❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 19 August 2025Main stream

Drafti/Propozohet organizimi i ri, institucionet e varësisë do bashkohen me agjencitë autonome

19 August 2025 at 17:00

Qeveria ka propozuar ndryshime në organizimin e institucioneve të administratës publike, duke reduktuar kategorinë e institucioneve jo-ministrore nga 3 që janë aktualisht në 2, me qëllim rritjen e funksionimit dhe llogaridhënies. Për krijimin e institucioneve të varësisë nga ministritë është propozuar vendosja e një pragu minimal të punonjësve që do të justifikojë krijimin e tyre.

Ndryshimet janĂ« propozuar nĂ« projektligjin “PĂ«r disa shtesa dhe ndryshime nĂ« ligjin nr.90/2012, “PĂ«r organizimin dhe funksionimin e administratĂ«s shtetĂ«rore” tĂ« publikuar te konsultimet publike.

Sipas projektligjit për ndryshimet në Ligjin nr. 90/2012, i cili është pjesë e Reformës në Administratën Publike, numri i tipologjive të institucioneve joministrore do të reduktohet nga 3 në 2, në funksion të qartësimit të rolit dhe përgjegjësive të tyre. Drafti propozon bashkimin e Institucioneve të Varësisë dhe Agjencitë Autonome në një kategori të vetme, ndërsa Autoritetet Rregullatore do të rikonceptohen si një lloj i veçantë me autonomi funksionale të garantuar sipas standardeve evropiane.

“Legjislacioni nĂ« fuqi parashikon tre lloje tĂ« trupave joministrore: Institucionet e VarĂ«sisĂ« (IV), AgjencitĂ« Autonome (AA), tĂ« dyja nĂ« varĂ«si tĂ« ministrive dhe qĂ« kryejnĂ« tĂ« njĂ«jtat funksione tĂ« zbatimit tĂ« politikave, por me regjime tĂ« ndryshme juridike tĂ« organizimit dhe funksionimit, dhe Autoritetet apo Entet Rregullatore (ARr) qĂ« janĂ« krijuar me ligje tĂ« veçanta, dhe qĂ« i raportojnĂ« Kuvendit dhe kryejnĂ« gjithashtu funksione tĂ« zbatimit tĂ« politikave, por specifikisht tĂ« natyrĂ«s rregullatore (tregjeve dhe industrive).

Dallimi aktual midis institucioneve tĂ« varĂ«sisĂ« dhe agjencive autonome nuk bazohet nĂ« kritere tĂ« dallimit funksional. Gjithashtu, mbajtja e autoriteteve rregullatore jashtĂ« mbikĂ«qyrjes sĂ« qeverisĂ«, sjell problematika nĂ« zbatimin e parimit tĂ« ndarjes sĂ« pushteteve, fragmentarizmin e aftĂ«sisĂ«/pĂ«rgjegjĂ«sisĂ« sĂ« qeverisĂ« pĂ«r hartimin dhe zbatimin e politikave shtetĂ«rore dhe vakum nĂ« sistemin e pĂ«rgjegjĂ«sisĂ« e llogaridhĂ«nies qeveritare”, citohet nĂ« relacion.

Projektligji propozon ekzistencĂ«n e vetĂ«m dy llojeve tĂ« trupave joministrore/ekzekutive, pra mbajtjen e institucioneve klasike tĂ« varĂ«sisĂ« (IV) ku sipas kĂ«tij propozimi do tĂ« pĂ«rfshihen edhe agjencitĂ« aktuale autonome, dhe ri-konceptimi tĂ«rĂ«sor i Agjencive Autonome pĂ«r tĂ« akomoduar tipologjinĂ« aktuale tĂ« Autoriteteve Rregullatore, duke rregulluar regjimin e tyre juridik tĂ« organizimit dhe funksionimit tĂ« aftĂ« pĂ«r tĂ« garantuar njĂ« autonomi funksionale tĂ« plotĂ« nĂ« kryerjen e funksioneve rregullatore, siç kĂ«rkohet nga legjislacioni evropian pĂ«r secilin nga rregullatorĂ«t”, citohet nĂ« relacion.

 

Në projektligj gjithashtu sillet në vëmendje edhe situata problematike me institucionet e vogla në varësi të ministrive, duke nënvizuar nevojën për rregullimin e funskionimit të tyre.

“Nga njĂ« analizĂ« e situatĂ«s, rezulton se pĂ«r shkak tĂ« mungesave nĂ« ligjin 90, ka njĂ« tendence tĂ« shkĂ«putjes sĂ« njĂ«sive tĂ« brendshme administrative tĂ« ministrive (drejtorive/drejtorive tĂ« pĂ«rgjithshme) nga aparati i ministrive duke u krijuar si institucione vartĂ«sie mĂ« vehte. Kjo mungesĂ« ka pas sjellĂ« nĂ« disa raste krijimin e trupave/institucioneve tĂ« varĂ«sisĂ« shumĂ« tĂ« vogla, qĂ« nuk kanĂ« realisht kapacitate pĂ«r funksionimin e tyre ndarazi jashtĂ« ministrisĂ« mĂ«mĂ«. Projektligji propozon vendosjen e njĂ« pragu minimal tĂ« punonjĂ«sve qĂ« justifikojnĂ« krijimin e njĂ« institucioni varĂ«sie, dhe njohjen e njĂ« lloji tĂ« ri drejtorie me status tĂ« posaçëm brenda aparatit tĂ« ministrisĂ«, pa personalitet juridik por me autonomi tĂ« rritur nĂ« bazĂ« tĂ« delegimit tĂ« ministrit”.

Po ashtu edhe sistemi i mbikëqyrjes apo llogaridhënies së institucioneve për trupat jo ministrore rezulton se nuk është i uniformizuar. Projektligji, propozon gjithashtu krijimin e një sistemi të detyrueshëm, të uniformizuar të mbikëqyrjes/llogaridhënies së trupave joministrore bazuar në rezultatet e institucionit.

Ndërsa për institucionet në varësi të Kryeministrit legjislacioni aktual nuk ka dispozita apo kufizime për to,  duke i trajtuar ato njësoj si institucionet në varësi të ministrive. Në relacion theksohet se me kalimin e viteve kjo ka krijuar një mbingarkesë në funksionimin normal të qendrës së qeverisjes si pasojë e një numri të konsiderueshëm institucionesh në varësi të kryeministrit.

Projektligji propozon shtimin e disa dispozitave për krijimin e institucioneve në varësi të Kryeministrit. Dispozitat parashikojnë kritere pozitive dhe negative.

Projektligji propozon edhe dy ndĂ«rhyrje specifike sipas tĂ« cilave: i) “Drejtoria” bĂ«het niveli thelbĂ«sor i vendimmarrjes ekskluzive nĂ« njĂ« ministri dhe titullari i drejtorisĂ« (drejtori) Ă«shtĂ« ekskluzivisht pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r tĂ« gjithĂ« vendimmarrjen brenda fushĂ«s sĂ« kompetencave tĂ« drejtorisĂ« pĂ«rkatĂ«se, me pĂ«rjashtim, sigurisht, tĂ« asaj vendimmarrjeje qĂ« i ngarkohet nĂ« mĂ«nyrĂ« eksplicite me legjislacion menaxherĂ«ve tĂ« tjerĂ« mĂ« tĂ« lartĂ« (nĂ«punĂ«sve civilĂ« tĂ« kategorisĂ« tĂ« lartĂ« drejtuese) ose vetĂ« ministrit, dhe ii) pĂ«rcaktohen njĂ« set rregullash tĂ« thjeshta qĂ« lejojnĂ« delegimin brenda varĂ«sisĂ« sĂ« njĂ« tipologjie vendimmarrjeje apo njĂ« vendimmarrjeje konkrete.

Ndër të tjera në draft propozohen rregulla të reja për kontroll më të fortë të ndryshimeve institucionale, duke kërkuar analiza të detajuara nga ministritë para krijimit të institucioneve të reja dhe duke i besuar Departamentit të Administratës Publike rolin kryesor në këtë proces.

The post Drafti/Propozohet organizimi i ri, institucionet e varësisë do bashkohen me agjencitë autonome appeared first on Revista Monitor.

Rënia e yield-eve zbeh interesin e investitorëve të huaj për borxhin e qeverisë

19 August 2025 at 15:01

Rënia e ndjeshme e yield-eve të instrumenteve të borxhit të qeverisë shqiptare ka ulur interesin e investitorëve të huaj. Sipas informacionit nga Banka e Shqipërisë, huamarrja e re neto e qeverisë në tregun e brendshëm u shtua me 18.4 miliardë lekë në tremujorin e dytë.

Shtesa konsistoi tĂ«rĂ«sisht nĂ« obligacione tĂ« maturitetit nga 2 – 20-vjeçar. Pothuajse e gjithĂ« shtesa e huamarrjes u pĂ«rballua nga bankat, ndĂ«rsa portofoli i titujve i zotĂ«ruar nga individĂ«t dhe jorezidentĂ«t nuk pati ndryshime.

Sipas Bankës së Shqipërisë, kjo sjellje reflektoi hezitimin e këtyre aktorëve të tregut për të shtuar pjesëmarrjen në ankandet e zhvilluara, si pasojë e normave të ulëta të interesit, kombinuar edhe me strukturën që pati shtesa e huamarrjes në këtë periudhë. Kjo e fundit konsistoi thuajse tërësisht, 90%, në tituj referencë 3- dhe 5-vjeçarë, të cilët zotërohen në masën më të madhe nga bankat e nivelit të dytë. Nga ana tjetër, huamarrja neto në bono thesari, aty ku individët zotërojnë rreth 20% të portofolit, u reduktua me 3.6 miliardë lekë.

Sipas Bankës së Shqipërisë, vitin e kaluar investitorët nga jashtë vendit blenë 14.4 miliardë lekë ose rreth 143 milionë euro instrumente borxhi në lekë të qeverisë shqiptare vitin e kaluar.

Shuma e investuar prej tyre përbënte 29% të shtesës së huamarrjes së brendshme për vitin 2024.

Investitorët e huaj kanë luajtur një rol të rëndësishëm në rritjen e kërkesës në tregun e titujve të borxhit në lekë të qeverisë shqiptare. Kjo rritje e kërkesës ndikoi edhe në uljen e mëtejshme të yield-eve të bonove dhe obligacioneve për vitin e kaluar.

Por, rënia e ndjeshme e yield-eve, duket se i ka bërë këto instrumente më pak tërheqëse. Në tremujorin e dytë të këtij viti, instrumentet e borxhit afatgjatë arritën nivelet më të ulëta historike. Ndërkohë, edhe instrumentet afatshkurtra (bonot e thesarit) shënuan nivele minimale relative, në raport me normën bazë të interesit, duke zbritur madje poshtë saj.

Ndërkohë, edhe investimet e individëve në ankandet e bonove dhe obligacioneve të qeverisë janë në rënie për të dytin vit radhazi. Të dhënat e Autoritetit të Mbikëqyrjes Financiare (AMF) treguan se për 6-mujorin 2025, individët investuan 14.6 miliardë lekë në tregun primar të bonove dhe obligacioneve, me një tkurrje prej 20.3% krahasuar me gjysmën e parë të vitit të kaluar.

Rënie u shënua edhe në numrin e transaksioneve, që zbriti në 4224, me një rënie vjetore prej 30.3%. Sipas llojit të instrumenteve financiare, rënia është shtrirë njëkohësisht si në bono, ashtu edhe në obligacione.

Vlera e blerjeve të bonove në tregun primar zbriti në 11.24 miliardë lekë, me një rënie vjetore prej 23.4%. Ndërkohë, investimi në obligacione arriti në 3.34 miliardë lekë, 7.7% më pak krahasuar me 6-mujorin I 2024.

Edhe frenimi i investimit të individëve në bono dhe obligacione vlerësohet të ketë ardhur kryesisht si rezultat i rënies së mëtejshme të yield-eve./ E.Shehu

https://monitor.al/zbarkimi-i-investitoreve-te-huaj-ne-tregun-e-borxhit-te-qeverise/

The post Rënia e yield-eve zbeh interesin e investitorëve të huaj për borxhin e qeverisë appeared first on Revista Monitor.

Pas dështimeve dhe vendimit të Gjykatës, Kuvendi i Kosovës mblidhet të mërkurën për konstituim

19 August 2025 at 14:00

Seanca e radhës e Kuvendit, e cila ishte ndërprerë për shkak të bllokadës trejavore, do të vazhdojë nesër. Ky hap vjen pas aktgjykimit të plotë të Gjykatës Kushtetuese, sipas të cilit Kuvendi duhet të konstituohet brenda një afati prej 30 ditësh.

Deputetët e Kuvendit të Kosovës do të mblidhen më 20 gusht, për të vazhduar seancën konstituive të legjislaturës së dalë nga zgjedhjet e shkurtit.

Sipas njoftimit të Kuvendit, seanca do të mbahet në orën 11:00 dhe ka në rend të ditës dy pika të papërfunduara:

  • Zgjedhja e Kryetarit tĂ« Kuvendit,

  • Zgjedhja e nĂ«nkryetarĂ«ve tĂ« Kuvendit.

