❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

Tradita e intetpretuar në mënyrë moderne

ETNO FEST 2025
Nata e pestë
Janet Reincek dhe hrpi nga Opoja
Liburn Jupolli Ensamble 
Shfaqja “ADN” e Fatos BerishĂ«s TK Shkup 


Agron Gërguri 

Janet Reincek antropologe amerikane prezantoj grupin e OpojĂ«s dhe nevojen e pĂ«rfshirjes tĂ« gjeneratave tĂ« reja nĂ« pĂ«rtritjen e valleve tĂ« traditĂ«s ndĂ«r to prezantoj vallen “Kalçoja” e cila nĂ« strukturĂ«n e saj ka 12 valle. Janet Reincek  nĂ« KosovĂ« ka aktivizuar grupe qĂ« vallĂ«zojnĂ« valle tĂ« popujve tĂ« ndryshĂ«m pĂ«r me pĂ«rhapë  paqe pĂ«rmes vallĂ«zimit. 
Në finale të prezantimit u bë një vallëzim i përbashkët që kulmoj me vibrime të mira emocionale. 

Muzika si shteg për të dalë nga kaosi
Liburn Jupolli Ensemble  performuan muzikë e cila përkufizohet post-zhanër, që për bazë ka folklorin shqiptar ngjyrat muzikore të instrumenteve dhe zërave që Ansambli i ekzekuton me instrumenta tradicionale me tone të ripërpunuara me një qasje moderne dhe elektronike. Paraqitja e Liburnit ishte një polifoni zërash me ngjyrime folklorike me kontributin e efektshëm të  instrumenteve frymore dhe perkusione, që nxirrnin tinguj unik që prekin të kaluren si kujtesë dhe të tashmen si pretendim i arritshmërisë në komunikimin muzikor.  E tëra tingëllonte si një kërkim identiti në shumësinë kaotike të  zërave që ofrohen si  mundësi identifikimi me përkatësinë. Brenda muzikës së Libunit ka dramë, kërkim, frikë, emocion që është në proces të artikulimit. Muzikë jo e popullarizuar por që cyt në meditim dhe shtron pyetje se ku nis e ku mbaron tingulli. I kujt është dhe sa ne jemi pjesë e tij. Ai jo vetëm se luanë në instrumenta por interpreton gjendje kaotike të galaktikes ku jemi apo nuk jemi por ka disa tinguj që na thërrasin dhe nusja me vello të zezë nis të artikuloj zëra që bëheshin thirrje shpirtnore apo si lexim kodesh kosmike.
Shfaqje muzikore e jashtëzakonshme që të shqetëson kënaqshëm. 



Shfaqja “ADN” e Fatos BerishĂ«s 

Shfaqje me energji, temë, probleme e dilema rinore. 
  NĂ« njĂ« atmosferĂ« ku disa tĂ« rinjĂ« mundohen tĂ« fshehin njĂ« vdekje e cila duket se ka lidhje me ta
.pastaj nĂ« fragmente apo pamje qĂ« ndĂ«rrohen shpesh ku ata debatojnĂ«, planifikojnĂ«, gjykojnĂ« dhe shtiren, ekzaltohen e stĂ«rkeqen bulizojnĂ« por ku njĂ« vajzĂ« thĂ«rret pĂ«r dashuri derisa partneri i saj heshtë ajo rrĂ«fen, flet sa pĂ«r tĂ« folur, qesh, improvizon edhe varjen, qanĂ« por partneri i saj nuk flet se nuk flet.
Një fakt kjo i jep frymë njerëzore një ambienti të kontaminuar ku bëhet një lojë me krimin që duan ta fshehin por që nuk duanë  dikush tjeter të akuzohet pa faj.
Si kontrapunkt i qiftit një qift tjeter drogohet dhe për ta shqetësimi është krejt i relativizuar.
Në përgjithësi rrëfimi tingëllon si një trillë që edhe mund të mos ketë ndodhur, e tëra është një mospërfillje e rregullave të jetës ku duket se gjithçka ka rënë përtoke si kur bien gjethet e vjeshtës në pranëverë. Një jetë virtuale ku provokohen edhe gjëra me potencial tragjik duke menduar se me një status a klikim në aparat lojërash gjërat kthehen aty ku ishinë.
Eli lufton të mbetet  normale, reagon përpëlitet që të ruaj adn-në njerëzore derisa 
Timi i dashuri i saj kryesisht heshtĂ« dhe nuk dihet a po reflekton pĂ«r gjendjen apo po planifikon diçka qĂ« do ta pĂ«lcas shkaku i veprimeve qĂ« nuk e kanĂ« menduar pasojĂ«n. NjĂ« gjendje krejt e pakuptimit ku secila fjalĂ« i drejtohet moskuptimit ngjashĂ«m si kur hamendsojmĂ« pĂ«r kosmosin dhe mundĂ«sinĂ« e jetĂ«s atje..NjĂ« gjendje e pĂ«rzier mendimesh tĂ« pasistemuara qĂ« mbesin nĂ« provĂ«. Rotuali i heshtjes  Timin e dĂ«rgon nĂ« vetĂ«vrasje tĂ« “pakuptimit” vrasje e cila e forcon dilemĂ«n deri nĂ« ç’masĂ« Ă«shtĂ« dĂ«mtuar  ADN e njerĂ«zores.  Shfaqja sikur na dĂ«rgon rrugĂ«s njĂ«drejtimĂ«she me sinjalistikĂ« tĂ« prishur, ku ka hyrje pa dalje shkaku se e gjelbĂ«rta nuk ndizet
E gjitha sikur e pret që  personazhi Elit nĂ« interpretim tĂ« Sara Bajramit ta thonte fjalĂ«n “tĂ« dua Tim” si njĂ« litar shpĂ«timi nga gjendja e zvetnimit dhe tjetĂ«rsimit apo ndoshta bota njerĂ«zore(lexo rinore) po shkon dikah qĂ« nuk ka mĂ« frikĂ« motivuese por vetĂ«m udhĂ«tim pa adresĂ«. 

Regjisori Berisha ka “shfrytĂ«zuar” mirĂ« energjinĂ« e moshĂ«s sĂ« personazheve dhe ka mizenakenuar me njĂ« tempo-ritĂ«m i cili i korespondonte me temĂ«n. Hyrje daljet e shpeshta e pĂ«rshpejtonin rrĂ«fimin dhe dukej sikur nuk kishte nevojĂ« pĂ«r ato errĂ«sime tĂ« shpeshta ndarje nĂ« tabllo meqĂ« ambienti ku zhvillohej ngjarja ishte gjithĂ«herĂ« i njĂ«jĂ«t. 

Interpretimi i Visar Ademit, Sabina Memishit, Fisnik Zeqirit, Mentor Kurtit, Gentiana Ramadanit, Genci Mrizos, Arben Rasimit, Hetem Etemit, Abedin Alimit ishte shprehje e një loje kolektive harmonike 

Skenografia e verfër por funksionale  e Bujar Muçës dhe kostumet e Alma Krasniqit ishin në funksion të rrëfimit teatror. 

Në Etno nejë sonte  mysafirët e shumtë të festivalit i kënaqi me këngë grupi Strings Stings. 

Tradita e interpretuar në mënyrë moderne po ndodhë fuqishëm e përmbajtshëm në Etno Fest 2025./ KultPlus.com

Rrënjët e identitetit të pasqyruara me artin e letërsisë, muzikës dhe teatrit


Promovim i librit ” Memorie lufte” 
Koncert recital i Gjejlan Tacit “ZĂ«ri i rrĂ«njĂ«ve”
Shfaqja “Streha e nemun” e Ilir Bokshit
Grupi “Jericho” Etno neja

Agron Gërguri


Lufta Ă«shtĂ« sĂ«mundje dhe se pasojat e kĂ«saj  sĂ«mundjeje mund tĂ« shĂ«rohen edhe pĂ«rmes  artit tĂ« poezisĂ« tha midis tjerash Halil Matoshi pĂ«r librin hulumtues “Memorie lufte” e autores Blerina Gaxha – Rugova e cilĂ«suar si stidiuese e ftoht pa patos emocional duke pĂ«rfillur maksimen se “memoria letrare i plakĂ« shekujt si njĂ« proces i riprodhimit të  kujtesĂ«s pĂ«r mos me e lĂ«nĂ« tĂ« vĂ«rteten me vdekĂ«. NĂ« librin e studimit tĂ« dhembjes  ku kurohet trauma e luftĂ«s Blerina ka trajtuar mbi 40 autorĂ« kosovar kryesisht poet. NĂ« kĂ«tĂ« kontekst tĂ« trajtimit tĂ« pasojave tĂ« luftĂ«s 
Fadil Hysaj shtroj  se mos jemi vonuar me trajtimin e rrënjëve identitare qofshin edhe të dhimshme rrjedhimisht kësaj mos jemi vonuar në riparimin e asaj që është identitet i ynë. Sigurisht se trajtimit objektiv historik të luftës i duhet një distancë kohore porse kjo distancë do duhej të shkurtohet kur flasim për kurimin e traumave të luftës të cilat nganjëherë eklipsohen nga narrativa e heroizmit ndërsa zëri i viktimave nuk dëgjohet. Autorja në libër ka trajtuar disa autorë që  përmbajtshëm tematizojnl traumat e luftës. Letërsia në këtë rast përveçse një akt i rezistencës bëhet edhe proces i kurimit të pasojave të luftës. 
Skender Boshtrakaj akcentoi  çështjen e ndjeshme të grave të dhunuara në luftë dhe procesin e vështirë të gjetjes dhe rehabilimit të pasojave duke nxjerr një rrëfim prekës të një puntoreje sociale e cila tinëz opinionit kishte mbushur notesin me emra e rrëfime grash të dhunuara që mbaheshin larg opinionit.

