❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Sulmet izraelite vrasin 123 persona në Gaza në 24 orët e fundit

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Ushtria izraelite ka vazhduar bombardimet nĂ« Qytetin e GazĂ«s mĂ« 13 gusht, para njĂ« ofensive tĂ« planifikuar pĂ«r marrjen nĂ«n kontroll tĂ« plotĂ« tĂ« kĂ«saj zone, teksa Ministria e ShĂ«ndetĂ«sisĂ« nĂ« GazĂ« tha se nĂ« 24 orĂ«t e fundit janĂ« vrarĂ« 123 persona.

Shifrat e viktimave janĂ« mĂ« tĂ« lartat e regjistruara brenda njĂ« jave, teksa lufta mes Izraelit dhe Hamasit – grupit palestinez tĂ« shpallur organizatĂ« terroriste nga Shtetet e Bashkuara dhe Bashkimi Evropian – pothuajse Ă«shtĂ« nĂ« vitin e dytĂ«.

Kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu, përsëriti një ide që palestinezët duhet të largohen nga Gaza.

“Ata nuk po dĂ«bohen, do t’u lejohet tĂ« ikin”, tha ai pĂ«r kanalin izraelit tĂ« televizionit i24NEWS. “TĂ« gjithĂ« ata qĂ« shqetĂ«sohen pĂ«r palestinezĂ«t dhe thonĂ« se duan t’i ndihmojnĂ«, duhet tĂ« hapin dyert e tyre dhe tĂ« mos na japin ne leksione”.

Arabët dhe shumë udhëheqës botërorë janë kundër idesë për zhvendosjen e popullsisë së Gazës prej 2 milionë banorësh. Ndërkaq, palestinezët thonë se një zhvendosje e tillë do të ishte sikurse një tjetër Nakba (katastrofë), kur qindra mijëra palestinezë u larguan apo u dëbuan gjatë luftës më 1948.

Plani pĂ«r rimarrjen e Qytetit tĂ« GazĂ«s nga Izraeli – qĂ« e kishte marrĂ« nĂ«n kontroll nĂ« ditĂ«t e para tĂ« luftĂ«s, por mĂ« pas ishte tĂ«rhequr – pritet tĂ« ndodhĂ« pas disa javĂ«sh, sipas zyrtarĂ«ve. Kjo nĂ«nkupton se ende ka shpresa qĂ« tĂ« arrihet njĂ« armĂ«pushim, megjithĂ«se bisedimet pĂ«r tĂ« kanĂ« ngecur dhe lufta po vazhdon.

Aeroplanët dhe tanket izraelite sulmuan rëndë zona të ndryshme në Qytetin e Gazës, duke shkatërruar shtëpi gjatë natës, thanë banorët. Sipas mjekëve, 12 persona u vranë pasi u godit një shtëpi në lagjen Zeitun.

Sulme ka pasur edhe në pjesë të tjera të Gazës, përfshirë në Han Junis, ku janë vrarë tetë palestinezë që po prisnin në radhë për të marrë ndihma, thanë mjekët palestinezë. Për këtë rast, ushtria izraelite nuk ka komentuar.

Edhe tetë persona të tjerë, përfshirë tre fëmijë, kanë vdekur nga uria dhe kequshqyerja në Gazë në 24 orët e fundit, tha Ministria e Shëndetësisë në Gazë. Sipas kësaj ministrie, që nga nisja e luftës 235 persona, përfshirë 106 fëmijë, kanë vdekur nga uria apo kequshqyerja.

Lufta nisi më 7 tetor 2023, pasi Hamasi sulmoi jugun e Izraelit duke vrarë afër 1.200 persona dhe duke rrëmbyer 251 të tjerë.

Ofensiva izraelite ka vrarĂ« mĂ« shumĂ« se 61.000 palestinezĂ«, sipas MinistrisĂ« sĂ« ShĂ«ndetĂ«sisĂ« nĂ« GazĂ«n e kontrolluar nga Hamasi – shifra qĂ« OKB-ja i konsideron tĂ« besueshme.

The post Sulmet izraelite vrasin 123 persona në Gaza në 24 orët e fundit appeared first on Gazeta Si.

↗

Raporti i DASH-it: Në Ballkanin Perëndimor ka kufizime të lirisë së medias

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Departamenti amerikan i Shtetit, nĂ« raportin e tij tĂ« ri mbi gjendjen e tĂ« drejtave tĂ« njeriut nĂ« botĂ«, ka vlerĂ«suar se nĂ« vendet e Ballkanit PerĂ«ndimor janĂ« tĂ« kufizuara liria e shprehjes dhe liria sĂ« medias.

Po ashtu, është konstatuar se presidenti i entitetit të Bosnje e Hercegovinës, Republika Sërpska, Millorad Dodik, me sulme të shtuara verbale dhe juridike, ka minuar rendin kushtetues të Bosnjës.

Raporti për vendet e Ballkanit Perëndimor nënvizon gjithashtu një problem të evidentuar edhe në raportet e mëparshme mosndëshkimin e krimeve të luftës.

NĂ« pjesĂ«n pĂ«r KosovĂ«n, nĂ« raportin e parĂ« tĂ« Departamentit tĂ« Shtetit nĂ«n administratĂ«n e presidentit Donald Trump, thuhet se autoritetet nuk kanĂ« ndĂ«rmarrĂ« hapa tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m pĂ«r t’i identifikuar, hetuar dhe ndjekur penalisht dhe ndĂ«shkuar zyrtarĂ«t qĂ« kanĂ« kryer shkelje tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut.

PĂ«r ShqipĂ«rinĂ« thuhet se “Qeveria, partitĂ« politike dhe grupet kriminale kanĂ« pĂ«rdorur lidhje tĂ« drejtpĂ«rdrejta me pronarĂ«t e medias dhe redaktorĂ«t e lartĂ« pĂ«r tĂ« ndikuar nĂ« pĂ«rmbajtjen e raportimit”.

Për Bosnjë e Hercegovinën, thuhet se autoritetet e Republikës Sërpska kanë ndërmarrë veprime që kanë dobësuar institucionet shtetërore, kanë rritur tensionet ndëretnike dhe kanë kufizuar lirinë e shprehjes.

Në pjesën për Serbinë, thuhet se nuk ka pasur ndryshime të mëdha në gjendjen e të drejtave të njeriut, por theksohen raportet për kufizime serioze të lirisë së shprehjes dhe mediave, përfshirë dhunë ose kërcënime ndaj gazetarëve, ndjekje të pajustifikuara dhe trafikim të qenieve njerëzore, duke përfshirë punën e detyruar.

Për Malin e Zi, raporti thotë se në vitin 2024 nuk ka pasur ndryshime të rëndësishme në gjendjen e të drejtave të njeriut, por ndër problemet e evidentuara janë raportet për torturë ose trajtim mizor, çnjerëzor e poshtërues, si dhe kufizime serioze të lirisë së shprehjes dhe medias.

Në pjesën për Maqedoninë e Veriut, raporti citon organizata joqeveritare të cilat theksojnë se liritë e medias janë të rrezikuara nga paditë strategjike ndaj gazetarëve (SLAPP), presionet e zyrtarëve, autocensura dhe sulmet për shkak të hetimeve mbi korrupsionin, dezinformimin dhe gjuhën e urrejtjes.

Gjendja në botë

Departamenti amerikan i Shtetit ka zbutur dukshëm kritikat ndaj disa shteteve që konsiderohen partnerë të ngushtë të presidentit republikan Donald Trump, si Salvadori dhe Izraeli vende për të cilat organizatat për të drejtat e njeriut pretendojnë se kanë një histori serioze të shkeljeve të të drejtave të njeriut.

Nga raporti është hequr përmendja e diskriminimit me të cilin përballet komuniteti LGBT+, është ulur fokusi i mëparshëm mbi të drejtat riprodhuese dhe janë shtuar kritika për kufizimet e fjalës politike në aleatët e SHBA-së në Evropë, të cilat, sipas zyrtarëve amerikanë, synojnë politikanët e krahut të djathtë, shkruan agjencia AP.

Raporti përmend ato që administrata e Trumpit i konsideron si kufizime të lirisë së shprehjes në Mbretërinë e Bashkuar, Francë dhe Gjermani.

NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n gjuhĂ« pĂ«r tĂ« tre vendet aleate tĂ« NATO-s thuhet se “kushtet e tĂ« drejtave tĂ« njeriut janĂ« pĂ«rkeqĂ«suar gjatĂ« vitit”.

“Kosova, jokonsistente nĂ« ndĂ«shkimin e shkelĂ«sve tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut“

NĂ« pjesĂ«n pĂ«r KosovĂ«n, Departamenti amerikan i Shtetit ka pĂ«rmendur se Qeveria ka ndĂ«rmarrĂ« “hapa kredibilĂ« pĂ«r jokonsistent nĂ« identifikim, hetim, ndjekje penale dhe ndĂ«shkim tĂ« zyrtarĂ«ve qĂ« kanĂ« kryer shkelje tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut”.

Në raportin për vitin 2024, është përmendur se Asociacioni i Gazetarëve të Kosovës (AGK) ka raportuar se ka qenë disa herë shënjestër e fushatave të shpifjeve, kur ka mbrojtur gazetarë dhe media.

“AGK-ja ka raportuar se zyrtarĂ« qeveritarĂ«, pĂ«rfshirĂ« kryeministrin dhe pjesĂ«tarĂ« tĂ« partisĂ« politike nĂ« pushtet janĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« fushata shpifjeje pĂ«r tĂ« minuar besimin e publikut nĂ« media”, Ă«shtĂ« pĂ«rmendur nĂ« raport.

Në Shqipëri, ndikim i politikës dhe bizneseve mbi gazetarët

Pjesa për Shqipërinë thekson se organizatat e pavarura mediatike dhe gazetarët profesionistë kanë pohuar se Qeveria, partitë politike, bizneset dhe grupet kriminale kanë kërkuar të ndikojnë te mediat në mënyra të papërshtatshme dhe jotransparente.

“Ka pasur raportime tĂ« besueshme se pĂ«rfaqĂ«sues tĂ« lartĂ« tĂ« mediave kanĂ« pĂ«rdorur platformat e tyre pĂ«r tĂ« shantazhuar biznese, duke kĂ«rcĂ«nuar me raportim negativ. Presioni politik, korrupsioni dhe mungesa e fondeve kanĂ« kufizuar pavarĂ«sinĂ« e mediave tĂ« shkruara, ndĂ«rsa raportohet se gazetarĂ«t kanĂ« ushtruar vetĂ«censurĂ«â€.

Raporti shton se “mungesa e kontratave tĂ« zbatueshme tĂ« punĂ«s ka ulur pavarĂ«sinĂ« e gazetarĂ«ve dhe ka kontribuar nĂ« njĂ«anshmĂ«rinĂ« e raportimit”.

Gjithashtu thuhet se “interesat politike dhe tĂ« biznesit kanĂ« ushtruar presion mbi gazetarĂ«t. Disa gazetarĂ« kanĂ« raportuar se kanĂ« marrĂ« mesazhe kĂ«rcĂ«nuese ose janĂ« bĂ«rĂ« objekt i fushatave publike tĂ« njollosjes pas raportimeve mbi korrupsionin apo keqpĂ«rdorimet e supozuara tĂ« QeverisĂ«â€.

“NĂ« muajin mars, Unioni i GazetarĂ«ve ShqiptarĂ« ka denoncuar publikisht kryeministrin pĂ«r pĂ«rdorimin e njĂ« gjuhe frikĂ«suese ndaj njĂ« gazetari qĂ« po hetonte investimet nĂ« turizĂ«m nĂ« vend”.

Raporti vĂ« nĂ« dukje se “gazetarĂ«t shpesh kanĂ« ushtruar vetĂ«censurĂ« pĂ«r tĂ« shmangur dhunĂ«n, ngacmimin apo pĂ«r tĂ« ruajtur vendin e punĂ«s. Thuhet se Qeveria, partitĂ« politike dhe grupet kriminale kanĂ« pĂ«rdorur lidhjet e drejtpĂ«rdrejta me pronarĂ«t e mediave dhe redaktorĂ«t e lartĂ« pĂ«r tĂ« ndikuar nĂ« pĂ«rmbajtjen e raportimit”.

NĂ« Bosnje, Dodik ka minuar rendin kushtetues

Në pjesën për Bosnje e Hercegovinën, raporti thekson se në entitetin e Republikës Sërpska, autoritetet kanë ndërmarrë veprime që kanë dobësuar institucionet shtetërore, kanë rritur tensionet ndëretnike dhe kanë kufizuar lirinë e shprehjes.

“Sulmet e shtuara verbale dhe juridike tĂ« presidentit tĂ« RepublikĂ«s SĂ«rpska, Millorad Dodik, kanĂ« minuar rendin kushtetues tĂ« vendit, ndĂ«rsa retorika e tij polarizuese dhe fyese ka kontribuar mĂ« tej nĂ« tensionet politike e etnike nĂ« mbarĂ« vendin”, thuhet nĂ« pĂ«rmbledhje.

Çështjet kryesore tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut nĂ« Bosnje pĂ«rfshijnĂ« kufizime serioze tĂ« lirisĂ« sĂ« shprehjes dhe tĂ« medias, pĂ«rfshirĂ« kĂ«rcĂ«nime dhe dhunĂ« ndaj gazetarĂ«ve, si dhe praninĂ« e formave mĂ« tĂ« rĂ«nda tĂ« punĂ«s sĂ« fĂ«mijĂ«ve. Raporti thekson se autoritetet nuk kanĂ« ndĂ«rmarrĂ« hapa tĂ« besueshĂ«m pĂ«r tĂ« hetuar ose ndĂ«shkuar zyrtarĂ«t pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r shkelje tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut.

