❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

Trump shton presioni: Putin, afati yt është më 8 gusht

Donald Trump ka rritur presionin ndaj Rusisë dhe presidentit Vladimir Putin. Gjatë kthimit për në Uashington nga vizita 5 ditore në Skoci, Trump deklaroi se Rusia ka 10 ditë afat për të rënë dakord për armëpushim me Ukrainën.

Një ditë më parë Trump u shpreh se nëse Rusia nuk do të arrinte te binte dakord për të nënshkruar armëpushim me Ukrainën, ai do të sanksionojë ekonominë ruse me tarifa marramendëse. Kujtojmë që më parë Trump kishte njoftuar afatin 50-ditor për Rusinë, ndërsa tashmë presioni është rritur dhe Putin ka kohë deri më 8 Gusht për të marrë një vendim.

“Ne do tĂ« vendosim tarifa dhe masa tĂ« tjera”, tha Trump. “Nuk e di nĂ«se ato do tĂ« ndikojnĂ« nĂ« Rusi, sepse Ă«shtĂ« e qartĂ« se ata duan tĂ« vazhdojnĂ« luftĂ«n”, shtoi ai. m.p.

“Serbia tĂ« njohĂ« KosovĂ«n!” Dy kongresistet i shkruajnĂ« Trump: Zgjidhe!

Dy kongresiste amerikane, Claudia Tenney dhe Chrissy Houlahan u kanë dërguar një letër presidentit amerikan, ku propozojnë njohjen reciproke mes Kosovës dhe Serbisë.

Siç bënte ditur vetë kongresistja republikane Tenney, e cila ka publikuar letrën në rrjetet sociale, ato i bëjnë thirrje Donald Trumpit të ndërmjetësojë një marrëveshje për normalizim të marrëdhënieve, që do të përfshinte paqe afatgjatë dhe njohje reciproke.

“Pasi u takuam me zyrtarĂ« kyçë tĂ« qeverisĂ« si nĂ« Serbi ashtu edhe nĂ« KosovĂ«, besojmĂ« se ju dhe administrata juaj keni njĂ« moment unik nĂ« histori pĂ«r tĂ« mundĂ«suar njĂ« paqe tĂ« qĂ«ndrueshme dhe afatgjatĂ« mes kĂ«tyre dy shteteve kyçe nĂ« Ballkan.

Prandaj ju inkurajojmĂ« tĂ« shfrytĂ«zoni influencĂ«n tuaj pĂ«r tĂ« ndihmuar nĂ« arritjen e njĂ« marrĂ«veshje normalizimi mes KosovĂ«s dhe SerbisĂ«, ndoshta duke i vizituar tĂ« dyja ato. MendojmĂ« se njĂ« ujdi e mundshme paqeje dhe njohje reciproke do tĂ« krijojĂ« kushtet pĂ«r njĂ« Ballkan mĂ« tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m dhe paqĂ«sor”.

Dy kongresistet theksojnĂ« se tensionet mes dy vendeve kanĂ« sjellĂ« efekte zinxhir nĂ« rajonin e brishtĂ« teksa paralajmĂ«rojnĂ« se destabiliteti nĂ« Ballkan Ă«shtĂ« pararendĂ«s i konflikteve globale. LĂ«vizja serbe “Ne jemi fuqia e popullit”, teksa njofton lajmin, kujton se kongresistja qĂ« ka shkruar letrĂ«n Ă«shtĂ« vlerĂ«suar gjatĂ« vizitĂ«s nĂ« Beograd me urdhrin e flamurit serb, prandaj iniciativa pĂ«rnjohje reciproke mund tĂ« pĂ«rkthehet si diçka qĂ« ka bekimin e Beogradit zyrtar. m.p.

Britania paralajmëroi njohjen e shtetit palestinez, reagon Izraeli

Izraeli ka kritikuar planet e Britanisë për të njohur shtetin palestinez në Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së në muajin shtator. Sipas mediave të huaja, ministria e Jashtme izraelite thotë se ky vendim është një shpërblim për Hamasin dhe dëmton përpjekjet për të arritur një armëpushim në Gaza.

“Ndryshimi i qĂ«ndrimit tĂ« qeverisĂ« britanike nĂ« kĂ«tĂ« kohĂ«, pas veprimit francez dhe presioneve tĂ« brendshme politike, pĂ«rbĂ«n njĂ« shpĂ«rblim pĂ«r Hamasin dhe dĂ«mton pĂ«rpjekjet pĂ«r tĂ« arritur njĂ« armĂ«pushim nĂ« Gaza dhe njĂ« kornizĂ« pĂ«r lirimin e pengjeve”, thuhet nĂ« deklaratĂ«.

Kryeministri britanik, Keir Starmer ka deklaruar se Izraeli duhet të plotësojë katër kushte, që mos të ndodhë njohja e Palestinës.

Starmer ka deklaruar se Izraeli duhet tĂ« ndĂ«rmarrĂ« hapa thelbĂ«sorĂ« pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund situatĂ«s sĂ« tmerrshme nĂ« Gaza, tĂ« arrijĂ« njĂ« armĂ«pushim, tĂ« bĂ«jĂ« tĂ« qartĂ« se nuk do tĂ« ketĂ« aneksim tĂ« Bregut PerĂ«ndimor dhe tĂ« angazhohet pĂ«r njĂ« proces paqeje afatgjatĂ« qĂ« ofron njĂ« zgjidhje me dy shtete. m.p.

Darwin Nunez po vjen në Serie A! Zbardhen tratativat

Objektivi i madh i Juventusit për sulmin është padyshim rikthimi i Randal Kolo Muani. Bardhezinjtë po punojnë për një transferim përfundimtar të sulmuesit francez. Në rast se nuk gjehet gjuha e përbashkët me PSG-në, Juventus ka piketuar një tjetër emër të njohur për sulmin siç është Darwin Nunez.

Me përforcimet që ka bërë Liverpool këtë verë, shanset e Nunez që të jetë titullar janë shumë të pakta, ndaj largimi i tij është një opsion shumë i mundshëm. Juventus dhe Serie A mund të ishte destinacioni ideal për sulmuesin uruguian për të rilindur, pas mungesës së qëndrueshmërisë që ka shfaqur te Liverpool.

Marrëveshja mes klubeve nuk do të jetë aspak e lehtë. Liverpool është i gatshëm ta lërë të lirë Nunez për një shifër të majme 60-65 milionë euro, gjë që vështirë të pranohet nga Juventus. Pavarësisht kësaj, klubi anglez është i gatshëm të shqyrtojë mundësi të tilla si një huazim me mundësi blerjeje, gjë që do të ishte më e favorshme për bardhezinjtë. m.p.

671 mijë euro për deputetët në Kosovë edhe pse kanë zero punë!

Deputetët e Kuvendit të Kosovës tentuan pa sukses 54 herë të mbyllin seancën konstituive. Pavarësisht seancave çdo 48 orë dhe ndonjëherë më shpesh, puna e tyre efektive llogaritet e ulët pasi ato mbylleshin shpejtë.

MegjithatĂ« deputetĂ«t vijuan tĂ« paguheshin rregullisht me pagĂ«n e tyre bazĂ« mujore. Kuvendi i KosovĂ«s i ka konfirmuar A2 CNN se nga data e betimit tĂ« deputetĂ«ve qĂ« Ă«shtĂ« 19 prill e deri mĂ« 30 qershor pĂ«r pagat e deputetĂ«ve, janĂ« shpenzuar 530 mijĂ« e 540 euro. Shuma e pĂ«rgjithshme e pagave pĂ«r muajin prill: 95 633.93 €. Shuma e pĂ«rgjithshme e pagave pĂ«r muajin maj: 234 998.98 € Shuma e pĂ«rgjithshme e pagave pĂ«r muajin qershor: 199 907.67 €.

