Poezi nga Nazim Hikmet Ran Shqipëroi: Alban Tartari
Tek ti, unë, dashuroj siluetën e anijes nisur për në pol Tek ti, unë, zbulimet aventuriere prej kumarxhinjsh Tek ti, largësinë. Tek ti, unë, dashuroj të pamundurën. Të kridhem në sytë e tu, ashtu si në një pyll plot dritë. Mes djersës, urisë e irritimit, me uri gjahtari të ta kafshoj mishin Tek ti unë, dashuroj të pamundurën, Por kurrë pesimizmin./ KultPlus.com
106 vite me parë, më 27 korrik të vitit 1919, Fan Noli u emërua peshkop i Kishës Ortodokse Shqiptare.
Figura e Nolit pranĂ« atdhetarĂ«ve tĂ« tij nĂ« AmerikĂ« po fitonte rritje te menjĂ«hershme duke i pĂ«rfaqĂ«suar ata si kryeredaktor i gazetĂ«s âDielliâ nĂ« Boston.
Fan Noli, themelues i revistĂ«s âThe Adriatic Reviewâ dhe kryetar i FederatĂ«s âVatraâ (1917-1918), do tĂ« merrte edhe administrimin e drejtimin e KishĂ«s Ortodokse Shqiptare nĂ« Shtetet e Bashkuara. NĂ«n mbĂ«shtetjen e Sinodit rus dhe nĂ«n ovacionin e bashkatdhetarĂ«ve tĂ« tij, tĂ« cilĂ«t kumbonin me parrulla si: âE duam sot Peshkop! Mjaft duruam talljet e tĂ« tjerĂ«ve! Tani tĂ« vishet Peshkop!â, Noli u zgjodh i pari peshkop i KishĂ«s Ortodokse Shqiptare.
Imzot Noli nuk reshti së punuari për komunitetin e tij, jo vetëm si klerik, por edhe duke milituar për çështje me rëndësi kombëtare, siç ishte rasti i pjesëmarrjes në punimet e Lidhjes së Kombeve në Gjenevë.
Drejtoria e përgjithshme e Arkivave, ofron foto ku Noli paraqitet me veshje klerikale, si edhe një foto të telegramit drejtuar Pandeli Evangjelit, ku flitet mbi punën e Nolit në Kishën Ortodokse./ KultPlus.com
Shoqni e rrallĂ« asht dashunia Me ecĂ« udhĂ«ve i vetĂ«m nuk di ma, Se vetĂ«m nuk mundem. NjĂ« mendim i dukshĂ«m mĂ« nxit me shpejtue hapin Shoh gjithnji e ma pak dhe njikohesisht zjarmishĂ«m lakmoj me pa çdo gja. Madje edhe mungesa e saj asht me mue, Dhe e puth aq sa nuk di si me e dishirue⊠Nuk e shoh mbase, e pĂ«rfytryroj, dhe i fortĂ« jam pĂ«rballĂ« lisave tĂ« gjatĂ« NâtuebamĂ«si, dridhem dhe nuk e di çka ndodh nĂ« njat heshtje nĂ« mungesĂ«n e saj. Me tanĂ« qenien time ndjej diqysh fuqinĂ« qĂ« po mĂ« lĂ« E tanĂ« vĂ«rtetĂ«sia vĂ«shton si luledielli me fytyrĂ«n e saj midisdisiâŠ/ KultPlus.com
Katër net me muzikë, pasion dhe emocion. Katër net që e shndërruan Shkodrën në një qendër të gjallë të artit modern. Edicioni i 8-të i Festivalit të Muzikës Moderne (FMM) mbylli siparin me një mbrëmje të paharrueshme më 26 korrik 2025, duke dëshmuar se muzika është një gjuhë që bashkon breza, kultura dhe zemra.
Shkruan: Rozafa Shpuza
Prej vitesh, ky festival, i iniciuar dhe mbĂ«shtetur me pĂ«rkushtim nga Shoqata KulturoreâArtistike âPrenkĂ« Jakovaâ, Ă«shtĂ« kthyer nĂ« njĂ« ngjarje tĂ« shumĂ«pritur pĂ«r ShkodrĂ«n. Ai nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« festival, por njĂ« tribunĂ« qĂ« nxit krijimtarinĂ« muzikore, qĂ« u jep hapĂ«sirĂ« talenteve tĂ« rinj dhe ndĂ«rthur mjeshtĂ«rinĂ« e artistĂ«ve shqiptarĂ« me energjinĂ« e formacioneve ndĂ«rkombĂ«tare.
Pas gjithë kësaj përmase artistike, qëndron një ekip i vogël por thelbësor: Gjon Shllaku, drejtuesi artistik dhe ideatori i festivalit, që prej vitesh e udhëheq këtë ngjarje me vizion dhe ndjeshmëri; Dritan Mlika, drejtues organizativ, që siguroi strukturën dhe mbarëvajtjen; Ergys Pirani, konsulent artistik; Markelian Kapidani, koncertmaestër dhe një nga shtyllat muzikore të çdo nate; Dorjan Ulaj, koordinator i pandalshëm mes skenës dhe prapaskenës; dhe Rozafa Shpuza, skenariste, që ndërthurte me kujdes fjalën dhe emocionin.
Në skenën e hapur, përballë publikut shkodran dhe vizitorëve të shumtë, performuan disa prej artistëve më të njohur shqiptarë si:
Rezarta Smaja, Saviana Vjerdha, Laorjan Ejlli, Eugjen Marku, Margerita Shllaku, Ademir Fresku, Leticia Gargjola, Viki Haxhi, si dhe shumë emra të rinj me potencial të jashtëzakonshëm.
Spikati veçanĂ«risht Markelian Kapidani â pianist, kompozitor dhe drejtues muzikor â qĂ« ishte frymĂ« e gjallĂ« nĂ« çdo natĂ« tĂ« festivalit. Big Band-i solli njĂ« pĂ«rjetim unik me arranxhime moderne dhe energji tĂ« fuqishme. NjĂ« moment i veçantĂ« ishte edhe âTimpana Skodrinonâ, formacioni i tĂ« vegjĂ«lve, nĂ«n drejtimin e Jetmir Mesit, qĂ« premton vazhdimĂ«si dhe pasion pĂ«r brezat qĂ« vijnĂ«.
Një synim i rëndësishëm për edicionin e 9-të të FMM-së është që një prej netëve të tij të zhvillohet në Prishtinë, si një hap simbolik dhe artistik për të lidhur më fort Shkodrën me hapësirën kulturore mbarëshqiptare.
FMM u bë jo vetëm një festival, por një përvojë e përbashkët, një kujtim i gjallë dhe një premtim për të ardhmen.
Deri në edicionin e nëntë, muzika vazhdon të jetojë në Shkodër dhe së shpejti edhe në Prishtinë!/KultPlus.com
Dita e parë e Porto Palermo Festival nisi përtej skenës, me një akt simbolik por shumë domethënës: pastrimin e zonës përreth kalasë dhe detit nga mbi 150 vullnetarë e zhytës të përkushtuar.
Ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja solli në rrjetet sociale momente nga ky aksion pastrimi, duke u shprehur se shembujt që zgjojnë ndërgjegjen kolektive dhe kujdesin për natyrën meritojnë vëmendje të veçantë.
âPastrimi i detit dhe i zonĂ«s pĂ«rreth nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m njĂ« punĂ« fizike, por njĂ« akt ndĂ«rgjegjĂ«simi, njĂ« mesazh dashurie pĂ«r natyrĂ«n dhe njĂ« premtim pĂ«r tĂ« ardhmenâ, u shpreh Gonxhja.
Edicioni i 5-të i Porto Palermo Festival sapo ka nisur dhe premton emocione dhe atmosferë për pjesëmarrësit dhe vizitorët.
Ky festival synon, jo vetëm të sjellë artistët më të mirë për të performuar në skenën e vet autentike, por edhe të promovojë turizmin e qëndrueshëm kulturor në Shqipëri./atsh/KultPlus.com
Një nga monumentet më të veçanta të trashëgimisë sonë kulturore po i nënshtrohet një procesi të kujdesshëm restaurimi nga Instituti Kombëtar i Trashëgimisë Kulturore.
Specialistët e IKTK-së po punojnë për restaurimin e Kishës së Shpërfytyrimit në Herbel, të Dibrës. Punimet përfshijnë ndërhyrje strukturore në themele, restaurimin e fasadave të dëmtuara, riparimin e çarjeve, restaurimin e dyshemesë me pllaka guri dhe ruajtjen e elementeve të vjetra të tavanit.
Kisha e Shpërfytyrimit, i përket Mesjetës së Hershme dhe është e kulturës bizantine. Kisha ndodhet në jugperëndim të fshatit Herbel, në një kodër të lartë. Ka ndërtim të thjeshtë, pronaus-abside. Absida trefaqeshe i takon parapushtimit turk dhe shërben si altar. Në mes të absidës gjendet një dritare e ngushtë dhe e lartë. Muratura është me gur gëlqeror e lidhur me llaç gëlqereje dhe tulla. Tullat janë të vendosura mes gurëve dhe mes rreshtave.
