANË, 28 korrik/ATSH/ Strukturat për Hetimin e Krimeve të Drejtorisë Vendore të Policisë Dibër, kanë vijuar me intensitet veprimet hetimore për identifikimin dhe vënien para ligjit të autorëve të zjarrvënieve, të qëllimshme apo të shkaktuara nga pakujdesia.
Si rezultat, janë referuar materialet në Prokurori dhe ka nisur procedimi penal për 2 shtetas, të dyshuar si autorë të zjarrvënieve.
Në Dibër u procedua penalisht shtetasi A.D., 56 vjeç, banues në fshatin Zdojan, pasi dyshohet se ka ndezur zjarr në vendin e quajtur “Kuben”, dhe si pasojë është djegur një sipërfaqe toke me shkurre dhe bimësi.
Në Bulqizë u procedua penalisht shtetasi P.Gj, 70 vjeç, banues në fshatin Çerenec, pasi dyshohet se ka ndezur zjarr në fshatin Viçisht dhe si pasojë është djegur një sipërfaqe e konsiderueshme toke me bimësi.
Policia e Dibrës apeloi për të gjithë banorët, dhe ata që kanë në përdorim sipërfaqe kullosore, që në asnjë rast të mos ndezin zjarr, sepse do të përballen me forcën e ligjit.
Policia e Shtetit është e vendosur të çojë para drejtësisë të gjithë ata që, me dashje apo nga pakujdesia, djegin pyje, kullota, prona private dhe rrezikojnë seriozisht jetën e qytetarëve, punonjësve të policisë, zjarrfikësve dhe të gjithë të angazhuarve në fikjen e zjarreve.
TIRANË, 28 korrik /ATSH/ Ka përfunduar sot faza e intervistës për përzgjedhjen e Drejtorit të Byrosë Kombëtare të Hetimit (BKH), pas zhvillimit të testit të poligrafit më datat 24 dhe 25 korrik.
Intervistat u zhvilluan në ambientet e Strukturës së Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (SPAK).
Kjo fazë u monitorua nga përfaqësues ndërkombëtarë dhe kishte në fokus vlerësimin e njohurive profesionale, aftësive drejtuese si dhe qasjen e kandidatëve ndaj sfidave që lidhen me detyrën e Drejtorit të BKH-së.
Në përfundim të intervistave, Komisioni i Përzgjedhjes vendosi që të shtatë kandidatët pjesëmarrës, Andi Pogaçe, Artur Beu, Elton Kërluku, Gentian Ndoi, Gentjan Shehaj, Gledis Nano dhe Joni Keta, të kalojnë në fazën e verifikimit të figurës dhe deklarimit të pasurisë, në përputhje me ligjit “Për organizimin dhe funksionimin e institucioneve për të luftuar korrupsionin dhe krimin e organizuar”.
SPAK rikonfirmon angazhimin për një proces përzgjedhjeje transparent, të drejtë dhe të bazuar në kritere të qarta profesionale dhe ligjore. /j.p/
NJU JORK, 28 korrik /ATSH-AA/ – Shefi i OKB-së, Antonio Guterres, paralajmëroi se Rripi i Gazës po lihet në uri para syve të botës, duke e cilësuar këtë situatë si pjesë të një “realiteti sistematik” më të gjerë që po shkatërron themelin për paqe në Lindjen e Mesme.
“E vërteta është: jemi në pikën kulmore. Zgjidhja me dy shtete është më larg se kurrë më parë”, tha sekretari i përgjithshëm në një konferencë të nivelit të lartë në selinë e OKB-së në Nju Jork.
“Asgjë nuk mund ta justifikojë shkatërrimin e Gazës që po ndodh para syve të botës. Uria e popullsisë”, theksoi ai.
Guterres shtoi se “aneksimi i ngadalshëm i Bregut Perëndimor të pushtuar është i paligjshëm. Duhet të ndalet. Shkatërrimi i plotë i Gazës është i patolerueshëm. Duhet të ndalet”.
“Këto nuk janë ngjarje të izoluara. Ato janë pjesë e një realiteti sistematik që po çmonton blloqet e ndërtimit të paqes në Lindjen e Mesme”, tha ai.
Ai i bëri thirrje bashkësisë ndërkombëtare të veprojë me vendosmëri për t’i dhënë fund pushtimit dhe për të mbështetur përpjekjet për paqe.
“Konferenca e sotme është një mundësi e rrallë dhe e domosdoshme. Duhet të sigurohemi që të mos bëhet një tjetër ushtrim i retorikës qëllimmirë por pa veprime konkrete”, tha ai./ /os/
TIRANË, 28 korrik /ATSH/ Për të dytin vit radhazi, sheshi i Dervicianit në Dropull u mbush me tinguj, ngjyra dhe emocione në ngjarjen folklorike “Më ço në fshatin tënd”, organizuar nga Shoqëria Kulturore “DROPULLI”.
Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro, bëri të ditur se ky aktivitet është kthyer në një pikëtakim të rëndësishëm kulturor, ku Shqipëria dhe Greqia bashkohen përmes traditave të përbashkëta.
“Dropulli tregoi edhe një herë se është një vend ku kultura nuk njeh kufij dhe tradita bëhet gjuhë e përbashkët”, u shpreh ministrja Kumbaro, duke vlerësuar pjesëmarrjen dhe përkushtimin e grupeve folklorike nga të dy vendet.
Festivali solli në skenë kostume tradicionale, valle popullore dhe këngë që mbajnë gjallë kujtesën kolektive, duke krijuar një atmosferë të veçantë për banorët dhe vizitorët e shumtë. /j.p/
FRANKFURT, 28 korrik /ATSH-AFP/ – Tregjet evropiane të aksioneve përfunduan të pandryshuara sot duke pritur me ftohtësi marrëveshjen tregtare të arritur një ditë më parë midis Bashkimit Evropian dhe Shteteve të Bashkuara, e cila u perceptua si e pafavorshme për Kontinentin e Vjetër.
