Filloi në një klub striptize dhe përfundoi duke sjellë komedinë alternative në ekranet tona televizive. Në prag të një shfaqjeje të re në Edinburg, Peter Richardson tregon pse krijimi i tij i rrëmbyeshëm vazhdon të bëjë audiencën të qeshë edhe pas 40 vjetësh.
Nga Brian Logan
Ishte momenti kur komedia u shkëput nga seksizmi – por ndodhi në një klub striptize. Ishte një zjarr i shprehjes së lirë krijuese – por mbeti edhe komerciale dhe me synime karriere. Ishte një nga markat më jetëgjata dhe më të suksesshme në historinë e komedisë britanike – që sot pak vetë do ta njihnin.
Në festivalin Fringe të Edinburgut këtë verë, “The Comic Strip Presents…” do të përkujtohet me një seri shfaqjesh filmike dhe sesione pyetjesh e përgjigjesh me krijuesin dhe nismëtarin kryesor, Peter Richardson. Ai ishte impresari pas klubit legjendar të komedisë The Comic Strip, i cili hapi dyert në vitin 1980. Kur ai dhe yjet e tij – si Rik Mayall, Alexei Sayle, French dhe Saunders – krijuan serialin “The Comic Strip Presents…” për Channel 4 pak vite më vonë, Richardson me të drejtë mund të quhej njeriu që solli komedinë alternative në televizion.
Duke qenë se bëhet fjalë për një moment ikonik në historinë e komedisë britanike, dikush do të mendonte se ngjarja do të mbahej në vende madhështore si Usher Hall ose Pleasance Grand me 750 vende. Por jo. “Kur filluam t’i shfaqnim këto filma para një viti,” tregon Richardson, “nuk kishim para për reklamim. Arrinim në teatër dhe na prisnin rreth 30 veta që si me magji kishin marrë vesh që do ishim aty. Dhe 30 veta në një sallë me 300 vende mund të jenë të lodhshëm.”
“The Comic Strip Presents…” u transmetua për tre sezone në Channel 4 nga 1982 deri në 1988, më pas kaloi në BBC në fillim të viteve ’90 për t’u rikthyer te Channel 4 me episode speciale, i fundit në 2016. Por nuk është një emër i madh në komedi – shumë më pak se, për shembull, “The Young Ones”, seriali i BBC-së që kishte disa nga të njëjtët aktorë.
“Nuk ishte televizion i mirë,” pranon Richardson, “sepse nuk ishte i përsëritshëm, dhe televizioni funksionon mbi përsëritjen e një formule.” Madje, a ishte vërtet komedi? Rik Mayall, një nga yjet e serialit, thoshte se nuk duhej të quhej “The Comic Strip”, por ndoshta “Filma Interesantë”. Seriali ishte një antologji me tone të ndryshme, si “Inside No 9” më vonë, me filma të veçantë që i bashkonte vetëm ndjeshmëria dhe aktorët.
“U thashë drejtuesve të Channel 4: ‘Këta aktorë janë aq të mirë sa nuk kanë nevojë të ngelen te role njëdimensionale. Një javë mund të jenë grup heavy metal, javën tjetër mund të jenë ‘Famous Five’,” tregon Richardson.
Aktorët përfshinin edhe Adrian Edmondson, Nigel Planer dhe vetë Richardson, me një kast mbështetës që përfshinte Keith Allen, Robbie Coltrane dhe të tjerë. Filloi që në “The Comedy Store” – një klub striptize dhe qendër anarkike e asaj që u quajt “komedi alternative”. Richardson mori zërat më të freskët të asaj kohe dhe i transferoi në një klub tjetër striptize: Raymond Revuebar. Me mbështetje financiare nga producenti i “Rocky Horror Picture Show”, Michael White, hapi klubin “The Comic Strip” – emër që ishte gati të ishte “The New Depression Club”, sipas Edmondson.
