❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Before yesterdayMain stream

Kursi i kĂ«mbimit Euro – Lek zbret nĂ« njĂ« minimum tĂ« ri historik

11 July 2025 at 14:30

Rënia e kursit të këmbimit Euro-Lek ka arritur një rekord të ri historik ditën e premte. Sipas kursit zyrtar të këmbimit të Bankës së Shqipërisë, monedha europiane u këmbye sot me 97.84 lekë, niveli më i ulët i regjistruar ndonjëherë.

Agjentët e këmbimit valutor shprehen se kursi i këmbimit ndodhet nën ndikimin e e szonit turistik, që shoqërohet me rritje prurjeve të monedhës europiane. Efekti i sezonit ka nisur të forcohet që nga tremujori i dytë, ndërsa në këtë periudhë të vitit arrin pikën më të lartë.

Presionet mbi kursin e këmbimit duket se po shfaqen edhe më të fortë se parashikimet edhe këtë vit, aq sa qysh prej muajit maj Banka e Shqipërisë ka rinisur operacionet e blerjes së drejtpërdrejtë të valutës, me qëllim moslejimin e rënies së mëtejshme të Euros dhe forcimin e Lekut. Këto ndërhyrje motivohen me objektivin e inflacionit, që prej më shumë se një viti është më i ulët se objektivi prej 3% i Bankës së Shqipërisë. Megjithatë, institucionet partnere ndërkombëtare vazhdojnë të kërkojnë ruajtje të regjimit të lirë të kursit të këmbimit.

Në takimin e fundit me Guvernatorin Sejko, misioni i FMN-së theksoi edhe njëherë rëndësinë e vijimit të regjimit të kursit të lirë të këmbimit, duke nënvizuar se ky regjim ofron një instrument mjaft të dobishëm në amortizimin e goditjeve të huaja dhe është përqasja më e mirë në procesin e konvergjencës me standardet e Bashkimit Europian.

Megjithatë, pavarësisht përpjekjeve të Bankës së Shqipërisë për ta mbajtur Euron pranë kufirit të 98 lekëve, presionet e tregut kanë sjellë shmangie të vogla nga ky nivel dhe kanë bërë që kursi në fund të kësaj jave të regjistrojë një minimum të ri historik.

Këtë muaj, Banka e Shqipërisë vendosi, në mënyrë deri diku të papritur, të ulë më tej normën bazë të interesit nga 2.75% në 2.5%. Argumenti kryesor për këtë vendimmarrje ishte vazhdimësia e inflacionit të ulët të importuar, që pjesërisht vazhdon të ndikohet edhe nga forcimi i monedhës vendase në kursin e këmbimit. Megjithëse në teori një ulje e normës bazë duhet të ndikojë në zhvlerësimin e monedhës, ekspertët mendojnë se një efekt i tillë në Shqipëri nuk ekziston, edhe për shkak të stadit të dobët të zhvillimit dhe sofistikimit të tregut financiar.

Një efekt shtesë në forcimin e Lekut vazhdon të japë edhe politika fiskale shtrënguese e qeverisë shqiptare. Edhe këtë vit balanca buxhetore vazhdon të jetë në suficit të gjerë. Në fund të 5-mujorit, suficiti buxhetor arriti në më shumë se 39 miliardë lekë, por megjithatë në rënie me 22% krahasuar me suficitin që raportohej në të njëjtën periudhë të një viti më parë.

Burimi: Banka e Shqipërisë

Burimi: Banka e Shqipërisë

The post Kursi i kĂ«mbimit Euro – Lek zbret nĂ« njĂ« minimum tĂ« ri historik appeared first on Revista Monitor.

Të ardhurat e buxhetit të Kosovës rriten 11% për 6-mujorin

11 July 2025 at 14:30

Të ardhurat nga tatimet në Kosovë kanë shënuar rritje të ndjeshme. Gjatë gjashtëmujorit të parë të vitit 2025, Administrata Tatimore ka mbledhur mbi 524 milionë euro, që është rreth 11% më shumë se në periudhën e njëjtë të vitit të kaluar.

Administrata Tatimore e Kosovës ka inkasuar mbi 524 milionë euro gjatë gjashtëmujorit të parë të këtij viti, duke shënuar një rritje prej rreth 51 milionë euro apo 11 për qind më shumë në krahasim me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar.

Kështu ka bërë të ditur drejtori i përgjithshëm i ATK-së, Ilir Murtezaj, në një konferencë për media.

Ai ka thënë se ATK-ja ka vazhduar me përkushtim zbatimin e prioriteteve strategjike, përfshirë rritjen e mbledhjes së të hyrave, luftimin e informalitetit, avancimin e teknologjisë dhe përmirësimin e kulturës tatimore në vend.

“GjatĂ« kĂ«tyre gjashtĂ« muajve, ATK-ja ka vazhduar me pĂ«rkushtim tĂ« zbatojĂ« prioritetet strategjike qĂ« janĂ«, rritja e mbledhjes sĂ« te hyrave, luftimi i informalitetit, zgjerimin apo rritjen e pĂ«rdorimit te teknologjisĂ« nĂ« shĂ«rbim ndaj tatimpaguesve, dhe pĂ«rmirĂ«simin e kulturĂ«s se pĂ«rgjithshme tatimore ne vend.

ATK edhe në këtë periudhe raportuese, sikurse edhe në katër vitet e fundit, vazhdoi me ngritje te performances pothuajse në të gjithë indikatorët matës.

NĂ« gjashtĂ«mujorin e parĂ« tĂ« vitit 2025 kemi inkasim tĂ« te hyrave tatimore mbi 524 milionĂ« euro, qĂ« do tĂ« thotĂ« se kemi rritur tĂ« hyrat mbi 51 milionĂ« apo rreth 11 pĂ«r qind, nĂ« raport me vitin paraprak”.

Përveç të hyrave tatimore, ATK-ja ka mbledhur edhe afër 170 milionë euro nga kontributet pensionale gjatë kësaj periudhe.

“Dihet qĂ« krahas detyrimeve qĂ« kemi, me mbledh tĂ« hyra tatimore, kemi edhe kontributet pensionale, qĂ« po ashtu edhe tek kontributet pensionale shihen tĂ« dhĂ«nat qĂ« pasqyrojnĂ« progres tĂ« vazhdueshĂ«m qĂ« gjatĂ« kĂ«tij gjashtĂ«mujori janĂ« mbledhur afĂ«r 170 milionĂ« euro”, ka shtuar Murtezaj.

Megjithatë, drejtori i ATK-së theksoi se përkundër përparimeve, institucioni vazhdon të përballet me sfida.

“Normalisht e pranojmĂ« se kemi edhe sfida te shumta, e qĂ« me kryesoret do i veçoja sfidĂ«n nĂ« avancimin e digjitalizimit te mĂ«tutjeshĂ«m institucional, si dhe sfidĂ«n me resurse humane. E qĂ« sfida me resurse humane Ă«shtĂ« e ndarĂ« nĂ« dy drejtime, si nga aspekti i rekrutimit te stafit tĂ« ri, po ashtu edhe nĂ« ruajtjen e resurseve ekzistuese”, ka nĂ«nvizuar Murtezaj.

I pyetur lidhur pĂ«r vendimin e ZRRE-sĂ« karshi bizneseve, nĂ«se ATK-ja ka marrĂ« ndonjĂ« veprim pĂ«r tĂ« lehtĂ«suar bizneset, ai ka thĂ«nĂ« se ky institucion “nuk Ă«shtĂ« organizatĂ« humanitare”.

Derisa foli edhe për arkat fiskale që nuk po mund të servisohen askund tjetër përveçse në Pejë.

“ATK nuk Ă«shtĂ« as organizatĂ« humanitare e as mbĂ«shtetĂ«se pĂ«r tĂ« mbĂ«shtet me financa askĂ«nd, jemi pĂ«r tĂ« mbledhur tĂ« hyra tatimore. Roli ynĂ« ka qenĂ« pĂ«r tĂ« dhĂ«nĂ« informata, pĂ«r tĂ« identifikuar cilat janĂ« bizneset qĂ« vinĂ« nĂ« atĂ« kategori tĂ« kritereve


Tek arka fiskale, operatoret ekzistues, kanĂ« pas mundĂ«si, nuk e di a kanĂ« blerĂ« apo jo, ne si ATK nuk kemi pranuar informatĂ« ose ankesĂ« qĂ« nuk ka pĂ«r tĂ« blerë 

NdĂ«rsa sa pika, [tĂ« servsimit] sa qendra vendos zyre nuk Ă«shtĂ« e pĂ«rcaktuar me ligj dhe as me udhĂ«zim, nĂ« kĂ«tĂ« drejtim kemi kĂ«rkuar konstruktivitet nga operatorĂ«t me qĂ«llim tĂ« lehtĂ«sojĂ« procesin e mirĂ«mbajtjes sĂ« pajisjeve fiskale, por tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« jemi nĂ« mbikĂ«qyrje, qĂ« nĂ« raste kur ka tejkalim tĂ« ofrimit tĂ« kĂ«tyre shĂ«rbimeve do tĂ« merren masa ndĂ«shkuese ndaj tyre”.

Murtezaj foli edhe për reformën në procesin e fiskalizimit, e cila tashmë është në fazën përfundimtare të implementimit.

“Dua tĂ« ju informoj pĂ«r njĂ« reformĂ« e cila Ă«shtĂ« nĂ« proces dhe ne fazĂ«n finale tĂ« implementimit tĂ« saj. Pra fjala Ă«shtĂ« pĂ«r reformĂ«n nĂ« procesin e fiskalizimit.

Kjo reformĂ« Ă«shtĂ« iniciuar nga ministri i Financave Murati, dhe nĂ«n mbĂ«shtetjen financiare tĂ« UNDP-sĂ« Ă«shtĂ« zhvilluar moduli apo aplikacioni, i cili krijon je çasje te re tĂ« fiskalizimit, nga njĂ« qasje harduerike, nĂ« qasje softuerike”, ka thĂ«nĂ« ai.

Sipas të dhënave që Murtezaj i ka prezantuar së bashku, tatimet dhe kontributet kanë kapur shifrën e 693.8 milionë eurove.

 

 

The post Të ardhurat e buxhetit të Kosovës rriten 11% për 6-mujorin appeared first on Revista Monitor.

Mbretëria e Bashkuar pret që BE të miratojë marrëveshjen e emigracionit me Francën

11 July 2025 at 14:26

Sekretarja e Shteti për Punët Brendshme e Mbretërisë së Bashkuar është e bindur se skema që synon kalimet me anije të vogla nuk do të vonohet nga kundërshtimi i Europës

Mbretëria e Bashkuar pret që Bashkimi Europian të miratojë marrëveshjen për kthimin e emigrantëve me Francën, tha Sekretarja e Shtetit për Punët e Brendshme Yvette Cooper, pasi Franca tha se duhej të ratifikohej ligjërisht përpara se të vihej në veprim.

Yvette Cooper tha se mendonte që Komisioni Europian do të miratonte skemën pilot, e cila do të përfshijë kthimin në Francë të disa njerëzve që kalojnë Kanalin La Manche me anije të vogla, në këmbim të zhvendosjes së disa azilkërkuesve nga Franca në Mbretërinë e Bashkuar.

Skema, e cila u njoftua të enjten nga kryeministri i MB, Keir Starmer, dhe presidenti i Francës, Emmanuel Macron, do të shënonte herën e parë që Franca ka rënë dakord të marrë mbrapsht disa nga ata që kalojnë Kanalin La Manche. Por shumë detaje të skemës mbeten të paqarta, siç është pyetja se sa do të kthehen dhe kur do të fillojë.

Cooper tha se nuk priste që zbatimi të vonohej nga kundërshtimi i Europës, pavarësisht se vendet mesdhetare kanë shprehur shqetësim për perspektivat e azilkërkuesve të kthyer, që udhëtojnë përsëri në Europën Jugore.

