❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Yesterday — 15 August 2025Main stream

Si është organizuar takimi mes Trump dhe Putin në Alaskë

By: el da
15 August 2025 at 14:57

Vetëm dy përkthyes do të jenë dëshmitarë të asaj që do të bisedojnë presidenti amerikan Donald Trump dhe homologu rus Vladimir Putin në takimin për të ardhmen e Ukrainës, që zhvillohet sot në Anchorage, Alaska. Ja çfarë duhet ditur mbi samitin e 15 gushtit.

Logjistika dhe delegacionet

I organizuar me nxitim në bazën ushtarake Elmendorf-Richardson, disa kilometra larg Anchorage, samiti nis me takim një ballë për ballë mes dy liderëve, i caktuar për në orën 11 sipas orës lokale (21:00), sipas një njoftimi të Shtëpisë së Bardhë. Më pas do të vijojë një mëngjes pune dhe në fund bisedime që përfshijnë delegacionet në formatin me pesë persona. Delegacioni amerikan përbëhet nga Zëvendëspresidenti J.D. Vance, sekretari i Shtetit Marco Rubio, shefi i Pentagonit Pete Hegseth, i dërguari i posaçëm për bisedimet e paqes Steve Witkoff dhe ai për Ukrainën Keith Kellogg. Në atë rus janë ministri i Jashtëm Sergej Lavrov, ai i Mbrojtjes Andrei Belousov, ai i Financave Anton Siluanov, ish-ambasadori rus në SHBA dhe këshilltari i Kremlinit për politikën e jashtme Yuri Ushakov, së bashku me drejtuesin e Fondit Rus për Investime të Drejtpërdrejta Kirill Dmitriev. Mungesa më e madhe është presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky.

Lufta në Ukrainë

NĂ« qendĂ«r janĂ« termat e pĂ«rgjithshĂ«m tĂ« njĂ« armĂ«pushimi, si parakusht e njĂ« marrĂ«veshjeje tĂ« mundshme paqeje nĂ« UkrainĂ«. Trump ka siguruar aleatĂ«t evropianĂ« se nuk do tĂ« prekĂ« çështjen e shkĂ«mbimit tĂ« territoreve, sepse “vetĂ«m Rusia dhe Ukraina mund tĂ« arrijnĂ« marrĂ«veshjen pĂ«rfundimtare”. Ai shpreson megjithatĂ« tĂ« krijojĂ« kushtet pĂ«r njĂ« takim trepalĂ«sh sa mĂ« shpejt. ShtĂ«pia e BardhĂ« po kĂ«rkon tashmĂ« vendndodhjen e duhur, duke marrĂ« nĂ« konsideratĂ« edhe “tĂ« qĂ«ndrohet nĂ« Alaska: do tĂ« ishte mĂ« komode”. Putin, nga ana e tij, nuk duket se ka ndryshuar kĂ«rkesat: kĂ«rkon territore ukrainase dhe angazhimin pĂ«r ta pĂ«rjashtuar nga NATO. NĂ« tĂ« kaluarĂ«n, propozime tĂ« ngjashme janĂ« refuzuar.

Çështjet dhe zgjidhjet e mundshme

NĂ« lojĂ« janĂ« 5 rajone: Krimea, e kaluar UkrainĂ«s brenda BRSS nga Nikita Hrushovi nĂ« vitin 1954 dhe e rianneksuar nga Kremlini nĂ« vitin 2014; i gjithĂ« territori i rajoneve rusishtfolĂ«se tĂ« Donbass-it – Lugansk dhe Donetsk – sot tĂ« kontrolluara nĂ« pjesĂ«n mĂ« tĂ« madhe nga Moska; Kherson dhe Zaporizhzhia, tĂ« pushtuara pjesĂ«risht. Dy modelet e referencĂ«s pĂ«r tĂ« pĂ«rcaktuar njĂ« vijĂ« armĂ«pushimi janĂ« ai i KoresĂ« dhe ai i Bregut PerĂ«ndimor. I pari, i mbĂ«shtetur nga i dĂ«rguari amerikan Kellogg, konsiston nĂ« ngrirjen e vijĂ«s sĂ« frontit: duke vendosur njĂ« kufi si ai jozyrtar qĂ« ndan KorenĂ« e Veriut dhe atĂ« tĂ« Jugut, me njĂ« zonĂ« tĂ« demilitarizuar nĂ« mes. I dyti evokon pushtimin ushtarak izraelit nĂ« Bregun PerĂ«ndimor dhe do tĂ« lejonte shmangien e ndalimeve tĂ« kushtetutĂ«s ukrainase pĂ«r tĂ« mos dhĂ«nĂ« territore pa njĂ« referendum.

Frikërat

Qendra ukrainase kundĂ«r dezinformimit druhet se Putini ka pĂ«rgatitur material pseudo-historik pĂ«r t’ia paraqitur Trumpit: harta gjeografike pĂ«r ta bindur se Ukraina Ă«shtĂ« njĂ« “shtet artificial”. EkspertĂ«t gjithashtu vĂ«nĂ« nĂ« dukje se nĂ« delegacionin amerikan nuk ka asnjĂ« njohĂ«s tĂ« RusisĂ«, pasi Trump ka preferuar tĂ« rrethohet me besnikĂ« nĂ« vend tĂ« profesionistĂ«ve. Trump ka vĂ«nĂ« tashmĂ« duart pĂ«rpara sa i pĂ«rket rezultateve tĂ« mundshme: “Ka 25 pĂ«r qind mundĂ«si pĂ«r njĂ« dĂ«shtim”.

Agjenda ekonomike

Uashingtoni nuk ka komentuar mbi zĂ«rat se mund t’i ofrojĂ« Putinit qasje nĂ« mineralet dhe tokat e rralla tĂ« AlaskĂ«s nĂ« kĂ«mbim tĂ« armĂ«pushimit. E sigurt Ă«shtĂ« se Moska synon tĂ« ringjallĂ« marrĂ«dhĂ«niet ekonomike dhe tregtare me Shtetet e Bashkuara. Do tĂ« diskutohet pra edhe pĂ«r lehtĂ«simin e sanksioneve, bashkĂ«punimin dhe madje pĂ«r hedhjen e bazave pĂ«r njĂ« kontroll tĂ« ri tĂ« armĂ«ve bĂ«rthamore strategjike “pĂ«r t’u diskutuar nĂ« njĂ« takim tĂ« ardhshĂ«m”.

Rezultatet

Në fund të takimeve është parashikuar një konferencë e përbashkët për shtyp, e cila mund të anulohet nëse gjërat shkojnë keq. Nuk është në plan hartimi i një dokumenti të përbashkët. Nëse do të jetë i kënaqur me bisedimet, Trump premton se do të telefonojë menjëherë presidentin ukrainas Zelensky dhe liderët evropianë. Përndryshe, do të mbajë një konferencë shtypi i vetëm.

Hapat e mëtejshëm

Donald Trump tashmĂ« hedh sytĂ« nga e ardhmja. Duke iu pĂ«rgjigjur pyetjeve tĂ« gazetarĂ«ve pĂ«r njĂ« takim tĂ« mundshĂ«m tĂ« dytĂ«, ai siguron: “Do tĂ« jetĂ« mĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m se i pari”. NjĂ« trepalĂ«sh, sigurisht, por nuk e pĂ«rjashton krejtĂ«sisht praninĂ« e liderĂ«ve evropianĂ«:

“Mund tĂ« jenĂ« si mund tĂ« mos jenĂ«â€. NĂ« prag tĂ« takimit ballĂ« pĂ«r ballĂ«, Trump shprehet gjithsesi optimist: “Mendoj se presidenti Putin dĂ«shiron tĂ« bĂ«jĂ« paqe. Dhe mendoj se presidenti Zelensky e dĂ«shiron po aq. Do tĂ« shohim nĂ«se do tĂ« arrijnĂ« tĂ« merren vesh. NĂ«se do tĂ« ndodhĂ«, do tĂ« ishte fantastike. Kam zgjidhur gjashtĂ« luftĂ«ra nĂ« gjashtĂ« muajt e fundit dhe jam shumĂ« krenar pĂ«r kĂ«tĂ«â€, ka theksuar ai, pa e fshehur as kĂ«saj here dĂ«shirĂ«n e tij pĂ«r tĂ« marrĂ« Nobel-in pĂ«r Paqen.(La Repubblica –/kb

Sot samiti nĂ« AlaskĂ«, Trump flet para takimit: Putin nuk do tĂ« ‘luajë’ me mua

By: el da
15 August 2025 at 14:40

Në orën 21:00 (me kohën tonë) në Alaskë do të mbahet takimi i shumëpritur mes Presidentit amerikan Donald Trump dhe atij rus Vladimir Putin.

KryetemĂ« do tĂ« jetĂ« Ukraina, pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s qĂ« vijon prej disa vitesh. LiderĂ«t do tĂ« diskutojnĂ« pĂ«r kufijtĂ« dhe shkĂ«mbimin e territoreve, teza qĂ« kanĂ« qarkulluar prej kohĂ«sh.

Trump-Putin do tĂ« takohen ‘kokĂ« mĂ« kokë’ fillimisht, mĂ« pas do tĂ« pasohet nga njĂ« takim i delegacioneve dhe drekĂ« pune.