Nga debati për dhimbjen dolëm tek pasqyrimi i asaj dhimbje përmes poezisë dhe këngës në koncertin 
“ZĂ«ri i rrĂ«njĂ«ve” i Gjejlan Tacit e cila rrugĂ«timi saj identitar si njĂ« jehonĂ« e mallit pĂ«r rrĂ«njĂ«t u tha me kĂ«ngĂ«.  Familja e saj kishte ikur nĂ« Turqi pasta nga atje nĂ« BelgjikĂ« me baule plotĂ« rrĂ«fime tĂ« cilat aq ndjeshĂ«m i  tregoj  pĂ«rmes kĂ«ngĂ«s Gjejlane Taci.
      Secila këngë sikur nxirrej nga  thellësi të shpirtit, si ndjesi të ndrydhura që dolnin përmes zërit të saj plotë ndjenja që  prodhonin vibrime emocionesh përshpirtëruese te spektatorët.
Nuk mundesh me u largu askund pa u takuar me vehten me botën shpirtnore aty ku rrinë e vërteta shpesh e ndrydhur dhe e frikuar si një ëndërrë që është e jona por dikush tjetër e tregon shumë para nesh. 
   Programi i këngëtares Gjejlane Taci ishte në fonin e debatit për librin e Bletina Gaxha  Rugova me fuqinë që zien brenda e do të shprehet për të treguar rrënjët e dhembjes aty ku dashuria e gjenë vehten dhe bëhet identitet. Këtë bukuri komunikimi e solli në  Etno Fest artistja Gjejlane Taci duke e fuqizuar ndjenjën e përkatësisë deri në lot që e këthjellin kujtesen dhe ne themi po e gjeta kuptimin se çka është identiteti. Transmetimun e fuqishëm të ndjenjave të estetizuara në art e ndihmuan  me instrumentimin e tyre Adorel Haxhijaj, Astrit Stafaj dhe Xhemil Gjini. 

Shfaqja e Ilir Bokshit “Streha e nemun” tragjikomedi bazuar nĂ« veprĂ«n “Liza nĂ« Maj” nga Zsolt Pozgaj

Kryepersonazhi Liza(Albulena Kryeziu Bokshi) nĂ« kĂ«rkim tĂ« kuptimit tĂ« jetĂ«s: PjepĂ«ri nĂ« supĂ«, peshku, pija, rubineti i prishur, tjetĂ«rsimi dhe sistem i prishur i vlerave qĂ« pret riparim njohje e rinjohje pikĂ«sĂ«pari tĂ« vetevetes, njĂ« grua e cila kĂ«rkon njĂ« burrĂ« tĂ« munguar ideal i cili nuk ekziston andaj asaj tĂ« gjithĂ« mĂ«tonjĂ«sit  “aksidentalisht” i vdesin  apo ajo i vret nĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r ta vrarĂ« pakĂ«naqĂ«sinĂ« me jetĂ«n. 
Kur trupi mbetet e vetmja shprehje e dashurisë atëherë ajo është në dhimbjet e saj të vdekjes. Liza është një produkt i jetës me një ritëm të pabërballueshëm që prodhon stres andaj në ato kushte nuk mbinë dashuria.
Dhe ate e lĂ« edhe vetja 
 KĂ«tĂ« rrĂ«fim skenik Ilir Bokshi kishte zbĂ«rthyer  me elemente tĂ« humor tĂ« zi dhe ironisĂ« sĂ« fatit edhe psr secila skenĂ« pĂ«rfundonte nĂ« vrasje sado nĂ« dukje aksidentale situatat ishin tĂ« besueshme ngase zbĂ«rtheheshin domethĂ«nĂ«shĂ«m pĂ«rmes lojĂ«s sĂ« aktorĂ«ve me mizanskenĂ« tĂ« organizuar mirĂ« dhe veprime miniaturiale qĂ« fuqizonin reagimin e publikut. 
Loja e aktorĂ«ve dhe regjisura zbĂ«rthyese deri nĂ« detaje  miniaturale e karakterizonin rrĂ«fimin skenik plotĂ« ritĂ«m dhe dinamikĂ« pĂ«r tĂ« nxjerr fuqishĂ«m mesazhin se tĂ« vĂ«rtetĂ«n martesore apo martesen ideale e gjenĂ« vetĂ«m nĂ« vdekje
.NĂ« kĂ«tĂ« shfaqje luajnĂ« aktorĂ«t: Albulena Kryeziu Bokshi, Ledion Zoi dhe Adrian Morina.
Pas ilaritetit qĂ« provokoj shfaqja spektatorĂ«t u mblodhĂ«n tek “qilimi fluturues i gjyshes”  nĂ« koncertin e grupit “Jericho” qĂ« ishin nikoqir tĂ« mbrĂ«mjes duke kĂ«naqur  mysafirĂ«t me kĂ«ngĂ« rok me bazĂ« etnike duke krijuar atmosferĂ« festive, hare dhe vallĂ«zim.

Etno fest po përmbushë përmbajtësisht pritshmërit e audiencës me programe të koncipuara të cilat plotësojnë njëra tjetren në rrëfimin për identitetin dhe poashtu japin kontribut të jashtëzakonshëm në krijimin e një sistemi vlerash pa të cilin nuk ka as identitet të konsoliduar/ KultPlus.com

Kënga e vallëzim si pikëtakim i identitetit njerëzor

Në Natën e tretë të Etno Fest  2025 u prezantuan:
Vjosa Robelli Mripa, këngëtare
“Sarakassi dancer”  grup i vallĂ«zimit nga Keni
“Melodia e vjetĂ«r” i Nezafete ShalĂ«s

Agron Gërguri

NatĂ«n e tretĂ« tĂ« Etno Fest 2025 e nisi kĂ«ngĂ«tarja Vjosa Robelli – Mripa me kĂ«ngĂ« tĂ« njohura tĂ« pĂ«rpunuara nĂ« jazz.
Shumë këngë të mia janë investim në identitet dhe vijnë nga trashëgima e pasur e identitetit tonë  kulturor tha në nisje të koncertit të saj këngëtarja Vjosa Robelli. Këngët e përpunura në  jazz preknin thellësin e vlerave të etnosit dhe përpikshmërisht intehrohesjin në ambientet dhe frymen e Etno Fest-it i cili po bëhet vendakim jo vetëm i artistëve dhe traditës por tashmë edhe me artistë e arye të kombeve tjera
KĂ«ngĂ«tarja me njĂ«.zĂ«.tĂ« Ă«mbĂ«l tĂ« cilĂ«n e pĂ«rcillte trio e instrumentistĂ«ve:Nikos Ziarkas (gitarĂ«), Theodoros Ziarkas (kontrabas), Gizem Altınordu (perkusion) pĂ«rveç tjerash solli njĂ« rrĂ«fim pĂ«r vitet e 90 – ta kur pĂ«suan shumĂ« fĂ«mijĂ« me një  kĂ«nga dedikuar atyre qĂ« shkaktojë  emocione tĂ« fuqishme. Vjosa kĂ«ndoj pĂ«r NĂ«nĂ«n si mbretĂ«reshĂ« e jetĂ«s,  vajzĂ«rinĂ« e dashurinĂ« duke pĂ«rmbushĂ« kĂ«naqĂ«sin e spektatorĂ«ve tĂ« cilĂ«t disa nga kĂ«ngĂ«t i kĂ«nduan bashkĂ« me VjosĂ«n.



SpektakĂ«l i vallĂ«zimit dhe akrobacioneve mahnitĂ«se tĂ« grupit ” Sarkassi dancer” nga Kenia



NĂ« skenĂ«n e re tĂ« Etno Festit nĂ« platon e sĂ« cilĂ«s  dominon piktura “Qilimi fluturues i gjyshes” u paraqiten dance grupi “Sarakassi Dancer”  nga Kenia tĂ« cilĂ«t me vallĂ«zim e akribacione mahnitĂ«se rrĂ«fyen pĂ«r
jetĂ«n, dashurinĂ«,  vdekjen, lirinĂ«, gĂ«zimin, pikĂ«llimin tĂ« gjitha me njĂ« ritĂ«m.tĂ« “çmendur” si shprehje fundamentale e mundĂ«sive fizike,  duke krijuar figura tĂ« kuptueshme qĂ« prodhonin emocione dhe krahasueshĂ«m shtrohej  pyetja  njerĂ«zit gjithĂ«andej  kanĂ« kaluar nĂ«pĂ«r shumĂ« ravgime e krajata pĂ«r ta dĂ«shmuar identitetin dhe se  ky pikĂ«takim sonte nĂ« etno fest ishte madhĂ«shtor. PĂ«rveçse njĂ« spektakĂ«l i lĂ«vizjes harmonisĂ« ritmit dhe shprehjes plotĂ« ndjenja pĂ«rmes vallĂ«zimit dhe akrobaconeve nĂ« fund vallĂ«zuan bashkĂ« me grupin tĂ« gjithĂ« spektatorĂ«t qĂ« ishinĂ« sonte nĂ« Etno Fest, edicioni i 25 -tĂ«.  NjĂ« pamje madhĂ«shtore qĂ« krijoj emocione gĂ«zimi e hareje e cila e pĂ«rligjte thĂ«nien ” ate qĂ« s’ta them dot me fjalĂ« ta tregoj me vallĂ«zim”. 


PĂ«r tĂ« vazhduar etno nejen me grupin e Nezafete ShalĂ«s “Melodia e vjetĂ«r” tĂ« cilĂ«t e kapen emocionin aty ku e la danc grupi nga Keni,  vallĂ«zimi e kĂ«nga vazhduan duke u bĂ«rĂ« njĂ« me dĂ«shirat e shumĂ« spektatorĂ«ve tĂ« etnofestit i cili sivjet po prek dimensione tĂ« reja tĂ« vlerave tĂ« etnosit si urĂ« komunikimi midis popujve nĂ« shĂ«rbim tĂ« identitetit njerĂ«zor ku dashuria dhe respekti pĂ«r tjetrin bĂ«hen mĂ«nyrĂ« e komunikimit.
 Konstatojmë se në natën e tretë  të Etno Festit përmes muzikës, vallëzimit dhe zërit dhe gjuhës së trupit  dhe melodisë u prekën rrënjët  e identitetit njerëzor./ KultPlus.com

Rrotullimi magjik “Tanoura”, Egjipti çel javĂ«n kulturore nĂ« ShqipĂ«ri

“Tanoura-n”, njĂ« vallĂ«zim tradicional i Egjiptit çeli JavĂ«n Kulturore Egjiptiane nĂ« ShqipĂ«ri. NjĂ« valle e frymĂ«zuar nga rrotullimi sufi solli njĂ« shfaqje plot magji duke krijuar njĂ« paraqitje hipnotizuese tĂ« lĂ«vizjes, muzikĂ«s dhe shprehjes muzikore.

“ËshtĂ« njĂ« vallĂ«zim tradicional mysliman, ku burri rrotullohet rreth vetes qĂ« tĂ« lidhet me Zotin. Ai pĂ«rpiqet tĂ« largojĂ« nga vetja tĂ« gjitha gjĂ«rat materiale dhe tĂ« lartĂ«sohet drejt Zotit, por nĂ« fund bie pĂ«rtokĂ«, se tĂ« gjithĂ« njerĂ«zit i pĂ«rkasin tokĂ«s”, tha , Mahdy Emara, artist.