Përmendet gjithashtu problemi i pandëshkueshmërisë për krimet e luftës.

“Pengesat kryesore pĂ«r ndjekjen penale tĂ« krimeve tĂ« luftĂ«s kanĂ« qenĂ« kalimi i kohĂ«s, mosprioritizimi i rasteve mĂ« komplekse me kryesit mĂ« pĂ«rgjegjĂ«s, menaxhimi joefikas dhe ndarja e çështjeve, si dhe mungesa e bashkĂ«punimit rajonal. Edhe pse ekzistonin mekanizma ligjorĂ« pĂ«r kĂ«tĂ«, viktimat janĂ« pĂ«rballur me pengesa pĂ«r tĂ« marrĂ« dĂ«mshpĂ«rblim nĂ« procedurat penale, pĂ«r shkak tĂ« dĂ«shtimit tĂ« prokurorĂ«ve pĂ«r tĂ« siguruar dhe paraqitur prova nĂ« emĂ«r tĂ« tyre dhe hezitimit tĂ« gjykatave pĂ«r tĂ« vendosur mbi kĂ«to kĂ«rkesa”, thuhet nĂ« raport.

Raporti evidenton edhe presionet dhe kĂ«rcĂ«nimet ndaj gazetarĂ«ve, duke pĂ«rmendur rastin kur Millorad Dodik sulmoi publikisht televizionin BN, duke e quajtur “tradhtar” pĂ«r raportimin mbi korrupsionin e supozuar tĂ« familjes sĂ« tij.

Ministri i JashtĂ«m Ellmedin Konakoviq pĂ«rmendet nĂ« kontekstin e kritikave tĂ« shoqatĂ«s “BH Novinari”, pas sugjerimit se transmetuesit publikĂ« nĂ« Bosnje dhe nĂ« FederatĂ« – FTV dhe BHRT – mund tĂ« zgjidhnin problemet e tyre financiare afatgjata nĂ«se menaxhmenti “do tĂ« punonte sipas diktatit” tĂ« politikave tĂ« koalicionit qeverisĂ«s.

Raporti thekson gjithashtu problemin e martesave të detyruara të fëmijëve, duke vënë në dukje se ato janë në rritje, ndërsa mbrojtja ligjore zbatohet rrallë.

Në Serbi, sulme ndaj gazetarëve dhe rol i tepruar i shtetit në sektorin mediatik

Në pjesën për Serbinë, raporti thekson se nuk ka pasur ndryshime të mëdha në gjendjen e të drejtave të njeriut.

Çështjet kryesore tĂ« evidentuara pĂ«rfshijnĂ« raportime tĂ« besueshme pĂ«r kufizime serioze tĂ« lirisĂ« sĂ« shprehjes dhe tĂ« medias, pĂ«rfshirĂ« dhunĂ« ose kĂ«rcĂ«nime ndaj gazetarĂ«ve, ndjekje tĂ« pajustifikuara, si dhe trafikim tĂ« qenieve njerĂ«zore, pĂ«rfshirĂ« punĂ«n e detyruar.

Raporti vë në dukje gjithashtu procesimin e ngadalshëm të rasteve të krimeve të luftës.

Sa i përket lirisë së medias, janë përmendur sulmet ndaj gazetarëve, mungesa e transparencës në pronësinë e mediave dhe roli i tepruar i shtetit në sektorin mediatik.

“Rregullatori pĂ«r mediat elektronike (REM), nĂ« fund tĂ« vitit 2023, i dha licencĂ« rajonale pĂ«r transmetim televizionit Informer TV pa konkurs publik, gjĂ« qĂ« ngre shqetĂ«sime pĂ«r lidhjet e ngushta tĂ« kĂ«tij kanali me partinĂ« nĂ« pushtet”, thuhet nĂ« raport.

Po ashtu, evidentohet se presioni financiar ka çuar në autocensurë, me media që shmangin kritikat ndaj Qeverisë nga frika e pasojave.

Edhe pse kushtetuta dhe ligji ndalojnë torturën dhe keqtrajtimin, raporti përmend dy raste të përdorimit të tepruar të forcës nga zyrtarë policorë.

Kufizime serioze të lirisë së shprehjes në Mal të Zi

Për Malin e Zi, raporti thekson se gjatë vitit 2024 nuk ka pasur ndryshime të rëndësishme në gjendjen e të drejtave të njeriut.

Ndër problemet kryesore janë raportet për torturë ose trajtim mizor, çnjerëzor dhe poshtërues, si dhe kufizime serioze të lirisë së shprehjes dhe të mediave. Organizatat joqeveritare, përfshirë Human Rights Action dhe Civic Alliance, kanë kritikuar ngadalësinë e autoriteteve në procesimin e krimeve të luftës, njohjen e viktimave dhe pagesën e dëmshpërblimeve për luftën e viteve 1990.

The post Raporti i DASH-it: Në Ballkanin Perëndimor ka kufizime të lirisë së medias appeared first on Gazeta Si.

↗

Trump: Nëse në Alaska shkon mirë, Putin takon Zelenskin

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Presidenti amerikan, Donald Trump, komentoi mbi situatĂ«n nĂ« UkrainĂ« gjatĂ« njĂ« takimi me gazetarĂ«t nĂ« Kennedy Center. Ai u pyet mbi RusinĂ« dhe konfliktin nĂ« UkrainĂ«.

Trump paralajmĂ«roi se do tĂ« ketĂ« “pasoja shumĂ« tĂ« rĂ«nda” nĂ«se Vladimir Putin nuk pranon tĂ« pĂ«rfundojĂ« luftĂ«n pas takimit tĂ« tyre tĂ« premten.

“NĂ«se takimi shkon mirĂ«â€, tha ai, atĂ«herĂ« do tĂ« ketĂ« njĂ« takim tĂ« dytĂ« me Presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky “dhe mua, nĂ«se ata duan qĂ« unĂ« tĂ« jem atje”.

Presidenti amerikan sqaroi, megjithatĂ«, se ky takim i dytĂ« nuk Ă«shtĂ« i garantuar. “Mund tĂ« mos ketĂ« njĂ« takim tĂ« dytĂ«, sepse nĂ«se gjykoj se nuk Ă«shtĂ« e pĂ«rshtatshme ta zhvillojmĂ«, sepse nuk mora pĂ«rgjigjet qĂ« duhej, atĂ«herĂ« nuk do ta zhvillojmĂ«â€, vuri nĂ« dukje ai.

Presidenti shtoi se ka pasur “biseda tĂ« mira” me Putinin, por theksoi se “kur kthehet nĂ« shtĂ«pi sheh lajme pĂ«r sulme raketore qĂ« godasin shtĂ«pi pleqsh apo ndĂ«rtesa banimi, ku njerĂ«zit qĂ«ndrojnĂ« tĂ« vrarĂ« nĂ« rrugĂ«â€.

NjĂ« tjetĂ«r gazetar e pyeti pĂ«r raportet se Rusia ka hakuar sisteme kompjuterike qĂ« menaxhojnĂ« dokumentet e gjykatave federale amerikane. Trump tha se Ă«shtĂ« i gatshĂ«m t’i drejtojĂ« kĂ«tĂ« pyetje Putinit gjatĂ« takimit tĂ« sĂ« premtes.

The post Trump: Nëse në Alaska shkon mirë, Putin takon Zelenskin appeared first on Gazeta Si.

↗

Të padëshiruarit e Bayern

✇Gazeta Si
By: ermal.toti

Nga Gazeta Si – Spanjolli Zaragoza si erdhi ashtu iku nga Bayern, nuk la asnjĂ« shenjĂ« dhe vĂ«shtirĂ« se do tĂ« mbahet mend nĂ« Bundesliga.

Ajo ku ai përfshihet është një listë që nuk të bën krenar. Në të ju njohim me lojtarët që luajtën më pak me fanellën e Bayern. Llogaritja është bërë që prej vitit 2000 e deri sot:

1- Jann-Fiete Arp 13 minuta
2- Sinan Kurt 45’
3- Tiago Dantas 69’
4- Jan Kirchhoff 156’
5- Daley Blind 157’
6- Bryan Zaragoza 171’
7- Landon Donovan 177’
8- Alvaro Odriozola 179’
9- Takashi Usami 184’
10- Serdar Tasci 220’

The post Të padëshiruarit e Bayern appeared first on Gazeta Si.

↗

Jo vetëm lufta në Ukrainë, çfarë do të diskutojnë Trump dhe Putin në Alaska?

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – Pritja pĂ«r samitin e mesit tĂ« gushtit nĂ« Alaska Ă«shtĂ« nĂ« rritje. Me tre ditĂ« tĂ« mbetura deri nĂ« samitin midis presidentit tĂ« SHBA-ve, Donald Trump dhe atij rus, Vladimir Putin, mbeten disa tĂ« panjohura nĂ« lidhje me agjendĂ«n dhe organizimin.

Shtëpia e Bardhë deri më tani ka zbuluar se takimi do të mbahet në bazën ushtarake amerikane të Anchorage. Agjenda për takimin ballë për ballë midis dy udhëheqësve ende nuk është zyrtarizuar.

Megjithatë, të dy krerët pritet të angazhohen në një diskutim gjithëpërfshirës që nuk do të përqendrohet vetëm në luftën në Ukrainë.

Moska dhe Uashingtoni, në fakt, thuhet se kanë ndërmend ta shfrytëzojnë këtë mundësi për një lloj rivendosjeje të marrëdhënieve diplomatike.

Kështu, Trump dhe Putin pritet të diskutojnë sanksionet ekonomike, krizën ruse të naftës, energjinë bërthamore dhe rifillimin e mundshëm të marrëdhënieve tregtare, të cilat kanë qenë të ngrira për disa vite.

Zgjedhja e vendit tĂ« samitit – Autoriteti i Aviacionit Civil tĂ« SHBA-ve ka njoftuar mbylljen e disa kilometrave hapĂ«sirĂ« ajrore rreth qytetit tĂ« Anchorage, aeroporti i tĂ« cilit dhe ai i bazĂ«s ushtarake Elmendorf-Richardson aty pranĂ«, janĂ« tĂ« vetmit tĂ« kualifikuar pĂ«r tĂ« akomoduar mbĂ«rritjen e dy presidentĂ«ve dhe delegacioneve tĂ« tyre.

Ato kanĂ« pista nĂ« gjendje pĂ«r tĂ« akomoduar “Air Force One” e aeroplanin presidencial rus dhe janĂ« tĂ« vendosura pranĂ« infrastrukturĂ«s tregtare dhe civile qĂ« mund tĂ« akomodojĂ« njĂ« numĂ«r tĂ« madh diplomatĂ«sh dhe personeli sigurie.

Lidhje me udhĂ«heqĂ«sit evropianĂ« – NdĂ«rsa takimi midis Trump dhe Putin zhvillohet nĂ« Alaska, njĂ« video-konferencĂ« do tĂ« mbahet njĂ«kohĂ«sisht midis udhĂ«heqĂ«sve europianĂ« pĂ«r tĂ« monitoruar tĂ« gjitha zhvillimet nĂ« samitin e AlaskĂ«s.

Donald Trump Ă«shtĂ« zotuar t’i telefonojĂ« ata menjĂ«herĂ« pas takimit me udhĂ«heqĂ«sin e Kremlinit pĂ«r t’i informuar mbi rezultatin.

Miliarderi nĂ« fakt e ka bĂ«rĂ« tĂ« qartĂ« qĂ«llimin e tij pas samitit, pĂ«r tĂ« folur me Zelenskin dhe BE-nĂ« pĂ«r t’i informuar mbi tĂ« rejat e mundshme.

Paqja nĂ« UkrainĂ« – QĂ«llimi i presidentit amerikan Ă«shtĂ« tĂ« marrĂ« meritat pĂ«r suksesin e njĂ« armĂ«pushimi (tĂ« mundshĂ«m dhe tĂ« dĂ«shiruar) midis MoskĂ«s dhe Kievit.

Duke pasur parasysh kërkesat dhe kushtet e Putinit, faktori i panjohur mbetet aftësia e presidentit amerikan për të lehtësuar një marrëveshje që nuk përfaqëson një humbje për Ukrainën.

Do të flitet për një shkëmbim territoresh, siç e ka deklaruar vazhdimisht presidenti amerikan.

Por Kievi dhe europianët janë mosbesues dhe kanë frikë se shkëmbimi do të thotë vetëm lëshime për Moskën.

Çështja e sanksioneve – Trump ka ngritur vazhdimisht mundĂ«sinĂ« e vendosjes sĂ« sanksioneve tĂ« reja kundĂ«r MoskĂ«s, por deri mĂ« tani nuk ka vepruar.

Në fund të dhjetë ditëve të dhëna Putinit për një armëpushim, ai nuk vendosi asnjë ndëshkim, duke njoftuar (në atë që konsiderohet një tjetër ndryshim fytyre) një takim ballë për ballë me udhëheqësin e Kremlinit.

Në Kongres, shtytja dyplëshe për sanksione më të ashpra kundër Moskës ngeci pikërisht pasi Trump la të kuptohej se do të vepronte i vetëm.

Në sfond, Putin shpreson gjithashtu të shohë masat kufizuese që tashmë janë në fuqi kundër Rusisë të lehtësohen.