PĂ«rpara samitit, Presidenti amerikan Donald Trump ka thĂ«nĂ« se beson që Vladimir Putin dĂ«shiron tĂ« arrihet paqe nĂ« UkrainĂ«, dhe shtoi se Presidenti rus nuk do tĂ« “luajĂ« lojĂ«ra” nĂ« takimin e tyre nĂ« AlaskĂ«.

Kreu i Shtëpisë së Bardhë theksoi se nëse nuk ka mirëkuptim në diskutim, atëherë takimi do të përfundojë brenda pak minutave.

“Do ta kuptojmĂ« menjĂ«herĂ« pozicionin e secilit. Dhe unĂ« do ta di brenda dy, tre, katĂ«r apo pesĂ« minutave nĂ«se do tĂ« kemi njĂ« takim tĂ« mirĂ« apo jo,” u tha Trump gazetarĂ«ve nga ShtĂ«pia e BardhĂ« tĂ« enjten.

“NĂ«se Ă«shtĂ« njĂ« takim i keq, do tĂ« pĂ«rfundojĂ« shumĂ« shpejt. Por nĂ«se Ă«shtĂ« i mirĂ«, atĂ«herĂ« do tĂ« arrijmĂ« paqen nĂ« njĂ« tĂ« ardhme shumĂ« tĂ« afĂ«rt,” theksoi ai.

Dy presidentët pritet të diskutojnë edhe tema të tjera përveç Ukrainës, kryesisht për marrëdhëniet tregtare mes dy shteteve.

Ndërkohë nuk është ende e qartë nëse pas takimit mes tyre do të ketë një konferencë të përbashkët për shtyp Trump-Putin. Një ide e tillë ka qarkulluar në shtypin ndërkombëtar, por asgjë zyrtare ende./kb

 

Nuk ndalet Erdogan, arrestohet një tjetër kryebashkiak opozitar në Turqi

By: el da
15 August 2025 at 14:20

Një valë e re arrestimesh në Turqi ka ngjallur shqetësim në radhët e komunitetit ndërkombëtar, mes njoftimeve se në radhët e të ndaluarve për korrupsion është edhe kreu i një bashkie të rëndësishme së bashku me rreth 40 zyrtarë të tjerë, çka zgjeron fushatën kundër opozitës në vend.

Inan Guney, kryetar i bashkisë së Beyoglut në rajonin e Stambollit u dërgua në paraburgim si pjesë e një hetimi për korrupsion, raportoi Agjencia shtetërore e lajmeve, Anadolu. Sipas gazetës Birgun dhe mediave të tjera turke, ndër të arrestuarit janë edhe truproja i Guney, këshilltari i tij dhe ndihmës të tjerë.

Komuna e Beyoglut drejtohet nga partia kryesore e opozitës, Partia Popullore Republikane (CHP). Bashkitë nën kontrollin e saj janë përballur me valë arrestimesh këtë vit, duke nisur me prangosjen e bujshme të në muajin mars të kryebashkiakut të Stambollit, Ekrem Imamoglu, i cili konsiderohej si rivali më i madh i Erdoganit në presidencialet e 2028-tës.

I ndaluar gjatë një hetimi për korrupsion të supozuar, Imamoglu insiston se në fakt veprimet ligjore ndaj janë të motivuara politikisht si sfiduesi kryesor i sundimit dydekadësh të Erdoganit, por edhe si një mënyrë për të minuar ndikimin në rritje të CHP-së. Qeveria e Erdoganit këmbëngul se gjykatat funksionojnë në mënyrë të pavarur dhe pa ndërhyrje politike.
Stambolli dhe disa qytete të tjera të mëdha kaluan nën drejtimin e CHP-së në vitin 2019, pasi opozita e zgjeroi më tej kontrollin e saj në zgjedhjet lokale të vitit të kaluar./kb

 

Zjarret në vend, Rama publikon pamjet: Angazhim maksimal për shuarjen e çdo vatre

By: el da
15 August 2025 at 14:01

Kryeministri Edi Rama thotë se vazhdon angazhimi mamsimal për shuarjen e zjarreve në vend. Kreu i qeverisë ka ndarë pamje nga operacionet që po kryhen në vatrat në Fushë Arrëz, Mirditë dhe Bulqizë, në të cilat po operojnë 6 helikopterë prej orëve të para të mëngjesit.

“Angazhim maksimal pĂ«r shuarjen e çdo vatre zjarri nĂ« veri tĂ« vendit. QĂ« nĂ« orĂ«t e para tĂ« mĂ«ngjesit, 6 helikopterĂ« janĂ« nĂ« misione intensive nĂ« FushĂ« ArrĂ«z, MirditĂ« dhe BulqizĂ«â€, ka shkruar kryeministri.

Një ditë më parë, kreu i qeverisë bëri me dije se sipas një bilanci paraprak janë dëmtuar 207 shtëpi, nga të cilat 40 janë djegur plotësisht.

Ai tha se do të ketë dëmshpërblime për të gjithë të prekurit, duke thënë se do të kenë shtëpi më të mira dhe të forta. Sipas vlerësimit, janë edhe 3 619 krerë bagëtish të djegura./kb

 

Kush na urren, fillimisht: Kosova apo Qeveria?

By: el da
15 August 2025 at 13:32

Nga Frrok Çupi

Desha të them direkt se i vetmi shtet dhe e vetmja qeveri në botë që nuk i dha një ndihmë Shqipërisë me rastin e zjarreve më vdekatarë në histori. Shqipëria, për herë të parë, u regjistrua në vendin e parë në botë si shtet i fatkeqësisë më të lartë.

As kĂ«mbĂ« njeriu, asnjĂ« fjalĂ« nga Kosova pĂ«r ‘vllaznit’. VetĂ«m lajme se nĂ« kufi me KosovĂ«n ka fluks tĂ« madh peshuesish qĂ« vijnĂ« drejt ShĂ«ngjinit dhe VelipojĂ«s.


 Por nisa me fjalĂ«n ‘fillimisht’, sepse ka njĂ« kuptim, ose kuptimin kryesor nĂ« kĂ«tĂ« rast. Kuptimi kryesor do tĂ« thotĂ« synim ose qĂ«llim i fundit. Qeveria e KosovĂ«s po manifeston ndarje dhe urrejtje kundĂ«r ShqipĂ«risĂ« me qĂ«llim qĂ« njĂ« ditĂ« tĂ« mos ketĂ« mĂ« ‘fillimisht’, por tĂ« jetĂ« ‘pĂ«rfundimisht’.

Përfundimisht, qeveria e Albin Kurtit në Kosovë, po tenton të arrijë që shqiptarët e Shqipërisë dhe shqiptarët e Kosovës të hyjnë në një rreth urrejtjeje e konflikti mes vedi. Atë ditë Kurti do ta ketë arritur atë që i kërkojnë padronët dhe atë që vetë dëshiron. Agjenda e qeverisë Kurti duket qartë që është shurdhimi i Kosovës si shtet, islamizimi i politikës qeveritare dhe krijimi i idesë fatkeqe se shqiptarë të Shqipërisë dhe shqiptarë të Kosovës nuk bëjnë bashkë.

Këtu çarmatoset gjithë ushtria e ideve të Rilindasve tanë, gjithë përpjekja e NATO-s dhe e aleatëve të mëdhenj për çlirimin e Kosovës dhe për vendosjen e shtetit kushtetues në Kosovë. Po u bë kjo, nuk ka më vlerë historia e deritanishme; aq më pak e ardhmja.

Albin Kurti, dukej se prej kohĂ«sh po priste nĂ« shteg ku t’i dilte ShqipĂ«ria. Dhe i doli para njĂ« jave kur nĂ« vendin tonĂ« shpĂ«rthyen zjarret mĂ« tĂ« tmerrshme. U dogjĂ«n qytete si Delvina, Gramshi, Poliçani; disa fshatra u zhdukĂ«n, njĂ« spital u vu nĂ« rrezik qĂ« t’i digjeshin mjekĂ« e pacientĂ«, mijĂ«ra kokĂ« bagĂ«ti u dogjĂ«n tĂ« gjalla, miliona bletĂ«, Riviera u pĂ«rcĂ«llua, mijĂ«ra hektarĂ« me pemĂ«, Syri i KaltĂ«r u mbyll si syri i njĂ« perĂ«ndie tĂ« vdekur. Bota vuri gjithĂ« vĂ«mendjen dhe konstatoi se ShqipĂ«ria zinte vendin e parĂ« nĂ« kĂ«tĂ« fatkeqĂ«si. Qeveria dhe shteti shqiptar lĂ«shuan thirrje dhe u pĂ«rgjigjen shtete fqinje dhe shtete pĂ«rtej globit.

Asnjë fjalë nga Kosova, asnjë ndihmë nga qeveria, asnjë telegram nga presidentja. ǒu bë kështu?
NĂ« njĂ« program tĂ« Klan Kosova, dedikuar ngjarjes, thashĂ« se ne pĂ«suam dy zjarre, njĂ«rin qĂ« na erdhi papritur e na dogji pyje me dĂ«me tĂ« riparueshme, dhe, i dyti, zjarri nga Kosova, i pritshĂ«m, qĂ« mund tĂ« mos riparohet kurrĂ«. Agjenda e qeverisĂ« Kurti ishte pikĂ«risht kjo: ‘Le tĂ« hyjĂ« mes kombit nĂ« dy anĂ«t dhe mos u zhbĂ«ftĂ« kurrĂ« urrejtja jonĂ«!’.