“Kjo javĂ« kulture reflekton marrĂ«dhĂ«niet miqĂ«sore tĂ« rrĂ«njosura thellë mes Egjiptit dhe ShqipĂ«risĂ«, tĂ« lidhura nga gjeografia, historia dhe kultura. KĂ«tĂ« vit ne jemi tĂ« lidhur edhe nga Alexandria dhe Tirana, pasi tĂ« dy qytetet janĂ« kryqendra mesdhetare tĂ« kulturĂ«s dhe dialogut. PĂ«r kĂ«tĂ« javĂ« kemi zgjedhur tre aktivitete tĂ« veçanta”, tha Ambasadori i Egjiptit nĂ« ShqipĂ«ri, Hassan Shawky.

Kjo javë do të sjellë një sërë aktivitetesh vallëzimi e arti performativ, kuzhinë autentike dhe kinematografi bashkëkohore.

“Kultura mes dy vendeve tona Ă«shtĂ« e lidhur pĂ«rmes historisĂ«, por edhe gjeografisĂ«, pasi na lidh Mesdheu. Kemi shumĂ« gjĂ«ra tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta qĂ« na lidhin dhe shpresojmĂ« do t’i prezantojmĂ« pĂ«rmes kĂ«tyre aktiviteteve”, shtoi Ambasadori Shawky.

Krahas këtyre aktiviteteve, publiku shqiptar mund të njihet edhe me kinemanë bashkëkohore egjiptiane përmes shfaqjes së dy filmave.

I pari, “The blue elephant” Ă«shtĂ« njĂ« thriller psikologjik, i cili ka bĂ«rĂ« jehonĂ« nĂ« kinemanĂ« arabe, ndĂ«rsa filmi tjetĂ«r, “Diamond dust” ka nĂ« qendĂ«r tĂ« tij njĂ« farmacist i cili vendos tĂ« hakmerret pasi zbulon vrasjen brutale tĂ« babait tĂ« tij.

Nis turneu veror i artistëve të TKOBAP-së

Si çdo sezon veror, Teatri Kombëtar i Operas, Baletit dhe Ansamblit Popullor do të ndërmarrë një turne mbarëkombëtar, duke ftuar artdashësit ta ndjekin në këtë rrugëtim plot art, emocione dhe udhëtime muzikore.

Artistët e Operas por edhe të Ansamblit Popullor do të dalin nga skena e Tiranës për të interpretuar në qytete si Berati, Durrësi, Gjirokastra, Ulqini, Tetova e Gjeneva, ku korriku sjell një kalendar të mbushur me shfaqje që i japin shpirt verës shqiptare.

Artdashësit do të mund të ndjekin balet nën yje, muzikë dhome që përqafohet me tingujt e stinës dhe bashkëpunime që lidhin trojet përmes artit. Këto janë vetëm disa nga surprizat që premton për këtë sezon veror TKOBAP.

NĂ« datĂ«n 10 korrik, “Mullixhesha e bukur”, vepĂ«r qĂ« sapo Ă«shtĂ« prezantuar nĂ« TiranĂ«, do tĂ« shfaqet nĂ« Pallatin e KulturĂ«s tĂ« Beratit. Po nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n ditĂ«, nĂ« GjenevĂ« tĂ« ZvicrĂ«s do tĂ« jepet shfaqja “Side event” me pjesĂ« tĂ« muzikĂ«s folklorike.

NĂ« 11 korrik do tĂ« jetĂ« Amfiteatri i DurrĂ«sit ai qĂ« do tĂ« kthehet nĂ« skenĂ« pĂ«r balerinĂ«t e TKOB, me pjesĂ«n “From darkness to light”. NĂ« GjirokastĂ«r (15 korrik) do tĂ« vihet nĂ« skenĂ« baleti “Cantata”, ndĂ«rsa nĂ« Ulqin (17 korrik) do tĂ« performojnĂ« artistĂ«t e Ansamblit Popullor me “Folk on tour”.

Data 22 korrik do tĂ« jetĂ« e veçantĂ« pĂ«r TetovĂ«n, ku do tĂ« performojnĂ« 3 ansamble njĂ«herĂ«sh: Ansambli Popullor i ShqipĂ«risĂ«, Ansambli “Shota” i KosovĂ«s dhe Ansambli i MaqedonisĂ« sĂ« Veriut./atsh/KultPlus.com

Opera e KosovĂ«s sjell nĂ« PrishtinĂ« OperĂ«n ‘Carmen’ tĂ« George Bizet

KatĂ«r aktet e veprĂ«s ‘Carmen’ tĂ« kompozitorit francez Georges Bizet do tĂ« interpretohen nĂ« PrishtinĂ« mĂ« 22 dhe 24 korrik, nĂ«n organizimin e OperĂ«s sĂ« KosovĂ«s, nĂ« ambientet e AMC Hall.

Opera ‘Carmen’, e adoptuar nga novela e Prosper MĂ©rimĂ©e, Ă«shtĂ« njĂ« nga veprat mĂ« ikonike tĂ« muzikĂ«s klasike dhe realizmit nĂ« operĂ« dhe mbetet njĂ« nga kryeveprat mĂ« tĂ« interpretuara nĂ« gjithĂ« botĂ«n.

Magjia e kësaj opere që ka pushtuar skenat më prestigjioze të botës, tani për herë të parë në këtë formë madhështore vjen edhe në kryeqytetin e Kosovës. Carmen shfaq historinë e një gruaje të lirë dhe të pavarur dhe lidhjen e saj dashurore, pasionante e destruktive me Don Jose. Opera shkrihet në gërshetimin e dashurisë, pasionit, lirisë, obsesionit dhe tragjedisë.

Carmen përbën një urë lidhëse midis traditës së opéra comique dhe realizmit apo verismo-s, që karakterizoi operën italiane të fundit të shekullit XIX. Muzika e Carmen-it është vlerësuar gjerësisht për brilancën e melodisë, harmonisë, atmosferës dhe orkestracionit, si dhe për mjeshtërinë me të cilën paraqiten emocionet dhe vuajtjet e personazheve.

Interpretimi i kësaj vepre në Prishtinë realizohet me përkushtim të lartë artistik, nën organizimin e Operës së Kosovës.

📅 Premiera: E martĂ«, 22 korrik 2025

📅 Rishfaqja: E enjte, 24 korrik 2025

📍 Lokacioni: AMC HALL/ KultPlus.com

EtnoFest fillon me 10 korrik, shumĂ« aktivitete nĂ«pĂ«rmjet temĂ«s “Identiteti” deri mĂ« 20 korrik 

Edicioni i 15-tĂ« i Festivalit “EtnoFest” do tĂ« fillojĂ« mĂ« 10 korrik dhe pĂ«r dhjetĂ« ditĂ« do tĂ« ketĂ« aktivitete tĂ« shumta kulturore, e qĂ« do tĂ« mbahen nĂ« fshatin “Kukaj”.

Organizatorët tashmë kanë bërë të ditur një pjesë të programit të këtij edicioni, dhe sipas njoftimit, ky edicion do të fillojë me performancën e Malda Susurit. 

Ka edhe shumë grupe të tjera kombëtare dhe ndërkombëtare që do të jenë pjesë e këtij festivali, edhe pse, ende nuk është publikuar programi i plotë I këtij edicioni. 

KultPlus ju sjell edhe linkun e faqes së festivalit ku mund edhe të njoftoheni me programin e plotë./ KultPlus.com 

https://www.facebook.com/EtnoFest

‘Walk on by’ dhe ‘Cantata’ nĂ« njĂ« skenĂ«, kryevepra e koreografit italian nĂ« TKOB

Dy balete, dy universe koreografike, pasioni dhe reflektimi, u ngjitën në skenën e Teatrit Kombëtar mbrëmjen e të martës, duke dhuruar një përvojë unike artistike, për publikun.

“Walk on by” njĂ« krijim bashkĂ«kohor i koreografes australiane Nicola Wills, me muzikĂ« origjinale tĂ« Adam Vincent Clarke, ishte shfaqja e parĂ« qĂ« u prezantua.

Një vepër abstrakte që flet për njeriun në tranzicion, për izolimin dhe për bashkëjetesën e përvojave personale brenda një bote kolektive në lëvizje.

“Walk on by” Ă«shtĂ« njĂ« premierĂ« botĂ«rore qĂ« vjen nĂ« Teatrin KombĂ«tar tĂ« Operas nĂ« ShqipĂ«risĂ«. ËshtĂ« njĂ« pjesĂ« reflektimi social, njĂ« moment pĂ«r tĂ« reflektuar mbi izolimin e individĂ«ve nĂ« njĂ« grup, pĂ«r konfliktet, rivalitetin, lumturinĂ« dhe gjĂ«ra tĂ« tilla. Mua mĂ« pĂ«lqen tĂ« kaloj kohĂ« nĂ« TiranĂ«, tĂ« njoh kulturĂ«n shqiptare dhe tĂ« takoj njerĂ«zit miqĂ«sorĂ« e tĂ« shoh sa me gĂ«zim e marrin ata jetĂ«n. Reflektimi im kĂ«tĂ« herĂ« Ă«shtĂ« si turiste, por jam pĂ«rpjekur ta lidh atĂ« me pjesĂ«n qĂ« do interpretojmĂ« dhe Ă«shtĂ« diçka shumĂ« i veçantĂ« fakti qĂ« do tĂ« pĂ«rfshihemi nĂ« kĂ«tĂ« event”, thotĂ« koreografja Nicola Wills.

“Cantata” nga ana tjetĂ«r Ă«shtĂ« njĂ« nga kryeveprat e koreografit italian Mauro Bigonzetti, e cila sjell njĂ« shpĂ«rthim emocionesh nĂ« ritmin, pasionin dhe shpirtin e ItalisĂ« sĂ« Jugut.

Me muzikĂ«n autentike tĂ« grupit “Assurd”, kjo vepĂ«r Ă«shtĂ« njĂ« festĂ« e rrĂ«njĂ«ve, ndjenjave dhe lidhjeve njerĂ«zore.

“Cantata” Ă«shtĂ« njĂ« koreografi qĂ« flet pĂ«r marrĂ«dhĂ«niet mes njerĂ«zve. ËshtĂ« njĂ« spektakĂ«l qĂ« shkon nĂ« kĂ«rkim tĂ« ekuilibrave nĂ« njĂ« raport, qĂ« pĂ«r t’i arritur kalohet pĂ«rmes dashurisĂ«, urrejtjes, vuajtjes, gĂ«zimit, argĂ«timit, e tĂ« tjera. Ndaj, baleti ka kĂ«tĂ« objektiv: ekuilibrin mes qenieve njerĂ«zore. Elementi kyç i kĂ«tij baleti Ă«shtĂ« muzika tradicionale e jugut tĂ« ItalisĂ«. ËshtĂ« njĂ« balet qĂ« sjell gĂ«zim, Ă«shtĂ« njĂ« himn pĂ«r jetĂ«n”, shprehet Vincenzo Capezzut, koreograf.

