❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Gazetarët kundër Kodit të ri Penal/Rama: Rrini të qetë, pa vulën e BE-së drafti nuk kalon

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Kritikave tĂ« gazetarĂ«ve dhe mediave pĂ«r Kodin e ri Penal, por edhe thirrjes sĂ« shoqatave tĂ« gazetarĂ«ve nĂ« mbrojtje tĂ« fjalĂ«s sĂ« lirĂ« pas publikimit tĂ« draftit, kryeministri Edi Rama u Ă«shtĂ« pĂ«rgjigjur me njĂ« postim shterues nĂ« platformĂ«n ‘X’.

Rama shprehet se qeveria nuk ka qenë pjesëmarrëse në hartimin e draftit, por është një nga palët e interesuara dhe është duke e shqyrtuar draftin e ndërtuar sipas kryeministrit nga ekspertë të fushës.

NdĂ«r tĂ« tjera, shefi i qeverisĂ« nĂ«nvizon se do tĂ« konsultohen edhe me Komisionin Europian para se drafti i Kodit Penal tĂ« marrĂ« ‘vulĂ«n’ e Bashkimit Europian.

Reagimi i Ramës:

Shoh që disa shoqata gazetarësh na kanë bërë një thirrje urdhëruese për të ndërhyrë urgjentisht në draftin e Kodit të Ri Penal, çka tregon se ata që duhet të informojnë publikun për procesin e saponisur të diskutimit të këtij drafti nuk e kanë kuptuar akoma (edhe pse u tha shumë qartë nga ministri i drejtësisë) se Ministria e Drejtësisë dhe Këshilli i Ministrave, nuk kanë marrë pjesë në hartimin e draftit po ia kanë besuar një grupi ekspertësh të nderuar, nën udhëhehjen e Drejtorit të Shkollës së Magjistraturës, Profesor Arben Rakipit.

KĂ«shtu, hĂ«pĂ«rhĂ« qeveria Ă«shtĂ« thjeshtĂ« njĂ«ra nga shumĂ« palĂ«t nĂ« kĂ«tĂ« proces dhe e kemi marrĂ« e po e studiojmĂ« draftin, pĂ«r tĂ« ballafaquar mĂ« pas qĂ«ndrimet tona me ato tĂ« grupit tĂ« ekspertĂ«ve, gjĂ« qĂ« ua sugjerojmĂ« edhe shoqatave tĂ« alarmuara pĂ«r lirinĂ« e shtypit, tĂ« cilat nĂ« kĂ«tĂ« fazĂ«, nĂ« vend se tĂ« alarmohen duhet tĂ« ndjehen shumĂ« tĂ« lehtĂ«suara e tĂ« respektuara, sepse kanĂ« tĂ« gjithĂ« kohĂ«n e nevojshme pĂ«r ta studiuar e pastaj ballafaquar draftin e Kodit tĂ« Ri Penal me grupin e punĂ«s, njĂ«soj siç do tĂ« bĂ«jĂ« qeveria e siç duhet tĂ« bĂ«jnĂ« tĂ« tĂ«ra palĂ«t e interesuara – sidomos ato brenda sistemit, tĂ« cilat nĂ« vend se tĂ« japin deklarata sa tĂ« nxituara aq edhe qesharake pĂ«r shtyp, bĂ«jnĂ« mirĂ« tĂ« ulen me grupin e ekspertĂ«ve dhe tĂ« ballafaqojnĂ« opinionet e tyre.

Ky Ă«shtĂ« njĂ« proces demokratik dhe transparent, ku kush do tĂ« kontribuojĂ« pĂ«r njĂ« Kod tĂ« Ri Penal pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« 2030 nĂ« BE i ka rrugĂ«t e hapura e tĂ« gjithĂ« kohĂ«n e nevojshme, ndĂ«rsa kush do tĂ« bĂ«jĂ« zhurmĂ«n e vet mund ta bĂ«jĂ«, se demokracia i ka edhe zhurmuesit e vet, po s’mund tĂ« thotĂ« dot qĂ« s’na pyeti kush. Pasi tĂ« bĂ«hen tĂ« gjitha ballafaqimet e grupit tĂ« punĂ«s me tĂ« gjitha palĂ«t e interesuara dhe nĂ« pavarĂ«si tĂ« plotĂ« nga qeveria, Ministria e DrejtĂ«sisĂ« do ta marrĂ« draftin e rishikuar e do ta konsultojĂ« natyrisht edhe me Komisionin Europian, sepse pa vulĂ«n e Brukselit drafti nuk shkon dot nĂ« parlament! KĂ«shtu qĂ« miq tĂ« shoqatave tĂ« shtypit rrini tĂ« qetĂ« se nuk ju vjen dot asnjĂ« e keqe nga Kodi i Ri Penal, nĂ« ShqipĂ«rinĂ« qĂ« po shkon nĂ« BE dhe jo nĂ« BRSS./E.T

↗

Larg teknologjisë, Izraeli kthehet tek spiunët klasikë për të luftuar Hamasin

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

E poshtëruar nga sulmi i Hamasit që shkatërroi Izraelin 22 muaj më parë, agjencia e inteligjencës ushtarake të Mosad po i nënshtrohet një rivlerësimi të përgjithshëm. Shërbimi po bën ndryshime të thella, duke përfshirë ringjalljen e një programi rekrutimi në gjuhën arabe për nxënësit e shkollave të mesme dhe trajnimin e të gjithë trupave në arabisht dhe Islam.

Plani Ă«shtĂ« qĂ« tĂ« mbĂ«shtetemi mĂ« pak te teknologjia dhe nĂ« vend tĂ« kĂ«saj tĂ« ndĂ«rtojmĂ« njĂ« kuadĂ«r spiunĂ«sh dhe analistĂ«sh me njohuri tĂ« gjera tĂ« dialekteve – jemenase, irakiane, gazeze – si dhe me njĂ« kuptim tĂ« fortĂ« tĂ« doktrinave dhe diskursit radikal islamik, citojnĂ« burime pĂ«r prestigjiozen Bloomberg.

Çdo pjesĂ« e establishmentit tĂ« sigurisĂ« sĂ« Izraelit Ă«shtĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« njĂ« proces tĂ« dhimbshĂ«m vetĂ«-ekzaminimi qĂ« nga 7 tetori 2023, kur mijĂ«ra operativĂ« tĂ« Hamasit hynĂ« nĂ« Izrael nga Gaza, duke vrarĂ« 1,200 persona dhe duke rrĂ«mbyer 250 tĂ« tjerĂ« – dhe duke nisur njĂ« luftĂ« brutale nĂ« tĂ« cilĂ«n rreth 60,000 njerĂ«z janĂ« vrarĂ«, shkruan A2.

MegjithatĂ«, edhe pse debati vazhdon rreth asaj se kush ishte fajtor dhe sa dinte kryeministri Benjamin Netanyahu pĂ«rpara sulmeve, dega e inteligjencĂ«s ka pranuar barrĂ«n kryesore tĂ« fajit. Agjencia kishte njĂ« “keqkuptim themelor” tĂ« ideologjisĂ« sĂ« Hamasit dhe planeve tĂ« saj konkrete, tha njĂ« oficer i inteligjencĂ«s ushtarake, pĂ«r Bloomberg.

DĂ«shtimi pĂ«r t’u pĂ«rballur me armikun sipas kushteve tĂ« veta Ă«shtĂ« njĂ« dĂ«shtim qĂ« aparati i sigurisĂ« sĂ« Izraelit Ă«shtĂ« i vendosur tĂ« mos e pĂ«rsĂ«risĂ« kurrĂ«.

Fokusi i ripĂ«rtĂ«rirĂ« nĂ« trajnimin gjuhĂ«sor dhe fetar pĂ«rfaqĂ«son atĂ« qĂ« oficeri i inteligjencĂ«s e quan “njĂ« ndryshim i thellĂ« kulturor” nĂ« njĂ« organizatĂ« ku edhe oficerĂ«t e lartĂ« mbĂ«shteten te pĂ«rkthimet. QĂ«llimi, thanĂ« burime pĂ«r Bloomberg, Ă«shtĂ« tĂ« krijohet njĂ« kulturĂ« e brendshme “qĂ« jeton dhe merr frymĂ« ashtu siç mendon armiku ynĂ«â€.

MegjithatĂ«, tĂ« tjerĂ« thonĂ« se qĂ« kjo tĂ« ketĂ« sukses, do tĂ« duhen ndryshime tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« tĂ« gjithĂ« shoqĂ«rinĂ«. Edhe pse arabishtja ofrohet nĂ« shkollat publike, shumica e izraelitĂ«ve studiojnĂ« anglisht nĂ« vend tĂ« saj. Silicon Valley Ă«shtĂ« njĂ« vend i madh pĂ«r tĂ« rinjtĂ« ambiciozĂ«, tĂ« cilĂ«t mĂ«sojnĂ« pak pĂ«r vendet vetĂ«m pak orĂ« larg. Sfida qĂ«ndron nĂ« bindjen e izraelitĂ«ve qĂ« tĂ« pĂ«rqendrohen mĂ« shumĂ« nĂ« rajon – kulturat, gjuhĂ«t dhe kĂ«rcĂ«nimet e tij – dhe mĂ« pak nĂ« mundĂ«sitĂ« globale. Izraeli u bĂ« i rehatshĂ«m dhe i pasur duke e parĂ« veten si pjesĂ« tĂ« PerĂ«ndimit, sipas mendimit tĂ« tyre, kur i duhet tĂ« mbijetojĂ« nĂ« Lindjen e Mesme.

