❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Vuçiç njofton largimin: Nuk do rikandidoj për postin e presidentit!

✇Opinion.al
By: b b

Presidenti i Serbisë, Aleksandër Vuçiç, ka përjashtuar mundësinë e një kandidimi tjetër për postin e presidentit, duke deklaruar se nuk ka aspak ndër mend të ndërhyjë në Kushtetutë për të siguruar një mandat të tretë.

Gjatë një konference për shtyp në Beograd me kancelarin austriak, Christian Stocker, Vuçiç theksoi se mandati i tij aktual do të përfundojë brenda një periudhe prej rreth 18 muajsh.

“Jam prej kohĂ«sh pjesĂ« e skenĂ«s politike dhe nuk do tĂ« rikandidoj. Nuk kam asnjĂ« qĂ«llim tĂ« ndryshoj KushtetutĂ«n pĂ«r qĂ«llime personale. Nuk jam diktator, siç mĂ« paraqesin shpesh disa media nĂ« Austri”, u shpreh ai.

Sa i përket zgjedhjeve në Serbi, Vuçiç bëri të ditur se ato pritet të shpallen më herët sesa afati i përcaktuar me ligj, por nuk ofroi një datë konkrete. Ai sqaroi se kjo çështje i takon institucioneve përkatëse.

“Do tĂ« mbĂ«shtes njerĂ«zit qĂ« mendoj se kanĂ« potencial pĂ«r ta çuar vendin pĂ«rpara dhe do tĂ« angazhohem pĂ«r suksesin e tyre. Pozicioni im i ardhshĂ«m nuk Ă«shtĂ« temĂ« diskutimi tani”, shtoi presidenti serb.

Vuçiç gjithashtu komentoi mbi protestat dhe pakënaqësitë e shprehura në vend, duke i cilësuar si pjesë normale e një demokracie, për sa kohë që ato zhvillohen pa dhunë.

↗

Biseda me Trump, Ukraina dhe BE kĂ«rkojnĂ« qĂ« RusisĂ« t’i bĂ«het presion pĂ«r paqe

✇Opinion.al
By: b b

Disa udhëheqës evropianë dhe presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, i bënë thirrje presidentit amerikan, Donald Trump, që të mbrojë interesat fundamentale të sigurisë evropiane dhe ukrainase kur të takohet më vonë këtë javë me presidentin rus, Vladimir Putin, në Alaskë.

Shefja e Bashkimit Evropian, Ursula von der Leyen, tha se biseda mĂ« 13 gusht, dy ditĂ« para se Trump tĂ« takohet me Putin nĂ« bazĂ«n ushtarake Elmendorf-Richardson nĂ« AlaskĂ«, ishte “shumĂ« e mirĂ«â€, ndĂ«rsa kancelari gjerman, Friedrich Merz, e pĂ«rshkroi video-konferencĂ«n si “konstruktive”.

“ShpresojmĂ« qĂ« tema qendrore nĂ« takimin [Trump-Putin] tĂ« jetĂ« armĂ«pushimi. NjĂ« armĂ«pushim i menjĂ«hershĂ«m”, tha Zelensky nĂ« njĂ« konferencĂ« pĂ«r media nĂ« Berlin pas bisedĂ«s me Trumpin, ku ai mori pjesĂ« sĂ« bashku me Merzin.

Takimi mes Trumpit dhe Putinit synon gjetjen e një rruge drejt përfundimit të luftës në Ukrainë që ka nisur mbi tre vjet e gjysmë më parë. Trump ka thënë se të dyja palët do të duhet të shkëmbejnë territor për të ndalur luftime të ashpra që kanë shkaktuar dhjetëra mijëra viktima nga të dyja palët dhe kanë detyruar miliona ukrainas që të zhvendosen.

Pasi u duk se u lanĂ« jashtĂ« vĂ«mendjes para takimit Trump-Putin, udhĂ«heqĂ«sit evropianĂ« dhe Zelensky kanĂ« bĂ«rĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r t’u siguruar qĂ« zĂ«ri i tyre tĂ« dĂ«gjohet.

Uashingtoni duket se po pĂ«rgatit Kievin dhe MoskĂ«n pĂ«r kompromiset e mĂ«dha pĂ«r tĂ« pĂ«rfunduar luftĂ«n, teksa nĂ«npresidenti amerikan, JD Vance, paralajmĂ«roi se çdo marrĂ«veshje paqeje do tĂ« lĂ«rĂ« tĂ« dyja palĂ«t “tĂ« pakĂ«naqura”.

Por, presidenti francez, Emmanuel Macron, tha se Trump ishte “shumĂ« i qartĂ«â€ nĂ« takimin e 13 gushtit se dĂ«shiron tĂ« arrijĂ« njĂ« armĂ«pushim gjatĂ« samitit dhe se presidenti amerikan e bĂ«ri tĂ« qartĂ« se â€œĂ§Ă«shtjet territoriale qĂ« lidhen me UkrainĂ«n
 do tĂ« negociohen vetĂ«m nga presidenti ukrainas”.

Trump do tĂ« “synojĂ« tĂ« organizohet njĂ« takim trepalĂ«sh nĂ« tĂ« ardhmen” qĂ« do tĂ« pĂ«rfshijĂ« edhe Zelenskyn, tha Macron.

“Aktualisht, mbi tavolinĂ« nuk ka plane serioze pĂ«r shkĂ«mbim territorial 
 Mendoj se kjo Ă«shtĂ« njĂ« pikĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme. Dhe shpresojmĂ« qĂ« [takimi] mund tĂ« mbahet nĂ« EvropĂ«, nĂ« njĂ« vend neutral qĂ« Ă«shtĂ« i pranueshĂ«m pĂ«r tĂ« gjitha palĂ«t”, shtoi ai.

NĂ«se insistimi i Trumpit pĂ«r tĂ« pĂ«rfshirĂ« UkrainĂ«n nĂ« bisedime konfirmohet, kjo do tĂ« ndihmonte nĂ« uljen e shqetĂ«simeve nĂ« UkrainĂ« dhe tek aleatĂ«t e saj se liderĂ«t e dy superfuqive mund tĂ« arrijnĂ« njĂ« marrĂ«veshje qĂ« shkel interesat e sigurisĂ« sĂ« EvropĂ«s dhe UkrainĂ«s dhe propozon qĂ« Ukraina t’i japĂ« territor MoskĂ«s.

“Duket se mĂ«nyra e tĂ« menduarit tĂ« Trumpit Ă«shtĂ« mĂ« afĂ«r asaj tĂ« evropianĂ«ve sesa frikoheshin disa”, tha njĂ« zyrtar evropian pĂ«r Radion Evropa e LirĂ« pas kĂ«saj bisede virtuale.

Sa i përket idesë së një takimi me presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky, Rusia vazhdimisht ka sugjeruar se ai duhet të ndodhë vetëm kur palët të jenë afër nënshkrimit të një marrëveshjeje paqeje, jo thjesht një armëpushimi.

Kjo gjë duket se është larg që të ndodhë, duke pasur parasysh dallimin e madh në qëndrimet ruse dhe ukrainase sa i përket disa çështjeve kryesore, përfshirë territorin dhe sigurinë, pavarësisht tre rundeve të bisedimeve direkte në Turqi që nga mesi i majit.

Bisedimet ndodhin në një moment kyç, me Trumpin gjithnjë e më të zemërur me Putinin dhe presidentin rus që nuk tregon shenja se do të heqë dorë nga kërkesat maksimaliste të Kremlinit.

Trump dhe Putin kanë zhvilluar gjashtë biseda telefonike, dhe i dërguari kryesor i Shtëpisë së Bardhë ka vizituar Moskën të paktën tri herë.

Vendimi pĂ«r t’u takuar me Putinin – diçka qĂ« paraardhĂ«si i Trumpit, Joe Biden, refuzoi ta bĂ«nte pas pushtimit tĂ« UkrainĂ« – pasqyron besimin e Trumpit se raporti i tij me liderin rus do tĂ« sjellĂ« njĂ« marrĂ«veshje paqeje tĂ« qĂ«ndrueshme.

“Kryeministri ishte i qartĂ« se mbĂ«shtetja jonĂ« pĂ«r UkrainĂ«n Ă«shtĂ« e palĂ«kundur – kufijtĂ« ndĂ«rkombĂ«tarĂ« nuk duhet tĂ« ndryshohen me forcĂ« dhe Ukraina duhet tĂ« ketĂ« garanci tĂ« forta dhe tĂ« besueshme sigurie pĂ«r tĂ« mbrojtur integritetin e saj territorial si pjesĂ« e çdo marrĂ«veshjeje”, u tha nĂ« njoftimin e lĂ«shuar nga zyra e kryeministrit britanik, Keir Starmer.

↗

Përparimi i papritur rus pranë Pokrovskut ndez alarmin në Ukrainë

✇Opinion.al
By: b b

Ky është një nga përparimet më të mëdha të Rusisë në fushëbetejë prej muajsh. Dhe, ky përparim rus po ndodh në kohën më të keqe për Ukrainën.

Diku gjatë fundjavës, trupat ruse thyen vijat mbrojtëse të Ukrainës në veri të qytetit të Donbasit, Pokrovsk, në lindje të qytetit më të vogël Dobropilja.

Sipas analistëve ushtarakë dhe blogerëve ukrainas e rusë, njësitë ruse kanë çarë përpara rreth 17 kilometra në veri të vijave të tyre të mëparshme, një hap gjigant sipas masave të tanishme të fushëbetejës, duke e marrë fshatin Zoloti Kolodiaz dhe duke iu afruar një rruge dytësore për furnizim që shtrihet nga Dobropilja në veri.

Disa raportime me burime të hapura sugjerojnë se forcat ruse mund të kenë marrë në fakt rrugën dhe fshatin, gjë që do të kërcënonte edhe më shumë linjat e furnizimit për Pokrovskin, i cili vetë është pjesërisht i rrethuar.

Javën e kaluar, u raportua se njësitë diversante ruse janë parë në periferi jugore të qytetit, duke u afruar drejt stacionit hekurudhor në qendër.

NĂ« njĂ« postim nĂ« Telegram mĂ« 12 gusht, komandanti i lartĂ« ushtarak i UkrainĂ«s, gjenerali Oleksandr Syrskij, konfirmoi se njĂ«sitĂ« e “infiltrimit” kishin anashkaluar disa pozicione ukrainase: “Disa nga grupet janĂ« shkatĂ«rruar tashmĂ«, tĂ« tjerat janĂ« nĂ« proces shkatĂ«rrimi”.

