Nga 1 deri më 3 gusht, në një kodër të gjelbër pranë Prishtinës zhvillohet edicioni i gjashtë i Sunny Hill Festival, një prej ngjarjeve më të rëndësishme muzikore në Evropë që shkon përtej thjesht argëtimit, duke u kthyer në një lëvizje sociale me ndikim të jashtëzakonshëm për Kosovën.
Në qendër të këtij edicioni qëndron rikthimi i Dua Lipës, ylli më i ndritur i Kosovës, e cila performon në vendin e saj si pjesë e “Radical Optimism Tour”, turneu më i suksesshëm i vitit me të ardhura që tejkalojnë 110 milionë dollarë. Kjo është shfaqja e saj e vetme në festivale në Evropë këtë sezon, duke rritur ndjeshëm prestigjin dhe ndikimin e Sunny Hill,raportojnë mediat e huaja, transmeton KultPlus.
Festivali nisi në vitin 2018 me një mision të veçantë: të vendosë Kosovën në hartat digjitale globale, pasi shumë platforma të mëdha për hartografi e kishin shpërfillur ose gabuar shfaqjen e shtetit të ri. Që atëherë, Sunny Hill është bërë një platformë e fuqishme për kauza humanitare dhe sociale, duke financuar ndërtimin e shkollave dhe ndihma për komunitetet e prekura nga fatkeqësitë.
Në vitet e fundit, festivali u kthye edhe në një zë për lëvizjen “Visa Free Kosovo”, duke ndihmuar në heqjen e vizave për qytetarët kosovarë drejt zonës Schengen në fillim të vitit 2024.
Me një park të dedikuar të ndërtuar në fshatin Bernicë dhe një kapacitet prej mbi 100,000 vizitorësh, Sunny Hill Festival sot është krahasuar me ngjarje të mëdha botërore si Coachella, jo vetëm për madhësinë, por edhe për ndikimin ekonomik dhe kulturor në rajon.
Sipas organizatorëve, festivali sjell në Prishtinë rreth 50 milionë euro të ardhura shtesë çdo vit, përmes turizmit dhe shpenzimeve të vizitorëve ndërkombëtarë, duke e kthyer kryeqytetin në një destinacion modern dhe dinamik europian.
Sunny Hill është më shumë se një festival muzikor është një motor i shpresës, zhvillimit dhe afirmimit të Kosovës në skenën botërore./KultPlus.com
Një qytet i lashtë peruan që ishte një qendër e lulëzuar tregtare më shumë se 3,000 vjet më parë është zbuluar nga arkeologët.
Peñico ndodhet në provincën Huaura, në veri të kryeqytetit Lima, sipas Ministrisë së Kulturës, transmeton euronews.
Ekspertët besojnë se Peñico, i themeluar rreth vitit 1800 para Krishtit, shërbeu si një qendër strategjike urbane, duke lidhur komunitetet bregdetare të Luginës Supe me vendbanimet në Andet e larta dhe Amazonën.
Ai u ndërtua 600 metra mbi nivelin e detit ndërsa në njoftim thuhet se në Peñico janë identifikuar rreth 18 struktura, duke përfshirë ndërtesa publike dhe njësi banimi.
Një strukturë e rëndësishme është një ndërtesë monumentale publike, ku arkeologët zbuluan skulptura balte, mjete ceremoniale dhe bori në formë guaskash.
Studiuesit besojnë se Peñico fitoi ndikim pas rënies së Caral, një nga qytetërimet më të vjetra në Amerikë. Vendi, tani i hapur për turizëm, përfshin një qendër moderne interpretimi, zona pritjeje dhe shtigje për ecje nëpër rrënojat e ruajtura.
Hapja vjen përpara festivalit të parë publik Peñico Reymi që do të mbahet të shtunën.
Eventi do të festojë trashëgiminë kulturore të vendit me rituale tradicionale, art dhe një ceremoni për të nderuar perëndeshën Pachamama.
Gazetari me origjinë nga Lecce dhe me një kontribut të jashtëzakonshëm në mediat shqiptare, Carlo Bollino, është vlerësuar në Itali me Çmimin Kombëtar të Gazetarisë “Antonio Maglio” për Karrierën, në edicionin e XIV të këtij çmimi prestigjioz.
Ceremonia u zhvillua në Alezio, nën organizimin e Shoqatës “Maglio” dhe Bashkisë së qytetit, me mbështetjen e Urdhrit të Gazetarëve dhe Federatës Kombëtare të Shtypit. Çmimi i karrierës për Bollinon u dha për kontributin e tij të gjatë dhe të angazhuar në gazetari, si në Itali ashtu edhe në Shqipëri, shkruan KultPlus
Bollino e nisi karrierën në vitet ’80, duke u specializuar në kronikën e zezë dhe krimin e organizuar. Në vitin 1988 botoi librin investigativ “La posta in gioco”, i cili u përshtat edhe në film. Në vitin 1992 u vendos në Tiranë, ku themeloi disa prej mediave më të rëndësishme në vend, si Gazeta Shqiptare, News24, Balkanweb dhe Report TV, si dhe muzeumet Bunk’Art 1 dhe 2, të njohura ndërkombëtarisht.
