❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 21 August 2025Main stream

Nga ndalimi i celularëve te masat kundër bullizmit, miratohet udhëzimi për vitin e ri shkollor

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
21 August 2025 at 16:10

Me nisjen e vitit tĂ« ri shkollor, Ministria e Arsimit dhe Ministria e EkonomisĂ«, KulturĂ«s dhe Inovacionit kanĂ« miratuar njĂ« udhĂ«zim tĂ« pĂ«rbashkĂ«t qĂ« pĂ«rcakton masat kryesore pĂ«r mbarĂ«vajtjen e vitit shkollor 2025–2026 nĂ« sistemin arsimor parauniversitar.

Udhëzimi, i botuar në Fletoren Zyrtare, përfshin një sërë detyrimesh që lidhen me regjistrimin e nxënësve, shpërndarjen e teksteve shkollore, ndalimin e përdorimit të celularëve në shkolla, si dhe parandalimin e dhunës dhe bullizmit në institucionet arsimore.

Fillimisht në udhëzim përcaktohet se regjistrimet e nxënësve në Institucionet Arsimore Parauniversitare (IAP) të bëhen në përputhje me kuadrin ligjor në fuqi që përcakton moshën dhe dokumentacionin e nevojshëm.

Për shpërndarjen e testeve shkollore udhëzimi përcakton se drejtoritë e IAP-ve duhet të afishojnë në vend të dukshëm listën e teksteve shkollore, ku të shënohen titulli, shtëpia botuese, çmimi i tekstit për çdo klasë, vendi ku do të shpërndahen tekstet, si dhe periudha e shpërndarjes sipas një grafiku për çdo klasë.

Institucionet arsimore vendore, pĂ«rgjegjĂ«se pĂ«r arsimin parauniversitar, drejtuesit e IAP-ve dhe mĂ«suesit tĂ« ndjekin me pĂ«rgjegjĂ«si procesin e shpĂ«rndarjes dhe tĂ« shitjes sĂ« teksteve shkollore pĂ«r tĂ« gjithĂ« nxĂ«nĂ«sit para fillimit tĂ« procesit mĂ«simor dhe tĂ« pajisjes me tekste shkollore nĂ« pĂ«rdorim falas pĂ«r klasat I–IX tĂ« arsimit bazĂ«.

Po ashtu kërkohet që prej institucioneve arsimore vendore, përgjegjëse për arsimin parauniversitar dhe institucionet arsimore parauniversitare të marrin masa për zbatimin e legjislacionit në fuqi për ndalimin e përdorimit të telefonit celular në mjediset e institucioneve arsimore parauniversitare.

Prioritet mbetet edhe masat kundĂ«r dhunĂ«s dhe bullizimit, ku u Ă«shtĂ« kĂ«rkuar ZVAP-ve dhe drejtoritĂ« e shkollave tĂ« zbatojnĂ« me prioritet Planin KombĂ«tar tĂ« Veprimit “PĂ«r fuqizimin e mekanizmave tĂ« parandalimit tĂ« çdo forme dhune e bullizimi dhe rritjen e sigurisĂ« nĂ« institucionet arsimore parauniversitare”, miratuar me urdhrin nr. 32, datĂ« 21.1.2025.

NdĂ«r masat konkrete tĂ« kĂ«rkuara janĂ«: zbatimi i Kodit tĂ« EtikĂ«s sĂ« mĂ«suesit (gusht 2025), planifikimi i veprimtarive ndĂ«rgjegjĂ«suese pĂ«r parandalimin e dhunĂ«s, bullizmit dhe ekstremizmit, ngritja e kĂ«ndit “Stop dhunĂ«s nĂ« shkollĂ«â€ dhe ekipeve “antibulling” nĂ« çdo shkollĂ«. Gjithashtu, theksohet nevoja pĂ«r monitorimin e komisioneve tĂ« etikĂ«s dhe disiplinĂ«s, si dhe organizimi i veprimtarive sensibilizuese mĂ« 21 nĂ«ntor, nĂ« kuadĂ«r tĂ« DitĂ«s NdĂ«rkombĂ«tare kundĂ«r DhunĂ«s nĂ« ShkollĂ«.

The post Nga ndalimi i celularëve te masat kundër bullizmit, miratohet udhëzimi për vitin e ri shkollor appeared first on Revista Monitor.

Doganat, strategji të re për sistemet dixhitale doganore sipas standarteve të BE-së

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
21 August 2025 at 15:10

Drejtoria e Përgjithshme e Doganave në bashkëpunim me AKSHI-n dhe UNCTAD dhe me asistencën e DG Taxud ka filluar prej kohësh draftimin e Strategjisë për Zhvillimin e Sistemeve të Teknologjisë së Informacionit në kuadër të aderimit në Bashkimin Evropian.

Grupi i Përhershëm i Punës zhvilloi sot mbledhjen e radhës duke u fokusuar në tre kolonat kryesore të sistemeve:

I. Sistemet qendrore Transevropiane të zhvilluara nga Komisioni që mund të kërkojnë dhe zhvillime nga vendet kandidate, ku përfshihen 18 sisteme IT si: për shkëmbimin e certifikatave të Dritares së Vetme Doganore të BE-së; kontrolli importit; menaxhimi i riskut doganor; eksportuesit të regjistruar; informacioni i detyrueshëm tarifor evropian; regjistrimi dhe identifikimi i operatorit ekonomik- EORI2; AEO; menaxhimi i garancisë; sistemi IPR; tarifa e integruar etj.

II. Sistemet e decentralizuara Transevropiane të zhvilluara nga Komisioni dhe që kanë një komponent kombëtar që do të zhvillohet nga vendet kandidate për në BE, si NCTS (sistemi tranzitit), Sistemi Autorizuar i Eksportit dhe sistemi i zhdoganimit të centralizuar për import;

III. Kërkesat e BE-së për sistemet kombëtare që duhet të zhvillohen eksluzivisht nga vendet kandidate që synojnë zbatimin e proceseve të përcaktuara në legjislacionin e UCC dhe Dritares së vetme (SW) të BE-së, ku përfshihen Njoftimi i mbërritjes, prezantimit dhe magazinimit të përkohshëm dhe Sistemi kombëtar i importit.

Drejtoria e PĂ«rgjithshme e Doganave Ă«shtĂ« e angazhuar nĂ« procesin e integrimit evropian kryesisht nĂ« kapitullin 29 – Bashkimi Doganor dhe ka si prioritet kryesor pĂ«rafrimin e legjislacionit doganor dhe sidomos tĂ« sistemeve tĂ« IT me standartet e BE-sĂ« pasi doganat nĂ« momentin e aderimit marrin rĂ«ndĂ«si parĂ«sore si porta e parĂ« e hyrjes dhe porta e fundit e daljes nĂ« tregun e pĂ«rbashkĂ«t evropian.

The post Doganat, strategji të re për sistemet dixhitale doganore sipas standarteve të BE-së appeared first on Revista Monitor.

Kosova importon zhavorr nga Serbia, mbi 100 kompani vendore të bllokuara

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
21 August 2025 at 14:00

Shoqata e Gurthyeve dhe Betonjerkave ka ngritur alarmin për gjendjen kritike të sektorit minerar në vend. Sipas tyre, më shumë se 100 kompani të licencuara po mbahen të bllokuara, ndërsa Kosova poimporton zhavorr nga Serbia.

Shoqata e Gurthyeve dhe Betonjerkave në kuadër të Lidhjes së Bizneseve të Kosovë ka shprehur shqetësimin për gjendjen jashtëzakonisht të rëndë në të cilën ndodhet sektori minerar.

Për shkak të mosfunksionimit të institucioneve, ligjeve të pakoordinuara dhe vonesave të pajustifikuara, mbi 100 kompani të licencuara janë të bllokuara, ndërsa investime milionëshe dhe qindra vende pune janë në prag të humbjes.

“KompanitĂ« tona, qĂ« kanĂ« investuar miliona euro dhe punĂ«sojnĂ« qindra punĂ«torĂ«, po rrezikojnĂ« falimentimin pĂ«r shkak tĂ«:Mosfunksionimit tĂ« bordeve dhe departamenteve pĂ«rkatĂ«se; Ligjeve tĂ« pakoordinuara ndĂ«rmjet institucioneve. Bllokimit tĂ« mbi 100 kompanive tĂ« licencuara si rezultat i mos harmonizimeve te ligjeve. Qindra lĂ«ndĂ«ve tĂ« mbetura pa trajtim nĂ« Bordin e Minierave. Vonesave tĂ« pajustifikuara nga institucionet. Shtrenjtimit tĂ« energjisĂ« elektrike qĂ« po stagnon prodhimin”, thuhet nĂ« reagimin e tyre.

Sipas tyre, shkaktarë të kësaj situate janë:

‱ mosfunksionimi i bordeve dhe departamenteve pĂ«rkatĂ«se,
‱ ligjet e pakoordinuara ndĂ«rmjet institucioneve,
‱ bllokimi i mbi 100 kompanive tĂ« licencuara nga ligji i ri i vitit 2023,
‱ qindra lĂ«ndĂ« tĂ« mbetura pa trajtim nĂ« Bordin e Minierave,
‱ si dhe vonesa tĂ« pajustifikuara nga institucionet.

Shoqata e Gurthyeve ka treguar po ashtu se Kosova është duke blerë zhavorr në sasi të madhe nga Serbia.

“Edhe mĂ« shqetĂ«suese Ă«shtĂ« fakti qĂ« njĂ« sasi e madhe zhavorri po importohet nga Serbia, ndĂ«rkohĂ« qĂ« kompanitĂ« vendore mbahen tĂ« bllokuara. Kjo gjendje jo vetĂ«m qĂ« dĂ«mton industrinĂ« vendore, por rrezikon vendet e punĂ«s, tĂ« hyrat e shtetit dhe stabilitetin e sektorit ndĂ«rtimor KompanitĂ« tona, qĂ« kanĂ« investuar miliona euro dhe punĂ«sojnĂ« qindra punĂ«torĂ«, po rrezikojnĂ« falimentimin”.

Sipas tyre kjo gjendje ka ardhur për shkak të mosfunksionimit të bordeve dhe departamenteve përkatëse; Ligjeve të pakoordinuara ndërmjet institucioneve; Bllokimit të mbi 100 kompanive të licencuara nga ligji i ri (2023); Qindra lëndëve të mbetura pa trajtim në Bordin e Minierave; Vonesave të pajustifikuara nga institucionet.

Shoqata ka thënë se thirrja e tyre është e qartë.

“Formoni institucionet pa vonesa. Harmonizoni ligjet dhe ndalni bllokadat. Jepni mbĂ«shtetje sektorit vendor pĂ«r tĂ« shpĂ«tuar vendet e punĂ«s dhe ekonominĂ« e vendit! NĂ«se nuk veprohet tani, pasojat do tĂ« jenĂ« tĂ« pariparueshme pĂ«r industrinĂ« dhe zhvillimin ekonomik tĂ« KosovĂ«s”.