Forcat përforcuese nga disa prej njësive më të kalitura në beteja po dislokohen tani.
Kjo ndodh nĂ« prag tĂ« njĂ« takimi tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m ballĂ« pĂ«r ballĂ« mes presidentit tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara, Donald Trump, dhe presidentit rus, Vladimir Putin, mĂ« 15 gusht nĂ« AlaskĂ«, ku Trump ka sugjeruar se mund tĂ« arrihet njĂ« marrĂ«veshje qĂ« pĂ«rfshin “shkĂ«mbim territoresh”.

Humbjet e fundit në fushëbetejë janë shqetësuese, në mos alarmante, sipas ekspertëve.

“NĂ«se ukrainasit nuk e rikthejnĂ« shpejt situatĂ«n dhe rusĂ«t arrijnĂ« ta konsolidojnĂ« e zgjerojnĂ« kĂ«tĂ« nĂ« njĂ« depĂ«rtim tĂ« vĂ«rtetĂ«, atĂ«herĂ« kjo mund tĂ« jetĂ« njĂ« nga ngjarjet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« kĂ«saj lufte”, tha Pasi Paroinen, oficer rezervĂ« finlandez dhe analist ushtarak nĂ« organizatĂ«n e inteligjencĂ«s Black Bird Group.

“ShumĂ« varet nga mĂ«nyra se si ukrainasit arrijnĂ« tĂ« reagojnĂ«â€, tha ai.
“RĂ«nia e Pokrovskit Ă«shtĂ« thjesht çështje kohe nĂ« kĂ«tĂ« fazĂ«â€, tha Konrad Muzyka, analist ushtarak me bazĂ« nĂ« Poloni, i cili sapo ishte kthyer nga njĂ« vizitĂ« nĂ« disa prej pozicioneve tĂ« avancuara tĂ« UkrainĂ«s.

“Ukrainasit nuk kanĂ« forcĂ« njerĂ«zore pĂ«r tĂ« luftuar nĂ« qytet, as kapacitet pĂ«r tĂ« kryer njĂ« manovĂ«r anĂ«sore pĂ«r t’i larguar rusĂ«t nga pjesĂ«t jugore tĂ« qytetit”, tha ai. “Tani me shumĂ« gjasĂ« po shohim njĂ« lloj veprimi tĂ« vonuar dhe pĂ«rpjekje pĂ«r t’u shkaktuar humbje sa mĂ« tĂ« mĂ«dha rusĂ«ve
 sesa njĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r ta rimarrĂ« qytetin”.

Një zëdhënës ushtarak ukrainas i mohoi në mënyrë të prerë raportet për përparimin rus në fushëbetejë.
“RusĂ«t po pĂ«rdorin taktikĂ«n e infiltrimit nga grupe tĂ« vogla pĂ«rtej vijĂ«s sĂ« parĂ« tĂ« mbrojtjes, duke humbur shumĂ« personel, gjĂ« qĂ« ndodhi pranĂ« Dobropiljas”, tha nĂ«nkoloneli Viktor Tregubov nĂ« njĂ« video tĂ« postuar nĂ« Facebook mĂ« 12 gusht.

“NjĂ« grup i vogĂ«l i armikut anashkaloi pozicionet ukrainase dhe u pĂ«rpoq tĂ« fshihej prapa nesh, por [forcat tona tĂ« armatosura] po i zmbrapsin kĂ«to pĂ«rpjekje”, nĂ«nvizoi ai, duke shtuar.

“Ne i vrasim vazhdimisht, dhe ata vazhdojnĂ« tĂ« dĂ«rgojnĂ« ushtarĂ«â€
Që nga dimri i kaluar, vija e frontit prej 1.100 kilometrash është zhvendosur vetëm me ritëm shumë të ngadaltë, pavarësisht se Rusia ka shumë më tepër trupa dhe armatim.

AftĂ«sia e UkrainĂ«s pĂ«r tĂ« shpiku nĂ« fushĂ«betejĂ« – veçanĂ«risht me luftĂ«n me dronĂ« – i kishte dhĂ«nĂ« Kievit pĂ«rparĂ«si tĂ« lehtĂ« ndaj forcave ruse, tĂ« cilat pĂ«r njĂ« kohĂ« tĂ« gjatĂ« mbĂ«shteteshin te dronĂ«t kamikazĂ« tĂ« prodhuar nga Irani.

Por, Rusia ka arritur tĂ« pĂ«rshtatĂ« shumĂ« nga risitĂ« e UkrainĂ«s, veçanĂ«risht me bllokimin elektronik tĂ« sinjaleve – gjĂ« qĂ« pengon fluturimet e dronĂ«ve ukrainas – dhe me dronĂ«t me fibra optike, tĂ« cilĂ«t kontrollohen me fije tĂ« holla qĂ« shtrihen me kilometra, duke i bĂ«rĂ« tĂ« paprekshĂ«m ndaj bllokimit elektronik.

Moska gjithashtu ka pĂ«rdorur bomba rrĂ«shqitĂ«se – bomba tĂ« rĂ«nda tĂ« modernizuara, tĂ« cilat mund tĂ« hidhen nga avionĂ«t larg mbrojtjes kundĂ«rajrore – pĂ«r tĂ« shkatĂ«rruar llogoret ukrainase ose pozicionet e improvizuara tĂ« fshehura nĂ« rrĂ«nojat e ndĂ«rtesave.

NjĂ« nga taktikat mĂ« gjakderdhĂ«se qĂ« Rusia ka pĂ«rdorur pĂ«r tĂ« thyer vijat ukrainase ka qenĂ« njĂ«sitĂ« e motorĂ«ve ose mjetet e lehta motorike, ku njĂ« numĂ«r i vogĂ«l ushtarĂ«sh tĂ« armatosur lehtĂ« kalojnĂ« me shpejtĂ«si fushĂ«betejĂ«n, duke u pĂ«rpjekur t’u shpĂ«tojnĂ« dronĂ«ve dhe tĂ« manovrojnĂ« pas pozicioneve ukrainase.

Edhe pse sjellin humbje tĂ« larta, kĂ«to sulme tĂ« motorizuara kanĂ« qenĂ« efektive, pjesĂ«risht sepse nuk ka mjaft ushtarĂ« ukrainas pĂ«r t’i mbushur llogoret.

“Ne i vrasim vazhdimisht, dhe ata vazhdojnĂ« t’i dĂ«rgojnĂ«â€, tha njĂ« oficer nga Brigada e 36-tĂ« Detare e UkrainĂ«s pĂ«r ShĂ«rbimin ukrainas tĂ« Radios Evropa e LirĂ« (REL).

Sipas protokollit ushtarak, ai dha vetëm nofkën e tij, Tikhy.

“NĂ«se gjejnĂ« njĂ« vend [ku mund tĂ« depĂ«rtojnĂ«], menjĂ«herĂ« i dĂ«rgojnĂ« atje. ËshtĂ« si taktika e milingonave. E dinĂ« se aty ka sheqer dhe tĂ« gjithĂ« nisen atje”, shtoi ai.

Ukraina, ndĂ«rkohĂ«, vazhdon tĂ« pĂ«rballet me vĂ«shtirĂ«si nĂ« rekrutimin dhe trajnimin e mjaftueshĂ«m tĂ« ushtarĂ«ve pĂ«r t’i dislokuar, veçanĂ«risht kĂ«mbĂ«sorinĂ« pĂ«r nĂ« vijĂ«n e parĂ« tĂ« frontit. LigjvĂ«nĂ«sit miratuan vitin e kaluar ndryshime nĂ« rregullat e mobilizimit, por ekspertĂ«t thonĂ« se rekrutuesit ende kanĂ« vĂ«shtirĂ«si si pĂ«r tĂ« joshur vullnetarĂ«, ashtu edhe pĂ«r t’i trajnuar siç duhet.

Një brigadë e re e trajnuar dhe armatosur nga Franca u përball me dhjetëra dezertime para dhe pas dislokimit, duke nxitur një hetim penal dhe dorëheqjen e komandantit të saj.
Depërtimi pranë Dobropiljas mund të ketë ndodhur pasi njësitë ruse të zbulimit kanë depërtuar prapa pozicioneve ukrainase.

Nëse rusët i mbajnë pozicionet dhe rrugën, kjo potencialisht hap një çarje në vijat ukrainase, duke u lejuar atyre të çajnë përpara në jug drejt Pokrovskit dhe në veri drejt Kramatorskut.

“ËshtĂ« pasojĂ« e mungesĂ«s sĂ« fuqisĂ« njerĂ«zore”, tha Muzyka.

“Vija e avancuar e trupave ukrainase Ă«shtĂ« tepĂ«r e shpuar. Thjesht nuk kanĂ« njerĂ«z pĂ«r tĂ« manovruar nĂ« fortifikata dhe llogoret qĂ« kanĂ« ndĂ«rtuar”, theksoi ai.

KĂ«to dy qytetet “janĂ« shumĂ« mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r armikun. ËshtĂ« nĂ« fakt qendra e Donbasit, prandaj Ă«shtĂ« logjike qĂ« do tĂ« sulmonin aty”, tha Kirill Sazonov, analist qĂ« shĂ«rben nĂ« BrigadĂ«n e 41-tĂ« tĂ« Mekanizuar tĂ« UkrainĂ«s.

“Por, tani ata kanĂ« vendosur tĂ« pĂ«rfundojnĂ« punĂ«n nĂ« Pokrovsk sĂ« pari, sepse, siç kanĂ« treguar gjashtĂ« muajt e fundit, Ă«shtĂ« e pamundur tĂ« sulmosh njĂ«kohĂ«sisht Pokrovskin dhe KostiantinivkĂ«n”, shtoi ai.

Në fillim të vitit, Rusia krijoi një njësi dronësh të quajtur Qendra Rubicon e Sistemeve të Avancuara Papilotë, një njësi elitë që përdor dronë të avancuar me pamje të drejtpërdrejta dhe teston taktika e teknologji të reja.

Ekspertët thonë se Rubicon ka luajtur rol vendimtar në largimin e trupave ukrainase nga Kursku, rajoni rus ku Ukraina kishte depërtuar verën e kaluar.