A mund tĂ« ndodhĂ« qĂ« nĂ« mes dy pjesĂ«ve tĂ« kombit tĂ« hyjĂ« urrejtja dhe konflikti? GjithmonĂ« e miklojmĂ« realitetin dhe themi “Jo, me kosovarĂ«t jemi vĂ«llezĂ«r dhe vetĂ«m dashuri kemi!’. Kjo nuk Ă«shtĂ« reale, askund, sĂ« pari. Mbi tĂ« gjitha po ndodh qĂ« qeveria e KosovĂ«s po shtyn si njĂ« ‘punĂ«tor i sĂ« keqes’ qĂ« e vĂ«rteta tĂ« shkojĂ« aty ku bota tĂ« thotĂ«: ‘KĂ«ta janĂ« dy gjĂ«ra, jo njĂ« komb; nuk bĂ«jnĂ« dot me njĂ«ri tjetrin!’. TĂ« jemi realistĂ« pĂ«r ato gjĂ«ra qĂ« duam mĂ« shumĂ«, tĂ« themi tĂ« vĂ«rtetĂ«n qĂ« shohim.

Qeveria e Kosovës ia arriti që bota të konstatojë se Kosova nuk iu gjend Shqipërisë edhe në ditën më të zezë.
Mund tĂ« vijĂ« njĂ« moment, edhe sipas qĂ«llimit tĂ« qeverisĂ« Kurti, qĂ« bota nuk do ta ketĂ« vĂ«mendjen tĂ« dallojĂ« ‘cila Ă«shtĂ« qeveria e cili Ă«shtĂ« populli i KosovĂ«s?’. PĂ«rderisa shteti i KosovĂ«s nuk desh t’ia dinte pĂ«r fatkeqĂ«sinĂ« e madhe qĂ« i ra ShqipĂ«risĂ« ‘nga qielli’, atĂ«herĂ« do tĂ« jetĂ« normale nĂ« fjalor tĂ« thuhet ‘Kosova nuk e çau kokĂ«n, por u kĂ«naq e zjarret’.

Kjo është përfundimisht.

Por ka edhe njĂ« hapĂ«sirĂ« riparuese. Televizioni Klan Kosova, nĂ« emisionin Kosova Today dje, lĂ«shoi njĂ« sondazh me pyetjen ‘a e pĂ«rkrahni qeverinĂ« Kurti ndaj zjarreve nĂ« ShqipĂ«ri?’
Sondazhi nxori se 57 pĂ«r qind ishin ‘kundĂ«r’ qeverisĂ« Kurti. Kjo Ă«shtĂ« shumicĂ«, jo aq sa duhet mes vĂ«llezĂ«rve, natyrisht; por qĂ« tregon se qeveria Kurrti nuk ka legjitimitet tĂ« rrijĂ« mĂ« nĂ« pushtet
Sikur përsëri të qëndrojë qeveria Kurti, atëherë rrezikohet, jo fillimisht, por përfundimisht, vëllazërimi i shqiptarëve në rajon./kb

Vrasja në Maliq/ Djali dhe babai në burg, familja e autorit largohet nga banesa

By: el da
15 August 2025 at 13:10

Familja e autorit të vrasjes së 14-vjeçarit në Maliq ka mbyllur shtëpinë në fshatin Leminot dhe është larguar për arsye sigurie.

Megjithëse kryfamiljari është arrestuar, pjesëtarët e tjerë janë larguar.

Edhe lokali në fshatin Pirg ku ndodhi ngjarja ka qenë sot i mbyllur megjithëse kanë përfunduar të gjitha veprimet hetimore/kb

Putin niset drejt AlaskĂ«s pĂ«r takimin ‘kokĂ« mĂ« kokë’ me Trump, ukrainasit nĂ« ankth

By: el da
15 August 2025 at 12:50

Vladimir Putin është nisur drejt Alaskës për takimin kokë më kokë me homologun amerikan Donald Trump, dhe bisedime që synojnë gjetjen e një zgjidhjeje të mundshme për fundin e konfliktit gati 4-vjeçar në Ukrainë.

Por takimi i sotĂ«m nga i cili Kievi Ă«shtĂ« pĂ«rjashtuar-, po ndiqet me shqetĂ«sim nga ukrainasit. LiderĂ«t europianĂ«, tĂ« cilĂ«t gjithashtu janĂ« lĂ«nĂ« jashtĂ« bisedimeve, druhen se marrĂ«veshja e mundshme nga ky takim mund ta lĂ«rĂ« UkrainĂ«n nĂ« pozitĂ« mĂ« tĂ« dobĂ«t ose t’i minojĂ« aftĂ«sitĂ« e EuropĂ«s pĂ«r ta mbĂ«shtetur vendin e pĂ«rballur me agresionin e RusisĂ«.

PĂ«r shumĂ«kĂ«nd, bisedimet e drejtpĂ«rdrejta me Uashingtonin – ku nuk Ă«shtĂ« ftuar Ukraina – kujtojnĂ« KonferencĂ«n e JaltĂ«s tĂ« vitit 1945, ku Bashkimi Sovjetik, Shtetet e Bashkuara dhe Britania pothuajse ndanĂ« mes tyre EuropĂ«n e pas LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore.

GjatĂ« njĂ« takimi me zyrtarĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« Kremlinit, Putini shfaqi optimizĂ«m pĂ«r takimin nĂ« AlaskĂ« dhe sugjeroi se njĂ« marrĂ«veshje e re pĂ«r kontrollin e armĂ«ve mund tĂ« jetĂ« nĂ« proces. ShtĂ«pia e BardhĂ« po bĂ«n “pĂ«rpjekje mjaft energjike dhe tĂ« sinqerta pĂ«r tĂ« ndaluar armiqĂ«sitĂ«â€ dhe pĂ«r tĂ« “arritur marrĂ«veshje qĂ« janĂ« me interes pĂ«r tĂ« gjitha palĂ«t e pĂ«rfshira”, tha ai.

Por pretendimet e Trumpit se pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund konfliktit Moska dhe Kievi do tĂ« duhet tĂ« shkĂ«mbejnĂ« territore, kanĂ« shqetĂ«suar thellĂ«sisht ukrainasit, tĂ« cilĂ«t nuk zotĂ«rojnĂ« asnjĂ« pjesĂ« toke tĂ« RusisĂ«./kb

Trump letër Begajt: Pres me padurim të forcojmë aleancën

By: el da
15 August 2025 at 12:30

Presidenti i Republikës Bajram Begaj, mori sot një letër nga Presidenti i SHBA-ve , Donald Trump. Në mesazh Trump thekson angazhimin e tij për të vazhduar bashkëpunimin SHBA-Shqipëri, bazuar në miqësinë, aleancën dhe respektimin e idealeve mbi të cilat është ndërtuar dhe funksionon kombi amerikan.

“Duke mbrojtur sovranitein, begatinĂ« dhe paqen pĂ«rmes forcĂ«s, sĂ« bashku ne mund tĂ« tĂ« arrijmĂ« tĂ« pamundurĂ«n.Me kĂ«naqĂ«si pres tĂ« vazhdojmĂ« bashkĂ«punimin tonĂ« me qĂ«llim ndĂ«rtimin e njĂ« tĂ« ardhmeje mĂ« tĂ« sigurtĂ«, mĂ« tĂ« qĂ«ndrueshme dhe me tĂ« suksesshme”. – shkruan Presidenti Trump ne letrĂ«n drejtuar Presidentit Begaj. Letra e Presidentit Trump pason mesazhin qĂ« Presidenti i RepublikĂ«s pĂ«rcolli pĂ«r 249 -vjetorin e DitĂ«s sĂ« PavarĂ«sisĂ« sĂ« SHBA-ve./kb

Pas shiut përmirësohet situata me zjarret, nga 28 vatra vetëm tre mbeten aktive

By: el da
15 August 2025 at 12:10

Përmirësohet ndjeshëm situata me zjarret në vend. Kështu gjatë 24 orëve të fundit, sipas Ministrisë së Mbrojtjes, janë raportuar 28 vatra zjarri, nga të cilat 3 mbeten aktive dhe 6 të tjera janë në fazën e monitorimit.

Aktualisht, operacionet për izolimin dhe shuarjen e zjarreve vijojnë në tre zona kryesore: në Tërnovë (Bulqizë), ku flakët kanë përfshirë pyje të dendura dhe po përparojnë drejt qytetit të vjetër; në Xeth (Fushë-Arrëz), ku janë angazhuar 60 forca operacionale dhe 80 ushtarë me mbështetje ajrore; si dhe në Velë (Mirditë), ku zjarri ka përfshirë një sipërfaqe me pisha prej rreth 6.5 hektarësh.

Gjithashtu, 6 vatra mbahen nën monitorim në zona të ndryshme të vendit si Mali me Gropa (Bulqizë), Poliçan, Berat dhe Tiranë. Shumica e tyre janë vendosur nën kontroll falë ndërhyrjes së shpejtë të zjarrfikësve, Forcave të Armatosura dhe helikopterëve, si dhe ndihmës së reshjeve të shiut.