“Kemi folur me komisionerĂ«t e BE-sĂ«,” tha ajo. “Kemi folur gjithashtu me ministra tĂ« tjerĂ« tĂ« brendshĂ«m europianĂ« dhe qeveri gjatĂ« gjithĂ« kĂ«tij procesi.

“Ministrja e brendshme franceze dhe unĂ« kemi folur pĂ«r kĂ«tĂ«, pĂ«r ta zhvilluar kĂ«tĂ« plan, qĂ« nga tetori i vitit tĂ« kaluar, dhe komisionerĂ«t e BE-sĂ« kanĂ« qenĂ« shumĂ« mbĂ«shtetĂ«s. Prandaj e kemi hartuar kĂ«tĂ« nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« funksionojĂ«, jo vetĂ«m pĂ«r MbretĂ«rinĂ« e Bashkuar dhe FrancĂ«n, por edhe pĂ«r t’iu pĂ«rshtatur tĂ« gjitha shqetĂ«simeve tĂ« tyre.”

E pyetur nĂ«se ishte e bindur se do tĂ« miratohej nga BE, ajo tha: “MeqenĂ«se e kemi bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« punĂ« deri nĂ« fund, presim qĂ« komisioni i BE-sĂ« tĂ« vazhdojĂ« tĂ« jetĂ« mbĂ«shtetĂ«s.”

Megjithatë, ajo nuk tha se çfarë qasje priste nga shtetet anëtare, përfshirë Spanjën, Italinë, Greqinë, Maltën dhe Qipron.

Starmer dhe Macron njoftuan projektin pilot në fund të një vizite shtetërore tre-ditore nga presidenti francez, e cila ishte hartuar për të treguar një nivel të ri bashkëpunimi pas Brexit midis dy vendeve.

Sipas skemĂ«s, zyrtarĂ«t britanikĂ« do tĂ« zgjedhin njĂ« numĂ«r tĂ« caktuar tĂ« mbĂ«rritjeve pĂ«r t’u kthyer nĂ« zona tĂ« FrancĂ«s larg bregdetit verior, nĂ« kĂ«mbim tĂ« marrjes sĂ« azilkĂ«rkuesve qĂ« mund tĂ« tregojnĂ« se kanĂ« njĂ« lidhje familjare me BritaninĂ«.

Ministrat shpresojnĂ« se skema do t’i dekurajojĂ« njerĂ«zit qĂ« tĂ« kalojnĂ« Kanalin, megjithĂ«se nuk do tĂ« thonĂ« se sa njerĂ«z do tĂ« kthehen ose si do tĂ« pĂ«rzgjidhen ata.

As Cooper dhe as Starmer nuk i kanë mohuar raportet se projekti pilot fillimisht do të zbatohet vetëm për 50 persona në javë, rreth 6% të totalit mesatar javor.

Chris Philp, Sekretari nĂ« hije pĂ«r PunĂ«t e Brendshme i MbretĂ«risĂ« sĂ« Bashkuar, tha: “Shifrat do tĂ« jenĂ« tĂ« vogla. Ne do tĂ« lejojmĂ« qĂ« 94% e emigrantĂ«ve tĂ« paligjshĂ«m tĂ« qĂ«ndrojnĂ« nĂ« MbretĂ«rinĂ« e Bashkuar, çka nuk pĂ«rbĂ«n aspak pengesĂ«.” / The Guardian

The post Mbretëria e Bashkuar pret që BE të miratojë marrëveshjen e emigracionit me Francën appeared first on Revista Monitor.

Sejko pret misionin e FMN: Mjedisi i jashtëm krijon pasiguri të mëdha edhe për ekonominë shqiptare

11 July 2025 at 14:08

Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko, zhvilloi një takim me misionin e Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN), të kryesuar nga Anke Weber, shefe e Misionit për Shqipërinë.

Sipas njoftimit të Bankës së Shqipërisë, qëllimi i vizitës së Misionit në Shqipëri ishte zhvillimi i dialogut periodik me autoritetet shqiptare mbi zhvillimet ekonomike, monetare e financiare, si dhe politikat e duhura për nxitjen e zhvillimit të qëndrueshëm ekonomik dhe ruajtjen e stabilitetit monetar e financiar të vendit.

Diskutimet u fokusuan mbi zhvillimet më të fundit ekonomike dhe financiare në vend, si dhe perspektivën e tyre për të ardhmen; politikën monetare të ndjekur nga Banka e Shqipërisë dhe masat e marra për ruajtjen dhe forcimin e shëndetit të sektorit bankar dhe stabilitetit financiar të vendit.

Fillimisht, Guvernatori Sejko i njohu bashkëbiseduesit me zhvillimet më të fundit në ekonominë vendase,  ku theksoi se aktiviteti ekonomik është rritur me ritme të qëndrueshme, inflacioni i çmimeve të konsumit është stabilizuar në nivele të ulëta, ndërsa tregjet financiare janë shfaqur të qeta dhe kushtet e financimit mbeten akomoduese.

Gjithashtu, Guvernatori theksoi se politika monetare e ndjekur nga Banka e Shqipërisë ka krijuar kushte të përshtatshme monetare për përmbushjen e objektivit të stabilitetit të çmimeve. Në kuadër të angazhimit për kthimin e inflacionit në objektiv në një kohë sa më të shkurtër, Banka e Shqipërisë ndërmori një lehtësim të qëndrimit të politikës monetare në fillim të muajit korrik, në konsistencë me qasjen fleksibël dhe të bazuar në të dhëna të cilën ka ndjekur për të ruajtur stabilitetin monetar dhe financiar.

Duke u ndalur në ecurinë e sektorit bankar, Guvernatori u shpreh se veprimtaria e tij  karakterizohet nga qëndrueshmëria e shprehur në nivelin e lartë të kapitalizimit,  të  likuiditetit dhe të përmirësimit të cilësisë së aktiveve. Lidhur me cilësinë e portofolit të kredisë, Guvernatori u shpreh se treguesi i kredive me probleme ka prekur nivelin më të ulët që prej vitit 2008, në fund të vitit të 2024 zbriti në 4.17%, nga 4.74% që ishte në fund të vitit 2023.

Kjo rënie është mbështetur nga rritja e kënaqshme ekonomike në vitet e fundit dhe një ecuri e mirë e bilanceve të sektorit privat dhe po vazhdon të ulet edhe në pjesën e parë të vitit 2025.

Gjatë takimit, Guvernatori Sejko vuri theksin në sfidat me të cilat përballet ekonomia vendase të tilla si sfida nga mjedisi i jashtëm, rritja e barrierave tregtare, pasiguritë mbi drejtimin e politikave ekonomike e tregtare, si dhe intensifikimi i konflikteve gjeopolitike që krijojnë një mjedis me pasiguri të lartë duke kërkuar vëmendjen e nevojshme dhe fleksibilitet për të reaguar në mënyrë efektive.

Nga ana e tyre, përfaqësuesit e Fondit Monetar Ndërkombëtar shprehën mbështetjen e tyre për politikën monetare të ndjekur nga Banka e Shqipërisë dhe kontributin e rëndësishëm të saj në stabilitetin monetar e financiar. Gjithashtu, përfaqësuesit e Misionit theksuan rëndësinë e vijimit të regjimit të kursit të lirë të këmbimit, duke nënvizuar se ky regjim ofron një instrument mjaft të dobishëm në amortizimin e goditjeve të huaja dhe është përqasja më e mirë në procesin e konvergjencës me standardet e Bashkimit Evropian.

Ata vlerësuan pozitivisht nismat e mara nga Banka e Shqipërisë në drejtim të mbikëqyrjes bankare, të përmirësimit të kuadrit rregullator për mbrojtjen e konsumatorëve, të rritjes së kujdesit makroprudencial, veçanërisht për kontrollin e ekspozimit të sektorit bankar ndaj kredive hipotekare, si edhe në drejtim të nxitjes e zhvillimit të sistemit të pagesave.

Së fundi, përfaqësuesit e Misionit theksuan rëndësinë primare që një bankë qendrore e pavarur, profesionale dhe transparente, ka për ruajtjen e stabilitetit monetar e financiar, si parakushte për një zhvillim të shpejtë e të qëndrueshëm të vendit, duke nënvizuar se kjo pavarësi është, gjithashtu, edhe një kriter primar i ruajtjes së besimit të investitorëve vendas e të huaj në ekonominë dhe sistemin financiar shqiptar.

Në përfundim të takimit, pjesëmarrësit konfirmuan marrëdhëniet shumë të mira të bashkëpunimit midis Bankës së Shqipërisë dhe Fondit Monetar Ndërkombëtar në kuadër të misioneve të FMN-së, asistencës teknike dhe më gjerë. Gjithashtu, ata vlerësuan rëndësinë që do të ketë për vendin zbatimi i një programi të vlerësimit të sektorit financiar (FSAP), puna për të cilin do të fillojë gjatë vitit të ardhshëm.

 

The post Sejko pret misionin e FMN: Mjedisi i jashtëm krijon pasiguri të mëdha edhe për ekonominë shqiptare appeared first on Revista Monitor.

Mali i Zi dhe Shqipëria kanë nivelet më të larta të kredive me probleme në Rajon

11 July 2025 at 14:00

Me gjithë tendencën e vazhdueshme në rënie gjatë viteve të fundit, Shqipëria ende vazhdon të ketë një raport të kredive me probleme ndër më të lartët në Rajonin e Ballkanit Perëndimor.

Të dhënat krahasuese nga Nisma e Vjenës, projekt i Bankës Europiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH), i takojnë fundit të vitit të kaluar, kur raporti i kredive me probleme për sektorin bankar shqiptar në fund të vitit të kaluar ishte në nivelin 4.17%. Krahasuar me një vit më parë, raporti i kredive me probleme në Shqipëri u përmirësua me rreth 0.6 pikë përqindje krahasuar me një viti më parë.

Mbështetur në të dhënat e Nismës së Vjenës për rajonin, vendi me raportin më të lartë të kredive me probleme në fund të vitit 2024 ishte Mali i Zi, në nivelin 4.7%. Edhe në Malin e Zi raporti i kredive me probleme ka pësuar rënie, me rreth një pikë përqindje më pak krahasuar me një vit më parë.

Mali i Zi, së bashku me Shqipërinë, në periudhën e pas krizës financiare të vitit 2008 pati nivelet më të larta të raportit të kredive me probleme. Me gjithë uljen graduale, sidomos pas vitit 2017, ende Mali i Zi dhe Shqipëria vazhdojnë të kenë nivelet më të larta të këtij treguesi krahasuar me vendet e tjera të këtij rajoni.

Pas Shqipërisë, vijon Bosnje Hercegovina, me një raport të kredive me probleme në nivelin 3.2%, e ndjekur nga Maqedonia e Veriut, me 2.6%, Serbia, me 2.5% dhe Kosova, me 1.8%.

Raporti i kredive me probleme në Shqipëri ka ardhur në rënie të vazhdueshme pas vitit 2016. Në fazën e parë, kjo rënie erdhi sidomos falë procesit të nxjerrjes jashtë bilanceve të kredive të humbura, sipas kërkesave rregullatorë të miratuara nga Banka e Shqipërisë. Ndërkohë, në vitet e fundit, ulja po nxitet sidomos nga rritja e shpejtë e portofolit të kredisë për ekonominë dhe gjendja relativisht e mirë e bilanceve të sektorit privat.

Megjithatë, sërish Shqipëria ngelet në nivelet më të larta të rajonit për sa i takon treguesit të kredive me probleme. Nga ana tjetër, në pjesën e parë të këtij viti është shënuar një rritje e stokut të kredive me probleme, ndërsa raporti i tyre nuk ka pësuar rënie domethënëse që nga fundi i vitit të kaluar.

Banka e ShqipĂ«risĂ« Ă«shtĂ« shprehur disa herĂ« e shqetĂ«suar pĂ«r rritjen e shpejtĂ« tĂ« kreditimit, veçanĂ«risht nĂ« segmentin e pasurive tĂ« paluajtshme. Qysh vitin e kaluar, Banka Qendrore vendosi aplikimin e shtesĂ«s kundĂ«rciklike tĂ« kapitalit pĂ«r bankat tregtare. Kjo shtesĂ« ka arritur nĂ« nivelin 0.5% (pĂ«r t’u pĂ«rmbushur prej 31 dhjetorit 2025), ndĂ«rsa Banka Qendrore sĂ« fundmi ka paralajmĂ«ruar njĂ« rritje tĂ« mĂ«tejshme tĂ« saj.