The post Kosova importon zhavorr nga Serbia, mbi 100 kompani vendore të bllokuara appeared first on Revista Monitor.

Shqipëria ndër tre vendet më të pakënaqura në Europë për gjendjen financiare

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
21 August 2025 at 13:06

Shqipëria së bashku me Bullgarinë dhe Turqinë kishin nivelin më të ulët të kënaqësisë për anën financiare sipas EUROSTAT.

Në vitin 2022, mesatarisht, njerëzit në BE e vlerësuan gjendjen e tyre financiare me 6.6 në një shkallë nga minimumi 0 dhe maksimumi 10. Kjo vlerë është pak më e ulët krahasuar me vlerësimin e përgjithshëm të kënaqësisë me jetën prej 7.1 për të njëjtin vit.

Nivelet më të larta të kënaqësisë financiare u gjetën në Holandë dhe Finlandë, të dyja me 7.6, të ndjekura nga Suedia me 7.4 dhe Austria me 7.3.

Në anën tjetër të shkallës, me nivelin më të ulët të kënaqësisë financiare ishin bullgarët me 4.6, Turqit me 4.7 dhe Shqiptarët me 4.8. Kjo do të thotë se shumica e njerëzve në këto vende më shumë të pakënaqur sesa të kënaqur me gjendjen e tyre financiare.

Nga viti 2013 deri në vitin 2022, kënaqësia e njerëzve me gjendjen e tyre financiare u rrit në shumicën e vendeve të BE-së. Përjashtim bënë Danimarka, Luksemburgu dhe Suedia, ku ra pak, dhe Franca dhe Finlanda, ku mbeti në vend.

Rritjet më të mëdha ishin në Portugali (+1.4 pikë), dhe në Irlande, Qipro dhe Slloveni (+1.3, +1.2 dhe +1.1 pikë, përkatësisht).

Marrëdhënia midis nivelit të të ardhurave dhe kënaqësisë me situatën financiare ndryshon pak midis vendeve të BE-së. Ata në kuintilin më të ulët te të ardhurave janë më të pakënaqur, ku bën pjesë edhe Shqipëria. Këto janë gjithashtu vendet me hendekun më të madh në nivelet e kënaqësisë midis atyre me të ardhurat më të larta dhe më të ulëta.

Në Greqi, niveli i kënaqësisë së atyre në kuintilin më të lartë te të ardhurave ishte më shumë se dyfishi i nivelit të atyre në kuintilin më të ulët të të ardhurave; në Bullgari dhe Kroaci ishte 75% më i lartë.

Boshllëqet më të vogla midis niveleve të kënaqësisë së kuintileve me të ardhura më të larta dhe më të ulëta ishin në Maltë, Itali dhe Finlandë.

 

Burim: Eurostat

The post Shqipëria ndër tre vendet më të pakënaqura në Europë për gjendjen financiare appeared first on Revista Monitor.

Ndërhyrje emergjente në Urën e Milotit, ARRSH hap tenderin për projektin

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
21 August 2025 at 12:00

Autoriteti Rrugor Shqiptar parashikon të bëjë një ndërhyrje në Urën e Milotit, e cilësuar si emergjente dhe që lidhet konkretisht me mbrojtjen e themeleve. Në një procedurë të çelur këtë të enjte, me fond limit 107 milionë lekë, ARRSH vlerëson se ky projekt erdhi pas një investigimi në terren të konsulentit, i cili konstatoi gjendjen e saj dhe nevojën për ndërhyrje. Ura ndodhet aktualisht në mes të jetëgjatësisë që kanë veprat e kësaj natyre; ndërhyrja parashikon rritjen e sigurisë.

ARRSH vlerëson se themelet e Urës janë në një gjendje tej të dëmtuar.

“PĂ«r kĂ«tĂ« sugjerojmĂ« se UrĂ«s, si masĂ« emergjente, duhet t’i bĂ«hen punimet sipas pĂ«rshkrimeve tĂ« mĂ«poshtme, pĂ«r tĂ« siguruar njĂ« jetĂ«gjatĂ«si tĂ« saj me kufizimin e ngarkesave, siç ajo Ă«shtĂ« sot, pĂ«r njĂ« periudhĂ« deri nĂ« (5Ă·10) vjet” – thuhet nĂ« dokument.

Më të detajuara në dokumente nënvizohen problematikat konkrete të vërejtura në themelet e urës.

Ndër problematikat kryesore të vërejtura është problemi i themeleve, të cilat pothuaj kanë dalë në sipërfaqe, për shkak të gërryerjes së përgjithshme të shtratit të lumit.
Thellësia mesatare e gërryerjes së përgjithshme dhe lokale shkon (3÷5) m.
Vazhdimi i marrjes sĂ« zhavorrit nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pakontrolluar nĂ« lumĂ« Ă«shtĂ« shkaku kryesor i kĂ«saj situate, fenomen qĂ« shfaqet edhe nĂ« urat e ndĂ«rtuara sĂ« fundmi mbi kĂ«tĂ« lumĂ«â€ – thuhet nĂ« dokumentin e ARRSH.

Ndër punimet e parashikuara që të kryhen janë:

  • Pastrimi i zonĂ«s pĂ«rreth pilotave (32 pilave) dhe nivelimi i shtratit pĂ«rreth tyre;

  • Betonimi i pilotave tĂ« themeleve nĂ« njĂ« lartĂ«si (1.5Ă·2.5) m duke gjykuar sipas rastit (mbrojtjen e pilotave tĂ« dĂ«mtuara dhe thellĂ«sisĂ« sĂ« gĂ«rryerjes);

  • PĂ«rforcimi dhe mbrojtja e themelit tĂ« pilĂ«s dhe ballit nga gĂ«rryerjet lokale nĂ«pĂ«rmjet krijimit tĂ« njĂ« qilimi me blloqe tĂ« lidhura gabioni, siç tregohet nĂ« projekt.

Ura e Milotit ndodhet nĂ« aksin rrugor Milot–LezhĂ«, mbi lumin Mat, nĂ« rrugĂ«n kombĂ«tare Milot–LezhĂ«, SH1. Projekti pĂ«r ndĂ«rtimin e urĂ«s ka datĂ«n 24.04.1979, hartuar nga Instituti i Projektimeve Nr. 2, dhe ka qenĂ« pjesĂ« e Projektit “Hekurudha Laç–ShkodĂ«r–Kufi” (UrĂ« hekurudhore dhe automobilistike mbi lumin Mat).

The post Ndërhyrje emergjente në Urën e Milotit, ARRSH hap tenderin për projektin appeared first on Revista Monitor.

BSH do të ndryshojë rregulloren për veprimet që regjistrohen në bilancin e pagesave

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
21 August 2025 at 11:00

Banka e ShqipĂ«risĂ« ka pĂ«rgatitur disa ndryshime nĂ« rregulloren e saj “PĂ«r veprimtarinĂ« valutore”. Objekti i rregullores nĂ« fjalĂ« Ă«shtĂ« pĂ«rcaktimi i rregullave pĂ«r kryerjen e veprimeve qĂ« regjistrohen nĂ« llogarinĂ« korente dhe kapitale, nĂ« formĂ«n e pagesave dhe transfertave nga dhe nĂ« RepublikĂ«n e ShqipĂ«risĂ«.

Ato përfshijnë veprimet ndërmjet rezidentëve dhe jorezidentëve nëpërmjet përdorimit të mjeteve të pagesës në valutë dhe transferimin e njëanshëm të aktiveve nga dhe në Republikën e Shqipërisë.

Ndryshimet e propozuara në rregullore lidhen kryesisht me detajimin e përkufizimit të konceptit të rezidencës. Megjithëse në pamje të parë ndryshimet lidhen me teknikalitete, përkufizimi i rezidencës është element i rëndësishëm në llogaritjen e flukseve në bilancin e pagesave të vendit.

Sipas projekt-rregullores, rezident klasifikohet çdo person fizik ose person juridik që e ka qendrën e interesit ekonomik në territorin e Republikës së Shqipërisë, zakonisht për një periudhë jo më të shkurtër se dymbëdhjetë muaj.

Personi fizik konsiderohet rezident kur banon zakonisht në Republikën e Shqipërisë ose ushtron aty veprimtari ekonomike në mënyrë të qëndrueshme dhe nuk ndryshon rezidencën vetëm për arsye studimi, trajtimi shëndetësor, shërbimi të përkohshëm apo udhëtimi jashtë vendit.

Me rregulloren aktuale, një person fizik konsiderohet rezident për sa kohë që është i regjistruar në Regjistrin Kombëtar të Gjendjes Civile të Republikës së Shqipërisë, pavarësisht nga kohëzgjatja e qëndrimit jashtë saj.

Lidhur me personat juridikë, projekt-rregullorja përcakton se ata konsiderohet rezidentë kur: janë të inkorporuar ose regjistruar sipas legjislacionit shqiptar ose e kanë vendin e menaxhimit efektiv apo qendrën e operacioneve kryesore në Republikën e Shqipërisë.

Degët e jorezidentëve në Republikën e Shqipërisë do të trajtohen si njësi rezidente, ndërsa degët e rezidentëve jashtë Republikës së Shqipërisë do të trajtohen si njësi jorezidente.

Njësitë diplomatike dhe konsullore dhe kontingjentet ushtarake të Republikës së Shqipërisë jashtë vendit, si dhe anëtarët e familjeve të tyre, konsiderohen rezidentë të Republikës së Shqipërisë, ndërsa organizatat ndërkombëtare të vendosura në Republikën e Shqipërisë konsiderohen jorezidente dhe personeli i huaj i akredituar konsiderohet jorezident.

Njësitë jo-fitimprurëse do të njihen si rezidente në rastin kur veprojnë kryesisht në Republikën e Shqipërisë.

Entitetet me qëllim të posaçëm, si shoqëritë zotëruese, fondet apo subjekte të ngjashme do të klasifikohen në varësi të inkorporimit ose menaxhimit efektiv.

Klasifikimi i rezidencës për zbatimin e kësaj rregulloreje bazohet në parimet e Manualit të Bilancit të Pagesave (dokument i FMN) dhe rregulloret përkatëse të Bankës Qendrore Europiane.

TĂ« gjithĂ« personat apo njĂ«sitĂ« e tjera, qĂ« nuk pĂ«rfshihen nĂ« kategorinĂ« “rezidentĂ«â€ sipas pĂ«rcaktimeve tĂ« mĂ«sipĂ«rme, do tĂ« konsiderohen si “jorezidentĂ«â€.

The post BSH do të ndryshojë rregulloren për veprimet që regjistrohen në bilancin e pagesave appeared first on Revista Monitor.

