❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Skandali/ PD: Shqipëria digjet, Rama dhe Balluku ndezin zjarrin e korrupsionit


✇Opinion.al
By: e xh

Në një deklaratë për mediat deputeti i zgjedhur i PD, Klevis Balliu u shpreh se ndërsa Shqipëria digjet nga veriu në jug e ndërsa flakët shkrumbojnë pyje, fshatra e spitale, qeveria e Edi Ramës vazhdon të vjedhë pa asnjë drojë.

Sipas Balliut, zjarret janë pasojë direkte e korrupsionit qeveritar, shpërdorimit të fondeve publike, si dhe kapjes së emergjencave civile nga klientelizmi i pushtetit.

‘Sot, ndĂ«rsa ShqipĂ«ria digjet nga veriu nĂ« jug, ndĂ«rsa flakĂ«t shkrumbojnĂ« pyje, fshatra e spitale, ndĂ«rsa zjarrfikĂ«sit tanĂ« luftojnĂ« si heronj tĂ« braktisur pa mjete, qeveria e Edi RamĂ«s vazhdon tĂ« vjedhĂ« pa asnjĂ« drojĂ«.

KĂ«to zjarre nuk janĂ« thjesht tragjedi natyrore – ato janĂ« pasojĂ« direkte e korrupsionit qeveritar, e shpĂ«rdorimit tĂ« fondeve publike, e kapjes sĂ« emergjencave civile nga klientelizmi i pushtetit. NdĂ«rsa qytetarĂ«t presin ndihmĂ«, Edi Rama dhe ministrja Belinda Balluku u japin tendera miliona eurosh miqve dhe familjarĂ«ve politikĂ«.

Shembulli i fundit Ă«shtĂ« skandaloz: ARRSH, nĂ«n urdhrat e Ballukut, shpall fituese “IDK Konstruksion shpk”, kompaninĂ« e familjes sĂ« administratorit tĂ« pĂ«rgjithshĂ«m tĂ« OSSH, Blendian Dalipaj. Jo vetĂ«m qĂ« kjo kompani nuk ofroi çmimin mĂ« tĂ« ulĂ«t, por fitoi tenderin me 200 mijĂ« euro mĂ« shumĂ« se oferta mĂ« e lirĂ«. Vlera e kontratĂ«s? 1.1 milion euro pĂ«r sinjalistikĂ« rrugore – njĂ« justifikim banal pĂ«r njĂ« skemĂ« tĂ« pastĂ«r pĂ«rfitimi.

Ky është korrupsioni i pastër: një garë e manipuluar, një fitues i paracaktuar, një pushtet që grabit taksat e shqiptarëve edhe kur vendi është në emergjencë.

Partia Demokratike paralajmĂ«ron sot: çdo tender i tillĂ« do tĂ« hetohet deri nĂ« detaj. AsnjĂ« kontratĂ« korruptive nuk do tĂ« mbetet pa u ç’bĂ«rĂ«, dhe asnjĂ« pĂ«rgjegjĂ«s nuk do t’i shpĂ«tojĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«s dhe gjykimit tĂ« sovranit’, thotĂ« nĂ« deklaratĂ« Balliu.  Dokumentet qĂ« publikoi PD

↗

Samiti i Alaskës, shpallet ora kur nis takimi mes Presidentëve Trump-Putin

✇Opinion.al
By: e xh

Në Alaskë, takimi midis Vladimir Putin dhe Donald Trump do të fillojë në orën 21:30, sipas orës lokale të Tiranës, ose në orën 22:30 sipas kohës së Moskës. Lajmin e konfirmoi ndihmësi i Presidentit rus, Yuri Ushakov.

“Gjithçka do tĂ« fillojĂ« nesĂ«r, mĂ« 15 gusht, rreth orĂ«s 11:30 sipas orĂ«s lokale, me njĂ« bisedĂ« midis Vladimir Putin dhe Donald Trump. Kjo bisedĂ« do tĂ« jetĂ« nĂ« format kokĂ« mĂ« kokĂ«, sigurisht me praninĂ« e pĂ«rkthyesve. Kjo do tĂ« pasohet nga negociatat brenda delegacioneve, tĂ« cilat do tĂ« vazhdojnĂ« gjatĂ« njĂ« mĂ«ngjesi pune”, u tha Ushakov gazetarĂ«ve.

Përbërja e delegacionit amerikan që do të marrë pjesë në samitin Rusi-SHBA,  vuri në dukje ai, tashmë është i njohur. Bëhet me dije se negociatat do të jenë të natyrës biznesore dhe brenda delegacioneve ato do të zhvillohen në formatin 5 me 5.

Takimi vjen përpara bisedimeve të shumëpritura midis Presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe Presidentit rus, Vladimir Putin, në Alaska.

↗

Taksat vendore, tashmë në kohë reale në e-Albania

✇Opinion.al
By: b b

Bizneset dhe qytetarĂ«t e TiranĂ«s mund tĂ« kontrollojnĂ« nĂ« kohĂ« reale detyrimet e tyre vendore pĂ«rmes shĂ«rbimit elektronik “Taksat dhe tarifat vendore – Bashkia TiranĂ«â€ nĂ« e-Albania.

Tanimë ky shërbim ofrohet edhe për qytetarët që zotërojnë njësi tregtare apo pasuri të tjera të përdorura për aktivitet ekonomik.

Shërbimi u jep mundësinë përdoruesve të kenë qasje të drejtpërdrejtë dhe në kohë reale mbi vlerën e përditësuar të detyrimeve të tyre vendore, përfshirë penalitetet për pagesat e vonuara.

Nga taksa mbi ndërtesën, truallin dhe tokën bujqësore, deri te tarifa e pastrimit, taksa e tabelës apo shfrytëzimi i hapësirës publike çdo detyrim shfaqet i detajuar sipas vitit, shumës dhe këstit.

PĂ«rveç transparencĂ«s mbi detyrimet, shĂ«rbimi “VĂ«rtetim likuidimi tĂ« taksave dhe tarifave vendore” ofron edhe mundĂ«sinĂ« pĂ«r tĂ« shkarkuar dokumentin pĂ«rkatĂ«s qĂ« subjekti nuk ka detyrime ndaj bashkisĂ« TiranĂ«.

Ky vërtetim mund të nevojitet për procedura të ndryshme ligjore, administrative apo tregtare dhe tani merret menjëherë, pa pasur nevojë për paraqitje fizike në sportel.

Shërbimet nuk kërkojnë asnjë dokumentacion shoqërues, procedura kryhet me vetëm disa klikime dhe informacioni është i aksesueshëm nga çdo pajisje me internet.

Përdoruesit mund të shkarkojnë detyrimet e papaguara në formën e një mandati arkëtimi në çdo moment, apo vërtetimin e likuidimit të këtyre detyrimeve duke kursyer kohë dhe shmangur burokracitë./tvklan

↗

Përqafime dhe shtrëngime duarsh, Starmer mirëpret Zelenskyn në Downing Street

✇Opinion.al
By: e xh

Volodymyr Zelensky, presidenti ukrainas mbërriti në Downing Street, ku u prit nga kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Keir Starmer.

Presidenti Zelensky kaloi pranë një radhe gazetarësh ndaj kur mbërriti njëri prej tyre e pyeti nëse Trump mund të siguronte një armëpushim të drejtë.

As Zelensky dhe Kryeministri Starmer nuk iu përgjigjën pyetjeve të medias, ndaj në vend të kësaj dyshja u përqafuan dhe shtrënguan duart përpara se të hynin brenda.

Zelensky dhe Starmer pritet tĂ« diskutojnĂ« luftĂ«n e vazhdueshme nĂ« UkrainĂ«, tĂ« shkaktuar nga pushtimi nĂ« shkallĂ« tĂ« plotĂ« i Putinit nĂ« vitin 2022 dhe si t’i japin fund luftimeve.

↗

Situatë e vështirë nga zjarret në Spanjë/ Shkrumbohen 100 mijë hektarë në Greqi

✇Opinion.al
By: e xh

Rajoni i Kastijas dhe Leonit në veri të Spanjës vijon të përballet me zjarre të mëdhenj, duke qenë edhe vatra më problematike e momentit, teksa kulmi i të nxehtit përvëlues me origjinë nga Afrika duket se tashmë ka kaluar.

Këto filmime dëshmojnë përpjekjet e zjarrfikësve për të vënë nën kontroll flakët në Kabesabejosa me një terren të vështirë malor. Autoritetet kanë kërkuar ndihmën e partnerëve europianë me avionë Canadair. Situata e vështirë duket se tashmë ka kaluar edhe në Greqi. Siç duket edhe në këto pamje, zjarrfikësit u përpoqën të shuajnë edhe flakët e fundit pranë Patrës, ku u rrezikuan dhjetëra shtëpi e ndërtesa industriale.

Sipas autoriteteve greke, zjarret kanë djegur mbi 100 mijë hektarë toka me pyje e bimësi deri të mërkurën. Zjarret ishin aq të mëdhenj, sa tymi vështirësonte jashtë mase edhe ndërhyrjen me avionë për shuarjen e tyre. Për këtë vit, Qendra e Bashkimit Europian për studime të përbashkëta shkencore konstaton se zjarret kanë shkrumbuar mbi 440 mijë hektarë tokë në territorin e Eurozonës, dyfishi i mesatares vjetore që prej 2006-ës. Ekspertët thonë për agjencinë e lajmeve Reuters se ngrohja globale po i bën zjarret gjithnjë e më të pamenaxhueshme.

“Temperaturat e larta, lagĂ«shtia e ulĂ«t, erĂ«rat, janĂ« kushte qĂ« i bĂ«jnĂ« zjarret tĂ« pakontrollueshme nĂ« zonĂ«n e Mesdheut. Zjarret me intensitet dhe shpejtĂ«si janĂ« diçka e re pĂ«r sistemin dhe e mbingarkojnĂ« atĂ«. Pra, edhe shĂ«rbimi zjarrfikĂ«s mĂ« i mirĂ«pajisur, me shumĂ« mjete ajrore, me shumĂ« efektivĂ«, vihet praktikisht nĂ« njĂ« pozitĂ« ku vetĂ«m mund tĂ« rrijĂ« e tĂ« vĂ«zhgojĂ«.”

Sipas tyre, ka ardhur koha qĂ« Europa duhet t’i pĂ«rshtatet kĂ«tij realiteti tĂ« ri. Tv Klan

↗

Çështja “Epstein”/ Melania Trump kĂ«rcĂ«non djalin e Joe Biden me padi

✇Opinion.al
By: b b

Zonja e Parë, Melania Trump ka kërcënuar se do ta padisë Hunter Biden për më shumë se 1 miliardë dollarë pasi ai tha se ajo është prezantuar me Trump përmes Jeffrey Epstein.

