NĂ« njĂ« artikull pĂ«r tĂ« pĂ«rditshmen âMetroâ, gazetarja britanike Martina Andretta pĂ«rshkruan njĂ« udhĂ«tim nĂ« TiranĂ«, ku pĂ«r vetĂ«m 61 paund nĂ« ditĂ« shijon njĂ« qytet tĂ« gjallĂ«, me histori interesante, ushqim tĂ« shijshĂ«m dhe jetĂ« nate tĂ« larmishme.
âTirana po zhvillohet me ritme tĂ« shpejta dhe ofron shumĂ« pĂ«r turistĂ«t, nga muzetĂ« e periudhĂ«s komuniste te arkitektura moderne. UdhĂ«timi Ă«shtĂ« i lirĂ«, ushqimi cilĂ«sor dhe akomodimi i pĂ«rballueshĂ«m.
Një murale gjigante e një vajze të pikturuar me ngjyra toke, një bllok apartamentesh me vija të ndritshme apo një rrokaqiell i ri në formën e një koke.
Duke udhëtuar nëpër Tiranë, nuk mund të mos ngresh kokën. Shoferi im i taksisë, Erioni përkulet mbi timon dhe tregon ndërtesat përreth nesh.
âKjo Ă«shtĂ« e re, ajo tjetra Ă«shtĂ« shumĂ« e njohur pĂ«r turistĂ«t, edhe kjo Ă«shtĂ« e reâ, thotĂ« ai.
Një aromë joshëse përhapet nga një tezgë pranë xhamit të makinës. Një shitës po hap ballokume të freskëta, një ëmbëlsirë tradicionale, dhe kulaç. Në një cep, burrat po luajnë domino mbi një tavolinë të improvizuar.
Tirana ndihet e gjallĂ«. Kryeqyteti shqiptar, me pothuajse 600 000 banorĂ«, Ă«shtĂ« pak a shumĂ« sa madhĂ«sia e lagjes londineze âBrentâ, por ajo ka plane ambicioze.
Dhe me historinë e saj të larmishme, klimën mesdhetare dhe kuzhinën e shijshme, është një zgjedhje e nënvlerësuar për një pushim të përballueshëm në qytet.
Gjëra për të bërë në Tiranë
ĂshtĂ« e pamundur tĂ« vizitosh TiranĂ«n pa u takuar me kujtimet e sĂ« kaluarĂ«s sĂ« saj komuniste. Jo shumĂ« larg sheshit âSkĂ«nderbejâ, i njohur si zemra e qytetit, ndodhet njĂ« bunker nĂ«ntokĂ«sor i LuftĂ«s sĂ« FtohtĂ«.
âBunkâArt 2â dhe âBunkâArt 1â, i vendosur mĂ« larg â janĂ« muze qĂ« i japin jetĂ« paranojĂ«s sĂ« Enver HoxhĂ«s.
UdhĂ«heqĂ«si komunist i ShqipĂ«risĂ« ishte aq i fiksuar pas pushtimit tĂ« huaj saqĂ« vlerĂ«sohet se urdhĂ«roi krijimin e mĂ« shumĂ« se 170 000 bunkerĂ«ve â duke e bĂ«rĂ« ShqipĂ«rinĂ« vendin me mĂ« shumĂ« bunkerĂ« nĂ« botĂ«.
Pas rĂ«nies sĂ« komunizmit nĂ« fillim tĂ« viteve â90, Tirana pĂ«rbĂ«hej kryesisht nga ndĂ«rtesa gri tĂ« stilit sovjetik.
NĂ« filli tĂ« viteve 2000, Edi Rama â kryetari i atĂ«hershĂ«m i bashkisĂ« dhe tani kryeministĂ«r â nisi njĂ« iniciativĂ« pĂ«r tĂ« injektuar ngjyra nĂ« kryeqytet.
Si rezultat, ka murale kudo qĂ« kthen kokĂ«n, nga cepat e banesave deri te stolat e parkut. NĂ«se planifikoni tĂ« qĂ«ndroni vetĂ«m disa ditĂ«, merrni nĂ« konsideratĂ« tâi bashkoheni njĂ« turi arti rrugor qĂ« do tâju çojĂ« nĂ« vende tĂ« fshehura qĂ« ia vlejnĂ«.
Atraksione tĂ« tjera qĂ« ia vlen tĂ« vizitohen pĂ«rfshijnĂ« XhaminĂ« e Etâhem Beut â njĂ« monument i bukur kulturor qĂ« i shpĂ«toi shkatĂ«rrimit gjatĂ« epokĂ«s komuniste â dhe malin e Dajtit, i cili mund tĂ« arrihet me teleferik.
Diçka qĂ« mĂ« habiti pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« ishte ushqimi i saj eklektik dhe i shijshĂ«m. ĂshtĂ« njĂ« pĂ«rzierje shijesh mesdhetare dhe ballkanike, me pjata tĂ« shijshme me mish dhe ushqime tĂ« shijshme vegjetariane.
Shijova ndoshta shumë byrek si dhe salca me bazë kosi dhe dollma.
Një nga vaktet e mia të preferuara ishte te Piceri Era Blloku, ku shërbehen qofte të shijshme shqiptare me një salcë kremoze me nardem kumbulle, një reçel tradicional.
Sigurisht, nuk mund të mos e vija në provë jetën e natës shqiptare.
Shkoni në Radio Bar Tirana për disa kokteje vërtet të lira me atmosferë retro.
