❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 31 July 2025Main stream

6 milionĂ« USA pĂ«r tĂ« gĂ«njyer DASH, lobistĂ«t e BerishĂ«s: Hiqjani ‘non gratĂ«n’

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 13:41

Sali Berisha e ka përdorur kontratën e lobimit me vlerë 6 mln dollarë, të nënshkruar para zgjedhjeve të 11 majit, për të gënjyer Departamentin Amerikan të Shtetit. Përmes një tjetër dokumenti të dërguar DASH, siguruar edhe nga Report Tv, kompania lobuese Continental Strategy ka kërkuar heqjen e non gratës për Sali Berishën.

Dhe kësaj radhe argumenti është një gënjeshtër tjetër. Në dokumentin që mban datën 22 korrik, Continental Strategy thotë se heqja e non gratës për Sali Berishën duhet bërë edhe për faktin se ai tashmë nuk është më një politikan aktiv. Por e vërteta është se Berisha dhe lobistët e tij po gënjejnë hapur DASH. Të gjithë e dimë që Berisha është një ndër politikanët më aktivë, madje ai iu rikthye politikës menjëherë sapo u sanksionua si non grata nga SHBA, duke rimarrë drejtimin e partisë më të madhe opozitare në vend, e ndërsa vijon ende të jetë deputet i Kuvendit të Shqipërisë.

“Shpallja sipas nenit 7031(c) e ish-Presidentit dhe ish-Kryeministrit tĂ« ShqipĂ«risĂ«, Sali Berisha, duhet tĂ« hiqet menjĂ«herĂ«. Kjo shpallje ishte e motivuar politikisht, pa bazĂ« faktike, dĂ«mtoi interesat e politikĂ«s sĂ« jashtme të SHBA-sĂ« dhe kontribuoi nĂ« pĂ«rkeqĂ«simin e situatĂ«s nĂ« ShqipĂ«ri, qĂ« sot kritikĂ«t e pĂ«rshkruajnĂ« si njĂ« “shtet-narkotik”. NdĂ«rsa demokracia nĂ« ShqipĂ«ri Ă«shtĂ« nĂ«n kĂ«rcĂ«nim serioz dhe Berisha nuk Ă«shtĂ« mĂ« njĂ« figurĂ« aktive politike, heqja e shpalljes do tĂ« rikthente neutralitetin dhe besueshmĂ«rinĂ« amerikane nĂ« rajon”, thuhet nĂ« materialin e hartuar nga kompania lobuese amerikane./e.t

Ëndrra me tĂ« atin qĂ« e pĂ«rndjek ende Edi RamĂ«n, por qĂ« e bĂ«ri ministĂ«r

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 13:25

Rama ka pasur jo pak çaste të ulëta dhe kulminante në jetën e tij, të cilat e kanë shndërruar nga një figurë sportive, në artistike, e më pas edhe politike.

Por, ndoshta, nuk ka pasur asgjë më shënjuese në jetën e tij se sa një ngjarje, e cila edhe sot e përndjek.

NĂ« njĂ« intervistĂ« me gazetĂ«n gjermane Zeit, Rama ka rrĂ«fyer aspekte tĂ« jetĂ«s sĂ« tij, tĂ« cilat jo gjithkush ka guximin t’i shpalosĂ« kur kthehet person publik.

Megjithatë, njëra, i ka lënë gjurmën, që e ktheu nga çunakun e rebelimit artistik, në politikanin që do të bëhej kryeministri i vendit të tij.

Rama rrëfen ëndrrën (makth) me të atin, që e përndjek edhe sot:

Edi Rama, Kryeministri i ShqipĂ«risĂ« dhe njĂ«herazi artist me karrierĂ« ndĂ«rkombĂ«tare, rrĂ«fen sesi kaloi nga studioja e tij nĂ« Paris nĂ« zyrĂ«n e Ministrit tĂ« KulturĂ«s nĂ« TiranĂ« – njĂ« tranzicion qĂ« ai vetĂ« e quan “humori i universit”.

“NĂ« Ă«ndrrĂ«n time, isha nĂ« studion e babait tim, i cili punonte si skulptor. Babai im nuk ishte aty; e kĂ«rkova mĂ« kot. NjĂ« erĂ« e papritur pĂ«rplasi derĂ«n e studios dhe unĂ« mbeta i bllokuar. VetĂ«m. Ku ishte babai im? Kur u zgjova, doja t’i telefonoja prindĂ«rit e mi, por nuk e bĂ«ra.

NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, njĂ« nga miqtĂ« e mi mĂ« telefonoi. Ai mĂ« tha: “Edi, mĂ« vjen keq, babai yt ka vdekur. Ai vdiq kĂ«tĂ« mĂ«ngjes nĂ« studion e tij”. Pastaj shkuan nĂ« funeral. Isha shumĂ« i trishtuar pĂ«r vdekjen e babait tim, por mĂ« duhej tĂ« prisja njĂ« ditĂ« dhe njĂ« natĂ« tĂ« tĂ«rĂ« derisa tĂ« mund tĂ« hipja nĂ« njĂ« aeroplan pĂ«r nĂ« TiranĂ«. Dhe u rrova pa krem rroje.

Ngadalë dhe me dhimbje, e hoqa mjekrën me brisk. Prita që nata të kalonte; doja ta ndjeja dhimbjen. Hoqa vathin, mora hua një kravatë nga ambasadori ynë në Paris dhe vesha një kostum për të shkuar direkt në funeral. Dukesha disi si ministër.

Pas funeralit, Kryeministri shqiptar ju pyeti nëse donit të bashkoheshit me qeverinë e tij. Dhe ju pranuat.

Po, dita e funeralit ishte dita e fundit e riorganizimit tĂ« qeverisĂ« sĂ« tij. Kur u ktheva nga funerali, shkova nĂ« shtĂ«pinĂ« e prindĂ«rve tĂ« mi pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« kafe. Telefoni ra dhe u dĂ«gjua zĂ«ri i Kryeministrit: “Z. MinistĂ«r i KulturĂ«s, doni tĂ« qĂ«ndroni apo tĂ« largoheni pĂ«rsĂ«ri?” – “Po qĂ«ndroj,” u pĂ«rgjigja. “A keni nevojĂ« pĂ«r pak kohĂ« pĂ«r tĂ« menduar?” pyeti ai. “Jo,” u pĂ«rgjigja, “sepse nĂ«se dua, do tĂ« largohem pĂ«rsĂ«ri!”.

Ishte kaq e thjeshtĂ«. Kur tĂ« gjithĂ« ikĂ«n, e pyeta nĂ«nĂ«n time: “Kush mendon se do tĂ« jetĂ« MinistĂ«r i KulturĂ«s nesĂ«r”. Ajo u pĂ«rgjigj: “Nuk mĂ« intereson fare”. Kur e pyeta: “Po sikur tĂ« jem unĂ«, mami?” ajo u pĂ«rgjigj: “Ka qenĂ« njĂ« ditĂ« e gjatĂ«, je i lodhur, sensi yt i humorit Ă«shtĂ« i prishur – shko nĂ« shtrat”.

Por kur e kuptoi se po flisja seriozisht, filloi tĂ« qante. PrindĂ«rit e mi gjithmonĂ« donin qĂ« unĂ« tĂ« qĂ«ndroja larg politikĂ«s. “ÇfarĂ« Ă«shtĂ« mĂ« keq,” tha ajo mes lotĂ«sh, “qĂ« babai yt tĂ« vdesĂ«, apo qĂ« ti tĂ« bĂ«hesh ministĂ«r?”.

UnĂ« thashĂ«: “ÇfarĂ« duhet tĂ« bĂ«j tani, mami”? Dhe ajo u pĂ«rgjigj: “Shko menjĂ«herĂ« nĂ« shtĂ«pinĂ« e Kryeministrit dhe i thuaj se je ngatĂ«rruar pĂ«r vdekjen e babait tĂ«nd – merre fjalĂ«n mbrapsht”. ThashĂ« se ishte turp, nuk mund ta bĂ«ja. “NĂ«se nuk guxon tĂ« japĂ«sh dorĂ«heqjen tani”, shtoi ajo, “do tĂ« mbetesh i bllokuar nĂ« kĂ«tĂ« rrĂ«mujĂ« politike pĂ«r gjithĂ« jetĂ«n tĂ«nde”.

Por ju nuk dhatë dorëheqjen; ju u bëtë ministër. Cilat janë çastet më të këqija në politikë për ju?

Gjëja më e keqe është humbja. E përjetova këtë, për shembull, në vitin 2009 kur kandidova për herë të parë për kryeministër dhe humba me një diferencë shumë të ngushtë. Kjo ishte vërtet e dhimbshme.

A keni modele në politikë? Shpesh keni folur me admirim për Angela Merkel.

Kancelarja Angela Merkel ishte një politikane thjesht racionale. Nga të gjitha figurat politike që kam takuar, ajo ishte e vetmja që nuk u impresionua nga sharmi. Angela udhëhoqi nga prapaskena dhe drejtoi politikën prapa skenave. Jam i sigurt se ajo mund të ishte e pamëshirshme kur donte të eliminonte kundërshtarët politikë për të siguruar pushtetin e saj dhe për të mbajtur partinë e saj nën kontroll. Por në skenë, ajo ishte një forcë shumë e sigurt dhe qetësuese që arriti të krijonte harmoni dhe të bëhej fytyra më e admiruar e Gjermanisë në mbarë botën.

Angela do tĂ« kishte gjetur njĂ« mĂ«nyrĂ« pĂ«r tĂ« parandaluar kĂ«tĂ« konflikt tĂ« pĂ«rshkallĂ«zohej nĂ« njĂ« luftĂ« agresioni. Ajo kishte gjithçka qĂ« i nevojitej pĂ«r tĂ« gjetur njĂ« zgjidhje me Putinin – njĂ« kompromis. Nuk mund ta vĂ«rtetoj kĂ«tĂ«, por jam i bindur pĂ«r kĂ«tĂ«. FatkeqĂ«sisht, askush nuk e parashikoi dramĂ«n dhe pasojat tragjike qĂ« solli sulmi ndaj UkrainĂ«s. Angela ishte ndryshe. Ajo ishte shumĂ« punĂ«tore dhe nuk do t’i kishte nĂ«nvlerĂ«suar kurrĂ« pasojat e njĂ« konflikti kaq shkatĂ«rrues.

Përvojat e saj me diktaturën në RDGJ dhe aftësia e saj për të empatizuar me ish-agjentin e KGB-së në Kremlin do ta kishin ndihmuar të shihte diçka që të tjerët në Perëndim për fat të keq nuk e panë.

Një tjetër tërmet i fuqishëm godet gadishullin Kamchatka në Rusi

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 13:12

Një tjetër tërmet i fuqishëm me magnitudë 6.7 ballë ka goditur mëngjesin e sotëm Gadishullin Kamchatka në Rusi, njofton Shërbimi i Unifikuar Gjeofizik i Akademisë Ruse të Shkencave.