Projekti me BB për shërbimet publike, bëhet efektive kredia 80 mln USD, ecuria

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
21 August 2025 at 10:00

Institucionet disbursuan 8.4 milionĂ« dollarĂ« deri nĂ« gusht sa i takon projektit “PĂ«rmirĂ«simi i Qasjes sĂ« BarabartĂ« nĂ« ShĂ«rbime Publike me CilĂ«si tĂ« LartĂ« pĂ«rmes GovTech” qĂ« po mbĂ«shtetet nga Banka BotĂ«rore.

Kjo e fundit vlerësoi në një raport të këtyre ditëve se kjo shumë i përgjigjet 13 për qind të totalit të financimit të parë që u bë efektiv në vitin 2023 dhe që ka një shumë prej 65 milionë dollarësh. I njëjti raport vlerëson se financimi i dytë po për këtë projekt i miratuar në mars të këtij viti u bë efektiv këtë gusht. Shuma e këtij financimi të dytë është 80 milionë dollarë.

Banka vlerĂ«soi se ecuria e pĂ«rgjithshme e zbatimit mbetet “e KĂ«naqshme”, duke qenĂ« se zbatimi vazhdon tĂ« ecĂ« pĂ«rpara nĂ« tĂ« gjitha aspektet e Programit – si pĂ«r Programin Kryesor ashtu edhe pĂ«r Financimin ShtesĂ« (AF).

MĂ« konkretisht, vlerĂ«simi “S” jepet pĂ«r shkak tĂ«: (i) pĂ«rgatitjes sĂ« shpejtĂ« dhe miratimit tĂ« njĂ« Financimi ShtesĂ« pĂ«r Programin (80,000,000 USD / 76,900,000 EUR) – i konceptuar pĂ«r tĂ« rritur dhe zgjeruar mĂ« tej Programin – i cili hyri nĂ« fuqi mĂ« 11 gusht 2025;

(ii) arritjes sĂ« shtatĂ« Rezultateve tĂ« Lidhura me ShpĂ«rndarjen (DLRs) deri mĂ« tani, duke pĂ«rfshirĂ« njĂ« Rezultat tĂ« MĂ«parshĂ«m nĂ«n AF, ndĂ«rkohĂ« qĂ« 6 DLR tĂ« tjera janĂ« nĂ« rrugĂ«n e duhur pĂ«r t’u arritur deri nĂ« fund tĂ« vitit kalendarik(disa prej tyre pĂ«rpara afatit), dhe Ă«shtĂ« vĂ«rejtur progres nĂ« tĂ« gjitha 9 DLI-tĂ«;

(iii) progresit në të gjitha procedurat e prokurimit dhe aktivitetet e Programit për Rezultate (PforR) dhe të Financimit të Projektit të Investimit (IPF) brenda secilës prej katër Zonave të Rezultateve të PforR-së;

(iv) forcimit të kapaciteteve të Njësisë së Koordinimit (CU) brenda AKSHI-së, përmes zgjerimit të strukturës së saj dhe punësimit të ekspertëve mbështetës; dhe

(v) progresit të shtuar në zbatimin e veprimeve të Planit të Veprimit të Programit (PAP).

Sipas Bankës norma e disbursimit të Programit, pas 24 muajsh zbatim, është 13 për qind e Programit Kryesor (Financimi Shtesë sapo ka hyrë në fuqi). Deri në vlerësimin e ardhshëm pritet që norma e disbursimit të arrijë rreth 23 për qind të gjithë Programit (Programi Kryesor dhe Financimi Shtesë).

Projekti synon të mbështesë sektorin publik në përmirësimin e shërbimeve publike, për të rritur kapitalin njerëzor dhe për të përshpejtuar zhvillimin ekonomik gjithëpërfshirës. Në fokus është forcimi i disa shërbimeve të lidhura veçanërisht për grupet më të cenueshme, si të moshuarit, personat me aftësi të kufizuara, gratë me arsim të ulët dhe shtresat më të varfra./ N.Maho

The post Projekti me BB për shërbimet publike, bëhet efektive kredia 80 mln USD, ecuria appeared first on Revista Monitor.

OKB: Politikat fiskale tĂ« ShqipĂ«risĂ« kanĂ« “nxitur” pabarazinĂ«

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 23:02

Politikat fiskale tĂ« ShqipĂ«risĂ« kishin ndikim shumĂ« tĂ« dobĂ«t nĂ« uljen e pabarazisĂ« sipas ”World Social Report 2025” nga Kombet e Bashkuara.

Botimi i OKB-së argumentoi se si politikat fiskale ndikojnë në uljen e pabarazisë në vende të ndryshme të botës. Psh në Europën Perëndimore dhe Amerikën e Veriut politikat fiskale arrijnë të ulin ndjeshëm pabarazinë, në shumë vende të tjera, të tilla si Shqipëria ndikimi mbetet i kufizuar.

Vendi ynë renditet në mesin e vendeve ku roli i politikës fiskale në uljen e pabarazisë është i dobët. Në grafikun e mëposhtëm ajo renditet pranë Federatës Ruse, Serbisë dhe Malajzisë, me një diferencë shumë të vogël midis koeficientit Gini të të ardhurave të tregut dhe atyre të disponueshme pas taksave dhe transfertave (Koeficienti Gini i të ardhurave të tregut tregon sa e pabarabartë është shpërndarja e të ardhurave para se të ndërhyjë shteti, ndërsa Koeficienti Gini i të ardhurave të disponueshme tregon pabarazinë pas taksave dhe pas përfitimeve që jep shteti, pensione, ndihma sociale, shërbime publike).

Bazuar në këtë matje studimi i Kombeve të Bashkuara tregon se sistemi fiskal shqiptar, përfshirë taksat dhe programet e shpërndarjes sociale, nuk arrin të zvogëlojë ndjeshëm hendekun mes shtresave të pasura dhe të varfra.

Në kontrast, vendet e Europës Veriore si Irlanda, Belgjika, Finlanda dhe Austria shënojnë ndikimin më të madh, duke arritur të reduktojnë pabarazinë me mbi 12 deri në 16 pikë përqindjeje. Kjo diferencë e madhe thekson se politikat fiskale në Shqipëri kanë një efekt modest dhe se barra e taksave dhe shpërndarja e burimeve publike nuk arrijnë të funksionojnë si mekanizma të fortë për balancimin social.

Ndërsa shumë vende të rajonit apo edhe më tej arrijnë të përdorin politikën fiskale si instrument për uljen e pabarazisë, Shqipëria edhe pse me një qeverisje socialiste rrezikon të mbetet në një spirale ku diferencat sociale thellohen, duke penguar zhvillimin e qëndrueshëm dhe progresin e kapitalit njerëzor.

Raporti i OKB -së vë në dukje se Shqipëria ka ende një rrugë të gjatë për të ndërtuar një model më të drejtë shpërndarjeje të të ardhurave, ku shteti të ketë një rol më aktiv në mbrojtjen e shtresave të brishta dhe reduktimin e pabarazisë.

Sipas World Social Report 2025 të Kombeve të Bashkuara, Shqipëria mbetet në grupin e vendeve me të ardhura të mesme të larta, por përballet ende me sfida të mëdha në drejtim të pabarazisë, punësimit dhe mbrojtjes sociale.

Raporti thekson se pasiguria në tregun e punës mbetet një fenomen i përhapur edhe në vendet me të ardhura mesatare, përfshirë Shqipërinë. Një pjesë e madhe e punësimit zhvillohet në sektorin informal, duke i ekspozuar punëtorët ndaj kushteve të pasigurta dhe të ardhurave të paqëndrueshme. Ky fenomen pengon rritjen e qëndrueshme ekonomike dhe ul besimin tek institucionet./ B.Hoxha

The post OKB: Politikat fiskale tĂ« ShqipĂ«risĂ« kanĂ« “nxitur” pabarazinĂ« appeared first on Revista Monitor.

Plani i rritjes se BE për Ballkanin, tre projektet e para të Shqipërisë 32 mln euro

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 23:01

Bashkimi Europian ka miratuar një paketë mbështetjeje prej 87.7 milionë eurosh në  kuadër të Planit të Rritjes, për projektet e para që do të financohen përmes Kornizës së investimeve të Ballkanit Perëndimor (WBIF). Nga faza e parë e financimit Shqipëria përfiton 32 milionë euro për tre projekte.

Projekti i parĂ« Ă«shtĂ« “Digjitalizimi i sistemit tĂ« transmetimit tĂ« energjisĂ«â€, i cili pĂ«rfshin 40 nĂ«nstacione tĂ« tensionit tĂ« lartĂ« nĂ« gjithĂ« vendin, duke rritur kĂ«shtu  kapacitetin e rrjetit dhe duke ulur humbjet. Vlera e projektit arrin nĂ« 95.3 milionĂ« euro, ku BE kontribuon me 10.5 milionĂ« euro. Afati i pĂ«rfundimit Ă«shtĂ« viti 2030.

Projekti i dytë është rikonstruksioni i Hidrocentralit të Fierzës. investimi synon të zgjasë jetën e hidrocentralit edhe 30 vite, duke rritur efikasitetin me 4% dhe prodhimin me 10%. Faza e dytë e projektit mbështetet nga fondet e Planit të Rritjes me 13.6 milionë euro, në një investim total prej 64.2 milionë euro. Afati i përfundimit të punimeve edhe për këtë projekt është viti 2030.

Projekti i dytĂ« Ă«shtĂ« Linja e re Rrashbull – TiranĂ« dhe Unaza e TiranĂ«s. NdĂ«rtimi i linjĂ«s sĂ« transmetimit 400/220 kV synon zgjerimin e rrjetit pĂ«r tĂ« pĂ«rballuar kĂ«rkesĂ«n nĂ« rritje nĂ« Kryeqytet. Investimi kap vlerĂ«n 61.1 milionĂ« euro, ndĂ«rsa BE kontribuon me 8 milionĂ« euro. Projekti pritet tĂ« pĂ«rfundojĂ« kĂ«tĂ« vit.

Plani i Rritjes i Bashkimit Europian për Ballkanin Perëndimor i ka projektet e para në fushën e energjisë së pastër pothuajse në të gjitha vendet e rajonit. Shqipëria është ndër përfitueset më të mëdha.

Shqipëria në këtë fazë ka tre projekte madhore, që arrijnë vlerën mbi 220 milionë euro, ku BE kontribuon me 33 mln euro.

Vlera e projekteve në Mal të zi në fazën e parë të planit të Rritjes është rreth 54 milionë euro, ku BE kontribuon me më pak se 10 milionë.

Serbia është vendi me projektet më të orientuara drejt diversifikimit të energjisë (hidro + diellore). Të dy projektet kanë vlerë 186 milionë euro dhe BE kontribuon me rreth 41 mln euro./ B.Hoxha

The post Plani i rritjes se BE për Ballkanin, tre projektet e para të Shqipërisë 32 mln euro appeared first on Revista Monitor.

Jo vetëm ushqimet, po shtrenjtohen dhe produktet e tjera

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 23:00

Inflacioni bazë u rrit për të pestin muaj radhazi në korrik dhe ka arritur nivelet më të larta që prej fillimit të vitit 2024.

