Shumë njerëz kanë frikë të konsumojnë produkte të cilave u ka kaluar data e përdorimit, por në fakt, disa ushqime janë plotësisht të sigurta edhe pas kalimit të kësaj date, nëse ruhen si duhet dhe nëse nuk tregojnë shenja prishjeje
NĂ« tĂ« kundĂ«rt me bindjen e zakonshme, jo çdo produkt ka njĂ« âvijĂ« tĂ« kuqeâ tĂ« prerĂ« pĂ«r konsum. Shpesh, data e skadencĂ«s ngatĂ«rron konsumatorĂ«t: pĂ«r pasojĂ«, hidhen sasi tĂ« mĂ«dha ushqimesh qĂ« mund tĂ« ishin pĂ«rdorur pa asnjĂ« rrezik.
Sigurisht qĂ« disa produkte, sidomos mishi, peshku apo frutat e detit, kĂ«rkojnĂ« vĂ«mendje tĂ« madhe â ato nuk tolerojnĂ« vonesĂ« dhe duhet tĂ« hidhen sapo tâu kalojĂ« afati. Por pĂ«r shumĂ« ushqime tĂ« tjera, rregullat janĂ« mĂ« fleksibĂ«l.
NjĂ« dallim i madh duhet bĂ«rĂ« mes frazĂ«s âafati i pĂ«rdorimitâ (p.sh. pĂ«rdor deri mĂ« datĂ«âŠ) dhe âmĂ« mirĂ« tĂ« pĂ«rdoret deri mĂ«âŠâ. I pari nĂ«nkupton qĂ« produkti mund tĂ« bĂ«het i rrezikshĂ«m pas asaj date; i dyti flet mĂ« shumĂ« pĂ«r cilĂ«sinĂ« dhe freskinĂ« maksimale tĂ« shijes. Pra, edhe nĂ«se data kalon, shumĂ« artikuj nuk paraqesin rrezik, por mund tĂ« mos kenĂ« mĂ« tĂ« njĂ«jtin shije ose aromĂ«.
Sipas dietologes Maya Feller, MS, RD, CDN, qĂ« ka folur pĂ«r Bustle: âKushdo qĂ« ka imunitet tĂ« dobĂ«suar duhet tĂ« shmangĂ« çdo ushqim qĂ« Ă«shtĂ« qartĂ«sisht i prishur ose ka kaluar afatin e konsumit, sidomos nĂ«se ka aromĂ« ose pamje tĂ« dyshimtĂ«.â
NĂ« fund tĂ« fundit, datat nĂ« paketim i shĂ«rbejnĂ« mĂ« shumĂ« tregtarĂ«ve pĂ«r tĂ« garantuar cilĂ«sinĂ« e plotĂ«, sesa pĂ«r tĂ« treguar sigurinĂ« absolute. PĂ«r disa produkte, datat mund tâi injoroni me kujdes â duke pĂ«rdorur shqisat dhe logjikĂ«n, transmeton Telegrafi.
1. Biskotat
FalĂ« konservuesve, biskotat shpesh qĂ«ndrojnĂ« tĂ« sigurta edhe disa javĂ« ose deri nĂ« dy muaj pas datĂ«s sĂ« skadencĂ«s. MegjithatĂ«, mund tĂ« humbin krokantĂ«sinĂ«. NjĂ« truk i thjeshtĂ« Ă«shtĂ« tâi fusni pak minuta nĂ« furrĂ« pĂ«r tâua kthyer freskinĂ«.
2. Buka
Buka mund tĂ« konsumohet edhe disa ditĂ« pas datĂ«s sĂ« shĂ«nuar, nĂ«se nuk ka myk. Mbajtja nĂ« frigorifer (sidomos nĂ« frigoriferĂ« âno frostâ ku nuk krijohet lagĂ«shti) e zgjat jetĂ«gjatĂ«sinĂ«. NĂ«se shfaqet myk, hidheni menjĂ«herĂ«.
3. Brumërat e thatë
Shpagetat, makaronat dhe të gjitha llojet e brumërave të thatë mbeten të sigurta për konsum për vite të tëra, për sa kohë ruhen në vende të freskëta, të thata dhe të mbyllura mirë.
4. Qumështi
Edhe pse tingëllon çuditshëm, qumështi mund të jetë i mirë edhe disa ditë pas afatit, nëse ka ruajtur aromën dhe strukturën normale. Nëse bëhet kokrrizor, ka erë kosi apo djathi, mos e përdorni. Shpesh, qumështi prishet para datës së shënuar, prandaj gjithmonë kontrolloni me hundë dhe sy.

5. Jogurti
Një kavanoz jogurti i pahapur mund të jetë i konsumueshëm deri tri javë pas datës së përdorimit, nëse ambalazhi është i paprekur. Aroma e pakëndshme ose ndryshimi në strukturë tregojnë që duhet ta hidhni.