Frankfurti ra me 1,02%.
Parisi ra me 0,43%.
Milano mbeti e qëndrueshme +0.01%.
Jashtë BE-së, Londra humbi 0,43%.
Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen dhe presidenti i SHBA-së, Donald Trump, arritën dje një marrëveshje për të zgjidhur një mosmarrëveshje tregtare mbi rritjen e tarifave.
Marrëveshja i jep fund negociatave disamujore midis Brukselit dhe Uashingtonit.
Pati një pritje të madhe nëse bisedimet do të rezultonin në një marrëveshje.
Trump e kishte kërcënuar Bashkimin Evropian me tarifa prej 30% për importet evropiane duke filluar nga 1 gushti.
TIRANË, 28 korrik /ATSH/ Në Vlorë u zhvillua një takim pune me grupin e ngritur për ristrukturimin e qeverisjes vendore, nën drejtimin e ministrit të Shtetit për Pushtetin Vendor, Arbjan Mazniku, dhe kryetarit të bashkisë së Vlorës, Ermal Dredha.
Ky takim u organizua në kuadër të vizionit për transformimin e qytetit, me synimin për të forcuar kapacitetet institucionale dhe për të ofruar shërbime më cilësore për qytetarët.
Ministri Mazniku deklaroi se ristrukturimi vendor është një domosdoshmëri për t’i dhënë energji të re Vlorës, për të garantuar standarde të reja europiane në administrim dhe për të ndërtuar një bashki që ecën në hap me vizionin e Shqipërisë 2030.
Ai nënvizoi rëndësinë e këtij procesi për modernizimin e shërbimeve publike dhe menaxhimin e qëndrueshëm të territorit.
Kryebashkiaku Ermal Dredha the se përmes një riorganizimi institucional dhe qeverisjeje më efikase, po ndërtohet një strukturë që u shërben më mirë qytetarëve dhe i jep qytetit më shumë kapacitete për zhvillim.
“Vlora 2030 është vizioni afatgjatë për një qytet që shkëlqen në çdo hallkë, nga turizmi te ekonomia dhe zhvillimi i qëndrueshëm, duke e kthyer Vlorën në një model suksesi në nivel kombëtar”, tha Dredha.
Netflix thuhet se ka filluar të përdorë softuerë të inteligjencës artificiale gjeneruese për të rikrijuar efekte speciale në prodhimet e tij, me eksperimentin e parë që thuhet se përfshin serialin “The Eternaut”.
Bloomberg raporton se mjetet e IA-së i kanë lejuar gjigantit të kursejë kohë dhe kosto krahasuar me metodat tradicionale.
Sipas këtij burimi, Netflix është përqendruar në Runaway AI, një startup që zhvillon një model videoje që konkurron me ato që tashmë janë vendosur nga OpenAI dhe Google.
Disney thuhet gjithashtu se ka testuar ujërat, duke zgjedhur Runaway AI për disa teste të kufizuara. Vetë Disney ngriti një padi në mesin e qershorit kundër Midjourney, një tjetër startup i IA-së, për shkelje të të drejtave të autorit në krijimin e imazheve bazuar në përmbajtje të licencuar, duke përfshirë Star Wars, The Simpsons, Shrek dhe Minions.
Përdorimi i IA-së nga Netflix thuhet se u konfirmua nga bashkë-CEO i kompanisë, Ted Sarandos, në fund të një takimi me aksionarët të enjten e kaluar.
Menaxheri, siç raporton Bloomberg, përdorimi teknologjinë për të përshkruar shembjen e një ndërtese në serialin argjentinas “The Eternaut”.
Deri më sot, Runaway AI ka mbledhur 545 milionë dollarë nga investitorët, duke përfshirë një raund financimi prej 308 milionë dollarësh në fillim të këtij viti./KultPlus.com
Sot, në përvjetorin e 137-të të lindjes së Marcel Duchamp, bota e artit kujton një nga figurat më tronditëse dhe ndikuese të shekullit XX. Si një njeri që nuk u mjaftua me pikturën, Duchamp rrëzoi gjithçka që konsiderohej “art” në mënyrën tradicionale dhe hodhi themelet e artit konceptual modern. Ai nuk ishte vetëm piktor e skulptor, por një provokator i vetë mendimit estetik, një filozof përmes formash.
Duchamp nuk kërkoi t’i kënaqte sytë e publikut, por mendjen. Ai e quajti artin e asaj kohe “retinal”, domethënë thjesht vizual, dhe këtë e përçmoi si një limitim të thellë të qëllimit të vërtetë të artit. Me veprat e tij si “Fountain” (shatërvani, një pisoar i firmosur dhe paraqitur si vepër arti), “Bicycle Wheel”, apo “L.H.O.O.Q.” (parodia e Mona Lizës), Duchamp i sfidoi konceptet klasike të bukurisë dhe autorësisë, duke e vendosur idenë përpara formës, përcjellë KultPlus.
Ai u lidh shpesh me lëvizjen e Dadaizmit megjithëse nuk u bë kurrë pjesë zyrtare e saj. Ndikimi i tij u ndje thellësisht në surrealizëm, pop art, minimalizëm, dhe artin bashkëkohor konceptual, duke frymëzuar emra si Andy Warhol, Joseph Beuys, e deri te Damien Hirst.
