❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Korrupsioni, pengesë për anëtarësim në BE? Ja si përgjigjet Rama

✇Opinion.al
By: b b

Në një intervistë për revistën gjermane ZEITmagazin, kryeministri Edi Rama është ndalur gjerësisht te lufta kundër korrupsionit një nga temat më të ndjeshme dhe më të diskutuara në skenën politike dhe në rrugën e Shqipërisë drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian.

I pyetur nëse korrupsioni është i përhapur në radhët e qeverisë së tij, Rama ka pranuar se ka individë të përfshirë, por ka theksuar se qeveria ka ndërmarrë reforma rrënjësore në sistemin e drejtësisë, të cilat, sipas tij, nuk kanë ndodhur që prej vitit 1912.

Ai është shprehur se nuk ka mburojë për askënd, ndërsa theksoi se mbështetja ndaj institucioneve të reja të drejtësisë është e pakushtëzuar.

Rama tha se lufta kundër korrupsionit është një nga garancitë kryesore që Shqipëria ofron në procesin e integrimit evropian, dhe se kjo përpjekje është vlerësuar edhe nga vetë Bashkimi Evropian.

Duke iu referuar rasteve tĂ« arrestimeve brenda radhĂ«ve tĂ« qeverisĂ« apo administratĂ«s publike, kryeministri u shpreh se reagimi i qeverisĂ« ka qenĂ« “radikal dhe i pashoq nĂ« historinĂ« e ShqipĂ«risĂ«â€, duke e konsideruar kĂ«tĂ« njĂ« dĂ«shmi konkrete tĂ« seriozitetit tĂ« angazhimit tĂ« mazhorancĂ«s nĂ« luftĂ«n kundĂ«r korrupsionit.

ZEITmagazin: A është i përhapur korrupsioni në qeverinë tuaj?

Rama: Ka individë të përfshirë, por ne kemi bërë reforma të thella në drejtësi që nuk kanë ndodhur që prej 1912. Nuk jemi mburojë për askënd, por mbështetje për drejtësinë.

ZEITmagazin: A është korrupsioni pengesë për anëtarësimin në BE?

Rama: Lufta jonë kundër korrupsionit është garancia jonë për integrim, dhe BE e ka vlerësuar këtë.

Në intervistën për ZEITmagazin, Rama foli gjithashtu për raportin me median, akuzat e opozitës, çështjet personale, si dhe vendimin për ndalimin e përkohshëm të platformës TikTok për arsye sigurie.

ZEITmagazin: Si i përballoni sulmet personale dhe akuzat e opozitës?

Rama: Janë gënjeshtra që kanë dëmtuar shumë familjen time. Por, jam mësuar.

ZEITmagazin: A të pëlqejnë gazetarët?

Rama: Respektoj gazetarinë e pavarur, por jo të gjithë gazetarët. Kam qenë vetë gazetar dhe e di rëndësinë e tyre. Por disa më shohin vetëm si njeri me pushtet, jo argumentet e mia.

ZEITmagazin: Ju keni përjashtuar disa gazetarë nga konferencat. Pse?

Rama: Vetëm kur dikush merr peng konferencën me fjalim të pafundme.

ZEITmagazin: Një gazetareje ju ka akuzuar për sjellje të papërshtatshme nga ju.

Rama: Ka qenë konflikt, por ajo thotë se Rama ka krijuar diktaturë ekonomike dhe favorizon krimin.

ZEITmagazin: Po arrestimet e korrupsionit në radhët tuaja?

Rama: ËshtĂ« normale qĂ« ka raste, por reagimi ynĂ« Ă«shtĂ« radikal dhe i pashoq nĂ« historinĂ« e ShqipĂ«risĂ«.

ZEITmagazin: Si e shpjegoni marrëdhënien tuaja me kritikun Fatos Lubonja?

Rama: Ishim miq, por politika na ndau. Ai më konsideron tradhtar, unë e respektoj dhe më dhimbset.

ZEITmagazin: Cili është më i madhi gabim që keni bërë?

Rama: Do t’ua them kur tĂ« largohem nga detyra.

ZEITmagazin: Pse ndaluat përdorimin e TikTok përkohësisht?

Rama: Për sigurinë e fëmijëve, që prindërit të kenë kontroll mbi përmbajtjen.

ZEITmagazin: Reagimi i prindërve?

Rama: 95% e mbështetën ndalimin dhe shumë prej tyre duan të ndalohet e gjithë media sociale./tvklan

↗

Me 41,2 gradë/Japonia regjistron temperaturën më të lartë të ajrit

✇Opinion.al
By: b b

Në qytetin Tanba të prefekturës Hyogo në Japoni, temperaturat arritën në 41,2 gradë Celsius, duke thyer rekordin e mëparshëm prej 41,1 gradësh që ishte regjistruar pesë vjet më parë si më e larta në historinë e vendit.

Sipas gazetĂ«s “Japan Times”, i nxehti ekstrem po vazhdon nĂ« shumĂ« qytete tĂ« JaponisĂ«.

Temperatura prej 41,2 gradësh e regjistruar në Tanba u shënua si më e larta ndonjëherë në historinë e Japonisë, duke kaluar nivelin rekord prej 41,1 gradësh të arritur në vitet 2018 dhe 2020.

Ndërkohë, autoritetet bënë të ditur se mbi pesë mijë persona janë paraqitur në spitale në gjithë vendin javën e kaluar për shkak të problemeve shëndetësore të lidhura me temperaturat e larta.

Zyrtarët paralajmëruan se vala e të nxehtit mund të zgjasë për disa ditë dhe u bënë thirrje qytetarëve të marrin masa kundër goditjes nga dielli.

↗

Rama për revistën gjermane: Po negociojmë për Sazanin, projekti duket premtues

✇Opinion.al
By: b b

Kryeministri Edi Rama në një intervistë për revistën gjermane ZEITmagazin, ka dhënë detaje të rëndësishme mbi projektet e investimeve në vend, duke përmendur edhe ishullin e Sazanit një territor strategjik dhe historik që i përket shtetit shqiptar.

Rama u shpreh se negociatat për zhvillimin e Sazanit po vazhdojnë me koncepti i investimit nga nga Jared Kushner, dhëndri i presidentit Donald Trump janë goxha premtuese.

ZEITmagazin: Jared Kushner, dhëndri i Trump, planifikon investime luksoze në Shqipëri. Si po ecën?

Rama: Projekti ka dy pjesë: një gadishull privat dhe ishullin e Sazanit që i përket shtetit. Po negociojmë për Sazanin dhe konceptet duken premtuese.

ZEITmagazin: A është e përhapur korrupsioni në qeverinë tuaj?

Rama: Ka individë të përfshirë, por ne kemi bërë reforma të thella në drejtësi që nuk kanë ndodhur që prej vitit 1912. Nuk jemi mburojë për askënd, por mbështetje për drejtësinë.

ZEITmagazin: A është korrupsioni pengesë për anëtarësimin në BE?

Rama: Lufta jonë kundër saj është garancia jonë për integrim, dhe BE e ka vlerësuar këtë.

ZEITmagazin: Si i përballoni sulmet personale dhe akuzat e opozitës?

Rama: Janë gënjeshtra që kanë dëmtuar shumë familjen time. Por jam mësuar./tvklan

↗

Gjykata Komerciale pezullon vendimin e ZRRE për liberalizimin e tregut të energjisë

✇Opinion.al
By: b b

Gjykata Komerciale e Kosovës ka pezulluar vendimin e Zyrës së Rregullatorit për Energji (ZRRE), që parasheh daljen e bizneseve në tregun e liberalizuar të energjisë elektrike.

Masa e pezullimit do të vlejë derisa Gjykata të marrë një vendimi përfundimtar për këtë çështje.

Në vendimin e publikuar më 30 korrik, lidhur me padinë e ngritur nga Proex kundër ZRRE-së, Gjykata Komerciale po ashtu vendosi që të anulojë njoftimin e lëshuar nga ZRRE-ja më 12 mars, përmes së cilit njoftonte kompanitë për dalje në tregun e lirë, duke e cilësuar si të kundërligjshëm.

“TĂ« gjithĂ« konsumatorĂ«t qĂ« sipas njoftimit tĂ« paditurĂ«s [ZRRE-sĂ«] do tĂ« dalin ne treg tĂ« lirĂ« pĂ«r t’u furnizuar me energji elektrike, janĂ« njoftuar pĂ«r njĂ« ndryshim me rĂ«ndĂ«si kaq tĂ« lartĂ« vetĂ«m 2 muaj e gjysmĂ« paraprakisht.

E paditura, pĂ«rveç faktit qĂ« ka dĂ«shtuar qe kĂ«tĂ« çështje ta rregullojĂ« pĂ«rmes aktitadministrativ, duke ju ofruar palĂ«ve arsyetimin, bazĂ«n ligjore, kĂ«shillĂ«n juridike si dhe çështjet e tjera me rendĂ«si pĂ«r njĂ« tranzicion tĂ« tillĂ«, ka dĂ«shtuar qĂ« fillimisht tĂ« ju ofroj konsumatorĂ«ve informata tĂ« nevojshme dhe jetike pĂ«r kĂ«tĂ« proces”, u tha nĂ« vendimin e GjykatĂ«s.

Gjykata Komerciale tha se vendimi i ZRRE-sĂ« pĂ«r tĂ« nxjerrĂ« tĂ« gjithĂ« konsumatorĂ«t nĂ« treg tĂ« lirĂ«, tĂ« “bazuar nĂ« njĂ« interpretim tĂ« gabuar” tĂ« dispozitave ligjore, pĂ«rbĂ«n shkelje tĂ« rĂ«ndĂ« tĂ« ligjit, pasi sipas gjykatĂ«s ZRRE-ja i ka trajtuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« padrejtĂ« konsumatorĂ«t, qĂ« sipas ligjit, plotĂ«sojnĂ« tĂ« paktĂ«n njĂ« nga kriteret e kĂ«rkuara pĂ«r dalje nĂ« treg tĂ« lirĂ«.

“Rrjedhimisht, vendimi dhe njoftimi i tĂ« paditurĂ«s janĂ« tĂ« kundĂ«rligjshme, si pĂ«r nga pĂ«rmbajtja ligjore ashtu edhe pĂ«r nga forma procedurale, duke u bazuar nĂ« interpretim tĂ« pasaktĂ« tĂ« dispozitave dhe zbatim tĂ« gabuar tĂ« normave nĂ« dĂ«m tĂ« konsumatorĂ«ve”, tha Gjykata Komerciale, e cila po ashtu ka anuluar pikĂ«n 4 tĂ« vendimit tĂ« ZRRE-sĂ«, me tĂ« cilin, konsumatorĂ«t fundorĂ« kanĂ« tĂ« drejtĂ« tĂ« furnizohen me energji elektrike nĂ« tregun konkurrues.

Vendimi i Komerciales vjen disa orë pasi Kompania për Shpërndarjen e Energjisë Elektrike në Kosovë (KEDS) njoftoi se nga 31 korriku do të nisë shkyçjen nga rrjeti i të gjitha bizneseve që nuk kanë një kontratë me ndonjë furnizues të licencuar për rrymë dhe që deri më tani janë furnizuar nga Korporata Energjetike e Kosovës (KEK), e cila po vepron si Furnizues i Mundësisë së Fundit (FMF).

Oda Ekonomike e KosovĂ«s ka mirĂ«pritur vendimin e GjykatĂ«s Komerciale, duke e vlerĂ«suar si vendim tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m dhe qĂ« konfirmon shqetĂ«simet e ngritura nga komuniteti i biznesit dhe nga kjo odĂ« “lidhur me mĂ«nyrĂ«n e njĂ«anshme dhe jo transparente tĂ« zbatimit tĂ« kĂ«tij procesi”.

“NĂ« mungesĂ« tĂ« njĂ« njoftimi tĂ« vlefshĂ«m dhe nĂ« mungesĂ« tĂ« njĂ« baze ligjore pĂ«r zbatim, Oda Ekonomike e KosovĂ«s kĂ«rkon nga ZRRE qĂ« tĂ« anulojĂ« vendimin e datĂ«s 05.04.2024, i cili nuk mund tĂ« prodhojĂ« mĂ« efekte juridike.