Kjo kishë është shpallur Monument Kulture që në vitin 1970./atsh/KultPlus.com
Një mbrëmje po vështroje nga dritarja Terrin që binte rëndë-rëndë mbi rrugë Përpara shtëpisë tënde kaloi dikush i ngjashëm me mua Zemra filloi të të rrahë fort
Ai qĂ« kaloi nuk isha unĂ«. NjĂ« natĂ« po flije nĂ« shtratin tĂ«nd U ngrite vrikthi nĂ« botĂ«n e pazĂ« Ajo qĂ« tâi çeli sytĂ« qe copĂ«za e njĂ« Ă«ndrre
Dhe mes errësirash dhoma jote Ai që të pa nuk isha unë. Unë qeshë shumë larg atëkohë Sytë e tu iu qasën të qarës, të qarës pa arsye
Qëkur fillove të mendoje për mua Veten e le të jetojë brenda dashurisë Ai që e dinte këtë nuk isha unë. Po lexoje përhumbtazi një libër
Njerëzit brenda tij dashuronin ose vdisnin Në roman vranë një djalë të ri U trembe, fillove të qaje me dënesë Ai që vdiq nuk isha unë⊠/ KultPlus.com
âKa vetĂ«m njĂ« gjĂ« qĂ« e bĂ«n tĂ« pamundur njĂ« Ă«ndĂ«rr qĂ« tĂ« arrihet: frika nga dĂ«shtimiâ.
2. âGjithkush duket se ka njĂ« ide tĂ« qartĂ« se si njerĂ«zit e tjerĂ« duhet tĂ« udhĂ«heqin jetĂ«n e tyre, por nuk kanĂ«asnjĂ« nĂ« lidhje me atĂ«tĂ« tij ose tĂ« sajâ.
3. âMos e humbni kohĂ«n tuaj me shpjegime: njerĂ«zit dĂ«gjojnĂ« vetĂ«m ato qĂ« duan tĂ« dĂ«gjojnĂ«â.
4. âMiqtĂ« tanĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« janĂ« ata qĂ« janĂ« me ne kur ndodhin gjĂ«rat e mira. Ata na brohorasin dhe janĂ« tĂ« kĂ«naqur nga triumfet tona. ShokĂ«t e rremĂ« shfaqen vetĂ«m nĂ« periudha tĂ« vĂ«shtira, me fytyrat e tyre tĂ« trishtueshme, mbĂ«shtetĂ«se, kur, nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«, vuajtja jonĂ« po shĂ«rben pĂ«r tâi ngushĂ«lluar ata pĂ«r jetĂ«n e tyre tĂ« mjerueshmeâ.
5. âDhe, kur ju doni diçka, i gjithĂ« universi komploton ndaj jush pĂ«r ta arritur atĂ«â.
6. âSekreti i jetĂ«s, sidoqoftĂ«, Ă«shtĂ« tĂ« rrĂ«zoheni shtatĂ« herĂ« dhe tĂ« ngriheni tetĂ« herĂ«.â
7. âMos harroni se kudo qĂ« tĂ« jetĂ« zemra juaj, atje do tĂ« gjeni thesarin tuajâ.
8. âAskush nuk humbet asnjĂ«rin, sepse askush nuk zotĂ«ron asnjĂ«rin. Kjo Ă«shtĂ« pĂ«rvoja e vĂ«rtetĂ« e lirisĂ«: tĂ« kesh gjĂ«nĂ« mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« botĂ« pa e zotĂ«ruar atĂ«â.
9. âCila Ă«shtĂ« gĂ«njeshtra mĂ« e madhe nĂ« botĂ«? ⊠ĂshtĂ«kjo: qĂ« nĂ« njĂ« moment tĂ« caktuar tĂ« jetĂ«s sonĂ«, ne e humbim kontrollin e asaj qĂ« po ndodh me ne, dhe jeta jonĂ« kontrollohet nga fatiâ.
10. âDy testet mĂ« tĂ« vĂ«shtira nĂ« rrugĂ«n shpirtĂ«rore janĂ« durimi pĂ«r tĂ« pritur momentin e duhur dhe guximi pĂ«r tĂ« mos u zhgĂ«njyer me ato qĂ« hasimâ.
11.âJu keni dy zgjedhje: pĂ«r tĂ« kontrolluar mendjen tuaj ose pĂ«r tĂ« lĂ«nĂ« mendjen tuaj tâiu kontrollojĂ« juâ.
12. âGjithçka qĂ« ndodh njĂ« herĂ« nuk mund tĂ« ndodhĂ« mĂ«. Por gjithçka qĂ« ndodh dy here, me siguri do tĂ« ndodh edhe pĂ«r herĂ« tĂ« tretĂ«â.
13. âJi i çmendur! Por mĂ«soni si tĂ« jeni tĂ« çmendur pa qenĂ« nĂ« qendĂ«r tĂ« vĂ«mendjes. Jini tĂ« guximshĂ«m pĂ«r tĂ« jetuar ndrysheâ.
14. âPasioni e bĂ«n njĂ« person tĂ« ndalojĂ« sĂ« ngrĂ«ni, tĂ« flejĂ«, tĂ« punojĂ«, tĂ« ndjehet nĂ« paqe. ShumĂ« njerĂ«z janĂ« tĂ« frikĂ«suar sepse, kur ai shfaqet, ai shkatĂ«rron tĂ« gjitha gjĂ«rat e vjetra qĂ« gjen nĂ« rrugĂ«n e vetâ.
15. âNĂ«se e doni dikĂ«, duhet tĂ« jeni tĂ« gatshĂ«m pĂ«r tâi lĂ«nĂ« ato tĂ« lirĂ«â.
16. âPra, unĂ« ju dua sepse i gjithĂ« universi komplotoi tĂ« mĂ« ndihmojĂ« qĂ« tâju gjej.â
17. âNjĂ« fĂ«mijĂ« mund tâi mĂ«sojĂ« njĂ« tĂ« rrituri tre gjĂ«ra: tĂ« jetĂ« i lumtur pa asnjĂ« arsye, tĂ« jetĂ« gjithmonĂ« i zĂ«nĂ« me diçka dhe tĂ« dijĂ« tĂ« kĂ«rkojĂ« me gjithĂ« fuqinĂ« e tij atĂ« qĂ« ai dĂ«shironâ.
18. âPranoni atĂ« qĂ« ju ofron jeta dhe pĂ«rpiquni tĂ« pini nga çdo kupĂ«. TĂ« gjitha verĂ«rat duhet tĂ« shijohen; disa duhet tĂ« pihen vetĂ«m pak, por me tĂ« tjerĂ«t, pini tĂ« tĂ«rĂ« shishenâ.
19. âTĂ« presĂ«sh Ă«shtĂ« e dhimbshme. Harrimi Ă«shtĂ« i dhimbshĂ«m. Por tĂ« mos dish se çfarĂ« tĂ« bĂ«sh Ă«shtĂ« lloji mĂ« i keq i vuajtjeveâ.
20. âKjo Ă«shtĂ« ajo qĂ« ne e quajmĂ« dashuri. Kur ju duan, ju mund tĂ« bĂ«ni cdo do gjĂ« nĂ« krijim. Kur ju duan, nuk ka nevojĂ« aspak tĂ« kuptoni se çfarĂ« po ndodh, sepse gjithçka ndodh brenda jushâ.
21. âDashuria Ă«shtĂ« njĂ« forcĂ« e pazbutshme. Kur pĂ«rpiqemi ta kontrollojmĂ«, ajo na shkatĂ«rron. Kur pĂ«rpiqemi ta burgosim, ajo na skllavĂ«ron. Kur pĂ«rpiqemi ta kuptojmĂ«, ajo na lĂ« tĂ« ndjehemi tĂ« humbur dhe konfuzâ.
22. âAsgjĂ« nĂ« botĂ« nuk Ă«shtĂ« kurrĂ« plotĂ«sisht e gabuar. Edhe njĂ« orĂ« e ngecur Ă«shtĂ« e saktĂ« dy herĂ« nĂ« ditĂ«. â
23. âNĂ« jetĂ«n reale, dashuria duhet tĂ« jetĂ« e mundur. Edhe nĂ«se nuk kthehet menjĂ«herĂ«, dashuria mund tĂ« mbijetojĂ« vetĂ«m kur ekziston shpresa se do tĂ« jeni nĂ« gjendje tĂ« fitoni mbi personin qĂ« dĂ«shironiâ.
24. âNĂ« çdo moment tĂ« jetĂ«s sonĂ«, tĂ« gjithĂ« kemi njĂ« kĂ«mbĂ« nĂ« njĂ« pĂ«rrallĂ« dhe tjetrĂ«n nĂ« humnerĂ«â.
25. âGjĂ«rat e thjeshta janĂ« gjithashtu gjĂ«rat mĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme, dhe vetĂ«m tĂ« mençurit mund tâi shohin atoâ.