Vazhdimi i seancës vjen pasi më 18 gusht ka nisur rrjedhja e afatit 30-ditor për konstituimin e organit ligjvënës.

Kjo, pasi Gjykata Kushtetuese publikoi aktgjykimin e plotë, përmes së cilit ka urdhëruar Kuvendin që brenda 30 ditësh të zgjedhë kryeparlamentarin e ri përmes votimit të hapur, duke e hedhur në votim të njëjtin kandidat jo më shumë se tri herë.

Seanca konstituive ka nisur më 15 prill, por ajo deri më tani nuk është përmbyllur për shkak të mospajtimeve mes partive politike lidhur me formën e votimit të kryeparlamentarit.

Pasi kandidatja e Lëvizjes Vetëvendosje për kryeparlamentare, Albulena Haxhiu, dështoi të zgjidhej në krye të organit ligjvënës në gjashtë votime të hapura, Dehari më 1 maj ndryshoi rendin e ditës.

Ai më pas kërkoi nga Partia Demokratike, Lidhja Demokratike, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës dhe Lista Serbe që të propozonin nga një anëtar për një komision që do të mbikëqyrte votimin e fshehtë për kryeparlamentarin.

Kjo u kundërshtua nga partitë që në mandatin e kaluar ishin në opozitë, të cilat refuzuan të propozonin anëtar për këtë Komision.

Fillimisht, Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës iu drejtua Kushtetueses për çështjen e ngërçit. Gjykata u përgjigj më 26 qershor, duke thënë se votimi duhej të bëhej sipas praktikave të deritanishme. Ajo u dha deputetëve 30 ditë afat ta përmbyllnin procesin e konstituimit, por ky afat u shpëfill.

Në ndërkohë, PDK-ja dhe LDK-ja dorëzuan lëndë të ndara për çështjen e votimit të kryeparlamentarit.

Kushtetuesja vendosi masë të përkohshme nga 27 qershori deri më 8 gusht, duke ua ndaluar deputetëve që të ndërmerrnin vendime dhe veprime për konstituimin e Kuvendit.

MĂ« 8 gusht, Kushtetuesja njoftoi pĂ«r vendimin pĂ«r dy lĂ«ndĂ«t e paraqitura – aktgjykimin e plotĂ« tĂ« tĂ« cilit e publikoi mĂ« 18 gusht – pĂ«rmes sĂ« cilit tha se ndryshimi i rendit tĂ« ditĂ«s ishte shkelje, duke e obliguar Kuvendin qĂ« t’i kthehet votimit tĂ« hapur.

Asnjëra nga subjektet nuk ka fituar vota të mjaftueshme për të krijuar shumicën dhe po ashtu nuk është arritur një marrëveshje politike.

LVV-ja e kryeministrit në detyrë, Albin Kurti, fitoi 48 ulëse gjatë zgjedhjeve të 9 shkurtit dhe partitë e tjera parlamentare nuk kanë pranuar ta votojnë kandidaten e saj për kryetare të Kuvendit, për emërimin e së cilës nevojiten të paktën 61 vota.

Derisa LVV-ja ngul kĂ«mbĂ« se Albulena Haxhiu Ă«shtĂ« kandidate meritore, disa prej partive mĂ« tĂ« mĂ«dha parlamentare, si PDK, LDK dhe AAK, e pĂ«rjashtojnĂ« atĂ« si “pĂ«rçarĂ«se”.

PDK-ja doli e dyta me 24 ulĂ«se, LDK-ja e treta me 20, pasuar nga Lista Serbe – partia mĂ« e madhe e serbĂ«ve nĂ« KosovĂ« me 9 – dhe koalicioni mes AAK-sĂ« dhe NismĂ«s Socialdemokrate, me 8 tĂ« tilla.

Edhe 11 ulëse të tjera i takojnë pakicave.

The post Pas dështimeve dhe vendimit të Gjykatës, Kuvendi i Kosovës mblidhet të mërkurën për konstituim appeared first on Revista Monitor.

Importet e ushqimeve ndjekin turizmin, rriten me 3.2% në 7-mujor

19 August 2025 at 13:00

Importet e ushqimeve kane qenë në rritje vitet e fundit duke ndjekur të njëjtat trende të shtimit të vizitoreve të huaj në vendin tonë. Të dhënat mbi tregtinë e jashtme tregojnë se në 7- mujorin 2025 importet e ushqimeve u rritën me 3.2 për qind në krahasim me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

Importet e ushqimeve kanë shënuar një zgjerim të qëndrueshëm pas pandemisë, duke arritur në 93 miliardë lekë në janar-korrik 2025 nga 90.1 miliardë lekë në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. Rritja prej 3.2% është e lidhur ngushtë me flukset e larta turistike që po përjeton vendi, sidomos gjatë sezonit veror, duke shtuar kërkesën për ushqime, pije dhe produkte të tjera të konsumit. Në 6 mujorin e parë të vitit numri i turistëve të huaj shënoi rritje vjetore me 4.8%.

Në krye të listës qëndrojnë pijet dhe alkooli, me një zgjerim të importit me gati 10% në 7- mujor. Ky trend pasqyron drejtpërdrejt konsumin e lartë në hotele, bare dhe restorante të pijeve, të cilat në pjesën më të madhe janë nga importi.

Një tjetër grup me rritje të fortë janë kafeja, çaji dhe erëzat, me 34% më shumë se një vit më parë. Shqipëria është ndër vendet me konsum të lartë të kafesë, por flukset e turizmit kanë zgjeruar edhe më tej kërkesën për këto produkte.

Frutat dhe arrat e ngrënshme regjistruan një rritje prej 13.6%, ndërsa produktet e përpunuara të zarzavateve shënuan një zgjerim rekord prej 41%. Ky trend tregon qartë se industria e mikpritjes po kërkon furnizim të vazhdueshëm me produkte të gatshme dhe gjysmë të gatshme, të cilat janë më praktike për përdorim në restorante dhe struktura hoteliere. Po ashtu, produktet e bulmetit dhe mjaltit janë rritur me mbi 11%, ndërsa ushqimet e gatshme me bazë mishi, peshku dhe molusqe u zgjeruan me 14.7%.

Përkundër këtyre rritjeve, disa kategori shënuan tkurrje të dukshme. Importet e kafshëve të gjalla ranë me 16.8%, duke reflektuar edhe një orientim të tregut drejt produkteve të përpunuara të mishit.  Zarzavatet e freskëta pësuan ulje me 6.8%, si rrjedhojë e zëvendësimit të tyre me prodhime nga vendi.

Të dhënat tregojnë se rritja e importeve nuk është e shpërndarë njëtrajtësisht ne të gjitha kategorive, por është me theksuar me grupet më të lidhura me konsumin e turistëve. Rreth 4.7 milionë turistë që kanë hyrë në Shqipëri në 6 mujorin e parë të vitit ka rritur kërkesën për pije, ushqime të përpunuara dhe produkte freskuese.

Turizmi nuk po ndikon vetëm degët e ekonomisë dhe punësimin, por edhe strukturën e tregtisë së jashtme./ B.Hoxha

 

Burimi:INSTAT

 

The post Importet e ushqimeve ndjekin turizmin, rriten me 3.2% në 7-mujor appeared first on Revista Monitor.

Rritja e kredisë ul kapitalizimin e sektorit bankar për të tretin tremujor radhazi

19 August 2025 at 12:00

Raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit të sektorit bankar pësoi rënie për të tretin tremujor radhazi.

Sipas Bankës së Shqipërisë, raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit në fund të qershorit zbriti në 19.25%, nga 19.5% që kishte qenë në tremujorin e mëparshëm. Ky tregues ka pësuar gjithashtu një rënie shumë të lehtë krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Në mesin e vitit të kaluar, raporti i mjaftueshmërisë së kapitalit kishte qenë 19.27%.

Rënia e raportit të mjaftueshmërisë së kapitalit është ndikuar sidomos nga rritja e shpejtë e kredisë, por pjesërisht edhe nga rënia e fitimeve dhe shpërndarja e dividendëve nga aksionerët e bankave.

Raporti minimal bazë i mjaftueshmërisë së kapitalit për sektorin bankar është 12%, por pas vitit 2019 ka nisur aplikimi i shtesave të tjera të lidhura me kuadrin e ri makroprudencial, si edhe atë për rimëkëmbjen dhe ndërhyrjen e jashtëzakonshme. Kjo i ka rritur ndjeshëm kërkesat për kapital, duke ndikuar edhe në një rritje graduale të niveleve mesatare të këtij treguesi për sektorin.

Treguesi i mjaftueshmërisë së kapitalit mat vlerën e kapitalit rregullator të sektorit bankar në raport me vlerën e aktiveve të ponderuara me koeficientët përkatës të rrezikut.

Vlera e kapitalit rregullator të sektorit bankar në mesin e këtij viti arriti në 212.4 miliardë lekë, në rritje me 1.5% krahasuar me një tremujor më parë dhe me 9% krahasuar me një vit më parë. Kapitali rregullator i sektorit bankar shqiptar në pjesën dërrmuese është kapital i nivelit të parë, që përfshin instrumentet më cilësore të kapitalit, kryesisht kapitalin e paguar aksioner, primet e aksioneve, rezervat dhe fitimet e pashpërndara.

Nga ana tjetër, vlera e aktiveve të ponderuara me koeficientë rreziku në mesin e vitit 2025 arriti në 1103 miliardë lekë, në rritje me 2.7% krahasuar me tremujorin e parë dhe me 9.3% me bazë vjetore. Grupi kryesor i aktiveve me rrezik në bilancet e bankave janë kreditë për sektorin privat.

Rritja e kërkesave për kapital i bën bankat më të sigurta ndaj humbjeve të mundshme në të ardhmen. Por, nga ana tjetër, nivelet e larta të mjaftueshmërisë së kapitalit ndikojnë në uljen e rentabilitetit dhe në rritjen e kostove që i përcillen publikut.

Sot sektori bankar për çdo 100 lekë kredi të dhënë ka pothuajse 20 lekë kapitale të vetat. Nevoja për rritje të kapitalit dikton marzhe dhe kosto fikse më të larta për huamarrësit dhe publikun shqiptar në përgjithësi.

Sektori bankar ka kërkuar me këmbëngulje prej vitesh që së paku kërkesat shtesë për kapital të aplikohen sipër një pragu minimal prej 8%, siç ndodh në Eurozonë. Por, sipas Bankës së Shqipërisë, një gjë e tillë mund të ndodhë vetëm pas certifikimit të ekuivalencës së mbikëqyrjes bankare në Shqipëri. Ky proces ka nisur në fund të vitit të kaluar ka si qëllim të certifikojë që kuadri i mbikëqyrjes bankare në Shqipëri është i barazvlefshëm me atë të BE-së. Pas ekuivalenca e mbikëqyrjes të jetë certifikuar, Banka e Shqipërisë ka lënë të hapur mundësinë që kërkesa bazë e mjaftueshmërisë së kapitalit edhe në Shqipëri të ulet në nivelin 8%.

 

The post Rritja e kredisë ul kapitalizimin e sektorit bankar për të tretin tremujor radhazi appeared first on Revista Monitor.

Biznesi qeverisë me armët!

