Ministria e DrejtĂ«sisĂ« prezantoi sot mĂ« 25 korrik draftin e ri tĂ« Kodit Penal. Ai do tâi nĂ«nshtrohet njĂ« procesi tĂ« gjerĂ« tĂ« konsultimit publik.
Por çfarë parashikon drafti i ri?
Kodi i ri Penal ka disa risi, që nga dispozitat e posaçme për riparimin e dëmit të shkaktuar viktimës, ridimensionimi tërësor i dënimit penal, duke vendosur kritere objektive për caktimin e dënimit nga gjykata duke shmangur arbitraritetin dhe zbatimin preferencial të ligjit penal, masat edukative për të miturit e deri tek ato të martesës apo veprat penale kundër kafshëve.
LIRIMI ME KUSHT I TĂ DĂNUARVE ME BURG PĂRJETĂ
Sipas draftit, parashikohet mundësia që një i dënuar me burgim të përjetshëm të lirohet me kusht, por kjo mund të ndodhë vetëm në rrethana shumë të veçanta dhe pas një kohe të gjatë në burg.
Kushtet kryesore pĂ«r lirimin me kusht janĂ«: Duhet tĂ« ketĂ« vuajtur tĂ« paktĂ«n 35 vjet burg; duhet tĂ« ketĂ« marrĂ« pjesĂ« nĂ« programe trajtimi dhe tĂ« ketĂ« treguar pendesĂ« tĂ« sinqertĂ« e gatishmĂ«ri pĂ«r tâu integruar nĂ« shoqĂ«ri; duhet tĂ« ketĂ« shkĂ«putur lidhjet me krimin, tĂ« ketĂ« kĂ«rkuar tĂ« riparojĂ« dĂ«met dhe tĂ« ketĂ« mbajtur njĂ« qĂ«ndrim tĂ« ndjeshĂ«m ndaj viktimave.
Sa i përket procedurës, duhet të jetë vetë i dënuari që të paraqesë kërkesë dhe ajo shqyrtohet nga gjykata e vendit ku ai ndodhet në burg. Më pas vendimi merret nga një trupë prej tre gjyqtarësh. Pas lirimit, i dënuari duhet të qëndrojë nën mbikëqyrjen e shërbimit të provës për pesë vjet dhe të respektojë detyrimet e përcaktuara.
Nëse i shkel ato pa arsye të justifikueshme gjykata mund ta revokojë lirimin dhe ai të kthehet në burg për të vuajtur dënimin e përjetshëm.
KRIMET KIBERNETIKE
Në draftin e ri janë parashikuar edhe veprat penale që kanë të bëjnë me krimet kibernetike.
Për shembull ndërhyrja në të dhënat elektronike mund të dënohet me burgim nga gjashtë deri në tre vjet burg. Një nen i posaçëm është parashikuar edhe për ngacmimin kibernetik.
âNjĂ« person, i cili pa tĂ« drejtĂ« fillon çdo komunikim elektronik, me qĂ«llim pĂ«r tĂ« detyruar, frikĂ«suar, ngacmuar ose shkaktuar shqetĂ«sime tĂ« konsiderueshme emocionale te njĂ« person tjetĂ«r, duke pĂ«rdorur njĂ« sistem kompjuterik, kryen keqpĂ«rdorim tĂ« tĂ« dhĂ«nave personale, bĂ«n qĂ« persona tĂ« tjerĂ« tâiu kontaktojnĂ«, kĂ«rcĂ«non me dĂ«mtim tĂ« jetĂ«s, integritetit fizik, shĂ«ndetit ose lirisĂ« sĂ« tij, tĂ« njĂ« tĂ« afĂ«rmi tĂ« tij ose tĂ« njĂ« personi tjetĂ«r tĂ« afĂ«rt, shpĂ«rndan njĂ« imazh tĂ« kĂ«tij personi, njĂ« prej tĂ« afĂ«rmve tĂ« tyre ose njĂ« personi tjetĂ«r tĂ« afĂ«rt me ta ose, e bĂ«n atĂ« tĂ« aksesueshme pĂ«r publikun, shpĂ«rndan materiale me pĂ«rmbajtje qĂ« e bĂ«n personin tĂ« neveritshĂ«m ose degradues nĂ« opinionin publik, nĂ«n pretendimin e autorĂ«sisĂ« sĂ« personit ose, tĂ« bĂ«het i aksesueshĂ«m pĂ«r publikun, ose kryen sjellje tĂ« tjera tĂ« rĂ«nda, tĂ« pĂ«rsĂ«ritur dhe armiqĂ«sore, dĂ«nohet me burgim nga njĂ« deri nĂ« katĂ«r vjetâ, thuhet nĂ« pikĂ«n e parĂ« tĂ« nenit.