Kjo nuk ka qenë gjithmonë kështu. Në dekadat e para të ekzistencës së tij, Izraeli kishte një popullsi të madhe hebrenjsh që kishin emigruar nga vendet arabishtfolëse. Kombi ishte i varfër dhe i rrethuar nga fqinjë armiqësorë me ushtri të konsiderueshme, kështu që mbijetesa ishte në mendjen e të gjithëve. Shumë prej këtyre emigrantëve i përdorën aftësitë e tyre në shërbimin e inteligjencës, përfshirë Eli Cohen, i cili arriti në nivelet më të larta të qeverisë siriane përpara se të kapej dhe të ekzekutohej në vitet 1960.

Si pjesë e ndryshimeve në inteligjencë, shërbimi po ringjall një program që e mbylli gjashtë vjet më parë, i cili i inkurajon nxënësit e shkollave të mesme të studiojnë arabisht, dhe planifikon të zgjerojë trajnimin e tij në dialekte. Oficeri përmendi se përgjuesit kishin vështirësi të dallonin se çfarë thoshin Huthitë jemenas, sepse shumë prej tyre po përtypnin khat, një kaçubë narkotike që konsumohej pasdite. Kështu që izraelitët e moshuar jemenas po rekrutohen për të ndihmuar. /E.T

↗

Përmbytjet godasin SHBA/ Nju Jorku dhe Nju Xhersi shpallin gjendjen e jashtëzakonshme

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Stuhi të fuqishme goditën Bregun Lindor të Shteteve të Bashkuara të enjten, duke shkaktuar kaos në të gjithë rajonin.

Në Nju Jork dhe Nju Xhersi, autoritetet shpallën gjendje të jashtëzakonshme për shkak të reshjeve të rrezikshme të shiut, përmbytjeve dhe ndërprerjeve të transportit dhe fluturimeve.

Në të njëjtën kohë, shoferët u shpëtuan nga ujërat në autostradat kryesore nga Filadelfia në Nju Jork. Shinat hekurudhore u përmbytën në ujë, duke bllokuar trenat dhe pasagjerët.

Ekipet e shpëtimit arritën të largonin në mënyrë të sigurt ata që ishin bllokuar. Në Nju Xhersi, më shumë se 14,000 qytetarë mbetën pa energji elektrike për më shumë se 24 orë.

Për shkak të motit të keq, qyteti i Nju Jorkut paralajmëroi banorët se shirat e rrëmbyeshëm mund të shkaktojnë përmbytje në rrugë, bodrume dhe sistemin e metrosë dhe u bëri thirrje atyre që jetojnë në apartamente në bodrum të zhvendosen në katet më të larta.

Ata gjithashtu lëshuan një urdhër për të qëndruar në shtëpi nga e enjtja pasdite deri të premten pasdite.

Autostrada Clearview në Queens u mbyll në të dy drejtimet, pasi të paktën dy makina u rrëmbyen nga uji, tha policia. Videoja nga Aplikacioni Citizen tregoi një burrë të ulur në çatinë e makinës së tij, të rrethuar nga uji, ndërsa automjete të tjera u panë të bllokuara në rrugën e përmbytur.

Sistemi hekurudhor i udhëtarëve në Long Island mbylli një nga linjat e tij më të ngarkuara. Pati përmbytje në Reading, me ujin që arriti deri te mbrojtëset e automjeteve të parkuara. Në Maryland, u raportuan operacione të shumta shpëtimi në veri të Baltimores.

Vonesa të mëdha dhe anulime fluturimesh u raportuan në aeroportet në Nju Jork, Nju Xhersi, Uashington dhe Filadelfia.

Stuhia vjen vetëm dy javë pasi shirat e rrëmbyeshëm shkaktuan përmbytje në sistemin e metrosë së Nju Jork City dhe vranë dy persona në Nju Xhersi./E.T

↗

Kodi i ri Penal/ Reagon Rama: Qeveria nuk kanë marrë pjesë në hartimin e draftit

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Kryeministri Edi Rama sqaron se drafti aktual i Kodit te ri Penal nuk është hartuar nga Ministria e Drejtësisë apo nga Këshilli i Ministrave, por nga një grup i pavarur ekspertësh të udhëhequr nga Drejtori i Shkollës së Magjistraturës, prof. Arben Rakipi.

Postimi i kryeministrit Rama: 

Shoh që disa shoqata gazetarësh na kanë bërë një thirrje urdhëruese për të ndërhyrë urgjentisht në draftin e Kodit të Ri Penal, çka tregon se ata që duhet të informojnë publikun për procesin e saponisur të diskutimit të këtij drafti nuk e kanë kuptuar akoma (edhe pse u tha shumë qartë nga ministri i drejtësisë) se Ministria e Drejtësisë dhe Këshilli i Ministrave, nuk kanë marrë pjesë në hartimin e draftit po ia kanë besuar një grupi ekspertësh të nderuar, nën udhëhehjen e Drejtorit të Shkollës së Magjistraturës, Profesor Arben Rakipit.

KĂ«shtu, hĂ«pĂ«rhĂ« qeveria Ă«shtĂ« thjeshtĂ« njĂ«ra nga shumĂ« palĂ«t nĂ« kĂ«tĂ« proces dhe e kemi marrĂ« e po e studiojmĂ« draftin, pĂ«r tĂ« ballafaquar mĂ« pas qĂ«ndrimet tona me ato tĂ« grupit tĂ« ekspertĂ«ve, gjĂ« qĂ« ua sugjerojmĂ« edhe shoqatave tĂ« alarmuara pĂ«r lirinĂ« e shtypit, tĂ« cilat nĂ« kĂ«tĂ« fazĂ«, nĂ« vend se tĂ« alarmohen duhet tĂ« ndjehen shumĂ« tĂ« lehtĂ«suara e tĂ« respektuara, sepse kanĂ« tĂ« gjithĂ« kohĂ«n e nevojshme pĂ«r ta studiuar e pastaj ballafaquar draftin e Kodit tĂ« Ri Penal me grupin e punĂ«s, njĂ«soj siç do tĂ« bĂ«jĂ« qeveria e siç duhet tĂ« bĂ«jnĂ« tĂ« tĂ«ra palĂ«t e interesuara – sidomos ato brenda sistemit, tĂ« cilat nĂ« vend se tĂ« japin deklarata sa tĂ« nxituara aq edhe qesharake pĂ«r shtyp, bĂ«jnĂ« mirĂ« tĂ« ulen me grupin e ekspertĂ«ve dhe tĂ« ballafaqojnĂ« opinionet e tyre.

Ky Ă«shtĂ« njĂ« proces demokratik dhe transparent, ku kush do tĂ« kontribuojĂ« pĂ«r njĂ« Kod tĂ« Ri Penal pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« 2030 nĂ« BE i ka rrugĂ«t e hapura e tĂ« gjithĂ« kohĂ«n e nevojshme, ndĂ«rsa kush do tĂ« bĂ«jĂ« zhurmĂ«n e vet mund ta bĂ«jĂ«, se demokracia i ka edhe zhurmuesit e vet, po s’mund tĂ« thotĂ« dot qĂ« s’na pyeti kush.

Pasi të bëhen të gjitha ballafaqimet e grupit të punës me të gjitha palët e interesuara dhe në pavarësi të plotë nga qeveria, Ministria e Drejtësisë do ta marrë draftin e rishikuar e do ta konsultojë natyrisht edhe me Komisionin Europian, sepse pa vulën e Brukselit drafti nuk shkon dot në parlament!

Kështu që miq të shoqatave të shtypit rrini të qetë se nuk ju vjen dot asnjë e keqe nga Kodi i Ri Penal, në Shqipërinë që po shkon në BE dhe jo në BRSS./E.T

↗

Radhë kilometrike/Trafik i rënduar drejt veriut, nga Miloti deri në Lezhë, shkak bllokimi

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Një nga shkaqet kryesore të mbingarkesës është bllokimi i urës së vjetër pranë Milotit, e cila është jashtë funksionit prej disa ditësh, duke devijuar lëvizjen në rrugë alternative.

Dita e parë e muajit gusht ka nisur me trafik të rënduar në aksin rrugor që të çon drejt qytetit të Lezhës. Vargjet e automjeteve nisin që nga mbikalimi i Patokut dhe shtrihen deri në hyrje të qytetit, duke krijuar radhë të gjata dhe lëvizje të ngadaltë për drejtuesit e mjeteve.