Tarifat pĂ«r naftĂ«n ruse – Duke folur pĂ«r “sanksione dytĂ«sore”, masa e Trump ka rĂ«nĂ« tashmĂ« mbi IndinĂ«, e cila Ă«shtĂ« goditur me tarifa prej 50%, e ndĂ«shkuar pĂ«r blerjen e naftĂ«s bruto nga Rusia.

Presidenti amerikan nuk e ka përjashtuar një iniciativë të ngjashme kundër Kinës, megjithëse, siç pranoi zëvendës-presidenti J.D. Vance, rasti i Pekinit është më kompleks.

NjĂ« marrĂ«veshje e re bĂ«rthamore? – Samiti mund tĂ« jetĂ« njĂ« mundĂ«si pĂ«r tĂ« ringjallur dialogun midis Shteteve tĂ« Bashkuara dhe RusisĂ« mbi mospĂ«rhapjen e armĂ«ve bĂ«rthamore.

Aktualisht, vetëm një pakt është në fuqi midis dy vendeve, marrëveshja e Fillimit të Ri, e cila ekspertët thonë se tani është në pikën e thyerjes dhe, në çdo rast, do të skadojë në shkurt. Një traktat i ri po shqyrtohet.

MarrĂ«dhĂ«niet Uashington-MoskĂ« – Me samitin, Putin synon njĂ« rivendosje tĂ« vĂ«rtetĂ« tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve me Uashingtonin, me disa zyrtarĂ« tĂ« Kremlinit qĂ« kohĂ«t e fundit kanĂ« ngritur marrĂ«veshje tĂ« mundshme me Shtetet e Bashkuara mbi infrastrukturĂ«n dhe energjinĂ« e Arktikut.

Trump nuk e pĂ«rjashtoi njĂ« kthim nĂ« tregtinĂ« normale me RusinĂ«: “Ai ka territor shumĂ« tĂ« vlefshĂ«m nĂ«se Putini do tĂ« pĂ«rqendrohej nĂ« biznes nĂ« vend tĂ« luftĂ«s”, tha presidenti.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Jo vetëm lufta në Ukrainë, çfarë do të diskutojnë Trump dhe Putin në Alaska? appeared first on Gazeta Si.

↗

Greqia përfshihet nga zjarre të mëdha pyjore pranë Patras dhe ishujve Kios e Zakinthos

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – MĂ« shumĂ« se 150 zjarre pyjore kanĂ« rĂ«nĂ« nĂ« Greqi, dy prej tĂ« cilave janĂ« zhvilluar nĂ« ishuj qĂ« janĂ« destinacione tĂ« njohura turistike: Kios, pranĂ« bregdetit turk dhe Zakinthos, i vendosur nĂ« Detin Jon.

Një tjetër zjarr i madh po shpërthen në perëndim të Patras, qytetit të tretë më të madh të Greqisë në Peloponezin verior.

Mijëra njerëz, përfshirë banorë dhe turistë, janë përfshirë në operacionet e evakuimit që nga e marta: fshatra të tëra pranë Patras janë evakuuar.

Brenda dy ditësh, zjarret janë përhapur në 100 kilometra katrorë, 40 prej të cilave në Kios dhe 17 në Zakinthos, sipas vlerësimeve të bëra të mundura nga imazhet satelitore.

Gati pesë mijë zjarrfikës po marrin pjesë në operacionet e kontrollit dhe shuarjes së zjarrit. Zëdhënësi i departamentit të zjarrfikësve, Vassilis Vathrakogiannis, tha se rreziku i përhapjes së zjarreve është ende i lartë sot për shkak të temperaturave të parashikuara për ditën: Greqia është prekur gjithashtu nga vala e të nxehtit që aktualisht po prek Italinë dhe vendet e tjera evropiane.

The post Greqia përfshihet nga zjarre të mëdha pyjore pranë Patras dhe ishujve Kios e Zakinthos appeared first on Gazeta Si.

↗

Situata e zjarreve/ Berisha: Përgjegjës kryesor i kësaj katastrofe është Edi Rama

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Kryetari i PartisĂ« Demokratike, Sali Berisha, ka reaguar ashpĂ«r ndaj situatĂ«s sĂ« zjarreve qĂ« kanĂ« pĂ«rfshirĂ« vendin, duke e cilĂ«suar atĂ« “emergjencĂ« kombĂ«tare jashtĂ« kontrollit”.

Ai tha se në dy ditët e fundit Shqipëria ka përjetuar dëmet më të rënda nga flakët në historinë e saj, me mijëra hektarë pyje, kullota dhe pemë frutore të djegura, dhjetëra shtëpi të shkatërruara, gjë të gjallë të humbur dhe viktima.

Sipas Berishës, qytetarët nga jugu në veri janë lënë të pambrojtur nga shteti, ndërsa zona si Delvina, Fushë-Arrëzi dhe Gramshi ndodhen në rrethim flakësh.

Ai akuzoi kryeministrin Edi Rama pĂ«r mungesĂ« pĂ«rgjegjĂ«sie dhe shpĂ«rdorim fondesh, duke pĂ«rmendur 21 milionĂ« euro tĂ« shpenzuara pĂ«r udhĂ«time me çarter, 7 milionĂ« euro pĂ«r “Giro d’Italia”.

Sipas tij, këto fonde do të mjaftonin për blerjen e avionëve zjarrfikës dhe dhjetëra mjeteve të reja për emergjenca, ndërsa aktualisht po përdoren vetëm pajisje të blera 15-20 vite më parë. 

“Po tĂ« kishte qeveri tĂ« vĂ«rtetĂ« nuk mund tĂ« diskutohet qĂ« Delvina dhe zona tĂ« tjera sot, do ishin shpallur zona tĂ« fatkeqĂ«sisĂ« natyrore.

Por kur nuk ka qeveri dhe ka narkoqeveri, ndonjĂ« ndryshim tĂ« madh kjo nuk bĂ«n”, tha ai.

The post Situata e zjarreve/ Berisha: Përgjegjës kryesor i kësaj katastrofe është Edi Rama appeared first on Gazeta Si.

↗

Musine Kokalari – Shkrimtarja e parĂ« disidente shqiptare

✇Gazeta Si
By: Liridon Mulaj

Nga Gazeta “Si”– Musine Kokalari lindi mĂ« 10 shkurt 1917 nĂ« Adana tĂ« TurqisĂ«, nĂ« familjen e njohur Gjirokastrite, tĂ« etur pĂ«r dije dhe tĂ« pĂ«rkushtuar ndaj vlerave kombĂ«tare. NĂ« vitin 1920, ajo u rikthye nĂ« GjirokastĂ«r sĂ« bashku me familjen. Si fĂ«mija mĂ« i vogĂ«l i familjes, Musineja u rrit me pĂ«rkujdes tĂ« veçantĂ« dhe shpejt tregoi njĂ« pasion tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m pĂ«r letĂ«rsinĂ« dhe folklorin shqiptar. Libraria “Venus”, e zotĂ«ruar nga vĂ«llai i saj Vesim Kokalari nĂ« TiranĂ«, u bĂ« njĂ« vend i rĂ«ndĂ«sishĂ«m ku Musineja zhvilloi interesat e saj kulturore gjatĂ« viteve ’30.

Shkollimin fillor dhe tĂ« mesĂ«m e kreu nĂ« TiranĂ«, duke studiuar fillimisht nĂ« institutin “Qiriazi” dhe mĂ« pas nĂ« institutin e ciklit tĂ« mesĂ«m “NĂ«na MbretĂ«reshĂ«â€. NĂ« vitin 1937, artikujt e saj mbi problemet sociale u publikuan nĂ« gazetĂ«n “Shtypi” nĂ«n pseudonimin “Muza”. MĂ« 1938, Musineja nisi studimet nĂ« Fakultetin e LetĂ«rsisĂ« Moderne nĂ« universitetin “La Sapienza” nĂ« RomĂ«, ku njĂ« vit mĂ« vonĂ« botoi veprĂ«n e saj tĂ« parĂ« letrare, “Siç mĂ« thotĂ« nĂ«nua plakĂ«â€, njĂ« koleksion rrĂ«fenjash tĂ« frymĂ«zuara nga kultura popullore e GjirokastrĂ«s, duke vendosur nĂ« qendĂ«r figurĂ«n e gruas dhe sfidat e saj nĂ« njĂ« shoqĂ«ri patriarkale. Ky libĂ«r konsiderohet vepra e parĂ« e publikuar nga njĂ« grua shqiptare.

Gjatë qëndrimit në Itali, Musineja shkroi gjithashtu një fjalor Italisht-Shqip dhe një ditar të njohur si La Mia Vita Universitaria, ku përjetoi përvojat e saj si studente në një vend të përfshirë nga lëvizja fashiste. Në vitin 1942, ajo diplomoi me rezultate të shkëlqyera dhe u rikthye në Shqipëri, duke u angazhuar në lëvizjet antifashiste dhe antikomuniste.

NĂ« TiranĂ«, Musineja kontribuoi nĂ« gazetĂ«n “Gruaja Shqiptare” dhe u bĂ« pjesĂ« e themelimit tĂ« PartisĂ« Social Demokrate tĂ« ShqipĂ«risĂ«. NĂ« vitin 1944, bashkĂ« me Prof. Isuf Luzi, publikoi numrin e parĂ« tĂ« gazetĂ«s sĂ« partisĂ«, “ZĂ«ri i LirisĂ«â€, dhe vazhdoi tĂ« promovojĂ« idealet demokratike pĂ«rmes librarisĂ« “Venus”, njĂ« qendĂ«r intelektuale ku mblidheshin dijetarĂ« dhe dashamirĂ«s tĂ« letĂ«rsisĂ«.

Veprimtaria e saj letrare u pasurua me botimin e veprave “Rreth VatrĂ«s” dhe “Sa u tunt Jeta”, si dhe me mbledhjen e legjendave dhe rrĂ«fenjave nga mbarĂ« ShqipĂ«ria, duke dokumentuar trashĂ«giminĂ« folklorike kombĂ«tare. Por, kjo periudhĂ« frytdhĂ«nĂ«se pĂ«rkon me njĂ« kohĂ« tragjike: forcat komuniste nisĂ«n njĂ« pĂ«rndjekje tĂ« egĂ«r ndaj intelektualĂ«ve dhe patriotĂ«ve, duke vrarĂ« dy vĂ«llezĂ«rit e saj mĂ« tĂ« mĂ«dhenj, Vesim dhe Muntaz, mĂ« 12 nĂ«ntor 1944.

Për bindjet e saj demokratike dhe përpjekjet për pluralizëm, Musine Kokalari u arrestua dy herë në nëntor 1945 dhe më 23 janar 1946, duke iu nënshtruar torturave të vazhdueshme. Gjatë procesit gjyqësor, ajo qëndroi e palëkundur, duke mbrojtur të drejtën për zgjedhje të lira dhe pluralizëm politik. U dënua me 25 vjet burg, nga të cilat kaloi 16 vite, si dhe u internua më pas në Rrëshen, ku punoi në kushte të vështira nën vëzhgimin e rreptë të regjimit.

Edhe nĂ«n tortura dhe persekutim, Musineja nuk e ndĂ«rpreu aktivitetin intelektual. NĂ« fshehtĂ«si, mĂ« 1972 pĂ«rfundoi librin “Si lindi Partia Social Demokrate”, duke dokumentuar vizionin e saj demokratik dhe alternativĂ«n e progresit pĂ«r ShqipĂ«rinĂ«. Ajo vdiq nĂ« gusht tĂ« vitit 1983, e sĂ«murĂ« dhe e braktisur nga shĂ«rbimet shĂ«ndetĂ«sore, duke lĂ«nĂ« pas njĂ« trashĂ«gimi tĂ« pasur kulturore dhe politike. NdĂ«rroi jetĂ« si sot 42 vjet mĂ« parĂ«, nĂ« 13 Gusht tĂ« vitit 1983.

Musine Kokalari mbetet simbol i rezistencës intelektuale dhe politike, si disidentja e parë shqiptare, e cila guxoi të sfidonte tiraninë dhe të mbrojë liritë demokratike në një kohë kur ato ishin në rrezik të madh.

The post Musine Kokalari – Shkrimtarja e parĂ« disidente shqiptare appeared first on Gazeta Si.

↗

Çiftet nĂ« EuropĂ« po shesin bileta qĂ« tĂ« panjohurit tĂ« marrin pjesĂ« nĂ« dasmat e tyre

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- NjĂ« trend i ri dhe surprizues pĂ«r dasma po bĂ«n bujĂ« nĂ« tĂ« gjithĂ« EuropĂ«n: çiftet po shesin bileta pĂ«r dasmat e tyre – dhe tĂ« panjohur po i blejnĂ« ato.

Ideja i lindi Katia Lekarski-t, themelueses së Invitin, në fillim të këtij viti, ndërsa po jepte me qira shtëpinë e saj në Francën juglindore për të ftuarit që merrnin pjesë në një dasmë.

Vajza e saj pesĂ«vjeçare pyeti pafajĂ«sisht: “Pse nuk ftohemi nĂ« dasma?” 

Atëherë mendoi- ka shumë njerëz që rrallë ftohen në dasma, por do të donin ta përjetonin një të tillë.

Duke e shndërruar atë në një përvojë me pagesë, çiftet mund të kompensonin disa nga kostot e larta të lidhjes së martesës, ndërsa ajo fitonte një komision për lidhjen e të dyja palëve.

Tani, Invitin liston disa çifte që shesin bileta dasme për 150 deri në 400 euro secila, dhe shumë të ftuar të etur janë të gatshëm të paguajnë.

