“Në dy muajt e fundit, mua më kanë ardhur oferta nga Partia Socialiste për mandatin. Nuk kam pranuar, i kam refuzuar totalisht”.

Kështu u shpreh Adriatik Lapaj në studion e “Debat”.

“Për këtë është në dijeni edhe kryesia e lëvizjes sonë, pasi i kam vënë në dijeni në çdo rast kur ka ndodhur. Ka qenë koncepti i një qeverisjeje me bazë të gjerë, për t’i dhënë Shqipërisë te ndërkombëtarët një ide të një klase politike që zoti Rama bashkëpunon edhe me të rinjtë, ndërkohë që me opozitën e Sali Berishës nuk merret”, tha Lapaj.

“Unë e kam refuzuar, pasi nuk besoj te besëprerja”, theksoi Lapaj.

Kur iu vu në dukje se një ofertë të ngjashme, partnerët e tij jo domosdoshmërisht e kanë refuzuar, Lapaj tha: “Nuk aludoj dot, nuk shpif dot. Ajo që mund të bëj është që daja i zotit Shabani mos ta marrë dot atë mandat sepse po e mori, mund të shkojë nesër te zoti Rama”.

Qytetarët shqiptarë që kanë jetuar dhe punuar në Itali për një periudhë të caktuar kohe, tashmë mund të përfitojnë pension nga shteti italian, në bazë të një marrëveshjeje dypalëshe mes Shqipërisë dhe Italisë që ka hyrw në fuqi më 1 korrik 2025. Kjo marrëveshje sjell një risi të rëndësishme për të gjithë ata që kanë kontribuar në sistemin e sigurimeve shoqërore të të dy vendeve, duke i dhënë fund një boshllëku ligjor që për vite me radhë i ka penalizuar shumë emigrantë. në Shqipëri, mund të përfitojë pension nga të dyja vendet, edhe pse nuk ka arritur kufirin minimal të viteve në asnjërin shtet në mënyrë të veçuar. Falë marrëveshjes, këto vite bashkohen në mënyrë figurative për të përmbushur kriteret që kërkon ligji i secilit vend, pa pasur nevojë për transferim financiar të kontributeve nga një sistem në tjetrin.

Për të përfituar pensionin italian, qytetari duhet të ketë qenë i punësuar në mënyrë të rregullt, të ketë paguar kontribute në Institutin Kombëtar tw Sigurimeve Shoqërore i Italisë dhe të ketë mbushur moshën ligjore për pension, që aktualisht në Itali është 67 vjeç. Ndërkohë, në Shqipëri mosha e pensionit është 65 vjeç për burrat dhe rreth 61 vjeç e 10 muaj për gratë, për vitin 2025. Vitet minimale të nevojshme për të përfituar pensionin janë 20 për Italinë dhe 15 për Shqipërinë, por falë marrëveshjes, edhe ata që nuk i plotësojnë këto kufij në një shtet të vetëm, mund ta bëjnë këtë përmes totalizimit të periudhave të sigurimit.

Procesi i aplikimit është relativisht i thjeshtë dhe mund të bëhet si në Itali, ashtu edhe në Shqipëri. Qytetarët që jetojnë në Itali mund të drejtohen pranë Institutit ose pranë patronateve që ofrojnë asistencë pa pagesë për procedurat e pensionit. Ndërkohë, ata që jetojnë në Shqipëri mund të paraqiten pranë zyrave të Unionit Italian tw Emigrantëve në Tiranë, Durrës, Vlorë apo Shkodër, të cilat kanë akses të drejtpërdrejtë në sistemin italian dhe bashkëpunojnë ngushtësisht me Institutin e Sigurimeve Shoqërore Shqiptare.

Qëllimi i këtyre zyrave është t’i ndihmojnë qytetarët të përgatisin dokumentacionin e nevojshëm dhe të kryejnë verifikimin e viteve të punës në të dy vendet, në mënyrë që asnjë kontribut të mos humbasë.

Dokumentet që kërkohen për aplikim përfshijnë dokumentin e identitetit, numrin personal të sigurimeve shoqërore në Itali dhe Shqipëri, provat e punësimit si kontrata pune, fletëpagesa apo certifikata të kontributeve, si dhe llogaria bankare ku do të derdhet pensioni. Në rastet kur qytetari ndodhet jashtë Italisë dhe përfiton pension nga ky vend, kërkohet periodikisht një certifikatë jete, që vërteton se ai është gjallë dhe vazhdon të ketë të drejtë për pagesë.