26. âMos dĂ«gjoni komentet e kĂ«qija tĂ« atyre miqve, tĂ« cilĂ«t, duke mos marrĂ« asnjĂ« rrezik vetĂ«, mund tĂ« shohin vetĂ«m dĂ«shtimet e njerĂ«zve tĂ« tjerĂ«.â
27. âUnĂ« nuk jetoj as nĂ« tĂ« kaluarĂ«n time, as nĂ« tĂ« ardhmen time. UnĂ« jam i interesuar vetĂ«m pĂ«r tĂ« tashmen. NĂ«se mund tĂ« pĂ«rqendroheni gjithmonĂ« nĂ« tĂ« tashmen, do tĂ« jeni njĂ« burrĂ« i lumtur. Jeta do tĂ« jetĂ« njĂ« festĂ« pĂ«r ju, njĂ« festival i shkĂ«lqyeshĂ«m, sepse jeta Ă«shtĂ« momenti kur po jetojmĂ« taniâ.
28. âAskush prej nesh nuk e di se çfarĂ« mund tĂ« ndodhĂ« edhe nĂ« minutĂ«n tjetĂ«r, megjithatĂ«, ne pĂ«rsĂ«ri vazhdojmĂ« pĂ«rpara. Sepse ne besojmĂ«. Sepse kemi Besimâ.
29. âKur duam, gjithmonĂ« pĂ«rpiqemi tĂ« bĂ«hemi mĂ« tĂ« mirĂ« se sa jemi. Kur pĂ«rpiqemi tĂ« bĂ«hemi mĂ« mirĂ« seç jemi, gjithçka rreth nesh bĂ«het edhe mĂ« e mirĂ«â.
30. âFal, por mos harro, ose do tĂ« lĂ«ndohesh pĂ«rsĂ«ri. Falja ndryshon perspektivat. TĂ« harruarit humbet mĂ«siminâ.
31. âDisa gjĂ«ra nĂ« jetĂ« thjesht duhet tĂ« pĂ«rjetohen- dhe kurrĂ« nuk shpjegohen. Dashuria Ă«shtĂ« njĂ« gjĂ« e tillĂ«â.
32. âMos u shqetĂ«soni duke u munduar pĂ«r tĂ« shpjeguar emocionet e tua. Jetoni gjithçka aq intensivisht sa mundeni dhe mbani gjithçka qĂ« ndjeni si dhuratĂ« nga Zoti. MĂ«nyra mĂ« e mirĂ« pĂ«r tĂ« shkatĂ«rruar urĂ«n midis tĂ« dukshmes dhe tĂ« padukshmes Ă«shtĂ« duke provuar tĂ« shpjegoni emocionet tuajaâ.
33. âNjĂ« njeri dashurohet sepse e dashuroni. AsnjĂ« arsye nuk Ă«shtĂ« e nevojshme pĂ«r tĂ« dashuruarâ.
34. âKur çdo ditĂ« Ă«shtĂ« e njĂ«jtĂ« me ditĂ«n tjetĂ«r, kjo Ă«shtĂ« pĂ«r shkak se njerĂ«zit nuk arrijnĂ« tĂ« njohin gjĂ«rat e mira qĂ« ndodhin nĂ« jetĂ«n e tyre çdo ditĂ« qĂ« dielli lindâ.
35. âKur e presim mĂ« sĂ« paku, jeta na bĂ«n njĂ« sfidĂ« tĂ« provojmĂ« guximin dhe gatishmĂ«rinĂ« tonĂ« pĂ«r tĂ« ndryshuar; nĂ« njĂ« moment tĂ« tillĂ«, nuk ka asnjĂ« kuptim tĂ« pretendosh se asgjĂ« nuk ka ndodhur ose tĂ« themi se ne nuk jemi akoma tĂ« gatshĂ«m. Sfida nuk do tĂ« presĂ«. Jeta nuk shikon prapaâ.
36. âĂshtĂ« mundĂ«sia pĂ«r tĂ« realizuar njĂ« Ă«ndĂ«rr ajo qĂ« e bĂ«n jetĂ«n interesanteâ.
37. âUnĂ« mund tĂ« zgjedh ose tĂ« jem viktimĂ« e botĂ«s ose njĂ« aventurier nĂ« kĂ«rkim tĂ« thesarit. ĂshtĂ« e gjitha njĂ« pyetje se si e shoh jetĂ«n timeâ.
38. âNdonjĂ«herĂ«, ne jemi aq tĂ« lidhur me mĂ«nyrĂ«n tonĂ« tĂ« tĂ« jetuarit, saqĂ« ne hedhim poshtĂ« mundĂ«si tĂ« mrekullueshme thjesht sepse nuk dimĂ« se çfarĂ« tĂ« bĂ«jmĂ« me tĂ«â.
39. âNĂ«se filloni tĂ« premtoni ato qĂ« nuk keni ende, do tĂ« humbni dĂ«shirĂ«n pĂ«r tĂ« punuar drejt arritjes sĂ« sajâ.
40. âMos u frikĂ«soni nga mendimet e njerĂ«zve tĂ« tjerĂ«. VetĂ«m mediokriteti Ă«shtĂ« i sigurt nĂ« vetvete, prandaj merrni rreziqe dhe bĂ«ni atĂ« qĂ« dĂ«shironi tĂ« bĂ«niâ.
41. âKurdo qĂ« tĂ« doni tĂ« arrini diçka, mbajini sytĂ« hapur, pĂ«rqendrohuni dhe sigurohuni qĂ« e dini saktĂ«sisht se çfarĂ« dĂ«shironi. Askush nuk mund tĂ« arrijĂ« objektivin me sy tĂ« mbyllurâ.
âCountry Lifeâ ka botuar, tĂ« shtunĂ«n e 28 dhjetorit 1940, nĂ« faqet n°560 â 562, rrĂ«fimin e udhĂ«timit asokohe nĂ« ShqipĂ«ri tĂ« autorit britanik Jan Gordon, tĂ« cilin, Aurenc Bebja, nĂ«pĂ«rmjet Blogut âDars (Klos), Mat â Albaniaâ, e ka sjellĂ« pĂ«r publikun shqiptar :
Fytyra e Shqipërisë
Ku lindja bashkohet me perëndimin, mesjeta me modernen.
Nga Jan Gordon
Tregu i GjirokastrĂ«s, ku nĂ« krye shihet Bashkia, mbrojtja e fundit e BersaglierĂ«ve. Jan Gordon â Burimi : Country Life, 28 dhjetor 1940, f.560 â 562
ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« njĂ« vend me kontraste tĂ« jashtĂ«zakonshme. NjĂ« e treta e popullsisĂ« Ă«shtĂ« po aq e dĂ«shpĂ«ruar dhe e prekur nga malaria sa çdo komunitet tjetĂ«r nĂ« EvropĂ«, ndĂ«rsa njĂ« e treta pĂ«rfshin malĂ«sorĂ« aq tĂ« ashpĂ«r dhe agresivĂ« sa nuk mund tĂ« gjenden kudo. ĂshtĂ« njĂ« vend ku, nĂ«n njĂ« sistem tĂ«rĂ«sisht modern tĂ« ndriçimit elektrik, zakonet mund tĂ« jenĂ« ende ato tĂ« shekullit tĂ« 12-tĂ«, ku gratĂ« qĂ« veshin kĂ«pucĂ«, shputat e tĂ« cilave janĂ« tĂ« prera nga copa gomash tĂ« vjetra makinash, duke lĂ«nĂ« gjurmĂ« âDunlopâ ose âMichelinâ nĂ« baltĂ« ndĂ«rsa lĂ«vizin, veshin funde, prototipet e tĂ« cilave mund tĂ« gjenden nĂ« figurinat prej qeramike tĂ« periudhĂ«s minoane. VetĂ«m dje, tĂ« qĂ«lloje fqinjin pas shpine nga njĂ« kaçubĂ« ishte shpesh njĂ« detyrĂ« familjare (nĂ« emĂ«r tĂ« njĂ« hakmarrjeje), ndĂ«rsa njĂ« vajzĂ« e vogĂ«l, pavarĂ«sisht moshĂ«s sĂ« saj, qĂ« ecte me guxim ofronte mbrojtje shumĂ« mĂ« tĂ« vlefshme sesa pushka e saj e famshme, rripi i fishekĂ«ve dhe thika e saj. DĂ«gjuam njĂ« gjykatĂ«s tâi kĂ«rkonte njĂ« falje pothuajse tĂ« pĂ«rulur njĂ« vrasĂ«si famĂ«keq qĂ« e dĂ«noi me vdekje. Pastaj na kĂ«rkoi tĂ« shkonim nĂ« shtĂ«pinĂ« e tij pĂ«r tĂ« admiruar punimet e sofistikuara tĂ« qĂ«ndisjes qĂ« ai prodhonte nĂ« kohĂ«n e tij tĂ« lirĂ«.