«Mendova se shitja e biletave për dasmën tënde tek të huajt dukej interesante», tha për The Guardian LaurÚne, e cila pagoi për të marrë pjesë në dasmën e një çifti të panjohur.

 «Nuk kam njĂ« familje tĂ« madhe, kĂ«shtu qĂ« nuk kam mundĂ«si tĂ« shkoj nĂ« shumĂ« dasma. ËshtĂ« fantastike tĂ« pĂ«rjetosh njĂ« dasmĂ« dhe tradita tĂ« ndryshme, edhe nĂ«se janĂ« tĂ« huaj. Do tĂ« doja shumĂ« tĂ« shikoja dekorimin dhe muzikĂ«n, dhe tĂ« festojmĂ« nĂ« pistĂ«n e vallĂ«zimit».

PĂ«r tĂ« sapomartuarit, motivimi ndryshon. Disa duan para shtesĂ« – dasmat janĂ« tĂ« njohura pĂ«r kostot e larta – ndĂ«rsa tĂ« tjerĂ« e bĂ«jnĂ« kĂ«tĂ« thjesht pĂ«r qejf. 

Jennifer, 48 vjeç, dhe bashkëshorti i saj Paulo, 50 vjeç , do të kenë rreth 100 miq të ngushtë dhe familjarë në dasmën e tyre në një vilë rurale në zonën e Parisit, por ata gjithashtu do të mirëpresin disa të panjohur për këtë risi.

«Nuk ka tĂ« bĂ«jĂ« vetĂ«m me paratĂ«, megjithĂ«se ndihmojnĂ« me shpenzimet si dekorimet dhe fustani», tha Jennifer. «ËshtĂ« gjithashtu sepse menduam se mund tĂ« ishte argĂ«tuese, dhe jemi ekstroverte dhe tĂ« hapura pĂ«r tĂ« ndarĂ« gjĂ«ra».

Çiftet mund tĂ« kontrollojnĂ« mysafirĂ«t e mundshĂ«m pĂ«rmes aplikacionit Invitin, dhe platforma zbaton rregulla tĂ« rrepta pĂ«r pjesĂ«marrĂ«sit: tĂ« vishen siç duhet, tĂ« mbĂ«rrijnĂ« nĂ« kohĂ«, tĂ« pinĂ« me masĂ« dhe tĂ« postojnĂ« foto vetĂ«m me leje.

Franca nuk Ă«shtĂ« i vetmi vend qĂ« pĂ«rqafon modelin e dasmave me pagesĂ« pĂ«r pjesĂ«marrje. NĂ« Itali, Wedding PrivÚ , e themeluar nga David Genovesi dhe Luca Manelli , ofron pĂ«rvoja luksoze dasmash pĂ«r 1,000 deri nĂ« 5,000 euro . Duke synuar turistĂ«t e pasur, kompania i lejon ata tĂ« zhyten nĂ« zakonet tradicionale italiane tĂ« dasmave – nga dĂ«shmimi i zotimeve deri te pjesĂ«marrja nĂ« festime – ndĂ«rsa nusja dhe dhĂ«ndri mbulojnĂ« njĂ« pjesĂ« tĂ« konsiderueshme tĂ« kostove tĂ« tyre.

“GjithmonĂ« ka disa rezervime, gjĂ« qĂ« Ă«shtĂ« normale sepse Ă«shtĂ« diçka e re”, tha Genovesi pĂ«r Si Viaggia . “Kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse ne shpjegojmĂ« gjithçka nĂ« detaje dhe sigurohemi qĂ« mysafirĂ«t tĂ« jenĂ« tĂ« udhĂ«zuar dhe pĂ«rkthimet tĂ« ofrohen nĂ« kohĂ« reale. Ne gjithashtu sigurohemi qĂ« siguria e çiftit dhe dita e veçantĂ« tĂ« mbrohen nga çdo shqetĂ«sim.”

Me tĂ« dyja startup-et, ideja Ă«shtĂ« e njĂ«jtĂ«: tĂ« ftuarit pĂ«rfitojnĂ« njĂ« pĂ«rvojĂ« unike dhe tĂ« paharrueshme, dhe çiftet lehtĂ«sojnĂ« barrĂ«n financiare tĂ« ditĂ«s sĂ« tyre tĂ« madhe. ËshtĂ« njĂ« situatĂ« e pazakontĂ« fitimprurĂ«se qĂ« po e kthen industrinĂ« e dasmave pĂ«rmbys.// Si Viaggia

The post Çiftet nĂ« EuropĂ« po shesin bileta qĂ« tĂ« panjohurit tĂ« marrin pjesĂ« nĂ« dasmat e tyre appeared first on Gazeta Si.

↗

Zjarret/ Instituti për bashkitë e vendit: Të shpallet gjendja e fatkeqësisë natyrore

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Instituti pĂ«r BashkitĂ« Shqiptare ka reaguar lidhur me situatĂ«n e zjarreve nĂ« vend, ku nĂ« Gramsh e nĂ« DelvinĂ« janĂ« shpallur urdhra evakuimi pĂ«r banorĂ«t.

Në një deklaratë për mediat, Instituti për Bashkitë kërkon mbledhjen urgjente të Komitetit Ndërministror të Emergjencave Civile për të shqyrtuar shpalljen e gjendjes së fatkeqësisë natyrore.

“SugjerojmĂ« thirrjen urgjente tĂ« mbledhjes sĂ« Komitetit NdĂ«rministror tĂ« Emergjencave Civile dhe marrjen nĂ« shqyrtim tĂ« shpalljes sĂ« gjendjes sĂ« fatkeqĂ«sisĂ« natyrore, duke kategorizuar situatĂ«n si emergjencĂ« civile sipas ligjit”, thuhet nĂ« reagim.

Instituti thotë se duhet të bëhet edhe një vlerësim i plotë i dëmeve të shkaktuara dhe zbatimin e masave ligjore për kompensimin dhe rikuperimin e tyre, ndërsa u bën gjithashtu edhe një apel qytetarëve që të respektojnë urdhrat e evakuimit: 

“U bĂ«jmĂ« thirrje tĂ« gjithĂ« banorĂ«ve tĂ« bashkive tĂ« prekura ose qĂ« ndodhen nĂ« zona me rrezik tĂ« lartĂ«, tĂ« respektojnĂ« thirrjet dhe udhĂ«zimet e Ministrit tĂ« Mbrojtjes, KryetarĂ«ve tĂ« Bashkive dhe Drejtorit tĂ« Emergjencave Civile, pĂ«r masat e evakuimit tĂ« mundshĂ«m.”

The post Zjarret/ Instituti për bashkitë e vendit: Të shpallet gjendja e fatkeqësisë natyrore appeared first on Gazeta Si.

↗

Para dhe pas ekstradimit nĂ« BelgjikĂ«, Franc Çopja shiti pasuri tĂ« paluajtshme miliona euro nĂ« Dubai

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – VetĂ«m dy javĂ« pasi Ermir “Cinco” Ndreaj, njĂ« shqiptar, i cili ka jetuar gjatĂ« nĂ« AnversĂ« dhe organizata e tij, pĂ«suan njĂ« goditje, SPAK shkatĂ«rroi njĂ« tjetĂ«r organizatĂ« kriminale, qĂ« njihet si klani “Çopja”.

AnĂ«tarĂ«t e klanit u arrestuan nĂ« vende tĂ« ndryshme nĂ« tĂ« gjithĂ« ShqipĂ«rinĂ«, ku u sekuestruan prona dhe mallra luksoze, por kreu i organizatĂ«s, Franc Çopja alias Gergely, para dhe pas ekstradimit nĂ« BelgjikĂ«, e vazhdoi aktivitetin e tij tregtar nĂ« Dubai, duke shitur pasuri tĂ« paluajtshme me miliona euro fitim.

Ndërkohë, SPAK raportoi javën e kaluar se u sekuestrua një vendpushim luksoz në qytetin bregdetar të Durresit, ndër asetet e tjera, e cila i përkiste një prej anëtarëve, tashmë i shpallur në kërkim.

Por Ă«shtĂ« klani “Çopja”, ai qĂ« mbahet pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r kontrabandĂ«n e shumĂ« tonĂ«ve kokainĂ« nga Paraguaj nĂ« EvropĂ«, kryesisht nĂ« portet e AnversĂ«s (BelgjikĂ«) dhe Hamburgut (Gjermani).

“Kjo organizatĂ« kriminale mund tĂ« konsiderohet si njĂ« nga mĂ« tĂ« fuqishmet me origjinĂ« shqiptare nĂ« tregtinĂ« ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« kokainĂ«s. Ajo kishte kapacitetin pĂ«r tĂ« ndikuar drejtpĂ«rdrejt nĂ« çmimin e kokainĂ«s nĂ« tregun europian”, thanĂ« prokurorĂ«t nĂ« ShqipĂ«ri.

Tonelatat me kokainĂ« tĂ« kapura nga autoritetet belge klanit “Çopja”

Hetimi bazohet kryesisht nĂ« mesazhet e hakuara nga shĂ«rbimi i enkriptuar i bisedave “Sky ECC”, i cili u deshifrua (pjesĂ«risht) nga hetuesit belg tĂ« AnversĂ«s.

KĂ«to mesazhe zbuluan se klani “Çopja” ishte pĂ«rgjegjĂ«s pĂ«r tĂ« paktĂ«n dy dĂ«rgesa mega-kokaine, njĂ«ra prej tĂ« cilave mbetet kapja mĂ« e madhe e drogĂ«s nĂ« EuropĂ«.

Në shkurt të vitit 2021, një sasi marramendëse prej 16.4 tonë kokainë, e fshehur në kanaçe me bojë, u gjet në tre kontejnerë në Portin e Hamburgut. Kjo ngarkesë kishte një vlerë potenciale në rrugë prej gati 1 miliard eurosh.

Deri nĂ« atĂ« pikĂ«, “Sky ECC” ishte hakuar tashmĂ« dhe hetuesit po dĂ«gjonin drejtpĂ«rdrejt bisedat e kriminelĂ«ve tĂ« drogĂ«s.

Disa muaj mĂ« parĂ«, nĂ« nĂ«ntor tĂ« vitit 2020, klani “Çopja” kishte arritur tĂ« importonte njĂ« dĂ«rgesĂ« masive kokaine.

Sipas SPAK, 11.6 tonë kokainë u dërguan nga Paraguai në kanaçe me bojë dhe sapun në portin e Anversës.

Disa ditë më vonë, 600 kilogramë të tjerë kokainë, një pjesë e mega-ngarkesës, u sekuestruan në depot e organizatës në Roterdam të Holandës.

Kishte gjithashtu 2 milionë euro në para cash. Me sa duket, këto para duhej të transportoheshin ende në Shqipëri.

“PĂ«r kĂ«tĂ« qĂ«llim, organizata pĂ«rdori shoferĂ« autobusĂ«sh shqiptarĂ« qĂ« lĂ«viznin paratĂ« cash gjatĂ« transportit tĂ« pasagjerĂ«ve. Ata merrnin njĂ« komision prej 2 pĂ«rqind pĂ«r kĂ«tĂ«â€, – raportoi SPAK.

Me kërkesë të SPAK, dhjetë të dyshuar u arrestuan javën e kaluar. Shumica në Shqipëri, por i dyshuari më kryesor mori urdhër-arrestin e tij në një burg belg.

Ai Ă«shtĂ« udhĂ«heqĂ«si i klanit “Çopja”, Franc Copja. NĂ« BelgjikĂ«, ai njihet mĂ« mirĂ« me pseudonimin e tij si Franc Gergely.

Bosi i mafies shqiptare ndodhet në një burg belg që nga fundi i dhjetorit 2023, pasi u bë krimineli i parë i drogës që u ekstradua nga Dubai në Belgjikë.

Ai do të dalë në gjyq në Belgjikë për vrasjen e Ardit Spahiut, i cili u qëllua me plumba në rrugë në Molenbeek në nëntor 2020. Autoritetet belge e konsiderojnë Gergely-n, si njeriun që dyshohet se urdhëroi vrasjen.

Viktima Spahiu ishte gjithashtu njĂ« njeri me reputacion; ai, nga ana tjetĂ«r, konsiderohej njĂ« udhĂ«heqĂ«s i klanit “Alibej” (njeri i familjes me Endrit dhe Erion Alibej: i pari u ekzekutua nĂ« atĂ« qĂ« njihet si “masakra e Bradasheshit” nĂ« Elbasan para disa vitesh, ndĂ«rsa vĂ«llai i tij Ă«shtĂ« kthyer nĂ« njĂ« tĂ« penduar tĂ« drejtĂ«sisĂ« pĂ«r llogati tĂ« SPAK).

Nuk është ende e qartë nëse urdhër-arresti nga Shqipëria kundër Gergely-t do të thotë se ai do të ekstradohet apo se do të gjykohet fillimisht në Belgjikë për vrasjen e Spahiut.

Por para ekstradimit tĂ« tij, Franc Çopja kishte jetuar nĂ« Dubai pĂ«r njĂ« kohĂ« tĂ« gjatĂ« (ashtu si vĂ«llai i tij Hajdar Çopja, i shpallur nĂ« kĂ«rkim nga SPAK) dhe kontrollonte trafikun e kokainĂ«s prej andej.

Ai shiti pasuritë e tij të patundshme në Dubai në muajt para ekstradimit të tij në dhjetor 2023 dhe madje deri në shkurt 2024.

Sipas mediave belge, 43-vjeçari shiti apartamente me vlerë 12 milionë euro në Dubai, të cilat gjeneruan një fitim prej 3.7 milionë eurosh.