Në Shqipëri, Bollino është nderuar me “Medaljen e Mirënjohjes” nga Presidenti Bamir Topi për kontributin në zhvillimin e mediave dhe të demokracisë.
Përveç Bollinos, u shpërblyen edhe gazetarë të tjerë italianë për punimet më të mira investiguese të vitit, ndërsa të gjithë fituesve iu dorëzua një stilolaps simbolik i punuar nga artizani i njohur Gerardo Sacco, si simbol i gazetarisë së lirë dhe etike./KultPlus.com
Më 21 prill të vitit 2006, në sheshin Bebelplatz pranë Universitetit “Humboldt” në Berlin, u inaugurua statuja “Der moderne Buchdruck” (në shqip: Shtypja moderne e librit). Me një lartësi prej 12.2 metrash, kjo vepër monumentale u ndërtua për vetëm tri ditë, dhe është bërë një pikë referimi kulturore dhe historike në kryeqytetin gjerman.
Statuja përbëhet nga 17 struktura çeliku, secila duke simbolizuar një libër të hapur. E gjithë struktura peshon rreth 35 tonë. Sipërfaqet e librave mbajnë të skalitura emrat e shkrimtarëve dhe poetëve të njohur gjermanë, duke nderuar trashëgiminë e pasur letrare të vendit, shkruan KultPlus.
Kjo vepër është ndërtuar në nderim të Johannes Gutenberg, shpikësit të shtypshkronjës moderne, i cili rreth vitit 1450 në qytetin Mainz, botoi librin e parë të shtypur në mënyrë masive, Bibla e Gutenbergut. Ky libër u shit në 180 kopje, prej të cilave 48 ekzistojnë ende sot, duke e konsideruar atë si bestsellerin e parë në histori. Në vazhdim e keni listën e shkrimtarëve, sipas renditjes, të përfshirë në këtë statujë:
Günter Grass Hannah Arendt Heinrich Heine Martin Luter Immanuel Kant Anna Seghers Georg Wilhelm Friedrich Hegel Vëllezërit Grimm Karl Marks Heinrich Böll Friedrich Schiller Gotthold Efraim Lessing Hermann Hesse Theodor Fontane Thomas dhe Heinrich Mann Bertolt Brecht Johann Wolfgang von Goethe./KultPlus.com
Ministri në detyrë i Kulturës, Hajrulla Çeku, ka njoftuar për restaurimin e plotë të Shtëpisë së familjes Sylejmani, e cila gjendet në Qendrën Historike të Prishtinës. Kjo shtëpi e ndërtuar në vitin 1880, njihet si një prej ndërtesave më të vjetra dhe më autentike të kryeqytetit.
“Nga shkatërrimi në restaurim të plotë. Shtëpia e familjes Sylejmani në Qendrën Historike të Prishtinës. Përveç vlerës historike, këto shtëpi janë pjesë e identitetit të qytetit dhe pika të rëndësishme për turizmin kulturor”, ka shkruar ministri Çeku në një postim në rrjetet sociale, përcjellë KultPlus.
Sipas tij, ky restaurim është pjesë e përpjekjeve të vazhdueshme të institucioneve për të ruajtur dhe promovuar trashëgiminë kulturore të vendit. Me kthimin e saj në gjendjen origjinale, shtëpia e familjes Sylejmani pritet të shërbejë si një atraksion i ri për vizitorët dhe një qendër simbolike për historinë urbane të Prishtinës.
Kjo ndërtesë tradicionale, me elemente të arkitekturës otomane dhe vendore, ka pasur për dekada me radhë një rëndësi të veçantë në memorien kolektive të banorëve të qytetit.
Ministria e Kulturës ka paralajmëruar se projekte të ngjashme do të vazhdojnë edhe në të ardhmen, me qëllim të mbrojtjes dhe restaurimit të objekteve të tjera me vlerë historike në mbarë vendin./KultPlus.com
Katedralja “Notre Dame” në Paris do të paraqitet në platformë digjitale nga gjiganti amerikan i teknologjisë “Microsoft”, me qëllim zbulimin e çdo detaji të skulpturave të saj gotike.
Projekti pritet të zgjasë të paktën një vit dhe të kushtojë disa milionë dollarë, i tha sot revistës “Le Point”presidenti i “Microsoft-it, Brad Smith.
Duke ndjekur shembullin e projekteve të mëparshme të digjitalizimit, si ai i Bazilikës së Shën Pjetrit në Romë, katedralja do të skanohet me teknologji shumë të avancuar për t’u ruajtur në mënyrë digjitale për brezat e ardhshëm.
Monumenti i famshëm i Parisit rihapi dyert në dhjetor pas një zjarri shkatërrues në prill të vitit 2019 dhe disa viteve restaurimi.
Smith, i cili ndodhet në kryeqytetin francez, gjithashtu njoftoi se rreth 1 500 modele historike të skenografisë nga Opera e Parisit do të digjitalizohen në bashkëpunim me Ministrinë franceze të Kulturës. /KultPlus.com
Në ambientin e fshatit piktoresk Kukaj, mbrëmë u shënua nata përmbyllëse e festivalit Etno Fest, edicionit të XV-të, përcjell KultPlus.