19 August 2025 at 11:37
Qeveria shqiptare ka ndĂ«rtuar njĂ« model tĂ« çuditshĂ«m dhe kontradiktor tĂ« funksionimit tĂ« shtetit. Kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r shĂ«rbimet publike thelbĂ«sore – spitale, shkolla, rrugĂ« – pĂ«rgjigjja Ă«shtĂ« gjithmonĂ« e njĂ«jtĂ«: “shteti nuk ka kapacitete”. PĂ«r kĂ«tĂ« arsye, shĂ«ndetĂ«sia iu dorĂ«zua koncesioneve, ndĂ«rtimi i shkollave iu la privatit, dhe çdo segment rrugor i rĂ«ndĂ«sishĂ«m Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« pjesĂ« e njĂ« PPP-je.
Por kur vjen puna për të bërë biznes, shteti papritur bëhet sipërmarrës i madh. Në vend që të ofrojë shërbimet për të cilat qytetarët paguajnë taksa, qeveria vendos të ndërhyjë në tregje ku konkurrenca duhet të jetë e lirë dhe transparente. Kështu, shteti që nuk arrin të blejë avionë zjarrfikës për të përballuar emergjencat civile, futet i papërgatitur në industrinë e armëve.
NĂ« vitin 2024, shumica qeverisĂ«se miratoi krijimin e KAYO sh.a., njĂ« kompani shtetĂ«rore qĂ« trashĂ«goi disa nga uzinat e vjetra tĂ« prodhimit tĂ« armatimeve. NĂ« teori, ideja nuk Ă«shtĂ« e paarsyeshme. ShqipĂ«ria ka pasur njĂ« industri tĂ« tillĂ« para viteve ’90 dhe si vend anĂ«tar i NATO-s mund tĂ« kishte interes tĂ« rikthente njĂ« sektor strategjik. NjĂ« industri e mbrojtjes mund tĂ« krijojĂ« vende pune, tĂ« gjenerojĂ« tĂ« ardhura dhe tĂ« rrisĂ« peshĂ«n gjeopolitike tĂ« vendit.
Por si gjithmonë me këtë qeveri, problemi nuk është ideja në letër, por mënyra e zbatimit. Që në Komisionin e Ekonomisë, u ngritën shqetësime për mungesën e transparencës, për mënyrën e përfshirjes së sektorit privat dhe për rrezikun që prona publike të përdorej për interesa klienteliste. Sot, një vit më vonë, ato shqetësime janë bërë realitet.
KAYO, me kapital fillestar vetëm 150 milionë lekë, ka krijuar tre kompani bija në ortakëri me subjekte private që nuk kanë as licenca dhe as ekspertizë në prodhimin e armëve. Nuk kemi të bëjmë me një industri serioze, por me një tjetër shembull të përdorimit të pronës publike dhe të fondeve shtetërore për interesa të ngushta.
Ky është një rrezik i dyfishtë.
Së pari, për sigurinë kombëtare. Industria e mbrojtjes është një sektor ku kërkohet kontroll i plotë shtetëror dhe ekspertizë e specializuar. Përfshirja e kompanive pa kredenciale rrezikon standardet, sigurinë dhe besueshmërinë e Shqipërisë në NATO.
Së dyti, për financat publike. Me një kapital qesharak prej 150 milionë lekësh, është e qartë se nuk mund të ringrihet një industri armatimi. Ky investim është i destinuar të shpërndahet në tendera dhe kontrata të vogla pa impakt real, ndërkohë që qeveria ka dhënë qindra milionë euro për inceneratorët dhe koncesione të tjera të dyshimta.
NĂ« fakt, kjo nuk Ă«shtĂ« njĂ« histori e re. ËshtĂ« e njĂ«jta recetĂ« qĂ« kemi parĂ« me dhjetĂ«ra herĂ« gjatĂ« 12 viteve tĂ« fundit. NĂ« vend qĂ« tĂ« fokusohet tek detyrat bazĂ«, qeveria shpik projekte madhore, i shet si “vizion 2030” dhe nĂ« fund i kthen nĂ« platforma pĂ«r klientelĂ«. NĂ« shĂ«ndetĂ«si, nĂ« infrastrukturĂ« dhe tani nĂ« mbrojtje, rezultati Ă«shtĂ« i njĂ«jtĂ«: shteti merr rolin e tregtarit, ndĂ«rsa qytetarĂ«t mbeten pa shĂ«rbime cilĂ«sore.
KAYO është vetëm shembulli më i fundit i këtij modeli. Një shtet që nuk financon dot spitale, por hap kompani armësh; që nuk ndërton dot shkolla, por shpik shoqëri aksionare me ortakë pa eksperiencë; që nuk garanton dot zjarrfikës për të mbrojtur pyjet, por shpall veten prodhues armatimesh.
Pyetja që lind është e thjeshtë: çfarë shteti po ndërtojmë?
NjĂ« shtet qĂ« i lĂ« shĂ«rbimet publike nĂ« duart e privatit, ndĂ«rsa biznesin e mban pĂ«r vete, nuk Ă«shtĂ« njĂ« shtet modern dhe demokratik. ËshtĂ« njĂ« shtet klientelist, qĂ« i shĂ«rben vetes dhe klientĂ«ve tĂ« pushtetit.
ShqipĂ«ria ka nevojĂ« pĂ«r njĂ« industri moderne tĂ« mbrojtjes, por jo pĂ«r kompani fasadĂ« e partnerĂ« tĂ« rastĂ«sishĂ«m. Siguria kombĂ«tare nuk Ă«shtĂ« biznes privat i qeverisĂ« – Ă«shtĂ« interes kombĂ«tar qĂ« nuk mund tĂ« pĂ«rdoret si monedhĂ« pĂ«r tendera dhe marrĂ«veshje tĂ« errĂ«ta.
Post nga Jorida Tabaku

The post Biznesi qeverisë me armët! appeared first on Revista Monitor.

Turizmi i aventurës, projekti i BERZH do mbështesë ndërhyrjet në 4 fshatra të Korçës

19 August 2025 at 11:00

Katër fshatra të Korçës, konkretisht: Dardha, Arrëza, Sinica dhe Nikolica do të mbështeten për të përmirësuar ofertën e tyre turistike dhe posaçërisht në segmentin e aventurës. Në sistemin e prokurimeve të Bankës Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH) u njoftua procedura që kanë në objekt të kontratës këtë objektiv  dhe për të cilën subjektet e interesuar do të shprehin interesin.

BĂ«het fjalĂ« pĂ«r kontratĂ«n “PĂ«rmirĂ«simi i ofertĂ«s turistike tĂ« zonave natyrore nĂ« rajonin e Korçës, pĂ«rmes rritjes sĂ« aksesueshmĂ«risĂ« dhe infrastrukturĂ«s sĂ« turizmit tĂ« aventurĂ«s, nĂ« fshatrat DardhĂ«, ArrĂ«z, SinicĂ« dhe NikolicĂ«â€.

“Projekti qĂ« do tĂ« zhvillohet nĂ« fshatrat DardhĂ«, ArrĂ«z, SinicĂ« dhe NikolicĂ«, qĂ« bĂ«jnĂ« pjesĂ« nĂ« BashkinĂ« e Korçës. Klima e zonĂ«s pĂ«rreth qytetit tĂ« Korçës Ă«shtĂ« kontinentale me ndikime mesdhetare. Rajoni i Korçës ka njĂ« klimĂ« karakteristike, mjaft tĂ« ndryshme nga klima bregdetare, pĂ«r shkak tĂ« lartĂ«sisĂ« dhe pozicionit tĂ« tij nĂ« pjesĂ«n lindore tĂ« ShqipĂ«risĂ«, nĂ« njĂ« terren malor dhe kodrinor” thuhet nĂ« pĂ«rshkrimin e rajonit qĂ« do tĂ« pĂ«rfshihet nĂ« kĂ«tĂ« ndĂ«rhyrje duke shprehur kĂ«shtu edhe potencialin qĂ« ka zona.

Projekti “Infrastruktura dhe Turizmi nĂ« ShqipĂ«ri” financohet nga Bashkimi Evropian pĂ«rmes asistencĂ«s teknike dhe granteve investuese me njĂ« vlerĂ« totale prej 40 milionĂ« euro, si dhe nga njĂ« hua sovrane plotĂ«suese e ofruar nga BERZH pĂ«r QeverinĂ« e ShqipĂ«risĂ«. Projekti zbatohet nga Fondi Shqiptar i Zhvillimit si agjenci zbatuese.

Ndërhyrja në rajonin e Korçës nuk është e vetmja. Projekti ka pasur vazhdimisht pjesë të tij rajone të ndryshme që janë në faza të ndryshme të zbatimit. Kështu ndër të tjera mund të përmendim ndërhyrjen në rrugët turistike të Velipojës, përmirësimi i infrastrukturës dhe transportit në Bogë, ndërhyrja në Parkun Kombëtar të Tomorit./ N.Maho

 

 

The post Turizmi i aventurës, projekti i BERZH do mbështesë ndërhyrjet në 4 fshatra të Korçës appeared first on Revista Monitor.

Ujësjellësit, në 2024 të ardhurat 113 milionë euro, vetëm 5 shoqëri mbulojnë kostot

19 August 2025 at 10:00

Shoqëritë e ujësjellës-kanalizimeve në vend realizuan 11.3 miliardë lekë të ardhura apo 113 milionë euro nga aktiviteti i tyre. Enti Rregullator i Ujit publikoi raportin e performancës për vitin 2024 duke nënvizuar se pavarësisht një ecurie më të mirë të ardhurave, që janë në rritje në raport me vitin 2025 ende shumica e shoqërive e kanë të vështirë të mbulojnë kostot.

Gjatë vitit 2024, të ardhurat e realizuara nga aktiviteti i shoqërive UK arritën në 11,378 milion lekë, duke shënuar një rritje prej 983 milion lekësh krahasuar me vitin 2023.

Në nivel sektori, vetëm 5 nga 17 shoqëri UK që operojnë në të gjithë territorin kanë arritur të mbulojnë mbi 100% kostot O&M.

NĂ« tĂ«rĂ«si, niveli i mbulimit tĂ« Kostove O&M Ă«shtĂ« rritur, duke arritur nĂ« 107.6%, me tĂ« ardhurat nga aktiviteti (pa pĂ«rfshirĂ« subvencionet), çka tregon njĂ« pĂ«rmirĂ«sim tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m financiar nĂ« raport me vitin e kaluar” thuhet nĂ« raport.

ERRU nënvizon se të ardhurat nga aktiviteti kanë pësuar një rritje të lehtë me 9.5%, si rezultat i rritjes me rreth 29,340 lidhje të reja të Furnizimit me Ujë (FU) të cilat vijnë kryesisht nga vendet bregdetare SHRUK Vlorë, e cila e ka dhe vitin e parë të rajonalizimit, vijon SHUK Tiranë me rritje të lidhjeve të reja për furnizim uji, SHRUK Durrës dhe SHRUK Sarandë.

Ndërkohë ka rritje me 24,041 të numrit të lidhjeve kanalizimeve që vijnë kryesisht nga SHUK Tiranë, SHRUK Durrës, SHRUK Elbasan, SHRUK Korçë dhe SHRUK Vlorë.

Megjithatë, në sektor sipas raportit, mbeten ende 12 shoqëri UK që nuk mbulojnë kostot O&M dhe që janë subvencionuar nga qeveria qendrore.

Subvencionet në vitin e shkuar ishin 349 milionë lekë apo rreth 3.5 milionë euro.

Sektori i ujësjellës-kanalizimeve tashmë prej disa vitesh është nën reformën e riorganizimit ku hapi i parë ishte ai i bashkimit të disa dhjetëra shoqërive në 15 të tilla. Deri më tani ka përfunduar organizmi i 14 prej tyre teksa mbetet ende pa krijuar shoqëria më e madhe, që është ajo e Tiranës që përfshin bashkë me kryeqytetin edhe Kamzën dhe Vorën.

Gjatë dy viteve të fundit shoqëritë e reja kanë aplikuar për tarifa të rishikuara me tendencë rritjen në një pjesë të mirë të tyre të cilat janë miratuar nga Enti Rregullator i Ujit./N.Maho

The post Ujësjellësit, në 2024 të ardhurat 113 milionë euro, vetëm 5 shoqëri mbulojnë kostot appeared first on Revista Monitor.

Tabela/Sa do rriten detyrimet e taksës së ndërtesës për pronarët e parkimeve e bodrumeve në rrethe

18 August 2025 at 23:02

Rritja e çmimeve të referencës në rrethe, përveç detyrimeve për taksën e ndërtesës të familjarëve dhe bizneseve pritet të sjellë edhe shtrenjtimin e detyrimeve për taksën edhe për pronarët e parkimeve të mbyllura dhe bodrumeve.

Në taksimin për ndërtesat, në metodologjinë e miratuar në vitin 2018 nga qeveria ku vlera e ndërtesës llogaritet bazuar mbi çmimet e referencës së apartamenteve, përfshiu për taksim edhe garazhet dhe bodrumet e mbyllura.

Referuar metodologjisë për llogaritjen e taksës së ndërtesës, shkalla e taksës për garazhet dhe bodrumet në nivel kombëtar është 0,2% e vlerës së pasurisë së paluajtshme që taksohet.

Ndërsa çmimi për metër katror sipërfaqe ndërtimi për parkim të mbuluar dhe bodrume është 70% e çmimit të sipërfaqeve të apartamenteve të banimit sipas qyteteve. Pra vlera e një garazhi të mbyllur apo bodrumi llogaritet me 70% e çmimit të çmimit të referencës së apartamenteve të banimit sipas zonave kadastrale të qyteteve.

Monitor ka llogaritur detyrimin e ri pĂ«r taksĂ«n e ndĂ«rtesĂ«s tĂ« njĂ« pronari garazhi tĂ« mbyllur apo bodrumi me sipĂ«rfaqe 50 m2 pĂ«r 119 zonat e reja kadastrale nĂ« rrethe. Aktualisht rrethet janĂ« tĂ« ndara secili qytet vetĂ«m nĂ« 1 zonĂ« kadastrale. Me çmimet e reja propozohen shtimi i disa zonave tĂ« reja. Çmimet e reja tĂ« referencĂ«s nĂ« rrethe tĂ« propozuara nga Ministria e Financave parashikohet tĂ« nisin zbatimin nga 1 janari 2026.

Rritja e detyrimeve për pronarët e garazheve dhe bodrumeve në rrethe pritet të variojë nga 0.2% deri në 196%, në të njëjta vlera që pritet të ndryshojnë edhe çmimet e reja të referencës në rrethe.

Konkretisht sipas llogaritjeve me më tepër detyrime do të ngarkohen pronarët e garazheve dhe bodrumeve të zonës kadastrale nr.13 në Durrës që në terren përkon me zonën afër portit. Në këtë zonë çmimet e referencës së apartamenteve nga 67,500 lekë për metër katror është propozuar të jetë 200,000 lekë për metër katror. Rritje 196%.