Për drejtuesin artistik të baletit në TKOB, Edi Blloshmi, kjo pjesë nuk është thjesht një shfaqje, por një festë në teatrin e Operës, ku celebrohet jugu i Italisë./euronews.al/ KultPlus.com

Kryevepra romantike e Shubertit, për herë të parë në TKOB

Një nga kryeveprat më të ndjera të periudhës së romantizmit vjen për herë të parë në skenën shqiptare.

KĂ«tĂ« fundjavĂ« publiku artdashĂ«s do tĂ« mund tĂ« ndjekĂ« nĂ« Teatrin KombĂ«tar tĂ« Operas dhe Baletit, shfaqjen “Mullixhesha e Bukur” (Die schöne MĂŒllerin) tĂ« kompozitorit austriak Franc Shubert (Franz Schubert).

“Mullixhesha e Bukur” Ă«shtĂ« njĂ« cikĂ«l kĂ«ngĂ«sh nga Shuberti, i kompozuar nĂ« vitin 1823, bazuar nĂ« 20 poezi tĂ« Vilhelm Myler (Wilhelm MĂŒller).

Shfaqja shpalos një histori dashurie të pafat, me një thellësi emocionale që prek çdo shpirt. Cikli tregon historinë e një nxënësi të ri të mullirit, i cili bie në dashuri me vajzën e mullixhiut, dashuri e cila do të ketë fund tragjik. Shpresa, xhelozia dhe dëshpërimi ndërthuren në një cikël liedesh me poezitë e Vilhelm Mylerit, që sjellin një tregim të ndjerë poetik, nga baritoni Artur Vera dhe pianistja Etrita Ibrahimi.

Koncerti do të shfaqet ditën e shtunë, në ora 20:00, në Hollin Koncertor të TKOB-së./ KultPlus.com

“Vrasje nĂ« vjeshtĂ«â€ ngjitet nĂ« skenĂ«n e Teatrit “Migjeni” tĂ« ShkodrĂ«s

Shfaqja e Teatrit KombĂ«tar Eksperimental, “Vrasje nĂ« VjeshtĂ«â€, u vu nĂ« skenĂ«n e Teatrit “Migjeni”, ku u prit me interes nga publiku shkodran.

Shfaqja bazohet mbi motivet e romanit “Njeriu i netĂ«ve tĂ« vjeshtĂ«s” tĂ« Gjergj Vlashit dhe vjen me regji dhe dramatizim tĂ« Stefan Çapalikut.

Tek “Vrasje nĂ« vjeshtĂ«â€ interpretojnĂ«: Mehmet Xhelil, Rafael Hoxhaj, Xhoana Karaj.

Ngjarja e përshkruar në roman bazohet në fakte reale, të cilat kanë të bëjnë më së pari, me momentin kur ushtritë aleate mbas kapitullimit të Italisë fashiste po ndërmerrnin sulme të befasishme veçanërisht mbi prapavijat e ushtrisë gjermane, duke pasur si objektiv kryesor depozitat e karburantit që do të paralizonin lëvizjet e kësaj të fundit.

NĂ« kĂ«tĂ« kontekst, shĂ«rbimi inteligjent i ushtrisĂ« gjermane ka grumbulluar tĂ« dhĂ«na se aleatĂ«t mund tĂ« bombardonin portin e DurrĂ«sit me çisternat e veta tĂ« karburantit dhe me kĂ«tĂ« rast do shkatĂ«rrohej i gjithĂ« qyteti qĂ« gjendej pranĂ«. NĂ« kĂ«to kusht ushtria merr pĂ«rsipĂ«r evakuimin e gjithĂ« qytetarĂ«ve dhe shpalljen e gjendjes sĂ« jashtĂ«zakonshme, qĂ« presupozonte eliminimin e çdo personi qĂ« nuk do i bindej kĂ«tij urdhri. Personi i vetĂ«m qĂ« nuk do t’i bindet kĂ«tij urdhri nĂ« romanin e Gjergj Vlashit Ă«shtĂ« Marian Shkoza, njĂ« punonjĂ«s i thjeshtĂ« i njĂ« agjencie detare, beqar.

Ai rri i fshehur fillimisht nĂ« shtĂ«pinĂ« e tij dhe mĂ« pas edhe nĂ« shtĂ«pitĂ« e tĂ« tjerĂ«ve, tĂ« cilat i viziton fshehtazi fillimisht pĂ«r tĂ« realizuar disa nevoja tĂ« mbijetesĂ«s dhe mĂ« pas si dorĂ«zim ndaj njĂ« manie pĂ«r tĂ« jetuar jetĂ«t e tĂ« tjerĂ«ve nĂ« ato dimensione qĂ« nuk ka arritur kurrĂ« t’i pĂ«rjetojĂ« vetĂ«. Humbja e vetes dhe pĂ«rmbushja me karaktere tĂ« tjera njerĂ«zore e kthejnĂ« atĂ« nĂ« njĂ« njeri pa identitet dhe me njĂ« tjetĂ«r sistem vlerash dhe vlerĂ«simesh deri nĂ« ditĂ«n e “vetĂ«dorĂ«zimit” tĂ« tij te njĂ« patrullĂ« gjermane qĂ« edhe e eliminon fizikisht.

“Vrasje nĂ« vjeshtĂ«â€ do tĂ« shfaqet nĂ« Teatrin “Migjeni” edhe mbrĂ«mjen e sotme./atsh/KultPlus.com

“Carmina Burana” valĂ«vitet nĂ« njĂ« spektakĂ«l madhĂ«shtie pĂ«rmes 350 shpirtrave artistikĂ« tĂ« Baletit, OperĂ«s dhe FilharmonisĂ« sĂ« KosovĂ«s

Era Berisha
Fotografitë: Arben Llapashtica

MbrĂ«mja e 20 qershorit nĂ« PrishtinĂ« u shndĂ«rrua nĂ« njĂ« ngjarje madhĂ«shtore artistike, ku fuqia e muzikĂ«s, vallĂ«zimit dhe emocioneve u bashkuan nĂ« skenĂ«n e sallĂ«s AMC me interpretimin e veprĂ«s monumentale “Carmina Burana”. NĂ«n dirigjimin e mjeshtrit japonez Toshio Yanagisawa dhe koreografinĂ« origjinale tĂ« Toni Candeloro, ky bashkĂ«punim ndĂ«rinstitucional mes OperĂ«s sĂ« KosovĂ«s, FilharmonisĂ« sĂ« KosovĂ«s dhe Baletit KombĂ«tar tĂ« KosovĂ«s solli njĂ« spektakĂ«l tĂ« rrallĂ«, ku 350 artistĂ« krijuan njĂ« pĂ«rjetim artistik qĂ« kapĂ«rceu kufijtĂ« e zakonshĂ«m tĂ« skenĂ«s shqiptare. Magjia e korit, forca dramatike e orkestrĂ«s dhe lĂ«vizjet ekspresive tĂ« trupĂ«s sĂ« baletit u ndĂ«rthurĂ«n nĂ« njĂ« harmoni tronditĂ«se, duke e kthyer kĂ«tĂ« interpretim tĂ« “Carmina Burana”-s nĂ« njĂ« moment historik pĂ«r jetĂ«n kulturore tĂ« KosovĂ«s.

NĂ« kĂ«tĂ« shfaqje tĂ« jashtĂ«zakonshme tĂ« “Carmina Burana”, shkĂ«lqimi i veprĂ«s u pasurua nga prania e disa prej emrave mĂ« tĂ« spikatur tĂ« skenĂ«s vendore dhe ndĂ«rkombĂ«tare. Solistja balerinĂ« Antonella Albano nga Teatro alla Scala i dha trupĂ«s njĂ« hijeshi dhe teknikĂ« tĂ« rrallĂ«, ndĂ«rsa balerinĂ«t tanĂ« Sead Vuniqi, Fatmir Smani, Behie Murtezi, Leonora Rexhepi, MĂ«rgime Morina, Aulona Nuhiu, Fisnik Smani, Blerta Fanaj, Ensar Lutaj, Isa Gjocaj, Donmir Bilalli, Met Bikliqi, Rigon Krasniqi, Nik Musolli, Ilir Krasniqi, Liridon Mziu, Kreshnik Musolli dhe Muhamet Bikliqi sollĂ«n njĂ« intensitet fizik dhe emocional qĂ« e ngriti performancĂ«n nĂ« lartĂ«si tĂ« reja artistike.

ZĂ«rat e fuqishĂ«m dhe tĂ« ndjeshĂ«m tĂ« Besa Llugiqit (soprano), Federico Buttazzo (tenor) dhe Ivo Yordanov (bariton) prekĂ«n thellĂ« publikun, duke u bashkuar me korin dhe orkestrĂ«n brilante tĂ« FilharmonisĂ« sĂ« KosovĂ«s, nĂ«n pĂ«rkujdesjen e dirigjentit asistent Hajrullah Syla. Trupa e Baletit KombĂ«tar tĂ« KosovĂ«s, e mbĂ«shtetur nga koreografja asistente Antonietta Buccolieri erdhi me koreografi nĂ« lĂ«vizje tĂ« sinkronizuara dhe dramatike, ndĂ«rkohĂ« qĂ« kori i OperĂ«s sĂ« KosovĂ«s dhe asistentĂ«t dirigjentĂ« Lirjona Sylejmani dhe AdelinĂ« Ndreca – Kolaj sollĂ«n njĂ« fuqi korale tĂ« fuqishme. FĂ«mijĂ«t e korit “Okarina” nĂ«n drejtimin e Elikona Hysajt dhe kori i shkollĂ«s “Prenk Jakova” me dirigjente asistente Lirjona Sylejmani shtuan njĂ« pastĂ«rti dhe ndjeshmĂ«ri tĂ« veçantĂ« nĂ« atmosferĂ«n madhĂ«shtore tĂ« natĂ«s. Ishte njĂ« bashkim i rrallĂ« energjish artistike qĂ« dĂ«shmoi pĂ«r fuqinĂ« e bashkĂ«punimit dhe pĂ«rkushtimit kulturor nĂ« KosovĂ«.

