❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Von der Leyen thirrje Izraelit: Rishqyrtoni vendimin për Gazën

✇Opinion.al
By: e xh

Presidentja e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, i bëri sot thirrje Izraelit që të rishqyrtojë vendimin për zgjerimin e mëtejshëm të operacioneve ushtarake në Rripin e Gazës, ndërsa theksoi nevojën urgjente për një armëpushim dhe për ndihmë humanitare të papenguar në zonë.

“TĂ« gjithĂ« pengjet, tĂ« cilĂ«t po mbahen nĂ« kushte çnjerĂ«zore, duhet tĂ« lirohen,” – deklaroi von der Leyen.

“Ndihma humanitare duhet tĂ« ketĂ« qasje tĂ« menjĂ«hershme dhe tĂ« papenguar nĂ« Gaza pĂ«r tĂ« ofruar atĂ« qĂ« nevojitet urgjentisht nĂ« terren,” – shtoi ajo.

“NjĂ« armĂ«pushim Ă«shtĂ« i nevojshĂ«m tani.”

Deklarata vjen në një kohë tensionesh të rritura ndërkombëtare, pas njoftimit të Izraelit për zgjerimin e operacioneve në Gaza, një veprim që ka nxitur shqetësime të thella në rrafshin diplomatik dhe humanitar.

Ndërkohë, qeveria gjermane ka njoftuar pezullimin e eksporteve të pajisjeve ushtarake drejt Izraelit që mund të përdoren në Gazë, deri në një vendim të dytë. Kancelari Friedrich Merz deklaroi se ky vendim është një përgjigje ndaj planit të Izraelit për përshkallëzim të operacioneve, dhe synon të nxisë një kthesë drejt paqes.

“Lirimi i pengjeve izraelite dhe negociatat pĂ«r armĂ«pushim janĂ« prioritetet tona kryesore,” – deklaroi Merz, duke theksuar shqetĂ«simin e thellĂ« pĂ«r vuajtjet e civilĂ«ve palestinezĂ« nĂ« konfliktin qĂ« ka hyrĂ« nĂ« muajin e tij tĂ« dhjetĂ«.

↗

Jashari flet si milanist: Të luaj me Modriç është fantastike

✇Opinion.al
By: e xh

Ardon Jashari, i cili sapo ka mbërritur te Milan, dha intervistën e tij të parë për televizionin e klubit.

“ËshtĂ« njĂ« ndjenjĂ« e jashtĂ«zakonshme tĂ« jem kĂ«tu pas kĂ«tyre javĂ«ve. Jam krenar qĂ« jam nĂ« kĂ«tĂ« klub historik. Dua ta ndihmoj kĂ«tĂ« ekip tĂ« kthehet aty ku i takon, tĂ« fitojĂ« tituj dhe do tĂ« jap gjithçka pĂ«r tĂ« arritur kĂ«tĂ« qĂ«llim. Interesi i Milan mĂ« bĂ«ri menjĂ«herĂ« krenar. Ishte njĂ« Ă«ndĂ«rr qĂ« e kisha pasur qĂ« kur isha fĂ«mijĂ«. Ishte klubi qĂ« ishte gjithmonĂ« i pranishĂ«m nĂ« familjen time dhe nĂ« grupin tim tĂ« miqve, kĂ«shtu qĂ« mund tĂ« them se Ă«ndrra Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« realitet”, tha Ardoni.

Mesfushori më pas foli për karakteristikat e tij teknike, duke thënë se do ta ndihmojë ekipin si në sulm ashtu edhe në mbrojtje.

“Do tĂ« pĂ«rpiqem tĂ« bĂ«j pasimin e fundit dhe t’i ndihmoj shokĂ«t e skuadrĂ«s tĂ« shĂ«nojnĂ«. LojtarĂ«t e Milan nga e kaluara qĂ« i kam admiruar mĂ« shumĂ«?  Roberto Baggio dhe Andrea Pirlo  MĂ« pĂ«lqente shumĂ« mĂ«nyra se si luanin, ishin teknikĂ« dhe tĂ« fortĂ«, krijues nĂ« pasimin e fundit. Kjo Ă«shtĂ« ajo qĂ« pĂ«rpiqem tĂ« bĂ«j”, rrĂ«feu ai mĂ« tej.

Sa i pĂ«rket faktit se do tĂ« ndajĂ« mesfushĂ«n me njĂ« fitues tĂ« Topit tĂ« ArtĂ« si Luka Modric, Jashari tha se â€œĂ«shtĂ« fantastike”.

“UdhĂ«timi im nis pĂ«rkrah njĂ« lojtari kaq tĂ« pabesueshĂ«m, i cili ka fituar kaq shumĂ«. Ai vetĂ«m mund tĂ« mĂ« ndihmojĂ«, dua tĂ« mĂ«soj gjithçka prej tij dhe tĂ« dĂ«gjoj tĂ« gjitha mĂ«simet e tij, brenda dhe jashtĂ« fushĂ«s. MegjithatĂ«, Ă«shtĂ« njĂ« gjĂ« fantastike tĂ« jesh pjesĂ« e kĂ«tij klubi fantastik.”

I pyetur pĂ«rse zgjodhi fanellĂ«n me numrin 30, talenti shqiptaro-zviceran tha: “Fillova me kĂ«tĂ« numĂ«r nĂ« ZvicĂ«r, e zgjodha sepse gjithmonĂ« e kam dashur Messin, i cili filloi me kĂ«tĂ« numĂ«r. Ai mĂ« ndihmoi shumĂ«, si nĂ« ZvicĂ«r ashtu edhe nĂ« BelgjikĂ«, shpresoj ta bĂ«j njĂ« numĂ«r historik.”

↗

OKB: Njeriu, shkaktari kryesor i zjarreve pyjore

✇Opinion.al
By: e xh

Ekspertja shkencore pranë Organizatës Botërore të Meteorologjisë (OBM), Sara Basart deklaroi se shumica e zjarreve në pyje, të cilat janë rritur në të gjithë botën kohët e fundit për shkak të ndikimit të ndryshimeve klimatike, janë të shkaktuara nga njerëzit.

Basart, nĂ« vlerĂ«simin e saj nĂ« lidhje me zjarret e vazhdueshme pyjore nĂ« EvropĂ«, tha se ”kĂ«to zjarre janĂ« njĂ« çështje aktuale”.

“KĂ«to zjarre kanĂ« njĂ« komponent tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m klimatik. Rritja e temperaturave dhe kushtet e thatĂ«sirĂ«s rrisin rrezikun e zjarreve nĂ« pyje”, tha ajo duke treguar se shpesh shohin lajme se zjarret janĂ« nĂ« rritje.

Ajo tha se numri në rritje i zjarreve në pyje çdo vit është një shenjë se qeveritë duhet të mobilizojnë burimet për të zvogëluar këtë rrezik.

“Zjarret ndonjĂ«herĂ« ndodhin pĂ«r shkak tĂ« intervenimit njerĂ«zor dhe ndonjĂ«herĂ« pĂ«r shkak tĂ« ndezjes, por shumica e rasteve shkaktohen nga njerĂ«zit. StrategjitĂ« e zjarrfikjes sĂ« vendeve dhe rajoneve janĂ« thelbĂ«sore pĂ«r uljen e rrezikut tĂ« pĂ«rhapjes sĂ« kĂ«tyre zjarreve”, shtoi Basart.

Ajo vuri në dukje gjithashtu se zgjerimi i thatësirave dhe valëve të nxehtësisë të lidhura me ndryshimet klimatike rrit rrezikun e zjarreve në pyje.

↗

Plani amerikan për Libanin/ Hezbollahu çarmatoset, trupat izraelite tërhiqen

✇Opinion.al
By: e xh

Shtetet e Bashkuara i kanë prezantuar Libanit një propozim për çarmatosjen e Hezbollahut deri në fund të vitit, së bashku me fundin e operacioneve ushtarake të Izraelit në vend dhe tërheqjen e trupave të tij nga 5 pozicione në jug të Libanit.

Zbulimin e bën agjencia e lajmeve Reuters, e cila siç pohon ka parë një kopje të agjendës së kabinetit libanez, i mbledhur këtë të enjte.

Plani, i cili është dorëzuar nga i dërguari i Presidnetit amerikan Donald Trump në rajon, Tom Barrack, përcakton hapat më të detajuar për të çarmatosur Hezbollahun e mbështetur nga Irani, i cili deri më tani i ka refuzuar thirrjet për çarmatosje pas luftës shkatërruese të vitit të kaluar me Izraelin.

Objektivët e propozimit amerikan do të përfshinin eleminimin gradual të pranisë së aktorëve joshtetërorë nga ana e ushtrisë, të tillë si Hezbollahu, duke dërguar forca libaneze në pikat kufitare kyçe dhe zona të brendshme; sigurimi i tërheqjes izraelite nga 5 pozicione kyçe, zgjidhja e çështjes së të burgosurve përmes bisedimeve indirekte dhe demarkimin e përkohshëm të kufijve të Libanit me Izraelin dhe Sirinë.

Shtetet e Bashkuara mirëpritën vendimin e qeverisë libaneze për të ngarkuar forcat e armatosura me detyrën e vënies nën kontrollin e shtetit të të gjitha armatimeve.

Hezbollahu nuk ka komentuar ende propozimin, por tre burime politike thanë për Reuters se ministrat nga grupi i mbështetur prej Iranit dhe aleatët e tyre shiitë ishin tërhequr nga takimi i kabinetit i zhvilluar të enjten, në shenjë proteste ndaj propozimit.

↗

India pezullon planet për të blerë armë amerikane pas tarifave të Trumpit

✇Opinion.al
By: e xh

India ka pezulluar planet për të blerë armë dhe aeropalnë të rinj amerikanë, sipas tre zyrtarëve indianë të njohur me çështjen, në shenjën e parë konkrete të pakënaqësisë së Indisë pasi tarifat e vendosura mbi eksportet e saj nga presidenti Donald Trump i çuan marrëdhëniet në nivelin e tyre më të ulët në dekada.

India kishte planifikuar të dërgonte Ministrin e Mbrojtjes Rajnath Singh në Uashington në javët e ardhshme për një njoftim mbi disa nga blerjet, por ky udhëtim është anuluar.

Trump më 6 gusht vendosi një tarifë shtesë prej 25% për mallrat indiane si ndëshkim për blerjet e naftës ruse nga Delhi, të cilat ai tha se nënkuptonin se vendi po financonte pushtimin e Ukrainës nga Rusia.

Kjo e rriti tarifën totale mbi eksportet indiane në 50%, ndër më të lartat nga çdo partner tregtar i SHBA-së.

Presidenti ka një histori të tërheqjes së shpejtë të tarifave dhe India ka thënë se mbetet aktive në diskutime me Uashingtonin, shkruan BBC.

NjĂ« nga personat tha se blerjet e mbrojtjes mund tĂ« vazhdojnĂ« sapo India tĂ« ketĂ« qartĂ«si mbi tarifat dhe drejtimin e lidhjeve dypalĂ«she, por “thjesht jo aq shpejt sa pritej”.

NjĂ« zyrtar tjetĂ«r tha se nuk ishin dhĂ«nĂ« udhĂ«zime me shkrim pĂ«r tĂ« ndĂ«rprerĂ« blerjet, duke treguar se Delhi kishte mundĂ«sinĂ« tĂ« ndryshonte shpejt kursin, megjithĂ«se “nuk kishte asnjĂ« lĂ«vizje, tĂ« paktĂ«n pĂ«r momentin”.

