❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

​Diaspora dĂ«rgoi mbi 651 milionĂ« euro nĂ« KosovĂ« brenda 6 muajve

✇Gazeta Fjala
By: el da

Mbi 651 milionë euro ka dërguar diaspora në Kosovë në periudhën janar-qershor të këtij viti. Vlerë kjo mbi 21 milionë euro më shumë, krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar.

Sipas të dhënave të Bankës Qendrore të Kosovës (BQK), gjatë periudhës janar-qershor të këtij viti, shuma e dërgesave nga diaspora ka arritur në 651.7 milionë euro, ndërsa të dhënat për muajin qershor janë ende paraprake.

Krahasuar me periudhën e njëjtë të vitit të kaluar, kur dërgesat kishin arritur në 630.1 milionë euro, këtë vit është shënuar një rritje prej 21.6 milionë eurosh.

“PĂ«r periudhĂ«n janar-qershor tĂ« kĂ«tij viti, shuma e dĂ«rgesave e shĂ«nuar Ă«shtĂ« 651.7 milionĂ« euro (tĂ« dhĂ«nat e muajit qershor janĂ« preliminare). Krahasuar me periudhĂ«n e njĂ«jtĂ« tĂ« vitit tĂ« kaluar, Ă«shtĂ« shĂ«nuar njĂ« rritje pĂ«r 21.6 milionĂ« euro. DĂ«rgesat pĂ«r periudhĂ«n janar-qershor 2024 janĂ« 630.1 milionĂ«â€.

Vlera e remitencave në gjashtëmujorin e parë të vitit 2023, ishin afro 633 milionë euro. Ndërkaq, në periudhën e njëjtë të vitit 2022, diaspora kishte dërguar në Kosovë mbi 555 milionë euro./Marrë nga Monitor/kb

↗

Flamuri amerikan mbi gjithçka, urdhri i ri i Trump ndez debatet

✇Gazeta Fjala
By: el da

Presidenti amerikan, Donald Trump, ka nënshkruar të hënën, 25 gusht, një urdhër ekzekutiv që kërkon nga sistemi gjyqësor të ndëshkojë ata që djegin ose përdhosin flamurin amerikan.

“NĂ«se pĂ«rdhosni flamurin, do tĂ« pĂ«rballeni me njĂ« vit burg, pa mundĂ«si pĂ«r lirimin e parakohshĂ«m,” tha Trump gjatĂ« nĂ«nshkrimit tĂ« urdhrit nĂ« ZyrĂ«n Ovale.

Urdhri kĂ«rkon qĂ« gjyqtarĂ«t tĂ« aplikojnĂ« me pĂ«rpikmĂ«ri ligjet pĂ«r pĂ«rdhosjen e flamurit dhe shkelĂ«sve t’u pezullohet viza apo leja e qĂ«ndrimit.

Trump e ka përshkruar flamurin amerikan si simbol të unitetit dhe ka theksuar se përdhosja e tij është një akt ofendues dhe provokues, që shpreh përbuzje, armiqësi dhe dhunë kundër kombit.

Megjithatë, një vendim i Gjykatës Supreme në vitin 1989 ka vendosur se djegia apo shkatërrimi i flamurit kombëtar mbrohet si pjesë e lirisë së shprehjes, një çështje që ngjall debat të fortë në kontekstin e urdhrit të Trump./kb

 

↗

Protesta në Tel Aviv, rezervistë që refuzojnë shërbimin

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

Ofer Cassif*

NdĂ«rsa Izraeli e shtyn pĂ«rpara ofensivĂ«n e zgjeruar ushtarake nĂ« Gaza, me pasoja shkatĂ«rruese, mĂ« afĂ«r shtĂ«pisĂ« zĂ«ri i kundĂ«rshtimit po rritet. TĂ« shtunĂ«n, mijĂ«ra njerĂ«z u mblodhĂ«n nĂ« Sheshin Habima, nĂ« qendĂ«r tĂ« Tel Avivit, pĂ«r tĂ« kĂ«rkuar njĂ« fund tĂ« luftĂ«s – njĂ« nga tubimet mĂ« tĂ« mĂ«dha qĂ« nga shpĂ«rthimi i luftimeve. Policia izraelite anuloi njĂ« leje tĂ« mĂ«parshme pĂ«r marshim nĂ«pĂ«r qytet, nĂ« njĂ« pĂ«rpjekje tĂ« qartĂ« pĂ«r tĂ« heshtur zĂ«rat tanĂ« tĂ« kundĂ«rshtimit – por ne refuzuam tĂ« lejonim tĂ« fitonin. Kishin kaluar vetĂ«m 24 orĂ« qĂ« nga shpallja e urisĂ« nĂ« Gaza nga Klasifikimi i FazĂ«s sĂ« SigurisĂ« Ushqimore (IPC), i cili ekspozoi tmerrin e fushatĂ«s sĂ« plotĂ« tĂ« urisĂ« sĂ« organizuar nga Izraeli. ShumĂ« izraelitĂ« ndjenĂ« se ishte detyrimi ynĂ« tĂ« dilnim nĂ« rrugĂ«.

QĂ« nga vendimi i kabinetit pĂ«r tĂ« riorganizuar kontrollin nĂ« qytetin e GazĂ«s, ushtria izraelite ka lĂ«shuar 60,000 urdhra tĂ« rinj mobilizimi pĂ«r rezervistĂ«t. Kur ato tĂ« hyjnĂ« nĂ« fuqi nĂ« fillim tĂ« shtatorit, forcat rezervĂ« do tĂ« arrijnĂ« nivelin mĂ« tĂ« lartĂ« qĂ« nga shpĂ«rthimi i luftĂ«s – 130,000. Por nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m ushtria ajo qĂ« po rritet nĂ« numĂ«r. Po aq shpejt po rritet edhe lĂ«vizja e refuzimit.

NĂ« javĂ«t e fundit, njĂ« valĂ« e re refuzuesish ka dalĂ« si reagim ndaj cinizmit politik tĂ« Benjamin Netanyahut. NĂ« biseda private mes familjarĂ«sh ose nĂ« deklarata publike, gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« izraelitĂ« po e kuptojnĂ« se shĂ«rbimi ushtarak Ă«shtĂ« bashkĂ«pĂ«rfshirje nĂ« krimet e qeverisĂ«. LĂ«vizja nuk Ă«shtĂ« homogjene – as nĂ« moshĂ« e grupim shoqĂ«ror, as nĂ« motivim ose ideologji. Disa kundĂ«rshtarĂ« tĂ« ndĂ«rgjegjshĂ«m, si tĂ« rinjtĂ« e organizatĂ«s Mesarvot, dalin publikisht me refuzimin e tyre pĂ«r tĂ« qenĂ« pjesĂ« e makinĂ«s sĂ« luftĂ«s. Ata trajtohen me ashpĂ«rsi ekstreme dhe shpesh kalojnĂ« nĂ« cikle burgosjeje nĂ« qelitĂ« ushtarake. Kam kryer personalisht vizita inspektuese nĂ« kĂ«to ambiente, duke takuar kĂ«ta njerĂ«z tĂ« guximshĂ«m qĂ« tashmĂ« njihen si “ushtarĂ«t e paqes”.

TĂ« tjerĂ« nuk janĂ« tĂ« gatshĂ«m ta bĂ«jnĂ« publik qĂ«ndrimin e tyre, por nĂ« heshtje refuzojnĂ« shĂ«rbimin. TĂ« dhĂ«nat pĂ«r numrin e saktĂ« tĂ« kĂ«tyre “refuzuesve gri” trajtohen si sekret inteligjence dhe nuk bĂ«hen publike nga ushtria. Por organizata Yesh Gvul, qĂ« ndihmon ata qĂ« thirren tĂ« sigurojnĂ« pĂ«rjashtime nga drafti, pohon se numri i tyre Ă«shtĂ« vazhdimisht nĂ« rritje. NjĂ« sondazh i fundit i publikuar nga Haaretz tregoi njĂ« rritje tĂ« dukshme tĂ« mbĂ«shtetjes publike pĂ«r ata qĂ« refuzojnĂ« thirrjen ushtarake – rreth 33% e izraelitĂ«ve hebrenj besojnĂ« se kjo Ă«shtĂ« jo vetĂ«m e justifikuar, por edhe e domosdoshme pĂ«r tĂ« shpĂ«tuar pengjet nga rreziqet e fushatĂ«s ushtarake nĂ« qytetin e GazĂ«s. Motivet pĂ«r refuzim variojnĂ« nga kundĂ«rshtimi ndaj gjenocidit, te kundĂ«rshtimi moral pĂ«r t’u bĂ«rĂ« pjesĂ« e krimeve tĂ« luftĂ«s, nga kundĂ«rshtimi politik ndaj okupimit nĂ« tĂ«rĂ«si, e deri te shqetĂ«simet se veprimet ushtarake rrezikojnĂ« pengjet, apo edhe mospĂ«lqimi pĂ«r pĂ«rjashtimin e komunitetit ultra-ortodoks nga shĂ«rbimi.