Sipas të dhënave nga Banka e Shqipërisë, inflacioni bazë u rrit në 2.91%, nga 2.69% që kishte qenë për qershorin. Inflacioni bazë ka përvijuar gjithashtu një tendencë të qëndrueshme të rritjes me bazë vjetore. Në qershorin e vitit të kaluar ai kishte qenë në nivelin 2.29%

NĂ«nshporta qĂ« mat inflacionin bazĂ« Ă«shtĂ« zgjeruar lehtĂ«sisht me rishikimin e peshave nĂ« vitin 2025, nĂ« 69.6% tĂ« totalit tĂ« shportĂ«s sĂ« IÇK-sĂ«, nga 69% nĂ« vitin 2024.

Inflacioni bazë përjashton kryesisht ato produkte që kanë luhatshmëri të lartë, produktet ushqimore dhe ato energjetike dhe ka si qëllim kryesor ta zhveshë rritjen e përgjithshme të çmimeve nga luhatjet me natyrë më afatshkurtër.

Në raportin e fundit të politikës monetare, Banka e Shqipërisë vlerësonte se inflacioni vazhdon të jetë nën objektivin prej 3%, i ndikuar nga rënia e inflacionit nga jashtë, mbiçmimi i kursit të këmbimit dhe goditjet e përsëritura të ofertës. Por, nga ana tjetër presionet e brendshme inflacioniste mbeten të qëndrueshme, duke sugjeruar se aktiviteti ekonomik është pranë potencialit.

Sipas Bankës së Shqipërisë, inflacioni bazë ngelet mbi inflacionin total dhe mbi mesataren e vet të dekadës së fundit, ndërkohë që inflacioni i brendshëm kaloi vlerën e inflacionit total në muajin qershor dhe vijon të mbetet mbi mesataren respektive, duke filluar nga muaji mars i këtij viti. Këto vlerësime konfirmojnë qëndrueshmërinë e presioneve inflacioniste, por, megjithatë, në muajin korrik, Banka e Shqipërisë vendosi të ulë normën bazë të interesit nga 2.75% në 2.5%. Kjo ishte ulja e tretë e normës bazë të interesit në harkun e një viti.

Rritja e vazhdueshme e inflacionit bazë deri në kufirin e 3% mund të jetë një sinjal i një ndryshimi të ri në kursin e politikës monetare në muajt e ardhshëm.

Paralelisht me inflacionin bazĂ«, edhe inflacioni bazĂ« neto pĂ«r qershorin u rrit nĂ« 3.04%, nga 2.45% qĂ« kishte qenĂ« pĂ«r qershorin. Inflacioni bazĂ« neto pĂ«rjashton mĂ« tej nga inflacioni edhe nĂ«ngrupet e ushqimeve tĂ« pĂ«rpunuara (pĂ«rfshirĂ« bukĂ«n dhe drithĂ«rat) dhe matet mbi 44.6% tĂ« shoqĂ«risĂ« sĂ« IÇK-sĂ«.

Ndërkohë, inflacioni që përjashton të gjitha produktet ushqimore dhe energjetike për muajin korrik u rrit në 2.94%, nga 2.45% që kishte qenë në muajin qershor.

Sipas INSTAT, inflacioni total në ekonomi, i matur për të gjithë shportën e mallrave dhe shërbimeve të konsumit për korrikun u rrit më tej në 2.5%, nga 2.4% që kishte qenë për muajin qershor dhe 2.1% që kishte qenë një vit më parë./ E.Shehu

 

https://monitor.al/cmimet-e-ushqimeve-pershpejtojne-inflacionin-e-korrikut-ne-2-5-niveli-me-i-larte-nga-shkurti-2024/

 

Burimi: BSH

The post Jo vetëm ushqimet, po shtrenjtohen dhe produktet e tjera appeared first on Revista Monitor.

Yesterday — 20 August 2025Main stream

FDA ngre alarmin, karkalecat e paketuar të dyshuar për kontaminim radioaktiv

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 15:30

Administrata e Ushqimit dhe Barnave e SHBA-së (FDA) ka paralajmëruar qytetarët amerikanë të mos konsumojnë disa produkte karkalecash të ngrirë të markës Great Value, të shitur në rrjetin e supermarketeve Walmart, për shkak të dyshimeve për kontaminim me Cesium-137, një izotop radioaktiv.

FDA bĂ«ri tĂ« ditur se kushdo qĂ« ka blerĂ« produktet duhet t’i hedhĂ« menjĂ«herĂ« dhe tĂ« mos i konsumojĂ«. ParalajmĂ«rimi erdhi pasi Dogana dhe Mbrojtja e Kufijve e SHBA-sĂ« (CBP) zbuloi praninĂ« e Cs-137 nĂ« disa kontejnerĂ« transporti nĂ« katĂ«r porte amerikane – Los Angeles, Houston, Savannah dhe Miami. KontejnerĂ«t e prekur janĂ« bllokuar dhe nuk janĂ« lejuar tĂ« hyjnĂ« nĂ« vend.

Hetimi dhe shqetësimet e FDA-së

Agjencia tha se po “heton nĂ« mĂ«nyrĂ« aktive” rastin e kontaminimit me Cs-137 nĂ« ngarkesat e ardhura nga Indonezia. Deri tani, nuk ka prova qĂ« ndonjĂ« produkt i kontaminuar tĂ« ketĂ« hyrĂ« nĂ« tregun amerikan, por FDA thekson se karkalecat mund tĂ« jenĂ« “pĂ«rgatitur, paketuar ose ruajtur nĂ« kushte tĂ« pasigurta higjienike” qĂ« i ekspozuan ndaj rrezikut.

“NĂ«se keni blerĂ« karkaleca tĂ« papĂ«rpunuar tĂ« ngrirĂ« nĂ« Walmart qĂ« pĂ«rputhen me kĂ«tĂ« pĂ«rshkrim, mos i konsumoni. Hidhini menjĂ«herĂ«,” – theksoi FDA nĂ« njoftimin zyrtar.

Agjencia shtoi se edhe ekspozimi i kufizuar ndaj Cs-137 rrit rrezikun pĂ«r zhvillimin e kancerit, pasi izotopi dĂ«mton ADN-nĂ« e qelizave tĂ« gjalla. SasitĂ« e gjetura janĂ« nĂ«n nivelin e shqetĂ«simit pĂ«r ushqimet e importuara, por FDA thekson se kujdesi lidhet me “ekspozimin e pĂ«rsĂ«ritur dhe afatgjatĂ« nĂ« doza tĂ« vogla.”

Reagimi i Walmart

Walmart ka konfirmuar tĂ«rheqjen e produkteve dhe njoftoi se klientĂ«t qĂ« i kanĂ« blerĂ« mund t’i kthejnĂ« pĂ«r rimbursim tĂ« plotĂ«.
“ShĂ«ndeti dhe siguria e klientĂ«ve tanĂ« Ă«shtĂ« prioriteti kryesor,” – tha njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i kompanisĂ« pĂ«r TIME. “Ne kemi bllokuar menjĂ«herĂ« shitjen dhe kemi hequr produktin nga dyqanet e prekura, ndĂ«rkohĂ« qĂ« po bashkĂ«punojmĂ« me furnitorin pĂ«r tĂ« hetuar rastin.”

ÇfarĂ« Ă«shtĂ« Cesium-137?

Sipas Agjencisë Amerikane për Mbrojtjen e Mjedisit (EPA), Cs-137 është izotopi radioaktiv më i zakonshëm i Cesium-it. Ai prodhohet përmes fisionit bërthamor dhe përdoret në pajisje mjekësore, instrumente matëse dhe në terapinë me rrezatim për trajtimin e kancerit.

Megjithatë, Cs-137 është edhe një nënprodukt i mbetjeve nga reaktorët bërthamorë dhe shpesh është zbuluar në zonat pranë aksidenteve bërthamore. Në tokë mund të qëndrojë për dekada, duke hyrë në ciklin ushqimor. Ekspozimi i zakonshëm ndodh në nivele shumë të ulëta, të padëmshme për shëndetin, por FDA paralajmëron se edhe këto nivele, nëse grumbullohen me kohën, përbëjnë rrezik.

Sipas Qendrave për Kontrollin dhe Parandalimin e Sëmundjeve (CDC), sasi më të larta të Cs-137 mund të shkaktojnë djegie, sëmundje nga rrezatimi dhe në raste ekstreme edhe vdekje.

The post FDA ngre alarmin, karkalecat e paketuar të dyshuar për kontaminim radioaktiv appeared first on Revista Monitor.

NAREA: Rivlerësim me 3% për banesat, lehtësi të përhershme tatimore për shtëpinë e parë

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 15:19

Shoqata Kombëtare e Ndërmjetësve të Pasurive të Paluajtshme të Shqipërisë (NAREA) ka dalë me disa propozime zyrtare për projektligjin për rivlerësimin e Pasurive të Paluajtshme dhe për trajtimin fiskal të të ardhurave nga shitja e pronave.

NAREA propozon që tatimi për banesat të vendoset në masën 3% dhe për çdo tipologji tjetër pasurie në masën 5%. Projektligji i propozuar nga qeveria parashikon nivelin 5% për të gjitha pronat. Sipas NAREA-s, ky lehtësim për banesat do të ndihmonte në uljen e barrës fiskale për kategorinë e pronave për strehim duke e bërë atë më të përballueshëm. Gjithashtu, një lehtësim i tillë do të inkurajonte shtimin e ofertës në treg dhe lehtësonte transaksionet me synim strehimin.

periudha e Rivlerësimit të jetë të paktën 12-mujore dhe jo 9-mujore, siç propozohet në projektligj. NAREA shprehet se nga 4.5 milionë pasuri të paluajtshme, vlerësohet se vetëm 250 mijë pasuri kanë arritur të rivlerësohen në të shkuarën.

Duke marrë në konsideratë eksperiencën në 3 periudhat e rivlerësimit, kur janë procesuar mesatarisht 30 mijë -33 mijë aplikime në vit, periudha 9 mujore e propozuar në projektligj vlerësohet si shumë e shkurtër dhe që nuk do arrij efektet e synuara.

MbĂ«shtetur nĂ« tĂ« dhĂ«nat e INSTAT, CENSI 2023, 2/3 e banesave nĂ« pĂ«rdorim nĂ« ShqipĂ«ri janĂ« mbi 25 vite tĂ« vjetra dhe vetĂ«m 12.3% janĂ« mĂ« tĂ« reja se 10 vite. NAREA mbi kĂ«tĂ« bazĂ« vlerĂ«son se rreth 500 mijĂ« banesa janĂ« potencialisht pĂ«r t’u rivlerĂ«suar.

NAREA propozon gjithashtu që të përfshihen si objekt i këtij ligji edhe rivlerësimi i pasurive të paluajtshme që janë në proces, nëpërmjet kontratave të porosive, të cilat janë depozituar dhe

regjistruar në ASHK në përputhje me legjislacionin në fuqi.

