❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 12 July 2025Main stream

Azem, ti nuk je gjallë!

✇Gazeta Fjala
By: el da
12 July 2025 at 15:08

Edvin Kulluri

NĂ« dhjetor tĂ« 1990, njĂ« grup studentĂ«sh qĂ« mendonin se kishte ardhur koha qĂ« edhe ShqipĂ«ria tĂ« hidhte tej me pĂ«rbuzje diktaturĂ«n komuniste, morĂ«n guximin tĂ« nisnin njĂ« protestĂ« qĂ« do pĂ«rfundonte nĂ« pĂ«rballjen e drejtĂ«pĂ«rdrejtĂ« mĂ« kupolĂ«n e rregjimit. Disa prej tyre kishin origjinĂ« tĂ« deklasuar, por shumica vinin nga familje burokratĂ«sh tĂ« qeverisjes sĂ« asaj kohe. Biles mund tĂ« kishte edhe ndonjĂ« student qĂ«  kish prindĂ«rit anĂ«tar partie. Por megjithĂ« diferencat familjare, i bashkonte njĂ« gjĂ«: nevoja urgjente pĂ«r liri! Liri individuale nĂ« kuptimin politik dhe ekonomik tĂ« fjalĂ«s. LirinĂ« pĂ«r tĂ« zgjedhur. Mes tyre “bubrronin” edhe disa disidentĂ« artistikĂ« nĂ« miniaturĂ« qĂ« pjesĂ«risht iu bashkuan grevĂ«s sĂ« Qytetit Studenti. NdonjĂ« tjetĂ«r si Rama, jo. Por kjo Ă«shtĂ« njĂ« cĂ«shtje tjetĂ«r.

Kjo lëvizje e vonuar në raport me pjesën tjetër të ish bllokut komunist, gjithësesi arriti të kthehej në një lëvizje që coi në përmbysjen e diktaturës dhe monopolit totalitarist të Partisë së Punës. Mbi 70% e shqiptarëve votuan Partinë Demokratike në zgjedhjet e 22 marsit 1992, si përfaqësuesja kryesore e revolucionit demokratik.

Por pĂ«r ironi tradicionalisht shqiptare tĂ« fatit, 5 vite mĂ« pas, 70% e shqiptarĂ«ve votuan kundĂ«r “partisĂ« udheheqĂ«se tĂ« revolucionit demokratik” nĂ« ShqipĂ«rinĂ« gjysĂ«m tĂ« djegur, pikĂ«risht pĂ«r tĂ« rikthyer lirinĂ« poilitike dhe ekonomike qĂ« u shpĂ«rdorua kryesisht nĂ« 26 dhe 28 maj tĂ« 1996 dhe rĂ«nies sĂ« piramidave qĂ« kanĂ« lidhje me iniciativĂ«n e lirĂ«, aq sa ka lidhje njĂ« falsifikator pasaportash me njĂ« konsullatĂ« ambasade!

Dhe nĂ« gjithĂ« kĂ«tĂ« zallamahi 5 vjecare spikati kryesisht njĂ« personazh politik qĂ« ishte i rreshtuar nĂ« dy “revolucionet demokratike” kundĂ«r qeverisĂ«, Azem Hajdari. Sa i pĂ«rket rolit tĂ« tij nĂ« vitet 1990-1992 nuk ka nevojĂ« pĂ«r ritregim. Por pĂ«r fatin e keq tĂ« tijin dhe ShqipwrisĂ«, Azem Hajdari ishte kundĂ«rshtari mĂ« I fortĂ« I qeverisĂ« brenda mazhorancĂ«s edhe gjatĂ« viteve 1992-1997. Dhe kĂ«tĂ« trajektore tĂ« detyruar nga rrethanat, Azemi e pĂ«rcaktoi prej rebelizmit dhe vokacionit tĂ«Ă« tij pĂ«r liri. AsnjĂ« personazh nuk Ă«shtĂ« I rastwsishwm, aq mĂ« pak Azem Hajdari. Por nuk ishte e rastwsishme as balta qĂ« Ă«shtĂ« hedhur mbi tĂ« duke gjetur lloj-lloj arsyesh nga mĂ« banalet deri tek ato politike. Te dy partitw e mĂ«dha e sulmuan sa ishte gjallĂ«, ndĂ«rsa pjesa me radikale ish komuniste e PS vazhdon ta sulmojw edhe pas vdekjes nĂ« komentet e portaleve apo rrjete sociale, sa herĂ« u vjen rasti. Si cdo njeri edhe ai kishte dobesitĂ« e veta, por njĂ« gje mbetet: mbetet njeriu qĂ« u pĂ«rplas me kĂ«do pĂ«r liri!

Sot nuk është as përvjetori I tij ilindjes por as i vdekjes fatkeqe. Por sot më shumë se kurrë përpjekja e tij për liri është përdhosur më shumë se kurdoherë! Si nga PD që është shndërruar në një bunker personal të kryetarit që nga viti 2017, ashtu dhe PS e Ramws që i ka dedikuar vërtetë buste post-moderne, por që po sillet si një qeveri e një despoti butaforik.

Të dyja partitë e mëdha që zotërojnë 90% të elektoratit, që prej vitit 2008 kanë nisur një vrull centralizues anti-liri të pashembullt në Evropë. Pasi e kthyen Kryeministrin të parrëzueshwm në parlament me ndryshimet kushtetuese, mbyllën dhe listat e kandidatëve për deputetë duke e kthyer parlamentin në zgjatim të kryetarëve. E më pas, në 2014 i hoqën themelet vetë-qeverisjes lokale, e tashmë po sulmojnë cdo prokuror a gjyqtar që u cënon pushtetin politik e ekonomik abuziv. Prokurorja Gjeli është e fundit, por Duman ziu-t nuk i kanë lënë epitet e mbiemër denigrues pa i vënë. Por kulmi ishte sulmi thuaj fizik ndaj gjyqtarëve të GJKKO ditën që u caktua masa e arrestit për Veliajn. Për pak na nxorrën mallin e ca komsomolasve me uniformë ushtrie në oborrin e Shkollës së Bashkuar në shkurtin e largët të vitit 1990.

Me pak fjalë sot shoqëria drejtohet paradoksalisht nga dy njerëz që urrejnë lirinë në mënyrë të pakthyeshme. Sepse urrejnë pronën private të trashwguar apo të fituar, urrejnë iniciativën e lirë, urrejnë ndarjen e pushteteve dhe urrejnë qeverisjen lokale si niveli I parë demokratik i përfaqwsimit politik. Shkurt urrejnë lirine individuale, të grupeve të interesit dhe komuniteteve. Parlamentin po e po.

E nĂ« kĂ«tĂ« kontekst Azem Hajdari si symbol I antikonformizmit politik Ă«shtĂ« shndĂ«rruar nĂ« njĂ« kujtim tĂ« keqkuptuar dhe tĂ« nĂ«pĂ«rkĂ«mbur. Ajo qĂ« ai ka simbolizuar Ă«shtĂ« transformuar nĂ« njĂ« gĂ«njeshtĂ«r tĂ« madhe nga Rama dhe Berisha, por mĂ« keq akoma e atyre qĂ« thĂ«rrasin “Azem ti je gjallĂ«â€ por qĂ« e rivrasin politikisht sa herĂ« qĂ« adhurojnĂ« kryetarin por jo lirinĂ« pĂ«r tĂ« cilĂ«n u krijua ajo parti nga Azem Hajdari dhe miqtĂ« e tij studentĂ« e pedagogĂ«. E po kaq hipokritĂ« janë  dhe ata qindra e mijĂ«ra socialistĂ« qĂ« mburren se rrĂ«zuan “rregjimin e BerishĂ«s” nĂ« 1997, e tani votojnĂ« pa pikĂ« ndĂ«rgjegjeje politike sozinĂ« e BerishĂ«s 28 vite mĂ« vonĂ«. I vetmi ndryshim Ă«shtĂ« se nĂ« atĂ« kohĂ« mund tĂ« rriheshe nĂ« qendrĂ«n e votimit, ndĂ«rsa sot “kĂ«shillohesh” si tĂ« votosh nga drejtori apo ndonjĂ« gangster i qytetit.

AutokratĂ«t, despotĂ«t dhe demagogĂ«t pĂ«rvec lirisĂ« urrejnĂ« edhe tĂ« vĂ«rtetĂ«n. Por kĂ«tĂ« 11 shtator kanĂ« njĂ« mundĂ«si: mos tĂ« kujtojnĂ« Azem Hajdarin si symbol I kĂ«rkesws pĂ«r liri, por ta lĂ«nĂ« rehat nĂ« kujtimet e keqkuptuara tĂ« atyre qĂ« sic pĂ«rshkruante pak a shumĂ« Prec Zogaj para disa vitesh, “mesa duket shumica e atyre qĂ« u derdhĂ«n shesheve pĂ«r liri nĂ« 1990, donin batanije tĂ« reja”.

Dhe nĂ« fakt, Preci ka thĂ«nĂ« njĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« tĂ« madhe qĂ« Azem Hajdari nuk e pranoi kurrĂ«, por me shumĂ« mundĂ«si e kuptoi herĂ«t. NĂ« 1992, nĂ« konferencĂ«n e jashtĂ«zakonshme tĂ« PD ku e pĂ«rjashtuan vec 5 minuta, por e sulmuan edhe 5 vite tĂ« tjera vetĂ«m pĂ«r njĂ« arsye: pĂ«r liri! Liri qĂ« sot e kemi nĂ«pĂ«rkĂ«mbur si shoqeri dhe si elita. Kemi dĂ«shtuar demokratikisht nĂ« mĂ«nyrĂ« spektakolare duke riprodhuar cikle autokratizmi nĂ« 34 vite. Por ketĂ« herĂ« ndyshe nga mĂ« parĂ« PS dhe PD janĂ« bashkuar qartazi nĂ« kĂ«tĂ« kundĂ«r-revolucion. Ndaj “Azem, ti nuk je gjallĂ« as pĂ«r sĂ« vdekuri”!

“TĂ«rmeti” i RamĂ«s

✇Gazeta Fjala
By: el da
12 July 2025 at 11:10

Nga Rajmonda Basha

E premtja për kryeministrin Edi Rama nuk ishte thjesht një ditë pune: ishte një sinjal alarmi për çdo hallkë të pushtetit vendor.

Takimi ishte i gjatë shumë, por mesazhi ishte i qartë: koha e justifikimeve ka marrë fund.

Për kryebashkiakët, dita nisi me paralajmërime dhe përfundoi me përgjegjësi të rënda mbi supe.

PĂ«r vartĂ«sit e tyre, situata u kthye nĂ« njĂ« “tĂ«rmet” administrativ.

Sepse për shumë prej tyre, puna që nuk u bë, tashmë do të paguhet me largim nga detyra.

Me një urdhër të prerë, kryeministri kërkoi shkarkimin e të gjithë nënkryetarëve të bashkive në vend.

Por nuk ndalet aty. Deri të hënën, të gjithë kryetarët e njësive administrative duhet të jenë jashtë zyrës.

Nga DurrĂ«si, nĂ« njĂ« takim me kryetarĂ«t e bashkive pĂ«r performancĂ«n e pushtetit vendor, Rama nuk u kursye tĂ« nxirrte nĂ« pah dobĂ«sitĂ« e deritanishme tĂ« strukturave lokale – dhe jo vetĂ«m.

Prej mĂ«simeve nga “gabimet” – pĂ«r tĂ« cilat paralajmĂ«roi se nuk duhet tĂ« jenĂ« mĂ« tĂ« njĂ«jtat – kryeministri kĂ«rkoi reformimin rrĂ«njĂ«sor tĂ« territorit.

“Do tĂ« duhet tĂ« bĂ«jmĂ« njĂ« reformĂ« qĂ« do duhet tĂ« pĂ«rfshijĂ« inspektoratin e territorit, IKMT, zyrat e UrbanistikĂ«s”, tha ai.

“ËshtĂ« e qartĂ« qĂ« nĂ« territore tĂ« caktuara deri nĂ« njĂ« bashki strategjike, si nĂ« HimarĂ«, nevoja pĂ«r burime njerĂ«zore tĂ« kualifikuara Ă«shtĂ« me rĂ«ndĂ«si”.

Sipas Ramës, duhet një reformë për të shërbyer në të gjitha këto territore me cilësinë më të mirë të mundshme të mendimit urbanistik dhe shërbimit ligjor për bashkitë, kompanitë, pronarët që me të drejtë duan të ndërtojnë në pronat e tyre.

“ËshtĂ« koha pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« sinteza tĂ« kĂ«tyre strukturave dhe pĂ«r tĂ« krijuar mĂ« shumĂ« shĂ«rbim pĂ«r bashkitĂ« duke mos e lidhur me çfarĂ« burimesh njerĂ«zore ka”.

Ai ka vijuar duke thĂ«nĂ« se “duhet njĂ« punĂ« e posaçme e pĂ«rbashkĂ«t edhe pĂ«r kĂ«to edhe pĂ«r rregullat e reja qĂ« duhet tĂ« kenĂ« kantierĂ«t qĂ« janĂ« bĂ«rĂ« njĂ« problem mĂ« vete, sa i pĂ«rket mbrojtjes sĂ« mjedisit, shqetĂ«simeve qĂ« krijojnĂ« jashtĂ« veprimtarisĂ« sĂ« tyre”.

“Kantiere qĂ« vendosen nĂ« kufi arbitrarĂ«, qĂ« zĂ«nĂ« trotuarĂ« siç ndodhte nĂ« Lungomaren e VlorĂ«s, ashtu edhe duhet njĂ« qasje nĂ« kĂ«tĂ« reformĂ« me legalizimet, me masat shtesĂ« qĂ« duhen marrĂ« pĂ«r tĂ« dekurajuar dhe pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« goditje pĂ«rfundimtare ndĂ«rtimeve pa leje, qĂ« ka rĂ«nĂ« shumĂ« po Ă«shtĂ« prezente gjithsesi”.

Zgjimi i strukturave

Strukturat i kanë mbajtur sytë gjysmë hapur e gjysmë mbyllur, tha ai që në nisje të fjalës, teka theksoi se Policitë Bashkiake janë struktura veçanërisht problematike.

Sipas tij, dobësitë institucionale të pushtetit vendor që kanë dalë në dritë vijnë si pasojë e një ndryshimi shumë të madh të mënyrës së funksionimit të vendit.

Kjo, referuar RamĂ«s, “pĂ«r shkak se vendi tanimĂ« nuk mban vetĂ«m banorĂ«t e ve, por mban edhe njĂ« ngarkesĂ« ekstra turistĂ«sh dhe vizitorĂ«sh nĂ« rritje qĂ« sjell me vete sfida tĂ« reja tĂ« komplikuara dhe ngarkesa tĂ« reja pĂ«r pushtetin vendor sidomos nĂ« territoret ku pĂ«rqendrimet e turistĂ«ve janĂ« tĂ« mĂ«dha”.

Ai është ndalur te rasti i Thethit, ku i ka cilësuar ndërtimet në leje një vepër edhe më të rëndë penale.

“Kjo Ă«shtĂ« njĂ« betejĂ«. NĂ«se nuk fillojnĂ« tĂ« gjitha hallkat dhe nĂ«se strukturat e pavarura tĂ« drejtĂ«sisĂ« nuk Ă«shtĂ« nĂ« dispozicion tĂ« kĂ«saj pĂ«rpjekjeje dhe nuk Ă«shtĂ« e gatshme zbatimin e ligjit, por pĂ«rkundrazi Ă«shtĂ« si njĂ« kullesĂ« makaronash, qĂ« gjĂ«rat rrjedhin dhe faktet e kryera mbeten nĂ« territor”.

Kjo – vijoi ai – Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rpjekje qĂ« duhet tĂ« shfaqet hera herĂ«s deri sa tĂ« gjithĂ« ta ndajnĂ« mendjen se nuk ka asnjĂ« llogari qĂ« tĂ« nxjerrĂ« fitues duke bĂ«rĂ« ndĂ«rtime pa leje.

Rama paralajmëroi se arkitektët që shkelin lejet e ndërtimit në bashkëpunim me ndërtuesit do te konsiderohet vepër penale dhe automatiksiht do humbasin të drejtën e licencës.

Sipas tij, ndërtimet pa leje nuk do të marrin shërbimin për të lidhur ujë dhe drita.

“NĂ« legjislacion do tĂ« forcohet roli i arkitektit dhe pĂ«rgjegjĂ«sia e arkitektit, siç e ka gjithĂ« bota”.

“Arkitekt qĂ« bashkĂ«punojnĂ« me ndĂ«rtuesit pĂ«r tĂ« shkelur lejet e nderimit nuk mund ta gĂ«zojnĂ« mĂ« licencĂ«n e arkitektit dhe duhet tĂ« pĂ«rballen me pasoja tĂ« natyrĂ«s penale, siç e ka bota, ndĂ«rkohĂ« qĂ« leje pĂ«rdorimi dhe shfrytĂ«zimi tĂ« godinave pa firmĂ«n pĂ«rfundimtare tĂ« arkitektit nuk mund mĂ« tĂ« jepen, ashtu sikur do shikojmĂ« qĂ« tĂ« marrin masa qĂ« mos tĂ« kĂ«tĂ« lidhje tĂ« ujit dhe dritave pĂ«r asnjĂ« ndĂ«rtim qĂ« nuk disponon lejen e ndĂ«rtimit zyrtarisht dhe nuk merr miratimin e strukturave pĂ«rkatĂ«se pĂ«r t’u lidhur me ujĂ« dhe dritat”.

Projekt i ri

Rama ka njoftuar, mes të tjerash, se Qeveria po ndërmerr një transformim teknologjik të inspektimeve territoriale, përmes një projekti të ri në bashkëpunim me Emiratet e Bashkuara, që do të përfshijë monitorim me kamera 24 orë dhe pajisje me GPS të të gjitha kantiereve ndërtimore.

Ai ravijëzoi nevojën për ngritjen e një qendre kombëtare të monitorimit dhe ka theksuar se rregullorja e re do të detyrojë kompanitë e ndërtimit të respektojnë transparencën, sigurinë dhe shmangien e evazionit fiskal.

“Kontrolle territori qĂ« kanĂ« filluar punĂ«n qĂ« te monitorimi i trafikut dhe do tĂ« bĂ«het tĂ«rĂ«sisht teknologjike me projektin e ri qĂ« kemi nisur me Emiratet e Bashkuara, e njĂ«jta gjĂ« do tĂ« ndodhĂ« edhe me territorin”.