Epiqendra e tërmetit ndodhej rreth 178 kilometra nga qyteti Petropavlovsk-Kamchatsky, qendra administrative e rajonit, ku lëkundjet u ndien fuqishëm, duke shkaktuar shembjen e disa ndërtesave. Deri më tani, nuk raportohet për viktima, sipas autoriteteve ruse të emergjencave.

Ky tërmet vjen vetëm një ditë pas lëkundjeve më të forta të regjistruara ndonjëherë në gadishullin Kamchatka, që u pasua nga mbi 100 lëkundje të tjera me magnitudë mbi 5.0. Aktiviteti sizmik ka shkaktuar edhe një cunami, duke çuar në paralajmërime për të në të gjithë rajonin e Ishujve Kuril.

Alarme për cunami janë lëshuar edhe në Japoni, ndërsa një kërcënim për dallgë të mëdha është shpallur përgjatë gjithë bregut lindor të Paqësorit.

Sipas të dhënave, valët e cunamit, që arritën deri në dy metra lartësi, kanë shkuar deri në brigjet e Perusë në Amerikën e Jugut dhe kanë arritur edhe në Ishullin e Pashkëve (Rapa Nui), ku nuk janë konsideruar të rrezikshme.

Në Kili, autoritetet nisën evakuimin e popullsisë nga zonat bregdetare si masë paraprake ndaj rrezikut të cunamit. Monitorimi i situatës vijon në shumë vende përgjatë Paqësorit./E.T

VIDEO/ Truproja e Messit në fushë gjatë sh*rrit, priten masa shembullore nga MLS

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 13:11

Lionel Messi është sërish protagonist absolut me Inter Miami.

NĂ« fushĂ«, “Pleshti”, tani i shoqĂ«ruar edhe nga Rodrigo De Paul, dha dy asistime vendimtare pĂ«r fitoren 2-1 ndaj Atlas nĂ« “Leagues Cup”.

Argjentinasi ra në sy edhe pas përfundimit të ndeshjes, por jo për arsye sportive.

Pas golit të fitores që erdhi në kohën shtesë, ku Messi asistoi, ai festoi në fytyrën e një kundërshtari, Coccaro, i cili nuk e priti mirë këtë veprim.

Në fund të ndeshjes shpërtheu një sherr i fortë mes lojtarëve në fushë, me Messin në qendër të tensionit.

Në një moment, ai kapi për fyti lojtarin e Atlas, Gustavo Ferrareis, duke shkaktuar një përplasje të shkurtër mes të dyja skuadrave. Fatmirësisht, shokët e skuadrës ndërhynë menjëherë dhe situata nuk degradoi më tej.

Gjithsesi, përplasja nuk përfundoi këtu. Në fushë hyri edhe Yassine Cheuko, truprojë personale e Messit, i cili nuk kishte leje për të ndërhyrë dhe shtyu disa lojtarë të Atlas për të ndaluar çdo kontakt të mundshëm me Messin.

Ky veprim ka shkaktuar polemika dhe mund të sjellë ndëshkime të rënda, pasi shkel rregullat e sigurisë të vendosura nga MLS në prill 2025.

Që prej tre muajsh, është e ndaluar me rregullore që truprojat personale të hyjnë në fushë, pavarësisht nivelit të tyre.

MLS ka marrë përsipër menaxhimin e plotë të sigurisë, duke ndaluar ndërhyrjet private që shpesh janë konsideruar të ekzagjeruara, sidomos në rastet kur Cheuko ka ndalur me forcë tifozë që hynin në fushë, apo është përfshirë në përplasje me personel të skuadrave kundërshtare.

Edhe “Concacaf” e ka pĂ«rjashtuar mĂ« parĂ« Cheuko nga ndeshjet pĂ«r arsye tĂ« ngjashme.

Në rastin e fundit, pamjet tregojnë qartë se ai hyn në fushë për të mbrojtur Messin, por me këtë ka shkelur protokollin dhe tani rrezikon masa disiplinore nga MLS, pavarësisht se bëhej fjalë për një tjetër kompeticion.

Rregullat janë të qarta: siguria në fushë është vetëm përgjegjësi e ligës, ndaj ndërhyrjet si kjo mund të çojnë në ndëshkime të rënda, si për Cheuko, ashtu edhe potencialisht për klubin./E.T

Ulje tatimi dhe afate të reja për rivlerësimin e pronës/ Hap drejt formalizimit

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 13:08

Në një treg që prej vitesh ka operuar me çmime fiktive dhe informalitet në transaksionet e pasurive të paluajtshme, qeveria shqiptare synon të kthejë një faqe të re përmes rivlerësimit të pronave me një tatim të reduktuar në 5%, nga 15% që aplikohej më parë.

RivlerĂ«simi pritet tĂ« nisĂ« nĂ« janar tĂ« 2026-Ă«s dhe zgjat deri nĂ« shtator. EkonomistĂ«t vĂ«nĂ« nĂ« dukje se ky hap Ă«shtĂ« shumĂ« mĂ« tepĂ«r sesa njĂ« manovĂ«r fiskale, ai mund tĂ« jetĂ« njĂ« mjet pĂ«r tĂ« forcuar kulturĂ«n tatimore dhe besimin nĂ« institucionet publike. Ata mendojnĂ« se ky rivlerĂ«sim do tĂ« ketĂ« ndikim tĂ« menjĂ«hershĂ«m nĂ« tregun e pasurive tĂ« paluajtshme. Do tĂ« nxisĂ« mĂ« shumĂ« shitje tĂ« ligjshme, do tĂ« ulĂ« transaksionet “nĂ«n dorĂ«â€, do tĂ« rrisĂ« tĂ« ardhurat nga tatimi, por edhe do tĂ« çlirojĂ« njĂ« pjesĂ« tĂ« madhe tĂ« pasurisĂ« sĂ« qytetarĂ«ve — qĂ« aktualisht figuron nĂ« regjistra me çmime qesharake. Deri tani, çdo qytetar qĂ« shiste njĂ« apartament, tokĂ« apo godinĂ«, i nĂ«nshtrohej njĂ« tatimi 15% mbi fitimin kapital — diferencĂ«s mes çmimit tĂ« shitjes dhe çmimit tĂ« regjistruar.

E për të qenë realistë, kjo diferencë ishte zakonisht e madhe, sepse vlerat në regjistra shpesh nuk pasqyronin realitetin e tregut. Ndaj edhe tatimi ishte një barrë e rëndë dhe shpesh një arsye që transaksionet regjistroheshin me shifra fiktive. Por me vendimin e ri, gjithçka ndryshon: vetëm 5% tatim për ata që zgjedhin të rivlerësojnë pronën e tyre gjatë periudhës që do të nisë më 1 janar 2026 dhe do të zgjasë deri më 30 shtator të po atij viti. Kjo ulje e ndjeshme synon jo vetëm të lehtësojë qytetarët, por edhe të formalizojë tregun, të sjellë më shumë besim në proceset e blerjes e shitjes, dhe të rrisë transparencën.

“Me kĂ«tĂ« normĂ« tĂ« ulĂ«t tatimi, shteti u jep qytetarĂ«ve njĂ« arsye reale pĂ«r tĂ« deklaruar çmimet reale. Nuk po penalizon, por po nxit korrektĂ«sinĂ«â€,- deklaron Klodian Muço nĂ« njĂ« intervistĂ« mediatike, duke e cilĂ«suar rivlerĂ«simin si njĂ« mundĂ«si pĂ«r tĂ« çliruar tregun nga hipokrizia e çmimeve “nĂ«n dorĂ«â€. Sipas tij, shumĂ« njerĂ«z kanĂ« hezituar tĂ« shesin pronat ose i kanĂ« regjistruar nĂ« mĂ«nyrĂ« fiktive, vetĂ«m pĂ«r tĂ« shmangur tatimin e lartĂ« 15%. Me skemĂ«n e re, tatimi bie nĂ« 5% mbi diferencĂ«n e vlerĂ«s dhe procesi bĂ«het mĂ« transparent. “Kjo nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m njĂ« ulje tatimi. ËshtĂ« njĂ« masĂ« qĂ« ndihmon nĂ« ndĂ«rtimin e njĂ« kulture tĂ« re fiskale dhe ekonomike,” u shpreh Fatos Çoçoli.

Sipas tij, vendimi Ă«shtĂ« i drejtĂ« dhe i mirĂ«pritur sidomos nga ata qĂ« e konsiderojnĂ« pasurinĂ« si njĂ« aset strategjik pĂ«r tĂ« ardhmen. Ai shtoi se formalizimi i tregut Ă«shtĂ« i nevojshĂ«m nĂ« njĂ« kohĂ« kur pasuria e paluajtshme nuk Ă«shtĂ« mĂ« thjesht njĂ« strehĂ«, por edhe njĂ« instrument pĂ«r kredi, trashĂ«gimi apo investim. VlerĂ«simi real i pronĂ«s Ă«shtĂ« “çelĂ«si i stabilitetit ekonomik personal”. RivlerĂ«simi do tĂ« jetĂ« i mundur nga 1 janari deri mĂ« 30 shtator 2026, me pagesĂ«n qĂ« duhet tĂ« kryhet deri mĂ« 31 dhjetor 2026. QytetarĂ«t mund tĂ« zgjedhin tĂ« pĂ«rdorin njĂ« ekspert tĂ« licencuar privat, ose tĂ« ndjekin procedurĂ«n pĂ«rmes AgjencisĂ« ShtetĂ«rore tĂ« KadastrĂ«s (ASHK) duke u bazuar nĂ« çmimet fiskale zyrtare.

Në të kaluarën, personat juridikë kishin një skemë të veçantë me tatim 3% për rivlerësimin e aktiveve. Por tani, me projektligjin e ri, edhe për ta norma unifikohet në 5%. E thënë ndryshe, qeveria kërkon ta thjeshtojë procesin dhe të shmangë përjashtimet, duke u dhënë të gjithëve të njëjtat mundësi. Përfshirë këtu edhe ata që janë në proces legalizimi apo regjistrimi. Nëse banesa juaj është ende në dokumente të ndërmjetme, por keni përfituar certifikatë pronësie përfundimtare, mund të kërkoni rivlerësimin sapo të përfundojë regjistrimi në ASHK.