Autoritetet paralajmërojnë se në orët në vijim pritet që trafiku të rëndohet edhe më tej, për shkak të fluksit të lartë të qytetarëve që zgjedhin bregdetin e Adriatikut për pushimet e tyre./E.T

↗

“Po punoj si deputet i TiranĂ«s”/ Rama paralajmĂ«ron rregullore tĂ« re pĂ«r ndĂ«rtuesit

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Kryeministri Edi Rama, në një komunikim në Facebook, foli sërish për hapësirat publike.

Në një deklaratë të bërë në vijim të komunikimeve publike për rregullsinë në hapësirën e përbashkët, Rama theksoi se ndërtuesit nuk mund të kthehen në problem për banorët e zonës, por duhet të marrin të gjitha masat që aktiviteti i tyre të jetë sa më pak i ndjeshëm për komunitetin.

“Rregullorja e re pĂ«r kantieret e ndĂ«rtimit, kush ndĂ«rton pallat nuk mund tĂ« behet problemi i zonĂ«s por duhet tĂ« marri masat qĂ« zona tĂ« mos e ndjejĂ« fare. Do merren masat pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« rrethimet e duhura, pĂ«r mos nxjerrĂ« nĂ« rrugĂ« asgjĂ«, jo duke marrĂ« dhe trotuarin se po ndĂ«rton nĂ« pallat. Masat do jenĂ« drastike. Do ketĂ« dhe kontroll tĂ« kantierĂ«ve.

Na del dhe njĂ« gjykatĂ«s i pacipĂ« pĂ«r njĂ« pallat pa leje. E fundit, nĂ« fushatĂ«n e fundit isha pjesĂ« e TiranĂ«s, jam dhe deputet i TiranĂ«s, kush thotĂ« si e qysh, dua ti them qĂ« po bĂ«j siç kam bĂ«rĂ« dhe siç do bĂ«j pĂ«r VlorĂ«n dhe DurrĂ«sin”-u shpreh Rama./E.T

↗

Meloni në telashe, Gjykata Europiane rrëzon qeverinë italiane për emigrantët në Shqipër

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Gjykata Europiane e Drejtësisë (GJED) ka rrëzuar qeverinë italiane dhe i ka dhënë të drejtë padisë kundër procedurës së kufirit në qendrat e pritjes së emigrantëve në Shqipëri, shkruan La Repubblica.

“PĂ«rcaktimi i vendeve tĂ« treta si vende tĂ« sigurta origjine duhet tĂ« jetĂ« i mundur tĂ« rishikohet nĂ« mĂ«nyrĂ« efektive nga gjykata”, ka vendosur GJED, duke vĂ«nĂ« nĂ« pikĂ«pyetje pĂ«rdorimin e plotĂ« tĂ« qendrave tĂ« ngritura nĂ« ShqipĂ«ri, sipas asaj qĂ« shkruan La Repubblica.

Prej muajsh tashmë, ato janë përdorur vetëm për të strehuar 25-30 emigrantë, ndërsa mbeten bosh rreth 400 vende që, sipas projektit fillestar të kryeministres Giorgia Meloni, do të duhej të strehonin kërkuesit e azilit të shpëtuar në det.

ÇfarĂ« vendosi gjykata?

Sipas gjykatĂ«s, njĂ« shtetas i njĂ« vendi tĂ« tretĂ« mund tĂ« pĂ«rballet me refuzimin e kĂ«rkesĂ«s sĂ« tij pĂ«r mbrojtje ndĂ«rkombĂ«tare nĂ«pĂ«rmjet njĂ« procedure tĂ« pĂ«rshpejtuar kufitare, nĂ«se vendi i tij i origjinĂ«s Ă«shtĂ« shpallur “i sigurt” nga njĂ« shtet anĂ«tar. Gjykata sqaron se njĂ« shpallje e tillĂ« mund tĂ« bĂ«het pĂ«rmes njĂ« akti ligjor, pĂ«r sa kohĂ« qĂ« ai akt mund tĂ« jetĂ« objekt i njĂ« kontrolli gjyqĂ«sor efektiv, nĂ« lidhje me respektimin e kritereve thelbĂ«sore tĂ« pĂ«rcaktuara nga e drejta e Bashkimit Evropian.

SĂ« fundi, Gjykata thekson se, deri nĂ« hyrjen nĂ« fuqi tĂ« njĂ« rregulloreje tĂ« re qĂ« do tĂ« zĂ«vendĂ«sojĂ« direktivĂ«n aktuale, njĂ« shtet anĂ«tar nuk mund tĂ« shpallĂ« si vend “tĂ« sigurt” njĂ« vend tĂ« tretĂ« qĂ« nuk pĂ«rmbush, pĂ«r kategori tĂ« caktuara personash, kushtet thelbĂ«sore pĂ«r njĂ« shpallje tĂ« tillĂ«. Rregullorja e re, e cila do tĂ« lejojĂ« parashikimin e pĂ«rjashtimeve pĂ«r kategori tĂ« qarta dhe tĂ« identifikueshme personash, do tĂ« hyjĂ« nĂ« fuqi mĂ« 12 qershor 2026, megjithatĂ«, legjislatori i BE-sĂ« mund ta pĂ«rshpejtojĂ« kĂ«tĂ« afat.

Padia nga gjykatat italiane

Gjyqtarët e disa gjykatave italiane, përfshirë edhe Gjykatën e Kasacionit, të cilës iu drejtua Ministria e Brendshme Italiane pas vendimeve të përsëritura për anulimin e mbajtjes së emigrantëve në Shqipëri (por edhe në dy qendra të tjera në Itali për kërkuesit e azilit) iu drejtuan Gjykatës së Drejtësisë së BE-së me dy pyetje:

Pyetja e parĂ« kishte tĂ« bĂ«nte me vetĂ« pĂ«rkufizimin e njĂ« vendi si “i sigurt”, edhe kur ekzistojnĂ« kategori personash ose zona nĂ« rrezik. Edhe pse çdo qeveri ka tĂ« drejtĂ«n tĂ« pĂ«rcaktojĂ« listĂ«n e vendeve tĂ« sigurta, pĂ«rfshirja e njĂ« shteti nĂ« atĂ« listĂ« nuk duhet tĂ« ndodhĂ« nĂ«se ai nuk i plotĂ«son kushtet pĂ«rkatĂ«se.

Pyetja e dytë lidhej me mundësinë për të përfshirë në listë vende ku është konstatuar shkelja e të drejtave themelore dhe të panegociueshme të njeriut, sipas Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, në dëm të një ose më shumë kategorive të njerëzve.

Ndikimi i vendimit mbi qeverinë

Me këtë vendim nuk do të jetë më e mundur të rikthehen fillimisht në qendrën pritëse në Shëngjin dhe më pas në Gjadër, emigrantët e shpëtuar në det nga anijet ushtarake italiane dhe që vijnë nga vende që Italia i konsideron si të sigurta, pra emigrantë që, sipas qeverisë, duhet të kthehen shpejt në vendet e tyre, sapo të përfundojë procedura e përshpejtuar kufitare.

Ky ishte njĂ« projekt qĂ« qeveria italiane ishte detyruar ta braktiste muajt e fundit, pasi shumĂ« gjyqtarĂ« italianĂ« kishin konsideruar se rregullat ishin nĂ« kundĂ«rshtim me njĂ« vendim tĂ« mĂ«parshĂ«m tĂ« GjykatĂ«s sĂ« DrejtĂ«sisĂ« sĂ« BE-sĂ« tĂ« tetorit 2024, dhe pĂ«r kĂ«tĂ« arsye i kishin drejtuar vetĂ« GjykatĂ«s pyetje paraprake mbi interpretimin e duhur tĂ« konceptit tĂ« “vendit tĂ« sigurt”.

Interpretimi i dhënë nga Gjykata e Drejtësisë i thotë gjyqtarëve italianë se ndërhyrja e tyre për të anuluar ndalimin e emigrantëve që vijnë nga një shtet i përfshirë nga qeveria në listën e vendeve të sigurta është e ligjshme.

La Repubblica shkruan se ky vendim e gjen të papërgatitur qeverinë e Melonit, e cila kishte llogaritur shumë një vendim në favor të saj.

Kjo bazuar edhe në ato që kishte parë të paralajmëruar në muajt e fundit nga qëndrimet politike të shumicës së shteteve të përfaqësuara në Gjykatën e Drejtësisë së BE-së, si dhe nga përputhshmëria me direktivën e re për kthimet, që pritet të hyjë në fuqi vitin e ardhshëm, menjëherë pas zbatimit të Paktit të ri për Migracionin dhe Azilin. Kujtojmë se në mars qeveria e Melonit vendosi të ndryshojë funksionin te qendrat e emigrantëve në Shëngjin dhe në Gjadër.

Nëse më parë ato ishin konceptuar për mbajtjen e emigrantëve të shpëtuar në ujërat ndërkombëtare, tashmë përdoren për strehimin e atyre që u është refuzuar azili dhe që janë në pritje të riatdhesimit. Por edhe për këtë, Meloni ka hasur telashe pasi Gjykata e Lartë në Romë kërkoi opinionin e Gjykatës Europiane të Drejtësisë për rastet e dërgimit të dy emigrantëve, duke ngritur pikëpyetje për qëllimet për të cilat po shfrytëzohet aktualisht kjo qendër.