Inspektimi i territorit do të mbështet nga një zhvillim i madh teknologjik, sipas tij.

“Duhet tĂ« ndĂ«rtojmĂ« qendrĂ«n e monitorimit tĂ« ndĂ«rtimeve. Agjencia e monitorimeve ka pĂ«rgatitur njĂ« rregullore tĂ« re dhe tĂ« gjitha kompanitĂ« e ndĂ«rtimit, flasim pĂ«r pallate, qĂ« kanĂ« impakt tĂ« caktuar pĂ«r jetĂ«n e qytetarĂ«ve dhe tĂ« banorĂ«ve, qĂ« kantieret tĂ« pajisen tĂ« gjitha me kamera online 24 orĂ« dhe tĂ« ndiqen online nga forcat e inspektimit”.

“TĂ« gjitha llojet e kantiereve tĂ« pajisen me GPS nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« monitorohen, pĂ«r hedhjen e mbetjeve apo edhe tĂ« futjes sĂ« materialeve, atje futjes sĂ« materialeve, pĂ«r tĂ« shmangur evazionet fiskale”, shtoi Rama.

Kohë ndryshimesh

ËshtĂ« koha pĂ«r njĂ« operator kombĂ«tar tĂ« shpĂ«rndarjes sĂ« ujit, tha po ashtu ai.

Sipas RamĂ«s, tĂ« gjitha llojet e eksperiencave, kalkulimeve “na nxjerrin nĂ« konkluzionin qĂ« Ă«shtĂ« koha pĂ«r njĂ« operator kombĂ«tar tĂ« shpĂ«rndarjes sĂ« ujit, njĂ«jte siç kemi pĂ«r energjinĂ«â€.

“Mund tĂ« pĂ«rfytyroni njĂ« zyrĂ« drejtori tĂ« njĂ« ujĂ«sjellĂ«si me 30 kĂ«shilltarĂ« staf, kĂ«shilltarĂ« sekretarĂ«? Nuk ka zyra ime as çerekun, as zyrat tuaja. Ndodhte nĂ« UKT TiranĂ«â€.

Ai tha se çudira ka pasur shumë, ka më pak në tërësi, por ka tepër për një vend si Shqipëria që nuk ka luksin të presë.

“Duhet tĂ« konsolidojmĂ« kĂ«tĂ« strukturĂ«, duhet tĂ« ndĂ«rtojmĂ« njĂ« tjetĂ«r ndĂ«rmarrje si ajo qĂ« kemi nĂ« fushĂ«n e energjisĂ«, qĂ« nga gropat mĂ« tĂ« mĂ«dha thithĂ«se tĂ« buxhetit janĂ« kthyer nĂ« ndĂ«rmarrje qĂ« janĂ« nĂ« gjendje tĂ« hyjnĂ« nĂ« marrĂ«dhĂ«nie me bankat”.

Jo më pasivitet 

Rama ka ngritur shqetësimin edhe për pasivitetin e mungesën e vizionit ekonomik në pushtetin vendor.

Ndonëse bashkitë marrin fonde nga buxheti i shtetit dhe paguajnë paga e investime, sipas tij, nuk po krijojnë ndërmarrje fitimprurëse dhe nuk po luajnë rolin që u takon në zhvillimin rural.

Rama theksoi se ende mbizotëron një qasje e vjetruar që e ndan qytetin nga fshati, ndërkohë që bashkitë duhet të jenë aktore aktive në jetën ekonomike të zonave rurale, përfshirë organizimin e fermerëve dhe lehtësimin e aksesit në financime.

Ai sakaq shprehu kritika pĂ«r departamentet e bujqĂ«sisĂ« nĂ« bashki, duke i cilĂ«suar “qesharake” dhe kĂ«rkoi njĂ« angazhim real pĂ«r tĂ« kthyer bashkitĂ« nĂ« nxitĂ«se tĂ« zhvillimit bujqĂ«sor.

“NjĂ« problem tjetĂ«r Ă«shtĂ« qasja filozofike, lekĂ« nga buxheti, rroga dhe investime ndĂ«rkohĂ« qĂ« ende nuk po ndĂ«rtohen ndĂ«rmarrje fitimprurĂ«se nĂ« bashki. Ka disa tentativa minimale, por shumĂ« tĂ« pamjaftueshme. Por, me reformat territoriale nuk kemi mĂ« bashki dhe komuna, por kemi bashki qĂ« merren me tĂ« dyja”.

“Akoma mentaliteti Ă«shtĂ« qĂ« komuna merret me punĂ«t komunale, por me jetĂ«n e fshatit, toka fshati, pĂ«rpunimi, eksporti, kĂ«to janĂ« nĂ« dorĂ« tĂ« atyre qĂ« punojnĂ« tokĂ«n dhe MinistrisĂ« sĂ« BujqĂ«sisĂ«, por ndĂ«rkohĂ« nĂ«se shkoni nĂ« vendet e tjera do tĂ« shikoni qĂ« bashkitĂ« janĂ« pjesĂ« e jetĂ«s sĂ« fshatit”, shtoi ai.

Sipas tij, sot ka një instrument më domethënës se sa kemi pasur deri dje, kredia e bankës, ku bashkitë duhet të jenë forcë udhëheqëse, bashkitë duhet që të bëjnë bashkë fermerët.

“Sigurisht qĂ« duke qenĂ« bashkitĂ« pjesĂ«, bĂ«het shumĂ« mĂ« e thjeshtĂ« pĂ«r bankat qĂ« tĂ« mbĂ«sht4esion fermerĂ«t pĂ«r kĂ«tĂ« kredi tĂ« butĂ« dhe pĂ«r pjesĂ«n e financimit, pas kĂ«saj edhe qeveria e ka mĂ« tĂ« lehtĂ«. Kush do ia bĂ«jĂ« mĂ« tĂ« lehtĂ« fermerĂ«ve nĂ« fshat, procesin pĂ«r tĂ« marrĂ« kredi, se tokĂ«n dinĂ« ta punojnĂ« vetĂ« ata, por para ekstra qĂ« tĂ« fusin pĂ«r tĂ« mos e lĂ«nĂ«, thjesht e vetĂ«m merr e shit, por mĂ« shumĂ« se kaq”.

Shkarkime masive

Gabimin më të madh duket se e mbajnë kryetarët e njësive administrative të Shqipërisë, për të cilët Rama kërkoj shkarkime gjithandej.

“TĂ« gjithĂ« kryetarĂ«t e njĂ«sive duhet tĂ« shkarkohen, tĂ« gjithĂ«. KryetarĂ«t e njĂ«sive administrative tĂ« RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ« duhet tĂ« shkarkohen, pĂ«r t’iu dhĂ«nĂ« mundĂ«sia tĂ« tjerĂ«ve qĂ« tĂ« tregojnĂ« se mund tĂ« jenĂ« mĂ« mirĂ« se ata”.

Rama vijoi duke thĂ«nĂ« se “duhet qĂ« ta zgjerojmĂ« hapĂ«sirĂ«n edhe pĂ«r ata tĂ« tjerĂ«t tĂ« cilĂ«t nuk na njohin dhe nuk janĂ« çdo ditĂ« me ne, por na kanĂ« dhĂ«nĂ« votĂ«n”.

“ShqipĂ«rinĂ« nĂ« vitin 2030 nuk e bĂ«jmĂ« dot duke pĂ«rsĂ«ritur tĂ« njĂ«jtat gabime”, ka shtuar ai.

E gjitha sepse mandatet e marra nuk pranojnë asnjë justifikim.

“Sepse edhe po tĂ« ishte pĂ«r tĂ« justifikuar e kishin mundĂ«sinĂ« mĂ« shumĂ« njerĂ«zit pĂ«r t’u justifikuar. KĂ«shtu qĂ« pĂ«r ne nuk ka asnjĂ« justifikim, zero”.

Rama ka kërkuar gjithashtu publikisht që nënkryetarët e bashkive në të gjithë vendin të shkarkohen dhe të zëvendësohen, duke i konsideruar ata të lodhur dhe të paaftë për të vazhduar me ritmin e kërkuar në qeverisjen vendore.

Gjatë një takimi me kryetarët e bashkive, Rama u shpreh me tone të drejtpërdrejta se shumica e nënkryetarëve duken të rraskapitur dhe të pamotivuar për të përballuar sfidat e përditshme në administratë.

“NĂ«nkryetarĂ«t Ă«shtĂ« mirĂ« tĂ« ndryshojnĂ« sepse i shoh shumĂ« tĂ« lodhur, shumĂ« shumĂ« tĂ« lodhur, i shoh tĂ« rraskapitur. Ju qeshni, se e kuptoni qĂ« nuk ndryshoni dot, por edhe dy vjet keni, si tĂ« doni. I shoh shumĂ« tĂ« lodhur, Pjerin, nĂ«nkryetarĂ«t e tu. NĂ« nderin tĂ«nd Ă«shtĂ« t’i shkarkosh tĂ« gjithĂ«â€, tha Rama, duke iu drejtuar konkretisht kryebashkiakut tĂ« LezhĂ«s, Pjerin Ndreu.

Integrimi si derë jo automatike

Kreu i qeverisë u ndal dhe te integrimi i Shqipërisë në BE dhe rolin e pushtetit vendor në këtë rrugëtim.

Ai tha se vendi tashmë e ka derën e BE-së të hapur, por hyrja përfundimtare kërkon përgatitje të plotë dhe përmbushje standardesh.

“Duhet tĂ« provojmĂ« qĂ« jemi tĂ« veshur mirĂ«, tĂ« stĂ«rvitur mirĂ«, edukuar mirĂ« pĂ«r tĂ« hyrĂ« nĂ« atĂ« derĂ« dhe pĂ«r t’u ulur nĂ« atĂ« tryezĂ«â€, u shpreh Rama, duke nĂ«nvizuar se anĂ«tarĂ«simi Ă«shtĂ« mĂ« shumĂ« sesa njĂ« formalitet politik.

“ËshtĂ« njĂ« sfidĂ« praktike pĂ«r tĂ« provuar qĂ« ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« e gatshme tĂ« jetĂ« pjesĂ« e asaj skuadre”.

Sipas kryeministrit, procesi i integrimit ka avancuar sipas planit dhe ritmet e bashkëpunimit me Komisionin Evropian janë në përputhje me marrëveshjen dypalëshe për të përmbyllur procesin deri në fund të vitit 2027.

Ai theksoi se shumë prej reformave që lidhen me integrimin kanë ndikim të drejtpërdrejtë në nivelin vendor dhe kërkoi angazhim maksimal nga qeverisja vendore për përmbushjen e kritereve të BE.

Rama deklaroi gjithashtu se çdo bashki ka nevojë të krijojë një bërthamë të vogël njerëzish të dedikuar ndaj këtij procesi, në mënyrë që të nisë përshtatja institucionale dhe të gjitha nivelet të përfshihen në mënyrë aktive.

Edhe këshillat bashkiakë, tha Rama, duhet të jenë pjesë e pandashme e kësaj përfshirjeje.

“Kemi kaluar nga faza kur thjesht dĂ«shironim tĂ« afroheshim me BE-nĂ«, nĂ« fazĂ«n ku kemi derĂ«n e hapur dhe duhet tĂ« tregojmĂ« se jemi gati, tĂ« stĂ«rvitur dhe tĂ« edukuar pĂ«r tĂ« hyrĂ« nĂ« atĂ« derĂ« dhe pĂ«r t’u ulur nĂ« atĂ« tryezĂ«â€, deklaroi kreu i qeverisĂ«.

Ai vuri theksin te nevoja për kapacitete institucionale, kulturë bashkëjetese dhe ndërveprim të qëndrueshëm midis institucioneve shqiptare dhe atyre evropiane, si një kusht themelor për integrimin e plotë në Bashkimin Evropian.

Diaspora, si pjesë e kapaciteteve të bashkive 

Rama theksoi edhe rëndësinë e forcimit të kapaciteteve të pushtetit vendor për hartimin dhe zbatimin e projekteve zhvillimore, të cilat mundësojnë edhe fonde nga Bashkimi Evropian.

“Duhet tĂ« krijojmĂ« njĂ« krah tĂ« jashtĂ«m jashtĂ« ShqipĂ«risĂ«, duke pĂ«rfshirĂ« shqiptarĂ«t e diasporĂ«s, tĂ« cilĂ«t janĂ« tĂ« ditur dhe tĂ« gatshĂ«m pĂ«r tĂ« punuar me bashkitĂ« si shkrues projektesh dhe si bashkĂ«punĂ«torĂ« me bĂ«rthamĂ«n dhe kabinetin e bashkisĂ«â€, tha Rama.

Ai theksoi se, bazuar në aplikimet dhe përzgjedhjet, do të duhet të caktohet një fond për të paguar këta bashkëpunëtorë të jashtëm me një shumë të arsyeshme.

Sipas Ramës, kjo do të ndihmonte bashkitë që nuk kanë kapacitete të mjaftueshme brenda territorit të tyre për të hartuar projekte konkurruese.

“Bashkia e FushĂ«-ArrĂ«zit, ndoshta, nuk e ka kĂ«tĂ« kapacitet brenda territorit tĂ« saj, por e ka nĂ«se shkon jashtĂ« territorit dhe kĂ«rkon ndihmĂ«n e njerĂ«zve tĂ« vet qĂ« janĂ« nĂ« diasporĂ«â€, shtoi ai.

Kreu i qeverisë propozoi gjithashtu që të kërkohet bashkëpunim me vendet anëtare të BE-së për të atashuar ekspertë pranë bashkive, duke theksuar se mungesa e kapaciteteve për hartimin e projekteve është një boshllëk që pengon përfitimin e fondeve të BE-së./e.t

Berisha – fati ynĂ« apo zgjedhja jonĂ«?

✇Gazeta Fjala
By: el da
12 July 2025 at 08:43

Fatos Tarifa

Tre individĂ« kanĂ« dominuar historinĂ« politike tĂ« shqiptarĂ«ve qysh nga krijimi i shtetit tonĂ« tĂ« pavarur – Ahmet Zogu (1924-1939), si kryeministĂ«r, si president dhe, mĂ« pas, si njĂ« mbret i vetĂ«shpallur; Enver Hoxha (1944-1985), si kreu mĂ« i lartĂ« i PartisĂ« (komuniste) tĂ« PunĂ«s dhe de facto kreu i tĂ« gjithĂ« pushteteve nĂ« sistemin e socializmit shtetĂ«ror, i ashtuquajtur “demokraci popullore”, ose “diktaturĂ« e proletariatit”; dhe Sali Berisha (1991-2013), si president e mĂ« pas si kryeministĂ«r i vendit  dhe, pĂ«r periudhĂ«n mĂ« tĂ« gjatĂ« tĂ« kohĂ«s, si kreu i opozitĂ«s nĂ« ShqipĂ«rinĂ« postsocialiste.

I pari, Zogu, ishte dhe mbetet një figurë shumë kundërthënëse. Ai e uzurpoi pushtetin me dhunë, i ndihmuar nga forcat jugosllave dhe rusët e bardhë, asgjësoi kundërshtarët politike kryesorë të tij, burgosi shumë të tjerë dhe, më në fund, si mbret, e braktisi vendin në prag të pushtimit fashist italian, në vend që të organizonte e të drejtonte rezistencën e armatosur të popullit të vet kundër atij pushtimi.

Hoxha sundoi me dorĂ« tĂ« hekurt pĂ«r dyzet vite me radhĂ«, por, siç kam argumentuar nĂ« studimin tim KĂ«rkimi i legjitimitetit dhe venitja e utopisĂ«, ky njeri dhe sistemi politik qĂ« ai krijoi dhe drejtoi me metoda autoritariste kishin, pĂ«r njĂ« farĂ« kohe – pas pĂ«rfundimit tĂ« LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore deri aty nga fillimi i viteve 1960 – njĂ« farĂ« legjitimiteti qĂ« u venit dhe humbi krejtĂ«sisht mĂ« pas pĂ«r arsye politike, ekonomike dhe ideologjike, tĂ« cilat i kam shpjeguar hollĂ«sisht nĂ« studimin e lartpĂ«rmendur. Sot, nga njĂ« distancĂ« e mjaftueshme nĂ« kohĂ« pĂ«r tĂ« gjykuar e vlerĂ«suar me ftohtĂ«si, figura e Enver HoxhĂ«s vazhdon tĂ« jetĂ« e pranishme, provokuese, kundĂ«rthĂ«nĂ«se dhe polarizuese nĂ« narrativĂ«n postsocialiste dhe nĂ« debatin publik e atĂ« akademik qĂ« zhvillohet nĂ« vendin tonĂ«.

Kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r BerishĂ«n, ky, nĂ« gjykimin tim, simbolizon tiparet mĂ« tĂ« kĂ«qija karakteriale tĂ« mbretit Zog dhe tĂ« diktatorit komunist Enver Hoxha. KĂ«to tipare tĂ« tij i kam pĂ«rmbledhur shkurtimisht nĂ« esenĂ« “PrognozĂ« retrospektive: Berisha nĂ« historinĂ« e sĂ« shkuarĂ«s”, botuar disa vite mĂ« parĂ« nĂ« gazetĂ«n DITA.

ËshtĂ« e çuditshme se si Berisha, nga njĂ« individ thuajse i panjohur pĂ«r publikun deri nĂ« fundin e viteve 1980, pĂ«rveçse si njĂ« mjek -dhe si sekretar i organizatĂ«s sĂ« partisĂ« nĂ« spitalin ku ushtronte profesionin e tij- u shfaq nĂ« skenĂ«n e politikĂ«s shqiptare krejt papritur, me imazhin e njĂ« intelektuali disident antikomunist (pa qenĂ« as edhe njĂ« ditĂ« tĂ« vetme i tillĂ«) dhe pretendoi se themeloi tĂ« parĂ«n parti opozitare nĂ« ShqipĂ«ri nĂ« dhjetor tĂ« vitit 1990.

Në fakt, ishin të tjerë individë ata që e organizuan dhe e drejtuan lëvizjen studentore të dhjetorit 1990, e cila çoi në galvanizimin e skenës politike shqiptare, në krijimin e Partisë Demokratike të Shqipërisë, në zgjedhjet e para demokratike dhe në rënien e sistemit socialist.