Kryeministri Albin Kurti dhe 16 ministra tĂ« tjerĂ« qĂ« janĂ« zgjedhur deputetĂ« nuk janĂ« paguar nga Kuvendi i KosovĂ«s, pasi kanĂ« pĂ«rfituar pagĂ«n si pjesĂ« e ekzekutivit. DeputetĂ«t kanĂ« tĂ« drejtĂ« tĂ« angazhojnĂ« edhe staf mbĂ«shtetĂ«s politikĂ«, ose ndryshe qĂ« njihen si zyrtarĂ« tĂ« lartĂ« personal apo asistentĂ«, paga e tĂ« cilĂ«ve Ă«shtĂ« 900 euro. PĂ«r muajin maj dhe qershor, pĂ«r pagat e kĂ«tyre zyrtarĂ«ve nga buxheti i shtetit janĂ« shpenzuar 136 mijĂ« e 802 euro. Shuma e pĂ«rgjithshme e pagave pĂ«r muajin maj: 59 860.27 €. Shuma e pĂ«rgjithshme e pagave pĂ«r muajin qershor: 76942.71 €. GjatĂ« muajve maj dhe qershor deputetĂ«t shpenzuan edhe pĂ«r mbushje telefonike ne vlerĂ« mbi 4 mijĂ« euro. Shuma e pĂ«rgjithshme e mbushjeve telefonike pĂ«r deputetĂ«t pĂ«r muajin maj: 1849.64 euro. Shuma e pĂ«rgjithshme e mbushjeve telefonike pĂ«r deputetĂ«t pĂ«r muajin qershor: 2159 euro.

Deputetët u privuan vetëm nga dietat dhe nga shpenzimet e udhëtimit.

“DeputetĂ«t dhe stafi mbĂ«shtetĂ«s politik nuk marrin mĂ«ditje pĂ«r pjesĂ«marrje nĂ« seancĂ« dhe nuk u janĂ« kompensuar shpenzimet e udhĂ«timit”, thuhej nĂ« njoftimin e Kuvendit tĂ« KosovĂ«s.

Kuvendi nuk ka treguar për shpenzimet e korrikut, meqë ende nuk është mbyllur muaji. Mirëpo me vendim qeveritar të gjithë zyrtarëve publikë, përfshirë edhe deputetëve, pagat e korrikut do të ekezekutohen me rritje prej 55 eurosh. Kështu nga paga 1859 euro për deputetin deri në qershor, nga ky muaj ata do të paguhen me 1914 euro në muaj. m.p.

Ylli Manjani zbulon strategjinë e Ramës: Ja pse nuk flet për kodin e ri penal

Kodi i ri penal ka qenĂ« tema e diskutimit mbrĂ«mjen e tĂ« martĂ«s nĂ« “Now” nĂ« Euronews Albania me njĂ« grup ekspertĂ«sh dhe opinionistĂ«sh.

Lidhur me draftin e Kodit të ri ka folur dhe juristi Ylli Manjani, i cili ka thënë se, kryeministri Rama sipas tij po hesht qëllimisht dhe po bën mirë.

Sipas tij, Rama është duke parë se sa po përqafohet ky Kod nga shoqëria.

Nga ana tjetër, Manjani ka thënë se Prokurori i Përgjithshëm në deklaratën e ditës së sotme ka pasur të drejtë.

“Dua tĂ« them qĂ« ne mund tĂ« marrim gjĂ«ra qesharake sa tĂ« duash, ajo qĂ« i mungon kĂ«tij projekti Ă«shtĂ« boshti logjik proporcional dhe mendimi politik. Edhe shikon, kryeministri i vendit nuk flet dhe mendoj qĂ« ka bĂ«rĂ« qasjen e duhur. Kemi rĂ«nĂ« dakord qĂ« mund tĂ« ketĂ« probleme, por budalla nuk Ă«shtĂ« pĂ«rderisa Ă«shtĂ« aty. UnĂ« mendoj qĂ« qasja Ă«shtĂ« e duhur, mendoj qĂ« po e bĂ«n pĂ«r tĂ« parĂ« sa shoqĂ«ria Ă«shtĂ« e gatshme dhe grupet e interesit tĂ« gatshme. Ky projekt ka nevojĂ« pĂ«r njĂ« kod tĂ« ri tĂ« procedurĂ«s penale dhe kĂ«tu ka tĂ« drejtĂ« Prokurori i PĂ«rgjithshĂ«m.”-tha Manjani. m.p.

18 të vdekur dhe 50 të zhdukur pas përmbysjes së varkës me emigrantë në Mesdhe

Të paktën 18 emigrantë humbën jetën në një anije të mbytur pranë qytetit lindor libian Tobruk gjatë fundjavës dhe 50 të tjerë rezultojnë ende të zhdukur, tha sot Organizata Ndërkombëtare për Migracionin (IOM), duke cituar raporte.

Deri më tani, janë gjetur dhjetë të mbijetuar, sipas njoftimit.

“Kjo tragjedi e fundit Ă«shtĂ« njĂ« kujtesĂ« e fortĂ« e rreziqeve vdekjeprurĂ«se qĂ« njerĂ«zit detyrohen tĂ« marrin pĂ«rsipĂ«r nĂ« kĂ«rkim tĂ« sigurisĂ« dhe mundĂ«sive”, tha IOM.

Reuters raporton se Libia mbetet një pikë kryesore tranziti për emigrantët dhe refugjatët , shumë prej të cilëve përballen me shfrytëzim, abuzim dhe udhëtime kërcënuese për jetën.

Tobruku është një qytet bregdetar pranë kufirit me Egjiptin.

Që nga rrëzimi i ish-presidentit Muamar Gadafi në një kryengritje të mbështetur nga NATO në vitin 2011, Libia është bërë një vend tranziti për emigrantët që ikin nga konflikti dhe varfëria drejt Evropës përmes shkretëtirës dhe Detit Mesdhe. m.p.

Pse Nico Williams refuzoi Barcelonën? Vëllai i tij tregon sekretet

Inaki Williams i Ă«shtĂ« rikthyer edhe njĂ« herĂ« tjetĂ«r “telenovelĂ«s” sĂ« verĂ«s, ku protagonistĂ« ishin vĂ«llai i tij, Nico Williams dhe Barcelona.

Për të dytën verë rresht, Barcelona tentoi transferimin e Nico Williams, po ashtu si vitin e kaluar edhe këtë vit, mungoi në fund firma. Madje, sulmuesi anësori vendosi të rinovoi me një kontratë afatgjatë me klubin aktual, Athletic Bilbao. Inaki Williams ka mbrojtur publikisht vëllain e tij, duke sulmuar rrethin e klubit katalanas për mënyrën se si është trajtuar çështja në media.

“Ata donin tĂ« ushtronin presion me fushatĂ«n e tyre mediatike, i kanĂ« turbulluar shumĂ« gjĂ«rat, shumĂ« nga gjĂ«rat qĂ« u thanĂ« nĂ« mediat sociale ose qĂ« u publikuan ishin gĂ«njeshtra, vĂ«llai im e kishte vendosur tashmĂ«â€, tregon Inaki Williams.

Me këto fjalë, Iñaki la të kuptohej se interesi nga Barcelona nuk ishte aq transparent dhe i vërtetë sa u sërvir nga mediat. Deri tani nuk ka asnjë reagim nga kampi i Barcelonës për këtë deklratë të Inaki Williams. m.p.

Gjermania i shkul veshin Vetëvendosjes: Politizuat atë që ndodhi në liqenin e Ujmanit

Ambasada e Gjermanisë në Kosovë dënon ashpër përpjekjet për politizimin e operacionit të kërkim-shpëtimit në liqenin e Ujmanit. Në një reagim ajo u shpreh thellësisht e shqetësuar ndërsa akuzoi qeverinë në detyrë, për promovimin e narrativës mashtruese.

“Humbja tragjike e jetĂ«s sĂ« njĂ« tĂ« riu duhet tĂ« jetĂ« moment i pikĂ«llimit kolektiv dhe jo rast pĂ«r tĂ« fituar pikĂ« politike”, ka thĂ«nĂ« Ambasada gjermane.

Sipas saj, deklaratat e aktorĂ«ve politikĂ« se ky mision i FSK-sĂ« Ă«shtĂ« “i pari nĂ« veri tĂ« KosovĂ«s”, vetĂ«m sa e keqinterpretojnĂ« qĂ«llimin e angazhimit.

“Po aq shqetĂ«suese janĂ« edhe akuzat pĂ«r manipulim me fotografi – konkretisht, heqja e elementĂ«ve tĂ« dukshĂ«m tĂ« shoqĂ«rimit tĂ« KFOR-it – pĂ«r tĂ« promovuar narrativĂ« mashtruese. Veprime tĂ« tilla rrezikojnĂ« tĂ« minojnĂ« besimin e publikut dhe tĂ« heqin vĂ«mendjen nga fokusi humanitar i misionit”, thuhet ndĂ«r tĂ« tjera nĂ« reagim.

Ambasada ka thënë se mbështet plotësisht misionin e KFOR-it dhe vlerëson përpjekjet e këtij misioni, si dhe të FSK-së, për kërkim-shpëtim. m.p.

