❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Deti pĂ«rpiu krenarinĂ« italiane, “Andrea Doria” fundoset nĂ« ujĂ«rat amerikane

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

nga Leonard Veizi

NĂ« historinĂ« e tragjedive detare, ka raste kur deti nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« hapĂ«sirĂ« e pafund ujore, por njĂ« arenĂ« ku pĂ«rmbyset vetĂ« krenaria njerĂ«zore. NjĂ« mĂ«ngjes vere, pĂ«rballĂ« brigjeve tĂ« AmerikĂ«s, deti u bĂ« gjykatĂ«s i heshtur dhe i pamĂ«shirshĂ«m pĂ«r njĂ« nga simbolet mĂ« madhĂ«shtore tĂ« pasluftĂ«s evropiane. Si njĂ« statujĂ« e brishtĂ« e lavdisĂ« moderne, “Andrea Doria” u zhyt nĂ« thellĂ«si, duke lĂ«nĂ« pas jo vetĂ«m 51 jetĂ« tĂ« humbura, por edhe njĂ« plagĂ« tĂ« hapur nĂ« kujtesĂ«n detare tĂ« shekullit XX



MĂ« 25 korrik 1956, rreth 45 milje nĂ« jug tĂ« ishullit Nantucket, nĂ« brigjet verilindore tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara, ndodhi njĂ« nga aksidentet mĂ« tĂ« mĂ«dha detare tĂ« epokĂ«s moderne. Linja italiane e oqeanit – SS Andrea Doria – njĂ« anije elegante dhe e famshme pĂ«r luksin e saj, u pĂ«rplas nĂ« njĂ« mjegull tĂ« dendur me anijen suedeze MS Stockholm. PĂ«rplasja fatale çoi nĂ« fundosjen e anijes italiane tĂ« nesĂ«rmen, duke shkaktuar vdekjen e 51 vetave nĂ« bord.

Krenaria e Italisë

“Andrea Doria” ishte krenaria e flotĂ«s detare italiane pas LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore – njĂ« ambasadore lundruese e shpresĂ«s dhe teknologjisĂ« europiane. Me gjatĂ«si rreth 212 metra, ajo mund tĂ« strehonte 1,240 pasagjerĂ« dhe mbi 500 anĂ«tarĂ« ekuipazhi. Anija njihej pĂ«r komoditetin e saj tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m – me tre pishina, salla luksoze dhe vepra arti – si dhe pĂ«r sistemet moderne tĂ« sigurisĂ«, pĂ«rfshirĂ« 11 ndarje tĂ« papĂ«rshkueshme nga uji dhe njĂ« radar tĂ« teknologjisĂ« sĂ« fundit, i cili nĂ« atĂ« kohĂ« ishte risi.

Lundrimi i fundit

MĂ« 17 korrik 1956, Andrea Doria u nis nga porti i XhenovĂ«s pĂ«r njĂ« udhĂ«tim nĂ«ntĂ«ditor drejt Nju Jorkut, me gjithsej 1,706 persona nĂ« bord. Gjithçka dukej si njĂ« tjetĂ«r udhĂ«tim luksoz pĂ«rtej Atlantikut – derisa, nĂ« orĂ«t e vona tĂ« mbrĂ«mjes sĂ« 25 korrikut, nĂ« njĂ« zonĂ« tĂ« mbuluar nga mjegulla e dendur, ndodhi pĂ«rplasja me MS Stockholm, qĂ« vinte nga drejtimi i kundĂ«rt. Anija suedeze e goditi Andrea Doria-n nĂ« anĂ«n e djathtĂ«, duke hapur njĂ« çarje tĂ« gjerĂ« nĂ« trupin e saj çelikor. Brenda pak minutash, anija filloi tĂ« anonte rrezikshĂ«m.

Por ajo që mbetet e jashtëzakonshme është mënyra si u shmang një katastrofë edhe më e madhe: falë një operacioni të përbashkët shpëtimi të marinës amerikane dhe anijeve të tjera që ndodheshin pranë, mbi 1,600 persona u shpëtuan gjatë orëve të para të mëngjesit, duke bërë që kjo natë të përjetohej si një dramë e tmerrshme, por edhe si një dëshmi e solidaritetit njerëzor në kushte ekstreme.

Everesti nënujor

MĂ«ngjesin e 26 korrikut, SS Andrea Doria u fundos pĂ«rfundimisht nĂ« ujĂ«rat e Atlantikut. E shtrirĂ« nĂ« njĂ« thellĂ«si prej rreth 76 metrash, Andrea Doria u bĂ« njĂ« vend i njohur pĂ«r zhytje pavarĂ«sisht rreziqeve tĂ« ndryshme, veçanĂ«risht rrjetave dhe fijeve tĂ« peshkimit, rrymave tĂ« forta dhe peshkaqenĂ«ve. ËshtĂ« quajtur “Mali Everest i Anijeve tĂ« Mbytura”. Deri nĂ« fillim tĂ« shekullit tĂ« 21-tĂ«, mĂ« shumĂ« se 15 zhytĂ«s kishin vdekur duke eksploruar “Andrea Doria”.

Dokumentarët

Historiku dramatik i fundosjes sĂ« anijes luksoze italiane SS Andrea Doria Ă«shtĂ« trajtuar nĂ« disa dokumentarĂ« tĂ« njohur ndĂ«r vite. NdĂ«r mĂ« tĂ« spikaturit janĂ« “Last Voyage of the Andrea Doria” i vitit 1996, qĂ« pĂ«rmbledh udhĂ«timin e fundit tĂ« anijes me materiale arkivore dhe intervista. “Secrets of the Dead: The Sinking of the Andrea Doria” i vitit 2006, rikthen me detaje pĂ«rplasjen nĂ« mjegull me MS Stockholm dhe pasojat tragjike. Dokumentari “Andrea Doria – ’74” nga Bruno Vailati tregon ekspeditĂ«n e parĂ« zhytĂ«se nĂ« reliktin e saj. NdĂ«rsa “Andrea Doria: Are the Passengers Saved?” hedh njĂ« vĂ«shtrim kritik mbi mĂ«nyrĂ«n si u menaxhua katastrofa, bazuar nĂ« dĂ«shmi tĂ« njĂ« mbijetueseje. TĂ« gjitha kĂ«to ofrojnĂ« njĂ« pamje tĂ« plotĂ« dhe emocionuese tĂ« ngjarjes mĂ« tĂ« bujshme detare nĂ« ujĂ«rat amerikane pas LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore.

Epilogu

Katastrofa e saj u bĂ« ngjarja mĂ« e rĂ«ndĂ« detare nĂ« ujĂ«rat amerikane qĂ« nga fundosja e SS Eastland nĂ« vitin 1915. Sot, anija prehet nĂ« heshtje nĂ« fund tĂ« detit, si njĂ« monument i fshehur nĂ«n dallgĂ« – kujtim i njĂ« epoke, i njĂ« shprese dhe i njĂ« gabimi fatal. NjĂ« kujtesĂ« e pĂ«rhershme se krenaria njerĂ«zore, sado elegante dhe e pĂ«rkryer tĂ« duket, mbetet e prekshme pĂ«rballĂ« fuqive tĂ« natyrĂ«s dhe fatit.

 

↗

Në qelinë muze të Al Capone-s. Aty ku shtyu ditë-netët gangsteri më i madh në botë