Berisha ishte një free rider. Ai diti të shfrytëzojë përpjekjet e të tjerëve pa rrezikuar vetë asgjë, për të fituar gjithçka për vete. Humbi në zgjedhjet parlamentare të vitit 1991, por fitoi në zgjedhjet e një viti më vonë dhe u bë presidenti i parë i Shqipërisë postsocialiste.

NĂ« Poloni, e para qeveri postsocialiste, e krijuar nĂ« vitin 1989, zgjodhi nĂ« krye tĂ« saj njĂ« individ si Tadeusz Mazowiecki, njĂ« shkrimtar dhe njĂ« prej figurave qendrore tĂ« lĂ«vizjes opozitare “Solidarnost”, i burgosur nga regjimi i Jaruzelskit nĂ« fillim tĂ« viteve 1980, ndĂ«rsa president i parĂ« i atij vendi u bĂ« udhĂ«heqĂ«si kryesor i “Solidarnostit”, Lech Walesa, edhe ky i burgosur nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« dhe, nĂ« liri, shumĂ« herĂ« i papunĂ« nĂ«n atĂ« regjim.

NĂ« Çekosllovaki, presidenti i parĂ« pas rĂ«nies sĂ« socializmit shtetĂ«ror nĂ« atĂ« vend u zgjodh Vaclav Havel, njĂ« dramaturg disident dhe njĂ« aktivist i njohur pĂ«r tĂ« drejtat e njeriut, i burgosur edhe ky disa herĂ« nĂ«n atĂ« sistem. MĂ« vonĂ«, pas ndarjes sĂ« ÇekosllovakisĂ« nĂ« dy shtete mĂ« vete pĂ«rmes njĂ« marrĂ«veshjeje paqĂ«sore qĂ« u konsiderua si njĂ« velvet divorce, Havel u zgjodh presidenti i parĂ« i RepublikĂ«s Çeke.

Në Bullgari, gjithashtu, njeriu që u bë presidenti i parë postsocialist i atij vendi, Zhelyu Zhelev, kishte qenë më parë një disident.

Po Berisha? Nga mbiu ai?! Ai kurrĂ« nuk kishte qenĂ« njĂ« disident nĂ« periudhĂ«n e diktaturĂ«s sĂ« proletariatit. PĂ«rkundrazi, Berisha ishte dhe mbeti deri nĂ« pĂ«rmbysjen e sistemit tĂ« vjetĂ«r njĂ« komunist parimor, sektar dhe militant. Ai nuk e pa kurrĂ« portĂ«n e burgut tĂ« diktaturĂ«s, as edhe atĂ« tĂ« rajonit tĂ« policisĂ«, dhe nuk provoi asgjĂ« nga vuajtjet qĂ« pĂ«rjetuan nĂ« Gulagun shqiptar mijĂ«ra kundĂ«rshtarĂ« tĂ« regjimit politik nĂ« ShqipĂ«ri. PĂ«rkundrazi, Berisha hyri nĂ« dyert e bllokut famĂ«keq tĂ« udhĂ«heqĂ«sve komunistĂ« kryesorĂ« dhe u bĂ« njĂ« “mik” servil i fĂ«mijĂ«ve tĂ« tyre.

NĂ«se BerishĂ«s mund t’i njihet ndonjĂ« meritĂ« e veçantĂ« nĂ« periudhĂ«n qĂ« i parapriu lĂ«vizjes studentore tĂ« dhjetorit 1990 dhe fillimit tĂ« tranzicionit politik nĂ« ShqipĂ«ri, kjo meritĂ« do tĂ« ishte nuhatja e tij prej peshkaqeni pĂ«r tĂ« ndier sĂ« largu rrezikun qĂ« vjen, prĂ©nĂ« qĂ« afrohet dhe-nĂ« rastin e tij-mundĂ«sinĂ« qĂ« ofron njĂ« mjedis i ri politik pĂ«r tĂ« realizuar synimet e veta.

Ishte fati ynë, apo zgjedhja jonë që e polli Sali Berishën dhe e ngriti atë në fronin më të lartë të shtetit më 1992?

Nëse ishte thjesht fati, ky paskësh qenë një fat shumë i keq, një fat i zi. Por, unë nuk besoj në fat; në rastësi, po. Sidoqoftë, rasti Berisha nuk mund të shpjegohet me parimin hegelian të filozofisë së historisë, se domosdoshmëria e çan rrugën e vet përmes rastësisë. Sepse hyrja e një njeriu si Berisha në politikën shqiptare dhe ardhja e tij në krye të shtetit mund të ishin çdo gjë, por jo një domosdoshmëri historike.

Nëse ishte zgjedhja jonë, kjo ka qenë zgjedhja më e keqe, më e gabuar, më joracionale që një popull mund të bëjë. Zgjedhjet që bëjmë, sidoqoftë, rrallë herë janë fatale. Të gabuara, po. Të dëmshme, gjithashtu. Tragjike, disa herë po. Por rrallë herë janë fatale. Sepse, pasi kemi nxjerrë mësime prej zgjedhjeve të gabuara të së shkuarës, mund të heqim dorë e të bëjmë zgjedhje të reja, më të informuara, më të arsyeshme, më të dobishme.

KĂ«tĂ« bĂ«mĂ« kur BerishĂ«n e rrĂ«zuam dy herĂ« nga pushteti-mĂ« 1997 dhe 2013. NĂ« kĂ«ta dymbĂ«dhjetĂ« vitet e fundit, Berisha Ă«shtĂ« pĂ«rpjekur tĂ« rikthehet nĂ« pushtet me çdo mĂ«nyrĂ« e me çdo mjet, por ka dĂ«shtuar ta arrijĂ« kĂ«tĂ« me tĂ« vetmen rrugĂ« legjitime-zgjedhjet e lira demokratike. Berisha humbi nĂ« zgjedhjet e pĂ«rgjithshme tĂ« vitit 2013; humbi pĂ«rsĂ«ri nĂ« zgjedhjet e vitit 2017; humbi edhe nĂ« zgjedhjet e vitit 2021 dhe pĂ«rsĂ«ri humbi nĂ« zgjedhjet e kĂ«tij viti. Ai meriton tĂ« quhet “humbĂ«si i madh”.

Shumica e shqiptarëve duket se kanë nxjerrë mësime nga zgjedhjet e gabuara të së kaluarës dhe, më në fund, e kanë ndarë mendjen: Berisha është kohë e shkuar! Berisha është kthim pas! Berisha është pa të ardhme. Unë jam shprehur me kohë se Berisha, në fakt, është një fatkeqësi kombëtare.

May time prove me right!/

Yesterday — 11 July 2025Main stream

A do prishet Muri i Berlinit në Tiranë

✇Gazeta Fjala
By: el da
11 July 2025 at 19:33

Nga Ben Blushi

Sikur të isha një guidë turistike do i tregoja turistëve një mur që ndan dy rrugë në mes të Tiranës, siç ndante dikur Muri i Berlinit kapitalizmin nga komunizmi.

Muri për të cilin po flas ndan dy nga rrugët kryesore të Tiranës, rrugën e Bogdanëve dhe rrugën e Ambasadave.
Dikur këto akse paralele ishin të bashkuara dhe njerëzit që jetonin në këtë zonë kalonin nga njëra te tjetra me lehtësinë që kalohet nga dhoma e bukës në dhomën e pritjes.

Kur ambasadat e huaja u vendosën në rrugën Skënderbeu, që u quajt rruga e Ambasadave, shteti komunist e rrethoi këtë hapësirë me mure të larta sepse natyrisht shqiptarët nuk mund të komunikionin me perëndimorët që ishin armiq të socializmit.

Kështu rruga e Bogdanëve u nda nga motra e vet binjake, me të cilën kishte jetuar gjithë jetën në të njëjtën lagje.
Por kur Muri origjinal i Berlinit ra, Shqipëria u hap dhe njerëzit humbën interesin për të hyrë në ambasada, muri sërish nuk lëvizi nga vendi.

I shtyrë nga kurioziteti për të kuptuar se pse Muri i Berlinit të Tiranës është ende në këmbë, pyeta dhe më në fund e kuptova arsyen.

ËshtĂ« komike.

Murin e Berlinit të Tiranës e mban në këmbë Ministria e Jashtme e Republikës së Shqipërisë.
Pas atij muri, një drejtori me një emër ingranazhesh duralumini, DSHTD, nëse nuk jam gabim, ka ndërtuar një magazinë.
Brenda kësaj magazine ka vërtet disa zyra me duralumin dhe shumë sende të ndryshkura që mund te jëtë stola, krevatë portativë, abazhurë apo pajisje të vjetra që dikur i shërbenin trupit të huaj diplomatik.

Disa muaj më parë, banorët e rrugës së Bogdanëve, bashkë me minibashkinë i kërkuan zyrtarisht Ministrisë së Jashtme, ta hiqte pjesërisht atë pengesë dhe të hapte një shteg këmbësorësh për fëmijët, turistët dhe diplomatët.
MInistria e Jashtme dha shpresë dhe të gjithë u gëzuan se dy rrugët që komunizmi i ndau për 50 vjet mund të bashkoheshin.
Bizneset fërkuan duart dhe diplomatët u kënaqën, se nga një rrugë, do bëheshin me dy.

Por ajo që ndodhi është e padëgjuar dhe meriton një çmim, nëse në botë jepen çmime për ata që sajojnë pengesa që nuk mund të imagjinohen.
Në vend që të hapte një shteg për të lejuar këmbësorët të kalonin nga ana tjertër, DSHTD, hapi një portë hekuri dhe i vuri një dryn.

Që nga dita që ajo portë është aty, nuk është hapur asnjëherë.
Asnjë nga banorët nuk e ka kaluar dot pragun e saj dhe diplomatët e tregojnë me gisht sa herë duan të tallen me Ministrinë tonë të Jashtme.
Njerëzit që zgjohen herët thonë se çdo mëngjes, punonjësit e DSHTD, e përdorin portën për nevojat e veta.
E hapin kur të duan, e mbyllin kur të duan.

Pra nëse më parë shkonin në punë vetëm nga njëra anë e murit, nga rruga e Ambasadave, tani mund të kalojnë edhe nga ana tjetër, nga rruga e Bogdanëve sepse ju bije më shkurt.

Pas kĂ«tij inovacioni tĂ« ingranazhit diplomatik,unĂ« e humba shpresĂ«n se muri i Berlinit tĂ« TiranĂ«s mund tĂ« prishej, por kur pashĂ« se shteti po shemb me shumĂ« tĂ« drejtĂ«, gardhet e privatĂ«ve, mendova se ndoshta duhet t’i kujtoj se pĂ«rveç gardheve tĂ« gipsit, tĂ« teneqeve dhe plastikave prej kaucuku ka edhe njĂ« gardh burokratik qĂ« duhet shembur.

KĂ«shtuqĂ« nĂ«se do isha njĂ« guidĂ« turistike, pasi t’i lija turistĂ«t me gojĂ« hapur me kĂ«tĂ« histori tĂ« çuditshme qĂ« lidh komunizmin me kapitalizmin dhe urbanizimin me kaosin prej duralumini do t’i coja te oborri i MInistrisĂ« sĂ« Jashtme si demonstrues paqĂ«sorĂ«.

Ndoshta atĂ«herĂ« dikush do t’i dĂ«gjonte dhe do tia jepte çelĂ«sin e Murit tĂ« Berlinit qytetarĂ«ve tĂ« TiranĂ«s./e.t

Hataja në Kryesinë e Kuvendit

✇Gazeta Fjala
By: el da
11 July 2025 at 19:11

Nga Agron Gjekmarkaj

Lëvizje të çuditshme u panë në kryesinë e Kuvendit!

Njerëzit nuk dalloheshin kush ishin, të veshur me rroba ushtarake nga ato të vjetrat, me gjethe e degë dushku, të maskuar, vraponin lart e poshtë!

Një i shkurtër, i tebdilosur si vietnamez, jepte urdhra tutje, tejhu:

“MinĂ«, minĂ« atje, kundĂ«rajror aty, transhe nĂ« tĂ« majtĂ«, njĂ« pirg nĂ« tĂ« djathtĂ«, radar mbi çati, mitraloz nĂ« shkallĂ«!”

Një tjetër i gjatë si shul, tërhiqte një karro me një rrotullame teli me gjemba që donte ta shtrinte, i vërtitej murit të jashtëm po kaq me pushkë të gjatë me dylbi në krah!

Afrohem i pasigurt në isha në ëndërr apo në realitet! Thasët me rërë nëpër shkallë më pengonin ecjen e shikimin.

Njoha Kostaqin, që kishte marrë sembiancat e gjeneralit koreano-verior Xhiap dhe Gencin, që dukej si snajperisti Zajcev, ndonëse ishin zhigatur me baltë në fytyrë!

Sejmenët e tyre, kur më panë, më ndalën me rropamë! Po udhëheqësit, duket se më njohën! Një tra u ngrit përpjetë!

Pyeta: “Ç’po ndodh?”

Po njĂ« nervoz aty mĂ« tha: “LĂ«ri dĂ«nglat se je mĂ«suar ti, por jepu kĂ«mbĂ«ve, se kĂ«tu do bĂ«het gjĂ«ma!! Ata po tĂ« presin, kanĂ« lĂ«nĂ« frontin pĂ«r ty”

Më zuri frika e po dridhesha! Bilbilenjtwt  ma lexuan kureshtjen e pakufi!

Nuk arrita tĂ« pyes ç’po ndodh, kur heronjtĂ« ma afruan siç u ka hije luftĂ«tarĂ«ve tĂ« sĂ«res , tĂ« vendosur, ndonĂ«se  me zĂ« tĂ« ulĂ«t mĂ« thanĂ«:

“Te ty kemi besim se ‘kronika’ i mban gjĂ«rat pĂ«r vete, nuk bĂ«n tellall poshtĂ« e pĂ«rpjetĂ«. KĂ«tu do bĂ«het nami por ca amanete do tĂ« lihen. Po mbrojmĂ« MamicĂ«n nga mĂ«symjet e gjithanshme pĂ«r t’i marrĂ« postin, gjasat qe tĂ« mbetemi mbi bedena janĂ« tĂ« mĂ«dha”

Po ja, Mamica ka thënë si në balada:

“NĂ« mbetsha, syrin e djathtĂ« ma lini jashtĂ« tĂ« shoh Babon dhe ShqipĂ«rinĂ« 2030,

Dorën e djathtë ma lini jashtë të përkëdhel Vin Hoxhën e Boren kur të mërziten se helbete!

Këmbën e djathtë ma lini jashtë të kolovis ëndrrat e rishtarëve në Akademi,

Dhe gjinĂ« e djathtĂ« ma lini jashtĂ« tĂ« ushqej kĂ«ta çamarrokĂ«t zevzeke e tĂ«, uritur pa pushtet tĂ« opozitĂ«s! NĂ« vafsha zemĂ«r plasur shkoj se psalmet e Tonit mĂ« nuk do lexoj”!

U preka! Amanetin se tret dheu!

Po kush janĂ« armiqtĂ«? – pyes i llahtarisur!

Po ja, nga juglindja po sulmon Niko Nikoqire shtatë taborre! Tani është ndalur në Xhyrë dhe pret të marrë përforcime nga Tao dhe trimat e tij që të marrin gjak në vetull! Ne Elbasan i pret Sara me gjygym që të pinë ujë e drobitjen të ndalin!

Nga jugu, Tezja si Bubulina, bashkĂ« me TermenĂ« qĂ« ngjan me Kollokotronin, po mbledhin komitĂ« dyfekĂ« me gjalmĂ« supeve e po kalĂ«rojnĂ« – sapo kanĂ« kaluar grykĂ«n e Mezhgoranit! Here pas here Tezja u kendon per ti motivuar!

Troku i kuajve të tyre djeg edhe barin rrugës! Në hanet e Dilo Nasufit thuhet se do gjejnë patkonj.

Ajo po i lutet Damos qĂ« ta marrĂ« me vete si bard pĂ«r t’u kĂ«nduar bĂ«mave, por ai ka dyshime! Lira e tij Ă«shtĂ« ndryshkur dhe zĂ«nĂ« se ka tĂ« qĂ«ruar si mĂ« parĂ«!

Nga zona e parë operative, Fatja po i bie borisë dhe kudo brigadat sulmuese po rreshtohen në Drashovicë, gati për yxhym! Vullneti mbi një mushk parakaloi para trupave te ndezura  zjarr !

Çuçin e ka caktuar si intendent, se ai  aromĂ«n e barutit e ka zĂ«t, por s’ia ka besĂ«n dhe druhet se nuk i furnizon rrugĂ«s! IkĂ«n u punon qindin!

Nga Dibra, si nĂ« kohĂ« tĂ« Elez Isufit  njĂ« ushtri e madhe me Belen e UlsinĂ« po i afrohen shkallĂ«s sĂ« Tujanit – batĂ«rdi e potere ka dhe andej! Qan fĂ«mija ne bark tĂ« nĂ«nĂ«s! Ulsiu ngjan me Moisi Golemin! Blendi Klosi me  Braçen presin fundin e betejĂ«s e nga kodrat e Saukut shohin me dylbi.

Do bĂ«het Vaterlo , por ne kemi vendosur – thanĂ« njĂ«zĂ«ri – do biem shahit siç na ka hije, me jetĂ«n tonĂ« do tĂ« mbrojmĂ« qerpikĂ«t e gjatĂ« tĂ« MamicĂ«s, nĂ«n hijen e tĂ« cilĂ«ve fle si sheleg  njĂ« komb i tĂ«rĂ«, qĂ« mos tĂ« pĂ«rzhiten nga gjithĂ« ajo furi!!!

Ndërkohë, tek një makinë e madhe me ushqime të thata futeshin brenda ata si Oso Kuka, mbylleshin dyert me kokërramë e po ndaheshin me të gjallët e kësaj bote me emër të përjetësisë!

Kostaqi, pasi bëri ca hapa, u kthye e më thirri:

“DĂ«gjo vĂ«lla:

Në pyet Babua për mua, i thoni që u martua,

NĂ« pyet ç’nuse mori – gjepura  kraharori,

NĂ« pyet se ç’krushq i vanĂ« – rilindĂ«sit anembanĂ«.