Gjithashtu, NAREA propozon edhe ndryshime në legjislacionin tatimor, për të mundësuar lehtësi të përhershme lidhur me të ardhurat nga shitja e shtëpisë së parë.

Në momentin e kalimit të titullit të pronësisë, nëse pasuria në transaksion ka shërbyer

si vendbanim kryesor për të paktën tre vite nga momenti i marrjes në pronësi, ose nëse

provohet që ka shërbyer si banesë e parë për të paktën 50% të kohës së zotërimit, NAREA propozon që transaksioni me këtë pasuri të përjashtohet nga tatimi mbi fitimin kapital të

realizuar.

Gjithashtu, propozohet qĂ« nĂ« momentin e kalimit tĂ« titullit tĂ« pronĂ«sisĂ«, nĂ«se ka fitim kapital tĂ« tatueshĂ«m, baza e tatueshme (çmimi i shitjes – çmimi i blerjes/marrjes nĂ« pronĂ«si) tĂ« korrigjohet me normĂ«n e inflacionit vjetor, pĂ«r çdo vit nga momenti i blerjes deri nĂ« atĂ« tĂ« shitjes, si dhe

me kostot financiare të gjeneruara në momentin e marrjes në pronësi apo dhe gjatë zotërimit (kostot e financimit të blerjes, interesat e huave bankare hipotekare, ato të restaurimeve etj). Nëse rezulton kapital i realizuar, pasi baza e tatueshme është korrigjuar si me sipër, ky kapitali i realizuar të tatohet me jo më tepër se 3%.

The post NAREA: Rivlerësim me 3% për banesat, lehtësi të përhershme tatimore për shtëpinë e parë appeared first on Revista Monitor.

Depozitat në Bankën Qendrore të Kosovës arrin në 1.58 miliardë euro

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 15:00

Banka Qendrore e Republikës së Kosovës, ka njoftuar se depozitat në BQK, deri më 31 korrik 2025 ishin 1.58 miliard euro, duke shënuar rritje prej 64.69 milionë euro nga periudha paraprake.

Prej tyre, 636.33 milionë euro janë nga Buxheti i Republikës së Kosovës, 616.99 milionë euro nga bankat komerciale, 186.95 milionë euro nga AKP dhe 135.64 milionë euro nga burimet tjerat.

“Asetet e BQK-sĂ« – nĂ« fund tĂ« muajit korrik 2025 arritĂ«n vlerĂ«n prej 1.86 miliard euro, duke shĂ«nuar rritje prej 68.71 milionĂ« euro krahasuar me muajin qershor 2025. Kjo rritje ishte kryesisht si rezultat i rritjes sĂ« depozitave tĂ« Buxhetit tĂ« RepublikĂ«s sĂ« KosovĂ«s (Llogaria e Thesarit), AgjencisĂ« Kosovare tĂ« Privatizimit (AKP), Fondeve pensionale dhe Fondi pĂ«r Sigurimin e Depozitave”.

Sipas raportit, nga gjithsej asetet vlera e investimeve në depozita dhe letra me vlerë jashtë vendit më 31 korrik 2025 ishte 1.39 miliard euro.

“Krahasuar me muajin paraprak investimet e BQK-sĂ« jashtĂ« vendit nĂ« formĂ« tĂ« depozitave dhe letrave me vlerĂ« janĂ« rritur pĂ«r 70.64 milionĂ« euro, prej tĂ« cilave investimet nĂ« depozita janĂ« rritur 101.39  milionĂ« euro, ndĂ«rsa investimet nĂ« letra me vlerĂ« janĂ« zvogĂ«luar pĂ«r 30.76 milionĂ« euro”.

BQK njofton se kapitali i BQK-së deri më 31 korrik 2025 ishte 118.77 milionë euro.

“Asetet e RezervĂ«s ndĂ«rkombĂ«tarenĂ« fund tĂ« muajit korrik shĂ«nuan vlerĂ«n 1.46 miliard euro, duke shĂ«nuar njĂ« rritje prej 50.4 milionĂ« euro krahasuar me muajin paraprak. Kjo ka ardhur kryesisht nga rritja e depozitave pĂ«r 77.4 milionĂ« euro dhe zvogĂ«limi i investimeve nĂ« letra me vlerĂ« pĂ«r 28.6 milionĂ« euro”.

The post Depozitat në Bankën Qendrore të Kosovës arrin në 1.58 miliardë euro appeared first on Revista Monitor.

Metodologjia e EUROSAT: Çmimet u rriten 2.4% nĂ« korrik, ushqimet me ndikimin mĂ« tĂ« madh

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 14:34

Rritja mesatare e çmimeve sipas metodologjisë së Eurostat ishte 2.4 % në korrik, një vlerë e ngjashme me inflacionin mesatar të vendeve të BE-së në këtë muaj.

Sipas ndryshimit vjetor tĂ« matur nga Indeksi i Harmonizuar i Çmimeve tĂ« Konsumit nĂ« muajin Korrik 2025  Rritja mĂ« e madhe e çmimeve prej 12,0 % vĂ«rehet nĂ« grupin “ArgĂ«tim dhe kulturĂ«â€, pasuar nga grupet “Pije alkoolike dhe duhan” dhe “Hotele, kafene dhe restorante” me 3,3 % secili. Grupi  “Mobilim, pajisje shtĂ«pie dhe mirĂ«mbajtje” u rrit me 2,7 %, “Ushqime dhe pije joalkoolike” me 1,8 %, “ShĂ«rbimi arsimor” dhe “Mallra dhe shĂ«rbime tĂ« ndryshme” me 1,6 % secili, “Komunikimi” me 1,4 %, “ShĂ«ndeti” me 1,0 %, “Veshje dhe kĂ«pucĂ«â€ me 0,4 %, “Qira, ujĂ«, lĂ«ndĂ« djegĂ«se dhe energji” me 0,3 %.

Nga ana tjetĂ«r, çmimet e grupit “Transporti” u ulĂ«n me 0,8 %.

NdĂ«rsa ndryshimi mujor i matur nga Indeksi i Harmonizuar i Çmimeve tĂ« Konsumit Ă«shtĂ« -0,2 %. Ky ndryshim Ă«shtĂ« ndikuar kryesisht nga ulja e çmimeve tĂ« grupit “Ushqime dhe pije joalkoolike” me 1,1 %, pasuar nga grupet “Qira, ujĂ«, lĂ«ndĂ« djegĂ«se dhe energji” me 0,3 %, “Veshje dhe kĂ«pucĂ«â€, “Mobilim, pajisje shtĂ«pie dhe mirĂ«mbajtje” dhe “ShĂ«ndeti” me 0,2 % secili, “Transporti” me 0,1 % .

Nga ana tjetĂ«r, çmimet e grupit “ArgĂ«tim dhe kulturĂ«â€ u rritĂ«n me 1,7 %, pasuar nga grupet dhe “Hotele, kafene dhe restorante” me 0,5 %, “Pije alkoolike dhe duhan” me 0,3 %, “Mallra dhe shĂ«rbime tĂ« ndryshme” me 0,2 %.

Rumania u përball me rritjen më të madhe te çmimeve me 6.7% në korrik, e ndjekur nga Estonia dhe Slovakia, ndërsa Zvicra dhe Qipro kishin rritjen më të ulët me pak se 0.3%.

Ndryshe nga ICK, Indeksi i Harmonizuar i Çmimeve tĂ« Konsumit (IHÇK) mat ndryshimin e nivelit tĂ« çmimeve me pakicĂ« tĂ« mallrave dhe shĂ«rbimeve nga pikĂ«pamja e strukturĂ«s sĂ« shpenzimeve tĂ« cilat konsumatori (vendas dhe i huaj) synojnĂ« pĂ«r konsumin final nĂ« territorin e ShqipĂ«risĂ«. IHÇK pĂ«rdoret pĂ«r monitorimin e lĂ«vizjes sĂ« çmimeve me pakicĂ« nĂ« vendet Evropiane, duke krahasuar pĂ«rqindjen e inflacionit ndĂ«rmjet vendeve tĂ« EvropĂ«s dhe si inflacion zyrtar i BankĂ«s Qendrore Evropiane duke siguruar stabilitetin e çmimeve nĂ« Bashkimin Ekonomik dhe Monetar

Burim: INSTAT

Burim: INSTAT

Burim: INSTAT

Burim: INSTAT

 

The post Metodologjia e EUROSAT: Çmimet u rriten 2.4% nĂ« korrik, ushqimet me ndikimin mĂ« tĂ« madh appeared first on Revista Monitor.

Prodhuesi i këpucëve paralajmëron zhvendosje në Kukës pas shtrenjtimit të energjisë në Kosovë

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 14:00

Gjendja e prodhuesve në Kosovë është bërë tepër e rëndë. Disa kompani tashmë kanë filluar të reduktojnë prodhimin, ndërsa disa të tjera po shqyrtojnë mundësinë e zhvendosjes jashtë vendit.

Prodhuesi i njohur i kĂ«pucĂ«ve “Solid Shoes”, me bazĂ« nĂ« SuharekĂ«, po paralajmĂ«ron zhvendosjen e njĂ« pjese tĂ« prodhimit nĂ« KukĂ«s, ShqipĂ«ri, pĂ«r shkak tĂ« krizĂ«s sĂ« vazhdueshme me furnizimin me energji elektrike nĂ« KosovĂ«. Ky zhvillim ngre shqetĂ«sime pĂ«r ndikimin e mundshĂ«m nĂ« tregun e punĂ«s dhe nĂ« kapacitetet eksportuese tĂ« vendit.

Pronari i kompanisĂ«, Ahmet Kuçi, deklaron se ndĂ«rprerjet e shpeshta dhe kostot e papritura e kanĂ« bĂ«rĂ« situatĂ«n “shumĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ«â€. Ai kujton se kompania ka paditur operatorin e shpĂ«rndarjes sĂ« energjisĂ« KEDS, por procesi gjyqĂ«sor ende nuk ka pĂ«rfunduar.

Sipas tij, KEK i ka kërkuar një garanci prej 15 mijë eurosh, pa ndonjë shpjegim të qartë, ndërkohë që fatura e fundit ishte 2,200 euro më e lartë se zakonisht. Kuçi dyshon se këto kërkesa po përdoren si bazë për rritje artificiale të çmimit të energjisë.

“Solid Shoes”, qĂ« operon prej dy dekadash dhe eksporton mbi 76% tĂ« prodhimit tĂ« saj nĂ« tregjet evropiane, Ă«shtĂ« nĂ«n presion tĂ« madh pĂ«r tĂ« pĂ«rmbushur kontratat afatgjata me partnerĂ« ndĂ«rkombĂ«tarĂ«. “Ne nuk mund tĂ« ndalemi. Prodhimi ynĂ« Ă«shtĂ« i lidhur ngushtĂ« me partnerĂ« evropianĂ« dhe duhet tĂ« vazhdojmĂ« pavarĂ«sisht kostove shtesĂ«,” – theksoi ai.