Ben Andoni: Pabarazia në Shqipëri, si në asnjë vend tjetër në kontinent

Shqipëria është vendi ku pabarazia të godet në çdo moment dhe të prek ngado. Goditjet e viteve të fundit të SPAK-ut dhe sekuestrimet e shumave të mëdha të parave janë vetëm një dritare, ku ne shohim të materializuar pabarazinë skajore në vend. Pasuri të frikshme të krimit (pjesa më e madhe ardhur nga hiçi) dhe të zyrtarëve, të cilat nuk justifikohen dot as me moshën, rrogat, përfitimet e as me tagrin shtetëror dhe as me punët e nivelin intelektual, na përplasen para syve për çdo ditë. Të kërkosh barazinë e mundësive në Shqipëri është po kaq paradoksale saç ndodhi me pak individë nga klasat e të pasurve që kërkonin mirëkuptim nga regjimi komunist i pas Luftës së Dytë Botërore.

Drejtorokracia që e goditi kryeministri me një hyrje alla Ramë ishte një aspekt se ku arrin sot papërgjegjshmëria por edhe të shtang papërgjegjshmëria dhe pasuria e ofiqarëve të administratës. Kësaj i shtohet luksi fals i vajzave dhe njerëzve të shoë dhe i çdo lloj turboje tjetër që na e përshfaq pabarazinë në një aspekt tjetër, ku krimi jeton me hilen, shfaqjen kallpe në media dhe kinse pasurinë e vajzave që na presin rrugën çdo ditë në kryeqytet me super makinat. Kjo e fundit është modeli më i ndyrë (fryrë dhe nga kolegë), kur mendon përkorja e shoqërisë shqiptare dhe sakrificën e madhe të brezave të tërë shqiptarësh për një lloj barazie dhe demokracie. Në fakt, studiuesi Piketty e pranon se është rrugë e gjatë për vendosjen e barazisë, por ndërsa në vende ku kapitali është zot kërkon aksione të mëdha emancipuese nga pushteti dhe përpjekje të vazhdueshme nga poshtë prej popullit, tek ne po triumfon anarkia dhe mungesa e çdo lloj morali dhe mungesa e angazhimeve. Padrejtësia është kudo. Barazia pakkund.

“KĂ«rkimi i demokracisĂ« ideale, qĂ« nuk Ă«shtĂ« gjĂ« tjetĂ«r veçse prirje drejt barazisĂ« politike, prirje drejt barazisĂ« nĂ« tĂ« gjithĂ« format e saj (sociale, ekonomike, arsimore, kulturore, politike) Ă«shtĂ« njĂ« proces ende nĂ« vazhdim dhe i papĂ«rfunduar”, shkruan tek “Histori e shkurtĂ«r e BarazisĂ«â€, Thomas Piketty.

Shqetësimi për vendin, ku po jetojmë, lidhet me mënyrën sesi po ndahet pasuria por edhe pse jeta e njerëzve të thjeshtë dhe e klasës së mesme po bëhet kaq e vështirë. Ndaj largimi në masë është vetëm një aspekt, kurse apatia e përgjithshme dhe humbja e shpresës e bëjnë një nga kombet më vitalë dhe ish-rinorë si Shqipëria tashmë të kërruset krejt nga dhimbja. Ekonomistët e vendosin thelbin te sistemi fiskal, politikanët te reformat ndaj informalitetit dhe ndihmës për turizmin dhe infrastrukturën, që çdo vit po zhgënjejnë. Për këtë të fundit të mjafton realiteti i shkuarjes në Shkodër të kuptosh paradokset, por Rama dhe të tijët vazhdojnë me ëndrrën evropiane të vitit 2030, kurse opozita është dorëzuar tashmë edhe në narrativë. Cinizmin e dorëzimit e gjen tek deputetët e saj në parlamentin e ri që e shprehin hapur, madje edhe me një sintaksë të mjerë rrugësh.

Paradoksalisht, ekonomia rritet ndĂ«rsa pabarazia po ashtu. StatisticienĂ«t e dinĂ« mirĂ« se PBB-ja s’ështĂ« tregues absolut pĂ«r zhvillimin. TĂ« dhĂ«nat e fundit nga Eurostat e ngrenĂ« edhe mĂ« shumĂ« alarmin: ShqipĂ«ria rreshtohet nĂ« vendin e parĂ« nĂ« EvropĂ« pĂ«r pĂ«rqindjen e popullsisĂ« nĂ« rrezik varfĂ«rie dhe pĂ«rjashtimin e thellĂ« social. Rreth 42% e popullsisĂ« shqiptare (referim i vitit 2023), “pothuaj mbi 1 milion qytetarĂ« jetojnĂ« nĂ« kushte tĂ« varfĂ«risĂ« sĂ« rĂ«ndĂ«, tĂ« paaftĂ« pĂ«r tĂ« pĂ«rballuar tĂ« paktĂ«n 7 nga 13 tregues tĂ« privimit ekonomik dhe social, si pagesat e qirasĂ« apo kredive, pushimet minimale vjetore, ushqimi bazĂ«, ngrohja, ose ndĂ«rrimi i mobilieve tĂ« vjetra”, referon Altax.al. NĂ« tĂ« njĂ«jtin vlerĂ«sim, situata Ă«shtĂ« tejet e vĂ«shtirĂ« pĂ«r ne krahasuar me vendet e tjera nĂ« Ballkan: Mali i Zi (34.1%), Maqedonia e Veriut (32.6%), Serbia (30%) – shifra qĂ« tregojnĂ« se ShqipĂ«ria e ka imediate rikonceptimin rrĂ«njĂ«sor tĂ« politikave ekonomike dhe fiskale.

Po ashtu, vendi ka nevojĂ« pĂ«r zhvillim tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m dhe jo si mĂ« sot me pa barazi tĂ« theksuar, me mungesĂ« reformash dhe me njĂ« sistem fiskal qĂ« shpĂ«rndan jo drejt, mendojnĂ« specialistĂ«t. KĂ«ta tĂ« fundit theksojnĂ« se: vendi ynĂ« mbetet njĂ« shembull domethĂ«nĂ«s i njĂ« sistemi fiskal qĂ«, nĂ« vend t’i zbusĂ« pabarazitĂ«, shpesh i pĂ«rforcon. Referuar raportit “Barra Tatimore nĂ« ShqipĂ«ri dhe Ballkanin PerĂ«ndimor 2024”, vendi ynĂ« ka njĂ« nga strukturat mĂ« regresive tĂ« taksimit nĂ« rajon, me njĂ« ndikim modest nĂ« uljen e pabarazisĂ« dhe varfĂ«risĂ«. KĂ«saj i shtohet informaliteti nĂ« çdo gjĂ« dhe pasiguria nĂ« tregun e punĂ«s.

TĂ« mendosh se edhe nĂ« institucione shtetĂ«rore, punonjĂ«si nuk merr pagesat siç duhet (Referimet pĂ«r Air Albania mes tĂ« tjerave) konform kontratave, atĂ«herĂ« kupton se pabarazia nĂ« ShqipĂ«ri Ă«shtĂ« tashmĂ« njĂ« normalitet. Dhe, kĂ«saj i bashkohet kaosi sesi po menaxhohet vendi ynĂ« ose mungesa e prioriteteve: Nuk merr fund problemi i ujit tĂ« pijshĂ«m nĂ« vend qĂ« me ngrohjen globale do pĂ«rcjellĂ« edhe mĂ« shumĂ« vĂ«shtirĂ«si pĂ«r popullatĂ«n, veçanĂ«risht atĂ« tĂ« varfrĂ«n. Betonizimi i madh i kryeqytetit dhe i disa qyteteve kryesore po zhduk çdo individualitet tĂ« TiranĂ«s & Co; kurse zvogĂ«limi i hapĂ«sirave tĂ« gjelbra po manifestohet nĂ« shĂ«ndetin e jetĂ«s sĂ« pĂ«rditshme; kanalizimet dhe pĂ«rpunimi biologjik i ujĂ«rave tĂ« zeza mbeten mĂ« shumĂ« se shqetĂ«sim; ndotja e ajrit nĂ« TiranĂ« dhe qytetet kryesore ka kuota alarmante; kurse ndotja akustike nĂ« TiranĂ« ka kapur nivele tĂ« paimagjinueshme, madje edhe nĂ« orĂ«t e shenjta tĂ« prehjes biologjike (natĂ«n se dreka nuk llogaritet mĂ«); shtojmĂ« mbrojtjen e lumenjve nga inertet dhe derdhjen e tyre nĂ« Adriatik; e shtuar edhe akset kryesore tĂ« vendit tĂ« amortizuara frikshĂ«m
TĂ« gjitha (ka edhe mĂ«) si faktorĂ« peshojnĂ« nĂ« kĂ«tĂ« pabarazi tĂ« madhe.