Mbeçë, mor shok, mbëçe nĂ« pritĂ« tĂ« Zeqinese, nĂ« qafte Jorushi per mua i thoni lot nuk dua, nĂ« pyete Mimia-i thoni po lefton vegjelia, nĂ« ardhtĂ« Etilda te fari  i thoni le tĂ« rritet bari”!/e.t

Salianji ‘hero’ nĂ« burg, jashtĂ« gati ta ‘shqyejë’ garda e BerishĂ«s

✇Gazeta Fjala
By: el da
11 July 2025 at 19:00

Jakin Marena

Ish-deputeti i PD Ervin Salianji, e vuajti dĂ«nimin me njĂ« vit heqje lirie nĂ« qelitĂ« burgut tĂ« Fierit, nĂ«n akuzĂ«n e mashtrimit me “Babalen”, teksa doli ende pa mbushur  8 muaj nĂ« qeli nĂ« gjendje tĂ« lirĂ«. Liri me kusht, sipas vendimit tĂ« gjykatĂ«s.

Të gjitha palët që vendosën për lirimin e tij, ishin në një mendje, Salianji ishte sjellë mirë në burgun e Fierit, kishte pasur komunikimin e duhur me shokët e qelisë, gardianët, popullin rreth e rrotull burgut. Prandaj e meritonte lirinë, të cilën e mori në mënyrë unanime me dakordësinë e burgjeve, prokurorit dhe gjyqtarit! Si rrallëherë!

TĂ« gjithĂ« ndajmĂ« tĂ« njejtin mendim se burgu i ka ‘prirë’ pĂ«r mbarĂ« Ervinit, pasi duket nga ekrani themi, se doli mĂ« i bukur, mĂ« i kuruar, madje dukej dhe mĂ« i ri. Tamam si njĂ« dhĂ«ndĂ«r i ri, tĂ« cilin mezi e pret nusja e re nĂ« shtĂ«pi, pĂ«r tĂ« ushtruar funksionet e kryefamiljarit nĂ« detyrĂ«!

Salianji kishte mbjellĂ« flokĂ«t, kishte drejtuar dhe zgjatur hundĂ«n, kishte bĂ«rĂ« njĂ« balancim tĂ« fytyrĂ«s, nuk dihet se deri nĂ« cilĂ«n shkallĂ« kishte arritur ‘remonti’ fizik i tij, por tĂ« gjitha kĂ«to janĂ« bĂ«rĂ« nĂ« 8 muajt e vuajtjes sĂ« dĂ«nimit me burg, dĂ«nim i vuajtur nĂ« qelitĂ« e Fierit, nĂ«n akuzĂ«n pĂ«r mashtrim pĂ«rmes telenovelĂ«s’ Babale. I drejtĂ« apo i gabuar vendimi, pĂ«r kĂ«tĂ« akuzĂ« u dĂ«nua!

Dikush mund tĂ« pyesĂ« se si e ka realizuar kĂ«tĂ« proces Salianji, nĂ« kushtet e izolimit! Nuk mund tĂ« japim ne pĂ«rgjigjie shterruese, ajo Ă«shtĂ« eksluzivitet i organeve drejtuese tĂ« burgut, njerĂ«zve tĂ« drejtĂ«sisĂ« qĂ« mbikqyrin mbarĂ«vajtjen e tĂ« dĂ«nuarit prej tyre me burg nĂ« qeli. NĂ« bĂ«mĂ« njĂ« kĂ«rkim tĂ« thjeshtĂ«, pamĂ« projektin e ristrukturimit tĂ« burgut tĂ« Fierit, dhe nuk hasĂ«m askund zĂ«rin si repart ‘kirurgji plastike’, as repart pĂ«r mbjellje flokĂ«sh, çka na e bĂ«n tĂ« sigurtĂ« faktin se nĂ« ambientet e burgut procesi i ‘zbukurimit’ tĂ« Salianjit nuk Ă«shtĂ« bĂ«rĂ«. Madje as nĂ« Fier nuk ka klinika tĂ« kĂ«tij lloji, qĂ« tĂ« marrin pĂ«rsipĂ«r njĂ« ‘operacion’ tĂ« tillĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« shndĂ«rrimi!

Investigimi i mĂ«tejshĂ«m i takon drejtĂ«sisĂ«, pĂ«r tĂ« parĂ« hyrje daljet e ish deputetit të PD drejt TiranĂ«s, kohĂ«s sĂ« qĂ«ndrimit nĂ« klinikĂ«, por dhe nĂ« shtĂ«pi, i takon dhe kĂ«tyre gazetarĂ«ve tanĂ« tĂ« investigimit, nĂ«se kanĂ« marrĂ« ndonjĂ« info pĂ«rmes shkresave tĂ« vizuara me ngjyrĂ« tĂ« verdhĂ« nga organet kompetente si ‘direktivë’ pĂ«r ta botuar! Pasi Ă«shtĂ« njĂ« proces i gjatĂ«, dhe procese shumĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme operacioni plastik pĂ«r hundĂ«n, fytyrĂ«n si dhe mbjelljen e flokĂ«ve. KĂ«rkojnĂ« kohĂ«, lĂ«vizje tĂ« shpeshta nĂ« klinikĂ« si dhe mbajtje nĂ«n kontroll mjekĂ«sor! Ndoshta dhe togĂ« shoqĂ«rimi, pavarĂ«sisht se Salianji nuk pĂ«rbĂ«n ndonjĂ« rrezik. Fundja, zyrtarisht nĂ«n akuzĂ«n pĂ«r mashtrim u dĂ«nua me burg njĂ« vit, jo ndonjĂ« akuzĂ« tjetĂ«r violente!

Jemi tĂ« detyruar tĂ« themi diçka dhe pĂ«r tĂ« gjithĂ« ata qĂ« pĂ«r njĂ« arsye apo njĂ« tjetĂ«r, tĂ« fajshĂ«m apo tĂ« pafajshĂ«m, por qĂ« kanĂ« kaluar derĂ«n e qelisĂ« sĂ« burgut, tĂ« themi njĂ« urim tĂ« veçantĂ« por tĂ« ndjerĂ« pĂ«r ta, ‘paçi fatin e Salianjit”. E themi kĂ«tĂ« sepse ka dhe politikanĂ« tĂ« tjerĂ«, tĂ« rangut mĂ« tĂ« lartĂ« se sa Ervini, madje dhe pa njĂ« akuzĂ« konkrete por qĂ« mbahen nĂ« qelitĂ« e paraburgimit, nĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« gjetur ndonjĂ« provĂ« e pĂ«r ta pĂ«rshtatur sa pĂ«r tĂ« justifikuar kohĂ«n e paraburgimit me akuza, tĂ« cilĂ«t janĂ« nĂ«n njĂ« mbikqyerje dragoniane.

Pa takime me avokatĂ«t e tyre, le mĂ« tĂ« dalin dhe tĂ« ‘ajrosen’ nĂ«pĂ«r klinikat estetike tĂ« kryeqytetit! NdĂ«rsa populli i thjeshtĂ« qĂ« mund tĂ« jetĂ« nĂ« qeli, afĂ«rmendsh nuk gĂ«zon privilegje tĂ« tilla! ShqipĂ«ria funksion me dy standarde nĂ« kĂ«tĂ« ‘sektor’ tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m, ku ka fituar njĂ« vend dhe nĂ« raportimet e BE, Ă«shtĂ« e renditur ‘nĂ« majĂ« tĂ« listĂ«s’ sĂ« vendeve me mĂ« shumĂ« tĂ« paraburgosur pĂ«r frymĂ« tĂ« popullsisĂ« nĂ« EvropĂ«! RĂ«ndĂ«si ka rekordi i fletĂ«arresteve tĂ« realizuara, negativ apo pozitiv, pak problem pĂ«rbĂ«n kjo pĂ«r organet tona tĂ« zbatimit tĂ« ligjit nĂ« ShqipĂ«ri! Çështje statistike me njĂ« fjalĂ«!

Por le tĂ« kthehemi tek Salianji politikan tashmĂ« pĂ«rtej operacioneve plastike apo mbjelljes sĂ« flokĂ«ve, njĂ« privilegj i arritur gjatĂ« sezonit tĂ« ‘pushimit’ nĂ« burgun e Fierit! E themi kĂ«tĂ« qĂ« nĂ« krye tĂ« herĂ«s sepse ai Ă«shtĂ« i dĂ«nuar me kusht, dhe ka njĂ« klauzolĂ« nĂ« dĂ«nimin e tij, qĂ« pĂ«r pesĂ« vite nuk ka tĂ« drejtĂ« tĂ« ushtrojĂ« asnjĂ« funksion, as tĂ« zgjidhet deputet as tĂ« bĂ«het drejtor burgu madje, nĂ«se PD vjen nĂ« pushtet ndonjĂ«herĂ«! I bie qĂ« deri nĂ« vitin 2030, njĂ« vit pas zgjedhjeve parlamentare tĂ« radhĂ«s sĂ« vitit 2029, Salianji tĂ« punojĂ« ‘qesim’, pa asnjĂ« mundĂ«si zgjedhjeje dhe pĂ«rfitimi nĂ« legjislativ apo nĂ« ekzekutiv!

Por Salianji hasi njĂ« problem madhor, pikĂ«risht ditĂ«n qĂ« doli nga qelia! Kishte menduar se do ta prisnin si hero, me lule dhe fishekzjarre ashtu sikurse e pĂ«rcollĂ«n pĂ«r nĂ« qeli, pasi dhe nĂ« letrat qĂ« ‘shkruante’ nga burgu, drejtuar demokratĂ«ve, fliste pĂ«r herozmin se si po i reziston regjimit tĂ« Edi RamĂ«s dhe se si po pĂ«rballon betejĂ«n me kĂ«tĂ« regjim! Anipse shpesh e ngatĂ«rronte me vijĂ«n e re tĂ« flokĂ«ve qĂ« kĂ«rkonte nga ‘ustai’ nĂ« TiranĂ«, apo me centimetrat e zgjatjes sĂ« hundĂ«s, kĂ«ndin e ristrukturimit tĂ« hundĂ«s dhe gjĂ«ra tĂ« tjera tĂ« kĂ«tij lloji!

HerĂ«-herĂ« pĂ«rballja me regjimin, nĂ«pĂ«r koridoret e PD thuhet nga ata qĂ« s’ia duan tĂ« mirĂ«n, e gjente dhe nĂ« shtĂ«pi nĂ« TiranĂ«, kur vonohej nga klinika estetike! Nuk i besojmĂ« kĂ«to zĂ«ra nĂ« fakt, por kundĂ«rshtarĂ«t e tij nĂ« PD po tentojnĂ« ta bĂ«jnĂ« tĂ« besueshme! Duke tentuar ta ‘njollosin’, si pĂ«r t’i treguar se koha e heroizmit mbaroi!

‘Heroizmin’ e Salianjit e kishte vĂ«nĂ« nĂ« dukje dhe lidershipi i PD, madje dhe vetë Sali Berisha, i cili e vlerĂ«sonte pĂ«rballjen e tij me ‘narkoregjimin e Edi RamĂ«s”, duke krijuar pĂ«rshtypjen se ai mezi priste qĂ« ta kishte nĂ« selinĂ« e demokratĂ«ve buzĂ« LanĂ«s dhe nĂ« ballĂ« tĂ« reagimit qytetar ndaj qeverisĂ« sĂ« socialistĂ«ve. Nuk e dimĂ« nĂ«se nĂ« pĂ«rfytyrimin e BerishĂ«s, Salianji ishte me shkop nĂ« dorĂ« si mĂ« 8 janar brenda selisĂ« sĂ« PD, por e rĂ«ndĂ«sishme Ă«shtĂ« qĂ« nĂ« perceptimin e demokratĂ«ve, dukej sikur tĂ« gjithĂ« mezi e prisnin daljen e Ervinit nga burgu!

Por Salianji u pĂ«rball me njĂ« realitet krejt ndryshe nga ai qĂ« ishte pĂ«rfytyruar, teksa  sapo doli nga burgu e mbajti ‘vrapin’ nĂ« selinĂ« e PD. PavarĂ«sisht se kryetari Berisha ishte nĂ« seli, nuk e priti fare. Nuk e priti as Noka, as Bardhi, as Gjekmarkaj dhe askush nga lidershipi i PD. Madje as tĂ« nesĂ«rmen, dhe vetĂ«m njĂ« aktivitet nĂ« KavajĂ« nĂ« pĂ«rvjetorin e njĂ« heroi tĂ« demokracisĂ« i ‘puçi’ bashkĂ« me BerishĂ«n, ku mbajtĂ«n secili nga njĂ« fjalim! Si pĂ«r t’i kujtuar Salianjit, mesazh i qartĂ« ky, se ‘heronjtë’ preferohen dhe shĂ«rbejnĂ« ose tĂ« vdekur ose nĂ« burg!

ShpresojmĂ« qĂ« Salianji ta ketĂ« kuptuar se ishte ‘hero’ derisa po kryente dĂ«nimin me heqje lirie nĂ« qeli, pĂ«r mashtrim tĂ« kuptohemi jo pĂ«r ndonjĂ« heroizĂ«m tĂ« madh, sepse aty shĂ«rbente. NdĂ«rkohĂ« qĂ« pas daljes nga qelia nuk shĂ«rben mĂ«, Ă«shtĂ« njĂ« ‘numĂ«ror topi’ njĂ«soj si tĂ« tjerĂ«t nĂ« PD. NĂ« rresht, pas BerishĂ«s, pĂ«r hallin e tij personal dhe familjar, me drejtĂ«sinĂ« dhe me ‘non gratĂ«n’ nĂ« SHBA e Britani!.

Kemi vĂ«nĂ« re jo pa dhimbje, teksa dĂ«gjojmĂ« deklaratat e Salianjit, shohim ekranet qĂ« ka marrĂ« me radhĂ« qĂ« nga dalja nga burgu, nganjĂ«herĂ« edhe ‘live’ nĂ« tre emisione televizive njĂ«herĂ«sh, hajde merre vesh cili ka qĂ«nĂ« i regjistruar, se ka nisur tĂ« flasĂ« pĂ«r mbajtje pĂ«rgjegjĂ«sie pĂ«r humbjen e thellĂ« nĂ« zgjedhjet e 11 majit, analizĂ«n e kĂ«saj pĂ«rgjegjĂ«sie me emra konkretĂ«, ka kĂ«rkuar riorganizimin total tĂ« PD dhe pĂ«rgatitjen pĂ«r betejĂ«n e ardhshme parlamentare dhe gjĂ«ra tĂ« tjera tĂ« kĂ«tij lloji!

PĂ«r hir tĂ« sĂ« vĂ«rtetĂ«s jemi tĂ« shqetĂ«suar pĂ«r Salianjin! Sepse ndryshe nga Bardhi dhe Gjekmarkaj, qĂ« betohen nĂ« kokĂ«n e BerishĂ«s dhe sulmojnĂ« kĂ«do qĂ« pĂ«rmend fjalĂ«n ‘largim’ nga drejtimi i PD tĂ« BerishĂ«s dhe hapjen rrugĂ« pĂ«r zgjedhjen e kryetarit tĂ« ri demokrat qĂ« do tĂ« udhĂ«heqĂ« betejĂ«n opozitare, Salianji po kĂ«rkon pikĂ«risht pikjĂ«risht largimin e BerishĂ«s, herĂ« direkt e herĂ« indirekt. Pra po shkel ‘kokĂ«n e gjarprit”, dihet çfarĂ« ndodh nĂ« kĂ«to raste. Po prek BerishĂ«n aty ku s’mban fare, dorĂ«zimin e drejtimit tĂ« pronĂ«s sĂ« tij PD, tĂ« hipotekuar me ligj e kanun si pronĂ« tĂ« familjes!

Nuk dihet kush e nxit Salianjin apo i ‘fryn nĂ« vesh’ qĂ« tĂ« kĂ«rkojĂ« ato qĂ« kurrĂ« nuk pĂ«rmenden nĂ« PD, shpresojmĂ« tĂ« mos ia kĂ«rkojnĂ« mĂ« kĂ«tĂ« gjĂ«, por e udhĂ«s do tĂ« ishte qĂ« ta heqĂ« nga koka atĂ« mendimin pĂ«r tĂ« qĂ«nĂ« i pari nĂ« PD, qoftĂ« dhe ta Ă«ndĂ«rrojĂ« jo mĂ« ta shprehĂ« me zĂ« tĂ« lartĂ«! Nuk lejohet as ta mendojĂ«, dhe do tĂ« ishte mĂ« mirĂ« tĂ« priste se çfarĂ« hedh Berisha si ‘dhuratë’ pĂ«r tĂ«. Sikurse kanĂ« bĂ«rĂ« tĂ« gjithĂ« tĂ« tjerĂ«t, tĂ« cilĂ«t presin si tĂ« mendojĂ« Berisha.

Berisha pĂ«r Salianjin ishte shumĂ« i qartĂ«, konkret dhe konçiz. Ai nĂ« pĂ«rgjigjie tĂ« interesimit tĂ« gazetarĂ«ve mbi fatin e ‘punĂ«simit’ nĂ« politikĂ« tĂ« Salianjit pas daljes nga burgu deklaroi se ‘ai Ă«shtĂ« hero nĂ« luftĂ«n kundĂ«r narkoregjimit tĂ« RamĂ«s. Do tĂ« jetĂ« nĂ«nkryetar i Grupit parlamentar tĂ« PD”. Berisha i habiti tĂ« gjithĂ« ata qĂ« e dĂ«gjuan njĂ« deklaratĂ« tĂ« tillĂ« pĂ«r pozicionin qĂ« do tĂ« marrĂ« Salianji pas daljes nga burgu. U duk sikur Berisha e tha pa mendje apo po tallej hapur. E themi kĂ«tĂ« sepse Salianji nuk Ă«shtĂ« mĂ« deputet dhe s’mund tĂ« jetĂ« nĂ«nkryetar i grupit tĂ« deputetĂ«ve pa qĂ«nĂ« i zgjedhur. Madje nuk mund tĂ« zgjidhet as pĂ«r pesĂ« vitet e ardhshme. I bie tĂ« kandidojĂ« nĂ« zgjedhjet e 2033, nĂ«se Ă«shtĂ« ‘gjallë’, politikisht themi. Ndaj shkaktoi habi qĂ«ndrimi i BerishĂ«s, si pa mandje. Por ama kur nuk i lĂ«viz syri i majtĂ«, i ngrin me njĂ« fjalĂ«, tregon se Berisha Ă«shtĂ« tmerrĂ«sisht i pĂ«rqĂ«ndruar! Dhe mesazhi ishte i qartĂ«: Salianji pĂ«r momentin do tĂ« jetĂ«, asgjĂ«!