ZRRE Ă«shtĂ« e detyruar tĂ« zbatojĂ« aktgjykimet pĂ«rfundimtare tĂ« gjykatĂ«s, dhe moszbatimi i tyre pĂ«rbĂ«n shkelje tĂ« rĂ«ndĂ« tĂ« rendit juridik qĂ« sjellĂ« pĂ«rgjegjĂ«si penale”, u tha nĂ« reagimin e OdĂ«s Ekonomike tĂ« KosovĂ«s./REL

↗

FĂ«mijĂ«ria, sulmi i ’97 dhe politika/Edi Rama tregon historinĂ« e tij pĂ«r Zeit Magazin

✇Opinion.al
By: b b

Kryeministri i vendit, Edi Rama, ka dhënë një intervistë ekskluzive për revistën gjermane Zeit Magazin, ku rrëfen rrugëtimin e tij të pazakontë nga arti drejt politikës, sfidat personale dhe vizionin për Shqipërinë.

Rama, i njohur për stilin e tij unik dhe karrierën e gjatë, tregon si si një ish-basketbollist dhe artist u bë lideri i Shqipërisë, duke u përballur me momente të vështira, përfshirë një sulm të dhunshëm në vitin 1997.

Ai ndan kujtimet e një fëmijërie në Shqipërinë komuniste, ku mungesa dhe frika ishin pjesë e përditshmërisë, por edhe momentet e lumtura të lirisë së thjeshtë.

Në intervistë, Rama rrëfen se politika është për të një art që kërkon talent dhe durim, dhe se ka autoritet e karizëm, që vlejnë më shumë se pamja e tij fizike.

Edi Rama flet edhe pĂ«r lidhjen e tij me familjen dhe bashkĂ«shorten, Linda Rama, si “opozitĂ«n mĂ« tĂ« fortĂ« qĂ« ka njohur ndonjĂ«herĂ«â€.

Në bisedë nuk mungojnë edhe komentet për figurat ndërkombëtare dhe vizionet e tij për Shqipërinë dhe rajonin, duke e paraqitur veten si një politikan me shumë përvojë dhe me një vizion artistik dhe ambicioz për të ardhmen.

Gazetari i Zeit Magazin, Stefan Willeke, kishte shkruar më parë një artikull në maj 2024 ku paraqiste Ramën në optikë negative, duke e cilësuar si të paaftë në raport me teknologjinë.

Kjo e nxiti Ramën që ta telefononte për më shumë se 20 minuta, duke e akuzuar gazetarin se po ofendon jo vetëm atë, por gjithë Shqipërinë.

Ai vuri theksin te pĂ«rparimet e mĂ«dha tĂ« vendit nĂ« teknologji dhe e quajti artikullin “njĂ« mashtrim tĂ« madh, tĂ« ndĂ«rtuar mbi gjysmĂ« tĂ« vĂ«rteta.” MegjithatĂ«, mĂ« pas Rama i dĂ«rgoi gazetarit njĂ« mesazh tĂ« ngrohtĂ« ku e quajti “njeri tĂ« mirĂ«â€ dhe “mik”.

Karriera sportive

Në intervistë Rama pranon se është një nga kryeministrat më të gjatë në Evropë, me 1.98 m. Dikur ishte basketbollist profesionist dhe përmend se statistikat tregojnë se kandidatët më të gjatë shpesh fitojnë zgjedhjet.

Ai rrëfen se si fëmijë nuk e pëlqente të ishte kaq i gjatë, për shkak të vëmendjes së shtuar në shkollë, veçanërisht në kohën e komunizmit ku gjimnastika në mëngjes ishte e detyrueshme.

Edi Rama, kur ishte kryetar bashkie nĂ« TiranĂ« nĂ« vitin 2000, ndryshoi pamjen e qytetit duke pikturuar ndĂ«rtesat me ngjyra tĂ« gjalla. Ai e konsideron veten “artisti qĂ« arriti nĂ« pushtet”.

Në zyrën e tij janë qindra kopje digjitale të veprave të tij artistike.

Në intervistë tregon me humor se kur shfaqet në fotografi me liderë të mëdhenj si Emmanuel Macron apo Ursula von der Leyen, ai gjithmonë spikat për gjatësinë e tij.

Intervista e plotë kryeministrit për revistën gjermane

ZEITmagazin: A ka lidhje autoriteti politik me gjatësinë fizike?

Rama: Jo domosdoshmërisht. Shikoni Georgina Meloni, kryeministren e Italisë. Ajo është e vogël, por karizma e saj e bën të duket e madhe.

Mendoj se karizma është më e rëndësishme se madhësia fizike. Një nga shokët e mi të mëparshëm të basketbollit është më i gjatë se unë, por pa karizmë duket i humbur në ajër. Duket se njerëzit ndihen keq për të.

ZEITmagazin: A ju ka ndihmuar forca fizike kur dikush tentoi t’ju vriste nĂ« 1997?

Rama: Mjekët që më trajtuan mendojnë se po. Sulmi ishte shumë brutal.

ZEITmagazin: Ku ndodhi sulmi?

Rama: Në Tiranë. Unë isha 32 vjeç, lektor në Akademinë e Arteve dhe një nga intelektualët kritikë ndaj pushtetit. Në atë kohë Shqipëria ishte përpara trazirave politike të mëdha.

ZEITmagazin: ÇfarĂ« ndodhi atĂ« natĂ«?

Rama: Ishte 22 janari 1997. Po kthehesha me shoqen dhe një mik nga një lagje periferike. Ishte një natë e ftohtë pas shiut, Tirana atëherë ishte shumë ndryshe. Rruga ishte e errët, shpesh pa drita. Pak para se të arrija në shtëpi, pashë dy figura të errëta.

NĂ« fillim mendova se njĂ«ri ishte njĂ« nga studentĂ«t e mi, por ai mbante njĂ« shufĂ«r hekuri. MĂ« goditĂ«n shumĂ«, ra nĂ« tokĂ«, mbroja shoqen me duart mbrapa shpinĂ«s sime. Mendova: “Kjo Ă«shtĂ«, po vdes.” MĂ« lanĂ« tĂ« shtrirĂ« nĂ« baltĂ«, i pĂ«rgjakur dhe i pa vetĂ«dije.

ZEITmagazin: Kush ishin sulmuesit?

Rama: Nuk di saktësisht, por besoj se ishte një atentat me porosi nga shërbimi sekret i presidentit të atëhershëm. Unë po organizoja një peticion për dorëheqjen e qeverisë.

Në spital, mjeku më tha se pa konstitucionin tim të fortë sportiv, do të kishte qenë fatale. Madhësia ime më ndihmoi që disa goditje të mos më kapnin plotësisht.

ZEITmagazin: Si ishte fëmijëria dhe rinia juaj në Shqipërinë komuniste, ku popullsia ishte nën shtypjen e Enver Hoxhës?

Rama: Fëmijët nuk kishin shumë, por jashtë ishim të lirë dhe të lumtur. Ne bënim topa futbolli nga goma të vjetra, luanim me gurë dhe copa druri.

Në rrugë mendonim lojëra si cilën numër do të kishte makina apo autobusi që vinte. Duhej durim, rrugët ishin bosh, makinat private ishin të ndaluara.

ZEITmagazin: A kishit frikë atëherë?

Rama: Frika nuk është fjalë e saktë. Frika është reagim ndaj ngjarjeve. Por ngjarje të tilla ishin të rralla.

Jetonim nĂ« njĂ« shoqĂ«ri me pĂ«rgjigje tĂ« parapĂ«rgatitura, me kufij qĂ« nuk duhej t’i kalonim. NĂ« shtĂ«pi flisnim pĂ«r gjĂ«ra qĂ« ishin tĂ« rrezikshme, jashtĂ« vetĂ«m pĂ«r propagandĂ«. Kishim dy botĂ« paralele.

ZEITmagazin: Ju e keni quajtur veten “shkatĂ«rrues rregullash” (troublemaker). ÇfarĂ« do tĂ« thotĂ« kjo pĂ«r ju?

Rama: Që në fëmijëri nuk isha i thjeshtë. Gjithmonë kisha opinion të fortë që duhej ta shprehja. Më pëlqente të qeshja njerëzit, edhe në shkollë.

PĂ«r kĂ«tĂ« duhen “viktima” tĂ« mira, mĂ« sĂ« miri mĂ«sues ose tiranĂ«. Autoritetet janĂ« viktima tĂ« mira. Dhe pastaj natyrisht lindte telash.

Diplomacia dramatike

Edi Rama është i njohur për momentet e tij dramatike: Në vitin 2023, në Këshillin e Sigurimit të OKB-së tregoi një batutë për presidentin rus Vladimir Putin që la për një moment pa fjalë përfaqësuesin rus.

Në një samit evropian në maj 2025, Rama ra në gjunjë para kryeministres italiane Meloni. Me të, ata ranë dakord për qendrat e azilit në Shqipëri për refugjatët që vijnë nga deti mesdhetar.

Fëmijëria dhe piktura

ZEITmagazin: Në zyrën tuaj ka shumë vizatime, piktura dhe skulptura. A keni pikturuar që si fëmijë?

Rama: Po, që në moshën 3-vjeçare dhe nuk kam ndaluar kurrë. Piktura dhe vizatimi kanë qenë pjesë e jetës time gjithmonë.

ZEITmagazin: NjĂ« artist nĂ« krye tĂ« qeverisĂ«! Ju e keni quajtur kĂ«tĂ« “humor i universit”.

Rama: Po, absolutisht humor i universit. Nuk do ta imagjinoja kurrë se do të futesha në një zyrë shtetërore, e aq më pak të punoja aty. Zyra e parë shtetërore ku hyra ishte ajo e Ministrit të Kulturës dhe unë isha ai ministër.

ZEITmagazin: Pse nuk ju pëlqenin zyrat më parë?

Rama: Sepse për mua ato simbolizonin shtetin që shtypte njerëzit e vet. Nuk do të kisha hyrë kurrë në një institucion shtetëror.

ZEITmagazin: A ka mbetur ndonjë urrejtje ndaj tyre?

Rama: Jo më. Unë u rrita në një regjim që e mbajti popullin si pengje. Shërbëtorët e atij regjim punonin në zyra.

Rruga drejt politikës

ZEITmagazin: Nuk e keni pasur kurrë në plan të hyni në politikë?

Rama: Kam luftuar kundër kufizimeve të ngushta të jetës time artistike. Akademia e Arteve në Tiranë u bë bastioni im i parë kundër regjimit.

Por gjithmonë kam menduar dhe thënë që politika nuk është detyra ime. Kurrë nuk e mendoja që politika do më kapte. Desha të kem një jetë të lirë dhe të pavarur. Në komunizëm, si artist, përjetova të kundërtën e lirisë që kërkoja.

Qielli në pikturë duhej të ishte blu, jo i kuq apo i verdhë. Lëkura njerëzore duhej të ishte ngjyrë lëkure, jo tjetër. Një karrige nuk duhej të dukej si elefant. Kjo ngushticë ndikoi shumë në pamjen time negative për politikanët dhe më bëri luftëtar antikomunist.

ZEITmagazin: A do të kuptohej Edi Rama i ri me Edi Ramën e sotëm?

Rama: Unë do ta kuptoja, por ai nuk do të më kuptonte mua. I riu ishte shumë i bindur në mendimet e tij dhe pa kompromis. Nuk ishte i informuar mirë.

Nuk kishte kuptuar që politika është art, që me talent dhe durim lëviz gjërat. Ndërsa shteti është një makineri që na mban së bashku duke i rezistuar ndryshimeve. E riu besonte se shteti duhej hequr: anarki.

ZEITmagazin: A dëshironit kaos?

Rama: Jo kaos. Desha qĂ« burokracia tĂ« zhdukej, por nuk kisha alternativĂ« tĂ« qartĂ«. VetĂ«m liri dhe vetĂ«-rregullim – utopi.

ZEITmagazin: Në 1998 u bëre ministër i Kulturës.

Rama: Një ironi e fatit. Kur qeveria u rrëzua, unë isha artist në Paris. Kryeministri më kërkoi të kthehesha dhe të drejtoja radios. Refuzova, desha të qëndroja artist i lirë në Francë dhe vetëm intelektual angazhuar në Shqipëri, jo funksionar.

ZEITmagazin: Si ndryshuat mendje?

Rama: Pas atentatit u ndjeva si pluhur. Nuk doja të kthehesha më. Por një vit më vonë pata një ëndërr që më ndiq edhe sot.