“Ajo qĂ« mĂ« befasoi ishte se si rusĂ«t janĂ« pĂ«rmirĂ«suar, si po i pĂ«rdorin dronĂ«t e tyre”, tha Muzyka pĂ«r REL-in.

“Rubicon po shkakton dĂ«me tĂ« mĂ«dha nĂ« vijat e dyta dhe tĂ« treta tĂ« mbrojtjes ukrainase dhe po e bĂ«n kĂ«tĂ« nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« shumĂ« tĂ« sistematizuar, shumĂ« metodike”, pĂ«rfundoi ai.

PĂ«r UkrainĂ«n, “mungesa mĂ« e madhe Ă«shtĂ« fuqia njerĂ«zore, qĂ« shfaqet praktikisht nĂ« gjithĂ« frontin”, tha ai.

“Nuk mendoj se problemi i mobilizimit do tĂ« zgjidhet, sepse Ă«shtĂ« njĂ« çështje themelore strukturore e mĂ«nyrĂ«s se si Ukraina po e lufton kĂ«tĂ« luftĂ«â€, sipas tij.

Dy qytete industriale nën kërcënim

Një nga prioritetet kryesore të Rusisë në rajonin e Donbasit, sipas ekspertëve dhe strategëve, duket se janë dy nga fortesa e tanishme të Ukrainës: Sloviansku dhe Kramatorsku.

Të vendosura në pjesën veriore të rajonit të Donjeckut, këto dy qytete industriale strehojnë një numër të madh forcash ukrainase si dhe linja furnizimi prapa frontit, spitale dhe shtabe komanduese lokale.

Trupat ruse pretendojnĂ« se kanĂ« marrĂ« Çasiv Jarin, njĂ« qytet nĂ« njĂ« lartĂ«si qĂ« ofron pĂ«rparĂ«si artilerie pĂ«r tĂ« kĂ«rcĂ«nuar KostiantinivkĂ«n, e cila ka njĂ« nyje hekurudhore tĂ« rĂ«ndĂ«sishme. Ukraina thotĂ« se qyteti mbetet i kontestuar./rel

↗

Gramsh/ Frikë për përhapjen e sëmundjeve, nis groposja e kafshëve të djegura

✇Opinion.al
By: b b

Situata në njësinë Skënderbegas të Gramshit vijon të jetë e rënduar si pasojë e zjarrit.

Ndërkohë në terren kanë zbritur ekipet e Ministrisë së Bujqësisë, të cilat po marrin masa për groposjen e kafshëve të ngordhura që janë djegur.

Kjo ndërhyrje e shpejtë vjen për të shmangur përhapjen e ndonjë epidemie.

Kujtojmë se si pasojë e flakëve, 39 banesa u shkrumbuan, sipërfaqe të mëdha me pyje e shkurre, por edhe dhjetëra bagëti që mbetën të rrethuara nga flakët.

Në mesditë, flakët kanë hyrë në fshatin e tetë të kësaj njësie. Për shuarjen e tij po punojnë më shumë se 350 efektivë, të ndihmuar edhe nga ajri me helikopter.

Nisur nga situata e rënduar, kanë nisur edhe evakuimet e banorëve, por për zjarrfikësit beteja me ta ka qenë po aq e vështirë sa beteja që po zhvillojnë prej dy ditësh me zjarrin.

↗

Sulmet izraelite vrasin 123 persona në Gazë në 24 orët e fundit

✇Opinion.al
By: b b

Ushtria izraelite ka vazhduar bombardimet në Qytetin e Gazës më 13 gusht, para një ofensive të planifikuar për marrjen nën kontroll të plotë të kësaj zone, teksa Ministria e Shëndetësisë në Gazë tha se në 24 orët e fundit janë vrarë 123 persona.

Shifrat e viktimave janĂ« mĂ« tĂ« lartat e regjistruara brenda njĂ« jave, teksa lufta mes Izraelit dhe Hamasit – grupit palestinez tĂ« shpallur organizatĂ« terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – pothuajse Ă«shtĂ« nĂ« vitin e dytĂ«.

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, përsëriti një ide që palestinezët duhet të largohen nga Gaza.

“Ata nuk po dĂ«bohen, do t’u lejohet tĂ« ikin”, tha ai pĂ«r kanalin izraelit tĂ« televizionit i24NEWS. “TĂ« gjithĂ« ata qĂ« shqetĂ«sohen pĂ«r palestinezĂ«t dhe thonĂ« se duan t’i ndihmojnĂ«, duhet tĂ« hapin dyert e tyre dhe tĂ« mos na japin ne leksione”.

Arabët dhe shumë udhëheqës botërorë janë kundër idesë për zhvendosjen e popullsisë së Gazës prej 2 milionë banorësh. Ndërkaq, palestinezët thonë se një zhvendosje e tillë do të ishte sikurse një tjetër Nakba (katastrofë), kur qindra mijëra palestinezë u larguan apo u dëbuan gjatë luftës më 1948.

Plani pĂ«r rimarrjen e Qytetit tĂ« GazĂ«s nga Izraeli – qĂ« e kishte marrĂ« nĂ«n kontroll nĂ« ditĂ«t e para tĂ« luftĂ«s, por mĂ« pas ishte tĂ«rhequr – pritet tĂ« ndodhĂ« pas disa javĂ«sh, sipas zyrtarĂ«ve. Kjo nĂ«nkupton se ende ka shpresa qĂ« tĂ« arrihet njĂ« armĂ«pushim, megjithĂ«se bisedimet pĂ«r tĂ« kanĂ« ngecur dhe lufta po vazhdon.

Aeroplanët dhe tanket izraelite sulmuan rëndë zona të ndryshme në Qytetin e Gazës, duke shkatërruar shtëpi gjatë natës, thanë banorët. Sipas mjekëve, 12 persona u vranë pasi u godit një shtëpi në lagjen Zeitun.

Sulme ka pasur edhe në pjesë të tjera të Gazës, përfshirë në Han Junis, ku janë vrarë tetë palestinezë që po prisnin në radhë për të marrë ndihma, thanë mjekët palestinezë. Për këtë rast, ushtria izraelite nuk ka komentuar.

Edhe tetë persona të tjerë, përfshirë tre fëmijë, kanë vdekur nga uria dhe kequshqyerja në Gazë në 24 orët e fundit, tha Ministria e Shëndetësisë në Gazë. Sipas kësaj ministrie, që nga nisja e luftës 235 persona, përfshirë 106 fëmijë, kanë vdekur nga uria apo kequshqyerja.

Lufta nisi më 7 tetor 2023, pasi Hamasi sulmoi jugun e Izraelit duke vrarë afër 1.200 persona dhe duke rrëmbyer 251 të tjerë.

Ofensiva izraelite ka vrarĂ« mĂ« shumĂ« se 61.000 palestinezĂ«, sipas MinistrisĂ« sĂ« ShĂ«ndetĂ«sisĂ« nĂ« GazĂ«n e kontrolluar nga Hamasi – shifra qĂ« OKB-ja i konsideron tĂ« besueshme./rel

↗

Kancelari austriak: Dialogu Kosovë-Serbi nuk ka alternativë

✇Opinion.al
By: b b

Kancelari i Austrisë, Christian Stocker, tha se sipas këndvështrimit të Bashkimit Evropian, dialogu mes Kosovës dhe Serbisë nuk ka alternativë, nëse ka vullnet për të gjetur zgjidhje.

“VĂ«rtet besoj se ekziston gatishmĂ«ri pĂ«r tĂ« gjetur njĂ« zgjidhje, pavarĂ«sisht tĂ« gjitha vĂ«shtirĂ«sive, por duhet tĂ« them hapur se unĂ« nuk mund ta ofroj atĂ«â€, tha kancelari austriak gjatĂ« vizitĂ«s nĂ« Serbi mĂ« 13 gusht.

Ai shprehu bindjen se zgjidhja duhet tĂ« jetĂ« e tillĂ« qĂ« “njerĂ«zit nĂ« kĂ«tĂ« zonĂ« tĂ« rajonit tĂ« mund tĂ« bashkĂ«jetojnĂ« nĂ« paqe, sado e vĂ«shtirĂ« tĂ« duket kjo nĂ« kĂ«tĂ« moment”.

Takimi trepalësh në Bruksel mes kryenegociatorit të Kosovës, Besnik Bislimi, atij të Serbisë, Petar Petkoviq, dhe emisarit evropian për dialogun, Peter Sorensen, më 10 qershor 2025.

Sipas tij, kjo çështje do tĂ« duhet tĂ« zgjidhet gjatĂ« rrugĂ«timit tĂ« SerbisĂ« drejt Bashkimit Evropian. Kancelari austriak shtoi se mirĂ«pret çdo masĂ« qĂ« do t’i rikthejĂ« KosovĂ«n dhe SerbinĂ« nĂ« tryezĂ«n e bisedimeve.

Megjithëse rundi i fundit i dialogut Kosovë-Serbi, i ndërmjetësuar nga BE-ja, u zhvillua më 10 qershor, të dyja vendet nuk kanë mbajtur një takim në nivel të lartë që nga shtatori 2023. Ai takim ishte zhvilluar vetëm disa ditë para se një grup serbësh të armatosur të sulmonte Policinë e Kosovës në Banjskë, afër Zveçanit, duke vrarë një polic.

Gjatë këmbimit të zjarrit u vranë tre sulmues serbë. Kosova fajëson Serbinë për sulmin, por Beogradi mohon se qëndron prapa tij.

NdĂ«rkaq, presidenti i SerbisĂ«, Aleksandar Vuçiq, e vlerĂ«soi AustrinĂ« si “vend shumĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m” pĂ«r shtetin e tij, duke shtuar se Vjena gjithmonĂ« e ka ndihmuar Beogradin nĂ« rrugĂ«n evropiane.

“Sot biseduam pĂ«r tĂ« gjitha çështjet e rĂ«ndĂ«sishme, nga reformat nĂ« Serbi nĂ« fushĂ«n e sundimit tĂ« ligjit deri te nevoja e dialogut me PrishtinĂ«n si mĂ«nyra e vetme pĂ«r tĂ« tejkaluar tensionet dhe krizĂ«n ekzistuese. NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, theksuam nevojĂ«n pĂ«r ruajtjen e paqes dhe stabilitetit nĂ« gjithĂ« rajonin”, deklaroi Vuçiq.