Në rastin e parë, kërkohet opinion për përputhshmërinë e dërgimit nga Italia në kampin e Shqipërisë të azilkërkuesve të refuzuar me qëllim riatdhesimin. Ndërsa në rastin e dytë, opinioni kërkohet për dërgimin në Gjadër të azilkërkuesve të hyrë në mënyrë të paligjshme./E.T

↗

Kosova heq tarifën ndaj mallrave amerikane

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Kryeministri në detyrë i Kosovës, Albin Kurti, ka bërë të ditur të premten se Kosova do ta heqë tarifën doganore ekzistuese prej 10 për qind në mallrat amerikane.

“Tani e tutje, tĂ« gjitha produktet me orgjinĂ« nga Shtetet e Bashkuara do tĂ« kenĂ« tarifĂ« 0 pĂ«r qind kur tĂ« hyjnĂ« nĂ« vendin tonĂ«. Kosova i mirĂ«pret produktet amerikane nĂ« tregun e saj dhe besojmĂ« fuqishĂ«m se kjo do tĂ« ndikojĂ« nĂ« rritjen e kĂ«mbimit tregtar dhe shtimin e investimeve”, ka thĂ«nĂ« Kurti nĂ« nisje tĂ« mbledhjes.

Kurti ka thënë se përmes këtij hapi dëshmohen marrëdhëniet e mira mes dy vendeve dhe tregon përkushtimin që Kosova të ketë marrëveshje për tregti të lirë me Shtetet e Bashkuara. REL/

↗

BE vendos nën kontroll inteligjencën artificiale, ja kur nisin rregullat e reja

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Shtetet anëtare të BE-së janë tani të detyruara të emërojnë dhe të informojnë Komisionin Evropian për autoritetet e tyre kombëtare mbikëqyrëse, të cilat do të jenë përgjegjëse për kontrollin e përputhshmërisë së sistemeve të AI-së me legjislacionin evropian.

Një qasje e re e Bashkimit Evropian ndaj teknologjisë së avancuar fillon më datë 2 gusht, kur hyjnë në fuqi një grup dispozitash kyçe nga Akti i Inteligjencës Artificiale. Masat e para lidhen me mbikëqyrjen kombëtare, penalitetet dhe rregullimin e modeleve të fuqishme të inteligjencës artificiale për qëllime të përgjithshme.

Për herë të parë, rregullorja prek drejtpërdrejt platformat e mëdha të AI-së si ChatGPT i OpenAI, Gemini i Google dhe Grok i kompanisë X. Kjo përfshin detyrime të reja për transparencë, siguri dhe respektim të të drejtave të autorit.

Laura Lazaro Cabrera, drejtoreshë për Barazi dhe të Dhëna në Qendrën për Demokraci dhe Teknologji, theksoi se autoritetet mbikëqyrëse duhet të emërohen pa vonesa dhe të pajisen me burime të mjaftueshme për të përballuar sfidat e teknologjisë.

“ËshtĂ« thelbĂ«sore qĂ« ato tĂ« jenĂ« kompetente dhe tĂ« pĂ«rgatitura pĂ«r tĂ« menaxhuar rreziqet qĂ« lidhen me pĂ«rdorimin e AI-sĂ«,”- deklaroi ajo.

Komisioni Evropian ka publikuar gjithashtu një Kod Praktike që synon të ndihmojë ofruesit të zbatojnë standardet e reja ligjore.

Rregullorja parashikon gjoba të ndjeshme për shkelësit, deri në 35 milionë euro ose 7% të të ardhurave globale vjetore, në varësi të shumës më të lartë. Shtetet anëtare do të miratojnë legjislacionin zbatuese për mënyrën e vendosjes së këtyre penaliteteve. Kompanitë më të vogla mund të përballen me sanksione më të lehta, por mbikëqyrja do të jetë njësoj rigoroze.

Dispozitat e reja përbëjnë një pikë kthese në politikën teknologjike të BE-së, duke synuar të mbrojnë konsumatorët dhe të promovojnë një klimë të sigurt dhe të drejtë për zhvillimin teknologjik. Kjo e konsolidon më tej ambicien e BE-së për të udhëhequr globalisht në një qasje etike dhe të qëndrueshme ndaj inteligjencës artificiale.

Sipas ekspertëve, të gjitha produktet e AI-së që janë në treg para datës 2 gusht 2025 kanë afat deri më 2 gusht 2027 për të përmbushur kërkesat e reja. Ndërsa çdo teknologji e re e hedhur pas kësaj date duhet të jetë menjëherë në përputhje me Aktin e BE-së për Inteligjencën Artificiale./E.T

↗

Jorida Tabaku: ShqiptarĂ«t, nevojĂ« pĂ«r njĂ« qeveri qĂ« s’jeton me propagandĂ«

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Deputetja e PD, Jorida Tabaku thotë se prej 12 vitesh qytetarët shqiptarë dëgjojnë të njëjtat premtime për reforma që do të përmirësojnë jetën e tyre, luftë kundër korrupsionit dhe investime të huaja që do të shpëtonin ekonominë. Por realiteti, sipas saj është krejt ndryshe.

Me anë të një postimi në Facebook Tabaku vë në dukje se Indeksi i Biznesit nga Dhoma Amerikane e Tregtisë tregon se bizneset në Shqipëri përballen çdo vit me të njëjtat probleme informalitet, monopole, korrupsion dhe burokraci.

“Na u tha se lufta kundĂ«r informalitetit do tĂ« shpĂ«tonte ekonominĂ«, mĂ« pas se digjitalizimi do tĂ« na shpĂ«tonte nga korrupsioni, ndĂ«rsa sot na thonĂ« se turizmi do tĂ« shpĂ«tojĂ« tĂ« gjithĂ«ve,” tha ajo.

Tabaku thekson se besimi në ekonomi dhe institucione bie çdo vit, ndërsa bizneset përballen me barriera të vendosura jo nga tregu, por nga monopole të sponsorizuara nga pushteti dhe një sistem i ndërtuar për një rreth të ngushtë klientësh.

Jorida Tabaku thekson se “ShqipĂ«ria ka nevojĂ« pĂ«r njĂ« qeveri qĂ« punon realisht pĂ«r qytetarĂ«t dhe jo qĂ« jeton me propagandĂ«, duke kĂ«rkuar ndershmĂ«ri, konkurrencĂ« tĂ« lirĂ« dhe rregulla tĂ« njĂ«jta pĂ«r tĂ« gjithĂ«â€.

Postimi i Jorida Tabakut:

Prej 12 vitesh kemi dëgjuar të njëjtat premtime. Reforma për të përmirësuar jetën e qytetarëve.

Luftë kundër korrupsionit. Investime të huaja që do të shpëtonin ekonominë.

Por realiteti është tjetër. Indeksi i Biznesit nga Dhoma Amerikane e Tregtisë na tregon një tjetër histori. Vit pas viti, bizneset në Shqipëri përballen me të njëjtat plagë: informalitet, monopole, korrupsion dhe burokraci.

Na u tha se lufta kundër informalitetit do të shpëtonte ekonominë. Pastaj, se digjitalizimi do të na shpëtonte nga korrupsioni. Sot, na thonë se turizmi do të na shpëtojë të gjithëve.

Të gjithë e dimë realitetin:

Besimi në ekonomi bie çdo vit.

Besimi te institucionet bie çdo vit.

Biznesi lufton çdo ditë përballë një qeverie që punon për pakicën dhe sundon mbi shumicën.

Investimeve u janë vënë barriera. Jo nga tregu, por nga monopolet e sponsorizuara nga pushteti. Tregu është mbyllur jo nga rregullat, por nga qokat e qeverisë. Ligjet nuk shkruhen për të gjithë, por për një rreth të ngushtë klientësh.

Kemi një krizë të sajuar me duart e një qeverie që nuk ka punuar për qytetarët, por ka ndërtuar një sistem të padrejtë. Një sistem që takson më shumë se sa njerëzit fitojnë. Që ndëshkon punën dhe shpërblen lidhjet.

Shqiptarët kanë nevojë për një qeveri që nuk jeton me propagandë, por punon për ta. Biznesi ka nevojë për ndershmëri, konkurrencë të lirë dhe rregulla që vlejnë për të gjithë.

Kjo nuk mund të vijë nga një qeveri që sundon me slogane. Shqipëria ka nevojë për një ndryshim të vërtetë. Jo për një tjetër shfaqje./E.T

↗

Fejohet mbesa e Princeshës Diana, merr propozimin romantik për martesë në Santorini

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Me një propozim romantik në sfondin e perëndimit të diellit në Santorini, Eliza Spencer, mbesa e Princeshës Diana dhe vajza e Earl Charles Spencer e Victoria Aitken, është fejuar me partnerin e saj Channing Millerd, pas pothuajse një dekade lidhjeje.