“Carmina Burana” erdhi si njĂ« eksplozion i jetĂ«s nĂ« tĂ« gjitha ngjyrat e saj — njĂ« vepĂ«r qĂ« shpalos thellĂ«sitĂ« e emocioneve njerĂ«zore pĂ«rmes gjuhĂ«s sĂ« muzikĂ«s, korit dhe ritmit. E ndĂ«rtuar mbi poezi mesjetare qĂ« pĂ«rshkruajnĂ« fatin e paparashikueshĂ«m, gĂ«zimet e dashurisĂ« dhe etjen pĂ«r liri, kjo kantatĂ« e Carl Orff-it pĂ«rçon njĂ« fuqi primitive dhe universale qĂ« vazhdon tĂ« ngjallĂ« drithĂ«rimĂ«. NĂ« zemĂ«r tĂ« saj rreh rrota e fatit – “O Fortuna” – njĂ« himn pĂ«r paqĂ«ndrueshmĂ«rinĂ« e jetĂ«s, qĂ« ngrit dhe pĂ«rplas njeriun mes ekstazĂ«s dhe tragjedisĂ«. Thelbi i “Carmina Burana”-s Ă«shtĂ« pĂ«rjetimi i intensitetit tĂ« jetĂ«s nĂ« çdo formĂ« tĂ« saj – njĂ« thirrje e fuqishme pĂ«r tĂ« jetuar, ndjerĂ« dhe sfiduar fatin, me gjithĂ« pasionin dhe trishtimin qĂ« ekzistenca sjell.

Pamja skenike e “Carmina Burana”-s nĂ« sallĂ«n AMC ishte njĂ« kompozim vizual po aq mbresĂ«lĂ«nĂ«s sa vetĂ« muzika. NĂ« qendĂ«r tĂ« skenĂ«s qĂ«ndronte orkestra, njĂ« trupĂ« e fuqishme instrumentistĂ«sh qĂ« formonin zemrĂ«n ritmike tĂ« veprĂ«s. NĂ« tĂ« dy anĂ«t e saj, tĂ« vendosur me simetri mbresĂ«lĂ«nĂ«se, ishin koristĂ«t – njĂ« mur zĂ«ri qĂ« e pĂ«rforconte emocionin kolektiv tĂ« çdo pjese. SipĂ«r tyre, nĂ« njĂ« skenĂ« tĂ« ngritur, zhvillohej njĂ« balet i fuqishĂ«m dhe ekspresiv, ku trupa e baletit interpretonte me lĂ«vizje dramatike, tĂ« sinkronizuara me tensionin dhe kulmet muzikore. NĂ« ballĂ«, prapa dirigjentit, qĂ«ndronin solistĂ«t vokalĂ« – sopranoja, tenori dhe baritoni – tĂ« cilĂ«t pĂ«rçuan me ndjenjĂ« dhe forcĂ« dramatike tekstet e lashta. I gjithĂ« ambienti ishte njĂ« trupĂ« e gjallĂ«, ku muzika, vallĂ«zimi dhe zĂ«ri ndĂ«rthureshin nĂ« njĂ« organizim skenik tĂ« pĂ«rkryer, duke e kthyer sallĂ«n nĂ« njĂ« tempull modern tĂ« artit tĂ« gjallĂ«.

Edhe pse salla ishte tejmbushur me publik – pĂ«rfshirĂ« ata qĂ« qĂ«ndruan nĂ« kĂ«mbĂ« pĂ«r mĂ« shumĂ« se njĂ« orĂ« e dhjetĂ« minuta – dhe pĂ«rkundĂ«r vapĂ«s sĂ« madhe qĂ« e mbuloi ambientin me njĂ« nxehtĂ«si tĂ« rĂ«ndĂ«, magjia e Carmina Burana-s nuk u zbeh asnjĂ« çast. PĂ«rkundrazi, kjo ndjesi fizike e pĂ«rbashkĂ«t – nxehtĂ«sia, djersa, pritja – e bĂ«ri pĂ«rjetimin edhe mĂ« tĂ« thellĂ«, edhe mĂ« njerĂ«zor. Ishte njĂ« nga ato momente ku arti tejkalon çdo kufi komoditeti, dhe bukuria e kĂ«saj kantate tĂ« jashtĂ«zakonshme u ndje me intensitet nĂ« çdo notĂ«, nĂ« çdo lĂ«vizje dhe nĂ« çdo frymĂ«marrje tĂ« ndarĂ« mes skenĂ«s dhe publikut. NjĂ« pĂ«rvojĂ« qĂ« nuk harrohet – sepse ndonjĂ«herĂ«, kur sakrifica e trupit bashkohet me pasionin e shpirtit, lind vĂ«rtetĂ«sia mĂ« e rrallĂ« e artit.

Kostumet, tĂ« dizajnuara me kujdes artistik nga Toni Candeloro, ishin njĂ« element thelbĂ«sor qĂ« e pasuruan ndjeshĂ«m atmosferĂ«n vizuale tĂ« Carmina Burana-s. Dominonin fustanet e gjatĂ« blu, tĂ« rrjedhshĂ«m dhe elegantĂ«, qĂ« lĂ«viznin me njĂ« hir tĂ« veçantĂ« bashkĂ« me trupat e balerinĂ«ve, duke krijuar njĂ« ndjesi fluiditeti dhe solemniteti nĂ« skenĂ«. KĂ«to ngjyra tĂ« thella si qielli i natĂ«s sillnin njĂ« qetĂ«si vizuale qĂ« kontrastonte me vrullin dramatik tĂ« muzikĂ«s. NdĂ«rkohĂ«, solistja femĂ«r u dallua me njĂ« fustan tĂ« bardhĂ«, tĂ« pastĂ«r e ndriçues, qĂ« pĂ«rçonte njĂ« ndjesi dĂ«lirĂ«sie dhe simbolike tĂ« pranisĂ« sĂ« shpirtit njerĂ«zor pĂ«rballĂ« fatit. Kostumografia e Candeloro-s nuk ishte vetĂ«m veshje – ishte njĂ« zgjedhje e menduar qĂ« pĂ«rforconte temat universale tĂ« veprĂ«s: pasionin, pafajĂ«sinĂ«, dhe pashmangshmĂ«rinĂ« e jetĂ«s.

“Carmina Burana” Ă«shtĂ« njĂ« nga veprat mĂ« emocionuese dhe tĂ« fuqishme muzikore tĂ« shekullit tĂ« XX, qĂ« pĂ«rçon me intensitet tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m thelbin e fatit dhe pasioneve njerĂ«zore. Muzika e Carl Orff-it shquhet pĂ«r ritmet e saj pulsuese dhe meloditĂ« e thjeshta, por tĂ« fuqishme, qĂ« krijojnĂ« njĂ« ndjesi tĂ« papĂ«rsĂ«ritshme dramatike. DukshĂ«m madhĂ«shtore ishte edhe interpretimi i TrupĂ«s sĂ« Baletit KombĂ«tar tĂ« KosovĂ«s, e cila me talentin dhe energjinĂ« e saj solli nĂ« jetĂ« emocionet e thella tĂ« veprĂ«s. VallĂ«zimi i tyre, i fuqishĂ«m dhe i saktĂ«, duke kaluar nga lĂ«vizjet ekspresive deri te ato mĂ« tĂ« buta dhe intime, krijonte njĂ« kontrast tĂ« gjallĂ« me tensionin dhe lirshmĂ«rinĂ« e muzikĂ«s. NĂ«pĂ«rmjet çdo hapi, çdo pozicioni dhe çdo lĂ«vizjeje, balerinĂ«t u shndĂ«rruan nĂ« njĂ« gjuhĂ« pa fjalĂ«, qĂ« tregonte histori dhe ndjenja tĂ« thella, duke e shtuar kĂ«shtu njĂ« shtresĂ« dramatike dhe vizuale qĂ« e bĂ«nte pĂ«rvojĂ«n edhe mĂ« tĂ« plotĂ« dhe magjike.

Në qendër të kësaj eksperience muzikore dhe skenike shkëlqeu sopranoja Besa Llugiqi, e cila me zërin e saj të pasur dhe të fuqishëm përçoi çdo emocion me një ndjeshmëri dhe teknikë të jashtëzakonshme. Ajo solli një prekje njerëzore nëpërmjet tingujve, duke i dhënë jetë fjalëve dhe duke i bërë ato të ndihen në shpirtin e çdo dëgjuesi. Talenti i saj u bashkua në mënyrë perfekte me intensitetin orkestral dhe dramatik, duke krijuar momente kulmore që nuk harrohen lehtë dhe që dëshmojnë për një artiste që di të kapë thelbin e çdo note dhe fraze muzikore.

Orkestra e FilharmonisĂ« dhe OperĂ«s sĂ« KosovĂ«s nĂ« “Carmina Burana” ishte zemra e gjallĂ« qĂ« pulsoi me fuqinĂ« e njĂ« universi tĂ« tĂ«rĂ«, ku çdo instrument ishte njĂ« yll qĂ« ndriçoi nĂ« galaktikĂ« tingujsh. Secila frymĂ«marrje e violinave, secili goditje e timpaneve dhe pĂ«rqafimi i ngrohtĂ« i instrumenteve tĂ« frymĂ«s u bashkuan nĂ« njĂ« poezi tĂ« heshtur, qĂ« pĂ«rshkoi ajrin me valĂ« drite dhe hije emocionale. Aty lindi bukuria e vĂ«rtetĂ« – nĂ« harmoninĂ« e pĂ«rpiktĂ« tĂ« kontrasteve, nĂ« fuqinĂ« delikate qĂ« ngrihet dhe pĂ«rplaset si deti, duke na kujtuar se muzika Ă«shtĂ« gjuha mĂ« e pastĂ«r e shpirtit, e cila flet pa fjalĂ«, por me njĂ« thellĂ«si qĂ« prek dhe transformon çdo qenie qĂ« e dĂ«gjon.

KorĂ«t nĂ« “Carmina Burana” janĂ« njĂ« simfoni zĂ«rash qĂ« bashkohen pĂ«r tĂ« krijuar njĂ« fuqi tĂ« jashtĂ«zakonshme kolektive, duke ngjallur me intensitet magjinĂ« e teksteve mesjetare dhe emocionet e tyre tĂ« thella. NĂ« harmoninĂ« e tyre tĂ« pasur dhe shumĂ«ngjyrĂ«she, zĂ«rat shfaqin njĂ« pĂ«rqafim tĂ« gjerĂ« ndjenjash — nga pĂ«rmallimi dhe trishtimi te gĂ«zimi dhe shpresa — duke ndĂ«rtuar njĂ« peizazh tĂ« gjallĂ« qĂ« rrit tensionin dramatik dhe e thellon pĂ«rjetimin artistik. Ata janĂ« zemra korale qĂ« pulson nĂ« kĂ«tĂ« kantatĂ«, duke shndĂ«rruar çdo pjesĂ« nĂ« njĂ« udhĂ«tim shpirtĂ«ror dhe duke sjellĂ« fuqinĂ« e bashkimit njerĂ«zor pĂ«rmes bukurisĂ« sĂ« harmonisĂ« dhe fuqisĂ« sĂ« zĂ«rit tĂ« pĂ«rbashkĂ«t.