Pas publikimit tĂ« kĂ«tij lajmi, qeveria e IndisĂ« lĂ«shoi njĂ« deklaratĂ« qĂ« ia atribuoi njĂ« burimi tĂ« MinistrisĂ« sĂ« Mbrojtjes duke i pĂ«rshkruar raportet e lajmeve pĂ«r njĂ« ndĂ«rprerje tĂ« bisedimeve si “tĂ« rreme dhe tĂ« fabrikuara”.

Deklarata tha gjithashtu se prokurimi po pĂ«rparonte sipas “procedurave ekzistuese”.

Reuters raporton se diskutimet mbi blerjet e Indisë të automjeteve luftarake Stryker të prodhuara nga General Dynamics Land Systems dhe raketave antitank Javelin të zhvilluara nga Raytheon dhe Lockheed Martin, janë ndërprerë për shkak të tarifave.

Trump dhe kryeministri indian Narendra Modi kishin njoftuar në shkurt planet për të ndjekur prokurimin dhe prodhimin e përbashkët të këtyre artikujve.

↗

Arrestohet në Spanjë 34-vjeçari shqiptar, akuzohet për trafik droge

✇Opinion.al
By: e xh

Një 34-vjeçar është arrestuar nga Policia spannjolle pasi ishte shpallur në kërkim ndëkombëtar nga drejtësia shqiptare.

Policia e Shtetit njofton se nĂ« pranga ka rĂ«nĂ« Juxhin Drazhi, pĂ«r tĂ« cilin Gjykata e Posaçme e ShkallĂ«s sĂ« ParĂ« pĂ«r Korrupsionin dhe Krimin e Organizuar, TiranĂ«, nĂ« prill 2025, i ka caktuar masĂ«n e sigurisĂ« “Arrest nĂ« burg”, pĂ«r veprat penale “Trafikim i lĂ«ndĂ«ve narkotike”, kryer nĂ« formĂ«n e veçantĂ« tĂ« bashkĂ«punimit, “Grupi i strukturuar kriminal” dhe “Kryerja e veprave penale nga grupi i strukturuar kriminal dhe organizata kriminale”.

Interpol Tirana, në bashkëpunim me Interpol Madrid/Spanjë, vijon bashkëpunimin për finalizimin e ekstradimit të këtij shtetasi drejt vendit tonë.

↗

Ekipet ruse të futbollit kanë përfituar 10.8 milionë euro fonde nga UEFA

✇Opinion.al
By: e xh

UEFA ka paguar mĂ« shumĂ« se 10.8 milionĂ« euro nĂ« fonde “solidariteti” pĂ«r klubet ruse tĂ« futbollit qĂ« kur atyre iu ndalua tĂ« merrnin pjesĂ« nĂ« turnetĂ« evropiane pas pushtimit tĂ« UkrainĂ«s nga Kremlini, zbulon The Guardian.

Sipas The Guardian, pagesat u bĂ«nĂ« pavarĂ«sisht se pesĂ« klube ukrainase nuk arritĂ«n tĂ« merrnin fonde tĂ« ngjashme, me justifikimin se vendndodhjet e tyre ishin nĂ« njĂ« “zonĂ« tĂ« operacioneve ushtarake”.

Pagesat e solidaritetit nĂ« pĂ«rgjithĂ«si u ofrohen klubeve qĂ« nuk arrijnĂ« tĂ« performojnĂ« mjaftueshĂ«m mirĂ« nĂ« nivelin vendas pĂ«r tĂ« hyrĂ« nĂ« garat evropiane. Ato janĂ« tĂ« dizajnuara pĂ«r tĂ« “ruajtur ekuilibrin konkurrues nĂ« divizionet kryesore tĂ« EvropĂ«s nĂ« dritĂ«n e tĂ« ardhurave shtesĂ« qĂ« disa klube marrin pĂ«rmes pjesĂ«marrjes nĂ« garat evropiane”, sipas UEFA-s.

Klubet ruse dhe ekipi kombëtar janë ndaluar të marrin pjesë në garat ndërkombëtare që kur Vladimir Putin urdhëroi pushtimin e Ukrainës në shkurt të vitit 2022.

Pavarësisht ndalimit, UEFA pagoi 3,305,000 euro në pagesa solidariteti për shoqatën ruse të futbollit në sezonin 2022-23, 3,381,000 euro të tjera në sezonin 2023-24 dhe 4,224,000 euro për sezonin 2024-25.

Gjithashtu, pati njĂ« pagesĂ« prej 6,209,000 eurosh nĂ« sezonin 2021-22, sipas qarkoreve tĂ« UEFA-s. Shoqata e futbollit Ă«shtĂ« e detyruar t’ua kalojĂ« paratĂ« klubeve.

NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, drejtorĂ«t e pesĂ« klubeve ukrainase i shkruan presidentit tĂ« UEFA-s, Aleksander Čeferin, njĂ« avokat slloven, mĂ« 27 korrik pĂ«r t’u ankuar pĂ«r njĂ« “situatĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme” nĂ« tĂ« cilĂ«n pagesat e tyre tĂ« “solidaritetit” pĂ«r sezonet 2023-24 dhe 2024-25 u mbajtĂ«n.

Ekipet e prekura janë Chornomorets dhe Real Pharma, të cilat kanë selinë në Odesa; IFC Metalurg nga Zaporizhzhia; FSC Phoenix Mariupol nga qyteti portual jugor i pushtuar; dhe FC Metalist 1925 nga Kharkiv.

DrejtorĂ«t e klubeve shkruajnĂ«: “Si rezultat i komunikimit tonĂ« si me shoqatĂ«n kombĂ«tare ashtu edhe me zyrtarĂ«t e UEFA-s, jemi informuar se pengesa pĂ«r pagesat e mĂ«sipĂ«rme janĂ« disa kĂ«rkesa krejtĂ«sisht tĂ« paqarta tĂ« njĂ« banke nĂ« ZvicĂ«r, tĂ« cilat dyshohet se lidhen me vendndodhjen gjeografike tĂ« klubeve tĂ« futbollit nĂ« ‘zonĂ«n e luftĂ«s’.

“Nuk kemi marrĂ« asnjĂ« informacion mĂ« tĂ« detajuar ose ndonjĂ« justifikim ligjor pĂ«r kĂ«to kufizime nĂ« pagesa”. Formulimi i pĂ«rdorur nĂ« lidhje me ‘zonĂ«n e operacioneve ushtarake’ Ă«shtĂ« plotĂ«sisht i paqartĂ« pĂ«r ne dhe nuk korrespondon me realitetin.

“Zona e operacioneve ushtarake, ose mĂ« saktĂ« zona e agresionit ushtarak tĂ« RusisĂ«, nuk Ă«shtĂ« njĂ« rajon specifik i vendit tonĂ«, por e gjithĂ« Ukraina”, shkruhet nĂ« deklaratĂ«.

Qyteti portual i Mariupolit dhe pjesë të rajonit Zaporizhzhia në Ukrainën juglindore janë të pushtuara, por jo Odesa, në jug dhe as për Kharkivin në verilindje.

Letra drejtuar Čeferin vazhdon: “ShumĂ« tifozĂ« besnikĂ« tĂ« futbollit ukrainas shkuan nĂ« front qĂ« nga ditĂ«t e para tĂ« agresioneve, shumĂ« prej tyre pĂ«r fat tĂ« keq nuk do tĂ« jenĂ« kurrĂ« nĂ« gjendje tĂ« mbĂ«shtesin ekipet e tyre nĂ« stadium, pasi kanĂ« vdekur me emrat e njerĂ«zve tĂ« tyre tĂ« preferuar dhe emrin e ekipit tĂ« tyre tĂ« preferuar nĂ« gojĂ«.

Prandaj, nĂ« kĂ«tĂ« kohĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« pĂ«r vendin tonĂ«, çdo ndihmĂ« dhe mbĂ«shtetje shtesĂ« financiare me siguri do t’i ndihmojĂ« klubet tĂ« lehtĂ«sojnĂ« barrĂ«n e shpenzimeve financiare tĂ« cilat, siç u pĂ«rmend mĂ« lart, pĂ«r shkak tĂ« rrethanave tĂ« agresionit ushtarak nuk mund tĂ« balancohen nga tĂ« ardhurat e mundshme.”

Një zëdhënës i UEFA-s fillimisht tha se ata do të jepnin një deklaratë për të shpjeguar pagesat, por më pas nuk dha asnjë përgjigje.

Ky zbulim do të ngrejë shqetësime të reja në lidhje me qasjen e UEFA-s ndaj Kremlinit.

Rusia ka ruajtur praninë e saj brenda UEFA-s sepse federata e saj, Bashkimi Rus i Futbollit, nuk është pezulluar.

Polina Yumasheva, ish-gruaja e “industrialistit tĂ« preferuar tĂ« Kremlinit”, oligarkut miliarder Oleg Deripaska, Ă«shtĂ« pjesĂ« e komitetit tĂ« qeverisjes dhe pajtueshmĂ«risĂ« sĂ« UEFA-s. Ajo Ă«shtĂ« vajza e njĂ« ish-kĂ«shilltari tĂ« Putinit.

Në shtator 2022, trajneri i Ukrainës, Oleksandr Petrakov, u gjobit nga UEFA pasi u zotua në një intervistë me Guardian se do të merrte armët kundër Rusisë pas pushtimit të vendit të tij.

UEFA gjithashtu u përpoq të rifuste ekipin e Rusisë nën 17 vjeç në futbollin ndërkombëtar në vitin 2023, por propozimi u tërhoq pasi një duzinë shoqatash kombëtare, përfshirë atë të Anglisë, shprehën publikisht kundërshtimin e tyre.

Në një letër drejtuar UEFA-s marsin e kaluar, komiteti ekzekutiv i shoqatës ukrainase të futbollit u ankua se klubeve ruse u jepeshin pikë renditjeje nga UEFA në çdo sezon që ato pezulloheshin.

Numri total i pikëve të fituara nga një vend në një sezon përcakton se sa ekipe në ndeshjet e tyre vendase do të marrin pjesë në turnetë evropianë, përfshirë Ligën e Kampionëve.

Numri i pikëve të dhëna Rusisë është i barabartë me më të ulëtin që ekipet ruse kanë fituar në pesë sezonet e fundit, por kritikët kanë argumentuar se kjo minon ndikimin e pezullimit ndërkombëtar.

↗

Përfshihen nga zjarri pylli dhe kullotat në Tragjas

✇Opinion.al
By: e xh

Pasditen e së premtes, një zjarr ka rënë në fshatin Tragjas, Njësia Administrative Orikum.

Flakët kanë përfshirë zonën me pyll dhe kullotë, duke u përhapur me shpejtësi për shkak të erës së fortë.

Në vendngjarje ndodhen zjarrfikësit dhe shërbimet emergjente, të cilat po punojnë për të ndaluar avancimin e zjarrit dhe për të mbrojtur zonat e banuara.

↗

BE u bën thirrje partive në Kosovë: Respektoni vendimin e Kushtetueses

✇Opinion.al
By: e xh

Bashkimi Evropian u ka bĂ«rĂ« thirrje tĂ« premten partive parlamentare nĂ« KosovĂ« ta pranojnĂ« vendimin e fundit tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese lidhur me themelimin e Kuvendit tĂ« ri, duke thĂ«nĂ« se “nuk ka mĂ« kohĂ« pĂ«r tĂ« humbur” nĂ« kĂ«tĂ« ngĂ«rç politik.

Gjykata Kushtetuese e Kosovës urdhëroi deputetët e Kuvendit të Kosovës ta zgjedhin kreun e ri të organit ligjvënës përmes votimit të hapur dhe ta përmbyllin konstituimin e Kuvendit brenda 30 ditëve.

BE-ja e cilĂ«soi kĂ«tĂ« vendim tĂ« Kushtetueses si “sqarim tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m”, sipas njĂ« njoftimi tĂ« ZyrĂ«s sĂ« BE-sĂ« nĂ« KosovĂ«.