RivlerĂ«simi do tĂ« bĂ«het nĂ« dy mĂ«nyra: ose pĂ«rmes njĂ« eksperti privat tĂ« licencuar, i cili pĂ«rgatit aktin e vlerĂ«simit dhe e dorĂ«zon nĂ« ASHK, ose direkt pĂ«rmes zyrave tĂ« KadastrĂ«s, ku do tĂ« pĂ«rdoren çmimet minimale fiskale tĂ« miratuara nga shteti. NĂ« tĂ« dyja rastet, qytetari do tĂ« ketĂ« mundĂ«si tĂ« paguajĂ« tatimin mbi diferencĂ«n e vlerave — jo mĂ« 15%, por 5%. Ajo qĂ« duhet tĂ« dini Ă«shtĂ« se ky proces nuk Ă«shtĂ« i pĂ«rhershĂ«m. ËshtĂ« njĂ« mundĂ«si qĂ« ofrohet pĂ«r njĂ« periudhĂ« tĂ« kufizuar. NĂ«se nuk pĂ«rfitoni gjatĂ« kĂ«tij afati, nĂ« momentin qĂ« do tĂ« shisni pronĂ«n, do t’ju rikthehet norma e vjetĂ«r 15%./E.T

Erion Veliaj i bëri 7 pyetje/ Altin Dumani: Nuk i përgjigjemi të pandehurve!

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 12:59

Kreu i SPAK, Altin Dumani nuk i përgjigjet 7 pyetjeve publike që u adresuan në një letër të hapur nga kryebashkiaku i Tiranës, Erion Veliaj pasi u mor i pandehur. Në një takim me gazetart.

Dumani tha se nëse avokatët kanë pretendime mund të bëjnë memo, pasi kjo është rruga zyrtare. Po ashtu, Dumani zbuloi se dosja e Veliaj është ndarë në fraksion tjetër dhe po hetohen disa fakte penale.

“Nuk i pĂ«rgjigjemi tĂ« pandehurve, vetĂ«m nĂ« rrugĂ« ligjore kur ka pretendime, kur sillen memo nga avokatet, kjo Ă«shtĂ« forma proceduriale. Dosja Veliaj Ă«shtĂ« ndarĂ« edhe nĂ« njĂ« fraksion tjetĂ«r dhe po hetohen disa fakte penale”, tha Dumani. /E.T

Fier/ Po saldonte portën e një banese, por ra nga lartësia, humb jetën 68-vjeçari

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 12:50

Një ngjarje tragjike është shënuar një ditë më parë në fshatin Sopës, ku një 68-vjeçar ka humbur jetën aksidentalisht gjatë punës.

Sipas njoftimit zyrtar nga Drejtoria Vendore e Policisë Fier, shtetasi T. K., 68 vjeç, ka rënë nga një lartësi teksa po saldonte portën në pronësi të shtetasit V. K. Si pasojë e rënies, ai është transportuar në spital, ku më pas ka ndërruar jetë.

Specialistët për Hetimin e Krimeve të Komisariatit të Policisë Divjakë kanë referuar materialet në Prokurorinë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Fier për vlerësim dhe veprime të mëtejshme procedurale./E.T

Japonia dhe Koreja e Jugut nën vapë ekstreme, mijëra njerëz përfundojnë në spitale

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 12:40

Autoritetet në Japoni dhe Korenë e Jugut kanë paralajmëruar banorët të marrin masa për të shmangur efektet e valës së nxehtësisë, e cila ka shkaktuar temperatura rekord dhe ka rënduar punën në spitalet e rajonit. Zyra meteorologjike e Koresë së Jugut raportoi se gjatë këtij muaji vendi ka regjistruar 22 netë me temperatura tropikale radhazi, një rekord i ri.

Ndërkohë, Japonia shënoi ditën më të nxehtë në historinë e saj, me temperaturë që arriti 41 gradë Celsius. Kjo ka çuar në mbipopullim të spitaleve, ku trajtohen shumë persona të prekur nga problemet e shkaktuara nga nxehtësia, shkruan The Guardian.

Youn Ki-han, drejtues i shërbimit meteorologjik në Seul, tha për Agence France-Presse se ajri i ngrohtë nga rajoni i Paqësorit të Veriut ka arritur më herët se zakonisht në Korenë e Jugut. Ai shtoi se zakonisht, nëse temperatura e lartë zgjat vetëm një ditë, ajo normalizohet shpejt, por kur ngrohja vazhdon për shumë ditë, nxehtësia grumbullohet dhe rritet edhe më shumë.

Valët e nxehtësisë përbëjnë një rrezik të veçantë për popullsinë e moshuar. Vetëm në Korenë e Jugut, deri tani janë regjistruar 13 vdekje të lidhura me nxehtësinë, tre herë më shumë se në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar, sipas agjencisë së shëndetit publik.

 

 

Në Japoni, mbi 10,800 persona, shumica mbi 64 vjeç, janë dërguar në spital për shkak të lodhjes dhe sëmundjeve të tjera të shkaktuara nga nxehtësia gjatë javës që përfundoi më 21 korrik. Gjatë kësaj periudhe, 16 persona kanë humbur jetën, sipas agjencisë përgjegjëse për menaxhimin e emergjencave dhe fatkeqësive./E.T

Rama rrĂ«fen pĂ«r median gjermane dhunĂ«n ndaj tij nĂ« ’97/ Ishte tentativĂ« vrasje

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 11:58

Kryeministri Edi Rama, në një intervistë për revistën gjermane ZEITmagazin, ka folur mes të tjerash për një episod të rëndë në jetën e tij në vitin 1997,  kur u dhuna brutalisht nga disa persona pranë banesë së tij.

Më tej, kryeministri u shpreh i bindur se sulmi ndaj tij ishte një tentativë vrasjeje nga shërbimi sekret i presidentit të atëhershëm.

Pjesë nga intervista: 

A të ndihmoi forca jote fizike kur dikush u përpoq të të vriste në vitin 1997?

Ky ishte mendimi i mjekëve që më trajtuan. Sulmi ndaj meje ishte shumë brutal.

Sulmi ndodhi në Tiranë. Ishit 32 vjeç, lektor në akademinë e arteve dhe një nga intelektualët luftarakë që u përball me autoritetet në artikuj gazetash. Vendi ishte në prag të trazirave serioze politike në atë kohë.

Ndodhi më 22 janar 1997. Po kthehesha në shtëpi me të dashurën time dhe një nga miqtë e mi. Në atë kohë, jetonim në një apartament të vogël në një periferi. Ishte një natë e ftohtë pas një stuhie shiu, dhe Tirana ishte një qytet krejtësisht tjetër atëherë. Energjia elektrike ndërpritej rregullisht dhe natën rrugët ngjanin me vrima të zeza.

Pak para se tĂ« arrija nĂ« shtĂ«pinĂ« ku jetoja, u shfaqĂ«n dy silueta tĂ« errĂ«ta. NĂ« fillim, mendova se njoha njĂ« nga burrat qĂ« mbante njĂ« rrotull letre: njĂ« nga studentĂ«t e mi, njĂ« lloj bodybuilder-i. Por jo, ai po mbante njĂ« shufĂ«r hekuri brenda rrotullĂ«s sĂ« letrĂ«s. RashĂ« pĂ«rtokĂ« nĂ«n goditjet dhe u pĂ«rpoqa ta mbroja tĂ« dashurĂ«n time duke e mbajtur pas shpine me tĂ« dyja duart. PashĂ« dritat e llambave me vaj qĂ« ndizeshin nĂ« dritaret e shtĂ«pisĂ« dhe mendova: “Kaq ishte, jeta ime mbaroi”.

Burrat më lanë të shtrirë në baltë, me sa dukej i vdekur. Gjaku më rridhte nga fytyra dhe goja ime ishte gjithashtu plot me gjak. Kisha disa çarje në kokë dhe hundë.

Kush ishin këta burra?

Ende nuk e di saktĂ«sisht. Por e di qĂ« ishte njĂ« tentativĂ« vrasjeje nga shĂ«rbimi sekret i presidentit tĂ« atĂ«hershĂ«m. Isha pĂ«rpjekur tĂ« organizoja njĂ« peticion duke i bĂ«rĂ« thirrje qeverisĂ« tĂ« jepte dorĂ«heqjen. NĂ« spital, mjeku qĂ« mĂ« trajtonte mĂ« tha: “Pa fizikun tĂ«nd tĂ« mirĂ« si atlet, gjĂ«rat do tĂ« kishin shkuar keq. Edhe gjatĂ«sia jote tĂ« ndihmoi; nuk more njĂ« goditje tĂ« mirĂ«â€./e.t

Prezantohen katër nënkryetarët e rinj të bashkisë Tiranë, ja sektorët që do të mbulojnë

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 11:51

Ministrja e Arsimit dhe Sportit, Ogerta Manastirliu ditën e sotme ka prezantuar katër nënkryetarët e rinj të Bashkisë Tiranë. Prezantimet e reja kanë ardhur pas dorëheqjes së nënkryetarëve Frida Pashako, Andi Seferi, Keti Luarasi dhe Jonida Halili. Personat që do ti zëvëndësojnë janë Ilir Mengra, Blendi Sula, Gentian Keri dhe Vasilika Vjero.

Ndërkohë, janë caktuar detyrat që do të ketë secili:

Ilir Mengra – pĂ«r punĂ«t publike

Vasilika Vjero – financat, zhvillimin ekonomik

Blendi Sula – territorin dhe menaxhimin e zhvillimit rural

Gentian Keri – nĂ« administatĂ«n e BT

Në krye të bashkisë vijon të jetë Anuela Ristani pasi kryebashkiaku Erion Veliaj ndodhet prej muajsh në burgun e Durrësit./e.t

Shqipëria prezanton pozicionin negociues për Grup-kapitullin 5 me BE-në

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 11:47

ShqipĂ«ria po bĂ«het gati tĂ« paraqesĂ« Pozicionin e saj Negociues pĂ«r negociatat lidhur me kapitujt qĂ« pĂ«rbĂ«jnĂ« Grup-kapitullin 5: “Burimet, BujqĂ«sia dhe Kohezioni”. Ministrja e BujqĂ«sisĂ«, Anila Denaj ndau sot nĂ« rrjetet sociale njĂ« video informuese pĂ«r secilin kapitull tĂ« kĂ«tij grupi.

Denaj bĂ«ri tĂ« ditur se, “nga hapja e Grup-kapitullit 5 tĂ« negociatave me Bashkimin Europian dhe nĂ« tĂ«rĂ«si nĂ« kĂ«tĂ« proces integrues, ShqipĂ«ria pĂ«rfiton mbĂ«shtetje nga modernizimi i bujqĂ«sisĂ«, mbĂ«shtetja e fermerĂ«ve, tek pĂ«rmirĂ«simi i standardeve tĂ« prodhimit dhe kontrollit ushqimor, pĂ«r tĂ« vijuar nĂ« forcimin e politikave tĂ« kohezionit”.

“Ky hap Ă«shtĂ« dĂ«shmi se rruga drejt BE-sĂ«, Ă«shtĂ« jo vetĂ«m vullnet politik, por edhe njĂ« garanci pĂ«r zhvillim tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m ekonomik dhe social pĂ«r qytetarĂ«t shqiptarĂ«, qĂ« nĂ« kĂ«tĂ« rast i referohen sigurisĂ« ushqimore dhe kanĂ« ndikim tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« nĂ« shĂ«ndetin e konsumatorĂ«ve”, u shpreh Denaj.