Shtesa kundërciklike e kapitalit ka qëllim posaçërisht ngadalësimin e kreditimit nga sektori bankar, në rastet kur Banka e Shqipërisë gjykon se ndodhemi në kushtet e një rritjeje tepër të shpejtë.

Përveç shtimit të kërkesave për kapital, prej korrikut ka hyrë në fuqi edhe aplikimi i masave të posaçme kufizuese për kredinë për blerje banesash, nëpërmjet vendosjes së disa kufizimeve në tregues të veçantë të administrimit të rrezikut. Këto masa synojnë të shtrëngojnë veçanërisht marrjen e një kredie të dytë për blerjen e pasurive të paluajtshme. / E.Shehu

Burimi: Nisma e Vjenës

The post Mali i Zi dhe Shqipëria kanë nivelet më të larta të kredive me probleme në Rajon appeared first on Revista Monitor.

Greqia, destinacioni kryesor i rumunëve për pushimet verore 2025

11 July 2025 at 13:29

Greqia është shpallur destinacioni ndërkombëtar më i preferuar nga udhëtarët rumunë për verën e vitit 2025.

Një sondazh i fundit i realizuar nga Raiffeisen Bank dhe kompania ndërkombëtare e kërkimeve të tregut Appinio, tregon interes të fortë për pushimet bregdetare në Greqi, i shoqëruar me rritje të buxheteve për udhëtime, pavarësisht pasigurive të vazhdueshme ekonomike.

Studimi, i zhvilluar gjatĂ« muajve maj – qershor 2025 me pjesĂ«marrjen e 1,000 tĂ« anketuarve, analizoi mĂ«nyrĂ«n se si zakonet financiare ndikojnĂ« nĂ« vendimmarrjen pĂ«r pushime.

Nga të anketuarit, 86% thanë se i kishin planifikuar tashmë pushimet, ndërsa 6% deklaruan se nuk do të udhëtonin fare dhe 12% ende nuk kishin vendosur.

Sipas të dhënave, 24% e të anketuarve planifikojnë ta kalojnë pushimin në Greqi, të ndjekur nga 18% që do të shkojnë në Bullgari dhe 15% që kanë zgjedhur Turqinë. Ndërkohë, 70% thanë se do të udhëtonin brenda vendit.

Rreth gjysma e atyre që kanë planifikuar pushime parapëlqejnë pushime në vende bregdetare 5 deri në 10 ditë.

Fundjavat janë zgjedhja tjetër më e zakonshme, me një prirje më të fortë për destinacionet malore (32%) sesa ato bregdetare (25%). Përveç kësaj, 25% e të anketuarve zgjedhin pushime urbane (city breaks), ndërsa 21%, destinacione të qeta dhe të veçuara, zakonisht për pushime më të gjata deri në tre javë.

Të dhënat tregojnë se 63% e rumunëve parashikojnë që shpenzimet për pushime të rriten me 10 deri në 50% krahasuar me vitin e kaluar. Inflacioni dhe konteksti më i gjerë politik e ekonomik vendas, përmenden si arsyet kryesore pas kësaj rritjeje të planifikuar të buxhetit për udhëtime dhe pushime në vitin 2025 në krahasim me 2024.

Buxheti mesatar pĂ«r pushime pĂ«r dy persona arrin nĂ« 7,200 lei (rreth 1,450 euro), ndĂ«rkohĂ« qĂ« njĂ« nĂ« pesĂ« rumunĂ« planifikon tĂ« shpenzojĂ« mĂ« pak se 3,000 lei (rreth 600 euro). NdĂ«rkohĂ«, 35% do tĂ« shpenzojnĂ« midis 3,500 dhe 6,000 lei (700–1,200 euro), dhe 5% deklaruan se do tĂ« shpenzojnĂ« mbi 15,000 lei (mĂ« shumĂ« se 3,000 euro) pĂ«r pushimet e ardhshme.

Megjithatë, 40% e të anketuarve përmendin mungesën e të ardhurave ose pasiguritë financiare si arsye për të mos bërë pushime. Shkaqe të tjera janë mungesa e kohës, angazhimet në punë apo plane të tjera të kushtueshme, si për shembull punime në shtëpi.

Pjesëmarrësit në studim përmendin disa mënyra për të përballuar shpenzimet e pushimeve: 58% kursejnë paraprakisht, 43% mbështeten te të ardhurat mujore të disponueshme dhe dy në dhjetë përdorin kartën e kreditit ose kuponë pushimesh të subvencionuar.

“Fakti qĂ« shumĂ« rumunĂ« po kursejnĂ« posaçërisht pĂ«r pushime, tregon njĂ« qasje mĂ« tĂ« pjekur ndaj planifikimit financiar”, – tha Mihail Ion, nĂ«nkryetar pĂ«r tregjet e kapitalit, shĂ«rbimet bankare tĂ« investimit dhe planifikimit tĂ« financave personale nĂ« Raiffeisen Bank Romania.

Ai vuri nĂ« dukje se Ă«shtĂ« shenjĂ« pozitive qĂ« kursimi po kthehet nĂ« njĂ« praktikĂ« tĂ« zakonshme — edhe kur synon nevoja personale si pushimi dhe rigjenerimi.

 

The post Greqia, destinacioni kryesor i rumunëve për pushimet verore 2025 appeared first on Revista Monitor.

IEA parashikon rritjen më të ngadaltë të kërkesës për naftë që nga 2009

11 July 2025 at 13:05

Organizata pret që konsumi global të rritet me 700,000 fuçi në ditë këtë vit

Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë (IEA) është shprehur se pret, që kërkesa globale për naftë të rritet me ritmin më të ngadaltë që nga viti 2009, duke përjashtuar periudhën e pandemisë së koronavirusit, mes shenjave të hershme se tarifat e SHBA-së po rëndojnë aktivitetin ekonomik global.

Organizata tha se pret që konsumi të rritet vetëm me 700,000 fuçi në ditë këtë vit. Kjo do të ishte rritja më e vogël e kërkesës vjetore që nga pasojat e krizës financiare globale, me përjashtim të vitit 2020 kur kërkesa u tkurr me 8.7 milionë fuçi në ditë, ndërsa qeveritë mbyllën pjesë kyçe të ekonomisë për të frenuar përhapjen e Covid-19.

Në raportin mujor të tregut të naftës, IEA tha se e kishte ulur parashikimin nga një vlerësim i mëparshëm i rritjes me 720,000 fuçi në ditë, pas kërkesës më të ulët se sa pritej në tremujorin e dytë të vitit, veçanërisht në tregjet në zhvillim.

NdĂ«rsa ngadalĂ«simi i rritjes nĂ« tre muajt e fundit ishte “pjesĂ«risht i lidhur me motin”, IEA gjithashtu vuri nĂ« dukje ndikimin e pasigurisĂ« ekonomike tĂ« krijuar nga tarifat surprizĂ« tĂ« Presidentit tĂ« SHBA-sĂ« Donald Trump mbi shumĂ« partnerĂ« tregtarĂ«.

“Edhe pse mund tĂ« jetĂ« e parakohshme t’ia atribuojmĂ« kĂ«tĂ« rritje mĂ« tĂ« ngadaltĂ« ndikimit tĂ« dĂ«mshĂ«m tĂ« tarifave qĂ« manifestohen nĂ« ekonominĂ« reale, tkurrjet mĂ« tĂ« mĂ«dha pĂ«r tremujor ndodhĂ«n nĂ« vendet qĂ« ishin nĂ« shĂ«njestrĂ«n e trazirave tarifore”, tha IEA.

KĂ«to vende pĂ«rfshinin KinĂ«n, JaponinĂ«, KorenĂ« dhe MeksikĂ«n, ku kĂ«rkesa pĂ«r naftĂ« kishte rĂ«nĂ« nga viti nĂ« vit me 160,000 fuçi nĂ« ditĂ«, 80,000 fuçi nĂ« ditĂ«, 70,000 fuçi nĂ« ditĂ« dhe 40,000 fuçi nĂ« ditĂ« pĂ«rkatĂ«sisht. NĂ« SHBA, kĂ«rkesa pĂ«r naftĂ« ra me 60,000 fuçi nĂ« ditĂ«, ndĂ«rsa Europa dhe tregjet nĂ« zhvillim jashtĂ« AzisĂ« kishin rezultuar “mĂ« elastike”.

Parashikimi i IEA e vë atë në kundërshtim me kartelin e naftës Opec+, i cili ka parashikuar se kërkesa do të rritet me 1.3 milion fuçi në ditë këtë vit. Të dy grupet kanë qenë gjithnjë e më shumë në konflikt vitet e fundit për shkak të pritshmërive të tyre të ndryshme për kërkesën e ardhshme, me udhëheqësit e Opec që madje e kritikojnë drejtpërdrejt IEA për njëanshmëri të supozuar politike.

Që nga prilli, anëtarët e Opec+ kanë hequr dorë nga shkurtimet e prodhimit, të cilat fillimisht ishin vendosur për të rritur çmimet, duke argumentuar se kërkesa ishte mjaft e fortë për të përthithur furnizimin shtesë.

Prodhimi global i naftës ishte 2.9 milionë fuçi në ditë më i lartë në qershor sesa një vit më parë, tha IEA në raport, duke shtuar se 1.9 milionë fuçi në ditë nga ky furnizim i rritur kishte ardhur nga anëtarët e Opec+.

Duke qenë se Opec+ po vazhdon me ndalimin e kufizimit të prodhimit, furnizimi botëror me naftë parashikohet të rritet me 2.1 milionë fuçi në ditë këtë vit në 105.1 milionë fuçi në ditë, duke tejkaluar kërkesën 103.7 milionë fuçi në ditë.

Shumica e tregtarëve presin që kjo tepricë të ndikojë në çmime në gjysmën e dytë të vitit, me disa analistë që parashikojnë që nafta e papërpunuar Brent, standardi global, të bjerë nën 60 dollarë për fuçi në tremujorin e katërt.

Të premten në mëngjes, nafta Brent u tregtua me 68.80 dollarë për fuçi, me 0.2% më lart. / FT

The post IEA parashikon rritjen më të ngadaltë të kërkesës për naftë që nga 2009 appeared first on Revista Monitor.

Pas anulimit, FSHZH rishpall projektin për hotelin e nomadëve në Kodrën e Gjashtës në Sarandë

11 July 2025 at 12:45

Fondi Shqiptar i Zhvillimit rishpall kĂ«tĂ« tĂ« premte procedurĂ«n me objekt “Investime pĂ«r transformimin e aseteve publike me potencial zhvillimi nĂ« modele tĂ« standardit mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« zhvillimit, Loti 3 “Poli i Zhvillimit turistik nĂ« SarandĂ« – Faza 1” e njĂ« fond limit 371 milionĂ« lekĂ« apo 3.7 milionĂ« euro.

Kjo procedurë e hapur fillimisht në muajin shkurt u anulua më pas pasi autoriteti kontraktor konstatoi se dokumentet e tenderit përmbanin gabime ose mangësi të rëndësishme.

Projekti në fjalë synon rikonceptimin e një zone të njohur si Kodra e Gjashtës dhe ku synohet të ndërtohet ndër të tjera një strukturë akomodimi eco-smart me grup të targëtuar nomadët dixhitalë apo artistët.

Sipas dokumentit zona ka sipĂ«rfaqe rreth 3 Ha dhe Ă«shtĂ« e njohur pĂ«r peizazhin e saj tĂ« bukur dhe ambientin e qetĂ«. Zona kufizohet nĂ« Veri nga Varrezat e DĂ«shmorĂ«ve, Lindje nga Rruga “SarandĂ« – Kanali i CukĂ«s” dhe nĂ« PerĂ«ndim nga Rruga “Butrinti”.