Në ëndërr isha në atelien e babait tim, që ishte skulptor. Ai nuk ishte aty, dera mbyllej dhe unë isha i izoluar. Kur u zgjova, desha të telefonoj prindërit, por nuk e bëra.

NjĂ« mik mĂ« tha: “Babai yt ka vdekur sot nĂ« mĂ«ngjes nĂ« atelie.”

ZEITmagazin: Shkuat në varrim.

Rama: Ishte shumë e dhimbshme. Prisja një ditë për të marrë fluturimin për Tiranë. Në atë ditë u bë edhe ndryshimi i qeverisë.

ZEITmagazin: Kryeministri të pyeti në telefon nëse do të bëhesh ministër.

Rama: Po. I thashĂ« qĂ« doja tĂ« rrija, pa hezitim. NĂ«na ime ishte skeptike dhe duke qarĂ« mĂ« tha: “ÇfarĂ« Ă«shtĂ« mĂ« keq, vdekja e babait apo qĂ« bĂ«hesh ministĂ«r?”

I thashĂ«: “ÇfarĂ« tĂ« bĂ«j tani?”Ajo mĂ« tha tĂ« dorĂ«zohem. Por nuk e bĂ«ra!

ZEITmagazin: Cilët kanë qenë momentet më të vështira në politikë?

Rama: Humbja në zgjedhjet e 2009-ës ishte shumë e dhimbshme.

ZEITmagazin: A ke pasur idhuj politikë?

Rama: Angela Merkel ishte politikani më racional që kam takuar. Ajo e drejtoi politikën me punë dhe pa u impresionuar nga karizma. Ishte një forcë e qetë që krijoi harmoni dhe u bë fytyra më e admiruar e Gjermanisë.

ZEITmagazin: Mendon se lufta në Ukrainë nuk do të kishte ndodhur nëse Merkel do të ishte kancelare në 2022?

Rama: Po. Ajo do të gjente një kompromis me Putinin dhe do ta ndalonte eskalimin në luftë. Askush nuk e parashikoi dramën dhe pasojat e luftës.

ZEITmagazin: Si do të përfundojë lufta?

Rama: Vetëm universi e di tani.

ZEITmagazin: Donald Trump do të ketë rol kyç.

Rama: Trump ka sjellĂ« nĂ« tryezĂ« idenĂ« e armĂ«pushimit. Por pse duhej Trump pĂ«r tĂ« rikthyer fjalĂ«n “armĂ«pushim” pas tre vitesh? Kur OrbĂĄn e tha, u sulmua. VetĂ«m Erdoğan tentoi tĂ« ndĂ«rmjetĂ«sojĂ«.

ZEITmagazin: Fillimisht e kritikove Trumpin.

Rama: Po, por tani ai përbën mundësi për Evropën. Pas atentatit, Trump tha se Zoti e shpëtoi për të mirën e Amerikës. Po ashtu për Evropën, që të zgjohen.

ZEITmagazin: Jared Kushner, dhëndri i Trump, planifikon investime luksoze në Shqipëri. Si po ecën?

Rama: Projekti ka dy pjesë: një gadishull privat dhe ishullin Sazan që i përket shtetit. Po negociojmë për Sazan dhe konceptet duken premtuese.

“Opozita mĂ« e fortĂ«, nĂ« shtĂ«pi”

ZEITmagazin: Si e përballoni opozitën në familje?

Rama: Këtu kam opozitën më të fortë: gruan time. Ajo më pyet çdo natë për çdo gjë me fakte dhe argumente. Nëse e dëgjon atë, jashtë shtëpisë je i pamposhtur!/tvklan

↗

KritikĂ«t e Kremlinit: Zvicra ka mikĂ«pritur “kriminelĂ« tĂ« luftĂ«s” nga Rusia

✇Opinion.al
By: b b

MĂ« shumĂ« se 200 kritikĂ« tĂ« Kremlinit, pĂ«rfshirĂ« ish tĂ« burgosur tĂ« luftĂ«s shprehĂ«n zemĂ«rim me vizitĂ«n e njĂ« delegacioni tĂ« nivelit tĂ« lartĂ« tĂ« MoskĂ«s nĂ« ZvicĂ«r, duke e akuzuar EvropĂ«n se po mirĂ«pret “kriminelĂ« tĂ« luftĂ«s” pavarĂ«sisht pushtimit rus tĂ« UkrainĂ«s.

Kundërshtarët e liderit rus, Vladimir Putin, frikësohen se më shumë se tre vjet pas fillimit të pushtimit rus të Ukrainë, disa fuqi dhe institucione perëndimore po rrezikojnë që të normalizojnë marrëdhëniet me Moskën.

Përmes një letre të hapur, të nënshkruar nga ish-të burgosur politikë si Vladimir Kara-Murza, Oleg Orlov dhe Ilya Yashin, akuzuan Zvicrën për mikpritjen e aleatëve kryesorë të Putinit, përfshirë kryetaren e Dhomës së Lartë të Parlamentit, në kohën kur Rusia vazhdon luftën ndaj Ukrainës.

Një delegacion i kryesuar nga Valentina Matvienko, kryetare e Dhomës së Lartë të Parlamentit rus, mbërriti në Gjenevë të dielën për të marrë pjesë në një takim treditor të parlamentarëve globalë që nisi të hënën.

Delegacioni përfshinte gjithashtu Pjotr Tolstoin, nënkryetar i Dhomës së Ulët të Parlamentit, dhe Leonid Slutskin, kryetar i Komitetit për çështje ndërkombëtare i kësaj dhome.

Matvienko, Tolstoi dhe Slutsky janë nën sanksione të Bashkimit Evropian dhe sanksione ndërkombëtare.

Kjo vizitë duket të jetë e nivelit më të lartë e zhvilluar në Evropë nga parlamentarë rusë që prej nisjes së pushtimit të Ukrainës.

“NdĂ«rsa Gjeneva pret kriminelĂ«t e luftĂ«s Matvienko, Tolstoi dhe Slutsky, trupat ruse vazhdojnĂ« tĂ« kryejnĂ« sulme raketore ndaj qyteteve ukrainase. Po vdesin civilĂ«, fĂ«mijĂ« dhe gra”, u tha nĂ« letĂ«r.

Matvienko, Tolstoi dhe Slutsky janĂ« “figura kyç tĂ« regjimit tĂ« Putinit, drejtpĂ«rdrejt pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r nisjen e luftĂ«s sĂ« agresionit kundĂ«r UkrainĂ«s, shkatĂ«rrimin e institucioneve demokratike dhe pĂ«rndjekjet nĂ« shkallĂ« tĂ« gjerĂ« brenda RusisĂ«â€, u tha nĂ« letrĂ«n e hapur.

“Kjo pjesĂ«marrje nĂ« ngjarje ndĂ«rkombĂ«tare nĂ« ZvicĂ«r duhet tĂ« jetĂ« e ndaluar dhe ata tĂ« arrestohen”.

Ngjarja treditore u organizua nga Unioni Ndërparlamentar (IPU), një organizatë e parlamenteve kombëtare, me seli në Gjenevë.

Zvicra tha se në këtë rast ka vepruar në bazë të ligjit dhe marrëveshjeve ndërkombëtare.

“Si shtet mikpritĂ«s, Zvicra bĂ«n gjithçka qĂ« Ă«shtĂ« e mundur pĂ«r tĂ« lehtĂ«suar punĂ«n e organizatave ndĂ«rkombĂ«tare qĂ« kanĂ« seli nĂ« territorin e saj, dhe veçanĂ«risht nĂ« GjenevĂ«â€, tha pĂ«r AFP njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i MinistrisĂ« sĂ« Jashtme tĂ« ZvicrĂ«s.

Autoritetet zvicerane mund tĂ« autorizojnĂ« pĂ«rjashtime nga kufizimet e udhĂ«timit, “sidomos nĂ«se personi po udhĂ«ton pĂ«r tĂ« marrĂ« pjesĂ« nĂ« njĂ« konferencĂ« ndĂ«rkombĂ«tare”, shtoi zĂ«dhĂ«nĂ«si.

Zyrtarët ukrainas kanë shprehur zemërim për pjesëmarrjen e delegacionit rus në ngjarjen në Zvicër./REL

↗

“Do vijĂ« dita
”/Lapaj pas vendimit tĂ« KAS: Ne si kulak, PSD-sĂ« i kalojnĂ« tĂ« gjitha!

✇Opinion.al
By: b b

Komisioni i Ankimimeve dhe Sanksioneve vendosi ditĂ«n e sotme, qĂ« mandati i vetĂ«m qĂ« fitoi Nisma ShqipĂ«ria BĂ«het nĂ« zgjedhjet e 11 majit, t’i kalojĂ« Ana Dajkos, e cila ishte renditur e para nĂ« listĂ«n e mbyllur tĂ« koalicionit nĂ« TiranĂ«.

NĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ« KAS vendosi rrĂ«zimin e pjesshĂ«m tĂ« kĂ«rkesĂ«s ankimore tĂ« LĂ«vizjes ShqipĂ«ria BĂ«het, e cila donte qĂ« mandati t’i kalojĂ« Adriatik Lapajt.

Pas vendimit tĂ« KAS, Lapaj ka reaguar pĂ«rmes njĂ« postimi nĂ« rrjete sociale, teksa thotĂ« se pĂ«r subjektin e tij politik po zbatohet njĂ« “ligj tjetĂ«r”, ndryshe nga sa Ă«shtĂ« vepruar me partitĂ« e tjera.

“Pra, PSD-sĂ« i pranohen dorĂ«heqjet dhe mandati kalon te lista e hapur. Neve jo qĂ« jo!

Për ne zbatohet tjetër ligj se ne jemi kulak.

Jam aq shumĂ« krenar qĂ« luftoj pĂ«r garĂ«n e hapur! Do vijĂ« dita e asaj qĂ« po kĂ«rkojmĂ«. NjĂ« ditĂ« ky vend do ketĂ« garĂ«â€, ka shkruar Lapaj.

↗

Kodi i ri Penal, avokati Jordan Daci: Nëse miratohet, jemi një hap larg burgut

✇Opinion.al
By: b b

Kodi i ri Penal i propozuar nga Ministria e Drejtësisë po ngjall debate të forta në radhët e juristëve dhe përfaqësuesve të sistemit të drejtësisë.

Një ndër zërat më kritikë është dhe avokati Jordan Daci, i cili në një intervistë me gazetarin Drini Zeqo në Klan News, tha se nëse ky kod do të miratohet siç është, ai personalisht do të largohet nga vendi.

Kjo sepse sipas tij, me draftin e ri kushdo mund të bjerë në burg.

“NĂ«se ky kod miratohet siç Ă«shtĂ«, unĂ« i pari nuk jetoj mĂ« nĂ« kĂ«tĂ« vend. As ti s’duhet tĂ« jetosh, askush s’duhet tĂ« jetojĂ«, sepse sapo tĂ« lĂ«vizĂ«sh kĂ«mbĂ«n, ne nĂ« burg. Kushdo, kurdo dhe si tĂ« dojĂ«, mund tĂ« fusĂ« dikĂ« nĂ« burg. Kaq shumĂ« subjektive janĂ« kĂ«to dispozita”, tha Daci.

Avokati theksoi se ka qenë edhe pjesë e tryezave konsultative që në fazat e hershme të hartimit të draftit por shumë nga vërejtjet e bëra nga ekspertët nuk janë marrë parasysh nga autoritetet përkatëse.

“UnĂ« nĂ« fakt kam marrĂ« pjesĂ« nĂ« njĂ« konsultĂ« para njĂ« viti, nĂ« cilĂ«sinĂ« e dekanit. Dhe normalisht jam njohur me njĂ« pjesĂ« tĂ« kĂ«tij drafti qĂ« vitin e shkuar, nĂ« njĂ« tryezĂ« ku mori pjesĂ« edhe kryetari i DhomĂ«s dhe disa tĂ« tjerĂ«.

U bĂ«nĂ« disa vĂ«rejtje, tĂ« cilat as qĂ« ishin marrĂ« parasysh, edhe pse ishin vĂ«rejtje shumĂ« miqĂ«sore ose shumĂ« parimore. UnĂ« mendoj qĂ« publikimi i kĂ«tij drafti nga Ministria e DrejtĂ«sisĂ« Ă«shtĂ« i nxituar dhe pĂ«rshĂ«ndes jashtĂ« mase qĂ«ndrimin shumĂ« serioz dhe profesional tĂ« Prokurorit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m, por jo vetĂ«m, edhe tĂ« kryetarit tĂ« DhomĂ«s, Maks Haxhia”, tha Daci.