Përllogaritja e pensionit bëhet nga secili shtet në mënyrë të pavarur, sipas kontributeve të derdhura në territorin përkatës. Kjo do të thotë që një pjesë e pensionit do të vijë nga Italia dhe një pjesë tjetër nga Shqipëria. Shuma që i takon çdo qytetari do të varet nga numri i viteve të punës dhe nga paga mbi të cilën janë derdhur kontributet.

Koha e përpunimit të kërkesës varion. Instituti i Sigurimeve Shoqërore në Shqipëri përgjithësisht e përpunon një kërkesë brenda 45 ditëve pune, ndërsa autoritetet italiane mund të kërkojnë deri në tre muaj, sidomos për rastet që përfshijnë sektorin privat. Megjithatë, nëse dokumentacioni është i plotë dhe aplikimi parapërgatitet me

Marrëveshja lejon bashkimin e viteve të punës të kryera në Shqipëri dhe Itali, për qëllime të përllogaritjes së të drejtës për pension. Në praktikë, kjo do të thotë se një qytetar që ka, për shembull, dhjetë vite kontribute në Itali dhe gjashtëmbëdhjetë vite

kujdes, përgjigjet mund të vijnë edhe më shpejt.

Përfitimi i këtij pensioni nuk kushtëzohet nga vendbanimi. Qytetari mund të jetojë në Shqipëri dhe të përfitojë pension nga Italia, dhe anasjelltas.

Në thelb, kjo marrëveshje nuk është vetëm një zgjidhje administrative, por një njohje e drejtë e punës dhe kontributit të mijëra shqiptarëve që ndër vite kanë dhënë mundin e tyre në të dy vendet. Ajo garanton që askush të mos humbasë të drejtën e vet për një jetë dinjitoze në moshë të thyer. Për këtë arsye, qytetarët që janë afër moshës së pensionit apo që kanë një histori pune të ndarë mes dy vendeve, duhet të veprojnë me kohë, të informohen dhe të ndërmarrin hapat e nevojshëm për të siguruar atë që me të drejtë u takon.

Kolegji i Posaçëm të Apelimit, KPA vendosi të hënën më 21 korrik lënien në fuqi të shkarkimit nga detyra të prokurorit të Durrësit, Saimir Bahiti. Vendimi u mor në mënyrë unanime nga trupi gjykues i Kolegjit i kryesuar nga Rezarta Schuetz, me relator Sokol Çomo dhe anëtare Albana Shtylla, Ina Rama e Natasha Mulaj, pas shqyrtimit në dhomë këshillimi të ankimit të Bahitit ndaj vendimmarrjes së Komisionit.

Prokurori i Durrësit, Saimir Bahiti u shkarkua nga detyra më 13 janar 2023 prej Komisionit të Pavarur të Kualifikimit pasi në vlerësimin tërësor të çështjes u konkludua se me veprimet dhe mosveprimet e tij, kishte cënuar besimin e publikut tek drejtësia.

Saimir Bahiti përfundoi studimet në Shkollën e Magjistraturës në vitin 2008 dhe e kreu stazhin profesional në Prokurorinë e Kurbinit. Ai e ushtroi funksionin në Prokurorinë e Shkodrës prej nëntorit të vitit 2008, deri kur u transferua përkohësisht në Gjirokastër. Në vitin 2021 ai u emërua prokuror në Prokurorinë e Rrethit Gjyqësor Durrës, ku e ushtroi funksionin deri në momentin e shkarkimit nga detyra.

Adriatik Lapaj, i ftuar në studion e “Debat”,  deklaroi se “krisja” e koalicionit “Nisma Shqipëria Bëhet” ndodhi kur daja i Endrit Shabanit vendosi të tërheqë dorëheqjen.

“Koalicioni nuk ka pasur asnjë kërcitje para zgjedhjeve për të shkuar në këtë pikë. Sigurisht që debate të vogla ka pasur. Kthesa ishte kur unë pashë në televizor që daja i Shabanit kishte dorëzuar kërkesën për të tërhequr dorëheqjen. Unë e mora vesh nga mediat”, tha Lapaj.