ĂshtĂ« njĂ« vend ku, nganjĂ«herĂ«, tĂ« mbetesh njĂ« beqare e deklaruar Ă«shtĂ« mĂ« e nderuar sesa tĂ« jesh njĂ« grua e martuar, sepse nĂ« malet veriore njĂ« virgjĂ«reshe tĂ« betuar i lejohen tĂ« gjitha privilegjet e njĂ« burri, pĂ«rveç atij qĂ« nuk mund ta arrijĂ«, domethĂ«nĂ«, mustaqet, rritja e mustaqeve Ă«shtĂ« njĂ« krenari dhe preokupim mashkullor, shpesh i kultivuar me gjithĂ« zellĂ«sinĂ« e njĂ« kinezi qĂ« rrit thonjtĂ« e gishtave, dhe me njĂ« efekt tĂ« ngjashĂ«m tĂ« ekzagjeruar dhe tĂ« paqĂ«ndrueshĂ«m.
Koka e njĂ« prijĂ«si malĂ«sor mysliman. Vizatim nga Cora J. Gordon. â Burimi : Country Life, 28 dhjetor 1940, f.560 â 562
KĂ«tu, fshatrat shpesh banohen pothuajse ekskluzivisht nga gratĂ«, burrat janĂ« jashtĂ« vendit, qoftĂ« nĂ« AmerikĂ« apo Turqi, duke fituar paratĂ« qĂ« kanĂ« paguar pĂ«r shtĂ«pitĂ« e ndĂ«rtuara dhe tĂ« dekoruara nĂ« mĂ«nyrĂ« madhĂ«shtore. Edhe kĂ«tu, do tĂ« ishte njĂ« fyerje pĂ«r pronarin e njĂ« ferme qĂ« tâi ofrohej tĂ« paguante dhomĂ«n, ushqimin dhe mĂ«ngjesin, por tĂ« mos rrĂ«shqitĂ«sh njĂ« shumĂ« tĂ« mjaftueshme nĂ« dorĂ«n e gruas mĂ« tĂ« re tĂ« martuar nĂ« shtĂ«pi do tĂ« ishte mashtrim.
Feja nuk ka rĂ«ndĂ«si pĂ«r shumicĂ«n e shqiptarĂ«ve ; myslimanĂ«t shkojnĂ« nĂ« festat e krishtera dhe tĂ« krishterĂ«t te myslimanĂ«t. Kemi parĂ« njĂ« kishĂ« tĂ« krishterĂ« tĂ« ndĂ«rtuar nga njĂ« zdrukthĂ«tar mysliman, nĂ« tĂ« cilĂ«n ai kishte pĂ«rzier kryqin me gjysmĂ«hĂ«nĂ«n, ndĂ«rsa nĂ« male ka fshatra tĂ« quajtura âgjysmĂ«-gjysmĂ«â, nĂ« tĂ« cilat tĂ« dy fetĂ« praktikohen njĂ«kohĂ«sisht, fshatarĂ«t kanĂ« emra tĂ« krishterĂ« dhe myslimanĂ« dhe i mbajnĂ« tĂ« dy grupet e festave. ĂshtĂ« njĂ« vend ku mesazhet e dĂ«rguara me zĂ« tĂ« lartĂ« nga njĂ«ri burrĂ« te tjetri pĂ«rmes maleve me njĂ« kod sekret mund ta kalojnĂ« telegrafin me shumĂ« orĂ« diferencĂ«, ku dadoja (nĂ«na), duke dalĂ« pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« pazarin, vendos foshnjĂ«n me djep dhe gjithçka tjetĂ«r mbi kokĂ« dhe pastaj duket se i harron tĂ« gjitha, ku nĂ«se je konservator Ă«shtĂ« mĂ« mirĂ« qĂ« partneri yt tĂ« jetĂ« liberal dhe atĂ«herĂ« tĂ« paktĂ«n njĂ«ri prej jush ndoshta do tĂ« dalĂ« nga burgu pĂ«r tĂ« vazhduar biznesin. ĂshtĂ« njĂ« vend ku nĂ« pĂ«rgjithĂ«si nuk ka asgjĂ« midis rrugĂ«ve mĂ« tĂ« bukura dhe dredha-dredha moderne qĂ« shkenca ushtarake italiane ka qenĂ« nĂ« gjendje tĂ« ndĂ«rtojĂ« dhe shtigjeve tĂ« pjerrĂ«ta pĂ«r mushka qĂ« shpesh kufizohen mes buzĂ«ve tĂ« greminave tĂ« rrezikshme.
Dhe këto rrugë të bukura janë padyshim kryesisht përgjegjëse për rrënimin italian. Në hartën e vogël të botuar në shtypin e përditshëm, mund të shihen praktikisht të gjitha rrugët e Shqipërisë. Në këto rrugë të mëdha mund të shtysh tanke, armë të rënda, kamionë dhe furnizime, por përmes maleve të egra, të rrezikshme, por jo të paarritshme, mund të përparosh vetëm me mushka vendase, njohuri të thella lokale dhe një trup të ngurtësuar ndaj ashpërsisë së klimës dhe kushteve ushqimore. Dhe njeriun që mund të zotërojë malet e Shqipërisë.
PĂ«rmeti, çati prej rreshpe. Cora J. Gordon â Burimi : Country Life, 28 dhjetor 1940, f.560 â 562
Majat e maleve dhe vende tĂ« tilla si PĂ«rmeti, njĂ« fshat i çuditshĂ«m i fshehur nĂ«n çati prej argjili tĂ« trashĂ«, i ndĂ«rtuar nĂ« shpatet e vargmalit tĂ« pjerrĂ«t tĂ« NemerçkĂ«s, KĂ«lcyra qĂ« shtrihet nĂ« fund tĂ« njĂ« gryke tĂ« egĂ«r dhe tĂ« pjerrĂ«t, rruga pĂ«r nĂ« Berat, qĂ« pĂ«rshkon MallakastrĂ«n dhe rrĂ«zĂ«n e Tomorit, dhe madje edhe kĂ«shtjella e vjetĂ«r e madhe turke e GjirokastrĂ«s (nĂ« shqip, GjinokastĂ«r), duke u bĂ«rĂ« e papĂ«rshtatshme pĂ«r tâu mbajtur, u evakuua si rezultat.
KĂ«ndi i kalasĂ« dhe urĂ«s sĂ« Beratit. Pjesa mĂ« e madhe e transportit italian pa dyshim po e pĂ«rdor kĂ«tĂ« urĂ«. Jan Gordon â Burimi : Country Life, 28 dhjetor 1940, f.560 â 562
Në kushte të tilla luftimi, zakoni dhe praktika janë avantazhe të mëdha. Supozohet se shqiptarët janë kryesisht pasardhës të fiseve të lashta ilire para-greke. Edhe pse malësorët grekë janë me origjinë etnike shumë të ndryshme, ata megjithatë kanë asimiluar shumë tipare lokale, duke përfshirë një shpërfillje për lodhjen dhe urinë. Shpesh, kur kalonim natën në një fermë malore shqiptare, darka, një dhi që duhej të sillej posaçërisht nga malet, e përgatitur dhe gatuar më pas për ne, nuk servirej para mesnatës, megjithëse kishim qenë gjithë ditën në shale (kalërim). Nuk ofrohej asnjë meze paraprake dhe çdo shenjë lodhjeje, urie apo padurimi duhej të fshihej me shumë kujdes.
Dhoma e ndenjes, distrikti (rrethi) i PĂ«rmetit. Vini re komodinat (arkat) e nuses dhe njĂ« gardĂ«robĂ« amerikane. Jan Gordon â Burimi : Country Life, 28 dhjetor 1940, f.560 â 562
NjĂ« grua malsore nuk do tĂ« hezitonte fare tĂ« marshonte gjashtĂ« ditĂ« â tre vajtje, tre ardhje â ndoshta me foshnjĂ«n dhe djepin e lidhur nĂ« shpinĂ«, deri nĂ« tregun mĂ« tĂ« afĂ«rt pĂ«r tĂ« shitur njĂ« shportĂ« me vezĂ« pĂ«r tĂ« blerĂ« kripĂ«.Â
Marketingu i kujdestareve (dadove). Cora J. Gordon â Burimi : Country Life, 28 dhjetor 1940, f.560 â 562
Mushkat e malit shkuan mĂ« larg dhe u ngjitĂ«n mĂ« shumĂ«, me mĂ« pak ushqim se çdo kafshĂ« tjetĂ«r me tĂ« cilĂ«n kemi udhĂ«tuar. Burrat e ushqyer nga tradita tĂ« tilla, tĂ« pĂ«rballur me italianĂ«t â shumĂ« prej tĂ« cilĂ«ve ndoshta vinin nga fushat dhe u mposhtĂ«n nga njĂ« vend ku edhe qentĂ« mund tĂ« jenĂ« mĂ« tĂ« rrezikshĂ«m pĂ«r tĂ« huajt sesa ujqĂ«rit qĂ« vazhdojnĂ« tĂ« plaçkitin kopetĂ« e barinjve â duhet tĂ« gĂ«zojnĂ« njĂ« epĂ«rsi tĂ« pallogaritshme. Duket se vetĂ«m numrat, rraskapitja totale apo vĂ«shtirĂ«sitĂ« e zgjatjes sĂ« linjave tĂ« komunikimit mund tĂ« ndalojnĂ« grekĂ«t. Sapo tĂ« arrijnĂ« nĂ« fusha â qĂ« shtrihen disa kilometra nĂ« brendĂ«si nga Vlora deri nĂ« Liqenin e ShkodrĂ«s nĂ« veri â kushtet do tĂ« ndryshojnĂ« ; mekanizmat italianĂ« do tĂ« luajnĂ« njĂ« rol mĂ« tĂ« madh dhe mund tĂ« parandalojnĂ« dĂ«bimin e italianĂ«ve nga vendi.