Kancelari Stocker, gjatë konferencës për media me Vuçiqin, po ashtu shprehu mbështetje për rrugëtimin evropian të të gjitha shteteve të Ballkanit Perëndimor, teksa kërkoi që rajoni të mbrohet nga përpjekjet destabilizuese.

“PĂ«r aq mĂ« tepĂ«r mĂ« Ă«shtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme tĂ« pĂ«rmend se tĂ« gjitha vendet nĂ« Ballkanin PerĂ«ndimor i pĂ«rkasin pandashĂ«m familjes evropiane dhe Ă«shtĂ« me rĂ«ndĂ«si qĂ« rajoni tĂ« mbrohet nga pĂ«rpjekjet pĂ«r destabilizim dhe qĂ« shtyllat themelore tĂ« BE-sĂ« – tĂ« drejtat e njeriut, liria e shprehjes dhe bashkĂ«jetesa demokratike – tĂ« pĂ«rcillen edhe jashtĂ« saj”, tha Stocker.

Ai tha se rruga drejt BE-së nuk është një rrugë njëkahëshe dhe se sundimi i ligjit, si një nga vlerat qendrore të BE-së, është një nga parametrat për përparimin në procesin e anëtarësimit në Bashkimin Evropian.

Kancelari austriak tha se shenja e angazhimit ndaj vlerave të BE-së duhet të jetë e dukshme edhe në politikën e jashtme, ku Serbia ka një shkallë të përafrimit prej rreth 60 për qind, pasi Beogradi shmang të harmonizohet me masat kundër Rusisë dhe Kinës.

Stocker tha se është e rëndësishme që procesi i zgjerimit të BE-së të bëhet më i prekshëm edhe për qytetarët, si dhe që për të gjithë kandidatët të vlejnë të njëjtat rregulla dhe kritere, duke u shprehur në favor që të gjitha vendet kandidate për anëtarësim të përfshihen në zonën e roaming-ut të BE-së.

Presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, duke u përshëndetur me presidentin ukrianas, Volodymyr Zelensky. Odesa, 11 qershor 2025.

Sa i pĂ«rket thirrjes pĂ«r harmonizim mĂ« tĂ« madh me BE-nĂ« nĂ« fushĂ«n e politikĂ«s sĂ« jashtme, Vuçiq tha se Serbia “ka dhĂ«nĂ« gjithçka nga vetja” pĂ«r tĂ« shpjeguar pozicionin e Beogradit.

Serbia deri më tani u ka refuzuar thirrjeve të vazhdueshme që të vendosë sanksione ndaj Rusisë, për shkak të luftës në Ukrainë. Beogradi, që ka raporte të mira me Moskën, ka mbështetur disa rezoluta të Kombeve të Bashkuara përmes së cilave është dënuar pushtimi rus i Ukrainës, por nuk ka vendosur sanksione./rel

↗

Nëntë vatra zjarri aktive dhe 23 të arrestuar për zjarrvënie në Kosovë

✇Opinion.al
By: b b

Nëntë vatra zjarri janë aktive në gjithë Kosovën dhe 23 persona janë arrestuar nën dyshimin për zjarrvënie të qëllimshme në javën e fundit, njoftuan zyrtarët të mërkurën.

Duke folur në një konferencë për media në Prishtinë, drejtor i Agjencisë së Menaxhimit të Emergjencave, Genc Metaj, tha se Kosova po përballet me zjarre të shumta në të gjitha pjesët e vendit.

Sipas tij, vetëm në javën e fundit janë raportuar mbi 633 zjarre, prej të cilave tani janë aktive vetëm nëntë.

Ai tha se autoritetet “janĂ« duke bĂ«rĂ« pĂ«rpjekje maksimale pĂ«r tĂ« menaxhuar situatĂ«n dhe pĂ«r ta parandaluar çdo pasojĂ« nga situata e krijuar”.

Zjarret aktive janë në fshtarat Kuqicë, Gojbullë, Mirash, Tugjevc, Gmicë, Muçiverrcë, Negroc, Gadime dhe Vrellë, tha ai.

“Gjendja aktuale nĂ« vend qĂ«ndrueshme por e brishtĂ«, si pasojĂ« e temperaturave dhe zjarr vĂ«nieve tĂ« qĂ«llimshme”, theksoi Metaj.

Ai nĂ«nvizoi se zjarret aktive janĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« qasshme pĂ«r zjarrfikĂ«sit, “sepse ndodhen nĂ« zona malore, nĂ« bjeshkĂ« tĂ« thepisura, ku ndĂ«rhyrja Ă«shtĂ« shumĂ« e rrezikshme dhe pothuajse e pamundur”.

“Dje kemi pasur njĂ« rast nĂ« fshati Tugjec ku zjarrfikĂ«sit janĂ« futur dhe janĂ« ngujuar nĂ« mal, por me ndihmĂ«n e zjarrfikĂ«sve tĂ« tjerĂ« janĂ« nxjerrĂ« nga aty. Pra, po rrezikohet jeta e zjarrfikĂ«sve dhe njerĂ«zve”, shtoi ai.

Nënkoloneli i Policisë së Kosovës, Jeton Rexhepi, tha në konferencën e përbashkët me Metajn se policia u është përgjigjur të gjitha rasteve të raportuara për zjarret.

“Deri sot kemi arrestuar 23 persona dhe kemi iniciuar 193 raste qĂ« kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« me shkaktimin e rrezikut tĂ« pĂ«rgjithshĂ«m dhe pĂ«r zjarrvĂ«nie”, tha ai.

Ndërkohë, gjendja më e rënduar këtë javë, sipas Metajt, ka qenë në fshatrat Kçiq i Vogël, Zasellë, Meshinë, Tugjec, Dumnicë, Merdarë dhe Orllan.

Ai tha se zjarret në këto vende, ku ka pasur dëme në infrastrukturë, janë lokalizuar edhe falë ndihmës së misionit paqeruajtës të NATO-s në Kosovë, KFOR.

NjĂ« ekip i Radios Evropa e LirĂ« e ka vizituar tĂ« martĂ«n fshatin Kçiq nĂ« MitrovicĂ« pĂ«r t’i parĂ« nga afĂ«r dĂ«met qĂ« i kanĂ« shkaktuar zjarret nĂ« atĂ« zonĂ«.

Disa banorë janë shprehur shumë të shqetësuar, duke thënë se kanë humbur gjithçka që kanë pasur.

Metaj tha se ka një rritje të zjarreve në muajin gusht të këtij viti krahasuar me muajin gusht të vitit të kaluar.

Kosova dhe gjithë rajoni i Ballkanit po përballen me temperatura rreth 40 gradë Celsius këtë javë.

Situatë e rënduar me zjarre është edhe në vendet fqinje.

Një person ka vdekur në Shqipëri, ku 30 zjarre janë aktive të mërkurën, sipas autoriteteve.

NĂ« Mal tĂ« Zi Ă«shtĂ« raportuar pĂ«r njĂ« ushtar tĂ« vdekur dhe njĂ« tjetĂ«r tĂ« plagosur si pasojĂ« e pĂ«rmbysjes sĂ« njĂ« autocisterne qĂ« po pĂ«rdorej pĂ«r t’i shuar zjarret nĂ« rajonin Kuça afĂ«r PodgoricĂ«s, ka bĂ«rĂ« tĂ« ditur ministria e Mbrojtjes.

Shkencëtarët për klimën kanë thënë disa herë se disa dekada të nxjerrjes së gazrave serrë në atmosferë, kanë ndikuar në rritje të temperaturave globale.

Bota është ngrohur për 1.1 gradë Celsius në krahasim me epokën industriale, ndërsa shtetet synojnë që ta mbajë atë nën 1.5 gradë Celsius, për të shmangur katastrofa të mëdha natyrore./REL

↗

Zjarret/Rama: Dy ditë e net ekstremisht të vështira,flakët kanë qenë të pamëshirshme

✇Opinion.al
By: b b

Kryeministri Edi Rama ka reaguar përsëri mbi situatën e zjarreve në vend, duke thënë se dy ditët e fundit kanë qenë ekstremisht të vështira për forcat zjarrfikëse.

Përmes një postimi në rrjete sociale, Rama i ka bërë thirrje të gjithë banorëve të tregohen të kujdesshëm dhe të sinjalizojnë çdo vatër zjarri para se të jetë vonë.

“Dy ditĂ« e netĂ« ekstremisht tĂ« vĂ«shtira, ku forcat zjarrfikĂ«se tĂ« bashkive, Emergjencat Civile, Forcat e Armatosura po pĂ«rballen me zjarre tĂ« mĂ«dha nĂ« SkĂ«nderbegas, Sojnik tĂ« Gramshit, Koshtan tĂ« Memaliajt, nĂ« HormovĂ«, KodĂ«r e LekĂ«l tĂ« TepelenĂ«s, nĂ« kufi me GjirokastrĂ«n, DhivĂ«r, Kakodhiq nĂ« Finiq, si dhe nĂ« Dropull nĂ« kufi me DelvinĂ«n, ku rreziku dhe flakĂ«t kanĂ« qenĂ« tĂ« pamĂ«shirshme.

Falë guximit vetëmohues dhe angazhimit total të të gjitha forcave në terren, është arritur fatmirësisht që zjarret të vihen nën kontroll, ndërkohë që vazhdon puna papushim drejt shuarjes së tyre dhe gatishmëria maksimale për çdo riaktivizim të mundshëm apo vatra të reja.

Thirrje tĂ« gjithĂ« banorĂ«ve tĂ« tregohen tĂ« kujdesshĂ«m, tĂ« sinjalizojnĂ« çdo vatĂ«r zjarri para se tĂ« jetĂ« vonĂ« dhe tĂ« ndjekin kĂ«shillat e autoriteteve, ndĂ«rsa pĂ«r kriminelĂ«t qĂ« luajnĂ« me flakĂ«t, ndĂ«shkimi do tĂ« jetĂ« maksimal”, shkruan Rama.

↗

Shpërthim me lëndë plasëse në ambientet e jashtme të një banese në Durrës

✇Opinion.al
By: b b

Një shpërthim me lëndë plasëse ka ndodhur në orët e para të mëngjesit të sotëm në Durrës.

Sipas uniformave blu mësohet se ngjarja ka ndodhur në lagjen nr. 14, ku një sasi e vogël lënde plasëse është hedhur në ambientet e jashtme të banesës së 66-vjeçarit me inicialet I.Gj.