Rëndësia e Grupkapitullit 5 është thelbësor për ekonominë shqiptare, pasi përfshin fusha kyçe për zhvillimin ekonomik dhe social të qëndrueshëm, mbështetjen e fermerëve dhe peshkatarëve, dhe sigurinë ushqimore.

Ky grupkapitull përbëhet nga 5 kapituj: Kapitulli 11 (Bujqësia dhe Zhvillimi Rural); Kapitulli 12 (Siguria Ushqimore, Politika Veterinare dhe Fitosanitare); Kapitulli 13 (Peshkimi); Kapitulli 22 (Politika Rajonale dhe Koordinimi i Instrumenteve Strukturore) dhe Kapitulli 33 (Dispozitat financiare dhe buxhetore).

Negociatat e këtij grup-kapitulli do të nxisin reforma për modernizimin e bujqësisë, përmirësimin e standardeve të prodhimit ushqimor dhe forcimin e politikave të kohezionit.

ShqipĂ«ria synon tĂ« hapĂ« tĂ« gjithĂ« kapitujt e negociatave brenda vitit 2025 dhe tĂ« pĂ«rfundojĂ« negociatat e anĂ«tarĂ«simit deri nĂ« fund tĂ« vitit 2027, me synimin pĂ«r t’u anĂ«tarĂ«suar nĂ« BE deri nĂ« vitin 2030. /e.t

Reshje dhe ulje temperaturash/ Ja çfarë do të ndodhë me motin përgjatë muajit Gusht

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 11:44

Meteorologia Anira Gjoni thotë se temperaturat gjatë fillimit të gushtit do vijojnë në këto vlera që na kanë shoqëruar gjatë kësaj jave. Gjoni tha se nuk priten temperatura shumë të larta, apo në vlera 40 gradë. Sipas saj, në muajin gusht do të ketë temperatura të larta, por edhe ditët e nxehta mund të jenë një apo dy ditë, por jo si gjatë muajit korrik.

“GjatĂ« gushtit temperaturat do tĂ« jenĂ« mĂ« tĂ« rehatshme, nĂ« vlera tĂ« larta, por normale pĂ«r sezonin.

Temperaturat minimale të premten në bregdet 21 gradë-31 gradë. Në zonat e ulëta temperaturat gjatë së premtes do të jenë 18-33 gradë, në zonat malore 13-28 gradë.

GjatĂ« gushtit temperaturat nuk do t’i kalojnĂ« 35-36 gradĂ«. Mund tĂ« ketĂ« dhe reshje lokale, ndĂ«rkohĂ« qĂ« nuk pritet situatĂ« shqetĂ«suese nga era.”, tha ajo./e.t

“Krimi zgjedhor nĂ« fokus tĂ« SPAK”/ Dumani para gazetarĂ«ve: Po hetojmĂ« zyrtarĂ«

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 11:40

Krimi zgjedhor ka qenë prioriteti kryesor i Prokurorisë së Posaçme gjatë gjithë procesit zgjedhor. Kështu u shpreh kreu i SPAK, Altin Dumani, gjatë një takimi me gazetarët. Ai theksoi se SPAK u angazhua që prej muajit mars dhe gjatë gjithë fushatës, me një strategji që synonte parandalimin e shkeljeve, dhe sipas tij, kjo strategji dha rezultat.

“PritĂ«m qĂ« KQZ tĂ« shpĂ«rndante mandatet dhe tĂ« konsiderohej i mbyllur procesi zgjedhor. Jeni informuar herĂ« pas herĂ« pĂ«r krimin zgjedhor. SPAK ka qenĂ« i angazhuar qĂ« nĂ« mars e deri nĂ« pĂ«rfundim tĂ« procesit zgjedhor. Strategjia pati, sĂ« pari efekt parandalues, dhe e ka dhĂ«nĂ« kĂ«tĂ« efekt”, u shpreh Dumani.

Sipas tij, bashkëpunimi me Prokurorinë e Përgjithshme dhe Komisionin Qendror të Zgjedhjeve ishte efektiv, duke theksuar se janë  administruar nga SPAK 193 materiale, në të cilat janë gjetur prova që janë në proces. Dumani theksoi gjithashtu se dy persona janë arrestuar në flagrancë, dhe janë marrë 16 vendime gjykate për kontrolle

“JanĂ« 193 materiale tĂ« administruara nĂ« total. 80 materiale, kallĂ«zime nga shtetasit. 10 tĂ« nisur kryesisht. Nga 43 tĂ« regjistruara, 1 Ă«shtĂ« dĂ«rguar nĂ« gjyq, 1 i pezulluar, 1 i pĂ«rcjellĂ« pĂ«r kompetencĂ«. JanĂ« arrestuar 2 vetĂ« nĂ« flagrancĂ«. 16 vendime gjykate pĂ«r kontrolle. Rezultatet kanĂ« qenĂ« tĂ« kĂ«naqshme. JanĂ« gjetur prova pĂ«r çështjet qe i kemi nĂ« proces”.

Sipas kreut të SPAK, prokurorët kanë prioritet trajtimin e këtyre çështjeve dhe se janë siguruar prova për disa prej hetimeve në proces.

“ProkurorĂ«t kanĂ« prioritet çështjet e krimeve zgjedhore. NĂ« 43 raste Ă«shtĂ« vendosur mosfillim, pasi nuk ka pasur elementĂ« tĂ« veprĂ«s penale. Kryesisht kanĂ« qenĂ« nga partitĂ« politike. VetĂ«m 3 prej tyre janĂ« ankimuar dhe gjykata ka konfirmuar prokurorinĂ«â€.

I pyetur nëse ka pasur apo jo asfalt elektoral, punësime të paligjshme, apo përdorim të administratës, Dumani u përgjigj:

“NĂ« rastet qĂ« kemi hetuar, nuk ka pasur. Nuk marr pĂ«rsipĂ«r tĂ« them pĂ«r mĂ« shumĂ«. A ka hetim pĂ«r financimin e fushatave? Deri mĂ« tani nuk kemi hetim penal. PĂ«r korrupsionin zgjedhor, a keni zyrtarĂ« nĂ« hetim dh deri nĂ« ç’ nivel tĂ« hierarkisĂ« shtetĂ«rore? Po kemi zyrtarĂ«. PĂ«r nivelin, nĂ« njĂ« moment tĂ« mĂ«vonshĂ«m”./e.t

Lirimi i hapësirave publike, Rama: Edhe Elbasani po rimerr frymë!

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 11:21

Kryeministri Edi Rama ka publikuar fotot më të fundit nga lirimi i hapësirave publike, kësaj radhe nga qyteti i Elbasanit.

PĂ«rmes njĂ« postimi nĂ« facebook, Rama shkruan se sĂ« shpejti do tĂ« konsultohet me komunitetet dhe sipĂ«rmarrĂ«sit e vegjĂ«l “Projekt-Rregullorja KombĂ«tare e HapĂ«sirĂ«s Publike”.

“Edhe Elbasani po rimerr frymĂ«

SĂ« shpejti do tĂ« konsultohet me komunitetet dhe sipĂ«rmarrĂ«sit e vegjĂ«l “Projekt-Rregullorja KombĂ«tare e HapĂ«sirĂ«s Publike”, shkruan Rama./e.t

Daljet e reja në pension, ISSH: Si të përfitoni dhe dokumentacioni që ju nevojitet

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 11:12

Tashmë, mungesa e librezës së punës nuk është më një pengesë për përfitimin e pensionit të pleqërisë.

Instituti i Sigurimeve Shoqërore (ISSH) ka bërë të ditur se të gjithë qytetarët që aplikojnë për pension, edhe në rastet kur nuk disponojnë libreza pune, mund të përfitojnë nga skema e sigurimeve shoqërore, për sa kohë deklarojnë saktë periudhat e punës dhe dokumentacionin shoqërues përkatës. Sipas njoftimit zyrtar të ISSH, aplikuesit duhet të plotësojnë me kujdes formularin online të aplikimit, konkretisht Seksionin III, B 1, ku kërkohet të deklarohen periudhat e punës dhe institucionet ose ndërmarrjet ku ka qenë i punësuar individi gjatë viteve të sigurimit.

Gjithashtu, dokumente tĂ« rĂ«ndĂ«sishme si certifikata familjare, certifikata e martesĂ«s (nĂ« rastet kur tĂ« dhĂ«nat janĂ« tĂ« sakta nga kĂ«rkuesit), vĂ«rtetimi pĂ«r periudhĂ«n e shĂ«rbimit ushtarak pĂ«r meshkujt, si dhe vĂ«rtetimet pĂ«r pagat kontributive, mund tĂ« sigurohen drejtpĂ«rdrejt nga ISSH, pa qenĂ« nevoja qĂ« qytetari t’i sigurojĂ« vetĂ«. Ky shĂ«rbim i digjitalizuar synon tĂ« ulĂ« barrĂ«n administrative mbi qytetarĂ«t dhe tĂ« pĂ«rshpejtojĂ« procesin e verifikimit tĂ« tĂ« dhĂ«nave. PĂ«r mĂ« shumĂ« informacion mbi procedurat dhe dokumentacionin e nevojshĂ«m, ISSH fton qytetarĂ«t tĂ« drejtohen nĂ« rrugĂ« elektronike pĂ«rmes Ă«Ă«Ă«.issh.gov.al, ose tĂ« komunikojnĂ« nĂ« e-mailin zyrtar. NjĂ« ndĂ«r risitĂ« mĂ« pozitive tĂ« viteve tĂ« fundit Ă«shtĂ« rritja e aksesit online nĂ« tĂ« dhĂ«nat e sigurimeve shoqĂ«rore.

Çdo qytetar mund tĂ« kontrollojĂ« llogarinĂ« e tij tĂ« kontributeve pĂ«rmes e-Albania, duke parĂ« vit pas viti tĂ« dhĂ«nat mbi pagat dhe kontributet e derdhura nga punĂ«dhĂ«nĂ«sit. Kjo transparencĂ« ndihmon nĂ« pĂ«rgatitjen mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« aplikimeve pĂ«r pension, por edhe nĂ« parandalimin e abuzimeve me tĂ« dhĂ«nat ose mungesĂ«n e kontributeve tĂ« deklaruara. ISSH kĂ«shillon qĂ« qytetarĂ«t tĂ« nisin pĂ«rgatitjen pĂ«r aplikimin pĂ«r pension tĂ« paktĂ«n 3 muaj para mbushjes sĂ« moshĂ«s ligjore, pĂ«r tĂ« shmangur vonesat dhe pĂ«r tĂ« siguruar qĂ« tĂ« gjitha periudhat e punĂ«s janĂ« tĂ« dokumentuara saktĂ«. Qasja proaktive, digjitalizimi i proceseve dhe reforma e re e paralajmĂ«ruar pritet tĂ« pĂ«rmirĂ«sojnĂ« ndjeshĂ«m pĂ«rvojĂ«n e pĂ«rfitimit tĂ« pensionit nĂ« ShqipĂ«ri.