Kompania ka mbi 20 vite përvojë dhe punëson qindra punëtorë në Kosovë, ndërkohë që operon edhe me një degë prodhimi në Serbi, respektivisht në Preshevë, ku siguron vende pune për dhjetëra punëtorë lokalë. Paralajmërimi për zhvendosje në Kukës shihet si një sinjal alarmi për stabilitetin e industrisë prodhuese në Kosovë, ku energjia e pasigurt mbetet ndër pengesat kryesore për investime.

Humbja e njĂ« pjese tĂ« kapaciteteve prodhuese tĂ« “Solid Shoes” nĂ« KosovĂ« do tĂ« kishte ndikim jo vetĂ«m nĂ« punĂ«sim, por edhe nĂ« bilancin e eksporteve tĂ« vendit, pasi kjo kompani renditet ndĂ«r kontribuuesit mĂ« tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m tĂ« sektorit tĂ« kĂ«pucarisĂ« nĂ« tregjet ndĂ«rkombĂ«tare.

Drejtori i Odës së Afarizmit të Kosovës, Kushtrim Ahmeti, ka ngritur shqetësime lidhur me humbjet që po pësojnë bizneset pas daljes në tregun e lirë të energjisë.
Ai tha se ende nuk ka të dhëna të sakta për shkallën e humbjeve, pasi çdo biznes ka specifikat e veta.
“Ende nuk dihet saktĂ« se sa janĂ« humbjet, sepse secili biznes Ă«shtĂ« ndryshe nga tjetri. TĂ« shtunĂ«n iu kanĂ« shkuar me polici, nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« dhunshme, thuajse po kapnin njĂ« hajdut tĂ« rrymĂ«s e jo njĂ« biznes qĂ« e ka paguar vazhdimisht,” – u shpreh Ahmeti.

Ai gjithashtu ngriti çështjen e mungesës së përgjegjësisë për dëmet e shkaktuara.
“PĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« rikyçjen duhet tĂ« paguhet njĂ« kosto shtesĂ« dhe bĂ«het kur tĂ« dojĂ« KEDS. Disa biznese janĂ« nĂ« pritje tĂ« pĂ«rgjigjes sĂ« GjykatĂ«s Komerciale, por kush do t’i mbulojĂ« dĂ«met qĂ« po u shkaktohen?”

Edhe Lidhja e Bizneseve të Kosovës është shprehur e shqetësuar për gjendjen e krijuar.
“NjĂ« situatĂ« e tillĂ«, pĂ«rveçse shkatĂ«rron prodhimin vendor, ndikon drejtpĂ«rdrejt edhe nĂ« mirĂ«qenien e qytetarĂ«ve tanĂ«. Mbyllja ose dobĂ«simi i bizneseve prodhuese nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m problem i ndĂ«rmarrĂ«sve, por problem kombĂ«tar qĂ« cenon ekonominĂ« e vendit dhe tĂ« ardhmen e mijĂ«ra familjeve qĂ« jetojnĂ« nga puna nĂ« sektorin e prodhimit.”

Shoqata e Prodhueseve në kuadër të Lidhjes së Bizneseve të Kosovës ka shprehur gjithashtu shqetësim për këtë situatë të rëndë.
“Ne kĂ«rkojmĂ« nga institucionet e vendit qĂ« tĂ« reflektojnĂ« urgjentisht, tĂ« ndalojnĂ« presionin e panevojshĂ«m ndaj prodhuesve dhe tĂ« ndĂ«rmarrin masa konkrete pĂ«r tĂ« mbrojtur dhe pĂ«rkrahur prodhimin vendor, si shtyllĂ«n kryesore tĂ« zhvillimit ekonomik tĂ« KosovĂ«s.”

Gjatë ditës së djeshme, Oda Ekonomike e Kosovës (OEK) ka njoftuar se ka dorëzuar padi në Gjykatën Supreme kundër Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRrE) për detyrimin e bizneseve që të dalin menjëherë në tregun e lirë të energjisë.

OEK, në një postim në Facebook, ka publikuar dokumentin e padisë. Sipas saj, kjo kërkesëpadi është ushtruar me qëllim mbrojtjen e bizneseve, ekonomisë së Kosovës dhe konsumatorëve, kundër vendimit të padrejtë të ZRrE-së.

Më 31 korrik, të gjitha bizneset në Kosovë me mbi 50 punëtorë ose me qarkullim vjetor mbi 10 milionë euro, që nuk kanë lidhur kontratë me ndonjë furnizues të licencuar të energjisë, do të mbesin pa rrymë. Kjo do të thotë se ato do të kalojnë në furnizim me çmime që përcaktohen nga kërkesa dhe oferta në treg.

Deri më tani, më shumë se 1,300 kompani me mbi 9,367 njësi matëse elektrike janë përfshirë në tregun e hapur. Një kompani mund të ketë më shumë se një njësi matëse elektrike.

Nuk dihet ende numri i saktë i kompanive që kanë lidhur kontrata me furnizues të licencuar komercialë, por në ZRrE thonë se janë 2,198 njësi matëse të tilla.

NĂ« KosovĂ«, liberalizimi i tregut tĂ« energjisĂ« Ă«shtĂ« paraparĂ« me Ligjin pĂ«r EnergjinĂ« Elektrike tĂ« miratuar nĂ« vitin 2016, por zbatimi i tij Ă«shtĂ« shtyrĂ« pĂ«r shkak tĂ« rrethanave tĂ« ndryshme. NdĂ«rkohĂ«, nĂ« vendet e Bashkimit Evropian, procesi i liberalizimit tĂ« tregut tĂ« energjisĂ« ka nisur nĂ« fund tĂ« viteve ’90 me qĂ«llim rritjen e konkurrencĂ«s, efikasitetit, sigurisĂ« dhe zgjedhjes pĂ«r konsumatorĂ«t.

The post Prodhuesi i këpucëve paralajmëron zhvendosje në Kukës pas shtrenjtimit të energjisë në Kosovë appeared first on Revista Monitor.

Sistemi i ri i Menaxhimit tĂ« Çështjeve GjyqĂ«sore, shpallet fituesi i kontratĂ«s 9.2 mln euro

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 13:02

Sistemi i ri i menaxhimit tĂ« çështjeve gjyqĂ«sore do tĂ« ndĂ«rtohet pĂ«r 9.24 milionĂ« euro. TĂ« paktĂ«n kjo Ă«shtĂ« oferta e shpallur fituese nga KĂ«shilli i LartĂ« GjyqĂ«sor pĂ«r kontratĂ«n “Sistemi i Integruar i Menaxhimit tĂ« Çështjeve GjyqĂ«sore (ICMIS)”. Sipas shpalljes sĂ« bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« tĂ« mĂ«rkurĂ« nĂ« sistemin e AgjencisĂ« sĂ« Prokurimit Publik, kompania fituese Ă«shtĂ« KREATX. Procedura nĂ« fjalĂ« u çel nĂ« shkurt tĂ« kĂ«tij viti dhe synon tĂ« unifikojĂ« nĂ« njĂ« tĂ« vetĂ«m dy sisteme tĂ« ndryshĂ«m.

Në dokumente thuhet se që nga viti 2005, në gjykatat shqiptare funksionojnë dy sisteme të ndryshme elektronike të menaxhimit të çështjeve (ArklT dhe ICMIS). Aktualisht rezulton se nga 38 gjykata në territorin shqiptar, 36 prej tyre përdorin sistemin ICMIS. Ndërsa vetëm dy gjykata, përkatësisht Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë dhe Gjykata e Posaçme e Shkallës së Parë për Korrupsionin dhe Krimin e Organizuar, përdorin sistemin ArklT.

“TĂ« dy programet kompjuterike nuk bazohen nĂ« proceset e biznesit dhe pĂ«r shumicĂ«n e konfigurimeve ose ndryshimeve nĂ« ndĂ«rfaqe dhe funksionalitet, ato duhet tĂ« programohen dhe kodi duhet tĂ« shkruhet nga zhvilluesit e softuerit. Arkitektura aktuale nuk Ă«shtĂ« e centralizuar dhe secila prej gjykatave ka njĂ« instalim lokal nĂ« infrastrukturĂ«n e tyre. TĂ« dy programet janĂ« tĂ« bazuara nĂ« web dhe aksesohen nga brenda rrjetit tĂ« secilĂ«s gjykatĂ«. Bazat e tyre tĂ« tĂ« dhĂ«nave, qĂ« janĂ« lokale pĂ«r secilĂ«n nga gjykatat, replikohen çdo ditĂ« nĂ« njĂ« server qendror” – thuhet nĂ« dokument.

Programet, edhe pse tĂ« pĂ«rmirĂ«suara dhe tĂ« mirĂ«mbajtura, sĂ«rish kanĂ« kufizimet e tyre, ndĂ«rkohĂ« qĂ« arkitektura qĂ« kanĂ« nuk lejon dixhitalizimin e mĂ«tejshĂ«m tĂ« proceseve tĂ« punĂ«s qĂ« zhvillojnĂ« gjykatat nĂ« vend. “Vlen tĂ« theksohet se programet aktuale nĂ« pĂ«rdorim nuk ofrojnĂ« mundĂ«sinĂ« pĂ«r njĂ« sistem, ku tĂ« mundĂ«sohet ndĂ«rveprimi nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« unifikuar i sistemeve tĂ« tjerĂ«, si dhe i gjithĂ« aktorĂ«ve tĂ« jashtĂ«m tĂ« sistemit tĂ« drejtĂ«sisĂ«, qĂ« janĂ« tĂ« domosdoshĂ«m nĂ« statusin ekzistues tĂ« sistemit tĂ« drejtĂ«sisĂ«. Gjithashtu, Ă«shtĂ« shumĂ« e kufizuar mundĂ«sia pĂ«r tĂ« krijuar dhe gjeneruar raporte statistike tĂ« integruara e tĂ« unifikuara mbi volumin dhe efikasitetin e funksionimit tĂ« gjykatave nga sistemi aktual” – theksohet nĂ« dokument.

KLGJ vlerëson se sistemi i ri i menaxhimit të çështjeve gjyqësore ICMIS do të jetë një zgjidhje dhe sistem që do të integrohet me të gjitha institucionet e drejtësisë, jo vetëm për gjykatat, si dhe do të aksesohet direkt ose nëpërmjet ndërveprimit nga palët/individët e autorizuar.

The post Sistemi i ri i Menaxhimit tĂ« Çështjeve GjyqĂ«sore, shpallet fituesi i kontratĂ«s 9.2 mln euro appeared first on Revista Monitor.

FMN: Zbatimi efikas i reformave mund të rrisë me 9% PBB -në e Shqipërisë në periudhën afatmesme

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 12:00

Efikasiteti i zbatimit të reformave do të rrisë ekonominë e Shqipërisë dhe në përgjithësi atë të Ballkanit Perëndimor me rreth 9 për qind në periudhën afatmesme, sipas vlerësimeve të FMN-së, në një dokument të fundit mbi prioritetet e reformave strukturore në Evropë.