Realizimi i “Carmina Burana” nĂ« PrishtinĂ« pĂ«rfaqĂ«son njĂ« kapitull tĂ« ri dhe tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m nĂ« historinĂ« kulturore tĂ« KosovĂ«s, duke dĂ«shmuar se arti i madh nuk njeh kufij dhe se talenti vendor mund tĂ« bashkĂ«punojĂ« me mjeshtĂ«r ndĂ«rkombĂ«tarĂ« pĂ«r tĂ« krijuar mrekulli skenike. Ky event madhĂ«shtor, i mbĂ«shtetur nga pĂ«rkushtimi i artistĂ«ve, profesionistĂ«ve dhe institucioneve kulturore, solli nĂ« jetĂ« njĂ« performancĂ« qĂ« jo vetĂ«m sfidoi pritshmĂ«ritĂ«, por edhe ngjalli krenari dhe shpresĂ« pĂ«r tĂ« ardhmen artistike tĂ« vendit. Duartrokitjet e pandalshme dhe ovacionet nĂ« kĂ«mbĂ« nga publiku i mbushur plot dĂ«shmuan fuqinĂ« e kĂ«saj pĂ«rvoje, duke shprehur njĂ« emocion tĂ« thellĂ« dhe mirĂ«njohje tĂ« sinqertĂ« pĂ«r pĂ«rkushtimin e jashtĂ«zakonshĂ«m tĂ« tĂ« gjithĂ« pjesĂ«marrĂ«sve.

Krejt në fund, në një prononcim për KultPlus foli Meriton Ferizi, Ushtrues i Detyrës së Drejtorit të Operës së Kosovës, i cili u nda i kënaqur me kantatën skenike.

“Pas mbrĂ«mjes sĂ« djeshme me kantatĂ«n skenike Carmina Burana, ndjej kĂ«naqĂ«si tĂ« veçantĂ« pĂ«r kĂ«tĂ« bashkĂ«punim tĂ« fuqishĂ«m mes tri institucioneve tona kombĂ«tare; Opera e KosovĂ«s, Baleti KombĂ«tar dhe Filharmonia e KosovĂ«s, ku pĂ«r herĂ« parĂ« kjo vepĂ«r u realizua nĂ« formĂ«n e tillĂ« skenike me Baletin, pĂ«r çka e bĂ«ri mĂ« tĂ« kompletuar dhe mĂ« madhĂ«shtore kĂ«tĂ« vepĂ«r monumentale. Carmina Burana, kĂ«rkon fuqi kolektive artistike dhe mbrĂ«mĂ« kjo energji u ndje e plotĂ« nĂ« skenĂ«, me solistĂ«t, korin masiv tĂ« FilharmonisĂ« dhe OperĂ«s sĂ« bashku me korin e fĂ«mijĂ«ve, si dhe trupa e Baletit. Dirigjenti japonez Toshio Yanagisawa, me interpretimin e tij preciz dhe dinamik, krijoi njĂ« komunikim tĂ« shkĂ«lqyer mes korit, solistĂ«ve, baletit dhe orkestrĂ«s. Ishte njĂ« natĂ« qĂ« tregoi potencialin e bashkĂ«rendimit institucional dhe nivelin gjithnjĂ« nĂ« rritje tĂ« skenĂ«s sonĂ« operistike e muzikore. Ky sukses Ă«shtĂ« dĂ«shmi e vullnetit tonĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar njĂ« standard tĂ« lartĂ« artistik nĂ« KosovĂ«.”

PĂ«r tĂ« treguar mĂ« shumĂ« rreth pjesĂ«marrjes nĂ« “Carmina Burana”, pĂ«r KultPlus foli sopranoja Besa Llugiqi.

“Mendoj se ka qenĂ« njĂ« mbrĂ«mje me tĂ« vĂ«rtetĂ« madhĂ«shtore. PĂ«rveç muzikĂ«s sĂ« jashtĂ«zakonshme dhe plot jetĂ« tĂ« Orff-it, kantata skenike u bĂ« edhe mĂ« e veçantĂ« falĂ« trupĂ«s sĂ« baletit, qĂ« me hijeshinĂ« dhe energjinĂ« e tyre e madhĂ«ruan kĂ«tĂ« spektakĂ«l nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« paharrueshme. TĂ« rrethuar nga kolegĂ« tĂ« mrekullueshĂ«m dhe e shoqĂ«ruar me muzikĂ« magjike, kjo ishte njĂ« pĂ«rvojĂ« e rrallĂ« qĂ« prek zemrĂ«n. I falĂ«nderoj me gjithĂ« zemĂ«r tĂ« gjithĂ« ata qĂ« punuan me pĂ«rkushtim dhe shpirt pĂ«r ta bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« natĂ« kaq tĂ« bukur dhe tĂ« veçantĂ« — njĂ« mbrĂ«mje qĂ« do tĂ« mbetet gjatĂ« nĂ« kujtesĂ«.”

NĂ« njĂ« prononcim pĂ«r KultPlus foli Sinan Kajtazi, Ushtrues i DetyrĂ«s sĂ« Drejtorit tĂ« Baletit KombĂ«tar tĂ« KosovĂ«s, tha se “Carmina Burana” erdhi si njĂ« kulmim i fuqisĂ« artistike me pĂ«rmasa tĂ« jashtĂ«zakonshme.

“Fillimisht dua t’i pĂ«rgĂ«zoj tĂ« gjithĂ« ekipin prej 350 vetash, tĂ« cilĂ«t mbrĂ«mĂ« na dhuruan emocione tĂ« jashtĂ«zakonshme. Ky projekt, nĂ« vlerĂ«simin tim, do tĂ« mbetet historik pĂ«r tĂ« tri institucionet tona, duke pasur parasysh pĂ«rmasat e tij, por edhe realizimin mbresĂ«lĂ«nĂ«s. Jam shumĂ« mirĂ«njohĂ«s ndaj menaxhmenteve tĂ« FilharmonisĂ« sĂ« KosovĂ«s dhe OperĂ«s sĂ« KosovĂ«s pĂ«r bashkĂ«punimin shembullor. Pas bashkĂ«punimit ne shfaqjen e baletit “Halili dhe Hajria” nĂ« 50-vjetorin e Baletit KombĂ«tar, baletin “ArrĂ«thyesi”, si dhe operĂ«n “Goca e Kaçanikut”, edhe “Carmina Burana” erdhi si njĂ« kulmim i fuqisĂ« artistike me pĂ«rmasa tĂ« jashtĂ«zakonshme.”

Një nga solistët e Baltetit që shkëlqeu mbrëmë, Sead Vuniqi, për KultPlus potencoi se pjesëmarrja si solist në këtë produksion për të është një ndjesi e papërshkrueshme.

“BashkĂ«punimi me maestro Toni Candeloro ka qenĂ« njĂ« pĂ«rvojĂ« jashtĂ«zakonisht e bukur. E kam njohur Tonin mĂ« parĂ«, dhe kemi punuar bashkĂ« edhe nĂ« TiranĂ«, por kĂ«tĂ« herĂ« ai qĂ«ndroi pĂ«r mĂ« shumĂ« se dy muaj nĂ« KosovĂ« pĂ«r tĂ« punuar intensivisht me tĂ« gjitha trupat tona artistike. Toni Ă«shtĂ« njĂ« profesionist i rrallĂ«, me pasion dhe pĂ«rkushtim tĂ« admirueshĂ«m. PjesĂ«marrja ime si solist nĂ« kĂ«tĂ« produksion ishte njĂ« ndjesi e papĂ«rshkrueshme. TĂ« performosh pĂ«rballĂ« njĂ« publiku tĂ« mbushur plot, nĂ« njĂ« skenĂ« tĂ« madhe, me njĂ« ekip tĂ« tillĂ« artistĂ«sh – Ă«shtĂ« njĂ« nder dhe njĂ« pĂ«rgjegjĂ«si e madhe. Ndihem shumĂ« i lumtur qĂ« pata mundĂ«sinĂ« tĂ« jem pjesĂ« e kĂ«saj vepre, qĂ« u prit kaq mirĂ« nga publiku. Jam shumĂ« krenar qĂ«, si institucione, po arrijmĂ« tĂ« sjellim çdo vit vepra gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« mĂ«dha dhe mĂ« domethĂ«nĂ«se pĂ«r artdashĂ«sit tanĂ«. Uroj qĂ« ky bashkĂ«punim i frytshĂ«m tĂ« vazhdojĂ« edhe nĂ« tĂ« ardhmen dhe tĂ« na sjellĂ« suksese tĂ« reja artistike.”

Pas çdo shfaqjeje madhĂ«shtore qĂ«ndron njĂ« ekip artistĂ«sh dhe profesionistĂ«sh tĂ« pĂ«rkushtuar, tĂ« cilĂ«t janĂ« themeli i suksesit skenik. NĂ« Carmina Burana, roli i korepetitorĂ«ve Melos Buza, Alzan Gashi dhe LekĂ« Salihu ishte thelbĂ«sor pĂ«r pĂ«rgatitjen muzikore tĂ« korit dhe solistĂ«ve, duke siguruar njĂ« ekzekutim tĂ« saktĂ« dhe emocionalisht tĂ« ngarkuar. Ndriçimi, i realizuar me mjeshtĂ«ri nga Marco Policastro, krijoi atmosfera dramatike dhe tĂ« ndjeshme qĂ« e shoqĂ«ruan çdo moment tĂ« veprĂ«s, ndĂ«rsa zĂ«ri u menaxhua me precizitet nga inxhinierĂ«t Bojan Ugrinovski dhe Karl Humbug, duke mundĂ«suar qĂ« çdo tingull tĂ« arrinte qartĂ« dhe fuqishĂ«m tek publiku. Florian Çanga, me projeksionet e tij artistike, shtoi njĂ« dimension vizual qĂ« i dha skenĂ«s thellĂ«si dhe simbolikĂ«, ndĂ«rsa dizajni grafik i Faton Hasimja kontribuoi nĂ« komunikimin elegant tĂ« identitetit tĂ« ngjarjes./ KultPlus.com

Cirku Kombëtar, shfaqje për publikun e Lezhës

Cirku KombĂ«tar ofroi njĂ« shfaqje plot emocione pĂ«r publikun e  LezhĂ«s, nĂ« ambientet e Pallatit tĂ« KulturĂ«s “Ded Ndue Lazri”.

Përmes numrave të akrobacive dhe surprizave të tjera trupa e Cirkut Kombëtar ofroi një mbrëmje të paharrueshme për fëmijët e Lezhës.

Interpretimet e akrobatëve të kësaj trupe sollën mjaft argëtim e të qeshura në sallë.

Një aktivitet i tillë tregoi se arti i cirkut mbetet një formë e gjallë, frymëzuese e argëtimit.