Ella Keidar Greenberg, një kundërshtare e ndërgjegjshme që foli në tubimin e së shtunës pasi kishte kaluar gjithë prillin në izolim, tha se me refuzimin e saj kishte arritur të pengonte shkatërrimin e mëtejshëm. Edhe pse zëri i tyre ende mbetet në pozitë margjinale, është e qartë se gjithnjë e më shumë izraelitë duan ta sfidojnë qeverinë. Muajt e fundit janë shoqëruar me gjithnjë e më shumë demonstrata, vigjilje dhe akte të drejtpërdrejta kundër luftës së Netanyahut.

TĂ« bashkuar nga nocioni bazĂ« i njerĂ«zimit, mijĂ«ra arabĂ« e hebrenj dolĂ«n krah pĂ«r krah tĂ« shtunĂ«n pĂ«r tĂ« protestuar kundĂ«r urisĂ«, masakrĂ«s dhe shkatĂ«rrimit. Protestuesit mbanin fotografi tĂ« fĂ«mijĂ«ve tĂ« uritur dhe tĂ« bombarduar nĂ« Gaza, duke ditur se fajtorĂ«t pĂ«r dhimbjen e tyre ende mbeten nĂ« pushtet. Ne kĂ«rkuam lirimin e tĂ« gjithĂ« pengjeve dhe tĂ« burgosurve tĂ« paligjshĂ«m – izraelitĂ« e palestinezĂ« – nĂ«pĂ«rmjet njĂ« marrĂ«veshjeje politike qĂ« do tĂ« çonte nĂ« tĂ«rheqjen e plotĂ« tĂ« forcave ushtarake izraelite nga Gaza.

Por nĂ« dritĂ«n e njĂ« vale tĂ« re bombardimesh mbi Gaza, mesazhi ynĂ« nga protesta kuptohet mĂ« sĂ« miri nga pankarta: “KurrĂ« mĂ«â€. KurrĂ« mĂ« nuk do tĂ« lejojmĂ« heshtjen pĂ«rballĂ« fĂ«mijĂ«ve tĂ« therur dhe familjeve tĂ« uritura. KurrĂ« mĂ« nuk do tĂ« shikojmĂ« nĂ« heshtje teksa Netanyahu urdhĂ«ron shkatĂ«rrimin e lagjeve dhe pushtimin e spitaleve. KurrĂ« mĂ« nuk do ta lejojmĂ« qeverinĂ« e tij tĂ« refuzojĂ« marrĂ«veshje pĂ«r lirimin e pengjeve. KurrĂ« mĂ« nuk do tĂ« lejojmĂ« qĂ« gjenocidi nĂ« Gaza tĂ« shpaloset nĂ« qetĂ«si.

Si pasardhĂ«s i njĂ« familjeje hebreje nga Polonia, fjalĂ«t “kurrĂ« mĂ«â€ kanĂ« njĂ« domethĂ«nie tĂ« veçantĂ« pĂ«r mua. Pas LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, njerĂ«zimi u zotua tĂ« mos lejojĂ« kurrĂ« mĂ« pĂ«rsĂ«ritjen e tilla mizorive. Holokausti, shfarosja masive e popullit hebre, preku thellĂ«sitĂ« e sĂ« keqes tiranike. PikĂ«risht pĂ«r shkak tĂ« kĂ«saj trashĂ«gimie, unĂ« e shoh “kurrĂ« mĂ«â€ si njĂ« detyrim universal.

NĂ« vitin 1948, bashkĂ«sia ndĂ«rkombĂ«tare miratoi DeklaratĂ«n Universale tĂ« tĂ« Drejtave tĂ« Njeriut dhe KonventĂ«n pĂ«r Parandalimin dhe DĂ«nimin e Krimit tĂ« Gjenocidit. NĂ« dekadat qĂ« pasuan, kemi dĂ«shtuar shpesh si njerĂ«zim pĂ«r tĂ« ruajtur kĂ«tĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« tĂ« paçmuar: se njerĂ«zit nuk duhet tĂ« zhduken nĂ« flakĂ«, dhe krime kaq tĂ« tmerrshme nuk duhet tĂ« kryhen ndĂ«rsa tĂ« tjerĂ«t shikojnĂ« pa bĂ«rĂ« asgjĂ«. Por kurrĂ« mĂ« parĂ« kohĂ«t e fundit njerĂ«zit e botĂ«s nuk kanĂ« parĂ« kaq qartĂ« nĂ« humnerĂ«n e shfarosjes, siç po ndodh sot nĂ« Gaza. PĂ«r kĂ«tĂ« arsye, “kurrĂ« mĂ«â€ nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« kujtesĂ« morale, por njĂ« urdhĂ«r etik pĂ«r tĂ« vepruar.

Siç thotĂ« njĂ« fjalĂ« e urtĂ«: “MĂ« mashtro njĂ« herĂ«, turpi Ă«shtĂ« i yti; mĂ« mashtro dy herĂ«, turpi Ă«shtĂ« i imi”. Duket se Netanyahu arrin tĂ« mashtrojĂ« vazhdimisht liderĂ«t perĂ«ndimorĂ«. TĂ« premten, nĂ« pĂ«rgjigje tĂ« shpalljes sĂ« urisĂ« nga IPC, ministri i jashtĂ«m britanik, David Lammy, tha se ishte njĂ« “katastrofĂ« e tmerrshme, plotĂ«sisht e shmangshme dhe e shkaktuar nga njeriu”. Pyetja qĂ« u bĂ«j Lammy-t dhe pjesĂ«s tjetĂ«r tĂ« kabinetit britanik Ă«shtĂ«: a jeni edhe ju ndĂ«r pĂ«rgjegjĂ«sit pĂ«r kĂ«tĂ« katastrofĂ«? NĂ« korrik, kryeministri britanik, Keir Starmer, shpalli njĂ« plan tĂ« kushtĂ«zuar pĂ«r tĂ« njohur njĂ« shtet palestinez nĂ«se Izraeli nuk ndryshon kurs.

Por njerëzit e uritur, nën kërcënimin e vazhdueshëm të bombardimeve, nuk mund të presin me të njëjtën durim si zyrtarët në zyrat prej mermeri. Ata luten për ushqim, ujë dhe ajër, ndërsa politikanët debatojnë për kushte dhe afate.

Starmer duhet ta njohë Palestinën menjëherë dhe pa kushte. Por ai duhet të njohë shumë më tepër se kaq. Duhet ta pranojë Netanyahun si kriminel ndërkombëtar lufte. Duhet të mbështesë sanksione të reja ndaj lëvizjes së kolonëve, përfshirë ministrat si Itamar Ben-Gvir dhe Bezalel Smotrich. Duhet të njohë se Netanyahu dhe qeveria e tij janë pengesa kryesore për lirimin e pengjeve. Duhet të pranojë popullin e Gazës si viktimë të një gjenocidi të vazhdueshëm, dhe të veprojë si e tillë. Përndryshe, ai do të mbetet bashkëpërgjegjës në këtë katastrofë shkatërrimtare të shkaktuar nga njeriu.

 

*Anëtar i Knesset-it/ Përgatiti për botim: L.Veizi

 

↗

Kush rikthehet dhe kush ulet për herë të parë në Parlament

✇Gazeta Fjala
By: el da

Kolegji Zgjedhor vendosi sot tĂ« rrĂ«zojĂ« kĂ«rkesĂ«n e Adriatik Lapajt dhe la nĂ« fuqi vendimin e Komisionit tĂ« Ankimimeve dhe Sanksioneve qĂ« mandati i NismĂ«s ShqipĂ«ria BĂ«het t’i jepet Ana Dajkos. Ajo ishte e para nĂ« listĂ«n e mbyllur tĂ« TiranĂ«s pĂ«r koalicionin nĂ« fjalĂ«, mandati i tĂ« cilit krijoi njĂ« pĂ«rplasje mes dy palĂ«ve, Adriatik Lapajt dhe Endrit Shabani.

Megjithatë, vendimi i sotëm është një lajm i mirë pasi i hap rrugë certifikimit përfundimtar të zgjedhjeve të 11 majit. Pas pushimeve të gjata të verës, pritet që politika shqiptare të rikthehet në skenë në shtator.