Ajo gjithashtu u bĂ«ri thirrje partive parlamentare t’i gjejnĂ« “kompromiset e nevojshme” dhe tĂ« lĂ«vizin shpejt me emĂ«rimin e kryetarit dhe nĂ«nkryetarĂ«ve tĂ« Kuvendit.

Vendimi është mirëpritur nga partitë që mandatin e kaluar ishin në opozitë, por është kritikuar nga partia fituese e zgjedhjeve, Lëvizja Vetëvendosje.

Vetëvendosje e quajti vendimin arbitrar, Partia Demokratike e Kosovës, dhe Lidhja Demokratike e Kosovës, e cilësuan fitore kushtetuese e demokratike, ndërsa Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës foli për rrëzimin e diktatit.

Sipas vendimit të Kushtetueses, një kandidat nuk mund të hidhet në votim më shumë se tri herë.

Vetëvendosje deri më tani ka propozuar vetëm Albulena Haxhiun për postin e të parës së Kuvendit, teksa edhe pas aktgjykimit paraprak të Kushtetueses, kishte argumentuar se ajo mund të zgjidhej përmes votimit të fshehtë.

Kushtetuesja tha se kryesuesi i seancĂ«s, Avni Dehari, nuk ka vepruar nĂ« bazĂ« tĂ« aktgjykimit tĂ« mĂ«hershĂ«m tĂ« kĂ«saj gjykate tĂ« 26 qershorit, duke shtuar se tĂ« gjitha seancat e mbajtura nga 27 qershori deri mĂ« 26 korrik “tĂ« shpallen tĂ« pavlefshme”.

Ajo e urdhëroi kryesuesin e seancës konstituive të vazhdojë me pikën 3 të rendit të ditës së seancës konstituive, të miratuar më 8 prill 2025, pra emërimin e kryetarit përmes votimit të hapur.

Kosova është zhytur në një krizë politike si pasojë e mosthemelit të institucioneve të reja pas zgjedhjeve të 9 shkurtit.

DeputetĂ«t kanĂ« dĂ«shtuar qĂ« nga 15 prilli pĂ«r ta bĂ«rĂ« Kuvendin e ri – hap i domosdoshĂ«m pĂ«r formimin e QeverisĂ« sĂ« re – pasi asnjĂ«ra parti nuk e fitoi shumicĂ«n pĂ«r tĂ« qeverisur e vetme.

Vetëvendosje e kryeministrit në detyrë, Albin Kurti, i fitoi 48 ulëse dhe partitë e tjera parlamentare nuk kanë pranuar ta votojnë kandidaten e saj për kryetare të Kuvendit, për emërimin e së cilës nevojiten të paktën 61 vota.

Derisa VetĂ«vendosje ngul kĂ«mbĂ« se Albulena Haxhiu Ă«shtĂ« kandidate meritore, disa prej partive mĂ« tĂ« mĂ«dha parlamentare, si PDK, LDK dhe AAK, e pĂ«rjashtojnĂ« atĂ« si “pĂ«rçarĂ«se”./Rel

↗

Lufta nĂ« Gaza, telefonatĂ« e tensionuar mes Trump dhe Netanjahut: Mos mĂ« thuaj më 

✇Opinion.al
By: e xh

NjĂ« bisedĂ« e tensionuar Ă«shtĂ« regjistruar midis Donald Trump dhe Benjamin Netanyahut. NBC News ka zbuluar se Presidenti amerikan e ngriti zĂ«rin dhe e ndĂ«rpreu papritur kryeministrin izraelit gjatĂ« telefonatĂ«s shumĂ« tĂ« tensionuar kur Netanjahu kĂ«mbĂ«nguli se “nuk ka uri” nĂ« Rripin e GazĂ«s

Incidenti, i cili ndodhi më 28 korrik, erdhi si kulm i tensioneve në rritje midis dy aleatëve, mes shqetësimeve të mëdha në lidhje me situatën humanitare në rajon.

Sipas raportimit tĂ« NBC News, i cili bazohet nĂ« raportet nga njĂ« zyrtar i lartĂ« amerikan, dy ish -zyrtarĂ« amerikanĂ« dhe njĂ« diplomat perĂ«ndimor, konfrontimi shpĂ«rtheu njĂ« ditĂ« pasi Netanjahu bĂ«ri njĂ« deklaratĂ« publike nga Jerusalemi nĂ« tĂ« cilĂ«n ai siguroi se “nuk ka politikĂ« urie nĂ« Gaza”. “Nuk ka uri nĂ« Gaza“, shtoi ai.

Trump, duke folur me gazetarĂ«t, pohoi se kishte parĂ« imazhe tĂ« fĂ«mijĂ«ve qĂ« “duken shumĂ« tĂ« uritur”, duke thĂ«nĂ«: “ËshtĂ« e qartĂ« se atje ka krizĂ« urie tĂ« vĂ«rtetĂ« dhe nuk mund ta falsifikosh kĂ«tĂ«.”

Deklarata e tij e shtyu Netanjahun tĂ« kĂ«rkonte njĂ« telefonatĂ«. GjatĂ« bisedĂ«s, thuhet se Netanhahu pĂ«rsĂ«riti se kriza e urisĂ« ishte shpikur nga Hamasi pĂ«r qĂ«llime propagande. Sipas tĂ« njĂ«jtave burime, Trump e ndĂ«rpreu papritur, ngriti zĂ«rin dhe i bĂ«rtiti: “Nuk dua tĂ« dĂ«gjoj mĂ« se uria Ă«shtĂ« e rreme“.

Presidenti amerikan thuhet gjithashtu se deklaroi se kishte parĂ« prova nga ndihmĂ«sit e tij qĂ« tregonin fĂ«mijĂ« qĂ« vdisnin urie. MegjithatĂ«, zyra e Netanjahut e mohoi kategorikisht episodin, duke e quajtur atĂ« “lajm absolutisht tĂ« rremĂ«â€œ.

“Pretendimi pĂ«r njĂ« pĂ«rballje tĂ« supozuar verbale midis Kryeministrit Netanyahu dhe Presidentit Trump Ă«shtĂ« plotĂ«sisht i rremĂ«â€, thuhet nĂ« njĂ« deklaratĂ« nga zyra e kryeministrit izraelit.

NjĂ« ish-zyrtar amerikan e pĂ«rshkroi telefonatĂ«n si “tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« dhe tĂ« njĂ«anshme“, duke vĂ«nĂ« nĂ« dukje se Trump bĂ«ri pjesĂ«n mĂ« tĂ« madhe tĂ« bisedĂ«s, duke u pĂ«rqendruar nĂ« situatĂ«n humanitare nĂ« Gaza.

Thirrja erdhi mes paralajmërimeve të përsëritura nga OKB-ja se një zi buke në Gaza ishte e afërt. Agjencitë e ndihmës thonë se shumë familje po mbijetojnë me bukë dhe ujë, ndërsa imazhet dhe videot që qarkullojnë në internet përforcojnë pretendimet për kequshqyerje.

Pavarësisht thirrjeve ndërkombëtare, Netanjahu këmbëngul se Izraeli nuk po kufizon furnizimet me ushqim dhe akuzon Hamasin për manipulim të situatës.

Pas bisedës së nxehtë me Trump, i dërguari special i SHBA-së për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, vizitoi rajonin me një mision për të koordinuar më mirë ofrimin e ndihmës humanitare. Zyrtarët izraelitë shprehën kënaqësi për vizitën, duke marrë parasysh se patën mundësinë të paraqisnin sfidat e tyre dhe të mbronin qëndrimin e tyre.

↗

Rreth 17 ton kokainë të sekuestruara, SPAK reagon për goditjen e grupit kriminal

✇Opinion.al
By: e xh

Prokuroria e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, ka kryer hetime kundër një organizate kriminale të nivelit të lartë, të përfshirë në trafikimin e kokainës dhe pastrimin e parave. Hetimet, të cilat përfshijnë bashkëpunimin intensiv me EUROPOL dhe autoritete nga Belgjika, Franca, Holanda, Gjermania dhe Italia, u bazuan në analizën e të dhënave të komunikimit të enkriptuara të platformës SkyECC. Nga këto hetime janë zbuluar dërgesa shumë-tonëshe kokainë nga Amerika Latine drejt porteve kryesore të BE-së, përfshirë Hamburgun, Anvers etj.

Kjo organizatë kriminale  operonte në një shkallë globale, duke bashkëpunuar me grupe të tjera kriminale për të lehtësuar transportet drejt porteve evropiane dhe investonte fitimet e mëdha në prona dhe biznese në Shqipëri dhe jashtë saj.

NĂ« kontekstin e kĂ«saj organizate kriminale, Prokuroria e Posaçme  ka kryer hetime nĂ« kuadĂ«r tĂ« procedimit penal nr.187/2023 pĂ«r veprat penale te “Trafikimi i lĂ«ndĂ«ve narkotike”, “Pastrimi i produkteve tĂ« veprĂ«s penale”, “Organizata kriminale” dhe “Kryerja e veprave penale nga organizata kriminale dhe grupi i strukturuar kriminal” parashikuar nga nenet 283/a, 287, 333/1 dhe 2 e 334/1 tĂ« Kodit Penal.

Prokuroria e Posaçme ka paraqitur kĂ«rkesĂ« pĂ«r caktimin e masĂ«s sĂ« sigurimit personal ndaj 16 (gjashtĂ«mbĂ«dhjetĂ«) shtetasve shqiptarĂ«, kĂ«rkesĂ« e cila Ă«shtĂ« miratuar nga Gjykata e Posaçme e ShkallĂ«s sĂ« ParĂ« pĂ«r Korrupsionin dhe Krimin e Organizuar (Gjykata e Posaçme) me vendimin nr.82 akti datĂ« 06.08.2025, duke vendosur masĂ«n “arrest nĂ« burg”, bazuar nĂ« nenin 238 tĂ« Kodit tĂ« ProcedurĂ«s Penale pĂ«r 14 (katĂ«rmbĂ«dhjetĂ«) persona dhe pĂ«r 2 (dy) tĂ« tjerĂ«ve ka caktuar masĂ«n e sigurimit detyrim pĂ«r tu paraqitur ne policinĂ« gjyqĂ«sore.

Drejtoria e PĂ«rgjithshme e PolicisĂ« sĂ« Shtetit nĂ« bashkĂ«punim me ByronĂ« KombĂ«tare tĂ« Hetimit kanĂ« ekzekutuar masat e sigurimit pĂ«r 9 tĂ« hetuar (pĂ«rfshirĂ« edhe njĂ« nga drejtuesit), prej tĂ« cilĂ«ve 7 me masĂ«n“arrest me burg” dhe 2 me masĂ«n “detyrim paraqitje”, ndĂ«rsa njĂ« prej tĂ« hetuarve gjendet aktualisht i arrestuar nĂ« njĂ« vend tĂ« BE – sĂ« (drejtues i organizatĂ«s). Po punohet pĂ«r ekzekutimin e masave tĂ« sigurimit pĂ«r 6 persona tĂ« tjerĂ«.

Masa “arrest me burg” nĂ« ShqipĂ«ri:

E.Ç

A.Ç

P.L

R.M

G.Ç

M.K

El.Ç

Masa “detyrim paraqitje” nĂ« ShqipĂ«ri:

  1. D.P
    9. K.Gj

I arrestuari në një vend të BE-së:

  1. F.C

Për interesat e hetimit,  Prokuroria e Posaçme ka kërkuar dhe marrë miratimin e Gjykatës së Posaçme për kryerjen e kontrolleve në banesa, automjete dhe persona të cilat janë në vijim e sipër.