AvokatĂ«t qĂ« veprojnĂ« nĂ« emĂ«r tĂ« zonjĂ«s sĂ« parĂ«, e cila u martua me Presidentin e SHBA-sĂ« Donald Trump nĂ« vitin 2005, i pĂ«rshkruan akuzat si “tĂ« rremĂ«, pĂ«rçmuese, shpifĂ«se dhe nxitĂ«se”.

Biden, djali i ish-Presidentit të SHBA-së Joe Biden, bëri komentet gjatë një interviste në fillim të këtij muaji, në të cilën ai kritikoi ashpër lidhjet e mëparshme të presidentit me Epstein.

Donald Trump ishte mik i Epstein, por ka thënë se janë grindur në fillim të viteve 2000 sepse financuesi kishte përvetësuar punonjës që punonin në spa në klubin e golfit të Trump në Florida.

NjĂ« letĂ«r nga avokatĂ«t e zonjĂ«s sĂ« parĂ« drejtuar njĂ« avokati tĂ« Hunter Biden kĂ«rkon qĂ« ai tĂ« tĂ«rheqĂ« pretendimin dhe tĂ« kĂ«rkojĂ« falje, ose tĂ« pĂ«rballet me veprime ligjore pĂ«r “mbi 1 miliard dollarĂ« dĂ«mshpĂ«rblim”.

Ajo thotĂ« se zonja e parĂ« ka pĂ«suar “dĂ«m tĂ« madh financiar dhe reputacional” pĂ«r shkak tĂ« deklaratave qĂ« ai pĂ«rsĂ«riti.

GjatĂ« njĂ« interviste tĂ« gjerĂ« me regjisorin Andrew Callaghan tĂ« publikuar mĂ« parĂ« kĂ«tĂ« muaj, Hunter Biden pretendoi se dokumentet e papublikuara nĂ« lidhje me Epstein do tĂ« “implikonin” Presidentin Trump.

Ai tha: “Epstein e prezantoi Melanian me Trump – lidhjet janĂ« kaq tĂ« gjera dhe tĂ« thella”.

Nuk ka prova që dyshja u prezantua me njëri-tjetrin nga Epstein, i cili u vetëvra në burg ndërsa priste gjyqin në vitin 2019.

↗

Serbi: Protesta dhe dhunë në disa qytete

✇Opinion.al
By: b b

Përleshje të dhunshme kanë shpërthyer në Serbi gjatë protestave kundër Presidentit Aleksandar Vuçiq. Ka pasur të lënduar dhe të arrestuar.

Përleshje të dhunshme shpërthyen në Serbi të mërkurën në mbrëmje gjatë protestave kundër qeverisë dhe presidentit Aleksandar Vuçiq. Në shumë qytete, të mëdha dhe të vogla, demonstruesit u përleshën me policinë dhe mbështetësit e Vuçiçit.

Protestat nëntëmujore arritën kulmin pasi mbështetësit e SNS (partia e Vuçiqit) sulmuan fizikisht demonstruesit kundër tij në Vojvodinë, Vrbas dhe Baçka Palanka të martën, pa reagimin e policisë.

Si kundërpërgjigje, protesta u organizuan në 30 vende të mërkurën, me marshime të drejtuara drejt selisë së SNS. Atje, demonstruesit u pritën nga kordone policie dhe mbështetës të partisë së Vuçiqit që ishin të përgatitur për dhunë.

Më së shumti dhunë në Novi Sad

Shumica e incidenteve ishin nĂ« Novi Sad, por edhe nĂ« Beograd. GjĂ«rat ishin mĂ« tĂ« qeta nĂ« Nish, PançevĂ«, Krushevac, Çaçak, Kragujevac, Smederevo, UzhicĂ«, Lazarevac dhe shumĂ« vende tĂ« tjera.

Në Beograd dhe Novi Sad, mbështetësit e Partisë Përparimtare Serbe qëlluan me piroteknikë dhe mjete të tjera ndaj protestuesve, të cilët më pas iu kundërpërgjigjën pjesërisht zjarrit. Në Novi Sad, policia përdori gaz lotsjellës. Ambientet e SNS u dogjën gjatë natës.

Në Beograd, policia me pajisje të plota për trazira bllokoi protestuesit që të afroheshin në një zonë në një park pranë ndërtesës së Parlamentit ku mbështetësit e Vuçiqit kanë ngritur kampe që nga marsi.

Në disa zona të tjera në Beograd, protestuesit u përleshën me policinë, e cila i pengoi ata të afroheshin në ambientet lokale të SNS-së.

Vuçiç: Beogradi dhe Novi Sadi do të pastrohen

NĂ« njĂ« konferencĂ« pĂ«r shtyp tĂ« mĂ«rkurĂ«n vonĂ«, Vuçiq tha se 16 policĂ« dhe 64 mbĂ«shtetĂ«s tĂ« SNS-sĂ« ishin lĂ«nduar vetĂ«m nĂ« Novi Sad. Vuçiq i pĂ«rshkroi protestuesit si “banditĂ« dhe vrasĂ«s” dhe tha se Beogradi dhe Novi Sadi tani do tĂ« “pastrohen” prej tyre, raportoi agjencia serbe e lajmeve Tanjug.

Ai tha se ky veprim kishte pĂ«r qĂ«llim tĂ« parandalonte njĂ« “luftĂ« civile” dhe falĂ«nderoi mbĂ«shtetĂ«sit e tij, “njerĂ«zit e mrekullueshĂ«m tĂ« zakonshĂ«m” tĂ« cilĂ«t, tha ai, mbrojtĂ«n selinĂ« e partisĂ« “nga bllokuesit e çmendur”.

Ai gjithashtu akuzoi forca tĂ« huaja tĂ« paidentifikuara pĂ«r organizimin e trazirave dhe premtoi arrestime. “Personat qĂ« shkelĂ«n ligjin do tĂ« arrestohen
 Sonte ne parandaluam njĂ« skenar katastrofik tĂ« planifikuar nga dikush nga jashtĂ«â€, tha Vuçiq.

LĂ«vizja opozitare “LĂ«viz-Ndrysho” tha se mbĂ«shtetĂ«sit e Vuçiqit ishin pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r pĂ«rleshjet. “Sulmet ndaj njerĂ«zve me piroteknikĂ« dhe mjete tĂ« tjera shkelin tĂ« drejtĂ«n e tyre pĂ«r jetĂ« dhe protestĂ«â€, tha ajo nĂ« njĂ« deklaratĂ«.

Arsyeja e protestave në Serbi

Protestat, të cilat po vazhdojnë për më shumë se nëntë muaj, shpërthyen pas shembjes së një çatie të rinovuar rishtazi mbi platformat e stacionit hekurudhor të Novi Sadit më 1 nëntor 2024, ku humbën jetën 16 persona.

Ekspertë të pavarur dhe politikanë të opozitës ia atribuojnë tragjedinë neglizhencës dhe korrupsionit sistemik në administratën e Vuçiqit. Protestuesit akuzojnë qeverinë për korrupsion dhe autoritarizëm, duke kërkuar dorëheqjen e Vuçiqit dhe thirrjen e zgjedhjeve të reja./DW

↗

“MirĂ«njohje pĂ«r Forcat Komando”/Rama:U pĂ«rballĂ«n me zjarrin nĂ« DelvinĂ« e GjirokastĂ«r

✇Opinion.al
By: b b

Kryeministri Edi Rama ka reaguar sërish për situatën e zjarreve në vend.

PĂ«rmes njĂ« postimi nĂ« rrjete sociale, Rama shpreh mirĂ«njohje pĂ«r forcat Komando, teksa thotĂ« se janĂ« njĂ« vlerĂ« e shtuar “nĂ« pastrimin nga çdo vatĂ«r tĂ« tĂ« gjithĂ« vijĂ«s sĂ« Sopotit, mes DelvinĂ«s dhe GjirokastrĂ«s”.

“NjĂ« FALENDERIM i posaçëm me MIRËNJOHJE pĂ«r Forcat Komando, tĂ« cilat gjatĂ« gjithĂ« natĂ«s deri nĂ« mĂ«ngjes u bĂ«nĂ« njĂ« vlerĂ« e shtuar nĂ« pastrimin nga çdo vatĂ«r tĂ« tĂ« gjithĂ« vijĂ«s sĂ« Sopotit, mes DelvinĂ«s dhe GjirokastrĂ«s, 10km front zjarri qĂ« tanimĂ« Ă«shtĂ« qetĂ«suar plotĂ«sisht”, shkruan Rama.

Kujtojmë se Delvina u përfshi nga flakët e llahtarshme, të cilat rrethuan kodrat e qytetit.

Disa herë është ndërhyrë nga ajri me dy helikopterë dhe disa banorë të rrezikuar nga flakët u evakuuan plotësisht.

Zjarri rrezikoi edhe puset e gazit, por efektivët e ushtrisë e mbajtën nën kontroll situatën.

↗

Ndan Jerusalemin Lindor nga Bregu Perëndimor, miratohet ndërtimi i vendbanimit

✇Opinion.al
By: b b

Ministri i Financave i Izraelit nga e djathta ekstreme, Bezalel Smotrich, i miratoi gjatë natës planet për një vendbanim që do ta ndante Jerusalemin Lindor nga Bregu i pushtuar Perëndimor.

Ky vendbanim, sipas zyrës së tij, do ta varrosë idenë e një shteti palestinez.

Nuk është ende e qartë nëse kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, e mbështet planin për ta ringjallur skemën e ngrirë shumë kohë më parë, E1, për të cilën palestinezët dhe fuqitë botërore kanë thënë se do ta ndante përfundimisht Bregun Perëndimor në dy pjesë.

NĂ« njĂ« komunikatĂ« me titull “varrosja e idesĂ« sĂ« njĂ« shteti palestinez”, zĂ«dhĂ«nĂ«si i Smotrichut tha se ministri do tĂ« mbajĂ« konferencĂ« pĂ«r shtyp tĂ« enjten rreth planit pĂ«r t’i ndĂ«rtuar 3.401 shtĂ«pi pĂ«r kolonĂ«t izraelitĂ« midis njĂ« vendbanimi tĂ« tanishĂ«m nĂ« Bregun PerĂ«ndimor dhe Jerusalem.

Izraeli e kishte ngrirë ndërtimin në atë zonë në vitin 2012 për shkak të kundërshtimeve nga Shtetet e Bashkuara, aleatët evropianë dhe fuqitë e tjera botërore që e konsideronin projektin si kërcënim për çdo marrëveshje të ardhshme për paqe me palestinezët.

Netanyahu dhe Qeveria e tij nuk e kanë komentuar deri tani këtë plan.

Popullariteti i Smotrich ka rënë muajt e fundit, pasi sondazhet tregojnë se partia e tij nuk do ta fitonte asnjë vend nëse zgjedhjet parlamentare do të mbaheshin sot.

Projekti E1 do të lidhte vendbanimin Maale Adumim në Bregun Perëndimor me Jerusalemin. Pjesa më e madhe e komunitetit ndërkombëtar i sheh vendbanimet izraelite në Bregun Perëndimor dhe pushtimin ushtarak të rajonit që nga viti 1967 si të paligjshme.