“NĂ« kĂ«tĂ« zonĂ« ndodhet njĂ« vile e cila kishte pĂ«rdorim gjatĂ« periudhĂ«s komuniste. Vila qeveritare e ndodhur nĂ« “KodrĂ«n e GjashtĂ«s” nĂ« SarandĂ« pĂ«rfaqĂ«son njĂ« nga ndĂ«rtimet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« periudhĂ«s socialiste nĂ« ShqipĂ«ri.

E vendosur në një nga pikat më strategjike dhe panoramike të qytetit, kjo vilë përbën një dëshmi të gjallë të arkitekturës dhe estetikës që karakterizonte ndërtimet e asaj periudhe. Kombinimi i tipareve moderniste me funksionalitetin praktik tregon për ndikimin e ideologjisë socialiste në urbanistikën e kohës.

Zona ku ndodhet vila ka pasur një rëndësi të veçantë gjatë regjimit komunist. Si një nga vendet më të larta në Sarandë, ajo jo vetëm që ofronte pamje të mrekullueshme të detit Jon dhe qytetit, por gjithashtu shërbente si një pikë simbolike për autoritetet e kohës.

NdĂ«rtesa pĂ«rdorej kryesisht pĂ«r pushime dhe takime tĂ« niveleve tĂ« larta qeveritare, duke reflektuar privilegjet dhe rĂ«ndĂ«sinĂ« strategjike tĂ« qytetit tĂ« SarandĂ«s nĂ« atĂ« periudhĂ«â€ thuhet nĂ« dokument.

Projekti i parashikuar

Projekti parashikon krijimin e një Poli Turistik të Sarandës, si një kampus Eco-Smart, me qëllim që të transformojë zonën në një qendër të integruar kulturore dhe ekonomike që ndërthur akomodimin, turizmin, artin, edukimin, kulturën dhe jetën e komunitetit.

Projekti synon të rigjallërojë asetet e degraduara përmes ndërhyrjeve të qëndrueshme, duke ofruar një platformë për zhvillimin e ekonomisë lokale dhe promovimin e vlerave unike të rajonit.

Ai parashikohet tĂ« ketĂ« disa nivele, ku nĂ« tĂ« parin: KĂ«nd lojĂ«rash ‱ HapĂ«sira pushimi ‱ Pishine publike.

NĂ« nivelin e dytĂ« objekt qeveritar, restorant dhe hotel : Funksionaliteti i objektit qeveritar. ‱ Restorant i integruar ne terren. ‱ Hotel si rezidence pĂ«r artistet dhe vizitores e zonĂ«s.

Në nivelin e tretë shkolla një hapësirë për evente.

NĂ« “KodrĂ«n e GjashtĂ«s” SarandĂ« do ndĂ«rtohet hotel pĂ«r nomadĂ«t dhe artistĂ«t, FSHZH 3.8 milionĂ« euro

 

The post Pas anulimit, FSHZH rishpall projektin për hotelin e nomadëve në Kodrën e Gjashtës në Sarandë appeared first on Revista Monitor.

AAPSK dhe GIZ organizojnë workshop trajnues për kriptoasetet dhe asetet virtuale

11 July 2025 at 12:38

Agjencia e Administrimit tĂ« Pasurive tĂ« Sekuestruara dhe Konfiskuara (AAPSK), nĂ« bashkĂ«punim me GIZ, organizoi sot nĂ« TiranĂ« workshopin “Crypto Currencies and Virtual Assets”, Kriptovalutat dhe Asetet Virtuale, me fokus te kriptoasetet dhe menaxhimi i tyre nĂ« kuadĂ«r tĂ« proceseve tĂ« sekuestrimit dhe konfiskimit.

Ky aktivitet trajnues, i zhvilluar me pjesëmarrjen e ekspertëve ndërkombëtarë si Richard Strike dhe Andrew Tennant, synoi të rrisë kapacitetet e stafit të AAPSK-së dhe administratorëve të përfshirë në menaxhimin e pasurive dixhitale, përfshirë mënyrat e gjurmimit, sekuestrimit dhe ruajtjes së sigurt të kriptoaseteve.

Trajnimi pĂ«rfshiu tema thelbĂ«sore si ndryshimi mes valutave tradicionale (FIAT) dhe kriptovalutave, struktura e portofolĂ«ve dixhitalĂ« dhe siguria e “recovery seeds”, teknologjia blockchain dhe kriptografia, si dhe legjislacioni ndĂ«rkombĂ«tar pĂ«r VASP-et dhe rreziqet e pastrimit tĂ« parave pĂ«rmes kriptoaseteve.

Gjatë sesioneve të workshop-it, vëmendje e veçantë iu kushtua proceseve të sekuestrimit, ruajtjes dhe realizimit të kriptoaseteve, duke u ndalur edhe në mekanizmat për ruajtjen e vlerës, rritjen e përfitimeve dhe strategjitë e sigurta të shitjes apo konvertimit të tyre.

Ky aktivitet vjen në vijim të trajnimit të mëparshëm të zhvilluar në bashkëpunim me UNICEF dhe është pjesë e përpjekjeve të vazhdueshme të AAPSK për të siguruar administrimin profesional dhe të përditësuar të pasurive të sekuestruara apo konfiskuara, në përputhje me zhvillimet më të fundit teknologjike dhe standardet ndërkombëtare.

The post AAPSK dhe GIZ organizojnë workshop trajnues për kriptoasetet dhe asetet virtuale appeared first on Revista Monitor.

Rama: Do të dalin çmimet e reja të referencës; Taksa për shtëpinë e dytë më e madhe se e para

11 July 2025 at 11:43

Brenda pak ditësh do të dalin çmimet e reja të referencës, deklaroi kryeministri Rama, ndërsa shtoi se risi do të jetë që taksa për shtëpinë e dytë do të jetë më e madhe se e para.

“PunĂ« ditĂ«sh ose javĂ«sh, do dalin çmimet e reja tĂ« referencĂ«s. Do kenĂ« dhe njĂ« element tjetĂ«r tĂ« ri, qĂ« taksa pĂ«r shtĂ«pinĂ« e dytĂ« do jetĂ« mĂ« e madhe sesa pĂ«r shtĂ«pinĂ« e parĂ«. KĂ«shtu qĂ«, bashkitĂ«, sidomos ato tĂ« bregdetit, do ketĂ« njĂ« tĂ« ardhur tĂ« shtuar nga ky proces pasi shumĂ« njerĂ«z nĂ« bregdet kanĂ« shtĂ«pitĂ« e dyta.

Por, nga ana tjetër, duke marrë parasysh që çmimet e referencës rritën në mënyrë të konsiderueshme dhe e bëjnë jo të vogël taksën e pasurisë, që do të thotë se kush do ta menaxhojë taksën e pasurisë mirë do ketë të ardhura shumë më tepër, sepse ajo është baza kryesore në të gjithë bashkitë e botës.

NjĂ« gjĂ« duhet patur parasysh se nĂ« disa bashki kemi taksa lokale eksesive, gjĂ« qĂ« nuk na bĂ«n sens. Ne e kemi bĂ«rĂ« zero taksĂ«n e biznesit tĂ« vogĂ«l, por nĂ« disa bashki taksa e tavolinĂ«s psh apo tĂ« tjera. ka edhe raste ekstravagante fare i kĂ«tyre qĂ« merren me miniera apo investime nĂ« energji iu vĂ«nĂ« taksa lokale tĂ« çuditshme por edhe kĂ«tu duhet patur parasysh qĂ« tĂ« ketĂ« njĂ« lloj sensi dhe kuptimi dhe pĂ«r kĂ«tĂ« besoj se ministria e Financave do tĂ« na japĂ« njĂ« udhĂ«rrĂ«fyes”, u shpreh kryeministri Rama.

Ministri i Financave Petrit Malaj deklaroi se paralelisht me taksën do të prezantohet edhe rivlerësimi i pronave.

“Ne jemi drejt finalizimit tĂ« çmimeve tĂ« reja tĂ« referencĂ«s. Paralelisht vlera e pronave Ă«shtĂ« rritur rreth 26%. Pra Ă«shtĂ« njĂ« rritje qĂ« do tĂ« shtojĂ« edhe vlerĂ«n pĂ«r sa i pĂ«rkthehet tĂ« ardhurave mĂ« bashkitĂ«. Taksa e pronĂ«s Ă«shtĂ« njĂ« nga taksat mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« bashkitĂ« e EuropĂ«s, duhet tĂ« zĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n peshĂ« edhe nĂ« vendin tonĂ«. Paralelisht qĂ« me taksĂ«n ne do tĂ« bĂ«jmĂ« prezantimin e rivlerĂ«simit tĂ« pronave, qĂ« do tĂ« bĂ«het me njĂ« normĂ« tatimore tĂ« reduktuar. KĂ«shtu qĂ« do t’iu japim mundĂ«si tĂ« gjithĂ« qytetarĂ«ve shqiptarĂ«, qĂ« krahas vlerĂ«s sĂ« re tĂ« pronave tĂ« tyre tĂ« bĂ«jnĂ« dhe rivlerĂ«simin e pronave qĂ« kanĂ« aktualisht”, deklaroi ministri.

 

 

The post Rama: Do të dalin çmimet e reja të referencës; Taksa për shtëpinë e dytë më e madhe se e para appeared first on Revista Monitor.

Rama kërkon shkarkimin e drejtuesve vendorë; Do ngrihet qendër dixhitale kundër ndërtimeve pa leje

11 July 2025 at 11:08

Kryeministri Edi Rama  po zhvillon një takim me kryetarët e bashkive nga e gjithë Shqipëria në Durrës. Takimi vjen pas aksionit të nisur nga qeveria për çlirimin e hapësirave publike dhe rritjen e bashkëpunimit me pushtetin vendor për zbatimin e masave konkrete në terren.

Gjithashtu, ai njoftoi se do të ngrihet një qendër monitorimi dixhitale për të kontrolluar ndërtimet pa leje në kohë reale, si dhe krijimin e një korporate për menaxhimin dhe trajtimin e mbetjeve urbane.

Të gjitha kantieret e ndërtimit do të pajisen me kamera sigurie që do të funksionojnë 24 orë në ditë. Kryeministri shtoi se një tjetër masë do të jetë ndalimi i lidhjes së energjisë elektrike dhe ujit për ndërtimet pa leje.

“Jemi nĂ« kushte ku nuk mund tĂ« mbetemi vetĂ«m tek sytĂ« e njerĂ«zve nĂ« territor kur tanimĂ« po i bĂ«jmĂ« gjĂ«rat bashkĂ« pĂ«r tĂ« pasur njĂ« kontroll teknologjik pĂ«r territorin, tĂ« na garantojĂ« punĂ«n si qendra e monitorimit tĂ« trafikut, tĂ«rĂ«sisht, e njĂ«jta gjĂ« duhet tĂ« ndodhĂ« me territorin, inspektimi pĂ«r ndĂ«rtimet duhet tĂ« mbĂ«shtet nga satelitĂ« qĂ« i kemi, dronĂ«t, dhe njĂ« strukturĂ« tĂ« dedikuar, tĂ« ndĂ«rtojmĂ« qendrĂ«n e moinitorimit tĂ« ndĂ«rtimeve.

Agjencia e zhvillimit tĂ« territorit ka pĂ«rgatitur njĂ« rregullore pĂ«r kompanitĂ«, do tĂ« detyrohen qĂ« pĂ«r tĂ« gjitha ndĂ«rtime qĂ« kanĂ« qĂ«llime pĂ«rfitime, pallate, ndĂ«rtime qĂ« nuk mund tĂ« lejojnĂ« tĂ« kalojnĂ« kufijtĂ« e lejeve kantiereve tĂ« jenĂ« me kamera online 24 orĂ« dhe tĂ« ndiqen nĂ« kohĂ« reale nga forcat e inspektimit. TĂ« gjitha llojet kantieret e ndĂ«rtimit tĂ« pajisen me GPS qĂ« tĂ« monitorohet i gjithĂ« trafiku i tyre edhe nĂ« funksion tĂ« hedhjes aty ku duhet tĂ« mbetjeve tĂ« kantierit dhe materialeve qĂ« hyjnĂ« edhe dalin nga kantieri ku ka evazion tĂ« konsiderueshĂ«m.”