Sekuestrimet e sasive të kokainës:

Gjatë hetimeve ndërkombëtare, janë identifikuar dhe goditur dy ngarkesa të mëdha kokaine, të transportuara nga Amerika e Jugut drejt Evropës dhe më konkretisht:

Shtator 2020 – Paraguaj → BelgjikĂ« (Anvers)
Grupi i drejtuar nga E.Ç. dhe F. G., nĂ« bashkĂ«punim me njĂ« shtetas brazilian, organizoi trafikimin e 11.6 ton kokainĂ«, fshehur nĂ« kuti sapuni dhe kuti boje metalike me logon “Fox”. Ngarkesa u nis nga porti i Villeta (Paraguaj) dhe mbĂ«rriti nĂ« Anvers mĂ« 04.11.2020.
Në vijim, gjatë operacioneve të policisë në Roterdam, u sekuestruan 600 kg kokainë dhe 2 milionë euro, si dhe u arrestuan shtetasit shqiptarë M.D. dhe N.B.

Dhjetor 2020 – Shkurt 2021 – Paraguaj → Gjermani (Hamburg)
E.Ç. dhe F.G. organizuan dhe financuan trafikimin e 16.4 ton kokainĂ«, fshehur nĂ« bombola metalike me bojĂ«/kollĂ« ndĂ«rtimi dhe tĂ« stampuara me logo (“sy me rrufe tĂ« kuqe”, “Puma”, “shenja infinit”), me vlerĂ« tregu prej 1.5 miliard deri 3.5 miliard euro. Ngarkesa, e shpĂ«rndarĂ« nĂ« disa kontejnerĂ«, mbĂ«rriti nĂ« Hamburg mĂ« 12.02.2021 dhe u sekuestrua nga autoritetet doganore gjermane. (Cocaine ‘worth billions’ seized in record Germany and Belgium haul).

Tipologjia e organizatës kriminale

Hetimet e kryera nĂ« bashkĂ«punim me autoritetet ligjzbatuese partnere dhe analiza e komunikimeve tĂ« pĂ«rgjuara nĂ« aplikacionin SkyECC kanĂ« zbuluar njĂ« strukturĂ« kriminale tĂ« pĂ«rmasave ndĂ«rkombĂ«tare, e udhĂ«hequr nga shtetasit E.Ç. dhe F.G., e cila kontrollonte nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« plotĂ« zinxhirin e trafikut tĂ« kokainĂ«s – nga prodhimi, magazinimi dhe pĂ«rpunimi nĂ« laboratorĂ«t e Paraguait, transporti ndĂ«rkombĂ«tar dhe shpĂ«rndarja nĂ« tregjet europiane, deri te pastrimi dhe qarkullimi i tĂ« ardhurave tĂ« fituara.

Ngarkesat e mĂ«dha tĂ« kokainĂ«s siguroheshin direkt nga prodhuesit nga drejtuesi i organizatĂ«s E. Ç. (i cili sĂ« bashku me vĂ«llanĂ« e tij A. Ç. ishin vendosur nĂ« Paraguai), magazinoheshin dhe bĂ«heshin gati pĂ«r transport nĂ« Paraguai. LĂ«nda narkotike fshihej nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« sofistikuar nĂ« ngarkesa legale – kuti sapuni, bombola boje dhe kollose ndĂ«rtimi – tĂ« maskuara me marka tregtare si “Fox” apo me shenja tĂ« veçanta dalluese si “Puma” ose “sy me rrufe”. KĂ«to ngarkesa transportoheshin me kontejnerĂ« detarĂ« nga portet e AmerikĂ«s sĂ« Jugut drejt porteve tĂ« mĂ«dha evropiane, kryesisht Anvers (BelgjikĂ«) dhe Hamburgu (Gjermani), ku mĂ« pas shpĂ«rndaheshin pĂ«rmes rrjeteve tĂ« brendshme tĂ« tregut tĂ« drogĂ«s nĂ« BE.

Qarkullimi dhe menaxhimi i parave

Hetimi ka treguar se ky grup kishte ngritur njĂ« mekanizĂ«m financiar jashtĂ«zakonisht tĂ« sofistikuar pĂ«r tĂ« qarkulluar dhe fshehur tĂ« ardhurat nga aktiviteti kriminal. NjĂ« prej metodave kryesore ka qenĂ« transporti fizik i parave “cash” nga vendet e BE-sĂ« drejt ShqipĂ«risĂ«, duke pĂ«rdorur shoferĂ« autobusĂ«sh kryesisht shqiptar tĂ« transportit ndĂ«rkombĂ«tar tĂ« pasagjerĂ«ve. Kjo mĂ«nyrĂ« kishte disa pĂ«rparĂ«si pĂ«r grupin:

Evitimi i gjurmimit bankar dhe i detyrimit ligjor për deklarimin e burimit të fondeve;

Shmangia e kontrolleve doganore zyrtare, duke përdorur rrugë të shkurtra dhe pikat kufitare më pak të monitoruara;

Siguria përmes rrjetit të besuar të shoferëve, numri i të cilëve ishte i kufizuar dhe i përzgjedhur në bazë të një marrëdhënieje të ndërtuar mbi besimin reciprok.

Shoferët, në këmbim të shërbimit dhe rrezikut të marrë përsipër, përfitonin rreth 2% tarifë mbi shumën e transportuar. Këto pagesa bëheshin drejtpërdrejt nga anëtarët e grupit dhe garantoheshin nga personat përgjegjës për menaxhimin e logjistikës financiare.

Koordinimi i pagesave

Figura kyçe si  F.G., E.Ç., si dhe bashkĂ«punĂ«torĂ« tĂ« tjerĂ«, luanin rol aktiv nĂ« organizimin e kĂ«tyre transfertave. Pagesat dhe kompensimet e brendshme shpesh maskoheshin pĂ«rmes transaksioneve tĂ« tjera tĂ« fshehta, tĂ« dizajnuara pĂ«r tĂ« mos lĂ«nĂ« gjurmĂ« nĂ« sistemin financiar zyrtar.

PĂ«rveç transportit fizik, rrjeti pĂ«rdorte edhe sistemin informal tĂ« transfertave tĂ« njohur si “haĂ«ala” ose “token”, ku shumat e mĂ«dha qarkullonin pĂ«rmes njĂ« zinxhiri ndĂ«rmjetĂ«sish pa asnjĂ« evidencĂ« bankare. NjĂ« pjesĂ« e konsiderueshme e fondeve kanalizohej drejt BolivisĂ«, e cila, pĂ«r shkak tĂ« nivelit tĂ« ulĂ«t tĂ« kontrollit financiar dhe pozicionit tĂ« saj strategjik, shĂ«rbente si nyje kyçe pĂ«r pĂ«rfundimin e transaksioneve ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« parave.

Kombinimi i këtyre metodave, transporti fizik me shoferë të besuar dhe sistemi i transfertave informale, i mundësonte kësaj organizate kriminale qarkullimin e qindra milionë Euro cash, duke reduktuar ndjeshëm riskun e sekuestrimit dhe duke siguruar vazhdimësinë e aktivitetit të tij në shkallë ndërkombëtare.

Prokurorët e çështjes, Altin Dumani dhe Vladimir Mara, theksojnë se:
“Kjo organizatĂ« kriminale mund tĂ« konsiderohet si njĂ« nga organizatat shqiptare mĂ« tĂ« fuqishme nĂ« trafikun ndĂ«rkombĂ«tar tĂ« kokainĂ«s. Ajo kishte kapacitetin pĂ«r tĂ« ndikuar drejtpĂ«rdrejt nĂ« çmimin e kokainĂ«s nĂ« tregjet evropiane dhe pĂ«r tĂ« menaxhuar sasi tĂ« mĂ«dha tĂ« lĂ«ndĂ«s narkotike nĂ« periudha tĂ« shkurtra kohore. Fuqia financiare e lartĂ« e kĂ«saj organizate, strukturimi dhe organizimi i njĂ« niveli shumĂ« tĂ« lartĂ« si dhe aftĂ«sia pĂ«r tĂ« rikuperuar humbjet qĂ« vinin nga sekuestrimet e dallojnĂ« atĂ« nga grupet e tjera kriminale tĂ« hetuara nga SPAK .”

Pronat e sekuestruara

Me vendimin nr. 543 date 07.08.2025, Gjykata e Posaçme ka vendosur sekuestrimin preventiv për gjithsej 14 pasuri të llojeve të ndryshme me vlera disa miliona eurosh, duke përfshirë resorte, vila, apartamente, trualle, automjete dhe kuota në shoqëri, në emër të personave nën hetim  si më poshtë:

Resorte turistike:

“A
.. PARK” Resort ku pĂ«rfshihen hotele, godina shĂ«rbimi, restorant dhe ambiente tregtare,  Xhafzotaj, DurrĂ«s.

Vila dhe apartamente:

VilĂ« dy katĂ«she tip “ELYSIAN”, nĂ« bregdetin e DhĂ«rmiut, bashkia HimarĂ« (sipĂ«rfaqe totale rreth 378.2 mÂČ), me vlerĂ« tregu prej afĂ«rsisht 1.000.000 Euro.

Vilë e porositur datë 06.11.2024, në Tiranë.

Truall, toka dhe ndërtesa:

Pasuri truall dhe ndërtesa në Tiranë, Sharrë.

Pasuri (me status regjistrim të përkohshëm).

Pasuri nr. 349/45 në bashkëpronësi.

TokĂ« arĂ« me sipĂ«rfaqe 5900 mÂČ, SharrĂ«, TiranĂ«.

Kuota dhe aksione në shoqëri tregtare:

Kuotat/aksionet në shoqëri tregtare,  Kavajë.

Shoqëri tregtare, Durrës.

Shoqëri tregtare, Rrogozhinë.

Shoqëri tregtare, Durrës.

Automjete:

Tre automjete.

Sekuestrime gjatë ekzekutimit të vendimeve të kontrollit:

Mbi 111 800 Euro Cash;

4000 USD

880.000 Lekë

Bashkëpunimi ndërkombëtar

Në këtë hetim të rëndësishëm, SPAK ka pasur një koordinim dhe bashkëpunim të shkëlqyer me EUROPOL, Eurojust, agjencitë ligjzbatuese të vendeve të BE-së. Nga partnerët ndërkombëtarë u angazhuan Policia Federale Gjyqësore e Belgjikës, Policia Kombëtare dhe SIRASCO nga Franca, Zyra Federale e Policisë Kriminale dhe Zyra Shtetërore e Policisë Kriminale Karlsruhe nga Gjermania, Policia e Holandës, si dhe Policia e Shtetit dhe Shërbimi për Bashkëpunim Ndërkombëtar Policor (SCIP) të shtetit italian. Ky bashkëpunim i ngushtë ndërmjet këtyre institucioneve ishte thelbësor për suksesin e operacionit dhe goditjen e kësaj organizate kriminale me ndikim ndërkombëtar.

Një falenderim i veçantë u drejtohet hetuesve të Byrosë Kombëtare të Hetimit (BKH) për punën voluminoze dhe cilësore të kryer si edhe Policisë së Shtetit për mbështetjen në ekzekutimin e masave të sigurisë.

↗

CNN/ Pesë mënyra se si mund të përfundojë lufta Rusi-Ukrainë

✇Opinion.al
By: e xh

Një takim mes Presidentit amerikan Donald Trump dhe Presidentit rus Vladimir Putin është përfolur prej kohësh nga të dyja palët.

Por pse mund të ndodhë tani?