Organizata “Paqe Tani”, qĂ« vĂ«zhgon ndĂ«rtimin e vendbanimeve nĂ« Bregun PerĂ«ndimor, tha se Ministria izraelite e ka miratuar ndĂ«rtimin e 3.300 shtĂ«pive nĂ« Maale Adumim.

“Plani E1 Ă«shtĂ« fatal pĂ«r tĂ« ardhmen e Izraelit dhe pĂ«r çdo shans pĂ«r tĂ« arritur njĂ« zgjidhje paqĂ«sore me dy shtete. Ne po qĂ«ndrojmĂ« buzĂ« njĂ« humnerĂ« dhe Qeveria po na shtyn pĂ«rpara me shpejtĂ«si tĂ« plotĂ«â€, thuhet nĂ« komunikatĂ« e organizatĂ«s “Paqe Tani”.

Kjo organizatë theksoi se ende nevojiten disa hapa para se të nisë ndërtimi, përfshirë një miratim nga Këshilli i Lartë për Planifikim i Izraelit. Por, nëse gjithçka kalon, punimet për ndërtimin e vendbanimit mund të fillojnë brenda disa muajsh dhe ndërtimi i shtëpive brenda rreth një viti, shtoi ai.

KritikĂ«t e projektit E1 thonĂ« se ai do ta ndante Bregun PerĂ«ndimor, do ta izolonte Jerusalemin Lindor – tĂ« cilin palestinezĂ«t e duan si kryeqytetin e tyre tĂ« ardhshĂ«m – dhe do ta bĂ«nte tĂ« pamundur krijimin e njĂ« shteti palestinez tĂ« pandĂ«rprerĂ«.

Britania, Kanadaja, Australia dhe Zelanda e Re vendosën sanksione në qershor ndaj Smotrichut dhe një ministri tjetër të ekstremit të djathtë, pasi ata mbështetin zgjerimin e vendbanimeve, duke i akuzuar të dy për nxitje të përsëritur të dhunës kundër palestinezëve në Bregun Perëndimor.

Britania dhe vende të tjera kanë thënë se Izraeli duhet ta ndalë zgjerimin e vendbanimeve në Bregun Perëndimor.

Gjatë 22 muajve të fundit, derisa Izraeli ka zhvilluar luftë në Gazë, grupet për të drejtat e njeriut kanë thënë se sulmet e kolonëve dhe zgjerimi i vendbanimeve në Bregun Perëndimor janë rritur ndjeshëm./REL

↗

Shqipëria në flakë/Ministria e Mbrojtjes: 57 vatra zjarri në vend, 29 ende aktive

✇Opinion.al
By: b b

Pas përpjekjeve intensive të mijëra forcave të emergjencave sot situata nga zjarret në vend paraqitet më e stabilizuar.

Gjatë 24 orëve të fundit janë raportuar 57 vatra zjarri, nga të cilat 29 janë aktive.

Ministria e Mbrojtjes njofton se aktualisht po punohet me intensitet në këto vatra:

Qarku Vlorë

Në bashkinë Delvinë vijon puna për vatrën e zjarrit në Syrin e Kaltër. Në terren po operojnë: 67 forca zjarrfikëse me 11 automjete, 30 forca bashkiake, 80 efektivë të FA me 10 automjete transporti, 6 autoambulanca dhe 30 forca mbështetëse.

Zjarri vazhdon aktiv në lartësitë e Malit të Sopotit. Vijon të jetë aktive vatra në fshatrat Pecë, Sirikat dhe Kardhikaq, bashkia Finiq. Situata po mbahet në vëzhgim nga strukturat vendore.

Zjarri në fshatin Kuç, njësia administrative Horë-Vranisht, bashkia Himarë, vijon në një sipërfaqe me shkurre dhe pyje. Po operojnë forcat zjarrfikëse. Në fshatin Brataj, njësia administrative Brataj, bashkia Selenicë, është shfaqur një vatër zjarri. Po operojnë forcat zjarrfikëse.

Qarku Dibër

Në Malin me Gropa në Biz të Martaneshit, në afërsi të fshatit Val, njësia administrative Martanesh, bashkia Bulqizë, në zonë të mbrojtur. Forcat zjarrfikëse janë përqendruar në monitorim duke mbajtur këtë vatër nën kontroll.

Ditën e sotme në terren ndodhen 2 forca nga AdZM dhe 5 forca vullnetare. Në fshatin Tërnovë, njësia administrative Zerqan, bashkia Bulqizë, zjarri është zhvilluar në disa vatra, por me intensitet të lartë në zonë me pyje, ndihmuar nga era.

Ditën e sotme vazhdon operacioni me 8 forca nga MZSH, 6 forca pyjore, 4 forca bashkiake dhe 30 efektivë të FA. Nuk ka rrezik për banesa.

Qarku Berat

NĂ« fshatrat ZhapokikĂ«, Plashnik (lagja Lugas) dhe Zona e Mbrojtur “Rezervati i Menaxhuar Balloll” nĂ« zonĂ«n e TĂ«rpanit, me origjinĂ« nĂ« fshatin RehovĂ«, njĂ«sia administrative TĂ«rpan, bashkia Poliçan.

Në fshatin Plashnik, për shkak të intensitetit të lartë të zjarrit dhe erës së fortë u rrezikuan seriozisht banesat në lagjet Totaj, Ziflaj, Serjanaj dhe Beqiraj, ku dje u evakuan 20 banorë. Sot në ndihmë të forcave tokësore shkuan edhe 2 helikopterët e Emirateve të Bashkuara Arabe si dhe 2 helikopterët që operonin në bashkinë Gramsh.

Në fshatin Velçan, njësia administrative Sinjë, bashkia Berat. Gjatë natës në terren qëndruan 2 grupe shërbimi me 2 automjete zjarrfikëse. Në fshatin Orizaj, njësia administrative Qendër Skrapar, bashkia Skrapar, vijon zjarri në një sipërfaqe me shkurre e bimësi mare.

Vatra nuk paraqet rrezik dhe gjatë natës është mbajtur në monitorim nga strukturat bashkiake. Në fshatin Vokopolë, njësia administrative Tërpan, bashkia Poliçan, vatra e zjarrit ka qenë me intensitet të ulët dhe po mbahet në monitorim. Vatra e zjarrit midis qytetit të Poliçanit dhe fshatit Mbrakull vazhdon, por situata ka qenë e qetë dhe nën kontroll nga forcat zjarrfikëse.

Qarku Tiranë

NĂ« “Malin e BĂ«rzhitĂ«s”, fshati IbĂ«, njĂ«sia administrative BĂ«rzhitĂ«, vijon zjarri. GjatĂ« ditĂ«s nĂ« terren u angazhuan 3 automjete zjarrfikĂ«se me 12 efektivĂ« nga MZSH TiranĂ«, 5 forca APR dhe forca nga Policia e Shtetit, tĂ« cilĂ«t arritĂ«n ta vinin vatrĂ«n nĂ«n kontroll duke evituar rrezikun pĂ«r banesat.

Vijon puna për shuarjen e zjarrit në fshatin Damjan-Fortuzaj dhe Isufaj, njësia administrative Vaqarr, bashkia Tiranë. Në terren u angazhuan 3 automjete zjarrfikëse me 16 efektivë nga MZSH, 5 forca nga APR dhe forca nga Policia e Shtetit, të cilët arritën ta vinin vatrën nën kontroll.

Në fshatin Ferraj dhe Zall-Herr, njësia administrative Zall Herr, bashkia Tiranë, vijon puna për shuarjen e zjarrit. Si pasojë e terrenit kodrinor-malor ka qenë i vështirë veprimi i mjeteve zjarrfikëse dhe nuk u mundësua shuarja e plotë e flakëve, por u arrit të vihej nën kontroll duke evituar rrezikun për banesat.

Vijon puna për shuarjen e zjarrit në fshatrat Spanesh dhe Kazie, njësia administrative Kryevidh, bashkia Rrogozhinë. Ditën e sotme zjarri është izoluar dhe po mbahet në vëzhgim.

Qarku Gjirokastër

Vijon puna për shuarjen e zjarrit të ardhur nga bashkia Finiq në territorin e bashkisë Dropull, në drejtim të fshatit Dhuvjan dhe fshatrat Lugar e Frashtan, vatër e cila u përhap në dy fronte në majën e Leftokaresë dhe më pas u vu nën kontroll.

Vijon puna për shuarjen e zjarrit në Hormovë, njësia administrative Qendër Tepelenë, bashkia Tepelenë. Sot nuk ka vatra aktive në fshatra, por vetëm në lartësi të Majës së Golikut. Në malin e Sopotit ka rënë zjarr në afërsi të antenave të RTSH. Sipërfaqja e djegur po mbahet nën monitorim.

Qarku Elbasan

Sot që në orët e para të mëngjesit ka vijuar puna për shuarjen e zjarrit të rënë në fshatin Kullollas, njësia administrative Skënderbegas, bashkia Gramsh, në një zonë pyjore.

Në terren u angazhuan: 30 forca zjarrfikëse me 11 automjete të MZSH-ve Gramsh, Elbasan, Cërrik dhe Librazhd; 60 forca bashkiake; 80 forca vullnetare dhe 70 efektivë të FA me 2 mjete zjarrfikëse.

Në operacionet ajrore morën pjesë 2 helikopterë (çek dhe sllovak). Operacioni vazhdon me angazhimin e forcave vendore. Ka vijuar puna për shuarjen e zjarrit të rënë në fshatin Kodovjat, afër fshatit Posnovisht, njësia administrative Kodovjat, bashkia Gramsh.

Pas punës së forcave në terren u arrit të izolohet zjarri dhe gjatë natës është mbajtur në monitorim. Vijon të jetë i pranishëm zjarri i rënë në fshatin Mukaj dhe fshatin Sojnik, njësia administrative Kukur, bashkia Gramsh, në sipërfaqe me shkurre dhe ferra. Nuk kanë qenë të rrezikuara banesat.

Qarku Shkodër

Në bashkinë Fushë Arrëz, në fshatin Xath, njësia administrative Blerim ka vijuar puna për shuarjen e zjarrit dhe vënien e tij në kontroll. Zjarri ka rrezikuar edhe fshatin Trun, në pjesën e majës së Kunor Dardhës, në një terren shumë të thyer malor. Aktualisht po operojnë forcat tokësore dhe helikopteri i FA.

Qarku Kukës

Në fshatin Bele, njësia administrative Zapod, bashkia Kukës ka rënë zjarr në Parkun Natyror Korab-Koritnik, në një sipërfaqe pyjore. Vazhdon angazhimi i forcave në terren për izolimin dhe shuarjen e plotë të zjarrit.

Qarku Korçë

Ka vijuar puna për shuarjen e zjarrit të aktivizuar në një sipërfaqe pyjore me pisha në fshatin Gërmenj, njësia administrative Qendër Leskovik, bashkia Kolonjë.