Në edicionin i cili erdhi me moton ‘Identiteti’, mbrëmë u ndanë edhe çmimet në kategori të ndryshme.
Në vijim, KultPlus ua sjell njoftimin e plotë të Etno Fest:
Etno Fest – Edicioni XV
IDENTITETI
Nata e fundit
U nisëm në këmbë drejt vendit ku kishte nisur gjithçka. Rrugicat prej guri, oborret e heshtura dhe muret që ruajnë kujtime, na pritën si të ktheheshim pas shumë vitesh jo si mysafirë, por si bij të shtëpisë.
Fshati Kukaj, dikur i braktisur, sot rreh si një zemër kulturore e gjallë dhe mikpritëse.
Më pas, u futëm në Etno Kompleks, aty ku gurët, druri dhe hija e lisit mbajnë frymën e kohës.
Brenda kompleksit, në kuadër të festivalit shijuam për herë të fundit për këtë edicion ekspozitat, si një tribut për artin bashkëkohor që buron nga rrënja: piktura, vizatime, skulptura, dhe instalacione që flisnin me materialet e dheut, ngjyrat e shpirtit dhe gjuhën e heshtur të kujtesës. Arti ishte bërë një me hapësirën jo si dekor, por si zë.
Në një mbrëmje të mbushur me emocion, u nderuan artistët që i dhanë zë, trup dhe shpirt këtij edicioni. Çmimet u dhanë jo vetëm për mjeshtërinë, por për ndjeshmërinë që ngjalli secili prej tyre në zemrat tona. Ishte një falënderim i heshtur dhe një duartrokitje që zgjati më shumë se tingulli i saj.
Pas dhjetë ditëve të mbushura me emocione, art dhe shpirt tradite, juria profesionale e përbërë nga:
Klara Shehu (profesoreshë e antikës në Sorbonë – Kryetare), Agron Gërguri (dramaturg), Skënder Boshtrakaj (skulptor), Dilaver Kryeziu (koreograf), dhe Albin Kushnini (dramaturg),
ndau me vlerësim të thellë 16 çmime për arritjet më të dalluara artistike të këtij edicioni.
Nga fusha e teatrit:
Aktorja më e mirë: Vefi Redhi – për interpretimin e saj në shfaqjen “Engjëjt”,
Aktori më i mirë: Mentor Zymberaj – për interpretimin e tij në shfaqjen “Arka”,
Skenografia më e mirë: Bekim Korça – për punën skenike në shfaqjen “Jam unë ajo”,
Regjia më e mirë: Naser Shatrolli – për regjinë e shfaqjes “Engjëjt”,
Shfaqja më e mirë: “Sarakasi Trust” – shfaqje e dance teatrit, Kenia.
Nga fusha e etnokulturës:
Vallëtarja më e mirë: Viola Aqifi – SH.K.A. “Jahi Hasani”, Gostivar,
Vallëtari më i mirë: Sako Murati – SH.K.A. “Vaçe Zela”, Lushnje,
Këngëtarja më e mirë: Ceylan Taci,
Këngëtari më i mirë: Servet Jeshili – SH.K.A. “Vaçe Zela”, Lushnje,
Instrumentisti më i mirë: Leonard Cakolli,
Kostumografia më e mirë: Mercedes Pereira,
Etnokoreografia më e mirë: Ansambli “Dibra e madhe”,
Etnoansambli më i mirë: SH.K.A. “Jahi Hasani” – Gostivar,
Etnoperformanca më e mirë: “Dialog me traditën”.
Çmimet speciale:
Çmimi special i Etno Festit: Liburn Jupolli Ensemble,
Çmimi i karrierës: Drita Krasniqi.
Defatorët nga Gjakova, Shpejtim Smaqi dhe Besnik Qeli, të shoqëruar nga mjeshtri i ritmit Leonard Cakolli në bateri, u ngjitën përsëri në skenë si një forcë natyrore që zgjon dheun dhe zemrat.
Me çdo goditje, me çdo valë drite që lëshonin krahët e defit, ata sollën jo vetëm muzikë, por një histori të lashtë që pulson në damarët e kohës. Ritmi i tyre ishte një thirrje e zjarrtë, një përqafim i traditës dhe i së tashmes, që i bëri veshët të tundeshin dhe shpirtin të kërcente.
Në tingujt e tyre ndjeje se një energji e papërshkrueshme fluturonte në ajër, duke lidhur çdo dëgjues me rrënjët e thella dhe me ëndrrat e reja.
Leonard Cakolli në bateri dha zemrën e rrahjes së gjallë, që mbështeti dhe ngjalli frymën e defatorëve, duke krijuar kështu një urë mes të kaluarës dhe të ardhmes. Ishte një performancë që la mbresa, një festë e ritmit që do të mbahet gjatë në kujtesën e të gjithëve.
Pastaj… për të mbyllur natën, zëri i Edonës u ngjit butë mbi qiellin e Kukajt.
I kthjellët, i ngrohtë, i ngjashëm me ajrin e freskët të mbrëmjes, atë ajër që mban brenda vetes kujtime, zëra të vjetër dhe fryma që nuk janë shuar kurrë.