Nëse një individ zotëron një garazh të mbyllur me sipërfaqe 50 m2 në këtë zonë nga 4,725 lekë në vit detyrim për taksën e ndërtesës që paguan, pas miratimit të çmimeve të reja të referencës do të ngarkohet me një detyrim prej 14,000 lekë në vit. Rritja në vlerë do të jetë 9,275 lekë më shumë sesa paguan aktualisht apo 196.3% më tepër.

Rritje të lartë detyrimesh në Durrës pritet të ketë edhe për zonën kadastrale nr.6 që në terren përkon në bregdetin e Gjirit të Lalëzit. Nga 4,725 lekë në vit që paguan taksën për garazhin një individ aktualisht, me hyrjen në fuqi të çmimeve të referencës detyrimi do të rritet në vlerën e 5,075 lekëve. Detyrimi i ri për një pronar me garazh të mbyllur me sipërfaqe 50 m2 do të jetë 9,800 lekë në vit apo 107% më shumë sesa paguan aktualisht.

Rritje të ndjeshme detyrimesh të taksës së ndërtesës për garazhet pritet të ketë edhe për zonat e reja kadastrale në Himarë. Përkatësisht në zonën nr.1 kadastrale çmimi i referencës rritet nga 58,000 lekë për metër katror që është aktualisht propozohet në vlerën e 140,000 lekë për metër katror.

Detyrimi i taksës së ndërtesës për garazhin e mbyllur nga 4,060 lekë në vit që është aktualisht, do të arrijë në 9,800 lekë në vit. Rritja në vlerë llogaritet 5,740 lekë në vit apo 141.3% më shumë.

Ndërsa në zonën nr.2 kadastrale në Himarë detyrimi i taksës për një pronar garazhi apo bodrumi nga 4,060 lekë në vit pritet të arrijë në 7,000 lekë në vit. Rritja në vlerë 2,940 lekë apo 72% më shumë.

Shtimi i detyrimeve pĂ«r taksĂ«n e ndĂ«rtesĂ«s si pĂ«r apartamentet e banimit, njĂ«sitĂ« tregtare, bodrumet e garazhet e mbyllura ndodhi edhe nĂ« TiranĂ«, pas vendimit tĂ« miratuar nĂ« fund tĂ« muajit korrik tĂ« vitit 2023, pĂ«r rritjen e çmimeve tĂ« referencĂ«s mbi tĂ« cilĂ«t llogaritet vlera e pasurisĂ« sĂ« paluajtshme pĂ«r taksĂ«n e ndĂ«rtesĂ«s. Çmimet e referencĂ«s kishin mbetur tĂ« pandryshuara qĂ« nga viti 2016.

Me ndryshimet që hynë në fuqi në korrik 2023, u rritën çmimet në 32 zonat kadastrale të kryeqytetit dhe në 5 njësitë administrative të Tiranës. Ndërsa në atë periudhë në rrethe çmimet e referencës mbetën të pandryshuara.

Në Tirana çmimet e referencës së apartamenteve u rritën nga 5 deri në 76%.

Zona me çmimet më të lartë të referencës vijon të mbetet ajo e ish Bllokut që përkon me zonën kadastrale 5/1. Me çmimet e referencës të 2016-ës çmimi fiskal i kësaj zone ishte 190,000 lekë për metër katror. Me ndryshimet e fundit çmimi arrin në 228,400 (rritet 38,400 për metër katror apo 20%).

Rritje të lartë pati edhe në zonat kadastrale 8/2 (Medreseja, Farmacia nr.10, Tregu Industrial). Në vlerë çmimi referencë është rritur 56,700 lekë/m2. Në zonën kadastrale 10/1 (PTT, Telekomi, ish-Lidhja e Shkrimtarëve) çmimi u rrit 47,800 lekë për metër katror./ D.Azo

The post Tabela/Sa do rriten detyrimet e taksës së ndërtesës për pronarët e parkimeve e bodrumeve në rrethe appeared first on Revista Monitor.

Nuk ka asnjë rikuperim, Eksportet reale ranë me 7.4% për janar-korrik

18 August 2025 at 23:01

Në pjesën e parë të këtij viti u duk se eksportet po rikuperoheshin, pas tendencës rënëse të dy viteve të kaluara. Të dhënat zyrtare treguan se për 7 mujorin, eksportet në total ishin 238.5 miliardë lekë, me një rritje prej 2.6% në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë. Në korrik, eksportet ishin 35.2 miliardë lekë, me zgjerim 5.7%.

NjĂ« pjesĂ« e madhe e rikuperimit lidhej me rritjen e fortĂ« tĂ« shitjeve drejt KosovĂ«s, tĂ« cilat u zgjeruan me 72.5% pĂ«r 7 mujorin. “Monitor” ka mĂ«suar se nuk kemi tĂ« bĂ«jmĂ« me rritje reale, por thjesht me ndryshimin e metodologjisĂ«, pasi qĂ« nga 1 janari 2025 tranzitet e karburantit drejt KosovĂ«s raportohen edhe si ri eksporte. Si rrjedhojĂ«, kapitulli “LĂ«ndĂ«t djegĂ«se minerale, vajrat minerale dhe produktet e distilimit tĂ« tyre” drejt KosovĂ«s ishte 26.4 miliardĂ« lekĂ« nĂ« janar-korrik 2025, nga 2.7 miliardĂ« lekĂ« nĂ« janar-korrik 2024, me njĂ« rritje prej 864%, ose 23.6 miliardĂ« lekĂ« mĂ« shumĂ«. NĂ«se hiqet efekti i tranzitit, rritja do tĂ« ishte 12% dhe ky grup do tĂ« rezultonte vetĂ«m 3 miliardĂ« lekĂ«.

Nga riklasifikimi i tranzitit edhe si eksporte, eksportet drejt Kosovës janë shtuar edhe me 23.3 miliardë lekë, që në fakt nuk është një rritje reale.

Nëse këtë shumë ia heqim totalit të eksporteve për 7 mujorin (që janë 238.5 miliardë lekë), ato do të zbrisnin në 215.3 miliardë lekë.

Për 7 mujorin 2024, eksportet në total ishin 232 miliardë lekë, sipas INSTAT.

Si rrjedhojë, duke hequr shifrën e tranzitit të karburanteve drejt Kosovës, për janar-korrik 2025, eksportet janë tkurrur me 7.4%, duke vijuar me tendencën negative.

Ndoshta INSTAT, kur raporton të dhënat duhet ta ndajnë, ose të bëjnë një shënim për shifrën e rieksporteve drejt Kosovës, pasi do të krijojë një ide të gabuar për ecurinë reale të shitjeve jashtë vendit, teksa institucionet zyrtare po reklamonin përmirësimin e situatës së eksporteve në vend!

https://monitor.al/rritje-fiktive-e-eksporteve-pas-ndryshimit-te-raportimit-me-kosoven-ecuria-reale-eshte-me-renie/

 

The post Nuk ka asnjë rikuperim, Eksportet reale ranë me 7.4% për janar-korrik appeared first on Revista Monitor.

Yield-i i obligacioneve 15-vjeçare i kthehet rritjes për herë të parë në pothuajse dy vjet

18 August 2025 at 23:00

Yield-i i obligacioneve 15 vjeçare i është kthyer rritjes për herë të parë në pothuajse dy vjet. Sipas informacionit nga Banka e Shqipërisë, yield-i mesatar i ponderuar i këtyre instrumenteve u rrit ndjeshëm në 5.95%, nga 5.57% që kishte qenë në ankandin e mëparshëm, që ishte zhvilluar në muajin maj. Yield-i majit kishte shënuar njëkohësisht edhe nivelin minimal historik të yield-eve të obligacioneve 15-vjeçare.

Megjithëse yield-et u rritën, kërkesa e investitorëve edhe në ankandin e kësaj jave rezultoi e kënaqshme. Nga 2 miliardë lekë që ishte shuma e shpallur për financim nga Ministria e Financave, shuma totale e kërkesave të paraqitura nga investitorët arriti në 2.44 miliardë lekë. Ministria e Financave vendosi ta rrisë vlerën e emetimit në 2.3 miliardë lekë dhe kjo vlerësohet të ketë ndikuar në rritjen e ndjeshme të yield-it dhe kuponit të obligacioneve.

Rritja e yield-it të obligacioneve afatgjata është një zhvillim pozitiv për investitorët e interesuar për këtë segment të tregut, sidomos për fondet private të pensionit, që i investojnë asetet e tyre në masën dërrmuese në instrumente me afate të gjata maturimi, për të maksimalizuar kthimet.

Në dy vitet e fundit, yield-et e këtyre instrumenteve kishin ndjekur një tendencë të vazhdueshme në rënie. Rritja e fundit e yield-it ishte regjistruar në tetorin e vitit 2023.

Prej fillimit të vitit 2024, ulja e normave të interesit të Bankës së Shqipërisë dhe kërkesa e lartë e investitorëve në tregun primar të titujve qeveritarë kishte sjellë një tendencë të vazhdueshme rënëse për këto instrumente. Kjo bëri që shumica e titujve afatgjatë, duke përfshirë obligacionet 15-vjeçare, të preknin nivelet më të ulëta hisotrike në gjysmën e parë të këtij viti. Një rol të rëndësishëm luajt edhe kërkesa në rritje nga investitorët jorezidentë. Sipas Bankës së Shqipërisë, vitin e kaluar investitorët nga jashtë vendit blenë 14.4 miliardë lekë ose rreth 143 milionë euro instrumente borxhi në lekë të qeverisë shqiptare vitin e kaluar. Shuma e investuar prej tyre përbënte 29% të shtesës së huamarrjes së brendshme për vitin 2024. Investitorët e huaj kanë luajtur një rol të rëndësishëm në rritjen e kërkesës në tregun e titujve të borxhit në lekë të qeverisë shqiptare. Kjo rritje e kërkesës ndikoi edhe në uljen e mëtejshme të yield-eve të bonove dhe obligacioneve për vitin e kaluar. Megjithatë, ishte e pritshme që rënia e fortë e yield-eve do të pasohej nga një korrektim i tyre në rritje dhe pikërisht një gjë e tillë ka ndodhur duke filluar që prej muajit qershor, sidomos për instrumentet me maturim afatgjatë.

Ndërkohë, titujt afatshkurtër vazhdojnë të shënojnë yield-e shumë të ulëta, duke qëndruar shumë pranë ose poshtë normës bazë të interesit. Yield-i bonove 12-mujore të thesarit ka arritur një nivel të ri minimal për tre vitet e fundit.

Në ankandin e këtij muaji, yield-i mesatar i ponderuar nga zbritur në 2.62%, niveli më i ulët që prej qershorit të vitit 2022. Por, ndryshimi është se marzhi mbi normën bazë të interesit aktualisht është më i ulët dhe pranë niveleve minimale historike. Në qershor 2025, norma bazë ishte ende në nivelin 1%, ndërsa bonot 12-mujore shënonin një yield prej 2.5%. Ndërkohë sot që norma bazë është në nivelin 2.5%, bonot 12-mujore u emetuan me një yield 2.62%. Bonot 6-mujore dhe 3-mujore ndodhen madje poshtë nivelit të normës bazë./E.Shehu

Burimi: Banka e Shqipërisë

The post Yield-i i obligacioneve 15-vjeçare i kthehet rritjes për herë të parë në pothuajse dy vjet appeared first on Revista Monitor.

Yesterday — 18 August 2025Main stream

Skema në bujqësi, AZHBR: Fermerët mund të kombinojnë 50% grant dhe Garancinë Sovrane

18 August 2025 at 17:47

Me aplikimet që do të jenë të hapura deri më 30 shtator për përfitimin e granteve për investime në bujqësi, fermerët kanë mundësi të përfitojnë nga një paketë e kombinuar financimi përmes Skemës Kombëtare të Investimeve, e cila ofron 50% grant për investime në bujqësi, të kombinuar me Kredi të Butë dhe Garanci Sovrane.
Agjencia për Zhvillimin Bujqësor dhe Rural (AZHBR) ka sqaruar se aplikimit për grante që financojnë deri në 50% të investimit, por jo më shumë se 15 milionë lekë për subjekt, mund të kombinohen me paketat e tjera mbështetëse përfshirë kreditë e buta dhe garancinë sovrane.

“Skema ofron 50% tĂ« vlerĂ«s sĂ« investimit. Kjo mbĂ«shtetje mund tĂ« kombinohet me dy instrumente financiare tĂ« tjera: Kredi tĂ« ButĂ« deri nĂ« 25 milionĂ« lekĂ« me interes deri nĂ« 2%; GarancinĂ« Sovrane, me mbulim kolaterali deri nĂ« 70%”, sqaron AZHBR nĂ« rubrikĂ«n pĂ«r pyetjet mĂ« tĂ« shpeshta pĂ«r SkemĂ«n KombĂ«tare tĂ« investimeve.