137 vite më pas, ai vazhdon të sfidojë, të frymëzojë dhe të ngacmojë pyetjen më thelbësore: “Çfarë është arti?”/KultPlus.com
Me përqafimin e njerëzimit, veprimi moral e ka kryer misionin e vet. Përtej kësaj pike ai nuk mund të shkojë. Në këtë drejtim, kufijtë janë mbyllur. Por, moraliteti nuk e shteron dinjitetin njerëzor. Dhe, kur njeriu pushon së vepruari, zbulon natyrën.
Ç’është natyra? Është mbretëria e ndjeshmërisë, është tërësia e gjithçkaje që është trup: është kafsha, bima, fushat e lumenjtë, pyjet e malet, e gjithë toka; por edhe qielli e yjet. A nuk është vetë njeriu një trup? A nuk i jeton ai, në vetë trupin e tij, aq të dashur për të, ngjarjet e vetë natyrës? Sapo të duket dallëndyshja e parë, ai do të hovi menjëherë nga gëzimi, një fije bari që mbin do ta mbushë me habi, furtuna e detit do t’ia trazojë shpirtin dhe perëndimi i qetë do t’i shkaktojë një melankoli të ëmbël e të vagët. Përpara natyrës njeriu zbulon botën e tij të ndjenjave, pra ndërgjegjen e menjëhershme të ndijimeve të tij: një gamë të ndryshueshme, të nuancuar, shumë të lëvizshme, të papërqendrueshme, që polarizohet në kënaqësi dhe vuajtje; e para rrit tonalitetet e të jetuarit, e dyta i dobëson ato.
Mirëpo, a s’ka qenë tashmë njeriu subjekt veprues në lidhje me natyrën? Po, por për të vepruar mbi të, domethënë për ta përdorur si një mjet për qëllimet e tij. Ai ka prerë pemën për të bërë dru, ka vrarë kafshën për t’u ushqyer me mishin e saj. Ka konsideruar çdo gjë që jeton, vetëm ne raport me të, gati sikur gjërat të ishin krijuar për përdorimin e tij ekskluziv: ka lënë pas dore të kërkuarit në to të një kuptimi të pavarur. Por, tashti që ai e sodit natyrën, kupton se ajo ka një vlerë të sajën: ai nuk mund të mos e vërejë këtë të vërtetë të thjeshtë, mjaft të dëgjojë atë që shfaqet në jetën e tij të ndjenjës. Pse shpirti i tij përmallohet thjesht duke soditur kafshët e bimët? Pse ai dashuron tek ata atë që është e bukur dhe urren atë që është e shëmtuar? A mund të ndiente ai kësisoj, sikur të mos e lidhte diçka me këto qenie, megjithëse të ndryshme me të? Nëse ato janë të ndryshme me të në disa drejtime, janë të ngjashme me të në disa të tjera: një Jetë e njëjtë rrjedh në të gjitha ato, një parim më i gjerë se mendimi, që përmbledh së bashku gjithçka që jeton. Kafsha dhe bima e shfaqin farefisninë e tyre, më shumë apo më pak të largët me njeriun, në jetën e bërë të ndërgjegjshme për vetveten, në formën e vet të drejtpërdrejtë të ndjenjës. Njeriu e ndien errtas që u detyrohet për diçka edhe atyre. Sigurisht, nuk është kjo ndjenja që kemi ndeshur në jetën morale: njeriu ka detyrim vetëm ndaj njerëzimit. Si subjekt moral, unë ndihem i detyruar të respektoj humanitetin e përbashkët që gjendet në çdo njeri. Si subjekt estetik, unë nuk ndiej detyrim ndaj asgjëje: ndihem vetëm i prirur të simpatizoj me jetën e çdo qenieje të gjallë. Vetëm solidariteti njerëzor është detyrë; solidariteti natyror është vetëm një nevojë sentimentale. Me anë të ndjenjës, më fort se me anë të arsyetimit, njeriu zbulon se ai është prodhim i evolucionit natyror, se kafsha e bima janë tashmë pjesë e tij, se një lidhje e pandashme e bashkon me ta dhe, nëpërmjet tyre, me natyrën e tërë.
Ndjenja e kulluar, pa problemet praktike, që na përshkon kur vihemi në pozicionin e spektatorit përpara natyrës, është ajo që quhet soditje. Derisa ne veprojmë, emocionet e shpirtit tonë janë pak a shumë të vrullshme. Këtu, përkundrazi, emocionet janë zbutur, nuk është më vala e shkumëzuar, është dridhja e saj. Kënaqësia këtu është e brishtë, fine, dhe po kështu është edhe dhimbja: gëzim në rastin e parë, melankoli në të dytin. Prandaj, gjatë soditjes shpirti është i prirur të njohë.
Cili është objekti i soditjes? Vetja ime, së pari, dhe pastaj të ngjashmit e mi; por edhe ata të ndryshmit, bimët e kafshët, gjithçka që jeton në përgjithësi. Pastaj edhe çka nuk jeton. Është kënaqësi të sodisësh kuqërrimin e agimit, pasqyrën e detit, llamburitjen e yjeve. Gjithçka që bie nën pushtetin e ndijimit mund të jetë objekt soditje dhe do të shkaktojë tek unë gëzim ose melankoli. Soditja është qëndrimi karakteristik i ndërgjegjes para ndjeshmërisë, është perceptimi që s’ka lidhje me një qëllim praktik, është perceptim i çinteresuar.
Nga qëndrimi soditës lind arti. Të ndiesh natyrën, të jetosh në komunikim me të, kjo nuk i mjafton njeriut. A nuk është dhe ai vetë natyrë në thellësinë e vet? Prandaj, ai do të shtyhet të imitojë atë që bën natyra, dhe jo vetëm ta imitojë, por ta vazhdojë e ta përkryejë: sepse ai është gjithnjë shpirt që qëndron mbi natyrën.