Berisha e ka treguar me kohĂ« e vakt se si sillet ndaj tĂ« gjithĂ« atyre qĂ« u mbushet mendja se mund tĂ« bĂ«jnĂ« kryetarin e PD sa kohĂ« vetĂ« ai Ă«shtĂ« gjallĂ« dhe nĂ« krye tĂ« PD. Iu mbush mendja Eduard Selamit se ishte kryetar i PD, e nxori zvarrĂ« nga mbledhje e KĂ«shillit KombĂ«tar nĂ« vitin 1995, e dhunoi dhe e dĂ«boi pĂ«r nĂ« SHBA. Iu mbush mendja dhe Lulzim BashĂ«s se ishte kryetar, teksa e pĂ«rjashtoi BerishĂ«n nga PD pas shpalljes ‘non grata’ nga SHBA, dhe e kanĂ« tĂ« freskĂ«t tĂ« gjithĂ« se si Berisha e dĂ«boi nga PD, i mori partinĂ« dhe e nxori nga politika.

Pa llogaritur fatin e atyre që ndër vite kanë dashur ta sfidojnë realisht për postin e kreut të PD. Aq më tepër tani, në moshën 81 vjeçare kur ka hequr picirin për të rimarrë vulën e logon e PD dhe ka hedhur gati 20 milionë dollarë lobime për të qënë kryetar i opozitës, si dhe për të pasur nën hyqëm PD dhe 50 deputetët e dalë nga zgjedhjet e 11 majit të këtij viti!

BesojmĂ« se Salianji, duhet ta ketĂ« kuptuar se duhet tĂ« luftojĂ« pĂ«r numrin dy tĂ« PD, me Bardhin me njĂ« fjalĂ«, se Flamur Noka nuk lĂ«vizet. EshtĂ« pjesĂ« e standardit tĂ« BerishĂ«s pĂ«r PD ai. NdĂ«rsa ato fotot me tĂ« parin e primarĂ«ve tĂ« TiranĂ«s pĂ«r kandidat pĂ«r deputet Hysen Kadiu, por qĂ« mbeti jashtĂ« listave mĂ« 11 maj, apo mbĂ«shtetja pĂ«r deklaratat e Dashnor SulĂ«s dhe tĂ« tjerĂ«ve qĂ« s’janĂ« nĂ« linjĂ«n e Doktorit, shpresohet tĂ« mos kenĂ« rĂ«nĂ« nĂ« sy pĂ«r keq te Berisha, por tĂ« merren si veprime nĂ«n euforinĂ« e daljes nĂ« liri, ndryshimit drastik tĂ« pamjes dhe mungesĂ«s sĂ« informacionit se çfarĂ« bĂ«het nĂ« PD realisht!

PĂ«rndryshe Salianjin do ta ‘shqyejnë’ nĂ« PD me kalimin e ditĂ«ve, pĂ«r keqkutimin e madh tĂ« tij, prezantimit tĂ« vetes si hero dhe jashtĂ« qelisĂ« dhe si kandidat pĂ«r postin e kryetarit tĂ« PD. BerishĂ«s i shĂ«rbente vetĂ«m nĂ« burg! Tani gjithkush nĂ« PD po mendon kohĂ«n kur ai tĂ« japĂ« urdhĂ«r ta ‘shqyejnë’. Politikisht themi. Ndaj, Salianji duhet ta marrĂ« mĂ« lehtĂ« kĂ«tĂ« punĂ«! T’i shijojĂ« gjĂ«rat njĂ« nga njĂ«, dhe aty ku mundet, pa hyrĂ« nĂ« ‘sinoret’ e BerishĂ«s. PD Ă«shtĂ« pronĂ« e familjes, e ‘hipotekuar’ madje! Nuk vihet nĂ« diskutim mĂ«!

Hipokrizia e opinionistëve dhe lufta për territor! Ligji dhe rrumpalla e preferuar

✇Gazeta Fjala
By: el da
11 July 2025 at 18:43

Nga Vermoshi vijnĂ« imazhe qĂ« pĂ«r disa janĂ« “tronditĂ«se”: fadroma qĂ« shembin ndĂ«rtime, zĂ«ra qĂ« ankohen pĂ«r “dhunĂ«n e shtetit” dhe njĂ« opozitĂ« qĂ« i del nĂ« mbrojtje çdo shkelĂ«si vetĂ«m e vetĂ«m qĂ« tĂ« godasĂ« qeverinĂ«. Por le tĂ« ndalemi njĂ« moment dhe tĂ« pyesim: ÇfarĂ« po ndodh realisht në Vermosh?

Janë shembur disa struktura, bujtina e objekte të tjera, të ndërtuara pa leje në një nga zonat më të bukura dhe të ndjeshme ekologjikisht të Shqipërisë. Sipas deklaratave zyrtare dhe raportimeve mediatike, pjesa më e madhe e këtyre ndërtimeve janë ngritur mbi tokë publike, pa dokumentacion, dhe pa respektuar asnjë procedurë ligjore.

Pra, nuk kemi tĂ« bĂ«jmĂ« me ndonjĂ« “dhunĂ« ndaj pronĂ«s private”, siç pĂ«rpiqet ta paraqesĂ« opozita dhe disa zĂ«ra nĂ« media, por me zbatimin e ligjit nĂ« njĂ« vend ku pĂ«r dekada ka sunduar kultura e rrumpallĂ«s, e “ma bĂ«j hallall” dhe e “pĂ«r tanĂ«t lejohet gjithçka”.

A janĂ« kĂ«ta “pronarĂ«â€ tĂ« tokĂ«s? Apo janĂ« pushtues?

NjĂ« pjesĂ« e kĂ«tyre bizneseve nuk kanĂ« as titull pronĂ«sie, as leje ndĂ«rtimi, dhe shumĂ« pak respekt pĂ«r hapĂ«sirat publike. KanĂ« ngritur bujtina dhe struktura nĂ« natyrĂ«, pranĂ« lumenjve, nĂ« troje publike qĂ« i pĂ«rkasin tĂ« gjithĂ«ve, por i trajtojnĂ« sikur t’u jenĂ« lĂ«nĂ« trashĂ«gimi.

Kjo Ă«shtĂ« pikĂ«risht ajo çka na ka sjellĂ« kĂ«tu: njĂ« shoqĂ«ri qĂ« e sheh shtetin si armik kur ky i zbaton ligjin, por e do “shtetin mik” kur mbyll sytĂ« dhe lĂ« rrugĂ« tĂ« lirĂ« pĂ«r shkelje. Pse opozita ka zgjedhur tĂ« mbrojĂ« rrumpallĂ«n?

NĂ« vend qĂ« tĂ« mbajĂ« njĂ« qĂ«ndrim parimor dhe tĂ« kĂ«rkojĂ« zbatim tĂ« barabartĂ« tĂ« ligjit pĂ«r tĂ« gjithĂ«, opozita zgjedh tĂ« bĂ«jĂ« politikĂ« me çdo rast ku shteti tenton tĂ« vendosĂ« rregull. Edhe kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r hapĂ«sira tĂ« mbrojtura, pĂ«r pronĂ« publike dhe pĂ«r ndĂ«rtim pa leje — qĂ« nĂ« çdo shtet normal do tĂ« konsideroheshin shkelje tĂ« rĂ«nda — ajo ngre zĂ«rin nĂ« emĂ«r tĂ« “tĂ« pĂ«rndjekurve nga qeveria”.

Kjo nuk Ă«shtĂ« mbrojtje e qytetarit. ËshtĂ« mbrojtje e rrĂ«mujĂ«s. Sepse nĂ« rrĂ«mujĂ« ka pazar, ka hapĂ«sirĂ« pĂ«r abuzim, ka terren pĂ«r klientelizĂ«m. Dhe kĂ«tu qĂ«ndron ironia mĂ« e madhe: opozita qĂ« predikon “shtetin ligjor” sillet si aleate e çdo antishteti sa herĂ« qĂ« ligji preket me dorĂ«.

Nëse duam shtet, duhet ta duam edhe kur nuk na pëlqen

Askush nuk thotĂ« qĂ« shteti Ă«shtĂ« i pĂ«rsosur. As qĂ« Edi Rama Ă«shtĂ« i pagabueshĂ«m. Por Ă«shtĂ« e patolerueshme qĂ« zbatimi i ligjit tĂ« quhet “sulm” dhe tĂ« pĂ«rdoret si armĂ« politike.

Pastrimi i territorit publik nga ndĂ«rtime pa leje nuk Ă«shtĂ« dhunĂ«. ËshtĂ« domosdoshmĂ«ri. ËshtĂ« njĂ« hap drejt qytetĂ«rimit. Nuk mund tĂ« kĂ«rkosh turizĂ«m elitar, natyrĂ« tĂ« mbrojtur dhe zhvillim tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m, ndĂ«rkohĂ« qĂ« toleron çdo shkelĂ«s tĂ« ligjit qĂ« ndĂ«rton ku t’i teket, pa asnjĂ« kriter. Kjo nuk Ă«shtĂ« luftĂ« ndaj njerĂ«zve, por luftĂ« ndaj mentalitetit tĂ« uzurpatorit. Ndaj duhet mbĂ«shtetur, jo sulmuar./e.t

A nuk mund të niste ky aksion pasi të përfundonte sezoni veror?

✇Gazeta Fjala
By: el da
11 July 2025 at 18:37

Eduard Zaloshnja

Pasi fitoi mandatin e tij të parë kryeministror (më 2013), Rama shpalli programin e rilindjes urbane, që kishte dy komponentë: 1. Rregullimin dhe zbukurimin e qendrave të qyteteve; 2. Spastrimin e trotuareve nga tavolinat/tezgat/tendat/çadrat/strukturat/kioskat pa leje apo me leje abuzive. Dhe pasi trotuaret u spastruan dhe qendrat urbane u zbukuruan, u përcaktuan kritere strikte se ku dhe sa përqind të trotuareve mund të ziheshin nga bizneset në buzë të tyre.

Vijmë në vitin 2025. Pasi fitoi mandatin e tij të katërt kryeministror rradhazi, Rama konstatioi se trotuaret ishin zaptuar përsëri nga tavolinat/tezgat/tendat/çadrat/strukturat/kioskat pa leje apo me leje abuzive. Dhe duke filluar nga Lungomarja e tij e dashur e Vlorës, ai urdhëroi një aksion spastrimi të ngjashëm me atë të dikurshmin.

Duke e kuptuar qĂ« kriteret strikte se ku dhe sa pĂ«rqind tĂ« trotuareve mund tĂ« ziheshin nga bizneset nĂ« buzĂ« tĂ« tyre nuk ishin zbatuar nga zyrtarĂ«t lokalĂ« tĂ« bashkive, Rama “kĂ«rkoi” dorheqjen masive tĂ« tyre, dhe ata iu bindĂ«n “kĂ«rkesĂ«s” sĂ« tij. NdĂ«rkohĂ«, ai ka deklaruar se nĂ« shtator do tĂ« miratohet njĂ« paketĂ« e re ligjore territoriale nĂ« Kuvend, e cila do tĂ« pĂ«rcaktojĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« edhe mĂ« strikte se deri mĂ« sot kriteret e administrimit tĂ« territorit.

Rama ka dhënë pak detaje rreth paketës së re ligjore territoriale që do të miratohet në shtator. Por pyetja që natyrshëm mund të shtrohet është: A nuk duhej pritur miratimi i paketës së re ligjore territoriale në shtator, që pastaj të fillonte spastrimi i trotuareve nga tavolinat/tezgat/tendat/çadrat/strukturat/kioskat pa leje apo me leje abusive?

Për më tepër, në shtator përfundon edhe sezoni veror, që përbën pikun e turizmit të huaj e të brendshëm në Shqipëri


 

Kur pësimi i Bashës nuk i bëhet mësim Lapajt

✇Gazeta Fjala
By: el da
11 July 2025 at 16:22

Nga Shpëtim Luku

NĂ« historinĂ« politike shqiptare ka disa veprime qĂ« pĂ«r nga absurditeti dhe pasoja, do tĂ« mbeten gjatĂ« nĂ« kujtesĂ«n kolektive. NjĂ« prej tyre Ă«shtĂ« ai i opozitĂ«s sĂ« para dy legjislaturave, kur nĂ«n drejtimin e Lulzim BashĂ«s, u ndĂ«rmor akti ekstrem i djegies sĂ« mandateve. TĂ« gjithĂ« e kujtojmĂ«, njĂ« vendim i marrĂ« nĂ«n flamurin e “radikalizimit tĂ« opozitĂ«s” qĂ« pĂ«rfundoi si njĂ« akt vetĂ«shkatĂ«rrues. Sepse, nĂ« demokraci, vendet bosh nĂ« parlament nuk qĂ«ndrojnĂ« bosh. Ato plotĂ«sohen, dhe ashtu ndodhi: u mbushĂ«n nga njĂ« listĂ« me emra qĂ« nuk i njihte askush, e qĂ« e rrĂ«nuan mĂ« tej imazhin e opozitĂ«s. E qĂ«, nĂ« fund tĂ« fundit, e zgjatĂ«n jetĂ«n parlamentare pa asnjĂ« ndalim, madje me pak mĂ« shumĂ« “show” sesa mĂ« parĂ«.

PĂ«r kĂ«tĂ« arsye, mendon kushdo, ky precedent do duhej tĂ« shĂ«rbente si mĂ«sim pĂ«r çdokĂ«nd qĂ« aspiron tĂ« hyjĂ« nĂ« politikĂ«. Por ja qĂ« Adriatik Lapaj, qĂ« prej kohĂ«sh ka zgjedhur tĂ« fluturojĂ« mbi re populizmi e euforie, vendosi tĂ« pĂ«rsĂ«risĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n gabim nĂ« formĂ« tjetĂ«r: deklaroi se, nĂ«se koalicioni i tij merr vetĂ«m njĂ« mandat, ai nuk do ta marrĂ« atĂ«! NjĂ« gjest qĂ« i ngjan mĂ« shumĂ« njĂ« “dileme etike imagjinare” sesa njĂ« strategjie politike tĂ« menduar mirĂ«.

Deri këtu gjithçka mund të përtypej si një lapsus emocional, i justifikueshëm me pasionin e fushatës dhe me ndonjë falje të përtypur më pas. Por situata bëhet më interesante kur përballë këtij qëndrimi del një person nga fundi i listës, një punonjës ndërtimi, i cili nis të bëjë llogaritë: më mirë të më lodhet shpatulla në skelë apo të bëhem ligjvënës dhe të siguroj një të ardhme më të qetë, me status deputeti e pension të garantuar?
KĂ«shtu nis skenari qĂ« Lapaj nuk e kishte pĂ«rllogaritur. Sepse, nĂ« ShqipĂ«ri, nuk Ă«shtĂ« mĂ« koha e idealistĂ«ve qĂ« refuzojnĂ« mandatet. ËshtĂ« koha e pragmatistĂ«ve qĂ« pĂ«rfitojnĂ« nga çdo hapĂ«sirĂ« qĂ« hap sistemi, edhe kur ajo vjen si pasojĂ« e njĂ« deklarate tĂ« pamatur. E nĂ« kĂ«tĂ« rast, shanset qĂ« ndonjĂ« emĂ«r i panjohur, por i etur pĂ«r jetĂ« mĂ« tĂ« mirĂ«, tĂ« zĂ«rĂ« vendin nĂ« Kuvend janĂ« mĂ« reale sesa fjalĂ«t qĂ« thuhen pĂ«r “moral politik”.

Prandaj, nĂ«se dikush do ta pyesĂ« Lapajn se çfarĂ« mendon sot pĂ«r deklaratĂ«n e tij, ndoshta pĂ«rgjigjja mĂ« e sinqertĂ« do ishte: “E thashĂ« nĂ« njĂ« moment entuziazmi”. Por ShqipĂ«ria nuk Ă«shtĂ« mĂ« nĂ« fazĂ«n e eksperimentimit me entuziazĂ«m. Ajo ka paguar shumĂ« pĂ«r politikĂ«n e vendimeve tĂ« nxituara. Dhe me sa duket, do tĂ« vazhdojĂ« tĂ« paguajĂ«, sepse nĂ« vend qĂ« pĂ«simi tĂ« bĂ«het mĂ«sim, historia politike shqiptare preferon ta kthejĂ« gjithçka nĂ« rrethanĂ« tĂ« pĂ«rsĂ«ritur, ku emrat ndryshojnĂ«, por gabimet mbeten po ato. Por nĂ«se nĂ« rastin e parĂ« bĂ«hej fjalĂ« pĂ«r njĂ« lloj tragjedie pĂ«r ato pasoja negative qĂ« i solli politikĂ«s dhe shoqĂ«risĂ« shqiptare, nĂ« rastin e dytĂ« historia ka tĂ«rĂ«sisht trajtĂ« komedie.

Rama si mallkim i shërbëtorëve të vet

✇BoldNews
By: Enrik Braho
11 July 2025 at 14:52

Nga Andi Bushati Edi Rama nuk po lë rast pa i zhgënjyer idiotët e dobishëm që duan ta mbështesin duke predikuar se Shqipëria jeton ende në një sistem demokratik. Që pas 11 majit, kur është siguruar për një mandat të katërt, ai po shpërfill edhe ruajtjen sipërfaqësore të fasadës së një vendi ku respektohet shteti [
]

The post Rama si mallkim i shërbëtorëve të vet appeared first on BoldNews.al.

Tmerri i ri nĂ« Tiranë  parkimi dysh

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi
11 July 2025 at 10:00

Nga Leonard Veizi

Duhet tĂ« jesh polic qĂ« tĂ« kuptosh çfarĂ« do tĂ« thotĂ« njĂ« polic. Dhe jo, kjo nuk Ă«shtĂ« si ato barcaletat me policĂ« qĂ« dikur na bĂ«nin tĂ« qeshnim. Kjo Ă«shtĂ« mĂ« shumĂ« si njĂ« shfaqje absurde teatri, ku polici flet seriozisht dhe publiku s’mundet mĂ« tĂ« qeshĂ« nga frika se mos merret zvarrĂ« pĂ«r “shkelje tĂ« Kodit Penal”.

Pa të shohim si qëndron çështja?

Po e them troç që në filllim: përse duhet mbajtur në burg një person që ka bërë parkim të dyfishtë?