Nga shpërthimi ka pasur vetëm dëme materiale.

“NĂ« orĂ«t e para tĂ« mĂ«ngjesit tĂ« sotĂ«m, ambientet e jashtme tĂ« banesĂ«s sĂ« shtetasit I. Gj., 66 vjeç, nĂ« lagjen nr. 14, Ă«shtĂ« hedhur njĂ« sasi e vogĂ«l lĂ«nde plasĂ«se.

Si pasojĂ« pati vetĂ«m dĂ«me materiale”, njofzon policia.

Grupi hetimor, në drejtimin e Prokurorisë, po punon për identifikimin dhe kapjen e autorit/ëve, si dhe për sqarimin e rrethanave të rastit./Opinion.al

↗

Ndezën zjarre në parkun kombëtar të Vjosës dhe në Lushnjë, arrestohen 2 shtetas

✇Opinion.al
By: b b

Policia ka arrestuar 2 shtetas që ndezën zjarre në parkun kombëtar të Vjosës dhe në Lushnjë.

Sipas uniformave blu mësohet se autori i zjarrvënies në Lushnjë gjithashtu pengoi zjarrfikësit, gjatë punës për shuarjen e zjarrit.

“SpecialistĂ«t pĂ«r Hetimin e Krimeve tĂ« Komisariatit tĂ« PolicisĂ« Fier arrestuan nĂ« flagrancĂ« shtetasin Sh. B., 61 vjeç, banues nĂ« fshatin Cakran, pĂ«r veprat penale “ShkatĂ«rrim i pronĂ«s me zjarr” dhe “DĂ«mtimi i habitateve nĂ« zonat e mbrojtura mjedisore”, pasi dyshohet se ka ndezur zjarr nĂ« luginĂ«n e lumit Vjosa, konkretisht nĂ« vendin e quajtur “Mezarak”, ku si pasojĂ« e pĂ«rhapjes sĂ« flakĂ«ve, janĂ« djegur njĂ« sipĂ«rfaqe e konsiderueshme toke (arĂ«), 300 pemĂ« ulliri dhe bimĂ«si e llojeve tĂ« ndryshme e parkut kombĂ«tar.

‱SpecialistĂ«t pĂ«r Hetimin e Krimeve tĂ« Komisariatit tĂ« PolicisĂ« LushnjĂ« arrestuan nĂ« flagrancĂ« shtetasin A. K., 58 vjeç, banues nĂ« fshatin Dushk, pĂ«r veprat penale “ShkatĂ«rrimi i pronĂ«s me zjarr” dhe “KundĂ«rshtimi i punonjĂ«sit qĂ« kryen njĂ« detyrĂ« shtetĂ«rore ose njĂ« shĂ«rbim publik”, pasi dyshohet se ka ndezur zjarr nĂ« tokĂ«n e tij nĂ« fshatin Dushk, ku si pasojĂ« e pĂ«rhapjes sĂ« flakĂ«ve, u dogj njĂ« sipĂ«rfaqe toke.

Gjithashtu, 58-vjeçari ka penguar zjarrfikĂ«sit pĂ«r tĂ« shuar flakĂ«t”, njofton policia.

Materialet procedurale iu referuan Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë e Juridiksionit të Përgjithshëm Fier, për veprime të mëtejshme./Opinion.al

↗

Rama për zjarrvënësit: Duhet të marrin dënimin më të rëndë që parashikon ligji!

✇Opinion.al
By: b b

Kryeministri Edi Rama ka deklaruar ditën e sotme se të gjithë zjarrvënësit që po ndezin zjarret qëllimisht do të ndëshkohen rëndë.

Përmes një postimi në rrjete sociale, Rama thotë se ata që ndezin zjarre qëllimisht, në këtë kohë të vështirë ngrohjeje globale dhe flakësh që po sfidojnë të gjitha shtetet e Mesdheut sidomos, duhet të marrin dënimin më të rëndë.

“Falenderim, respekt, mirĂ«njohje me zemĂ«r pĂ«r zjarrfikĂ«sit, forcat e ushtrisĂ«, policinĂ«, vullnetarĂ«t dhe banorĂ«t qĂ« po pĂ«rballen me flakĂ«t, duke rrezikuar jetĂ«n pĂ«r tĂ« mbrojtur njerĂ«zit, shtĂ«pitĂ« dhe natyrĂ«n tonĂ«.

Ata qĂ« ndezin zjarre qĂ«llimisht, shkatĂ«rrojnĂ« pasurinĂ« dhe rrezikojnĂ« jetĂ«, nĂ« kĂ«tĂ« kohĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« ngrohjeje globale dhe flakĂ«sh qĂ« po sfidojnĂ« tĂ« gjitha shtetet e Mesdheut sidomos, duhet tĂ« marrin dĂ«nimin mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ« qĂ« parashikon ligji”, shkruan Rama.

↗

BE në kërkim të rolit të saj para samitit Trump-Putin në Alaskë

✇Opinion.al
By: b b

Takimi i planifikuar në Alaskë mes presidentit amerikan, Donald Trump dhe homologut të tij rus, Vladimir Putin, e ka lënë Evropën në një pozicion të vështirë.

Bashkimi Evropian, ashtu sikurse shumica e vendeve evropiane, po tenton ta parandalojĂ« rĂ«nien e Shteteve tĂ« Bashkuara “nĂ« kurth”, teksa pĂ«rkrahin UkrainĂ«n nĂ« aspektin diplomatik dhe pĂ«rgatiten pĂ«r mĂ« shumĂ« sanksione ndaj RusisĂ«.

Mirëpo, pa asnjë iniciativë të re diplomatike, ata e kanë të vështirë të sigurojnë një ulëse në tavolinë teksa fati i kontinentit duket se është në duart e një kryeqytetit tjetër.

Duket se është e drejtë të thuhet se Brukseli është zgjuar nga pushimi i verës me një gungë në ballë. Ndonëse pak njerëz besonin se SHBA-ja do të vendoste masa të ashpra ndaj Rusisë, askush nuk e ka pritur një takim të nivelit më të lartë mes dy vendeve brenda ditësh, marrë parasysh se është i pari pas më shumë se katër vjetëve.

Prej kur është bërë publike data e takimit, zyrtarët evropianë kanë qenë në ethe.

Ata janĂ« takuar me nĂ«npresidentin amerikan, JD Vance nĂ« Britani pĂ«rgjatĂ« fundjavĂ«s, mĂ« pas ministrat e JashtĂ«m tĂ« bllokut evropian e kanĂ« zhvilluar njĂ« videokonferencĂ« mĂ« 11 gusht dhe mĂ« 13 gusht disa liderĂ« tĂ« kontinentit evropian – pĂ«rfshirĂ« presidentin ukrainas, Volodymyr Zelensky – do tĂ« zhvillojnĂ« njĂ« tjetĂ«r thirrje telefonike me Trumpin.

Disa zyrtarĂ« evropianĂ« me tĂ« cilĂ«t ka biseduar Radio Evropa e LirĂ« kanĂ« thĂ«nĂ« nĂ« kushte anonome se mesazhet prej Uashingtonit deri mĂ« tani kanĂ« qenĂ« “kaotike” dhe qĂ« fraksione tĂ« ndryshme brenda administratĂ«s Trump kanĂ« synime ndryshe-ndryshe pĂ«r takimin nĂ« AlaskĂ«.

Zyrtarët kanë thënë se ekzistojnë interpretime të ndryshme rreth asaj se cili ka qenë epilogu i takimit të të dërguarit të Trumpit, Steve Witkoff nga takimi me Putinin në Moskë një javë më parë.

Ndonëse e kanë pranuar se janë pak më të qetë pas diskutimeve të fundit, ata ende nuk e dinë me siguri se çfarë të presin nga Alaska.

Vijat e kuqe të BE-së

Pavarësisht kësaj, BE-ja e ka bërë të qartë se i ka disa vija të kuqe. Zyrtarët evropianë dëshirojnë të ketë armëpushim para secilit diskutim për koncesione eventuale nga ana e ukrainasve. Aty duhet të përfshihen edhe garanci të sigurisë për Kievin, dhe të krijohet një rrugë për të monitoruar armëpushimin.

Disa besojnë se evropianët duhet të kenë rol në këtë drejtim, por a janë edhe të tjerët në të njëjtën linjë? Sa i përket territorit ukrainas të konfiskuar nga Rusia, evropianët deklarohen se do ta përkrahin Kievin për çfarëdo vendimi që merr.

Shembull, BE-ja nuk do ta njohë kurrë de jure territorin ukrainas si rus, duke ndjekur shembullin e Krimesë më 2014.

Kur bëhet fjalë për tërheqjen e trupave ushtarake ruse prej tokave të pushtuara, si formë e koncesionit, disa janë skeptikë nëse Moska do ta respektonte atë vendim.

Një diplomat ka thënë se trupat ushtarake ruse nuk janë tërhequr kurrë prej rajonit Transdnjestër të Moldavisë dhe as prej rajoneve të pushtuara gjeorgjiane, Abhazisë dhe Osetisë Jugore.

Pavarësisht gjithë përpjekjeve të shteteve evropiane, e vërteta është që ata janë lënë anash. Pavarësisht se ata janë duke insistuar që të jenë në tavolinë për secilën temë me interes, deri më tani nuk ka sinjale se kërkesa e tyre do të miratohet.

Kjo situatë është krejt e kundërt me atë të periudhës 2021-2022, para nisjes së luftës së Rusisë në Ukrainë, kur Evropa ka qenë krejtësisht e angazhuar në negociatat me Moskën, NATO-n dhe organizata tjera.

Tani, liderët e BE-së po përpiqen që të jenë më të relevantë. Por, ata janë duke kërcënuar me më shumë sanksione kundër Rusisë dhe rundi i 19-të është duke u përgatitur. Ndonëse disa prej masave ndëshkuese e kanë bezdisur Rusinë, ato duket se nuk ia kanë prishur kalkulimet politike dhe ushtarake në tre vjetët e fundit.