Ai ngriti shqetĂ«simin se shumĂ« nga nenet janĂ« “nĂ« nivel lajthitjeje juridike”, duke pĂ«rmendur raste absurde si burgosja pĂ«r shkak tĂ« mospagesĂ«s sĂ« tarifave apo pĂ«r harrimin e kolaudimit tĂ« mjetit.

“Po tĂ« merresh me nene, aty kishte gjĂ«ra pĂ«r t’u vĂ«nĂ« duart nĂ« kokĂ« dhe tĂ« thuash: ‘MĂ« fal, a janĂ« juristĂ« kĂ«ta, apo çfarĂ« dreqin janĂ«?’. Por unĂ« po merrem me gjĂ«ra shumĂ« parimore.

Së pari, Kodi Penal nuk ndjek parimet bazë të së drejtës penale. Sepse po qe se ky Kod do të miratohet, të gjithë juristët do të duhet të kthehen mbrapsht në shkollë, sepse duhet të mësojnë gjërat ndryshe nga se si janë edukuar.

Nga ana tjetër, ka nene që janë vërtet në nivelin e lajthitjes njerëzore dhe juridike, siç është ndikimi në pavarësinë e gjykatës, tarifa jo të arsyeshme, nuk shkon në gjyq dhe të shkosh në burg, apo harron të bësh kolaudimin e makinës dhe të shkosh në burg. Ky Kod bie ndesh me parimet e BE-së.

KĂ«tu kufizohet jo vetĂ«m liria e shprehjes, por kufizohen tĂ« gjitha liritĂ«â€,  theksoi avokati.

Sipas tij, në qendër të një kodi penal duhet të jetë individi, jo shteti:

“Grupi i punĂ«s ka diçka gabim, dhe kjo vjen nga njĂ« mentalitet postkomunist. NĂ« njĂ« shoqĂ«ri demokratike, qendra Ă«shtĂ« individi dhe jo shteti, kurse ky kod ka nĂ« qendĂ«r shtetin”. Sipas tij, kodi aktual ishte shumĂ« mĂ« i mirĂ«.

NĂ« fund, Daci u shpreh i bindur se ky draft nuk do tĂ« miratohet: “E para njĂ« herĂ«, nuk Ă«shtĂ« iniciativĂ« e qeverisĂ« nĂ« kuptimin e mirĂ«filltĂ«, dhe besoj se Kryeministri Edi Rama do tĂ« reflektojĂ«.” /tvklan

↗

Zyrtari izraelit: Izraeli “mund tĂ« aneksojĂ« pjesĂ« tĂ« GazĂ«s”

✇Opinion.al
By: b b

Izraeli mund tĂ« kĂ«rcĂ«nojĂ« me aneksimin e pjesĂ«ve tĂ« GazĂ«s pĂ«r tĂ« rritur presionin ndaj Hamasit – grupit palestinez tĂ« shpallur organizatĂ« terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – tha njĂ« zyrtar izraelit mĂ« 30 korrik, njĂ« ide qĂ« do t’i jepte njĂ« goditje tĂ« madhe shpresave tĂ« palestinezĂ«ve pĂ«r shtetĂ«si.

Deklaratat e bëra nga anëtari i kabinetit të sigurisë, Zeev Elkin, vijnë një ditë pasi Britania tha se do të njohë shtetin palestinez në shtator, nëse Izraeli nuk ndërmerr hapa për të lehtësuar vuajtjen në Gazë dhe nuk pajtohet për një armëpushim në luftën me Hamasin.

Franca, e cila javën e kaluar tha se do ta njohë një shtet palestinez në shtator, dhe Arabia Saudite publikuan të martën një deklaratë, të mbështetur nga Egjipti, Katari dhe Liga Arabe, duke përshkruar hapat drejt zbatimit të zgjidhjes me dy shtete.

Si pjesĂ« e pĂ«rfundimit tĂ« luftĂ«s nĂ« GazĂ«, thanĂ« ata, Hamasi “duhet t’i japĂ« fund sundimit nĂ« GazĂ« dhe t’i dorĂ«zojĂ« armĂ«t tek Autoriteti Palestinez”.

Izraeli ka dënuar paralajmërimet për njohjen e një shteti palestinez, duke thënë se një gjë e tillë do të ishte dhuratë për Hamasin, i cili e sulmoi Izraelin në tetor të vitit 2023, sulm që nxiti luftën në Gazë.

Duke e akuzuar Hamasin se po tenton tĂ« zvarrisĂ« bisedimet me qĂ«llim qĂ« tĂ« nxjerrĂ« koncesione nga Izraeli, Elkin tha pĂ«r transmetuesin publik Kan se Izraeli mund t’i japĂ« grupit radikal palestinez njĂ« ultimatum pĂ«r arritjen e njĂ« marrĂ«veshjeje, nĂ« tĂ« kundĂ«rtĂ«n do tĂ« zgjeronte veprimet ushtarake.

“GjĂ«ja mĂ« e dhimbshme pĂ«r armikun tonĂ« Ă«shtĂ« humbja e territorit”, tha ai. “NjĂ« sqarim pĂ«r Hamasin se nĂ« momentin qĂ« luajnĂ« lojĂ«ra me ne, do tĂ« humbasin toka qĂ« nuk do t’i marrin mĂ« kurrĂ«, do tĂ« ishte njĂ« mjet i rĂ«ndĂ«sishĂ«m presioni”.

Përpjekjet për ndërmjetësim, që synojnë arritjen e një marrëveshjeje për një armëpushim 60-ditor dhe lirimin e pengjeve të mbetura që mbahen nga Hamasi, u ndërprenë javën e kaluar, me palët që fajësuan njëra-tjetrën për bllokimin.

Izraeli po përballet me presion ndërkombëtar lidhur me situatën në Gazë, ku organizatat ndërkombëtare kanë paralajmëruar se skenari më i keq i urisë është duke ndodhur. Të mërkurën, autoritetet shëndetësore në Gazë njoftuan se janë regjistruar edhe shtatë vdekje të lidhura me urinë.

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, tha njĂ« ditĂ« mĂ« parĂ« se vendimi i BritanisĂ« do tĂ« ishte “shpĂ«rblim pĂ«r terrorizmin e Hamasit”. Ai kishte bĂ«rĂ« deklarata tĂ« ngjashme edhe pas njoftimit tĂ« FrancĂ«s.

Netanyahu tha më herët gjatë këtij muaj se dëshiron paqe me palestinezët, por tha se krijimi i çdo shteti palestinez në të ardhmen do të ishte platformë e mundshme për shkatërrimin e Izraelit, prandaj tha se siguria duhet të mbetet në duart e shtetit të tij.

Kabineti i tij qeverisĂ«s pĂ«rfshin figura tĂ« ekstremit tĂ« djathtĂ« qĂ« hapur kĂ«rkojnĂ« aneksimin e gjithĂ« tokave palestineze. Ministri i Financave, Bezalel Smotrich, tha tĂ« martĂ«n se rivendosja e vendbanimeve hebraike nĂ« Gaza Ă«shtĂ« “mĂ« afĂ«r se kurrĂ«â€, duke e quajtur GazĂ«n “njĂ« pjesĂ« tĂ« pandashme tĂ« tokĂ«s sĂ« Izraelit”./REL

↗

Lirimi i hapĂ«sirave publike/ Rama: 31 korriku afati i fundit, penalizime pĂ«r të 

✇Opinion.al
By: b b

Kryeministri Edi Rama ka deklaruar se 31 korriku Ă«shtĂ« afati i fundit pĂ«r bizneset dhe subjektet qĂ« kanĂ« zaptuar hapĂ«sira publike pranĂ« rrugĂ«ve, pĂ«r t’u larguar vullnetarisht.

Përmes një postimi në rrjete sociale, Rama thekson se pas kësaj date do të ketë penalizime për të gjithë ata që refuzojnë të zhvendosen.

Kujtojmë se ky aksion ka nisur prej disa javësh në të gjithë vendin dhe është pjesë e reformës së thellë që synon të lirësojë çdo centimetër hapësirë publike.

“31 Korriku afati i fundit pĂ«r lirimin vullnetarisht tĂ« hapĂ«sirave nga subjektet e vendosura pranĂ« akseve kombĂ«tare tĂ« cilat janĂ« kthyer nĂ« rrezik pĂ«r sigurinĂ« rrugore.

Penalizime pĂ«r tĂ« gjithĂ« ata qĂ« refuzojnĂ« tĂ« zhvendosen”, shkruan Rama nĂ« Facebook.

↗

Republika Çeke ndalon propagandĂ«n komuniste

✇Opinion.al
By: b b

Republika Çeke e ka barazuar propagandĂ«n komuniste me propagandĂ«n naziste.

Partia Komuniste e këtij shteti anëtar të BE ka dhjetëra mijëra anëtarë dhe gëzon popullaritet të madh. A do të ndalohet ajo tani?

PĂ«r armiqtĂ« e betuar tĂ« komunizmit nĂ« RepublikĂ«n Çeke, kjo shĂ«non fundin e njĂ« rruge tĂ« gjatĂ«: mĂ« shumĂ« se 30 vjet pas “revolucionit tĂ« kadifenjtĂ«â€ demokratik tĂ« nĂ«ntorit 1989, ata kĂ«rkuan qĂ« komunistĂ«t tĂ« barazoheshin me nacionalsocialistĂ«t (nazistĂ«t) dhe ideologji tĂ« ngjashme autoritare, dhe si pasojĂ« tĂ« ndaloheshin.

KĂ«shtu ndodhi: nĂ« gjysmĂ«n e dytĂ« tĂ« korrikut, Presidenti Petr Pavel nĂ«nshkroi njĂ« ndryshim nĂ« Kodin Penal qĂ« barazon qartĂ« nacionalsocializmin dhe komunizmin nĂ« RepublikĂ«n Çeke.

Me nënshkrimin e Presidentit, procesi legjislativ përfundon. Ligji i ri do të hyjë në fuqi në 1 janar 2026.

Ndryshimi nĂ« ligj u iniciua nga lĂ«vizja qytetare “NĂ«ntori nuk ka mbaruar ende”.

Udhëheqësi i saj është Martin Mejstrik, një drejtues studentësh nga epoka e Revolucionit të Kadifenjtë dhe më vonë senator.

HistorianĂ«t e Institutit Çek pĂ«r Studimin e Regjimeve Totalitare (USTR) gjithashtu iu bashkuan iniciativĂ«s. NĂ« pranverĂ«n e kĂ«tij viti, ai u miratua nĂ« DhomĂ«n e DeputetĂ«ve dhe nĂ« Senat nga njĂ« grup deputetĂ«sh dhe politikanĂ«sh tĂ« koalicionit qeveritar proevropian tĂ« kryeministrit Petr Fiala.

“Kushdo qĂ« themelon, mbĂ«shtet ose pĂ«rhap njĂ« lĂ«vizje nacionalsocialiste, komuniste ose lĂ«vizje tjetĂ«r qĂ« ka si objektiv tĂ« provuar shtypjen e tĂ« drejtave dhe lirive tĂ« njeriut ose qĂ« pĂ«rhap armiqĂ«si racore, etnike, kombĂ«tare, fetare ose klasore ose armiqĂ«si ndaj njĂ« grupi tjetĂ«r njerĂ«zish, do tĂ« dĂ«nohet me burgim nga njĂ« deri nĂ« pesĂ« vjet”, shkruhet nĂ« tekstin e ri tĂ« Nenit 403 tĂ« Kodit Penal Çek.

Mbrojtja e sundimit demokratik të ligjit

“QĂ«llimi i projektligjit ishte tĂ« eliminonte dallimin dukshĂ«m tĂ« padrejtĂ« midis dy ideologjive totalitare kriminale tĂ« shekullit tĂ« 20-tĂ«â€, deklaroi Kamil Nedvedicky, zĂ«vendĂ«sdrejtor i parĂ« i USTR, nĂ« fund tĂ« majit, pasi ligji u miratua nga Dhoma e DeputetĂ«ve.