Muret e vjetra veneciane tĂ« DurrĂ«sit, mjaft tĂ« dĂ«mtuara nga tĂ«rmetet. Jan Gordon â Burimi : Country Life, 28 dhjetor 1940, f.560 â 562
Ndërkohë, qytetërimi i çuditshëm gjysmëmesjetar që është kapur fort në këtë cep të pavarur të Ballkanit do të zhduket nga gurët e mullirit të luftës. Shtëpitë e gdhendura dhe të praruara bukur të Gjirokastrës dhe të vendit përreth po digjen ose po shkatërrohen nga bombat dhe nuk mund të zëvendësohen.
Gjirokastra, tregu, xhamia dhe cepi i kĂ«shtjellĂ«s sĂ« vjetĂ«r turke. Cora J. Gordon â Burimi : Country Life, 28 dhjetor 1940, f.560 â 562
Kisha unike, e pikturuar, gjysmë nëntokësore e Përmetit ndoshta është rrënuar, fiset dhe komunitetet pothuajse patriarkale do të shpërndahen dhe në Shqipëri, si në pjesën tjetër të botës, do të lindë një rend i ri. Megjithatë, shkatërrimi i këtij cepi të paimitueshëm do të thotë për Evropën humbjen e diçkaje unike në sjelljet dhe zakonet bashkëkohore./ KultPlus.com
Finlanda ka regjistruar 14 ditĂ« radhazi temperatura qĂ« tejkalojnĂ« 30 gradĂ« Celsius, duke vendosur njĂ« rekord tĂ« ri kombĂ«tar pĂ«r motin dhe duke tejkaluar rekordin e mĂ«parshĂ«m tĂ« vitit 1972, raportoi Instituti Meteorologjik Finlandez, sipas âHelsinki Timesâ.
Pragu u kalua sërish dje në Parikala, ku temperaturat arritën në 30,3 gradë Celsius.
Rekordi i mĂ«parshĂ«m pĂ«r 13 ditĂ« radhazi â mbi 30 gradĂ« Celsius â u regjistrua nĂ« vitin 1972.
Kjo është vala më intensive dhe e qëndrueshme e të nxehtit në historinë e Finlandës, e cila daton që nga viti 1961.
Periudha e gjatë pa shi e ka lënë pjesën më të madhe të tokës së Finlandës jashtëzakonisht të thatë.
Instituti Meteorologjik ka lĂ«shuar paralajmĂ«rime pĂ«r shkak tĂ« tĂ« nxehtit dhe zjarreve nĂ« pyje â nĂ« pjesĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« vendit.
Nxehtësia pritet të vazhdojë deri në fundjavë. Sipas parashikimeve, në disa pjesë të Laplandës dhe Finlandës lindore ka të ngjarë të ketë reshje shiu.
Deri të dielën, moti i paqëndrueshëm mund të përfshijë zona më të gjera, duke përfshirë bregdetin perëndimor dhe Finlandën qendrore.
Sipas meteorologut Ville Siiskonen, temperaturat arritën kulmin në juglindje dhe në disa pjesë të Ostrobothnia Veriore. /atsh/ KultPlus.com
Leonardo da Vinçi është piktori dhe dijetari i shquar që qëndron pas veprës ikonike Mona Lisa, por a e dinit se sa shumë gjeometria ndikoi në veprat e tij artistike?
Me siguri keni dëgjuar ose parë edhe vizatimin e tij tjetër të shquar të Njeriut Vitruvian, të krijuar rreth vitit 1490, dhe ilustrimi përfaqëson përmasat ideale njerëzore të da Vinçit me gjeometri siç përshkruhet nga arkitekti i lashtë romak Vitruvius.
Por për më shumë se 500 vjet, një gjë që e la botën e artit të hutuar ishin përmasat e caktuara që da Vinçi vizatoi për krahët dhe këmbët në imazh.
Megjithatë, një dentist nga Londra mendon se e ka zgjidhur misterin e mbajtur prej kohësh me studimin e botuar në Journal of Mathematics and the Arts.
Sipas Rory Mac Sweeney, pĂ«rgjigjja mund tĂ« gjendet nĂ« ijĂ«t e Njeriut Vitruvian: njĂ« trekĂ«ndĂ«sh barabrinjĂ«s qĂ« ai mendon se mund tĂ« shpjegojĂ« ânjĂ« nga veprat mĂ« tĂ« analizuara, por edhe mĂ« tĂ« fshehta nĂ« historinĂ« e artitâ.
Siç u përmend më parë, vizatimi është frymëzuar nga Vitruvi, i cili besonte se trupi i përsosur i njeriut duhet të futet brenda një rrethi dhe një katrori.
NjĂ« katror Ă«shtĂ« pĂ«rdorur nga da Vinçi qĂ« i pĂ«rshtatet âpozĂ«s kryqĂ«zoreâ tĂ« burrit me krahĂ«t dhe kĂ«mbĂ«t e shtrira, ndĂ«rsa pjesa e brendshme e rrethit Ă«shtĂ« vendi ku krahĂ«t dhe kĂ«mbĂ«t janĂ« tĂ« hapura.
Në të kaluarën, mendohej se përmasat e vizatimit bazoheshin në Teorinë e Raportit të Artë, por ky supozim popullor nuk ishte i vërtetë, pasi matjet nuk kanë kuptim.
PĂ«rgjigja ka qenĂ« pikĂ«risht para nesh, thotĂ« Mac Sweeney, duke pĂ«rshkruar se si ajo Ă«shtĂ« âfshirĂ« nĂ« sy tĂ« lirĂ«â, sipas Science Alert .
âNĂ«se i hapni kĂ«mbĂ«t⊠dhe i ngrini duart mjaftueshĂ«m sa gishtat e shtrirĂ« tĂ« prekin vijĂ«n e majĂ«s sĂ« kokĂ«s⊠hapĂ«sira midis kĂ«mbĂ«ve do tĂ« jetĂ« njĂ« trekĂ«ndĂ«sh barabrinjĂ«sâ, shkroi da Vinçi nĂ« shĂ«nimet e tij pĂ«r Njeriun Vitruvian.
Mac Sweeney ndoqi këtë, por pasi bëri llogaritjet në trekëndësh, zbuloi se kishte një raport prej rreth 1.64 me 1.65 të shkaktuar nga përhapja e këmbëve të burrit dhe lartësia e kërthizës së tij.
Kjo është afër raportit tetraedral (1.633), i përdorur për të gjetur mënyrën më të mirë për paketimin e sferave, i cili nuk u përcaktua zyrtarisht deri në vitin 1917.
Raporti lartĂ«si-bazĂ« i njĂ« forme piramidale mund tĂ« jetĂ« 1.633 nĂ«se katĂ«r sfera janĂ« tĂ« lidhura sa mĂ« ngushtĂ« tĂ« jetĂ« e mundur â njĂ« parim i ngjashĂ«m me parimin trekĂ«ndor tĂ« pĂ«rdorur nĂ« stomatologji, siç mund tĂ« jetĂ« vĂ«nĂ« re nga Mac Sweeney.
Në këtë kontekst, kur shikohet një nofull njerëzore, raporti i trekëndëshit të Bonwill-it, i përdorur që nga viti 1864 dhe që është pozicionimi më i mirë për funksionin e nofullës, është gjithashtu 1.633.
Sipas Mac Sweeney, kjo nuk është rastësi, pasi ai beson se nofullat tona maksimizojnë efikasitetin mekanik duke u përputhur natyrshëm me gjeometritë tetraedrale.
A mund të përsëritet raporti tetraedral jo vetëm në nofullat tona?
Mac Sweeney mendon se ky Ă«shtĂ« rasti, meqenĂ«se âanatomia njerĂ«zore ka evoluar sipas parimeve gjeometrike qĂ« qeverisin organizimin optimal hapĂ«sinor nĂ« tĂ« gjithĂ« universinâ.