Ajo nuk këndoi për të ndalur asgjë. Përkundrazi, këndoi që ritmi të mbetej gjallë, si një rrymë e brendshme që pulson edhe kur gjithçka hesht.
Zëri i saj përhapej ngadalë, si një dritë që zbret mbi fytyrat tona, si një frymë që përqafon njerëzit me tokën, me vendin, me kujtesën.
E bukur në theksin vokal të saj, e gjallë në çdo fjalë, Edona solli një energji që nuk shteron por veç rritet.
Rritet në heshtje, në thellësi, si gjithçka që lind nga rrënja, nga dhimbja, nga dashuria e paemër që na lidh me njëri-tjetrin.
Dhe pasi Edona përfundoi koncertin, dritat u fikën, skena heshti, por shpirti i tregimit po fluturon me qylymin e gjyshes, për t’u kthyer kur të ndizen dritat sërish vitin tjetër. Deri atëherë… mirëmbetshi, publik i dashur!
Nga Albin Kushnini Fotografitë nga Adi Beqiri./ KultPlus.com
Ku kam me qenë i këputun nga mundi i vjetve të rrëpita sa ‘i shkamb, mos të vijë keq ty, Taze, për mue të shtrimë mbi drrasat e vdekjes, kingj i gatuem për flije. Leni plakat të qajnë mbi mue at ditë për njerzit e vet, vdekë qysh kur.
Edhe një amanet, moj grue: kur vdiq im atë, premë dy qe me ngimun të unshmit e thneglat e lamit me grimca buke. Por unë do të vdes mes njerzve gjithmonë të ngishëm, prandej ndër drekët e mija qitni vetëm kafe të idhta. / KultPlus.com
Kur Ernest Hemingway ka qenë në moshë të re, ka vënë një bast me shoqërinë e kolegët shkrimtarë, ku ka deklaruar se si ai mundet të shkruaj tregim me gjashtë fjalë, shkruan KultPlus.
“Në shitje, Këpucë për bebe, t’pambathura”, është tërësia e asaj që është përshkruar si një roman me gjashtë fjalë, duke e bërë atë një shembull ekstrem të asaj që quhet fantazi e shpejtë ose imagjinatë papritur.
Ernest Hemingway ka qenë një novelist amerikan, që ka shkruar storie të shkurtra. Hemingway njihet si një nga figurat më të shquara të viteve 1920 dhe 1950, ndërsa në vitin 1954 fitoi Çmimin Nobel për Letërsi. Ai ka publikuar shtatë romane, në mesin e tyre edhe romanin “Plaku dhe Deti”. I konsideruar nga shumëkush si strehë e brezit të humbur, Hemingway vazhdon të mbetet shkrimtari më i shquar amerikan. Proza e tij e gjallë shquhet për nga thjeshtësia mahnitëse, dialogu i thjeshtë plotë jetë. Personazhet kryesore të Hemingway janë gjithnjë luftëtarë të paepur, me dinjitet krenar, toreador, përballë gjendjes së nderë që po përjetonte padrejtësisht brezi i humbur, brez në kurrizin e të cilit rëndoi më së shumti Lufta e Parë Botërore./ KultPlus.com
Sot, në ambientet e Barabar Centre, u bë promovimi i librit “Meet the Balkans – An illustration guide to social life”, i autores Lida Berisha, një libër ky që vjen si një satirë e lehtë e karakteristikave të ballkanasve, duke përfshirë pikëvështrime të ndryshme të jetesës së tyre, shkruan KultPlus.
Botuar nga Shtëpia Botuese “Rea”, “Meet the Balkans” është një libër ilustrativ që, me stilin minimalist të Berishës, sjell një kolazh të zakoneve, sjelljeve dhe momenteve të zakonshme ballkanike – ato që shpeshherë janë njëkohësisht qesharake dhe prekëse. Me humor të hollë dhe vëzhgime të mprehta, autorja na fton të reflektojmë mbi vetveten dhe mbi atë çka na bën “ballkanas”.
Në një mbrëmje që kishte mbledhur shumë dashamirë të librit por edhe të tërhequr nga tematika e librit, ky promovim filloi me një video ilustruese që tregonte procesin e krijimit të librit por edhe në përgjithësi atë çka ky libër trajton.
Në këtë promovim, e para, fjalën e mori Rozafa Bashota nga Shtëpia Botuese ‘Rea’, e cila përveç që foli për librin, rrëfeu edhe përvojën me vetë autoren e tij.
“‘Meet the Balkans’ një libër që flet për ne, qesh me ne dhe na kujton se pse Ballkani është kaq unik. Me Lidën ka qenë kënaqësi bashkëpunimi prej ditës së parë, e ka një mënyrë shumë unike se si e sheh botën dhe këtë e ndjen në çdo faqe të librit të saj. Ajo vjen me ide të guximshme dhe me një përkushtim të rrallë ndaj detajeve, edhe artistike edhe njerëzore. Ky libër është krejtësisht Lida, i sinqertë, i veçantë në mënyrën më të mirë të mundhsme dhe shumë ballkanik”, u shpreh Bashota në fjalimin e saj.