Që prej rihapjes, Pallati i Kulturës në Lezhë ka sjellë një sërë organizimesh, ndërsa aktivitetet nuk do të mungojnë as gjatë sezonit turistik./atsh/ KultPlus.com

Cirku Kombëtar, shfaqje për publikun e Lezhës

Cirku KombĂ«tar ofroi njĂ« shfaqje plot emocione pĂ«r publikun e  LezhĂ«s, nĂ« ambientet e Pallatit tĂ« KulturĂ«s “Ded Ndue Lazri”.

Përmes numrave të akrobacive dhe surprizave të tjera trupa e Cirkut Kombëtar ofroi një mbrëmje të paharrueshme për fëmijët e Lezhës.

Interpretimet e akrobatëve të kësaj trupe sollën mjaft argëtim e të qeshura në sallë.

Një aktivitet i tillë tregoi se arti i cirkut mbetet një formë e gjallë, frymëzuese e argëtimit.

Që prej rihapjes, Pallati i Kulturës në Lezhë ka sjellë një sërë organizimesh, ndërsa aktivitetet nuk do të mungojnë as gjatë sezonit turistik./ KultPlus.com

Inaugurohet Teatri i Poezisë në Prishtinë

Dje, mĂ« 18 qershor 2025, nĂ« orĂ«n 19:30, nĂ« “ShtĂ«pinĂ« e PoezisĂ«â€ nĂ« rrugĂ«n “Ferat Dragaj”, Bregu i Diellit, PrishtinĂ«, Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« inaugurimi i “Teatrit tĂ« PoezisĂ«â€, teatri i parĂ« nĂ« Ballkan i dedikuar ekskluzivisht performancĂ«s sĂ« poezisĂ« si formĂ« teatrore. Kjo ngjarje ka shĂ«nuar njĂ« moment historik pĂ«r jetĂ«n kulturore dhe letrare nĂ« KosovĂ« dhe rajon.

Themelimi i këtij teatri përbën një risi të padiskutueshme në kontekstin kulturor të Evropës Juglindore.

NdĂ«rsa nĂ« vende si MbretĂ«ria e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s ekzistojnĂ« nisma tĂ« njohura si Cambridge Poets’ Theatre apo “Poetry Tent” nĂ« Glastonbury Festival, nĂ« Ballkan deri mĂ« tani nuk ka pasur njĂ« institucion tĂ« pĂ«rhershĂ«m tĂ« kĂ«tij karakteri.

Ky teatër është themeluar nga poeti i njohur kosovar Lulzim Tafa, një prej emrave më të rëndësishëm të letërsisë bashkëkohore shqipe dhe njeri nder poetet me te njohur dhe me te përkthyer te letërsisë shqipe ne bote, si dhe fitues i shumë çmime prestigjioze ndërkombëtare.

NĂ« ceremoninĂ« e inaugurimit tĂ« Teatrit tĂ« PoezisĂ«, krahas figurave tĂ« njohura tĂ« letĂ«rsisĂ«, artit dhe kulturĂ«s nga Kosova, ShqipĂ«ria dhe vende tĂ« tjera tĂ« rajonit, mori pjesĂ« edhe Kryetari i KomunĂ«s sĂ« PrishtinĂ«s, PĂ«rparim Rama, i cili tha se ky teatĂ«r qĂ« po promovohet sot do t’i shtojĂ« Kryeqytetit rĂ«ndĂ«sinĂ« kulturore, duke e bĂ«rĂ« njĂ« atraksion dhe mundĂ«si tĂ« jashtĂ«zakonshme nĂ« nxitjen e diplomacisĂ« kulturore pĂ«r qytetin e PrishtinĂ«s, ngase nĂ« kĂ«tĂ« skenĂ«, me vargjet e tyre, do tĂ« vijnĂ« poetĂ« eminentĂ« nga mbarĂ« bota.

Të pranishmit përjetuan një mbrëmje të pasur me interpretim poetik dhe prezantim të këtij koncepti të ri artistik, i cili për herë të parë i jep poezisë një skenë të përhershme dhe të dedikuar.

Teatri i Poezisë tashmë është pozicionuar si një pikë e re kulturore e Prishtinës dhe Kosovës, duke u shtuar atraksioneve që e bëjnë kryeqytetin një destinacion gjithnjë e më tërheqës për artdashësit vendorë dhe të huaj.

I krijuar për të promovuar poezinë në formën e saj më të mirë dhe më të ndjeshme, ky teatër përfaqëson një ndërthurje bashkëkohore mes fjalës së shkruar dhe artit të performimit, duke hapur një epokë të re për interpretimin poetik në hapësirën shqiptare dhe ballkanike./ KultPlus.com

Po vjen “Coppelia”, shfaqja premierĂ« me balerinat e “Behia’s Dance” 

Balerinat e “Behia’s Dance” do tĂ« prezantohen me shfaqjen premierĂ« “Coppelia” qĂ« do tĂ« vjen pĂ«r publikun mĂ« 22 qershor, prej orĂ«s 18:30 nĂ« Teatrin KombĂ«tar tĂ« KosovĂ«s, shkruan KultPlus. 

Kjo shfaqje vjen me koreografi të Behie Murtezit e Driton Saqipit, kurse muzikën e kësaj shfaqje e ka punuar Delibes H Syla, kostumografi të A. Fashion, skenografi të L.avdie Murtezit e me udhëheqës artistik Driton Saqipi. / KultPlus.com 

’Chatroom’ me regji tĂ« Erson Zymberit, premierĂ« nĂ« Teatrin e Gjilanit

Teatri i Gjilanit sjell premierĂ«n e shfaqjes ‘Chatroom’, vepĂ«r e shkruar nga dramaturgu irlandez Enda Walsh, pĂ«rcjell KultPlus.

E shkruar nga dramaturgu irlandez Enda Walsh dhe me regji nga Erson Zymberi, kjo vepër sjell në qendër gjashtë adoleshentë që takohen në një chatroom online. Ajo që nis si një bisedë e zakonshme mes të panjohurish, shndërrohet shpejt në një lojë të rrezikshme mendore, ku fjalët e shkruara marrin formën e dhunës më të pastër psikologjike.

Në vijim gjeni njoftimin e plotë:

📣 PREMIERË – CHATROOM | nga Enda Walsh, regjisor Erson Zymberi

📅 21 & 22 Qershor | 🕗 Ora 20:00
📍 Teatri i Gjilanit

Aktorë: Elton Tahiri, Andi Bajgora, Fiona Abdullahu, Rinesa Behluli, Drin Berisha

Skenograf: Bekim Korça, Kostumografe: Njomëza Luci, Dizajni i dritave dhe video artist: Burim Baftiu

Për shfaqjen:
Në një kohë kur bisedat virtuale zëvendësojnë kontaktin njerëzor, dhe vetmia shpesh maskohet pas ekraneve të ndritshëm, Chatroom është një dramë therëse dhe urgjente që eksploron errësirën psikologjike të adoleshencës moderne.

E shkruar nga dramaturgu irlandez Enda Walsh dhe me regji nga Erson Zymberi, kjo vepër sjell në qendër gjashtë adoleshentë që takohen në një chatroom online. Ajo që nis si një bisedë e zakonshme mes të panjohurish, shndërrohet shpejt në një lojë të rrezikshme mendore, ku fjalët e shkruara marrin formën e dhunës më të pastër psikologjike.

Chatroom nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« kritikĂ« e botĂ«s digjitale – Ă«shtĂ« njĂ« vĂ«zhgim i mprehtĂ« i mungesĂ«s sĂ« ndĂ«rlidhjes sĂ« vĂ«rtetĂ« mes njerĂ«zve. PavarĂ«sisht se bashkĂ«biseduesit janĂ« nĂ« tĂ« njĂ«jtin qytet dhe moshĂ«, ata janĂ« tĂ« ndarĂ« nga njĂ« distancĂ« e frikshme emocionale dhe morale.

NĂ« thelb, Chatroom Ă«shtĂ« njĂ« pasqyrĂ« e gjeneratĂ«s digjitale – e mbingarkuar me informacione, por e varfĂ«r nĂ« ndjeshmĂ«ri. ËshtĂ« njĂ« thirrje pĂ«r ndĂ«rgjegjĂ«sim: pĂ«r tĂ« kuptuar fuqinĂ« e fjalĂ«s, pĂ«r tĂ« zbuluar pĂ«rgjegjĂ«sinĂ« qĂ« mbart komunikimi – qoftĂ« ai i shkruar apo i heshtur.

Chatroom Ă«shtĂ« njĂ« dramĂ« qĂ« na thĂ«rret tĂ« shohim mĂ« thellĂ« – pĂ«rtej ekraneve, pĂ«rtej maskave, pĂ«rtej heshtjes.

Shfaqja është produksion nga Elton Tahiri dhe vjen premierë në Teatrin e Gjilanit më 21 dhe 22 qershor nga ora 20:00.

Audienca: + 16/KultPlus.com

Jepet premiera e shfaqjes ‘HOTEL GRAND’, pĂ«rmes njĂ« udhĂ«timi nĂ« kohĂ« shpĂ«rfaqet agresioni dhe aparteidi i viteve ’80-’99

Vjollca Duraku

MbrĂ«mĂ«, nĂ« QendrĂ«n Barabar Ă«shtĂ« dhĂ«nĂ« premiera e shfaqjes ‘Hotel Grand’ nga aktorĂ«t Armend Smajli dhe Rebeka Qena, shkruan KultPlus. ‘Hotel Grand’ Ă«shtĂ« njĂ« shfaqje qĂ« udhĂ«ton nĂ« kohĂ« pĂ«rmes njĂ« historie imagjinare, duke trajtuar aspektin njerĂ«zor, politik, historik e social, e cila shikuesin e shfaqjes e vendos nĂ« vitet ’80-’90, nĂ« kohĂ«n kur Kosova ka pĂ«rjetuar njĂ« periudhĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« agresioni dhe aparteidi.

NjĂ« bunker i improvizuar nĂ« katin e katĂ«rt tĂ« ‘HOTEL GRAND’ ishte shndĂ«rruar nĂ« njĂ« vendstrehim pĂ«r dy shokĂ«, tĂ« cilĂ«t nuk e kujtonin mĂ«nyrĂ«n se si janĂ« gjendur nĂ« kĂ«tĂ« bunker, qĂ« mbante edhe ca rezerva tĂ« ushqimit. Pas njĂ« heshtjeje tĂ« gjatĂ«, si nĂ« kllapi artistja (Rebeka Qena) i flet shokut tĂ« saj (Armend Smajli) pĂ«r protestat e 1 Tetorit, pĂ«r vrasjen e njĂ« gazetareje te Santea, MensĂ«n e StudentĂ«ve etj, pa e pasur idenĂ« se çfarĂ« realisht ngjante. Kjo skenĂ« paraqet vetĂ«dijen e pĂ«rgjithshme tĂ« popullit nĂ« atĂ« kohĂ«, ku çdo kush ka pasur informacione tĂ« fragmentuara, porse njĂ« amulli e shkaktuar nga trauma pushuese nuk ka lejuar tĂ« kuptohet ‘piktura e madhe’ e asaj situate.