QĂ« ta mbash nĂ« burg do tĂ« thotĂ« t’i hapĂ«sh njĂ« proces gjyqĂ«sor, me prokuror, gjyqtar, sekretare gjyqĂ«sore, pĂ«rkthyes (nĂ«se drejtĂ«sia shqiptare Ă«shtĂ« nĂ« modĂ« ndĂ«rkombĂ«tare), dhe nĂ« fund njĂ« urdhĂ«r ekzekutimi. Dhe gjithĂ« kjo procedurë  pĂ«r njĂ« makinĂ« tĂ« parkuar dysh?

Para pa fund.

O Zot, na ruaj nga mendja!

Po pse gjithĂ« kjo? Sepse dikush, ndoshta njĂ« baba qĂ« po nxirrte fĂ«mijĂ«n me temperaturĂ« nga makina, pĂ«r ta çuar tek mjeku, “paska parkuar dysh”. NjĂ« tjetĂ«r, me njĂ« emergjencĂ« tĂ« rastĂ«sishme, parkon pĂ«r pak minuta jashtĂ« rregullit, jo nga qejfi, por nga halli. Natyrisht, parkimi dysh nuk Ă«shtĂ« qĂ«llim nĂ« vetvete. Dhe nĂ« fund tĂ« fundit, nĂ« njĂ« qytet kaotik si Tirana, ku trotuari Ă«shtĂ« i pushtuar nga tavolina kafenesh dhe tenda, kushdo mund tĂ« parkojĂ« gabimisht dysh.

Por shteti shqiptar, nĂ« vend qĂ« tĂ« sillet si njĂ« administratĂ« racionale – qĂ« vendos njĂ« gjobĂ« tĂ« mirĂ«filltĂ« (me gjasĂ« mĂ« tĂ« lartĂ« se rroga minimale) dhe ia kalon tĂ« ardhurat buxhetit – vendos tĂ« bĂ«het pronar burgu pĂ«r çdo makinĂ« qĂ« prek vijat e bardha me njĂ« rrotĂ«.

Pra: në vend që të nxjerrë para, futet në borxh, sepse të mbash një njeri në burg nuk është më një koncept ndëshkimi, por një projekt shpenzimesh. Duhet bukë, roje, energji, ujë, sistem sigurie dhe një dyshek ortopedik që të ruash të burgosurin me shpinë drejt. Se ndryshe, ke shkelur të drejtat e njeriut dhe të bie mbi kokë Amnesty International.

NdĂ«rkohĂ«, ai person qĂ« mbahet me paratĂ« e mia dhe tĂ« tuat, jashtĂ« do ta nxirrte vetĂ« bukĂ«n e gojĂ«s, do tĂ« paguante taksa dhe ndoshta do e kuptonte se parkimi dysh nuk Ă«shtĂ« pĂ«r t’u pĂ«rsĂ«ritur. Por nĂ« burg, jo vetĂ«m qĂ« nuk reflekton, por na kushton mĂ« shumĂ« sesa na solli ndonjĂ«herĂ«.

Por jo. Drejtori i PolicisĂ« sĂ« Shtetit, z. Ilir Proda, ka vendosur qĂ« parkimi dysh Ă«shtĂ« tashmĂ« njĂ« kĂ«rcĂ«nim pĂ«r rendin publik dhe lirinĂ« qytetare. NĂ« njĂ« deklaratĂ« dramatike pĂ«r mediat, ai na kujton: “Parkimi i dyfishtĂ« nĂ« rrugĂ« nuk do tĂ« konsiderohet mĂ« si njĂ« shkelje e lehtĂ«, por si njĂ« bllokim i kalimit qĂ« cenon sigurinĂ« dhe lirinĂ« e qytetarĂ«ve
”

NjĂ«soj si tĂ« thuash: “Parkimi i dyfishtĂ« Ă«shtĂ« arma e re e terrorit urban.”

S’kemi mĂ« frikĂ« nga bombat, nga rrjetet e krimit, nga trafiku i drogĂ«s. FrikĂ«n na e sjell njĂ« Golf 4 i bardhĂ« qĂ« ka zĂ«nĂ« njĂ« gjysmĂ« rruge nĂ« Kinostudio.

Pastaj futemi nĂ« Kodin Penal, neni 293, ku shkruhet: “Pengimi i qarkullimit tĂ« mjeteve
 dĂ«nohet me gjobĂ« ose me burgim deri nĂ« tre vjet.”

Tre vjet për një parkim të gabuar?

NĂ« kĂ«tĂ« pikĂ«, ShqipĂ«ria nuk ka mĂ« nevojĂ« pĂ«r burgje. Mjafton tĂ« ngremĂ« pallate me kangjella dhe t’i quajmĂ« “rezidenca penale”. NĂ« vend tĂ« administratorit, tĂ« ketĂ« roje burgu. NĂ« vend tĂ« ashensorit – polici me radio dore.

Në kohën e diktaturës, kishim nene për agjitacion e propagandë, për dëgjim të muzikës së huaj, për një fjalë të gabuar në kafene. Por, me gjithë çmendurinë e atyre kohëve, nuk kishte nen për parkimin dysh.

Më shumë se ndërtesë

✇Gazeta Fjala
By: el da
11 July 2025 at 08:19

Nga Artan Shkreli


Spanja po ndĂ«rton njĂ« rrokaqiell (kullĂ«) qĂ« kultivon ushqim, prodhon energji dhe pastron ajrin – tĂ« gjitha nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«.

Koncesioni, pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« njĂ« kullĂ« nĂ« Valencia, u dha nga Bashkis veç falĂ« risisĂ« absolute teknologjike qĂ« ajo sjell
 Kulla nuk do tĂ« strehoje vetĂ«m njerĂ«z – por si njĂ« organizĂ«m me jetĂ«, merr frymĂ«, rritet dhe pastron.

“Verdetorre” (Kulla e GjelbĂ«r) Ă«shtĂ« rrokaqielli i parĂ« biotektural plotĂ«sisht i vetĂ«qĂ«ndrueshĂ«m nĂ« EvropĂ«, i projektuar pĂ«r tĂ« funksionuar si njĂ« organ i gjallĂ« brenda qytetit.

Çdo kat i kullĂ«s pĂ«rmban shtresa kopshtesh hidroponike qĂ« prodhojnĂ« fruta, perime dhe bimĂ« aromatike tĂ« freskĂ«ta – tĂ« mjaftueshme pĂ«r tĂ« ushqyer deri nĂ« 500 banorĂ«. Panelet diellore tĂ« integruara mbulojnĂ« sipĂ«rfaqet e jashtme dhe kanalet e erĂ«s kanalizojnĂ« rrjedhĂ«n e ajrit pĂ«rmes mikro-turbinave tĂ« montuara nĂ«pĂ«r mure, duke gjeneruar energji elektrike 24/7.

Por risia e vĂ«rtetĂ« qĂ«ndron nĂ« “lĂ«kurĂ«n” e kullĂ«, e cila funksionon si njĂ« fasadĂ« e gjallĂ« e bĂ«rĂ« nga gypa algash, myshqesh dhe membranash filtruese tĂ« ajrit. Kjo guaskĂ« e jashtme poroze pĂ«rthith nĂ« mĂ«nyrĂ« aktive CO₂, filtron ndotĂ«sit dhe njom ajrin, duke krijuar njĂ« membranĂ« atmosfere tĂ« pastĂ«r dhe tĂ« pasur me oksigjen rreth e rrotull kullĂ«s.

Kulla mbledh ujin e shiut pĂ«rmes tendave tĂ« pjerrĂ«ta tĂ« dritareve, e kanalizon atĂ« nĂ« rezervuarĂ« nĂ«ntokĂ«sorĂ« dhe e filtron pĂ«r t’u pirĂ« dhe natyrisht edhe pĂ«r ujitje. UjĂ«rat e zeza pĂ«rpunohen aty, nĂ« vend, pĂ«rmes njĂ« bioreaktori nĂ«ntokĂ«sor qĂ« pĂ«rdor ngarkesa mikrobike pĂ«r tĂ« pastruar dhe ricikluar çdo pikĂ« tĂ« lĂ«ngĂ«shme.

Brenda, rrjedha natyrale e ajrit, ndriçimi smart dhe kontrolli i klimĂ«s me inteligjencĂ« artificiale u lejojnĂ« banorĂ«ve tĂ« jetojnĂ« nĂ« rehati tĂ« plotĂ« pa u lidhur kurrĂ« me njĂ« rrjet tĂ« jashtĂ«m. Çdo apartament ka panelin e vet tĂ« energjisĂ« dhe regjistrin e vjeljes sĂ« ushqimit.

BĂ«n entuziast
 se Ă«shtĂ« mĂ« shumĂ« se ndĂ«rtesĂ«. ËshtĂ« njĂ« ekosistem i vendosur vertikalisht; pra Ă«ndrra e utopistĂ«ve, arkitektura si njĂ« mjedis jetese./kb

Before yesterdayMain stream

‘Guximi’ i tepruar i Vangjel Dules pĂ«r tĂ« ‘shqetĂ«suar’ BerishĂ«n

✇Gazeta Fjala
By: el da
10 July 2025 at 21:59

YLLI PATA – Dy ditĂ« pasi Ervin Saljanji dha atĂ« deklaratĂ«n e “fortĂ«â€ qĂ« duhet tĂ« kthejmĂ« sytĂ« nga vetja, njĂ« tjetĂ«r emĂ«r i opozitĂ«s, ka dalĂ« t’i shkaktojĂ« dhimbje koke Doktorit. ËshtĂ« Vangjel Dule, kryetari i PBDNJ-sĂ«, i cili tashmĂ« pa elektorat tĂ« tijin, ka tre mandate qĂ« del deputet nga listat e PartisĂ« Demkratike.

AsnjĂ« prej kolegĂ«ve tĂ« Dules nga partitĂ« aleatĂ«, qĂ« tashmĂ« janĂ« larguar nga politika, nuk i ka shkuar mendja qĂ« tĂ« trazohet me problemet e PD-sĂ«. E quajnĂ« njĂ« çështje tĂ« mbyllur, njĂ« problem qĂ« nuk Ă«shtĂ« i tyri. Pasi nĂ« fund tĂ« fundit, Ă«shtĂ« njĂ« “punĂ« familjare” e Sali BerishĂ«s, partia, sĂ« bashku me tĂ« gjithĂ« njerĂ«zit qĂ« ai komandon.

Por Vangjel Dule, del nĂ« njĂ« ditĂ« tĂ« keqe, njĂ« nga mĂ« tĂ« rĂ«ndat pĂ«r aleatin e tij tĂ« madh dhe i vĂ« gishtin nĂ« plagĂ«. Duke mos bĂ«rĂ« ndonjĂ« deklaratĂ« para militantĂ«ve tĂ« mĂ«rzitur tĂ« OMONIA-s apo PBDNJ-sĂ«, nĂ« ndonjĂ« kĂ«nd “minoritar” tĂ« jugut, por nĂ« selinĂ« qĂ«ndrore tĂ« partisĂ« sĂ« tij. PĂ«r ta formalizuar edhe mĂ« shumĂ« qĂ«ndrimin.

“Opozita nĂ« çdo rast duhet ta kthejmĂ« gishtin nga vetja, edhe nĂ« rast fitoreje duhet ta drejtonte gishtin nga vetja. Çdo politikan duhet ta bĂ«jĂ«, çdo formacion politik dhe nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pĂ«rditshme”, tha Dule sot nĂ« njĂ« konferencĂ«.

Kreu i PBDNJ-sĂ«, qĂ« pas pĂ«rfundimit tĂ« zgjedhjeve nuk ka zhvilluar asnjĂ« takim me Sali BerishĂ«n nĂ« publik, apo tĂ« ketĂ« pasur ndonjĂ« mbledhjen tĂ« koalicionit formal “ShqipĂ«ria MadhĂ«shtore”. Dule, ka dalĂ« deputet nga lista e mbyllur pasi ishte i dyti nĂ« listĂ«, pas Bujar Leskajt qĂ« Ă«shtĂ« dhe kreu i PD-sĂ« pĂ«r qarkun.

Fjala e Dules sot, nuk se Ă«shtĂ« njĂ« zĂ« pĂ«r ta mbĂ«shtetur BerishĂ«n e tij nĂ« pĂ«rpjekjen e tij pĂ«r ta mbajtur legjitimitetin dhe t’i ikur “nenit Basha”.

Por për ta kuptuar këtë qëndrim, duhet të shkojmë pak ditë pas 11 majit, kur një koleg i Dules, Fredi Beleri, bëri pak a shumë të njëjtën deklaratë, madje duke përmendur edhe largimin e Berishës.

Ky guxim i tepruar i eksponentĂ«ve tĂ« PBDNJ-sĂ«, nuk ka shpjegim tjetĂ«r, veçse njĂ« sinjal politik i qartĂ«, qĂ« duan t’i japin Sali BerishĂ«s, jo nga brenda opozitĂ«s. Por nga tjetĂ«r hemisferĂ«, pĂ«rkatĂ«sisht qarqet politike qĂ« e kanĂ« mbĂ«shtetur atĂ« kĂ«to vite nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« fuqishme.

Bëhet fjalë për Athinën dhe qarqe të Nea Demokratia, të cilët kanë përdorur arsenalet e saj për të lobuar për kreun aktual të PD-së.

Qoftë në Europë, e posaçërisht në SHBA, ku qarqet greke kanë një lidhje të rëndësishme politike nëpërmjet lobit greko-amerikan, i cili është mjaft influent atje.

Në mitingun e fundit të PD-së para zgjedhjeve, Berishës ju dhurua një bluzë me numrin 1 dhe me një flamur të Greqisë sipër.

Një mesazh i pastër politik për subjektin ndërkombëtar që po e kujdestaronte në këtë kohë izolimi. Deklarata e Belerit dhe sot e Dules, nuk është gjë tjetër veçse një mesazh nga aleatët për të zbatuar një plan, që ka qarkulluar prej kohësh.

Që Berisha të emëronte kandidat për kryeministër një personazh të indikuar nga qarqet greke, Gjë që siç duket Berisha nuk e pranoi, ngaqë ka pasur droje se mos i marrin pjesë të partisë.

Tani, duket këto qarqe po i kërkojnë haraçin e mos zbatimit të një pakti. Situata është e vështirë për Berishën vetë, pasi nëse i mbyllet edhe dritarja greke, nuk ka ku të shohë oqeanin së paku nga penxherja e të bëjë plane për më pas.

Gjithsesi ajo që bënë Dule e Beleri, nuk është gjë tjetër veçse dialektikë politike. Edhe pse PD mund të ketë humbur elektorat nga aleanca me këtë çift politik, ka arritur një akses në sallone, i cili e nxori sadopak nga izolimi i rëndë që kishte para 2023-shit.

ËshtĂ« normale qĂ« tĂ« bĂ«het njĂ« politikĂ« e tillĂ«, ku palĂ«t ndĂ«rveprojnĂ«, por problem mbetet fakti se i vetmi fraksion qĂ« Ă«shtĂ« me peshĂ« nĂ« opozitĂ«n e krahut tĂ« PD-sĂ«, duket se Ă«shtĂ« fraksioni grek. i cili siç duket ka edhe plane pĂ«r tĂ« gjetur hapĂ«sirĂ«n e tij nĂ« kozmosin opozitar kundĂ«r Edi RamĂ«s. TĂ« cilin vazhdojnĂ« ta konsiderojnĂ« armikun qĂ« duhet larguar. m.p.

NxehtĂ«sia ekstreme Ă«shtĂ« e ardhmja jonĂ« – qytetet evropiane duhet tĂ« pĂ«rshtaten

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi
10 July 2025 at 12:35

Nga Alexander Hurst*

GjelbĂ«rimi, hija dhe pishinat nuk do ta zgjidhin krizĂ«n klimatike – por po bĂ«hen gjithnjĂ« e mĂ« jetike.

Tre vite mĂ« parĂ«, kur isha pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« Zyrih, kalova mbi njĂ« urĂ« mbi lumin Limmat dhe pashĂ« njerĂ«z qĂ« lundronin me goma tĂ« fryra nĂ« rrjedhĂ« tĂ« lumit, duke u kthyer nĂ« shtĂ«pi nga puna – disa mbanin edhe birra nĂ« dorĂ«. Limmati Ă«shtĂ« aq i pastĂ«r, sa tĂ« josh jo vetĂ«m tĂ« hidheshe nĂ« tĂ«, por edhe tĂ« pije prej tij.

Kanali Saint-Martin nĂ« Paris nuk mĂ« ka ngjallur kurrĂ« ndjenja tĂ« tilla – por teksa javĂ«n e kaluar temperatura arriti 38°C, doja tĂ« mbyllja sytĂ«, tĂ« imagjinoja se isha nĂ« Limmat
 dhe tĂ« hidhesha. TĂ« tjerĂ«t nuk ngurronin: ishte njĂ« radhĂ« njerĂ«zish qĂ« hipnin mbi njĂ« nga urat e kĂ«mbĂ«sorĂ«ve pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« kĂ«rcime, zhytje, apo pĂ«r t’u hedhur me bark nĂ« ujĂ«.

Teksa kriza klimatike po na shfaqet gjithnjĂ« e mĂ« hapur me pasoja tĂ« drejtpĂ«rdrejta, qytetet gjatĂ« valĂ«ve tĂ« tĂ« nxehtit po shndĂ«rrohen nĂ« njĂ« lloj “pike zero”. Nuk Ă«shtĂ« sekret qĂ« Parisi ka pak hapĂ«sira tĂ« gjelbra dhe pemĂ« – renditet i fundit nĂ« indeksin “Green View” tĂ« MIT. JavĂ«n e kaluar, nĂ« veçanti, ndjeva mall pĂ«r gjelbĂ«rimin e Parc Montsouris, dhe pĂ«r burimin e tij tĂ« ujit me gaz, publik e falas (njĂ« nga 17 tĂ« tillĂ« nĂ« gjithĂ« qytetin).

Kur trotuaret digjen dhe djersa rrjedh, si mund të krijojmë më shumë gjelbërim dhe rrugë të tolerueshme në një qytet të dendur e të nxehtë, ku shumë banesa nuk janë aspak të përshtatshme për verat gjithnjë e më përvëluese?