Çfarë bën natyra? Për të nuk mund të themi me të vërtetë se vepron, veprimi është aktivitet që zhvillohet kur ka qëllimshmëri, të cilat janë në përfytyrimin, në mendimin. Natyra nuk ka asnjë qëllimshmëri të vërtetë: çka jeton, kërkon vetëm të jetojë.
Natyra krijon: të krijuarit është forma e saj e veçantë e të vepruarit. Krijimi është, së fundi, organizimi i materies bruto në një individ nga ana e spontanitetit jetësor. Krijimi është formimi i formave, duke qenë se materia është një e dhënë fikse e një sasie energjie.
Forma individuale riprodhon formën e species. Individët janë vetëm variacione më shumë ose më pak të theksuara mbi temën e species. Dhe speciet janë ato që shkenca tashmë i ka klasifikuar. Natyra nuk ka pushuar së krijuari specie të reja: por ritmi i saj është ngadalësuar shumë në periudhën e tanishme, në krahasim me kohën kur specia nuk ishte fiksuar ende, kur nga njëra specie te tjetra tranzicioni ishte i vazhdueshëm e shumë i lëvizshëm. Pasi krijoi speciet e ndryshme të gjalla, Jeta duket sikur është lodhur, shterur. Tashti ajo kufizohet te rikrijimi i asaj që është krijuar më parë. Njësoj si artisti që ka shterur damarin e tij krijues dhe që në moshën e tij më të pjekur përsërit vetveten.
Por, evolucioni ka krijuar njeriun. Dhe ja, njeriu është spontaniteti që ka thyer rrethin. Përsa i përket njeriut, që është qenie shpirtërore, të krijuarit vazhdon: nuk është më përsëritja e asaj që është krijuar tashmë, është të krijuarit e formave gjithnjë e më të reja që pasurojnë jetën e shpirtit. Sigurisht, nuk është ai që do të krijojë forma të gjalla: njeriu s’është Zoti. Por ai mund të imitojë vazhdimin e jetës, duke i dhënë trajtë materies bruto. Mund të përvijojë linjat e lëvizjes së saj, duke i shoqëruar me një asortiment të pasur ngjyrash. Mund të bëjë më shumë: me anë të tingujve, mund t’ia japë vetë ritmin jetës, duke i kthyer modulimet e ndërgjegjes, dhe të asaj që qëndron poshtë saj, në melodi të ndjeshme. Mundet, më në fund, të përfaqësojë veprimin njerëzor në të gjithë varietetin e koklavitur të tij, duke e bërë të vetëdijshëm për veten me anë të lojës së ndjenjave dhe pasioneve.
Gjeniu artistik është shpirti që vepron si natyrë. Dhe ai është natyrë, sigurisht, përderisa i bën të vetat zhvillimet e saj. Por nuk është imitim vepra e tij, veçse pjesërisht. Madje, në pjesën më të madhe, është fryt i spontanitetit të vet. Duke e paraqitur natyrën, ai do ta transfigurojë, domethënë do ta ngrejë në dinjitet njerëzor. Bima që ai do të vizatojë, kafsha që ai do të plazmojë, do të jenë shprehje të përkryera të jetës, por do të jenë edhe diçka më tepër. Ai do t’u shtojë atyre diçka nga vetja…
…the gleam The light that never was on sea or land The consacration, and the Poet’s dream [1]
Nëse është e vërtetë se çdo gjë që jeton, dëshiron tejkalimin e vetvetes, duke pasur pothuajse një parandjenjë për formën superiore që është specia njerëzore, artisti do ta kapë këtë dëshirë dhe këtë përpjekje, duke theksuar në përfytyrimin e tij disa tipare, pikërisht ato që afrohen me të, si qenie shpirtërore që është. Kështu natyra, me anën e artistit, që e ka bërë si mish të vetin e si gjak të vetin, përmbush në një farë mënyre atë që vetë ajo s’ka mundur ta bëjë: lartësohet në njerëzoren.
Kjo kërkesë ideale është edhe më e theksuar kur objekti i paraqitur është vetë njeriu. Piktori që pikturon një fytyrë, nuk kënaqet duke shprehur mbi telajo fizionominë e saj si një barazim të përkryer: piktura nuk është fotografi. Ai do të kërkojë të verë në dukje disa tipare, me anë të të cilëve mund të shkëlqejë më mirë forma individuale, që të japë qartë, gati të prekshëm, atë spiritualitet të ngulitur në të. Nuk ka artist që ta gjejë natyrën përsosmërisht të përshtatshme me kërkesat e tij: edhe te një Helenë, ai do të dijë të dallojë një defekt të vogël. Kjo kërkesë e thellë e artistit për ta korrigjuar e përmirësuar natyrën, është në fund të fundit një kërkesë morale. Është shpirti që e modelon natyrën sipas vetes, prejse e gjen të papërshtatshme, është tejkalimi i reales dhe pajtimi me idealen që është tek ai. Dhe, po të ndodhë ndonjëherë, shumë rrallë, që artisti të arrijë të marrë një qëndrim gati armiqësor ndaj natyrës (Leopardi, Vigny), le ta kuptojmë këtë si shenjë që ka një domethënieje më të lartë: nga dashuria e tepërt, e urrejmë, sepse ajo nuk i përgjigjet idealit tonë, idealit që krijojmë ne për të.