Skema e re e Garancisë Sovrane është një nismë shtetërore që u mundëson fermerëve dhe bizneseve të sektorit të bujqësisë të marrin kredi me interes 2%, ku 70% e shumës së kredisë do të garantohet nga shteti. Shuma e kredisë e përfituar nga aplikuesit nuk do të kalojë nivelin e 25 mln lekëve.

Pra Skema ofron kredi me interes të ulët, të cilat jepen nga bankat tregtare, ndërsa 70% e principalit të huasë garantohet nga shteti përmes Garancisë Sovrane. Në kombinim me instrumente të Bankës së Shqipërisë, interesi do të kufizohet në vetëm 2%, duke e bërë këtë skemë të favorshme për kreditimin e bujqësinë.

Për sa i përket granteve, aplikantët mund të kërkojnë parapagim deri në 30% të grantit të miratuar, pas lidhjes së kontratës me AZHBR, nëse sigurojnë garanci nga kompani sigurimi.

Mbështetja aplikohet si për paketa të plota mekanizimi, ashtu edhe për pajisje të veçanta, sipas kritereve të përcaktuara. Po ashtu AZHBR konfirmon se përfituesit nga skemat e mëparshme mund të aplikojnë sërish, për aq kohë sa pajisjet janë të ndryshme nga ato të financuara më parë.

Në Skemën Kombëtare të Investimeve mund të përfitojnë fermerë individualë; subjekte fizike dhe juridike; shoqëri të Bashkëpunimit Bujqësor.

Po ashtu sipas AZHBR, lejohet aplikimi për më shumë se një masë mbështetëse, nëse plotësohen kriteret për secilën dhe dorëzohet dokumentacioni përkatës.
Kriteret kryesore të pranimit përfshijnë që pronësia ose kontratë qiraje për tokën/objektin të jetë me afat minimumi 5 vjet; Investimi nuk duhet të ketë nisur para lidhjes së kontratës.

Po ashtu aplikuesit duhet të përmbushin kriterin e përmbushjes së detyrimeve tatimore dhe të sigurimeve; Të jetë i padënuar; Të dorëzojë dokumentacion të plotë; Të dorëzojë plan biznesi nëse investimi është mbi 5 milion lekë, pa TVSH.

Më herët Ministria e Bujqësisë miratoi ndryshimet në udhëzimin për Skemën Kombëtare të Investimeve, duke i shtuar edhe 9 masa të reja në ndihmë të fermerëve për investime në ndërtimin e serrave, mbjelljet frutore, për mekanizimin e fermave, agroturizmin dhe mbështetje në akuakulturë, nëpërmjet granteve që mbulojnë 50% të vlerës së financimit për shuma nga 250 mijë lekë deri në 15 milionë lekë për subjekt.

Udhëzimi i mëparshëm parashikonte 8 masa në mbështetje të fermerëve, teksa me masat e reja shtresë së miratuar së fundmi numri i tyre arrin në 17 masa për zhvillimin e sektorit të bujqësisë.
https://monitor.al/hyjne-ne-fuqi-9-masat-e-reja-per-investime-deri-ne-50-te-vleres-ne-bujqesi/

The post Skema në bujqësi, AZHBR: Fermerët mund të kombinojnë 50% grant dhe Garancinë Sovrane appeared first on Revista Monitor.

Rritja e kredisĂ« pĂ«r individĂ« arriti “majat” nĂ« gjysmĂ«n e parĂ« tĂ« vitit

18 August 2025 at 17:37

Rritja e kredisë për individë është përshpejtuar më tej në gjysmën e parë të këtij viti. Sipas Bankës së Shqipërisë, rritja vjetore e kredisë për individë nga bankat ka arritur në 17.4%, ose 1.1 pikë përqindje më shumë se në fund të vitit 2024. Rritja ka qenë e luhatshme në tremujorin e parë dhe më e fortë në atë të dytin.

Në total, kredia për sektorin privat ka vijuar të rritet me norma të larta në terma vjetorë, prej mesatarisht 16% gjatë gjashtë muajve të parë të 2025, normë kjo e ngjashme me atë të gjashtëmujorit paraardhës.

Kredia për biznese vijon të japë kontributin kryesor në zgjerimin vjetor të kredisë për sektorin privat me rreth 9 pikë përqindje, por ky kontribut ka ardhur duke u ngadalësuar krahasuar me gjashtë muaj më parë. Paralelisht, është rritur kontributi i kredisë për individë, në 7 pikë përqindje, duke shënuar një ndër nivelet maksimale historike.

Në analizën e Bankës së Shqipërisë, zgjerimi i kreditimit për individët është mbështetur nga kërkesa e lartë e individëve si për financimin e konsumit ashtu edhe për blerjen e banesave, në kuadër të kushteve financiare të favorshme, rritjes së të ardhurave të disponueshme dhe përmirësimeve në tregun e punës. Në veçanti, oferta e lartë nga bankat është nxitur nga konkurrenca e shtuar mes tyre, si dhe nga përmirësimet e infrastrukturës digjitale dhe asaj teknologjike.

Kredia për shtëpi ka vazhduar të rritet me ritme të shpejta. Zgjerimi vjetor i këtij portofoli, prej 18%, ka ardhur duke u forcuar përgjatë tremujorit të dytë, duke shfaqur edhe një efekt paraprijës të shtrëngimit të kushteve makroprudenciale në muajin korrik.

Banka e Shqipërisë në fillim të muajit maj lançoi disa masa shtrënguese për kredinë hipotekare, të cilat synojnë që të kufizojnë ekspozimin e sektorit bankar në tregun e pasurive të paluajtshme. Masat kanë hyrë në fuqi në fillim të tremujorit të tretë të vitit, që prej datës 1 korrik.

Por, ndërkohë, një rritje të ngjashme po shfaq edhe portofoli i kredisë konsumatorë. Kjo e fundit e ka zgjeruar normat e rritjes me 18%, rreth 3 pikë përqindje më e lartë se e njëjta periudhë një vit më parë.

Sipas Bankës së Shqipërisë, normat e larta të kredisë konsumatorë reflektojnë edhe përmirësimet e karakteristikave të këtij produktit nga bankat, siç është zgjatja e maturitetit dhe shtimi i madhësisë së kredisë së akorduar në këtë segment.

Zgjerimi i kredisë për individë në gjashtëmujorin e parë ka ardhur kryesisht në monedhën Lek. Kështu, kreditimi në monedhën vendase është rritur me rreth 21%, duke kontribuuar në më shumë se 80% të rritjes së kredisë për individë.

Megjithatë, edhe zgjerimi i kredisë në valutë, prej 6.5%, ishte më i lartë se sa stanjacioni që shfaqi në vitin 2024. Ky përmirësim ka reflektuar rritjen e kërkesave për financim në monedhë të huaj, në kushtet e rënies së normave të interesit të kredisë në Euro.

Pavarësisht ecurisë pozitive të kredisë në valutë, pesha e kësaj kredie ndaj totalit të individëve është zvogëluar në 24%, ose rreth 2 pikë përqindje më pak se e njëjta periudhë një vit më parë.

Normat e interesit për kreditë në Lek të individëve në gjysmën e parë të vitit janë shfaqur të luhatshme, por nuk kanë ndryshuar shumë nga vlerat e fundit të vitit të kaluar.

The post Rritja e kredisĂ« pĂ«r individĂ« arriti “majat” nĂ« gjysmĂ«n e parĂ« tĂ« vitit appeared first on Revista Monitor.

“Tregu i lirĂ«â€ i lĂ« nĂ« errĂ«sirĂ« bizneset e KosovĂ«s, mbi 90% shkĂ«puten nga rrjeti elektrik

18 August 2025 at 13:00

Kompania pĂ«r ShpĂ«rndarjen e EnergjisĂ« Elektrike nĂ« KosovĂ« ka bĂ«rĂ« tĂ« ditur se ka filluar shkĂ«putjen e bizneseve nga rrjeti, pĂ«r shkak tĂ« pĂ«rfundimit tĂ« afatit tĂ« pĂ«rcaktuar qĂ« ato tĂ« lidhin marrĂ«veshje me furnizues tjerĂ« tĂ« energjisĂ«. Deri tani janĂ« shkĂ«putur qindra njehsorĂ« nga 1.400 nĂ« total qĂ« do t’i nĂ«nshtrohen kĂ«tij procesi.

 

Qindra biznese në Kosovë janë përballur me ndërprerje të furnizimit me energji elektrike nga data 16 gusht, pasi ka hyrë në fuqi vendimi për liberalizimin e tregut të energjisë.

Kompania për Shpërndarjen e Energjisë Elektrike (KEDS) ka konfirmuar se mbi 90 për qind e mbi 1.400 njehsorëve të identifikuar si biznese tashmë janë shkyçur, ndërsa pjesa tjetër pritet të shkyçet ditëve në vijim nëse nuk arrijnë marrëveshje me furnizues privatë të licencuar nga Zyra e Rregullatorit për Energji (ZRRE).

“Shumica e mbi 1400 njehsorĂ«ve elektrikĂ«, tĂ« identifikuar si prona tĂ« kompanive, janĂ« shkyçur gjatĂ« ditĂ«s sĂ« djeshme, janĂ« diku 90 pĂ«r qind e atyre janĂ« shkyçur. Pjesa tjetĂ«r e mbetur do tĂ« shkyçen nĂ« ditĂ«t nĂ« vijim, nĂ«se nuk arrijnĂ« marrĂ«veshje me ndonjĂ« nga furnizuesit e licencuar nga ZREE-ja”, kanĂ« treguar nga KEDS.

Sipas vendimit, kompanitë me mbi 50 punëtorë ose qarkullim mbi 10 milionë euro në vit nuk mund të furnizohen më nga KEDS si operator publik, por janë të detyruara të lidhen me një nga 22 furnizuesit e licencuar në treg.

Për dy muaj (qershor-korrik), Korporata Energjetike e Kosovës (KEK) kishte vepruar si Furnizues i Mundësisë së Fundit për të shmangur ndërprerjet, por ky afat ka skaduar më 31 korrik.

Aktualisht, në Kosovë janë të licencuara 22 kompani për tregtim me energji, ndërsa tre të tjera janë në proces të licencimit.

Në mesin e tyre përfshihet edhe Operatori për Furnizim me Energji Elektrike (KESCO) dhe KEK-u.

Deri më 31 korrik, mbi 250 biznese private kanë nënshkruar kontratë me KESCO-n, ndërkohë që janë në pritje edhe dhjetëra kërkesa të tjera.

Pas vendimit të Gjykatës Komerciale, Dhoma e Shkallës së Dytë dhe njoftimit të pranuar nga Zyra e Rregullatorit të Energjisë, KEDS ka njoftuar bizneset që nuk kanë lidhur kontrata se do të detyrohen të zbatojnë vendimet duke paralajmëruar se mosveprimi do të rezultojë në shkyçje nga rrjeti duke filluar nga data 16 gusht.

Dhoma Ekonomike e Grave tĂ« KosovĂ«s – G7 ka reaguar ashpĂ«r ndaj vendimit tĂ« ZyrĂ«s sĂ« Rregullatorit pĂ«r Energji (ZRrE) dhe veprimeve tĂ« ndĂ«rmarra nga KEDS pĂ«r ndĂ«rprerjen masive tĂ« furnizimit me energji elektrike ndaj bizneseve, duke theksuar ndikimin disproporcional qĂ« kjo ka tek bizneset nĂ« pronĂ«si tĂ« grave.

Në reagimin zyrtar, G7 shpreh shqetësimin e thellë për situatën e krijuar. Sipas tyre, ky proces, i zbatuar në mënyrë të menjëhershme, shpeshherë në prani të forcave policore, ka krijuar një klimë pasigurie të thellë për sektorin privat dhe ka dërguar sinjale negative tek investitorët vendorë dhe ndërkombëtarë.

Sipas Dhomës, më së shumti të dëmtuara janë gratë sipërmarrëse.

“VeçanĂ«risht tĂ« prekura nga kjo situatĂ« janĂ« bizneset nĂ« pronĂ«si tĂ« grave, tĂ« cilat pĂ«rbĂ«jnĂ« njĂ« pjesĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« ekonomisĂ« vendore”, thuhet nĂ« reagim.

G7 thekson se ato pĂ«rballen me humbje tĂ« tĂ« ardhurave, dĂ«mtim tĂ« zinxhirit tĂ« shĂ«rbimeve dhe prodhimit, si dhe rrezikim tĂ« vendeve tĂ« punĂ«s, “shumica prej tyre tĂ« mbajtura nga gra – si dhe mbyllje tĂ« mundshme tĂ« aktiviteteve ekonomike”.

Dhoma Ekonomike e Grave të Kosovës gjithashtu thekson se kanë pranuar ankesa nga anëtaret për raste ku edhe bizneset me kontrata të vlefshme janë përballur me shkyçje, si dhe raste të tjera ku subjekte që nuk e plotësojnë kriterin ligjor për të kaluar në tregun e lirë janë përfshirë në këtë proces.

Sipas tyre, kjo dĂ«shmon se “tranzicioni drejt tregut tĂ« lirĂ« tĂ« energjisĂ« Ă«shtĂ« zbatuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« papĂ«rgatitur dhe pa analizĂ« tĂ« plotĂ« tĂ« implikimeve pĂ«r ekonominĂ«â€.