Më pas, fjalën e mori shkrimtari, poeti dhe profesori universitar, Sali Bashota, i cili u shpreh se autorja Lida Berisha, ka arritur me një mjeshtëri të paraqesë kulturën e Ballkanit, duke kombinuar me ilustrime e fotografi.
“Gjatë leximit të këtij libri, unë mendoj se është një libër i veçantë, i botuar në Kosovë, edhe për nga tematika edhe për nga ana vizuale, mënyra e kombinimit të ideve, të motiveve, temave, subjekteve të ndryshme, që natyrisht kanë secila në vete nga një porosi. Lida ka arritur me një mjeshtëri stili, gjuhe e figuracioni të paraqesë pjesën kreative të jetës sociale në përgjithësi në Ballkan, duke përfshirë doke, zakone dhe adete, por edhe duke sjellë një imazh ku kombinohet fjala, tingulli dhe fotografia, ilustrimi. Nga ana letrare, është ajo ndjeshmëria e vetë autorit me fenomenet estetike me fenomenet sociale dhe jetësore, e që është një karakteristikë e veçantë të cilën Lida e posedon jo vetëm një pikëvështrim nga sociale e psikologjike por natyrisht unë e kam parë se ka ambicie edhe në stilin letrar, që i përket letërsisë”, u theksoi Bashota, teksa më tutje sugjeroi që ky libër të lexohet nga të gjitha gjeneratat.
I pranishëm në këtë promovim ishte edhe sociologu dhe poeti Agon Rexhepi. Ai theksoi se autorja ka arritur të shkruajë një libër me të cilin vë theksin tek të metat e Ballkanit, mirëpo në një formë në të cilën askush nuk ndjehet i ofenduar.
“Mendoj që identiteti ballkanik është goxha kompleks, është një lloj simbioze në mes të ndjenjës së patriotizmit që ndonjëherë kalon në nacionalizëm dhe në një lloj ndjenje të inferioritetit, një ndjenjë që ti aq sa e do vendin tënd aq edhe ndjehesh inferior në raport me të tjerët. Konsideroj që është goxha problematike ta gjesh një gjuhë që e portretizon nga një prespektivë antropologjike këtë çështje, por pa e ofenduar asnjërën palë. Është diçka shumë e zgjuar nga ana e autores, një kontribut shumë i vyeshëm se si ka ditur t’i shkrijë fjalët që i ka treguar në njëfarë forme një të zezë të Ballkanit, pa i bërë të ndjehen keq dhe pa ua aktivizuar ata mekanizmat mbrojtës”, tha Rexhepi.
E krejt në fund, fjalën e mori vetë autorja Lida Berisha, e cila fillimisht falënderoi të gjithë të pranishmit dhe më tutje dha më shumë informacione se si filloi shkrimi i këtij libri.
“Unë jam vëzhguese e Ballkanit për 34 vite. Mua më pëlqen të vëzhgoj, të observoj, të shoh kulturat dhe sidomos kur distancohesh prej vendit, i sheh edhe më mirë edhe mangësitë edhe të mirat, por pastaj ndonjëherë përzihen edhe nostalgjia edhe melankolia që e ke për vendin, kështu që jam munduar të jem sa më reale pa ndonjë ndjenjë të përzier. Kam pasur kohë të reflektoj dhe të jem sa më e sinqertë, pa ndonjë gjë që dikush mund ta marrë si të keqe, si kritikë”, tha Berisha, e cila në vazhdim shtoi se ky libër është vetëm një satirë e lehtë për Ballkanin, por pa dashur të ofendojë askënd.
E për fund, të pranishmit patën mundësi të jenë edhe pjesë e një ekspozite, kur u ilustruan disa nga karakteristikat që e mbizotërojnë shumicën e jetesës së ballkanasve./KultPlus.com
Regjistrimet e marra në vitet e fundit të jetës së Albert Einstein po botohen si libër, rreth 20 vjet pasi u zbuluan, si transkriptime të bisedave telefonike që fizikanti i zhvilloi midis viteve 1953 dhe 1955, njoftoi sot shtëpia botuese “Heyne Verlag”.
Regjistrimet janë bërë nga Johanna Fantova, e cila konsiderohet si mikesha e ngushtë e Einstein-it. Ato përshkruajnë ngjarjet nga një vit e gjysmë para vdekjes së shkencëtarit në moshën 76-vjeçare.
Einstein (1879-1955), i cili u arratis nga Gjermania naziste drejt Shteteve të Bashkuara të Amerikës në vitin 1933, thuhet se i ndante momentet e tij në mërgim me Fantovën përmes telefonit. Fantova, e cila e kishte takuar fillimisht në Gjermani dhe më pas ishte shpërngulur edhe ajo në SHBA, i ka transkriptuar bisedat me miratimin e tij, sipas botuesit.
Manuskripti 62-faqësh në gjuhën gjermane u zbulua rastësisht në vitin 2004 në bibliotekën “Firestone “të Universitetit Princeton, ku Fantova punonte si kuratore. Materialet kishin qëndruar të paarkivuara për një kohë të gjatë.