REFORMA E PENSIONEVE

Reforma e pensioneve në Shqipëri është duke u rishikuar dhe përditësuar me asistencën teknike dhe financiare të Bankës Botërore dhe Fondit Monetar Ndërkombëtar (FMN), në kuadër të përpjekjeve për të garantuar qëndrueshmëri afatgjatë të skemës. Qëllimi kryesor i reformës është të rishikojë kriteret e përfitimit, të zgjerojë mbulimin formal dhe të zvogëlojë hendekun midis kontributeve dhe përfitimeve.

Ndër risitë që po shqyrtohen janë: skemat suplementare të pensioneve me bazë individuale, rritja e transparencës në llogaritjen e përfitimeve, incentivat për formalizimin e tregut të punës dhe përfshirjen e vetëpunësuarve, si dhe skema të veçanta për sektorët informalë dhe emigrantët që rikthehen. Reforma synon jo vetëm të mbrojë pensionistët aktualë, por edhe të krijojë një sistem të besueshëm dhe të qëndrueshëm për brezat e ardhshëm. Ajo është pjesë e angazhimeve të Shqipërisë në kuadër të procesit të integrimit në Bashkimin Europian dhe të përafrimit me standardet sociale ndërkombëtare.

SI TË APLIKONI PËR PENSION PLEQËRIE NË E-ALBANIA?

‱ Identifikohuni si “Qytetar” nĂ« portalin e-Albania

‱ ShĂ«noni NID (Numrin e Identifikimit) dhe Kodit tĂ« PĂ«rhershĂ«m

‱ NĂ« telefonin tuaj do tĂ« vijĂ« Kodi i PĂ«rkohshĂ«m, qĂ« duhet tĂ« shĂ«nohet nĂ« kutinĂ« pĂ«rkatĂ«se

‱ Klikoni butonin “Hyr”

‱ Zgjidhni shĂ«rbimin:

‱ “Aplikim pĂ«r pension pleqĂ«rie, suplementar pilot, suplementar lundrues i nĂ«ndetĂ«seve apo suplementar pĂ«r akademik”

‱ Klikoni butonin “PĂ«rdor”

‱ PlotĂ«soni tĂ« dhĂ«nat personale nĂ« Seksionin I

‱ PĂ«rzgjidhni llojin/llojet e pensionit nĂ« Seksionin II

‱ PĂ«rzgjidhni pension pleqĂ«rie (neni 31)

‱ PlotĂ«soni formularin elektronik me tĂ« dhĂ«nat mbi periudhat e punĂ«simit, marrĂ«dhĂ«niet financiare, etj.

‱ Klikoni “DĂ«rgo” nĂ« fund tĂ« formularit

‱ NĂ«se dispononi dokumente origjinale, duhet t’i bashkĂ«lidhni gjatĂ« aplikimit, dhe/ ose t’i dĂ«rgoni nĂ«pĂ«rmjet shĂ«rbimit postar pranĂ« DrejtorisĂ« Rajonale tĂ« Sigurimeve ShoqĂ«rore ku keni vendbanimin.

‱ Zarfi i pĂ«rcjelljes sĂ« kĂ«tyre dokumenteve, duhet tĂ« shoqĂ«rohet me numrin e aplikimit tuaj

‱ NĂ« formularin e aplikimit Ă«shtĂ« edhe rubrika “ShĂ«nime”, nĂ« tĂ« cilĂ«n ju mund tĂ« jepni informacione qĂ« i konsideroni tĂ« vlefshme pĂ«r pĂ«rfitimin e pensionit. PĂ«r çdo pyetje apo paqartĂ«si mbi pĂ«rdorimin e shĂ«rbimit, ju mund tĂ« kontaktoni nĂ« e-mailin zyrtar tĂ« ISSH: kontakt@issh.gov.al ose nĂ« adresĂ«n: helpdesk@e-albania.al

DOKUMENTACIONI PËR PENSION PLEQËRIE:

Librezë pune apo vërtetime mbi periudhat e punës (nëse keni).

Diplomë e Shkollës së Lartë (nëse e keni kryer shkollën e lartë).

Vendim gjykate për njohje vjetërsie në punë (nëse i jeni drejtuar Gjykatës për këtë çështje).

Kopje e librezës së energjisë elektrike (nëse kërkoni edhe kompensim energjie).

Çdo dokument tjetĂ«r qĂ« i shĂ«rben vĂ«rtetimit tĂ« periudhave tĂ« sigurimit./e.t

A e dini se Shkodra mund tĂ« bĂ«hej kryeqytet i ShqipĂ«risĂ«?/ Çka ndikoi qĂ« tĂ« mos bĂ«hej?

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 11:07

Më 23 maj të vitit 1924, në Kongresin e Durrësit, Mustafaj Kruja propozoi që qyteti i Shkodrës të bëhej kryeqyteti i vendit.

26 deputetë të kryesuar nga Luigj Gurakuqi, kreu i opozitës dhe peshkopi Fan Noli, nuk e donin Tiranën por Shkodrën si kryeqytetin e tyre.

Ky fakt interesant vjen nga Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave, e cila ruan dokumente që vërtetojnë sa më sipër, shkruar edhe në mediet ndërkombëtare më 23 maj të vitit 1924, pra 100 vjet më parë.

Shkodra u kishte bërë ballë pushtuesve për një kohë të gjatë, e po ashtu kishte dëshmuar se ndonëse ishin përpjekur të përçanin shqiptarët për shkak të ndryshimeve në besimin fetar, popullsia e Shkodrës kishte rrëfyer kurdoherë se feja e shqiptarit ishte shqiptaria dhe se bashkëjetesa dhe unifikimi kishin më tepër vlerë.

Në këtë këndvështrim, ideja që Shkodra të shpallej kryeqytet, u artikulua edhe në mbledhjet e bëra nga organizatorët e kryengritjes. Kushti ishte që pas fitores, të kërkohej që Shkodra të ishte kryeqyteti i vendit.

Zona përreth vendit ku ndodhet sot qyteti ka qenë e banuar që në kohët parahistorike. Këtu janë gjetur gjurmë të paleolitit të mesëm, ndërsa që nga neoliti gërmimet kanë zbuluar vazhdimësi jetese që vjen deri në ditët tona.

Objektet e gjetura gjenden në muzeumin e qytetit, në atë të Tiranës dhe në muzetë e Evropës.

MbretĂ«resha Teuta dhe mbretĂ«rit Agron e Genti janĂ« figurat mĂ« tĂ« pĂ«rmendura tĂ« kĂ«saj periudhe. Scodra ishte qyteti antik mĂ« i mirĂ«mbrojtur (arx munitissima) dhe mĂ« i vĂ«shtiri pĂ«r t’u pushtuar (difficilis aditu).

Ishte një pozicion i fortifikuar në mënyrë natyrale (munitum situ naturali oppidum), i rrethuar nga mure me pirgje mbi portat (portarumque turres). Më 168 p.K. pretori romak Anicius ngadhënjeu mbi ilirët dhe pushtoi Shkodrën.

Pas rĂ«nies nĂ«n sundimin romak, u bĂ« ndĂ«r kryevendet jugore tĂ« provincĂ«s sĂ« DalmacisĂ«. Me reformat e Perandorit Dioklecian, Shkodra u bĂ« qendra e Prevalit (lat. Prevaelis). Nga 395 AD, ishte pjesĂ« e DioqezĂ«s sĂ« DakisĂ« dhe me t’u ndarĂ« nĂ« dyshĂ« Perandoria Romake, prej atĂ«herĂ« kaloi me PerandorinĂ« Romake tĂ« Lindjes. Me rĂ«nien e PerandorisĂ« Serbe, Shkodra u zotĂ«rua nga Balshajt.

NĂ« dhjetor tĂ« 1395 dĂ«rgoi doktorin nĂ« teologji, fra NicolĂČ de Samaxiis nga Shkodra, bashkĂ« me dy shoqĂ«rues tĂ« cilĂ«t pĂ«rpara Senatit tĂ« Venedikut kumtuan ofertĂ«n e BalshĂ«s pĂ«r t’u dorĂ«zuar zotĂ«rimet e tyre: ShkodrĂ«n, Drishtin, DanjĂ«n, Shasin dhe Shirqin; Venediku i mori nĂ« zotĂ«rim mĂ« 14 prill 1396 dhe proveditorĂ«t morĂ«n nĂ« dorĂ«zim qytetin me 20 prill.

Përgjatë pranisë së venedikasve, por sipas gjasave edhe para ardhjes së Balshajve, zbatohej kodi ligjor i njohur si Statutet e Shkodrës. Republika e Shën Markut përfaqësohej nga një capitaneus et comes.

Më 1399 plasi një kryengritje e madhe kundra Venedikut që pati si përfundim fitimin e disa të drejtave, mbasi gjyqi i paqit, gjyqi civil dhe penal, administrata bashkiake ishin në dorë të Senatit dhe të gjyqtarëve vendas simbas zakoneve të vendit; në këtë këshillë merrshin pjesë pesë vetë nga vegjëlia dhe pesë nga paria. Sundimtari venedikas kishte përbri edhe një përkthyes.

TĂ« hyrat asokohe ishin tĂ« pakta: dogana, koncesionet e dajlanavet dhe taksat nga pronarĂ«t, ndĂ«rsa shpenzimet ishin ma tĂ« mĂ«dha pĂ«r tĂ« pĂ«rballue forcimet, me mbajtur ushtrinĂ« dhe pagesa “pĂ«r njĂ« politikĂ« afrimi kundrejt princave tĂ« vogjĂ«l tĂ« vendit”.

E rrethuan dy herĂ« ShkodrĂ«n, njĂ«herĂ« nĂ« fund tĂ« 1421 nĂ«n Despotin Stefan Lazareviç dhe herĂ«n e dytĂ« mĂ« 1422 nĂ«n Despotin e mbasandej nĂ«n komandantin Mazarak, derisa NiçolĂČ Cappello, qĂ« qĂ«ndronte pranĂ« Shirqit, i dĂ«boi serbĂ«t nĂ« njĂ« sulm vendimtar nĂ« DanjĂ« njĂ« natĂ« dhjetori.

Më 1448 shkodranët mvartës të venedikasve luftojnë kundër Skënderbeut. Me rënien e mbretërive të krishtera të Serbisë, Bosnies dhe Arbërisë, turqit iu afruan kësaj krahine edhe njëherë.

