Artikull i Associated Press – përshtatur në shqip
Presidenti i SHBA-ve, Donald Trump, dhe Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, kanë shpallur një marrëveshje të gjerë tregtare që vendos tarifa prej 15% për rreth 70% të mallrave evropiane që hyjnë në SHBA. Marrëveshja shmang një përshkallëzim të mundshëm, pasi Trump kishte kërcënuar më herët me tarifa 30% nëse nuk arrihej një marrëveshje deri më 1 gusht.
Kjo tarifë do të ndikojë në çmimet për konsumatorët amerikanë dhe do të ulë fitimet për kompanitë evropiane dhe partnerët e tyre që eksportojnë në SHBA. Megjithatë, shumë detaje të marrëveshjes mbeten të paqarta, dhe dokumenti final nuk është ende gati.
Çfarë përfshin marrëveshja:
-Tarifë 15% për rreth 70% të mallrave evropiane që hyjnë në SHBA, përfshirë makina, mikroçipa dhe produkte farmaceutike.
-30% e mallrave të tjera janë ende subjekt i negociatave të mëtejshme.
-Lista e mallrave strategjike me zero tarifa përfshin: aeroplanë dhe pjesë të tyre, kimikate të caktuara, pajisje për gjysmëpërçues, disa produkte bujqësore dhe lëndë të para kritike, por pa specifikime të plota.
-SHBA do të mbajë tarifën 50% mbi çelikun, por të dy palët do të negociojnë për kufizime dhe kuota importi.
-Farmaceutikët janë lënë jashtë kësaj marrëveshjeje, dhe do të trajtohen veçmas.
Shkëmbimet energjetike dhe investimet:
-BE do të blejë 750 miliardë $ energji amerikane (gaz natyror, naftë dhe karburant bërthamor) në tre vitet e ardhshme, për të zëvendësuar furnizimin nga Rusia.
-Kompanitë evropiane do të investojnë 600 miliardë $ në SHBA, në bazë të një angazhimi politik jo detyrues.
Reagimet në Evropë:
-Kancelari gjerman Friedrich Merz e mirëpriti marrëveshjen si një shmangie të “përshkallëzimit të panevojshëm” dhe ruajtje të interesave kryesore.
-Franca kritikoi marrëveshjen si të pabalancuar. Komisioneri francez për Strategjinë, Clément Beaune, tha se “Evropa nuk e përdori fuqinë e saj”.
Efektet ekonomike:
-Tarifa efektive rritet nga 1.2% në 17%, sipas Capital Economics.
-BE mund të humbasë 0.5% të PBB-së për shkak të ndikimit negativ në eksportet.
-Volkswagen raportoi humbje 1.3 miliardë euro në gjysmën e parë të vitit për shkak të tarifave.
-Mercedes Benz paralajmëron rritje të çmimeve, megjithëse prodhon 35% të makinave për SHBA-të në Alabama.
-BE ka rënë dakord të ulë tarifën për makinat amerikane nga 10% në 2.5%.
SHBA-të dhe BE përbëjnë së bashku rreth 44% të ekonomisë globale me rreth 2 trilionë dollarë tregti vjetore. Para rikthimit të Trump në detyrë, tarifat mes tyre ishin përgjithësisht të ulëta: 1.47% për mallrat evropiane në SHBA dhe 1.35% për mallrat amerikane në BE.
Trump ka shprehur pakënaqësi për suficitin tregtar të BE-së prej 198 miliardë euro, ndërsa kompensimi amerikan ka ardhur kryesisht përmes shërbimeve si cloud computing, turizmi dhe financat. Rreth 30% e importeve evropiane janë nga kompani në pronësi amerikane, sipas Bankës Qendrore Evropiane.
The post SHBA-të marrin gazin dhe investimet, BE “dorëzon” tregun! Kush buzëqesh në fund? first appeared on JavaNews.al.