✇Gazeta Fjala
By: el da

Nga ROLAND QAFOKU

Sot burgu i Alcatraz-it nĂ« San Francisko tĂ« SHBA nuk “punon” mĂ«. ËshtĂ« thjesht njĂ« muze dhe famĂ«n e vjetĂ«r nuk e ka pĂ«r metodat qĂ« gardianĂ«t vinin nĂ« pĂ«rdorim ndaj tĂ« dĂ«nuarĂ«ve. PĂ«r dy vjet rresht, bash aty, ka qenĂ« i strehuar gangsteri mĂ« i madh i tĂ« gjitha kohĂ«rave nĂ« SHBA por dhe nĂ« tĂ« gjithĂ« botĂ«n. PĂ«r Al Capone-n e kemi fjalĂ«n. ËshtĂ« njĂ« qeli e ruajtur si ato ditĂ« kur biznesmeni me pistoletĂ« nĂ« sqetull vuante dĂ«nimin aty nĂ« muret e zhveshura nga lagĂ«shtira, por qĂ« edhe nĂ« ato pak metra katrorĂ« ai notonte nĂ« luks. Kishte njĂ« krevat pĂ«rsĂ«mbari, njĂ« tavolinĂ« pune, njĂ« shandan, njĂ« kolltuk, njĂ« pasqyrĂ« dhe njĂ« radio. NjĂ« radio? Ishin vitet ‘30-tĂ« dhe nĂ« SHBA ishte me tĂ« vĂ«rtetĂ« e rrallĂ« tĂ« kishe njĂ« radio. Por Al Capone jo vetĂ«m qĂ« e kishte, por e mbante brenda nĂ« qelinĂ« e tij. Dhe si “rob i mirĂ«â€ qĂ« ishte ftonte nĂ« qeli edhe gardianĂ«t qĂ« tundoheshin nga ai dollap qĂ« fliste dhe dĂ«gjonin sĂ«bashku muzikĂ«, lajme e emisione. Po tjetĂ«r? Po tĂ« hysh aty mĂ«son nĂ« radhĂ« tĂ« parĂ« se sa i vĂ«shtirĂ« ishte ai burg. Por kjo nuk funksiononte pĂ«r Al Capone-n qĂ« dinte tĂ« bĂ«nte marifete. Imagjinoni, burgu ishte njĂ« ishull me njĂ« sipĂ«rfaqe pak a shumĂ« sa ajo e burgut, kishte formĂ«n e kĂ«shtjellĂ«s dhe largĂ«sia mĂ« e afĂ«rt nga bregu i Oqeanit ishte 2.2 kilometra. Nuk kishte gjĂ« mĂ« tĂ« sigurtĂ«. Por pĂ«rsĂ«ri kjo nuk vlente pĂ«r Al Capone-n. Ai dinte ta rregullonte situatĂ«n. PĂ«r gjatĂ« gjithĂ« kohĂ«s qĂ« qendroi nĂ« atĂ« burg, familjarĂ«t e tij tĂ« gjithĂ« u vendosĂ«n nĂ« njĂ« hotel nĂ« breg tĂ« oqeanit. Po aty jetuan nĂ« kĂ«tĂ« kohĂ« edhe tĂ« gjithĂ« pjestarĂ«t e bandĂ«s dhe kjo afĂ«rsi bĂ«nte qĂ« ai jo vetĂ«m tĂ« vazhdonte aktivitetin dhe biznensin, por edhe burgu tĂ« mos i dukej burg. TĂ« dhĂ«nat janĂ« se Al Capone pothuajse pĂ«r ditĂ« kishte njerĂ«z qĂ« e vizitonin. Dhe a e dini pĂ«rse gardianĂ«t dhe administrata sillej mirĂ« pĂ«r tĂ«. Ai ishte modeli mĂ« i mirĂ« i burgut. Jo thjesht nĂ« sjellje, jo thjesht nĂ« komunikim dhe mospjesmarrje nĂ« sherre dhe zĂ«nka. PĂ«r sa kohĂ« qendroi pas hekurave, Al Capone kundĂ«rshtoi çdo organziimin pĂ«r rebelim nĂ« burg apo tentativa pĂ«r arratisje. AtĂ«herĂ« pĂ«rveçse ti varnin nĂ« qafĂ« njĂ« tabelĂ« mirĂ«njohjeje, çfarĂ« mund tĂ« bĂ«nin tjetĂ«r drejtuesit e burgut? KĂ«shtu, ai Big Al-i, tmerri i Çikagos, autori i sa e sa vrasjeve, kontrabandĂ«s sĂ« Wiskey-t, veprimeve gansgtere e tĂ« tjera e tĂ« tjera si kĂ«to, u lirua njĂ« ditĂ« tĂ« bukur me motivacionin “pĂ«r sjellje tĂ« mirĂ« nĂ« burg”.
Burgu i tmerrshëm Alcatraz
Një burg si ai. Sot SHBA mund ta quajë më të sigurtin por edhe më të çmendurin. I ndërtuar dhe i hapur më 1934, ai pati vetëm 21 vjet jetë. U ndërtua në formën e një kështjelle në ishull dhe kishte një siguri të padiskutueshme. Jo vetëm nga largësia ujore dhe kështjella, por edhe për faktin se askush nuk do të tentonte hedhjen në ujë, pikërisht ku peshkaqenët kishin shtëpinë e tyre. I vetmi rast largimi u shënua një vit përpara se të mbyllej ku tre të burgosur u arratisën, por uk u gjet asnjë shenjë e tyre pas hedhjes në ujë. Duket se peshkaqenët ishin gardianët më të mirë se ata që qëndropnin në tokë.
Kush ishte Al Capone? Si u bĂ« kryemafiozi i tĂ« gjitha grupeve mafiopze tĂ« Çikagos dhe tĂ«rĂ« AmerikĂ«s.
Hero gazetash? Biznesmen brilant? Vrasës i dhimbsur? Burrë i devotshëm në familje? I lindur më 17 janar 1899 në Brooklyn të New Jorkut, Alphonse Gabriel Capone i kishte të gjitha këto gjëra, por edhe asgjë prej tyre. Një njeri kontradiktor, ai ishte prudukt i kohës së tij, i talentit të tij dhe instiktit të tij. Ai ishte në shumë mënyra si stuhi perfekte, nuk mund të ekzistonte i vetëm në atë vend që jetoi.
Si u bë gangster djali i emigrantit italian.
E kush mund tĂ« bĂ«hej tjetĂ«r. Ai vinte nga familja e Gabriel Caponi-t nga jugu i ItalisĂ«. Pra, i kishte tĂ« gjitha “mundĂ«sitĂ«â€ pĂ«r tĂ« arritur majĂ«n e kupolĂ«s mafioze. I ati zbarkoi nĂ« brigjet e Ellis Island tĂ« New York-ut nĂ« fillim tĂ« shekullit tĂ« kaluar pĂ«r tĂ« vazhduar jetĂ«n nĂ« Brooklyn. PikĂ«risht nĂ« kĂ«tĂ« lagje lindi Alphonse. Dhe njĂ« gabim nĂ« regjistrim bĂ«ri qĂ« mbiemri Caponi, tĂ« shkruhej Capone dhe tĂ« mbetej pĂ«r tĂ«rĂ« jetĂ«n. Por, pĂ«r tĂ«rĂ« jetĂ«n mbetĂ«n edhe bĂ«mat e tij gjithashtu. VetĂ«m 10 vjeç kreu aksionin e parĂ«. Rrahu mĂ«suesin e tij dhe u pĂ«rjashtua nga shkolla. Stacioni i ri i jetĂ«s ishte rruga dhe ai ishte bashkĂ« me grupe tĂ« tĂ«ra djelmoshash qĂ« pushtonin rrugĂ«t. Dhe vetĂ«m nĂ« moshĂ«n 16-vjeçare ai kishte mbi shpinĂ« akuza tĂ« tilla si rrahje, grabitje dhe vjedhje. Por ama “s’kishte ku tĂ« fuste kokĂ«n” dhe kĂ«shtu i dha lamtumirĂ«n New Jorkut pĂ«r ti thĂ«nĂ« “mirĂ« se tĂ« gjeta” Çikagos. Aty ai jo thjesht do tĂ« niste njĂ« jetĂ« tĂ« re, por do tĂ« ngrinte njĂ« perandori, njĂ« biznes kriminal qĂ« nĂ« momentin qĂ« e menaxhoi nĂ« njĂ« godinĂ« nĂ« afĂ«rsi tĂ« qendrĂ«s sĂ« qytetit ajo mori emrin Caponeville. Whiskey derdhej lumĂ« nĂ« qytetin mĂ« tĂ« dehur nĂ« botĂ«, ndĂ«rsa grabitjet, gjobat, prostitucioni dhe aferat ishin “sektorĂ«t” e tij. Dhe ndĂ«rsa FBI vetĂ«m nĂ« pak vite e shĂ«noi nĂ« listĂ«n e saj mes 25 emrave mĂ« tĂ« inkriminuar nĂ« SHBA. Por vendimit tĂ« “FederalĂ«ve” Al Capone ia ktheu duke hapur mensa falas pĂ«r tĂ« ngrĂ«nĂ« supĂ« tĂ« varfĂ«rit. MegjithatĂ«, ky kamuflim mafioz nuk zgjati shumĂ«. Mjaftoi njĂ« dokument dhe ai u arrestua. Por jo pĂ«r akuzat e krimeve tĂ« rĂ«nda qĂ« ai i kishte kapicĂ«, por pĂ«r shmangie nga taksat. Po, po. E lexuat mirĂ«. Al Capone u arrestua pĂ«r mospagim taksash. VetĂ«m pĂ«r kĂ«tĂ« vepĂ«r penale kishte prova tw forta. Dhe pĂ«rpara jurisĂ« ai mbajti atĂ« fjalim tĂ« famshĂ«m duke iu drejtuar prokurorĂ«ve dhe gjykatĂ«sve me fjalĂ«t lapidar: Ju jeni klientĂ«t e mi! Dhe ai fjalim ishte njĂ« groposje pĂ«r tĂ« gjithĂ«.
Pasuria e Al Capone-s
Arriti majĂ«n pikĂ«risht kur atĂ«herĂ« llogaritĂ« thoshin: Al Capone fiton nĂ« javĂ« 100 mijĂ« dollarĂ«. MĂ« shumĂ«, mĂ« mirĂ«, mĂ« bukur dhe mĂ« pasur se kaq nuk kishte mĂ«. Por jo vetĂ«m kaq. NjĂ« vilĂ« pĂ«r merak, njĂ« makinĂ« “Cadillac” e blinduar qĂ« peshonte 7 tonĂ«, njĂ« shpurĂ« bodyguard-Ă«sh, por mbi tĂ« gjitha drejtues i tregut tĂ« wiskey-t nĂ« tĂ« gjithĂ« Çikagon, e bĂ«ri atĂ« padiskutim mĂ« tĂ« famshĂ«min dhe mĂ« tĂ« pasurin. Duke vĂ«rtetuar shprehjen e famshme se prapa njĂ« pasurie pĂ«rrallore, ndodhet njĂ« vepĂ«r kriminale po aq pĂ«rrallore. Dhe Al Capone jetonte nĂ« kohĂ«n e tij. Ai ishte produkti i saj. NjĂ« lloj shteti brenda shteti. Mjafton tĂ« pĂ«rmedim se bisha e tij me katĂ«r rrota qĂ« rrĂ«shkiste nĂ« rrugĂ« me emrin “Al’s Cadillac” ishte i dyti pĂ«r nga siguria pas presidentit Franklin Delano Roosevelt. Kur ia konfiskuan, ishte CIA ajo qĂ« e pĂ«rdori mjetin e tij. Dhe rĂ«ndĂ«sia e asaj makine, u duk akoma mĂ« shumĂ« kur nĂ« njĂ« ankand mĂ« 20 nĂ«ntor 1971, Cadillac-u i Al-it u shit pĂ«r 37 milionĂ« dollarĂ«. FĂ«rkojini mirĂ« sytĂ«! Fiks 37 milionĂ« dollarĂ«.
Vdekja nga sifilizi
SĂ«mundja e sifilizit qĂ« e kishte prekur “tĂ« paprekshmin” Al, nĂ« fakt u diagnostifikua qĂ« nĂ« burgun e Alcatraz-it. Por ai jetoi edhe shumĂ« vite tĂ« tjerĂ«. Ishte njĂ« moment pĂ«rpara se tĂ« vdiste qĂ« ai madje hoqi dorĂ« edhe nga biznesi. VetĂ«m njĂ« vit pĂ«rpara se tĂ« vdiste gjithçka ia la bandĂ«s sĂ« tij qĂ« drejtoi me aq “sukses”, por edhe familjes. SĂ«mundja e lodhi shumĂ« derisa mĂ« 25 janar tĂ« vitit 1947 pĂ«soi njĂ« infarkt qĂ« i mori jetĂ«n. Amanteti i tij u plotĂ«sua teksa nĂ« gurin e varrit u shkruajt: My Jessus Mercy. AsnjĂ« amerikan, dje dhe sot, nuk mund tĂ« bĂ«jĂ« lidhje tĂ« Al Capones me besimin featr, e aq mĂ« tepĂ«r me mĂ«shirĂ«n qĂ« ai i kĂ«rkoi Jessus-it nĂ« botĂ«n e pĂ«rtejme. Fundja-fundja ky ishte Al Capone.
(Shkrim i publikuar nĂ« vitit 2007 nĂ« gazetĂ«n “Tirana Observer”, me disa shtesa dhe ndryshime)

↗

Prezantohet Kodi i ri Penal, Manja: Do të hidhet për konsultim publik

✇Gazeta Fjala
By: el da

Ditën e sotme është prezantuar drafti i kodit të ri penal, i cili nuk është përfundimtar, pasi pritet të hidhet për diskutim publik.