Mandati i Kuvendit aktual mbyllet mĂ« 9 shtator. Kushtetuta thotĂ« qĂ« parlamenti i ri do t’i hapĂ« dyert pasi Presidenti tĂ« pĂ«rcaktojĂ« datĂ«n me njĂ« dekret dhe ajo nuk mund tĂ« vonohet mĂ« shumĂ« se 10 ditĂ«. Pra brenda 20 shtatorit, shqiptarĂ«t do tĂ« kenĂ« Kuvendin e ri.

Por kush do tĂ« jenĂ« deputetĂ«t qĂ« do t’i pĂ«rfaqĂ«sojnĂ«?

Rezultati i zgjedhjeve tĂ« 11 majit la nĂ« pushtet sĂ«rish PartinĂ« Socialiste, kĂ«saj here me njĂ« mazhorancĂ« mĂ« tĂ« madhe, me 83 mandate tĂ« fituara. Partia Demokratike mori 50 mandate. Partia Socialdemokrate fitoi tre mandate, ndĂ«rsa dy i mori Partia e Agron Shehajt, “MundĂ«sia”. Nga njĂ« mandat morĂ«n LĂ«vizja BashkĂ« dhe Koalicioni Nisma ShqipĂ«ria BĂ«het.

Për këtë të fundit, vendosi sot Kolegji dhe përfundimisht do të jetë Ana Dajko ajo që do i përfaqësojë në Kuvend. Nga Lëvizja Bashkë, deputet do të jetë Redi Muçi.

Agron Shehaj do të rikthehet në karrigen e Kuvendit, por si kryetar i partisë së tij teksa bashkë me të do të jetë edhe Erald Kapri, i renditur i dyti në listën e mbyllur.

Partia Socialdemokrate do të ketë një përfaqësuese në Tiranë, Albana Pëllumbin ndërsa dy në Shkodër, Tom Doshin dhe Sabina Jorgon.

Siç e pĂ«rmendĂ«m edhe mĂ« lart, “peshĂ«n” mĂ« tĂ« madhe tĂ« karrigeve tĂ« kuvendit do ta mbajĂ« Partia Socialiste me 83 mandate. 30 prej tyre kanĂ« qenĂ« nĂ« legjislaturĂ«n qĂ« po lĂ«mĂ« pas ndĂ«rsa 53 emra tĂ« rinj do tĂ« ulet pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« parlamentin shqiptar.

Mes tyre përmendim emra si Delina Brahimaj, Petrit Malaj, Arbjan Mazniku, Bora Muzhaqi, Pirro Vengu, Igli Hasani, Ervin Hoxha që kanë mbajtur post ministri por nuk kanë qenë pjesë e Parlamentit. Emra të tjerë që vlejnë të përmendim janë Ervin Demo, Agron Malaj, apo edhe profesoresha Iris Luarasi apo edhe Ardit Bidon dhe Marjana Koçekun nga Shkodra. 24-vjeçarja është edhe deputetja më e re në moshë.

Nga Partia Demokratike, do të jenë 14 deputetë të rinj teksa pjesa të tjerë do ta rigjejnë sërish ulësen në Kuvend, po nga ana e opozitës. Nga radhët e selisë blu është deputeti më i vjetër i Kuvendit, Sali Berisha.

Cilët janë deputetët e rinj nga Partia Socialiste?

Ervin Demo, Agron Malaj, TĂ«rmet Peci, Aulona Bylykbashi, Elton Korreshi, Genti Lakollari, Bledi Çomo, Besa Spaho, Onid Bejleri, Romina Kuko, Arbjan Mazniku, Bora Muzhaqi, Petrit Malaj, Pirro Vengu, Adea Pirdeni, Albana Koçiu, Igli Hasani, Delina Ibrahimaj, Ervin Hoxha, Ceno Klosi, Ilva Gjuzi, Ani Dyrmishi, Agron Gaxho, Brunilda Mersini, Ermal Pacaj, Olsi Komici, Adi Qose, Klevis Jahaj, Ardit Bido, Etleva Budini, Kiduina Zaka, Erjo Mile, Zegjine Caushi, Adnan Kadeli, Marjana Koceku, Xhenis Çela, Erion Malaj, Sara Mila, Adnan Kadeli, SkĂ«nder Pashaj, Bujar Rexha, Vasil Llajo, Alma Selami, Ana Nako, Enriketa Jaho, Asfloral Haxhiu, DhimitĂ«r Kurti, Piro Dhima, Zamira Sinaj, Iris Luarasi, Hysen Buzali, Loer Kume, Ermal Elezi, Erjona Ismaili.

Cilët janë deputetët e rinj nga Partia Demokratike dhe Aleanca për Shqipërinë Madhështore?

Gjin Gjoni, Arjan Ndoja, Manjola Luku, Artan Luku, Kliti Hoti, Zija Ismaili, Denisa Vata, Bledi Himçi, Klodiana Çapja, Ivi Kaso, Fidel Kreka, Besart Xhaferi, Tedi Blushi, Brunilda Haxhiu.

Cilët janë deputetët që do të rikthehen në Kuvend?

Nga PS

Edi Rama, Ogerta Manastirliu, Elisa Spiropali, Bledi Çuçi, Lindita Nikolla, Ulsi Manja, Taulant Balla, Erion Braçe, Fatmir Xhafaj, Fadil Nasufi, Hatixhe Konomi, Blendi Klosi, Klodiana Spahiu, Milva Ikonomi, Aurora Mara, Evis Kushi, Saimir Hasalla, Belinda Balluku, Antoneta Dhima, Niko Peleshi, Ilirian Pendavinji, Eduart Shalsi, Ornaldo Rakipi, Anila Denaj, Olta Xhaçka, Damian Gjiknuri, Vullnet Sinaj

Nga PD

Sali Berisha, Flamur Noka, Albana Vokshi, Edi Paloka, Jorida Tabaku, Xhelal Mziu, Oerd Bylykbashi, Tomor Alizoti, Gazment Bardhi, Luan Baçi, Saimir Korreshi, Tritan Shehu, Bledjon Nallbati, Flamur Hoxha, Isuf Çelaj, Agron Gjekmarkaj, Elda Hoti, Luçiano Boçi, Greta Bardeli, Ramadan Likaj, Bujar Leskaj, Ina Zhupa, Vangjel Dule (aleat), Fatmir Mediu (aleat)/kb

↗

Cipa dhe liria

✇Gazeta Fjala
By: el da

Nga Ben Andoni

Sikur dikush do arrinte ta prekte e ta hiqte cipĂ«n e shoqĂ«risĂ« sonĂ«, atĂ«herĂ« do tĂ« trandej i gjithĂ« vendi, bashkĂ« me erĂ«n e qelbur qĂ« do ç’aromizonte shumĂ« nga sajesat tona historike. Hipokrizia, kameleonizimi dhe mbi tĂ« gjitha dukja, si cilĂ«si, na ka mbajtur nĂ« njĂ« terr dhe po shkatĂ«rron sot shoqĂ«rinĂ« e njĂ« vendi qĂ« ka ekzistuar nĂ« disa sisteme ekonomiko-shoqĂ«rore dhe pĂ«rgjithnjĂ« i fundit, krahasuar me vendet e tjera tĂ« Ballkanit. Referimi evropian pĂ«r identitetin mbetet mĂ« shumĂ« gjeografik dhe tashmĂ« nĂ« kuadĂ«r tĂ« zgjerimit edhe BE-ist, pasi boll mirĂ« e dimĂ« se ku jemi me parametrat ekonomikĂ«, mĂ«nyrĂ«n sesi po e trajtojmĂ« dhe po e shfrytĂ«zojmĂ« vendin por mbi tĂ« gjitha rrugĂ«timin tonĂ« nĂ« integrimet kontinentale. Ka kaluar pa asnjĂ« kujdes dhe vĂ«mendje, lajmi i referuar nga FAO (Programi i Kombeve tĂ« Bashkuara pĂ«r Ushqimin), sipas tĂ« cilit nĂ« hartĂ«n globale mbi prevalencĂ«n e nĂ«n-ushqyerjes pĂ«r periudhĂ«n 2022–2024, ShqipĂ«ria ka nivelin mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« nĂ«n-ushqyerjes nĂ« EvropĂ« duke u klasifikuar vetĂ«m me UkrainĂ«n njĂ« vend qĂ« pĂ«rpĂ«litet prej vitesh nĂ« luftĂ«. NĂ« fakt, pĂ«r ata qĂ« jetojnĂ« ShqipĂ«rinĂ«, situata s’ështĂ« e habitshme. Referuar Eurostat-it dhe INSTAT-it, shqiptarĂ«t shpenzojnĂ« mbi 40% tĂ« tĂ« ardhurave mujore vetĂ«m pĂ«r ushqime, pĂ«rqindja mĂ« e lartĂ« nĂ« tĂ« gjithĂ« kontinentin. PĂ«r krahasim, nĂ« vendet e Bashkimit Europian, kjo pĂ«rqindje Ă«shtĂ« rreth 13% dhe nĂ« rajon luhatet mes 25-35% (Monitor, 2025). A jehojnĂ« vallĂ« kĂ«to parametra?! Dhe, pse e kemi tĂ« pamundur tĂ« ndjekim qoftĂ« edhe politikat e fqinjĂ«ve pĂ«r ta pĂ«rmirĂ«suar jetĂ«n tonĂ«?! Jemi futur nĂ« njĂ« guaskĂ«, ku nuk dalim dot, ndĂ«rsa shoqĂ«ria jonĂ«, mbarsur me problematika, pĂ«r fatin e keq nuk nxit dot debate publike tĂ« instancave apo strukturave tĂ« interesit, sesi shqiptari i shekullit XXI tĂ« mund tĂ« jetojĂ« tĂ« paktĂ«n si fqinjĂ«t e tij. NjĂ« cipĂ« e trashĂ« po na rritet ngado: nĂ« sy, mĂ«ndje dhe na “pengon” realisht tĂ« shikojmĂ« atĂ« qĂ« po ndodh me ne. PĂ«r ideologĂ«t e shekullit tĂ« shkuar, kohĂ« e mbushur me totalitarizĂ«m, ka pasur njĂ« ide dhe kjo lidhej me perceptimin e lirisĂ«. Sa mĂ« pak tĂ« lirĂ« tĂ« jemi, aq mĂ« pak kemi mundĂ«si t’i parashtrojmĂ« si duhet problematikat tona. Sot, ne, nuk kemi mĂ« mundĂ«si ta dĂ«shmojmĂ« lirinĂ« sepse liria ka nevojĂ« pĂ«r dĂ«shmi. Ne jetojmĂ« thjesht pĂ«r dukjen dhe statistikat boshe. Liria, nĂ« vetvete, kishte pĂ«r rrjedhojĂ« nevojĂ« pĂ«r njĂ« vend,  nĂ« tĂ« cilin njerĂ«zit mund tĂ« bĂ«heshin bashkĂ«-nĂ« agora, apo nĂ« treg, Polisi, apo hapĂ«sira publike, parashtronte nĂ« mesin e shekullit tĂ« shkuar Hannah Arendt.