Më 1474 Bejlerbeu i Rumelisë, Sulejmani, rrethoi Shkodrën, por qyteti u mbrojt trimërisht nga Antonio Loredano dhe 2500 ushtarë, me ndihmën e anijeve venedikase në Bunë dhe në det, e me ndihmën e Cërnojeviqit zetas dhe malësorëve arbërorë.

Rrethimi i dytë më 1478, i radhitur prej priftit Marinus Barletius në latinishte, u drejtua personalisht nga Mehmet Ngadhënjyesi.

Popullata që u largua, nën prijësin e tyre Florio Jonimën, u vendosën në Venecie, Ravena dhe Treviso. Me traktatin e Kostandinopojës Republika e Venedikut ia lëshoi qytetin Perandorisë Osmane. U bë qendër e sanxhakut më 1485, pjesë e Elajetit të Rumelisë.

Qyteti nis të lulëzojë përsëri me stabilitetin e garantuar nga Bushatllinjtë. Tregtia lulëzoi përmes limanit lumor të Obotit dhe bashkëpunimin me Ulqinin në rrugë detare, duke u bërë kësodore qendra ekonomike e trevave veriore shqiptare.

Prania ortodokse ishte një ndikim historik prej sundimit bizantin dhe më pas prej feudalëve serbë të Zetës, të cilët i përkisnin pas Skizmës.

Me vdekjen e Stefan Nemanjiqit, ndikimi venedikas bëhet më i dukshëm dhe Argjipeshkvia e Tivarit u kthye në mbështetje për hapjen e katolicizmit.

Deri në kohën e emërimit të tij, selia e arqipeshkvisë ishte në Tivar. Në vitin 1478 kur Mehmeti II rrethoi qytetin, në kështjellë qenë dy fretën françeskanë, njëri prej tyre arbër, P. Pali nga Matja.[36] Me pushtimin në qytet u përhap Islami, së pari prej pranisë ushtarake dhe më pas nga popullata e konvertuar.

Qyteti ka përshfaqur që me pragun e periudhës së Bushatllinjve një hapje kundrejt larmisë fetare. Por në rastin e prishjes së Oxhakut të Jeniçerëve, çoi në dëbimin e bektashinjve nga qyteti, gjë që sipas Dela Rokës ka shtyrë drejt Islamit synit. Sidoqoftë ky tarikat ishte ndër të parat mënyra të avitjes së Islamit në qytet, duke qenë se jeniçerët ishin trupë e bekuar nga Haxhi Bektashi.

Sipas studiuesit të historisë së qytetit, Hamdi Bushatit, mendohet se në fillim të sundimit të Mustafa pashë Shkodrës ka pasur afro 70 teqe të tarikateve të ndryshme, që ndiqeshin edhe prej parisë feudale.

Më 1846 u vendos në qytet Urdhri Jezuit, për të themeluar një qendër të vazhdueshme, duke kontribuar në ngritjen kulturore të qytetit me institucionet arsimore, kongregacionet bamirëse. Urdhri Françeskan kishte një prani të kryehershme në viset përreth Shkodrës, duke pasuar benediktinët në shek. XIII, por në qytetin e Shkodrës u ngulitën për herë të parë më 1861 me nisjen e ndërtimit të Kuvendit të Gjuhadolit.

OrtodoksĂ«t e qytetit, sipas thĂ«nies lokale s’bajnĂ« ma se 100 shpi, nuk kanĂ« lidhje me ortodoksĂ«t mesjetarĂ« dhe relativisht janĂ« tĂ« pĂ«rbĂ«rĂ« prej origjinave kuço-vllehĂ« ose gogĂ«, shqiptarĂ«, serbo-malazezĂ«, grekĂ« e armenĂ«.

Sipas burimeve, paraardhësit e ortodoksëve shqiptarë kanë ardhur nga Vilajeti i Kosovës dhe i Manastirit, veçanërisht nga Struga (familja Banushi, Pistoli).

Ortodoksët me prejardhje joshqiptare janë shqiptarizuar me shekujt. Shkodra përmendej si qendra e fetarizmit islam, ashtu dhe atij katolik, në Shqipëri.

Arkitektura nisi strukturimi i arkitekturës sipas kritereve të artit islam, disa kisha u bënë xhami. Në hyrje të Pazarit ka pas një Hamam të ndërtuar nga i quajturi Allaman begu me datë 1519, i njohur si Hamami i Vjetër.

Pjetër Bogdani e përmend se në hyrje të hamamit kishte të shkruar në mermer me numra romakë (1470, 5 tetor).

Qyteti numëron rreth 100 000 banorë e shquhet për shumëllojshmërinë në kahin urbanistik[46] e arkitektonik, shtëpitë më të vjetra me 1 ose 2 kate kanë bahçe e oborre të gjelbra e me lloj-lloj lulesh, rrugët janë të ngushta e dikur ishin me gur të kalitur (rrugë të ngushta e të vogla karakteristike, të emëruara nga familje që kanë dhënë kontribut për qytetin apo nga gojëdhëna. Ndërtimet më të vona të shek. XX ndikohen nga prirjet arkitektonik tradicionale, të racionalizmit italian e të realizmit socialist.

Deri nĂ« muajin prill 1913, Shkodra ishte i vetmi bastion i mbetur i PerandorisĂ« Osmane nĂ« Ballkanin PerĂ«ndimor. Pas armĂ«pushimit tĂ« nĂ«nshkruar mĂ« 16 prill 1913 mes PerandorisĂ« Osmane dhe aleatĂ«ve BallkanikĂ«, Mali i Zi ra nĂ« ujdi qĂ« t’ua dorĂ«zojĂ« qytetin Fuqive tĂ« mĂ«dha, mĂ« 7 maj 1913 guvernatori malazez u takua nĂ« ShĂ«ngjin me nĂ«nadmiralin britanik Burney.

Në dukje ekzistonte vullneti i mirë për marrëveshje, por atë datë në mbrëmje pazari i qytetit kapet flakë dhe dugaja të shumta u vodhën. Më 14 maj trupat malazeze që ishin në qytet u evakuuan. Komisioni i admiralëve të flotës ndërkombëtare që përfaqësonin Fuqitë e Mëdha e mori në dorëzim Shkodrën më 14 maj 1913 në ora 2.30 pasdreke.

Në qytet e krahinë hapur dhe në mënyrë të nënrrogoztë bëhej propaganda nga njëra anë për ndikimin e Esat pashës, nga tjetra xhonturqit. Më 1914 elementet fetare të qytetit e krahinës shkojnë në Durrës për të njohur Princ Vidin.

Mbas fillimit të Luftës Botërore fuqitë ndërkombëtare u tërhoqën prej Shkodre dhe qytetin ia dorëzuan një komisioni prej 12 vitesh, të përbërë nga 6 katolikë dhe 6 myslimanë.

Me largimin e Vidit shumica e madhe e patriotëve u grumbulluan dhe gjetën strehim në Shkodër. Komisioni qëndroi në krye të administratës deri më 15 korrik 1915, kur Mali i Zi hyri në Shkodër për të dytën herë.

Komisioni ka administruar qytetin dhe rrethet. Ka qenĂ« pa kryesi dhe ndĂ«r akte, nĂ«nshkrimi vihej: “Komisioni i ShkodrĂ«s”. MĂ« 23 janar 1916 ushtria austro-hungareze hyri nĂ« ShkodĂ«r. Vjena solli nĂ« ShqipĂ«ri korpusin e XIX, tĂ« pĂ«rbĂ«rĂ« prej tre divizionesh.

Administrimin u kontrollua nga Komisari Civil August Ritter von Kral nën kujdesin e të cilit u hapën Komisia Letrare Shqipe dhe drejtoritë e përgjithshme të financave, arsimit dhe drejtësisë në hapësirën territoriale gjer në vijën grykëderdhja e Vjosës-Skrapar-Prespë.

Propozimi i bërë nga Mustafa Kruja që qyteti të bëhej kryeqyteti i Shqipërisë u shënua në procesverbalet e mbledhjeve. Më 11 mars 1920, sipas një marrëveshjeje mes qeverisë së Tiranës dhe komandës së trupave franceze, xhandarmëria shqiptare mori në dorëzim qytetin ku ministri i Brendshëm, Ahmet Zogu dhe ministri i Drejtësisë, Hoxha Kadriu u pritën me ngazëllim nga popullsia.

Në verën e 1920 qyteti qe i përfshirë në mënyrë të dyanshme në Luftën e Koplikut, me ndihmat e organizuara nga Musa Juka dhe pjesëmarrja e Sylço bej Bushatit nga krahu i shtetit shqiptar. Nga ana tjetër të radhitur me çetat malazeze dhe disa vullnetarë shqiptarë me në krye Luk Lukajn merrte pjesë Alush agë Lohja.

Sipas urdhrit të luftës të Mbretit Zog I, me pushtimin italian të Shqipërisë, sektori mbrojtës Milot-Shkodër komandohej nga komandanti nënkolonel Mehmet Kyçyk Ullagaj.

Në përpjekjet me pushtuesit në këtë sektor, ra dëshmor Tonç Toma. Më 12 prill 1939 u hapën punimet e Asamblesë së mbledhur pak ditë pas pushtimit, ku Shkodrën e përfaqësuan Gjon Marka Gjoni, P. Anton Harapi, Dom Mikel Koliqi, Ndoc Pistulli, Ndrek Kaçulini, Nush Topalli, Kolë Bibë Mirakaj, Zef Boriçi, Mark Kakarriqi, Kolec Deda, Ymer Kopliku, Abdyl beg Gramshi, Shaqir Omari, Omer Rushdi, Daut Gjylbegu, Zenel Broja, Halit Rroji, Kolë Thaçi, Terenc Toçi, Sandër Saraçi, Taip Drishti dhe një shkodran si përfaqësues i Tiranës ishte Zef Kadarja.

NdĂ«r 42 delegatĂ«t qĂ« mĂ« 14 prill shkuan nĂ« RomĂ« t’i jepnin KurorĂ«n MbretĂ«rore tĂ« ShqipĂ«risĂ« Mbretit tĂ« ItalisĂ«, Viktor Emanueli III ishin: N. Pistulli, Y. Kopliku, Z. Boriçi, M. Kakarriqi, K. Mirakaj dhe Z. Kadarja. NĂ« aksionet e min. tĂ« BrendshĂ«m Xhaferr Deva, sipas burimeve gjermane, kreu 35 arrestime, duke asgjĂ«suar njĂ« pjesĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« LĂ«vizjes Nacionalçlirimtare nĂ« qytet.

Tërheqja e trupave gjermane nga Shkodra përbën një debat të gjithmonshëm për arsye instrumentalizimi politik të historisë. Për historiani ushtarak Marenglen Kasmi, historianin Kastriot Dervishi, sipas dëshmive të Át Zef Pllumit dhe mjaft burimeve tjera, gjermanët ikën nga Shkodra në datat 28-29 dhe partizanët hynë në Shkodër më 29 nëntor pa luftë të prirë nga Gjovalin Luka.