Analiza nga CNN:

Trump beson se fuqia e personalitetit tĂ« tij mund tĂ« çojĂ« drejt njĂ« marrĂ«veshjeje. Sipas tij, gjashtĂ« muaj ngĂ«rç diplomatik me MoskĂ«n mund tĂ« kapĂ«rcehen me njĂ« takim ballĂ« pĂ«r ballĂ« me Putinin. Edhe pse ky i fundit ka shfaqur vazhdimisht njĂ« qĂ«ndrim maksimalist – duke pretenduar se ukrainasit dhe rusĂ«t janĂ« njĂ« popull dhe çdo hap i ushtarit rus Ă«shtĂ« territor rus – Trump vazhdon tĂ« shpresojĂ« pĂ«r ndikim personal mbi Kremlinin.

Në anën tjetër, Putin kërkon kohë. Ai ka refuzuar në maj një propozim për armëpushim pa kushte të iniciuar nga BE-ja, SHBA-ja dhe Ukraina, duke ofruar në vend të tij vetëm pauza të shkurtra dhe pa efekt real. Ndërkohë, forcat ruse po avancojnë me një ofensivë verore që synon të ndryshojë ekuilibrin në vijën e frontit përpara dimrit, duke krijuar kushte më të favorshme për negociata më vonë.

Objektiva të ndryshme, një tryezë e përbashkët?

NĂ«se takimi ndodh, njĂ« nga objektivat e dukshme amerikane Ă«shtĂ« organizimi i njĂ« samiti trepalĂ«sh mes Trump, Putin dhe Presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky, pĂ«r tĂ« diskutuar pĂ«rfundimin e luftĂ«s – njĂ« format i refuzuar mĂ« parĂ« nga Rusia nĂ« bisedimet e Stambollit nĂ« maj.

Por nga ana tjetër, Moska mund të përdorë këtë takim për të afruar sërish SHBA-në me narrativën e saj, duke e tërhequr Trump drejt një qëndrimi më të butë ndaj agresionit rus.

Takimi është përfolur dhe shtyrë më parë, por këtë herë ka më shumë gjasa të ndodhë. Pyetja që shtrohet është: çfarë mund të sjellë ai për fatin e luftës?

Pesë skenarë të mundshëm për rrjedhën e luftës

Putin pranon një armëpushim pa kushte, shumë e pamundur

Ka pak gjasa që Kremlini të pranojë një armëpushim me vijat aktuale të frontit. Propozime të tilla janë refuzuar më parë, edhe përballë kërcënimeve për sanksione të reja. Ndërkohë, ofensiva ruse po jep rezultate dhe Moska nuk ka interes të ndalet në kulmin e suksesit.

Madje, as kërcënimet ndaj Kinës dhe Indisë për sanksione dytësore nuk pritet të ndikojnë në llogaritjet e Kremlinit. Deri në vjeshtë, Putin duket i vendosur të luftojë, sepse beson se po fiton.

Bisedime sërish, skenar realist

Takimi mund të prodhojë vetëm marrëveshje për të vijuar bisedimet në dimër, pasi Rusia të ketë konsoliduar kontrollin në qytetet lindore si Pokrovsk, Kostiantynivka dhe Kupiansk.

Putin mund tĂ« tentojĂ« ta pĂ«rdorĂ« dimrin pĂ«r t’u rigrupuar, ndĂ«rsa shfrytĂ«zon zgjedhjet e vonuara nĂ« UkrainĂ« pĂ«r tĂ« vĂ«nĂ« nĂ« dyshim legjitimitetin e Zelenskyt – madje edhe pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur ndonjĂ« figurĂ« mĂ« pro-ruse.

Ukraina qëndron: mbështetja perëndimore frenon avancimin rus

NĂ«se ndihma ushtarake amerikane dhe evropiane vazhdon me ritĂ«m tĂ« lartĂ«, Ukraina mund tĂ« minimizojĂ« humbjet territoriale dhe t’i mbijetojĂ« ofensivĂ«s sĂ« verĂ«s. Edhe nĂ«se disa qytete bien, Rusia mund tĂ« pĂ«rballet sĂ«rish me probleme logjistike dhe rezistencĂ« tĂ« fortĂ«.

NĂ« kĂ«tĂ« skenar, NATO mund tĂ« vendosĂ« njĂ« “forcĂ« sigurie” tĂ« pĂ«rbĂ«rĂ« nga dhjetĂ«ra mijĂ«ra trupa evropiane qĂ« do tĂ« pozicionohen nĂ« zonat strategjike tĂ« UkrainĂ«s si njĂ« masĂ« mbrojtĂ«se dhe simbolike pĂ«r tĂ« ndalur avancimin rus.

Ky Ă«shtĂ« skenari mĂ« i mirĂ« qĂ« Ukraina mund tĂ« shpresojĂ« – njĂ« lloj “ngrirje” tĂ« konfliktit me ndihmĂ«n e PerĂ«ndimit.

Katastrofë për Ukrainën dhe NATO-n, skenari i errët

NĂ«se takimi Trump–Putin çon nĂ« njĂ« pĂ«rmirĂ«sim tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve SHBA–Rusi, por lĂ« UkrainĂ«n jashtĂ«, mund tĂ« hapet rruga pĂ«r kolapsin ukrainas.

Europa, edhe pse përpiqet të ndihmojë, nuk mund ta mbajë dot peshën pa përkrahjen amerikane. Rusia përfiton nga ndarja në Perëndim dhe vazhdon ofensivën drejt qyteteve kryesore si Dnipro, Zaporizhzhia apo edhe Kievi. Ushtria ukrainase mund të pësojë humbje të mëdha dhe të detyrohet të shpallë mobilizim të përgjithshëm.

Europa do tĂ« pĂ«rballet me dilemĂ«n: tĂ« luftojĂ« tani nĂ« UkrainĂ« apo mĂ« vonĂ« nĂ« territorin e saj? Por mungesa e njĂ« mandati tĂ« qartĂ« politik mund ta paralizojĂ« PerĂ«ndimin – dhe Kremlini ecĂ«n pĂ«rpara. Ky do tĂ« ishte fundi i pavarĂ«sisĂ« ukrainase.

Dështimi i Rusisë

Në skenarin më optimist për Perëndimin, Rusia vazhdon luftën duke konsumuar burime dhe trupa, por pa arritur fitore domethënëse. Sanksionet dëmtojnë ekonominë dhe raportet me Kinën e Indinë dobësohen.

Brenda elitĂ«s ruse nis pakĂ«naqĂ«sia dhe njĂ« dĂ«shtim diplomatik afatgjatĂ« mund tĂ« shndĂ«rrohet nĂ« krizĂ« tĂ« brendshme – njĂ« republikim i dĂ«shtimit sovjetik nĂ« Afganistan. RrĂ«shqitje tĂ« mĂ«hershme si rebelimi i shkurtĂ«r i Prigozhinit ndaj Putinit tregojnĂ« se sistemi i Kremlinit Ă«shtĂ« i fortĂ« vetĂ«m nĂ« dukje.

Ky skenar është më shumë dëshirë sesa strategji, është shpresa më e mirë e Perëndimit, që nuk dëshiron përfshirje direkte në luftë, por as nuk sheh një mënyrë për ta ndalur Putinin ushtarakisht.

PĂ«rfundimi: Takimi nuk mjafton

Asnjë nga skenarët nuk është i mirë për Ukrainën. Vetëm një sjell kolaps real të fuqisë ushtarake ruse. Por asnjë prej tyre nuk mund të realizohet vetëm me një takim mes Trump dhe Putin, për sa kohë Ukraina nuk është pjesë e drejtpërdrejtë e marrëveshjes.

↗

Lufta në Gaza, Gjermania e ndalon furnizimin e Izraelit me armë

✇Opinion.al
By: e xh

Gjermania nuk do ta autorizojĂ« asnjĂ« eksport tĂ« pajisjeve ushtarake qĂ« mund tĂ« pĂ«rdoren nĂ« Rripin e GazĂ«s “deri nĂ« njĂ« njoftim tĂ« radhĂ«s”, tha tĂ« premten kancelari Friedrich Merz. Vendimi i Merzit vjen si pĂ«rgjigje ndaj planit tĂ« Izraelit pĂ«r ta zgjeruar luftĂ«n nĂ« territorin palestinez.

Njoftimi publik, i cili theksoi vuajtjet e njerëzve në Gazë, shënon një ndryshim të rëndësishëm në politikën e Berlinit ndaj aleatit të tij të kamotshëm.

“Qeveria gjermane nuk do ta miratojĂ« asnjĂ« eksport pajisjesh ushtarake qĂ« mund tĂ« pĂ«rdoren nĂ« Rripin e GazĂ«s deri nĂ« njĂ« njoftim tĂ« radhĂ«s”, tha Merz nĂ« njĂ« komunikatĂ«.

Merz tha se e pranon se Izraeli ka tĂ« drejtĂ« pĂ«r ta çarmatosur Hamasin – grupin e shpallur terrorist nga SHBA dhe BE – dhe pĂ«r tĂ« kĂ«rkuar lirimin e pengjeve izraelite, por tha se vendimi i Izraelit “e bĂ«n gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« kuptohet se si mund tĂ« arrihen kĂ«to synime”.

Përkrahja e qëndrueshme dhe afatgjatë e Gjermanisë për Izraelin, e mbështetur në ndjenjën e fajit për Holokaustin, është vënë në pikëpyetje nga numri në rritje i viktimave në Gazë dhe kriza humanitare, të cilat e kanë nxitur popullin gjerman të kërkojë veprime nga Qeveria e tyre.

Sipas Institutit NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« KĂ«rkimeve pĂ«r Paqen nĂ« Stokholm, Gjermania ka ofruar 30 pĂ«r qind tĂ« importeve kryesore tĂ« armĂ«ve tĂ« Izraelit nĂ« periudhĂ«n 2019-2023, kryesisht pajisje detare, pĂ«rfshirĂ« fregatat e klasit Sa’ar 6 (MEKO A-100 Light Frigates), tĂ« cilat janĂ« pĂ«rdorur nĂ« luftĂ«n nĂ« GazĂ«.

Merz tha se lirimi i pengjeve dhe negociatat për armëpushim janë prioritetet kryesore të Gjermanisë, së bashku me lehtësimin e vuajtjeve të civilëve. Ai gjithashtu i bëri thirrje Qeverisë izraelite të mos ndërmarrë hapa të mëtejshëm drejt aneksimit të pjesëve të Bregut Perëndimor.

Anëtarë të krahut të ekstremit të djathtë të koalicionit të kryeministrit Benjamin Netanyahu kanë bërë trysni për ta marrë kontrollin e plotë të Gazës, ndonëse ushtria ka paralajmëruar se kjo mund të rrezikojë jetën e pengjeve të mbijetuar.

Parlamenti gjerman raportoi në qershor se licencat e eksportit për 485 milionë euro pajisje ushtarake për Izraelin janë miratuar në ditën e sulmit të Hamasit që shkaktoi luftën në Gazë, 7 tetor 2023, dhe më 13 maj 2025.

Pas sulmit të Hamasit, Gjermania e rriti rreth dhjetëfish eksportin e armëve në Izrael gjatë vitit 2023. Grupet e të drejtave të njeriut nisën sfida ligjore, duke thënë se armët mund të përdoren në luftën në Gazë./ REL

↗

“Jemi tĂ« shqetĂ«suar pĂ«r planin e Izraelit”, Kina: Gaza i pĂ«rket popullit palestinez

✇Opinion.al
By: e xh

Kina shprehu tĂ« martĂ«n “shqetĂ«sim tĂ« madh” nĂ« lidhje me planin e Izraelit pĂ«r tĂ« marrĂ« kontrollin ushtarak tĂ« Qytetit tĂ« GazĂ«s, duke i bĂ«rĂ« thirrje Izraelit qĂ« “tĂ« ndalojĂ« menjĂ«herĂ« kĂ«to veprime tĂ« rrezikshme”.