Arti arrin kështu, megjithëse me anë të ndjenjës, atë formë të veçantë universaliteti, që është e bukura artistike, superiore ndaj së bukurës natyrore. Ky është një universalitet më i gjerë se ai i arsyes, megjithëse ky i fundit më i stërholluar. Universaliteti i arsyes imponohet me detyrim; ai i ndjenjës vetëm sipas shijes: presupozon larushinë e temperamentit dhe të humorit, që e kushtëzojnë shijen. Çdokush do të jetë i prirur për ta quajtur të bukur atë që i pëlqen atij vetë. Por, nuk ndodh rrallë – dhe kjo ndodh më shumë për të bukurën natyrore, sesa për të bukurën artistike – që një lloj i së bukurës u pëlqen pothuajse të gjithëve. Dhe është ndoshta kjo arsyeja që shpjegon se përse arti klasik është më universal: sepse, nëse nga njëra anë u jep kënaqësi kërkesave ideale të njeriut, nga ana tjetër ai është më afër natyrës se çdo art tjetër.
Jo të gjithë njerëzit janë të gatshëm ta pranojnë të mirën me ndërmjetësinë e së cilës vepron arsyeja: për faktin e thjeshtë se ata nuk arsyetojnë gjithmonë. Por ata do të jenë gjithmonë të gatshëm ta pranojnë të bukurën, t’i bëjnë jehonë të menjëhershme, sepse është e bukura që e bën jetën, madje të gjithë natyrën, që u flet dhe i thërret, e ata s’mund të qëndrojnë të shurdhër ndaj thirrjes së jetës, sepse janë të gjallë.
Nga të gjitha aktivitetet shpirtërore, Arti është ai më i afërti me jetën, është më i përshtatshmi, pra, që t’ia zbulojë kësaj kuptimin. Dhe ja përse: derisa jeta vazhdon të jetë një sinol i trupit dhe i shpirtit, kulti i së bukurës do të përbëjë gëzimin më të lartë të njerëzimit, kurse priftërinjtë e saj, artistët, do të rrethohen nga dashuria e përgjithshme.
E mundur gati gjithmonë në planin etik, natyra e kërkon shpagimin e të drejtave të saj në planin estetik. Në planin etik shpirti e trupi rrallë ishin dakord: dhe duhej që ligji moral ta bindte natyrën kundërshtuese, kokëfortë, duke e shtypur dhe ndëshkuar: si një kalorës të cilit i duhet ta zbusë një kalë të egër, para se të mund ta përdorë. Në planin estetik, përkundrazi, ata janë aleatë. Atje ishte natyra që ngrihej në dinjitet të shpirtit, këtu është shpirti që tkurret duke u ribërë natyrë. Dhe ja, të dy shkojnë tashti si miq të mirë. Por duhej që shpirti ta zbuste më parë natyrën, duhej ta mundte, ta fitonte këtë Brunhilde, këtë Circe, duke rrezikuar të përçudnohej, të humbiste. Nga superiorja tek inferiorja: kjo është rruga e drejtë në selinë shpirtërore të vlerave. Me anë të natyrës, nuk do ta arrijmë kurrë shpirtin: përpjekjet e kota të natyralizmit janë provë e mjaftueshme. Duhet të nisemi nga subjekti – çdo nisje tjetër është e dënuar të mos ketë sukses – nga subjekti që vepron si sintezë e shpirtit dhe e natyrës, për të ndjekur zhvillimin e veprimit deri në maksimalen e shtrirjes dhe të vlerës së tij. Dhe, vetëm pasi të ketë arritur në këtë pikë, vlen të tërhiqet në vetvete, për të zbuluar një formë tjetër spiritualiteti, që të jetë si një vazhdim i tij. Në këtë kuptim, arti është plotësuesi i nevojshëm i moralit. Aty ku mbaron zotërimi i veprimit, aty fillon fuqia e krijimit.
Kështu, me anën e artit ne depërtojmë në zotërimin e gjerë të jetës, ku njeriu s’është veçse një specie mes specieve të tjera. Me anë të artit kemi kërkuar të gjejmë kuptimin e jetës në përgjithësi. Pengesat janë hapur në këtë anë: kemi provuar se jeta është një parim më përfshirës sesa arsyeja. Nëse kemi humbur në intensitet, kemi fituar në shtrirje. Arti plotëson moralitetin me atë që i mungon, një parfum thjeshtësie dhe natyrshmërie, një frymë që e bën fërgëlluese atë që është shumë e ngurtë dhe e rreptë në jetën morale. Natyralizmi, i mundur në planin etik, është plotësisht i justifikuar në art. E kundërshtuam më parë si të pamjaftueshëm dhe të papërshtatshëm. Por, tashti që kemi mësuar të zbulojmë me anën e artit një formë solidariteti më të gjerë, le të ndjekim rrymën natyraliste dhe të përpiqemi të kapim të vërtetat e saj.
[1] Wordsworth: “…shkëlqimin / Dritën që s’qe kurrë në tokë as në det / Shenjtërimin dhe ëndrrën e Poetit.” / KultPlus.com
Johann Sebastian Bach (1685–1750) është një nga figurat më të mëdha dhe më me ndikim në historinë e muzikës klasike. Kompozitor, organist dhe mjeshtër kontrapunkti, ai përfaqëson kulmin artistik të epokës baroke dhe ka ndikuar thellësisht në zhvillimin e muzikës perëndimore, transmeton KultPlus.
Bach lindi më 31 mars 1685 në Eisenach, Gjermani, në një familje me traditë të pasur muzikore. I mbetur jetim në moshë të vogël, u rrit nën kujdesin e vëllait të tij më të madh, Johann Christoph Bach, i cili gjithashtu ishte muzikant dhe ndikoi në formimin e tij të hershëm.
I riu Bach tregoi shpejt talent të jashtëzakonshëm për muzikën, duke mësuar të luante në organo, violinë dhe klavikord. Ai studioi gjithashtu vepra të kompozitorëve të tjerë të mëdhenj të kohës, si Dieterich Buxtehude dhe Antonio Vivaldi, të cilët ndikuan në stilin e tij të mëvonshëm.