NdĂ«rkohĂ« me burgim deri nĂ« katĂ«r vite mund tĂ« dĂ«nohet âPĂ«rdorimi, pa pĂ«lqimin e tij, tĂ« imazhit tĂ« njĂ« personi ose tĂ« njĂ« tĂ« dhĂ«ne tjetĂ«r tĂ« indentifikueshme, pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« reklama ose pĂ«r tĂ« hapur profile false nĂ« rrjetet sociale, faqet e kontaktit ose cdo mjet pĂ«rhapje publike, i kryer me qĂ«llim pĂ«rfitimi pĂ«r vete osĂ« tĂ« tjerĂ«, ose pĂ«r tĂ« dĂ«mtuar personinâ.
SURROGACIA
NĂ« draftin e kodit penal njihet edhe surrogacia e njohur nga ligji shqiptar si âPorosia pĂ«r tĂ« lindur fĂ«mijĂ«â.
Ajo dënon ndërmjetësimin për qëllim fitimi, jashtë kushteve të ligjshme dhe në mënyrë të përsëritur, me gjobë ose deri në 3 vjet burg. Nëse e kryen një punonjës shëndetësor, dënimi rritet me deri një të tretën.
VEPRAT PENALE KUNDĂR MARTESĂS
Lidhja e dy ose më shumë martesash në të njëjtën kohë dënohet me gjobë ose me burgim deri në tre vjet. Nëse bigamia vazhdon pas dënimit të parë, dënohet me burgim nga gjashtë muaj deri në katër vjet.
Bashkëjetesa e një personi të rritur me një të mitur 14-16 vjeç për qëllime martesore dënohet me 4-8 vjet burg. Bashkëjetesa me të mitur 16-18 vjeç dënohet me 2-5 vjet burg.
Prindi, kujdestari ose personi që ushtron autoritet prindëror dhe nxit bashkëjetesën me të miturin 14-18 vjeç dënohet me 5-10 vjet burg. Nëse bashkëjetesa kryhet me person nën 14 vjeç, dënimi është 8-16 vjet burg.
Në rast të përfitimit pasuror nga kjo vepër penale, dënimet në secilin rast shtohen deri në gjysmën e dënimit fillestar.
MANJA I BĂN THIRRJE OPOZITĂS TĂ ULET NĂ TRYEZĂ
Ministri Ulsi Manja theksoi gjatë prezantimit se ky draft nuk është produkt i qeverisë apo i Ministrisë, por i një grupi të pavarur ekspertësh të njohur të fushës, i ngritur në shkurt të vitit 2023 nën drejtimin e Shkollës së Magjistraturës.
âKy nuk Ă«shtĂ« njĂ« produkt i qeverisĂ« apo i MinistrisĂ« sĂ« DrejtĂ«sisĂ«. Ne kemi pasur dhe do tĂ« kemi deri nĂ« fund vetĂ«m njĂ« rol organizues dhe mbĂ«shtetĂ«s. AutorĂ«sia dhe pĂ«rmbajtja teknike i pĂ«rkasin plotĂ«sisht grupit tĂ« punĂ«sâ, tha Manja.
Ai sqaroi se ky draft i ri është i hapur për diskutim dhe se nuk do të jetë përfundimtar pa kaluar më parë nëpër filtrin e konsultimeve. Ministri bëri një ftesë të drejtpërdrejtë për përfshirje në këtë proces.
âDua tĂ« ftoj profesionistĂ«t e ligjit, gjyqtarĂ«, prokurorĂ«, avokatĂ«, institucionet e drejtĂ«sisĂ«, Avokatin e Popullit dhe njĂ« ftesĂ« tĂ« veçantĂ« pĂ«r opozitĂ«n parlamentare, opozitĂ«n e vendit tim, qĂ« tĂ« kontribuojnĂ« me ekspertizĂ« dhe pjesĂ«marrje aktive nĂ« tryezat e konsultimit.â
The post Publikohet dokumenti i plotë, çfarë parashikon drafti i Kodit të ri Penal first appeared on JavaNews.al.