Në terren ndodhen forcat operacionale dhe 3 mjete për hapjen e rrugës dhe brezat e sigurisë kundër zjarrit. Gjatë ditës së djeshme ka patur shpërthime të municioneve që ndodheshin në brendësi të perimetrit të vatrës së zjarrit.

Situata është në mbikëqyrje nga MZSH Kolonjë.

Në operacionet për shuarjen e zjarreve u angazhuan 65 automjete zjarrfikëse dhe 1,143 forca operacionale, të ndihmuar nga FA me 409 forca ushtarake, 23 automjete zjarrfikëse dhe 3 helikopterë të FA.

Gjithashtu morën pjesë 7 helikopterë dhe 1 avion Canadair nga Italia.

↗

WhatsApp: Rusia po përpiqet të bllokojë shërbimet tona

✇Opinion.al
By: b b

Aplikacioni pĂ«r mesazhe, WhatsApp, ka thĂ«nĂ« tĂ« enjten se Rusia po pĂ«rpiqet t’i bllokojĂ« shĂ«rbimet e tij pĂ«r shkak se aplikacioni ua ka ofruar njerĂ«zve tĂ« drejtĂ«n pĂ«r komunikim tĂ« sigurt.

WhatsApp, i cili Ă«shtĂ« nĂ« pronĂ«si tĂ« Meta-s, u zotua se do t’i vazhdojĂ« pĂ«rpjekjet pĂ«r t’i kthyer shĂ«rbimet e aplikacionit tĂ« vet edhe nĂ« Rusi.

Rusia ka filluar t’i kufizojĂ« disa thirrje nĂ« Telegram dhe WhatsApp, duke i akuzuar platformat nĂ« pronĂ«si tĂ« huaj se nuk po ndajnĂ« tĂ« dhĂ«na me organet e rendit nĂ« rastet e mashtrimeve dhe terrorizmit.

“WhatsApp Ă«shtĂ« privat, i koduar nga skaji nĂ« skaj dhe sfidon pĂ«rpjekjet e qeverive pĂ«r tĂ« shkelur tĂ« drejtĂ«n e njerĂ«zve pĂ«r komunikim tĂ« sigurt, prandaj Rusia po pĂ«rpiqet ta bllokojĂ« atĂ« pĂ«r mbi 100 milionĂ« qytetarĂ« rusĂ«â€, tha WhatsApp nĂ« njĂ« komunikatĂ«.

“Ne do tĂ« vazhdojmĂ« tĂ« bĂ«jmĂ« gjithçka qĂ« mundemi pĂ«r ta bĂ«rĂ« tĂ« mundur komunikimin e koduar pĂ«r njerĂ«zit kudo, pĂ«rfshirĂ« nĂ« Rusi”, thuhet nĂ« komunikatĂ«.

Telegrami tha se moderatorët e saj po përdorin mjete të inteligjencës artificiale për të monitoruar pjesët publike të platformës dhe për të hequr miliona mesazhe të dëmshme çdo ditë.

“Telegram lufton nĂ« mĂ«nyrĂ« aktive pĂ«rdorimin e dĂ«mshĂ«m tĂ« platformĂ«s sĂ« tij, pĂ«rfshirĂ« thirrjet pĂ«r sabotim ose dhunĂ« dhe mashtrime”, tha Telegram nĂ« njĂ« komunikatĂ«.

Rusia është përplasur me platformat e huaja të teknologjisë për disa vite lidhur me përmbajtjen dhe ruajtjen e të dhënave.

Konflikti i vazhdueshëm i Rusisë me këto platforma u përshkallëzuan pasi Moska e nisi pushtimin e Ukrainës në shkurt 2022.

Kritikët thonë se Rusia po përpiqet të zgjerojë kontrollin mbi hapësirën e saj të internetit./REL

↗

Vengu: Zjarrfikës nga Korça e Pusteci vijnë të ndihmojnë në Skënderbegas të Gramshit

✇Opinion.al
By: b b

Pas disa orëve të vështira në Gramsh, situata e zjarreve është normalizuar në disa fshatra, përveç njësisë Skënderbegas.

Lajmin e bëri të ditur vetë ministri i Mbrojtjes, Pirro Vengu përmes një postimi në rrjete sociale, i cili ka deklaruar se mëngjesin e sotëm në ndihmë të emergjencave lokale dhe Forcave të Armatosura në fshatin Skënderbegas të Gramshit, janë vendosur edhe zjarrfikës nga Korça dhe Pusteci.

“NĂ« SkĂ«nderbegas tĂ« Gramshit, çdo minutĂ« ka rĂ«ndĂ«si.

NĂ« ndihmĂ« tĂ« emergjencave lokale dhe Forcave tĂ« Armatosura nĂ« zonĂ«, janĂ« dislokuar edhe zjarrfikĂ«s nga Korça dhe Pusteci, pĂ«r tĂ« mbyllur pĂ«rfundimisht njĂ« front tĂ« vĂ«shtirĂ« dhe pĂ«r tĂ« eliminuar çdo mundĂ«si riaktivizimi tĂ« zjarrit”, shkruan Vengu.

↗

Situata me zjarret në vend/Kërkohet ndërhyrje me helikopter në fshatin Xath

✇Opinion.al
By: b b

Në fshatin Xath të Fushë-Arrëzit, këtë të enjte është kërkuar ndërhyrje me helikopter.

Strukturat e Emergjencave Civile të Shkodrës ndodhen në zonë dhe po koordinojnë veprimet me autoritetet e tjera për të përballuar situatën sa më lehtë, më shpejt dhe me më pak pasoja.

“Strukturat e Emergjencave Civile nĂ« ShkodĂ«r ndodhen nĂ« terren, nĂ« fshatin Xath tĂ« BashkisĂ« FushĂ«-ArrĂ«z, duke koordinuar veprimet me strukturat vendore, Forcat e Armatosura dhe helikopterin e mbĂ«rritur pĂ«r ndĂ«rhyrje”, tha Ministria e Mbrojtjes nĂ« njĂ« njoftim.

Bashkia e Fushë-Arrëzit ka thënë se po angazhon të gjitha kapacitetet njerëzore e logjistike, me mbështetje nga forcat e ushtrisë dhe komuniteti vendas.

Terreni është tepër i vështirë, por pritet që me ndërhyrjen nga ajri të arrihet neutralizimi i zjarrit./tvklan

↗

Shqipëria në flakë/Policia bën bilancin:Që nga qershori janë arrestuar 46 zjarrvënës

✇Opinion.al
By: b b

Pas situatës së rëndë të zjarreve me të cilën po përballet vendi ynë gjatë ditëve të fundit, policia ka bërë një bilanc të zjarrvënieve të qëllimshme të konstatuara përgjatë muajve qershor, korrik dhe deri sot.

Mësohet se prej qershorit deri më datë 14 gusht, strukturat e Policisë kanë identifikuar 137 autorë të zjarrvënieve, nga të cilët 46 janë arrestuar, ndërsa 91 janë proceduar penalisht.

NdĂ«rkohĂ«, Forcat KombĂ«tare tĂ« SigurisĂ«, Forcat e Posaçme “Shqiponja”, Patrullat e PĂ«rgjithshme dhe Forcat Operacionale, nĂ« drejtimin e drejtuesve tĂ« qarqeve dhe tĂ« DrejtorisĂ« sĂ« PĂ«rgjithshme tĂ« PolicisĂ« sĂ« Shtetit, vijojnĂ« tĂ« jenĂ« nĂ« terren, duke ndihmuar nĂ« evakuimin e banorĂ«ve dhe duke mbĂ«shtetur Emergjencat Civile dhe zjarrfikĂ«sit, pĂ«r shuarjen e flakĂ«ve.

Strukturat operacionale të Policisë së Shtetit po kontrollojnë dhe monitorojnë zonat me dronë, për të identifikuar në kohë personat që shkaktojnë zjarr, duke djegur pronën private, banesa, pyje, kullota dhe, në shumë raste, duke rrezikuar seriozisht jetën e banorëve, punonjësve të Policisë, zjarrfikësve dhe Emergjencave Civile.

Policia e Shtetit apelon për të gjithë banorët që të mos shkaktojnë zjarre. Blegtorët dhe fermerët janë përgjegjës për tokat dhe kullotat që kanë në pronësi apo në përdorim.

Thirrje për të gjithë banorët: mos ndizni zjarr për djegien e mbetjeve të prodhimeve bujqësore apo për pastrimin e territorit, pa njoftuar dhe marrë masa me instancat përgjegjëse.

Shkaktimi i zjarrit, me qëllim apo nga pakujdesia, është vepër penale dhe Policia e Shtetit po punon, në bashkëpunim me banorët, për identifikimin, kapjen dhe arrestimin e të gjithë atyre që shkaktojnë zjarre.

↗

Starmer do të takohet me Zelenskyn në Londër, në prag të takimit Trump-Putin

✇Opinion.al
By: b b

Kryeministri i Mbretërisë së Bashkuar, Keir Starmer, do ta mirëpresë presidentin e Ukrainës, Volodymyr Zelensky, mëngjesin e së enjtes në Downing Street.

Takimi vjen në një kohë kur Evropa po përgatitet për rezultatet e takimit të presidentit amerikan, Donald Trump, me homologun e tij rus, Vladimir Putin, të premten.

Takimi i kryeministrit britanik me Zelenskyn vjen pasi ai tha se Britania Ă«shtĂ« e gatshme ta “rrisĂ« trysninĂ«â€ ndaj RusisĂ«, nĂ«se Ă«shtĂ« e nevojshme.

NdĂ«rkohĂ«, Trumpi e ka kĂ«rcĂ«nuar RusinĂ« me “pasoja tĂ« rĂ«nda” nĂ«se Putini nuk e pranon armĂ«pushimin.

GjatĂ« njĂ« telefonate tĂ« mĂ«rkurĂ«n me presidentin amerikan dhe aleatĂ«t evropianĂ«, Starmer e lavdĂ«roi Trumpin pĂ«r punĂ«n e tij pĂ«r tĂ« krijuar njĂ« mundĂ«si “tĂ« arritshme” pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s nĂ« UkrainĂ«.

Megjithatë, evropianët janë të shqetësuar nga përjashtimi i Zelenskyt nga takimi mes Trumpit dhe Putinit, i cili do të zhvillohet në Alaskë të premten.

Duke folur tĂ« mĂ«rkurĂ«n, Starmer tha: “Ky takim tĂ« premten, ku presidenti Trump do tĂ« marrĂ« pjesĂ«, Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht i rĂ«ndĂ«sishĂ«m”.