Duke analizuar prioritetet e reformave strukturore për Bosnjë-Hercegovinën, Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë, FMN vuri dukje se vendi ynë se po përballet me sfida të thella në tregun e punës, kapitalin njerëzor, rregulloret e biznesit, efikasitetin e qeverisjes dhe sundimin e ligjit.

Fondi vuri në dukje se Shqipëria duhet të rrisë më tej efikasitetin e shpenzimeve publike dhe forcimin e menaxhimit të investimeve. Përmirësimi i performancës së ndërmarrjeve shtetërore dhe transparenca fiskale janë pjesë e reformave të domosdoshme.

Të dhënat e brendshme tregojnë se, qeveria shqiptare po shfaq dobësi në realizimin e shpenzimeve buxhetore sipas planit. Vendi ynë ka nevoja të mëdha për investime në infrastrukturë, shëndetësi dhe arsim, por nga ana tjetër mosrealizimi në kohë i planeve buxhetore për investime në këto fusha i heq vendit shanset për një ritme më të lartë të rritjes ekonomike. Në 2024 rreth 420 mln euro nuk u shpenzuan nga plani buxhetor i vitit. Gjysma e kësaj shumë ishte pjesë e fondit të pagave dhe shpërblimit të pensionistëve, ndërsa pjesa tjetër u kursye për interesat e borxhit dhe investime.

Shqipëria përballet me emigracion të lartë dhe mungesë fuqie punëtore të kualifikuar. FMN sugjeron politika që nxisin pjesëmarrjen në tregun e punës, sidomos për të rinjtë, gratë dhe punëtorët më të moshuar. Njëkohësisht, është e nevojshme rritja e cilësisë së arsimit dhe programeve të trajnimit profesional. Shqipëria ka bërë hapa pas në arritjet mësimore në testin Global PISA ndërmjet 2018-2022 në një kohë që numri i nxënësve në shkolla po bie me shpejtësi nga rënia e lindjeve dhe emigrimi i moshave të reja. Rritja e cilësisë se arsimit shihet si mjet kryesor për të kaluar në një model ekonomik me produktivitet më të lartë nga ai që  kemi aktualisht që bazohet kryesisht në krahun e lirë të punës.

Sipërmarrësit në Shqipëri përballen ende me pengesa nga burokracitë dhe procedurat komplekse. FMN rekomandon thjeshtimin e rregulloreve, lehtësimin e procedurave të licencimit dhe përmirësimin e kushteve për hyrjen dhe daljen e bizneseve në treg.

Forcimi i institucioneve dhe kontrolli i korrupsionit janë thelbësore për Shqipërinë sipas FMN-së. Në Shqipëri, reforma në drejtësi dhe përmirësimi i klimës së investimeve konsiderohen kusht për të tërhequr kapital të huaj dhe për të rritur besimin e biznesit. Pa këto reforma, efektet e çdo politike tjetër ekonomike mbeten të kufizuara.

FMN vlerëson se për Shqipërinë sfidat mbeten të mëdha, sidomos në fushën e qeverisjes dhe në rritjen e produktivitetit, por potenciali për fitime ekonomike është i konsiderueshëm nëse reformat kryhen./B.Hoxha

 

The post FMN: Zbatimi efikas i reformave mund të rrisë me 9% PBB -në e Shqipërisë në periudhën afatmesme appeared first on Revista Monitor.

Pedonale e re brenda Parkut të Karavastasë, AKZM shpall fituesin për hartimin e projektit

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 11:00

Parku KombĂ«tar DivjakĂ«-Karavasta, pritet tĂ« ketĂ« njĂ« pedonale tĂ« re. Kjo e fundit do tĂ« jetĂ« zgjatim i asaj ekzistuese qĂ« pĂ«rfundon pranĂ« kullĂ«s 360 gradĂ« qĂ« ndodhet nĂ« zemĂ«r tĂ« kĂ«tij parku. Agjencia KombĂ«tare e Zonave tĂ« Mbrojtura njoftoi se ka shpallur fituesin pĂ«r kantatĂ«n “ Hartim Projekti- NdĂ«rtimi i pedonales nĂ« DivjakĂ« Karavasta”, kompaninĂ« “INFRATECH”.  Sipas AKZM kjo pedonale Ă«shtĂ« shumĂ« e domosdoshme, pasi u vjen nĂ« ndihmĂ« tĂ« gjithĂ« vizitorĂ«ve tĂ« cilĂ«t zhvillojnĂ« ecje pasi janĂ« komplet tĂ« ‘pĂ«rjashtuar’’ nga rruga automobilistike dhe ndihen akoma edhe mĂ« tĂ« sigurt gjatĂ« vizitĂ«s nĂ« park.

“Duke qenĂ« se rruga automobilistike Ă«shtĂ« i vetmi akses i futjes nĂ« zonĂ«n e parkut pĂ«r tĂ« vazhduar me tej deri nĂ« bregdetin e plazhit tĂ« DivjakĂ«s, lind nevoja pĂ«r njĂ« zgjatje tĂ« kĂ«saj pedonaleje ekzistuese. Duke filluar nga pĂ«rfundimi i pedonales ekzistuese nĂ« KullĂ«n 360o ose pranĂ« Zyrave tĂ« AdZM Fier dhe pĂ«r tĂ« vazhduar paralel me rrugĂ«n automobilistike nĂ« tĂ« djathtĂ«n e saj, duke gjarpĂ«ruar midis drurĂ«ve tĂ« pishĂ«s mesdhetare pa i dĂ«mtuar dhe pa prerĂ« asnjĂ« dru deri nĂ« zonĂ«n qĂ« njihet ndryshe edhe si Qendra e Parkut pranĂ« Divjaka Resort” thuhet nĂ« dokumentet e procedurĂ«s.

Pedonalja do të jetë me punim druri duke e bërë atë të përshtatshme për një park kombëtar dhe duke eliminuar kështu ndikimet negative në mjedis.

Parku Kombëtar Divjakë-Karavasta është një ndër pikat e rëndësishme turistike që vizitohet përgjatë vitit. Në vitin që lamë pas ajo u vizitua nga 274 mijë vizitorë vendas dhe 105 mijë të huaj.

Sipas AKZM Zona e Parkut Kombëtar Divjakë-Karavasta konsiderohet si një zonë me vlera të veçanta për natyrën dhe biodiversitetin. Ky park shquhet për popullatë të shumëllojshme floristike e faunistike, endemike, subendemike, të rralla, të kërcënuara e të rrezikuara në zhdukje./ N.Maho

The post Pedonale e re brenda Parkut të Karavastasë, AKZM shpall fituesin për hartimin e projektit appeared first on Revista Monitor.

Profesionistët për referencat: Nuk përjashtojnë pastrimin e parave, do shtrenjtojnë apartamentet

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
20 August 2025 at 10:05

Aleanca e Profesionistëve të Lirë (APL) me një letër drejtuar Ministrisë të Financave ngre shqetësimin se projektvendimi i propozuar për përcaktimin e çmimit të referencës për shitblerjen e apartamenteve në rrethe, nuk pasqyron realitetin e tregut të pasurive të paluajtshme dhe rrezikon të deformojë tregun dhe të shtrembërojë çmimet mesatare të apartamenteve.

Ndër problematikat kryesore për të cilën ngrihet shqetësimi lidhet me transparencën e metodologjisë së çmimeve referencë dhe vendosjen e një vlere dysheme.

NĂ« analizĂ«n e detajuar pĂ«r projektvendimin “PĂ«r miratimin e metodologjisĂ«, rregullave dhe procedurave pĂ«r pĂ«rcaktimin e vlerĂ«s sĂ« taksueshme tĂ« pasurisĂ« sĂ« paluajtshme ‘ndĂ«rtesa’, llogaritjen e taksĂ«s mbi ndĂ«rtesĂ«n dhe pagesĂ«n e saj” profesionistĂ«t e lirĂ« theksojnĂ« se nĂ« formĂ«n aktuale, drafti pĂ«r pĂ«rcaktimin e çmimeve tĂ« referencĂ«s nuk jep asnjĂ« garanci se janĂ« filtruar transaksionet e fryra apo tĂ« lidhura me fenomene tĂ« paligjshme, si p.sh. pastrimi i parave, çka mund tĂ« shtrembĂ«rojĂ« mĂ« tej çmimet mesatare.

APL paralajmëron se çmimet e referencës nuk ndjekin tendencën  e tregut, për rrjedhojë politika të tilla do të nxisin tendencën rritëse të çmimeve të shitjes së apartamenteve.

“Legjislacioni aktual mbi tatimin e tĂ« ardhurave ka vendosur tashmĂ« njĂ« vlerĂ« minimale nĂ«n tĂ« cilĂ«n transaksionet e shitblerjes nuk pranohen. Projektvendimi ndjek tĂ« njĂ«jtĂ«n qasje duke mos reflektuar rastet e rĂ«nies sĂ« çmimeve, edhe kur kĂ«to pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« prirje reale tregu.

NjĂ« politikĂ« e tillĂ« nxit vetĂ«m prirjet rritĂ«se tĂ« çmimeve, duke penguar funksionimin natyral tĂ« ofertĂ«s dhe kĂ«rkesĂ«s. Si rrjedhojĂ«, çmimet referencĂ« rrezikojnĂ« tĂ« pĂ«rdoren mĂ« shumĂ« si instrument fiskal pĂ«r rritjen e tĂ« ardhurave, sesa si tregues real i tregut”, theksohet nĂ« letrĂ«n e APL.

Profesionistët rekomandojnë rishikimin e dispozitave problematike duke vendosur kritere objektive, të matshme dhe të verifikueshme, si dhe kufizime të qarta për të shmangur arbitraritetin dhe deformimet në treg.

Po ashtu APL thekson se përdorimi i metodave alternative për llogaritjen e taksës pa kritere të qarta mund të ngarkojë tatimpaguesit për shkak të boshllëqeve e mosharmonizimit institucional.

Pas publikimit për konsultim publik të projektvendimit të metodologjisë së llogaritjes së taksës së ndërtesës ku propozohet rritje e çmimeve të referencës në rrethe, Aleanca e Profesionistëve të Lirë (APL) i është drejtuar edhe me një letër të mëparshme ministrit të Financave Petrit Malaj ku rekomandonin që banesa e parë e qytetarëve të përjashtohej nga taksa e ndërtesës. Sipas tyre, një ndryshim i tillë ndikon drejtpërdrejt në shtresat e mesme dhe në familjet që zotërojnë vetëm një pronë për banim.