Bach mbajti një sërë pozicionesh si organist dhe drejtues koral në qytete të ndryshme gjermane, përfshirë Arnstadt, Mühlhausen, Weimar, Köthen dhe Leipzig. Pikërisht në Leipzig, ku shërbeu si kantor i Shkollës së Shën Thomait (Thomasschule) për më shumë se 25 vjet, ai krijoi shumicën e veprave të tij madhore.
Gjatë kësaj kohe, Bach kompozoi një numër të madh veprash sakrale dhe profane, duke përfshirë kantata, pasione, misa, fuga dhe suita orkestrale. Ndër më të njohurat janë:
“Misa në Si minor” – një kryevepër monumentale e muzikës sakrale.
“Pasioni sipas Mateut” – një vepër dramatike dhe emocionale për kor, solistë dhe orkestër.
“Kantatat kishtare” – mbi 200 kantata të kompozuara për përdorim liturgjik.
“Fuga e Artë” (Die Kunst der Fuge) – një demonstrim brilant i teknikës së kontrapunktit.
“Das Wohltemperierte Klavier” – dy libra me preludë dhe fuga në të gjitha tonet, që shërbejnë si bazë për edukimin muzikor edhe sot.
Stili i Bach-ut karakterizohet nga mjeshtëria teknike, simetria formale, përmbajtja shpirtërore dhe thellësia emocionale. Ai ishte mjeshtër absolut i kontrapunktit – arti i kombinimit të zërave të pavarur muzikorë – dhe kompozimet e tij shfaqin një ekuilibër të përsosur midis strukturës logjike dhe ndjeshmërisë melodike.
Përkundër faktit se gjatë jetës së tij ai nuk gëzoi famën që meritonte përtej rretheve kishtare dhe muzikore, pas vdekjes së tij më 28 korrik 1750, figura e Bach-ut u rizbulua dhe u vlerësua thellësisht nga kompozitorë të mëvonshëm si Mozart, Beethoven, Mendelssohn dhe Brahms.
Sot, Johann Sebastian Bach njihet si një ndër gurët themeltarë të muzikës perëndimore. Muzika e tij vazhdon të interpretohet, studiohet dhe admirohet në të gjitha skenat e botës, nga kishat e vogla e deri te sallat më prestigjioze të koncertit.
Për shumë muzikologë dhe artistë, Bach mbetet shembulli më i lartë i përkryerjes muzikore – një gjeni që, përmes veprës së tij, lidhi natyrën njerëzore me dimensionin hyjnor të artit./KultPlus.com
Duke parë interesin e shtuar të Liverpool, që kërkon transferimin e Alexander Isak, Newcastle ka ndryshuar çmimin e kartonit të sulmuesit suedez. “Qymyrxhinjtë” nuk mjaftohen me 150 milionë euro, por tashmë e kanë rritur çmimin në 170 milionë euro.
Edhe pse sulmuesi suedez e ka bërë të qartë se dëshiron vetëm të transferohet te Liverpool këtë verë, Neëcastle kërkon të përfitojë sa më shumë nga kartoni i tij. Liverpool po përgatitet të dërgojë ofertën e parë për Isak brenda kësaj jave, por nuk pritet më shumë se shifra 120 milionë euro.
Këtë lëvizje të fundit të Newcastle për të rritur me 20 milionë euro më shumë kartonin e sulmuesit, mediat angleze e shikojnë si një lloj presioni, që oferta e Liverpool të arrijë deri në 140 milionë euro. Nëse kampioni i Anglisë ofron këtë shifër, pra 140 milionë euro, Newcastle nuk ka rrugë tjetër veçse të pranojë.
Të vetme klube që mund të paguajnë pa problem shifrën e vendosur në 170 milionë euro janë vetëm ato arabe, por Alexander Isak ka refuzuar transferimin në ligën saudite dhe do vetëm të shkojë te Liverpool. m.p.
Sipas vendimit aktual, deri më 8 gusht Kuvendi nuk ka të drejtë të mblidhet, pasi paraprakisht kishte konsumuar 54 herë mundësinë për të konstituuar legjislaturën e nëntë. Njohësit e çështjeve kushtetuese shpresojnë që Gjykata Kushtetuese të sjellë jo vetëm një vendim të shpejtë, por edhe të qartë, ndryshe rrezikohet një krizë e rëndë.
“Përtej diskursit politik, besoj që Kosova ka hyrë në një krizë e cila nuk është më vetëm kushtetuese e politike, por edhe drejtpërdrejt me pasoja ekonomike dhe sociale. Në një situatë të tillë, vendi rrezikon që, përkundër masës së përkohshme të Gjykatës Kushtetuese, pas skadimit të këtij afati ose në rast të një vendimi të paplotë, të hyjë në një krizë më të thellë – atë se si do të veprohet tutje,” tha Eugen Cakolli nga Instituti i Kosovës për Drejtësi.
Në vendimin e parë, Kushtetuesja i dha Kuvendit afat 30-ditor për konstituim, por gjatë kësaj kohe deputetët asnjëherë nuk votuan për ndonjë kandidat për kryeparlamentar – por vetëm për ngritjen e një komisioni për votim të fshehtë. Sipas njohësve, kjo mund të jetë subjekt i interpretimit nga Kushtetuesja, e cila mund të përcaktojë nëse afati konsiderohet i konsumuar apo jo.