NĂ« reagimin e saj, Dhoma Ekonomike e Grave tĂ« KosovĂ«s – G7 paraqet tri kĂ«rkesa konkrete:

-Që ZRrE dhe KEDS të pezullojnë menjëherë ndërprerjen e furnizimit me energji për bizneset dhe të sigurojnë një proces të drejtë, transparent dhe ligjërisht të qartë.

-Që të hapet një dialog i strukturuar dhe gjithëpërfshirës me odat ekonomike dhe organizatat e biznesit, në mënyrë që të hartohet një plan tranzicioni i arsyeshëm për daljen në tregun e lirë të energjisë.

-Që të krijohen mekanizma mbrojtës dhe lehtësues për bizneset e vogla dhe të mesme, me fokus të posaçëm tek ndërmarrjet në pronësi të grave, për të shmangur dëme të pariparueshme në aktivitetin e tyre ekonomik.

Edhe Oda Ekonomike e Kosovës (OEK) ka reaguar me shqetësim të madh ndaj situatës së krijuar pas vendimit të Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRrE) për ndërprerjen e energjisë elektrike, duke e cilësuar atë si të jashtëligjshëm dhe të dëmshëm për bizneset, ekonominë dhe qytetarët e vendit.

Në reagimin e saj, OEK ka bërë të ditur se ka pranuar ankesa të shumta nga bizneset, të cilat raportojnë se zyrtarë të KEDS-it, të shoqëruar nga policia, kanë ndërprerë energjinë elektrike në objektet e tyre.

Kjo prani e forcave policore, sipas Odës, ka krijuar një imazh tepër negativ tek investitorët e huaj dhe ka ulur besimin për sjelljen e investimeve të reja në Kosovë.

“Ky veprim jo vetĂ«m qĂ« ka dĂ«mtuar bizneset dhe shpresat pĂ«r investime tĂ« huaja, por ka penguar edhe zgjerimin e investimeve vendore. PĂ«r mĂ« tepĂ«r, kemi raste kur edhe bizneset me kontrata tĂ« vlefshme janĂ« pĂ«rballur me ndĂ«rprerje tĂ« energjisĂ«, si dhe raste kur bizneseve qĂ« nuk plotĂ«sojnĂ« kriterin ligjor pĂ«r daljen nĂ« tregun e lirĂ« u Ă«shtĂ« ndĂ«rprerĂ« furnizimi”.

OEK ka vlerësuar se procesi i liberalizimit të tregut të energjisë elektrike nuk është menaxhuar siç duhet nga ZRrE, duke e cilësuar atë si të papërgatitur dhe arbitrar.

“Bizneset pĂ«rbĂ«jnĂ« 60% tĂ« ekonomisĂ« sĂ« KosovĂ«s dhe punĂ«sojnĂ« mbi 143 mijĂ« qytetarĂ«. NjĂ« vendim si ky i sotmi, u ka shĂ«rbyer vetĂ«m armiqve tĂ« KosovĂ«s”.

Kurse, Dhoma e Tregtisë dhe Industrisë Kosovë përmes një reagimi ka thënë se procesi ka një mori shkeljesh ligjore dhe procedural, derisa ka apeluar Qeverinë e Kosovës dhe ZRRE-në që të pezullojnë menjëherë zbatimin e vendimit dhe të hapin një proces të rishqyrtimit transparent.

“Ne ritheksojmĂ« se forma e zgjedhur nga ZRRE, e pĂ«rkrahur nĂ« heshtje nga tĂ« gjitha institucionet relevante, do tĂ« shkaktojĂ« pasoja tĂ« rĂ«nda pĂ«r ekonominĂ« e vendit, pĂ«rfshirĂ« rritje tĂ« ndjeshme tĂ« çmimit tĂ« energjisĂ« elektrike, rritje tĂ« çmimit tĂ« produkteve, rrezikimin e mijĂ«ra vendeve tĂ« punĂ«s, uljen e prodhimit vendor dhe mbytjen e tij nga importet qĂ« po rriten çdo ditĂ« dhe mbylljen e njĂ« numri tĂ« madh veprimtarish biznesore”.

Po ashtu edhe Lidhja e Bizneseve të Kosovës (LBK) ka reaguar ashpër ndaj vendimit të Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRRE) për ndërprerjen e furnizimit me energji elektrike për bizneset, duke e cilësuar si të jashtëligjshëm, arbitrar dhe shkatërrues për ekonominë e vendit.

Sipas LBK-së, këto masa godasin rëndë prodhimin vendor, minojnë besimin e investitorëve të huaj, dëmtojnë imazhin ndërkombëtar të Kosovës dhe cenojnë mirëqenien e qytetarëve.

“Bizneset qĂ« pĂ«rbĂ«jnĂ« 56% tĂ« ekonomisĂ« dhe punĂ«sojnĂ« mbi 140 mijĂ« persona nuk duhet tĂ« pĂ«rballen me masa tĂ« padrejta dhe tĂ« paarsyeshme. Ky vendim i sotĂ«m nuk i shĂ«rben KosovĂ«s – pĂ«rkundrazi, i shĂ«rben interesave tĂ« individĂ«ve tĂ« caktuar dhe shteteve fqinje”.

Organizata i ka bërë thirrje spektrit politik, Presidentes dhe Kryeministrit në detyrë që të ndërhyjnë menjëherë, duke kërkuar: Formimin e institucioneve sa më shpejt, shkarkimin e bordit të ZRRE-së dhe ndalimin e menjëhershëm të ndërprerjes së energjisë për bizneset.

“ZRRE me vendime arbitrare po shkatĂ«rron prodhimin dhe ekonominĂ« e KosovĂ«s. KĂ«rkojmĂ« ndaljen e menjĂ«hershme tĂ« kĂ«tyre veprimeve dhe dialog me bizneset”.

Shkyçjen e qindra bizneseve nga rrjeti i furnizimit me energji elektrike nga KEDS e ka quajtur persekutim Lidhja Demokratike e Kosovës (LDK) teksa kjo parti i bëri thirrje Prokurorisë Speciale që të merret sa më parë me institucione siç janë Zyra e Rregullatorit të Energjisë dhe asessi të mos mbetet e pa ndëshkuar.

Ndërsa Partia Demokratike e Kosovës shkyçjen e bizneseve nga rrjeti i energjisë elektrike e ka cilësuar si një katastrofë kombëtare ekonomike duke theksuar se kjo situatë rrezikon mbi 100 mijë familje në Kosovë, për shkak të mungesës së furnizimit me energji dhe ndërprerjes së aktivitetit ekonomik të bizneseve.

Në Kosovë, liberalizimi i tregut të energjisë është paraparë me Ligjin për energjinë elektrike të miratuar në vitin 2016, por zbatimi i tij është shtyrë për shkak të rrethanave të ndryshme.

NĂ« vendet e Bashkimit Evropian, procesi i liberalizimit tĂ« tregut tĂ« energjisĂ« ka filluar nĂ« fund tĂ« viteve ’90 me qĂ«llim rritjen e konkurrencĂ«s, efikasitetit, sigurisĂ« dhe zgjedhjes pĂ«r konsumatorĂ«t.

Në Ballkanin Perëndimor ky proces është ende në zhvillim e sipër./ Fatos Shala

 

The post “Tregu i lirĂ«â€ i lĂ« nĂ« errĂ«sirĂ« bizneset e KosovĂ«s, mbi 90% shkĂ«puten nga rrjeti elektrik appeared first on Revista Monitor.

Rritje fiktive e eksporteve, pas ndryshimit të raportimit me Kosovën, ecuria reale është me rënie

18 August 2025 at 12:21

Eksportet janë rritur në korrik për të tretin muaj radhazi. Edhe ecuria e korrikut është ndikuar nga rritja e fortë e lëndëve djegëse drejt Kosovës si dhe shtimi i shitjeve të produkteve ushqimore në vendet e tjera.

Në rritje ishin dhe eksportet e grupit makineri e pjesë këmbimi. Sektori që punon me material porositësi, kryesisht tekstile e këpucë po rimëkëmbet lehtë.

Ndërsa në rënie të fortë vazhdojnë materialet e ndërtimit e metalet, të ndikuara nga frenimi i aktivitetit të Kurum.

Të dhënat e INSTAT bënë të ditur se në Korrik 2025 eksportet e mallrave arritën vlerën 35 mld lekë, duke u rritur me 5,7 %, në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Sipas INSTAT, GjatĂ« muajit Korrik 2025, nĂ« rritjen e eksporteve prej 5,7 %, pozitivisht kanĂ« ndikuar grupet: “Minerale, lĂ«ndĂ« djegĂ«se, energji elektrike” me +12,8 pikĂ« pĂ«rqindje, “Makineri, pajisje dhe pjesĂ« kĂ«mbimi” me +1,2 pikĂ« pĂ«rqindje dhe “Ushqime, pije, duhan” me +0,8 pikĂ« pĂ«rqindje, etj. Negativisht kanĂ« ndikuar grupet:

“Materiale ndĂ«rtimi dhe metale” me -8,0 pikĂ« pĂ«rqindje dhe “Produkte kimike dhe plastike” me -1,3 pikĂ« pĂ«rqindje.
Për 7 mujorin, tendenca mbetet pozitive.

Eksportet, gjatĂ« kĂ«tij shtatĂ«mujori janĂ« rritur me 2,6 %, krahasuar me njĂ« vit mĂ« parĂ«. Grupet qĂ« kanĂ« ndikuar nĂ« rritjen vjetore tĂ« eksporteve, janĂ«: “Minerale, lĂ«ndĂ« djegĂ«se dhe energji elektrike” me +9,2 pikĂ« pĂ«rqindje, “Ushqime, pije, duhan” me +1,1 pikĂ« pĂ«rqindje, etj. NdĂ«rsa negativisht kanĂ« ndikuar grupet: “Materiale ndĂ«rtimi dhe metale” me -6,3 pikĂ« pĂ«rqindje, “Produkte kimike dhe plastike” me -0,7 pikĂ« pĂ«rqindje, etj.

Kosova “shpĂ«ton eksportet, por Ă«shtĂ« thjesht efekt metodologjie, tendenca reale nĂ« rĂ«nie

Rritja e eksporteve Ă«shtĂ« ndikuar nga Kosova, shitjet drejt tĂ« cilĂ«s u rritĂ«n me 72.5% nĂ« shtatĂ«tĂ«mujor, e ndikuar kryesisht nga grupi “mineralet, lĂ«ndĂ«t djegĂ«se e energjia”.
Nga 6 miliardë që janë rritur eksportet në total në vlerë, shitjet e Kosovës janë zgjeruar me 17.3 miliardë lekë, për 7 mujorin, duke amortizuar rënien e eksporteve drejt shteteve të tjera, kryesisht drejt Italisë (-10.3 miliardë lekë), Maqedonisë së veriut (-2.5 miliardë lekë).

Eksportet drejt Kosovës unë 17.2% të totalit në 7 mujorin 2025, nga 10% të njëjën periudhë të një viti më parë, duke u renditur e dyta pas Italisë (38.8%).
Por, rritja e fortë e eksporteve me Kosovën ka të bëjë me faktin se që nga 1 janari 2025 tranzitet e karburantit drejt Kosovës raportohen edhe si ri eksporte, duke ndikuar në zgjerimin e fortë të eksporteve në vlerë.

Duke hequr efektin e ndryshimit të metodologjisë, që nuk janë eksportet reale drejt Kosovës, por tranzit i produkteve përmes Shqipërisë, tendenca reale e eksporteve vijon me rënie, me rreth 8-10 miliardë lekë.

Lëndët djegëse, energjia e mineralet, rritja nga Kosova
“Minerale, lĂ«ndĂ« djegĂ«se e energji” Ă«shtĂ« grupi me rritjen mĂ« tĂ« madhe nĂ« gjashtĂ« muajt e parĂ« tĂ« kĂ«tij viti. PĂ«r janar-korrik, eksportet arritĂ«n nĂ« gati 66 miliardĂ« lekĂ«, me njĂ« rritje prej 48% nĂ« krahasim me tĂ« njĂ«jtĂ«n periudhĂ« tĂ« njĂ« viti mĂ« parĂ«.

Ndryshe nga vitet e mĂ«parshme, kur efektin kryesor e kishin shitjet e Bankers Petroleum nĂ« SpanjĂ«s, ose energjia, ndikimin kryesor nĂ« kĂ«tĂ« tendencĂ« e ka dhĂ«nĂ« Kosova, qĂ« ka pasur njĂ« zgjerim tĂ« fortĂ« tĂ« shitjeve tĂ« grupmallit “LĂ«ndĂ«t djegĂ«se minerale, vajrat minerale dhe produktet e distilimit tĂ« tyre”, qĂ« siç u shpjegua mĂ« lart ka tĂ« bĂ«jĂ« me riklasifikimin e eksporteve drejt shtetit fqinjĂ«.