Eliza Spencer

33-vjeçarja njoftoi lajmin nĂ« Instagram, duke postuar foto tĂ« propozimit pĂ«r martesĂ«, tĂ« cilat i shoqĂ«roi me frazĂ«n e thjeshtĂ« por karakteristike: “PĂ«rgjithmonĂ«â€.

Në njërën prej fotove, ajo shihet duke buzëqeshur, duke e parë bashkëshortin e saj të ardhshëm.

Në një imazh tjetër, i dashuri i saj i ulet në gjunjë gjatë një darke romantike me pamje nga deti.

Ajo shihet e veshur me një fustan elegant të kuq, saten dhe shapka ngjyrë kafe.

Çifti u takua nĂ« njĂ« darkĂ« nĂ« AfrikĂ«n e Jugut nĂ«pĂ«rmjet vĂ«llait tĂ« Channing Miller, Greg Mallet.

Screenshot_8

Eliza Spencer jeton me motrën e saj binjake Amelia në Fulham të Londrës, jo shumë larg motrës së tyre Kitty. Megjithatë, ato udhëtojnë shpesh në Afrikën e Jugut, nga janë partnerët e tyre.

Me martesën e tyre, Eliza Spencer do të bëhet edhe njerka e djalit 8-vjeçar të Channing, Nate, të cilin e ka nga një lidhje e mëparshme.

Edhe pse data e dasmës nuk është zbuluar ende, Eliza Spencer ka thënë se i pëlqen ideja e një dasme në Itali.

Screenshot_9

Eliza Spencer është vajza e Earl Charles Spencer, vëllai më i vogël i Dianës, Princeshës së Uellsit./E.T

↗

E rëndë/ Gruaja shtatzënë e basketbollistit të njohur kafshohet nga një peshkaqen

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Një incident i pazakontë ka ndodhur në plazhin e Isla Verde, në Puerto Riko, ku gazetarja sportive Eleonora Boi, bashkëshortja e basketbollistit italian Danilo Gallinari (aktualisht pjesë e Vaqueros de Bayamón), është kafshuar nga një peshkaqen teksa notonte.

Lajmi është raportuar nga televizioni lokal Wapa TV, që konfirmon se Boi është dërguar menjëherë në spitalin Universitar të Puerto Rikos në Carolina, ku ndodhet në gjendje të qëndrueshme. Gazetarja, e cila është shtatzënë, ka marrë një plagë në kofshë, por jashtë rrezikut për jetën, sipas burimeve mjekësore.

Nilda JimĂ©nez, biologe nĂ« Departamentin e Burimeve Natyrore, konfirmoi se bĂ«het fjalĂ« pĂ«r njĂ« kafshim nga njĂ« peshkaqen, i llojit “tiburĂłn gata” (peshkaqen infermier), njĂ« specie qĂ« jeton nĂ« ujĂ«ra tĂ« cekĂ«ta dhe aktualisht ndodhet nĂ« sezonin e çiftĂ«zimit – çka rrit mundĂ«sinĂ« e kontaktit me njerĂ«zit.

RubĂ©n Moyeno, komisioneri i policisĂ« bashkiake tĂ« KarolinĂ«s, bĂ«ri me dije se forcat e rendit reaguan menjĂ«herĂ«, duke i ofruar viktimĂ«s ndihmĂ«n e parĂ« nĂ« vendngjarje. Ai bĂ«ri thirrje pĂ«r kujdes maksimal nga pushuesit, sidomos nĂ« kĂ«tĂ« periudhĂ« kur peshkaqenĂ«t janĂ« mĂ« aktivĂ«. “Kushdo qĂ« sheh lĂ«vizje tĂ« dyshimta ose prani tĂ« kafshĂ«ve detare si peshkaqenĂ«, duhet tĂ« njoftojĂ« menjĂ«herĂ« autoritetet pĂ«rkatĂ«se”, apeloi ai.

Autoritetet lokale po monitorojnë situatën në plazhet përreth, ndërsa incidenti ka rikthyer vëmendjen mbi sigurinë në brigjet e Porto Rikos, sidomos në zonat e frekuentuara nga turistët../e.t

↗

Ish-sulmuesit të Barcelonës i ndodh e keqja, kafshohet në pjesët intime nga një qen

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Një aksident i çuditshëm i ka ndodhur Karles Perezit, ish-sulmuesit të Barcelonës dhe Romës, i cili tani luan për Aris Thesaloniki.

27-vjeçari katalanas u kafshua në pjesët intime nga një qen ndërsa po shëtiste kafshën e tij. Incidenti ndodhi të martën, më 29 korrik, dhe rezultoi në një plagë në pjesën e brendshme të kofshës, në zonën aduktor, e cila kërkoi qepje dhe një qëndrim të shkurtër në spital.

“U pĂ«rpoqa ta ndaja qenin tim nga njĂ« tjetĂ«r gjatĂ« njĂ« sherri tĂ« vogĂ«l, por mĂ« kafshoi. LĂ«ndimi nuk Ă«shtĂ« serioz, por nuk jam nĂ« formĂ«n mĂ« tĂ« mirĂ« pĂ«r tĂ« luajtur”, tha Perez nĂ« njĂ« deklaratĂ« zyrtare.

PĂ«r shkak tĂ« lĂ«ndimit, ai humbi ndeshjen e dytĂ« tĂ« raundit tĂ« dytĂ« kualifikues tĂ« LigĂ«s sĂ« KonferencĂ«s kundĂ«r Araz Nakhitchevan (2-2, 3-4 nĂ« total), njĂ« ndeshje qĂ« e ndoqi nga tribunat, duke brohoritur shokĂ«t e tij tĂ« ekipit. “MĂ« vjen keq qĂ« nuk munda ta ndihmoja ekipin nĂ« njĂ« ndeshje kaq tĂ« rĂ«ndĂ«sishme. Isha tifozi i parĂ« sonte. Pas pak ditĂ«sh, do tĂ« kthehem nĂ« fushĂ« mĂ« i motivuar se kurrĂ«.”

Lojtari, i cili bĂ«ri 13 paraqitje dhe shĂ«noi dy gola pĂ«r ekipin e parĂ« tĂ« Barçës midis viteve 2018 dhe 2020, falĂ«nderoi tifozĂ«t pĂ«r mbĂ«shtetjen e tyre dhe i siguroi tĂ« gjithĂ« pĂ«r gjendjen e tij: “Jam mirĂ«, tani do tĂ« shĂ«rohem nĂ« shtĂ«pi.”/e.t

↗

Gjermania gati t’i bashkohet FrancĂ«s, BritanisĂ« dhe KanadasĂ« pĂ«r njohjen e PalestinĂ«s

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Gjermania po tregon sinjale të qarta se është gati të rishikojë qëndrimin e saj tradicional mbi çështjen palestineze, duke u bashkuar me vende të tjera perëndimore që po shtyjnë drejt njohjes zyrtare të Shtetit të Palestinës.

Sipas deklaratave tĂ« fundit, Berlini e konsideron njohjen e PalestinĂ«s si njĂ« objektiv tĂ« pashmangshĂ«m qĂ« duhet tĂ« vijĂ« nĂ« fund tĂ« njĂ« procesi politik. “Njohja duhet tĂ« vijĂ« nĂ« fund tĂ« njĂ« procesi negociator, i cili duhet tĂ« fillojĂ« tani,” theksoi Ministri i JashtĂ«m gjerman Johann Wadephul, duke shtuar se nĂ« mungesĂ« tĂ« progresit, Gjermania “nuk do tĂ« tĂ«rhiqet nga ky objektiv dhe do tĂ« detyrohet tĂ« reagojĂ« me hapa tĂ« njĂ«anshĂ«m”.

KĂ«to komente vijnĂ« nĂ« njĂ« kohĂ« kur Franca, Britania e Madhe dhe Kanadaja — tre vende anĂ«tare tĂ« G7-Ă«s — kanĂ« paralajmĂ«ruar se do tĂ« deklarojnĂ« mbĂ«shtetjen pĂ«r shtetĂ«sinĂ« palestineze nĂ« AsamblenĂ« e PĂ«rgjithshme tĂ« Kombeve tĂ« Bashkuara qĂ« do tĂ« mbahet nĂ« shtator nĂ« Nju Jork. NdĂ«rkohĂ«, Portugalia ka nisur zyrtarisht procesin pĂ«r tĂ« shqyrtuar njohjen.

Qëndrimi i ri i Gjermanisë sinjalizon një ndryshim të kujdesshëm, por domethënës në politikën e jashtme gjermane, që tradicionalisht ka mbajtur një pozicion të kujdesshëm në raport me konfliktin izraelito-palestinez. Duke e lidhur njohjen me progresin në negociata, Berlini po përpiqet të mbajë një ekuilibër mes presionit ndërkombëtar dhe ruajtjes së ndikimit diplomatik në Lindjen e Mesme.