Me zënien e qytetit nga partizanët, hynë edhe partizanë jugosllavë, të cilët nisën rrëmbimin e mallrave dhe zbrazjen e dyqaneve.

Duke filluar nga nëntori 1944, në qytet u aplikua një represion i egër, i cili gradualisht e privoi atë nga primati moral, kulturor, ekonomik dhe demografik i tij në shtetin shqiptar, duke grabitur nga ky qytet, arkivat, bibliotekat, veprat e artit, transformuar apo asgjësuar institucionet e krijuara për shekuj.

U përndoqën personalitetet më të spikatura të qytetit. U vu dorë mbi institucionet e kulturës dhe të kultit, duke i shndërruar sipas ideologjisë së re.

U bë çdo gjë që qyteti të humbiste identitetin e tij. Balli Kombëtar me qarkomandant major Gjergj Vatën, e kolonelin Luigj Mikelin (të vendosur më 1944) u thye keqas mbas 2 vjetëve luftë civile mes Ballit e Komunistëve.

Tërmeti i vitit 1979 rrënoi një pjesë të madhe të Shkodrës. Enver Hoxha dhe qeveria komuniste organizuar aksion për rindërtimin e qytetit dhe kur kjo u arrit pas disa muajsh, qyteti u shpall Hero i Punës Socialiste.

/observer/

‘Turpi haet me gjumĂ«, stil i ri jete!’/ Institucionet, bashkĂ«jetesĂ« me plehrat!

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 09:54

Deputeti i sapozgjedhur dhe mandatuar pĂ«r qarkun e TiranĂ«s mĂ« 11 maj, socialisti Erion Braçe, e ka nisur ditĂ«n sot me njĂ« ‘zile alarmi’ pĂ«r gjendjen nĂ« SelitĂ«.

Ndotja masive me plehra në këtë zonë, pikërisht në qendër, ku ndodhen edhe institucionet, në Njësinë 5, e ka indinjuar së tepërmi, teksa me një postim-video në rrjetin Instagram, duke komentuar situatën, denoncon dhe jep edhe pamjet e realitetit atje.

LigjvĂ«nĂ«si senator pĂ«rshkruan jo vetĂ«m situatĂ«n, por vĂ« nĂ« dukje edhe heshtjen e BashkisĂ« dhe tĂ« MinistrisĂ« sĂ« ShĂ«ndetĂ«sisĂ«, duke nĂ«nvizuar se “ka bashkĂ«jetesĂ« me gjumin, njĂ« stil i ri jete”.

Sipas Braçes, ‘turpi haet me bukë’ dhe duket se Ă«shtĂ« vendosur njĂ« ekuilibĂ«r i ri.

Postimi i Erion Braçes:

“Tirana, 5-a.

Selitë, mu në qendër, aty ku janë institucionet. Bashkëjetesë me plehrat, ekuilibri i ri.

ÇfarĂ« ndodh kĂ«shtu, do pyesni ju, kaq muaj flet deputeti, dhe Bashkia e as Ministria e ShĂ«ndetĂ«sisĂ« nuk reagojnĂ«.

GjumĂ«Ă«Ă«Ă«Ă«, gjumĂ«Ă«Ă«Ă«Ă«! Turpi haet me gjumĂ«, stil i ri jete!!”/E.T

Një ndër tre banorë në Shqipëri ka makinë, ende ndër më të ulëtat në Europë

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 09:49

Shqipëria mbetet ndër vendet me nivelin më të ulët të motorizimit në Europë. Sipas të dhënave të publikuara nga Eurostat për vitin 2024, në Shqipëri ka 328 makina për çdo 1,000 banorë, që do të thotë se vetëm një në tre banorë zotëron një automjet.

Pavarësisht rritjes së treguesit për shkak të rishikimit të popullsisë me ulje dhe shtimit të numrit të automjeteve në 2024-n, kjo normë është dukshëm më e ulët krahasuar me pjesën më të madhe të kontinentit. (në vitin 2023, Eurostat raporton shifrën 202 mjete për 1000 banorë për Shqipërinë, ose 0.2 mjete për banor, por që është e llogaritur në bazë të popullsisë së vjetër rreth 2.7 milionë banorë, ndërsa me Censin e ri popullsia zbriti në rreth 2.4 milionë banorë).

Në rajonin e Ballkanit, Shqipëria renditet më lart se vetëm disa vende: Bosnja dhe Hercegovina (321), Maqedonia e Veriut (303), dhe Turqia, që ka nivelin më të ulët në Europë me vetëm 189 makina për 1,000 banorë.

Ndërkohë, Kosova ka një normë më të lartë se Shqipëria, rreth 349 makina për 1,000 banorë (sipas të dhënave të vitit 2023), ndërsa Mali i Zi qëndron ndjeshëm më lart me 417. Serbia dhe Gjeorgjia kanë gjithashtu norma më të larta, respektivisht 377 dhe 388 makina për mijë banorë.

Në Europën Qendrore e Lindore, vendet si Rumania (444) dhe Hungaria (447) kanë nivele të krahasueshme me mesataren e rajonit, por përsëri dukshëm më të larta se Shqipëria. Në krahun tjetër të tabelës, vendet perëndimore dhe nordike dominojnë me norma shumë më të larta motorizimi. Italia kryeson me 701 makina për 1,000 banorë, e ndjekur nga Luksemburgu, Finlanda dhe Qipro, të cilat gjithashtu kalojnë kuotën e 650 makinave për mijë banorë. Vende si Gjermania, Franca, Austria dhe Spanja kanë gjithashtu norma që variojnë ndërmjet 550 dhe 650.

Mesatarja e Bashkimit Europian për vitin 2024 qëndron në rreth 576 makina për 1,000 banorë, gati dy herë më shumë se niveli shqiptar. Ky tregues tregon jo vetëm për mundësitë ekonomike, por edhe për mënyrën e jetesës, nivelin e urbanizimit dhe zhvillimin e infrastrukturës rrugore në vend.

Ndërsa Shqipëria ka parë rritje të numrit të mjeteve në vitet e fundit, krahasuar me standardet europiane, niveli i motorizimit vijon të mbetet ndër më të ulëtit në kontinent, çka nënvizon diferencat e mëdha ekonomike dhe të zhvillimit mes vendeve.

Të dhënat e tjera të Drejtorisë së Transportit Rrugor dhe INSTAT bëjnë të ditur se numri më i lartë i mjeteve është në Tiranë dhe Durrës, me rreth 500 makina për një mijë banorë, ose një makinë për dy banorë. Deri në qershor të vitit 2024 në vend ishin të regjistruara 914 mijë mjete, (nga të cilat 738 mijë ishin autovetura), sipas DPSHTRR.

Dy vitet e fundit numri i mjeteve të regjistruara në vend është rritur ndjeshëm për shkak të importeve masive nga Koreja e Jugut, që tregton mjete me çmim ekonomik. Sipas DPSHTRR, në 2024-n u regjistruan për herë të parë 18.8 mijë automjete që kishin origjinën nga Koreja e Jugut, duke kaluar në shtetin më të madh importues, me 19% të totalit./ Monitor

Fëmija 2 vjeç rrëzohet në një kënd lojërash, dërgohet me urgjencë te Trauma

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 09:45

Një fëmijë 2-vjeçar është rrëzuar mbrëmjen e djeshme në një kënd lojërash në Lezhë. Ngjarja ka ndodhur në një kompleks pushimi, rreth orës 22:00. 2-vjeçari është transportuar për ndihmë mjekësore në Spitalin e Traumës dhe është jashtë rrezikut për jetën.

“MĂ« datĂ« 30.07.2025, rreth orĂ«s 22:00, nĂ« spitalin e LezhĂ«s, Ă«shtĂ« dĂ«rguar nga familjarĂ«t, pĂ«r mjekim, njĂ« fĂ«mijĂ« 2 vjeç. Sipas deklarimeve tĂ« familjarĂ«ve, fĂ«mija Ă«shtĂ« rrĂ«zuar nĂ« njĂ« kĂ«nd lojĂ«rash, nĂ« ambientet e njĂ« kompleksi pushimi, nĂ« ShĂ«ngjin.

2-vjeçari Ă«shtĂ« transportuar pĂ«r ndihmĂ« mjekĂ«sore nĂ« Spitalin e TraumĂ«s dhe Ă«shtĂ« jashtĂ« rrezikut pĂ«r jetĂ«n.Po punohet pĂ«r verifikimin e rrethanave tĂ« rastit”-thuhet nĂ« njoftimin e policisĂ«./e.t

Sa do ndryshojë taksa e ndërtesës për bizneset në rrethe, deri trefishim për Durrësin

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si
31 July 2025 at 09:37

Ndryshimet në çmimet e referencës së apartamenteve në rrethe pritet të sjellin rritje të detyrimit të taksës së ndërtesës edhe për bizneset, ashtu siç ndodhi edhe në Tiranë.

Me çmimet e referencës së apartamenteve llogaritet vlera e ndërtesës edhe për rastet kur ajo nuk përdoret për qëllime banimi.

Formula e llogaritjes së vlerës së taksës së ndërtesës ku zhvillohet aktiviteti ekonomik, parashikon që taksa është 0,2% e vlerës së dyqanit. Për rrethet, çmimi i vlerës së dyqaneve është 1,5 herë më shumë se çmimi për metër katror i apartamenteve.

Ndërsa në Tiranë vlera e dyqanit llogaritet sa dyfishi i çmimit fiskal për metër katror të apartamenteve.

Për qytetin e Durrësit në projektligjin e ri, Ministria e Financave ka propozuar rritje të çmimeve fiskale deri 196% (zona e Portit) nga niveli aktual. Nga një zonë të vetme kadastrale qyteti i Durrësit propozohet të ndahet në 13 zona kadastrale.

Sipas llogaritjeve tĂ« Monitor nĂ«se njĂ« biznes posedon njĂ« dyqan nĂ« kĂ«tĂ« zonĂ« me sipĂ«rfaqe 60 m2 katror, pagesat vjetore do t’i rriten 23,850 lekĂ« nĂ« vit apo 196%. Detyrimi pĂ«r bizneset nĂ« kĂ«tĂ« zonĂ« do tĂ« 3-fishohet, duke shĂ«nuar rritjen mĂ« tĂ« lartĂ« krahasuar me tĂ«rĂ«sinĂ« e zonave tĂ« reja kadastrale tĂ« rretheve.

67,500 x 1,5 x 60 m2 = 6,075,000 lekë është vlera e dyqanit.

Taksa që paguhet është sa 0,2% e vlerës së dyqanit e llogaritur sa 1,5 herë e çmimit fiskal të apartamenteve.