”TĂ« dyja – nacionalsocializmi dhe komunizmi – kanĂ« njĂ« qĂ«llim tĂ« provuar pĂ«r tĂ« shtypur tĂ« drejtat dhe liritĂ« themelore, dhe Ă«shtĂ« logjike dhe e drejtĂ« qĂ« ligji penal çek ta pasqyrojĂ« qartĂ« kĂ«tĂ«â€, shtoi Nedvedicky.

”Kjo nuk ka tĂ« bĂ«jĂ« me ideologjinĂ«, por me mbrojtjen e sundimit demokratik tĂ« ligjit.”

NĂ« mĂ«nyrĂ« paradoksale, Republika Çeke, me dhjetĂ« milionĂ« banorĂ«t e saj, Ă«shtĂ« sot njĂ« nga vendet e pakta nĂ« Bashkimin Evropian ku njĂ« parti komuniste, Partia Komuniste e BohemisĂ« dhe MoravisĂ« (KSCM), ka vepruar me sukses pĂ«r mĂ« shumĂ« se tre dekada.

Deri në zgjedhjet e fundit parlamentare, të mbajtura pothuajse katër vjet më parë, KSCM jo vetëm që kishte deputetë në Parlament, por mbante edhe disa pozicione zëvendëspresidentësh në Asamblenë Kombëtare.

Babis: “PĂ«r mua, ata nuk janĂ« komunistĂ«â€

Partia pasardhĂ«se e PartisĂ« Komuniste Marksiste-Leniniste tĂ« ÇekosllovakisĂ« (KSC), e cila e sundoi vendin nĂ« mĂ«nyrĂ« diktatoriale deri nĂ« vitin 1989, ende ka disa dhjetĂ«ra mijĂ«ra anĂ«tarĂ« dhe Ă«shtĂ« futur si forca kryesore nĂ« koalicionin zgjedhor “Stacilo!” (Mjaft!) pas zgjedhjeve evropiane tĂ« vitit 2024, nĂ« Parlamentin Evropian.

Aktualisht, shumica e sondazheve tregojnĂ« se “Stacilo!” do tĂ« kalojĂ« pragun prej 5% nĂ« zgjedhjet e planifikuara pĂ«r tetor 2025.

Dhe ndoshta jo vetëm kaq. Favoriti në zgjedhjet parlamentare çeke në tetor, kryetari i lëvizjes populiste ANO, ish-kryeministri dhe oligarku Andrej Babis, nuk e ka përjashtuar formimin e një qeverie të re me Stacilo-n!

”PĂ«r mua, ata nuk janĂ« komunistĂ«â€, tha Babisi nĂ« njĂ« intervistĂ« me faqen e lajmeve tn.cz. Kandidatja kryesore e koalicionit zgjedhor Ă«shtĂ« kryetarja e PK dhe eurodeputetja Katerina Konecna.

Përpjekje për të heshtur opozitën?

NĂ« fakt, ligji i ri mund tĂ« çojĂ« nĂ« ndalimin e vetĂ« KSCM-sĂ«, siç ndodhi me PartinĂ« e PunĂ«s Çeke, e cila u ndalua dhe u shpĂ«rbĂ« nĂ« vitin 2010 pĂ«r ideologjinĂ« e saj tĂ« provuar nacionalsocialiste.

Udhëheqësja e KSCM-së Katerina Konecna i tha DW se amendimi aktual i ligjit që u zbatua në atë kohë është një sulm politik nga koalicioni qeverisës kundër partisë së saj./DW

↗

OBSH: Dërgimi i vazhdueshëm i furnizimeve mjekësore në Gazë është jetik

✇Opinion.al
By: b b

Shefi i OrganizatĂ«s BotĂ«rore tĂ« ShĂ«ndetĂ«sisĂ« (OBSH) tha se dĂ«rgesat e vazhdueshme tĂ« furnizimeve mjekĂ«sore nĂ« GazĂ« janĂ« “jetike”, teksa kamionĂ«t e OBSH-sĂ« me ndihma u nisĂ«n drejt kufirit tĂ« mĂ«rkurĂ«n.

Tedros Adhanom Ghebreyesus tha se agjencia e Kombeve të Bashkuara për shëndetësi ka nisur dhjetë kamionë nga El-Arish në Egjipt drejt pikëkalimit kufirtar Kerem në Izrael për në Rripin e Gazës.

KamionĂ«t po transportojnĂ« “ilaçe esenciale, pajisje laboratorike dhe pĂ«r testim tĂ« ujit”, tha ai, teksa edhe dy kamionĂ« tĂ« tjerĂ« me furnizime mjekĂ«sore, sĂ« bashku me doza tĂ« gjakut, pritet qĂ« tĂ« nisen drejt GazĂ«s tĂ« enjten.

“TĂ« gjitha furnizimet e OBSH-sĂ« do tĂ« dĂ«rgohen mĂ« pas nĂ« GazĂ«, sĂ« bashku me tre kamionĂ« me furnizime mjekĂ«sore tĂ« dĂ«rguar nga partnerĂ«t tanĂ« shĂ«ndetĂ«sorĂ«â€, tha Tedros nĂ« platformĂ«n X.

“Nevojat shĂ«ndetĂ«sore nĂ« GazĂ« janĂ« tĂ« mĂ«dha. ËshtĂ« jetike qĂ« nĂ« GazĂ« tĂ« ketĂ« dĂ«rgesa tĂ« vazhdueshme me furnizime mjekĂ«sore.

Ne vazhdojmĂ« tĂ« bĂ«jmĂ« thirrje pĂ«r qasje tĂ« sigurt dhe tĂ« papenguar pĂ«r ndihmat mjekĂ«sore drejt dhe brenda GazĂ«s si dhe pĂ«r njĂ« armĂ«pushim. Paqja Ă«shtĂ« ilaçi mĂ« i mirĂ«â€, shtoi ai.

Izraeli vendosi një bllokadë të plotë në Gazë më 2 mars, pasi dështuan bisedimet për një armëpushim. Në fund të majit maj, Izraeli nisi të lejonte hyrjen e një sasie të vogël të ndihmës, teksa së voni ka pasur raportime për raste të urisë dhe vdekje të lidhura me urinë.

Këtë javë, Izraeli nisi ndalesa të përditshme në operacionet ushtarake në disa zona të Gazës dhe hapi korridore të sigurta për të mundësuar shpërndarjen e ushqimit nga agjencitë e OKB-së dhe organizata të tjera humanitare në këtë territor ku jetojnë mbi 2 milionë banorë.

OBSH-ja tha se nĂ« GazĂ«, sulmet ajrore dhe mungesa e furnizimeve mjekĂ«sore, ushqimore dhe tĂ« ujit kanĂ« bĂ«rĂ« qĂ« sistemi shĂ«ndetĂ«sor tĂ« jetĂ« “pothuajse i shkatĂ«rruar”.

Shumë spitale janë jashtë funksionit, ndërsa të tjerat, sipas OBSH-së, mezi po funksionojnë.

Një zëdhënës i OBSh-së i tha agjencisë AFP se në Gaza kanë hyrë nëntë kamionë të agjencisë më 25 qershor; katër më 28 qershor; njëmbëdhjetë më 8 korrik; dhe gjashtë të tjerë më 20 korrik.

Lufta nĂ« GazĂ« ka nisur mĂ« 7 tetor 2023, kur radikalĂ«t e Hamasit – grupit palestinez tĂ« shpallur organizatĂ« terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – sulmuan jugun e Izraelit, duke vrarĂ« afĂ«r 1.200 persona dhe duke rrĂ«mbyer afĂ«r 250 tĂ« tjerĂ«. AfĂ«r 50 persona besohet se ende mbahen nĂ« GazĂ«, ndĂ«rsa tĂ« tjerĂ«t janĂ« liruar nĂ« marrĂ«veshjet paraprake tĂ« armĂ«pushimit./REL

↗

Ushtria gjermane do të tërheqë sa më shumë vullnetarë

✇Opinion.al
By: b b

Gjermania ka nevojë për më shumë ushtarë.

Por për momentin ende nuk planifikohet rifutja e shërbimit të detyrueshëm ushtarak.

Në vend të tij Bundeswehr-i po rekruton vullnetarë dhe suksesi është i dukshëm.

Të shkosh vullnetarisht në Bundeswehr, të mësosh të marshosh dhe të flesh në kazermë në krevat marinari?

Shumë të rinj gjermanë nuk e përfytyrojnë dot një gjë të tillë. Tomi po. 23-vjeçari nga Erfurti mendon t`i bashkohet Bundeswehr-it.

“Kombinimi i tĂ« qenit nĂ« shoqĂ«ri dhe i frymĂ«s sĂ« ekipit mĂ« magjeps”, thotĂ« ai pĂ«r DW. “Dhe dua tĂ« zhvilloj veten mĂ« tej”.

Kjo është arsyeja pse Tomi, me bluzë të zezë dhe me trup prej atleti, ndodhet tani në zyrën e këshillimit të Bundeswehr-it në Erfurt. Ajo gjendet në një qendër tregtare midis një supermarketi dhe një palestre. Të interesuarit si ai janë shumë të mirëpritur këtu, pasi Bundeswehr-i kërkon personel.

Motoja është: Mos largoni askënd! Edhe ata, që vijnë pa takim paraprak, me pak fat do të gjejnë shpejt një këshillues.

Ose tĂ« paktĂ«n njĂ« fletĂ«palosje informuese ngjyrĂ« ulliri me mbishkrimin disi patetik: “KĂ«tu siguroni GjermaninĂ« dhe tĂ« ardhmen tuaj.”

Biseda e parë me këshilltarin e Bundeswehr-it

Para se të vendosë, Tomit i duhen disa informacione. Tony Baumann, këshilltari me uniformë, e pyet me mirësjellje për përvojën dhe qëllimet e tij profesionale. Tom ka punuar në shëndetësi, në administratë, për shtatë vjet.

Bundeswehr-in ai e njeh nga një praktikë që ka bërë aty, kur ishte nxënës. Edhe një shok, që është ushtar, i ka treguar disa gjëra. Shërbimi në ushtri ose në misione jashtë vendit nuk do të ishin problem për Tomin.

“UnĂ« dua edhe t’i kthej diçka vendit tim. MĂ« ka dhĂ«nĂ« shumĂ«, arsimim falas pĂ«r shembull.”

Me afërsisht 182.000 ushtarë dhe 80.000 punonjës civilë, Bundeswehr-i është një nga punëdhënësit më të mëdhenj të Gjermanisë.

Ai i tĂ«rheq tĂ« interesuarit me njĂ« gamĂ« tĂ« gjerĂ« programesh trajnimi dhe diplomimi. “KĂ«tu ka mundĂ«sira, qĂ« nuk i gjen dot nĂ« sektorin privat”, thotĂ« Tom. Ai po mendohet, nĂ«se fillimisht do tĂ« bĂ«jĂ« shĂ«rbimin ushtarak vullnetar apo do tĂ« angazhohet menjĂ«herĂ« nĂ« disa vite shĂ«rbim.

Qendra e vlerësimit në kazermë

Vetëm tre kilometra larg zyës së këshillimit gjendet kazerma Lëberfeld. Roja kontrollon kartat e identitetit. Pastaj ata shkojnë në qendrën e karrierës së Bundeswehr-it, njëra nga 15 të tilla në të gjithë Gjermaninë. Këtu të gjithë aplikantët nga Turingia dhe Saksonia duhet të kryejnë një sërë testesh. Rezultatet përcaktojnë, nëse ata pranohen në Bundeswehr.

NĂ« dhomĂ«n e gjimnastikĂ«s dy tĂ« rinj po bĂ«jnĂ« testin fizik. ËshtĂ« ngrohtĂ«, dielli hyn nga dritaret. TĂ« dy pedalojnĂ« me forcĂ« mbi ergometra, pĂ«r tĂ« arritur rezultatin qĂ« kĂ«rkohet. MĂ« parĂ« ata kishin vrapuar nĂ«pĂ«r dhomĂ« dhe ishin varur nĂ« njĂ« shufĂ«r horizontale, derisa u kishin dalĂ« bulĂ«zat e djersĂ«s nĂ« ballĂ«.