6. Djathërat e fortë
Kaçkavalli dhe djathërat e tjerë të fortë kanë një kore që ndalon përhapjen e mykut. Nëse krijohet myk në sipërfaqe, hiqeni me kujdes pjesën e prekur dhe pjesa tjetër mund të konsumohet. Nëse ndryshon aroma dhe shija, hidheni pa hezitim.
7. Mishi, mos rrezikoni kot
Nëse nuk jeni të sigurt, mos e konsumoni. Mishi mund të jetë i sigurt pak ditë pas datës, por nuk duhet të ketë aromë të keqe, ngjyrë të çuditshme ose lëng të trashë. Nëse e ngrini përpara skadencës, mund ta ruani më gjatë.
8. Orizi i bardhë
Orizi i bardhë mund të zgjasë me vite nëse mbahet në qese hermetike ose kavanoza qelqi, larg lagështisë. Orizi integral prishet më shpejt për shkak të yndyrnave që përmban.
9. Vezët
Kur ruhen në frigorifer, vezët mund të konsumohen deri tri javë pas datës së shënuar. Vezët e prishura kanë një erë të rëndë të dallueshme menjëherë.
10. Sallata jeshile
Nëse gjethet janë ende të freskëta, pa myk ose lagështi të dyshimtë, mund të konsumohen edhe pas afatit të treguar.
11. Perimet e ngrira
Nëse nuk janë shkrirë asnjëherë, perimet e ngrira mund të qëndrojnë të sigurta pothuajse pa afat. Por nëse shkrijnë dhe ri-ngrihen disa herë, mund të humbin cilësinë ose të dëmtohen.
12. Sheqeri
Sheqeri i ruajtur në vende të thata e të freskëta nuk ka afat skadence praktikisht. Lagështia është armiku i vetëm.
13. Ăokollata
Ăokollata mund tĂ« duket e âzbehtĂ«â ose me shtresĂ« tĂ« bardhĂ« â kjo Ă«shtĂ« yndyra e kristalizuar dhe nuk dĂ«mton. Shija mund tĂ« mos jetĂ« si e freskĂ«ta, por nuk Ă«shtĂ« e rrezikshme.
14. Ăipsat
Edhe çipsat mund të hahen disa javë pas datës. Kripa vepron si konservues natyral, por freskia nuk do të jetë e njëjtë.
15. Kafja
Kafja e mbyllur ose kokrrat e kafes mund të ruhen me muaj pas datës së shënuar, veçanërisht nëse ruhen në kuti hermetike larg lagështisë.
16. Ăaji
Qeskat ose gjethet e çajit mund të jenë të sigurta për konsum deri në gjashtë muaj pas datës së përdorimit. Ruajini në vend të thatë dhe të errët.
17. Pijet e forta
Whiskey, vodka, gin, rakia â kĂ«to pije nuk skadojnĂ« praktikisht kurrĂ«, nĂ«se ruhen tĂ« mbyllura. Shija mund tĂ« ndryshojĂ« shumĂ« pak me kohĂ«n.
18. Mustarda dhe keçapi
Një shishe keçapi e pahapur mund të qëndrojë edhe një vit pas afatit. Pasi hapet, rekomandohet të konsumohet brenda gjashtë muajve. Mustarda mund të ruhet deri në dy vjet, ose një vit pasi të hapet.
19. Erëzat
Piper, kanellĂ«, spec i kuq â tĂ« gjitha kĂ«to ruajnĂ« aromĂ«n e tyre pĂ«r dy vjet pas datĂ«s, nĂ«se ruhen nĂ« kavanoza qelqi, nĂ« vend tĂ« thatĂ« dhe pa dritĂ« direkte.
20. Turshitë
Turshitë e bëra vetë ose të konservuara mund të konsumohen deri në dy vjet, nëse janë ruajtur në kushte të duhura.
21. Produktet e konservuara
Konservat, nëse janë të padëmtuara dhe ruhen në vend të freskët, zgjasin 3-4 vjet pas datës së prodhimit.
22. Uthulla
Uthulla, falë aciditetit të lartë, ka jetë pothuajse të pakufizuar. Mund të humbasë pak nga aroma e fortë me kalimin e kohës, por nuk prishet.
23. Salca e sojës
Salcat e fermentuara si salca e sojës mund të ruhen më shumë se tre vjet, nëse mbyllen mirë dhe nuk ekspozohen ndaj lagështisë.
24. Mjalti
Mjalti origjinal nuk skadon. Nëse kristalizohet, vendoseni kavanozin në ujë të ngrohtë që të kthehet në gjendje të lëngshme. Sa më hermetik kavanozi, aq më i sigurt është mjalti juaj.
KĂ«shillĂ« e fundit: PavarĂ«sisht datave, gjykimi mĂ« i mirĂ« Ă«shtĂ« shqisa juaj e nuhatjes dhe syri. NĂ«se diçka duket ose nuhatet keq â mos e konsumoni! MĂ« mirĂ« tĂ« hidhni njĂ« produkt, sesa tĂ« rrezikoni shĂ«ndetin. /e.t