Nëse po kërkoni diçka më luksoze, bari rrotullues 360° në Sky Club ofron një pamje të jashtëzakonshme dhe një atmosferë romantike. U ula atje për dy orë, duke pritur që dielli të perëndonte dhe të lyente horizontin të kuq duke pirë martini.
Megjithatë, i preferuari im ishte Bar Komiteti.
Vendi e quan veten njĂ« âkafe-muzeâ dhe Ă«shtĂ« i dekoruar me objekte nga periudha komuniste. NĂ« mure ka peceta tĂ« punuara me dorĂ«, makina qepĂ«se tĂ« pĂ«rdorura dhe kostume tradicionale. Pas vizitĂ«s sonĂ« tĂ« parĂ«, kur pimĂ« disa kokteje klasike, u kthyem pĂ«rsĂ«ri, kĂ«tĂ« herĂ« tĂ« vendosur tĂ« provonim raki.
Ekipi pas barit na priti me njĂ« buzĂ«qeshje, duke bĂ«rtitur nga larg âu kthyet pĂ«rsĂ«ri?!â.
PĂ«r shkak tĂ« disa vĂ«shtirĂ«sive gjuhĂ«sore, vendosĂ«m tâi besonim plotĂ«sisht kamerierit tonĂ« pĂ«r tĂ« zgjedhur njĂ« pĂ«rzgjedhje pijesh me raki bazuar nĂ« opsionet âpikante, tĂ« Ă«mbla ose tĂ« thartaâ.
Nuk u zhgënjyem kur morëm një infuzion freskues me bazë manaferrash dhe me shoqërimin perfekt të muzikës live në sfond.
Një qytet që ndryshon me shpejtësi
âKudo nĂ« ShqipĂ«ri ka njĂ« kantier ndĂ«rtimi aktivâ, mĂ« thotĂ« Arber Musabelliu, njĂ« guidĂ« lokale nga Free Walking Tour Tirana.
Kur e vizitoi vitin e kaluar, Alice Murphy e âMetroâ vuri re gjithashtu se disa zona tĂ« vendit ishin tĂ« mbingarkuara dhe tĂ« mbipopulluara.
Përpara se të bëhej kryeqyteti i Shqipërisë në vitin 1920, Tirana ishte një qytet relativisht i vogël, në një pozicion strategjik në qendër të vendit.
Tani, pak më shumë se 100 vjet më vonë, është një qytet modern evropian me plane të guximshme zhvillimi.
NjĂ« masterplan â i njohur si Tirana 2030 â synon ta transformojĂ« kryeqytetin nĂ« njĂ« qendĂ«r urbane mĂ« tĂ« gjelbĂ«r, mĂ« tĂ« qĂ«ndrueshme dhe teknologjike.
I udhëhequr nga arkitekti italian Stefano Boeri, vizioni përfshin ndërtesa të çuditshme.
Disa nga ato që janë ngritur tashmë përfshijnë një hartë të pikselizuar të vendit, një rrokaqiell që duket se është frymëzuar nga një set Jenga dhe një bllok patriotik apartamentesh luksoze në formën e heroit kombëtar të Shqipërisë.
Dhe, për shkak se Tirana përbëhet kryesisht nga ndërtesa të ulëta të epokës komuniste, efekti është çorientues.
Arkitektura zakonisht nuk është gjëja ime, por në Tiranë, u fiksova.
Duke parë horizontin e qytetit, me malin Dajti në sfond, sytë e mi u magjepsën nga këto shtylla monumentale, që ngriheshin mbi peizazhin.
Ku të qëndroni në Tiranë
Krahasuar me kryeqytetet e tjera evropiane, Tirana Ă«shtĂ« e vogĂ«l dhe e lehtĂ« pĂ«r tâu eksploruar nĂ« kĂ«mbĂ«. AutobusĂ«t nĂ« qendĂ«r janĂ« gjithashtu shumĂ« tĂ« shpeshtĂ«.
PĂ«r njĂ« pushim fundjave, qĂ«ndroni pranĂ« Bllokut tĂ« gjallĂ« ose sheshit âSkĂ«nderbejâ pĂ«r tĂ« qenĂ« afĂ«r atraksioneve kryesore dhe jetĂ«s sĂ« natĂ«s.
Qyteti ka shumë mundësi të përballueshme kur bëhet fjalë për akomodimin.
MeqenĂ«se po udhĂ«toja me tre miq, zgjodhĂ«m diçka me hapĂ«sira tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta. PĂ«r ne, shfrytĂ«zimi maksimal i kohĂ«s sonĂ« sĂ« bashku â qoftĂ« duke vizituar njĂ« muze apo thjesht duke pushuar nĂ« divan pas njĂ« dite shĂ«titjeje â ishte gjĂ«ja mĂ« e rĂ«ndĂ«sishme.
Zgjodhëm një Airbnb me dy dhoma gjumi dhe dy banjo me një vlerësim 4,98 për 220 paund në total.
I vendosur pranë Bllokut, ishte vetëm katër minuta në këmbë nga rruga kryesore, që do të thoshte se mund të ktheheshim lehtësisht në shtëpi pas darkës dhe pijeve në një nga baret në modë të lagjes.
Apartamenti u certifikua si i Preferuari i Mysafirëve, që do të thotë se lista u vlerësua shumë nga mysafirët e mëparshëm.
Eltoni, pritësi ynë, ishte jashtëzakonisht i përgjegjshëm dhe u sigurua që të ndiheshim si në shtëpi./ATSH