NĂ« janar tĂ« kĂ«tij viti, SPAK vendosi sekuestrimin e 10 milionĂ« dollarĂ« nĂ« kriptovaluta tĂ« dy vĂ«llezĂ«rve Franc dhe Hajdar Çopja nga Elbasani.

Përveç miliona dollarëve në kriptovaluta, Prokuroria e Posaçme i sekuestroi dhe dhjetëra pasuri të tjera të paluajtshme, si vila, toka, njësi banimi, njësi shërbimi, apartamente etj.

NjĂ«ri nga vĂ«llezĂ«rit Çopja, Franci, Ă«shtĂ« ekstraduar nĂ« BelgjikĂ« nga Dubai prej mĂ« shumĂ« se njĂ« viti. Autoritetet belge e kishin shpallur nĂ« kĂ«rkim si tĂ« akuzuar pĂ«r trafik ndĂ«rkombĂ«tar droge nga vendet e AmerikĂ«s Latine, sĂ« bashku me vĂ«llain tjetĂ«r, Hajdarin, i cili vijon tĂ« jetĂ« nĂ« arrati dhe dyshohet se fshihet nĂ« Dubai.

The post Para dhe pas ekstradimit nĂ« BelgjikĂ«, Franc Çopja shiti pasuri tĂ« paluajtshme miliona euro nĂ« Dubai appeared first on Gazeta Si.

↗

A do ta respektojë Kurti afatin për konstituimin e Kuvendit të Kosovës?

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- Vendimi i GjykatĂ«s Kushtetuese tĂ« KosovĂ«s, i cili do tĂ« duhej t’i jepte fund krizĂ«s institucionale disamujore, deri tani nuk e ka ndalur pasigurinĂ« politike, pasi LĂ«vizja VetĂ«vendosje (LVV) nuk ka treguar nĂ«se do ta respektojĂ« atĂ«.

Teksa vendet perĂ«ndimore dhe Bashkimi Evropian kĂ«rkojnĂ« respektimin e vendimit tĂ« 8 gushtit, dhe bĂ«jnĂ« thirrje pĂ«r kompromis, partitĂ« parlamentare pĂ«rsĂ«ri kanĂ« dalĂ« me qĂ«ndrime tĂ« kundĂ«rta lidhur me tĂ« – LVV-ja e kritikon, ndĂ«rsa tĂ« tjerat e mirĂ«presin.

Gjykata Kushtetuese e Kosovës, në fund të javës së kaluar, vlerësoi se Kuvendi i Kosovës duhet të konstituohet brenda 30-ditësh, se kryetari i këtij institucioni duhet të zgjidhet me votim të hapur dhe se për një kandidat nuk mund të votohet më shumë se tri herë. Afati fillon të rrjedhë sapo aktgjykimi të publikohet në Gazetën Zyrtare.

Seanca konstituive e Kuvendit tĂ« KosovĂ«s ka nisur mĂ« 15 prill, por nuk ka pĂ«rfunduar as pas 54 pĂ«rpjekjesh, pasi LVV-ja – e cila ka fituar zgjedhjet e muajit shkurt – ka propozuar pĂ«r kryetare tĂ« Kuvendit Albulena Haxhiun, megjithĂ«se Ă«shtĂ« kundĂ«rshtuar nga partitĂ« e tjera parlamentare.

Më 1 maj, kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari, ndryshoi mënyrën e votimit, nga i hapur në të fshehtë dhe krijimi i një komisioni për mbikëqyrjen e votimit të fshehtë është kundërshtuar nga partitë e tjera parlamentare.

Kurti: Ta presim aktgjykimin e plotë

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, njëherësh kryetar i LVV-së, më 11 gusht nuk deshi të përgjigjet në pyetjet e gazetarëve nëse do ta respektojë vendimin e Gjykatës Kushtetuese, me arsyetimin se nuk ka kohë, pasi kishte takim tjetër.

MĂ« 12 gusht, ai tha shkurt se “duhet tĂ« presim aktgjykimin e plotĂ« [tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese]”, duke theksuar se mĂ« 8 gusht Kushtetuesja vetĂ«m dha njoftim pĂ«r vendimin. MegjithatĂ«, Kurti sĂ«rish nuk precizoi qartĂ« nĂ«se LVV-ja do ta respektojĂ« vendimin.

As nga kabineti i tij një ditë më herët nuk kanë dhënë një përgjigje të drejtpërdrejtë në pyetjen e Radios Evropa e Lirë nëse do ta respektojnë vendimin e Gjykatës Kushtetuese, por kanë theksuar se në këtë pyetje ka dhënë përgjigje ministrja në detyrë e Drejtësisë, Albulena Haxhiu.

MegjithatĂ«, Haxhiu, nĂ« njĂ« konferencĂ« pĂ«r media mĂ« 10 gusht, fillimisht tha se vendimet e GjykatĂ«s Kushtetuese do tĂ« respektohen, por nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n fjali shtoi se “ato duhet tĂ« komentohen, ato duhet tĂ« kundĂ«rshtohen, siç po e bĂ«j unĂ« kĂ«tu”.

ÇfarĂ« thotĂ« bashkĂ«sia ndĂ«rkombĂ«tare?

Nga Ambasada e GjermanisĂ« nĂ« KosovĂ« presin qĂ« “tĂ« gjitha fuqitĂ« politike ta respektojnĂ« dhe zbatojnĂ« plotĂ«sisht vendimin e GjykatĂ«s Kushtetuese” dhe se tani u takon politikanĂ«ve tĂ« “veprojnĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« urgjente qĂ« t’i japin fund kĂ«saj krize gati gjashtĂ«muajshe”.

“Ne presim njĂ« zgjidhje tĂ« shpejtĂ«, brenda afatit [tĂ« Kushtetueses] dhe u bĂ«jmĂ« thirrje tĂ« gjithĂ« hisedarĂ«ve politikĂ« qĂ« tĂ« veprojnĂ« drejt njĂ« kompromisi. DĂ«shtimi pĂ«r ta respektuar vendimin paraqet kĂ«rcĂ«nim pĂ«r mirĂ«qenien e qytetarĂ«ve dhe rrugĂ«n e integrimit nĂ« BE”, tha Ambasada gjermane nĂ« njĂ« pĂ«rgjigje dĂ«rguar Radios Evropa e LirĂ«.

Nga Ambasada e Italisë nĂ« KosovĂ«, nĂ« pyetjen e REL-it pĂ«r tĂ« komentuar qĂ«ndrimin e LVV-sĂ« rreth vendimit tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese, kanĂ« thĂ«nĂ« se “tĂ« gjitha forcat politike duhet tĂ« bien dakord pĂ«r njĂ« zgjidhje pĂ«r ngĂ«rçin aktual institucional dhe politik, pĂ«r tĂ« mirĂ«n e KosovĂ«s dhe qytetarĂ«ve tĂ« saj”.

“Gjykata Kushtetuese ka publikuar sqarime tĂ« rĂ«ndĂ«sishme [pĂ«r hapat e mĂ«tejmĂ« drejt konstituimit tĂ« Kuvendit]. TĂ« gjithĂ« anĂ«tarĂ«ve tĂ« Kuvendit u bĂ«het thirrje ta respektojnĂ« kĂ«tĂ« vendim dhe tĂ« punojnĂ« sĂ« bashku nĂ« frymĂ«n e kompromisit, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« zgjidhen shpejt kryetari i Kuvendit dhe nĂ«nkryetarĂ«t”, thanĂ« nga Ambasada italiane pĂ«r Radion Evropa e LirĂ«.

Nga Ambasada e FrancĂ«s nĂ« KosovĂ« dhe nga Departamenti amerikan i Shtetit nuk janĂ« pĂ«rgjigjur nĂ« pyetjet e REL-it, ndĂ«rsa nga Ambasada e BritanisĂ« sĂ« Madhe nĂ« PrishtinĂ« kanĂ« kujtuar deklaratĂ«n e bĂ«rĂ« para shpalljes sĂ« vendimit tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese mĂ« 7 gusht se “aftĂ«sia e GjykatĂ«s pĂ«r tĂ« funksionuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pavarur Ă«shtĂ« me rĂ«ndĂ«si jetike pĂ«r demokracinĂ« e KosovĂ«s. Kjo duhet tĂ« respektohet dhe promovohet nga tĂ« gjitha palĂ«t, ndĂ«rsa vendimet e saj duhet tĂ« respektohen dhe zbatohen”.

Edhe Zyra e BE-së në Kosovë, më 8 gusht, ka bërë thirrje për kompromis, duke theksuar se nuk ka kohë për bllokadë politike./ Marrë nga REL

The post A do ta respektojë Kurti afatin për konstituimin e Kuvendit të Kosovës? appeared first on Gazeta Si.

↗

Pse nuk blen Shqipëria avionë zjarrfikës? Rama: Edhe fqinjët me flotë të madhe po digjen

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- ‘Kurimi i pasojave nuk i eliminon shkaqet e zjarreve.’

Kështu e komentoi kryeministri Edi Rama debatin që po zhvillohet sëfundmi se pse Shqipëria nuk blen avionë zjarrfikës.

Rama thotë se përpos faturave ekonomike, situata e rëndë të zjarreve nuk merr zgjidhje përfundimtare nga blerja e avionëve zjarrfikës.

Këtu ai sjell shembullin e Greqisë që posedon 77 avionë zjarrfikës, por zjarret e fuqishme të ditëve të fundit e kanë pushtuar edhe shtetin fqinj.

“Duke i siguruar tĂ« gjithĂ« se kemi kĂ«to ditĂ« mjete nga ajri mĂ« shumĂ« se çdo vit mĂ« parĂ«, falĂ« flotĂ«s sonĂ« dhe mbĂ«shtetjes nga Mekanizmi Europian apo Emiratet e Bashkuara Arabe, i ftoj tĂ« gjithĂ« tĂ« ngrenĂ« njĂ« pyetje: Po fqinjĂ«t tanĂ«, Greqia dhe Italia apo Turqia dhe Spanja, qĂ« po pĂ«rcĂ«llohen mĂ« keq se ç’do vit tjetĂ«r kanĂ« vallĂ« mungesĂ« avionĂ«sh?!

Pra, e thĂ«nĂ« thjeshtĂ«. Sa mĂ« shumĂ« aq mĂ« mirĂ« padiskutim, por prapĂ«seprapĂ« kurimi i pasojave nuk i eliminon shkaqet, tĂ« cilat janĂ« disa, janĂ« njĂ«soj pĂ«r tĂ« gjithĂ« shtetet qĂ« po i vuajnĂ« zjarret kĂ«tĂ« sezon (disa shumĂ« mĂ« keq se ne meqĂ« ra fjala) dhe janĂ« shumĂ« mĂ« komplekse se sa duken kur numĂ«ron avionĂ«t”, shkruan ai.

The post Pse nuk blen Shqipëria avionë zjarrfikës? Rama: Edhe fqinjët me flotë të madhe po digjen appeared first on Gazeta Si.

↗

Të jetosh pranë detit të zgjatet jeta me disa vite, por nuk është vetëm jodi!

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – QĂ« ajri i detit i bĂ«n mirĂ« shĂ«ndetit, tani Ă«shtĂ« pothuajse njĂ« klishe, njĂ« siguri qĂ« mbĂ«shtetet edhe nga shkenca.

Gjenerata tĂ« tĂ«ra fĂ«mijĂ«sh janĂ« dĂ«rguar nga pediatĂ«r dhe prindĂ«r tĂ« shqetĂ«suar pĂ«r tĂ« luajtur nĂ« bregdet vetĂ«m pĂ«r tĂ« “thithur jodin”, i perceptuar si njĂ« lloj ilaçi pĂ«r çdo sĂ«mundje, qoftĂ« aktuale apo e mundshme.

MegjithatĂ«, tani, studiuesit nĂ« Universitetin e Ohajos nĂ« SHBA, kanĂ« konfirmuar se tĂ« jetosh disa hapa larg njĂ« plazhi, mund tĂ« tĂ« zgjatet jeta, duke garantuar “dy vjet shtesĂ«â€ jetĂ« pĂ«r kĂ«do qĂ« mund tĂ« shikojĂ« nga dritarja e tij dhe tĂ« vĂ«shtrojĂ« njĂ« hapĂ«sirĂ« blu. Dhe jo, nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m jodi.

A e dinte arkitekti tashmĂ« kĂ«tĂ«? – Le Corbusier e kuptoi atĂ« para kujtdo tjetĂ«r. Tani i moshuar, pas njĂ« jete tĂ« mbushur me angazhime dhe kĂ«naqĂ«si, arkitekti i famshĂ«m projektoi dhe ndĂ«rtoi njĂ« kasolle minimaliste prej druri pranĂ« Roquebrune-Cap-Martin, nĂ« RivierĂ«n Franceze, nĂ« vitin 1951.

Atje ai u tĂ«rhoq, vetĂ«m pak hapa larg detit midis pemĂ«ve tĂ« akantusit, agaves dhe eukaliptit, deri nĂ« vitin 1965, kur vdiq gjatĂ« njĂ« prej notimeve tĂ« tij tĂ« shumta nĂ« masĂ«n ujore pĂ«rpara “Cabanon”-it tĂ« tij.

Ndoshta jeta e tij e gjatĂ« u zgjat pikĂ«risht nga ajo zgjedhje pĂ«r tĂ« lĂ«nĂ« gjithçka pas pĂ«r t’u afruar mĂ« shumĂ« me Mesdheun, duke demonstruar nĂ« mĂ«nyrĂ« indirekte atĂ« qĂ« njĂ« studim amerikan i koordinuar nga eksperti i shĂ«ndetit mjedisor, Jianyong Wu i Universitetit ShtetĂ«ror tĂ« Ohajos, tani e konfirmon.