“Gaza i pĂ«rket popullit palestinez dhe Ă«shtĂ« pjesĂ« integrale e territorit palestinez”, tha njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i ministrisĂ« sĂ« jashtme kineze nĂ« njĂ« pĂ«rgjigje me shkrim pĂ«r AFP-nĂ«.

Ndërkohë, Gjermania tha se nuk do të miratonte eksportet në Izrael të pajisjeve ushtarake që mund të përdoren në Rripin e Gazës deri në njoftim të mëtejshëm, tha kancelari Friedrich Merz, duke iu përgjigjur planit të Izraelit për të përshkallëzuar operacionet ushtarake në enklavën palestineze.

↗

ÇfarĂ« e frikĂ«son vĂ«rtet Putinin pas tre vitesh e gjysmĂ« luftĂ« nĂ« UkrainĂ«?

✇Opinion.al
By: e xh

KanĂ« kaluar tre vjet e gjysmĂ« nga shpĂ«rthimi i luftĂ«s nĂ« UkrainĂ« dhe javĂ«n e ardhshme mund tĂ« ndodhĂ« njĂ« takim – pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« kĂ«tĂ« fazĂ« tepĂ«r delikate – mes Donald Trump dhe Vladimir Putin, ndoshta me pjesĂ«marrjen edhe tĂ« presidentit ukrainas Volodymyr Zelensky. Por nĂ«pĂ«r korridoret e Whitehall-it nĂ« LondĂ«r ndjehet gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« njĂ« bindje. Kjo luftĂ« e nisur nga cari u ka treguar britanikĂ«ve se presidenti rus, pavarĂ«sisht tĂ« gjitha deklaratave tĂ« tij luftarake kundĂ«r EvropĂ«s, Ă«shtĂ« i tmerruar nga njĂ« konflikt me NATO-n dhe nga mundĂ«sia e njĂ« pĂ«rplasjeje bĂ«rthamore. PikĂ«risht pĂ«r kĂ«tĂ«, retorika e tij dhe ajo e emisioneve televizive ruse nuk duhet tĂ« merren kurrĂ« shumĂ« seriozisht. Pasi ka shpenzuar 75% tĂ« rezervave tĂ« tij strategjike pĂ«r shkak tĂ« agresionit nĂ« UkrainĂ« dhe pĂ«rgjigjes sĂ« mĂ«vonshme tĂ« PerĂ«ndimit, sipas britanikĂ«ve Putin nuk ka qenĂ« kurrĂ« mĂ« i dobĂ«t qĂ« nga fillimi i luftĂ«s nĂ« UkrainĂ«, edhe pse ushtria ruse ka rifilluar sĂ« fundmi tĂ« avancojĂ« shumĂ« ngadalĂ« nĂ« vend.

NĂ« Whitehall tani shumĂ« janĂ« tĂ« bindur pĂ«r kĂ«tĂ«: parandalimi bĂ«rthamor, tĂ« cilin Evropa po e rrit dhe intensifikon bashkĂ« me amerikanĂ«t, Ă«shtĂ« e vetmja armĂ« e vĂ«rtetĂ« qĂ« ndalon Putinin nga pushtimet e tij tĂ« vazhdueshme tĂ« vendeve tĂ« huaja. Kjo shoqĂ«rohet me njĂ« NATO gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« bashkuar, me evropianĂ«t qĂ« kanĂ« premtuar fonde tĂ« reja. Disa lidhin pĂ«rpjekjen e re negociuese tĂ« Putinit pikĂ«risht me mobilizimin, disa ditĂ« mĂ« parĂ«, tĂ« dy nĂ«ndetĂ«seve bĂ«rthamore, vendim i marrĂ« nga Donald Trump, mjete qĂ« presidenti rus i druhet veçanĂ«risht. NdĂ«rkohĂ«, analistĂ« tĂ« tjerĂ« si profesori Michael Clarke, ish-drejtor i think tank-ut “Rusi”, e konsiderojnĂ« kĂ«tĂ« si njĂ« “lĂ«vizje ushtarakisht tĂ« parĂ«ndĂ«sishme”.

Gjithsesi, aktivizimi ushtarak i EvropĂ«s mund tĂ« ketĂ« qenĂ« vendimtar pĂ«r tĂ« hapur kĂ«tĂ« fazĂ« tĂ« re dhe, mbi tĂ« gjitha, pĂ«r tĂ« shmangur njĂ« tjetĂ«r Krime. Kjo ishte njĂ« luftĂ« qĂ« njerĂ«zit e informuar mirĂ« nĂ« LondĂ«r e prisnin qĂ« nĂ« nĂ«ntor tĂ« vitit 2021, edhe pse rusĂ«t e mohuan deri nĂ« orĂ«t e fundit pĂ«rpara 22 shkurtit 2022. Sepse parandalimi Ă«shtĂ« “gjuha e vetme qĂ« Putin kupton” pĂ«r t’i vĂ«nĂ« fre luftĂ«rave dhe pushtimeve tĂ« tij tĂ« vazhdueshme.

Londra tashmĂ« ka shpallur blerjen e tĂ« paktĂ«n dymbĂ«dhjetĂ« avionĂ«ve luftarakĂ« F-35A, tĂ« aftĂ« pĂ«r tĂ« mbajtur koka bĂ«rthamore, pĂ«r tĂ« forcuar misionin bĂ«rthamor tĂ« NATO-s, sĂ« bashku me mjetet ekzistuese si nĂ«ndetĂ«set atomike “Trident” nĂ« Skoci (pĂ«r tĂ« cilat nevojitet njĂ« linjĂ« e dytĂ« prodhimi sa mĂ« shpejt) dhe armĂ«t taktike bĂ«rthamore. Muajin e kaluar, MbretĂ«ria e Bashkuar dhe Franca kanĂ« hedhur thuajse bazat pĂ«r njĂ« shpĂ«rndarje thuajse tĂ« plotĂ« tĂ« parandalimit bĂ«rthamor, nĂ« afat tĂ« gjatĂ«, duke siguruar njĂ« “ombrellĂ«â€ tĂ« qĂ«ndrueshme pĂ«r EvropĂ«n. Londra ka firmosur gjithashtu njĂ« pakt me GjermaninĂ«, protagonisti i ri i kĂ«tij tresheje qĂ« synon tĂ« mbrojĂ« EvropĂ«n nga kĂ«rcĂ«nimet e Putinit, pĂ«r njĂ« harmonizim gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« madh tĂ« prodhimit tĂ« armĂ«ve dhe mjeteve ushtarake mes dy vendeve, pĂ«rfshirĂ« edhe eksportet jashtĂ« vendit.

Sigurisht, interesat kombëtare të veçanta janë të shumta dhe rruga është plot pengesa. Por ideja, veçanërisht nga britanikët që bashkë me francezët janë të vetmet fuqi bërthamore në Evropë dhe me një vend të përhershëm në Këshillin e Sigurimit të OKB-së, është ajo e bashkimit të forcave dhe racionalizimit maksimal të prodhimit ushtarak të Kontinentit të Vjetër. Londra, pavarësisht Brexit-it, do të hyjë së shpejti në programin e riarmatosjes së Bashkimit Evropian me vlerë mbi 120 miliardë euro. Ndërkohë, në samitin e fundit të NATO-s në Hagë, vendet anëtare janë angazhuar të shpenzojnë 3.5% të PBB-së për Mbrojtjen dhe një 1.5% tjetër në afat të gjatë.

Jo vetĂ«m kaq. Projekti futurist GCAP i BritanisĂ«, ItalisĂ« dhe JaponisĂ« pĂ«r avionin luftarak tĂ« gjeneratĂ«s sĂ« gjashtĂ« do tĂ« pĂ«rfshijĂ« si partner tĂ« ri edhe ArabinĂ« Saudite, njĂ« aktor me shumĂ« para (edhe pse Riad kĂ«rkon deri nĂ« 50% tĂ« pĂ«rfitimeve nga shitjet, pĂ«rballĂ« injektimit tĂ« madh financiar qĂ« do tĂ« ofrojĂ«). PĂ«r britanikĂ«t, koalicioni i tĂ« VullnetshmĂ«ve pĂ«r pasluftĂ«n nĂ« UkrainĂ« Ă«shtĂ« gati pĂ«r t’u zbatuar: pjesĂ«marrja e fundit dhe e parĂ« e Shteteve tĂ« Bashkuara – pĂ«rmes gjeneralit Keith Kellogg si i dĂ«rguar special pĂ«r UkrainĂ«n – Ă«shtĂ« pritur shumĂ« mirĂ« nĂ« LondĂ«r, edhe pse, sipas burimeve, Trump nuk e ka dhĂ«nĂ« ende miratimin pĂ«rfundimtar, por mund ta japĂ« pas bisedimeve tĂ« afĂ«rta me Putinin.

Sa pĂ«r presidentin e ri amerikan, britanikĂ«t i kanĂ« vlerĂ«suar pĂ«rpjekjet e Biden nĂ« mbĂ«shtetje tĂ« UkrainĂ«s, edhe pse pĂ«r ta ndonjĂ«herĂ« kanĂ« qenĂ« tepĂ«r tĂ« ngadalta pĂ«rballĂ« agresionit brutal rus. Trump Ă«shtĂ«, nĂ« vend tĂ« tij, i paparashikueshĂ«m, dhe pĂ«rulja e Zelenskyt nĂ« ZyrĂ«n Ovale nĂ« shkurtin e kaluar kĂ«tu nuk Ă«shtĂ« harruar. Por sanksionet dytĂ«sore tĂ« shpallura madje edhe kundĂ«r njĂ« aleati historik (dhe ish-kolonie britanike) si India – qĂ« blen naftĂ« nga Rusia pavarĂ«sisht sanksioneve – janĂ« pritur me kĂ«naqĂ«si nĂ« Whitehall, nĂ« funksion tĂ« ndĂ«rprerjes sĂ« furnizimeve tĂ« RusisĂ« sĂ« Putinit.

PĂ«r mĂ« tepĂ«r, “The Donald” ka pĂ«rshpejtuar njĂ« proces tĂ« pashmangshĂ«m: riarmatosjen e EvropĂ«s, meqĂ« SHBA-tĂ« do tĂ« fokusohen gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« nĂ« Indo-PaqĂ«sor: kĂ«rcĂ«nimi i vĂ«rtetĂ« pĂ«r AmerikĂ«n Ă«shtĂ« Kina, dhe pikĂ«risht pĂ«r kĂ«tĂ«, nĂ« kryeqytetin britanik janĂ« tĂ« bindur se SHBA-tĂ« nuk do tĂ« tĂ«rhiqen nga projekti me LondrĂ«n dhe CanberrĂ«n pĂ«r nĂ«ndetĂ«set bĂ«rthamore pĂ«r AustralinĂ«. NĂ«pĂ«r korridoret e Whitehall-it Ă«shtĂ« pĂ«rhapur kohĂ«t e fundit njĂ« thĂ«nie e kryeministrit polak Donald Tusk:

“Jemi 500 milionĂ« evropianĂ« dhe po kĂ«rkojmĂ« lĂ«moshĂ« nga 300 milionĂ« amerikanĂ« pĂ«r t’u mbrojtur nga 140 milionĂ« rusĂ«. Duhet tĂ« ndryshojmĂ«.”