“Siç i kam thĂ«nĂ« personalisht presidentit Trump pĂ«r tri vjet e ca sa ka zgjatur ky konflikt, nuk kemi qenĂ« as afĂ«r njĂ« mundĂ«sie pĂ«r njĂ« zgjidhje tĂ« qĂ«ndrueshme, pĂ«r ta sjellĂ« njĂ« armĂ«pushim. Dhe, tani e kemi atĂ« mundĂ«si, falĂ« punĂ«s qĂ« presidenti ka bĂ«rĂ«â€, tha ai.

Starmer dhe udhëheqësit evropianë kanë thënë vazhdimisht se bisedimet për Ukrainën nuk duhet të ndodhin pa vetë Ukrainën, mes shqetësimeve se Kievi po lihet mënjanë në bisedimet për të ardhmen e vendit.

I pyetur nĂ«se ishte vendimi i tij qĂ« tĂ« mos ftonte Zelenskyn nĂ« takim, Trump tha: “Jo, pĂ«rkundrazi”, dhe shtoi se njĂ« takim i dytĂ« me presidentin ukrainas mund tĂ« mbahet mĂ« pas.

“PatĂ«m njĂ« telefonatĂ« shumĂ« tĂ« mirĂ«, ai ishte nĂ« telefonatĂ«, presidenti Zelensky ishte aty. Do t’i jepja notĂ«n 10, [ishte] shumĂ«, shumĂ« miqĂ«sore”, u tha ai gazetarĂ«ve nĂ« Uashington.

Ai shtoi: “Ka shumĂ« mundĂ«si qĂ« tĂ« kemi njĂ« takim tĂ« dytĂ«, i cili do tĂ« jetĂ« mĂ« frytdhĂ«nĂ«s se i pari, sepse i pari Ă«shtĂ« pĂ«r tĂ« kuptuar se ku jemi dhe çfarĂ« po bĂ«jmĂ«â€.

Presidenti amerikan ka lĂ«nĂ« tĂ« kuptohet mĂ« parĂ« se armĂ«pushimi mund tĂ« pĂ«rfshijĂ« njĂ« “shkĂ«mbim” territoresh.

Mendohet se njĂ« nga kĂ«rkesat e udhĂ«heqĂ«sit rus Ă«shtĂ« qĂ« Ukraina t’i dorĂ«zojĂ« pjesĂ« tĂ« rajonit Donbas qĂ« ende kontrollon.

Por, Zelensky e ka hedhur poshtë çdo propozim që do të komprometonte integritetin territorial të Ukrainës, diçka që ndalohet nga kushtetuta e vendit./REL

↗

Tensioni Ukrainë-Rusi/Territoret, çfarë thotë e drejta ndërkombëtare?

✇Opinion.al
By: b b

E drejta ndërkombëtare ka udhëzime të qarta për njohjen e cedimit të territorit, thotë eksperti Pierre Tilberger.

Në prill të këtij viti, Presidenti i SHBA-së Donald Trump njoftoi se kishte rënë dakord në parim për një traktat paqeje me Rusinë.

Asokohe presidenti i SHBA-sĂ« tha se marrĂ«veshja me Putinin pĂ«rcakton qĂ« gadishulli i KrimesĂ«, tĂ« cilin Rusia e aneksoi, duhet t’i pĂ«rkasĂ« RusisĂ«.

“NjĂ« vendim nga Rusia dhe SHBA-ja mbi UkrainĂ«n Ă«shtĂ« ligjĂ«risht i paimagjinueshĂ«m, edhe nĂ«se politikisht po bĂ«het gjithnjĂ« e mĂ« i mundshĂ«m”, thotĂ« Pierre Tilberger, profesor i sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare nĂ« Universitetin Ruhr nĂ« Bochum.

Pa pĂ«lqimin e UkrainĂ«s, nuk mund tĂ« ketĂ« njĂ« traktat tĂ« tillĂ« paqeje. E drejta ndĂ«rkombĂ«tare moderne bazohet nĂ« “barazinĂ« sovrane tĂ« tĂ« gjitha shteteve”. Dy shtete nuk mund tĂ« lidhin thjesht marrĂ«veshje nĂ« dĂ«m tĂ« njĂ« tĂ« treti.

NjĂ« marrĂ«veshje pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« territor RusisĂ« pa pĂ«lqimin e UkrainĂ«s shkel qartĂ« sovranitetin territorial tĂ« vendit, thekson Tilberger.

PĂ«rveç kĂ«saj, njĂ« marrĂ«veshje e tillĂ« midis RusisĂ« dhe SHBA-sĂ« “ndoshta do tĂ« shkelte ndalimin e pĂ«rdorimit tĂ« forcĂ«s dhe pĂ«r kĂ«tĂ« arsye do tĂ« ishte nĂ« kundĂ«rshtim me tĂ« drejtĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare”, thotĂ« njĂ« ekspert i sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare.

Territoret e pushtuara i përkasin Ukrainës

Gadishulli i KrimesĂ« dhe katĂ«r distriktet administrative tĂ« Luhanskut, Donetskut, Zaporizhias dhe Khersonit i pĂ«rkasin UkrainĂ«s sipas sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare. Fakti qĂ« Rusia kontrollon de facto kĂ«to territore – ose tĂ« paktĂ«n pjesĂ« tĂ« tyre – dhe i ka aneksuar ato nuk e ndryshon kĂ«tĂ«.

Në vitin 2014, u mbajtën referendume në Krime, e në vitin 2022 në Ukrainën lindore dhe jugore për bashkimin e territoreve të pushtuara me Rusinë.

Megjithatë, ekspertët e së drejtës ndërkombëtare i konsiderojnë ato si refendume të reme. Ekzistojnë udhëzime të qarta mbi kushtet në të cilat referendume të tilla mund të njihen sipas së drejtës ndërkombëtare.

“PĂ«r shembull, duhet tĂ« garantohet qĂ« votuesit tĂ« mund tĂ« shprehin mendimin e tyre lirisht, pa detyrim dhe pa frikĂ«â€, thotĂ« Tilberger.

Ky sigurisht nuk ishte rasti në vitin 2014 gjatë pushtimit rus të Krimesë. Votimet në Ukrainën lindore dhe jugore në shtator 2022 u zhvilluan gjithashtu në kushtet e një lufte agresioni dhe pushtimit rus të këtyre territoreve.

Votimet ishin kundër ligjit ndërkombëtar

VetĂ«m nĂ« korrik 2025, Gjykata Evropiane e tĂ« Drejtave tĂ« Njeriut nĂ« Strasburg zbuloi se Rusia kishte krijuar tashmĂ« njĂ« “sistem shkeljesh” tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut nĂ« territoret e pushtuara midis viteve 2014 dhe 2022.

Sipas vendimit tĂ« GjykatĂ«s, kjo pĂ«rfshinte sulme ushtarake pa dallim, ekzekutime tĂ« civilĂ«ve dhe ushtarĂ«ve ukrainas, tortura dhe dĂ«bime, por edhe “shtypje tĂ« gjuhĂ«s ukrainase nĂ« shkolla”.

Duke pasur parasysh këtë situatë në rajonet e pushtuara nga Rusia, nuk mund të supozohet se referendumet atje ishin në përputhje me ligjin.

Asambleja e Përgjithshme e OKB-së ka konfirmuar vazhdimisht se referendumet në Krime dhe në Ukrainën lindore dhe jugore ishin të paligjshme. Ato nuk do të kishin ndryshuar asgjë në lidhje me përkatësinë e këtyre territoreve ndaj Ukrainës.

Profesori i drejtĂ«sisĂ« Tilberger thekson se nĂ« vitin 2003, u arrit njĂ« marrĂ«veshje midis UkrainĂ«s dhe RusisĂ« – nĂ« pĂ«rputhje me ligjin ndĂ«rkombĂ«tar – nĂ« tĂ« cilĂ«n Rusia e njohu KrimenĂ« si pjesĂ« tĂ« UkrainĂ«s. PĂ«rveç kĂ«saj, nĂ« vitin 1997, tĂ« dy shtetet i premtuan njĂ«ri-tjetrit tĂ« respektojnĂ« kufijtĂ« e njĂ«ri-tjetrit.

Rusia i referohet së drejtës për vetëvendosje

Shpesh dëgjohet nga Rusia: njerëzit në Krime dhe në rajonet lindore dhe jugore duan të largohen nga Ukraina, dhe kjo mbulohet nga një parim i rëndësishëm i së drejtës ndërkombëtare, përkatësisht e drejta e popujve për vetëvendosje.

MegjithatĂ«, e drejta ndĂ«rkombĂ«tare Ă«shtĂ« shumĂ« e rezervuar nĂ«se e drejta e njĂ« populli pĂ«r vetĂ«vendosje i jep atij tĂ« drejtĂ«n pĂ«r t’u shkĂ«putur nga shteti amĂ« pĂ«rmes njĂ« referendumi, shpjegon Tilberger.

Në thelb, e drejta për vetëvendosje u lejon popujve të përcaktojnë lirisht zhvillimin e tyre politik, ekonomik dhe kulturor. Ajo lindi kryesisht kur ish-shtetet e kolonizuara fituan pavarësinë e tyre.

Por ky parim duhet të jetë gjithmonë në përputhje me një parim tjetër themelor të së drejtës ndërkombëtare, sovranitetin shtetëror mbi territorin. Të dy parimet mund të bien ndesh kur një grup popullsie dëshiron të shkëputet dhe shteti e kundërshton këtë.

Pengesat e mëdha ligjore për ndarjen e territoreve

Nga pikĂ«pamja e sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare, duhet tĂ« bĂ«het njĂ« dallim midis vetĂ«vendosjes “tĂ« brendshme” dhe “tĂ« jashtme”, thotĂ« Tilberger. VetĂ«vendosje “e brendshme” do tĂ« thotĂ«: pakicat kombĂ«tare marrin mbrojtje tĂ« veçantĂ« brenda shtetit tĂ« tyre tĂ« origjinĂ«s, pĂ«r shembull vetĂ«qeverisje ose mbrojtje tĂ« kulturĂ«s dhe traditave tĂ« tyre.

Nga ana tjetĂ«r, vetĂ«vendosja “e jashtme”, ose ndarja nga shteti i tyre i origjinĂ«s, Ă«shtĂ« e mundur vetĂ«m nĂ« rrethana ekstreme.

Një popull që shtypet sistematikisht dhe nënshtrohet me shkelje të rënda të të drejtave të njeriut mund të ketë të drejtën e shkëputjes. Në rastin e Krimesë dhe Ukrainës lindore dhe jugore, nuk pati shkelje të tilla të rënda nga qeveria ukrainase.

A mund të heqë dorë Ukraina nga territoret e pushtuara?

Po sikur Trump dhe Putin të bënin një marrëveshje që përcaktonte që Ukraina të hiqte dorë nga territoret e pushtuara dhe qeveria ukrainase ta pranonte? A do të ishte i lejueshëm ky çmim për paqen sipas ligjit ndërkombëtar?