Sistemi politik me veshje demokratike i kohĂ«s sonĂ« e ka goditur mbi tĂ« gjitha hapĂ«sirĂ«n politike, e cila tek ne nuk referohet me dy partitĂ« kryesore nĂ« vend, por thjesht me pronĂ«sitĂ« reale mbi to: Partia e RamĂ«s dhe Partia e BerishĂ«s. Po tĂ« mos jetĂ« Rama, do thoshte nĂ« njĂ« aktivitet partiak ministri aktual nĂ« detyrĂ« i DrejtĂ«sisĂ«, Manja, ne nuk do pĂ«rballeshim dot me bazĂ«n. Ai i merr votat. Ashtu si tek PD-ja, ka gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« zĂ«ra qĂ« pĂ«rsĂ«risin tĂ« njĂ«jtĂ«n gjĂ«. “Pa BerishĂ«n, ne shkĂ«rmoqemi!”. Paçka se PD-ja sot Ă«shtĂ« njĂ« masĂ« politike qĂ« nuk pĂ«rfaqĂ«son asgjĂ« nga e Djathta e vendit dhe Ă«shtĂ« mĂ« e shkĂ«rmoqur se kurrĂ«. Kurse, PS-ja ka kohĂ« qĂ« s’ështĂ« mĂ« parti e MajtĂ«.
Bash kjo mungesĂ« lirie na ka bĂ«rĂ« tĂ« mos shohim as problematikat mĂ« tĂ« mĂ«dha nĂ« vend dhe pabarazinĂ« e madhe shoqĂ«rore, e cila me kohĂ« po merr forma tĂ« konsoliduara. JanĂ« pak duar qĂ« gjenerojnĂ« gjithçka dhe ku shkon ndarja e pasurisĂ« kombĂ«tare, politikat e ligjeve bĂ«hen vetĂ«m pĂ«r ta, ashtu si nga ana tjetĂ«r, shikon se njerĂ«zit e PS dhe PD-sĂ« janĂ« mĂ« shumĂ« tĂ« lidhur sesa ndarja artificiale qĂ« kinse bĂ«jnĂ« nĂ« panelet nĂ« Tv. Edhe kjo fazĂ« e zhvillimit shqiptar po shkon ashtu si nĂ« diktaturĂ« dhe nĂ« monarki: nĂ« mungesĂ« lirie dhe nĂ« kuptimin shumĂ« tĂ« ngushtĂ« tĂ« saj. Ashtu si po forcohet njĂ« cipĂ« qĂ« e ka veshur tĂ« gjithĂ« realitetin tonĂ« dhe ne e kemi tĂ« pamundur t’i shikojmĂ« kufizimet tona. NĂ« kuptimin e grekĂ«ve tĂ« vjetĂ«r edhe njerĂ«zit qĂ« na drejtojnĂ« sot s’janĂ« tĂ« lirĂ«, paçka pushtetit tĂ« frikshĂ«m qĂ« posedojnĂ«, sepse tĂ« jesh i lirĂ« duhet tĂ« jesh i lirĂ« mes tĂ« barabartĂ«ve. Herodoti e thoshte mĂ« “vrazhdĂ«â€: Liria Ă«shtĂ« e barabartĂ« me josundimin. Sa mĂ« shumĂ« tĂ« dukesh se ke pushtet dhe nĂ« fakt pushtetarĂ«t e sotĂ«m si Rama e kanĂ« tĂ« pamatĂ« dhe ndaj po e mbajnĂ« kĂ«tĂ« cipĂ« tĂ« frikshme qĂ« na ka bllokuar dhe nuk na lĂ« tĂ« zhvillohemi, aq mĂ« shumĂ« pa liri jemi. Dhe, sĂ«rish pĂ«r lirinĂ«: Liria konsiderohet jo thjesht se je i shpenguar por se ajo duhet tĂ« shfaqet nĂ« çdo lloj veprimtarie tĂ« njeriut dhe, kjo e fundit, sipas filozofĂ«ve tĂ« vjetĂ«r, duhet tĂ« ishte reale, ku njerĂ«zit, t’i perceptonin, pastaj t’i gjykonin dhe nĂ« fund t’i mbanin mĂ«nd aktet e tyre, gjithnjĂ« jo nĂ« dĂ«m tĂ« tĂ« tjerĂ«ve. Kjo Ă«shtĂ« gati e pamundur sot nĂ« kĂ«tĂ« diktat tĂ« njĂ« pushtet tĂ«  centralizuar tĂ« autoritetit dhe mungesĂ«s sĂ« pĂ«rgjegjĂ«sisĂ« dhe dekadence sfilitĂ«se morale. Ndaj nuk  duhet tĂ« çuditemi qĂ« pĂ«r shkak tĂ« mungesĂ«s sĂ« lirisĂ« nuk ballafaqohemi me tĂ« vĂ«rteta. Dhe, ato janĂ« nga mendimi deri nĂ« ushqimin, bazĂ«n e ekzistencĂ«s atĂ« qĂ« po prek shqiptarin e thjeshtĂ«. Dhe, kur kthehesh nĂ« realitet, kujtohesh se: ShqipĂ«ria mban njĂ« ndĂ«r normat mĂ« tĂ« larta tĂ« TVSH-sĂ« pĂ«r ushqimet nĂ« EuropĂ«, me 20%, ndĂ«rkohĂ« qĂ« vendet e rajonit dhe BE aplikojnĂ« norma tĂ« reduktuara (nga 5% nĂ« MaqedoninĂ« e Veriut deri nĂ« 0% nĂ« IrlandĂ«). Kjo barrĂ« tatimore, e kombinuar me shumĂ« faktorĂ« i ka bĂ«rĂ« tĂ« rriten shumĂ« artificialisht çmimet pĂ«r konsumatorin. Anipse, propaganda flet vetĂ«m pĂ«r suksese dhe rritje turistĂ«sh, por aspak tĂ« vĂ«rtetĂ«n qĂ« tashmĂ« mezi nuk po shpĂ«rthen poshtĂ« cipĂ«s, ku liria kĂ«rkon t’i vihet fre dukjes: “Cipa e prezantuar nga njĂ« jetĂ« gĂ«njeshtrash pĂ«rbĂ«het nga materiale tĂ« çuditshme. PĂ«r aq kohĂ« sa cipa mbyll hermetikisht tĂ« gjithĂ« shoqĂ«rinĂ«, duket sikur Ă«shtĂ« e fortĂ« si gur. Por, nĂ« çastin qĂ« dikush e gris nĂ« njĂ« vend tĂ« vetĂ«m, kur njĂ« person bĂ«rtet: ‘Mbreti Ă«shtĂ« lakuriq!’-kur njĂ« person i vetĂ«m shkel rregullat e lojĂ«s, duke e ekspozuar atĂ« si lojĂ«, – çdo gjĂ« papritur shfaqet nĂ« njĂ« dritĂ« tjetĂ«r dhe e gjithĂ« cipa duket se Ă«shtĂ« e hollĂ«, diçka qĂ« mund tĂ« bĂ«het copash apo tĂ« shpĂ«rbĂ«het dhe nuk ka asgjĂ« qĂ« tĂ« mund ta shpĂ«tojĂ«â€, citojmĂ« Harendt tek “Mbi Revolucionin”, pĂ«rkthyer tashmĂ« dhe nĂ« shqip. (Homo Albanicus)/kb