I pranishëm gjatë prezantimit të këtij drafti ishte edhe ministri i Drejtësisë, Ulsi Manja, i cili i bëri ftesë edhe opozitës që të kontribuojë me ekspertizë dhe pjesëmarrje aktive në tryezat e diskutimit.

Manja shtoi se kodi i ri penal duhet të jetë në përputhje me standardet e unionit europian, teksa shtoi se në BE nuk hyn vetëm një forcë politike apo qeveria, por Shqipëria, prandaj sipas tij, duhet kontributi i të gjithëve.

“Ky draft nuk Ă«shtĂ« njĂ« draft pĂ«rfundimtar. Ky draft do tĂ« marrĂ« tĂ« gjithĂ« kohĂ«n e nevojshme tĂ« konsultimit publik. Ministria do tĂ« jetĂ« vetĂ«m palĂ« e interesuar institucionale, si tĂ« gjithĂ« tĂ« tjerĂ«t. NĂ« funksion tĂ« njĂ« procesi tĂ« hapur, dĂ«shiroj tĂ« ftoj tĂ« gjithĂ« aktorĂ«t e drejtĂ«sisĂ« dhe opinionit juridik tĂ« bĂ«hen pjesĂ« aktive e fazĂ«s sĂ« diskutimit publik tĂ« kodit tĂ« ri penal.

Ky është një moment kyç për të ndërtuar sëbashku një akt themelor të shtetit të së drejtës.

Ftoj tĂ« gjithĂ« ekspertĂ«t e ligjit, shkollĂ«n e MagjistraturĂ«s, studentĂ«t shqiptarĂ« qĂ« studiojnĂ« brenda vendit apo nĂ« universitetet e huaja, mediat apo organizatat qĂ« mbrojnĂ« tĂ« drejtat e njeriut dhe njĂ« ftesĂ« tĂ« veçantĂ« dua t’ja dĂ«rgoj opozitĂ«s parlamentare, tĂ« kontribuajĂ« me ekspertizĂ« dhe pjesĂ«marrje aktive nĂ« tryezat e diskutimit. NĂ« BE shkon ShqipĂ«ria dhe jo vetĂ«m njĂ« qeveri apo njĂ« forcĂ« politike”, tha mes tĂ« tjerash Manja./kb

↗

Rama njofton aksionin tjetër: Bizneset, afat deri më 31 korrik! Po trokasim në BE


✇Gazeta Fjala
By: el da

Kryeministri Edi Rama ka njoftuar nisjen e një aksioni kombëtar për pastrimin e rrugëve nga objektet e ndryshme të vendosura në mënyrë të paligjshme buzë akseve rrugore.

Përmes një reagimi në rrjetet sociale, Rama shkruan se bizneset në anë të segmenteve rrugore kanë afat deri në 31 korrik për të larguar vetë çdo lloj materiali që ndodhet më pak se 20 m nga aksi i rrugës.

Më tej ai sqaron se përjashtohen objektet e ndërtuara me leje, po jo materialet në oborret e tyre të përparme, gardhet, të cilët po ashtu do të duhet të tërhiqen në maksimumin e mundshëm.

“Mbajtja buzĂ« rrugĂ«ve e rraqeve si kĂ«to nĂ« foto apo tĂ« tjera, nga materialet ndĂ«rtimore tek inertet dhe makinat e vjetra e me radhĂ«, pĂ«rtej afatit tĂ« paralajmĂ«ruar do tĂ« shoqĂ«rohet me masa tĂ« rĂ«nda ndĂ«shkimore sipas parashikimeve ligjore nĂ« fuqi”, paralajmĂ«ron ai.

Postimi i Ramës

Ka nisur edhe përpjekja për çlirimin e buzërrugëve kombëtare nga rraqet e llojllojshme të bizneseve anë rrugës.

Bizneset nĂ« anĂ« tĂ« segmenteve rrugore kanĂ« afat deri nĂ« 31 korrik pĂ«r tĂ« larguar vetĂ« çdo lloj materiali qĂ« ndodhet mĂ« pak se 20 m nga aksi i rrugĂ«s, qĂ« Ă«shtĂ« edhe distanca ligjore e sigurisĂ« – pĂ«rjashtuar objektet e ndĂ«rtuara me leje, po jo materialet nĂ« oborret e tyre tĂ« pĂ«rparme, gardhet e tĂ« cilĂ«ve po ashtu do tĂ« duhet tĂ« tĂ«rhiqen nĂ« maksimumin e mundshĂ«m, sipas projektit qĂ« do t’u dorĂ«zohet mĂ« tutje nga ARRSH.

Mbajtja buzë rrugëve e rraqeve si këto në foto apo të tjera, nga materialet ndërtimore tek inertet dhe makinat e vjetra e me radhë, përtej afatit të paralajmëruar do të shoqërohet me masa të rënda ndëshkimore sipas parashikimeve ligjore në fuqi.

Tanimë Shqipëria po troket në derën e Bashkimit Europian dhe kjo fazë kalimtare e ushtrimit të aktivitetit ekonomik në dëm të komunitetit e të mjedisit në tërësi, po edhe të sigurisë së qarkullimit në rrugët kombëtare në veçanti, duhet të konsiderohet e mbyllur. Nga të gjithë dhe me mirëkuptimin më të madh kombëtar, për Shqipërinë 2030 në BE./kb

↗

Performanca e fundit e Ozzy Osbourne, brishtësia ishte fuqia e tij e vërtetë

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

nga Lauren Martin

ZĂ«ri i tij ishte ai qĂ« ngriti nga toka njĂ« zhanĂ«r tĂ« tĂ«rĂ« si heavy metal, por koncerti i tij nĂ« Villa Park na kujtoi se zĂ«ri i Ozzy-t kurrĂ« nuk ishte ulĂ«rimĂ« apo rĂ«nkim – ishte vaj i shpirtit.

“Princi i ErrĂ«sirĂ«s” pĂ«r popullin, siç e quajti kritiku Alexis Petridis, e solli metalin nga hija nĂ« dritĂ« – dhe atĂ« tĂ« shtunĂ« nĂ« Birmingham, publiku i metalit u mblodh nĂ« masĂ«, me jehonĂ«n e njĂ« riti tĂ« lashtĂ« pĂ«r njĂ« perĂ«ndi nĂ« tĂ« perĂ«nduar. Turma doli nga treni i çmendur qĂ« vinte nga Birmingham, e mbushur me fanella tĂ« zeza, xhaketa xhins e lĂ«kure tĂ« mbushura me badge dhe logo tĂ« pakuptueshme black metali. Ishte njĂ« panoramĂ« e madhe dhe e larmishme e devotshmĂ«risĂ« metalhead – njĂ« tribu nĂ« margjinat e skenĂ«s muzikore botĂ«rore, por gjithmonĂ« krenarĂ« pĂ«r zhurmĂ«n e tyre.

Ngjarja e quajtur Back to the Beginning ishte njĂ« festĂ« njĂ«ditore e heavy metalit dhe njĂ«kohĂ«sisht koncerti i lamtumirĂ«s pĂ«r Ozzy Osbourne dhe Black Sabbath. MegjithatĂ«, kjo nuk ishte thjesht njĂ« pĂ«rmbyllje artistike. Duke parĂ« sĂ«mundjet e rĂ«nda qĂ« e kishin pllakosur Ozzy-n – operacione tĂ« shumta dhe Parkinson-i – publiku pyeste veten: A do tĂ« mundej ai tĂ« ngjitej nĂ« skenĂ«? Dhe nĂ«se po, si do tĂ« dukej ajo paraqitje? Ndjenja qĂ« pĂ«rshkonte tĂ« gjithĂ« ditĂ«n ishte si e njĂ« varrimi qĂ« ndodhte nĂ« kohĂ« reale.

Black Sabbath kishin pĂ«rballuar gjithmonĂ« sprova. Tony Iommi, qĂ« humbi majat e dy gishtave nĂ« adoleshencĂ«, i krijoi vetĂ« protezat e tij pĂ«r tĂ« vijuar me kitarĂ«n, duke shpikur tingullin e errĂ«t sabbathian. Geezer Butler ka folur hapur pĂ«r depresionin, ndĂ«rsa Bill Ward, bateristi, ka mbijetuar nga njĂ« infarkt. Por Parkinson-i Ă«shtĂ« ndryshe – njĂ« sĂ«mundje qĂ« ia heq individit tĂ« drejtĂ«n pĂ«r tĂ« qenĂ« vetvetja, e pĂ«r njĂ« artist si Ozzy, kjo Ă«shtĂ« si vdekja e parakohshme e vetĂ« identitetit tĂ« tij skenik.

Por pĂ«rpara se Ozzy tĂ« shfaqej, fuqia e tij tashmĂ« ndjehej. Grupet qĂ« performuan pĂ«rpara, nga mĂ« tĂ« njohurit e deri tek mĂ« tĂ« rinjtĂ«, hoqĂ«n dorĂ« nga pagesat pĂ«r tĂ« mbledhur fonde pĂ«r spitale pediatrike, hospices dhe kĂ«rkime pĂ«r Parkinson-in. Kishte njĂ« duel baterish mes anĂ«tarĂ«ve tĂ« Blink-182, Red Hot Chili Peppers dhe Tool pĂ«r kĂ«ngĂ«n “Symptom of the Universe”. Yungblud interpretoi “Changes” me njĂ« intensitet shkatĂ«rrues. Ishte njĂ« festĂ« e vĂ«llazĂ«risĂ« metalike nĂ«n hijen e Ozzy-t.

Kur qielli filloi tĂ« errĂ«sohej, thirrjet “Ozzy! Ozzy! Ozzy!” pĂ«rshkuan ajrin. NĂ« skenĂ« u ndriçua njĂ« figurĂ« e ulur nĂ« njĂ« fron me lakuriq nate. Ishte lehtĂ« tĂ« harroje – pas reality show-ve, murmurimave brummie dhe sjelljeve karikaturale – se ky njeri, me zĂ«rin e tij, kishte themeluar njĂ« zhanĂ«r tĂ« tĂ«rĂ«. Humbja e tij do tĂ« ishte si tĂ« humbnim gjithçka. Por ai ishte aty, nĂ« formĂ« mĂ« tĂ« mirĂ« nga sa pritej, duke sfiduar kufijtĂ« e trupit tĂ« vet me njĂ« vĂ«shtrim tĂ« çmendur dhe zĂ« qĂ« shpĂ«rthente nĂ« “Mama, I’m Coming Home” dhe “Paranoid”.