Aktualisht po punohet me intensitet në këto zona:

* TĂ«rnovĂ« (Bashkia BulqizĂ«) – Zjarri vazhdon tĂ« zhvillohet nĂ« kurorĂ« me pyje tĂ« dendura nga qafa e malit nĂ« drejtim tĂ« qytetit tĂ« vjetĂ«r BulqizĂ«. NĂ« operacion janĂ« angazhuar 8 efektivĂ« tĂ« MZSH tĂ« bashkisĂ« BulqizĂ«, 4 forca bashkiake, 6 forca tĂ« pyjores, 3 forca policore, tĂ« mbĂ«shtetur nga FA me 30 forca ushtarake dhe 1 helikopter. Po punohet pĂ«r izolimin e zjarrit.

* Xeth (Bashkia FushĂ«-ArrĂ«z) – Vijon puna pĂ«r izolimin e zjarrit me angazhimin e 60 forcave operacionale, tĂ« ndihmuara nga 80 forca ushtarake dhe 1 helikopter. Intensiteti i flakĂ«ve Ă«shtĂ« ulur, por puna pĂ«r shuarjen vazhdon.

* VelĂ« (Bashkia MirditĂ«) – Zjarr nĂ« njĂ« masiv me pisha, me rreth 6.5 ha tĂ« pĂ«rshkruara nga flakĂ«t. NĂ« terren janĂ« 3 automjete zjarrfikĂ«se me 6 efektivĂ« tĂ« MZSH tĂ« bashkisĂ« MirditĂ«, 12 forca bashkiake, 6 forca tĂ« pyjores, 2 forca policore dhe 6 forca ushtarake. Po punohet pĂ«r shuarjen e plotĂ« tĂ« zjarrit.

Vatra në monitorim:

* Mali me Gropa – BizĂ« (Bashkia BulqizĂ«) – Zjarri zhvillohet nĂ« zonĂ« shkĂ«mbore, pa rrezik. Angazhuar 2 forca AdZM dhe 5 vullnetarĂ«.

* ZhapokikĂ«, Plashnik (lagja Lugas) dhe RehovĂ« (Bashkia Poliçan) – Vatra nĂ«n kontroll nga ndĂ«rhyrja e forcave, 2 helikopterĂ«ve, ndihmuar edhe nga reshjet e shiut.

* Velçan (Bashkia Berat) – Situata nĂ«n kontroll pas ndĂ«rhyrjes sĂ« 25 efektivĂ«ve MZSH, 2 helikopterĂ«ve dhe favorizuar nga reshjet e shiut.

* Mali i BĂ«rzhitĂ«s, IbĂ« (Bashkia TiranĂ«) – Vatra nĂ«n kontroll nga 3 automjete zjarrfikĂ«se, 5 forca APR dhe policia.

* Damjan-Fortuzaj dhe Isufaj (Bashkia TiranĂ«) – NĂ«n kontroll pas ndĂ«rhyrjes sĂ« MZSH, APR dhe PolicisĂ«.

* Ferraj dhe Zall-Herr (Bashkia TiranĂ«) – Intensitet i ulĂ«t, nĂ«n kontroll dhe pa rrezik pĂ«r banesat.

Në operacionet për shuarjen e zjarreve u angazhuan 52 automjete zjarrfikëse dhe 740 forca operacionale, të ndihmuar nga FA me 323 forca ushtarake, 7 automjete zjarrfikëse dhe 1 helikopter të FA. Gjithashtu morën pjesë 4 helikopterë (EBA, çek, sllovak) dhe 1 avion Canadair nga Italia./kb

Pagoi 6 mln dollarĂ«, DASH rikonfirmon ‘non gratĂ«n’ e BerishĂ«s

By: el da
15 August 2025 at 11:50

Më 19 maj 2021, Departamenti Amerikan i Shtetit shpalli ish-kryeministrin Sali Berisha dhe familjen e tij non grata, duke e akuzuar për korrupsion të rëndësishëm dhe minimin e proceseve demokratike. Vendimi u mbështet në nenin 7031(c) të ligjit amerikan, që ndalon hyrjen e zyrtarëve të korruptuar në SHBA.

Berisha i hodhi poshtĂ« akuzat, duke fajĂ«suar qeverinĂ« Rama dhe fondacionin “Soros” pĂ«r lobim kundĂ«r tij. NĂ«n presionin e Uashingtonit, ish-kryetari i PD Lulzim Basha e pĂ«rjashtoi nga grupi parlamentar, çka shkaktoi pĂ«rplasje tĂ« ashpra brenda partisĂ« dhe kulmoi me protestat e dhunshme tĂ« 8 janarit 2022.

NĂ« vitin 2022, edhe Britania e Madhe i ndaloi hyrjen, ndĂ«rsa njĂ« vit mĂ« pas SPAK e mori tĂ« pandehur pĂ«r aferĂ«n e “Partizanit” dhe e vendosi nĂ« arrest shtĂ«pie.

Para zgjedhjeve të vitit 2025, Berisha raportohet se ka paguar 6 milionë euro për të hequr statusin non grata. Megjithatë, raportet e fundit të DASH jo vetëm që nuk e ndryshuan vendimin, por e konfirmuan atë.

Sot, ndërsa betejat ligjore vijojnë, vendimi i SHBA dhe Britanisë mbetet në fuqi, duke mbajtur gjallë një prej çështjeve më të debatuara në politikën shqiptare. /TemA/kb

 

Kosova vendos më 12 tetor, mbi 100 subjekte politike aplikojnë për zgjedhjet lokale

By: el da
15 August 2025 at 11:30

Komisioni Qendror i Zgjedhje konfirmoi se 104 subjekte politike kanë aplikuar për të qenë pjesë e garës në zgjedhjet lokale të 12 tetorit.

Mes tyre janë 33 parti politike, dy koalicione, 35 kandidatë të pavarur dhe 34 iniciativa qytetare që do të garojnë për kryetarë dhe këshilltarë lokalë në 38 komuna të Kosovës. Aplikimi për subjekte politike përfundoi zyrtarisht mesnatën mes së mërkurës dhe të enjtes.

Komisioni Qendror i Zgjedhjeve deri më tani ka certifikuar 19 subjekte politike, prej të cilave 6 iniciativa qytetare dhe 13 kandidatë të pavarur. Për shkak të periudhës së pushimeve, KQZ tha se certifikimi do të marr më shumë kohë pasi të gjithë kandidatët do të duhet të kalojnë filtrat e institucioneve të tjera, shkruan A2 CNN.

“Verifikimi me gjasĂ« do tĂ« merr mĂ« shumĂ« kohĂ« se zakonisht duke pasur parasysh qĂ« rreth 90% e subjekteve politike kanĂ« pĂ«rfunduar tĂ« mĂ«rkurĂ«n aplikimin nĂ« ora 23:59, andaj edhe numri mĂ« i madh i kandidatĂ«ve do tĂ« jetĂ« tĂ« cilĂ«t do tĂ« dĂ«rgohen pĂ«r verifikim”, tha Besnik Buzhala, pĂ«rfaqĂ«sues i KQZ.

Në këto zgjedhje ka aplikuar edhe Lista Serbe, subjekti më i madh politik i serbëve që ka edhe mbështetjen e Beogradit, e cila kishte bojkotuar zgjedhjet lokale për komunat veriore të mbajtura më 2023.

Gjithashtu, në këto zgjedhje rikthehet në garë edhe Partia Socialdemokrate, së cilës i ishin bashkuar pjesa e pakënaqur me Vetëvendosjen, që garojnë në tri komuna, përfshirë Prishtinën me kandidate për kryetare ish-ministren e Arsimit në Shqipëri, Besa Shahini./kb

Malaj vijon përplasjet me Murrizin: Të promovoi Tritan Shehu, tani e përçmon

By: el da
15 August 2025 at 11:10

Përplasja mes Myslym Murrizit dhe ish-ministrit të Financave të PS-së, Arben Malaj ka vijuar gjatë në rrjetet sociale ku të dy kanë akuzuar njeri tjetrin për kohën kur kanë qenë në pushtet.

Malaj thotë se Murrizi u promovua në Tatime në kohën e qeverisjes së parë të PD-së, nga Tritan Shehu, të cilin tani e përçmon, ndërsa vetë Murrizi përgjigjet duke e akuzuar Malajn se ka mbushur xhepat me Fatos Nanon në vitin 2004 me privatizimet e sektorëve të rëndësishëm, vetëm një vit pasi do të dilnin në opozitë.

Murrizi: Nuk kam qenë deputet ne 2005 unë o Ben Malaj se po te kisha qenë do kisha folur për Bankersin qe ti me qeverinë Nano ja dhate kanadezit ne 2004 para se te iknit nga pushteti siç i dhatë turqeve, Telekomin, Kurumin, dhe mbushet xhepat.

Pastaj pas 1997-2001 jam bere deputet ne vitin 2017-2021 o Ben Malaj dhe kam ardhe ne Komision te Ekonomisë ne 2019 kur te shkarkuan ty nga anëtar i Këshillit Mbikqyres i Bankës se Shqipërisë për te mbrojtur se po te luftonte Rama dhe partia tende.

Malaj: Murrizi, Ti më kërcënove me bandat e Fierit kur të shkarkova në vitin 1997, si Zëvendësdrejtor i Përgjithshëm i Tatimeve me një arsimim bazë veterinar. Te kishte promovuar Tritan Shehu, qe ti tani e percmon perdite.