“Gjykata ka precizuar që një kandidat mund të dështojë dhjetëra herë dhe vendi nuk shkon në zgjedhje. Por, kur dështimi tejkalon afatin 30-ditor, unë besoj që kjo është pjesa ku gjykata duhet të sqarojë dhe të përcaktojë që vendi shkon në zgjedhje – qoftë me dekret të Presidentes, apo në këtë rast me aktgjykim që do të përcaktonte një gjë të tillë dhe që do të ndiqej si precedent,” tha Cakolli.
Një tjetër sqarim që pritet nga Kushtetuesja është edhe sjellja e kryesuesit të seancës konstituive, i cili – sipas ekspertëve – nuk ka të drejtë t’i shmanget rendit të ditës të dakorduar mes partive para seancës së parë. Në rastin konkret, Avni Dehari është akuzuar se ka ndryshuar rendin e ditës kur hodhi në votim komisionin për votim të fshehtë, ndonëse kjo mënyrë votimi nuk ishte dakorduar në takimin e mbajtur më 8 prill.
Në rast se Gjykata nuk jep një vendim deri më 8 gusht, mundësitë janë që masa e pezullimit të vazhdojë. m.p.
Agim Troci, heroi i cili rrezikoi jetën për të shpëtuar fëmijë e të moshuar mes flakëve në Delvinë ka rrëfyer momentet e tmerrit.
Shefi i Komisariatit të Policisë Delvinë, shprehet se nga tymi dhe bloza ka rënë pa ndjenja pasi shpëtoi banorët e zonës.
“Na thanë zjarrfikëset që banorët nuk pranojnë të evakuohen. Mes tyre ishte dhe një fëmijë 10 vjeç. Morëm në krahë dhe një grua të moshuar. Pastaj një çift të moshuarish që nuk pranonin.
Gjeta një kovë të vogël me ujë laga bluzën thashë të mos asfiksohem. U çoj lokacionin kolegëve. Telefonat mu bllokuan nga nxehtësia. U ula u mendova.
Ishte moment i vështirë mendova fëmijët dhe familjen. Kam vrapuar 100 metra për të gjetur zjarrfikësen ku e lashë, por nuk e gjeta. Kishte shumë tym dhe blozë, kam rënë pa ndjenja.”-tha Troci për Top Channel.
Ajo që mendoi ai në mometet e vështira të ndërhyrjes, ishin fëmijët dhe familja. Sakaq, Troci i cili tashmë ndodhet në spital pasi ka djegie të shkallës së dytë dhe të tretë, shprehet se mezi pret që të rikthehet në punë. Veprimet e tij i quan të zakonshme. Troci merr pafund mesazhe vlerësuese në celular.
“Kam më shumë se 2500 mesazhe në telefon. Jam ndjerë mirë. Vizita nga e gjithë Shqipëria. Por sinqerisht nuk kam bërë asgjë për të marrë këtë protagonizëm.
Njerëzit duhet të veprojnë me zemër. Zemra nuk të lë të gabosh asnjëherë. Unë mezi pres të kthehem në punë”, përfundoi Troci. m.p.
Avokati Kujtim Cakrani, mbrojtësi ligjor i policit Ardian Isufi i cili tashmë është i pezulluar, ka deklaruar se nuk është klienti i tij ai që goditi kamarierin 18-vjeçar në Vlorë.
Për emisionin “Now” në Euronews Albania, Cakrani hodhi akuza duke thënë se video e publikuar është prerë me qëllim që të sulmohet efektivi i policisë.
Kujtim Cakrani nuk la pa akuzuar edhe kryeministrin Edi Rama të cilin e quajti një palaço i cili i hedh benzinë zjarrit.
Avokati Kujtim Cakrani u shpreh se është e turpshme që asnjë oficer policie nuk ka vizituar në spital efektivin Ardian Isufi.
“Disa persona kanë ardhur dhe kanë goditur policin pa mendje. Nuk është gjë e mirë ajo që polici duhet të kishte ndërhyrë.
E turpshme është që një oficer policie mos t’i shojë një polici në spital. Turp Drejtorit të Policisë së Shtetit, dhe turp atij palaço kryeministri që i hedh benzinë zjarrit. Video e publikuar e prerë është bërë për të sulmuar policin. Unë kam bërë publike një video.”-tha Cakrani. m.p.
Presidenti i Federatës Shqiptare të Futbollit, Armand Duka, zhvilloi një vizitë historike në komunën e Bujanocit, në kuadër të turneut të futbollit për fëmijë që po zhvillohet në Luginën e Preshevës me mbështetjen e FSHF-së.
Në këtë vizitë, Presidenti Duka u shoqërua nga anëtarja e Komitetit Ekzekutiv të FSHF-së, Anila Basha, dhe ambasadori i Shqipërisë në Serbi, Bardhyl Canaj. Ata u pritën në një takim miqësor nga kryetari i komunës së Bujanocit, Arbër Pajaziti, ku ishin të pranishëm edhe përfaqësues të klubeve shqiptare “Tërnoci” dhe “Besa”, si dhe përfaqësues të medias lokale.
Gjatë takimit, Presidenti Duka u njoh nga afër me situatën aktuale të futbollit në këtë zonë, si dhe me nevojat për zhvillimin e mëtejshëm të tij. U kërkua mbështetje nga FSHF për rritjen e kapaciteteve në formimin e trajnerëve dhe furnizimin me bazë materiale për klubet, ndërsa një nga temat kryesore ishte përmirësimi i infrastrukturës sportive në këtë komunitet.
Presidenti Duka konfirmoi angazhimin e FSHF-së për të vijuar me mbështetjen ndaj turneve të ngjashme në të ardhmen, duke theksuar rëndësinë që kanë këto nisma për aktivizimin e fëmijëve dhe zhvillimin e futbollit në nivel komunitar.