Tani, këto shënime ditari do të botohen për herë të parë në një edicion të komentuar me zbulime shtesë më 24 shtator. Titulli i librit nga Peter von Becker është: “Jam një magnet për të gjithë maniakët. transkriptet e Einsteinit, jeta e tij, dashuria e fundit, trashëgimia e tij”.
Në këtë ditar, Einsteini, I cili revolucionarizoi fizikën me “Teorinë e Relativitetit “ ndan mendimet e tij për politikën, shkencën, jetën e përditshme dhe dashurinë./KultPlus.com
Një mozaik dymijëvjeçar, i cili ishte vjedhur nga një oficer nazist, është kthyer në Itali më shumë se 80 vjet pas përfundimit të Luftës së Dytë Botërore.
Mozaiku do të vendoset në një ekspozitë në qytetin antik të Pompeit, pranë Napolit, i cili u mbulua nga hiri vullkanik në vitin 79 pas Krishtit, pas shpërthimit të Vezuvit, bëri të ditur drejtori i zonës arkeologjike, Gabriel Zuchtriegel.
“Çdo artefakt i vjedhur që kthehet është si një plagë që shërohet”, u shpreh Zuchtriegel.
Mozaiku i punuar me imtësi paraqet një burrë dhe një grua me veshje romake në një pozë intime në një dhomë gjumi.
Sipas muzeut, mozaiku ka të ngjarë të vijë nga rajoni rreth vullkanit Vezuv dhe mund të ketë zbukuruar dikur dyshemenë e një dhome gjumi. Mendohet se punimi është krijuar në shekullin I para ose pas Krishtit.
Sipas forcës së karabinierëve për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore, mozaiku ka përfunduar në mënyrë të paligjshme në zotërim të një anëtari të Wehrmacht-it gjatë pushtimit gjerman të Italisë.
Mozaiku u rikthye në Itali në shtator përmes konsullatës së Përgjithshme italiane në qytetin gjerman jugperëndimor të Shtutgartit.
Pas armëpushimit mes Italisë dhe forcave aleatëve në shtator 1943, Wehrmacht-i gjerman pushtoi pjesë të mëdha të vendit. Ky pushtim 20-mujor u shënua nga dhuna, ndërsa një numër i madh veprash arti dhe objektesh kulturore u zhdukën nga koleksionet publike apo vendet arkeologjike./KultPlus.com
Mbramja asht larg e ti je atje mbi kodër të blerueme ku gurzit që bashin zhurmë i përpiu dheu.
Ti je atje me të bijën e heshtjes e me shoqe tjera e mendon për mue. Unë jam në detin e tingujve e ndër gjujt e mij ndieva peshen e tramit tue u ndalue me turr.
Mandej i lëshova vendin një të vjetri e mes tallazit të krahve thashë: mbramja ashtë larg e ti andej lumit.
Heshtja prek qiellin me dorë E ti atje mbi kodër të blerueme njeh gjurmët e diellit npër qiell. / KultPlus.com
Aktori komedian Robin Williams lindi më 21 korrik të vitit 1951, dhe vdiq në moshën 63-vjeçare më 11 gusht të vitit 2014. Ai vdiq në shtëpinë e tij në Kalifornia, pasi vuante nga sëmundja e Parkinsonit dhe depresioni i rëndë.
Disa nga rolet dhe filmat që ai mori pjesë janë: Mork në ‘Mork and Mindy’, Xhenin në ‘Aladdin’, Daniel Hillard në ‘Znj. Doubtfire, John Keating në ‘Dead Poets Society’ Sean Maguire në ‘Good Will Hunting’ dhe shumë e shumë të tjerë.
Me rolet e tij ikonike ai ishte fitues i pesë çmimeve Grammy, katër Golden Globes, dy Emmy dhe një Oscar. / KultPlus.com
Një ndër autorët shqiptarë, i cili për fat të keq nuk vlerësohet aq sa duhet, është Petro Marko i cili një herë e një kohë, takohej me laureatin e çmimit Nobel për Letërsi, shkrimtarin e madh Ernest Hemingway.
Në artikullin “Shkrimtari, që do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…”, marrë nga parathënia e librit “Për kë bie këmbana”, botim i shtëpisë botuese “Ombra GVG”, Petro Marko shkruan:
“…U njoha me Heminguejin në Valencia, në Kongresin e Shkrimtarëve më të shquar të botës, si: Pablo Neruda, Nikolas Giljen, Andre Marlo, Nekse, Ana Serges, Luvdig Ren, Aleksej Tolstoj, Rafael Alberti, Atonia Maçado e të tjerë. Ky dukej më i gjalli. Unë për herë të parë i shikoja dhe u dëgjoja emrin këtyre kolosëve të letërsisë bashkëkohore, të cilët, me mendimet dhe shkrimet e tyre, i dhanë një hapësirë më humane, më internacionale dhe socialiste letërsisë dhe artit botëror.
Isha kureshtar për këtë njeri, trupmadh dhe të ngarkuar me kamera (se xhironte filma për zhurnalet e kinemave të botës dhe i shiste për t’i ardhur në ndihmë Republikës), të ngarkuar me bomba, me dylbi, me pistoleta, aq sa një shkrimtar tjetër i njohur i tha:
– Si shumë t’i rëndojnë supet hekurat që mban!