Në Londër janë të bindur edhe për një tjetër gjë. Boshti mes Rusisë, Iranit, Koresë së Veriut dhe Kinës është shumë më i brishtë se sa mendohet. Pak veta këtu prisnin distancimin dhe indiferencën e Putinit ndaj Iranit të sulmuar nga Izraeli në qershorin e kaluar dhe, mbi të gjitha, braktisjen e pamëshirshme të të vetmes bazë ushtarake të Moskës në Mesdhe në Tartus, pas rrëzimit të regjimit të Assad-it në Siri. Përkundrazi, pavarësisht disa rezervave, Pekinit i jepet meritë, pasi, në momentet kur retorika e Putinit bëhej gjithnjë e më shpërthyese disa vite më parë, ishte pikërisht Kina që arriti ta bëjë carin të reflektojë, duke i imponuar uljen e toneve.

Sigurisht, kĂ«rcĂ«nimi rus mbetet aty, nĂ« kufijtĂ« e EvropĂ«s, pĂ«rfshirĂ« nĂ« aspektin e luftĂ«s hibride dhe jo vetĂ«m ushtarake, siç tregojnĂ« edhe fushatat e fundit tĂ« sabotimeve tĂ« MoskĂ«s nĂ« EvropĂ«. Por britanikĂ«t dhe diplomacitĂ« kryesore evropiane janĂ« tĂ« bindura se Putin nuk do tĂ« mundet tĂ« sulmojĂ« – edhe po tĂ« dojĂ« – njĂ« vend tĂ« NATO-s nĂ« pesĂ« vitet e ardhshme. KĂ«shtu qĂ« ekziston koha pĂ«r riarmatim dhe pĂ«r rritjen e parandalimit. MarrĂ«dhĂ«nia speciale me AmerikĂ«n do tĂ« mbetet dhe nĂ« LondĂ«r janĂ« tĂ« bindur se Shtetet e Bashkuara, pavarĂ«sisht fokusit nĂ« Indo-PaqĂ«sor, nuk do t’i heqin kurrĂ« garancitĂ« bĂ«rthamore pĂ«r EvropĂ«n. Por kjo e fundit, tashmĂ«, duhet tĂ« marrĂ« pĂ«rsipĂ«r mbrojtjen konvencionale.

DhjetĂ«vjeçari i ardhshĂ«m mbetet ende njĂ« e panjohur dhe Ă«shtĂ« e pamundur tĂ« bĂ«hen parashikime, edhe sepse – ndĂ«r tĂ« tjera – nuk Ă«shtĂ« e sigurt qĂ« Putin do tĂ« jetĂ« ende nĂ« pushtet.

Por sfidat janĂ« tĂ« shumta dhe tĂ« mĂ«dha. PĂ«r shembull, Londra dĂ«shiron tĂ« ndĂ«rtojĂ« sĂ« bashku me AleatĂ«t njĂ« “Projekt Manhattan” tĂ« ri (si ai pĂ«r bombĂ«n bĂ«rthamore gjatĂ« LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore) pĂ«r tĂ« arritur tĂ« ashtuquajturĂ«n “SuperinteligjencĂ«â€ (akoma mĂ« e fuqishme se “AI” dhe jashtĂ«zakonisht depĂ«rtuese) pĂ«rpara KinĂ«s, dhe pĂ«r tĂ« pasur avantazh tĂ« mjaftueshĂ«m nĂ« aspektin e parandalimit (siç bĂ«nĂ« amerikanĂ«t me Oppenheimer pĂ«r bombĂ«n atomike). NjĂ« sektor tepĂ«r delikat, aq sa ish-CEO i Google, Eric Schmidt, ka shkruar sĂ« fundmi nĂ« “Time” pĂ«r rreziqet bĂ«rthamore qĂ« lidhen me tĂ«, nĂ« planin gjeopolitik. NjĂ« gjĂ« Ă«shtĂ« e sigurt: Mbrojtja britanike dhe ajo evropiane kanĂ« ende njĂ« potencial tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m.

Edhe pse kryeministri Keir Starmer, qĂ« ka marrĂ« pĂ«r dore Kontinentin sĂ« bashku me Macron dhe sĂ« fundmi Merz pĂ«r ta mbrojtur nga Rusia, duhet pĂ«r shembull tĂ« balancojĂ« gjithmonĂ« mes kostove dhe dilemĂ«s “welfare/warfare”. Por ky Ă«shtĂ« vetĂ«m fillimi i njĂ« faze tĂ« re tĂ« riarmatosjes evropiane, tashmĂ« e pakthyeshme./La Repubblica 

↗

Organizatat shqiptaro-amerikane-Trump: Inkurajoni njohjen reciproke Kosovë–Serbi

✇Opinion.al
By: e xh

Një numër organizatash shqiptaro-amerikane i kanë kërkuar presidentit të SHBA-së, Donald Trump, që të mbështetë njohjen reciproke midis Kosovës dhe Serbisë.

Letra e firmosur nga organizata ShqiptarĂ«t pĂ«r AmerikĂ«n (AFA) sĂ« bashku me VatrĂ«n, AARC, Jehona e MalĂ«sisĂ«, Shoqata Kosova Michigan, Shoqata MalĂ«sia e Madhe, Shoqata Dukagjini dhe Shoqata Kastrati, vlerĂ«soi pĂ«rpjekjet fillestare tĂ« presidentit amerikan pĂ«r t’i ulur palĂ«t nĂ« tryezĂ« nĂ« vitin 2020.

“PĂ«r popujt e KosovĂ«s dhe ShqipĂ«risĂ« ju jeni paqebĂ«rĂ«si i shekullit,” nis letra e organizatave shqiptare nĂ« AmerikĂ«.

MegjithatĂ« ato theksuan se Serbia ka neglizhuar zbatimin e disa prej pikave kritike tĂ« MarrĂ«veshjes sĂ« Uashingtonit dhe “vazhdon tĂ« forcojĂ« aleancat me kundĂ«rshtarĂ«t e AmerikĂ«s, si Rusia, Kina dhe Irani, duke cenuar kĂ«shtu pĂ«rpjekjet pĂ«r bashkĂ«punim rajonal tĂ« ngushtĂ« dhe duke kĂ«rcĂ«nuar interesat amerikane”.

“Sot ju jeni nĂ« pozicionin unik pĂ«r tĂ« siguruar qĂ« procesi i normalizimit midis KosovĂ«s dhe SerbisĂ« tĂ« mbĂ«rrijĂ« konkluzionin e duhur: njohjen reciproke brenda kufijve ekzistues.

Me respekt ju kërkojmë të:

  1. Riafirmoni publikisht mbĂ«shtetjen e SHBA-sĂ« pĂ«r njohjen reciproke Kosovë–Serbisi themeli i paqes afatgjatĂ«;
  2. Inkurajoni të dyja vendet që të finalizojnë njohjen dhe të zotohen për bashkëpunim bazuar në parimin e normalizimit të marrëdhënieve midis dy vendeve;
  3. MbĂ«shtetni mekanizmat rigorozĂ« tĂ« zbatimit nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« plotĂ« dhe brenda afateve,” thuhet nĂ« letĂ«r.

PĂ«r nismĂ«tarĂ«t e kĂ«saj kĂ«rkese, njohja reciproke midis KosovĂ«s dhe SerbisĂ« nuk do tĂ« ishte vetĂ«m njĂ« formalitet diplomatik, por rruga mĂ« efektive pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund statukuosĂ« aktuale, qĂ« i mban vazhdimisht tĂ« destabilizuar dy fqinjĂ«t e ShqipĂ«risĂ«.

“PavarĂ«sia e KosovĂ«s Ă«shtĂ« njĂ« fitore e pastĂ«r amerikane. Populli i KosovĂ«s duroi dekada nĂ«n shtypjen sistematike, qĂ« kulmuan me gjenocidin, krimet e luftĂ«s dhe krimet kundĂ«r njerĂ«zimit tĂ« kryera nga regjimi i [Sllobodan] Millosheviqit
 Shteti i KosovĂ«s Ă«shtĂ« produkt i drejtĂ«sisĂ« historike dhe i nevojĂ« humanitare,” nĂ«nvizojnĂ« organizatat shqiptaro-amerikane nĂ« letrĂ«n drejtuar presidentit Trump.

↗

Arsyet pse disa njerëz djersiten kur flenë

✇Opinion.al
By: e xh

Djersa është mekanizmi natyror i ftohjes së trupit dhe zakonisht aktivizohet në mot të nxehtë ose gjatë ushtrimeve fizike. Por, djersitja gjatë gjumit mund të jetë e pakëndshme dhe alarmante. A është normale të djersitesh ndërsa fle?

Askujt nuk i pëlqen të zgjohet të djersitur në mes të natës. Për të zbuluar shkakun e mundshëm të djersitjes gjatë natës, është e rëndësishme të merren parasysh të gjitha mundësitë  që ndikojnë në të.

Gjëja e parë dhe më e dukshme është temperatura dhe komoditeti i përgjithshëm i mjedisit. Nxehtësia nuk është i vetmi faktor mjedisor që mund të shkaktojë djersitje gjatë natës; lagështia gjithashtu mund të luajë një rol të rëndësishëm.

Kontribues të tjerë të mundshëm për djersitjet e natës mund të përfshijnë batanijet e rënda, ose pizhamet, një shqetësim i shkaktuar nga një dyshek i vjetër ose një mjedis i zhurmshëm.

Medikamente – ShumĂ« nga barnat me recetĂ« mund tĂ« rrisin rrahjet e zemrĂ«s dhe tĂ« shkaktojnĂ« zgjerimin e enĂ«ve tĂ« gjakut nĂ« lĂ«kurĂ«, gjĂ« qĂ« mund tĂ« çojĂ« nĂ« djersitje tĂ« tepĂ«rt. Kur pĂ«rjetojmĂ« simptoma tĂ« gripit, shumĂ« njerĂ«z marrin aspirinĂ« ose paracetamol. Edhe pse kĂ«to janĂ« zakonisht efektive nĂ« uljen e temperaturĂ«s, ato gjithashtu mund tĂ« shkaktojnĂ« djersitje gjatĂ« natĂ«s. NĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« ngjashme, medikamente tĂ« tjera qĂ« mund tĂ« shkaktojnĂ« djersitje gjatĂ« natĂ«s janĂ« antidepresivĂ«t.

Probleme shĂ«ndetĂ«sore – SĂ«mundjet infektive, si tuberkulozi dhe SIDA, dihet se shkaktojnĂ« djersitje gjatĂ« natĂ«s. NjĂ« ethe e vazhdueshme, shpesh e shoqĂ«ruar me djersitje gjatĂ« natĂ«s, Ă«shtĂ« e zakonshme tek njerĂ«zit qĂ« kanĂ« rezultuar pozitivĂ« pĂ«r HIV. Nga ana tjetĂ«r, sĂ«mundja e Hodgkin-it, njĂ« lloj limfome, Ă«shtĂ« njĂ« tjetĂ«r sĂ«mundje infektive qĂ« shpesh shkakton ethe dhe djersitje gjatĂ« natĂ«s tek pacientĂ«t.

Alkooli – Abuzimi me alkoolin gjatĂ« natĂ«s Ă«shtĂ« gjithashtu fajtor pĂ«r disa njerĂ«z qĂ« djersiten nĂ« gjumĂ«. KĂ«ta njerĂ«z janĂ« mĂ« tĂ« prirur pĂ«r dhimbje koke dhe djersitje gjatĂ« natĂ«s.

Ushqimi pikant – NjĂ« tjetĂ«r faktor i mundshĂ«m qĂ« mund tĂ« shkaktojĂ« djersitje gjatĂ« natĂ«s Ă«shtĂ« ushqimi pikant. Edhe pse mund tĂ« mos shkaktojĂ« shqetĂ«sim tĂ« menjĂ«hershĂ«m gjatĂ« ngrĂ«nies, Ă«shtĂ« e mundur qĂ« temperatura e lĂ«kurĂ«s tuaj tĂ« rritet nga tretja e kĂ«tyre ushqimeve.