6,075,000 x 2% = 12,150 lekë në vit

Sa bëhet detyrimi i ri  

200,000 x 1,5 x 60 m2 =18,000,000 lekë

Taksa që paguhet është sa 0,2% e vlerës së dyqanit e llogaritur sa 1,5 herë e çmimit fiskal të ri të propozuar për zonën prej 200,000 lekë/m2.

18,000,000 x 0,2 =36,000 lekë në vit detyrimi i ri.

Detyrimi do të rritet për të gjitha bizneset në rrethe në të njëjta nivele të rritjes së propozuar për referencat.

Në qytetin e Korçës aktualisht një biznes me dyqan me sipërfaqe 60 m2 paguan 8,730 lekë në vit. Detyrimi për bizneset do të jetë nga 8,2 mijë lekë në 12,6 mijë lekë në varësi të vendndodhjes së dyqanit. Qyteti i Korçës ashtu si rrethet e tjera nga 1 zonë e vetme kadastrale është propozuar të ndahet në 4 zona. Në Korçë detyrimi për bizneset do të rritet nga 5,2 deri 44,3%.

Për të parë zonat e reja dhe çmimet përkatëse të referencës referoju hartave të zonave kadastrale:

Për qytetin e Lezhës detyrimi i biznesit për taksën e ndërtesës pritet të rritet nga 12 deri në 25%. Me çmimin aktual të referencës një biznes që disponon një dyqan me sipërfaqe 60 m2 paguan 10,080 lekë në vit. Një biznes që operon në zonën e Tales apo Shëngjinit do të paguajë 12,600 në vit. Rritja 25%.

Detyrimi vjetor për taksën e ndërtesës për 1 biznes që operon në Kavajë dhe disponon një dyqan me sipërfaqe 60m2 është 9,180 lekë në vit. Me projektligjin e ri qyteti i Kavajës është propozuar të ndahet në 6 zona kadastrale. Detyrimi i bizneseve për taksën e ndërtesës pritet të rritet deri në 47%. Nga 9,180 lekë në vit që paguante një biznes i zonës kadastrale nr.1 pritet të paguajë 13,500 lekë në vit.

Sa ndryshoi detyrimi i biznesit në Tiranë në 2023

Pas hyrjes në fuqi në muajin gusht të 2023-t të çmimeve të referencës për 32 zonat kadastrale të Tiranës, detyrimet vjetore të bizneseve për taksën e ndërtesës u rritën deri 76% në nivele të njëjta me ndryshimet e referencës.

Konkretisht nĂ«se njĂ« pronar dyqani me sipĂ«rfaqe 100 metĂ«r katror me vendodhje nĂ« zonĂ«n kadastrale 1/1 (pĂ«rfshin zonat nga Kinema “Ali Demi”, Fusha e Sportit, fshati ShkozĂ« deri te Depo e Ujit)  ku çmimi i referencĂ«s me vendimin e vitit 2018 ishte 97,700 lekĂ« pĂ«r metĂ«r katror paguante nĂ« vit taksĂ« pĂ«r ndĂ«rtesĂ«n 39,080 lekĂ« (97,700x2x100 m2 vlera e dyqanit Ă«shtĂ« 19,540,000 lekĂ«. Taksa qĂ« paguhet Ă«shtĂ« sa 0,2% e vlerĂ«s sĂ« dyqanit e llogaritur sipas dyfishit tĂ« çmimit fiskal tĂ« apartamenteve pĂ«r zonĂ«n kadastrale 1/1 ku ndodhet edhe ndĂ«rtesa e biznesit).

Me rritjen e çmimeve fiskale, konkretisht në zonën kadastrale 1/1 çmimi i referencës për 2023 u bë 102,800 lekë për metër katror, biznesi paguan 41,120 lekë në vit taksë. Krahasuar me më parë taksa është shtuar në vlerë 2,040 lekë në vit apo 5% më shumë.

Me taksimin e ri në vitin 2018 qeveria përfshiu edhe garazhet dhe bodrumet e mbyllura. Taksa për garazhet dhe bodrumet është 0,2% e vlerës, por për garazhet dhe bodrumet taksa llogaritet sa 70% e çmimit fiskal, për parkimit e hapur sa 30% e çmimit fiskal të apartamenteve dhe magazinat e përpunimit për 50% e çmimit të sipërfaqeve të banesave të zonës përkatëse sipas qyteteve.

ÇfarĂ« parashikon vendimi “PĂ«r metodologjinĂ« pĂ«r pĂ«rcaktimin e vlerĂ«s sĂ« taksueshme tĂ« pasurisĂ« sĂ« paluajtshme “ndĂ«rtesa”, e bazĂ«s sĂ« taksĂ«s pĂ«r kategori specifike”.

Llogaritja e shumĂ«s sĂ« taksĂ«s sĂ« ndĂ«rtesĂ«s/ njĂ«sisĂ« pronĂ«sore NjĂ«sitĂ« e vetĂ«qeverisjes vendore, duke pĂ«rdorur tĂ« dhĂ«nat e mbledhura pĂ«r ndĂ«rtesĂ«n/njĂ«sinĂ« pasurore, pĂ«rcaktojnĂ« bazĂ«n e taksĂ«s dhe llogarisin shumĂ«n e taksĂ«s vjetore tĂ« ndĂ«rtesĂ«s pĂ«r t’u paguar nga çdo taksapagues. Baza e llogaritjes sĂ« taksĂ«s sĂ« ndĂ«rtesĂ«s Ă«shtĂ« vlera e ndĂ«rtesĂ«s/njĂ«sisĂ« pronĂ«sore, pĂ«rcaktuar me njĂ« nga metodat e parashikuara nĂ« kĂ«tĂ« metodologji.

Për efekt të llogaritjes së taksës për ndërtesën/ njësi pronësore, baza e taksës shumëzohet me shkallën në përqindje të taksës së miratuar me ligj, sipas kategorive të ndërtesave, si më poshtë: a) 0,05%, për ndërtesën/njësinë pronësore që përdoret, shfrytëzohet për banim;

b) 0,2%, për ndërtesën/njësinë pronësore që përdoret, shfrytëzohet për veprimtari ekonomike;

c) 30% e shkallës së taksës përkatëse, për të gjithë sipërfaqen ndërtimore, për të cilën zhvilluesi është pajisur me leje ndërtimi dhe nuk ka arritur ta përfundojë atë, sipas afatit të përcaktuar në aktin e miratimit të kërkesës për leje ndërtimi.

ÇMIMET MESATARE PËR METËR KATROR SIPËRFAQE NDËRTIMI PËR NDËRTESAT QË NUK SHËRBEJNË PËR BANIM

a) Çmimi pĂ«r metĂ«r katror sipĂ«rfaqe ndĂ«rtimi pĂ«r veprimtari tregtimi dhe shĂ«rbimi Ă«shtĂ« 1.5 (njĂ« pikĂ« pesĂ«) herĂ« mĂ« i lartĂ« se çmimi i sipĂ«rfaqeve tĂ« banimit sipas qyteteve. NĂ« kĂ«tĂ« kategori do tĂ« pĂ«rfshihen edhe ndĂ«rtesa tregtare, ku njĂ«kohĂ«sisht realizohen edhe procese tĂ« pĂ«rziera prodhim, tregtim ose/edhe shĂ«rbime me pakicĂ«. NĂ« zonat qĂ« pĂ«rfshihen nĂ« BashkinĂ« TiranĂ«, ky koeficient Ă«shtĂ« 2 (dy) herĂ« mĂ« i lartĂ«.

b) Çmimi pĂ«r metĂ«r katror sipĂ«rfaqe ndĂ«rtimi pĂ«r parkim tĂ« mbuluar dhe bodrume Ă«shtĂ« 70 (shtatĂ«dhjetĂ«) pĂ«r qind e çmimit tĂ« sipĂ«rfaqeve tĂ« apartamenteve tĂ« banimit sipas qyteteve.

c) Çmimi pĂ«r metĂ«r katror sipĂ«rfaqe ndĂ«rtimi pĂ«r parkim tĂ« hapur Ă«shtĂ« 30 (tridhjetĂ«) pĂ«r qind e çmimit tĂ« sipĂ«rfaqeve tĂ« apartamenteve tĂ« banimit sipas qyteteve.

ç) Çmimi pĂ«r metĂ«r katror sipĂ«rfaqe ndĂ«rtimi tĂ« destinuara pĂ«r veprimtari industriale, si: prodhim, pĂ«rpunim ose magazinim tĂ« mallrave industriale, duke pĂ«rfshirĂ« fabrikat, depot, magazinat dhe objektet e tjera tĂ« ngjashme, Ă«shtĂ« 50 (pesĂ«dhjetĂ«) pĂ«r qind e çmimit tĂ« sipĂ«rfaqeve tĂ« banesave tĂ« zonĂ«s pĂ«rkatĂ«se sipas qyteteve.

d) Çmimi pĂ«r metĂ«r katror sipĂ«rfaqe ndĂ«rtimi qĂ« pĂ«rdoren pĂ«r bujqĂ«si dhe blegtori apo veprimtari mbĂ«shtetĂ«se, si grumbullim, magazinim dhe ruajtje tĂ« produkteve bujqĂ«sore dhe blegtorale Ă«shtĂ« 30 (tridhjetĂ«) pĂ«r qind e çmimit tĂ« sipĂ«rfaqeve tĂ« banesave tĂ« zonĂ«s pĂ«rkatĂ«se, me pĂ«rjashtim tĂ« pĂ«rpunimit ushqimor. dh) Çmimi pĂ«r metĂ«r katror sipĂ«rfaqe ndĂ«rtimi tĂ« destinuara pĂ«r banim nĂ« njĂ«sitĂ« administrative jashtĂ« qytetit pĂ«rkatĂ«s, tĂ« cilat iu bashkuan njĂ«sive tĂ« vetĂ«qeverisjes vendore pas hyrjes nĂ« fuqi tĂ« ligjit nr. 115/2014, reduktohet deri nĂ« 35 (tridhjetĂ« e pesĂ«) pĂ«r qind, krahasuar me çmimin e zonĂ«s mĂ« tĂ« afĂ«rt, pĂ«rjashtuar zonat rezidenciale. NĂ« zonat qĂ« pĂ«rfshihen nĂ« BashkinĂ« TiranĂ«, ky reduktim Ă«shtĂ« deri nĂ« 30 (tridhjetĂ«) pĂ«r qind krahasuar me çmimin e zonĂ«s mĂ« tĂ« afĂ«rt.

e) PĂ«r ndĂ«rtesat e privatizuara me ligjin nr. 7652, datĂ« 23.12.1992, “PĂ«r privatizimin e banesave shtetĂ«rore”, tĂ« ndryshuar, çmimi pĂ«r metĂ«r katror Ă«shtĂ« 70 (shtatĂ«dhjetĂ«) pĂ«r qind e çmimit sipas zonave tĂ« tabelĂ«s, vetĂ«m nĂ« rastin e shitjes sĂ« parĂ«./ MONITOR

❌
❌