– Më shumë mi rëndojnë mendimet se hekurat, – iu përgjigj Ernest Heminguej.
Kur lexova romanin e tij u mahnita, prandaj nisa dhe unë të shkruaja romanin ‘Hasta la vista’. Kur u botua, i dërgova edhe atij një kopje, ku i shkruajta: ‘I frymëzuar thellë dhe i nxitur nga romani juaj ‘Për kë bie këmbana’, kushtuar vullnetarëve amerikanë, që ranë në Spanjë, unë shkrova këtë roman modest, kushtuar shqiptarëve që ranë në Spanjë’.
Pas dy a tre muajsh, mora një kartë postale. E hapa dhe lexova këto fjalë të Heminguejit, shkruar në gjuhën spanjolle: ‘I dashur Pedro, mora romanin tuaj dhe ju falenderoj. Mjerisht, unë nuk e lexoj dot, se nuk e di gjuhën tuaj. Vetëm për një gjë jam i sigurt: shkrimtari, që e do njeriun dhe vdes për të, shkruan mirë…’”. /KultPlus.com
Kalaja e Gjon Boçarit në Tragjas, Vlorë, Monument Kulture i Kategorisë së Parë do t’i nënshtrohet ndërhyrjeve restauruese dhe konservuese.
Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore bëri të ditur sot se kjo ndërhyrje do të realizohet për shkak të gjendjes së dëmtuar në disa segmente të kalasë.
“Kalaja e Gjon Boçarit do t’i nënshtrohet ndërhyrjeve restauruese dhe konservuese, për të ruajtur dhe valorizuar trashëgiminë e saj të çmuar”, theksoi IKTK në një postim në rrjetet sociale.
Kjo kala ka rëndësi të veçantë historike dhe arkitektonike.
E ndërtuar në shekullin XVI dhe e zgjeruar në shekullin XVII, kjo kala përfaqëson një shembull tipik të arkitekturës mbrojtëse të periudhës.
Ka një planimetri katërkëndëshe kënddrejtë (30 x 18 m), me dy kulla poligonale në qoshet veriore dhe lindore, të cilat kanë shërbyer për mbrojtje dhe vrojtim.
Lartësia e mureve, deri në shtegun e rojes, arrin 4 m, ndërsa parapeti i ruajtur vetëm si gjurmë, kishte një gjerësi prej 0,54 m. Në shtegun e rojës të çonin dy palë shkallë të ndërtuara brenda trashësisë së mureve veriperëndimore dhe juglindore. Kullat janë krejtësisht të hapura nga ana e brendshme e fortifikimit, duke qenë kështu më tepër një vazhdim i mureve rrethuese./KultPlus.com
Me rastin e përvjetorit të lindjes së një prej figurave më të shquara të letërsisë dhe albanologjisë shqiptare, Martin Camajt, kryeredaktor i revistës së njohur “Shejzat”, i cili la pas një trashëgimi të pasur në fushën e letrave shqipe, organizohet një ekspozitë e veçantë në shenjë nderimi dhe kujtimi.
Biblioteka Kombëtare e Kosovës, në koleksionet e saj, ruan disa nga botimet e tij në fushën e poezisë, romanit, dramës dhe studimeve gjuhësore, të cilat përbëjnë thesare të çmuara për kulturën dhe albanologjinë shqiptare.
Veprat e Martin Camajt janë ura lidhëse ndërmjet kulturës shqiptare dhe asaj botërore, duke e ngritur dhe lartësuar gjuhën shqipe, kulturën dhe historinë e popullit shqiptar në arenën ndërkombëtare./KultPlus.com
A thua është dita jote e fundit në spital do t’i biem deri në fund a thua edhe kësaj dite të lodhur në orën e familjes.
Nuk të kam sharë as nuk të kam rënë kurrë vetëm të kam thënë; Ai në hapsirë atje larg jam Unë.
Në jetë, në art vrasësit më të mëdhenj janë frikacakët. Mjeshtëria e tyre; gjuajtja në gabime, dhelpëria.
Ti mëso të duash vogëlush. Ti mëso të ecësh me këmbët e tua mbi të keqen mbi të mirën, mendo me kokën tënde kurrë mos pështyj në dashuri, as në pleh; Mallkim i fisit. Shkolla jote antike; të dish të çelësh derën e shtëpisë Në çdo kohë, Të dish të thuash fjalën kur duhet thënë. Urrejtja është më e rëndë se vrasja.