 

↗

Trump beson te “miqĂ«sia” me Putinin, rezultati njĂ« ngĂ«rç i rrezikshĂ«m

✇Gazeta Fjala
By: el da

Opinion nga David E.Sanger, The New York Times

“AsgjĂ« nuk do tĂ« ndodhĂ« derisa unĂ« dhe Putini tĂ« ulemi bashkĂ«,” deklaroi presidenti Donald Trump nĂ« muajin maj, duke lĂ«nĂ« tĂ« kuptohej se zgjidhja pĂ«r luftĂ«n e UkrainĂ«s nuk qĂ«ndron te diplomacia e gjatĂ« shumĂ«palĂ«she, por te njĂ« marrĂ«veshje mes dy superfuqive.

Takimi me Vladimir Putinin nĂ« bazĂ«n ajrore amerikane nĂ« Anchorage ndodhi, por 9 ditĂ« mĂ« pas nuk ka shenja tĂ« progresit real. Trump kishte dhĂ«nĂ« sinjale se Putini dhe presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky do tĂ« zhvillonin bisedime direkte, por njĂ« gjĂ« e tillĂ« nuk Ă«shtĂ« planifikuar. Ministri i JashtĂ«m rus Sergei Lavrov tha hapur se “agjenda nuk Ă«shtĂ« gati fare”.

Trump e portretizon veten si ndërmjetës, si aleat të Ukrainës, ose si njeri që mund të bindë Putinin


Një ditë thotë se Ukraina nuk ka shanse të fitojë pa sulmuar brenda territorit rus, ditën tjetër premton garanci sigurie për Kievin.

Diplomacia si spektakël personal

Trump kĂ«rkon tĂ« imitojĂ« Theodore Roosevelt-in, i cili nĂ« 1905-Ă«n ndĂ«rmjetĂ«soi paqen midis RusisĂ« dhe JaponisĂ« dhe fitoi Çmimin Nobel. Por krahasimet janĂ« tĂ« zbehta: nĂ« Anchorage, takimi me Putinin ngjante mĂ« shumĂ« me show-in e tij me Kim Jong-un nĂ« 2018, shumĂ« kamera, pĂ«rqafime dhe asnjĂ« rezultat konkret.

Madje, sipas ish-ambasadorit amerikan nĂ« NATO, Ivo Daalder, Trump e nisi me njĂ« pozicion tĂ« pĂ«rbashkĂ«t perĂ«ndimor qĂ« kĂ«rkonte armĂ«pushim, por mĂ« pas e braktisi dhe i dha avantazh MoskĂ«s. “NjĂ« autogol diplomatik,” e quajti ai.

Siguria e Ukrainës, dilemat amerikane

Trump deklaron se SHBA-të mund të ofrojë garanci sigurie për Ukrainën, por pa trupa amerikane në terren. Ai sugjeron që këtë ta bëjnë disa vende europiane, ndërsa SHBA-të të ofrojnë inteligjencë e mbështetje ajrore. Ky është një zotim serioz: të mbrosh një vend jo-anëtar të NATO-s nga agresioni rus.
Por Rusia kĂ«rkon tĂ« jetĂ« pjesĂ« e kĂ«tyre garancive, duke i kthyer gjĂ«rat nĂ« absurditet: pushtuesi tĂ« jetĂ«Â â€œgarant sigurie”.

Dyshimi i Kievit

Për ukrainasit, kujtesa e Memorandumit të Budapestit të vitit 1994 është ende e gjallë. Atëherë ata dorëzuan arsenalin bërthamor në këmbim të garancive nga SHBA-të, Britania dhe Rusia dhe e panë Moskën të shkelë marrëveshjen. Sot, Zelensky dhe ekipi i tij e shohin me dyshim diplomacinë e Trump, që shpesh relativizon fajin e Rusisë dhe ka shuar strukturat amerikane që hetonin krimet e luftës.

Trump herĂ« e sheh veten si Roosevelt-in qĂ« sjell paqe, herĂ« si ndĂ«rmjetĂ«s neutral, herĂ« si lider qĂ« do tĂ«Â â€œlajĂ« duart” duke ia lĂ«nĂ« fatin ukrainasve e rusĂ«ve.

Por kjo strategji e paqartë krijon më shumë konfuzion sesa stabilitet. Lufta në Ukrainë nuk është thjesht për territor, siç mendon Trump, por për identitetin e një kombi dhe të drejtën e tij për të zgjedhur të ardhmen./kb

↗

26 gusht 1920 – GratĂ« nĂ« SHBA fitojnĂ« tĂ« drejtĂ«n e votĂ«s

✇Gazeta Fjala
By: Leonard Veizi

Më 26 gusht 1920, Ndryshimi i 19-të në Kushtetutën e Shteteve të Bashkuara hyri në fuqi, duke u dhënë grave të drejtën e votës në të gjithë vendin. Kjo ngjarje shënoi kulmin e një lëvizjeje të gjatë dhe të lodhshme për barazinë politike, që kishte nisur zyrtarisht në mesin e shekullit XIX.

Rrënjët e lëvizjes

Fillimi i betejës për të drejtat e grave shpesh lidhet me Konventën e Senekës Falls në vitin 1848, ku figura si Elizabeth Cady Stanton dhe Lucretia Mott kërkuan hapur të drejtën e votës për gratë.

Për dekada, aktivistet si Susan B. Anthony, Sojourner Truth, Ida B. Wells, Alice Paul dhe Lucy Burns e mbajtën gjallë këtë kauzë përmes protestave, marshimeve dhe presionit politik.

Lufta dhe ndryshimi i opinionit publik

Lufta e ParĂ« BotĂ«rore (1914–1918) ndryshoi shumĂ« gjĂ«ra: gratĂ« hynĂ« masivisht nĂ« tregun e punĂ«s dhe mbajtĂ«n pĂ«rgjegjĂ«si tĂ« rĂ«ndĂ«sishme ndĂ«rsa burrat luftonin jashtĂ« vendit. Kjo forcoi argumentin se ato meritonin tĂ« kishin zĂ« politik.

Presidenti Woodrow Wilson, fillimisht i rezervuar, më vonë mbështeti hapur të drejtën e votës për gratë duke e paraqitur si çështje demokracie dhe drejtësie.

Procesi ligjor

Më 4 qershor 1919, Kongresi amerikan miratoi amendamentin dhe ia përcolli shteteve për ratifikim.

Më 18 gusht 1920, Tennessee u bë shteti i 36-të që e ratifikoi, duke siguruar shumicën e nevojshme.

Më 26 gusht 1920, Sekretari i Shtetit Bainbridge Colby shpalli zyrtarisht hyrjen në fuqi të Ndryshimit të 19-të.

Teksti i Ndryshimit të 19-të

“E drejta e qytetarĂ«ve tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara pĂ«r tĂ« votuar nuk do t’u mohohet apo kufizohet nga Shtetet e Bashkuara ose nga ndonjĂ« shtet, pĂ«r shkak tĂ« gjinisĂ«.”

Pasojat historike

Ndryshimi i 19-të i hapi rrugën për pjesëmarrjen e grave në jetën politike amerikane, duke transformuar përgjithmonë demokracinë në SHBA.

Megjithatë, duhet theksuar se shumë gra me ngjyrë, veçanërisht afrikano-amerikane në Jug, përballeshin ende me barriera të tjera diskriminuese (taksat e votimit, testet e shkrim-leximit, dhuna racore), të cilat u sfiduan dekada më vonë me Lëvizjen për të Drejtat Civile në vitet 1960.

PĂ«rgatiti: L.Veizi

↗

Horoskopi ditor, 26 Gusht 2025

✇Gazeta Fjala
By: el da

Dashi 

Venusi do të jetë në anën tuaj dhe pas një sërë vështirësish që keni kaluar, më në fund dashuria do të jetë e përmirësuar. Pavarësisht ndikimit të kundërt të Saturnit, shumë shpejtë projektet tuaja do të konkretizohen. Ka ardhur momenti për të përveshur mëngët dhe për të marrë rezultatet që aq shumë dëshironi.

