❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Before yesterdayMain stream

”New York Times” pĂ«rzgjedh DhĂ«rmiun ndĂ«r destinacionet mĂ« tĂ« mira turistike globale

By: Kult Plus
24 July 2025 at 11:33

Gazeta prestigjioze amerikane ”New York Times” ka pĂ«rzgjedhur edhe DhĂ«rmiun ndĂ«r destinacionet mĂ« tĂ« mira turistike globale.

”NjĂ« tjetĂ«r verĂ« me temperatura pĂ«rvĂ«luese nĂ« tĂ« gjithĂ« EvropĂ«n i ka nxitur turistĂ«t tĂ« kĂ«rkojnĂ« mĂ«nyra krijuese pĂ«r tĂ« mposhtur vapĂ«n”, shkruan Gabe Castro-Root pĂ«r ”New York Times”.

Kur temperaturat rriten ndjeshëm, Akropoli apo maja e Kullës Eiffel ndonjëherë mund të mbyllen, por plazhet janë të hapura dhe në formën e tyre më të mirë.

Mund të vallëzoni gjithë natën në rërë në Shqipëri, të bëni windsurf në Sardenjë ose të bëni ecje në një dunë gjigante në Francë. Ose mund të shijoni ditët e gjata të diellit arktik në Norvegji.

Por, plazhi i Dhërmiut, në Rivierën Shqiptare, tërheq adhuruesit e diellit dhe turistët e shumtë me festivale të shumta muzikore gjatë gjithë verës.

Riviera Shqiptare është vendosur si një alternativë ndaj brigjeve të mbushura me njerëz të Kroacisë dhe Greqisë, falë plazheve si Dhërmiu.

Pak më shumë se një kilometër i gjatë, me shezlongë në dispozicion dhe gjire shkëmbore të izoluara, që shpërndahen në skajin jugor të plazhit, Dhërmiu është gjithashtu një destinacion kryesor për ata që duan të festojnë, pasi zona organizon disa festivale të mëdha muzikore gjatë gjithë verës.

Kajaku dhe zhytja me maskë janë aktivitete të njohura dhe rrënojat e një aeroplani luftarak të epokës sovjetike vetëm disa qindra metra larg bregut të plazhit të afërt të Dhrimadhes janë një atraksion i veçantë për zhytësit.

Shtigjet e ecjes dhe ullishtat në zonë ofrojnë pamje panoramike të detit dhe malet Kerautine, që ngrihen në lindje, janë piktoreske si nga plazhi ashtu edhe gjatë ecjeve përgjatë rrugës dredha-dredha bregdetare./atsh/KultPlus.com

Zjarri nĂ« Landfillin e Elbasanit, bie nĂ« vĂ«mendjen e ‘New York Times’/ Ja artikulli i zbardhur (FOTO)

4 July 2025 at 18:51

Përmes një shkrimi të publikuar këtë të premte, media amerikane thekson se një zjarr në një zonë komunale në qytetin qendror të Elbasanit u shndërrua në flakë të pakontrollueshme.

Gazeta prestigjoze amerikane ‘New York Times’ ka publikuar sot njĂ« artikull, ku ndĂ«r tĂ« tjera ka shkruar edhe pĂ«r situatĂ«n me zjarret masive qĂ« vijojnĂ« prej ditĂ«sh nĂ« zonĂ«n pranĂ« landfillit tĂ« Elbasanit.

“NĂ« ShqipĂ«ri, pĂ«rtej Detit Adriatik nga njĂ« Itali ende e nxehtĂ« nga temperaturat jashtĂ«zakonisht tĂ« larta, njĂ« zjarr veror nĂ« njĂ« deponi komunale nĂ« qytetin qendror tĂ« Elbasanit u shndĂ«rrua nĂ« flakĂ« tĂ« pakontrollueshme.