Të vërtetën e kërcënimeve të tua banale, e njeh më mirë se kushdo ish-Drejtori I Përgjithshëm i Tatimeve dhe një nga ekspertët më të respektuar të taksave tatimeve në Shqipëri Florian Mima, i cili gjate qeverise se Pajtimit Kombëtare vazhdoi disa kohe Drejtor i Pergjithshem i Tatimeve./kb

Trump takohet me Putin, mungon Zelensky. Nisin protestat në mbështetje të Kievit

By: el da
15 August 2025 at 10:50

Presidenti amerikan Donald Trump do tĂ« takohet kĂ«tĂ« tĂ« premte (15 gusht) nĂ« Alaska me homologun rus Vladimir Putin, me qĂ«llim ndĂ«rmjetĂ«simin e njĂ« marrĂ«veshje mes RusisĂ« e UkrainĂ«s qĂ« do t’i jepte fund luftĂ«s mbi 3-vjeçare.

Por në takimin e sotëm mes Putin e Trump, mungon një prej palëve kyçe, Presidenti ukrainas Volodyr Zelensky.

Ky i fundit ka deklaruar se çdo marrĂ«veshje e arritur pa pĂ«rfshirjen e vendit tĂ« tij do tĂ« jetĂ« “vendim i vdekur”. AleatĂ«t e tij evropianĂ« kanĂ« thĂ«nĂ« gjithashtu se nuk do tĂ« pranojnĂ« njĂ« marrĂ«veshje me tĂ« cilĂ«n Ukraina nuk Ă«shtĂ« pajtuar.

UdhĂ«heqĂ«si ukrainas do tĂ« presĂ« pranĂ« telefonit njĂ« telefonatĂ« nga Trump pĂ«r tĂ« mĂ«suar nĂ«se, siç shpreson presidenti amerikan, Putin Ă«shtĂ« i gatshĂ«m tĂ« arrijĂ« njĂ« “marrĂ«veshje tĂ« drejtĂ«â€.

Trump deklaroi një ditë më parë se kishte 25% shanse që bisedimet të mund të dështojnë.

Sakaq, në vijën e frontit, Ukraina është duke u përgatitur kundër një sulmi të forcave ruse në ditët e fundit në rajone kyçe. Ukraina urdhëroi evakuimin e familjeve me fëmijë nga qyteti Druzhkivka në rajonin e Donetskut, ndërsa luftimet intensive vazhduan në zonë

E teksa sytë sotë janë drejtuare nga takimi Trump-Putin, protestuesit në Ukrainë kanë dalë në mbështetje të vendit të tyre, në Anchorage përpara samitit.

Protestuesit valĂ«vizin flamuj ukrainas, ndĂ«rsa shpalosin gjithashtu njĂ« banderolĂ« tĂ« madhe me mbishkrimin “Alaska qĂ«ndron me UkrainĂ«n”./kb

 

Protesta dhe dhunë në Serbi/ Thirrje për largimin e Vuçiç, plagosen dhjetëra persona

By: el da
15 August 2025 at 10:10

Një tjetër natë pa gjumë për Serbinë, ku mijëra protestues kanë dalë në rrugë duke kërkuar rrëzimin e qeverisë dhe drejtësai për viktimat e stacionit të trenit në Novi Sad.

Edhe mbrëmjen e së enjtes pati përplasje mes demonstruesve dhe policisë, e cila hodhi gaz lotësjellës për të shpëndarë turmën.

Nga ana tjetër, qytetarët e mbledhur në rrugët e kryeqytetit serb hodhën fishekzjarrë dhe borhoritën parulla për drejtësi.

Edhe në Novi Sad pati tensione të shumta, ku protestuesit thyen dritaret dhe shkatërruan zyrat e Partisë Progresive Serbe të Aleksandër Vuccicc.

Veçse me policinë, protestuesit u përplasën edhe me mbështetës të partisë në pushtet, duke hedhur sende ndaj njëri tjetrit.

Nga përplasjet disa persona mbetën të plagosur, mes tyre policë dhe protestues, teksa forcat e rendit arrestuan gati 50 persona.

Protestat e udhëhequra nga studentët në Serbi filluan për herë të parë në nëntor pasi një tendë stacioni treni u shemb në Novi Sad, duke vrarë 16 persona. Pas kësaj pasuan akuza të shumta për korrupsion në projektet shtetërore të infrastrukturës.

Gjatë nëntë muajve të fundit, janë mbajtur mijëra demonstrata kryesisht paqësore, të udhëhequra nga studentët, disa prej të cilave kanë tërhequr qindra mijëra pjesëmarrës. Megjithatë, dhuna e kësaj jave shënon një përshkallëzim të konsiderueshëm dhe tregon presionin në rritje mbi qeverinë e Vuçiç./Kb

Një histori e shkurtër e Alaskës, vendit ku vendoset e ardhmja e botës

By: el da
15 August 2025 at 09:50

Nga Giacomo Fasola, Corriere della Sera

Një shekull e gjysmë më parë, Shtetet e Bashkuara blenë Alaskën nga Rusia (dhe disa në Moskë e duan atë përsëri). Tani, përsëri në Alaska, e ardhmja e luftës në Ukrainë mund të vendoset.

Historia moderne e Alaskës, shtetit amerikan ku takimi midis Donald Trump dhe Vladimir Putin do të zhvillohet më 15 gusht, duke vendosur potencialisht fatin e Ukrainës, fillon në 1741. Atë vit, Vitus Bering, një eksplorues dhe kartograf rus i lindur në Danimarkë, lundroi nëpër ngushticën që më vonë do të mbante emrin e tij dhe pa Malin Saint Elias (disa vite më vonë, italiani Alessandro Malaspina do të kalonte gjithashtu këtu, por kjo është një histori tjetër).

Kështu filloi pushtimi i Alaskës nga Perandoria Ruse, e cila do të mbante kontrollin e gadishullit për 84 vjet: nga viti 1784, kur u themelua vendbanimi i parë i përhershëm në Kodiak, deri në vitin 1867, kur u nënshkrua akti i shitjes Shteteve të Bashkuara. Një shekull e gjysmë më vonë, një tjetër shkëmbim territorial mund të ndodhte në Alaskë (vetë Trump e ka thënë këtë): dhe është këtu që ndoshta do të vendoset e ardhmja e luftës në Ukrainë, e vendosur midis një armëpushimi dhe përshkallëzimit ushtarak.

Pushtimi i Alaskës

Eksploratorët rusë që hynë në akullin e Alaskës në mesin e shekullit të 18-të e kuptuan shpejt se ajo ishte e banuar nga miliona kafshë me qime, kryesisht vidra dhe foka, dhe se ky territor i ri mund të sillte mallra dhe para në atdhe.

Kështu, në vitin 1784, kompanitë tregtare Selikov dhe Golicov themeluan bazën e tyre në Kodiak, e cila u bë vendbanimi i parë i përhershëm rus në Alaska. Pesëmbëdhjetë vjet më vonë, në vitin 1799, u themelua Kompania Ruso-Amerikane, e autorizuar nga Cari Paul I për të tregtuar deri në paralelin e 52-të verior.

Megjithatë, kolonizimi i vërtetë nuk ndodhi kurrë. Për shkak të klimës së ashpër, popullsia ruse në Alaska nuk i kaloi kurrë 800, dhe eksploruesit rusë filluan të shikonin drejt jugut në kërkim të një klime më të favorshme. Ata arritën deri në Kaliforni, ku në fillim të shekullit të 19-të themeluan një vendbanim në Fort Ross.

Një histori e shkurtër e Alaskës, vendit ku vendoset e ardhmja e

Sa larg është Shën Petersburgu?

Faktorë të tjerë, përveç të ftohtit, e ndërlikuan marrëdhënien midis Alaskës dhe Perandorisë Cariste. Kodiak ishte shumë larg kryeqytetit të atëhershëm, Shën Petersburgut, dhe komunikimet ishin të vështira, kështu që shumë preferonin të zhvendoseshin atje për një kohë dhe pastaj të ktheheshin në shtëpi pasi të kishin fituar disa para.

Marrëdhëniet me vendasit nuk ishin kurrë të lehta, pavarësisht përpjekjeve të misionarëve ortodoksë për konvertim. Dhe kështu në mesin e shekullit të 19-të, kur edhe kafshët me qime po bëheshin të rralla, ideja e heqjes dorë nga Alaska filloi të dilte në sipërfaqe.

Shtysa vendimtare ishte Lufta e Krimesë, e cila nga viti 1853 deri në vitin 1856 e vuri Perandorinë Ruse kundër një koalicioni të udhëhequr nga Britania. Rusët ishin të tmerruar nga një sulm i mundshëm nga Marina Mbretërore në Alaska, dhe kështu, pas konfliktit, Cari Aleksandër II arriti në përfundimin se territori duhej të lihej. Por kujt? Jo britanikëve


Një grusht dollarësh

Në imagjinatën e shumë amerikanëve, Alaska përfaqësonte një tokë mundësish dhe, pse jo, madje edhe ari. Nga ana tjetër, për Rusinë, Shtetet e Bashkuara ishin bashkëbiseduesi ideal: si sepse marrëdhëniet midis dy vendeve ishin të mira, ashtu edhe sepse shërbenin si kundërpeshë ndaj britanikëve në Amerikën e Veriut (Kanadaja ishte një koloni britanike).