“NĂ« thelb po”, thotĂ« Tilberger. MegjithatĂ«, tĂ« biesh dakord pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje tĂ« tillĂ« paqeje do tĂ« duhej tĂ« ishte “njĂ« akt i ligjshĂ«m dhe mbi tĂ« gjitha vullnetar i qeverisĂ« ukrainase”. NĂ« veçanti, kjo nuk duhet tĂ« ndodhĂ« nĂ«n presion ose kĂ«rcĂ«nim me forcĂ«.

Nga perspektiva e ekspertĂ«ve tĂ« sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare, â€œĂ«shtĂ« shumĂ« e diskutueshme se si do tĂ« dukej njĂ« vendim nga qeveria ukrainase qĂ« do tĂ« merrej pa detyrim ose vullnetarisht nĂ« situatĂ«n aktuale”.

Se si do të duhej të zhvillohej saktësisht situata në Ukrainë që të mund të flitet për një transferim vullnetar të territorit sipas së drejtës ndërkombëtare është aktualisht e vështirë të thuhet.

Sulmet e ashpra ajrore ruse ndaj objektivave civile në muajt e fundit dhe kërcënimet e qeverisë amerikane me pezullimin e plotë të ndihmave ushtarake sigurisht që nuk flasin në favor të një situate vendimarrjeje në të cilën qeveria ukrainase mund të veprojë lirisht.

Tilberger thekson një aspekt tjetër: kur vendoset për integritetin territorial të një shteti, duhet të merret parasysh edhe roli i popullsisë së prekur. Ka mendime të ndryshme në të drejtën ndërkombëtare për këtë. Disa ekspertë të së drejtës ndërkombëtare besojnë se kur hiqet dorë nga territori shtetëror, njerëzit që jetojnë atje duhet të japin gjithashtu pëlqimin e tyre.

Kushtetuta ukrainase gjithashtu ofron udhëzime

Për ndryshimin e territorit edhe Kushtetuta ukrainase parashikon një referendum, ku të gjithë ukrainasit me të drejtë vote mund të marrin pjesë.

Gjithashtu, për të hequr dorë nga territoret e pushtuara nga Rusia, duhet të ndrysohen ndoshta edhe vetë Kushtetuta. Sepse neni 133, paragrafi 2, përcakton territorin shtetëror të Ukrainës dhe përmend në mënyrë të qartë katër rajone: Lugansk, Donetsk, Zaporizhia dhe Kherson.

Nga pikëpamja e së drejtës ndërkombëtare, situata ligjore në Ukrainë nuk luan një rol vendimtar. Por politikisht, Kushtetuta ukrainase mund të jetë e rëndësishme për çdo zgjidhje paqësore./DW

↗

Shqipëria në flakë/ 37 vatra, 1 viktimë, evakuime dhe dëme të mëdha

✇Opinion.al
By: b b

Shqipëria vijon të përballet me një verë të vështirë teksa dhjetëra vatra zjarri kanë përfshirë territorin gjatë javëve të fundit.

Ndonëse efektivët e forcave zjarrfikëse dhe ato të Forcave të Armatosura kanë qenë në terren, situata mbetet e rrezikshme dhe dinamike për shkak të temperaturave të larta dhe erës që favorizon përhapjen e flakëve.

Sipas të dhënave zyrtare, gjatë 24 orëve të fundit janë raportuar 37 vatra aktive zjarri në gjithë vendin, përfshirë qarqet Vlorë, Dibër, Berat, Tiranë, Gjirokastër, Elbasan, Shkodër, Kukës, Korçë dhe Lezhë.

Por Delvina, Gramshi dhe Poliçani janë zonat më problematike deri më tani, ku janë kryer evakuuime masive të banorëve. Në Delvinë, flakët iu afruan qytetit duke rrezikuar depot e naftës dhe spitalit.

Mbi 600 efektivë të Forcave të Armatosura, dhjetëra mjete zjarrfikëse, punonjës të emergjencave civile, forca vullnetare, si dhe helikopterë çekë, sllovakë dhe avionë zjarrfikës Canadair janë angazhuar në një operacion të pandërprerë për shuarjen e flakëve.

Në Gramsh u shënua edhe viktima e parë këtë sezon zjarresh, ku një i moshuar humbi jetën nga asfiksimi./tvklan

↗

Tregu gjerman: Serbia dhe Kroacia më të rëndësishme se Rusia

✇Opinion.al
By: b b

Serbia dhe Kroacia po bëhen partnerë më të rëndësishëm për ekonominë gjermane sesa Rusia. Tregtia me Rusinë po bie, e me këto vende po rritet.

Rusia dikur ishte një nga partnerët më të rëndësishëm tregtarë të Gjermanisë, por që nga pushtimi i Ukrainës dhe vendosja e sanksioneve të BE-së, tregtia ka qenë në rënie të vazhdueshme.

NĂ« gjysmĂ«n e parĂ« tĂ« kĂ«tij viti, importet nga Rusia nuk arritĂ«n as 670 milionĂ« euro – shumica e tĂ« cilave janĂ« pesticide dhe metale. Eksportet – kryesisht ilaçe, pajisje mjekĂ«sore dhe ndihma humanitare qĂ« nuk u nĂ«nshtrohen sanksioneve ndĂ«rkombĂ«tare – ranĂ« nĂ« pak mbi 3.5 miliardĂ« euro.

Kështu, Rusia ra në vendin e 48-të në listën e partnerëve më të rëndësishëm të Gjermanisë, sipas të dhënave zyrtare.

Ka raportime për eksporte të tërthorta të produkteve gjermane në Rusi nëpërmjet vendeve të treta, duke anashkaluar kështu sanksionet, por nuk ka të dhëna të besueshme dhe konkrete për këtë.

Kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r eksportet e ligjshme, pas rĂ«nies sĂ« tregut rus, vendet e EvropĂ«s Lindore janĂ« bĂ«rĂ« gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r ekonominĂ« gjermane. KĂ«shtu, pas SHBA-sĂ«, KinĂ«s, HolandĂ«s dhe FrancĂ«s – Polonia Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« partneri i pestĂ« mĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m me njĂ« shkĂ«mbim total prej mbi 90 miliardĂ« eurosh.

Midis vendeve tĂ« EvropĂ«s Lindore, Rusia tani Ă«shtĂ« vetĂ«m nĂ« vendin e 12-tĂ«, e tejkaluar nga Serbia nĂ« vendin e 9-tĂ« dhe Kroacia nĂ« vendin e 11-tĂ«, njoftoi “Komisioni pĂ«r Lindjen” i ekonomisĂ« gjermane.

Raportet e mira me Serbinë dhe problem me protestat

Tregtia me SerbinĂ« arrin nĂ« pothuajse 890 milionĂ« euro – njĂ« rritje prej deri nĂ« 16.9% krahasuar me qershorin e kaluar, por ekspertĂ«t e GTAI vĂ«rejnĂ« njĂ« ngadalĂ«sim tĂ« ndjeshĂ«m tĂ« kĂ«saj tendence.

Presidenti serb Aleksandar Vuçiç njofton investime të mëdha në ekonomi, por duke pasur parasysh protestat, partnerët gjermanë nuk janë të sigurt se si ta vlerësojnë stabilitetin politik të vendit.

Nga janari deri në prill 2025, investimet e huaja direkte ranë me 77% krahasuar me vitin e kaluar, në 385 milionë euro, sipas portalit gjerman për promovimin e ekonomisë.

MegjithatĂ«, mĂ« optimisti Ă«shtĂ« qĂ«llimi i SerbisĂ« pĂ«r t’u bashkuar me ZonĂ«n Evropiane tĂ« Pagesave (SEPA) nĂ« vitin 2026, gjĂ« qĂ« do tĂ« mundĂ«sonte transaksione pagesash mĂ« tĂ« shpejta, mĂ« tĂ« sigurta dhe mĂ« tĂ« lira.

Ekspertët gjermanë flasin për një rritje të ndjeshme të pagave reale në Serbi prej 8.7%, në rreth 930 euro neto në prill 2025, si dhe një rritje të planifikuar të pagës minimale në 500 euro nga 1 tetori 2025. Kjo po stimulon konsumin privat.

Inflacioni do të jetë rreth 4.2% në vitin 2025, vlerëson Instituti i Vjenës për Kërkime Ekonomike Ndërkombëtare (wiiw), dhe rritja reale e konsumit privat pritet të jetë 2.5%.

Serbia mbetet njĂ« treg tĂ«rheqĂ«s i prokurimit pĂ«r GjermaninĂ« – pavarĂ«sisht prapambetjes nĂ« projektet e reja tĂ« investimeve. MegjithĂ«se pasiguria politike vazhdon, kompanitĂ« gjermane ende e shohin SerbinĂ« si njĂ« destinacion potencial pĂ«r tĂ« ashtuquajturin “nearshoring”. Ata kanĂ« investuar nĂ« projekte tĂ« shumta vitet e fundit, por protestat ndoshta kanĂ« ngadalĂ«suar zhvillimin e mĂ«tejshĂ«m.

Rreth 900 kompani me kapital gjerman punësojnë rreth 80,000 punëtorë. Nëntë nga dhjetë pjesëmarrës në anketën e biznesit AHK Serbia, nga vera e vitit 2025, do të zgjidhnin përsëri Serbinë si një destinacion investimi. Ndërsa një në tre planifikon të rrisë investimet, sipas GTAI.

Problemi i Kroacisë me rritjen e çmimeve

Tregtia me Kroacinë u rrit deri në 8.2% deri në qershor të këtij viti krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, por Fabian Mepret nga agjencia shtetërore Germany Trade & Invest (GTAI) nuk është i bindur se kje tendencë pozitive do të vazhdojë.

NjĂ« rrezik serioz ekonomik pĂ«r ekonominĂ« kroate, e cila bazohet fort nĂ« konsum, mbetet inflacioni, i cili mbetet i lartĂ«. NĂ« maj 2025, norma vjetore e rritjes sĂ« çmimeve ishte 3.5%, dhe indeksi i harmonizuar i çmimeve tĂ« konsumit (HIPC) ishte deri nĂ« 4.3%, qĂ« Ă«shtĂ« 2.4 pikĂ« pĂ«rqindjeje mbi mesataren e eurozonĂ«s. Çmimet e shĂ«rbimeve dhe produkteve ushqimore u rritĂ«n mĂ« shumĂ«.

Një rrezik edhe më i madh është rritja e çmimeve të shërbimeve. Kërkesa e fortë vendase po përmbush një treg të ngushtë pune dhe po nxit rritjen e pagave, një faktor kryesor i kostos.

Në maj, çmimet e shërbimeve ishin 6.2% më të larta se një vit më parë. Sezoni turistik pritet të sjellë rritje të mëtejshme të çmimeve. Shqetësimet po rriten në sektorin e turizmit në lidhje me konkurrueshmërinë e destinacioneve, dhe rënia e numrit të vizitorëve në maj sugjeron se shumë vizitorë kanë arritur limitin e tolerancës, sipas një eksperti të GTAI.