TĂ« pĂ«rballur me temperaturat qĂ« arritĂ«n nĂ« 106 gradĂ« Fahrenheit (41 gradĂ« Celsius), zjarrfikĂ«sit luftuan pĂ«r ta kontrolluar atĂ«. Dhe me re tymi toksik qĂ« valĂ«viteshin nga deponia, protestuesit u mblodhĂ«n jashtĂ« MinistrisĂ« sĂ« Turizmit dhe Mjedisit nĂ« TiranĂ«, kryeqytet, duke deklaruar se ajo ishte riemĂ«ruar “Ministria e Tymit dhe Ndotjes”.

Ashtu si në vendet e Evropës Perëndimore që u goditën këtë javë nga vala e të nxehtit, të moshuarit në Shqipëri po vuanin më shumë. Fatmir Dervishaj, 76 vjeç, tha se zakonisht dilte gjatë ditës për të luajtur domino me miqtë e tij, por kishte mbetur i bllokuar në shtëpi për shkak të nxehtësisë.

“Vera mund tĂ« jetĂ« e gĂ«zueshme pĂ«r shumĂ« njerĂ«z, por pĂ«r mua, ndihet shumĂ« izoluese”, tha ai. PĂ«r tĂ« tjerĂ«t, mjerimi ishte i mirĂ« pĂ«r biznesin. Ermir Metushi, 48 vjeç, njĂ« shofer taksie nĂ« TiranĂ«, tha se vala e tĂ« nxehtit ishte “e vĂ«shtirĂ« pĂ«r t’u duruar”, por se i kishte rritur tĂ« ardhurat, sepse “gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« njerĂ«z po i dorĂ«zohen komoditetit tĂ« ajrit tĂ« kondicionuar tĂ« taksive, madje edhe pĂ«r distanca tĂ« shkurtra”. Kjo dhe njĂ« fluks turistĂ«sh gjatĂ« verĂ«s, tha ai, “do tĂ« thotĂ« qĂ« unĂ« me tĂ« vĂ«rtetĂ« nuk mund tĂ« ankohem”,-shkruhet nĂ« artikull.

The post Zjarri nĂ« Landfillin e Elbasanit, bie nĂ« vĂ«mendjen e ‘New York Times’/ Ja artikulli i zbardhur (FOTO) appeared first on Sot News | Lajme.

“TĂ« pushohen menjĂ«herĂ«â€/ Trump sulmon ashpĂ«r gazetarĂ«t e CNN dhe New York Times

26 June 2025 at 17:44

Presidenti i SHBA-sĂ«, Donald Trump, pĂ«rmes njĂ« postimi nĂ« platformĂ«n e tij Truth Social, ka kritikuar ashpĂ«r gazetarĂ«t e CNN dhe New York Times, duke i cilĂ«suar si “gazetarĂ« tĂ« lajmeve tĂ« rreme” dhe duke kĂ«rkuar qĂ« ata tĂ« pushohen “menjĂ«herĂ«â€ nga puna.

Trump i ka quajtur kĂ«ta gazetarĂ« “njerĂ«z tĂ« kĂ«qij me qĂ«llime tĂ« liga”, dhe ka vazhduar sulmet e tij ndaj tyre pĂ«r raportimet qĂ« vĂ«nĂ« nĂ« dyshim efektivitetin e sulmeve amerikane nĂ« centralet bĂ«rthamore tĂ« Iranit.

Kritikat e Trump-it erdhën pas një vlerësimi paraprak të inteligjencës që ngrinte pikëpyetje mbi rezultatet e bastisjeve, çka ka sjellë kundërshtime të forta nga administrata e tij.

NĂ« njĂ« konferencĂ« pĂ«r shtyp sot, Sekretari i Mbrojtjes, Pete Hegseth, theksoi se sulmet ishin “historikisht tĂ« suksesshme”, duke cituar raportime nga agjenci tĂ« ndryshme qĂ« evidentojnĂ« dĂ«met e shkaktuara nga aksionet amerikane.

The post “TĂ« pushohen menjĂ«herĂ«â€/ Trump sulmon ashpĂ«r gazetarĂ«t e CNN dhe New York Times appeared first on Sot News | Lajme.