âTĂ« njĂ«jtat marrĂ«dhĂ«nie gjeometrike qĂ« shfaqen nĂ« strukturat optimale kristalore, arkitekturat biologjike dhe sistemet koordinative tĂ« Fuller-it duket se janĂ« tĂ« koduara nĂ« pĂ«rmasa njerĂ«zore,â vazhdoi ai, âduke sugjeruar qĂ« Leonardo intuitoi tĂ« vĂ«rteta themelore rreth natyrĂ«s matematikore tĂ« vetĂ« realitetit.â
Le tĂ« themi se Mac Sweeney ka tĂ« drejtĂ« me gjetjet e tij (gjĂ« qĂ« mbetet pĂ«r tâu parĂ« midis shkencĂ«tarĂ«ve); kjo do tĂ« thotĂ« qĂ«, ndĂ«rsa vizatonte Njeriun Vitruvian, da Vinçi mund tĂ« ketĂ« hasur nĂ« njĂ« parim universal.
Kjo tregon vetëm se, mbi 500 vjet më vonë, ne ende po zbulojmë më shumë informacion rreth njërit prej vizatimeve më të njohura në botë.
GĂ«zuar ditĂ«lindjen Mick â vĂ«rtet nuk ka tjetĂ«r!!. GĂ«zuar pĂ«r mĂ« shumĂ« muzikĂ«, mĂ« shumĂ« lĂ«vizje dhe mĂ« shumĂ« âkilometra nĂ« rrugĂ«timin tĂ«ndâ, shkruan faqja rollingstones.com.
Mick Jagger lindi më 26 korrik 1943, në Dartford, Kent, Angli.
Ai është muzikanti britanik i njohur më së miri si këngëtari kryesor ekstravagant i Rolling Stones, një grup anglez rock, për të cilin ai bashkëshkroi shumicën e këngëve.
Ai gjithashtu ka publikuar një numër albumesh solo. Përveç punës së tij si muzikant, ai është shfaqur në filma dhe është bashkëthemeluar një kompani prodhimi filmash.
Jagger është i njohur për zërin e tij unik, lëvizjet e tij frenetike të vallëzimit dhe sjelljet skenike gjatë performancave live, si dhe për imazhin e tij kontravers kundër kulturës.
Revista e shquar amerikane e muzikës Rolling Stone në vitin 2011 e renditi Jagger si këngëtarin e katërt më të mirë të të gjitha kohërave në listën e saj të 10 këngëtarëve më të mirë. /atsh/ KultPlus.com
Helen Mirren, mbretĂ«resha britanike e aktrimit, feston sot ditĂ«lindjen e saj tĂ« 80-tĂ«, sipas âEuronewsâ.
Gjatë karrierës së saj prej gjashtë dekadash, ajo zbukuroi skenat dhe ekranet tona me portretizimet e grave të fuqishme dhe komplekse, nga Kleopatra te Elizabeta II dhe Katerina e Madhe e Rusisë.
Mirren është gjithashtu e vetmja aktore që ka portretizuar të dyja Mbretëreshat Elizabeta në ekran.
Helen Mirren (lyena Lydia Mironov) lindi në Londër në vitin 1945, nga një baba me origjinë ruse dhe një nënë skoceze. Familja e saj zgjodhi te ndryshonte mbiemrin në Mirren në fillim të viteve 1950.
Ajo e filloi karrierën e saj në skenë, duke u bashkuar me Teatrin Kombëtar të të Rinjve të Britanisë së Madhe në moshën 18-vjeçare.
Atje, luajti rolin e MbretĂ«reshĂ«s sĂ« Egjiptit nĂ« tragjedinĂ« âAntony and Cleopatraâ, njĂ« rol qĂ« e riinterpretoi nĂ« vitin 1998 pĂ«rballĂ« Alan Rickman nĂ« Teatrin KombĂ«tar.
NjĂ« vit mĂ« vonĂ«, Mirren iu bashkua kompanisĂ« âRoyal Shakespeare Companyâ ku qĂ«ndroi pĂ«r 15 vjet.
Nga skena në ekran
Mirren fitoi rolin e saj tĂ« parĂ« tĂ« madh nĂ« film nĂ« dramĂ«n komedi me regji tĂ« Michael Powell nĂ« vitin 1969, âThe Age of Consentâ.
MĂ« vonĂ« ajo u bĂ« e njohur nĂ« rolet e saj si bashkĂ«shortja e njĂ« perandori nĂ« dramĂ«n erotike tĂ« vitit 1979, âCaligulaâ; e dashura e njĂ« gangsteri nĂ« filmin âThe Long Good Fridayâ nĂ« 1980; dhe si Morgana le Fay nĂ« filmin fantazi âExcaliburâ, nĂ« 1981.
Ajo fitoi nominimin e saj tĂ« parĂ« pĂ«r Ămim Oscar pĂ«r rolin e saj si MbretĂ«resha Charlotte nĂ« filmin e vitit 1994, âThe Madness of King Georgeâ.
Aktorja britanike u martua me regjisorin amerikan Taylor Hackford nĂ« vitin 1997, 22 vjet pasi u takuan nĂ« sheshxhirimin e dramĂ«s sĂ« tij âWhite Nightsâ.
Në fillim të viteve 2000, Helen Mirren arriti një famë globale.
Ajo pushtoi zemrat dhe mendjet e publikut me rolin e saj kryesor nĂ« serialin televiziv policor âPrime Suspectâ.
Me suksesin erdhĂ«n gjithmonĂ« e mĂ« shumĂ« vlerĂ«sime. Ajo fitoi tre çmime âBAFTA TVâ dhe dy çmime âPrimetime Emmyâ pĂ«r rolin e saj nĂ« âPrime Suspectâ.
Ajo u dekorua me titullin âDame Commanderâ tĂ« Urdhrit tĂ« PerandorisĂ« Britanike (DBE) nga MbretĂ«resha Elizabeth II nĂ« vitin 2003 pĂ«r shĂ«rbimet e saj nĂ« filmat dramĂ«.
Tre vjet mĂ« vonĂ«, Mirren luajti rolin e monarkes mĂ« jetĂ«gjatĂ« tĂ« BritanisĂ« sĂ« Madhe nĂ« dramĂ«n me regji tĂ« Stephen Frears, âThe Queenâ.
Portretizimi i sovranes në javët pas vdekjes së Princeshë Dianës i dha asaj një çmim Oscar si Aktorja më e Mirë.
Duke sfiduar stereotipet
Helen Mirren ka fituar reputacion për elegancën dhe egërsinë e saj. Shpesh e përshkruar si seks simbol në rininë e saj, ajo tha se kurrë nuk ia kishte vënë këtë emërtim vetes.
Mirren gjithashtu e ka përqafuar publikisht feminizmin.
Ajo luajti rolin e kryeministres izraelite, Golda Meir nĂ« filmin âGoldaâ nĂ« 2023; tĂ« shefes sĂ« krimit nĂ« serialin televiziv âMoblandâ, madje edhe tĂ« terapistes sĂ« Kendrick Lamar nĂ« videoklipin e tij muzikor âCount Me Outâ nĂ«Â 2022. /atsh/ KultPlus.com
Sunny Hill Festival, njĂ« nga ngjarjet mĂ« tĂ« mĂ«dha muzikore nĂ« rajon, do tĂ« vazhdojĂ« edhe  kĂ«tĂ« vit bashkĂ«punimin e suksesshĂ«m me Trafikun Urban tĂ« PrishtinĂ«s, pĂ«r tĂ« ofruar transport falas pĂ«r tĂ« gjithĂ« ndjekĂ«sit e festivalit.Â
TĂ« gjithĂ« ata qĂ« do tĂ« jenĂ« pjesĂ« e kĂ«tij edicioni qĂ« nis mĂ« 1 gusht e pĂ«rfundon me 3 gusht, do tĂ« kenĂ« mundĂ«sinĂ« tĂ« udhĂ«tojnĂ« pa pagesĂ« pĂ«r nĂ« Festival.Â
Nisja do tĂ« bĂ«het nga Stacioni i Trenit nĂ« PrishtinĂ« drejt parkut tĂ« Festivali Sunny Hill, me linja tĂ« dedikuar veçmas pĂ«r Festival.Â
AutobusĂ«t do tĂ« operojnĂ« çdo ditĂ« nga ora 14:00 deri nĂ« 05:30 tĂ« mĂ«ngjesit.Â
Ky bashkĂ«punim tashmĂ« Ă«shtĂ« shndĂ«rruar nĂ« njĂ« traditĂ« vjetore, qĂ« ka pĂ«r qĂ«llim tĂ« lehtĂ«sojĂ« qarkullimin, tĂ« zvogĂ«lojĂ« fluksin e veturave dhe tĂ« ofrojĂ« njĂ« pĂ«rvojĂ« mĂ« tĂ« kĂ«ndshme dhe mĂ« mirĂ« tĂ« organizuar pĂ«r tĂ« gjithĂ« ndjekĂ«sit.Â
KĂ«tĂ« vit po ashtu kemi rrritur numrin e autobusave duke bashkĂ«punuar edhe me Kolegjin ABB, prej tĂ« cilĂ«ve nĂ« dispozicion pĂ«r Festivalin do tĂ« jenĂ« gjithĂ«sej 8 autobusĂ«.Â
NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, kjo iniciativĂ« kontribuon edhe nĂ« uljen e ndotjes sĂ« ajrit dhe promovon shfrytĂ«zimin e transportit publik nĂ« pĂ«rditshmĂ«ri e veçanĂ«risht gjatĂ« eventeve tĂ« mĂ«dha kur fluksi i tĂ« interesuar edhe jashtĂ«zakonisht i madh.Â
OrganizatorĂ«t e Festivalit Sunny Hill kanĂ« thĂ«nĂ« se bashkĂ«punimi tashmĂ« i pĂ«rvitshĂ«m me Trafikun Urban Ă«shtĂ« njĂ« shembull shumĂ« i mirĂ« i mbarĂ«vajtjes sĂ« njĂ« procesi tĂ« pĂ«rbashkĂ«t.Â
PĂ«r mĂ« shumĂ« informata rreth festivalit dhe orarit tĂ« autobusĂ«ve, vizitoni: www.sunnyhillfestival.comÂ
Marin Beçikemi (Marinus Becichemus Scodrensis) lindi në Shkodër më 1468, në një kohë kur qyteti ishte qendër e gjallë e humanizmit dhe e marrëdhënieve me botën latine. Ai studioi në Venedik dhe më pas në Padovë, duke u dalluar si një ndër nxënësit më të talentuar të retorikës klasike. Në vitet pas rënies së Shkodrës (1479), familja e tij u largua drejt territoreve të Republikës së Shën Markut, duke marrë me vete jo vetëm kujtesën e vendlindjes, por edhe etjen për dije.