Pabarazia e tĂ« ardhurave nĂ« vendet e EvropĂ«s Lindore Ă«shtĂ« kudo e dukshme, por ndryshon me vende si ShqipĂ«ria dhe Kosova qĂ« e pĂ«rjetojnĂ« kĂ«tĂ« nĂ« nivele mĂ« tĂ« larta se tĂ« tjerat. Starti demokratik pas komunizmit nuk ishte i njĂ«llojtĂ«, kurse kudo u pa njĂ« rritje e pabarazisĂ« sĂ« tĂ« ardhurave ndĂ«rsa ekonomitĂ« e tregut u zhvilluan. Qeverisja e atĂ«hershme e PD-sĂ« ka lĂ«nĂ« ende pasoja qĂ« qeverisjet socialiste i shumĂ«fishuan. NdĂ«rkohĂ« Ă«shtĂ« e habitshme se vende me elita politike shoqĂ«rore, qĂ« kanĂ« treguar probleme, siç Ă«shtĂ« rasti i BullgarisĂ« dhe RumanisĂ« kanĂ« pabarazi mĂ« tĂ« lartĂ«, krahasuar me vende tĂ« tjera mĂ« tĂ« kujdesshme si Sllovakia dhe Çekia, tĂ« cilat ruajnĂ« nivele relativisht mĂ« tĂ« ulĂ«ta pabarazie. Literatura rreshton njĂ« sĂ«rĂ« faktorĂ«sh tĂ« tillĂ« si: zhvillimi ekonomik, globalizimi dhe forca e shteteve tĂ« mirĂ«qenies sociale qĂ« ndikojnĂ« nĂ« kĂ«to trende.

NĂ« tĂ« gjithĂ« qerthullin shqetĂ«suese mbetet mĂ«nyra sesi po sillet elita jonĂ« politiko-sociale, ku pĂ«r 35 vite u soll shumĂ« keq me rishpĂ«rndarjen e pronĂ«s, njĂ« proces kompleks i ndikuar dhe nga momenti historik, manovrimet politike, tĂ« cilat kanĂ« lĂ«nĂ« me gisht nĂ« gojĂ« shumĂ« nga pronarĂ«t realĂ«. Pasojat mijĂ«ra tĂ« vrarĂ«. NdĂ«rkohĂ« qĂ« njĂ« sĂ«rĂ« nga kinse elitat tona shfrytĂ«zuan paqartĂ«sitĂ« dhe boshllĂ«qet ligjore pĂ«r tĂ« mbrojtur asetet e tyre ekzistuese ose pĂ«r tĂ« fituar tĂ« reja gjatĂ« privatizimit, shpesh nĂ« kurriz tĂ« pĂ«rfitimeve mĂ« tĂ« gjera shoqĂ«rore. I kemi pasur para syve sesi, manovra strategjike dhe ndikimi politik shpesh çuan nĂ« korrupsion dhe nepotizĂ«m, ku shumĂ« nga “elitat” pĂ«rfituan dukshĂ«m nĂ« kurriz tĂ« publikut. NdĂ«rkohĂ«, ShqipĂ«ria vazhdon ende deri me problemet me regjistrimin e pronĂ«s, pretendimet e mbivendosjes tĂ« tokĂ«s dhe mospĂ«rputhjet midis bazave tĂ« tĂ« dhĂ«nave tĂ« tokĂ«s. Por zgjidhja shpesh komplikohet, kurse trashĂ«gimia e kĂ«saj rezistence tĂ« elitĂ«s sĂ« sotme vazhdon ta formĂ«sojĂ« peizazhin socio-ekonomik tĂ« rajonit, nĂ« njĂ« trend qĂ« e gjen nĂ« literaturĂ« edhe pĂ«r vende tĂ« tjera tĂ« Ballkanit.

ShqipĂ«ria politike (dhe prej mĂ« pak se 20 vitesh dhe Kosova) duhet ta lerĂ« argumentimin bosh tĂ« politikanĂ«ve dhe tĂ« rrugĂ«tojnĂ« drejt barazisĂ«, po pĂ«r kĂ«tĂ« i duhet shteti social dhe taksimi progresiv, bash gjĂ«ra qĂ« klasa politike “bĂ«n sikur nuk i di”. NdĂ«rkohĂ«, duhet tĂ« jetĂ« pak mĂ« e kujdesshme me kinse pasunarĂ«t, tĂ« cilĂ«t po pĂ«rfundojnĂ« nĂ« SPAK dhe sidomos indiferencĂ«n ndaj barazisĂ«. AtĂ« qĂ« na shfaq njĂ« klasĂ« tĂ« pamĂ«shirĂ« ndaj dy klasave tĂ« tjera dhe rezistencĂ«n e njĂ« kinse elite qĂ« ka mbĂ«rthyer gjithçka nĂ« vend. m.p.

Po, ka njĂ« temĂ« qĂ« e “detyron” Trump tĂ« bashkĂ«punojĂ« me RusinĂ«

Presidenti i Shteteve të Bashkuara të Amerikës, Donald Trump, ka treguar angazhimin e qeverisë së tij mbi një bashkëpunim të mundshëm me Rusinë lidhur me çarmatimin bërthamor të këtij të fundit.

Referuar Agjencisë Ruse të Lajmëve TASS, Trump iu përgjigj një pyetje për shanset që Uashingtoni dhe Moska kanë për të arrirë një marrëveshje për të zëvendësuar Masat për Reduktimin dhe Kufizimin e Mëtejshëm të Armëve Strategjike Ofensive, një traktat i njohur edhe si një fillim i ri.

“Kjo nuk Ă«shtĂ« njĂ« marrĂ«veshje qĂ« ju dĂ«shironi tĂ« skadojĂ«. Ne po fillojmĂ« tĂ« punojmĂ« pĂ«r kĂ«tĂ«,” u tha ai gazetarĂ«ve jashtĂ« ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ«.

“ËshtĂ« njĂ« problem pĂ«r botĂ«n”, tha presidenti, duke iu referuar skadimit tĂ« afĂ«rt tĂ« traktatit tĂ« Ri START. “Kur heq kufizimet bĂ«rthamore, ky Ă«shtĂ« njĂ« problem i madh.”

Kur iu tha se më parë kishte bërë thirrje që SHBA-të dhe Rusia të shkurtonin rezervat e tyre të armëve bërthamore, Trump tha se do të donte ta shihte këtë të ndodhte. m.p.

Aksident në Lezhë, makina përplas 10-vjeçarin me biçikletë

Një aksident i rëndë me pasojë plagosjen e një të mituri 10-vjeçar ka ndodhur pasditen e kësaj të marte në Lezhë.

Burime bëjnë me dije se i mituri është dërguar me urgjencë drejt Spitalit të Traumës në Tiranë për ndihmë mjekësore.

Policia ka shoqĂ«ruar nĂ« komisariat drejtuesin e mjetit tip “Ford” qĂ« pĂ«rplasi tĂ« miturin nĂ« rrugĂ«n e MyltĂ«s nĂ« LezhĂ«.

Shkaqet dhe rrethanat e aksidentit janë ende të paqarta ndërsa grupi hetimor ndodhet në vendngjarje për të zbardhur ngjarjen. m.p.

Mbretëria e Bashkuar do ta njohë shtetin palestinez në OKB në shtator

“MbretĂ«ria e Bashkuar do ta njohĂ« shtetin palestinez nĂ« shtator, pĂ«rpara AsamblesĂ« sĂ« PĂ«rgjithshme tĂ« Kombeve tĂ« Bashkuara”, deklaroi kryeministri britanik Keir Starmer.

“PĂ«rveç nĂ«se qeveria izraelite ndĂ«rmerr hapa konkretĂ« pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund situatĂ«s sĂ« tmerrshme nĂ« Gaza, arrin njĂ« armĂ«pushim, nuk e bĂ«n tĂ« qartĂ« se nuk do tĂ« ketĂ« aneksim tĂ« Bregut PerĂ«ndimor dhe nuk angazhohet pĂ«r njĂ« proces paqeje afatgjatĂ« qĂ« çon nĂ« njĂ« zgjidhje me dy shtete”, vazhdoi ai.