Një Paris që ngjyroset me të gjelbër

PĂ«rgjigjja duket tĂ« jetĂ«: shfrytĂ«zo çdo hapĂ«sirĂ«, sado e vogĂ«l, pĂ«r bimĂ«si dhe qetĂ«sim trafiku. NjĂ« mur i gjelbĂ«r pranĂ« metrosĂ« Sentier; shkurre, lule dhe barishte nĂ« vend tĂ« parkimeve nĂ« Rue de Sully; rrugĂ« tĂ« shndĂ«rruara nĂ« zona kĂ«mbĂ«sorĂ«sh si Rue Charles Moureu nĂ« rrethin e 13-tĂ« – dhe dhjetĂ«ra tĂ« tjera qĂ« do tĂ« vijnĂ«.

Para bashkisĂ« sĂ« Parisit po rritet njĂ« “pyll urban”, i treti i kĂ«tij lloji nĂ« kryeqytet, pas mbjelljes sĂ« 470 pemĂ«ve qĂ« zĂ«vendĂ«suan njĂ« shesh me beton tĂ« pĂ«rvĂ«luar nĂ« Place de Catalogne dhe transformimit tĂ« shinat e vjetra tĂ« trenit nĂ« lagjen e 20-tĂ«.

Të dielën, kryebashkiakja Anne Hidalgo inauguroi premtimin e saj të famshëm për ta bërë lumin Seine sërish të notueshëm, për herë të parë pas një shekulli. Mund të quhet një lojë politike, por shumë parizianë mezi po presin të hidhen në ujë.

Këto ndryshime të vogla urbane nuk zëvendësojnë veprimet e mëdha politike, por janë të domosdoshme për ta bërë jetën më të përballueshme në qytet, përballë një të ardhmeje gjithnjë e më të nxehtë.

Transformime lokale që bëjnë ndryshimin

PranĂ« banesĂ«s sime po rikonfigurohet njĂ« kryqĂ«zim qĂ« pĂ«rfshin edhe njĂ« shesh tĂ« vogĂ«l. MĂ« parĂ« i gjithĂ« terreni ishte asfalt i zi qĂ« pĂ«rthithte nxehtĂ«sinĂ«. Tani, gjysma e sipĂ«rfaqes Ă«shtĂ« e mbjellĂ« me bimĂ«, dhe asfalti Ă«shtĂ« zĂ«vendĂ«suar me gurĂ« qĂ« reflektojnĂ« dritĂ«n. Pamja tashmĂ« Ă«shtĂ« mĂ« e bukur, dhe me kalimin e kohĂ«s, kur bimĂ«t tĂ« rriten, ky “ishull nxehtĂ«sie” do tĂ« kthehet nĂ« njĂ« vend mĂ« tĂ« freskĂ«t dhe tĂ« kĂ«ndshĂ«m.

Strategjia e Hidalgos nuk ka shpëtuar pa kritika, por nga shndërrimi i brigjeve të Senës në rrugë këmbësorësh, tek rritja e korsive të biçikletave, ndryshimi ka qenë i shpejtë dhe i ndjeshëm.

Sipas Luc Berman, nga rrjeti “Le rĂ©seau vĂ©lo et marche”, numri i udhĂ«timeve me biçikletĂ« nĂ« Paris ka kaluar nga 2% nĂ« 12% nĂ« 10 vitet e fundit, ndĂ«rsa pĂ«rdorimi i makinĂ«s ka rĂ«nĂ« nga 12% nĂ« vetĂ«m 4%. “Nuk ka qytet tjetĂ«r tĂ« kĂ«tij pĂ«rmasi qĂ« tĂ« ketĂ« ndryshuar kaq shpejt,” thotĂ« ai. “ËshtĂ« njĂ« shembull i guximit politik nĂ« nivel lokal.”

Pas karantinës nga COVID-i, qyteti vendosi barriera konkrete për biçikletat dhe lejoi që restorantet të zgjateshin në rrugë. Masat e përkohshme janë kthyer në infrastrukturë të përhershme, me kërkesë të qëndrueshme nga publiku.

A mjafton?

Edhe me tĂ« gjitha kĂ«to pĂ«rpjekje, nxehtĂ«sia Ă«shtĂ« gjithnjĂ« sfiduese. Dhoma ime e gjumit nuk merr diell direkt, por gjatĂ« valĂ«s sĂ« fundit tĂ« tĂ« nxehtit, tĂ« flesh natĂ«n ishte sĂ«rish e vĂ«shtirĂ«. Marine Le Pen dhe e djathta ekstreme po pĂ«rpiqen tĂ« kthejnĂ« ajrin e kondicionuar nĂ« njĂ« flamur elektoral, duke e bĂ«rĂ« atĂ« “tĂ« detyrueshĂ«m”, ndĂ«rkohĂ« qĂ« kundĂ«rshtojnĂ« zgjidhjet e vĂ«rteta pĂ«r krizĂ«n nĂ« kuadĂ«r tĂ« Bashkimit Evropian.

ShtĂ«pitĂ« e kujdesit pĂ«r tĂ« moshuarit, shkollat, metrotĂ« dhe rrjeti energjetik – ndonĂ«se i fuqizuar nga energjia bĂ«rthamore – kanĂ« nevojĂ« pĂ«r ajĂ«r tĂ« kondicionuar, dhe partitĂ« e tjera do tĂ« ishte e pamatur tĂ« linin kĂ«tĂ« çështje nĂ« duart e ekstremit tĂ« djathtĂ«. Por nĂ« pallatet e vjetra pariziane tĂ« shekullit XIX, Ă«shtĂ« e qartĂ« se kondicionerĂ«t nuk do tĂ« na shpĂ«tojnĂ« tĂ« gjithĂ«ve.

Kjo është e ardhmja jonë

PĂ«r momentin, nxehtĂ«sia ekstreme Ă«shtĂ« ende e pĂ«rkohshme – njĂ« javĂ« kĂ«tu, njĂ« javĂ« atje, me net pa gjumĂ« dhe djersĂ« – por do tĂ« pĂ«rkeqĂ«sohet. David Suzuki, zoolog kanadez dhe aktivist pĂ«r klimĂ«n, sĂ« fundmi deklaroi: “ËshtĂ« tepĂ«r vonĂ«â€ pĂ«r ta zgjidhur plotĂ«sisht krizĂ«n. Duhet tĂ« bĂ«jmĂ« gjithçka qĂ« mundemi, sa mĂ« shpejt qĂ« tĂ« jetĂ« e mundur, pĂ«r tĂ« ndalur çdo fraksion tĂ« ngrohjes sĂ« mĂ«tejshme. Por dĂ«mi Ă«shtĂ« bĂ«rĂ«, dhe ne po e ndjejmĂ« tashmĂ«.

Gjithçka qĂ« qytetet mund tĂ« bĂ«jnĂ«, Ă«shtĂ« tĂ« pĂ«rshtaten. Disa do ta bĂ«jnĂ« mĂ« mirĂ« se tĂ« tjerĂ«t. Dhe nĂ«se kjo ju bĂ«n tĂ« thoni “uf” – mos u shqetĂ«soni, Ă«shtĂ« nxehtĂ«sia qĂ« flet.

*Alexander Hurst është kolumnist i Guardian për Evropën/ Përgatiti: L.Veizi

Ushtria e 4 Dhjetorit dhe ajo e 10 Korrikut

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi
10 July 2025 at 10:20

Nga Leonard Veizi

Themelimi i ushtrisë së shtetit shqiptar daton më 4 dhjetor 1912, vetëm pak ditë pas shpalljes së pavarësisë kombëtare. Ishte një hap simbolik dhe politikisht i domosdoshëm, por me kufizime reale për sa i përket kapaciteteve luftarake. Kjo ushtri, e sapolindur dhe e brishtë, u përball në dekadat në vijim me kriza të brendshme, sulme të huaja dhe mungesë investimesh të qëndrueshme. Më 7 prill 1939, kur trupat fashiste italiane pushtuan Shqipërinë, ajo pushoi realisht së ekzistuari si forcë sovrane shtetërore.

Rezistenca që iu bë pushtimit ishte më shumë një shprehje vullneti qytetar sesa një mobilizim i organizuar ushtarak. Në disa pika bregdetare dhe qytete, popullata vendase, bashkë me oficerë të ndershëm dhe patriotë, u përballën me mjetet që kishin në dispozicion, ndërkohë që një pjesë e mirë e ushtrisë ose u shpërbë, ose iu bashkua pa kushte forcave pushtuese.

Më 10 korrik 1943, në kulmin e luftës së Dytë Botërore, Shtabi i Përgjithshëm i Ushtrisë Nacionalçlirimtare u krijua nga forcat komuniste shqiptare që po drejtonin Frontin Nacionalçlirimtar. Në përbërjen e tij hynin disa batalione të organizuara dhe shumë më tepër çeta partizane që vepronin në zona të ndryshme të vendit. Ky organizim shënoi një etapë të re në lëvizjen çlirimtare dhe u konsiderua pas Luftës si data e lindjes së ushtrisë së re popullore.

Pas çlirimit, 10 korriku u kremtua për dekada si dita zyrtare e Ushtrisë Popullore të Shqipërisë. Përmes paradave ushtarake, demonstrimeve të fuqisë dhe propagandës së centralizuar, ushtria u paraqit si mburojë e popullit dhe e pushtetit. Deri më 1974, Forcat e Armatosura shqiptare ishin të pajisura me tanke, artileri të rëndë, sisteme raketore dhe formacione të fryra numerikisht, të ndërtuara sipas modelit sovjetik dhe më pas atij kinez.

Pas vitit 1990, me rënien e sistemit komunist, 10 korriku ra në harresë, ndërsa autoritetet e reja e rikthyen 4 dhjetorin si datën zyrtare të themelimit të ushtrisë shqiptare, në përputhje me traditën institucionale të shtetit të vitit 1912.

MegjithatĂ«, ushtria shqiptare hyri nĂ« njĂ« periudhĂ« tĂ« gjatĂ« rrudhjeje dhe mosinvestimi. Pjesa mĂ« e madhe e mjeteve tĂ« mĂ«kanizuara, – qĂ« mbetĂ«n nga periudha e diktaturĂ«s –  dolĂ«n nĂ« ankande dhe u shitĂ«n pĂ«r skrap.

Në kushtet e tranzicionit të vështirë politik dhe ekonomik, dhe në një botë që dukej më paqësore, u krijua ideja se nuk kishte më rrezik lufte për Shqipërinë, dhe se siguria kolektive e NATO-s do ta mbronte vendin nga çdo kërcënim.

Kjo qasje u përforcua më tej kur Shqipëria u anëtarësua në NATO më 1 prill 2009, duke u bërë pjesë e një prej aleancave më të fuqishme ushtarake në botë. Shpenzimet për mbrojtjen u mbajtën në nivele të ulëta dhe ushtria u orientua drejt një modeli më të vogël, më të specializuar dhe më të ndërveprueshëm me standardet perëndimore.

Por zhvillimet gjeopolitike tĂ« viteve tĂ« fundit e kanĂ« tronditur kĂ«tĂ« qetĂ«si iluzore. Lufta nĂ« UkrainĂ«, krizat nĂ« Gaza, Lindjen e Mesme dhe tensionet me Iranin kanĂ« rritur ndjeshĂ«m shqetĂ«simin pĂ«r sigurinĂ« globale. NĂ« kĂ«tĂ« kontekst, koncepti i “paqes sĂ« pĂ«rhershme” Ă«shtĂ« venitur dhe po zĂ«vendĂ«sohet nga njĂ« strategji e ripĂ«rforcimit ushtarak nĂ« tĂ« gjithĂ« botĂ«n perĂ«ndimore.

NĂ« kĂ«tĂ« frymĂ«, nĂ« Samitin e HagĂ«s tĂ« NATO-s – qĂ« u mbajt mĂ« 24–25 qershor 2025, – udhĂ«heqĂ«sit e 32 vendeve anĂ«tare ranĂ« dakord tĂ« rrisin shpenzimet pĂ«r mbrojtje deri nĂ« 5% tĂ« PBB-sĂ« deri nĂ« vitin 2035, pĂ«rfshirĂ« 3.5% pĂ«r mbrojtjen bazĂ« dhe 1.5% pĂ«r kapacitete sigurie (si infrastrukturĂ« ushtarake, mbrojtje kibernetike, rezerva strategjike etj.).

Ky objektiv i ri pĂ«rbĂ«n njĂ« sfidĂ« tĂ« madhe pĂ«r vende si ShqipĂ«ria, e cila aktualisht shpenzon rreth 1.7–1.8% tĂ« PBB-sĂ« pĂ«r mbrojtjen, pĂ«rkatĂ«sisht 370–400 milionĂ« euro nĂ« vit. NĂ«se do tĂ« pĂ«rmbushte objektivin e ri prej 5%, ShqipĂ«ria do tĂ« duhej tĂ« investonte rreth 1.1 miliardĂ« euro nĂ« vit nĂ« sektorin ushtarak.

Kjo do të ishte një rritje më shumë se dyfish e buxhetit aktual, një barrë e rëndë për një ekonomi që përballet me sfida të mëdha sociale, demografike dhe infrastrukturore.

Në këtë pikë, Shqipëria ndodhet përballë një dileme strategjike:

ose të përpiqet të ndjekë ritmin e rritjes ushtarake të vendeve të NATO-s për të ruajtur seriozitetin në Aleancë,

ose të mbajë një qëndrim më të kujdesshëm, duke peshuar me realizëm nevojat kombëtare dhe mundësitë reale ekonomike.

NĂ« çdo rast, historia e dy datave tĂ« ushtrisĂ« shqiptare – 4 dhjetori dhe 10 korriku – pĂ«rfaqĂ«son dy vizione tĂ« ndryshme pĂ«r mbrojtjen:

njëra e lidhur me shtetformimin kombëtar,

tjetra me luftën partizane dhe trashëgiminë ideologjike të së majtës.

Sot, ShqipĂ«ria ndodhet nĂ« njĂ« çast ku forcimi i mbrojtjes Ă«shtĂ« mĂ« shumĂ« çështje domosdoshmĂ«rie strategjike sesa zgjedhje politike. NĂ«se historiana  ka mĂ«suar diçka, Ă«shtĂ« se paqja nuk Ă«shtĂ« e pĂ«rhershme dhe siguria kĂ«rkon pĂ«rgatitje – edhe nĂ« kohĂ« kur ajo duket e padukshme.

Merci, Edi Rama!

✇Gazeta Fjala
By: el da
9 July 2025 at 17:53

Nga ARTUR AJAZI

Ajo ç’ka nisi Edi Rama, kryeministri vendit ditĂ«t Ă« fundit, po merr falenderime tĂ« shumta nga shumica e shqiptarĂ«ve. Edhe pse me vonesĂ« (pasi njĂ« kryeminister nuk mund tĂ« merret me tĂ« gjitha) aksionin i nisur nĂ« VlorĂ«, duke vazhduar nĂ« çdo qytet, Ă«shtĂ« mirĂ«pritur nga mbi 90 per qind Ă« qytetarĂ«ve.

Lirimi i hapĂ«sirave tĂ« gjelbĂ«ruara, rrugĂ«ve, troruareve, dhe hapĂ«sirave tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta pĂ«r qytetarĂ«t, ishte idea fantastike e kryeministrit Rama. Nisur gjithmonĂ« jo nga hipokrizia, por nga e mira e pĂ«rgjithshme, Edi Rama vendosi tĂ« zbatojĂ« ligjin, atje ku ishte toleruar me dashje apo pa dashje nga krerĂ«t Ă« bashkive dhe NjĂ«sive Administrative. Edi Rama shkoi edhe mĂ« tej, duke akuzuar dhe penalizuar nĂ« autoritetin e kryeministrit (gjĂ« tĂ« cilĂ«n ja jep ligji) edhe çdo prokuror apo gjyqtar qĂ« ka mbrojtur me vendime antiligjore shkelĂ«sit e ligjit. PartisĂ« Socialiste i besuan votĂ«n, fitoren dhe drejtimin e vendit edhe pĂ«r 4 vite tĂ« tjera. Dhe kjo do tĂ« thotĂ« “rend, siguri, zbatim ligji” sipas kryeministrit Rama.

Askush nuk Ă«shtĂ« mĂ« i fortĂ« se shteti, askush nuk Ă«shtĂ« i paprekshĂ«m, ndaj “uragani” Rama nisi pĂ«r ata qĂ« kanĂ« thyer ligjin, pĂ«r ata qĂ« deri sot kanĂ« sfiduar shtetin, institucionet, drejtĂ«sinĂ«. NĂ« VlorĂ«, ShkodĂ«r, Fier, DurrĂ«s, dhe kudo po shkon uniforma e shtetit, pĂ«r tĂ« zbatuar urdhĂ«rin e kryeministrit Rama, populli po jep urime, falenderime, duke u shprehur se “po marrim frymĂ« lirisht, bravo Edi Rama”.

Qytetarët si askush tjetër, janë pro zbatimit të ligjit, pro zbatimit të rregullave dhe normave institucionale, dhe pro lirimit të hapësirave publike. Nuk mund të mbahen peng qytetarët, nga disa persona apo çdo person tjeter me pushtet, që ka guxuar të zaptojë hapësirat publike. Në Bashkimit Europian, nuk mund të shkojmë me jetë xhungle, me antiligjin që guxon të sfidojë shtetin, ligjin dhe institucionet ë shtetit. Në BE, shkohet me rregulla strikte, dhe me jetesë të barabartë në komunitet. I vetmi që doli (si gjithmonë) kundër vendimit të kryeministrit Rama, ishte dhe mbetet Sali Berisha.

I vetmi që mbron antiligjin, i vetmi që mbron kriminelët ë mjedisit, dhe ata që guxojnë të sfidojnë ligjin dhe zërin e qytetarëve. Natyrisht, Berisha këtë e ka mision, ndaj dhe ka qenë dhe do të jetë në opozitë, edhe për shumë vite. Shteti i Edi Ramës, mbetet shteti ligjor, pikërisht ai shtet, që është i pranueshëm për familjen e madhe dhe dinjitoze të Bashkimit Europian. Merci Edi Rama. m.p.