Hiperhidroza – Disa njerĂ«z vuajnĂ« nga njĂ« gjendje e quajtur hiperhidrozĂ«, e cila shkakton djersitje tĂ« shpeshtĂ« dhe tĂ« tepruar gjatĂ« ditĂ«s dhe natĂ«s. NĂ«se i keni pĂ«rjashtuar tĂ« gjitha shkaqet e tjera tĂ« mundshme tĂ« djersitjes gjatĂ« natĂ«s, mund tĂ« vuani nga hiperhidroza; do t’ju duhet tĂ« vizitoheni te mjeku.

Djersitjta e natës mund të jenë rezultat i temperaturës nëse vëreni simptoma të ftohjes ose gripit në një ose dy netë. Megjithatë, përtej kësaj, mund të jetë diçka më serioze.

Një nga shkaqet më të zakonshme të djersitjes gjatë natës lidhen me menopauzën, të cilat vijnë nga ndryshimet hormonale në trup. Një rënie e papritur e prodhimit të estrogjenit mund të shkaktojë konfuzion në hipotalamus, duke bërë që temperatura e lëkurës së një gruaje të rritet deri në 6 gradë pothuajse menjëherë.

Por, edhe meshkujt nuk janë të përjashtuar. Ata që kanë nivele të ulëta të testosteronit ose që marrin ilaçe që bllokojnë këtë hormon mund të përjetojnë gjithashtu efekte të ngjashme.

↗

SHBA vendos tarifa për arin, çmimi në bursën amerikane arrin rekord historik

✇Opinion.al
By: e xh

Më 8 gusht, kontratat e së ardhmes për arin në SHBA shënuan një nivel rekord prej 3,534 dollarësh për troi ons, pas një vendimi të papritur nga administrata e Donald Trump për të vendosur tarifa mbi importet e shufrave të arit me peshë një kilogram dhe 100 ons. Ky vendim, i ndërmarrë nga Agjencia e Doganave dhe Mbrojtjes së Kufirit të SHBA-së (CBP), përmbysi një praktikë të gjatë tregtare dhe erdhi në kundërshtim me dokumentet e mëparshme zyrtare që e përjashtonin arin në shufra nga tarifat doganore.

Ky zhvillim u cilësua si një goditje e rëndë për tregun global të arit dhe sidomos për Zvicrën, eksportuesen më të madhe të këtij metali të çmuar. Marrëdhëniet mes SHBA-së dhe Zvicrës tashmë ishin tensionuar pas njoftimit të një tarife prej 39% ndaj importeve zvicerane vetëm një javë më parë.

Për pasojë, çmimet e kontratave të së ardhmes për arin në bursën Comex në New York u shkëputën ndjeshëm nga çmimet spot (ato aktuale në treg), duke krijuar një diferencë mbi 100 dollarë për ons. Kjo ndarje sinjalizon trazira të mundshme në tregun ndërkombëtar të arit, pasi shumë investitorë dhe institucione financiare përdorin kontratat e Comex-it për të mbrojtur pozicionet e tyre. Analistët paralajmërojnë se një situatë e tillë mund të dobësojë rolin e Nju Jorkut si qendër kryesore e tregtimit të arit, duke rritur interesin për tregje alternative.

Analistja Joni Teves nga UBS e quajti vendimin njĂ« “befasi tĂ« madhe” dhe theksoi shqetĂ«simet pĂ«r pasojat afatgjata qĂ« mund tĂ« ketĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ«n si tregtohet dhe sigurohet ari nĂ« nivel global. Sipas saj, kjo situatĂ« mund tĂ« çojĂ« nĂ« kĂ«rkimin e formave tĂ« reja tĂ« zgjidhjes sĂ« kontratave tĂ« sĂ« ardhmes, qoftĂ« pĂ«rmes produkteve tĂ« reja apo zhvendosjes sĂ« tregut nĂ« vende tĂ« tjera.

Vendimi i CBP-sĂ«, i formalizuar nĂ« njĂ« letĂ«r mĂ« 31 korrik, riklasifikon shufrat e arit nĂ« njĂ« kod doganor qĂ« nuk pĂ«rfitoi nga pĂ«rjashtimet e mĂ«parshme. MegjithĂ«se njĂ« dokument i ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ« mĂ« 2 prill kishte deklaruar se “ari nĂ« shufra” do tĂ« pĂ«rjashtohej nga tarifat, ky pĂ«rjashtim nuk u aplikua pĂ«r shufrat me peshĂ« 1 kg dhe 100 ons.

Ndërkohë, tregtarët e arit kishin filluar të grumbullonin rezerva të mëdha në SHBA gjatë muajve të fundit, në pritje të mundësisë që ari të përfshihej në tarifat e reja. Ky parashikim i kujdesshëm, sipas John Reade nga Këshilli Botëror i Arit, ka ndihmuar që lëvizjet e çmimeve të mos jenë edhe më të ashpra.

Megjithatë, disa pjesëmarrës në treg besojnë se CBP mund të ketë bërë një gabim në interpretimin e kodit doganor dhe shpresojnë që vendimi të rishikohet në të ardhmen.

↗

Trump i kĂ«rkon Melonit t’i organizojĂ« takimin me Putinin nĂ« RomĂ«,Rusia e kundĂ«rshton

✇Opinion.al
By: e xh

Ka pasur një ide që takimi mes Trump dhe Putin për luftën në Ukrainë të zhvillohej në Romë, por kjo ka dështuar për shkak të kundërshtimit të Rusisë. Mbetet ende e hapur mundësia që presidenti amerikan dhe ai rus të takohen në Vatikan, edhe pse në këtë moment duket e vështirë.

Të enjten, më 7 gusht, Trump telefonoi kryeministren Meloni dhe i propozoi që të hënën të organizonte takimin në Romë. Meloni pranoi menjëherë dhe, disa orë më vonë, senatori Rubio propozoi zyrtarisht Romën gjatë një takimi të këshilltarëve për sigurinë kombëtare të Italisë, Francës, Shteteve të Bashkuara, Gjermanisë, Britanisë, Ukrainës dhe Finlandës.

Presidenti ukrainas Zelensky u shpreh menjĂ«herĂ« dakord, duke thĂ«nĂ« se ishte “shumĂ« pro” kĂ«saj ideje. Por Rusia reagoi po aq shpejt, duke bĂ«rĂ« tĂ« ditur se “e konsideron ItalinĂ« shumĂ« tĂ« afĂ«rt me UkrainĂ«n”.

Ka edhe pengesa tĂ« tjera: Putin Ă«shtĂ« nĂ«n urdhĂ«r arresti ndĂ«rkombĂ«tar tĂ« lĂ«shuar nga Gjykata Penale NdĂ«rkombĂ«tare, dhe kjo ka ndikuar nĂ« vendimin pĂ«r vendin e takimit. Putin tha: “Kemi shumĂ« miq tĂ« gatshĂ«m tĂ« na ndihmojnĂ« pĂ«r tĂ« organizuar njĂ« takim tĂ« tillĂ«. NjĂ«ri prej tyre Ă«shtĂ« presidenti i Emirateve tĂ« Bashkuara Arabe, Mohammed bin Zayed, i cili po viziton RusinĂ«. Mendoj se do tĂ« vendosim, dhe ky do tĂ« ishte njĂ« nga vendet mĂ« tĂ« pĂ«rshtatshme”.

Opsioni i Vatikanit nuk Ă«shtĂ« pĂ«rjashtuar, por nuk duket mĂ« shumĂ« i mundshmi. Nga Selia e ShenjtĂ« thonĂ«: “DisponueshmĂ«ria ekziston dhe mbetet. Pastaj do tĂ« shohim
”. Situata Ă«shtĂ« shumĂ« delikate dhe ka shumĂ« vĂ«shtirĂ«si, ndaj mbizotĂ«ron kujdesi.

Nuk Ă«shtĂ« sekret qĂ« Vatikani ka ofruar prej kohĂ«sh ndihmĂ«n e tij pĂ«r tĂ« ndihmuar nĂ« zgjidhje diplomatike tĂ« konflikteve, jo vetĂ«m nĂ« UkrainĂ«. KĂ«tĂ« e ka thĂ«nĂ« edhe Papa Françesku dhe e ka pĂ«rsĂ«ritur me qartĂ«si Papa Leone XIV mĂ« 14 maj: “Selia e ShenjtĂ« Ă«shtĂ« gati qĂ« armiqtĂ« tĂ« takohen dhe tĂ« shohin njĂ«ri-tjetrin nĂ« sy
 Popujt duan paqe dhe unĂ« u them udhĂ«heqĂ«sve: le tĂ« takohemi, tĂ« dialogojmĂ«, tĂ« negociojmĂ«! Lufta nuk Ă«shtĂ« kurrĂ« e pashmangshme, armĂ«t mund dhe duhet tĂ« heshtin”.

Sekretari i Shtetit, Pietro Parolin, vazhdon punën për paqen, dhe Papa Prevost ka konfirmuar kardinalin Matteo Zuppi si të dërguar të posaçëm për këtë çështje. Kontakti mes Vatikanit dhe palëve nuk është ndërprerë kurrë. Ndërmjetësimi i Vatikanit ka mundësuar kthimin e disa fëmijëve ukrainas dhe shkëmbime të të burgosurve.

Papa amerikan ka folur nĂ« telefon me Putinin mĂ« 4 qershor, duke i kĂ«rkuar “njĂ« gjest pĂ«r tĂ« favorizuar paqen” — njĂ« hap i rĂ«ndĂ«sishĂ«m, pasi paraardhĂ«si i tij nuk kishte mundur tĂ« komunikonte mĂ« me Putinin pas pushtimit tĂ« UkrainĂ«s. Prevost ka konfirmuar se Vatikani Ă«shtĂ« i gatshĂ«m tĂ« presĂ« negociata paqeje.

Në raste të tilla, zakonisht nuk bëhet asnjë njoftim paraprak: si në dhjetor 2014, kur presidenti Obama dhe ai kubanez Castro shpallën fundin e embargos, dhe më pas doli se delegacionet ishin takuar fshehurazi në Vatikan. Edhe tani është e vështirë dhe, nëse ndodh, nuk do të jetë Vatikani që ta shpallë. Megjithatë, dyert mbeten të hapura./ Corriere della Sera

↗

Cilat pjesë të Gazës kanë mbetur pa u pushtuar nga Izraeli?

✇Opinion.al
By: e xh

Plani i miratuar së fundmi nga kryeministri izraelit, Benjamin Netanyahu synon që forcat izraelite të marrin nën kontroll qytetin e Gazës, në veri të enklavës, për herë të parë gjatë këtij konflikti.

Qyteti, që është shtëpi për një milion banorë, është i rrethuar nga toka që tashmë ndodhet nën kontrollin e Forcave të Mbrojtjes së Izraelit (IDF) ose është subjekt i një urdhri evakuimi.

Izraeli thotë se kontrollon 75 për qind të Gazës, ndërsa OKB vlerëson se rreth 87 për qind e territorit është ose në zona të militarizuara ose nën urdhra evakuimi, shkruan BBC.

Më në jug, sipas OKB-së, ka zona në pjesën qendrore të Rripit të Gazës, përgjatë bregdetit të Mesdheut, që nuk janë të pushtuara nga Izraeli.

Këto zona përfshijnë kampet e refugjatëve, ku aktualisht jeton pjesa më e madhe e popullsisë së Gazës, pasi shtëpitë e tyre janë shkatërruar nga ushtria izraelite.

Ndryshe, plani izraelit tashmë ka hasur në kundërshtime si brenda Izraelit, ashtu edhe nga komuniteti ndërkombëtar.

❌