Vlen vetĂ«m pĂ«r detin – “NĂ« pĂ«rgjithĂ«si, banorĂ«t e zonave bregdetare mund tĂ« presin tĂ« jetojnĂ« njĂ« ose dy vjet mĂ« gjatĂ« se jetĂ«gjatĂ«sia standarde amerikane prej 79 vjetĂ«sh”, shpjegoi Wu, duke vĂ«nĂ« nĂ« dukje se efektet e dobishme tĂ« detit nuk pĂ«rsĂ«riten nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« barabartĂ« nĂ«se dikush zgjedh tĂ« jetojĂ« pranĂ« liqeneve ose lumenjve.

NĂ« rastin e dytĂ«, nĂ« fakt, “ata qĂ« jetojnĂ« nĂ« zona urbane pranĂ« lumenjve dhe liqeneve tĂ« brendshĂ«m kanĂ« njĂ« jetĂ«gjatĂ«si prej rreth 78 vjetĂ«sh”.

Ky fakt i habiti vetĂ« studiuesit, por ata as nuk do tĂ« Ă«ndĂ«rronin tĂ« vinin nĂ« dyshim rezultatet e njĂ« studimi tĂ« bazuar nĂ« analizĂ« tĂ« gjerĂ« tĂ« tĂ« dhĂ«nave. Kjo Ă«shtĂ« baza e kĂ«saj hipoteze, falĂ« njĂ« hulumtimi tĂ« publikuar nĂ« revistĂ«n “Environmental Research”.

NjĂ« studim qĂ« pĂ«rfshinte mijĂ«ra njerĂ«z – Studiuesit amerikanĂ« arritĂ«n nĂ« pĂ«rfundimet e tyre pasi mblodhĂ«n dhe analizuan tĂ« dhĂ«na nga 66,000 njerĂ«z, duke lidhur vendbanimin e secilit person dhe moshĂ«n nĂ« momentin e vdekjes, me qĂ«llim deshifrimin e faktorĂ«ve qĂ« mund tĂ« ndikojnĂ« nĂ« kĂ«tĂ« tĂ« fundit.

NdĂ«r arsyet e sugjeruara nga studiuesit pĂ«r tĂ« shpjeguar fenomenin e jetĂ«gjatĂ«sisĂ« detare, janĂ« disa, mjaft tĂ« lehta pĂ«r t’u hamendĂ«suar.

Para së gjithash, fakti që në bregdet, trupi (dhe mendja) nuk kanë pse të përshtaten me tronditjen e kalimit nga nxehtësia e tepërt, në të ftohtë.

Prandaj, njĂ« klimĂ« e butĂ« Ă«shtĂ« perfekte pĂ«r tĂ« dalĂ« jashtĂ«, pĂ«r tĂ« kaluar mĂ« shumĂ« kohĂ« jashtĂ« dhe nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pashmangshme pĂ«r tĂ« mbushur mushkĂ«ritĂ« me atĂ« “ajĂ«r tĂ« mirĂ«â€ tĂ« famshĂ«m, i cili Ă«shtĂ« gjithçka tjetĂ«r pĂ«rveç se njĂ« mit.

TĂ« shĂ«ndetshĂ«m, tĂ« lumtur dhe det – ËshtĂ« e vĂ«rtetĂ« qĂ« deti ka njĂ« efekt tĂ« dobishĂ«m pĂ«r kĂ«do qĂ« vuan nga alergjitĂ« ose problemet e frymĂ«marrjes, si dhe Ă«shtĂ« njĂ« ilaç pĂ«r lĂ«kurĂ«n, flokĂ«t (tĂ« forcuar nga uji i detit, i cili lufton natyrshĂ«m zbokthin dhe flokĂ«t e yndyrshĂ«m) dhe tiroiden.

“AfĂ«rsia me ujin, veçanĂ«risht me detin, shoqĂ«rohet me shumĂ« masa pozitive tĂ« mirĂ«qenies fizike dhe mendore, nga nivelet mĂ« tĂ« larta tĂ« vitaminĂ«s D, deri te marrĂ«dhĂ«niet mĂ« tĂ« mira shoqĂ«rore. ShumĂ« nga tĂ« njĂ«jtat procese shkaktohen nga hapĂ«sirat e gjelbra, me disa pĂ«rfitime shtesĂ«â€, – shpjegoi Dr. Matthew White, profesor nĂ« Universitetin e Exeter-it dhe psikolog nĂ« BlueHealth, njĂ« program kĂ«rkimor qĂ« studion pĂ«rfitimet e jetesĂ«s pranĂ« detit, nĂ« njĂ« artikull nĂ« “The Guardian”.

Në të njëjtin artikull, White citon një tjetër studim të vitit 2013 që zbuloi se mjediset bregdetare janë vendet më të lumtura, me përgjigje afërsisht gjashtë pikë më të larta se ato të mbledhura në mjediset urbane.

Nga ana tjetër, të shkosh në plazh, rrit nivelet e vitaminës D, duke stimuluar gjithashtu prodhimin e endorfinave, përgjegjëse për përmirësimin e humorit dhe mund të parandalojë sëmundjet autoimune.

Uji i detit në vetvete mbetet një burim magnezi, jodi dhe kaliumi, minerale që luftojnë infeksionet dhe ndihmojnë trupin të detoksifikohet dhe të shërohet.

Së fundmi, duhet të mbahet mend, se edhe thjesht shikimi i kësaj hapësire blu, ka një efekt qetësues në trurin e njeriut, i cili qetësohet nga një spektër i tillë ngjyrash.

Ndoshta për këto arsye, gjatë gjithë historisë, deti shpesh ka përfaqësuar një kufi në gjendje për të qetësuar njerëzimin, i perceptuar pothuajse si një barrierë mbrojtëse që duhet sfiduar vetëm në kohë emergjence.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Të jetosh pranë detit të zgjatet jeta me disa vite, por nuk është vetëm jodi! appeared first on Gazeta Si.

↗

Shtohet numri i shtrimeve në spitale/ Covid-19 e virozat gastroenterite, rastet më të shpeshta

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’- NĂ« ShqipĂ«ri po qarkullon intensivisht Covid-19 dhe virozat gastroenterite tĂ« cilat prekin aparatin tretĂ«s.

Sipas të dhënave që raportohen nga spitalet, mësohet se gjatë periudhës së korrikut dhe javës së parë të gushtit, është rritur ndjeshëm numri i pacientëve me simptomat e covid, temperaturë e moderuar deri në 38, dhimbje grykësh dhe trupi.

Mjekja e familjes Suela Dodani, nĂ« njĂ« prononcim pĂ«r “Gazetasi.al”, thotĂ« se moshat aktive janĂ« mĂ« tĂ« prekurit, 18-35-vjeç.

“Ka patur shtim tĂ« rasteve me viroza tĂ« stinĂ«s, tĂ« ngjashme me covid por dhe raste gastroenterite qĂ« nĂ« situata tĂ« rĂ«nduara ne i drejtojmĂ« nĂ« urgjencĂ«n e Infektivit nĂ« QSUT.

TĂ« prekur nga virozat janĂ« pothuajse tĂ« gjitha moshat, ndaj kujdesi duhet shtuar nĂ« kĂ«to ditĂ« tĂ« nxehta kur temperaturat janĂ« tĂ« larta dhe gjendja shĂ«ndetĂ«sore rĂ«ndohet edhe mĂ« shumĂ« nĂ«se ekspozohemi nĂ« diell”, thotĂ« mjekja Dodani.

Të dhënat e raportuara në javën e fundit të korrikut, treguan se rastet pozitive me covid-19 janë rritur, referuar rasteve të paraqitura në shërbimin parësor dhe spitalor.

Bazuar në zbulimet e SARS-CoV-2, tendencat në rritje në zbulime dhe pozitivitet të testit vazhdojnë të vërehen në vende të shumta.

Në përgjithësi, qarkullimi i gripit dhe RSV ka mbetur i ulët pas epidemive të dimrit. Pas një periudhe dimërore me qarkullim të kufizuar të SARS-CoV-2, një rritje e qëndrueshme e treguesve të qarkullimit të SARS-CoV-2 është vërejtur në disa vende.

Megjithatë, pranimet në spital të SARS-CoV-2, pranimet në kujdes intensiv dhe vdekjet në përgjithësi mbeten më të ulëta se gjatë së njëjtës periudhë në vitin 2024.

Individët e moshës 65 vjeç e lart vazhdojnë të jenë në rrezik të shtuar për të zhvilluar rezultate të rënda të COVID-19, duke përfshirë shtrimin në spital, shtrimin në kujdes intensiv dhe vdekjen.

Pas një dimri me qarkullim të ulët të SARS-CoV-2, imuniteti i popullsisë kundër SARS-CoV-2 mund të jetë ulur pjesërisht. Pozitiviteti i testit për SARS-CoV-2 është aktualisht më i lartë se ai për viruset e tjera të frymëmarrjes. Kjo mund të çojë në disa rritje të shtrimeve në spital të COVID-19, veçanërisht tek të rriturit e moshuar dhe njerëzit e prekshëm ndaj rezultateve të rënda, siç përshkruhet në përditësimin epidemiologjik të publikuar së fundmi nga ECDC.

Qendra e Kontrollit të Sëmundjeve në Bashkimin Evropian po monitoron shkallët e sëmundjeve të frymëmarrjes dhe aktivitetin e virusit në të gjithë BE/EEA-në.

ECDC dhe OBSH rekomandojnë për vigjilencë pasi rritjet e treguesve epidemiologjikë, po ndodhin në mjediset me popullata të prekshme ndaj sëmundjeve të rënda dhe ndaj rritjes së sëmundjeve të rënda.

Udhëzimet e ECDC/OBSH rekomandojnë që mbikëqyrja e viruseve të frymëmarrjes të mbahet gjatë gjithë vitit.

Vaksinimi është masa më efektive për mbrojtjen kundër formave më të rënda të sëmundjeve virale të frymëmarrjes.

Ata që janë të kualifikuar për vaksinim, veçanërisht ata me rrezik më të lartë për rezultate të rënda, inkurajohen të vaksinohen në përputhje me rekomandimet kombëtare.

Vendet duhet të sigurohen që të zbatohen praktikat e parandalimit dhe kontrollit të infeksioneve në mjediset e kujdesit shëndetësor.

Mbajtja e maskave në mjedise të tilla si repartet me rrezik të lartë dhe institucionet e kujdesit afatgjatë mund të ndihmojë në mbrojtjen e popullatave me rrezik të lartë për sëmundje.

The post Shtohet numri i shtrimeve në spitale/ Covid-19 e virozat gastroenterite, rastet më të shpeshta appeared first on Gazeta Si.

↗

Disa nga gabimet më të zakonshme që po bëni me hidratimin

✇Gazeta Si
By: Megi Iskurti

Nga Gazeta ‘Si’– Ekziston njĂ« probabilitet i lartĂ« qĂ« tĂ« jeni duke bĂ«rĂ« disa gabime kyçe me hidratimin pa e ditur fare, tĂ« cilat mund t’ju bĂ«jnë tĂ« mos ndiheni mirĂ«.

Sigurisht, hidratimi i duhur është i rëndësishëm në çdo kohë të vitit, pasi marrja e mjaftueshme e lëngjeve është thelbësore për pothuajse çdo proces që ndodh në trupin tuaj, por është veçanërisht e rëndësishme gjatë motit të nxehtë.

NxehtĂ«sia dhe lagĂ«shtia shkaktojnĂ« djersitje tĂ« shtuar, duke rezultuar nĂ« njĂ« shkallĂ« shumĂ« mĂ« tĂ« shpejtĂ« tĂ« humbjes sĂ« ujit. PĂ«r shkak tĂ« kĂ«saj, ju jeni nĂ« rrezik shumĂ« mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« dehidratimit nĂ« mot tĂ« ngrohtĂ« – dhe duhet tĂ« merrni mĂ« shumĂ« lĂ«ngje pĂ«r të kompensuar ndryshimin.

“Mospirja mjaftueshĂ«m e ujit mund tĂ« dĂ«mtojĂ« performancĂ«n fizike dhe mendore, dhe nĂ« raste ekstreme, mund tĂ« çojĂ« nĂ« komplikacione serioze si goditja nga nxehtĂ«sia ose problemet me veshkat”, thotĂ« pĂ«r SELF Jennah Morgan, MD, njĂ« mjeke.

Lexoni më tej për të mësuar rreth gabimeve të zakonshme të hidratimit:

Ju i shihni tetë gota në ditë si një dozë të panegociueshme

Edhe pse tetĂ« gota shpesh cilĂ«sohen si standardi universal pĂ«r hidratim, besimi se Ă«shtĂ« njĂ« lloj numri magjik i pĂ«rshtatshĂ«m pĂ«r tĂ« gjithĂ« â€œĂ«shtĂ« nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« njĂ« mit”, thotĂ« Nelson.

PĂ«rkundrazi, “sasia ideale” Ă«shtĂ« shumĂ« e individualizuar sepse varet nga njĂ« sĂ«rĂ« faktorĂ«sh tĂ« ndryshĂ«m: mosha, pesha, niveli i aktivitetit, shĂ«ndeti i pĂ«rgjithshĂ«m dhe mĂ« shumĂ«, thotĂ« ajo.

“Nuk ka njĂ« sasi tĂ« caktuar qĂ« duhet tĂ« pini çdo ditĂ«.”