Bisedimet me Perandorinë Ruse filluan nën Presidentin Andrew Johnson, pasardhës i Abraham Lincoln, dhe u zhvilluan nga Sekretari i Shtetit William H. Seward. Ato përfunduan më 30 mars 1867, në Sitka, me nënshkrimin e Blerjes së Alaskës, kontrata që përcaktonte blerjen e Alaskës nga Shtetet e Bashkuara për 7.2 milionë dollarë (pak më shumë se 4 dollarë për kilometër katror). Transferimi i sovranitetit u bë zyrtarisht më 8 tetor, kur flamuri rus u ul dhe ai amerikan u ngrit në Sitka.

“Kopshti i Ariut Polar” i Johnson-it

NĂ« atĂ« kohĂ«, operacioni u prit me skepticizĂ«m nga shumica e publikut amerikan. Blerja filloi tĂ« quhej “MarrĂ«zia e Seward-it” dhe Alaska si “Kopshti i Ariut Polar i Johnson-it”.

Klima ndryshoi rrënjësisht tre dekada më vonë, kur u zbuluan depozita ari në zonën e Nome dhe Alaska u pushtua nga kërkuesit. Kur u gjet më shumë ar në Klondike aty pranë, në territorin kanadez, shumë kërkues (përfshirë shkrimtarin Jack London) filluan të lëviznin nga njëra anë në tjetrën, gjë që inkurajoi rritjen e vendbanimeve të para dhe ndërtimin e rrugëve.

NĂ« vitin 1884, Alaska u bĂ« njĂ« distrikt i Oregonit, pastaj njĂ« “territor i organizuar” nĂ« vitin 1912. MĂ« 7 korrik 1958, Presidenti Eisenhower nĂ«nshkroi Aktin e ShtetĂ«sisĂ«, duke e bĂ«rĂ« AlaskĂ«n shtetin e 49-tĂ« tĂ« SHBA-sĂ«. NĂ« vitin 1968, depozita mĂ« e madhe e naftĂ«s dhe gazit natyror nĂ« AmerikĂ«n e Veriut u zbulua nĂ« Alaska.

Një histori e shkurtër e Alaskës, vendit ku vendoset e ardhmja e

 

Pasojat e Blerjes së Alaskës

MarrĂ«veshja e nĂ«nshkruar nĂ« vitin 1867 “pĂ«rdori” Ishujt Diomede, dy ishuj tĂ« vegjĂ«l nĂ« mes tĂ« NgushticĂ«s sĂ« Beringut, pĂ«r tĂ« vendosur kufirin midis RusisĂ« dhe Shteteve tĂ« Bashkuara, dhe pĂ«r kĂ«tĂ« arsye midis AzisĂ« dhe AmerikĂ«s. Vija, thuhet nĂ« traktat, do tĂ« ndante “nĂ« distancĂ« tĂ« barabartĂ«â€ Diomeden e VogĂ«l dhe Diomeden e Madhe: njĂ«ra nĂ« Alaska, tjetra nĂ« Siberi.

Kufiri i parĂ«, ai gjeografik, u bashkua nĂ« vitin 1884 nga njĂ« kufi kohor, me gjurmimin e VijĂ«s NdĂ«rkombĂ«tare tĂ« DatĂ«s, e cila ndante Lindjen dhe PerĂ«ndimin e botĂ«s. VetĂ«m 85 kilometra larg – mĂ« pak se katĂ«r kilometra nĂ«se pĂ«rfshihen Ishujt Diomede – Alaska dhe Siberia tani ndaheshin nga njĂ« ndryshim kohor prej 21 orĂ«sh.

Me shpĂ«rthimin e LuftĂ«s sĂ« FtohtĂ«, ato kufij simbolikĂ« u bĂ«nĂ« njĂ« mur i pakalueshĂ«m: nĂ«se njĂ«ra ushtri do tĂ« kalonte vijĂ«n e kuqe nĂ« mes tĂ« Arktikut, konflikti do tĂ« kishte qenĂ« i pashmangshĂ«m. “Perdja e Akullit” u shkri vetĂ«m mĂ« 7 gusht 1987, kur amerikania Lynne Cox notoi — me bekimin e Reaganit dhe Gorbaçovit — 3.8 kilometrat qĂ« ndanin Ishujt Diomede.

Sarah Palin dhe ish-Presidenti Medvedev

Pas rënies së Bashkimit Sovjetik, ideja e lashtë dhe interesante e një Ure në Ngushticën e Beringut, një lidhje ambicioze ndërkontinentale që ishte diskutuar që nga shekulli i 19-të, u rikthye në qendër të vëmendjes (me shumë mundësi nuk e pa dritën e ditës për shkak të çështjeve teknike, klimatike dhe gjeopolitike).

Alaska u rikthye nĂ« lajme nĂ« vitin 2008, kur guvernatorja e shtetit dhe kandidatja pĂ«r zĂ«vendĂ«spresidente Sarah Palin shqiptoi frazĂ«n tashmĂ« tĂ« famshme: “RusĂ«t janĂ« fqinjĂ«t tanĂ«; nĂ« fakt mund ta shihni RusinĂ« nga kĂ«tu”. FjalĂ«t e saj u morĂ«n fjalĂ« pĂ«r fjalĂ« dhe u bĂ«nĂ« njĂ« slogan (“UnĂ« mund ta shoh RusinĂ« nga shtĂ«pia ime!”). Por padyshim qĂ« kishte njĂ« grimcĂ« tĂ« vĂ«rtete: Alaska Ă«shtĂ« me tĂ« vĂ«rtetĂ« afĂ«r RusisĂ«, dhe kĂ«saj – pĂ«rveç burimeve tĂ« saj natyrore – ia detyrohet rĂ«ndĂ«sia e saj strategjike.

Shteti mĂ« verior nĂ« Shtetet e Bashkuara Ă«shtĂ« njĂ« matĂ«s i mirĂ« i marrĂ«dhĂ«nieve me RusinĂ«. Dhe nuk Ă«shtĂ« rastĂ«si qĂ« nĂ« vitet e fundit, disa komentues tĂ« MoskĂ«s kanĂ« argumentuar se Alaska duhet t’i kthehet RusisĂ«. Dmitry Medvedev, si gjithmonĂ«, kontribuoi nĂ« hedhjen e benzinĂ«s nĂ« zjarr duke shkruar nĂ« Twitter: “Presim qĂ« [Alaska] tĂ« kthehet çdo ditĂ«â€.

Takimi midis Trump dhe Putin më 15 gusht, i cili mund të vulosë armëpushimin në Ukrainë ose të varrosë negociatat e paqes, do të mbahet në Anchorage. Një vendim që sigurisht ka vlerë simbolike, të paktën nga perspektiva e dy protagonistëve. Edhe një herë, si në vitin 1867, historia po vendoset në akullin e Arktikut./kb

Rusia, Ukraina dhe territoret: ÇfarĂ« thotĂ« e drejta ndĂ«rkombĂ«tare?

By: el da
15 August 2025 at 09:30

NĂ« prill tĂ« kĂ«tij viti, Presidenti i SHBA-sĂ« Donald Trump njoftoi se kishte rĂ«nĂ« dakord nĂ« parim pĂ«r njĂ« traktat paqeje me RusinĂ«. Asokohe presidenti i SHBA-sĂ« tha se marrĂ«veshja me Putinin pĂ«rcakton qĂ« gadishulli i KrimesĂ«, tĂ« cilin Rusia e aneksoi, duhet t’i pĂ«rkasĂ« RusisĂ«.

“NjĂ« vendim nga Rusia dhe SHBA-ja mbi UkrainĂ«n Ă«shtĂ« ligjĂ«risht i paimagjinueshĂ«m, edhe nĂ«se politikisht po bĂ«het gjithnjĂ« e mĂ« i mundshĂ«m”, thotĂ« Pierre Tilberger, profesor i sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare nĂ« Universitetin Ruhr nĂ« Bochum. Pa pĂ«lqimin e UkrainĂ«s, nuk mund tĂ« ketĂ« njĂ« traktat tĂ« tillĂ« paqeje. E drejta ndĂ«rkombĂ«tare moderne bazohet nĂ« “barazinĂ« sovrane tĂ« tĂ« gjitha shteteve”. Dy shtete nuk mund tĂ« lidhin thjesht marrĂ«veshje nĂ« dĂ«m tĂ« njĂ« tĂ« treti.

NjĂ« marrĂ«veshje pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« territor RusisĂ« pa pĂ«lqimin e UkrainĂ«s shkel qartĂ« sovranitetin territorial tĂ« vendit, thekson Tilberger. PĂ«rveç kĂ«saj, njĂ« marrĂ«veshje e tillĂ« midis RusisĂ« dhe SHBA-sĂ« “ndoshta do tĂ« shkelte ndalimin e pĂ«rdorimit tĂ« forcĂ«s dhe pĂ«r kĂ«tĂ« arsye do tĂ« ishte nĂ« kundĂ«rshtim me tĂ« drejtĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare”, thotĂ« njĂ« ekspert i sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare.

Territoret e pushtuara i përkasin Ukrainës

Gadishulli i KrimesĂ« dhe katĂ«r distriktet administrative tĂ« Luhanskut, Donetskut, Zaporizhias dhe Khersonit i pĂ«rkasin UkrainĂ«s sipas sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare. Fakti qĂ« Rusia kontrollon de facto kĂ«to territore – ose tĂ« paktĂ«n pjesĂ« tĂ« tyre – dhe i ka aneksuar ato nuk e ndryshon kĂ«tĂ«.