“Ne kemi marrëveshje të shkruar dhe angazhimi im publik nuk ka qenë as me Nismën Thurje, as me zotin Shabani. Ajo ka qenë deklaratë e bërë më përpara se të nënshkruhej koalicioni. Pasi e mora vesh punën e dajës në media, reagova duke i thënë: “Mbaj anë! Ose do vazhdosh me modelin që propozon daja, ose do vazhdosh me modelin tonë, që janë listat e hapura”. Kaq thashë. E gjithë kjo ngjarje na bën të ndihemi me turp. Si brez i ri nuk duhet të kishim malinjitetin brenda”, shtoi Lapaj.

Në daljen e parë pas debatit publik me Endri Shabanin, kreu i Shqipëria Bëhet, Adriatik Lapaj rrëfeu se formulën me familjarët në listën e mbyllur e propozoi Endri Shabani. Në studion e Debatit në A2 CNN, Lapaj tha se mban përgjegjësi për këtë vendimmarrje dhe u kërkoi falje mbështetësve.

“Ne kemi qenë të angazhuar për hapjen e listave kemi shkuar edhe në Gjykatën Kushtetuese. Në distancë, e njëjta gjë vihej re edhe nga Nisma Thurje. Ajo që na ka bashkuar kanë qenë parimet e njëjta në lidhje me garën, meritokracinë e për listat e hapura. Hapin e parë e hodhëm në Gjykatën Kushtetuese ku shkuam për të kundërshtuam mbylljen e listave. Në këtë drejtim bashkëpunimi që ndodhi me këkrkesë të shumë qytetarëve u ul dhe diskutua me formulën që do të përdorej për të pasur koherencë në lidhje me listat e hapura.  Është propozuar prej tij kjo formula me familjarët. Kam pasur hezitimet e mia, por tundimin total që t’u jepnim qytetarëve atë listën e hapur siç ishin angazhuar kjo jo për ti ikur përgjegjësisë por për të thënë të vërtetën. Ka shumë dëshmitarë por nuk ka problem. Mbaj përgjegjësi të plotë për atë vendimmarrje se po të mos kisha shprehur edhe unë konsensusin kjo nuk do kishte ndodhur”.

Sipas Lapajt, ky vendim erdhi për shkak të ligjit, të cilin donin ta sfidonin se është i padrejtë, por edhe për shkak të miqësisë që kishte me Shabanin, e cila nuk i rezultoi e duhura.

“Ligji është i padrejtë vjedh votat e qytetarëve. Ligji na ka vjedhur hapur 5 mandate. Këtë të fundit duan ta heqin me skuthllëk. Donim të sfidonim ligjin. Ky ka qenë një vendim me unanimitet i kryesisë sonë dhe nuk di për palën tjetër. Nëse do të kisha bindjen që nuk do të funksiononte, do të kisha këmbëngulur për jo. Ishte shumë e sinqertë nga ana jonë. Unë zotin Shabani nuk e njoha sot, kisha 12 vjet që e njihja, kisha shoqëri dhe përtej politikës dhe të jem i sinqertë dhe ky mund të jetë gabimi im personal për të cilin  kërkoj falje atyre që na mbështetën. Në këtë pikë jam treguar me një  nivel më të ulët kujdesi në raport me ç’ mund të bëja se kam menduar që përtej politikës është dhe marrëdhënia njerëzore në mes, e cila rezultoi jo e duhur”.

Lapaj akzuon Shabanin se u ka hyrë në hak 64 mijë votuesve dhe karrierës së tij 15-vjeçare si aktivist, ndërsa tregon edhe mesazhet e fundit kur tentonte kompromis në emër të atyre që u besuan.

“Ai i ka hyrë në hak 64 mijë njerëzve, 15 viteve të angazhimit tim pa ndërprerje si aktivist, 1 mijë aktivistëve tanë që kanë punuar në vend e diasporë dhe çdo shqiptari të ndershëm që ka pritur të ketë shpresë dhe që pritet në besë nga kjo që po ndodh. Komunikimi im ka qenë sot në orën 2:00 të mëngjesit”.

I pyetur nëse ka ndonjë koment në lidhje me reagimin e fundit të Shabanit në rrjetet sociale, Lapaj u përgjigj: “Nuk merrem më të, e mishëroj i kam kërkuar që të mos bëhet shkak për të dërrmuar shpirtërisht ata që na kanë besuar dhe të dilnim në konferencë të dy bashkë. Ka qenë shumë stoik. Kam tentuar që të kemi kompromis”.