Trump sulmon ashpër gazetarët e CNN dhe New York Times: Të pushohen menjëherë

26 June 2025 at 17:38

Presidenti i SHBA-sĂ«, Donald Trump, pĂ«rmes njĂ« postimi nĂ« platformĂ«n e tij Truth Social, ka kritikuar ashpĂ«r gazetarĂ«t e CNN dhe New York Times, duke i cilĂ«suar si “gazetarĂ« tĂ« lajmeve tĂ« rreme” dhe duke kĂ«rkuar qĂ« ata tĂ« pushohen “menjĂ«herĂ«â€ nga puna.

Trump i ka quajtur kĂ«ta gazetarĂ« “njerĂ«z tĂ« kĂ«qij me qĂ«llime tĂ« liga”, dhe ka vazhduar sulmet e tij ndaj tyre pĂ«r raportimet qĂ« vĂ«nĂ« nĂ« dyshim efektivitetin e sulmeve amerikane nĂ« centralet bĂ«rthamore tĂ« Iranit.

Kritikat e Trump-it erdhën pas një vlerësimi paraprak të inteligjencës që ngrinte pikëpyetje mbi rezultatet e bastisjeve, çka ka sjellë kundërshtime të forta nga administrata e tij.

NĂ« njĂ« konferencĂ« pĂ«r shtyp sot, Sekretari i Mbrojtjes, Pete Hegseth, theksoi se sulmet ishin “historikisht tĂ« suksesshme”, duke cituar raportime nga agjenci tĂ« ndryshme qĂ« evidentojnĂ« dĂ«met e shkaktuara nga aksionet amerikane.

LEXONI GJITHASHTU:

The post Trump sulmon ashpër gazetarët e CNN dhe New York Times: Të pushohen menjëherë appeared first on Euronews Albania.

New York Times: 7 këshilla për menaxhimin e nxehtësisë ekstreme

By: Kult Plus
26 June 2025 at 10:57

Këshilla thelbësore për ta përballuar një valë të të nxehtit.

Një valë e rrezikshme e të nxehtit po mbulon një pjesë të Shteteve të Bashkuara këtë javë, duke çuar temperaturat në shifra mbi 30 dhe duke ndikuar në pothuajse njëqind milionë amerikanë.

Ndërsa shumë njerëz kanë dëgjuar për rrezikun e goditjes nga i nxehti, ekspertët thonë se nxehtësia ekstreme mund të ndikojë pothuajse në çdo pjesë të trupit tuaj. Ja çfarë duhet të dini dhe si të qëndroni të sigurt, shkruan New York Times.

  1. Kujdes nga mjegullimi i trurit

NxehtĂ«sia mund ta ngadalĂ«sojĂ« trurin, duke ulur kohĂ«n e reagimit, vĂ«mendjen dhe kujtesĂ«n, tha Dr. Neha Raukar, njĂ« mjeke e mjekĂ«sisĂ« emergjente nĂ« Mayo Clinic. Kjo mund tĂ« nĂ«nkuptojĂ« performancĂ« mĂ« tĂ« dobĂ«t nĂ« testime, si dhe vĂ«shtirĂ«si nĂ« pĂ«rqendrim dhe produktivitet nĂ« punĂ«. NxehtĂ«sia madje mund t’i bĂ«jĂ« njerĂ«zit mĂ« tĂ« irrituar dhe agresivĂ«; studiuesit kanĂ« vĂ«rejtur se mĂ« shumĂ« incidente zemĂ«rimi nĂ« rrugĂ« dhe krime tĂ« dhunshme ndodhin kur rriten temperaturat.

Edhe pse arsyet nuk janë plotësisht të qarta, ekspertët besojnë se truri juaj mund të përqendrohet më shumë te qëndrimi i freskët sesa te të menduarit qartë.