Demi

Kjo e martë do të jetë disi nën ritmin e duhur, ku ju nuk do të jeni aspak në humor. Bëni mirë që të reflektoni me veten, pasi pjesa e dytë e javës do të jetë dukshëm më e mirë dhe do të rezervojë ndonjë surprizë në dashuri. Venusi pas pak ditësh do të jetë në shenjën tuaj.

Binjakët

Jeni duke përjetuar një periudhë të mbushur me tension. Qielli është i favorshëm për të zgjeruar familjen. Nëse jeni me kokë mënjanë me një person, ka ardhur momenti që të hidhni ju hapin e parë drejt pajtimit.

Gaforrja

Kjo e martë do të sjellë rikuperim me vete, ku do të arrini që të gjeni veten dhe të shmangni shpenzimet e tepërta. Fundi i muajit do të jetë shumë pozitiv dhe i mbushur me surpriza sa i takon punës dhe familjes.

Luani

Dita do të jetë e mbushur me ndryshime të bujshme. Situata astrologjike është e shkëlqyer sa i takon jetës sentimentale. Nëse keni diçka që ju mundon, është momenti për ta sqaruar.

Virgjëresha

Paolo Fox parashikon orë të mbushura me sukses, sa i takon sferës profesionale, ku do të arrini që të nxirrni disa projekte që mbani në sirtar dhe duke i prezantuar aty ku do të kenë mundësi që të gjejnë sukses. Kjo është një periudhë shumë e mirë sa i takon rritjes profesionale, ndonëse nuk do të mungojë ndonjë vështirësi në dashuri.

Peshorja

E marta nuk do të jetë aspak e favorshme sa i takon dashurisë, për shkak se do të dalë në pah ndonjë tension me partnerin/en. Reflektoni mirë dhe përqendrohuni në punë, pasi fundi i muajit do të qartësojë çdo gjë lidhur me të ardhmen tuaj.

Akrepi

Ju presin tĂ« reja tĂ« rĂ«ndĂ«sishme sa i takon punĂ«s. NĂ«se po mendonit qĂ« tĂ« ndryshonit pozicion, kjo Ă«shtĂ« java e duhur. Reflektoni dhe ndani mendime me familjarĂ«t tuaj, tĂ« cilĂ«t do tĂ« dinĂ« qĂ« t’iu tregojnĂ« rrugĂ«n mĂ« tĂ« mirĂ«.

Shigjetari

Kjo periudhë është mjaft e favorshme për të gjithë ata që janë çift. Ndërsa ata që janë vetëm, duhet të dërgojnë atë mesazh që i mundon, duke lënë mënjanë ndrojtjen, pasi yjet janë në anën e tyre.

Bricjapi

Ju presin ditë të bukura, kryesisht në punë. Ndërsa në dashuri bëni durim dhe do të arrini që të bëni për vete njeriun që keni përzemër. Ky është momenti i duhur për të arsyetuar siç duhet.

Ujori

Paolo Fox parashikon për të lindurit e kësaj shenje një qiell intrigues, por kjo gjë do të sjellë edhe lodhje. Nëse keni menduar që të zhvilloni një projekt personal, me siguri jeni përballur me ndonjë vështirësi, ndaj duhet të përvishni mëngët dhe të përqendroheni maksimalisht, shkruan noa.al. Kjo gjë vlen edhe për dashurinë.

Peshqit

Do të përballeni me disa vështirësi gjatë kësaj të marte, por fatmirësisht çdo gjë do të zgjidhet me kalimin e ditëve. Situata astrologjike është mjaft premtuese, sidomos një dashuri e re e cila do të sjellë shumë energji pozitive. Edhe situata ekonomike do të shohë përmirësim./kb

↗

Elon Musk ngre padi ndaj Apple dhe OpenAI: Po pengojnë konkurencën

✇Gazeta Fjala
By: el da

Dy kompanitĂ« e Elon Musk, startup-i xAI dhe platforma e rrjeteve sociale X kanĂ« ngritur njĂ« padi kundĂ«r Apple dhe OpenAI. Ata akuzojnĂ« Apple dhe OpenAl se kanĂ« bashkĂ«punuar nĂ« njĂ« “skemĂ« antikonkurruese” qĂ« synonte pĂ«rjashtimin e rivalĂ«ve nĂ« tregun e inteligjencĂ«s artificiale.

Padia mĂ«sohet se Ă«shtĂ« paraqitur nĂ« GjykatĂ«n Federale tĂ« Teksasit tĂ« Veriut. NĂ« padi pretendohet se Apple dhe OpenAI kanĂ« bashkĂ«punuar dhe kanĂ« krye “komplot” pĂ«r tĂ« ruajtur njĂ« pozicion dominues si nĂ« tregjet e telefonave inteligjentĂ« ashtu edhe nĂ« ato tĂ« inteligjencĂ«s artificiale gjenetike.

Sipas padisĂ«, Apple dyshohet se po i ul qĂ«llimisht aplikacionet qĂ« janĂ« etiketuar si “super aplikacione” dhe chatbot-et konkurruese, siç Ă«shtĂ« Grok i xAI nga renditja e saj nĂ« App Store, ndĂ«rsa favorizon OpenAI duke pĂ«rfshirĂ« ChatGPT nĂ« produktet e veta.

“NĂ«se gjykata nuk e ndalon sjelljen e paligjshme tĂ« tĂ« pandehurve, ata do tĂ« vazhdojnĂ« tĂ« pengojnĂ« konkurrencĂ«n dhe kompani si e jona do tĂ« vuajnĂ« pasojat e pĂ«rjashtimit tĂ« padrejtĂ«â€, thuhet nĂ« padi.

Më herët në gusht, Musk paralajmëroi publikisht nëpërmjet Platformës X se do të ndërmerrte veprime ligjore kundër Apple duke e akuzuar atë se po bën të pamundur për çdo kompani të inteligjencës artificiale përveç OpenAI të arrijë në krye të App Store. m.p.

↗

Media italiane: Shqipëria, një mit që duhet rrëzuar

✇Gazeta Fjala
By: el da

BukuritĂ« e vendit tonĂ« kanĂ« tĂ«rhequr shumĂ« tĂ« huaj pĂ«r tĂ« vizituar ShqipĂ«rinĂ« ndĂ«rsa edhe mediat e huaja i kanĂ« kthyer sytĂ« drejt nesh. Mediat italiane kanĂ« lĂ«nĂ« pas kampet e emigrantĂ«ve dhe kanĂ« vendosur tĂ« shohin anĂ«n turistike tĂ« vendit dhe mesa duket “Notizie.it” ka mbetur aspak e kĂ«naqur nga ky udhĂ«tim i cili sipas tyre u sugjerua nga inteligjenca artificiale.

Teksa ka përshkruar me detaje bukuritë e vendit, problemi duket qartë se janë shqiptarët. Sjellja, infrastruktura dhe çdo detaj tjetër që është në dorë të njeriut dhe qeverisë lë për të dëshiruar dhe media italiane nuk ka nguruar ti nxjerrë në pah. Sipas artikullit të publikuar, Shqipëria është si një Itali e vitit 1990 mes kaosit ku sapo zbret nga trageti merr një mirëseardhje me kontrolle e pagesa parash që nuk e kupton se për çfarë janë.

Media italiane ndalet tek infrastruktura dhe ndërtimet e shumta. Bukuritë e natyrës i lanë të magjepsur por duke e lidhur pazëllin me shërbimet dhe pikat e tjera sipas medias italiane një udhëtim në vendin tonë nuk është unik. Ata e krahasuan natyrën me Kalabrinë ndërsa shtuan se shërbimet janë më të paktë në Shqipëri. m.p.

↗

Trump paralajmëron: Nëse Rusia nuk pranon paqen, do ketë pasoja serioze

✇Gazeta Fjala
By: el da

Presidenti i SHBA-së, Donald Trump, ka deklaruar se mund të ketë pasoja shumë serioze për Rusinë nëse kjo e fundit nuk e ndal luftën në Ukrainë.

Duke folur me gazetarĂ«t, nĂ« ZyrĂ«n Ovale, ai theksoi se do tĂ« ketĂ« njĂ« “ndĂ«rhyrje me forcĂ«â€ nĂ«se nuk arrihet njĂ« marrĂ«veshje pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund luftimeve brenda dy javĂ«ve tĂ« ardhshme.

“Kjo Ă«shtĂ« njĂ« situatĂ« qĂ« duhet tĂ« marrĂ« fund”, theksoi Trump.

Donald Trump këmbëngul se Putin dhe Zelensky duhet të takohen.

“I takon Putinit dhe Zelenskyt tĂ« takohen, i takon atyre, jo neve’, tha ai. m.p.

↗

E mitura shqiptare u mbyt në pishinë! Lirohen prindërit dhe gjyshi

✇Gazeta Fjala
By: el da

Autoritetet greke kanë vendosur të lirojnë me kusht prindërit dhe gjyshin e vajzës së mitur shqiptare, e cila humbi tragjikisht jetën pak ditë më parë në një pishinë në ishullin Paksos. Prokurori dhe Hetuesi ranë unanimisht dakord që ndaj tyre të vendosej masa e ndalimit të daljes jashtë Greqisë.

Ceremonia mortore e të miturës do të mbahet pasditen e së martës, më 26 gusht, ditë që përkon edhe me ditëlindjen e saj të katërt, një detaj i dhimbshëm që ka prekur thellë familjarët dhe komunitetin.

Avokati i familjes deklaroi se ngjarja tragjike ndodhi brenda pak sekondave. Vogëlushja po luante në korridorin e shtëpisë kur humbi nga sytë e të rriturve. Pasi u vu re mungesa, prindërit njoftuan policinë dhe nisën menjëherë kërkimet, ku u përfshinë edhe fqinjët. Fatkeqësisht, trupin e pajetë të saj e gjeti një kuzhinier në një vilë pranë shtëpisë.

Një mjek nga Qendra Shëndetësore e Paksos ndërhyri për të dhënë ndihmën e parë, por përpjekjet për ta shpëtuar ishin të kota.

Ngjarja ka tronditur banorët e zonës dhe opinionin publik, duke ngritur alarmin për sigurinë e fëmijëve pranë ambienteve të rrezikshme, si pishinat private dhe publike. m.p.

↗

Mero Baze: E vetmja mënyrë që Lapaj të fitonte, ishte të mos e bënte atë betejë

✇Gazeta Fjala
By: el da

Adriatik Lapaj humbi sot tĂ« drejtĂ«n pĂ«r tĂ« marrĂ« mandatin nĂ« Kuvend, duke paguar shtrenjtĂ« njĂ« manovĂ«r formale me listĂ«n e mbyllur, tĂ« mbushur me kushĂ«rinj dhe tĂ« afĂ«rm tĂ« drejtuesve tĂ« koalicionit, pĂ«r t’i lĂ«nĂ« vend garĂ«s sĂ« hapur pas numrit 12 nĂ« Qarkun e TiranĂ«s.

Edhe pse formalisht duket sikur Lapaj e humbi mandatin nga kjo manovër, në të vërtetë ai e humbi mandatin nga sjellja e tij politike, e cila zbuloi defekte thelbësore në identitetin e tij si politikan.

Së pari, e humbi mandatin pasi premtoi se nuk do ta merrte atë nëse koalicioni merrte vetëm një mandat. Duke shkelur këtë premtim, ai ngjalli zemërim dhe ambicie te anëtarë të listës së mbyllur që nuk ishin të partisë së tij, ambicie që çuan pastaj në ballafaqim ligjor të listës, e cila e çoi mandatin te një tezja e tij emigrante, e cila nuk dihet nëse është njoftuar që do të jetë deputete apo jo.

Kjo e banalizon tërësisht performancën e tij politike dhe e kthen deputetimin e tij politik në një komedi që do të mbahet mend gjatë në politikën shqiptare.

Nëse Lapaj nuk do ta kërkonte mandatin e vetëm që mori koalicioni i tij, kjo nuk do të ndodhte. Por edhe nëse do të ndodhte, ai do të dilte shumë fisnik nga kjo betejë dhe nuk mbytej në vogëlsira.

Shembulli më i shkëlqyer i dinjitetit në këtë rast është Arlind Qorri, një politikan për të cilin nuk kam fare respekt për programin e tij neomarksist, por nuk mund të mos respektosh personalitetin e tij, koherencën dhe dinjitetin në raport me mandatin në parlament. Dhe ai e vendosi emrin të dytin në listë, por jo formalisht. Mori një mandat dhe atë mandat nuk ia vuri në dyshim atij që kishte para vetes. Kjo e bën atë një lider më të fuqishëm politik sesa një kryetar me mandat deputeti, pasi e bën një njeri te i cili mund të besosh në atë që thotë.

ËshtĂ« pikĂ«risht kjo veti qĂ« te Lapaj u ekspozua fort si njĂ« boshllĂ«k i madh.

Po aq seriozë u treguan dhe dy deputetët e rinj në partinë e Agron Shehajt, duke u përqendruar vetëm në Tiranë dhe duke marrë dy deputetë, në një betejë të tyre të qartë politike, si një alternativë opozitare e ndryshme nga PD.

SĂ« dyti, ishte e trishtueshme se si Lapaj u pĂ«rball me betejĂ«n ligjore nĂ« KQZ, KAS dhe Kolegj Zgjedhor pĂ«r mandatin e tij. NjĂ« herĂ« inkurajoi Celibashin t’ia japĂ« motrĂ«s sĂ« vet mandatin, pastaj shkoi nĂ« KAS tĂ« mbrojĂ« atĂ« vendim, ndĂ«rsa sot shkoi nĂ« Kolegj pĂ«r ta prishur vendimin e KAS dhe pĂ«r t’ia rikthyer motrĂ«s sĂ« tij jo biologjike.

Kjo Ă«shtĂ« tregues i dhimbshĂ«m dhe pĂ«r formimin e tij si jurist dhe avokat, pĂ«rtej tĂ« qenit politikan. ËshtĂ« njĂ« avokat qĂ« nuk di tĂ« mbrojĂ« as veten, duke e qesharakizuar gjithĂ« procesin.

Dhe sĂ« fundmi, e gjithĂ« shija qĂ« la beteja e tij pĂ«r mandatin, sfumoi gjithĂ« betejĂ«n qĂ« bĂ«ri nĂ« fushatĂ« elektorale pĂ«r t’u paraqitur si njĂ« forcĂ« e re qĂ« do tejkalonte problemet e pushtetit tĂ« vjetĂ«r nĂ« ShqipĂ«ri.

Ai nuk bëri vetëm betejë ligjore, por dhe betejë mafioze për mandatin. Kërcënimet ndaj Endri Shabanit me jetë nga kushërinj të tij jashtë Shqipërisë apo sponsorë të padeklaruar të tij, ekspozuan një anë të errët të lidhjeve të politikës së re me metodat banditeske të vjetra në Shqipëri, që të sjellin zorrët në fyt.

Ai tregoi se fiksimi pas mandatit të deputetit ishte më i madh se integriteti i tij si një drejtues i ri politik, që duhet ta shpërfillte këtë problem dhe duhet ta kthente në barrë fajësie për kundërshtarët që ai mendon se e kanë provokuar këtë debat. Përkundrazi, ai nuk la gjë pa bërë, përfshi dhe kërcënimet fizike, që ta fitonte këtë betejë, për të cilën duhet të ishte i qartë qysh në momentin që nisi se e kishte të humbur. E vetmja mënyrë që ta fitonte këtë betejë ishte të mos ta bënte atë. Por ndonjëherë në politikë nuk e ke veten në dorë. Të ka ajo në dorë, dhe ajo është e pamëshirshme.

Ai duhet ta shmangte kĂ«tĂ« debat, dhe nuk duhet t’i hynte fare kĂ«saj historie, por ta paraqiste si njĂ« defekt tĂ« sistemit kundĂ«r tĂ« rinjve dhe tĂ« vazhdonte betejĂ«n. Por nuk e mundi dot veten! m.p.

↗

Kriza politike, Franca shkon në zgjedhje të parakohshme?

✇Gazeta Fjala
By: el da

Kryeministri francez, François Bayrou rrezikon të humbasë votën e besimit më 8 shtator, pasi kërkon mbështetje për një plan shkurtime shpenzimesh prej 44 miliardë euro në vit. Plani i Bayrout ka si qëllim përmirësimin e financave publike në Francë.

“Po pĂ«rballemi me njĂ« rrezik tĂ« menjĂ«hershĂ«m qĂ« duhet ta adresojmë  pĂ«rndryshe nuk kemi tĂ« ardhme,” – tha Bayrou.

Opozita është e vendosur të votojë kundër ku partitë RN, LFI, të Gjelbrit, Komunistët dhe Socialistët kanë paralajmëruar refuzim të plotë ndaj qeverisë.

Nëse qeveria rrëzohet, mund të pasojë shpërndarja e parlamentit si dhe zgjedhje të reja, një skenar që presidenti Macron do të përpiqet ta shmangë. m.p.