Ndërkohë, diskutimet për shtetësinë palestineze pritet të jenë një nga temat më të debatueshme në sesionin e ardhshëm të OKB-së, teksa gjithnjë e më shumë vende të Perëndimit duket se po kalojnë nga retorika në veprime konkrete./e.t

↗

I dërguari amerikan për Lindjen e Mesme viziton sot Gazën, çfarë pritet të ndodhë

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

I dërguari amerikan për Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, pritet të vizitojë Gazën të premten, në një kohë kur rritet trysnia ndaj administratës së presidentit amerikan për të reaguar ndaj krizës humanitare në këtë zonë palestineze.

Gjatë qëndrimit të tij, Witkoff do të vizitojë një qendër për shpërndarjen e ndihmave humanitare, e cila operohet nga një organizatë e financuar nga SHBA.

Presidenti amerikan, Donald Trump, kĂ«tĂ« javĂ« e ka pranuar hapur se nĂ« Gaza ekziston “uri e vĂ«rtetĂ«â€ – njĂ« deklaratĂ« qĂ« duket se bie nĂ« kundĂ«rshtim me retorikĂ«n e kryeministrit izraelit, Benjamin Netanyahu. Burime tĂ« cituara nga revista The Atlantic tregojnĂ« se Trump mendon se Netanyahu po e zgjat konfliktin pĂ«r arsye politike dhe pĂ«r tĂ« ruajtur pushtetin.

Megjithatë, sipas të njëjtave burime, kjo pakënaqësi e Trump nuk pritet të sjellë ndonjë ndryshim thelbësor në politikën e SHBA. Ai tani e sheh Hamasin si përgjegjës për përfundimin e luftës, dhe jo Izraelin./e.t

↗

Ish-kryeministri izraelit sulmon Netanyahu-n: Ai duhet të shkarkohet

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Ehud Olmert, ish-kryeministër i Izraelit, dha një intervistë të rëndësishme për gazetën gjermane Der Spiegel. Një bashkëpunëtor i ngushtë i kryeministrit Ariel Sharon, ai mori përsipër udhëheqjen e qeverisë pasi Sharon pësoi një goditje në tru në vitin 2006, dhe gjithashtu mori drejtimin e partisë së qendrës Kadima. Gjatë mandatit të tij, ai udhëhoqi negociatat për krijimin e një shteti palestinez, si dhe luftërat në Liban (2006) dhe Gaza (2008-2009). Ai dha dorëheqjen për shkak të akuzave për korrupsion. Sot ai është një kritik i ashpër i kryeministrit Benjamin Netanyahu. Kur u pyet se çfarë po përpiqet të arrijë Izraeli në Gaza, Olmert tha se as vetë nuk e di.

“Nuk mendoj se dikush nĂ« njĂ« pozicion pĂ«rgjegjĂ«sie mund tĂ« shpjegojĂ« logjikisht se çfarĂ« po bĂ«jmĂ« atje. Jam i bindur se njĂ« vit mĂ« parĂ« arritĂ«m gjithçka qĂ« mund tĂ« arrihej nĂ« kĂ«tĂ« luftĂ«â€, tha Olmert, duke iu referuar momentit tĂ« vrasjes sĂ« Yahya Sinwar, udhĂ«heqĂ«sit tĂ« Hamasit nĂ« Gaza dhe organizatorit kryesor tĂ« sulmit terrorist mĂ« 7 tetor 2023. Izraeli po zbaton njĂ« politikĂ« tĂ« tokĂ«s sĂ« djegur nĂ« Gaza, me elementĂ« gjenocidi. Ai duhet tĂ« sanksionohet. Kur u pyet nĂ«se Netanyahu duhet tĂ« çohet para GjykatĂ«s NdĂ«rkombĂ«tare Penale nĂ« HagĂ«, Olmert tha se do tĂ« donte qĂ« Netanyahu tĂ« akuzohej nĂ« Izrael. NĂ« fillim tĂ« korrikut, Ministri i Mbrojtjes, Israel Katz, tha se qeveria planifikonte tĂ« krijonte njĂ« “qytet humanitar” nĂ« jug tĂ« GazĂ«s pĂ«r tĂ« strehuar pĂ«rkohĂ«sisht 600,000 njerĂ«z nĂ« njĂ« kamp pĂ«rpara se ata tĂ« detyroheshin tĂ« largoheshin nga Gaza. Por Olmert tha se ishte njĂ« plan i neveritshĂ«m dhe njĂ« debat i tmerrshĂ«m qĂ« duhet tĂ« ndalet menjĂ«herĂ«. “ThashĂ« se mund tĂ« interpretohet si njĂ« kamp pĂ«rqendrimi, dhe kjo Ă«shtĂ« mjaft e frikshme”, tha ai./e.t

↗

Kosova dështoi në Konstituimin e Kuvendit, çfarë pritet nga Gjykata Kushtetuese?

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Gjykata Kushtetuese duhet të sqarojë me terma të prerë mënyrën e votimit të kryetarit të Kuvendit të Kosovës, si dhe të tregojë se afati 30-ditor për konstituimin e Kuvendit nuk është konsumuar.

KĂ«shtu vlerĂ«son Zahir Çerkini, profesori i tĂ« DrejtĂ«s Kushtetuese nĂ« Universitetin “Isa Boletini” nĂ« MitrovicĂ«.

Ai pret që Gjykata Kushtetuese ta ritheksojë se zgjedhja e kryetarit dhe nënkryetarëve të Kuvendit duhet të bëhet me votim të hapur të deputetëve.

“KĂ«shtu edhe e tha Gjykata (mĂ« 26 qershor), por e tha me terma mĂ« kushtetues. Pres tĂ« jetĂ« mĂ« e hapur, mĂ« e artikuluar nĂ« drejtim tĂ« obligimit qĂ« institucionet tĂ« ulen dhe tĂ« votojnĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« hapur pĂ«r konstituimin e Kuvendit, zgjedhjen e kryetarit dhe nĂ«nkryetarĂ«ve tĂ« Kuvendit”, thekson Çerkini pĂ«r Radion Evropa e LirĂ«.

PĂ«r t’i sqaruar çështjet kushtetuese lidhur me konstituimin e Kuvendit, GjykatĂ«s Kushtetuese i janĂ« drejtuar Partia Demokratike e KosovĂ«s (PDK), Lidhja Demokratike e KosovĂ«s (LDK) dhe presidentja e vendit, Vjosa Osmani.

Ata janë në pritje të një vlerësimi të ri të Gjykatës Kushtetuese, pasi vendimi i saj i 26 qershorit nuk arriti të sqaronte në mënyrë të prerë rrugën për konstituimin e Kuvendit.

Gjykata Kushtetuese, më 26 qershor, u dha 30 ditë afat deputetëve të Kuvendit të Kosovës për konstituimin e Kuvendit.

Por, pas 52 përpjekjeve, ata nuk arritën ta përmbyllin këtë proces.

Presidentja e Kosovës ka kërkuar nga Gjykata Kushtetuese sqarimin e pasojave juridike të moskonstituimit të Kuvendit brenda afatit kushtetues prej 30 ditësh.

Kërkesa është regjistruar si lëndë e veçantë nga ana e gjykatës.

Çerkini shpreh mendimin se Gjykata Kushtetuese duhet ta konfirmojĂ« se ky afat duhet tĂ« rikthehet nĂ« pikĂ«n e rrjedhjes, aty ku rendi i ditĂ«s sĂ« seancĂ«s ka devijuar.

“Pres nga Gjykata Kushtetuese qĂ« tĂ« tregojĂ« se afati 30 ditĂ«sh nuk Ă«shtĂ« konsumuar ende, pĂ«r faktin se nuk Ă«shtĂ« shkuar nĂ« atĂ« qĂ« ka thĂ«nĂ« Gjykata, pra qĂ« tĂ« shkohet nĂ« votim pĂ«r zgjedhjen e kryesisĂ« sĂ« Kuvendit, pra pĂ«r konstituimin e Kuvendit, por vazhdimisht Ă«shtĂ« tentuar qĂ« tĂ« votohet Komisioni (pĂ«r votim tĂ« fshehtĂ«)”, thotĂ« Çerkini.

Sipas tij, kjo nënkupton që afati i caktuar nga Gjykata Kushtetuese për konstituimin e Kuvendit, të rikthehet në proces e sipër, në ditën kur kryesuesi i seancës konstituive, Avni Dehari ka ndryshuar rendin e ditës, duke kërkuar votimin e Komisionit për votim të fshehtë.

Idenë e Komisionit për votim të fshehtë, Dehari e propozoi më 1 maj, duke u kërkuar partive politike nga një anëtar për komisionin për votimin e fshehtë.

Deri atĂ«herĂ«, nĂ« vazhdimet e seancĂ«s konstituive tĂ« Kuvendit, e cila nisi mĂ« 15 prill, e propozuara nga LĂ«vizja VetĂ«vendosje pĂ«r kryetare tĂ« Kuvendit, Albulena Haxhiu, disa herĂ« nuk arriti t’i marrĂ« 61 votat e nevojshme tĂ« deputetĂ«ve pĂ«r kĂ«tĂ« post, pĂ«rmes votimit tĂ« hapur.