Fasoni rritje e lehtë

Eksportet e tekstile e këpucë kanë shënuar luhatje të shumta përgjatë muajve të parë të këtij viti, me rënie e rritje të lehta. Në korrik, ky grup u rrit lehtë me 1.2%.
Për shtatëmujorin tendenca është negative, me një rënie prej 1% me bazë vjetore.

Ekspertët e tregut kanë pohuar se sezoni i prodhimit për veshjet dhe këpucët e stinës së dimrit sivjet është përqendruar në 4 muaj nga 5 muaj që zgjat zakonisht. Sezoni i prodhimit për veshjet e stinës së dimrit nga kompanitë e manifakturës sivjet nisi në muajin Prill dhe pritet të përfundojë më 15 Shtator.

Nga sektori është parashikuar një rritje eksportesh në nivelet 3 deri 5%, e ndikuar nga rritja e shitjeve në periudhën janar-shkurt 2025, krahasuar me vitin e kaluar. Këpucët janë produkti më i kërkuar, pas një rënieje në shitje gjatë viteve 2023 dhe 2024.

Materiale ndërtimi dhe metale, tkurrje e fortë 34%

“Materialet e ndĂ«rtimit dhe metalet” kanĂ« vijuar tendencĂ«n rĂ«nĂ«se edhe kĂ«tĂ« vit, tĂ« ndikuar nga reduktimi i aktivitetit tĂ« Kurum, pĂ«rpunuesit tĂ« çelikut, qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« nga eksportuesit mĂ« tĂ« mĂ«dhenj nĂ« vend.
Për shtatë mujorin, ky grup ra me 33%. Sektori po vuan nga kërkesa e dobët rajonale dhe tkurrja e çmimeve.

Ushqime pije e duhan, ngadalësojnë rritjen

“Ushqime pije e duhan”, njĂ« nga grupet me ecurinĂ« mĂ« tĂ« mirĂ« vitet e fundit po shĂ«non rritje. NĂ« janar-korrik, ky grup u rrit me 8.15%, teksa nĂ« korrik zgjerimi u ngadalĂ«sua nĂ« 5.9%, nga rreth 23% qĂ« ishte nĂ« qershor. Ecuria Ă«shtĂ« ndikuar nga riorganizimi i fermave tĂ« vogla Ă« ferma mĂ« tĂ« mĂ«dha pĂ«r eksporte, shtimi i kontratave dhe zgjerimi i zonave qĂ« eksportojnĂ«, si dhe shtimi i investimeve nĂ« magazina e zgjerimi i tregjeve deri nĂ« vendet nordike.

Makineri, pajisje, pjesë këmbimi rritje e fortë

“Makineri, pajisje, pjesĂ« kĂ«mbimi” shtĂ« grupi qĂ« e ka marrĂ« vetĂ«n nĂ« korrik, pasi kishte shfaqur shenja stanjacioni dy vitet e e fundit. NĂ« korrik grupi u rrit me 12.6%, ndĂ«rsa pĂ«r 7 mujorin zgjerimi Ă«shtĂ« 5.1%. Ky grup po vuan zhvlerĂ«simi i euros, rritja e kostove dhe mungesa e fuqisĂ« punĂ«tore.

Ulet deficiti tregtar

Në këtë shtatëmujor eksportet e mallrave arritën vlerën 239 mld lekë, duke u rritur me 2,6 %, ndërkohë importet e mallrave arritën vlerën 515 mld lekë, duke u ulur me 2,1 %, krahasuar me një vit më parë. Deficiti tregtar arriti vlerën 276 mld lekë, duke u ulur me 5,8 %, krahasuar me të njëjtën periudhë të 2024.

Në Korrik 2025 eksportet e mallrave arritën vlerën 35 mld lekë, duke u rritur me 5,7 %, në krahasim me të njëjtën periudhë të një viti më parë dhe duke u ulur me 0,5 %, në krahasim me Qershor 2025.

Importet e mallrave arritën vlerën 83 mld lekë, duke u ulur me 2,4 %, në krahasim me një vit më parë dhe duke u rritur me 9,1 %, në krahasim me Qershor 2025. Defiçiti tregtar i këtij muaji është 48 mld lekë, duke u ulur me 7,5 %, krahasuar me Korrik 2024 dhe duke u rritur 17,3 %, në krahasim me Qershor 2025.

The post Rritje fiktive e eksporteve, pas ndryshimit të raportimit me Kosovën, ecuria reale është me rënie appeared first on Revista Monitor.

Turizmi, të huajt në hotele u rritën me 37.4%, në krye Kosova dhe Italia

18 August 2025 at 11:47

Hotelet raportuan rritje të vizitorë ve dhe netqëndrimeve të të huajve në muajin qershor ku në krye të grupeve vijuan të mbeten Kosova dhe Italia me respektivisht 19 për qind dhe 13 për qind. Nisja e turizmit të organizuar që në maj duket se bëri që edhe polakët të ishin grupi i tretë sipas shteteve të cilët regjistronin 10 për qind të vizitorëve të raportuar.

Të dhënat tregojnë një tendencë të raportuar edhe nga turoperatorët ku për herë të parë edhe francezët janë bërë një grup i rëndësishëm me 6 për qind teksa gjermanët qëndrojnë para tyre me 8 për qind të vizitorëve.

Të dhënat zyrtare të Institutit të Statistikave mbi strukturat akomoduese për muajin qershor tregojnë se vizitorët gjithsej u rritën me 37,2 %, ku ata jo-rezidentë shënuan një rritje prej 37,4 % dhe rezidentë 36,7 %. Net qëndrimet gjithsej u rritën me 38,2 %, ku ato jo-rezidentë u rritën me 38,3 %, ndërsa ato nga rezidentët me 38,0 %.

“Rritja mĂ« e madhe e vizitorĂ«ve jo-rezidentĂ« u shĂ«nua nĂ« zonat bregdetare (+42,4 %) dhe nĂ« hotelet dhe akomodimet e ngjashme (+35,0 %). VizitorĂ«t e huaj sipas vendit tĂ« rezidencĂ«s NĂ« Qershor 2025, shumica e vizitorĂ«ve jo-rezidentĂ« tĂ« cilĂ«t u akomoduan nĂ« strukturat pritĂ«se nĂ« ShqipĂ«ri vijnĂ« nga Kosova (19 %), Italia (13 %), Polonia (10 %). Gjermania dhe Franca kontribuuan pĂ«rkatĂ«sisht me 8 % dhe 6 % tĂ« vizitorĂ«ve, ndĂ«rsa 44 % e tyre ishin nga vende tĂ« tjera.

KĂ«to tĂ« dhĂ«na reflektojnĂ« prirjen e rritjes sĂ« turizmit hyrĂ«s nga tregjet kryesore tĂ« rajonit dhe EvropĂ«s. Norma e shfrytĂ«zimit tĂ« dhomave nĂ« hotele arriti nĂ« 39,5 %, krahasuar me 35,9 % nĂ« Qershor 2024” thuhet nĂ« njoftimin e INSTAT.

Të dhënat zyrtare të turizmit këtë vit kanë qenë të luhatura. Turoperatorët kanë raportuar se viti 2025 në total ndoshta do të shënojë një shifër më të mirë se viti që lamë pas por vera 2025 është shfaqur më e zbehtë të paktën për disa rajone.

Rezervimet individuale kanë qenë më të ulëta gjatë korrikut teksa piku i sezonit mendohet se është regjistruar vetëm në gusht. Gjithsesi situatën reale pritet që ta tregojnë të dhënat vetëm pas mbylljes së sezonit.

The post Turizmi, të huajt në hotele u rritën me 37.4%, në krye Kosova dhe Italia appeared first on Revista Monitor.

Before yesterdayMain stream

Rënie e fortë e nxënësve në arsimin 9-vjeçar, 3% më pak në 2024-2025

8 August 2025 at 16:59

Numri i nxĂ«nĂ«sve tĂ« regjistruar nĂ« tĂ« gjithĂ« sistemin arsimor nĂ« ShqipĂ«ri ka shĂ«nuar njĂ« rĂ«nie 1.5% nĂ« total pĂ«r vitin shkollor 2024–2025, duke zbritur nĂ« 528,602 nga 536,780 qĂ« ishte njĂ« vit mĂ« parĂ«. MegjithatĂ«, kjo ulje Ă«shtĂ« mĂ« e theksuar nĂ« arsimin 9-vjeçar, ku tĂ« dhĂ«nat tregojnĂ« njĂ« tkurrje tĂ« ndjeshme me rreth 3% vetĂ«m nĂ« njĂ« vit shkollor.

Tkurrja e ishte shumĂ« e fortĂ« nĂ« arsimin fillor janĂ« regjistruar 136,379 nxĂ«nĂ«s, nga 141,089 qĂ« ishin vitin e kaluar, duke reflektuar njĂ« rĂ«nie me mbi 4,700 nxĂ«nĂ«s ose -3%. NdĂ«rkohĂ«, nĂ« ciklin e lartĂ« tĂ« arsimit bazĂ« (klasat VI–IX), numri i nxĂ«nĂ«sve ka rĂ«nĂ« nga 116,983 nĂ« 114,238 ose -2%. NĂ« total, arsimi 9-vjeçar ka humbur mbi 7,400 nxĂ«nĂ«s brenda njĂ« viti, duke e bĂ«rĂ« atĂ« segmentin me rĂ«nien mĂ« tĂ« fortĂ« nĂ« sistemin arsimor.

Rënie është shënuar edhe në arsimin e mesëm, ku këtë vit janë regjistruar 91,125 nxënës nga 92,595 një vit më parë ose -3%. Brenda këtij niveli, janë ulur regjistrimet si në gjimnazet e përgjithshme, që nga 75,348 kanë zbritur në 73,203, ashtu edhe në shkollat profesionale, nga 17,247 në 17,922, ndonëse ka një rritje të lehtë që mund të reflektojë një interesim në rritje për arsimin profesional.

Nga ana tjetĂ«r, arsimi i lartĂ« ka vijuar tendencĂ«n rritĂ«se tĂ« regjistrimeve. PĂ«r vitin 2024–2025 janĂ« regjistruar 122,613 studentĂ«, kundrejt 120,063 vitin e kaluar.

NdĂ«r ta, 70,9 % ndjekin studimet nĂ« institucione publike tĂ« arsimit tĂ« lartĂ«. NĂ« ciklin e studimeve “Bachelor”, pĂ«r tĂ« njĂ«jtĂ«n periudhĂ«, janĂ« regjistruar 68.080 studentĂ«, duke shĂ«nuar njĂ« rĂ«nie prej 0,8 %, krahasuar me vitin akademik 2023-2024.

Ashtu si nĂ« vitin e kaluar, fusha mĂ« e preferuar e studimit mbetet “Biznes, administrim dhe ligj”, ku Ă«shtĂ« pĂ«rqendruar rreth njĂ« e katĂ«rta e tĂ« gjithĂ« studentĂ«ve. NdĂ«r fushat e tjera tĂ« preferuara janĂ«:  “ShĂ«ndet dhe mirĂ«qenie” me 20,7 % , “Inxhinieri, prodhim dhe ndĂ«rtim” me 18,8 %.

Tendenca e përgjithshme tregon një zhvendosje të interesit te të rinjve drejt fushave teknike dhe shëndetësore, ndërsa disiplinat tradicionale humanitare dhe sociale po humbasin terren.

Të dhënat mbi regjistrimet në arsim pasqyrojnë qartë një rënie të vazhdueshme të popullsisë në moshë shkollore, e cila po ndikon drejtpërdrejt në numrin e regjistrimeve, veçanërisht në arsimin 9-vjeçar. Kjo prirje ngre shqetësime për të ardhmen e sistemit arsimor dhe për nevojën e reformave që të adresojnë mungesën e brezave të rinj në shkolla.

The post Rënie e fortë e nxënësve në arsimin 9-vjeçar, 3% më pak në 2024-2025 appeared first on Revista Monitor.

Tani mund të shihni në kohë reale ku ndodhet dhe për sa minuta vjen autobusi juaj

7 August 2025 at 13:58

Pas integrimit të linjave të transportit publik ndërqytetas në fillim të këtij viti, Google Maps ka përmirësuar ndjeshëm informacionin për transportin urban në Shqipëri, duke shtuar të dhëna në kohë reale për oraret, ndalesat dhe pozicionin e mjeteve.

Tashmë përdoruesit në Tiranë dhe qytete të tjera mund të shohin në aplikacion kur mbërrin autobusi, nëse ka vonesa, sa persona ndodhen brenda mjetit (nëse është i mbingarkuar apo jo), si dhe orarin e saktë të autobusit pasardhës, së bashku me vendndodhjen aktuale të mjetit që po presin.

Kjo përbën një përmirësim të ndjeshëm krahasuar me situatën e mëparshme, ku të dhënat për linjat urbane ishin të pasakta, shpesh konfuze edhe për vendasit.

Para datës 8 janar 2025, transporti publik në Shqipëri nuk ishte fare i integruar në Google Maps. Aplikacioni nuk shfaqte as linjat e autobusëve, as ndalesat, as oraret, duke e bërë orientimin pothuajse të pamundur për përdoruesit,  veçanërisht për turistët e huaj që mbështeten tek platformat dixhitale për lëvizje urbane.