Edhe pse nevoja për personel është e madhe, Bundeswehr-i nuk pranon secilin. Kriteret si shëndeti, përgatitja fizike duhet të plotësohen, po ashtu si dhe qëndrimi personal. Nëse një aplikant nuk respekton rendin demokratik dhe të gjitha parimet e tij, procesi merr fund këtu:

Rreth një ndër pesë aplikantë nuk e kalojnë provimin, thotë koloneli Kim Frerichs, i cili drejton Qendrën e Karrierës në Erfurt.

MegjithatĂ« ai Ă«shtĂ« shumĂ« i kĂ«naqur me shifrat aktuale: Numri i aplikimeve dhe punĂ«simeve Ă«shtĂ« rritur me rreth 20 pĂ«rqind kĂ«tĂ« vit. Ky Ă«shtĂ« “edhe njĂ« efekt i luftĂ«s nĂ« UkrainĂ«â€, thotĂ« Frerichs, gjĂ« qĂ« pĂ«r shumĂ« Ă«shtĂ« njĂ« motivim.

Kështu vazhdon trendi nga viti 2024: Vitin e kaluar Bundeswehr-it i erdhën gati një të pestën më shumë aplikime sesa para një viti.

A mund ta mbulojnë vullnetarët kërkesën e lartë për ushtarë?

Bundeswehr-i po zgjerohet përsëri, pasi u tkurr me një total prej rreth 3.000 ushtarësh mes viteve 2020-2024. Por jo çdo rekrut i ri qëndron në ushtri. Përveç kësaj shumë ushtarë dalin në pension për shkak të moshës.

A do të jetë ende e mundur të rekrutohen deri në 60.000 ushtarë shtesë në vitet e ardhshme? Ky është plani i ministrit të Mbrojtjes, Boris Pistorius (SPD). Ai e argumenton këtë me kërcënimin nga Rusia dhe kërkesat në rritje të NATO-s.

Megjithë këtë qëllim ambicioz ministri i Mbrojtjes për momentin i përmbahet shërbimit vullnetar. Ai dëshiron ta bëjë shërbimin ushtarak më tërheqës, kryesisht përmes pagave më të mira.

Dhe në të ardhmen të gjithë 18-vjeçarët do të marrin postë nga Bundeswehr-i. Meshkujt duhet ta plotësojnë dhe ta dërgojnë pyetësorin, ndërsa femrat mund ta bëjnë këtë. Ai përmban pyetje lidhur me shëndetin dhe gatishmërinë për të kryer shërbimin ushtarak.

Ekzaminimi mjekĂ«sor,dhe fizik, do tĂ« rikthehet gradualisht pĂ«r tĂ« gjithĂ« tĂ« rinjtĂ« meshkuj. Pa “elementĂ« tĂ« tillĂ« tĂ« detyrueshĂ«m”, nuk mund tĂ« funksionojĂ«, mendon Kim Frerichs, i cili ka praktikĂ« nĂ« kĂ«tĂ« sektor.

Pistorius po merr masa paraprake pĂ«r rastin, nĂ«se “shtrĂ«ngimi i butĂ«â€ nuk do tĂ« mjaftojĂ«: Me ligjin e ri tĂ« planifikuar pĂ«r shĂ«rbimin ushtarak, ai po pĂ«rfshin mundĂ«sinĂ« pĂ«r tĂ« riaktivizuar rekrutimin.

Ky opsion synon të përdoret, nëse nuk gjenden mjaftueshëm vullnetarë ose nëse situata e rrezikut përshkallëzohet. Projektligji pritet të diskutohet nga kabineti qeveritar në fund të gushtit.

Imazh më i mirë për Bundeswehr-in, më shumë aplikantë  

Kthehemi nĂ« zyrĂ«n e kĂ«shillimit pĂ«r karrierĂ«n nĂ« qendĂ«r tĂ« Erfurtit. ÇfarĂ« u intereson tĂ« dinĂ« pĂ«r Bundeswehr-in tĂ« rinjve, qĂ« vijnĂ« kĂ«tu?

“Shpesh pyesin, nĂ«se mund tĂ« merren me sport ose tĂ« marrin patentĂ« shoferi ndĂ«rsa janĂ« nĂ« ushtri”, shpjegon kĂ«shilltari Tony Baumann, i cili zhvilloi edhe intervistĂ«n me Tomin.

ParatĂ« janĂ« gjithashtu njĂ« temĂ« pĂ«r aplikantĂ«t e mundshĂ«m, disa prej tĂ« cilĂ«ve vijnĂ« me prindĂ«rit e tyre. “Nuk kemi pse tĂ« fshihemi”, thotĂ« Baumann. “NĂ«se dikush dĂ«shiron tĂ« bĂ«jĂ« shĂ«rbim ushtarak vullnetar menjĂ«herĂ« pas shkollĂ«s, atij i sigurohen 1.800 euro neto kĂ«tu dhe perveç kĂ«saj i ofrohet akomodim falas, udhĂ«tim falas me tren dhe kujdes mjekĂ«sor falas, kjo Ă«shtĂ« shumĂ« joshĂ«se”.

Edhe pajisjet e Bundeswehr-it luajnë rol. Ato janë përmirësuar ndjeshëm, që kur qeveria gjermane investoi shumë para për pajisjen e trupave me armë moderne. Të dish që Bundeswehr-i është i pajisuar shumë mirë dhe i azhurnuar teknologjikisht, thotë Baumann, është padyshim një motivim shtesë për aplikantët./DW

↗

“Afati i fundit
”/Balluku apel bizneseve, ndalet edhe te varrezat e makinave

✇Opinion.al
By: b b

Ministrja e Infrastrukturës dhe Energjisë, Belinda Balluku, ka paralajmëruar sërish bizneset që veprojnë përgjatë rrugëve kombëtare të lirojnë hapësirat e zëna në mënyrë të paligjshme deri më 31 korrik.

Aksioni vjen si pjesë e një reforme më të gjerë për rikthimin e rendit dhe ligjshmërisë në territorin shqiptar.

“Jemi sĂ«rish nĂ« terren pĂ«r reformĂ«n e rikthimit tĂ« ligjshmĂ«risĂ« nĂ« territorin e ShqipĂ«risĂ«, sa i pĂ«rket edhe sigurisĂ« rrugore dhe hapĂ«sirĂ«s publike qĂ« duhet liruar tashmĂ«. Siç kemi informuar njĂ« javĂ« mĂ« parĂ«, u kemi bĂ«rĂ« thirrje tĂ« gjitha bizneseve qĂ« ndodhen nĂ« zonat e akseve kombĂ«tare tĂ« marrin masa dhe tĂ« lirojnĂ« hapĂ«sirat.

Sidomos te varrezat e automjeteve, qĂ« sipas njĂ« akti normativ tĂ« vitit 2011, duhet tĂ« jenĂ« 1 km larg rrugĂ«s kombĂ«tare,” deklaroi Balluku gjatĂ« inspektimeve nĂ« aksin KamĂ«z-Laç.

Ajo theksoi se ky afat është përfundimtar, duke shtuar se së fundmi shumë subjekte i janë përgjigjur pozitivisht apelit të qeverisë.

“Kemi nisur nga Rruga e Ndroçit dhe kemi vĂ«rejtur qĂ« nĂ« ato subjekte qĂ« vizituam, kanĂ« tĂ«rhequr gjithçka kishin vendosur pranĂ« rrugĂ«s,” tha ministrja.

“Do tĂ« jemi tĂ« kujdesshĂ«m edhe me shtĂ«pitĂ« qĂ« nuk kanĂ« zbatuar rregullin pĂ«r t’u vendosur larg nga autostrada,” deklaroi Balluku, duke bĂ«rĂ« me dije se ndĂ«rhyrjet nuk do tĂ« kursejnĂ« askĂ«nd.

Ajo e quajti kĂ«tĂ« njĂ« “reformĂ« tĂ« thellĂ« qĂ« ka nisur kudo, nga tendat, parkingjet e deri te akset kombĂ«tare tĂ« shtrira nga veriu nĂ« jug.”

“Kjo reformĂ« do shkojĂ« deri nĂ« fund, duke liruar çdo centimetĂ«r hapĂ«sirĂ«,” u shpreh ministrja, duke kĂ«rkuar edhe bashkĂ«punimin e qytetarĂ«ve nĂ« kĂ«tĂ« nismĂ«.

”NĂ« shumicĂ«n e rasteve denoncimet e tyre janĂ« tĂ« sakta dhe tĂ« drejta,” pĂ«rfundoi ajo./tvklan

↗

ÇfarĂ« tregoi stĂ«rvitja ushtarake mes SerbisĂ« dhe KinĂ«s?

✇Opinion.al
By: b b

Stërvitjet dhjetëditore e njësive speciale të ushtrive të Serbisë dhe Kinës është mbajtur në provincën Hebei në veri të Kinës, pavarësisht paralajmërimeve që Brukseli i kishte bërë Beogradit.

Pas manovrĂ«s sĂ« vitit tĂ« kaluar me ushtrinĂ« e BjellorusisĂ« – nĂ« kufirin e NATO-s nĂ« EvropĂ« – kĂ«tĂ« vit, ushtarĂ«t kinezĂ« zhvilluan stĂ«rvitje me ushtrinĂ« e SerbisĂ«.

Kjo ishte hera e parë që Kina dhe Serbia, vend kandidat për anëtarësim në Bashkimin Evropian dhe aleate e afërt e Kinës dhe Rusisë, zhvilluan stërvitje të përbashkët ushtarake.

Profesori nĂ« Universitetin Johns Hopkins nĂ« SHBA, Daniel Serwer, e vlerĂ«soi kĂ«tĂ« zhvillim pĂ«r Radion Evropa e LirĂ« si njĂ« konfirmim tĂ« mĂ«tejshĂ«m se “Serbia po afrohet gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« me Pekinin, ashtu si edhe me MoskĂ«n”.

“S’kanĂ« pasur tĂ« drejtĂ« ata qĂ« thoshin se presidenti Vuçiq do ta pĂ«rqafonte PerĂ«ndimin”, tha Serwer.

Edhe pse integrimi nĂ« BE Ă«shtĂ« qĂ«llim strategjik i SerbisĂ«, ajo – nĂ«n udhĂ«heqjen e presidentit Aleksandar Vuçiq – po i thellon marrĂ«dhĂ«niet me KinĂ«n. TĂ« dyja vendet i quajnĂ« marrĂ«dhĂ«niet e tyre “miqĂ«si çeliku” dhe “partneritet strategjik”.

Ministria e Mbrojtjes e SerbisĂ« vlerĂ«soi se stĂ«rvitjet i ka dhĂ«nĂ« “impuls forcimit tĂ« bashkĂ«punimit ushtarak” me KinĂ«n – duke e bĂ«rĂ« SerbinĂ« shtetin e vetĂ«m kandidat drejt BE-sĂ« qĂ« stĂ«rvitet me ushtrinĂ« kineze.

Serbia Ă«shtĂ« ushtarakisht neutrale, por Ă«shtĂ« pjesĂ« e programit tĂ« NATO-s “Partneriteti pĂ«r Paqe” dhe bashkĂ«punon me aleancĂ«n nĂ« kĂ«tĂ« kuadĂ«r.

NĂ« qendĂ«r tĂ« stĂ«rvitjeve tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta me emrin “PaqeruajtĂ«si 2025” ishte pĂ«rdorimi i dronĂ«ve, pasi Serbia ka blerĂ« dronĂ« luftarakĂ« dhe sistemin kundĂ«rajror kinez FK-3. Kjo e ka bĂ«rĂ« SerbinĂ« vendin e parĂ« nĂ« EvropĂ« qĂ« operon me kĂ«to pajisje kineze – zhvillim qĂ« ka shkaktuar shqetĂ«sim nĂ« Bruksel dhe Uashington.

Ministria e Mbrojtjes e Serbisë nuk iu përgjigj pyetjes së Radios Evropa e Lirë përse stërvitjet u zhvilluan pavarësisht paralajmërimit nga BE-ja.

Kur stĂ«rvitjet u paralajmĂ«ruan nĂ« mesin e korrikut, njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i BE-sĂ« i tha Radios Evropa e LirĂ« se “Serbia duhet tĂ« pĂ«rmbahet nga veprimet dhe deklaratat qĂ« bien ndesh me qĂ«ndrimet e BE-sĂ« nĂ« politikĂ«n e jashtme”.