Në vitin 2014, u mbajtën referendume në Krime, e në vitin 2022 në Ukrainën lindore dhe jugore për bashkimin e territoreve të pushtuara me Rusinë.

Megjithatë, ekspertët e së drejtës ndërkombëtare i konsiderojnë ato si refendume të reme. Ekzistojnë udhëzime të qarta mbi kushtet në të cilat referendume të tilla mund të njihen sipas së drejtës ndërkombëtare.

“PĂ«r shembull, duhet tĂ« garantohet qĂ« votuesit tĂ« mund tĂ« shprehin mendimin e tyre lirisht, pa detyrim dhe pa frikĂ«â€, thotĂ« Tilberger. Ky sigurisht nuk ishte rasti nĂ« vitin 2014 gjatĂ« pushtimit rus tĂ« KrimesĂ«. Votimet nĂ« UkrainĂ«n lindore dhe jugore nĂ« shtator 2022 u zhvilluan gjithashtu nĂ« kushtet e njĂ« lufte agresioni dhe pushtimit rus tĂ« kĂ«tyre territoreve.

Votimet ishin kundër ligjit ndërkombëtar

VetĂ«m nĂ« korrik 2025, Gjykata Evropiane e tĂ« Drejtave tĂ« Njeriut nĂ« Strasburg zbuloi se Rusia kishte krijuar tashmĂ« njĂ« “sistem shkeljesh” tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut nĂ« territoret e pushtuara midis viteve 2014 dhe 2022.

Sipas vendimit tĂ« GjykatĂ«s, kjo pĂ«rfshinte sulme ushtarake pa dallim, ekzekutime tĂ« civilĂ«ve dhe ushtarĂ«ve ukrainas, tortura dhe dĂ«bime, por edhe “shtypje tĂ« gjuhĂ«s ukrainase nĂ« shkolla”. Duke pasur parasysh kĂ«tĂ« situatĂ« nĂ« rajonet e pushtuara nga Rusia, nuk mund tĂ« supozohet se referendumet atje ishin nĂ« pĂ«rputhje me ligjin ndĂ«rkombĂ«tar.

Asambleja e PĂ«rgjithshme e OKB-sĂ« ka konfirmuar vazhdimisht se referendumet nĂ« Krime dhe nĂ« UkrainĂ«n lindore dhe jugore ishin tĂ« paligjshme. Ato nuk do tĂ« kishin ndryshuar asgjĂ« nĂ« lidhje me pĂ«rkatĂ«sinĂ« e kĂ«tyre territoreve ndaj UkrainĂ«s. Profesori i drejtĂ«sisĂ« Tilberger thekson se nĂ« vitin 2003, u arrit njĂ« marrĂ«veshje midis UkrainĂ«s dhe RusisĂ« – nĂ« pĂ«rputhje me ligjin ndĂ«rkombĂ«tar – nĂ« tĂ« cilĂ«n Rusia e njohu KrimenĂ« si pjesĂ« tĂ« UkrainĂ«s. PĂ«rveç kĂ«saj, nĂ« vitin 1997, tĂ« dy shtetet i premtuan njĂ«ri-tjetrit tĂ« respektojnĂ« kufijtĂ« e njĂ«ri-tjetrit.

Rusia i referohet së drejtës për vetëvendosje

Shpesh dëgjohet nga Rusia: njerëzit në Krime dhe në rajonet lindore dhe jugore duan të largohen nga Ukraina, dhe kjo mbulohet nga një parim i rëndësishëm i së drejtës ndërkombëtare, përkatësisht e drejta e popujve për vetëvendosje.

MegjithatĂ«, e drejta ndĂ«rkombĂ«tare Ă«shtĂ« shumĂ« e rezervuar nĂ«se e drejta e njĂ« populli pĂ«r vetĂ«vendosje i jep atij tĂ« drejtĂ«n pĂ«r t’u shkĂ«putur nga shteti amĂ« pĂ«rmes njĂ« referendumi, shpjegon Tilberger.

Në thelb, e drejta për vetëvendosje u lejon popujve të përcaktojnë lirisht zhvillimin e tyre politik, ekonomik dhe kulturor. Ajo lindi kryesisht kur ish-shtetet e kolonizuara fituan pavarësinë e tyre.

Por ky parim duhet të jetë gjithmonë në përputhje me një parim tjetër themelor të së drejtës ndërkombëtare, sovranitetin shtetëror mbi territorin. Të dy parimet mund të bien ndesh kur një grup popullsie dëshiron të shkëputet dhe shteti e kundërshton këtë.

Pengesat e mëdha ligjore për ndarjen e territoreve

Nga pikĂ«pamja e sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare, duhet tĂ« bĂ«het njĂ« dallim midis vetĂ«vendosjes “tĂ« brendshme” dhe “tĂ« jashtme”, thotĂ« Tilberger. VetĂ«vendosje “e brendshme” do tĂ« thotĂ«: pakicat kombĂ«tare marrin mbrojtje tĂ« veçantĂ« brenda shtetit tĂ« tyre tĂ« origjinĂ«s, pĂ«r shembull vetĂ«qeverisje ose mbrojtje tĂ« kulturĂ«s dhe traditave tĂ« tyre.

Nga ana tjetĂ«r, vetĂ«vendosja “e jashtme”, ose ndarja nga shteti i tyre i origjinĂ«s, Ă«shtĂ« e mundur vetĂ«m nĂ« rrethana ekstreme. NjĂ« popull qĂ« shtypet sistematikisht dhe nĂ«nshtrohet me shkelje tĂ« rĂ«nda tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut mund tĂ« ketĂ« tĂ« drejtĂ«n e shkĂ«putjes. NĂ« rastin e KrimesĂ« dhe UkrainĂ«s lindore dhe jugore, nuk pati shkelje tĂ« tilla tĂ« rĂ«nda nga qeveria ukrainase.

A mund të heqë dorë Ukraina nga territoret e pushtuara?

Po sikur Trump dhe Putin të bënin një marrëveshje që përcaktonte që Ukraina të hiqte dorë nga territoret e pushtuara dhe qeveria ukrainase ta pranonte? A do të ishte i lejueshëm ky çmim për paqen sipas ligjit ndërkombëtar?

“NĂ« thelb po”, thotĂ« Tilberger. MegjithatĂ«, tĂ« biesh dakord pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje tĂ« tillĂ« paqeje do tĂ« duhej tĂ« ishte “njĂ« akt i ligjshĂ«m dhe mbi tĂ« gjitha vullnetar i qeverisĂ« ukrainase”. NĂ« veçanti, kjo nuk duhet tĂ« ndodhĂ« nĂ«n presion ose kĂ«rcĂ«nim me forcĂ«.

Nga perspektiva e ekspertĂ«ve tĂ« sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare, â€œĂ«shtĂ« shumĂ« e diskutueshme se si do tĂ« dukej njĂ« vendim nga qeveria ukrainase qĂ« do tĂ« merrej pa detyrim ose vullnetarisht nĂ« situatĂ«n aktuale”.

Se si do të duhej të zhvillohej saktësisht situata në Ukrainë që të mund të flitet për një transferim vullnetar të territorit sipas së drejtës ndërkombëtare është aktualisht e vështirë të thuhet. Sulmet e ashpra ajrore ruse ndaj objektivave civile në muajt e fundit dhe kërcënimet e qeverisë amerikane me pezullimin e plotë të ndihmave ushtarake sigurisht që nuk flasin në favor të një situate vendimarrjeje në të cilën qeveria ukrainase mund të veprojë lirisht.

Tilberger thekson një aspekt tjetër: kur vendoset për integritetin territorial të një shteti, duhet të merret parasysh edhe roli i popullsisë së prekur. Ka mendime të ndryshme në të drejtën ndërkombëtare për këtë. Disa ekspertë të së drejtës ndërkombëtare besojnë se kur hiqet dorë nga territori shtetëror, njerëzit që jetojnë atje duhet të japin gjithashtu pëlqimin e tyre.

Kushtetuta ukrainase gjithashtu ofron udhëzime

Për ndryshimin e territorit edhe Kushtetuta ukrainase parashikon një referendum, ku të gjithë ukrainasit me të drejtë vote mund të marrin pjesë.

Gjithashtu, për të hequr dorë nga territoret e pushtuara nga Rusia, duhet të ndrysohen ndoshta edhe vetë Kushtetuta. Sepse neni 133, paragrafi 2, përcakton territorin shtetëror të Ukrainës dhe përmend në mënyrë të qartë katër rajone: Lugansk, Donetsk, Zaporizhia dhe Kherson.

Nga pikëpamja e së drejtës ndërkombëtare, situata ligjore në Ukrainë nuk luan një rol vendimtar. Por politikisht, Kushtetuta ukrainase mund të jetë e rëndësishme për çdo zgjidhje paqësore. /DW/kb

Kthjellime dhe reshje lokale shiu, parashikimi i motit 15 gusht 2025

By: el da
15 August 2025 at 09:10

Ditën e premte, vendi ynë do të jetë nën ndikimin e kushteve atmosferike relativisht të paqëndrueshme.