“Duhet tĂ« ndĂ«rtojmĂ« njĂ« tjetĂ«r ndĂ«rmarrje si ajo qĂ« kemi sot nĂ« fushĂ«n e energjisĂ«. Kemi njĂ« kakofoni strukturash pĂ«r mbetjet. Bazuar nĂ« mĂ«simet me atĂ« qĂ« ndodhi me mbetjet nĂ« tre bashki ku pĂ«rtej gjithĂ« benefiteve, pasi problematika tĂ« lidhur me gjithĂ«farlloj arsyesh na duhet njĂ« KoorporatĂ« KombĂ«tare qĂ« tĂ« merret me pjesĂ«n e gjithĂ« sistemit tĂ« trajtimit tĂ« mbetjeve”.

Në fjalën e tij, Rama kërkoi shkarkimin e të gjithë kryetarëve të njësive administrative, duke e cilësuar këtë një hap të domosdoshëm për të rritur përgjegjshmërinë dhe efikasitetin në nivel vendor.

“KryetarĂ«t e njĂ«sive administrative tĂ« RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« tĂ« gjithnjĂ« duhet tĂ« shkarkohen. Shpresoj qĂ« tĂ« hĂ«nĂ«n tĂ« gjithĂ« kryetarĂ«t e njĂ«sive administrative tĂ« jenĂ« tĂ« shkarkuar.

Tu japim mundĂ«si tĂ« re njerĂ«zve qĂ« tĂ« kontribuojnĂ« pĂ«r kĂ«tĂ« vend, drejtorĂ« dhe kryetarĂ« njĂ«sish nuk i fus tĂ« gjithĂ« me njĂ« thes, se me siguri ka siç Ă«shtĂ« kryetari i njĂ«sisĂ« sĂ« NovoselĂ«s, qĂ« mund tĂ« ketĂ« 30 vite, por Ă«shtĂ« ditĂ«n dhe natĂ«n nĂ« krye tĂ« detyrĂ«s. TĂ« tjerĂ«t, mjafton tĂ« shohĂ«sh  si lulĂ«zojnĂ« barĂ«rat e kĂ«qijave pĂ«r ta kuptuar qĂ« nuk janĂ« nĂ« funksion, kryetari i njĂ«sisĂ« qĂ« ka varrezat Elbasanit, duhet shkarkuar pa kthim”, tha Rama.

 

Në Përditësim

The post Rama kërkon shkarkimin e drejtuesve vendorë; Do ngrihet qendër dixhitale kundër ndërtimeve pa leje appeared first on Revista Monitor.

“Vrulli” i kredisĂ«, BSH paralajmĂ«ron rritje tĂ« mĂ«tejshme tĂ« kĂ«rkesave pĂ«r kapital

11 July 2025 at 10:00

Banka e Shqipërisë ka mbajtur të pandryshuar normën e shtesës kundërciklike të kapitalit për bankat tregtare, por ka paralajmëruar për një rritje të mëtejshme, nëse kreditimi vazhdon të rritet me ritme të shpejta.

Në rivlerësimin periodik të shtesës kundërciklike të kapitalit, të fundit të tremujorit të dytë, Banka e Shqipërisë ka arritur në përfundimin se zhvillimet e shpejta në kreditim, normat konkurruese të interesit, përfitueshmëria e veprimtarisë bankare dhe vijimi i rritjes ekonomike, dëshmojnë për ciklin financiar pozitiv të përshpejtuar që po përjeton ekonomia.

Ndonëse zhvillimet e treguesve të analizuar mbështesin një rritje të mëtejshme të normës së shtesës kundërciklike, mund të jetë e nevojshme që më parë të analizohet efekti i rritjeve të kryera tashmë. Për këtë arsye, norma e shtesës kundërciklike të kapitalit për Shqipërinë do të mbetet në nivelin 0.5% deri në vendimmarrjen e ardhshme, në fund të tremujorit të tretë.

Megjithatë, Banka e Shqipërisë paralajmëron që, nëse cikli pozitiv financiar vijon me ritme te shpejta, rritje të mëtejshme të shtesës kundërciklike të kapitalit duhet të jenë të pritshme për pjesëmarrësit e tregut.

Vendimmarrja mbi nivelin e shtesës kundërciklike mbështetet kryesisht në ecurinë e vlerave të treguesit të hendekut të raportit të kredisë ndaj PBB-së. Vlerat e treguesit parësor mbeten negative deri në tremujorin I, por madhësia e vlerës negative vijon të zvogëlohet me ritme të përshpejtuara. Konkretisht, vlera e treguesit parësor është ngushtuar me përkatësisht rreth 3.5 dhe 1.2 pikë përqindjeje ndaj një viti më parë dhe ndaj tremujorit paraardhës.

MegjithĂ«se “hendeku i raportit tĂ« kredisĂ« ndaj PBB-sĂ«â€ Ă«shtĂ« treguesi kryesor, praktika e zbatimit tĂ« tij nĂ« vende tĂ« tjera dhe nĂ« ShqipĂ«ri ka evidentuar ngadalĂ«sinĂ« e reagimit tĂ« kĂ«tij treguesi nĂ« pĂ«rgjithĂ«si, dhe pamjaftueshmĂ«rinĂ« e tij pĂ«r tĂ« kapur dhe evidentuar zhvillime tĂ« shpejta nĂ« segmente tĂ« caktuara tĂ« kredisĂ«.

Ndaj, kuadri rregullator dhe metodologjik i Bankës së Shqipërisë, parashikon që vendimmarrja për shtesën kundërciklike të mbështetet edhe mbi Treguesin e Paralajmërimit të Hershëm Plotësues (TPHP).

Në fund të tremujorit të parë të vitit 2025, vlera e indeksit TPHP arriti në nivelin 0.59, duke kapërcyer në mënyrë më të dukshme kufirin maksimal të sugjeruar nga metodologjia e përcaktimit të normës kundërciklike (mesatarja historike prej 0.5) dhe ka qenë kryesisht mbi këtë kufi që prej fundit të vitit 2021, duke sinjalizuar rreziqe potenciale që burojnë nga një mbinxehje në tregun e kredisë dhe kryesisht të aktiveve jofinanciare.

Zhvillimet e periudhës pasqyrojnë një ritëm më të lartë të rritjes së portofolit të kredisë për pasuri të paluajtshme kundrejt një tremujori më parë, por në terma vjetorë norma e rritjes është ngadalësuar. Madhësia e rritjes së kësaj kredie mbetet e krahasueshme me rritjen e tepricës së përgjithshme të kredisë bankare, dhe regjistron vlera më të larta se rritja nominale e PBB-së. Megjithatë, vlera e periudhës për këtë nëntregues nuk tejkalon mesataren e tij historike.

Edhe indeksi i çmimit të banesave vijon të regjistrojë një përshpejtim të ritmit të rritjes për të katërtin tremujor në radhë, duke shënuar vlera mbi mesataren e tij historike.

Ecuria e raportit të indeksit të çmimit të banesave kundrejt atij të qirasë është rritur, me kontribut tërësor nga ecuria e çmimit të banesave. Për këtë arsye, ndryshimi vjetor i vlerave të këtij nëntreguesi regjistron për të dytin tremujor radhazi një vlerë më të lartë se mesatarja historike.

Ndryshimet në kredinë për pasuri të paluajtshme dhe në indeksin e çmimit të banesave, priren të përforcojnë ecurinë e njëri-tjetrit dhe prej kohësh monitorohen ngushtësisht.

Analiza e ecurisë së vlerave të këtyre dy nëntreguesve, së bashku me informacionin e tërthortë që përftohet nga vrojtimi i ngarkesës me borxh të familjeve, shërbejnë për të identifikuar dhe parandaluar situata në të cilat ecuria e çmimeve në tregun e pasurive të paluajtshme mund të përbëjë një rrezik të shtuar sistemik.

Edhe nëntreguesi i intensitetit të kredisë për ekonominë (vlera absolute e rritjes vjetore të kredisë për ekonominë, si raport ndaj vlerës së vjetorizuar të PBB-së) ruan trajektoren e tij rritëse duke u rritur me përkatësisht 2.1 dhe 0.5 pikë përqindjeje në terma vjetorë dhe tremujorë. Edhe në këtë rast, vlerat e treguesit qëndrojnë mbi mesataren historike./ E.Shehu

The post “Vrulli” i kredisĂ«, BSH paralajmĂ«ron rritje tĂ« mĂ«tejshme tĂ« kĂ«rkesave pĂ«r kapital appeared first on Revista Monitor.

Uji i pijshëm, 57% ujësjellësve nuk kanë laborator për analizat që të mbikëqyrin sigurinë

10 July 2025 at 23:02

Nga 14 shoqëri ujësjellës-kanalizimesh të paktën 8 prej tyre, ose 57%, nuk kanë një laborator për të kryer analizat e ujit të pijshëm.

Mungesa e kësaj hallke cenon sigurinë e ujit që mbërrin në shtëpitë e qytetarëve. Një auditim i Kontrollit të Lartë të Shtetit pranë Agjencisë Kombëtare të Ujësjellës Kanalizimeve nënvizon ndër të tjera edhe këtë pikë.

“Nga auditimi i laboratorĂ«ve pĂ«r analizimin e ujit tĂ« pijshĂ«m, nga 14 shoqĂ«ri ujĂ«sjellĂ«sish, 6 shoqĂ«ri (Berat, Elbasan, Korçë, LushnjĂ«, Pogradec dhe SarandĂ«) kanĂ« ambiente pĂ«r laborator, ndĂ«rsa 8 shoqĂ«ritĂ« e tjera nuk kanĂ« ambiente tĂ« pĂ«rshtatshme pĂ«r ndĂ«rtimin e laboratorĂ«ve ose e thĂ«nĂ« ndryshe nuk ka laboratorĂ« çka sjell mos kryerjen e analizave tĂ« ujit tĂ« pijshĂ«m dhe mos garantimin e sigurisĂ« tek qytetarĂ«t” thuhet nĂ« auditim.

Shoqëritë e ujësjellës-kanalizimeve janë përfshirë në dy vitet e fundit në një proces reformimi ku ndërmarrjet më të vogla rajonale kanë krijuar ndërmarrje më të mëdha dhe nga 58 të tilla janë reduktuar në 14 ndërkohë që ende mbetet Vora dhe Tirana jashtë kësaj reforme.

Audituesit e KLSH kanĂ« gjetur edhe problematika tĂ« tjera tĂ« lidhura me procedurat e prokurimit ku nga 3 procedura “PunĂ« dhe Mallra” tĂ« marra nĂ« analizĂ«, nĂ« AgjencinĂ« KombĂ«tare tĂ« UjĂ«sjellĂ«s Kanalizimeve (AKUK) Ă«shtĂ« konstatuar se, jo tĂ« gjithĂ« kriteret kualifikuese janĂ« argumentuar teknikisht nĂ« pĂ«rputhje me grafikun, volumin, natyrĂ«n e punĂ«s apo zĂ«rave tĂ« preventivit.

Po kështu janë konstatuar mangësi në kërkesa për drejtuesit teknik, licenca, mangësi në përcaktimin e specialistëve dhe të specifikimeve teknike.

NĂ« auditimin e 6 procedurave tĂ« tjera tĂ« prokurimit “PunĂ« dhe Mallra”, nuk janĂ« zbatuar aktet ligjore e nĂ«nligjore tĂ« Ligjit tĂ« Prokurimit Publik  nĂ« vlerĂ«simin e ofertave nga Komisioni i VlerĂ«simit tĂ« Ofertave, duke kualifikuar operatorĂ« ekonomikĂ« fitues, nĂ« mosplotĂ«sim tĂ« kritereve tĂ« pĂ«rgjithshme dhe tĂ« veçanta tĂ« DST.