I pyetur se sa gjatĂ« Serbia mund tĂ« vazhdojĂ« bashkĂ«punimin me KinĂ«n, profesori Serwer tha: “Sa tĂ« dĂ«shirojĂ« – nĂ«se nuk e ka seriozisht anĂ«tarĂ«simin nĂ« BE”.

QĂ« nga dhjetori i vitit 2021, Serbia nuk ka hapur asnjĂ« kapitull tĂ« ri nĂ« negociatat pĂ«r anĂ«tarĂ«sim nĂ« BE – ndĂ«r tĂ« tjera edhe sepse nuk iu Ă«shtĂ« bashkuar sanksioneve kundĂ«r RusisĂ«, pas pushtimit tĂ« UkrainĂ«s.

Thellimi i marrëdhënieve mes Kinës dhe Rusisë, pas pushtimit të Ukrainës më 2022 është një ndër çështjet kryesore të përplasjes mes BE-së dhe Kinës.

Edhe samiti BE-KinĂ« i mbajtur mĂ« 24 korrik nĂ« Pekin nxori nĂ« pah dallimet e thella politike, me presidentin kinez Xi Jinping qĂ« deklaroi se “sfidat me tĂ« cilat pĂ«rballet Evropa nuk vijnĂ« nga Kina”.

Profesori Serwer thotĂ« se “Serbia po sinjalizon qartĂ« se nuk Ă«shtĂ«, dhe nuk do tĂ« jetĂ« nĂ« linjĂ« me politikĂ«n e jashtme tĂ« BE-sĂ«â€.

“Ajo gjithashtu nĂ«nkupton se ambicia e KinĂ«s pĂ«r tĂ« rikthyer Tajvanin ka njĂ« paralelizĂ«m me ambicien e SerbisĂ« pĂ«r tĂ« rikthyer KosovĂ«n”, shton ai.

Serbia llogarit nĂ« mbĂ«shtetjen e KinĂ«s dhe RusisĂ« nĂ« organizatat ndĂ«rkombĂ«tare pĂ«r tĂ« kundĂ«rshtuar pavarĂ«sinĂ« e KosovĂ«s, ndĂ«rsa nĂ« anĂ«n tjetĂ«r, Beogradi mbĂ«shtet politikĂ«n e “njĂ« Kine” dhe nuk e njeh pavarĂ«sinĂ« e Tajvanit.

Aferësia e Beogradit me Pekinin

StĂ«rvitjet e pĂ«rbashkĂ«ta ushtarake “kurorĂ«zuan” bashkĂ«punimin ushtarak mes SerbisĂ« dhe KinĂ«s, i cili kishte nisur nĂ« vitin 2020 me blerjen nga Serbia tĂ« gjashtĂ« dronĂ«ve tĂ« rinj CH-92A.

Dy vjet më vonë, Serbia bleu edhe sistemin kundërajror kinez FK-3.

Më pas, Serbia ka blerë edhe një dron të ri të modelit kinez CH-95, por nuk është bërë e ditur zyrtarisht se sa njësi të këtij tipi janë blerë.

NATO-ja dhe Departamenti i Shtetit të SHBA-së nuk iu përgjigjën pyetjeve të Radios Evropa e Lirë lidhur me stërvitjet e përbashkëta ushtarake mes Serbisë dhe Kinës, deri në publikimin e këtij raporti.

I pyetur se si mund tĂ« reagojĂ« Uashingtoni, profesori Daniel Serwer – ish-emisar i posaçëm i Departamentit tĂ« Shtetit pĂ«r BosnjĂ«n dhe HercegovinĂ«n nĂ« vitet ‘90 – u shpreh:

“Nuk mendoj se SHBA do tĂ« ndĂ«rmarrĂ« ndonjĂ« veprim tĂ« madh”.

“Ata kanĂ« shumĂ« probleme nĂ« vende tĂ« tjera. Por, kjo nuk do ta bĂ«jĂ« vizitĂ«n e Vuçiqit nĂ« Florida mĂ« produktive sesa herĂ«n e kaluar”, tha ai.

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq, gjatë një vizite në SHBA në fillim të majit, nuk u takua me presidentin amerikan Donald Trump, ndonëse kishte paralajmëruar se do ta takonte dy herë.

Ai ndĂ«rpreu vizitĂ«n nĂ« Florida dhe u kthye nĂ« Beograd, pĂ«r shkak tĂ« – siç u tha – problemeve shĂ«ndetĂ«sore me tensionin e lartĂ« tĂ« gjakut.

Shtetet e Bashkuara kishin paralajmëruar më herët Serbinë për blerjen e armëve kineze.

“QeveritĂ« duhet tĂ« jenĂ« tĂ« vetĂ«dijshme pĂ«r rreziqet afatshkurtra dhe afatgjata, si dhe pĂ«r çmimin qĂ« sjell bashkĂ«punimi me kompanitĂ« kineze”, pati deklaruar Ambasada Amerikane pĂ«r Radion Evropa e LirĂ« nĂ« gusht tĂ« vitit 2020.

Aktualisht nuk ka informacione nëse një stërvitje e përbashkët ushtarake do të mbahet edhe në territorin e Serbisë.

NĂ« tokĂ«n evropiane, njĂ« stĂ«rvitje e pĂ«rbashkĂ«t u mbajt nĂ« korrik tĂ« vitit 2019 – para pushtimit rus tĂ« UkrainĂ«s – nĂ« Gjermani, ku u organizua ushtrimi ushtarako-mjekĂ«sor “Ndihma e pĂ«rbashkĂ«t 2019” mes KinĂ«s dhe GjermanisĂ«, me fokus pĂ«rgatitjen pĂ«r reagim nĂ« raste krizash humanitare.

Letra e Xi Jinping për Vuçiqin

Në të njëjtën ditë kur u publikua lajmi për mbajtjen e stërvitjeve ushtarake të përbashkëta, presidenti i Kinës, Xi Jinping, i dërgoi një letër presidentit serb, Aleksandar Vuçiq, si përgjigje ndaj urimit që ky i fundit i kishte dërguar për ditëlindje.

NĂ« letrĂ«n e tij, Xi vlerĂ«soi lart mbĂ«shtetjen e palĂ«kundur dhe tĂ« vazhdueshme tĂ« SerbisĂ« ndaj KinĂ«s nĂ« çështje qĂ«, siç u shpreh, lidhen me “interesa kyçe dhe shqetĂ«sime madhore” pĂ«r KinĂ«n.

Duke komentuar interesat kineze, profesori amerikan Daniel Serwer tha se Pekini është i interesuar që ta forcojë rolin e Serbisë si një pikë hyrëse të dobishme drejt Evropës.

“Po ashtu, edhe pĂ«r projekte fitimprurĂ«se nĂ« Serbi, siç Ă«shtĂ« ai i hekurudhĂ«s”, shtoi ai.

Kompanitë kineze janë të përfshira në shumë projekte infrastrukturore në Serbi, të cilat zakonisht u janë dhënë pa procedura të rregullta tenderimi.

Ndërkohë, Kina është bërë partneri më i madh tregtar i Serbisë për importin. Vetëm në vitin 2024, importet nga Kina arritën vlerën e 5.13 miliardë eurove.

Përveç mbështetjes politike, autoritetet në Beograd mbështeten te Kina edhe për investime ekonomike dhe hua financiare./REL

↗

Osmani: SHBA ka miratuar vazhdimin e programit të MCC-së për Kosovën

✇Opinion.al
By: b b

Administrata e presidentit amerikan, Donald Trump, ka miratuar vazhdimin e programit kompakt të Korporatës së Sfidës së Mijëvjeçarit (MCC) të Qeverisë amerikane për Kosovën, tha presidentja e Kosovës, Vjosa Osmani.

Sipas Osmanit, për këtë çështje ajo është njoftuar zyrtarisht nga zëvendëssekretari amerikan i Shtetit, Christopher Landau.

“Lajm i shkĂ«lqyeshĂ«m pĂ«r KosovĂ«n! MirĂ«njohje e thellĂ« pĂ«r Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s”,shkroi ajo nĂ« Facebook.

Presidenca e Kosovës tha se Osmani gjatë qëndrimit në SHBA më herët gjatë korrikut kishte paraqitur kërkesën para zyrtarëve amerikanë për vazhdimin e këtij programi.

Në prill të vitit 2024, MCC-ja dhe Qeveria e Kosovës nisën zbatimin e këtij programin kompakt, që është i përqendruar në ofrimin e zgjidhjeve për energji të pastër.

Programi kap vlerën e 236.7 milionë dollarësh. Nga kjo shumë, 202 milionë janë nga MCC-ja dhe 34.7 milionë të tjera janë kontribut i Qeverisë së Kosovës.

Programet kompakt të MCC-së janë grante pesëvjeçare që lëshohen nga kjo korporatë për shtetet që plotësojnë kërkesat për kualifikim për programe të tilla. Më 2022, Kosova kishte arritur marrëveshje me MCC-në për programin kompakt.

Sipas marrëveshjes, projekti kyç i këtij programi është ai i ruajtjes së energjisë.

Përmes tij, Kosova do të ketë rezerva të energjisë përmes baterive të kapacitetit të lartë prej 170 megavatësh. Këto bateri do të mundësojnë sigurimin e rezervave prej rreth 347 megavatësh në orë.

Në ceremoninë e lansimit të zbatimit të programit, zyrtarët e Qeverisë së Kosovës kishin thënë se përmes këtij programi, deri në fund të vitit 2027 parashikohet që Kosova të ketë kapacitetin më të madh të baterive në botë për kokë banori.

Atëbotë, ekzekutivi kosovar tha se kompakti i MCC-së synon të prezantojë një sistem të avancuar të ruajtjes së energjisë për të krijuar brime të besueshme, të ripërtërishme të energjisë të cilat do të integrohen në rrjetin e Kosovës dhe duke reduktuar nevojën që energjia të prodhohet nga thëngjilli.

NdĂ«rkaq, nga MCC-ja kanĂ« deklaruar se kompakti do tĂ« shĂ«rbejĂ« si “gurthemel i tranzicionit tĂ« KosovĂ«s drejt energjisĂ« sĂ« gjelbĂ«r, duke rritur sigurinĂ« energjetike tĂ« vendit dhe duke nxitur transformimin e tij socio-ekonomik”.

Kosova prodhon shumicĂ«n e energjisĂ« pĂ«rmes djegies sĂ« thĂ«ngjillit, nĂ« dy termocentralet: Kosova A dhe B. Sipas StrategjisĂ« pĂ«r EnergjinĂ«, qĂ« Ă«shtĂ« miratuar mĂ« 2023, Kosova synon qĂ« deri nĂ« vitin 2031 tĂ« arrijĂ« qĂ« 35 pĂ«r qind tĂ« nevojave pĂ«r energji, t’i gjenerojĂ« nga energjia e ripĂ«rtĂ«rishme.

Strategjia, po ashtu, parasheh që thëngjilli të hiqet tërësisht nga përdorimi deri në vitin 2050.

Ndryshe, MCC-ja ka bashkëpunuar me Kosovën që nga viti 2016. Përveç programit kompakt për energji, MCC-ja ka pasur edhe programe të tjera për zhvillimin ekonomik në Kosovë në vlerë prej 50 milionë dollarësh.

Kjo agjenci e SHBA-së po ashtu ka ofruar bursa për shkollimin e grave në fushën e energjisë./REL

↗

Kodi i ri Penal, mes alarmit dhe qesharakes

✇Opinion.al
By: b b

Qeveria paraqiti për konsultim një draft të ri të Kodit Penal që sjell ndryshime rrënjësore, të cilat, në disa raste, shihen si alarmante e në disa të tjera si qesharake.

Ky dokument, qĂ« Prokurori i PĂ«rgjithshĂ«m, Olsian Çela, do ta quante penalizues dhe represiv ndaj qytetarĂ«ve, nuk synon vetĂ«m kriminelĂ«t, por prek drejtpĂ«rdrejt edhe qytetarĂ«t e zakonshĂ«m, gazetarĂ«t dhe lirinĂ« e shprehjes.

Disa nga nenet e tij kanë nxitur reagime të forta në opinionin publik e mediatik, por nga ana tjetër kanë krijuar edhe ilaritet, pasi përmbajnë përcaktime të konsideruara si absurde e deri qesharake nga juristë të ndryshëm.