Mungesa e këtij informacioni thellonte kaosin në një sistem transporti që edhe vetë vendasit e kishin të vështirë ta kuptonin.

Me përditësimin më të fundit të Google Maps, përdoruesit kanë më në fund akses në informacion të saktë dhe në kohë reale për transportin publik në Shqipëri, duke e bërë orientimin shumë më të lehtë.

Tani, për të shkuar nga qendra e Tiranës në Komunën e Parisit, Google Maps tregon qartë linjën A1 (Selitë), kohëzgjatjen (12 minuta) dhe faktin që autobusi është në kohë, pak i mbushur dhe me ndalesat e listuara saktësisht.

Po ashtu, pĂ«r itinerarin Ali Demi – Aeroporti i TiranĂ«s, aplikacioni sugjeron kombinimin mĂ« tĂ« shpejtĂ«: linjĂ«n 5A ( Ish Uzina e AutotraktorĂ«ve), ndalesat pĂ«rkatĂ«se dhe lidhjen direkte me autobusin e linjĂ«s aeroportit qĂ« niset me orar tĂ« saktĂ«.

Google Maps me të dhëna në kohë reale është një zhvillim i vonuar, por i mirëpritur jo vetëm nga vendasit por edhe nga vizitorët e huaj.

Më herët, për turistët, mungesa e të dhënave në Google Maps u shkaktonte vështirësi serioze në orientim, duke i detyruar të shmangnin krejtësisht transportin public.

Leticia, njĂ« turiste nga Italia, ndau nĂ« TikTok pĂ«rvojĂ«n e saj pozitive nĂ« ShqipĂ«ri, por theksoi se “transporti publik ishte sfida mĂ« e madhe”, pĂ«r shkak tĂ« mungesĂ«s sĂ« informacionit tĂ« qartĂ« dhe tĂ« besueshĂ«m nĂ« aplikacion. Me pĂ«rmirĂ«simet e fundit, raste si ky pritet tĂ« jenĂ« gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« rralla.

Ky është një hap konkret drejt modernizimit të infrastrukturës dixhitale të transportit dhe një ndihmë reale për të gjithë përdoruesit, vendas dhe të huaj.

Me rritjen e Shqipërisë si një destinacion turistik në vitet e fundit, nevoja për të përmirësuar qasjen dhe transparencën në transportin publik është bërë e domosdoshme.

Për shkak të mungesës së një linje hekurudhore funksionale, autobusët mbeten mjeti i vetëm real i transportit publik ndërurban, ndaj përfshirja e tyre në Google Maps ishte një hap i rëndësishëm por edhe i vonuar drejt lehtësimit të lëvizjes për vizitorët dhe përmirësimit të përvojës urbane.

 

The post Tani mund të shihni në kohë reale ku ndodhet dhe për sa minuta vjen autobusi juaj appeared first on Revista Monitor.

Banka e Shqipërisë miraton hyrjen e bankës turke Ziraat në Shqipëri

6 August 2025 at 17:09

KĂ«shilli MbikĂ«qyrĂ«s i BankĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« vendosi tĂ« mĂ«rkurĂ«n tĂ« japĂ« miratimin paraprak pĂ«r licencimin e degĂ«s sĂ« bankĂ«s sĂ« huaj “Dega e BankĂ«s Turkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankasi A.S., Albania” pĂ«r tĂ« ushtruar veprimtari bankare dhe financiare nĂ« RepublikĂ«n e ShqipĂ«risĂ«.

Sipas ligjit “PĂ«r bankat nĂ« RepublikĂ«n e ShqipĂ«risĂ«â€, licencimi i bankĂ«s dhe i degĂ«s sĂ« bankĂ«s sĂ« huaj kalon nĂ« dy faza: miratimi paraprak i licencĂ«s dhe dhĂ«nia e licencĂ«s.
Ligji parashikon se, dega e bankës së huaj që ka marrë miratimin paraprak për licencë, brenda 12 muajve duhet të plotësojë të gjitha kushtet e parashikuara në ligjin

“PĂ«r bankat nĂ« RepublikĂ«n e ShqipĂ«risĂ«â€ dhe aktet nĂ«nligjore nĂ« zbatim tĂ« tij, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« pajiset me licencĂ«n pĂ«r fillimin e veprimtarisĂ« bankare nĂ« vendin tonĂ«.

Gjatë kësaj periudhe, Ziraat duhet të plotësojë kushtet kryesore për të mundësuar nisjen e aktivitetit të saj, duke filluar nga derdhja e kapitalit të kërkuar, punësimi i stafit të nevojshëm, krijimi i kushteve teknike dhe organizative për të kryer veprimtari bankare, duke përfshirë sigurimin e ambienteve ku do të ushtrohet veprimtaria, etj.

Që nga viti 2015 e në vazhdim, sektori bankar në Shqipëri ka ndjekur një cikël konsolidimi dhe përqendrimi. Mes viteve 2015 dhe 2022, numri i bankave tregtare në vend u ul nga 16 në 11.

Licencimi i Ziraat përfaqëson një pikë të rëndësishme kthese për strukturën e tregut bankar në vend, duke bërë që numri i bankave në treg të rritet përsëri në 12.

Hyrja në treg e Ziraat dëshmon rritjen e interesit për sektorin bankar në Shqipëri, në vijim të një cikli pozitiv disavjeçar, që po shoqërohet me ritme të larta të rritjes së kredisë dhe përmirësim të treguesve të përfitueshmërisë.

Ziraat Bank (në turqisht Banka Bujqësore) është bankë me kapital shtetëror dhe 100% e aksioneve zotërohen nga Fondi Turk i Pasurisë, fond publik në pronësi të shtetit të Turqisë. Ziraat e ka origjinën e saj qysh në shekullin e 19-të, në epokën e Perandorisë Osmane.

Ajo u themelua në vitin 1863, fillimisht si një fond kooperativ për financimin e bujqësisë, ndërsa në vitin 1888 u shndërrua zyrtarisht në bankë, me emrin që mban edhe sot, Ziraat.

Ziraat Bank është banka më e madhe në Turqi, ku mban afërsisht 16.5% të tregut, me asete totale për një vlerë prej rreth 133 miliardë USD, në fund të vitit 2024.

Në bilancin e konsoliduar, në nivel grupi (duke përfshirë edhe bankat dhe kompanitë e tjera të zotëruara prej saj brenda dhe jashtë Turqisë), Ziraat raporton asete totale për afërsisht 147 miliardë USD.

Përveç bankave dhe kompanive financiare në Turqi, Ziraat zotëron banka të kontrolluara prej saj në Gjermani, Rusi, Kazakistan, Uzbekistan,

Gjeorgji, Azerbajxhan, Bosnje Hercegovinë, Mal të Zi dhe Kosovë. Banka turke është e pranishme me degët e saj (që nuk veprojnë si banka të ndara) dhe në Angli, Irak, Greqi, Bullgari, Arabinë Saudite, Qipron Turke, Bahrein, ndërsa ka zyra përfaqësie edhe në Emiratet e Bashkuar Arabe dhe në Egjipt.

https://monitor.al/banka-e-shqiperise-do-te-licencoje-kete-jave-banken-turke-ziraat/

The post Banka e Shqipërisë miraton hyrjen e bankës turke Ziraat në Shqipëri appeared first on Revista Monitor.

BSH mban normën bazë në 2.5%, Sejko: Inflacioni ishte më i ulët se pritjet tona

6 August 2025 at 16:38

Këshilli Mbikëqyrës i Bankës së Shqipërisë vendosi sot të mbajë të pandryshuar normën bazë të interesit në nivelin 2.5%.

Në fjalën e tij pas mbledhjes së sotme, Guvernatori, Gent Sejko, tha se niveli i inflacionit këtë vit rezultoi disi më i ulët se parashikimet e Bankës së Shqipërisë, si pasojë e reduktimit të marzheve të fitimit të bizneseve, e vijimit të goditjeve pozitive të ofertës, si dhe e rënies më të shpejtë se pritjet të inflacionit në Eurozonë.

Inflacioni i çmimeve të konsumit shënoi nivelin mesatar 2.3% në tremujorin e dytë të vitit, duke regjistruar një rritje të lehtë dhe të pritur krahasuar me tremujorin e parë. Megjithatë, edhe pas kësaj rritjeje, norma e inflacionit vijon të qëndrojë nën objektivin prej 3% të Bankës së Shqipërisë.

Banka e Shqipërisë vëren se rritja e inflacionit u diktua nga rritja më e shpejtë e çmimeve të ushqimeve dhe të qirave, ndërkohë që inflacioni i artikujve të tjerë të shportës ishte relativisht i qëndrueshëm.

Banka e Shqipërisë vlerëson se, informacioni indirekt mbi zhvillimet ekonomike sugjeron se rritja ekonomike për tremujorin e dytë ka qenë në nivele të ngjashme me rritjen prej 3.4% të tremujorit të parë.

“Rritja ekonomike e gjysmĂ«s sĂ« parĂ« tĂ« vitit Ă«shtĂ« mbĂ«shtetur nga zgjerimi i konsumit dhe investimeve, si dhe i eksportit tĂ« shĂ«rbimeve.

Ky profil kërkese agregate ka nxitur zgjerimin e sektorëve të ndërtimit e të shërbimeve, ndërkohë që sektori i bujqësisë dhe ai i industrisë kanë vijuar të tkurren gjatë tremujorit të parë.

NĂ« kĂ«ndvĂ«shtrimin makroekonomik, rritja ekonomike Ă«shtĂ« mbĂ«shtetur nga bilancet e shĂ«ndosha tĂ« sektorit privat, besimi pozitiv pĂ«r tĂ« ardhmen i familjeve dhe bizneseve, zgjerimi i tĂ« ardhurave nga turizmi, si dhe kushtet e favorshme tĂ« financimit,” tha Sejko.

Sipas tij, politika e kujdesshme monetare e Bankës së Shqipërisë ka pasur një rol parësor në përmirësimin e kushteve të financimit.

Lehtësimi i qëndrimit të politikës monetare gjatë katër tremujorëve të fundit ka ulur kostot e financimit të sektorit bankar dhe yield-in e bonove 12-mujore të thesarit, i cili shërben si referencë për normat e interesit të kredive.

Paralelisht me të, normalizimi i pritjeve për inflacionin ka ndihmuar në kontrollin e segmentit afatgjatë të kurbës së normave të interesit dhe ka nxitur funksionimin normal të tregjeve financiare.

Së fundi, sipas Guvernatorit, rritja e prezencës së Bankës së Shqipërisë në tregun e brendshëm valutor ka ndihmuar në absorbimin e presioneve forcuese të kursit të këmbimit, duke mundësuar një nivel më të qëndrueshëm të tij.

Për rrjedhojë, Banka e Shqipërisë gjykon se tregjet financiare vijojnë të karakterizohen nga likuiditet i bollshëm, prime të reduktuara rreziku, bilance të shëndosha të sektorit bankar, si dhe një përqasje pozitive të tij ndaj kreditimit.

Kredia për sektorin privat vijoi të rritet më tej gjatë tremujorit të dytë. Ritmi i rritjes së portofolit të kredisë shënoi nivelin 15.4%, me një ngadalësim të lehtë krahasuar me tremujorin e parë, por, sipas Bankës së Shqipërisë, duke qenë më se i mjaftueshëm për të mbuluar nevojat për fonde të bizneseve e familjeve.

Në veçanti, kreditimi i sektorit privat vijon të mbetet i fokusuar në mbulimin e nevojave të bizneseve për investime, si dhe të familjeve për konsum e blerje banesash.

Sipas Bankës së Shqipërisë, aktiviteti ekonomik në vend pritet të vijojë të rritet në horizontin afatmesëm, me ritme solide dhe pranë potencialit. Rritja ekonomike do të nxitet nga zgjerimi i mëtejshëm i konsumit, investimeve dhe eksportit të turizmit, dhe do të mundësojë një rritje të mëtejshme të punësimit e të pagave.

Inflacioni parashikohet të kthehet në objektivin prej 3% gjatë gjysmës së parë të vitit 2026.

Kjo ecuri do të ndihmohet nga një balancim më i mirë mes kërkesës dhe ofertës për mallra e shërbime, nga stabilizimi i inflacionit në tregjet ndërkombëtare, nga një ecuri më e qëndrueshme e kursit të këmbimit, si dhe nga ankorimi më i mirë i pritjeve për inflacionin.

Megjithatë, Guvernatori theksoi përsëri se panorama e rreziqeve për të ardhmen mbetet komplekse.

Në veçanti, rritja e barrierave tregtare në tregjet e huaja dhe rritja e tensioneve gjeopolitike mbeten faktorë të rëndësishëm pasigurie në parashikimet ekonomike. Materializimi i skenarëve më negativë të rrezikut do të kishte pasoja potenciale negative në ecurinë ekonomike dhe nivelin e çmimeve në vend.

The post BSH mban normën bazë në 2.5%, Sejko: Inflacioni ishte më i ulët se pritjet tona appeared first on Revista Monitor.

❌
❌