Ai përsëriti se nuk ka ekuivalencë midis Izraelit dhe Hamasit dhe se kërkesat e Mbretërisë së Bashkuar ndaj Hamasit mbeten të njëjta që të lirohen të gjithë pengjet dhe të nënshkruhet një armëpushim. m.p.

Katy Perry, romancë me ish-kryeministrin e Kanadasë?

KĂ«ngĂ«tarja e njohur Katy Perry Ă«shtĂ« fotografuar nĂ« njĂ« darkĂ« intime me ish-kryeministrin e KanadasĂ«, Justin Trudeau, vetĂ«m pak javĂ« pasi u konfirmua ndarja e saj nga aktori Orlando Bloom. Dyshja u pa duke darkuar nĂ« restorantin “Le Violon” nĂ« Montreal tĂ« hĂ«nĂ«n, gjatĂ« turneut tĂ« Perry nĂ« Kanada.

Në pamjet e siguruara nga TMZ, Perry dhe Trudeau duken të përfshirë në një bisedë të afërt, me buzëqeshje dhe gjeste miqësore, duke ndezur menjëherë spekulimet për një lidhje të re.

Perry, 40 vjeçe, Ă«shtĂ« aktualisht nĂ« qendĂ«r tĂ« vĂ«mendjes jo vetĂ«m pĂ«r jetĂ«n private, por edhe pĂ«r albumin e saj tĂ« fundit “143”, i cili Ă«shtĂ« pritur negativisht nga publiku dhe Ă«shtĂ« cilĂ«suar si “i krijuar nga inteligjenca artificiale”. Shto kĂ«tu edhe reagimet kundĂ«r fluturimit tĂ« saj hapĂ«sinor me Blue Origin nĂ« prill, qĂ« shumĂ« e konsideruan si tĂ« pavend dhe tĂ« dramatizuar.

Nga ana tjetër, Trudeau, 53 vjeç, është larguar nga detyra si kryeministër në janar 2025, pas një rënie të madhe në popullaritet dhe përplasjesh me partinë e tij. Ai u zëvendësua nga Mike Carney pas një periudhe të tensionuar me administratën e Donald Trump, i cili e ka sulmuar publikisht në disa raste dhe ka kërcënuar me tarifa të rënda ndaj Kanadasë.

Perry ka një vajzë me Orlando Bloom, me të cilin u nda në mënyrë paqësore për të fokusuar marrëdhënien e tyre në bashkëprindërim. Nga ana tjetër, Trudeau është i divorcuar nga Sophie Grégoire Trudeau, me të cilën ka tre fëmijë. m.p.

Aksident në Bulevard, plagoset një person, policia në vendgjarje

NjĂ« aksident me pasojĂ« plagosjen e njĂ« personi ka ndodhur pasditen e kĂ«saj tĂ« marte nĂ« Bulevardin “DĂ«shmorĂ«t e Kombit”.

I plagosuri është dërguar me urgjencë në spital për të marrë ndihmë mjekësore ndërsa gjendja e tij ende nuk bëhet me dije.

Policia dhe grupi hetimor ndodhen në vendngjarje për të zbuluar shkaqet dhe rrethanat e aksidentit. m.p.

Trump dhe tarifat e tij vënë në alarm industrinë farmaceutike në Europë

Prodhuesit e mëdhenj të ilaçeve në Bashkimin Evropian kanë reaguar me shqetësim ndaj vendimit të fundit të administratës Trump për të vendosur një tarifë prej 15% ndaj barnave të importuara nga BE-ja, duke paralajmëruar pasoja të rënda për pacientët në të dy anët e Atlantikut.

Federata Evropiane e Industrive Farmaceutike (EFPIA), që përfaqëson kompani të mëdha si Bayer në Gjermani, Novo Nordisk në Danimarkë, si dhe gjigandë amerikanë si Pfizer dhe Johnson & Johnson që operojnë në Evropë, ka dënuar tarifat si një hap të rrezikshëm dhe të paprecedentë.

Sipas EFPIA, vendosja e këtyre tarifave kërcënon të prishë zinxhirët e furnizimit të ilaçeve, të ngadalësojë investimet në kërkim dhe zhvillim, si dhe të dëmtojë drejtpërdrejt aksesin e pacientëve në terapi të reja dhe ekzistuese.

Organizata theksoi gjithashtu se tarifat përbëjnë një shkelje të qartë të marrëveshjes së Organizatës Botërore të Tregtisë të vitit 1995, e cila garanton shkëmbime të lira tarifash për ilaçet dhe përbërësit e tyre aktivë.

Ndërkohë, një zëdhënës i Komisionit Evropian ka deklaruar se importet farmaceutike nga SHBA-ja në BE do të mbeten të paprekura nga çdo tarifë, duke e konsideruar masën e Uashingtonit si të njëanshme dhe të dëmshme për besimin tregtar ndërkombëtar.

EFPIA bën thirrje për zgjidhje më të balancuara dhe të qëndrueshme në lidhje me financimin e inovacionit farmaceutik global, duke theksuar se ekzistojnë mënyra shumë më efektive për të rritur aksesin dhe zhvillimin në sektorin e shëndetësisë, pa cënuar rritjen ekonomike apo sigurinë e pacientëve. m.p.

Bandat vjedhin ndihmat në Gaza, nuk shpërndahen tek palestinezët

Palestinezët në Gaza përballen çdo ditë me mungesë ushqimi, edhe pse një pauzë taktike e Izraelit lejoi hyrjen e ndihmave në enklave për të paktën 10 orë në ditë.

Megjithatë një pjesë e madhe e ndihmës së kufizuar që hyn po grumbullohet nga bandat dhe tregtarët dhe shitet me çmime tepër të larta.

Një kilogram miell ka arritur deri në 60 dollarë ditët e fundit dhe një kilogram thjerrëza deri në 35 dollarë.

Kjo është përtej mundësive të shumicës së banorëve në territor, për të cilët ekspertët thonë se janë në rrezik nga uria dhe po mbahen vetëm me kursimet e paketa që u kanë mbetur.

Vendimi i Izraelit këtë fundjavë për të lejuar më shumë shpërndarje ndihmash ka ulur disi çmimet, por ende nuk është ndjerë plotësisht në terren.

Qeset me miell nĂ« tregje shpesh mbajnĂ« logot e OKB, ndĂ«rsa paketimet e tjera kanĂ« shenja qĂ« tregojnĂ« se vijnĂ« nga Fondacioni Humanitar i GazĂ«s, tĂ« gjitha tĂ« shpĂ«rndara fillimisht falas. ËshtĂ« e pamundur tĂ« dihet se sa po devijohet, por asnjĂ«ri grup nuk Ă«shtĂ« nĂ« gjendje tĂ« gjurmojĂ« se kush e merr ndihmĂ«n e tij.

Në përleshjet rreth shpërndarjes së ndihmave në javët e fundit, banorët thonë se të fortët ishin në pozicionin më të mirë për të marrë ushqim.

Kur OKB merr lejen izraelite për të shpërndarë ndihmë, kamionët e saj pothuajse gjithmonë sulmohen nga bandat e armatosura ose mbingarkohen nga turma të uritura në zonën tampon të kontrolluar nga ushtria.

Shpërndarja e ushqimit vazhdon të jetë e mbizotëruar nga kaosi dhe dhuna. Edhe nëse Izraeli i ndërpret operacionet e tij ushtarake gjatë ditës, është e paqartë se sa do të përmirësohet situata e sigurisë. m.p.

Blendi Kajsiu: Diktatura liberale e Edi Ramës

NĂ« pamje tĂ« parĂ« koncepti “diktaturĂ« liberale” duket paradoksal pasi per ne Ă«shtĂ« e pamundur ta ndajmĂ« liberalizmin, si respekt pĂ«r procedurĂ«n, pĂ«r liritĂ« personale dhe tĂ« drejtat e njeriut, pĂ«r opozitĂ«n (pakicat), pĂ«r ndarjen e pushteteve, dhe pĂ«r zgjedhjet e lira, nga demokracia.

E megjithatë këto dy koncepte jo gjithmonë janë ngjizur bashkë. Përkundrazi, mendimtarë të rëndësishëm të liberalizmit, si Xhon Stjuart Mill apo Tokvili, e shikonin me frikë demokracinë si burim të tiranisë së shumicës dhe varrosëse të liberalizmit. Ndaj liberalizmi dhe demokracia në shekullin e 19 shiheshin ende si dy fenomene apo ideologji politike të ndryshme. Në fakt Britania e shekullit të 19-të ishte një sistem politik mjaft liberal por pak demokratik. Aty ekzistonte respekti për disa liri personale, liria e shtypit, ndarja e pushteteve, një sistem gjygjësor i pavarur nga ekzekutivi, por demokracia ishte e kufizuar tek një elektorat shumë i ngushtë.