Duke e parĂ« live, kuptova se forca e Ozzy-t kishte qenĂ« gjithnjĂ« nĂ« brishtĂ«sinĂ« e tij. ZĂ«ri i tij nuk ishte kurrĂ« njĂ« ulĂ«rimĂ« egĂ«rsie – ishte vaj i njĂ« shpirti tĂ« zhveshur, njĂ« zĂ« qĂ« tĂ«rhiqte njerĂ«zit nga tĂ« gjitha anĂ«t pĂ«rreth tij. Mitologjia e dekadencĂ«s, viteve nĂ« errĂ«sirĂ«, skandalet dhe kthimet – tĂ« gjitha e kishin shtyrĂ« drejt yllit. Por ajo natĂ«, ai u kthye nĂ« pikĂ«n zero, tek ai moment kur kishte vĂ«nĂ« njĂ« njoftim nĂ« gazetĂ« pĂ«r tĂ« gjetur anĂ«tarĂ« pĂ«r njĂ« bandĂ«. Po tĂ« mos ishte lexuar ai njoftim, ai mund tĂ« kishte mbetur John Michael Osbourne, njĂ« tjetĂ«r djalĂ« i klasĂ«s punĂ«tore nga Aston, nĂ« kĂ«rkim tĂ« njĂ« tĂ« vĂ«rtete tĂ« pĂ«rjetshme.

Ajo qĂ« nisi si njĂ« tribut i kuruar me kujdes, u kthye nĂ« njĂ« mbrĂ«mje lamtumire me jehonĂ« mitike. Askush nga ne nuk e dinte atĂ«herĂ«, duke dalĂ« ngadalĂ« nga Villa Park me erĂ«n e fishekzjarrĂ«ve dhe birrĂ«s nĂ« ajĂ«r, se kishim qenĂ« dĂ«shmitarĂ« tĂ« daljes mĂ« tĂ« arrirĂ« nga skena qĂ« nga ajo e David Bowie-t. Ajo mbrĂ«mje ia ndezi flakĂ«n e fundit Ozzy-t – dhe nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, gjithĂ« publikut. Ai u kap pas njĂ« momenti tĂ« fundit nĂ«n dritĂ«, njĂ« lidhje e fundit
 dhe mĂ« pas, shkoi nĂ« shtĂ«pi.

Burimi: The Guardian/ Përgatiti për botim: L.Veizi

↗

Avokati: Ja çfarë duhet të kemi kujdes kur dhurojmë një pronë

✇Gazeta Fjala
By: el da

Mëngjesin e sotëm në një emision televiziv ishte i ftuar avokati Erald Aga, i cili foli në lidhje me kalimin e pronësisë dhe rregullat të cilat duhet të ndiqen në mënyrë që kalimi i pronësisë së të pasurive të palujtshme të jetë i ligjshëm. Avokati ka sqaruar se kusht themelor është që kontrata mes blerësit dhe dhuruesit duhet të lidhet në praninë e noterit, ndërsa ka ndalur edhe në rastet e dhurimit te pronës.

“Çdo kontrate qĂ« ka tĂ« bĂ«jĂ« me kalimin e pronĂ«sisĂ« duhet tĂ« regjistrohet, kjo rregullohet nga ligji i kadastrĂ«s.
Ka një procedurë.
Kontrata e shitjes për shembull., një person që do të kalojë pronësinë te blerësi, kontrata duhet të bëhet tek noteri. Kontrata e firmosur mes dy individëve pa praninë e noterit nuk ka asnjë vlerë juridike.
Pagesa nuk shkon më nga shitësi tek blerësi. Pagesë kalohet fillimisht tek noteri i cili pas verifikimeve i kalon shitësit.
Edhe kontrata e dhurimit duhet tĂ« firmoset te noteri dhe tĂ« regjistrohet. Duhet tĂ« jetĂ« edhe dhuruesi edhe pranuesi i dhurimit. NĂ«se Ă«shtĂ« vetĂ«m dhuruesi nuk kemi kontratĂ« dhurimi”, tha ai./kb

↗

E akuzuar për kultivim droge në Spanjë, arrestohet një grua në Kavajë

✇Gazeta Fjala
By: el da

Një 54-vjeçare shqiptare ka rënë në prangat e Policisë në Kavajë, pasi akuzohet nga autoritetet spanjolle për kultivim të bimëve narkotike.

PĂ«rmes njĂ« njoftimi, Policia bĂ«n tĂ« ditur se Gjykata e Sabadell nĂ« SpanjĂ« i ka caktuar masĂ«n e sigurisĂ« “Arrest nĂ« burg”, pĂ«r veprat penale “Kultivimi i bimĂ«ve narkotike” dhe “Vjedhja e energjisĂ« elektrike”, pĂ«r tĂ« cilat maksimumi i dĂ«nimit Ă«shtĂ« 6 vjet.

Ndërkohë Interpol Tirana, në bashkëpunim me homologët në Spanjë, do të kryejë procedurat për ekstradimin e kësaj shtetaseje.

Njoftimi i Policisë:

Kavajë-Akuzohet nga autoritetet spanjolle, për kultivim të bimëve narkotike dhe vjedhje të energjisë elektrike, kapet në Kavajë dhe arrestohet me qëllim ekstradimin në Spanjë, 54-vjeçarja.

Shërbimet e Komisariatit të Policisë Kavajë, në vijim të punës për lokalizimin dhe kapjen e shtetasve në kërkim, kanë sigururar informacione për vendndodhjen e një shtetaseje në kërkim ndërkombëtar dhe mbi bazën e tyre kanë organizuar punën për kapjen e saj.

Si rezultat i bashkëpunimit me shërbimet e Forcës së Posaçme Operacionale të DVP Durrës dhe i shkëmbimimit të informacioneve më Interpol Tiranën, u lokalizua dhe u arrestua shtetasja shqiptare V. B., 54 vjeçe, banuese në Golem.

Kjo shtetase ishte shpallur nĂ« kĂ«rkim ndĂ«rkombĂ«tar pasi Gjykata e Sabadell, SpanjĂ«, me vendimin e datĂ«s 30.06.2025, i ka caktuar masĂ«n e sigurisĂ« “Arrest nĂ« burg”, pĂ«r veprat penale “Kultivimi i bimĂ«ve narkotike” dhe “Vjedhja e energjisĂ« elektrike”, pĂ«r tĂ« cilat maksimumi i dĂ«nimit Ă«shtĂ« 6 vjet.

Interpol Tirana, në bashkëpunim me homologët në Spanjë, do të kryejë procedurat për ekstradimin e kësaj shtetaseje./kb

↗

Kapexhiu zbulon pengun: Nuk duhet ta kisha bërë atë karikaturë për Ramën


✇Gazeta Fjala
By: el da

Bujar Kapexhiu, duke folur për pasionin e tij të madh për karikaturën, zhanrin që e ka lëvruar dekadat e fundit me shumë pasion, u shpreh se në krijimet e tij artisti edhe mban qëndrim, por pas I ekzagjeruar figurat. I ngacmuar nga moderator Rakipi që mban pak anën e Berishës në karikaturat e tij, duke e paraqitur si në foto, Kapexhiu mohoi se mbante anë politike dhe shprehu pa e specifikuar se cila ishte pendesën për një karikaturë që kishte bërë për Ramën.

Biseda

Kapexhiu: Karikaturën e kam, nisur që në gjimnaz dhe atëherë kishim gazetë muri ë e drejtonte Gjergj Zheji. Ai më thoshte që të bënim karikaturë për të ilustruar shkrimet. Ai që i pa këto ka qenë Faruk Basha që ka qenë operator në Kinostudio. Erdhi kur bëhej praktika mësimore të Petro Nini dhe shkoi ushtar te revista 10 korriku ku kërkoi karikaturat e mia. Pasi u botua atje nisi dëshira ime për karikaturën. Bëhej fjalë për vitin 1964. Më pas botova në revistën Hosteni etj.

Karikatura e parë ka qenë një grusht që tregonte popullin dhe shpartallonte armiqtë. Në demokraci karikatura nuk shihej me sy të mire.

Rakipi: Karikatura është edhe një stigmatizim i madh.

Kapexhiu: ËshtĂ« edhe njĂ« qĂ«ndrim.

Rakipi: Karikatura më pëlqen shumë, por duket sikur Bujar ke, qëndrimet e artistëve janë ndonjëherë edhe pasionante. Këta të opozitës, ose saliun në përgjithësi duket se nukm e bën karikaturë dhe Ed Ramën e bën karikaturë. Nuk e pickon Berishën.

Kapexhiu: Të gjitha karikaturat e mia unë nuk abstraktoj me portretin. Humorin e mbaj në kompozim dhe ide dhe jo te deformimi. Unë nuk e ekzagjeroj nuk stërzmadhoj në përmasa. Nuk është se unë në përgjithësi.

Rakipi: Këto ta Ramës më duken karikatura, ato të Saliut jo.

Kapexhiu: Portreti i Ramës është ai i paekzagjeruar.

Rakipi: Nuk thashë që e bën këtë, po çfarë përcjell ti si karikaturë.  Je edhe pak këtej ti, anon. Nuk duhet të anosh në art.

***

Nga mijëra karikatura që kam bërë për Edi Ramën dhe që i çmoj, po ta deklaroj ty, por pa ta treguar, vetëm një më vjen keq që e kam bërë. Nuk dua ta quaj timen, aty kam gabuar. Nuk dua ta them se më vjen keq./kb

↗

Aksident tragjik në Palasë-Dhërmi, humb jetën i mituri

✇Gazeta Fjala
By: el da

NjĂ« aksident me pasojĂ« vdekjen ka ndodhur mbrĂ«mjen e sĂ« enjtes nĂ« aksin rrugor Palasë–DhĂ«rmi.

Drejtuesi i një automjeti, 36-vjeçar, i cili ishte në gjendje të dehur, ka humbur kontrollin mbi drejtimin e mjetit dhe është përplasur me bordurën anësore të rrugës.

Si pasojë e aksidentit, ka humbur jetën në vendngjarje njëri prej pasagjerëve, një i mitur 9 vjeç.

Gjithashtu, është dëmtuar pasagjeri tjetër, i i cili ndodhet në Spitalin e Traumës, nën kujdesin e mjekëve.