  1. Bëni një plan për të qëndruar të freskët

PĂ«rballja me tĂ« nxehtin mund tĂ« jetĂ« njĂ« sfidĂ« qĂ« zgjat gjithĂ« ditĂ«n. NĂ«se nuk keni kondicioner, Ă«shtĂ« e mençur tĂ« ndĂ«rmerrni hapa si mbyllja e perdes, zhytja e kĂ«mbĂ«ve nĂ« ujĂ« tĂ« ftohtĂ« dhe mbĂ«shtjellja e njĂ« peshqiri tĂ« lagur me akull tĂ« grimcuar rreth qafĂ«s, tha Kristie Ebi, njĂ« epidemiologe e klimĂ«s nĂ« Universitetin e Washingtonit. VentilatorĂ«t mund tĂ« jenĂ« gjithashtu tĂ« dobishĂ«m, por sigurohuni qĂ« t’i lini dritaret hapur qĂ« tĂ« mos e ktheni shtĂ«pinĂ« tuaj nĂ« njĂ« furrĂ« konveksioni, shtoi ajo.

Nëse keni nevojë të dilni jashtë, merrni parasysh ta mbani me vete një çadër, një shishe uji me akull dhe një shishe me spërkatës, të cilën mund ta përdorni për ta njomur lëkurën me ujë.

Marrja e pushimeve të rregullta në ambiente të brendshme mund të ndihmojë gjithashtu në parandalimin e sëmundjeve të lidhura me nxehtësinë, prandaj Dr. Raukar rekomandon të gjeni vende të freskëta aty pranë si qendrat tregtare, muzetë, bibliotekat dhe kafenetë.

  1. Mbani fëmijët dhe të moshuarit të sigurt

Të rriturit e moshuar janë veçanërisht të ndjeshëm ndaj nxehtësisë ekstreme sepse plakja dhe sëmundje si ato kardiovaskulare dhe diabeti ndikojnë në aftësinë e njerëzve për ta rregulluar temperaturën.

NxehtĂ«sia mund t’i pĂ«rkeqĂ«sojĂ« kĂ«to gjendje. Sipas studimeve nĂ« The Lancet Planetary Health, nxehtĂ«sia Ă«shtĂ« lidhur me njĂ« rritje tĂ« rrezikut pĂ«r arrest kardiak, sulme nĂ« zemĂ«r dhe goditje nĂ« tru, si dhe me ulje tĂ« funksionit tĂ« veshkave.

Fëmijët janë në rrezik të lartë sepse priren të mbinxehen shpejt dhe e kanë më të vështirë të ftohen, tha Dr. Ebi.

  1. Zbuloni nëse barnat tuaja e rrisin rrezikun

Miliona njerĂ«z marrin barna qĂ« i bĂ«jnĂ« mĂ« tĂ« ndjeshĂ«m ndaj efekteve tĂ« nxehtĂ«sisĂ« ekstreme. Ilaçet pĂ«r sĂ«mundje tĂ« zakonshme – pĂ«rfshirĂ« alergjitĂ«, tensionin e lartĂ« tĂ« gjakut, sĂ«mundjet e veshkave, hipotiroidizmin dhe sĂ«mundje tĂ« ndryshme mendore – mund ta dĂ«mtojnĂ« aftĂ«sinĂ« e trupit pĂ«r t’u ftohur.

Disa barna, si diuretikët dhe disa antidepresivë, mund ta shtypin ndjenjën e etjes dhe të shkaktojnë urinim dhe djersitje më të shpeshtë. Barna të tjera, si Benadryl dhe stimuluesit, mund të bëjnë që të djersitni më pak dhe që truri të rrisë temperaturën e trupit.

Por nuk duhet të lini pa i marrë dozat e barnave të përshkruara pa folur më parë me mjekun tuaj, tha Dr. Raukar. Në vend të kësaj, ajo rekomandon të merrni më shumë masa paraprake për të qëndruar të freskët.

  1. “Hajeni” ujin

Uji, qumështi dhe uji i kokosit janë disa nga opsionet më të mira për të qëndruar të hidratuar. Por trupi juaj e merr rreth 20% të ujit nga ushqimi.

Frutat dhe perimet e papĂ«rpunuara, pĂ«rfshirĂ« kastravecat, marulen, selinon, domatet, luleshtrydhet dhe pjeprin, janĂ« ndĂ«r ushqimet mĂ« hidratuese. Dhe meqĂ« ekspertĂ«t sugjerojnĂ« ta shmangni pĂ«rdorimin e sobĂ«s dhe furrĂ«s gjatĂ« valĂ«ve tĂ« tĂ« nxehtit, pĂ«rgatitja e sallatave, supave tĂ« ftohta dhe recetave tĂ« tjera qĂ« nuk kĂ«rkojnĂ« gatim mund t’ju ndihmojĂ« ta “hani” ujin.