 

REPUBLIKA E SHQIPËRISË

MINISTRIA E FINANCAVE, KRYEMINISTRIA, MEDIA

Drejtuar: Ministrit të Financave

PĂ«r Dijeni: Zyra e Kryeministrit, Media

Nga: Aleanca e Profesionistëve të Lirë (APL)

LĂ«nda: Objeksione dhe rekomandime mbi Projektvendimin: “PĂ«r miratimin e metodologjisĂ«, rregullave dhe procedurave pĂ«r pĂ«rcaktimin e vlerĂ«s sĂ« taksueshme tĂ« pasurisĂ« sĂ« paluajtshme ‘ndĂ«rtesa’, llogaritjen e taksĂ«s mbi ndĂ«rtesĂ«n dhe pagesĂ«n e saj”

 

TĂ« nderuar,

 

Në kuadër të konsultimit publik mbi projektvendimin në fjalë, paraqiten më poshtë disa vërejtje dhe problematika me karakter ekonomik, juridik dhe administrativ:

 

  1. Mungesa e transparencës metodologjike dhe vështirësia për të reflektuar realitetin e tregut

 

NĂ« relacionin shoqĂ«rues parashikohet se çmimet e referencĂ«s janĂ« pĂ«rllogaritur mbi bazĂ«n e transaksioneve tĂ« viteve 2022–2024, duke pĂ«rjashtuar ato qĂ« “nuk kanĂ« logjikĂ« ekonomike” ose qĂ« janĂ« nĂ«n nivelin e referencĂ«s.

 

Termi “mungesĂ« logjike ekonomike” nuk shoqĂ«rohet me ndonjĂ« kriter tĂ« qartĂ«, objektiv apo teknik, gjĂ« qĂ« krijon pasiguri ligjore dhe rrezik pĂ«r subjektivitet nĂ« pĂ«rzgjedhjen e tĂ« dhĂ«nave. PĂ«rjashtimi selektiv i transaksioneve qĂ« shĂ«nojnĂ« çmime mĂ« tĂ« ulĂ«ta nga referenca, pa njĂ« argumentim tĂ« qartĂ«, priret tĂ« krijojĂ« njĂ« pasqyrĂ« tĂ« njĂ«anshme tĂ« tregut dhe tĂ« prodhojĂ« njĂ« efekt rritĂ«s artificial tĂ« çmimeve, duke cenuar parimin e neutralitetit fiskal. Nuk jepet asnjĂ« garanci se janĂ« filtruar transaksionet e fryra apo tĂ« lidhura me fenomene tĂ« paligjshme, si p.sh. pastrimi i parave, çka mund tĂ« shtrembĂ«rojĂ« mĂ« tej çmimet mesatare.

 

  1. Kufizimi i mekanizmave të tregut përmes vendosjes së vlerës dysheme

 

Legjislacioni aktual mbi tatimin e të ardhurave ka vendosur tashmë një vlerë minimale nën të cilën transaksionet e shitblerjes nuk pranohen. Projektvendimi ndjek të njëjtën qasje duke mos reflektuar rastet e rënies së çmimeve, edhe kur këto përfaqësojnë prirje reale tregu.

 

Një politikë e tillë nxit vetëm prirjet rritëse të çmimeve, duke penguar funksionimin natyral të ofertës dhe kërkesës. Si rrjedhojë, çmimet referencë rrezikojnë të përdoren më shumë si instrument fiskal për rritjen e të ardhurave, sesa si tregues real i tregut.

 

  1. Përdorimi i projekteve të ardhshme si faktor përcaktues çmimi

 

Projektvendimi parashikon që çmimi të ndikohet nga projekte të ardhshme zhvillimore apo plane strategjike urbane. Kjo qasje mbart rrezik, pasi përdor projeksione ende të pasigurta dhe jo të realizuara për të justifikuar çmime më të larta, ndërkohë që të dhënat reale të tregut përjashtohen si të papërshtatshme. Përdorimi i pritshmërive të pasigurta si faktorë çmim-formues është i pabazuar në logjikën ekonomike dhe mund të çojë në deformim të tregut.

 

  1. Neni 2, pika 12(c) – Njohja fiskale e poseduesve pa dokumentacion ligjor

 

Dispozita e cila e konsideron “pĂ«rdorues” edhe individin qĂ« mban nĂ« posedim njĂ« njĂ«si pa leje ndĂ«rtimi apo dokument pronĂ«sie, pa aplikuar pĂ«r legalizim, krijon precedent tĂ« diskutueshĂ«m. Kjo pĂ«rbĂ«n njĂ« formĂ« njohjeje fiskale tĂ« njĂ« situate tĂ« paligjshme, duke rrezikuar tĂ« perceptohet si nxitje indirekte e ndĂ«rtimit informal. NjĂ« dispozitĂ« e tillĂ« dobĂ«son pĂ«rpjekjet pĂ«r uljen e informalitetit nĂ« sektorin e ndĂ«rtimit dhe krijon perceptim pĂ«r legjitimim tĂ« faktit tĂ« kryer.

 

  1. Neni 4 – Hierarkia e burimeve tĂ« tĂ« dhĂ«nave dhe pasojat juridike

Jepet përparësi të dhënave të verifikuara nga bashkia në terren kur këto rezultojnë më të mëdha se sipërfaqja e regjistruar në ASHK. Kjo qasje mund të përfshijë edhe ndërtime informale ose zgjerime të paligjshme, të cilat në këtë mënyrë trajtohen si fakte të kryera për qëllime fiskale. Mungesa e kufizimeve të qarta për zbatimin e kësaj dispozite krijon pasiguri juridike dhe hap rrugë për arbitraritet administrativ.

 

  1. Neni 5 – Klasifikimi i njĂ«sive tĂ« ndĂ«rtimit

 

Dispozitat e nenit 5 lejojnë klasifikimin fiskal të njësive ndërtimore në mënyrë të pavarur nga destinacioni i përdorimit të përcaktuar në dokumentet ligjore (leje ndërtimi, certifikata përdorimi, certifikata pronësie etj.). Ky rregullim rrezikon të relativizojë aktet juridike të planifikimit dhe zhvillimit të territorit, duke krijuar mospërputhje mes dokumentacionit ligjor dhe trajtimit fiskal. Kjo bie ndesh me parimin e ligjshmërisë dhe krijon standard të dyfishtë mes subjekteve që respektojnë legjislacionin dhe atyre që veprojnë në mënyrë informale.

 

  1. Neni 16 – VlerĂ«simi alternativ i detyrimit tatimor

 

Projektvendimi parashikon përdorimin e metodave alternative për përcaktimin e vlerës së taksueshme në mungesë të të dhënave zyrtare. Kjo dispozitë rrezikon të transferojë barrën e pasojave të mungesës së administrimit apo koordinimit institucional mbi tatimpaguesin, edhe kur ai nuk ka vepruar në kundërshtim me ligjin.

 

Përdorimi i metodës alternative duhet të kufizohet vetëm në raste të identifikuara të shmangies së qëllimshme tatimore, jo si mekanizëm i përgjithshëm për të mbuluar boshllëqet administrative. Në të kundërt, kjo bie ndesh me parimin e mirëbesimit, barazisë tatimore dhe sigurisë juridike.

 

PĂ«rfundim

 

Projektvendimi, në formën aktuale, paraqet disa pasiguri dhe situata te diskutueshme për funksionimin e tregut të pasurive të paluajtshme, për sigurinë juridike dhe për parimin e barazisë tatimore. Rekomandohet rishikimi i dispozitave problematike duke vendosur kritere objektive, të matshme dhe të verifikueshme, si dhe kufizime të qarta për të shmangur arbitraritetin dhe deformimet në treg.

 

Aleanca e ProfesionistĂ«ve tĂ« Lirë  – APL

 

 

The post Profesionistët për referencat: Nuk përjashtojnë pastrimin e parave, do shtrenjtojnë apartamentet appeared first on Revista Monitor.

Ikin të rinjtë, rritet punësimi tek të moshuarit

✇Revista Monitor
By: Armela Toska
19 August 2025 at 23:02

Personat në pension janë duke u angazhuar gjithnjë  më shumë në tregun e punës dike plotësuar hendekun që po lënë të rinjtë e ikur në emigracion.

Të dhënat e INSTAT tregojnë se nga viti në vit grup-mosha mbi 65  po rrit pjesëmarrjen në tregun e punës dhe shkallën e punësimit.

Në vitin 2024, shkalla e punësimit për personat mbi 65 vjeç arriti në 25.0%, nga vetëm 17.6% në vitin 2023. Kjo përfaqëson një rritje të konsiderueshme prej 7.4 pikë përqindjeje vetëm në një vit.

Një pjesë e kësaj rritjeje shpjegohet me jetëgjatësinë, por edhe me nevojën ekonomike për të qëndruar më gjatë në tregun e punës për shkak të pensioneve të ulëta dhe mungesës së kursimeve të mjaftueshme për pleqërinë.

Rritja e shkalles së punësimit për pensionistët nga 2023 në 2024 është më e madhe se në të gjitha kategoritë e tjera të grup-moshave.

Psh  me grup moshën aktive 15-64 vjeç, që në vitin 2024 ka një shkallë punësimi prej 68.6%  me rritje vetëm 1.7 pikë %.

Gjithashtu shkalla e punësimit tek të rinjtë 25-29 vjeç u rrit 5% ndërmjet 2023 dhe 2024.

Rritja e vazhdueshme e këtij treguesi për moshën +65 mund të sinjalizojë edhe një tendencë që do të thellohet në të ardhmen, për shkak të ndryshimeve demografike ku strukturave e popullsisë po zhvendoset me shpejtësi në favor të moshave të vjetra.

Rritja e punësimit në moshën e tretë nisi të forcohej pas pandemisë, kur flukset e emigrimit filluan të shtohen sërish, duke lënë mangësi në tregun e punës.

Në njërën anë, hapësirat e lëna bosh nga të rinjtë në tregun e punës dhe në tjetrën pensionet e ulëta, po shtyjnë gjithnjë e më shumë pensionistët të punojnë.

Puna pas pensionit është e pranishme në të gjithë sektorët, madje edhe në sektorin publik.

NĂ« qarqet e vendit, ende shumĂ« pensionistĂ« punojnĂ« nĂ« sektorĂ«t e arsimit, shĂ«ndetĂ«sisĂ«, etj., pĂ«r shkak se nuk ka tĂ« rinj pĂ«r t’i zĂ«vendĂ«suar. NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n periudhĂ«, tregu i punĂ«s Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« mĂ« pak tĂ«rheqĂ«s pĂ«r tĂ« rinjtĂ«.

Gjatë periudhës tetor-dhjetor të vitit 2024, sipas të dhënave nga Anketa e Forcës së Punës, papunësia tek të rinjtë më arsim të lartë ishte rritur në krahasim me 2023.

Zhvillimet në tregun e punës po tregojnë se Shqipëria po përballet me sfidën e re të integrimit te të moshuarve në tregun e punës./B.Hoxha

Burimi: INSTAT

 

The post Ikin të rinjtë, rritet punësimi tek të moshuarit appeared first on Revista Monitor.

❌
❌