Megjithatë, shumica e njerëzve do të përfitonin nga më shumë se tetë gota ujë në ditë , sipas udhëzimeve aktuale.

Prisni derisa tĂ« keni etje pĂ«r tĂ« pirë 

Etja është një ndjesi e keqinterpretuar shpesh. Në vend që të jetë një shenjë për të filluar hidratimin, në fakt është më shumë një zile alarmi që sinjalizon se jeni vonuar, sipas Nelson.

“Deri nĂ« atĂ« pikĂ«, mund tĂ« jeni tashmĂ« pak tĂ« dehidratuar”, thotĂ« Dr. Morgan. NĂ« fakt, ndjesia e etjes zakonisht nuk aktivizohet derisa tĂ« keni humbur mĂ« shumĂ« se 1.5 litra ujĂ« pĂ«rmes proceseve trupore si frymĂ«marrja, urinimi dhe djersitja – prandaj mos prisni deri atĂ«herĂ« pĂ«r tĂ« pirĂ« diçka.

Nuk pini lëngje gjatë stërvitjes

Hidratimi është i rëndësishëm pavarësisht nivelit të aktivitetit tuaj, por bëhet edhe më urgjent kur keni ushtrime fizike.

“ËshtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme tĂ« hidratoheni paraprakisht dhe gjithashtu pas tyre”, thotĂ« Nelson. Mungesa e H2O që nĂ« fillim mund tĂ« ndikojĂ« nĂ« performancĂ«n tuaj atletike nĂ« njĂ« numĂ«r mĂ«nyrash (si rritja e rrezikut tĂ« ngĂ«rçeve, dĂ«mtimi i pĂ«rqendrimit dhe ulja e fleksibilitetit, shpejtĂ«sisĂ« dhe qĂ«ndrueshmĂ«risĂ«), kĂ«shtu qĂ« pirja e mjaftueshme e ujit paraprakisht mund t’ju ndihmojĂ« tĂ« tregoni aftĂ«sitĂ« tuaja mĂ« tĂ« mira.

NdĂ«rkohĂ«, i gjithĂ« ai mundim do t’ju dehidratojĂ« mĂ« shpejt (faleminderit djersĂ«s!), kĂ«shtu që pirja e mjaftueshme e ujit mĂ« pas ndihmon nĂ« rikuperim.

Nuk e mbani shënim konsumin tuaj

 “ShumĂ« njerĂ«z thjesht bĂ«hen tĂ« zĂ«nĂ« dhe nuk e kuptojnĂ« sa pak kanĂ« pirĂ«â€.

Kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse, thotĂ« Nelson, duhet tĂ« jesh “vĂ«rtet i qĂ«llimshĂ«m” nĂ« qasjen tĂ«nde ndaj hidratimit – “duke ditur se ku ndodhesh qĂ« nĂ« fillim dhe nĂ«se duhet tĂ« pĂ«rmirĂ«sohesh”.

Ju i shmangni ushqimet e pasura me ujë

Lajm i fundit: Nuk është e thënë të pish një sasi të madhe për të arritur objektivin tënd të përditshëm të hidratimit. Në disa raste, të ngrënit mund të sjellë përfitime për fitimet e tua, thotë Nelson.

Meqenëse disa ushqime përbëhen pothuajse tërësisht nga H2O ( domethënë, mbi 90%!), konsumimi i ushqimeve me përmbajtje të lartë uji, si frutat dhe perimet, mund të kontribuojë në konsumin tuaj të përgjithshëm të lëngjeve, veçanërisht nëse jeni në prag të hidratimit të mjaftueshëm.

QĂ« tĂ« jemi tĂ« qartĂ«, nuk duhet tĂ« mbĂ«shteteni vetĂ«m te ushqimi pĂ«r tĂ« gjithĂ« sasinĂ« e ujit qĂ« merrni çdo ditĂ«, sipas Levit: Ne “patjetĂ«r duhet tĂ« pimĂ«â€ ende, thotĂ« ajo. Duke hequr kĂ«tĂ« paralajmĂ«rim, opsionet e forta pĂ«rfshijnĂ« portokallin (88% ujĂ«), pjepĂ«rin (90%), luleshtrydhet (92%), shalqirin (92%), kungulleshkat (94%), kastravecat (95%) dhe sallatĂ«n jeshile (96%), pĂ«r tĂ« mos pĂ«rmendur ushqimet e lĂ«ngshme si supat, smoothiet.

Ju mbështeteni shumë te pijet me sheqer


“NdĂ«rsa tĂ« gjitha llojet e pijeve na furnizojnĂ« me lĂ«ngje, duhet tĂ« jemi tĂ« vetĂ«dijshĂ«m se nĂ« cilat lloje pijesh mbĂ«shtetemi pĂ«r tĂ« qĂ«ndruar tĂ« hidratuar”, thotĂ« Levi. Jo tĂ« gjitha janĂ« krijuar njĂ«soj: Llojet e sheqerosura – mendoni pĂ«r pijet e gazuara, kafetĂ« e bĂ«ra me shurupe tĂ« Ă«mbla dhe shumĂ« lĂ«ngje frutash, sipas Levit – “mund tĂ« kenĂ« shije freskuese, por nuk hidratojnĂ« aq me efikasitet sa uji”, thotĂ«.

Ato madje mund të kenë një efekt dehidratues, pasi molekulat e sheqerit nxjerrin ujin nga trupi juaj në gjak.

Nuk e rregulloni kurrë marrjen e lëngjeve

Nevojat tuaja pĂ«r hidratim nuk janĂ« fikse; ato mund tĂ« luhaten nĂ« varĂ«si tĂ« situatĂ«s suaj. Siç e pĂ«rmendĂ«m mĂ« parĂ«, ” keni nevojĂ« pĂ«r mĂ« shumĂ« lĂ«ngje kur jeni aktiv ose kur Ă«shtĂ« vapĂ« jashtĂ«â€, thotĂ« Dr. Morgan, por faktorĂ« tĂ« tjerĂ« rreziku gjithashtu mund tĂ« rrisin nevojat tuaja pĂ«r hidratim, si sĂ«mundja. NĂ« rast të etheve , tĂ« vjellave ose diarresë , “do tĂ« humbasim shumĂ« nga ato lĂ«ngje, kĂ«shtu qĂ« atĂ«herĂ« duhet t’i rimbushim ato”, thotĂ« Nelson.

Faktorë të tjerë të mundshëm rreziku për dehidratim përfshijnë alkoolin dhe disa ilaçe, si laksativët, diuretikët dhe ilaçet orale për diabetin e tipit 2 .

Dhe së fundmi, ju supozoni se më shumë është gjithmonë më mirë

ËshtĂ« njĂ« rast klasik i teprimit me njĂ« gjĂ« tĂ« mirĂ«: “Pirja e mjaftueshme e ujit Ă«shtĂ« thelbĂ«sore pĂ«r nivele tĂ« qĂ«ndrueshme energjie dhe tretje tĂ« shĂ«ndetshme ”, por nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, Ă«shtĂ« e mundur ta teproni me tĂ« – dhe madje deri nĂ« pikĂ«n e rrezikimit tĂ« shĂ«ndetit tuaj, thotĂ« Levi.

 “Hiponatremia mund tĂ« shkaktojë tĂ« pĂ«rziera , tĂ« vjella, dobĂ«si dhe, nĂ« raste ekstreme, kriza ose koma”, thotĂ« Levi.

Cilat janĂ« shenjat qĂ« tregojnĂ« se keni qenĂ« paksa tĂ« zellshĂ«m nĂ« misionin tuaj tĂ« hidratimit? Urina e kthjellĂ«t, pĂ«r shembull. Ashtu siç mund tĂ« vlerĂ«soni nĂ«se jeni tĂ« dehidratuar nga ngjyra e urinĂ«s suaj – mos harroni, e verdha e errĂ«t tregon se duhet tĂ« pini mĂ« shumĂ« – kĂ«shtu mund t’ju tregojĂ« edhe nĂ«se jeni të hidratuar.

The post Disa nga gabimet më të zakonshme që po bëni me hidratimin appeared first on Gazeta Si.

↗

Shifra marramendĂ«se qĂ« Trump ka fituar qĂ« kur Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« president, e llogaritur nga ‘New Yorker’

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – Sa Ă«shtĂ« pasuria neto e Trump? Askush nuk e di: vlerĂ«simet nga revista “Forbes” dhe “New York Times” kur ai mori detyrĂ«n variojnĂ« nga 5 deri nĂ« 10 miliardĂ« dollarĂ«.

Sa pagoi ai nĂ« taksa? Edhe kjo Ă«shtĂ« e mbuluar me mister, duke pasur parasysh se sipĂ«rmarrĂ«si, i cili hyri nĂ« politikĂ« pĂ«r tĂ« sjellĂ« transparencĂ« dhe pĂ«r tĂ« “tharĂ« kĂ«netĂ«n”, gjithmonĂ« ka refuzuar tĂ« publikojĂ« deklaratat e tij tatimore, siç kanĂ« bĂ«rĂ« tĂ« gjithĂ« paraardhĂ«sit e tij.

Kjo ka të ngjarë të fshehë faktin se ai pagoi shumë pak taksa, duke pasur parasysh deklaratat e tij të përsëritura të falimentimit dhe tendencën e Organizatës Trump për të nënvlerësuar pasurinë e tij neto dhe për të amplifikuar humbjet në dokumentet e paraqitura në IRS (ndërsa, siç doli në gjyqe, kur ai mori hua nga bankat, ndoqi qasjen e kundërt, duke minimizuar humbjet dhe duke ekzagjeruar pasurinë e tij neto).

Mund tĂ« duket si njĂ« ushtrim akrobatik, pra, qĂ« revista “New Yorker” tĂ« ketĂ« tentuar tĂ« llogarisĂ« se sa po pĂ«rvetĂ«sojnĂ« Donaldi dhe familja e tij duke shfrytĂ«zuar pushtetin e madh tĂ« presidentit tĂ« SHBA-ve pĂ«r qĂ«llime pasurimi privat.

Duke kombinuar fitimet nga kriptovalutat, ato nga marrëveshjet financiare dhe të pasurive të paluajtshme të pranuara bujarisht nga sundimtarët e Shteteve të Gjirit, dhurata të tilla si avioni jumbo i dhënë Trumpit nga Emiri i Katarit, fitimet nga artikujt e tregtimit me logon MAGA, kompensimet e marra nga kompanitë (nga Meta te Amazon, Disney dhe Paramount) që kishin frikë nga hakmarrja nga presidenti dhe të tjera, revista vlerëson se Trump do të korrë fitime prej 3.4 miliardë dollarësh nga ky mandat i dytë presidencial.

Shifër e ekzagjeruar? E nënvlerësuar? Nuk është kjo çështja: këto janë ende fitime të mëdha. Asnjë president tjetër në historinë amerikane nuk ka futur në xhep as edhe një qindarkë nga një shumë e tillë.

Rasti i Trump është i jashtëzakonshëm, jo vetëm për madhësinë dhe veçantinë e tij, por edhe për paturpësinë e protagonistëve të tij: e gjitha kjo bëhet hapur, me djemtë e Trump, Donald Jr. dhe Eric, që mburren me këto pasurime.

Dikur, veçanĂ«risht me “zbritjen nĂ« politikĂ«â€ tĂ« Silvio Berlusconi-t, thuhej se me njĂ« miliarder nĂ« qeveri, tĂ« paktĂ«n nuk do tĂ« kishte nevojĂ« tĂ« shqetĂ«sohej pĂ«r politikanĂ«t qĂ« kĂ«rkonin tĂ« pasuroheshin pĂ«rmes administratĂ«s publike, duke pasur parasysh se ata janĂ« tashmĂ« tepĂ«r tĂ« pasur.

Trump, jo vetëm që e ka përmbysur këtë supozim, por madje ka shkuar aq larg sa të argumentojë se posti i tij politik i jep të drejtën të angazhohet edhe në veprime më të paskrupullta për të pasuruar veten dhe familjarët e tij: ligjet, rregulloret dhe rregullat e konfliktit të interesit zbatohen për figurat publike që i nënshtrohen atij, por jo për presidentin, i cili është përgjegjës vetëm dhe ekskluzivisht para votuesve për sjelljen e tij.

Kambanat e alarmit duhet të kishin rënë këtu kur Gjykata Supreme, një vit më parë, i mbajti presidentët përgjegjës për të gjitha veprimet e kryera në ushtrimin e detyrave të tyre.

MegjithatĂ«, atĂ«herĂ«, ne ishim tĂ« shqetĂ«suar pĂ«r veprat penale tĂ« mundshme tĂ« njĂ« presidenti – abuzim me pushtetin, sulme ndaj sistemit zgjedhor ose ndryshe – jo pĂ«r njĂ« “monetizim” tĂ« mundshĂ«m tĂ« pushtetit tĂ« ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ«.

Duket e paimagjinueshme, madje edhe për një figurë të paskrupullt si Trump, i cili tashmë në mandatin e tij të parë kishte lehtësuar marrëveshjet e pasurive të paluajtshme për organizatën e tij, nga e cila ishte ndarë vetëm përkohësisht, duke ia dorëzuar menaxhimin fëmijëve të tij, për ta transformuar presidencën në një makinë fitimi parash.

Fitimet nga ato marrĂ«veshje pasurish tĂ« paluajtshme – nĂ« dhjetĂ«ra miliona dollarĂ« – janĂ« tĂ« zbehta nĂ« krahasim me atĂ« qĂ« po shohim tani.