“SpecialistĂ«t e Seksionit tĂ« Trafikut Urban dhe Interurban nĂ« DVP VlorĂ« arrestuan nĂ« flagrancĂ«, pĂ«r veprĂ«n penale “Drejtimi i automjeteve nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« parregullt”, shtetasin M. K., 26 vjeç, banues nĂ« Librazhd, pasi mĂ« datĂ« 24.07.2025, rreth orĂ«s 23:10, nĂ« aksin rrugor Palasë–DhĂ«rmi, duke drejtuar automjetin nĂ« gjendje tĂ« dehur, dyshohet se ka humbur kontrollin mbi drejtimin e mjetit dhe Ă«shtĂ« pĂ«rplasur me bordurĂ«n anĂ«sore tĂ« rrugĂ«s. Si pasojĂ« e aksidentit, ka humbur jetĂ«n nĂ« vendngjarje njĂ«ri prej pasagjerĂ«ve, njĂ« i mitur 9 vjeç. Gjithashtu, Ă«shtĂ« dĂ«mtuar pasagjeri tjetĂ«r, shtetasi E. A., 20 vjeç, i cili ndodhet nĂ« Spitalin e TraumĂ«s, nĂ«n kujdesin e mjekĂ«ve”, njoftoi policia./kb

↗

RĂ«nia e mitit “Concorde”, fundi nĂ« flakĂ« i legjendĂ«s sĂ« qiellit

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

25 korrik 2000 – Fluturimi 4590

Nga Leonard Veizi

Ishte kulmi i teknologjisĂ« ajrore. Elegant dhe rrĂ«qethĂ«sisht i shpejtĂ«. Quhej “Concorde”. Dhe pĂ«r mbi 30 vjet fluturoi pĂ«rtej Atlantikut, duke lidhur kontinentet nĂ« njĂ« kohĂ« rekord. Por vetĂ«m kaq: pas njĂ« epoke tĂ« shkĂ«lqimit, ai u detyrua tĂ« dilte nĂ« pension, si njĂ« kampion qĂ« ndalet kur lavdia Ă«shtĂ« ende e freskĂ«t. Sepse besohej se, pĂ«r kohĂ«n qĂ« fluturoi, ai e kishte pĂ«rmbushur ciklin e tij tĂ« jetĂ«s nĂ« ajĂ«r.


Dhe tani, pas 22 vitesh, njĂ« kapitull i ri mund tĂ« jetĂ« duke u hapur. NjĂ« avion i ri pĂ«r transport pasagjerĂ«sh, i quajtur “OvertyrĂ«â€, i zhvilluar nga kompania amerikane “Bum Supersonik”, pritet tĂ« jetĂ« pasardhĂ«si i mundshĂ«m i Concorde-it. NjĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« rikthyer epokĂ«n e fluturimeve supersonike, pas boshllĂ«kut qĂ« la pas largimi nga qarkullimi i legjendĂ«s Concorde.

Avioni supersonik

“Concorde” ishte njĂ« avion komercial supersonik qĂ« bĂ«ri fluturimin e parĂ« mĂ« 1969 dhe qĂ«ndroi nĂ« shĂ«rbim deri mĂ« 2003. Ai arrinte njĂ« shpejtĂ«si dyfish mĂ« tĂ« madhe se ajo e zĂ«rit, duke u mundĂ«suar pasagjerĂ«ve tĂ« pĂ«rshkonin distanca tĂ« gjata pĂ«r njĂ« kohĂ« shumĂ« mĂ« tĂ« shkurtĂ«r. Simbol i krenarisĂ« dhe progresit inxhinierik tĂ« shekullit XX, Concorde pĂ«rfaqĂ«sonte teknologjinĂ« mĂ« tĂ« avancuar tĂ« kohĂ«s, por kishte edhe kosto tĂ« larta operative dhe ndikime tĂ« ndjeshme mjedisore, qĂ« pĂ«rfundimisht çuan nĂ« tĂ«rheqjen e tij nga shĂ«rbimi.

Ky avion ishte një bashkëpunim britaniko-francez dhe u operua vetëm nga dy kompani ajrore: Air Franca dhe Air Britania. Gjatë fluturimit në lartësi 16 000 deri në 18 000 metra, Concorde arrinte shpejtësinë 2,04 Mach, ndërkohë që mbante nga 92 deri në 128 pasagjerë.

Filmi

“Concorde”-it iu bĂ« njĂ« reklamĂ« e paparĂ«. Madje u investua qĂ« ai tĂ« ishte “aktori” kryesor i njĂ« filmi. “The Concorde
 Airport ’79” Ă«shtĂ« titulli i tij origjinal, por Televizioni Shqiptar e trasmetoi atĂ« me nje version tĂ« shkurtuar si “Aeroport 79”. Ai Ă«shtĂ« filmi i katĂ«rt dhe i fundit nĂ« serinĂ« “Airport”, e cila pĂ«rqendrohet nĂ« krizat dhe katastrofat e fluturimeve ajrore. Ky film u publikua nĂ« vitin 1979 dhe pĂ«rqendrohet te njĂ« fluturim me avionin supersonik “Concorde”, njĂ« nga avionĂ«t mĂ« tĂ« shpejtĂ« tĂ« kohĂ«s, i njohur pĂ«r aftĂ«sinĂ« e tij pĂ«r tĂ« kaluar shpejtĂ«sinĂ« e zĂ«rit.

Filmi u drejtua nga Deivid Louell Riç. Kasti i gjithë yjeve përfshin Xhorxh Kenedi, i cili u shfaq në të katër filmat nga seria e Aeroportit, dhe me Alen Delon, Susan Bleikli dhe Robert Vagner në rolet kryesore.

NĂ« film, kompania ajrore pĂ«rgatitet pĂ«r njĂ« fluturim ndĂ«rkombĂ«tar nga SHBA nĂ« Paris dhe mĂ« pas nĂ« MoskĂ«. GjatĂ« kĂ«tij udhĂ«timi, njĂ« gazetare – e interpretuar nga Susan Bleikli – zbulon njĂ« komplot tĂ« rrezikshĂ«m qĂ« pĂ«rfshin njĂ« biznesmen tĂ« fuqishĂ«m dhe armĂ« ilegale. Ky biznesmen pĂ«rpiqet tĂ« sabotojĂ« fluturimin pĂ«r tĂ« mbuluar veprimet e tij tĂ« paligjshme, duke vĂ«nĂ« nĂ« rrezik jetĂ«n e pasagjerĂ«ve dhe ekuipazhit.

Aksionet pĂ«rfshijnĂ« disa tentativa pĂ«r tĂ« rrĂ«zuar avionin, me avionĂ« luftarakĂ« qĂ« e ndjekin dhe njĂ« raketĂ« tĂ« lĂ«shuar pĂ«r tĂ« goditur avionin. Kapiteni, i luajtur nga Alen Delon, dhe ekuipazhi bĂ«jnĂ« pĂ«rpjekje heroike pĂ«r tĂ« shpĂ«tuar pasagjerĂ«t. Dhe njĂ« avion tip “Concorde” ishte i gatshĂ«m tĂ« bĂ«nte shumĂ« akrobaci pĂ«r t’i shpĂ«tuar rrezikut, aq sa mund tĂ« besoje se ai kishte vetitĂ« e njĂ« avioni luftarak dyvendĂ«sh.

Filmi nuk pati sukses tĂ« madh kritik dhe u konsiderua si njĂ« pĂ«rpjekje mĂ« e dobĂ«t krahasuar me filmat e mĂ«parshĂ«m tĂ« serisĂ« “Airport.” PavarĂ«sisht skenave tĂ« mĂ«dha aksioni dhe prezencĂ«s sĂ« “Concorde”-it, filmi shpesh ironizohet pĂ«r skenarin dhe aktrimin, dhe Ă«shtĂ« parĂ« mĂ« shumĂ« si njĂ« aventurĂ« “B movie” – qĂ« simblizon njĂ« film tĂ« lirĂ« dhe tĂ« bĂ«rĂ« keq, – sesa njĂ« thriller serioz.

Ndonëse u pasqyrua në mënyrë kritike dhe pati pak arkëtime në Amerikën e Veriut, filmi ishte një sukses komercial ndërkombëtarisht, duke fituar një total prej 65 milionë dollarësh me një buxhet prej 14 milionë dollarësh në prodhim.

Konkurenti

“Concorde” hyri nĂ« shĂ«rbim mĂ« 21 janar 1976. Fluturimet transatlantike ishin tregu kryesor. Por “Air France” dhe “British Airways” mbetĂ«n klientĂ«t e vetĂ«m me shtatĂ« korniza avioni secili.

Konkurrenti i tij i vetĂ«m ishte prodhimi rus “Tupolev Tu-144”, qĂ« transportonte pasagjerĂ« nga nĂ«ntori 1977 deri nĂ« njĂ« aksident nĂ« maj 1978. NjĂ« tjetĂ«r konkurrent i mundshĂ«m, Boeing 2707, u anulua nĂ« 1971. KĂ«shtu qĂ« “Concodre” mbeti i vetĂ«m.

NdĂ«rkohĂ« me avionin “Overture”, kompania amerikane “Boom Supersonic” synon tĂ« arrijĂ« shpejtĂ«si prej 1.7 Mach, me deri nĂ« 80 pasagjerĂ« nĂ« bord dhe distanca mbi 6800 kilometra. Por fluturimi i tij i parĂ« me pasagjerĂ« vlerĂ«sohet tĂ« realizohet rreth vitit 2029.

Tragjedia

MĂ« 25 korrik 2000, nĂ« pistĂ«n e aeroportit “Sharl de Gol” nĂ« Paris, krenaria mĂ« e madhe ajrore e EvropĂ«s u kthye nĂ« tmerr. Fluturimi 4590 i Air FrancĂ«s, me destinacion Nju Jorkun, u rrĂ«zua vetĂ«m pak çaste pas ngritjes, duke marrĂ« me vete 113 jetĂ« njerĂ«zish – 100 pasagjerĂ« (shumica turistĂ« gjermanĂ«), nĂ«ntĂ« anĂ«tarĂ« tĂ« ekuipazhit dhe katĂ«r persona nĂ« tokĂ«. Brenda sekondash, krenaria supersonike u pĂ«rfshi nga flakĂ«t dhe u pĂ«rplas mbi njĂ« hotel nĂ« komunĂ«n GonĂšs, nĂ« periferi tĂ« Parisit.

Hetimet treguan se një copëz metali, e rënë më parë nga një avion tjetër, kishte mbetur në pistë dhe goditur gomën e përparme të Concorde-it. Shpërthimi i gomës çau një prej rezervuarëve të karburantit dhe shkaktoi një zjarr të menjëhershëm që përfshiu motorët. Me flakët që konsumonin krahun dhe pa mundësi për të fituar lartësi, avioni u rrëzua dy minuta pas ngritjes.

Ishte ky i vetmi aksident fatal nĂ« historinĂ« 27-vjeçare tĂ« Concorde-it – njĂ« makinĂ« fluturuese qĂ« pĂ«rfaqĂ«sonte aleancĂ«n e teknologjisĂ« me luksin, Ă«ndrrĂ«n e njerĂ«zimit pĂ«r tĂ« udhĂ«tuar mĂ« shpejt se zĂ«ri, pĂ«r ta pĂ«rshkuar Atlantikun pĂ«r mĂ« pak se tre orĂ«. Por, as Ă«ndrrat mĂ« tĂ« guximshme nuk janĂ« tĂ« paprekshme nga fati.