Xhiroja boshe e fitores së Bibi-t

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi
9 July 2025 at 17:20

Mairav Zonszein*

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, ka qenĂ« tepĂ«r aktiv duke shpallur fitoren nĂ« luftĂ«n e vendit tĂ« tij kundĂ«r Iranit — njĂ« fitore qĂ« ai duket se beson se do t’i sigurojĂ« tĂ« ardhmen politike. PĂ«r momentin, Izraeli Ă«shtĂ« mbĂ«shtjellĂ« nga njĂ« narrativĂ« triumfi qĂ« lĂ« pas jo vetĂ«m dĂ«shtimet kolosale tĂ« Netanyahu-t pĂ«rreth datĂ«s 7 tetor 2023, por edhe problemet e tij tĂ« kahershme me drejtĂ«sinĂ«.

Duke pĂ«rfituar nga ky moment, Netanyahu mbĂ«rriti nĂ« Uashington mĂ« 7 korrik, nĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« kapitalizuar mĂ« tej marrĂ«dhĂ«nien e rizgjuar me Presidentin Trump. Kryeministri hyri nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ« me lĂ«vdata pĂ«r Trump-in, i dorĂ«zoi atij njĂ« letĂ«r nominimi pĂ«r Çmimin Nobel pĂ«r Paqen dhe fliste pĂ«r paqe nĂ« rajon — ndĂ«rsa e ardhmja e palestinezĂ«ve nĂ« Gaza, e pengjeve izraelite dhe e programit bĂ«rthamor iranian mbetet pezull.

QĂ« nga vendosja e armĂ«pushimit mes Izraelit dhe Iranit mĂ« 24 qershor, udhĂ«heqĂ«sit amerikanĂ« dhe izraelitĂ« e kanĂ« shfrytĂ«zuar kĂ«tĂ« “fitore” tĂ« pretenduar si bazĂ« pĂ«r tĂ« hedhur idenĂ« e pĂ«rfundimit tĂ« luftĂ«s nĂ« Gaza, zgjerimin e MarrĂ«veshjeve tĂ« Abrahamit me vende si Siria, Libani dhe Arabia Saudite, dhe — çuditĂ«risht — edhe pĂ«r tĂ« anuluar procesin gjyqĂ«sor tĂ« zvarritur pĂ«r korrupsion ndaj Netanyahu-t. PĂ«rjashto ndalimin e gjyqit, qĂ« do tĂ« pĂ«rbĂ«nte njĂ« tjetĂ«r goditje pĂ«r sundimin e brishtĂ« tĂ« ligjit nĂ« Izrael, zhvillimet e tjera mund tĂ« konsideroheshin pozitive — megjithĂ«se, edhe njĂ« herĂ«, pa asnjĂ« pĂ«rfshirje tĂ« palestinezĂ«ve nĂ« kĂ«tĂ« ekuacion.

MegjithatĂ«, ndikimi konkret i fushatĂ«s ushtarake 12-ditore mbetet i paqartĂ«. Ushtria izraelite pohon se programi bĂ«rthamor i Iranit Ă«shtĂ« vonuar me disa vite, por e pranon se Ă«shtĂ« ende herĂ«t pĂ«r tĂ« qenĂ« tĂ« sigurt. Drejtori i AgjencisĂ« NdĂ«rkombĂ«tare pĂ«r EnergjinĂ« Atomike, Rafael Grossi — ndoshta mĂ« i mirĂ«informuari nĂ« kĂ«tĂ« çështje — ka thĂ«nĂ« se Irani mund tĂ« rifillojĂ« pasurimin e uraniumit “brenda disa muajsh.” Por tani as ai nuk ka mĂ« qasje, pasi Irani ndĂ«rpreu bashkĂ«punimin me agjencinĂ« e tij javĂ«n e kaluar. Edhe vlerĂ«simi mĂ« optimist — qĂ« objektet bĂ«rthamore tĂ« Iranit janĂ« “shkatĂ«rruar” siç pretendoi Trump — nuk merr nĂ« konsideratĂ« efektin e luftĂ«s nĂ« vendimet e brendshme tĂ« regjimit iranian pĂ«r tĂ« pĂ«rshpejtuar fshehurazi krijimin e njĂ« bombe.

Suksesi i Netanyahu-t qĂ« nga sulmet e 7 tetorit nĂ« neutralizimin e fuqisĂ« sĂ« pĂ«rfaqĂ«suesve tĂ« Iranit, veçanĂ«risht Hezbollahut nĂ« Liban, sĂ« bashku me rĂ«nien e regjimit tĂ« Assadit nĂ« Siri, ka krijuar njĂ« mundĂ«si pĂ«r ndryshime strategjike tĂ« vĂ«rteta pĂ«r Izraelin. Por nĂ« mungesĂ« tĂ« njĂ« dialogu tĂ« mĂ«tejshĂ«m midis SHBA-sĂ« dhe Iranit, dhe tĂ« njĂ« marrĂ«veshjeje funksionale qĂ« lejon inspektime mbi programin bĂ«rthamor tĂ« Iranit, lufta 12-ditore mund tĂ« rezultojĂ« thjesht njĂ« tjetĂ«r episod nĂ« zinxhirin e sulmeve izraelite pĂ«r tĂ« penguar rindĂ«rtimin e fuqive bĂ«rthamore dhe konvencionale tĂ« Iranit. Kjo strategji e ndĂ«rhyrjeve ushtarake tĂ« ulĂ«ta dhe tĂ« pĂ«rsĂ«ritura — tĂ« cilĂ«n ushtria izraelite e quan “shkurtimi i barit” — do tĂ« ishte njĂ« kopje e asaj qĂ« Izraeli e aplikoi pĂ«r vite me Hamasin nĂ« Gaza pĂ«rpara 7 tetorit — njĂ« strategji qĂ« dĂ«shtoi qartazi.

Edhe pse e shkurtër, kjo luftë e fundit la gjurmë të forta. Mbi 1,000 iranianë u vranë dhe rreth 28 izraelitë. Irani tregoi se mund të paralizojë jetën e përditshme në Izrael: mbylli hapësirën ajrore; çoi në mbylljen e bizneseve; goditi asete strategjike si bazat ushtarake, infrastrukturën energjetike dhe qendrat shkencore; dhe shkaktoi dëme të mëdha në zona të banuara. Mijëra izraelitë mbetën të pastrehë. Dhe ndonëse disa nga këto dëme janë bërë publike, një pjesë e madhe është mbajtur nën censurë të rreptë nga shteti izraelit, ndërsa burimet e huaja kanë përdorur të dhëna nga radarët për të raportuar goditje të drejtpërdrejta mbi bazat ushtarake.

*Mairav Zonszein është analiste e lartë për Izraelin pranë International Crisis Group dhe bashkëpunëtore e rubrikës Opinion.

Burimi: The New York Times/ Përgatiti për botim: L.Veizi

Kush më shpjegon nga PD, se si është pasuruar familja e Sali Berishës?

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
9 July 2025 at 10:28

Nga Spartak Ngjela

Saliu vërtitet me gënjeshta fëmijësh për të fshehur korrupsionin e tij dhe të familjes së tij; kurse ata që në formë  ekspertësh drejtojnë SPAK qeshin me të dhe thonë:

Si e ka krijuar popullaritetin e vet politik në Shqipëri një individ që aktualisht duke dashur të shpëtojë nga akuza për korrupsion me nivelin e tij baritor po e provon dita ditës edhe më qartë përgjegjësinë e tij penale.

Nuk di se çfarë të thotë për komisionerët  e tij që nuk kanë konstatuar asnjë abuzim me zgjedhjet e majit 2025.

Nuk di se çfarë të thotë për paratë që i janë gjetur dhe ka familja e tij: miliona dollarë.

Nuk di të shpjegojë faktin se si është pasuruar familja e tij.

Saliu zmadhon gjithçka, ose zvogëlon gjithçka; dhe ajo më qesharakja është argumentimi për çështjen Partizani, e cila kuptohet se po e fundos.

Por hetim shkencor dhe me nivel ka një metodë që quhet progresive; sepse fakti nxjerr faktin në një hetim shkencor ku provat vijojnë me njëra-tjetrën.

Dhe koha e pasurisë Berisha duket se është në gjykim; por çfarë kuptohet nga psikika e të pandehurve nën këtë çështje?

Ata nuk kuptojnë sepse nuk e dinë dhe nuk mund ta kuptojnë dot se çfarë është porova në procesin penal dhe si garantohet juridikisht vërtetësia e saj në funksion të akuzës.

Të gjitha këto Saliut dhe  atyre që janë  përfshirë në këtë akuzë; u duken gjëra abstrakte dhe kjo i gëzon sepse janë delirantë në ndërtim dhe thonë: përderisa mua më duket abstrakte kjo akuzë, ajo nuk ekziston.

Dhe prandaj u duket se e kanë fituar çështjen; por sigurisht që neve gjithçka do të na i sqarojë ligjërisht me kuptueshmëri të saktë juridike provueshmëria juridike e kësaj çështjeje gjatë procesit gjyqësor; i cili ka filluar.

Por kriminologët e mëdhenj na kanë thënë se i akuzuari që nuk e kupton dot akuzëm që i është ngritur para një gjykate; edhe pse e di si drita e diellit që e ka kryer krimin; bie në delirin e madhështisë dhe nga deliri e kujton veten superior në mbrojtje, dhe nuk pyet as avokatin.

Si rregull këta kanë qenë diktatorët e akuzuar para një gjykate, por edhe ish- presidentët të cilët në mbrojtjen e tyre qesharake para gjykatës që po e  gjykon, mendojnë të bindur se e kanë mposhtur organin e akuzës; edhe pse në fakt kanë thënë si mbrojtje nonsense pa logjikë juridike./e.t

Spartak Ngjela: Kush më shpjegon se si është pasuruar familja e Berishës?

✇Gazeta Fjala
By: el da
8 July 2025 at 21:30

Saliu vërtitet me gënjeshta fëmijësh për të fshehur korrupsionin e tij dhe të familjes së tij; kurse ata që në formë ekspertësh drejtojnë SPAK qeshin me të dhe thonë:

Si e ka krijuar popullaritetin e vet politik në Shqipëri një individ që aktualisht duke dashur të shpëtojë nga akuza për korrupsion me nivelin e tij baritor po e provon dita ditës edhe më qartë përgjegjësinë e tij penale.

Nuk di se çfarë të thotë për komisionerët e tij që nuk kanë konstatuar asnjë abuzim me zgjedhjet e majit 2025. Nuk di se çfarë të thotë për paratë që i janë gjetur dhe ka familja e tij: miliona dollarë.

Nuk di të shpjegojë faktin se si është pasuruar familja e tij. Saliu zmadhon gjithçka, ose zvogëlon gjithçka; dhe ajo më qesharakja është argumentimi për çështjen Partizani, e cila kuptohet se po e fundos.

Por hetim shkencor dhe me nivel ka një metodë që quhet progresive; sepse fakti nxjerr faktin në një hetim shkencor ku provat vijojnë me njëra-tjetrën. Dhe koha e pasurisë Berisha duket se është në gjykim; por çfarë kuptohet nga psikika e të pandehurve nën këtë çështje?

Ata nuk kuptojnë sepse nuk e dinë dhe nuk mund ta kuptojnë dot se çfarë është porova në procesin penal dhe si garantohet juridikisht vërtetësia e saj në funksion të akuzës.

Të gjitha këto Saliut dhe atyre që janë përfshirë në këtë akuzë; u duken gjëra abstrakte dhe kjo i gëzon sepse janë delirantë në ndërtim dhe thonë: përderisa mua më duket abstrakte kjo akuzë, ajo nuk ekziston.

Dhe prandaj u duket se e kanë fituar çështjen; por sigurisht që neve gjithçka do të na i sqarojë ligjërisht me kuptueshmëri të saktë juridike provueshmëria juridike e kësaj çështjeje gjatë procesit gjyqësor; i cili ka filluar.

Por kriminologët e mëdhenj na kanë thënë se i akuzuari që nuk e kupton dot akuzëm që i është ngritur para një gjykate; edhe pse e di si drita e diellit që e ka kryer krimin; bie në delirin e madhështisë dhe nga deliri e kujton veten superior në mbrojtje, dhe nuk pyet as avokatin.

Si rregull këta kanë qenë diktatorët e akuzuar para një gjykate, por edhe ish- presidentët të cilët në mbrojtjen e tyre qesharake para gjykatës që po e gjykon, mendojnë të bindur se e kanë mposhtur organin e akuzës; edhe pse në fakt kanë thënë si mbrojtje nonsense pa logjikë juridike. m.p.

Demokraci të helmuar si kërpudhat e zonjës Petterson

✇Gazeta Fjala
By: el da
7 July 2025 at 19:42

Nga Frrok Çupi

Sapo Edi Rama zbriti nĂ« VlorĂ« dhe urdhĂ«roi qĂ« ‘shteti lokal i VlorĂ«s’ tĂ« çlironte hapĂ«sirat publike nga pushtimi i tĂ« paktĂ«ve, u ngritĂ«n zĂ«ra kundĂ«r. U ngritĂ«n zĂ«ra ‘pĂ«r demokracinë’ . Me sa duket vepra çliruese e qeverisĂ« do tĂ« shtrihet nĂ« gjithĂ« vendin.

Nuk do tĂ« gjeja dot njĂ« mostĂ«r se si kjo lloj demokracie qĂ« ofrojnĂ« ‘tĂ« prekurit’, po tĂ« mos shfaqej zonja Petterson me kĂ«rpudhat e saj. Ka njĂ« ngjashmĂ«ri tĂ« frikshme. Gruaja nga Australia prej kohĂ«sh e kishte kryer aktin: Kishte helmuar pĂ«r vdekje tre tĂ« afĂ«rm tĂ« saj dhe njĂ« tĂ« katĂ«rt e kishte çuar nĂ« prag tĂ« vdekjes. Mblodhi kĂ«rpudha helmuese, ftoi kushĂ«rinjtĂ« viktima, u krijoji atmosferĂ«, u buzĂ«qeshi, pjatĂ«n e saj e veçoi ndĂ«rsa ata i çoi nĂ« varr. KĂ«to ditĂ« po i behĂ«t gjyqi qĂ« ka tronditur DhĂšnĂ«.

Vrasja u krye ‘me demokraci’.

NĂ« vendin tonĂ« oferta si demokraci e akteve tĂ« dhunĂ«s ka ndodhur qysh herĂ«t pas vitit 1992. Edhe kĂ«tu ‘helmi’ vdekĂ«s pĂ«r vendin dhe njeriun e tij, Ă«shtĂ« ofruar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« Ă«mbĂ«l, tĂ« ushqyeshme, si ‘e drejtë’. MĂ« e fundit Ă«shtĂ« kjo situatĂ«: Sapo vendi hyri nĂ« zgjedhjet parlamentare tĂ« 11 Majit, ‘demokratĂ«t’ bĂ«nĂ« gati pjatat me helm qĂ« ishin zaptimi i trotuareve, i shĂ«titoreve, rrugĂ«ve, hyrjeve tĂ« pallateve, parqeve


ËshtĂ« shkelur e drejta e qytetarĂ«ve pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« jetĂ«n e tyre, kaq e thjeshtĂ« dhe kaq e rĂ«ndĂ« Ă«shtĂ«. AtĂ«herĂ« cila Ă«shtĂ« demokracia qĂ« pĂ«rkĂ«dhel dhunuesit dhe dhunon qytetarinĂ«?

Nëse prapë do të kthehemi të shtrojmë dilema si tre dekada, atëherë do të na dalin përpara shumë mostra të kësaj që po ndodh sot:

Mostra e shtyllave elektrike, nĂ« mes tĂ« dimrit, kur militantĂ«t e pakicĂ«s ‘kishin tĂ« drejtë’ t’u vinin tritol, ndĂ«rsa njerĂ«zit tĂ« prisnin nĂ« errĂ«sirĂ« tĂ« drejtĂ«n e dhunuesit.

Mostra e ‘tokĂ«s sĂ« xanë’. Edhe selia e GjykatĂ«s sĂ« ShkodrĂ«s ishte ‘xanë’ nga dy vĂ«llezĂ«r dukagjinas, e jomĂ« fushat dhe trotuaret. Kur tĂ« vinin palĂ«t nĂ« gjyq, do t’i ‘palosnin’ dy vĂ«llezĂ«rit. KĂ«tĂ« e thoshte demokracia.

Mostra e bregut tĂ« detit. I kemi parĂ« kudo ku shkuam se si shtrinĂ« gardhe prej druri llamarine deri thellĂ« nĂ« det. Sa herĂ« na kanĂ« thĂ«nĂ«: ‘Ej, ti atje, mos kalo nĂ« rĂ«rĂ«n time’.

Para pallatit kishim një lulishte të vogël për fëmijët, por doli dikush, e zuri dhe e bëri parking; derisa të ngrejë pallat.

GjithĂ« ShqipĂ«rinĂ« ‘ia falĂ«n dreqit’ me zaptime, me kaos, me pisllĂ«k, me armĂ«, me vrasje, me tĂ« fortë 

Pastaj tentuan tĂ« zaptojnĂ« TiranĂ«n, sheshin dhe bulevardin e madh, selinĂ« e Parlamentit, selinĂ« e qeverisĂ«, stuidiot e Televizionit KombĂ«tar, tanket e GardĂ«s
 Kjo mostĂ«r erdhi nĂ«pĂ«r kohĂ« deri te zaptimi i trotuarit. ËshtĂ« vesi dhe modeli qĂ« shtrihet kĂ«shtu deri nĂ« dhunĂ« ndaj shumicĂ«s.

Sa herë vijnë zgjedhje, si edhe këtë radhë, në 11 Maj, bëhen gati çfarë do të zaptojnë dhe çfarë do të shkelin.

Kjo Ă«shtĂ« tirania e pakicĂ«s ndaj shumicĂ«s. Kjo Ă«shtĂ« kangrenĂ« qĂ« ha vlera, ha demokracinĂ«, tĂ« drejtĂ«n dhe perspektivĂ«n
 Sikur ta kthejnĂ« edhe njĂ« herĂ« atĂ« çfarĂ« ishin vetĂ«, atĂ«herĂ« ku do tĂ« strehohej shumica nĂ«n kĂ«mbĂ« tĂ« disa pak njerĂ«zve
 Siç ka ndodhur aq gjatĂ«.

Tani po i sulen Edi RamĂ«s se ‘po shkel demokracinĂ«, ky autokrat’.

S’ka njohur bota autokraci qĂ« mban anĂ«n e shumicĂ«s dhe mbron interesat e qytetarĂ«ve.

Këta e përdorin edhe demokracinë si pjatë me helm./e.t

❌
❌