Me ditë me shikon nga krevati i vjetër; spitali tepër i vogël për dhimbjet e tua për shtatë plagët e tua për ditët, për netët e tua plot klithje.
spitali tepër i vogël i vogël tepër spitali nën te Danubi i thellë e i kaltër. A thua tërë jetën do të na vijë era jod sëmundje, murtajë do pështyjmë gjak e vrer, a thua tërë jetën t’i dezinfektojmë plaçkat, ëndrrat, fjalët. A thua edhe këtë ditë do ta kalojmë në spital. Të shikoj; në syrin tënd flaka, etja, qielli, Në syrin tënd asnjë dredhi, asnjë mllef pastërtia e syrit tënd më ka përpirë të tërin. Në fund të syrit tënd hap fatin tim të kobshëm. Ai nuk jam Unë Ai nuk je TI Kush jam, kush je? Syri yt mbyllet, dhe frëngjia në Kullë. Poezia më e bukur ende s’është shkruar as do të shkruhet përderisa zhytësit ende jetojnë Vogëlushi im, thellësia mashtron, vetëm largon nga e vërteta dhe çdo fund është tragjik. Po ç’ka aty poshtë në materie Miu i Bardhë, antimateria.
Do të vijë koha kur do të më hapësh si një libër të vjetër psalmesh kur do të mësoj të ecësh nëpër pluhurin tim por koha ecën shpeshherë në shpinë të breshkës.
A thua na u sosën fjalët, këngët, na mundi ëndrra, udha, a thua edhe kjo ditë po na lë me shpirt ndër dhëmbë.
Ti je më i madh, vogëlush, më i fortë se ky spital për inat këtë ditë ta sosim deri në fund. Lum Lumi./ KultPlus.com
Një dritë e re po bie mbi Bibliotekën Kombëtare të Kosovës “Pjetër Bogdani”, përmes objektivit të ekipit të Koordinacija.hr, një grup i njohur kroat, që prej vitesh dokumenton arkitekturën moderne në hapësirën ballkanike.
Këtë herë, vëmendja e tyre është përqendruar tek një nga ndërtimet më ikonike dhe të diskutueshme të rajonit: biblioteka kombëtare, e ndërtuar mbi vizionin e arkitektit kroat Andrija Mutnjaković.
Gjatë qëndrimit të tyre në Prishtinë, ekipi realizoi xhirime të detajuara brenda dhe jashtë ambientit të bibliotekës, duke u fokusuar në formën e saj unike, strukturat kubike të mbuluara me kupola dhe rrjetën metalike që e bën këtë ndërtesë të pazakontë në çdo këndvështrim. Ky dokumentar do të transmetohet në HRT2, kanalin e dytë të televizionit publik kroat, dhe synon të sjellë për publikun më të gjerë një rrëfim mbi arkitekturën si pasqyrë e kohës, vizionit dhe shpirtit të një kombi, përcjellë KultPlus.
Biblioteka Kombëtare e Kosovës, më shumë se një strukturë fizike, është simbol i dijes, qëndresës dhe identitetit kulturor. Që prej kur u ndërtua, ajo vazhdon të ngjallë debate për stilin e saj arkitektonik, por pa dyshim mbetet një pikë referimi në peizazhin urban dhe shpirtëror të Prishtinës.
Ky dokumentar vjen si një homazh jo vetëm për veprën e Mutnjakovićit, por edhe për vetë bibliotekën, që përmes arkitekturës së saj përçon një ndjesi të fortë të ndërthurjes midis së shkuarës dhe së ardhmes, një monument i gjallë që ruan zërin e librave, por edhe zërin e kohës./KultPlus.com
Një nga yjet më të mëdhenj të muzikës pop, Dua Lipa, ka shijuar një darkë të veçantë në restorantin e njohur “Cicciotto a Marechiaro” në Napoli.
Këngëtarja shqiptare, me mbi 87 milionë ndjekës në rrjetet sociale zgjodhi restorantin e drejtuar nga Vincenzo dhe Gianluca Capuano për darkën e saj napolitane, e cila rezultoi të ishte një përvojë e paharrueshme si për të, ashtu edhe për mikpritësit.
Menuja përfshinte një meze me karkaleca deti dhe scampi të freskët, pasta paccheri me karavidhe dhe një gotë të mirë vere Fiano. E përkëdhelur nga vetë Vincenzo Capuano, Dua Lipa shijoi gjithçka me finesë dhe vëmendje për detajet.
Sipas burimeve, ajo mbërriti me avion privat në aeroportin e Foggias, për të vijuar më pas me helikopter drejt Napolit, përpara se të nisej për në Capri, përcjellë KultPlus.
“Ishte një ndjesi e mrekullueshme të shihja Dua Lipën në restorantin tim,” u shpreh Vincenzo Capuano, duke përshkruar emocionet e tij gjatë vizitës së këngëtares. “Ajo mori tartar me ton dhe kalamar të skuqur. Donte karkaleca deti të gjallë dhe e dinte ndryshimin mes atyre sicilianë dhe kalabrezë. Unë dua ato vjollcë. Linguine me scampi për pjatën e parë,” – vazhdoi ai.
Capuano shpjegoi se nuk ishte njoftuar për identitetin e mysafires së veçantë përpara ardhjes së saj.
“Na telefonuan, por nuk thanë për kë ishte rezervimi. Kur e pashë të ulur në tavolinë, nuk mund t’u besoja syve të mi. Ishte një emocion i madh dhe i sinqertë.”
Vizita e Duas mbetet një vizitë e shkurtër, por mbresëlënëse, që i shton një tjetër moment të paharruar historisë së restorantit legjendar napolitan./rtl102.5/KultPlus.com
Login