Asetet e ngrira ruse nĂ« vlerĂ« tĂ« mbi 200 milionĂ« eurove qĂ« janĂ« nĂ« bllokun evropian, mund tĂ« shĂ«rbejnĂ« pĂ«r tĂ« rritur pazarin nĂ« negociata, mirĂ«po vetĂ«m nĂ« njĂ« fazĂ« tĂ« mĂ«vonshme kur bisedimet tĂ« kenĂ« avancuar nĂ« pikĂ«n qĂ« Rusia tĂ« pajtohet pĂ«r t’i paguar dĂ«met e shkaktuara nĂ« luftĂ«.

Të gjitha sanksionet pritet të vazhdohen në janar të vitit 2026 dhe për të ndodhur ashtu, nevojitet unanimitet. Disa diplomatë të BE-së kanë sinjalizuar se disa masa mund të pezullohen, nëse Moska tregon gatishmëri për një marrëveshje potenciale.

Në kërkim të garancive

MĂ« herĂ«t gjatĂ« vitit, presidenti francez, Emmanuel Macron dhe kryeministri britanik, Keir Starmer, e kanĂ« pĂ«rmendur idenĂ« e njĂ« “force sigurie” prej 20.000 trupave evropiane qĂ« do tĂ« mund tĂ« stacionoheshin nĂ« perĂ«ndim tĂ« UkrainĂ«s.

Disa zyrtarë evropianë kanë thënë se ende është duke u punuar në atë plan, ndonëse e pranojnë se ekzistojnë shumë paqartësi, sikurse rregullat e angazhimit dhe nëse amerikanët do të ofrojnë asistencë, sikurse me inteligjencë apo për transportim të pajisjeve të mëdha.

Të tjerë besojnë se anëtarësimi në NATO do të ishte garancia e vetme për sigurinë e Ukrainës, por as këtu nuk ekziston konsensus në aleancën ushtarake.

Momentalisht, Brukseli po e bën të ditur qëndrimin e tij përmes deklaratave, në të cilën nuk është parë nënshkrimi i Hungarisë, çka shpërfaq çarjet në unitetin e evropianëve.

Budapesti, i cili ka marrëdhënie të ngrohta me Kremlinin, dëshiron që të organizohet një samit mes BE-së dhe Rusisë, pas takimit mes Trumpit dhe Putinit.

Hungaria veçse është duke i bllokuar synimet e BE-së për anëtarësim në bllokun evropian dhe kundërshton vendosjen e masave tjera ndaj Kremlinit. Budapesti rrezikon edhe bllokimin e ndihmës financiare në të ardhmen për Kievin.

Ndonëse tani është vetëm në këtë qasje sfiduese ndaj Brukselit, ai mund të ketë shoqëri shpejt, nëse Uashingtoni dhe Moska nisin të bëjnë marrëveshje larg kokave evropiane./REL

↗

Prostitucion në Vlorë/ Vihen nën hetim dy kineze, shpallet në kërkim organizatorja

✇Opinion.al
By: b b

Policia e Vlorës ka goditur një rast të shfrytëzimit të shtetaseve të huaja për prostitucion.

Uniformat blu bëjnë me dije se kanë shpallur në kërkim një shtetase kineze, e dyshuar si organizatore e veprimtarisë kriminale.

Po ashtu është zbuluar apartamenti ku ushtrohej prostitucioni dhe kanë proceduar penalisht 2 shtetase të tjera të huaja që ushtronin këtë veprimtari kundrejt pagesës.

“SpecialistĂ«t pĂ«r Hetimin e Trafiqeve tĂ« Paligjshme tĂ« DVP VlorĂ«, nĂ« vijim tĂ« punĂ«s pĂ«r goditjen e rasteve tĂ« shfrytĂ«zimit tĂ« prostitucionit, bazuar edhe nĂ« informacionet e siguruara, kanĂ« evidentuar dhe goditur njĂ« rast tĂ« kĂ«saj veprimtarie kriminale, nĂ« njĂ« apartament tĂ« marrĂ« me qira nĂ« lagjen “Uji i FtohtĂ«â€, VlorĂ«.

Në vijim të veprimeve hetimore për këtë rast:
‱ u shpall nĂ« kĂ«rkim shtetasja kineze M. Y., 36 vjeçe, e dyshuar pĂ«r veprĂ«n penale “Trafikimi i personave tĂ« rritur”;

‱ u referuan materialet nĂ« Prokurori, ku nisi procedimi nĂ« gjendje tĂ« lirĂ« pĂ«r shtetaset kineze Q. Zh., 49 vjeçe, dhe X. L., 42 vjeçe, tĂ« dyshuara pĂ«r veprĂ«n penale “Ushtrimi i prostitucionit”, pasi ushtronin kĂ«tĂ« veprimtari kundrejt pagesĂ«s;

‱ u proceduan penalisht edhe shtetasi A. D., 38 vjeç, dhe shtetasi italian M. F., 25 vjeç, pasi u konstatuan nĂ« ambientet ku ushtrohej prostitucioni, nĂ« rolin e klientĂ«ve.

Vijon puna pĂ«r lokalizimin dhe kapjen e shtetases sĂ« shpallur nĂ« kĂ«rkim dhe pĂ«r dokumentimin e plotĂ« tĂ« veprimtarisĂ« kriminale”, njofton policia.

Materialet procedurale iu referuan Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Vlorë, për veprime të mëtejshme./Opinion.al

↗

Dogji ullishtet e fqinjëve pas konflikteve me ta, arrestohet 19-vjeçari në Krujë

✇Opinion.al
By: b b

Policia e Krujës ka arrestuar një 19-vjeçar, pasi dogji ullishtet e fqinjëve, si pasojë e konflikteve me ta, për motive pronësie.

MĂ«sohet se i arrestuari Ă«shtĂ« shtetas me precedent kriminal, aktualisht me masĂ« sigurisĂ« “Arrest nĂ« shtĂ«pi”, pĂ«r kultivim tĂ« bimĂ«ve narkotike.

“MenjĂ«herĂ« pas njoftimit pĂ«r njĂ« rast zjarrvĂ«nieje nĂ« fshatin Barkanesh, shĂ«rbimet e Komisariatit tĂ« PolicisĂ« KrujĂ« filluan hetimet me qĂ«llim identifikimin dhe nxjerrjen e autorit, pĂ«rpara pĂ«rgjegjĂ«sisĂ« penale.

Si rezultat, u vu në pranga shtetasi E. D., 19 vjeç, banues në këtë fshat.

Nga hetimet e deritanishme rezulton se ai ka ndezur zjarr në fshatin Barkanesh, si pasojë e konflikteve me fqinjët, për motive pronësie. Nga përhapja e flakëve në territorin e fshatit, janë djegur sipërfaqe toke të konsiderueshme, të mbjella me ullinj.

MĂ« tej, nga verifikimet rezultoi se aktualisht shtetasi E. D. ishte me masĂ« sigurie “Arrest nĂ« shtĂ«pi”, pĂ«r veprĂ«n penale “Kultivimi i bimĂ«ve narkotike””, njofton policia.

Materialet procedurale iu referuan Prokurorisë së Tiranës, për veprime të mëtejshme./Opinion.al

↗

Zjarri nĂ« zonĂ«n e minuar pranĂ« Parkut Natyror tĂ« GĂ«rmjenit, forcat xheniere në 

✇Opinion.al
By: b b

Vijon lufta e zjarrfikësve me flakët e zjarrit në bashkinë e Kolonjës edhe këtë të mërkurë.

Vatrat në Parkun Natyror të Gërmjenit nuk janë përhapur por vijojnë të mbeten ende aktive edhe gjatë ditës së sotme, ku rreth 40 forca zjarrfikëse po punojnë në terren për të mbajtur nën kontroll flakët që favorizohen nga era e fortë.

Zjarri nĂ« zonĂ«n e minuar ‘Piramida 12’ nĂ« kufi me GreqinĂ«, pranĂ« kĂ«tij parku vazhdon dhe duke qenĂ« se ka mina herĂ« pas here dĂ«gjohen shpĂ«rthime.

Në terren kanë mbërritur forcat xheniere nga Tirana për të bërë të mundur demontimin e tyre./tvklan

↗

Dy foshnje vijnĂ« nĂ« jetĂ« pĂ«rmes fertilizimit “in vitro” te “Koço Gliozheni”

✇Opinion.al
By: b b

Kryeministri Edi Rama ka njoftuar ditĂ«n e sotme se kanĂ« ardhur nĂ« jetĂ« dy foshnja, pĂ«rmes procedurĂ«s “in vitro” nĂ« maternitetin “Koço Gliozheni”.

Përmes një postimi në rrjete sociale, Rama tha se dy të porsalindurit Dua dhe Mertoni erdhën në jetë falë programit kombëtar për trajtimin e infertilitetit.

“MIRËMËNGJES dhe me dy gĂ«zime tĂ« reja nga materniteti ‘Koço Gliozheni’, Dua dhe Mertoni qĂ« erdhĂ«n nĂ« jetĂ« falĂ« programit kombĂ«tar pĂ«r trajtimin e infertilitetit, pĂ«rmes procedurĂ«s in vitro qĂ« tashmĂ« ofrohet nĂ« sistemin publik, ju uroj njĂ« ditĂ« tĂ« mbarĂ«â€, shkruan kryeministri, i cili ka ndarĂ« edhe nga njĂ« foto tĂ« bebeve tĂ« porsalindura.
↗

Hungaria bojkoton deklaratën e BE-së për Ukrainën

✇Opinion.al
By: b b

Pak samitit ndërmjet presidentit të SHBA-së Trump dhe homologut rus, Putin, pothuajse të gjitha qeveritë e vendeve të BE-së ranë dakord për një linjë të përbashkët në mbështetje të Ukrainës.

Vetëm Hungaria është kundër.

Tri ditë para samitit ndërmjet presidentit të SHBA-së Donald Trump dhe presidentit të Rusisë Vladimir Putin, BE sërish theksoi këndvshttrimin e saj. E rëndësishme është, që Ukraina të përfshihet në vendimet për një paqe.

NĂ« deklaratĂ«n e pĂ«rbashkĂ«t tĂ« 26 kryetarĂ«t e shteteve dhe tĂ« qeverive tĂ« vendeve anĂ«tare tĂ« BE-sĂ« theksohet: “Ne ndajmĂ« bindjen, se njĂ« zgjidhje diplomatike duhet tĂ« mbrojĂ« interesat jetike tĂ« sigurisĂ« sĂ« UkrainĂ«s dhe EuropĂ«s”.

Ukrainasit duhet të mund të vendosin të lirë për të ardhmen e tyre.