Ndryshim i detyruar në tregti

Tregtia e mallrave me Gjermaninë në vitin 2025 po zhvillohet pozitivisht, por më ngadalë se rritja e përgjithshme e tregtisë së jashtme të Kroacisë, veçanërisht kur bëhet fjalë për dërgesat nga Gjermania. Kohët e fundit, kërkesa për makineri dhe pajisje transporti gjermane, tradicionalisht grupet më të rëndësishme të mallrave, është dobësuar në Kroaci.

Silva Stipiq Kobali nga Dhoma e Tregtisë Kroate pret një rritje të qëndrueshme, por të ngadaltë të eksporteve kroate në Gjermani. Ajo përmend konfliktin tregtar të SHBA-së dhe ndoshta kërkesën më të dobët në tregun gjerman si arsye, sipas portalit për promovimin e ekonomisë gjermane.

Kroacia ende ka njĂ« deficit tĂ« madh tregtar me GjermaninĂ« – ajo eksportoi mallra dhe shĂ«rbime me vlerĂ« 220 milionĂ« euro dhe importoi pothuajse 485 milionĂ«. NjĂ« pjesĂ« e madhe e rritjes sĂ« eksportit Ă«shtĂ« pĂ«r shkak tĂ« industrisĂ« farmaceutike kroate.

Kroacia nuk Ă«shtĂ« prekur veçanĂ«risht nga “tarifat e Trump” sepse tregu amerikan Ă«shtĂ« i papĂ«rfillshĂ«m pĂ«r tĂ«, por ato po ndikojnĂ« nĂ« industrinĂ« farmaceutike, kĂ«shtu qĂ« rritja e eksporteve mund tĂ« konsiderohet pjesĂ«risht njĂ« ndryshim nĂ« prioritetet nĂ« atĂ« sektor.

Megjithatë, eksperti gjerman vlerëson se ky ndryshim ka ndodhur tashmë dhe nuk do të ndryshojë ndjeshëm./DW

↗

Kur Rusia ia shiti Amerikës Alaskën


✇Opinion.al
By: b b

Më 1867, një transaksion i jashtëzakonshëm e ka ndryshuar hartën e Amerikës së Veriut: Rusia ua ka shitur Shteteve të Bashkuara territorin e Alaskës për 7.2 milionë dollarë.

Përtej përfshirjes në shumë mite, legjenda apo thashetheme ndër breza, kjo ka qenë një marrëveshje prej të cilës kanë përfituar të dyja palët.

Lindja e ”AmerikĂ«s ruse”

E ashtuquajtura “Amerika ruse” ka nisur tĂ« marrĂ« formĂ« shumĂ« pĂ«rpara vitit 1867. Eksploruesit rusĂ« dhe tregtarĂ«t e gĂ«zofĂ«ve kanĂ« arritur nĂ« AlaskĂ« nĂ« fillim tĂ« shekullit 18 – kryesisht gjatĂ« EkspeditĂ«s sĂ« DytĂ« tĂ« KamçatkĂ«s mĂ« 1741, nĂ«n drejtimin e Vitus Beringut dhe Aleksei Çirikovit.

UdhĂ«timet e tyre u kanĂ« hapur rrugĂ«n tregtarĂ«ve, sidomos atyre qĂ« kanĂ« qenĂ« nĂ« kĂ«rkim tĂ« lĂ«kurave tĂ« shtrenjta tĂ« vidrave dhe qĂ« kanĂ« guxuar t’i vizitojnĂ« brigjet e PaqĂ«sorit tĂ« AmerikĂ«s sĂ« Veriut.

NĂ« vitet 1760 dhe 1770, prezenca ruse ka qenĂ« mirĂ« e vĂ«rejtshme. NjĂ« mori ngjarjesh – nisur nga krijimi i pikave tregtare nĂ« vendet sikurse Unalaska dhe Kodiaku, e deri te pĂ«rleshjet mes grupeve indigjene, sikurse ato mes aleutsve dhe tlingitĂ«ve – kanĂ« vĂ«nĂ« mĂ« shumĂ« dritĂ« mbi realitetin e ashpĂ«r tĂ« zgjerimit kolonial.

Grigory Shelikhov ka qenë figura kryesore në këto vendbanime të hershme ruse dhe në ekspeditat tregtare.

MĂ« vonĂ«, nĂ«n lidershipin e Alexander Baranovit, Kompania Ruso-Amerikane e ka konsideruar kontrollin e AlaskĂ«s nga Sitka (atĂ«botĂ« e njohur si Novo‑Arkhangelsku), dhe ka krijuar rrugĂ« tregtare, ka ndĂ«rtuar pika tĂ« fortifikuara, dhe i ka dĂ«rguar atje priftĂ«rinjtĂ« ortodoksĂ«, tĂ« cilĂ«t kanĂ« ndĂ«rtuar kisha dhe kanĂ« nisur misione nĂ« mesin e komuniteteve lokale.

Pse Rusia e shiti Alaskën?

Në mesin e shekullit 19-të, Perandoria Ruse nuk e ka parë Alaskën si aset strategjik, mirëpo si përgjegjësi në rritje. Kostoja e mirëmbajtjes së një territori aq të largët, sidomos pas humbjes së madhe në Luftën e Krimesë, ka qenë barrë e rëndë për pushtetin.

PĂ«r mĂ« shumĂ«, prezenca e anijeve britanike nĂ« PaqĂ«sor, i ka rritur shqetĂ«simet se mbrojtja e “AmerikĂ«s ruse” nĂ« ndonjĂ« konflikt tĂ« ardhshĂ«m do tĂ« kthehet nĂ« mision tĂ« pamundur.

ÇfarĂ« i ka shtuar edhe mĂ« shumĂ« benzinĂ« zjarrit kanĂ« qenĂ« vĂ«shtirĂ«sitĂ« financiare, pĂ«r tĂ« cilat e ka ngritur alarmin ministri i atĂ«hershĂ«m i Financave, Mikhail Reutern.

Ai ka paralajmĂ«ruar se mirĂ«mbajtja e KompanisĂ« Ruso-Amerikane, e cila e ka menaxhuar koloninĂ«, nĂ«nkuptonte ndarjen e shumĂ« subvencioneve – fonde tĂ« cilat Qeveria e atĂ«hershme nuk kishte kapacitet t’i ndante.

Nisja e negociatave

Diskutimet pĂ«r fatin e AlaskĂ«s nuk kanĂ« vonuar. MĂ« 1853, guvernatori i pĂ«rgjithshĂ«m i SiberisĂ« Lindore, Nikolay Muravyov‑Amursky, ka sugjeruar se Rusia pĂ«rfiton mĂ« shumĂ« nĂ«se ia shet AlaskĂ«n ndonjĂ« vendi mik – sikurse ishin Shtetet e Bashkuara – sesa ta mbronte atĂ« dobĂ«t apo ta humbte nĂ« rast tĂ« ndonjĂ« krize.

Në mesin e viteve 1860, urgjenca financiare dhe parashikimet strategjike kanë rezultuar në këtë përfundim.

Në një takim të posaçëm të zhvilluar më 16 dhjetor 1866, ishte përfshirë cari Aleksandri II, vëllai i tij, duka i madh Konstantini, ministri i Jashtëm, Alexander Gorchakov, ministri i Financave, Reutern, dhe i dërguari rus, Eduard de Stoeckl. Ata janë pajtuar në parim për shitjen e territorit dhe jo për mbajtjen e tij, për shkak të barrës financiare.

Arritja e marrëveshjes

Në mars të vitit 1867, de Stoeckl ka arritur në Uashington për të diskutuar me Sekretarin e atëhershëm amerikan të Shtetit, William H. Seward.

Ata kanë diskutuar fillimisht një çmim mes 5-7.5 milionë dollarëve, dhe në fund janë marë vesh për 7.2 milionë dollarë.

Traktati është nënshkruar më 30 mars 1867, dhe kështu Alaska është transferuar zyrtarisht nën kontrollin e Shteteve të Bashkuara.

NĂ« ShĂ«n Petersburg, cari e ka miratuar marrĂ«veshjen nĂ« fund tĂ« marsit. UdhĂ«heqĂ«si i KompanisĂ« Ruso-Amerikane Ă«shtĂ« informuar nĂ« prill, dhe duket se nuk ka qenĂ« i pĂ«rgatitur pĂ«r shitje. Deri nĂ« shtator tĂ« vitit 1868, kompanisĂ« i Ă«shtĂ« ndarĂ« njĂ« dĂ«mshpĂ«rblim financiar pĂ«r humbjet qĂ« mund t’i jenĂ« shkaktuar.

Në Uashington, Senati amerikan e ka ratifikuar traktatin me 37 vota për dhe dy kundër.

Më 18 tetor 1867, territori i është transferuar zyrtarisht SHBA-së, përmes një ceremonie të organizuar në Sitka.

Kjo datë ende shënohet në Shtetet e Bashkuara si Dita e Alaskës.

Zemërimi publik dhe trashëgimia

NĂ« Rusi, njerĂ«zit kanĂ« pasur emocione tĂ« pĂ«rziera. Disa e kanĂ« kritikuar marrĂ«veshjen, duke e quajtur tĂ« “turpshme”, dhe kanĂ« vuajtur pĂ«r humbjen e tokĂ«s sĂ« ndĂ«rtuar me djersĂ« dhe sakrificĂ«.

Në Shtetet e Bashkuara, disa janë tallur për blerjen e një toke që është përshkruar si e pavlerë, për shkak të motit të ashpër.

Të tjerë që kanë parë vlerë në atë tokë, kanë ëndërruar që të ardhmen të fitojnë qasje në Azi dhe ishujt e saj të pasur, pikërisht përmes Alaskës.

Kush pati të drejtë?

Koha ka treguar për rëndësinë e kësaj toke. Në fund të shekullit 19, nga Alaska është nxjerrë ar, dhe zbulimet e mëvonshme të naftës, ia kanë rritur edhe më tepër vlerën territorit.

Rusia, nĂ« anĂ«n tjetĂ«r, ka pĂ«rfituar nga marrĂ«veshja, sepse rusĂ«t argumentonin se me ato para e kanĂ« modernizuar linjĂ«n hekurudhore dhe i kanĂ« forcuar kufijtĂ« e Lindjes sĂ« LargĂ«t – territore me mĂ« shumĂ« pĂ«rparĂ«si strategji, sesa Alaska e ngrirĂ«.

Pikë kthese në histori

Shitja e AlaskĂ«s nuk ka qenĂ« vetĂ«m marrĂ«veshje pĂ«r tokĂ« – ky moment e ka shĂ«nuar edhe njĂ« pikĂ« kthese.

Kjo shitje ia ka mundësuar Rusisë që të përqendrohej në zonat e saj të thella aziatike, ndërsa SHBA-ja ka fituar në aspektin gjeopolitik pasi e ka rritur qasjen në Paqësor dhe ngadalë ka mësuar më shumë për pasurinë natyrore të Alaskës.