Vetëm sigurohuni ta shmangni alkoolin dhe ta kufizoni kafen, sepse të dyja dehidratojnë, tha Dr. Raukar.

  1. Përshtatni rutinën tuaj të ushtrimeve

Ushtrimet fizike gjatĂ« njĂ« vale nxehtĂ«sie mund tĂ« jenĂ« tĂ« rrezikshme. LagĂ«shtia mund ta bĂ«jĂ« veçanĂ«risht tĂ« vĂ«shtirĂ« rregullimin e temperaturĂ«s sĂ« trupit, sepse djersa nuk avullon lehtĂ«sisht nga lĂ«kura dhe nuk ju ftoh me efikasitet. NdĂ«rkohĂ«, nxehtĂ«sia e thatĂ« mund t’ju dehidratojĂ« shpejt, duke ngadalĂ«suar prodhimin e djersĂ«s.

EkspertĂ«t thonĂ« se nuk Ă«shtĂ« e nevojshme qĂ« tĂ« gjitha ushtrimet tuaja t’i bĂ«ni brenda. Por duhet tĂ« hidratoheni para se tĂ« dilni jashtĂ«; tĂ« vishni rroba qĂ« marrin frymĂ« dhe me ngjyrĂ« tĂ« çelĂ«t; dhe tĂ« gjeni vende me hije pĂ«r tĂ« ushtruar. “DĂ«gjoni trupin tuaj”, tha Dr. Raukar, sepse nxehtĂ«sia ekstreme mund tĂ« shkaktojĂ« ngĂ«rçe nĂ« muskuj dhe madje edhe shkatĂ«rrim tĂ« tyre.

Gjithashtu, mendoni për kohën e ditës kur ushtroni: Ndërsa herët në mëngjes mund të jetë koha më e mirë për nxehtësinë e thatë, ajo mund të jetë koha më e keqe për të ushtruar kur ka lagështi.

  1. Ftohuni përpara se të shtriheni

Temperatura është një nga faktorët më të rëndësishëm për të pasur një gjumë të mirë natën, dhe ekspertët rekomandojnë ta mbani dhomën e gjumit në 65 deri 68 gradë Fahrenheit (18-20 gradë Celsius). Nxehtësia ekstreme mund ta bëjë më të vështirë jo vetëm të flini, por edhe të qëndroni në gjumë, duke ju lënë të përgjumur në mëngjes.

Ndërsa kondicionerët dhe ventilatorët mund të ndihmojnë sigurisht, mund të qëndroni të freskët gjithashtu duke bërë një dush të ftohtë, duke spërkatur çarçafët me ujë të ftohtë ose duke vendosur jastëkun në ngrirje përpara gjumit./ KultPlus.com

Shenja tĂ«rheqjeje nga Irani? Raporti i ‘New York Times’: Gati pĂ«r takim me Donald Trump

19 June 2025 at 11:46

Irani do ta pranojë ofertën e Presidentit të SHBA-së, Donald Trump, për një takim në të ardhmen e afërt, sipas një raporti në New York Times të mërkurën, duke cituar një zyrtar të lartë iranian. Gazeta, duke cituar zyrtarin, shtoi se Ministri i Jashtëm iranian Abbas Araghchi do të pranonte një takim të tillë për të diskutuar armëpushimin me Izraelin.

Trump, i cili ka thĂ«nĂ« se dĂ«shiron qĂ« bisedimet tĂ« pĂ«rqendrohen nĂ« programin bĂ«rthamor tĂ« Iranit, tha tĂ« hĂ«nĂ«n se mund tĂ« dĂ«rgojĂ« tĂ« dĂ«rguarin e SHBA-sĂ« pĂ«r Lindjen e Mesme, Steve Witkoff, ose zