Pas pesë raundeve të negociatave tregtare, zyrtarët indianë ishin aq të sigurt se do të siguronin një marrëveshje të favorshme me Shtetet e Bashkuara saqë madje sinjalizuan median se tarifat doganore mund të kufizoheshin në 15%.
Nju Delhi tani ka mbetur me vendosjen surprizë të një tarife dogonare prej 25% mbi mallrat indiane nga e premtja, së bashku me penalitete të paspecifikuara mbi importet e naftës nga Rusia, ndërsa Trump ka mbyllur marrëveshje më të mëdha me Japoninë dhe BE-në, dhe madje i ka ofruar kushte më të mira rivalit të përbetuar Pakistanit.
Intervistat me katër zyrtarë të qeverisë indiane dhe dy zyrtarë të qeverisë amerikane nxorën në dritë detaje të pazbuluara më parë të marrëveshjes së propozuar dhe një rrëfim ekskluziv se si negociatat dështuan pavarësisht marrëveshjeve për shumicën e çështjeve.
Zyrtarët nga të dyja palët thanë se një përzierje e gjykimeve të gabuara politike dhe sinjaleve të humbura prishi marrëveshjen midis ekonomive më të mëdha dhe të pestave më të mëdha në botë, tregtia dypalëshe e të cilave vlen mbi 190 miliardë dollarë.
India besonte se pas vizitave të Ministrit Indian të Tregtisë Piyush Goyal në Uashington dhe të Zëvendëspresidentit të SHBA-së JD Vance në Delhi, kishte bërë një sërë lëshimesh që kishin për qëllim arritjen e marrëveshjes.
Nju Delhi po ofronte zero tarifa doganore për mallrat industriale që përbënin rreth 40% të eksporteve amerikane në Indi, thanë dy zyrtarë të qeverisë indiane për Reuters.
Pavarësisht presionit të brendshëm, India gjithashtu do të ulë gradualisht tarifat doganore për makinat dhe alkoolin amerikan me kuota dhe do të pranojë kërkesën kryesore të Uashingtonit për importe më të larta të energjisë dhe mbrojtjes nga SHBA-ja, thanë zyrtarët.
âShumica e mosmarrĂ«veshjeve u zgjidhĂ«n pas raundit tĂ« pestĂ« nĂ« Uashington, duke rritur shpresat pĂ«r njĂ« pĂ«rparimâ, tha njĂ« nga zyrtarĂ«t, duke shtuar se negociatorĂ«t besonin se SHBA-tĂ« do tĂ« pranonin ngurrimin e IndisĂ« pĂ«r importet pa taksa tĂ« fermave dhe produkteve tĂ« qumĂ«shtit nga SHBA-tĂ«.
Ishte një llogaritje e gabuar. Trump e pa çështjen ndryshe dhe donte më shumë lëshime.
âĂshtĂ« bĂ«rĂ« shumĂ« pĂ«rparim nĂ« shumĂ« fronte nĂ« bisedimet me IndinĂ«, por nuk pati kurrĂ« njĂ« marrĂ«veshje pĂ«r tĂ« cilĂ«n tĂ« ndiheshim mirĂ«â, tha njĂ« zyrtar i ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ«.
âNuk arritĂ«m kurrĂ« nĂ« atĂ« qĂ« pĂ«rbĂ«nte njĂ« marrĂ«veshje tĂ« plotĂ« â njĂ« marrĂ«veshje qĂ« po kĂ«rkonim.â
Besim i tepërt dhe llogaritje të gabuara
Kryeministri indian Narendra Modi, i cili vizitoi Uashingtonin në shkurt, ra dakord të synojë një marrëveshje deri në vjeshtën e vitit 2025 dhe të dyfishojë tregtinë dypalëshe në 500 miliardë dollarë deri në vitin 2030.
Për të kapërcyer hendekun tregtar të mallrave prej 47 miliardë dollarësh, India u zotua të blinte deri në 25 miliardë dollarë energji nga SHBA-ja dhe të rriste importet e mbrojtjes.
Por zyrtarĂ«t tani pranojnĂ« se India u bĂ« tepĂ«r e sigurt pasi Trump foli pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje âtĂ« madheâ tĂ« afĂ«rt, duke e marrĂ« atĂ« si njĂ« sinjal se njĂ« marrĂ«veshje e favorshme ishte nĂ« dorĂ«. Nju Delhi mĂ« pas e ashpĂ«rsoi qĂ«ndrimin e tij, veçanĂ«risht nĂ« bujqĂ«si dhe bulmet, dy fusha shumĂ« tĂ« ndjeshme pĂ«r qeverinĂ« indiane.
âNe jemi njĂ« nga ekonomitĂ« me rritjen mĂ« tĂ« shpejtĂ« dhe SHBA-tĂ« nuk mund ta injorojnĂ« njĂ« treg prej 1.4 miliardĂ« banorĂ«shâ, tha nĂ« mesin e korrikut njĂ« zyrtar indian i pĂ«rfshirĂ« nĂ« negociata.
Negociatorët madje nxitën për lehtësim nga tarifa mesatare prej 10% e SHBA-së e njoftuar në prill, plus një heqje të detyrimeve të çelikut, aluminit dhe automjeteve.
Më vonë, India i uli pritjet pasi SHBA-të nënshkroi marrëveshje tregtare me partnerë kryesorë, përfshirë Japoninë dhe Bashkimin Evropian, duke shpresuar se mund të siguronte një normë të ngjashme tarifore prej 15% me më pak lëshime.
Kjo ishte e papranueshme për Shtëpinë e Bardhë.
âTrump donte njĂ« njoftim qĂ« tĂ« tĂ«rhiqte vĂ«mendjen e mediave me akses mĂ« tĂ« gjerĂ« nĂ« treg, investime dhe blerje tĂ« mĂ«dhaâ, tha njĂ« burim me qendĂ«r nĂ« Uashington i njohur me bisedimet.
Një zyrtar indian pranoi se Nju Delhi nuk ishte gati të përballonte ofertën e të tjerëve.
Koreja e Jugut , për shembull, arriti një marrëveshje pak para afatit të 1 gushtit të vendosur nga Trump, duke siguruar një normë prej 15% në vend të 25% duke ofruar 350 miliardë dollarë investime, importe më të larta të energjisë dhe lëshime për orizin dhe mishin e viçit.
Ndërprerje e komunikimit
âNĂ« njĂ« moment, tĂ« dyja palĂ«t ishin shumĂ« afĂ«r nĂ«nshkrimit tĂ« marrĂ«veshjesâ, tha Mark Linscott, njĂ« ish-PĂ«rfaqĂ«sues Tregtar i SHBA-sĂ«.
âKomponenti qĂ« mungonte ishte njĂ« linjĂ« e drejtpĂ«rdrejtĂ« komunikimi midis Presidentit Trump dhe Kryeministrit Modi.â
Një zyrtar i Shtëpisë së Bardhë e kundërshtoi me forcë këtë, duke vënë në dukje se marrëveshje të tjera ishin zgjidhur pa një ndërhyrje të tillë.
Një zyrtar i qeverisë indiane i përfshirë në bisedime tha se Modi nuk mund të kishte telefonuar, nga frika e një bisede të njëanshme me Trump që mund ta vinte në pozitë të vështirë.
Megjithatë, tre zyrtarët e tjerë indianë thanë se vërejtjet e përsëritura të Trumpit në lidhje me ndërmjetësimin e konfliktit Indi-Pakistan i tensionuan më tej negociatat dhe kontribuan në mosmarrjen e një vendimi përfundimtar nga Modi.
âVĂ«rejtjet e Trump pĂ«r Pakistanin nuk u pritĂ«n mirĂ«â, tha njĂ«ri prej tyre.
âIdealisht, India duhet ta kishte pranuar rolin e SHBA-sĂ«, duke e bĂ«rĂ« tĂ« qartĂ« se vendimi pĂ«rfundimtar ishte i yni.â
Një zyrtar i lartë i qeverisë indiane ia hodhi fajin gjykimit të dobët për rrëzimin, duke thënë se këshilltarët e lartë indianë e keqmenaxhuan procesin.
âNa mungonte mbĂ«shtetja diplomatike e nevojshme pasi SHBA-tĂ« arritĂ«n marrĂ«veshje mĂ« tĂ« mira me Vietnamin , IndonezinĂ« , JaponinĂ« dhe BE-nĂ«â, tha zyrtari.
âTani jemi nĂ« njĂ« krizĂ« qĂ« mund tĂ« ishte shmangur.â
Trump tha tĂ« martĂ«n se do ta rriste tarifĂ«n doganore pĂ«r importet nga India nga norma aktuale prej 25% ânĂ« mĂ«nyrĂ« shumĂ« tĂ« konsiderueshmeâ gjatĂ« 24 orĂ«ve tĂ« ardhshme dhe pretendoi se blerjet e naftĂ«s ruse nga Nju Delhi po ânxisin luftĂ«nâ nĂ« UkrainĂ«.
Bisedimet janë duke vazhduar, me një delegacion amerikan që pritet në Delhi më vonë këtë muaj dhe zyrtarët e qeverisë indiane ende besojnë se marrëveshja mund të shpëtohet nga këtu.
âĂshtĂ« ende e mundurâ, tha njĂ« zyrtar i ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ«.
Qeveria indiane po rishqyrton fushat brenda sektorëve të bujqësisë dhe qumështit ku mund të bëhen lëshime, tha zyrtari i katërt. Për naftën ruse, India mund të zvogëlojë disa blerje në favor të furnizimeve amerikane nëse çmimet përputhen.
âMe shumĂ« mundĂ«si do tĂ« kĂ«rkojĂ« komunikim tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« midis kryeministrit dhe presidentitâ, tha Linscott.
âTani pĂ«r tani, jemi nĂ« njĂ« situatĂ« ku humbasim çdo gjĂ«. Por ekziston njĂ« potencial i vĂ«rtetĂ« pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje tregtare tĂ« favorshme pĂ«r tĂ« dyja palĂ«t.â/Reuters