Ky aksident tragjik shĂ«noi fillimin e fundit pĂ«r epokĂ«n supersonike. NĂ« vitin 2003, tĂ« dy flotat – britanike dhe franceze – u tĂ«rhoqĂ«n nga qarkullimi, duke i dhĂ«nĂ« fund kĂ«saj periudhe tĂ« jashtĂ«zakonshme nĂ« historinĂ« e aviacionit.

Epilogu

Ky nuk ishte thjesht njĂ« aksident ajror; ishte pĂ«rplasja simbolike e teknologjisĂ« me kufijtĂ« e saj. NjĂ« kujtesĂ« e dhimbshme se edhe arritjet mĂ« tĂ« lavdishme tĂ« njerĂ«zimit mbeten tĂ« brishta. Dhe nĂ« heshtjen qĂ« pasoi, Concorde mbeti nĂ« kujtesĂ«n tonĂ« jo vetĂ«m si njĂ« mjet udhĂ«timi i jashtĂ«zakonshĂ«m, por si njĂ« mit i vĂ«rtetĂ« i qiellit – qĂ« njĂ« ditĂ« ra nĂ« tokĂ«.

↗

Dita e sotme me diell, temperaturat deri në 40 gradë celsius

✇Gazeta Fjala
By: el da

Ditën e sotme (25 korrik), vendi ynë do të jetë në ndikimin e kushteve atmosferike të qëndrueshme.

Sipas Shërbimit Meteorologjik Ushtarak (SHMU), moti parashikohet të jetë i kthjellët në të gjithë territorin e vendit por pa përjashtuar kalime të pakta të vranësirave në relievet malore në verilindje.

Era do tĂ« fryj me drejtim veriperĂ«ndim–verilindje me shpejtĂ«si mesatare 7 m/s, nĂ« bregdet dhe lugina hera-herĂ«s do tĂ« arrijĂ« 7-12 m/s. Deti do tĂ« jetĂ« i valĂ«zimit me forcĂ« 1-3 ballĂ«.

Temperaturat e regjistruara:

Në zonat malore 22 deri 40 °C

Në zonat e ulëta 26 deri 41 °C

Në bregdet 26 deri 40°C/kb

 

↗

Ishim mirë kur ishim keq!

✇Gazeta Fjala
By: el da

Nga Edvin Kulluri

Viti 1990 dhe viti 1996 kanë qënë dy vitet më kritike të Shqipërisë që po dilte nga komunizmi apo kur menduam se ishim shkeputur prej tij. Në 1990 kur edhe vetë Byroja Politike e PPSH ishte dorëzuar para dështimit të komunizmit, sërish nuk ndërmori asnjë hap për tu tërhequr nga qeverisja diktatoriale drejt ndryshimit të rregjimit qeverisës. Thjeshtë u detyruan nga lëvizja studentore që kulmoi me greven e urisë së 20 shkurtit, që ti hapnin rrugë pluralizmit politik dhe tregut të lirë.. Të varfër, të roberuar, të cfilitur nga marrëzia staliniste, shumica e shqiptarëve përfunduan në 22 mars të 1992 atë që nisën studentët dhe qytetet kryesore 2 vitë më parë. Dhe sic ndodh rëndom, ndryshimet I nxiti shtresa e mesme për aq sa mund ta quajmë grupin e studentëve dhe intelektualëve që krijuan Partinë Demokratike.

Në 1997, njërëzit ashtu si nëpër jermin e dëshpërimit të humbjes së kursimeve në firmat piramidale, gjetën kurajon për tu derdhur shesheve përkundër qeverisë që nuk pranonte asnjë përgjegjësi. E natyrisht që përvec dramës ekonomike, një nxitje të fortë kishte shkaktuar edhe marrëzia e 26 dhe 28 majit të një viti më parë. Natyrisht që ato ishin dy data që nuk u shfaqën befas në kalendarin politik të kohës, por ishin paralajmuar që prej humbjes së referendumit të kushtetutës nga një sërë incidentesh politike. Por  një grup gazetarësh përgjithësisht të talentuar të Koha Jonë, disa ish themelues të PD që drejtoni Aleancën Demokratike e ndonjë intelektual I paangazhuar si Lubonja e Rama, ishin një amalgamë që njëfarësoji drejtonin opozitarizmin në legjitimet thuajse të plotë. Mirë apo keq, në qershor të 1997 qeverisja absurde e PD nën diktatin e Berishës u largua.

Këto momente politike të vështira kishin një gjë të përbashkët. Tensionin mes qeverisjes së ligjit apo diktatit të udhëheqësit. Nëse për PPSH dhe Ramiz Alinë ishte e papranueshme një formë tjetër qeverisjeje përvec diktaturës, diktati I vendimmarrjes nga Berisha në vitet 1992-1997 ishte një parodi demokratiko-autokratike. E ne fakt nuk ishte asnjëra e as tjetra , pasi  demokraci nën autoritetin e individit nuk mund të ketë e as autokraci në emër të demokracisë nuk mund të ekzistojë. Paradoks shqiptar! E megjithatë në të dyja rastet gjëndja ndryshoi, treni shqiptar hyri prapë në shina.

E shinat mĂ« tĂ« mira pĂ«r tĂ« mbajtur trenin post-komunist ishin Kushtetuta e 1998 dhe njĂ« sĂ«rĂ« ligjesh e kodesh qĂ« ripĂ«rcaktuan ndarjen e pushteteve dhe kufijtĂ« e qeverisĂ« nĂ« raport me shoqerinĂ« e grupet e interesit. Por kjo “paqe sociale” nuk zgjati shumĂ«. U kthyem prapĂ« nĂ« origjinĂ«. Pak nga pak qĂ« nga ndryshimet kushtetuese tĂ« vitit 2008, qeveria fillojĂ« tĂ« rigllabĂ«ronte hapsirĂ«n publike dhe institucionale. NĂ« kuptimin e plotĂ« politik, institucional e ekonomik tĂ« fjalĂ«s. Berisha si recidivist bashkĂ«punoi me RamĂ«n pĂ«r ta bĂ«rĂ« Kryeminstrin thuajse tĂ« parrĂ«zueshĂ«m pĂ«rmes mocionit tĂ« besimit dhe mosbesimit, e duke e kombinuar me kodin zgjedhor tĂ« listave tĂ« mbyllura, kanĂ« mbuyllur thuajse cdo hapsirĂ« demokratike.

Berisha u nis nga interesi I tij pĂ«r tu “rikthyer nĂ« skenĂ«n e krimit”, ndĂ«rsa partneri I tij njĂ«herĂ« e njĂ« kohĂ« anti-konformist u bashkua me tĂ« nĂ« emĂ«r tĂ« krejt tĂ« kundĂ«rtĂ«s me tĂ« cilĂ«n ishte bĂ«rĂ« I njohur. Metamorfoza e RamĂ« nga rebel nĂ« BerishĂ« me dialect bulevartdi, Ă«shtĂ« sa e cuditshme aq edhe e paralajmĂ«ruar qĂ« nĂ« kohĂ«t kur drejtonte bashkinĂ« TiranĂ«. E sot ja ku jemi. Rama drejton vendin sipas midesĂ« sĂ« vetĂ« e jo sipas ligjit apo kushtetutĂ«s.  TĂ« gjitha degĂ«t e pushtetit pĂ«rtej qeverisĂ«, nĂ« vend qĂ« ta kufizojnĂ« atĂ«, ose kanĂ« rĂ«nĂ« nĂ« letargji, ose I janĂ« nĂ«shtruar qeverisĂ«. Mjafton tĂ« shohim si Ă«shtĂ« katandisur vetĂ«qevisja vendore ku drejtorĂ«t e bashkive dorĂ«hiqen si dele, pĂ«r tĂ« kuptuar sesi kryemistri kontrollon cdo degĂ« pushteti. Sa pĂ«r opozitĂ«n, ajo ha veten pĂ«rditĂ« e mĂ« shuĂ«m duke bĂ«rĂ« dhe pazare kudo qĂ« mbetet ndonjĂ« shesh ndĂ«rtimi I harruar nga ujqit e RamĂ«s. Tek tuk ka ndonjĂ« individ qĂ« nuk e kontrollon Rama me BerishĂ«n, po kjo s’pĂ«rbĂ«n asnjĂ« problem. JanĂ« aq tĂ« pafuqishĂ«m saqĂ« vetĂ«m shĂ«rbejnĂ« si dekor demokratik. Ambasadat duhet tĂ« mbajnĂ« shĂ«nim se nĂ« ShqipĂ«ri ka dhe njerĂ«z tĂ« pavarur sa pĂ«r statistikĂ«. Natyrisht qĂ« Greta dhe Xheni kanĂ« hallĂ« tĂ« tjera, e jo se cfarĂ« ndodh nĂ« kĂ«tĂ« katundin tonĂ« pro-sionist e fobik ndaj LGBTQ!

E pra nĂ« 1990 dhe 1997 pavarĂ«sisht  se nĂ« dukje punĂ«t ishin shumĂ« keq, shoqeria pati disa “asa nĂ«n mĂ«ngĂ«â€ pĂ«r tĂ« dalĂ« nga humnera. NdĂ«rsa sot megjithĂ«se nuk duket se jemi nĂ« humnerĂ« por thjeshtĂ« buzĂ« saj, shoqeria nuk asa pĂ«r t’ja pĂ«rplasur fytyrĂ«s atyre qĂ« na kthyen nĂ« qeverisjen e individit por jo tĂ« kushtetutĂ«s e ligjit. Duhet njĂ« shĂ«mbull pĂ«r ilustrim? Mjafton qĂ« kryetari bashkisĂ« sĂ« TiranĂ« duhet tĂ« ishte shkarkuar 2 muaj mĂ« parĂ« sic e kĂ«rkon ligji, por nĂ« fakt Ă«shtĂ« ende kryetar bashkie sepse kĂ«shtu I do qejfi RamĂ«s. E sic thoshte Enver Hoxha nĂ« kulmin e pushtetit tĂ« tij, “po pse mo ligjet tona do na pengojnĂ« ne”, e njĂ«jta gjĂ« ndodh edhe sot. Ndaj dhe shprehja ‘ishim mirĂ« kur ishim keq” Ă«shtĂ« mĂ« aktuale se kurrĂ«!/kb

↗

Shtojca e re e WhatsApp s’ju lĂ« tĂ« harroni asnjĂ« mesazh!