Por, pas njĂ« shqyrtimi mĂ« tĂ« afĂ«rt, aty filloi gjithçka: mĂ« 17 janar 2017, tre ditĂ« para se tĂ« merrte detyrĂ«n, kur gazetarĂ«t e pyetĂ«n se sa taksa kishte paguar dhe si do t’i neutralizonte konfliktet e tij ekonomike tĂ« interesit, Trump u pĂ«rgjigj se njĂ« president Ă«shtĂ« nĂ« njĂ« nivel tjetĂ«r, nuk i nĂ«nshtrohet konventave tĂ« tilla.

Ai mĂ« pas shpjegoi se rreth asaj kohe, emisarĂ«t nga Dubai i kishin ofruar njĂ« marrĂ«veshje shumĂ« fitimprurĂ«se prej 2 miliardĂ« dollarĂ«sh, pĂ«r tĂ« fituar favorin e tij: “UnĂ« refuzova. Nuk dua tĂ« pĂ«rfitoj nga situata tĂ« ngjashme, por mund ta kisha pranuar; do tĂ« kishte qenĂ« legjitime”.

Në mandatin e tij të dytë, këto skrupuj u zbehën. Djali i tij më i madh, Donald Jr., e shpjegoi këtë me një ndjeshmëri të jashtëzakonshme etike: gjatë mandatit të tij të parë presidencial, tha ai, ne shmangëm disa marrëveshje, por gjithsesi u sulmuam.

KĂ«tĂ« herĂ«, duke parĂ« se do tĂ« kishim pĂ«rfunduar nĂ« shĂ«njestĂ«r gjithsesi, vendosĂ«m tĂ« ecnim pĂ«rpara. KĂ«shtu qĂ« ai dhe Eriku vizituan Emiratet e Gjirit dhe konferencat e kriptoinvestitorĂ«ve, duke shpjeguar se marrĂ«veshjet e reja fantastike nĂ« monedha digjitale pak a shumĂ« tĂ« pakapshme mund tĂ« mbĂ«shteteshin nĂ« mbĂ«shtetjen e babait tĂ« tyre, i cili gjithashtu do t’i rregullonte dhe autorizonte ato.

Sa e ndryshme do të ishte bota e re, filloi të bëhej e qartë tre ditë para inaugurimit të Trump në Shtëpinë e Bardhë: të premten, më 17 janar 2025, Balli i Kriptovalutave, festimi i investitorëve të mëdhenj të kriptomonedhave, përfshirë figurat e mëdha të Silicon Valley, ishte duke u zhvilluar në një vilë luksoze në Uashington.

NĂ« orĂ«n 9 tĂ« mbrĂ«mjes, ndĂ«rsa bĂ«heshin dolli, euforia u shua nga njĂ« lajm i raportuar nga Bloomberg: presidenti i ri sapo kishte njoftuar lançimin e kriptomonedhĂ«s sĂ« tij, $TRUMP, tĂ« cilĂ«n do ta pĂ«rdorĂ« pĂ«r tĂ« fituar qindra miliona brenda pak muajsh midis tarifave tĂ« emetimit dhe transaksionit. “Ai po shkatĂ«rron gjithçka”, thanĂ« shumĂ«, ndĂ«rsa pinin shampanjĂ«n.

Burimi: “Corriere della Sera”; PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Shifra marramendĂ«se qĂ« Trump ka fituar qĂ« kur Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« president, e llogaritur nga ‘New Yorker’ appeared first on Gazeta Si.

↗

Rituali i frikshëm i dervishëve Rufai që i mbijetoi edhe diktaturës

✇Gazeta Si
By: Liridon Mulaj

Nga Michel Setboun- “Allah, Allah, Allah
”kĂ«nga e adhuruesve pĂ«rshkon dhomĂ«n ndĂ«rsa ata lĂ«vizin para e mbrapa nĂ« njĂ« ritĂ«m. NjĂ« pjesĂ« janĂ« gjysĂ«m tĂ« zhveshur, me kapica tĂ« bardha, ndĂ«rsa tĂ« tjerĂ«t ndodhen nĂ« trance, teksa ngulin shkopinj tĂ« shkurtĂ«r nĂ« faqe, gjuhĂ«, veshĂ« dhe bark. Era e djersĂ«s mbulon qafĂ«n e tyre, por asnjĂ« pikĂ« gjaku nuk rrjedh. ZĂ«ri i vetĂ«m qĂ« dĂ«gjohet Ă«shtĂ« emri i shenjtĂ« i Allahut.

Ky ritual zhvillohet në një teqe të vjetër, e cila gjatë viteve të komunizmit ishte shndërruar në magazinë . Dhoma e vogël është e mbushur me njerëz, të cilët rrethojnë adhuruesit për të parë atë ritual i cilir ngjante se kishte humbur përjetësisht në të kaluarën.

Dervishët vazhdojnë këngën e tyre, ndërsa shkopinjtë, të ngrohur deri në të bardhë, lëvizen mbi trupat e tyre. Ata nuk duket se vuajnë; janë në adhurim përpara Perëndisë së tyre, për Muhamedin dhe profetin Ali. Këta janë Rufai, një nga dhjetëra sekte shiite që ekzistonin në Shqipëri para Revolucionit Kulturor.

“Allah, Allah, Allah
” thirrja e lirisĂ« tingĂ«llon nĂ«pĂ«r dhomĂ«. Dhurimi dhe vuajtja qĂ« ata vetes ia shkaktojnĂ« sot janĂ« simbol i njĂ« rilindjeje tĂ« besimit, njĂ« mĂ«nyrĂ« pĂ«r t’u ndarĂ« me 26 vite diktature ku praktika e fesĂ« ishte e ndaluar dhe dĂ«nohej me vdekje.

Në vitin 1969, pas një Revolucioni Kulturor të shpejtë dhe të dhunshëm, diktatori Enver Hoxha e shpalli Zotin të paligjshëm. Priftërinj katolikë, ortodoksë dhe mollahë u internuan në kampet e përqendrimit dhe u ekzekutuan. Kishat dhe xhamitë u shkatërruan ose u kthyen në magazina  e palestra. Zoti dukej i braktisur, dhe drita e diktaturës ishte e vetmja që shoqëronte popullin për dekada me radhë.

Ekzistenca e këtij sekti veçohet për veprimet e frikshme që kryejnë mbështetësit e tij si shpimet me shtiza në fytyrë apo në trup, kërcimet mbi xhama etj. Ky sekt daton shumë herët në vendin tonë.

Sot, rituali i dervishëve Rufai dëshmon një kthim të fuqishëm të besimit dhe një rilindje të traditës shpirtërore që rezistoi edhe gjatë periudhave më të errëta të historisë shqiptare.

Shenim: Michel Setboun ështĂ« fotograf francez, i cili ka punuar pĂ«r revista tĂ« njohura ndĂ«rkombĂ«tare, si : “Geo”, “Figaro Magazine”, “New York Times”, “Life”, “Paris Match”, “Stern”.  Filloi tĂ« punojĂ« si fotograf nĂ« vitin 1978 duke mbuluar konflikte ndĂ«rkombĂ«tare pĂ«r agjencinĂ« SIPA, si Revolucionin nĂ« Iran, LuftĂ«n pĂ«r PavarĂ«si nĂ« Angola, Afganistan, LuftĂ«n Iran-Irak dhe me vone luftĂ«n civile nĂ« Liban. Ndersa nĂ« periudhĂ«n kohore 1985-1991, ai mbulon reportazhet per KorenĂ« e Jugut, ShqipĂ«rine, MongolinĂ« dhe Rion pĂ«r agjencinĂ« RAPHO. QĂ« nga viti 1991 punon si fotograf i pavarur. Ka udhĂ«tuar nĂ« mĂ« shumĂ« se 130 vende. Ka marĂ« çmimin e parĂ« nĂ« World Press pĂ«r reportazhin e tij pĂ«r dy milionĂ« refugjatĂ«t e dĂ«buar nĂ« Nigeri. Setboun Ă«shtĂ« gjithashtu autor i librave tĂ« shumtĂ«.

The post Rituali i frikshëm i dervishëve Rufai që i mbijetoi edhe diktaturës appeared first on Gazeta Si.

↗

I shoqi në burg, ish-Zonja e Parë e Koresë së Jugut arrestohet për disa akuza

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – Ish-zonja e parĂ« e KoresĂ« sĂ« Jugut, Kim Keon-hee, u arrestua pasi u akuzua zyrtarisht tĂ« enjten e kaluar, ndĂ«r tĂ« tjera, pĂ«r korrupsion, manipulim tĂ« tregut dhe ndĂ«rhyrje nĂ« zgjedhje.

Prokurorët kishin kërkuar që ajo të mbahej në paraburgim. Një gjykatë e miratoi kërkesën të martën dhe lëshoi një urdhër arresti. Kim kishte qenë tashmë në paraburgim për disa orë, duke pritur vendimin e gjyqtarëve.

Kim është gruaja e ish-presidentit Yoon Suk-yeol, i cili është gjithashtu në burg dhe në gjyq për kryengritje, tradhti të lartë dhe abuzim me pushtetin pas përpjekjes për të vendosur ligj ushtarak në dhjetor 2024.

Kjo është hera e parë në historinë e Koresë së Jugut që një ish-president dhe zonja e parë janë arrestuar në të njëjtën kohë.

Akuzat që çuan në paraburgimin e Kim janë të ndara nga ato të Yoon, megjithëse hetime të tjera janë duke u zhvilluar për rolin e saj të mundshëm në përpjekjen për grusht shteti të burrit të saj.

Kim Ă«shtĂ« akuzuar pĂ«r 16 akuza, qĂ« mbulojnĂ« njĂ« sĂ«rĂ« çështjesh. NdĂ«r tĂ« tjera, ajo akuzohet pĂ«r pjesĂ«marrje nĂ« njĂ« skemĂ« tĂ« paligjshme pĂ«r tĂ« rritur vlerĂ«n e aksioneve tĂ« importuesit tĂ« makinave “Deutsch Motors” midis viteve 2010 dhe 2012; ndĂ«rhyrje nĂ« emĂ«rimin e kandidatĂ«ve pĂ«r zgjedhjet e pjesshme parlamentare tĂ« vitit 2022 dhe zgjedhjet e pĂ«rgjithshme tĂ« vitit 2024; dhe pranimin e dhuratave tĂ« shtrenjta nga Kisha e Unifikimit (njĂ« grup fetar qĂ« konsiderohet gjerĂ«sisht si kult) nĂ« kĂ«mbim tĂ« mbĂ«shtetjes sĂ« aktiviteteve tĂ« grupit nga bashkĂ«shorti i saj, Yoon Suk-yeol.

The post I shoqi në burg, ish-Zonja e Parë e Koresë së Jugut arrestohet për disa akuza appeared first on Gazeta Si.

↗

Ilir Meta mbetet në burg, GJKKO rrëzon kërkesën për liri të ish-presidentit

✇Gazeta Si
By: erion.abule

Gazeta Si – Gjykata e Posaçme kundĂ«r Korrupsionit dhe Krimit tĂ« Organizuar (GJKKO) ka vendosur tĂ« mos e ndryshojĂ« masĂ«n e sigurisĂ« ndaj ish-presidentit Ilir Meta, duke e lĂ«nĂ« nĂ« “arrest me burg“.

Seanca nisi nĂ« orĂ«n 10:00 dhe zgjati pĂ«r mĂ« shumĂ« se njĂ« orĂ« dhe kĂ«rkesa e MetĂ«s pĂ«r ndryshim tĂ« masĂ«s sĂ« sigurisĂ«, u shqyrtua nga gjyqtari Erjon Çela.

MĂ«sohet se pĂ«r tĂ« shyqrtuar kĂ«tĂ« kĂ«rkesĂ«, gjyqtari Çela Ă«shtĂ« kthyer nga pushimet, pasi mĂ« herĂ«t gjyqtari Erjon Bani shpalli moskompetencĂ«n.

Ishte Kujtim Cakrani, avokati i MetĂ«s, ai i cili kĂ«rkoi qĂ« çështja e masĂ«s sĂ« sigurisĂ« tĂ« shqyrtohej nga gjyqtari qĂ« e ka ndjekur dosjen qĂ« prej fillimit, pra Erjon Çela.

Meta kërkon lirimin nga qelia ku qëndron që prej 21 tetorit të vitit 2024 me argumentin se tashmë hetimet janë përfunduar, është marrë i pandehur dhe nuk ka mundësi të ndërhyjë për prishjen e provave.

Po kĂ«shtu, nĂ« kĂ«rkesĂ«n e tij pĂ«r lehtĂ«sim tĂ« masĂ«s sĂ« MetĂ«s, avokati propozoi qĂ« ish-presidentit t’i bllokohet pasaporta nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« mos ketĂ« mundĂ«si tĂ« dalĂ« nga ShqipĂ«ria.

Kreu i PartisĂ« sĂ« LirisĂ« Ă«shtĂ« marrĂ« i pandehur pĂ«r “korrupsion”, “pastrim parash” dhe “fshehje pasurie”, pĂ«r çështjet qĂ« kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« me dosjen e lobimit tĂ« LSI nĂ« SHBA dhe aferĂ«n CEZ-DIA.

SĂ« bashku me tĂ« janĂ« marrĂ« tĂ« pandehur edhe ish-bashkĂ«shortja Monika Kryemadhi, nĂ«na e saj Fatime Kryemadhi dhe bashkĂ«punĂ«torĂ«t e tyre Pirro Xhixho e Ema Çoku.

The post Ilir Meta mbetet në burg, GJKKO rrëzon kërkesën për liri të ish-presidentit appeared first on Gazeta Si.

❌