↗

Identifikohet viktima e aksidentit në Vorë

✇Gazeta Fjala
By: el da

Kujtim Luka 66 vjeç është viktima e aksidentit të mbrëmjes së kësaj të hëne në Vorë. Sipas raportimeve, Luka u përplas nga një automjet që drejtohej nga Jani Tanushi 53 vjeç.

Shkaqet dhe rrethanat e aksidentit janë ende të paqarta ndërsa policia ka shoqëruar në komisariat drejtuesin e automjetit, Jani Tanushi.

Grupi hetimor ndodhet në vendngjarje dhe po punon për sqarimin e rrethanave të aksidentit. m.p.

↗

Vuçiq përsërit thirrjen ndaj protestuesve për dialog

✇Gazeta Fjala
By: el da

Presidenti i Serbisë, Aleksandar Vuçiq e ka përsëritur të hënën thirrjen e tij për dialog me protestuesit, pas nëntë muajve të protestave dhe bllokadave në gjithë vendin.

NĂ« njĂ« intervistĂ« dhĂ«nĂ« Euronews Serbia, Vuçiq ka thĂ«nĂ« se Qeveria nĂ« Beograd vazhdon tĂ« jetĂ« e pĂ«rkushtuar pĂ«r dialog, pavarĂ«sisht, siç ka thĂ«nĂ« ai, refuzimit tĂ« protestuesve pĂ«r t’i pranuar ofertat e tij pĂ«r debat publik.

“Kjo nuk Ă«shtĂ« thirrja ime e parĂ«. U kam ofruar atyre debat tĂ« hapur televiziv. Kam qenĂ« i gatshĂ«m tĂ« diskutoj publikisht, sepse besoj qĂ« biseda dhe dialogu nuk kanĂ« alternativĂ«â€, ka thĂ«nĂ« mes tjerash Vuçiq.

Ai ka shtuar se oferta e tij Ă«shtĂ« valide “derisa ta pranojnĂ«, sepse njĂ« ditĂ« do t’iu duhet tĂ« flasin me dikĂ«nd”.

Disa prej studentĂ«ve nĂ« bllokadĂ«, qĂ« i udhĂ«heqin protestat, e kanĂ« refuzuar paraprakisht ftesĂ«n e Vuçiqit, duke thĂ«nĂ« se do tĂ« bisedojnĂ« me presidentin e SerbisĂ«, kur ai t’i shpallĂ« zgjedhjet dhe t’iu plotĂ«sohen tĂ« gjitha kĂ«rkesat.

Studentët, dhe qytetarët që i mbështesin ata, kërkojnë përgjegjësi politike dhe penale për 16 personat e vdekur si pasojë e rrëzimit të një strehe betoni në stacionin hekurudhor të Novi Sadit në nëntor të vitit të kaluar.

Protestuesit kërkojnë edhe shpalljen e zgjedhjeve të parakohshme, kërkesë e refuzuar nga Qeveria.

Vuçiq i ka thĂ«nĂ« Euronews-it se ka ofruar shpalljen e zgjedhjeve “tĂ« paktĂ«n tri herĂ« nĂ« gjashtĂ« muajt e fundit”, pĂ«rfshirĂ« referendumin pĂ«r mandatin e tij presidencial, “por qĂ« tĂ« gjitha ofertat janĂ« kundĂ«rshtuar”.

“Kemi shumĂ« punĂ«, shumĂ« punĂ« pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ«. Nuk mund tĂ« ketĂ« zgjedhje gjithĂ« kohĂ«n. Ata tani thonĂ« se gjĂ«ja e vetme qĂ« duam janĂ« zgjedhjet”.

Ai ka shtuar se do të jetë president edhe për një vit, një vit e gjysmë, dhe që një president i ri do të zgjidhet më pas. m.p.

↗

Mbretëria e Bashkuar reagon pas sulmit në spitalin në Gaza

✇Gazeta Fjala
By: el da

Sekretari i JashtĂ«m i MbretĂ«risĂ« sĂ« Bashkuar thotĂ« se Ă«shtĂ« “i tmerruar” nga sulmi vdekjeprurĂ«s i kryer nĂ« njĂ« spital nĂ« jug tĂ« GazĂ«s mĂ« herĂ«t gjatĂ« ditĂ«s sĂ« sotme.

Sipas mediave tĂ« huaja, duke reaguar ndaj lajmit nĂ« rrjetin social ‘X’, David Lammy shkruan: “CivilĂ«t, punonjĂ«sit e kujdesit shĂ«ndetĂ«sor dhe gazetarĂ«t duhet tĂ« mbrohen”.

“Ne kemi nevojĂ« pĂ«r njĂ« armĂ«pushim tĂ« menjĂ«hershĂ«m”, shkroi ai mĂ« tej.

Kujtojmë se ushtria izraelite tha se kreu një sulm në zonën e spitalit, ndërsa Mbrojtja Civile e drejtuar nga Hamasi tha se disa persona u vranë në një sulm fillestar në Spitalin Nasser dhe të tjerë në një të dytë, i cili ndodhi ndërsa ekipet e shpëtimit mbërritën në vendngjarje. m.p.

↗

Aksident me vdekje në Vorë, detajet e fundit

✇Gazeta Fjala
By: el da

Një aksident me pasojë vdekjen e një personi është regjistruar mbrëmjen e së hënës në zonën e Vorës.

Sipas të dhënave paraprake, automjeti me drejtues shtetasin Jani Tanushi, rreth 53 vjeç, ka përplasur këmbësorin shtetasin Kujtim Luka rreth 66 vjeç, i cili për pasojë ka humbur jetën.

Drejtuesi i automjetit është shoqëruar në Komisariat për veprime të metejshme.

Grupi hetimor ndodhet në vendngjarje dhe po punon për sqarimin e rrethanave të aksidentit. m.p.

↗

Stomatologjia dhe farmacia, dy degët më të kërkuara në Shqipëri

✇Gazeta Fjala
By: el da

Këtë të hënë janë publikuar rezultatet për studentet fitues të cilët janë ata ekselentët që do jenë dhe mjekët e ardhshëm.

Kriteri kryesor për të aplikuar si çdo vit është mesatarja 8.5, nërsa përveç mesatares për mjekësi te përgjithshme maturantet kalojnë një tjetër filtër siç është testimi i informatizuar ku janë përzgjedhur 436 me te mirët .

Këtë vit kanë aplikuar 2029 maturantë, kaluan për testim 1202 dhe u përzgjodhën 436.

Prof. dr. Xheladin Dracini ka treguar se pas mjekësisë së përgjithshme, ajo që kërkojnë më shumë studentët është stomatologjia dhe farmacia.

Në degën stomatologji aplikuan 2739 dhe u pranuan 384. Në degën e farmacisë aplikuan 2327 dhe u pranuan 110.

Maturantët kanë të drejtë të ankimojnë rezultatin deri ne datën 27 gusht dhe në datën 29 gusht fillon regjistrimi i tyre pranë universiteteve. m.p.

↗

Macron: Sulmet izraelite në spitalin e Gazës, të patolerueshme

✇Gazeta Fjala
By: el da

Presidenti francez Emmanuel Macron ka thĂ«nĂ« se sulmet izraelite ndaj njĂ« spitali nĂ« Gaza qĂ« shkaktuan vdekjen e civilĂ«ve dhe gazetarĂ«ve ishin “tĂ« patolerueshme”.

Sipas mediave tĂ« huaja, Macron tha nĂ« rrjetin social ‘X’ se Izraeli duhet tĂ« “respektojĂ« ligjin ndĂ«rkombĂ«tar” dhe se Franca po punonte ngushtĂ« me Katarin nĂ« lidhje me situatĂ«n nĂ« Gaza.

“Kjo Ă«shtĂ« e patolerueshme: civilĂ«t dhe gazetarĂ«t duhet tĂ« mbrohen nĂ« tĂ« gjitha rrethanat”, tha Macron.

“Media duhet tĂ« jetĂ« nĂ« gjendje tĂ« kryejĂ« misionin e saj lirisht dhe nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pavarur pĂ«r tĂ« raportuar mbi realitetin e konfliktit. Ndihma humanitare duhet tĂ« lejohet”, shtoi ai mĂ« tej.

“Ne i bĂ«jmĂ« thirrje Izraelit tĂ« respektojĂ« ligjin ndĂ«rkombĂ«tar”, vijoi Presidenti francez, shkruan A2 CNN.

Macron pĂ«rsĂ«riti thirrjet pĂ«r njĂ« “armĂ«pushim tĂ« pĂ«rhershĂ«m”, lirimin e tĂ« gjithĂ« pengjeve, “shpĂ«rndarjen masive tĂ« ndihmĂ«s humanitare” dhe njĂ« “zgjidhje politike tĂ« qĂ«ndrueshme”, pĂ«rfshirĂ« çarmatimin e Hamasit. m.p.

❌