✇Gazeta Fjala
By: el da

WhatsApp po zhvillon njĂ« opsion tĂ« ri “Remind Me” qĂ« pĂ«rdoruesit tĂ« mos humbasin bisedat e rĂ«ndĂ«sishme.

Risia po testohet me pĂ«rdoruesit beta nĂ« Android dhe lejon vendosjen e kujtesave pĂ«r mesazhe individuale nĂ« çfarĂ«do bisede. Ideja e kĂ«saj Ă«shtĂ« qĂ« ju mos tĂ« humbisni ose tĂ« harroni t’i pĂ«rgjigjeni diçkaje tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« bisedat personale ose nĂ« grup.

“Remind Me” funksionon edhe pĂ«r fotot, videot dhe GIF. Mbani shtypur mesazhin dhe mĂ« pas klikoni  menunĂ«. Aty mund tĂ« caktoni njĂ« interval kohor prej 2, 8 ose 24 orĂ« apo ta pĂ«rshtasni sipas nevojĂ«s.

Një ikonë zileje do të shfaqet krah mesazhit.

Kur plotĂ«sohet koha, WhatsApp dĂ«rgon njĂ« njoftim me etiketĂ«n “Reminder”. Aty pĂ«rfshihet mesazhi, emri i dĂ«rguesit ose grupit dhe njĂ« pĂ«rmbledhje nĂ«se ka imazhe. Njoftimi Ă«shtĂ« si njĂ« lajmĂ«rim i zakonshĂ«m duke ju rikthyer vĂ«mendjen te mesazhi nĂ« fjalĂ«.

Veç kĂ«saj, WhatsApp po punon edhe pĂ«r njĂ« shtojcĂ« automatike qĂ« do t’ju lajmĂ«rojĂ« pĂ«r mesazhet e palexuara nga kontaktet me tĂ« cilĂ«t flisni shpesh.

Momentalisht, shtojca e “Remind Me” Ă«shtĂ« e disponueshme vetĂ«m pĂ«r pĂ«rdoruesit e Android beta./kb

↗

Prapaskena e videos virale në koncertin e Coldplay

✇Gazeta Fjala
By: el da

CEO i Privateer Rum, Andrew Cabot, ndodhej në një udhëtim pune kur gruaja e tij, Kristin Cabot, u kap nga kamera e puthjeve në koncertin e Coldplay. Sipas New York Post, të afërmit e çiftit u shastisën nga skandali.

SipĂ«rmarrĂ«si ndodhej nĂ« njĂ« udhĂ«tim nĂ« Japoni dhe kur u kthye, e gjeti veten dhe familjen nĂ« mes tĂ« njĂ« ’stuhie’ mediatike.

“Andrew ishte nĂ« Azi pĂ«r disa javĂ« dhe u kthye tĂ« shtunĂ«n, kĂ«shtu qĂ« ai kishte ikur kur ndodhi e gjithĂ« kjo”, tha burimi, i cili kĂ«rkoi tĂ« mbetej anonim. “I gjori!”

Kristin dhe Andrew Cabot kishin disa kohë të martuar para finalizimit të divorcit të saj në vitin 2022.  Burimi tha se nuk kishte pasur shenja problemesh mes çiftit para videos virale në koncert.

“Familja tani thotĂ« se kanĂ« pasur probleme prej disa muajsh dhe po diskutonin ndarjen, çka mĂ« duket interesante sepse njĂ« muaj mĂ« parĂ« po thoshin sa tĂ« dashuruar ishin”, vijoi burimi.

Çifti kishte blerĂ« njĂ« rezidencĂ« me vlerĂ« 2.2 milionĂ« dollarĂ« vetĂ«m pesĂ« muaj para skandalit. Andrew Cabot Ă«shtĂ« pjesĂ« e njĂ« prej familjeve mĂ« tĂ« vjetra dhe tĂ« pasura tĂ« Bostonit.

Kompania e tij shet pije të cilat mund të shkojnë deri në 100 dollarë për shishe./kb

↗

Sherri Shabani-Lapaj, MĂ«rtiri: PĂ«rçarja nuk do tĂ« thotĂ« se s’ka ideale.

✇Gazeta Fjala
By: el da

Analisti Ergys MĂ«rtiri komentoi pĂ«r ‘Real Story’ pĂ«rçarjen brenda lĂ«vizjes ‘ShqipĂ«ria BĂ«het’ mes Lapajt dhe Shabanit. MĂ«rtiri tha se debatet brenda kĂ«saj partie vijnĂ« pĂ«r shkak tĂ« mandateve tĂ« limituara dhe nuk ka njĂ« korelacion mes mungesĂ«s sĂ« idealeve dhe pĂ«rçarjes politike.

Më tej në analizën e tij, Mërtiri tha se partitë e vogla duhet të bashkohen brenda një boshti politik.

“Fakti qĂ« zihen pĂ«r njĂ« mandat, janĂ« banale. Nuk do tĂ« thotĂ« se ata nuk kanĂ« parime apo nuk e duan kĂ«tĂ« vend. Nuk mund tua mohojmĂ« kĂ«tĂ« gjĂ« vetĂ«m se tregojnĂ« papjekuri nĂ« kĂ«tĂ« aspekt. Nuk mund ju vendosim vizĂ«n. Mund ta quaj dhe egoizĂ«m qĂ« kĂ«ta nuk u bĂ«n bashkĂ« pĂ«rpara zgjedhjeve. Po tĂ« ishin bĂ«rĂ« bashkĂ«, do kishin bĂ«rĂ« njĂ« goditje.

Do kishte mandate pĂ«r tĂ« gjithĂ« dhe nuk do ziheshit. Ata kanĂ« njĂ« mandat prandaj zihen. ËshtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« mbash aktivistĂ« tĂ« bashkuar dhe pĂ«rçarja Ă«shtĂ« normale. NjerĂ«zit qĂ« pĂ«rçahen nuk do tĂ« thotĂ« qĂ« nuk kanĂ« ideale. Duhet tĂ« ketĂ« njĂ« bashkim, duhet tĂ« sillen si njĂ« bosht. NĂ«se flitet pĂ«r ideale, ideali nuk mund tĂ« shkojĂ« pĂ«rpara pa thyer sistemin.” /kb

↗

E vërteta që rrodhi: WikiLeaks dhe dosja e fshehtë e Afganistanit

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

MĂ« 25 korrik 2010, bota zuri frymĂ«n. WikiLeaks, platforma e themeluar nga Julian Assange, publikoi mĂ« shumĂ« se 75 mijĂ« dokumente sekrete ushtarake qĂ« kishin tĂ« bĂ«nin me luftĂ«n nĂ« Afganistan – njĂ« nga rrjedhjet mĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« informacionit nĂ« historinĂ« ushtarake tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s. KĂ«to dokumente, tĂ« koduara si “Afghan War Diary”, hodhĂ«n dritĂ« mbi njĂ« luftĂ« qĂ«, ndonĂ«se kishte nisur nĂ« emĂ«r tĂ« drejtĂ«sisĂ« dhe sigurisĂ« pas 11 shtatorit, tashmĂ« shfaqej si njĂ« rrjet i ngatĂ«rruar interesash, gabimesh dhe viktimash civile tĂ« mbajtura nĂ« heshtje.

Dokumentet ekspozuan operacione të fshehta të CIA-s, përleshje të përgjakshme me talebanët, vrasje të padeklaruara të civilëve, si dhe dyshime për rolin e dyfishtë të shërbimeve sekrete pakistaneze. Në këtë kronikë brutale të përditshmërisë së luftës, realiteti binte ndesh me raportet zyrtare dhe fjalët diplomatike. Lufta nuk ishte më një çështje strategjish gjeopolitike, por një kalvar moral që vinte në dyshim vetë arsyen e ndërhyrjes dhe të pranisë perëndimore në Afganistan.

PĂ«rkrah reagimeve tĂ« ashpra tĂ« qeverisĂ« amerikane dhe kritikave pĂ«r rrezikimin e jetĂ«ve nĂ« terren, shumĂ«kush pa nĂ« kĂ«tĂ« rrjedhje njĂ« akt tĂ« guximshĂ«m transparence, njĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r t’i rikthyer qytetarit tĂ« zakonshĂ«m tĂ« drejtĂ«n pĂ«r tĂ« ditur – pĂ«r tĂ« parĂ« atĂ« qĂ« zakonisht fshihet pas perdeve tĂ« errĂ«ta tĂ« vendimmarrjes ushtarake dhe politike.

WikiLeaks nuk ndryshoi vetĂ«m rrjedhĂ«n e informacionit – por edhe mĂ«nyrĂ«n se si e kuptojmĂ« luftĂ«n, median, kontrollin dhe tĂ« vĂ«rtetĂ«n. Dhe nĂ« atĂ« ditĂ« tĂ« korrikut, vĂ«rtetĂ«sia e dhimbshme e njĂ« konflikti qĂ« zgjaste prej gati njĂ« dekade nuk u tha mĂ« me gjuhĂ«n e komandove, por me fjalĂ«t e zhveshura tĂ« dosjeve qĂ« nuk ishin mĂ« sekrete.

Nëse dëshiron, mund ta zhvillojmë më tej këtë temë në format eseistik, analizë politike, ose biografi narrative e figurës së Julian Assange dhe trashëgimisë së WikiLeaks.

PĂ«rgatiti: L.Veizi

↗

Alarm në Itali nga virusi i Nilit Perëndimor, 32 raste dhe dy të vdekur

✇Gazeta Fjala
By: el da

Italia ka konfirmuar 32 raste të infektimit me virusin e Nilit Perëndimor dhe dy viktima që nga fillimi i vitit 2025, në një kohë kur në Europën Jugore është vënë re një rritje e përhapjes së sëmundjeve të transmetuara nga mushkonjat.

Virusi i Nilit Perëndimor përhapet kryesisht përmes pickimeve të mushkonjave të infektuara, zakonisht gjatë muajve të ngrohtë të verës. Raste të infektimit këtë vit janë raportuar edhe në Greqi dhe Itali.

Shumica e rasteve nĂ« Itali janĂ« regjistruar nĂ« provincĂ«n Latina, nĂ« rajonin e Lazios, rreth 100 kilometra nĂ« jug tĂ« RomĂ«s. Instituti KombĂ«tar i ShĂ«ndetit (ISS) bĂ«ri publike tĂ« dhĂ«nat nĂ« raportin javor tĂ« sĂ« enjtes, duke vĂ«nĂ« nĂ« dukje se “trendi epidemiologjik Ă«shtĂ« nĂ« pĂ«rputhje me vitet e mĂ«parshme”, megjithĂ«se shpĂ«rndarja gjeografike e rasteve “duket mjaft e ndryshme”.