Sot sistemi ynë politk ndodhet në një situatë të ngjashme, edhe pse jo identike, ku demokracia po jep shpirt tek pragu i Republikës Kryeministrore, duke lënë jetim një liberalizëm që në mungesë të demokracisë i shërben thjesht konsolidimit të diktaturës kryeministrore. Jemi pra në situatën paradoksale të një Shqipërie që kurrë nuk ka pasur kaq shumë liberalizëm dhe kaq pak demokraci sa sot. Të kuptohemi, kur them se Shqipëria kurrë nuk ka pasur kaq shumë liberalizëm sa sot nuk dua të them se liberalizmi në Shqipëri ka triumfuar në politikë apo në shoqëri (apo se Rama është më liberal se Fatos Nano). Shkelja e të drejtave të njeriut nga administrata jonë shtetërore, në punë, në jetë, në paraburgim apo në pronë vazhdon të jetë shumë shqetësuese. Arbitrariteti vazhdon të sundojë jetën e qytetarit shqiptar dhe liria mbetet ende një ëndërr.

E megjithatë krahasuar me të kaluarën e afërt, pa përmendur komunizmin, Shqipëria ka bërë hapa të konsiderueshëm drejt një sistemi politik më liberal. Ndarja e pushtetit ekzekutiv nga gjygjësori, dhe pavarësia e këtij të fundit nga politika, ndonëse jo perfekte, është sot shumë më e madhe se dje. Arrestimi i një numri kaq të lartë dhe të rëndësishëm zyrtarësh të partisë në pushtet nuk ka ndodhur kurrë më parë nga një sistem gjygjësor që mund të akuzohet për shumëcka por jo se është thjesht një zgjatim i ekzekutivit.

Respekti për opozitën, protestën opozitare dhe qytetare, apo edhe liria e shprehjes dhe mundësia për të kritikuar pushtetin, ndonëse ende me probleme, janë sot shumë më të konsoliduara se dje. Idea që opozitarët apo qytetarët që protestojnë në shesh kundër qeverisë mund të dhunohen nga pushteti është pothuajse e paimagjinueshme sot, edhe pse dje ishte një realitet tragjik. Ashtu sikurse edhe procesi zgjedhor sot është në shumë aspekte i pakrahasueshëm jo vetëm më atë të viteve 1990 por edhe me proceset zgjedhore të shekullit 21. Mjafton të shikosh hapjen e kutive të votimit në zgjedhjet e fundit parlamentare dhe ta krahasosh me zgjedhjet e vitit 2009 kur qeveria refuzoi hapjen e një pjese të vogël të kutive që mund të ndryshonin rezultatin. Natyrisht që proceset tona zgjedhjore kanë ende shumë probleme, që nga përdorimi i administratës, presioneve, krimit apo klientelizmit. Ama fakti që në zgjedhjet e fundit parti të vogla dhe pa komisioner arritën të marrin mbi një qind mijë vota tregon se proceset zgjedhore në Shqipëri, të paktën nga ana formale dhe procedurale, janë sot shumë më mirë se dje kur vota e partive të vogla vidhej në bashkëpunim nga dy partitë e mëdha. E thënë shkurt përmirësimet formale apo procedurale të sistemit tonë politik, që kanë të bëjnë me dimensionin e tij liberal, janë sot një realitet i prekshëm.

E megjithatë, që nga rënia e komunizmit, kurrë nuk kemi pasur më pak demokraci në Shqipëri se sa sot, qoftë në nivel qendror, qoftë në nivel lokal, qoftë brenda partive politike. Ky është paradoksi i diktaturës liberale që ka ndërtuar kryeministri Rama, kuptohet me ndihmën e çmuar të berishizmit dhe të sistemit tonë mediatik.
Koncepti i diktaturës vjen nga fjala latinishte dictare, diktoj në shqip. Sot qeverisja në Shqipëri diktohet pothuajse tërësisht nga kryeministri Rama, qoftë në nivel qendror qoftë në nivel lokal. Vendim i fundit i Ramës për të shkarkuar të gjithë drejtorët e bashkive ku ka fituar PS-ja, dhe largimi i tyre nga detyra, tregoi se në Shqipëri nuk kemi më pushtet vendor, apo demokraci lokale, por vetëm pushtetin e Ramës.

Bëhet fjalë për një pushtet tërësisht të pakontrolluar dhe të pakufizuar jo vetëm nga pushteti vendor por edhe nga parlamenti apo Partia Socialiste. Me ndryshimet kushtetuese të vitit 2008 dhe me listat e mbyllura të deputetëve Parlamenti dhe Partia Socialiste janë kthyer në masha të kryeministrit Rama. Pa përmendur Presidencën apo Këshillin e Ministrave që janë tashmë institucionet më anonime të Republikës Rama. As Paralamenti, as Partia Socialiste dhe aq më pak Këshilli i Ministrave, nuk e luajnë tashmë rolin e tyre të mëparëshëm si forume ku diskutoheshin, debatoheshin por edhe korrigjoheshin politikat e pushtetit. Ndaj sot qeverisja socialiste është reduktuar tek diktati i kryeministrit Rama. Po të kemi parasysh pushtetitn e gjerë parlamentar dhe lokal që kanë socialistët sot, i bie që jemi de facto në një qeverisje autoritare dhe për pasojë aspak demokratike, kolegjiale apo transparente.

Problemi mĂ« shqetĂ«sues Ă«shtĂ« se qeverisja autoritare po transformohet tashmĂ« nĂ« diktaturĂ« politike sepse ka betonizuar atĂ« qĂ« Klaud Lefort e quante “vendi bosh i pushtetit”. Sipas Lefort karakteristika e demokracisĂ«, ndryshe nga regjimet totalitare, autoritare apo monarkike, Ă«shtĂ« se pushteti Ă«shtĂ« njĂ« vend bosh qĂ« nuk Ă«shtĂ« identik me pushtet-mbajtĂ«sin, sepse ai mbushet dhe zbrazet vazhdimisht dhe nĂ« mĂ«nyrĂ« periodike nga pushtet-mbajtĂ«s tĂ« ndryshĂ«m. NĂ« ShqipĂ«ri sot vendi bosh i pushtetit jo vetĂ«m Ă«shtĂ« mbushur plot por edhe trupĂ«zohet tashmĂ« nga kryeministri Rama, sot dhe nesĂ«r. Pas zgjedhjeve tĂ« fundit parlamentare dhe refuzimit tĂ« PartisĂ« Demokratike tĂ« reformohet vazhdimĂ«sia nĂ« pushtet e RamĂ«s edhe pĂ«r njĂ« mandat tjetĂ«r duket gjithnjĂ« e mĂ« tepĂ«r e paevitueshme. Shumica qĂ« e solli RamĂ«n nĂ« pushtet nĂ« zgjedhjet e fundit Ă«shtĂ« transformuar gradualisht nga njĂ« shumicĂ« fluide, sic duhet tĂ« jenĂ« shumicat nĂ« demokraci, nĂ« njĂ« shumicĂ« tĂ« ngrirĂ« qĂ« nuk lĂ«viz dhe as nuk tranformohet nga zgjedhja nĂ« zgjedhje.

Ndërkohë Rama ka ngrirë si në rolin e kryetarit të PS-së edhe në rolin e kryeministrit. Aq më tepër kur shfarosja e demokracisë lokale dhe e pushtetit vendor redukton shumë mundësinë e lindjes së liderëve apo forcave të reja politike. Në një pjesë të mirë të vendeve demokratike forcat e reja shpesh lindin dhe konsolidohen në nivel lokal përpara se të synojnë pushtetin qendror. Vetvendosja fitoi Bashkinë e Prishtinës përpara se të fitonte pushtetin qendror. Vetë Edi Rama e krijoi profilin e tij politik në Bashkinë e Tiranës përpara së të synonte pushtetin qendror. Në këtë aspekt pushteti vendor shërben si paradhoma e pushtetit qendror, si për testimin, formatimin edhe për konsolidimin e forcave dhe të liderëve të rinj politik.