Nga ana e tij, Kryetari i Komunës së Bujanocit, Arbër Pajaziti, falënderoi FSHF-në për kontributin konkret në organizimin e këtij aktiviteti, duke e cilësuar si një nismë me vlera të mëdha sportive dhe shoqërore që forcon bashkëpunimin dhe frymën e unitetit përmes sportit.
Në takim u përmend edhe figura e kapitenit të Kombëtares shqiptare, Berat Gjimshiti, me origjinë nga Tërnoci, i cili është një shembull frymëzimi për fëmijët e Luginës së Preshevës që ëndërrojnë të ndjekin rrugën e sportit. m.p.
Komisioni Evropian ka propozuar pezullimin e qasjes së Izraelit në fondet e Bashkimit Evropian për start-up në fushën e teknologjisë, teksa presioni rritet për shkak të situatës së rënduar humanitare në Gazë.
Kjo lëvizje nga Brukseli vjen në kohën kur disa shtete të BE-së po kërkojnë hapa konkretë kundër Izraelit në dritë të rritjes së frikës për uri të thelluar në territorin palestinez të shkatërruar nga lufta.
“Edhe pse Izraeli ka njoftuar një pauzë të përditshme humanitare të luftimeve në Gaza… situata mbetet e rëndë”, tha Komisioni Evropian në një deklaratë.
Propozimi për të pezulluar pjesërisht përfshirjen e Izraelit në programin gjigant të kërkimeve Horizon do të diskutohet nga 27 vendet anëtare të BE-së të martën.
Një pezullim i tillë kërkon miratimin e shumicës së shteteve anëtare në mënyrë që të hyjë në fuqi.
BE-ja ka hasur vështirësi në marrjen e masave lidhur me konfliktin në Gaza, pasi është e ndarë mes përkrahësve të Izraelit dhe atyre që kanë qëndrim më të favorshëm ndaj palestinezëve.
Shefja e diplomacisë së BE-së, Kaja Kallas, këtë muaj paraqiti një sërë opsionesh për të ndëshkuar Izraelin, pasi ky i fundit u gjet fajtor për shkelje të marrëveshjes së bashkëpunimit me BE-në mbi baza të të drejtave të njeriut.
Brukseli po ashtu tha se kishte arritur një marrëveshje me Izraelin për të rritur qasjen e ndihmave humanitare në Gaza.
Teksa BE-ja thotë se Izraeli ka ndërmarrë disa hapa për të zbatuar premtimet për rritjen e ndihmës humanitare, ende mbetet shumë për të bërë.
Pezullimi i pjesshëm i qasjes në programin Horizon është një nga masat më të kufizuara që Brukseli mund të ndërmarrë. m.p.
Firma britanike e konsulencës Henley & Partners ka publikuar edhe këtë vit renditjen e saj, tashmë tradicionale, të pasaportave më “të fuqishme” në botë, domethënë dokumenteve që ju lejojnë të vizitoni numrin më të madh të vendeve të mundshme pa pasur nevojë për vizë ose thjesht duke plotësuar një formular për ta marrë atë kur hyni në vendin e destinacionit.
Çdo vit, ajo vlerëson pasaportat nga 199 vende dhe i krahason ato me 227 destinacione të mundshme në mbarë botën. Nuk është renditja e vetme e këtij lloji, por është e vetmja që përdor të dhëna nga baza e të dhënave e Shoqatës Ndërkombëtare të Transportit Ajror (IATA), duke i krahasuar ato me informacionin mbi rregulloret e hyrjes për pothuajse çdo vend në botë.
Sipas renditjes së këtij viti , pasaporta e Singaporit mbetet më e fuqishmja, duke lejuar udhëtimin pa viza në 193 vende, një numër shumë i lartë, megjithëse më i ulët se 195 vendet e vitit të kaluar. Disa renditje përfshijnë disa vende të barabarta për vendin e parë, siç janë Japonia dhe Koreja e Jugut të renditura në vendin e dytë, dhe vendet e treta, të gjitha evropiane: Danimarka, Finlanda, Franca, Gjermania, Irlanda, Italia dhe Spanja (anëtarësimi i tyre në Bashkimin Evropian ndihmon). Pasaporta italiane, së bashku me vendet e tjera të treta, lejon udhëtimin pa viza në 189 vende.
Shtetet e Bashkuara dhe Mbretëria e Bashkuar, të cilat deri një dekadë më parë kishin dy nga pasaportat më të fuqishme, tani renditen përkatësisht në vendin e dhjetë dhe të gjashtë, me 182 dhe 186 vende. Gjermania ishte në vendin e parë në vitin 2016 me 177 vende; tani renditet e treta, por me 189, për shkak të një rritjeje të përgjithshme të hyrjes pa viza dhe me rrugë të shpejtë. Duke krahasuar vitet 2016 dhe 2025, Kina u rrit nga vendi i 87-të në të 60-tin, ndërsa Rusia u rrit nga vendi i 48-të në të 46-tin.
Shqipëria renditet në vendin e 43-të dhe pasaporta shqiptare njihet në 122 vende të botës ku mund të hyhet pa vizë. Ndërsa me pasaportë të Kosovës mund të shkosh në 82 vende të botës pa vizë, renditet në vendin e 61-të, një poshtë Kinës.
Siç ka qenë rasti për shumë vite, pasaporta e Afganistanit mbetet në fund të listës: ajo lejon hyrjen pa viza vetëm në 25 vende (kryesisht në Afrikën Sub-Sahariane dhe shtete të vogla të Oqeanisë). Pasaporta e Irakut lejon hyrjen në 30 vende, dhe ajo e Sirisë në 27, një rënie e lehtë krahasuar me vitin e kaluar. m.p.
Login