Partitë tjera kryesore, Partia Demokratike e Kosovës, Lidhja Demokratike e Kosovës, dhe Aleanca për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), në vazhdimësi kanë refuzuar votimin e fshehtë dhe propozimin e anëtarëve për Komisionin për votim të fshehtë.

Më 24 korrik, Gjykata Kushtetuese vendosi masë të përkohshme, që nënkupton se nga 27 korriku deri më 8 gusht deputetët nuk duhet të veprojnë për të konstituuar Kuvendin e Kosovës.

Veprimet e Deharit dhe kandidatura e përsëritur

Në fillim të korrikut, PDK-ja i është drejtuar për vlerësim Gjykatës Kushtetuese, duke kontestuar kërkesën e Lëvizjes Vetëvendosje për propozime për anëtarë të Komisionit për votim të fshehtë; hedhjen në votim të këtij komisioni; vetë votimin e komisionit; si dhe ndërprerjen e seancës pas mosmiratimit të komisionit.

Po ashtu, LDK-ja i ka kĂ«rkuar GjykatĂ«s Kushtetuese t’i sqarojĂ« normat kushtetuese dhe tĂ« rregullores sĂ« punĂ«s sĂ« Kuvendit tĂ« KosovĂ«s, nĂ« lidhje me vazhdimin e seancĂ«s konstituive nga 29 qershori, pas aktgjykimit tĂ« 26 qershorit. Kjo parti beson se vazhdimet e fundit tĂ« seancĂ«s konstituive janĂ« bĂ«rĂ« “nĂ« kundĂ«rshtim tĂ« plotĂ«â€ me KushtetutĂ«n e KosovĂ«s, si dhe me konstatimet e aktgjykimit tĂ« GjykatĂ«s Kushtetuese nga 26 qershori.

Gëzim Shala nga Instituti i Kosovës për Drejtësi (IKD), thotë për Radion Evropa e Lirë se nga Gjykata Kushtetuese pritet që të vlerësojë ligjshmërinë dhe kushtetutshmërinë e veprimit të kryesuesit të seancës konstituive të Kuvendit.

“Duhet sqaruar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« prerĂ« edhe veprimet e zotit Dehari, nĂ« cilĂ«sinĂ« e kryesuesit tĂ« seancĂ«s sĂ« Kuvendit, pĂ«r tĂ« pĂ«rcaktuar dhe elaboruar shkeljet e bĂ«ra nga ana e tij deri mĂ« tani”, thekson Shala.

Ai shton se Gjykata Kushtetuese duhet ta elaborojë çështjen e të drejtës së propozimit të mandatarit për kryetar të Kuvendit, përkatësisht nëse Lëvizja Vetëvendosje, si parti me më së shumti vota, ka keqpërdorur këtë të drejtë duke propozuar në vazhdimësi të njëjtin emër, pavarësisht se nuk i ka siguruar votat e nevojshme për miratim.

“Gjykata Kushtetuese e ka theksuar se nĂ« kĂ«to raste kĂ«rkohet qĂ« tĂ« ketĂ« kompromis pĂ«r tĂ« vazhduar tutje dhe thjesht, Gjykata tash duhet tĂ« tregojĂ« se si duhet proceduar tutje nĂ«se nuk ka kompromis”, thekson Shala.

Mendim tĂ« ngjashĂ«m ka edhe profesor Çerkini, i cili thotĂ« se Gjykata Kushtetuese duhet tĂ« pĂ«rcaktojĂ« qartĂ« se çfarĂ« ndodh nĂ« rast se kandidati i njĂ«jtĂ« pĂ«r kryetar tĂ« Kuvendit nuk i merr votat nĂ« disa tentime radhazi.

“PĂ«r tĂ« dalĂ« nga kjo situatĂ«, Ă«shtĂ« mirĂ« qĂ« Gjykata Kushtetuese mbase tĂ« tregojĂ« edhe me enumeracion pozitiv (pĂ«rshkrim konkret, me fakte dhe hollĂ«si tĂ« numĂ«ruara njĂ«ra pas tjetrĂ«s) se sa herĂ« njĂ« kandidat mund tĂ« jetĂ« kandidat pĂ«r kryetar tĂ« Kuvendit
 tĂ« tregohet njĂ« numĂ«r i caktuar se sa herĂ«, brenda sa ditĂ«sh, njĂ« emĂ«r mund tĂ« vendoset nĂ« kandidaturĂ«â€, thekson Çerkini.

Ai shtoi se sqarimi i tillë nuk nënkupton humbjen e të drejtës së partisë së parë fituese për ta propozuar kryetarin e Kuvendit.

Kushtetuesja “t’i pĂ«rjashtojĂ« zgjedhjet”

Në pamundësi për të siguruar votat për kryetare të Kuvendit, deputetja e Lëvizjes vetëvendosje, Albulena Haxhiu, qysh në muajin qershor hodhi idenë për mbajtjen e zgjedhjeve të jashtëzakonshme parlamentare, bashkë me ato lokale, më vonë këtë vit.

Kjo ide u përsërit edhe nga kolegia e saj partiake, Mimoza Kusari-Lila, e cila duke potencuar hezitimin e partive të caktuara për bashkëqeverisje, ka thënë se zgjidhje mund të jenë zgjedhjet e parakohshme.

Ajo, gjithashtu, e ka përmendur mundësinë e marrjes së mandatit të deputetëve të Kuvendit, si pasojë e pamundësisë që ta konstituojnë Kuvendin.

Mbajtja e zgjedhjeve të parakohshme parlamentare, për shkak të bllokimit të konstituimit të Kuvendit, ëshët parë si opsion i mundshëm edhe nga Partia Demokratike e Kosovës. Por, lideri i saj Memli Krasniq, ka përjashtuar mundësinë që ato të mbahen bashkë me ato lokale këtë vit.

LDK-ja nuk e ka përmendur mundësinë e zgjedhjeve të parakohshme, ndërkaq AAK-ja ka thënë se nuk i kërkon ato, por është e gatshme, nëse zgjedhjet mbahen.

Profesor Çerkini thekson se Gjykata Kushtetuese nuk duhet fare tĂ« merret me kĂ«tĂ« ide.

“IdenĂ« se a mund t’iu merret mandati deputetĂ«ve nga ana e GjykatĂ«s Kushtetuese, duke e dĂ«rguar vendin nĂ« zgjedhje
 unĂ« mendoj se Gjykata nuk duhet ta bĂ«jĂ« njĂ« gjĂ« tĂ« tillĂ«. Nuk i takon GjykatĂ«s Kushtetuese qĂ« tĂ« ndĂ«rhyjĂ« nĂ« pushtetin politik pĂ«r tĂ« dĂ«rguar vendin nĂ« zgjedhje”, thotĂ« Çerkini.

Me këtë pikëpamje pajtohet edhe Shala nga IKD-ja. Sipas tij, moskonstituimi i Kuvendit nuk është rrethanë e paraparë në Kushtetutën e Kosovës, e cila do të përcaktonte marrjen e mandateve të deputetëve.

Edhe pse nuk dihet saktësisht se cili do të jetë vendimi i Gjykatës Kushtetuese, Shala thotë se praktikat nga vendimmarrjet e kaluara të kësaj Gjykate tregojnë se nuk mund të ketë zgjedhje të reja përmes aktgjykimeve të saj.

“VetĂ« Gjykata Kushtetuese, mĂ« 2014, ka thĂ«nĂ« se askund nĂ« KushtetutĂ« nuk thuhet se moszgjedhja e kryetarit tĂ« Kuvendit e çon vendin nĂ« zgjedhje. MirĂ«po, nuk e dimĂ« nĂ«se Gjykata Kushtetuese do ta ndĂ«rrojĂ« praktikĂ«n”, thekson Shala.

TĂ« dy njohĂ«sit e çështjeve juridike – kushtetuese vlerĂ«sojnĂ« se mbetet e pasigurt se kur Gjykata Kushtetuese mund tĂ« dalĂ« me sqarime lidhur me kĂ«rkesat e parashtruara nĂ« adresĂ« tĂ« saj nga PDK-ja dhe LDK-ja, si dhe nga presidentja Osmani.

Megjithtatë, marrë parasysh që më 8 gusht skadon afati i masës së përkohshme të Gjykatës Kushtetuese, e cila ndalon veprimin e deputetëve në drejtim të konstituimit të Kuvendit, ata presin që një vendimi i kësaj gjykate mund të shpallet para kësaj date. /REL//e.t

↗

Tërmeti shkakton shembjen e minierës në Kili, viktima dhe të zhdukur

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Një minator ka vdekur, pesë janë të zhdukur dhe nëntë të tjerë kanë pësuar lëndime, pasi një tërmet me magnitudë 4.1 në Rancuaga të Kilit shkaktoi shembje në minierën e bakrit El Teniente.

Kompania shtetĂ«rore e minierave e Kilit, Codelco, njoftoi lajmin: “Me trishtim dhe solidaritet me familjet e prekura, njoftojmĂ« ndarjen nga jeta tĂ« kolegut tonĂ« Paulo MarĂ­n Tapia, i kompanisĂ« Salfa Montajes, i cili punoi nĂ« Projektin e Andezitit”.