Një tjetër problem është ai i detyrimeve të prapambetura të cilat pavarësisht vendimeve të dhëna nga gjykata kanë mbetur pa ekzekutuar duke rritur kështu faturën finale si efekt i kamatëvonesave.

Konkretisht audituesit vlerĂ«sojnĂ« se procesi i shpronĂ«simit pĂ«r projektin “PĂ«rmirĂ«simi i Sistemit tĂ« Kanalizimeve tĂ« TiranĂ«s sĂ« Madhe” ka mbetur pothuajse nĂ« tĂ« njĂ«jtin nivel ecurie dhe pa progres tĂ« dukshĂ«m.

“Vlerat e pĂ«rllogaritura tĂ« efekteve financiare qĂ« burojnĂ« nga vendimet gjyqĂ«sore tĂ« formĂ«s sĂ« prerĂ« pĂ«r ekzekutim, nuk janĂ« njohur nĂ« kontabilitet si detyrime pĂ«r t’u shlyer sipas parimit tĂ« tĂ« drejtave dhe detyrimeve tĂ« konstatuara, por janĂ« njohur nĂ« momentin e likuidimit, me efekt financiar nĂ« buxhetin e shtetit nga AKUK, pĂ«r 2021-2024/06, pĂ«r vlerĂ«n 71.6 milionĂ« lekĂ«, dhe ende pa u shlyer vlera 159.9 milionĂ« lekĂ«, e cila pĂ«rbĂ«n risk tĂ« shtuar me efekt negativ financiar nĂ« buxhetin e shtetit sepse duke mos u planifikuar pĂ«r t’u shlyer, mbart edhe kamatĂ«vonesa qĂ« mund tĂ« kĂ«rkohen nga subjektet kreditorĂ«.

PĂ«rveç shumĂ«s sĂ« pĂ«rcaktuar mĂ« lart nĂ« vlerĂ«n 159.9 milionĂ« lekĂ« pĂ«r dĂ«m shpĂ«rblim ndaj gjyqe fituesve, AKUK ka edhe njĂ« shumĂ« tjetĂ«r tĂ« pritshme me vendime tĂ« shkallĂ«s sĂ« dytĂ« pĂ«r likuidim tĂ« tĂ« shpronĂ«suarve nĂ« vlerĂ«n 56.8 milionĂ« lekĂ«â€ thuhet nĂ« auditim. / N.Maho

 

The post Uji i pijshëm, 57% ujësjellësve nuk kanë laborator për analizat që të mbikëqyrin sigurinë appeared first on Revista Monitor.

2024, pensionet e reja 13% më të ulëta se mesatarja aktuale

10 July 2025 at 23:01

Pensionet e reja të pleqësisë vitin e kaluar ishin dukshëm më të ulëta se pensioni mesatar ekzistues.

Sipas të dhënave zyrtare nga Instituti i Sigurimeve Shoqërore pensioni mesatar i pleqërisë në nivel kombëtar për vitin 2024 arrin në 19,609 lekë, ndërsa masa mesatare e pensioneve për përfituesit e rinj të lidhur në të njëjtin vit është vetëm 17,022 lekë.

Një diferencë prej afro 2,600 lekësh  ose 13% sugjeron se qytetarët që dalin në pension në vitin 2024 kanë pagesa shumë më të ulëta krahasuar me gjeneratat e mëparshme.

Kjo tendencë mund të ketë pasoja sociale dhe ekonomike afatgjata, veçanërisht nëse nuk shoqërohet me masa mbështetëse për përfituesit më vulnerabil. Sistemi publik i pensioneve është përballë sfidës për të siguruar një nivel të drejtë dhe të qëndrueshëm për të gjithë qytetarët, pavarësisht se kur dalin në pension.

Burimet nga ISSH-ja bëjnë me dije se pensionet e reja po dalin më të ulëta pasi nga periudhat të paplotësuara me vite sigurimi si rrjedhojë e informalitetit të lartë në tregun e punës gjatë tranzicionit.

Shumë prej përfituesve nuk po arrijnë të plotësojnë periudhën e  sigurimit të kërkuar për pension të plotë. Reforma, për të cilën u punua një dekadë dhe nisi të zbatohej në fillim të vitit 2015, pati në themel rritjen e viteve të kontributit për sigurimin shoqëror nga 35 në 40 vjet deri në vitin 2032 dhe rritjen graduale të moshës së daljes në pension për gratë me dy muaj në vit, për të arritur në 63 vjeç në vitin 2032 dhe për të arritur 67 vjeç për të dy sekset në vitin 2056.

Vitin e kaluar duheshin më shumë se 38 vite me sigurime për të përfituar pension të plotë, por të dhënat zyrtare tregojnë se më 2024 vitet mesatare të sigurimit për pensionet e reja ishin 26.7, shumë më poshtë kriterit për pension të plotë.

52% e pensionistëve nuk morën pension të plotë në 2024-n

Në totalin e pensioneve të pleqërisë më shumë e gjysma e tyre mbi 52 për qind morën pagesa të pjesshme në vitin 2024 sipas të dhënave zyrtare më 2024. Kjo përqindje u zgjerua me tej nga niveli 49.7% në vitin 2023.

Për të mbyllur hendekun mes pensionit mesatar ekzistues dhe pensioneve të reja të lidhura në 2024, nevojiten politika disa drejtime.

Ekspertët dhe institucionet ndërkombëtarë rekomandojnë kombinim të politikave kundër informalitetit në tregun e punës, politika fiskale mbështetëse dhe një reforme të thelluar të formulës së pensioneve si mënyra më efektive për të ngushtuar hendekun mes pensioneve të vjetra dhe atyre të reja. Në të kundërt, ky hendek do të rritet në dëm të brezave të ardhshëm të pensionistëve./ B.Hoxha

Burimi: ISSH

The post 2024, pensionet e reja 13% më të ulëta se mesatarja aktuale appeared first on Revista Monitor.

Projekti te onkologjiku, 350 gra në vit do marrin protezë gjiri falas nga 2026

10 July 2025 at 23:00

Pas shumë vitesh kërkesë nga pacientet e diagnostikuara me kancer, për herë të parë në spitalin onkologjik shtetëror parashikohet financimi për ndërhyrjen rindërtuese të gjirit pas mastektomisë (heqjes së gjirit).

Ky programi i ri i Ministrisë së Shëndetësisë do të mbulojë falas vendosjen e protezës së gjirit për 350 gra në vit, për vitet 2026-2028.

TĂ« dhĂ«nat pĂ«r ofrimin dhe financimin e shĂ«rbimit pĂ«r rikonstruksionin e gjirit janĂ« bĂ«rĂ« publike nĂ« “Projektdokumentin e programit buxhetor afatmesĂ«m pĂ«r periudhĂ«n 2026-2028”.

“PĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« parashikohet njĂ« produkt i dedikuar pĂ«r gratĂ« qĂ« vuajnĂ« nga kanceri i gjirit. Trajtimi me rikonstruksionin e gjirit pĂ«r kĂ«to gra, tregon jo vetĂ«m vĂ«mendjen e veçantĂ« ndaj tyre, por edhe krijimin e mundĂ«sisĂ« pĂ«r tĂ« pasur njĂ« jetĂ« normale nĂ« vijim”, citohet nĂ« dokument.

Deri më sot ky lloj shërbimi nuk është ofruar asnjëherë në spitalin publik të onkologjikut, pavarësisht kërkesës së grave që kishin kryer ndërhyrjet kirurgjikale për heqjen e gjirit, ndërsa kostoja e vendosjes së protezës në spitalet private mbetet e papërpallueshme për shumë paciente.

Në klinikat apo spitalet private në vend kjo ndërhyrje kushton 5 mijë deri në 8 mijë euro. Ministria e Shëndetësisë llogarit që shpenzimet për 1 pacient të shkojnë 200 mijë lekë apo rreth 2 mijë euro.

Nga financimi i programit të ndërhyrjes falas në spitalin publik parashikohet të përfitojnë 350 gra në vit, përgjatë viteve 2026-2028 me një kosto mesatare prej 70 mln lekë në vit.

Fondi për shpenzimin e trajtimit të shërbimit do të mbulohet nga buxheti i shtetit.

Modeli i financimit tĂ« kĂ«saj ndĂ«rhyrjeje ndjek praktikat ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« disa shteteve. NĂ« Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s, qĂ« nga viti 1998, ligji i njohur si “Akt pĂ«r ShĂ«ndetin e Grave dhe tĂ« Drejtat e Kancerit” detyron kompanitĂ« e sigurimeve tĂ« mbulojnĂ« edhe ndĂ«rhyrjet rindĂ«rtuese pas heqjes sĂ« gjirit pĂ«r shkak tĂ« kancerit. Kostoja pĂ«r mbulimin e shĂ«rbimit ndryshon sipas shteteve.

Pse mungon në spitalin publik operacioni për protezën e gjirit

Deri më sot, ky shërbim nuk është ofruar asnjëherë në sistemin publik, për shkak të kostos së lartë dhe mungesës së fondeve. Në spitalet apo klinikat private në vend, një ndërhyrje e tillë kushton nga 7,000 deri në 8,000 euro, duke e bërë të papërballueshme për shumicën e grave të prekura.

Shefja e shĂ«rbimit onkologjik nĂ« QendrĂ«n Spitalore Universitare “NĂ«nĂ« Tereza”, dr. Silvana Çeliku, ka deklaruar mĂ« herĂ«t pĂ«r Monitor se spitali publik nuk ka mundur ta pĂ«rfshijĂ« kĂ«tĂ« shĂ«rbim pĂ«r shkak tĂ« fokusit te trajtimet bazike dhe kostos sĂ« lartĂ« tĂ« ndĂ«rhyrjes. “NĂ« disa raste, kjo ndĂ«rhyrje cilĂ«sohet edhe si kozmetike. MĂ« e rĂ«ndĂ«sishme Ă«shtĂ« qĂ« tĂ« sigurojmĂ« mbulimin me trajtime bazike pĂ«r pacientet”, u shpreh ajo.

Sipas Çelikut, mĂ«nyra mĂ« e mirĂ« pĂ«r tĂ« shmangur ndĂ«rhyrje tĂ« tilla Ă«shtĂ« zbulimi i hershĂ«m i sĂ«mundjes. “ËshtĂ« shumĂ« e domosdoshme qĂ« çdo grua tĂ« bĂ«jĂ« tĂ« paktĂ«n njĂ« herĂ« nĂ« vit njĂ« eko tĂ« gjirit, pĂ«r tĂ« parandaluar agravimin dhe pĂ«r tĂ« shpĂ«tuar gjirin”, theksoi ajo./ D.Azo

 

The post Projekti te onkologjiku, 350 gra në vit do marrin protezë gjiri falas nga 2026 appeared first on Revista Monitor.

Hyn nĂ« fuqi rregullorja; Si bĂ«het aplikimi dhe dokumentacioni pĂ«r vitet e punĂ«s para ‘93 pĂ«r pension

10 July 2025 at 16:43

Hyn në fuqi rregullorja që i hap rrugë njohjes së periudhave të punës në ish-ndërmarrjet shtetërore përpara vitit 1993, për efekt përfitimi të pensionit.

Sipas rregullores “PĂ«r zbatimin e ligjit nr. 7/2025, “PĂ«r njohjen e periudhave tĂ« punĂ«simit nĂ« institucionet shtetĂ«rore, nĂ« ish-ndĂ«rmarrjet shtetĂ«rore, nĂ« ish-ndĂ«rmarrjet bujqĂ«sore dhe nĂ« ish-kooperativat bujqĂ«sore pĂ«r efekt pensioni nĂ« sistemin e sigurimeve shoqĂ«rore pĂ«rkatĂ«se”, pĂ«rfitojnĂ« nga ky ligj tĂ« gjithĂ« ata persona qĂ« kanĂ« punuar nĂ«: Ish-institucione apo ndĂ«rmarrje shtetĂ«rore (deri mĂ« 1 tetor 1993), Ish-ndĂ«rmarrje bujqĂ«sore (deri mĂ« 17 tetor 1992), Kooperativa bujqĂ«sore (deri mĂ« 19 korrik 1991).