MĂ« tej theksohet: NjĂ« “paqe e drejtĂ« dhe e qendrueshme” pĂ«r UkrainĂ«n duhet tĂ« jetĂ« nĂ« harmoni me tĂ« drejtĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare, duke pĂ«rfshirĂ« edhe parimin bazĂ«, qĂ« “kufijtĂ« ndĂ«rkombĂ«tar nuk lejohet tĂ« ndryshohen me dhunĂ«â€.

Lidhur me kĂ«tĂ« “nuk mund tĂ« vendoset pra UkrainĂ«n”.

Orban për një samit BE-Rusi

Vetëm Hungaria refuzoi deklaratën e BE-së. Kryeministri hungarez Viktor Orban në platformën X shkruan:

”Masa e vetme e arsyshme pĂ«r udhĂ«heqjen e BE-sĂ«, do tĂ« ishte sipas modelit tĂ« takimit SHBA-Rusi tĂ« iniciojĂ« njĂ« samit BE-Rusi.

“MĂ« tej Orban shkruan: “Le t’i japim njĂ« shans paqes.” EshtĂ« “mjaft e trishtueshme”, qĂ« BE Ă«shtĂ« n Ă« bisedime Ă«shtĂ« “spostuar nĂ« rolin e spektatorit”.

”E vetmja gjĂ«, qĂ« do ta pĂ«rkeqĂ«sonte situatĂ«n, do tĂ« ishte tĂ« jepeshin kĂ«shilla nga vija anĂ«sore”, shton Orban.

Ai jo vetëme refuzon si të pakuptimtë dhe si zgjatje të luftës ndihmën ushtarake të BE-së për Ukrainën.

Por edhe sanskionet e BE-së ndaj Rusisë, sipas Orbanit, nuk ndihmojnë për zgjidhje: Ai i kritikon sanksionet vazhdimisht të padobishme dhe që dëmtojnë ekonominë europiane./DW

↗

Meta kërkon lirimin nga burgu,sot seanca në GJKKO për ndryshimin e masës së sigurisë

✇Opinion.al
By: b b

Ditën e sotme Gjykata e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar (GJKKO) do të zhvillojë seancën për shqyrtimin e kërkesës së ish-presidentit Ilir Meta, për ndryshim të masës së sigurisë.

Seanca do tĂ« nisĂ« nĂ« orĂ«n 10:00 dhe kĂ«rkesa do tĂ« shqyrtohet nga gjyqtari Erjon Çela, kjo pĂ«r shkak se javĂ«n e kaluar gjyqtari Erjon Bani shpalli moskompetencĂ«n dhe ajo seancĂ« u shty pĂ«r ditĂ«n e sotme.

Kërkesa për zëvendësimin e masës së sigurisë u paraqit nga avokatët e Metës më 6 gusht, ku sipas këtyre të fundit tashmë nuk ekziston më mundësia që Ilir Meta mund të prishë provat, për shkak se hetimi është mbyllur dhe dosja ka kaluar për gjykim.

Po kĂ«shtu, nĂ« kĂ«rkesĂ«n e tij pĂ«r lehtĂ«sim tĂ« masĂ«s sĂ« MetĂ«s, avokati propozoi qĂ« ish-presidentit t’i bllokohet pasaporta nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« mos ketĂ« mundĂ«si tĂ« dalĂ« nga ShqipĂ«ria.

SPAK i njoftoi mbylljen e hetimeve dhe akuzat ish-presidentit Ilir Meta për dosjen CEZ/DIA dhe lobimit në SHBA për fshehje pasurie, pastrim parash dhe korrupsion.

Kujtojmë se Meta mbahet prej tetorit të vitit të shkuar në qeli.

↗

Trump paralajmëron para takimit me Putinin

✇Opinion.al
By: b b

Presidenti i SHBA-së, Trump ka ulur pritshmëritë para takimit me Putinin të premten. Por ai hodhi një ide për territoret, që ka shkaktuar debate të shumta.

“Ndoshta do tĂ« them: ‘Paç fat, vazhdo tĂ« luftosh’. Ose ndoshta do tĂ« them: ‘Mund tĂ« bĂ«jmĂ« njĂ« marrĂ«veshje'”, tha Presidenti i SHBA-sĂ«. Donald Trump. Por ai sĂ« fundmi pĂ«rmendi edhe njĂ« “shkĂ«mbim territori” midis RusisĂ« dhe UkrainĂ«s si njĂ« mundĂ«si, qĂ« ka shkaktuar komente dhe debate tĂ« shumta.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelenski, nga ana tjetĂ«r, ka pĂ«rjashtuar dhĂ«nien e territorit RusisĂ« nĂ« kĂ«mbim tĂ« pĂ«rfundimit tĂ« luftimeve. Trump u pĂ«rgjigj: QĂ«ndrimi i Zelenskit pĂ«r kĂ«tĂ« çështje “mĂ« shqetĂ«soi pak”, sepse sipas presidentit tĂ« SHBA-sĂ«, “do tĂ« ketĂ« njĂ« lloj shkĂ«mbimi”.

“Do tĂ« jem atje nĂ«se ata kanĂ« nevojĂ« pĂ«r mua”, tha ai.

Pritjet nga takimi

Lidhur me takimin e sĂ« premtes (15.08.2025), Donald Trump deklaroi mĂ« tej se pret njĂ« “bisedĂ« konstruktive”. “Do tĂ« flas me Vladimir Putinin dhe do t’i them: ‘Duhet t’i japĂ«sh fund kĂ«saj lufte'”.

Presidenti i SHBA-sĂ« sugjeroi gjithashtu njĂ« takim tripalĂ«sh me Putinin dhe Zelenskin nĂ« tĂ« ardhmen. “Takimi tjetĂ«r do tĂ« jetĂ« me Zelenskin dhe Putinin. Do tĂ« jem atje nĂ«se ata kanĂ« nevojĂ« pĂ«r mua”, tha Trump.

Takimi në Alaska do të jetë takimi i parë ballë për ballë midis dy udhëheqësve që nga pushtimi i Ukrainës nga Rusia në shkurt 2022. Trump dhe Putin kanë biseduar disa herë në telefon gjatë muajve të fundit, por nuk janë takuar personalisht.

Kancelari Merz fton në takime virtuale

I shqetësuar se Trump dhe Putin mund të marrin vendime pa Ukrainën dhe aleatët e saj perëndimorë, që do ta detyronin Ukrainën të bënte lëshime, kancelari gjerman Friedrich Merz ka kërkuar të mbahen bisedime virtuale në prag të takimit. Trump dhe Zelenski pritet gjithashtu të marrin pjesë në këto videokonferenca, sipas zëdhënësit të qeverisë Stefan Kornelius.

Kornelius shpjegoi se janë planifikuar raunde bisedimesh me krerët e shteteve dhe qeverive të Gjermanisë, Francës, Britanisë së Madhe, Finlandës, Italisë, Polonisë dhe Ukrainës.

Presidentja e Komisionit të BE-së Ursula von der Leyen, Presidenti i Këshillit të BE-së António Costa, Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s Mark Rutte dhe Zëvendëspresidenti i Trumpit JD Vance pritet gjithashtu të marrin pjesë.

BE mbështet Ukrainën

Të hënën, ministrat e jashtëm të BE-së u takuan  dhe kanë mbështetur Ukrainën. Takimi u organizua nga  Përfaqësuesja e Lartë e BE-së, Kaja Kallas. Udhëheqësit e 26 nga 27 shteteve anëtare të BE-së këmbëngulën që të merren në konsideratë interesat e Ukrainës.

“Ukrainasit duhet tĂ« jenĂ« nĂ« gjendje tĂ« vendosin lirisht pĂ«r tĂ« ardhmen e tyre”, deklaruan krerĂ«t e shteteve dhe qeverive nĂ« njĂ« deklaratĂ« tĂ« lĂ«shuar nga KĂ«shilli Evropian tĂ« martĂ«n nĂ« mĂ«ngjes. Hungaria nuk e mbĂ«shteti deklaratĂ«n.

Ndërkohë, në terren po zhvillohen luftime. Palët kanë sulmuar njëra-tjetrën dhe flasin për suksese. Raportohet edhe për të vrarë dhe shkatërrime të shumta, por edhe për dezertime të ushtarëve./DW

↗

Plan sekret për mbikëqyrje: Serbia zgjeron rrjetin me pajisje të Kinës

✇Opinion.al
By: b b

Qeveria e Serbisë po e zgjeron ndjeshëm sistemin e avancuar të mbikëqyrjes të prodhuar nga Kina, pavarësisht protestave dhe reagimeve negative publike për përdorimin e tij, tregojnë dokumentet e siguruara nga Radio Evropa e Lirë (REL).

Dokumentet, të cilat i ka parë REL-i, përmbajnë kontrata me gjigantin kinez të teknologjisë, Huawei.

Ato tregojnĂ« blerje tĂ« mĂ«dha tĂ« softuerĂ«ve dhe shĂ«rbimeve tĂ« nevojshme pĂ«r t’i rritur pĂ«rmasat e projektit “Qyteti i sigurt” (Safe City), i ofruar nga Huawei nĂ« vitin 2017 pĂ«rmes njĂ« marrĂ«veshjeje strategjike me MinistrinĂ« e PunĂ«ve tĂ« Brendshme tĂ« SerbisĂ«.

Programi synon të ofrojë identifikim të fytyrës dhe të targave të automjeteve, si dhe aftësi të tjera mbikëqyrjeje, të integruara në një sistem të unifikuar në nivel qyteti.

Pak dihet pĂ«r shkallĂ«n, pĂ«rmbajtjen ose koston e projekteve tĂ« mbikĂ«qyrjes me Huawein. Viteve tĂ« fundit, autoritetet serbe kanĂ« tentuar ta mbajnĂ« “Qytetin e sigurt” larg syrit tĂ« publikut, mes kritikave ndĂ«rkombĂ«tare, sfidave ligjore dhe protestave, veçanĂ«risht pĂ«r pĂ«rdorimin e njohjes biometrike tĂ« fytyrĂ«s.