Një dokument i datës 26 tetor 1517, i publikuar nga Jahja Drancolli, dëshmon se ai u emërua profesor ordinar i oratorisë latine në Universitetin e Padovës, me një rrogë vjetore prej 800 fjorinash, një shumë e jashtëzakonshme për kohën. Ky dokument gjendet sot në arkivat e Padovës, dhe bashkë me të ruhen qindra faqe dorëshkrimesh e botimesh të Beçikemit, që përfshijnë oracione, traktate dhe letra drejtuar humanistëve të kohës.
Veprat e tij mĂ« tĂ« njohura janĂ«: âOrationesâ â njĂ« pĂ«rmbledhje fjalimesh tĂ« mbajtura nĂ« raste tĂ« ndryshme akademike dhe publike; âKomentarĂ«t mbi Ciceroninâ, njĂ« tjetĂ«r vepĂ«r e Biçikemit, ku shfaqet aftĂ«sia e tij pĂ«r tĂ« interpretuar klasikĂ«t me njĂ« frymĂ« tĂ« re humaniste; E pasurojnĂ« galerinĂ« testamentit tĂ« tij, njĂ« sĂ«rĂ« epistolarĂ«sh drejtuar kolegĂ«ve e nxĂ«nĂ«sve, ku spikasin mendime mbi etikĂ«n, arsimin dhe rolin e dijes nĂ« qytetĂ«rim.
Shumë nga këto dorëshkrime ruhen ende sot në Biblioteca Universitaria di Padova, në Archivio Antico del Bo dhe në disa koleksione të rralla në Venecie dhe Verona. Studiues të ndryshëm kanë evidentuar se Beçikemi ka mbajtur oracione solemne për personalitete të kohës, përfshirë fisnikë venedikas dhe autoritete kishtare.
Në kohën kur Beçikemi mori detyrën, Universiteti i Padovës ishte ndër më të vjetrit dhe më të famshmit në Europë (themeluar më 1222). Në këtë universitet ligjëronin figurat më të shquara të filozofisë, juridikut dhe mjekësisë. Aty më vonë do të jepte mësim Galileo Galilei, dhe aty u formuan breza të tërë intelektualësh që do të ndikojnë historinë e kontinentit.
Fakulteti i Arteve dhe Letërsisë, ku Beçikemi ishte profesor, ishte zemra e humanizmit. Oratoria latine nuk ishte vetëm ushtrim stilistik, por një instrument formimi qytetar dhe moral, një mjet për të kultivuar mendimin kritik dhe frymën publike të kohës. Që një shqiptar të ngjitej në atë katedër, do të thotë se Shkodra kishte prodhuar një mendje të shkëlqyer, të barabartë me më të mirët e Evropës.
Marin Beçikemi nuk ishte rast i vetëm. Nga Shkodra dhe rrethinat e saj dolën figura të tjera që ndriçuan universitete dhe katedra:
Marin Barleti (1450â1512), gjithashtu nga Shkodra, autor i âRrethimit tĂ« ShkodrĂ«sâ dhe âJetĂ«s sĂ« SkĂ«nderbeutâ, ligjĂ«roi dhe veproi nĂ« RomĂ«, duke u bĂ«rĂ« njĂ« nga humanistĂ«t mĂ« tĂ« çmuar tĂ« kohĂ«s.
Gjon Gazulli (1400â1465), njĂ« tjetĂ«r figurĂ« e shquar, matematicien dhe diplomat, qĂ« sipas dokumenteve ligjĂ«roi astronomi nĂ« Itali dhe ishte kĂ«shilltar nĂ« oborret europiane.
Pal EngjĂ«lli (1416â1470), ArqipeshkĂ«v i DurrĂ«sit, humanist dhe diplomat, qĂ« gjithashtu pati kontakte me rrethet intelektuale tĂ« kohĂ«s. KĂ«to figura dĂ«shmojnĂ« se Shkodra nuk ishte vetĂ«m njĂ« kĂ«shtjellĂ« e armĂ«ve dhe qĂ«ndrese epike, por edhe njĂ« tempull i mendjes, qĂ« nxori dijetarĂ«, humanistĂ«, mĂ«sues e profesorĂ« qĂ« dhanĂ« mĂ«sim nĂ« gjuhĂ«n e Ciceronit dhe Horacit, duke ndikuar kulturĂ«n e kohĂ«s.
Sot, kur shohim njĂ« dokument tĂ« vitit 1517 qĂ« pĂ«rmend emrin e njĂ« shkodrani nĂ« njĂ« nga universitetet mĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« botĂ«s, duhet tĂ« ndiejmĂ« krenari dhe pĂ«rgjegjĂ«si. Krenari pĂ«r rrĂ«njĂ«t tona kulturore dhe pĂ«rgjegjĂ«si pĂ«r tâi sjellĂ« nĂ« dritĂ« kĂ«to figura tĂ« harruara. Marin Beçikemi Ă«shtĂ« simbol i njĂ« tradite tĂ« hershme qĂ« lidhte brigjet e Adriatikut me qendrat mĂ« tĂ« ndritura tĂ« EuropĂ«s, njĂ« urĂ« e dijes qĂ« ne kemi detyrĂ« ta njohim e ta nderojmĂ«. PĂ«rgatiti: Albert Vataj/ KultPlus.com
Dhe si do ta trajtoj unë shpirtin tim, pse yti nuk u prek ? si do ta ngre drejt sferave të tjera, kur të mos jesh më, ti, atje?
Oh, do doja ta fshihja pranĂ« diÒ«kaje qĂ« tĂ« humbiste nĂ« njĂ« vetmi tĂ« errĂ«t, nĂ« njĂ« kĂ«nd tĂ« panjohur e tĂ« heshtur qĂ« tĂ« mos vibronte mĂ« kur rivibrojnĂ« humnerat e tua ! ⊠Por gjithÒ«ka qĂ« sapo na prek, na merr sĂ« bashku njĂ«lloj si harkun qĂ« me dy kordet nxjerr vetĂ«m njĂ« zĂ«.
Për cilin instrument vallë, po debatojmë ne? Dhe kush e mban e luan me të? ⊠Oh melodi !/ KultPlus.com
1- Kurajoja është të dish se çfarë mos të kesh frikë.
2 â NjĂ« prej dĂ«nimeve pĂ«r refuzimin e pjesĂ«marrjes nĂ« politikĂ« Ă«shtĂ« se pĂ«rfundon e qeverisesh nga inferiorĂ«t.
3- -Ky qytet është ai që është sepse qytetarët tanë janë ata që janë.
4 â Vlera e njĂ« burri Ă«shtĂ« ajo qĂ« bĂ«n me pushtetin.
5 â VĂ«mendja ndaj shĂ«ndetit Ă«shtĂ« pengesa mĂ« e madhe nĂ« jetĂ«.
6 â Mund tĂ« zbulosh mĂ« shumĂ« pĂ«r atĂ« person nĂ« njĂ« orĂ« lojĂ« se nĂ« njĂ« vit bisedash.
7- Mund ta falim një fëmijë që është i frikësuar nga errësira, tragjedi e vërtetë është kur të rriturit kanë frikë nga drita
8- Studimi më fisnik ndër të gjitha është studimi i njeriut dhe jetës që duhet të jetojë.
9- Tregohu i mirë, sepse kushdo që takon, po përballet me një betejë të vështirë.
10- Injoranca është rrënja e të gjitha të këqijave.
11- Nevoja është nëna e të gjitha shpikjeve.
12- Kurrë mos e dekurajo dikë që bën përparime të vazhdueshme,sado të ngadalshme qofshin.
13- Fillimi është pjesa më e rëndësishme e çdo pune.