Ligji u vjen në ndihmë qytetarëve të cilëve u është refuzuar pensioni për mungesë vitesh sigurimi, ose atyre që kanë pasur periudha të punës që nuk janë njohur më parë nga ISSH, apo zvarriten prej vitesh në çështje gjyqësorë.

Rregullorja pĂ«rcakton se kĂ«rkesa pĂ«r trajtim bĂ«het vetĂ«m nĂ«pĂ«rmjet portalit e-Albania, nĂ« shĂ«rbimin “Aplikim pĂ«r pension”, ku kĂ«rkuesi duhet tĂ« pĂ«rzgjedhĂ« opsionin pĂ«r t’u trajtuar sipas ligjit nr. 7/2025.

Kategoritë që përfitojnë nga zbatimi i ligjit janë:

Ata që kanë plotësuar moshën për pension pas hyrjes në fuqi të ligjit;

Persona që ende nuk kanë marrë pension, edhe pse kanë mbushur moshën;

Aplikantë të cilëve u është refuzuar pensioni për mungesë periudhe sigurimi;

Përfitues të pensionit, të cilëve nuk u janë njohur disa vite pune dhe kanë bërë ankim;

Persona që janë në proces gjyqësor për vërtetimin e periudhave të punësimit.

Për të përfituar nga ligji, rregullorja përcakton se aplikantët duhet të dorëzojnë dokumente si:

Certifikata familjare e periudhës përkatëse, që provon vendbanimin; Vërtetim penal, që provon se kërkuesi nuk ka qenë i dënuar për arsye jo-politike gjatë asaj kohe etj.

Çdo kĂ«rkesĂ« pĂ«r njohje tĂ« viteve tĂ« punĂ«s pĂ«r efekt pensioni do tĂ« shqyrtohet nga Instituti i Sigurimeve ShoqĂ«rore sipas procedurave standarde tĂ« pĂ«rfitimit tĂ« pensionit.

PJESË NGA RREGULLORJA

Periudhat e punësimit në ish ndërmarrjet shtetërore

Njihet periudhë e përgjithshme sigurimi, për efekt pensioni në sistemin e sigurimeve shoqërore:

a) koha e punĂ«simit nĂ« institucionet apo nĂ« ish-ndĂ«rmarrjet shtetĂ«rore; i) nga mosha 18 (tetĂ«mbĂ«dhjetĂ«) vjeç, deri mĂ« datĂ« 1.10.1993, datĂ« nĂ« tĂ« cilĂ«n ka hyrĂ« nĂ« fuqi ligji nr. 7703, datĂ« 11.5.1993, “PĂ«r sigurimet shoqĂ«rore nĂ« RepublikĂ«n e ShqipĂ«risĂ«â€; ii) nga data e pĂ«rfundimit tĂ« shkollĂ«s sĂ« lartĂ« deri mĂ« datĂ« 1.10.1993;

b) koha e punĂ«simit nĂ« ish-ndĂ«rmarrjet bujqĂ«sore, nga mosha 18 (tetĂ«mbĂ«dhjetĂ«) vjeç, por jo mĂ« herĂ«t se data e krijimit tĂ« ish-ndĂ«rmarrjes bujqĂ«sore sipas vendimit tĂ« KĂ«shillit tĂ« Ministrave nĂ« zbatim tĂ« pikĂ«s 1, tĂ« nenit 9, tĂ« ligjit nr. 7/2025, deri mĂ« datĂ« 17.10.1992, datĂ« nĂ« tĂ« cilĂ«n ka hyrĂ« nĂ« fuqi vendimi nr. 452, datĂ« 17.10.1992, tĂ« KĂ«shillit tĂ« Ministrave, “PĂ«r ristrukturimin e ndĂ«rmarrjeve bujqĂ«sore”;

c) koha e punĂ«simit nĂ« ish-kooperativat bujqĂ«sore nga mosha 18 (tetĂ«mbĂ«dhjetĂ«) vjeç, por jo mĂ« herĂ«t se viti i krijimit tĂ« kooperativĂ«s bujqĂ«sore, deri mĂ« datĂ« 19.7.1991, datĂ« nĂ« tĂ« cilĂ«n ka hyrĂ« nĂ« fuqi ligji nr. 7501, datĂ« 19.7.1991, “PĂ«r tokĂ«n”.

Kush përfiton

Neni 5

a) personave që iu ka lindur e drejta për pension nga data e hyrjes në fuqi të ligjit nr. 7/2025 e në vazhdim;

b) deri në datën e hyrjes në fuqi të ligjit nr. 7/2025, nuk u është caktuar ende një pension pavarësisht datës së plotësimit të moshës për pension pleqërie apo të kritereve ligjore për pensionet e tjera të administruara nga sigurimet shoqërore;

c) iu është refuzuar kërkesa për caktim pensioni për shkak të mos plotësimit të kriterit ligjor të periudhës minimale të sigurimit, pavarësisht nëse vendimi i Degës së Përfitimeve është apo nuk është shqyrtuar në hallkat e ankimit administrativ sipas nenit 86, të ligjit nr. 7703/1993, të ndryshuar;

ç) iu është caktuar pensioni, por përfituesit i është dërguar vendim/shkresë zyrtare për mos konfirmimin e periudhave të punësimit të deklaruara, objekt i ligjit nr. 7/2025, ndaj të cilit ai (përfituesi), ka bërë ankim dhe praktika në datën e hyrjes në fuqi të këtij ligji është në shqyrtim në KRA, KQA ose kur kërkesa për rishqyrtim bëhet brenda vitit nga data e plotësimit të moshës për pension pleqërie apo të kritereve ligjore për pensionet e tjera të administruara nga sigurimet shoqërore;

d) janë në proces gjyqësor për njohjen/vërtetimin e periudhave të punësimit objekt i ligjit nr. 7/2025.

Si bëhet kërkesa

Neni 6

1. KĂ«rkesa pĂ«r tu trajtuar sipas ligjit nr. 7/2025, realizohet nĂ«pĂ«rmjet kĂ«rkesĂ«s pĂ«r caktim pensioni nĂ« e-Albania, nĂ« shĂ«rbimet “Aplikim pĂ«r pension
.”, duke zgjedhur nĂ« formularin qĂ« shfaqet me pĂ«rdorimin e kĂ«tij shĂ«rbimi elementin pĂ«rkatĂ«s pĂ«r t’u trajtuar me ligjin nr. 7/2025.

2. Administrimi, shqyrtimi, vlerësimi dhe vendimmarrja, lidhur me kërkesën e paraqitur sipas pikës 1, të këtij neni, realizohet sipas të njëjtave rregulla dhe procedura që parashikohen për caktimin, administrimin dhe pagesën e pensioneve në sistemin e sigurimeve shoqërore.

Kriteret dhe dokumentacioni

Neni 7

1. Njohja për efekt pensioni e periudhës së sigurimit sipas ligjit nr. 7/2025, bëhet me kusht që kërkuesi: a) gjatë periudhës objekt i ligjit nr. 7/2025, të mos ketë qenë duke vuajtur dënimin me heqje lirie për arsye jo politike;

b) të ketë qenë me vendbanim në qytet, sipas deklaratës së kërkuesit për njohjen e periudhave të sigurimit në institucione shtetërore apo në ish-ndërmarrjet shtetërore;

c) të ketë qenë me banim në territorin ku ushtronte aktivitetin ndërmarrja bujqësore, sipas vendimit të Këshillit të Ministrave në zbatim të pikës 1, të nenit 9, ligjit nr. 7/2025, sipas deklaratës së kërkuesit për njohjen e periudhave të sigurimit në ish-ndërmarrje bujqësore;

d) të ketë qenë me vendbanim në fshat, sipas deklaratës së kërkuesit për njohjen e periudhave të sigurimit në kooperativë bujqësore.

2. Vërtetimi i vendbanimit për efekt të njohjes së periudhës së punësimit sipas ligjit nr. 7/2025, bëhet më anë të certifikatës familjare të periudhës së kërkuar dhe objekt i këtij ligji, e cila administrohet nëpërmjet sistemeve elektronike nga punonjësit përgjegjës të strukturave të Institutit të Sigurimeve Shoqërore.

3. PĂ«r rastet e periudhave tĂ« kĂ«rkuara nĂ« institucione shtetĂ«rore, siç parashikohet nĂ« shkronjĂ«n “b”, tĂ« pikĂ«s 1, tĂ« nenit 3, tĂ« ligjit nr. 7/2025, kĂ«rkuesi paraqet kopje tĂ« njĂ«suar me origjinalin tĂ« diplomĂ«s sĂ« shkollĂ«s sĂ« lartĂ«.

4. PunonjĂ«sit pĂ«rgjegjĂ«s tĂ« Institutit tĂ« Sigurimeve ShoqĂ«rore, pĂ«r efekt tĂ« njohjes sĂ« periudhave tĂ« sigurimit sipas ligjit nr. 7/2025, nĂ« zbatim tĂ« shkronjĂ«s “b”, tĂ« pikĂ«s 2, tĂ« nenit 3; tĂ« shkronjĂ«s “b”, tĂ« pikĂ«s 2, tĂ« nenit 4 dhe tĂ« shkronjĂ«s “b”, tĂ« pikĂ«s 2, tĂ« nenit 5, tĂ« kĂ«tij ligji, administrojnĂ« edhe vĂ«rtetimin e gjendjes gjyqĂ«sore qĂ« vĂ«rteton se kĂ«rkuesi nuk ka qenĂ« i dĂ«nuar pĂ«r arsye jo politike nĂ« periudhĂ«n e kĂ«rkuar objekt i kĂ«tij ligji.

 

 

 

 

 

 

 

The post Hyn nĂ« fuqi rregullorja; Si bĂ«het aplikimi dhe dokumentacioni pĂ«r vitet e punĂ«s para ‘93 pĂ«r pension appeared first on Revista Monitor.

Ballkani duhet të përshpejtojë transformimin dixhital

10 July 2025 at 14:00

Transformimi dixhital mbetet njĂ« nga objektivat kryesore pĂ«r vendet e Ballkanit PerĂ«ndimor, nĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r t’u afruar mĂ« shumĂ« me Tregun e VetĂ«m Dixhital tĂ« Bashkimit Europian.

Sipas një raporti të fundit të Këshillit të Bashkëpunimit Rajonal (RCC), prioriteti i këtij procesi është përshpejtimi i investimeve në infrastrukturën e internetit me brez të gjerë dhe 5G, forcimi i interoperabilitetit dhe përmirësimi i shërbimeve publike për qytetarët.

Transformimi dixhital shihet si një motor i zhvillimit të qëndrueshëm dhe gjithëpërfshirës në rajon. Përdorimi i teknologjive të reja pritet të thjeshtojë procedurat administrative, të ulë burokracinë dhe të ofrojë qasje më të lehtë për qytetarët dhe bizneset në shërbimet publike online.

Në raport theksohet se përparimi në fusha si përhapja e rrjetit të internetit të shpejtë, rritja e edukimit dixhital, menaxhimi i të dhënave dhe përputhja e legjislacionit me rregulloret e BE-së, janë thelbësore për të nxitur inovacionin dhe për të tërhequr investime në ekonomi.

Disa nga masat konkrete që do të ndërmerren përfshijnë:

  • Koordinimi rajonal pĂ«r zhvillimin e infrastrukturĂ«s dixhitale dhe uljen e mĂ«tejshme tĂ« tarifave tĂ« roaming-ut mes vendeve tĂ« BE-sĂ« dhe Ballkanit PerĂ«ndimor;
  • Nxitja e shĂ«rbimeve publike dixhitale dhe pĂ«rdorimi i teknologjive tĂ« reja si inteligjenca artificiale pĂ«r qeverisje mĂ« efikase;
  • Krijimi i njĂ« dialogu tĂ« rregullt rajonal pĂ«r transformimin dixhital, pĂ«rmes Samitit Dixhital tĂ« Ballkanit PerĂ«ndimor dhe pĂ«rfshirjes sĂ« sektorit privat dhe akademisĂ«;
  • Monitorimi i progresit pĂ«rmes indekseve si DESI (Indeksi i EkonomisĂ« dhe ShoqĂ«risĂ« Dixhitale);
  • Rritja e rezistencĂ«s kibernetike me zgjidhje tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta, shkĂ«mbim pĂ«rvojash dhe bashkĂ«punim nĂ« tĂ« gjitha nivelet e qeverisjes.