Çështja Ă«shtĂ« veçanĂ«risht e diskutueshme, pasi pĂ«rdorimi i saj nuk Ă«shtĂ« i paraparĂ« me ligj. Autoritetet serbe thonĂ« se softueri pĂ«r njohjen e fytyrĂ«s ende nuk Ă«shtĂ« funksional nĂ« kuadĂ«r tĂ« projektit “Qyteti i sigurt” dhe disa herĂ« kanĂ« tentuar ta legalizojnĂ« mbikĂ«qyrjen biometrike, por janĂ« tĂ«rhequr pas presionit tĂ« madh publik.

Aktualisht, Beogradi, Novi Sadi dhe Nishi – qytetet mĂ« tĂ« mĂ«dha serbe – e kanĂ« zbatuar projektin nĂ« bashkĂ«punim me Huawein. Dosjet e siguruara nga REL-i tregojnĂ« se Qeveria ka vazhduar ta zgjerojĂ« kĂ«tĂ« sistem nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« fshehtĂ«.

NjĂ« kontratĂ« e marsit 2024 pĂ«rmban njĂ« porosi konfidenciale pĂ«r pajisje dhe shĂ«rbime qĂ« synojnĂ« zgjerimin e sistemit eLTE – njĂ« rrjet i mbyllur, i pĂ«rdorur vetĂ«m nga policia dhe pajisjet e mbikĂ«qyrjes, qĂ« shĂ«rben si bazĂ« pĂ«r lidhjen e kamerave dhe softuerit tĂ« njohjes sĂ« fytyrĂ«s me terminalet dhe qendrat komanduese tĂ« policisĂ«.

Porosia pĂ«rfshin zgjerim tĂ« sistemit qĂ« pĂ«rdor rrjetin eLTE, pĂ«rfshirĂ« softuerin GIS pĂ«r qasje nĂ« burime, qĂ« rrit aftĂ«sinĂ« pĂ«r tĂ« shikuar nĂ« kohĂ« reale pamje nga kamera nĂ« lokacione tĂ« caktuara. EkspertĂ«t qĂ« i kanĂ« parĂ« dokumentet, i thanĂ« REL-sĂ« se 35 njĂ«sitĂ« e blera nga Huawei mund t’i mbĂ«shtesin deri nĂ« 3.500 kamera shtesĂ« nĂ« rrjetin eLTE.

“Ata kanĂ« blerĂ« me qĂ«llim kapacitete pĂ«r t’i pĂ«rkrahur 3.500 kamera”, tha Conor Healy, drejtor i kĂ«rkimeve qeveritare nĂ« firmĂ«n e studimeve tĂ« industrisĂ« sĂ« mbikĂ«qyrjes IPVM. “Kjo sugjeron se synojnĂ« tĂ« instalojnĂ« aq kamera”.

Ministria e Brendshme dhe Huawei nuk u janë përgjigjur kërkesave të REL-it për koment.

Pse Ă«shtĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m zgjerimi i “Qytetit tĂ« sigurt”?

Kjo kontratĂ«, dhe dokumente tĂ« tjera, janĂ« pjesĂ« e mbi 1.7 milion dosjeve tĂ« publikuara nĂ« “dark web” nĂ« qershor 2025, pas njĂ« sulmi kibernetik ndaj kompanisĂ« serbe tĂ« IT-sĂ« Informatika AD, e cila ka fituar tenderĂ« tĂ« mĂ«dhenj qeveritarĂ«, pĂ«rfshirĂ« nga Ministria e Brendshme.

Mes tyre janë mbi 200 dokumente të prokurimit të kryera nga Informatika AD për Ministrinë e Brendshme, përfshirë edhe porosinë me Huawein për zgjerimin e sistemit eLTE.

Informatika AD i tha REL-it se ishte shënjestër e një sulmi kibernetik, por nuk iu përgjigj pyetjeve lidhur me prokurimin për Ministrinë e Punëve të Brendshme.

Kur nĂ« vitin 2017 u prezantua projekti pilot nĂ« Beograd – qytet me 1.1 milion banorĂ« – ai pĂ«rfshinte instalimin e 1.000 kamerave tĂ« pajisura me softuerin pĂ«r njohjen e fytyrĂ«s me inteligjencĂ« artificiale.

Qeveria nuk e ka bërë të ditur numrin e përgjithshëm të kamerave të instaluara.

Nuk është e qartë nëse kapaciteti i ri prej 3.500 kamerash do të përdoret vetëm në Beograd, apo edhe në qytete të tjera, por përbën rritje të ndjeshme të aftësive të mbikëqyrjes në vend.

“NĂ«se vendoset nĂ« Beograd, do tĂ« ketĂ« dendĂ«si kamerash qĂ« rrallĂ« shihen jashtĂ« KinĂ«s”, tha Healy.

MbĂ«shtetĂ«sit e projekteve tĂ« mbikĂ«qyrjes, si “Qyteti i sigurt” i Huawei-t, argumentojnĂ« se ato ofrojnĂ« pĂ«rfitime tĂ« mĂ«dha duke automatizuar funksionet e qytetit dhe duke zhvilluar sisteme qĂ« tashmĂ« pĂ«rdoren nĂ« vende demokratike. Autoritetet serbe kanĂ« thĂ«nĂ«, gjithashtu, se kjo teknologji Ă«shtĂ« e nevojshme pĂ«r ta frenuar krimin dhe pĂ«r ta parandaluar terrorizmin.

Por, kritikët paralajmërojnë se kjo teknologji mund të keqpërdoret për ta konsoliduar pushtetin autoritar dhe shpesh eksportohet nga Kina me mungesë transparence e llogaridhënieje.

NĂ« Serbi, aktivistĂ«t pĂ«r tĂ« drejtat e njeriut dhe privatĂ«sinĂ« e shohin si rrezik pĂ«rdorimin e pajisjeve kineze tĂ« mbikĂ«qyrjes pĂ«r t’i ndjekur dhe frikĂ«suar protestuesit dhe kundĂ«rshtarĂ«t politikĂ«.

NjĂ« hulumtim i REL-it mĂ« 2022 tregoi se zyrtarĂ«t serbĂ« tashmĂ« kanĂ« pĂ«rdorur teknologji kineze pĂ«r t’i gjurmuar aktivistĂ«t, duke ngritur shqetĂ«sime pĂ«r keqpĂ«rdorime edhe mĂ« tĂ« mĂ«dha.

Organizata vendore dhe ndërkombëtare, përfshirë Komisionarin për Informim të Rëndësisë Publike të Serbisë dhe Parlamentin Evropian, vazhdojnë të paralajmërojnë për zgjerimin e aftësive të mbikëqyrjes pa kornizë të qartë ligjore për përpunimin e të dhënave biometrike.

Huawei, në deklaratat e tij, ka thënë se është vetëm prodhues dhe shitës, dhe përgjegjësia për përdorimin bie mbi përdoruesin.

Gjurmët e dokumenteve

REL-i e ka verifikuar autenticitetin e dokumenteve përmes bazave të të dhënave publike dhe elementeve të dukshme si nënshkrimet dhe vulat.

Porosia për zgjerimin e sistemit eLTE përfshin pajisje dhe softuerë të rinj, nga ndjekja përmes stacioneve bazë dhe menaxhimi i thirrjeve zanore, deri te përmirësimi i mbikëqyrjes me video dhe mjetet analitike.

Porosia përfshin edhe garanci, si dhe instalim e mirëmbajtje në terren nga inxhinierë të trajnuar nga Huawei.

Softueri dhe shërbimet ofrohen nga Huawei me një zbritje të konsiderueshme.

Paketa u ofrua me ulje tĂ« ndjeshme çmimi. Nga mbi 3 milionĂ« dollarĂ« (2.6 milionĂ« euro), kostoja ra nĂ« 1.2 milion dollarĂ« (1 milion euro) pas njĂ« “zbritjeje tĂ« vetme” prej 57 pĂ«r qind.

NjĂ« pjesĂ« e paketĂ«s – softueri GIS pĂ«r t’i mbĂ«shtetur deri nĂ« 3.500 kamera – mori njĂ« zbritje prej 92 pĂ«r qind, duke e ulur çmimin nga 1.1 milion dollarĂ« nĂ« vetĂ«m 71.371 dollarĂ« para taksave.

Nuk dihet pse Huawei ofroi këto ulje kaq të mëdha.

Kompanitë kineze që operojnë ndërkombëtarisht njihen për ofrimin e zbritjeve të mëdha për të siguruar kontrata, por kursimet e aplikuara në këtë rast janë të konsiderueshme dhe mbetet e paqartë nëse Huawei është përballur me konkurrencë nga kompani të tjera për të fituar projektin në Serbi.

“Shpjegimi mĂ« i mundshĂ«m, sipas mendimit tim, Ă«shtĂ« se Huawei pret njĂ« marrĂ«dhĂ«nie mĂ« afatgjatĂ« me QeverinĂ« serbe”, tha Healy.

“NdonjĂ«herĂ«, pĂ«r Huawei-n, nuk ka tĂ« bĂ«jĂ« me paratĂ«, por mĂ« shumĂ« me marrĂ«dhĂ«nien mes SerbisĂ« dhe KinĂ«s”.

Lidhjet e Serbisë me Kinën

Edhe pse Huawei Ă«shtĂ« kompani private, ajo Ă«shtĂ« pĂ«rzgjedhur nga Partia Komuniste Kineze si “kampion kombĂ«tar” nĂ« zhvillimin e pajisjeve tĂ« telekomunikacionit dhe Ă«shtĂ« sanksionuar nga Shtetet e Bashkuara pĂ«r lidhje me ushtrinĂ« kineze dhe rrezik spiunazhi.

Shumë vende evropiane, sikurse Australia dhe Kanadaja, kanë vendosur kufizime për përdorimin e pajisjeve Huawei për arsye të sigurisë kombëtare.

Megjithatë, Serbia e ka zgjeruar bashkëpunimin me Huawein dhe kompani të tjera kineze, në kuadër të afrimit me Pekinin gjatë dekadës së fundit përmes investimeve, projekteve infrastrukturore dhe prezencës në rritje të firmave kineze.

MbikĂ«qyrja “nĂ« stil kinez” Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« njĂ« nga shenjat mĂ« tĂ« dukshme tĂ« ndikimit tĂ« KinĂ«s nĂ« Serbi. NjĂ« hulumtim i REL-it nga viti 2023 tregoi se 42 komuna serbe kishin blerĂ« kamera e softuerĂ« kinezĂ«, disa prej tyre me aftĂ«si pĂ«r njohjen e fytyrĂ«s./REL

❌