KĂ«shtu, “Amerika ruse” Ă«shtĂ« transformuar gradualisht nĂ« shtetin amerikan tĂ« AlaskĂ«s – njĂ« legjendĂ« jo e humbjes apo mashtrimit, por e diplomacisĂ«, pragmatizmit dhe riformĂ«simit tĂ« gjeografisĂ« globale./REL

↗

Bashkitë përballen me situatë emergjente, por u mungojnë zjarrfikësit!

✇Opinion.al
By: b b

BashkitĂ« nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin po pĂ«rballojnĂ« situatĂ«n emergjente e krijuar me zjarret me 25% mĂ« pak personel zjarrfikĂ«sish, sesa e kĂ«rkon ligji “PĂ«r shĂ«rbimin e mbrojtjes nga zjarri dhe shpĂ«timin”.

Në legjislacion përcaktohet se çdo stacioni i shërbimit të Mbrojtjes nga Zjarri dhe Shpëtimi (MZSH) një njësi operuese dhe inspektuese që ngrihet në çdo bashki, duhet të zbatojë standardin e të pasurit 1 zjarrfikës profesionist për 1,500-2,000 banorë.

Në total në të gjitha bashkitë në rang vendi janë të punësuar 1,300 zjarrfikës sipas të dhënave të Institutit të Bashkive të Shqipërisë.

NĂ« raportin vjetor pĂ«r “Qeverisja vendore nĂ« ShqipĂ«ri- Raport mbi situatĂ«n aktuale 2024” Institutit pĂ«r BashkitĂ« te ShqipĂ«risĂ« evidenton se numri mesatar i zjarrfikĂ«sve nĂ« nivel kombĂ«tar arrin 0.8 zjarrfikĂ«s pĂ«r 1,500 banorĂ«, ndĂ«rsa numri i automjeteve zjarrfikĂ«se Ă«shtĂ« 0.9 pĂ«r 10,000 banorĂ«.

Kjo tregon se numri i zjarrfikĂ«sve tĂ« punĂ«suar pĂ«r 1,500 banorĂ« Ă«shtĂ« rreth 25% nĂ«n nivelin e kĂ«rkuar nga ligji “PĂ«r shĂ«rbimin e mbrojtjes nga zjarri dhe shpĂ«timin”.

Drejtori ekzekutiv i Institutit të Bashkive të Shqipërisë Agron Haxhimali tha për Monitor se jo vetëm që numri i zjarrfikësve është nën nivelin e përcaktuar në ligjin e vitit 2015, por edhe numri i tyre rezulton se ka një shpërndarje të pabarabartë, ku bashkitë e vogla kanë më shumë zjarrfikës dhe automjete zjarrfikëse për frymë sesa bashkitë e mëdha.

“Por kjo mund tĂ« lidhet me shpĂ«rndarjen e popullsisĂ« nĂ« zona rurale, ku distancat janĂ« mĂ« tĂ« mĂ«dha dhe infrastruktura rrugore mĂ« e vĂ«shtirĂ«. NdĂ«rsa Tirana ka numrin mĂ« tĂ« ulĂ«t tĂ« zjarrfikĂ«sve dhe automjeteve zjarrfikĂ«se pĂ«r frymĂ«, gjĂ« qĂ« mund tĂ« shpjegohet me pĂ«rqendrimin e popullsisĂ« dhe infrastrukturĂ«n mĂ« tĂ« zhvilluar rrugore nĂ« kryeqytet”, thotĂ« ai.

Po ashtu deri në fund të vitit 2018, në çdo bashki u ngritën stacione zjarrfikëse me një personel minimal prej 14 punonjësish. Numri i stacioneve të zjarrfikësve është 70.

Në kuadër të sfidave të vazhdueshme që ka Shqipëria për mbrojtjen nga zjarri, drejtori ekzekutiv i Institutit për Bashkitë e Shqipërisë, Agron Haxhimali, theksoi rëndësinë e modernizimit të mjeteve operative dhe forcave zjarrfikëse.

Ai komentoi situatën aktuale të menaxhimit të zjarreve në disa bashki, përfshirë Delvinën dhe Gramshin, ku janë angazhuar jo vetëm forcat zjarrfikëse vendore, por edhe helikopterë dhe forca të Armatosura Shqiptare dhe të huaja.

“NĂ« terren pĂ«r shuarjen e zjarreve, sidomos nĂ« BashkinĂ« DelvinĂ« dhe Gramsh, janĂ« angazhuar forcat zjarrfikĂ«se vendore, automjetet zjarrfikĂ«se tĂ« bashkive, si dhe helikopterĂ« tĂ« Forcave Ajrore shqiptare dhe tĂ« huaja pĂ«r zonat e vĂ«shtira. PjesĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme ka qenĂ« gadishmĂ«ria e qytetarĂ«ve dhe vullnetarĂ«ve.”

Sipas Haxhimalit, edhe pse ka pasur përpjekje të koordinuara, infrastruktura zjarrfikëse në këto bashki mbetet e kufizuar, me mungesë mjeteve moderne dhe nevojë për më shumë personel të trajnuar.

“NĂ« tĂ« dy bashkitĂ« janĂ« dhĂ«nĂ« urdhra evakuimi pĂ«r disa fshatra dhe Ă«shtĂ« koordinuar ndĂ«rhyrja mes strukturave vendore e qendrore pĂ«r frenimin e flakĂ«ve.

Megjithatë, infrastruktura zjarrfikëse në këto bashki është e kufizuar, me pak mjete moderne dhe nevojë për më shumë personel të trajnuar, çka e vështirëson reagimin ndaj emergjencave të përmasave të mëdha.

Në këtë rast duhet theksuar kontributi shumë i rëndësishëm i avionëve nga mekanizimi evropian e mbrojtjes.

Kjo tregon edhe njĂ« herĂ« se sa rĂ«ndĂ«si merr investimi nĂ« mjete tĂ« tilla. Por sistemi i mbrojtjes civile kĂ«rkohet tĂ« jetĂ« mĂ« vital dhe i integruar, nĂ« burime, teknologji, infrastrukturĂ«, organizime, edukim ndĂ«rgjegjĂ«sim etj”.

Në raportin e fundit të Bankës Botërore mbi gatishmërinë e Shqipërisë për shuarjen e zjarreve, u theksua se vendi ka kapacitete të kufizuara për të shuar zjarret në zona të largëta, për shkak të mungesës së pajisjeve specifike si kamerat termike dhe automjetet e specializuara për zonat malore dhe të thella.

“ShqipĂ«ria ka nevojĂ« pĂ«r mĂ« shumĂ« automjete zjarrfikĂ«se dhe pajisje moderne qĂ« mund tĂ« shĂ«rbejnĂ« pĂ«r tĂ« pĂ«rballuar situata mĂ« tĂ« vĂ«shtira, sidomos nĂ« zona tĂ« izoluara,” shtoi Haxhimali.

Kjo pasqyron një tjetër sfidë të madhe për administratën lokale dhe për qeverinë që duhet të sigurojë fonde të mjaftueshme për përmirësimin e kapaciteteve të shërbimit të zjarrfikësve dhe menaxhimin e zjarreve në të ardhmen.

Në këtë kuadër, Instituti për Bashkitë Shqiptare ka rekomanduar rritjen e transfertave sektoriale dhe krijimin e një fondi të veçantë për emergjencat zjarrfikëse, që mund të përdoret për përballimin e situatave kritike.

Kjo përfshin: shtimin e fondeve për modernizimin e flotës së automjeteve zjarrfikëse, veçanërisht në bashkitë me infrastrukturë të vështirë; mbështetje financiare për rritjen e numrit të zjarrfikësve në raport me popullsinë dhe nevojat specifike të secilës bashki.

Po ashtu sipas Institutit të Bashkive të Shqipërisë për përballimin e situatave emergjente për bashkitë haset nevoja e hartimit të planeve të detajuara për menaxhimin e rrezikut nga zjarret, të përshtatura sipas karakteristikave të secilës bashki dhe kapacitete në këtë sektor për shuarjen e zjarreve në pyje, pasi kjo përbën një tipologji të ndryshme nga zjarret urbane.

Për vitin 2025, 61 bashkitë e vendit kanë përfituar një fond prej 2,1 miliardë lekë (rreth 21 milionë euro) për shërbimin e mbrojtjes nga zjarri, përmes transfertës së pakushtëzuar nga buxheti i shtetit. Krahasuar me vitin 2024, ky fond është rritur me 36%.

Ndërsa për emergjencat civile, fondi i vitit 2025 që do të jetë në dispozicion nga buxheti i shtetit është 5,4 miliardë lekë (rreth 55 milionë euro), një rritje prej 1.4% krahasuar me vitin 2024.

Agron Haxhimali, drejtor i Institutit të Bashkive të Shqipërisë, më herët rekomandoi se është e nevojshme një rishpërndarje e fondeve të buxhetit për situatat emergjente.

Ai sugjeroi që bashkitë që përballen drejtpërdrejt me situata të vështira të përfitojnë më shumë fonde.

ÇfarĂ« pĂ«rcakton ligji pĂ«r organizimin e strukturĂ«s sĂ« shĂ«rbimit

Neni 7 Organizimi i strukturës së shërbimit

1. Shërbimi i mbrojtjes nga zjarri dhe shpëtimin organizohet në nivel qendror dhe vendor. Drejtoria e Përgjithshme e Mbrojtjes nga Zjarri dhe Shpëtimin përfaqëson nivelin qendror; strukturat e shërbimit të MZSH-së në bashki përfaqësojnë nivelin vendor dhe organizohen në drejtori ose sektorë.

2. Drejtoria e Përgjithshme e MZSH-së, në varësi të ministrit, përfaqëson autoritetin më të lartë teknik, mbikëqyrës dhe drejtues të shërbimit të MZSH-së. Drejtoria e Përgjithshme e MZSH-së organizohet në drejtori me funksione inspektimi, koordinimi, trajnimi dhe logjistike.

3. Drejtoria ose sektori i shërbimit të MZSH-së në nivel vendor është në varësi të kryetarit të bashkisë. Ajo përfaqëson strukturën bazë operuese dhe inspektuese në fushën e mbrojtjes nga zjarri dhe shpëtimin në territorin që ka në juridiksion.

4. Çdo bashki duhet tĂ« mbulojĂ« territorin e saj me shĂ«rbim zjarrfikĂ«s, me stacione tĂ« kompletuara me personel, automjete dhe pajisje zjarrfikĂ«se.

5. Stacioni i shërbimit të MZSH-së është njësi operuese dhe inspektuese në varësi të shefit të sektorit të shërbimit të MZSH-së dhe ngrihet në çdo bashki, duke zbatuar standardin 1 zjarrfikës profesionist për 1500-2000 banorë.

6. Çdo stacion duhet tĂ« ketĂ« jo mĂ« pak se 14 zjarrfikĂ«s, personel profesionist./Monitor

❌