Për një vit, nga 1980 deri më 1981, “The Comic Strip” ishte nata më e nxehtë e komedisë në Londër. “Rojet e Revuebar kishin një rregull të thjeshtë,” shkroi Sayle. “Nëse dikush vinte erë locioni rroje, shkonte në shfaqjen e stripit; nëse vinte erë birre, vinte tek ne.” Yje si Bianca Jagger, Dustin Hoffman dhe Robin Williams erdhën për të parë. Williams madje kërkoi të performonte, për të impresionuar David Bowie-n që kishte me vete. Sayle i dha 15 minuta. Williams: “I thashë Bowie-t se do bëja një orë.” Sayle: “S’ke si.” Williams: “Do e blej klubin!” Sayle: “S’është i yni. Është i një pornografi flokë-lakuar.”
Pastaj erdhi Channel 4, në kërkim të talenteve të reja për të nisur transmetimet. Richardson kishte dorë të lirë. “Më pyetën: ‘Çfarë do të bësh?’ dhe thashë: ‘Dua të bëj gjashtë filma, të ndryshëm nga njëri-tjetri.’” I pari, Five Go Mad in Dorset, u transmetua natën e parë të Channel 4 dhe krijoi polemika për satirën ndaj qëndrimeve të Enid Blyton.
Por ky episod nuk do të shfaqet në Edinburg këtë verë. “Tani, të tallesh me racizmin dhe seksizmin nuk është më temë qesharake siç ishte në vitet ’80,” thotë Richardson.
Ai ka bërë edhe prerje të reja për disa nga filmat. “I kemi rishikuar pas 30 vitesh dhe thjesht… duheshin pak rregullime. Gjërat sot ecin më shpejt.” Ka prerje te Fistful of Travellers Cheques, Four Men in a Car, dhe një skenë e hequr nga The Strike – një satirë ndaj grevës së minatorëve, ku Richardson luante Al Pacinon duke luajtur Arthur Scargillin.
Richardson punoi gjithashtu te Stella Street, gjatë një pauze nga “Comic Strip”. Ai gjithmonë ka qenë i apasionuar pas filmave dhe prodhoi edhe filma për kinematë, si The Supergrass (1985) dhe Eat the Rich (1987). Ka bërë specialë si Red Nose of Courage dhe The Hunt for Tony Blair (2011), që do të shfaqen në Edinburg, të udhëhequra nga komediani Robin Ince dhe me të ftuar si Sayle dhe Allen.
“Gjithmonë e kam parë veten si krijues i komedive të reja ‘Ealing’,” thotë Richardson. “Ata bënë 150 filma në 20 vjet, nga të cilët vetëm 15 mbahen mend. Edhe ne kemi bërë disa dështime, por gjithnjë kishte të paktën një ose dy filma të shkëlqyer në çdo seri.”
Disa prej tyre kanë mbetur të paharrueshëm – si Bad News Tour dhe More Bad News, parodia heavy metal që doli përpara This Is Spinal Tap, dhe që solli grupin në skenë në festivalin Monsters of Rock në 1986.
Richardson është i qetë me faktin që “The Comic Strip Presents” nuk është vlerësuar sa duhet. Ai e pranon se, si një kokëfortë që refuzonte formatin klasik të sitcom-it, e ka ndërtuar vetë këtë “fat”. Por është i lumtur që po i sjell këta filma të restauruar në Edinburg, një qytet ku dikur ai dhe Planer shkonin në turne si hapës për grupin Dexy’s Midnight Runners. “Kevin Rowland ankohej,” thotë ai, “që nuk bënim material të ri në çdo performancë.”
Kësaj here nuk ka material të ri – por përvojë e re, ndoshta. “Është fantastike t’i shohësh këta filma në kinema,” thotë Richardson. “Nuk ndodh shpesh të ndash komedinë televizive me audiencë. Ndjesia ndryshon krejt: njerëzit qeshin bashkë me ty. Ka një audiencë që dëshiron t’i shohë këta filma në ekran të madh dhe të flasë për to. Është e mrekullueshme që diçka që krijuam 30 ose 40 vjet më parë ende bën njerëzit të qeshin. E dua këtë.”
Burimi: theguardian.com/ Përgatiti për botim: L.Veizi