Përmes këtyre hapave, Ballkani Perëndimor synon jo vetëm të përmirësojë cilësinë e jetesës për qytetarët dhe të krijojë një forcë punëtore më të kualifikuar, por edhe të afrohet realisht me objektivat strategjikë dixhitalë të Bashkimit Europian.

 

The post Ballkani duhet të përshpejtojë transformimin dixhital appeared first on Revista Monitor.

Çmimet e kafesĂ« rriten pasi Trump kĂ«rcĂ«non me tarifa 50% ndaj Brazilit

10 July 2025 at 13:42

Tarifat ndaj prodhuesit më të madh të kafesë arabica tronditin investitorët në sektor

Kontratat e së ardhmes për kafenë u rritën të enjten, pasi Presidenti amerikan Donald Trump kërcënoi me tarifa 50 % ndaj Brazilit, prodhuesit më të madh të kafesë në botë, duke tronditur industrinë dhe duke rrezikuar rritje çmimesh për konsumatorët amerikanë.

NĂ« njĂ« postim nĂ« rrjetin Truth Social, Trump tha se SHBA do tĂ« vendosĂ« tarifĂ«n e lartĂ« ndaj Brazilit duke nisur nga 1 gushti, duke akuzuar qeverinĂ« braziliane se po sulmon lirinĂ« e shprehjes dhe po organizon njĂ« “gjueti shtrigash” ndaj ish-presidentit tĂ« djathtĂ« Jair Bolsonaro.

Çmimet e kafesĂ« arabica qĂ« tregtohen nĂ« Nju Jork u rritĂ«n mbi 3.5 % tĂ« enjten nĂ« mĂ«ngjes, si reagim ndaj kĂ«rcĂ«nimit tĂ« Trump. Brazili Ă«shtĂ« prodhuesi kryesor nĂ« botĂ« i kafesĂ« arabica, e cila pĂ«rdoret nĂ« pĂ«rzierjet e cilĂ«sisĂ« sĂ« lartĂ«.

Njoftimi po “shkakton tronditje nĂ« gjithĂ« industrinĂ« e kafesĂ«â€, tha njĂ« tregtar. “SHBA Ă«shtĂ« blerĂ«si kryesor i kafesĂ« nga Brazili, ndaj kjo tarifĂ« me siguri do tĂ« ndikojĂ« ndjeshĂ«m nĂ« besimin e tregut.”

Giuseppe Lavazza, president i grupit Lavazza, i markĂ«s sĂ« njohur tĂ« kafesĂ« Lavazza, tha tĂ« mĂ«rkurĂ«n, pĂ«rpara kĂ«rcĂ«nimit tĂ« Trump ndaj Brazilit, se tarifa amerikane 10 % ndaj mallrave nga Bashkimi Europian â€œĂ«shtĂ« e pranueshme”, por tarifat mes SHBA-sĂ« dhe vendeve prodhuese tĂ« kafesĂ« si Brazili dhe Vietnami do tĂ« jenĂ« shumĂ« mĂ« problematike pĂ«r kompanitĂ« e kafesĂ« dhe do tĂ« rrisin çmimet pĂ«r konsumatorĂ«t amerikanĂ«.

“Problemi nuk janĂ« tarifat mes AmerikĂ«s dhe EuropĂ«s. Problemi Ă«shtĂ« kur vendosen tarifa mes SHBA-sĂ« dhe Brazilit, SHBA-sĂ« dhe Vietnamit, SHBA-sĂ« dhe tĂ« gjitha vendeve ku prodhohet kafe,” tha Lavazza. “PĂ«rfundimi i kĂ«saj do tĂ« jetĂ« rritja e kostos sĂ« kafesĂ« nĂ« SHBA. Pra, tregu amerikan bĂ«het mĂ« i shtrenjtĂ« pĂ«r konsumatorĂ«t.”

Çmimet e kafesĂ« arabica dhe robusta kanĂ« qenĂ« tĂ« larta gjatĂ« viteve tĂ« fundit pĂ«r shkak tĂ« tĂ« korrave tĂ« dobĂ«ta nĂ« vendet kryesore prodhuese si Brazili dhe Vietnami, tĂ« cilat kanĂ« ulur furnizimet, ndĂ«rsa spekulatorĂ«t janĂ« dyndur nĂ« treg.

Kontratat e së ardhmes për kafenë robusta në Londër, që shërbejnë si pikë referimi global, arritën një rekord prej gati 5,700 dollarë për ton këtë vit, shumë më lart se mesatarja historike prej 1,700 dollarësh, ndërsa çmimi i kokrrave të kafesë arabica të cilësisë së parë u rrit me 70 % vitin e kaluar, duke arritur në 4.20 dollarë për paund.

Megjithatë, çmimet e kafesë arabica dhe robusta kanë rënë nga kulmi i tyre muajt e fundit, për shkak të shpresave për të korrat më të mira. / FT

The post Çmimet e kafesĂ« rriten pasi Trump kĂ«rcĂ«non me tarifa 50% ndaj Brazilit appeared first on Revista Monitor.

Philip Morris prezanton në Shqipëri IQOS ILUMA i

10 July 2025 at 13:38

Teknologji inteligjente për një përvojë të personalizuar

TiranĂ«, Korrik 2025 – Philip Morris prezantoi zyrtarisht nĂ« tregun shqiptar serinĂ« mĂ« tĂ« re tĂ« pajisjeve inteligjente IQOS ILUMA i, njĂ« hap pĂ«rpara nĂ« teknologjinĂ« e ngrohjes sĂ« duhanit, e krijuar posaçërisht pĂ«r pĂ«rdoruesit e rritur qĂ« kĂ«rkojnĂ« njĂ« pĂ«rvojĂ« tĂ« thjeshtĂ«, tĂ« sigurt dhe tĂ« personalizuar.

IQOS ILUMA i funksionon pĂ«rmes teknologjisĂ« SMARTCORE INDUCTIONℱ – njĂ« sistem i avancuar ngrohjeje pa teh, i cili siguron pĂ«rdorim pa tym dhe pa mbetje duhani. Ky sistem ofron njĂ« pĂ«rvojĂ« mĂ« tĂ« pastĂ«r, mĂ« tĂ« lehtĂ« nĂ« pĂ«rdorim dhe mĂ« tĂ« pĂ«rshtatshme pĂ«r rutinĂ«n e pĂ«rditshme.

Pajisja sjell njĂ« sĂ«rĂ« risish qĂ« e bĂ«jnĂ« pĂ«rdorimin edhe mĂ« tĂ« thjeshtĂ« dhe funksional. Ekrani inteligjent LED tregon nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« qartĂ« nivelin e mbetur tĂ« konsumit, ndĂ«rsa funksioni ‘Pause’ lejon ndalimin e pĂ«rkohshĂ«m tĂ« sesionit deri nĂ« tetĂ« minuta, thjesht pĂ«rmes njĂ« rrĂ«shqitjeje gishti nĂ« ekran, pĂ«r ta rifilluar aty ku Ă«shtĂ« lĂ«nĂ«. NdĂ«rkohĂ«, risia FlexPuff pĂ«rfaqĂ«son njĂ« arritje tĂ« re nĂ« teknologjinĂ« e personalizimit, pasi analizon dhe pĂ«rshtat pĂ«rvojĂ«n e konsumit nĂ« kohĂ« reale, sipas stilit tĂ« pĂ«rdorimit tĂ« secilit individ.

IQOS ILUMA i është projektuar për të përmbushur nevojat e përdoruesve të rritur që vlerësojnë pastërtinë, thjeshtësinë dhe teknologjinë që i përshtatet ritmit të tyre të jetës. Me një ndërfaqe të avancuar, estetikë minimaliste dhe funksionalitete inteligjente, pajisja ofron një nivel të ri personalizimi dhe kontrolli mbi përvojën e konsumit.

Lançimi i IQOS ILUMA i në Shqipëri shënon një tjetër hap të rëndësishëm në angazhimin e Philip Morris drejt një të ardhmeje pa tym, duke zëvendësuar produktet tradicionale të duhanit me alternativa më pak të dëmshme, të mbështetura në inovacion dhe teknologji.

 

The post Philip Morris prezanton në Shqipëri IQOS ILUMA i appeared first on Revista Monitor.

Monitorim i afërt i aktivitetit ekonomik në Bullgari, ndërsa afrohet anëtarësimi në Eurozonë

10 July 2025 at 13:27

Aktiviteti ekonomik në Bullgari duhet të monitorohet nga afër nga qeveria dhe Banka Kombëtare Bullgare (BNB), ndërsa vendi po i afrohet anëtarësimit në Eurozonë, thuhet në një analizë të re të publikuar nga Këshilli Bullgar për Analiza Ekonomike (CEA).

Raporti, me autor Plamen Nenov, krahason dinamikat ekonomike të Sllovenisë dhe Kroacisë, dy vende me karakteristika të ngjashme, pas fillimit të përdorimit të Euros nga secili prej tyre.

Analiza nënvizon mundësinë që Bullgaria të ketë nevojë për një politikë fiskale më të kujdesshme, për të stabilizuar ecurinë e ekonomisë në kushtet e një rritjeje të shpejtë, si dhe për një politikë më agresive makroprudenciale për të kufizuar ritmin e rritjes së kredive. Nëse vendi përballet me presione inflacioniste të ngjashme me ato që u vunë re në Kroaci, do të jenë të nevojshme masa të synuara për shtresat më të varfra të popullsisë, të cilat janë më të ekspozuara ndaj efekteve të mundshme inflacioniste dhe që nuk përfitojnë drejtpërdrejt nga rritja e të ardhurave nga puna, siç janë kryesisht pensionistët, thuhet në raport.

Ekspertët e CEA-së theksojnë më tej se rritja e integrimit financiar, që shoqëron adoptimin e Euros, përfaqëson një mundësi të rëndësishme për zbatimin e politikave që nxisin zhvillimin financiar, si për shembull përmirësimi i tërheqjes së Bursës Bullgare për investitorët vendas dhe të huaj.

NĂ« tĂ« dyja rastet e analizuara, qoftĂ« kur Sllovenia kaloi nĂ« pĂ«rdorimin e Euros, qoftĂ« kur Kroacia e ndoqi vite mĂ« pas, u vu re rritje mĂ« e shpejtĂ« e PBB-sĂ«, punĂ«simit, tĂ« ardhurave nga puna, konsumit dhe investimeve, krahasuar me vendin tjetĂ«r. Kur Sllovenia futi Euron, ekonomia e saj filloi tĂ« rritej mĂ« shpejt se ajo e KroacisĂ«; kur Kroacia e adoptoi monedhĂ«n e pĂ«rbashkĂ«t, nisi t’i afrohej ecurisĂ« ekonomike tĂ« SllovenisĂ«. NĂ« rastin e SllovenisĂ« nuk u vu re asnjĂ« efekt inflacionist, ndĂ«rsa Kroacia pĂ«rjetoi njĂ« rritje tĂ« moderuar tĂ« çmimeve — dukshĂ«m mĂ« tĂ« vogĂ«l sesa rritja reale e tĂ« ardhurave nga puna.

Analiza thekson se këto trende nuk mund të interpretohen si prova të një lidhjeje shkak-pasojë, por tregojnë një drejtim të mundshëm ndikimi dhe, si të tilla, janë të rëndësishme për debatin publik mbi efektet e mundshme ekonomike të hyrjes së Bullgarisë në Eurozonë.

The post Monitorim i afërt i aktivitetit ekonomik në Bullgari, ndërsa afrohet anëtarësimi në Eurozonë appeared first on Revista Monitor.

❌
❌