Moti parashikohet fillimisht i kthjellët, ndërsa gradualisht pritet shtim vranësirash mesatare deri të dendura më të theksuara në relievet malore. Në mesditë deri pasdite, vranësirat do të pasohen me reshje lokale shiu me intensitet të ulët lokalisht në jugperëndim dhe qendër të vendit, po ashtu në verilindje në relievet në male.

Era do të fryjë me drejtim veriperëndim-jugperëndim, me shpejtësi mesatare 6 m/s, ndërsa përgjatë vijës bregdetare dhe në zonat luginore era do të fitojë shpejtësi deri në 8 m/s./kb

OMONIA habit me deklaratĂ«n: S’ishte rastĂ«si qĂ« zjarret dogjĂ«n zonat e minoriteti grek!

By: el da
15 August 2025 at 09:10

Organizata e Minoritetit grek në Shqipëri, Omonia, ka dalë në një deklaratë publike pas situatës së rëndë të zjarreve në jugun e vendit. Organizata Omonia bën të ditur me anë të një deklarate të dërguar me email, se ka mbledhur kryesinë për situatën e zjarreve dhe akuzon qeverinë se ka lënë minoritetin me qëllim nën pushtetin e zjarreve.

Deklarata e OMONIA

Mbledhje jashtëzakonshme e Kryesisë së Përgjithshme të Organizatës. Indinjatë dhe trishtim për pasojat e zjarreve të tejzgjatura dhe të përgjithshme në trevat bazike të Minoritetit Etnik Grek. Vlerësim i dëmeve dhe pasojave në shoqërinë dhe ekonominë lokale.

NĂ«n kryesimin e Kryetarit tĂ« OrganizatĂ«s dhe ndjenjĂ« pĂ«rgjegjĂ«sie tĂ« thellĂ« ndaj gjendjes qĂ« krijon vazhdimi i tejzgjatur i zjarreve masive nĂ« zonat e SarandĂ«s – DelvinĂ«s, u mblodh me emergjencĂ« Kryesia e PĂ«rgjithshme e OrganizatĂ«s.

Në një vlerësim të parë të pasojave tragjike shkaktuar nga zjarret në thuajse të gjitha komunitetet me dimension historik, veçanarisht impaktit psikologjik që krijon situata duke qenë periudhë ku numër i madh banorësh kthehen në vatrat e tyre atërore, duke ndarë perceptimin e përgjithshëm në komunitet se zjarret aspak të rastësishme nuk janë dhe më së shumti u provokuan qëllimisht, Kryesia e Përgjithshme shpreh protestën e saj për neglizhencën dhe indiferencën e autoriteteve shtetërore dhe ineficencën në parandalim dhe në vazhdim përballimin e tyre.

ÇfarĂ«do justifikime dhe krahasime me tĂ« tjera situata nĂ« kohĂ« ose dhe shtete tĂ« tjera nuk mund tĂ« mbulojnĂ« faktet reale rreth tĂ« cilave u bĂ« diskutim i gjerĂ« dhe i hollĂ«sishĂ«m.

Pasojat e zjarreve të sezonit të sivjetëm janë ndoshta më tragjiket meqënse përfshinë vetë zonat e banuara duke shkaktuar dëme në banesa familjare por edhe kisha Orthodhokse sikundër në Lefterohor, Lekël, Senicë etj. Për më tepë u shkatërruan ullishta të vjetra dhe të reja, vreshta, ferma blegtorale etj, dëmi financiar dhe ekonomik i të cilave është veçanarisht i lartë. Në veçanti fokusojmë tek pasojat dhe impakti që shkakton kjo në largimin e familjeve të reja shtesë nga trevat meqënse ndërmarrja e përpjekjes sërish kërkon fonde nga njëra anë dhe vullnet nga ana tjetër.

I mĂ«shojmĂ« me pĂ«rgĂ«zimet e rastit pjesĂ«marrjes me sensibilitet shoqĂ«ror tĂ« gjithĂ« banorĂ«ve sa mundeshin – sidomos tĂ« rinjve qĂ« u ndodhĂ«n nĂ« vatrat tona – nĂ« pĂ«rpjekjen pĂ«r pĂ«rballimin e zjarreve dhe shpĂ«timit tĂ« pasurive tĂ« tyre por edhe vendeve tĂ« adhurimit: manastire, kisha dhe paraklise.

Duke shprehur indinjatën dhe zemërimin për braktisjen në mëshirën e fatit të banorëve dhe komuniteteve nga ana e autoriteteve shtetërore, duke shmangur trajtimin fatalist të gjendjes, Kryesia e Përgjithshme e BDMEG OMONOIA kërkon dhe do të përpiqet në mënyrë që nga ana e shërbimeve të bashkive lokale të bëhet regjistrimi i menjëhershëm dhe vlerësimi ekonomik i dëmeve që lanë pas flakët e zjarrit. Të ketë reflektim të menjëhershëm për zhdëmtimin e tyre meqënse më së shumti i dedikohet neglizhencës shtetërore. Përsa i përket sektorit të bujqësisë kërkojmë me këmbëngulje mbështetjen me prioritet dhe pa justifikime të fermerëve dhe blegtorëve ekonomitë e të cilëve u shkatërruan. Vëmendje dhe financim respektiv kërkojmë edhe përsa i përket procedurave të ripyllëzimit por edhe masave preventive për shmangien e fenomeneve po aq rënduese që do të pasojnë nga rreshjet atmosferike të stinës në zonat e dëmtuara malore.

Në mënyrë që të mos përsëritet përvit e njëjta situatë kërkohet rishikim thelbësor i mentalitetit, strukturimit dhe forcimit të infrastrkurës teknike si edhe shtim i konsiderueshëm i personelit në shërbimet e zjarrfikseve dhe përballimit të situatave emergjente.

Jo si fjalë ngushëlluese dhe urata por në koshiencë të kursit tonë historik dhe dashurisë së shquar për vendlindjen që na dallon, në përgjigje edhe të objektivit të synuar nën konsideratën se zjarret u provokuan qëllimisht dhe me shkaktar, bëjmë thirrje për pjesëmarrje  koshiente këmbëngulëse të secilit prej nesh në mënyrë që të shndërrohet situata në një shans për aktivizim politik të përgjegjshëm në përpjekjen për vijimin e pandërprerë të prezencës së komuniteteve autoktone Greke në trevat tona historike atërore./kb

 

Luana Vjollca i vĂ« “flakĂ«n” Instagramit, reklamon linjat trupore nĂ« plazh

By: el da
15 August 2025 at 08:50

Moderatorja dhe këngëtarja Luana Vjollca është një nga emrat më të komentuar në rrjetet sociale, jo vetëm për karrierën, por edhe për format e saj trupore.

Së fundmi, Luana po shijon pushimet me familjen, por si çdo herë postimet e saj në rrjete sociale nuk kanë munguar.

Në disa foto të publikuara në Instagram, ajo shfaqet e veshur me bikini, duke tërhequr menjëherë vëmendjen dhe komplimentet e ndjekësve./kb

Sot takimi historik Trump-Putin në Alaska, Shtëpia e Bardhë zbardh agjendën

By: el da
15 August 2025 at 08:30

Presidenti i SHBA-së Donald Trump dhe presidenti rus Vladimir Putin zhvillojnë sot takimin e tyre historik në Alaska, të lajmëruar disa javë më parë, me fokus përfundimin e luftës në Ukrainë.

Shtëpia e Bardhë ka konfirmuar oraret kryesore të Presidentit Trump ku sipas agjendës mësohet se:

Në orën 6:45 të mëngjesit EDT (11:45 të mëngjesit BST), presidenti do të largohet nga Shtëpia e Bardhë dhe do të shkojë në Anchorage, Alaskë.

Rreth nëntë orë më vonë, në orën 11:00 sipas kohës lokale (8:00 BST), ai dhe Putini do të fillojnë diskutimet e tyre rreth konfliktit në Ukrainë.

Presidenti i SHBA-së Donald Trump la të kuptohej dje se udhëheqësit evropianë mund të ftohen në një takim të mundshëm të dytë me presidentin rus, Vladimir Putin, në të cilin ai tha se duhet të marrë pjesë edhe presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky.

“Do tĂ« kemi njĂ« takim me presidentin Putin, presidentin Zelensky, mua, dhe ndoshta do tĂ« sjellim disa nga udhĂ«heqĂ«sit evropianĂ« me vete. Ndoshta jo”, tha Trump nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ«.

Trump është planifikuar të takohet me Putinin të premten në një takim që presidenti i SHBA-së e ka minimizuar, duke thënë se është kryesisht për të vendosur bazën për një samit të dytë.

Fokusi i takimit të së premtes do të jetë lufta e Rusisë kundër Ukrainës, e cila ka vazhduar që nga shkurti i vitit 2022, kur Rusia nisi një sulm në shkallë të plotë kundër fqinjit të saj.

Gjatë fushatës së tij zgjedhore, Trump pretendoi se do ta përfundonte luftën shpejt.

Ai deklaroi se beson që Putini dhe Zelensky do të bënin paqe.

Kur u pyet nĂ«se do tĂ« binte dakord pĂ«r njĂ« reduktim tĂ« trupave tĂ« NATO-s nĂ« EvropĂ« pĂ«r t’iu pĂ«rshtatur RusisĂ«, Trump tha se njĂ« propozim i tillĂ« nuk i ishte paraqitur ende./kb

 

❌
❌