MĂ«nyra se si janĂ« gjendur nĂ« kĂ«tĂ« bunker, ngjall kureshtje te protagonistĂ«t. Aty fillon e tensionohet situata mes dy miqve. NjĂ« kĂ«rkim falje pĂ«r njĂ« gabim, tĂ« bĂ«rĂ« para shumĂ« vitesh gjeti vend nĂ« kĂ«tĂ« ambient tĂ« ngushtĂ« e tĂ« errtĂ«. MegjithĂ«se, thuhej qĂ« miqtĂ« nuk kanĂ« pse i kĂ«rkojnĂ« falje njĂ«ri- tjetrit, njĂ« ndjesi jo e kĂ«ndshme e cila e kishte bĂ«rĂ« njĂ«rin prej shokĂ«ve tĂ« dukej jo mirĂ« nĂ« sytĂ« e tĂ« tjerĂ«ve, ende nuk ishte procesuar si ndjenjĂ«. Skena flet mbi fuqinĂ« emocionale tĂ« njeriut, mbi atĂ« qĂ« “Njeriu mund tĂ« harrojĂ« se çfarĂ« i keni bĂ«rĂ«, po nuk mund tĂ« harrojĂ« mĂ«nyrĂ«n se si e keni bĂ«rĂ« tĂ« ndihet”.

Një radio mund të ishte funksionale vetëm nëpërmjet krijimit të energjisë elektrike nga lëvizja e pedaleve të biçikletës. Një gjetje dhe kreativitet i tillë është mundësuar nga një nevojë e brendshme për informacion, i cili edhe pse si nëpër mjegull, ekzistonte. Kjo periudhë e vështirë, rëndohet edhe më shumë kur paraqitet instikti seksual. Masturbimi që mohohej derisa ndodhte e kthen njeriun në pikën zero, në atë të kafshërores dhe irracionales, duke ia vënë jashtë loje sistemin e arsyes. Ndërsa, kursimi maksimal i ujit, qoftë edhe për nevojat fiziologjike paraqet një mjerim që ishte i fokusuar në mbijetesë.

Maskat e maces dhe të miut të vendosura nga protagonistët në fund të ngjarjes, i japin shfaqjes kuptim shumëdimensional, duke filluar nga alegoria se njeriu në gjendje mbijetese shndërrohet në kafshë. Po ashtu, maskat mundësonin një ikje nga realiteti i zymtë në një jetë plotë lumturi dhe ëndrra, të cilat edhe mund të jenë jetuar edhe në të kaluarën. Shfaqja përfundon me skenën kur protagonistët shprehin edhe ndjenja dashurie, porse nuk dihet nëse ajo është jetuar vërtetë apo ëndërrohej të jetohej?

Aktori i shfaqjes, Armend Smajli, ka thënë se ideja e këtij projekti ka qenë që të trajtohet tema e paraluftës dhe e luftës përmes personazheve që nuk kanë përfaqësuar asnjë mendim ideologjik të kohës.

“Ideja ishte tĂ« trajtojmĂ« njĂ« tekst tĂ« Denis Kelly-it, njĂ« autor anglez. QĂ« nĂ« ditĂ«n e parĂ« kur e kemi lexuar tekstin ka asociuar nĂ« diçka tonĂ«n tĂ« viteve tĂ« 80-ta-90-ta. Nga ajo ditĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« instiktive vendosĂ«m tĂ« marrim njĂ« rrugĂ«tim qĂ« nuk Ă«shtĂ« punĂ« e jona si aktorĂ«. VendosĂ«m tĂ« bĂ«jmĂ« njĂ« eksperiment nĂ« kuptimin artistik edhe me veten, dhe me njĂ« kohĂ« tĂ« caktuar. Filluam ta shkruajmĂ«, dhe deri tash mund tĂ« them qĂ« i kemi bĂ«rĂ« diku rreth 25 versione, derisa erdhĂ«m pĂ«rfundimisht nĂ« njĂ« pikĂ«. Shfaqja ka mĂ« shumĂ« pyetje se sa tekst. Kemi refuzuar tĂ« japim shumĂ« pĂ«rgjigje pĂ«r shkak se kemi dashur mĂ« shumĂ« tĂ« merremi me njĂ« lloj “demence” shoqĂ«rore, pĂ«r shkak se kur ka ndodhur lufta, nuk kemi pasur shumĂ« kohĂ« pĂ«r tu marrĂ« me gjĂ«ra qĂ« kanĂ« ndodhur shumĂ« kohĂ« para luftĂ«s. Kemi menduar tĂ« trajtojmĂ« personazhe qĂ« nuk kanĂ« pĂ«rfaqĂ«suar asnjĂ« mendim ideologjik tĂ« kohĂ«s. Ne i dijmĂ« grupacionet shoqĂ«rore, sociale, politike qĂ« e kanĂ« pĂ«rfaqĂ«suar njĂ« KosovĂ«n me mendim pro apo kundĂ«r. Kemi besuar qĂ« ka pasur njerĂ«z qĂ« kanĂ« qenĂ« diku me ndonjĂ« lagje duke qenĂ« mospajtues ose refuzues ndaj gjithçkaje qĂ« ka ndodhur. Mandej Ă«shtĂ« krijuar edhe njĂ« lloj absurdi nĂ« rrafshin artistik i kemi dhĂ«nĂ« kuptim imagjinar, absurd”, ka thĂ«nĂ« artisti Smajli.

Ndërsa, aktorja Rebeka Qena ka thënë se shfaqja është menduar të trajtohet në aspektin se çfarë mund të ndodh me njeriun, kur ai dehumanizohet nga përdorimi i dhunës dhe i presionit.

“Po e shoh qĂ« publiku pavarĂ«sisht nga mosha, po e perceptojnĂ« ngjarjen, pasi nĂ« njĂ« farĂ« forme ose kanĂ« dĂ«gjuar pĂ«r tĂ« kaluarĂ«n, ose i pĂ«rjeton ngjarjet e asaj kohe nĂ« mĂ«nyrĂ« indirekte, pĂ«r shkak se nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« jemi tĂ« formĂ«suar nga ajo e kaluar, edhe pĂ«rmes rrĂ«fimeve tĂ« tĂ« tjerĂ«ve. Kur erdhĂ«m nĂ« Grand e kuptuam qĂ« duhej tĂ« linim anash tekstin fillestar, pĂ«r tĂ« cilin ishim mbledhur pĂ«r t’i bĂ«rĂ« provat. E kuptuam qĂ« kemi tĂ« trajtojmĂ« diçka shumĂ« mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme, siç Ă«shtĂ« “Hotel Grandi”, si njĂ«farĂ« simboli i cili ka qenĂ« njĂ«farĂ« strofulli edhe i sĂ« keqes. Por, menduam se çka nĂ«se nĂ« atĂ« strofull, ishte strehuar dikush tjetĂ«r. AtĂ«herĂ« filluam tĂ« intervistojmĂ« njĂ«ri-tjetrin pĂ«r tĂ« kuptuar mĂ« tepĂ«r se kush kemi qenĂ«, dhe nĂ« atĂ« qĂ« kemi jetuar me strehe nĂ« kokĂ«. Kur nĂ« atĂ« realitet je i dehumanizuar, i keqtrajtuar, ti ikĂ«, duke mos i identifikuar ndjenjat, dhe duke mos i komunikuar ato. Po flasim pĂ«r njerĂ«z qĂ« e kanĂ« njĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t tĂ« asaj kohe, qĂ« kanĂ« mundur tĂ« jetojnĂ« njĂ« histori tĂ« tillĂ«. JetĂ«t tona nĂ« atĂ« tĂ« kaluar, e pĂ«r dikĂ« edhe sot mund tĂ« mos jenĂ« reale. Kur diçka nuk  tĂ« pĂ«lqen nuk dĂ«shiron ta pranosh si realitet”, ka thĂ«nĂ« aktorja Qena.

Shfaqja “HOTEL GRAND” do tĂ« jepet edhe sonte nĂ« QendrĂ«n Barabar, e cila ndodhet nĂ« katin e katĂ«rt tĂ« Hotelit Grand./ KultPlus.com

DurrĂ«s: ArkeologĂ«t kĂ«rkojnĂ« muze nĂ« vend tĂ« shkollĂ«s “Gjergj Kastrioti”

MegjithĂ«se aktualisht ekziston vetĂ«m si emĂ«r, shkolla “Gjergj Kastrioti” nĂ« DurrĂ«s, gjatĂ« vitit tĂ« fundit, Ă«shtĂ« vĂ«nĂ« nĂ« qendĂ«r tĂ« vĂ«mendjes sĂ« qytetarĂ«ve dhe institucioneve. E ardhmja e saj po diskutohet gjerĂ«sisht pĂ«r shkak tĂ« zbulimit tĂ« njĂ« siti tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m arkeologjik, pĂ«rfshirĂ« edhe njĂ« vilĂ« tĂ« periudhĂ«s romake, pikĂ«risht nĂ« themelet ku ishte planifikuar [
]

The post DurrĂ«s: ArkeologĂ«t kĂ«rkojnĂ« muze nĂ« vend tĂ« shkollĂ«s “Gjergj Kastrioti” appeared first on Reporter.al.

Përkujtohet Bekim Fehmiu, emri i pavdekshëm që vazhdon të frymëzojë brezat e rinj

Me rastin e pĂ«rvjetorit tĂ« ndarjes nga jeta tĂ« aktorit tĂ« madh Bekim Fehmiu, sot u mbajt ceremonia pĂ«rkujtimore e organizuar nga Teatri i Qytetit “Bekim Fehmiu” nĂ« Prizren.

NĂ« kĂ«tĂ« tubim simbolik, u hodhĂ«n lule nĂ« lumin Lumbardh – pikĂ«risht aty ku Ă«shtĂ« shpĂ«rndarĂ« hiri i tij, nĂ« nderim tĂ« jetĂ«s dhe veprĂ«s sĂ« njĂ« prej figurave mĂ« tĂ« shquara tĂ« artit.

Të pranishëm në ceremoni ishin miq, familjarë dhe bashkëpunëtorë të afërt të artistit, të cilët ndanë kujtime dhe nderuan me respekt figurën e tij të paharrueshme.

Bekim Fehmiu mbetet një emër i pavdekshëm që vazhdon të frymëzojë brezat e rinj të artistëve./ KultPlus.com

❌