Me shkatërrimin e demokracisë lokale dhe të pushtetit vendor Rama ka shëmbur një nga hapësirat më pjellore të rinovimit të politikës shqiptare. Sot edhe nëse një forcë e re politike fiton një bashki të rëndësishme (si Tirana, Durrësi, Shokdra, Vlora apo Elbasani) e ka të pamundur të krijojë një model qeverisje aty sepse kompetencat e pushtetit vendor janë zeruar tashmë, sikurse e ka theksuar me të drejtë kolegu Mero Baze. Kështu mungesa e demokracisë vendore kombinuar me mungesën e demokracisë partiake riprodhojnë shkretëtirën tonë politike ku kryeministri Rama dikton i qetë nga oazi i tij privat socialist. Nuk është rastësi që Rama ka shembur pikërisht dy urat që e lejuan atë të transformohej nga figurë publike në líder politik, demokracianë lokale dhe demokracianë partiake, për tu transformuar në një lider të pakonkurrueshëm si brenda edhe jashtë PS-së.

Në këto kushte reformat liberale që kanë të bëjnë me forcimin e shtetit të së drejtës (rule of law) jo vetëm nuk e kërcënojnë por e legjitimojnë diktaturën politike të Ramës, e cila përdor rëndom propagandën por jo mekanizmat tipike diktatoriale të dhunës dhe intimidimit ndaj opozitës, mediave apo gjygjësorit. E thënë ndryshe, dhuna dhe intimidimi ndaj opozitës, gjygjësorit apo mediave nuk janë mjetet kryesore me të cilat mbahet në këmbë pushteti aktual, edhe pse ka raste të përdorimit të tyre, sic ishte përplasja me pronarët e Gazetës Panorama.

Kjo është veçantia e diktaturës politike të Edi Ramës, dimensioni i saj liberal, çka e bën atë të paperceptueshme nga Bashkimi Evropian dhe të ndryshme nga Maduro në Venezuelë, nga Orbanizmi në Hungari apo nga Erdoganizmi në Turqi. Ajo nuk fut në burg gazetarë, nuk bën ndryshime kushtetuese për të kapur gjygjësorin (si në Venezuelë, Hungari dhe Turqi). Përkundrazi e ndryshon Kushtetutën për ta bërë gjygjësorin më të pavarur nga ekzekutivi. Diktatura politike e Ramës nuk dhunon haptas të drejtat politike të opozitës apo të protestuesve të saj (kuptohet me disa përjashtime sic është kufizimi i komisioneve hetimore parlamentare). Ajo nuk i bën presion gjygjësorit për të përcaktuar se kush duhet ta marrë vulën e opozitës. Nuk i urren dhe as i deklaron opozitarët armiq të popullit, sic bëjnë Maduro, Orban dhe Erdogan. Përkundrazi, me përcmim dhe keqardhje i quan cyryk votuesit e opozitës dhe i fton të ftillohen nga përgjumja berishiste dhe të votojnë pushtetin socialist.

Pikërisht për këtë arësye denoncimet që i bëhen pushtetit të Ramës në Bashkimin Evropian bien në vesh të shurdhër. Për BE-në liberalizmi, i kuptuar si shteti i së drejtës, respekt për opozitën politike dhe zgjedhje relativisht të lira, është identik me demokracinë dhe nuk mund të ketë diktaturë liberale. Si mund të jetë Shqipëria sot më pak demokratike se dje edhe pse ka zgjedhje më të lira se dje, më shumë liri shprehje se dje, më pak gazetarë të arrestuar se dje, më shumë pavarësi të gjygjësorit nga ekzekutivi se dje, më shumë zyrtarë të lartë të arrestuar për korrupsion se dje? Idea që liberalizmi mund ti shërbejë një diktature politike është e pakonceptueshme nga BE-ja për faktin e thjeshtë sepse fenomene si totalitarizmi partiak, eleminimi i demokracisë vendore dhe bllokimi total i rinovimit të klasës politike nuk ekzistojnë në vendet e BE-së. Ama në kushtet e Shqipërisë fenomene të tilla e transformojnë politikën liberale në instrument të riprodhimit dhe legjitimimit të diktaturës politike të kryeministrit.

Bujaria që shumica socialiste tregon ndaj Berishës për ti dhënë hapësirë në parlament edhe përtej afatit të tij kohor, vetpërmbajtja e pushtetit ndaj protestave të opozitës berishiste përballë kryeministrisë, edhe kur ata godasin dhe dhunojnë policinë me shpresën se do dhunohen prej saj, apo toleranca e qeverisë ndaj televizioneve berishiste, edhe kur financimi i tyre ëshë i dyshimtë, buron kryesisht nga kalkulimi i thjeshtë politik se të gjitha këto aktivitete në fakt e forcojnë pushtetin e Ramës. Protestat berishiste për vjedhjen e zgjedhjeve, fjalimi opozitar që Berisha përsërit që nga rënia e komunizmit, herë në shesh dhe herë në Kuvend, apo lajmet dhe programet politike të televizionit të familjes Berisha nuk përbëjnë asnjë kërcënim për pushtetin e Ramës. Përkundrazi ai i tregon ato me gisht si provë e qartë e mungesës së alternativës politike berishiste dhe të tolerancës së tij liberale për shtypin opozitar.

Në këto kushte Rama e toleron dhe e përballon me lehtësi forcimin e SPAK-ut dhe goditjet që ai i bën pushtetit socialist sepse ndihet shumë komod përballë opozitës mjerane të berishizmit dhe të partive të vogla që deri tani i kanë hapur gropën vetes. E thënë ndryshe hetimet e SPAK-ut dhe forcimi i këtij institucioni edhe pse tregojnë përditë kalbësimin korruptiv të pushtetit aktual nuk e kërcënojnë ekzistencën e tij përballë mungesës së alternativave politike të vjetëra apo të reja. Përkundrazi, nëpërmjet reformës në drejtësi Rama jo vetëm ka konsoliduar kredencialet e tij liberale, brenda dhe jashtë vendit, por ka betonizuar edhe më tej pushtetin e tij brenda PS-së. Arrestimi i një kryeministri në detyrë është pothuajse i pamundur, jo vetëm në Shqipëri por edhe në vende me demokraci të konsoliduar. Ndaj arrestimet e bujëshme të SPAK-ut edhe në nivelet më të larta të pushtetit socialist nuk bëjnë gjë tjetër përveçse thellojnë hendekun mes përjetësisë politike të Ramës dhe përkohësisë së politikanëve të tjerë socialist.

E thënë ndryshe, si pasojë e deformimit të thellë të sistemit tonë politik, si në nivel qendror edhe në nivel lokal, liberalizmi politik i qeverisjes aktuale ka shërbyer për të konsoliduar dhe fshehur mungesën e demokracisë dhe për pasojë ka forcuar diktaturën politike të kryeministrit Rama. Ndaj mund të flasim për një diktaturë liberale, ku demokracia, qoftë si hapësirë ku ndërtohen dhe zgjidhen alternativat qeverisëse, qoftë si pjesmarrje në vendimmarrje apo si llogaridhënie, reduktohet pa përdorur metodat represive të diktaturave apo sistemeve autoritare iliberale. Përkundrazi, vdekja e demokracisë substanciale është shoqëruar me përmirësimin e një numëri procedurash të demokracisë liberale sic janë zgjedhjet apo ndarja mes ekzekutivit dhe gjygjësorit. Kjo nuk do të thotë aspak që Shqipëria nuk ka nevojë për më shumë liberalizëm, përkundrazi. Pavarësimi i Parlamentit përballë Ekzekutivit në mënyrë që të luajë rolin e monitoruesit dhe ti kërkojë ekzkutivit llogari është i domosdoshëm për demokratizimin e sistemit tonë politik. Ashtu sikurse edhe zgjerimi i hapësirave hetimore për komisionet parlamentare të opozitës.

Ama reforma të tilla liberale nuk do të mund të rrëzojnë dikaturën politike të Ramës për sa kohë liberalizmi si garant i demokracisë ndalon tek pragu i partive politike. Partitë tona politike sot janë hapësira thellësisht totalitare ku procedurat, zgjedhjet, dhe statuti shërbejnë thjesht për përjetësimin dhe konfirmimin e liderit në krye të partisë. Zgjedhje kishte edhe brenda Partisë së Punës dje, por roli i tyre nuk ishte përzgjedhja mes alternativave, por konfirmimi i Enverit dhe ideve të tij në krye të partisë, ashtu sikurse ndodh me Ramën dhe Berishën sot.

ËshtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« ndĂ«rtosh njĂ« demokraci liberale me parti totalitare qĂ« reduktohen tek vullneti i liderit. Pasi e kanĂ« boshatisur demokracinĂ« brenda partive liderĂ« tĂ« tillĂ« do ta boshatisin atĂ« edhe jashtĂ« tyre. Nuk Ă«shtĂ« rastĂ«si qĂ« demokracia shqiptare tashmĂ« Ă«shtĂ« reduktuar nĂ« disa procedura elektorale dhe politike qĂ« riprodhojnĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n shumicĂ« (dhe pothuajse tĂ« njĂ«jtĂ«n opozitĂ«). Vdekja e demokracisĂ«, debatit dhe diskutimit brenda partive politike ka zhdukur edhe hapĂ«sirat demokratike jashtĂ« tyre, hapĂ«sira ku diktati i kryeministrit do mund tĂ« kontestohej, bashkĂ« me modelin aktual tĂ« zhvillimit, apo ku mund tĂ« ndĂ«rtoheshin alternativa qeverisĂ«se. E kam fjalĂ«n jo vetĂ«m pĂ«r parlamentin dhe pushtetin vendor qĂ« janĂ« reduktuar nĂ« zgjatime tĂ« kryeministrit, por edhe pĂ«r hapĂ«sirĂ«n mediatike.

ËshtĂ« shumĂ« e vĂ«shtirĂ« sot tĂ« debatosh nĂ« hapĂ«sirĂ«n tonĂ« mediatike modelin e zhvillimit ekonomik tĂ« qeverisĂ« Rama, qĂ« Ă«shtĂ« pĂ«rqendruar tek investitorĂ«t strategjik (miliarderĂ«t apo oligarkĂ«t), nĂ«se ky debat nuk zhvillohet brenda dhe midis partive politike. PĂ«r tĂ« kuptuar kĂ«tĂ« mjafton tĂ« dĂ«gjosh heshtjen e thellĂ« dhe tĂ« turpĂ«shme qĂ« ka mbuluar median tonĂ« mbi modelin e zhvillimit turistik nĂ« Sazan. ËshtĂ« akoma mĂ« e vĂ«shtirĂ« ta kontestosh modelin aktual tĂ« zhvillimit qĂ« nĂ« qendĂ«r ka investitorin strategjik dhe jo qyetarin, fshatarin, apo bujqĂ«sinĂ«, kur pushteti vendor Ă«shtĂ« krejtĂ«sisht impotent dhe i shkĂ«putur nga qytetarĂ«t. Pasi ia ka vjedhur tĂ« gjitha kompetencat pushtetit vendor kryeminstri Rama ia dhuron lumin, kullotĂ«n, lĂ«ndinĂ«n apo bregun e komunitetit njĂ« investitori strategjik duke injoruar opinionin dhe interesat e komuniteteve lokale qĂ« janĂ« tĂ« papĂ«rfaqĂ«suar si nga kryebashkiaku edhe nga njĂ« kĂ«shill bashkiak anonim qĂ« zgjidhet nga listat e mbyllura tĂ« partive politike dhe nuk ka fare lidhje direkte me qytetarĂ«t.

Për këtë arësye demokracia brenda partive dhe demokracia vendore janë cështje publike që përcaktojnë cilësinë e demokracisë sonë dhe jo thjesht cështje të militantëve partiak apo të reformës territoriale dhe administrative. Ndaj ato nuk mund dhe nuk duhet të lihen në dorë thjesht të partive politike dhe të liderëve të tyre. Ekzistojnë plot praktika ndërkombëtare ku proceset dhe procedurat zgjedhore brenda partive parlamentare zhvillohen nga institucione zgjedhore kombëtare. Mendoj se është gabim i madh ta shikojmë mungesën reformimit të PD-së si problem thjesht i demokratëve apo transformimin e PS-së në një kazermë politike si cështje e ngushtë e socialistëve. Nuk mund të pranojmë, dhe aq më pak të normalizojmë, transformimin e PD-së dhe PS-së në prona private të kryetarëve pasi ky standart politik hedh në erë pasurinë tonë më të rëndësishme publike, që është demokracia, si në nivel lokal edhe në atë qendror. Një sistem politik ku nuk ekziston demokracia vendore, ku nesër kryetare e PD-së është Argita Berisha dhe kryetare e PS-së Linda Rama nuk mund të prodhojë demokraci, konkurrencë dhe alternativa politike. Maksimumi mund të prodhojë një diktaturë liberale si kjo e Ramës. m.p.

Kodi i ri Penal, kryeprokurori: Zgjerohen veprat e rrezikshme

Drafti i ndryshimeve nĂ« Kodin Penal Ă«shtĂ« pritur me kritika nga Prokurori i PĂ«rgjithshĂ«m Olsian Çela. PĂ«rmes njĂ« reagimi shpĂ«rndarĂ« mediave ai e cilĂ«son hartimin e Kodit tĂ« ri njĂ« veprim tĂ« nxituar qĂ« rrezikon tĂ« minojĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pariparueshme mirĂ«funksionimin e sistemit tĂ« drejtĂ«sisĂ« penale nĂ« vend. Kritik kryeprokurori shprehet edhe pĂ«r mĂ«nyrĂ«n e miratimit dhe konsultimin publik.

“Nisur edhe nga produkti i sjellĂ« pĂ«r diskutim, unĂ« vlerĂ«soj se ai do tĂ« sillte shumĂ« konfuzion tek magjistratĂ«t nĂ« aplikimin e normave dhe krijon premisat pĂ«r interpretime tĂ«rĂ«sisht tĂ« ndryshme tĂ« tyre nĂ« raste tĂ« ngjashme. PĂ«r mĂ« tepĂ«r, teknika e pĂ«rdorur pĂ«r ndĂ«rtimin e dispozitave, e bĂ«n tĂ« pamundur pĂ«rmirĂ«simin e tyre pĂ«rmes procesit tĂ« konsultimit publik”.

Kryeprokurori ndalet edhe te zgjerimi i veprimeve që kategorizohen të rrezikshme dhe dënohen me burg, tendencë që sipas tij rrit potencialin e kriminalizimit të individit në shoqëri dhe sjell pasoja të rëndësishme në jetën e qytetarëve, shkruan A2 CNN.

“Ardhja e draftit nĂ« kĂ«tĂ« moment mjaft tĂ« vĂ«shtirĂ« pĂ«r drejtĂ«sinĂ«, kur sistemi ende vuan nga mungesat masive nĂ« organika dhe mbingarkesa e jashtĂ«zakonshme e dosjeve, nuk do tĂ« bĂ«nte gjĂ« tjetĂ«r veçse do tĂ« thellonte shumĂ«fish kaosin nĂ« hetim dhe proceset gjyqĂ«sore, pĂ«r shkak tĂ« konfuzionit tĂ« paevitueshĂ«m qĂ« do tĂ« sillte zbatimi i normave tĂ« reja penale”.

Reagimin e tij kritik për ndryshimin e Kodit Penal kryeprokurori e mbyll me një sugjerim për institucionet e drejtësisë: ndryshimin urgjent të Kodit të Procedurës penale që sipas tij do të mundësonte funksionim më të mirë dhe lehtësim të proceseve nga burokraci që po ndikojnë në zvarritjen e hetimeve dhe gjykimeve. m.p.

Komisionerja e BE: Serbia, e detyruar të respektojë të drejtat e minoriteteve shqiptare!

Komisionerja e Bashkimit Europian Marta Kos i ka dërguar një letër të hapur deputetit të vetëm shqiptar në Parlamentin e Serbisë, Shaip Kamberi lidhur me trajtimin e minoriteteve shqiptare nga autoritetet serbe, kryesisht ata të ndodhur në Luginën e Preshevës.

Në letër, Kos thekson se: Në kuadër të kapitullit 23 të negociatave për anëtarësim, Serbia është e detyruar të zbatojë kuadrin e saj ligjor për të drejtat e personave që u përkasin pakicave në përputhje me standardet ndërkombëtare dhe evropiane.

Sakaq, njĂ« tjetĂ«r çështje kryesore Ă«shtĂ« dhe ajo e pasivizmit tĂ« adresave, tematikĂ« e prekur dhe nga komisionerja, e cila ka shkruar: Rreth çështjes specifike tĂ« ‘pasivizimit’ tĂ« adresave, ne kemi theksuar nĂ« raportin tonĂ« tĂ« zgjerimit tĂ« vitit 2024 pĂ«r SerbinĂ« nevojĂ«n qĂ« autoritetet tĂ« shpjegojnĂ« mĂ« mirĂ« pĂ«r publikun se si janĂ« duke u kryer verifikimet e statusit tĂ« vendbanimit, dhe nĂ«se jugu i SerbisĂ« Ă«shtĂ« veçanĂ«risht i shĂ«njestruar. M.P.

❌