NjĂ« nen i ri, me numĂ«r 536, qĂ« s’ka ekzistuar kurrĂ« mĂ« parĂ«, Ă«shtĂ« shtuar pĂ«r tĂ« dĂ«nuar me deri nĂ« 3 vjet burg ata qĂ« mendohet se i bĂ«jnĂ« presion drejtĂ«sisĂ«.

“BĂ«rja apo publikimi i komenteve me anĂ« tĂ« tĂ« cilave synohet haptazi tĂ« ushtrohet ndikim nĂ« aftĂ«sinĂ« e gjykatĂ«s pĂ«r tĂ« marrĂ« vendimet, nĂ«pĂ«rmjet krijimit tĂ« rrethanave shtypĂ«se ndaj pavarĂ«sisĂ« sĂ« saj, shtrembĂ«rimit tĂ« qĂ«llimshĂ«m tĂ« cilĂ«sisĂ« sĂ« provave apo paraqitjes sĂ« tyre nĂ« kundĂ«rshtim me pĂ«rmbajtjen e vĂ«rtetĂ«, imponimit pĂ«r tĂ« krijuar pabesueshmĂ«rinĂ« nĂ« publik tĂ« aftĂ«sisĂ« sĂ« gjykatĂ«s pĂ«r tĂ« qenĂ« e pavarur, tĂ« kryera pĂ«r çdo interes apo pĂ«rfitim, pĂ«r tĂ« dĂ«mtuar apo favorizuar persona tĂ« veçantĂ«, e kryer pĂ«rpara dhĂ«nies sĂ« njĂ« vendimi gjyqĂ«sor, dĂ«nohet me gjobĂ« ose me burgim deri nĂ« tre vjet.”

NĂ« kĂ«tĂ« formĂ«, edhe njĂ« editorial, koment apo status kritik ndaj njĂ« procesi gjyqĂ«sor mund tĂ« konsiderohet “rrethanĂ« shtypĂ«se”.

Në vende të tjera, ndikimi në sistemin e drejtësisë rregullohet nga kodi i etikës për gjyqtarët dhe ngarkon me përgjegjësi gjyqtarët që ndikohen nga komentet, dhe jo ata që bëjnë komente.

Një tjetër parashikon dënime deri në 5 vjet burg për dhënie apo publikim të informacioneve që lidhen me hetime, arrestime, vendndodhje personash e dokumentesh apo të dhëna penale. Publikimi në çdo formë i këtyre të dhënave e shton dënimin deri në një të tretën.

“1. DhĂ«nia e informacioneve tĂ« rĂ«ndĂ«sishme qĂ« lidhen me operacione arrestimesh, vendndodhje dokumentesh apo personash, ngjarje kriminale, rekorde kriminale, lĂ«vizje personash, pavarĂ«sisht shkaqeve tĂ« dhĂ«nies sĂ« tij, pĂ«rveçse kur ka shkaqe padĂ«nueshmĂ«rie, dĂ«nohet me burgim nga njĂ« deri nĂ« pesĂ« vjet.

4. Publikimi me çfarĂ«dolloj forme i akteve tĂ« pĂ«rmendura nĂ« paragrafin e parĂ« tĂ« kĂ«tij neni, shton dĂ«nimin deri nĂ« njĂ« tĂ« tretĂ«n e tij. NĂ«se kjo vepĂ«r kryhet nga personat juridikĂ«, dĂ«nohet me gjobĂ« ose me njĂ« nga dĂ«nimet sipas nenit 123 tĂ« kĂ«tij Kodi.”

Ky duket si neni më shqetësues për lirinë e shtypit dhe gazetarët, pasi cenon drejtpërdrejt rolin e tyre në raportimin e çështjeve sensitive publike dhe hedh hije mbi transparencën.

Drafti parashikon burg edhe kur nuk bën kolaudimin e makinës.

“Moskryerja e procedurave tĂ« kontrollit teknik tĂ« mjeteve motorike, apo kryerja e tyre nĂ« kundĂ«rshtim me legjislacionin nĂ« fuqi, nga personi i cili ka pĂ«r detyrĂ« ta kryejĂ« atĂ«, kur kanĂ« krijuar apo pĂ«rbĂ«jnĂ« rrezik pĂ«r jetĂ«n dhe sigurinĂ« e njerĂ«zve gjatĂ« qarkullimit rrugor ose, kur kanĂ« sjellĂ« ndotjen tej normave tĂ« lejuara tĂ« ajrit, ujĂ«rave apo tokĂ«s, pĂ«rbĂ«n kundĂ«rvajtje penale dhe dĂ«nohet me gjobĂ« ose me burgim deri nĂ« dy vjet.”

Ka dënime me burg edhe për gjymtimin e organeve gjenitale femërore.

“1. DĂ«mtimi i rĂ«ndĂ« i organeve gjenitale femĂ«rore, dĂ«nohet me burgim nga katĂ«r deri nĂ« dymbĂ«dhjetĂ« vjet.

  1. Do të vlerësohen si dëmtim i rëndë i organeve gjenitale femërore sjelljet e mëposhtme të qëllimshme:
    a) prerja, infibulimi ose kryerja e ndonjë gjymtimi tjetër për të tërë ose një pjesë të buzëve të mëdha, buzëve të vogla ose klitorit;
    b) shtrĂ«ngimi ose kĂ«rkesa ndaj njĂ« gruaje qĂ« t’i nĂ«nshtrohet ndonjĂ« prej akteve tĂ« renditura nĂ« shkronjĂ«n “a”;
    c) provokimi, shtrĂ«ngimi ose kĂ«rkesa ndaj njĂ« vajze qĂ« t’i nĂ«nshtrohet ndonjĂ« prej akteve tĂ« renditura nĂ« shkronjĂ«n “a”.”

Edhe bigamia dënohet me burg.

“1. Lidhja e dy ose mĂ« shumĂ« martesash nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« dĂ«nohet me gjobĂ« ose me burgim deri nĂ« tre vjet.

2. Nëse bigamia vazhdon pas dënimit të parë, dënohet me burgim nga gjashtë muaj deri në katër vjet.

3. Ky nen gjen zbatim edhe kur fakti Ă«shtĂ« konsumuar jashtĂ« territorit nga njĂ« shtetas shqiptar ose nga njĂ« i huaj me banim nĂ« ShqipĂ«ri, ose nĂ« dĂ«m tĂ« njĂ« shtetasi shqiptar ose tĂ« njĂ« tĂ« huaji me banim nĂ« ShqipĂ«ri, nĂ« vende apo shtetas tĂ« vendeve qĂ« e lejojnĂ« bigaminĂ«.”

Por ka edhe dënime nëse dëmton shtresën e ozonit.

“Prodhimi, vendosja nĂ« treg, importi, eksporti, pĂ«rdorimi ose lĂ«shimi i substancave qĂ« shkatĂ«rrojnĂ« ozonin, qofshin vetĂ«m ose si pĂ«rzierje, siç referohet nĂ« aktet e brendshme ligjore apo ato ndĂ«rkombĂ«tare, ose prodhimi, vendosja nĂ« treg, importi, eksporti ose pĂ«rdorimi i produkteve dhe pajisjeve dhe pjesĂ«ve tĂ« tyre, qĂ« pĂ«rmbajnĂ« substanca qĂ« shkatĂ«rrojnĂ« ozonin ose funksionimi i tĂ« cilave mbĂ«shtetet nĂ« ato substanca tĂ« pĂ«rmendura nĂ« aktet normative vendase apo ndĂ«rkombĂ«tare, ose prodhimi, vendosja nĂ« treg, importi, eksporti ose pĂ«rdorimi i produkteve dhe pajisjeve, dhe pjesĂ«ve tĂ« tyre, qĂ« pĂ«rmbajnĂ« gazra serrĂ« tĂ« fluoruara ose funksionimi i tĂ« cilave mbĂ«shtetet nĂ« ato gaze tĂ« pĂ«rmendura nĂ« ato akte, ose vĂ«nia nĂ« punĂ« e kĂ«tyre produkteve dhe pajisjeve, dĂ«nohet me burgim nga dy deri nĂ« shtatĂ« vjet dhe gjobĂ«.”

Zgjerimi i zonave që penalizohen ka ngritur pikëpyetje për balancën midis rendit publik dhe lirive themelore të njeriut.

Tv Klan

↗

Merz për marrëveshjen SHBA-BE: U shmang një përplasje tregtare

✇Opinion.al
By: b b

Marrëveshja e arritur mes Shteteve të Bashkuara dhe të Amerikës dhe Bashkimit Europian me 27 vende anëtare ka gëzuar Gjermaninë, një nga prodhuesit më të mëdha të automobilave, ekonomia e së cilës do të prekej rëndë në rast se hynin në fuqi tarifat ndëshkuese të Trump.

Kancelari gjerman Friedrich Merz e përshëndeti i pari marrëveshjen tregtare.

“ËshtĂ« njĂ« zhvillim pozitiv qĂ« BE dhe SHBA arritĂ«n njĂ« marrĂ«veshje pĂ«r tarifat,” tha Merz, duke theksuar se me tĂ« “u shmang njĂ« pĂ«rplasje tregtare qĂ« do tĂ« ndikonte rĂ«ndĂ« ekonominĂ« gjermane, veçanĂ«risht sektorin e automobilave.”

PavarĂ«sisht nga sa u arrit Merz la tĂ« kuptohet se Gjermania nuk do tĂ« ndalet me kaq. “Do tĂ« vazhdoj tĂ« kĂ«rkoj uljen e tarifave dhe eliminimin e barrierave tregtare, pĂ«rfshirĂ« edhe marrĂ«veshje tĂ« tjera tregtare”, citohet tĂ« ketĂ« thĂ«nĂ« ai sipas Reuters.

Nëse do të hynin në fuqi tarifat prej 30% për eksportet europiane drejt Shteteve të Bashkuara, për Shoqatën Gjermane të Makinerive dhe Inxhinierisë mund të rrezikohej ekzistenca e shumë ndërmarrjeve.

↗

Del nga shinat treni në Gjermani, humbin jetën disa persona

✇Opinion.al
By: b b

Disa persona kanë humbur jetën pasi një tren pasagjerësh doli nga shinat në jugperëndim të Gjermanisë, raportojnë mediat gjermane.

Policia i tha agjencisë gjermane të lajmeve dpa se të paktën tre persona janë plagosur gjithashtu në aksidentin që ndodhi pranë Riedlingen, afër Stuttgartit, në jugperëndim të vendit. Sipas raportimeve, një stuhi kishte përfshirë zonën pak përpara aksidentit.

Rreth 100 persona ndodheshin në bordin e trenit kur të paktën dy vagonë dolën nga shinat në një zonë të pyllëzuar rreth orës 18:10 me orën lokale.

Pamjet nga vendi i ngjarjes tregojnë vagonë të përmbysur dhe një prani të madhe të shërbimeve të emergjencës. Në vendngjarje shihen gjithashtu edhe pemë të rrëzuara.

 

↗

Toleranca zero për zjarrvënësit, qeveria poston videon me emrat dhe imazhin e tyre

✇Opinion.al
By: b b

Ashtu siç e kishte paralajmëruar zëvendëskryeministrja Belinda Balluku, janë publikuar emrat dhe pamjet e personave të dyshuar për zjarrvënie të qëllimshme në vend.

NĂ« njĂ« postim tĂ« ndarĂ« nĂ« rrjetet sociale, zv.kryeministrja Balluku shkruan: “ZjarrvĂ«nĂ«sit kanĂ« fytyrĂ« dhe ligji ka forcĂ«!”

Postimi shoqërohet me një video ku shfaqen personat e ndaluar, duke e bërë të qartë se nuk do të ketë më tolerancë për zjarrvënësit.

I njëjti postim është ndarë në rrjetet sociale edhe nga anëtarë të tjerë të kabinetit qeveritar. Sipas njoftimit, 6 persona janë arrestuar në flagrancë, ndërsa 6 të tjerë janë proceduar në gjendje të lirë, për shkak të veprimeve që kanë shkaktuar ose favorizuar përhapjen e flakëve në disa zona të Shqipërisë.

Kujtojmë se pak orë më parë nga Bulqiza, ministrja Balluku deklaroi se në Kodin e ri Penal, do të kërkohet që zjarrvënia qoftë e qëllimshme apo e pakujdesshme, të konsiderohet vepër penale dhe të ndëshkohet me penalitete maksimale.

❌