Rastet janë konfirmuar gjithashtu në rajonet Piemonte, Veneto, Emilia-Romagna dhe Campania. Dy viktimat janë regjistruar njëra në qytetin Fondi dhe tjetra në provincën e Novarës.

“Virusi i Nilit PerĂ«ndimor Ă«shtĂ« endemik nĂ« vendin tonĂ« prej disa vitesh,” deklaroi Anna Teresa Palamara, drejtore e Departamentit tĂ« SĂ«mundjeve Infektive nĂ« ISS. Ajo shtoi se janĂ« marrĂ« masa pĂ«r tĂ« parandaluar pĂ«rhapjen e tij.

“TĂ« kujtojmĂ« se 80 pĂ«r qind e rasteve tĂ« infektimit me virusin e Nilit PerĂ«ndimor janĂ« asimptomatike dhe rreziku pĂ«r pasoja tĂ« rĂ«nda Ă«shtĂ« mĂ« i madh pĂ«r personat mĂ« tĂ« brishtĂ«,” theksoi Palamara.

Rajoni i Lazios konfirmoi 12 raste tĂ« reja tĂ« enjten, pas analizave tĂ« kryera nĂ« Institutin KombĂ«tar tĂ« SĂ«mundjeve Infektive “Lazzaro Spallanzani” nĂ« RomĂ«.

Sipas ISS, ethet e Nilit Perëndimor shkaktohen nga një virus që bën pjesë në familjen Flaviviridae dhe është identifikuar për herë të parë në vitin 1937 në rajonin Nilit Perëndimor të Ugandës.

Rezervuarët kryesorë të virusit janë zogjtë e egër dhe mushkonjat, kryesisht të llojit Culex. Infektimi tek njerëzit ndodh përmes pickimeve të mushkonjave, ndërsa nuk ka rrezik për përhapje nga njeriu te njeriu./kb

↗

Spahiu: Rithemelimi i PD është i vetmi në histori që nuk u rikthye asnjë themelues

✇Gazeta Fjala
By: el da

Juristi Kreshnik Spahiu, ka deklaruar se në rithemelimin e PD nuk u rikthye asnjë themelues i kësaj partie.

Teksa u ndal tek zgjedhjet e 11 majit, ai tha se rezultati që mori PD ishte rezultati më maksimal që mund të merrte.

‘Ky ishte rezultati mĂ« maksimal qĂ« mund tĂ« merrte PD pĂ«r hir tĂ« njĂ« realiteti qĂ« duhet thĂ«nĂ« PD edhe sikur tĂ« vinte njĂ« tjetĂ«r nĂ« vend tĂ« BerishĂ«s vetĂ«m me mĂ«nyrĂ«n si e ka ngrirur sistemin dhe si ka hyrĂ« nĂ« zgjedhje. UnĂ« nuk jam ndarĂ« tezĂ«s se rezultati i zgjedhjeve Ă«shtĂ« ndarĂ« nga Rama dhe nga Berisha dhe do tĂ« shkatĂ«rrojnĂ« edhe partitĂ« e reja. Ata janĂ« si dy nofulla tĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«s gojĂ« dhe ata e kanĂ« kuptuar kĂ«tĂ« mekanizĂ«m. Berisha ka marr sa ka dashur, ka marr logon dhe partinĂ« dhe kĂ«tĂ« e ka imponuar pĂ«rmes forcĂ«s politike. As unĂ« dhe askush nuk shkon tek SPAK dhe tĂ« bĂ«jĂ« deklarata tĂ« forta, dhe ai kĂ«tĂ« e bĂ«nĂ« kĂ«tĂ« gjĂ«. Kam dĂ«gjuar shumĂ« teori tĂ« hapet PD, po sikur edhe tĂ« hapi 10 dyer PD-ja nuk shkon njĂ«ri aty sepse mĂ«nyra si Ă«shtĂ« ndĂ«rtuar se gjen veten nĂ« atĂ« ambient. Rithemelimi i PD Ă«shtĂ« i vetmi nĂ« histori qĂ« nuk u rikthye asnjĂ« themelues tek kjo parti’, tha ai./kb

 

↗

Kapexhiu flet për Berishën dhe Ramën: Kanë mbetur në histori

✇Gazeta Fjala
By: el da

Artisti Bujar Kapexhiu, I ftuar nĂ« emisionin “TĂ« Pekspozuarit” nĂ« MCN TV u shpreh kundĂ«r thirrjeve pĂ«r tĂ« larguar nga skena politike, figura tĂ« vjetra tĂ« saj si Sali Berisha dhe Edi Rama. Ai u shpreh se ata tashmĂ« kanĂ« hyrĂ« nĂ« historinĂ« e ShqipĂ«risĂ« dhe Ă«shtĂ« njĂ« shans I madh qĂ« janĂ« dhe duhet tĂ« jenĂ« sa mĂ« gjatĂ«.

« UnĂ« jam mĂ« i madh nĂ« moshĂ« se Sali Berisha se kam lindur disa muaj mĂ« parĂ« se ai. ËshtĂ« shans qĂ« i kemi kĂ«ta si Sali Berisha dhe le t’i kemi sa mĂ« gjatĂ«. Duam s’duam, e do nuk e do ti figurĂ«n e RamĂ«s dhe tĂ« BerishĂ«s janĂ« figura qĂ« kanĂ« mbetur nĂ« historinĂ« shqiptare, tashmĂ« i takojnĂ« historisĂ«. KanĂ« njĂ« kontribut tĂ« caktuar qĂ« njĂ«ra shumicĂ« numĂ«ron vetĂ«m tĂ« mirat, tjetra vetĂ«m gabimet.

Berisha Ă«shtĂ« shumĂ« i respektueshĂ«m. MĂ« duket absurd qĂ« RamĂ«s berisha u themi ik. Absudriteti mĂ« i madh Ă«shtĂ« kur dĂ«gjoj “Rama Ik”. Tani pĂ«r BerishĂ«n dhe RamĂ«n, njĂ«ri nuk Ă«shtĂ« artist tjetri nuk Ă«shtĂ« mjek. Ata janĂ« politikanĂ« tashmĂ« dhe nuk mund t’u thuash ik.

Profesioni i tyre është politika.

A duan ta heqin RamĂ«n? JanĂ« 500 mijĂ« qĂ« duan tĂ« heqin, por kur tĂ« bĂ«hen shumicĂ« le ta hiqen. Ai ka thĂ«nĂ« se do tĂ« iki kur dua vetĂ«. Mund t’i them edhe unĂ« lĂ«re mjaft, por ai e di mĂ« mirĂ« vetĂ«. ËshtĂ« si puna e futbollistit qĂ« lĂ« kupucĂ«t kur bĂ«n golin dhe ikĂ«n.

Ik si kryetar partie, ik si kryeministĂ«r dhe hajde tĂ« rrimĂ« bashkĂ« si shok si mik”- tha Kapexhiu./kb

 

↗

Konstandini dhe trashëgimia: Nga ura e Milvës te ringjallja e Bizantit

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

NĂ« labirintin e kohĂ«s, 25 korriku nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« datĂ« nĂ« kalendar, por njĂ« nyje rrĂ«fimesh ku historia nuk ecĂ«n me hapa tĂ« heshtur, por shkelmon kufijtĂ« e epokave me sandalet e hekurta tĂ« perandorĂ«ve. ËshtĂ« dita kur lavdia ngrihet nga pluhuri i betejave, kur fati i qytetĂ«rimeve lidhet me vullnetin e njĂ« njeriu dhe vizionin e njĂ« bote qĂ« ndryshon.

MĂ« 306, Konstandini i Madh shpallet Perandor nga legjionarĂ«t e tij – njĂ« ritual i njohur pĂ«r RomĂ«n, ku fuqia nuk vinte nga Senati, por nga armĂ«t dhe besnikĂ«ria e ushtrisĂ«. Por nuk ishte ky akti qĂ« e vendosi nĂ« historinĂ« universale. Ishte fitorja e tij vendimtare nĂ« betejĂ«n pranĂ« UrĂ«s Milviane mĂ« 312 ajo qĂ« vulosi jo vetĂ«m njĂ« mbretĂ«rim, por njĂ« epokĂ« tĂ« re. NĂ« emĂ«r tĂ« njĂ« vizioni tĂ« parashikuar – “in hoc signo vinces” – Konstandini pĂ«rqafon simbolin e kryqit dhe i hap rrugĂ«n krishterimit, nga pĂ«rndjekje drejt pĂ«rqafimit perandorak.

Tre vjet mĂ« vonĂ«, mĂ« 315, Harku i Konstandinit ngrihet pranĂ« Koloseut si pĂ«rmendore e kĂ«saj fitoreje, por mbi tĂ« gjitha si njĂ« shenjĂ« e njĂ« kapĂ«rcimi ideologjik: nga panteoni pagan nĂ« njĂ« perandori qĂ« do tĂ« mbĂ«shtetej mbi njĂ« besim tĂ« ri. Ky ishte akti themelues i transformimit tĂ« RomĂ«s – jo vetĂ«m si fuqi ushtarake, por si bartĂ«se e njĂ« rendi shpirtĂ«ror e moral qĂ« do tĂ« ndikonte krejt PerĂ«ndimin pĂ«r shekuj me radhĂ«.

Pothuaj njĂ« mijĂ« vjet mĂ« pas, mĂ« 1261, qyteti qĂ« mbante emrin e tij – Konstandinopoja – do tĂ« rilindte nga hiri i njĂ« perandorie tĂ« plagosur. Pas copĂ«timit tĂ« Bizantit nga KryqĂ«zata e KatĂ«rt dhe vendosjes sĂ« sundimeve tĂ« huaja, ishte Perandoria e Nikeas ajo qĂ« mbajti gjallĂ« idealin bizantin. NĂ«n drejtimin e gjeneralit Aleks Strategu, ushtria nikeane rifitoi KonstandinopojĂ«n, duke rikthyer njĂ« qytet, njĂ« fron dhe njĂ« identitet.

Kjo rikthesĂ« nuk ishte thjesht njĂ« ngadhĂ«njim ushtarak. Ishte njĂ« pohim se qytetet mund tĂ« bien, por idetĂ«, memoria dhe besimi i njĂ« civilizimi mund tĂ« rigjejnĂ« rrugĂ«n e tyre drejt dritĂ«s. Nga ura e MilvĂ«s te ringjallja e Bizantit, Konstandini dhe trashĂ«gimia e tij vazhdojnĂ« tĂ« flasin nĂ« heshtjen e mureve, nĂ« simbolet e fesĂ« dhe nĂ« frymĂ«n qĂ« s’e mposht as koha.

PĂ«rgatiti: L. Veizi

❌