14- I mençuri flet se ka diçka për të thënë, budallai sa për të thënë diçka çfarëdo.
15- Ekzistojnë 3 kategori njerëzish: Ata që janë të dashuruar me Dijen; të dashuruarit me nderin dhe të dashuruarit me përfitimin.
16- Sjellja njerëzore rrjedh si pasojë e 3 shkaqeve: Dëshira, Emocionet ose Dija.
17- Që një njeri të arrijë të zotërojë vetveten është nga fitoret më fisnike dhe më parësore.
18- Pasuria më e madhe është të jetosh i kënaqur me pak.
19- Opinioni është shkalla mes injorancës dhe dijes.
20 Guxim është të dish se çfarë mos të kesh frikë.
21- Filozofia nis me kureshtje.
22- Një hero lind mes qindrave; një i mençur mund të gjendet mes mijrave, por një njeri i vetërealizuar mund të mos gjendet as mes qindra mijëra njerëzve.
23- Ata që janë të aftë të shohin përtej hijeve dhe gënjeshtrave të kulturave të tyre, nuk do kuptohen kurrë nga masat e jo më të besohen nga to.
24- Ajo që quajmë mësim është thjesht një proçes rikujtimi.
25- Njerëzit e mirë nuk kanë nevojë për ligje që të jenë të përgjegjshëm, ndërsa njerëzit e këqinj do gjejnë gjithnjë një rrugëdalje nga ligjet.
26- Një vendim i mirë është bazuar në njohuritë dhe jo në numrat.
27- Të gjithë njerëzit janë nga natyra të barabartë, janë bërë nga e njëjta baltë, nga i njëjti Punëtor; dhe megjithatë ne mashtrojmë veten, ndaj Perëndisë janë të shtrenjtë si fshatari i varfër, si princi.
29- Gjithë ari i cili është nën apo mbi tokë nuk është i mjaftueshëm për ta dhënë në këmbim të Virtytit.
30- Dhe çfarë, Sokrat, është ushqimi i shpirtit? Vërtet, thashë unë, dituria është ushqim i shpirtit.
31- Ădo njeri mund tâi bĂ«jĂ« dĂ«m fare lehtĂ«, por jo çdo njeri mund tâi bĂ«jĂ« mirĂ« tjetrit.
32- Sikurse ndërtuesit thonë, gurët më të mëdhenj nuk qëndrojnë mirë pa më të vegjlit.
33- Në prekjen e dashurisë gjithkush bëhet poet.
34- Kujdesi për shëndetin është pengesë e madhe e jetës.
35- Më mirë diçka e vogël e bërë mirë, se një e madhe e pa përkryer.
36- Dinaku nuk është tjetër veçse imitatori më i ulët i zgjuarsisë.
37- Vdekja nuk Ă«shtĂ« mĂ« e keqja qĂ« mund tâiu ndodhĂ« burrave.
38- Injoranca në vetvete nuk është aq e tmerrshme apo ekstremisht e keqe, dhe nuk është aspak më e keqja e të këqijave; zgjuarsia e tepërt dhe të mësuarit e tepërt, shoqëruar me ligësinë, janë fatale për manaferra.
39- Teprimi në përgjithësi shkakton reaksion, dhe prodhon një ndryshim në drejtim të kundërt, qoftë ai në stinët, në individët apo në qeveritë.
40- Ishte një njeri i mençur ai që shpiku birrën.
41- Ai që kryen padrejtësi është gjithmonë më fatkeq se ai që vuan atë.
42- Ai i cili nuk është një shërbëtor i mirë nuk do të jetë një mjeshtër të mirë.
43- Ai që vjedh pak, vjedh me të njëjtën dëshirë si që vjedh shumë, por me më pak fuqi.
44- Ndershmëria është për pjesën më të madhe më pak fitimprurëse se sa pandershmëria.
45- Vështirë të kem njohur ndonjëherë një matematikan i cili të ishte në gjendje të arsyetonte.
46- Do marr heshtjen tuaj si dhënie pëlqimi.
47- Nëse një njeri e neglizhon edukimin, ai ecën çalë në fund të jetës së tij.
49- Askush nuk e di nëse vdekja, për të cilën njerëzit kanë frikë se është e keqja më e madhe, nuk mund të jetë e mira më e madhe.
50- PrindĂ«rit duhet tâu lĂ«nĂ« trashĂ«gim fĂ«mijĂ«ve tĂ« tyre jo pasurinĂ«, por frymĂ«n e nderimit./KultPlus.com
Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka shprehur nderimin dhe mirënjohjen më të thellë për 24 pjesëtarët e Policisë së Kosovës që kanë rënë në krye të detyrës, duke i cilësuar ata si heronj të vërtetë që me guximin dhe përkushtimin e tyre mbrojtën jetën, lirinë dhe sovranitetin e vendit.
NĂ« mesazhin e saj, Presidentja Osmani ka veçuar emrat e Afrim Bunjakut dhe Enver Zymerit, duke thĂ«nĂ« se ata janĂ« âheronj tĂ« ditĂ«ve tĂ« sotmeâ qĂ« i treguan botĂ«s se Kosova nuk pĂ«rkulet pĂ«rballĂ« askujt. Ajo theksoi se bashkĂ« me ta kujtohen edhe 22 policĂ« tĂ« tjerĂ«, emrat e tĂ« cilĂ«ve do tĂ« mbeten pĂ«rjetĂ«sisht nĂ« kujtesĂ«n e kombit.
âAta nuk zgjodhĂ«n rrugĂ«n mĂ« tĂ« lehtĂ«, por rrugĂ«n e nderit, betimit dhe zotimit pĂ«r atdhe!â, u shpreh Osmani, duke theksuar se sakrifica e tyre Ă«shtĂ« burim krenarie dhe frymĂ«zimi pĂ«r çdo pjesĂ«tar tĂ« PolicisĂ« sĂ« KosovĂ«s sot.
Presidentja gjithashtu vlerĂ«soi pĂ«rkushtimin e mijĂ«ra grave dhe burrave qĂ« shĂ«rbejnĂ« çdo ditĂ« nĂ« radhĂ«t e PolicisĂ« sĂ« KosovĂ«s, duke mbrojtur vendin me kurajĂ«, pĂ«rgjegjĂ«si dhe dashuri pĂ«r RepublikĂ«n. Sipas saj, nĂ« kohĂ« paqeje apo tensioni, nĂ« veri apo nĂ« jug, Policia e KosovĂ«s mbetet âfortifikata e sigurisĂ«â nĂ« çdo cep tĂ« territorit.
âLavdi pĂ«rjetĂ« tĂ« rĂ«nĂ«ve nĂ« krye tĂ« detyrĂ«s! Faleminderit PolicisĂ« sonĂ«, e cila vazhdon ta mbrojĂ« atdheun me besnikĂ«ri!â, u shpreh Osmani nĂ« fund.
Për të gjithë ata që duan të udhëheqin, të ndikojnë dhe të bëjnë ndryshim real në vendimmarrje, Universum International College hap dyert për programin Master në Qeverisje dhe Siguri Kombëtare.
Ky master Ă«shtĂ« ndĂ«rtuar pĂ«r ata qĂ« synojnĂ« mĂ« shumĂ« â mĂ« shumĂ« ndikim, mĂ« shumĂ« dije, mĂ« shumĂ« mundĂ«si.
 Qëllon për profesionistë në:
Administratë publike
Agjencitë e sigurisë dhe policisë
Institucione ndërkombëtare dhe OJQ
Media, diplomaci dhe politikë
 Po ashtu Ă«shtĂ« ideal pĂ«r studentĂ«t qĂ« kanĂ« pĂ«rfunduar studimet nĂ« drejtĂ«si, shkenca politike, marrĂ«dhĂ«nie ndĂ«rkombĂ«tare, apo fusha tĂ« afĂ«rta â dhe duan tĂ« specializohen nĂ«Â menaxhimin modern tĂ« qeverisjes dhe sigurisĂ«. Â
 Pse të zgjedhësh këtë Master në UNI?
Diplomë që njihet dhe vlerësohet në institucione publike dhe private
Mundësi studimi online, për të vazhduar punën pa ndërprerje
40% e lëndëve ligjërohen nga profesorë të Arizona State University, partneri ynë strategjik nga SHBA
Login
Deri në edicionin e nëntë, muzika vazhdon të jetojë në Shkodër dhe së shpejti edhe në Prishtinë!/KultPlus.com 
 QĂ«llon pĂ«r profesionistĂ« nĂ«:
 Po ashtu Ă«shtĂ« ideal pĂ«r studentĂ«t qĂ« kanĂ« pĂ«rfunduar studimet nĂ« drejtĂ«si, shkenca politike, marrĂ«dhĂ«nie ndĂ«rkombĂ«tare, apo fusha tĂ« afĂ«rta â dhe duan tĂ« specializohen nĂ«Â menaxhimin modern tĂ« qeverisjes dhe sigurisĂ«.  
 Pse të zgjedhësh këtë Master në UNI?