Codelco tha se menjëherë pezulloi aktivitetet në zonën e prekur dhe filloi një hetim për të përcaktuar shkakun e incidentit.

El Teniente është depozita më e madhe nëntokësore e bakrit në botë dhe miniera kryesore e Codelco-s. /e.t

↗

Me sa blihen e shiten dollari dhe euro, çfarë ndodh me monedhat e tjera

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Në tregun e këmbimit valutor shqiptar, një dollar amerikan do të blihet sot me 84.2 lekë dhe do shitet me 85.5 lekë.

Screenshot_1

Ndërkohë monedha evropiane euro do blihet me 96.7 lekë dhe do shitet me 97.7 lekë.

Franga zvicerane sot në tregun shqiptar do blihet me 103.5 lekë dhe do shitet me 104.8 lekë.

Ndërsa paundi britanik do blihet me 111.4 lekë dhe do shitet me 113 lekë./e.t

↗

Rruga për në ferr është e shtruar me qëllime të mira

✇Gazeta Fjala
By: Ke Si

Demush Shasha 

Plani i Rritjes i Bashkimit Evropian Ă«shtĂ« dashur tĂ« shĂ«rbejĂ« si “plumbi i argjendtĂ«â€ pĂ«r zgjidhjen e sfidave tĂ« procesit tĂ« zgjerimit. Pasi qĂ« procesi i zgjerimit ngeli i bllokuar me dekada, pushtimi rus i UkrainĂ«s krijoi momentum tĂ« ri. KĂ«tĂ« momentum, BE-ja synoi ta shfrytĂ«zojĂ« pĂ«rmes Planit tĂ« Rritjes.

Ideja ishte qĂ« vullneti i ri politik brenda BE-sĂ« tĂ« mbĂ«shtetet me 6 miliardĂ« euro, tĂ« cilat do tĂ« shĂ«rbenin pĂ«r tĂ« kthyer fjalimet e bukura nĂ« reformat thelbĂ«sore dhe kĂ«shtu do tĂ« afronte rajonin me BE. KĂ«sisoj, vetĂ« presidentja e Komisionit Evropian, znj. Ursula von der Leyen, tha: “Plani i Rritjes Ă«shtĂ« pĂ«rshpejtuesi i Ballkanit PerĂ«ndimor nĂ« familjen evropiane – Ă«shtĂ« njĂ« element thelbĂ«sor pĂ«r tĂ« pĂ«rshpejtuar dhe thelluar integrimin me BE-nĂ«â€.

SĂ« paku ky ishte plani. Por sikur nĂ« fjalĂ«t e bukura tĂ« Mike Tysonit: “Çdokush e ka njĂ« plan derisa nuk e ha njĂ« boks fytyrĂ«s”, kĂ«sisoj edhe pĂ«r BE-nĂ« realiteti doli diçka tjetĂ«r.

NĂ« kĂ«tĂ« drejtim, rasti i SerbisĂ«, si vendi mĂ« i madh i rajonit, Ă«shtĂ« shembull i mirĂ« i sfidave tĂ« Planit tĂ« Rritjes tĂ« BE-sĂ«. Kur BE-ja i miratoi fondet pĂ«r SerbinĂ« nga Plani i Rritjes, ajo foli nĂ« superlativ pĂ«r reformat nĂ« Serbi. NĂ« mes tjerash, konkludoi se “Serbia synon vazhdimisht tĂ« pĂ«rmirĂ«sojĂ« sistemin zgjedhor pĂ«r tĂ« forcuar besimin nĂ« institucionet demokratike, ta bĂ«jĂ« procesin mĂ« gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«s dhe transparent, si dhe tĂ« pĂ«rdorĂ« kuadrin ligjor si njĂ« mjet pĂ«r tĂ« arritur kĂ«tĂ« qĂ«llim
Lidhur me lirinĂ« e shprehjes, Serbia mbetet e pĂ«rkushtuar ndaj forcimit tĂ« mĂ«tejshĂ«m tĂ« kuadrit ligjor qĂ« do tĂ« çonte nĂ« njĂ« pĂ«rmirĂ«sim tĂ« prekshĂ«m nĂ« fushĂ«n e lirisĂ« sĂ« shprehjes
 Serbia ka bĂ«rĂ« pĂ«rparim tĂ« mirĂ« nĂ« luftĂ«n kundĂ«r korrupsionit. Serbia e kupton plotĂ«sisht nevojĂ«n pĂ«r tĂ« siguruar planifikim dhe rregullim gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«s dhe sistematik tĂ« proceseve antikorrupsion”.

Po, paralelisht me kĂ«tĂ« botĂ« tĂ« Brukselit, nĂ« Beograd realiteti ishte krejtĂ«sisht ndryshe. Pas tragjedisĂ« sĂ« Novi-Sadit, Qeveria bĂ«ri çdo gjĂ« nĂ« fuqinĂ« e saj pĂ«r ta fshehur korrupsionin qĂ« qĂ«ndronte prapa kĂ«saj tragjedie. AsnjĂ« vendimmarrĂ«s i nivelit tĂ« lartĂ« politik nuk u arrestua. Protestave paqĂ«sore, ajo iu pĂ«rgjigj me dhunĂ« dhe kĂ«rcĂ«nime. RektorĂ«t, studentĂ«t dhe aktivistĂ«t u arrestuan dhe u sulmuan fizikisht. Ata u quajtĂ«n terroristĂ« dhe organizatorĂ« tĂ« “revolucionit” tĂ« mbĂ«shtetur nga agjenturat perĂ«ndimore.

Disa protestues u shtypĂ«n me vetura gjatĂ« protestave, ndĂ«rsa dhuna fizike ndaj protestuesve u bĂ« pĂ«rditshmĂ«ri. Kulminacioni i dhunĂ«s u arrit nĂ« mars tĂ« kĂ«tij viti, kur pushteti pĂ«rdori top zanor ndaj 300 mijĂ« protestuesve me qĂ«llim tĂ« krijimit tĂ« trazirave masive publike. E gjithĂ« kjo e shtyri komisionerin evropian pĂ«r tĂ« drejtat e njeriut tĂ« deklarojĂ« se Ă«shtĂ« “i shqetĂ«suar pĂ«r situatĂ«n aktuale tĂ« tĂ« drejtave tĂ« njeriut nĂ« Serbi, ku, pavarĂ«sisht garancive qĂ« mora nga autoritetet gjatĂ« vizitĂ«s sime nĂ« prill, po pĂ«rdoret forcĂ« e tepruar pĂ«r tĂ« frenuar demonstratat”.

Po tĂ« njĂ«jtĂ«n ditĂ«, “Amnesty Intenational” reagoi duke thĂ«nĂ« se “pamjet e policisĂ« serbe qĂ« shĂ«njestrojnĂ« pa dallim protestuesit paqĂ«sorĂ« janĂ« alarmante. Ka pasur arrestime tĂ« shumta dhe akuza pĂ«r pĂ«rdorim tĂ« tepruar dhe tĂ« paligjshĂ«m tĂ« forcĂ«s kundĂ«r studentĂ«ve protestues”.

Por gjatĂ« gjithĂ« kĂ«saj kohe, BE-ja ngeli e heshtur. Ajo ngeli e heshtur, sepse e vendosi veten nĂ« njĂ« pozitĂ« tĂ« palakmueshme. NĂ« njĂ« pozitĂ« dobĂ«sie. Ajo kishte deklaruar se Plani i Rritjes do tĂ« jetĂ« sukses spektakolar. Ajo deshi patjetĂ«r qĂ« Plani i Rritjes tĂ« jetĂ« sukses spektakolar. KĂ«sisoj, vetĂ« presidentja Von der Leyen deklaroi se ishte e “impresionuar nga puna e partnerĂ«ve tanĂ« tĂ« Ballkanit PerĂ«ndimor nĂ« agjendat e tyre reformuese. Kjo tregon se ata janĂ« tĂ« pĂ«rkushtuar ndaj suksesit tĂ« Planit tĂ« Rritjes”.

NdonĂ«se ajo kishte qĂ«llime fisnike, plani i saj u shpĂ«rbĂ« pa filluar mirĂ« zbatimin. Ai dĂ«shtoi, sepse u ndĂ«rtua mbi themelet e gabuara. Themeli i tij ishte supozimi se vetĂ«m paratĂ« do tĂ« mjaftojnĂ« qĂ« pushteti i Vuçiqit tĂ« bĂ«het mĂ« demokratik dhe mĂ« i drejtĂ«. Por kjo ishte shpresĂ« naive. KĂ«sisoj, ky episod i fundit i rolit tĂ« BE-sĂ« nĂ« rajonin tonĂ« na shĂ«rben si pĂ«rkujtim i asaj thĂ«nieje tĂ« vjetĂ«r se: “Rruga pĂ«r nĂ« ferr Ă«shtĂ« e shtruar me qĂ«llime tĂ« mira”./e.t

❌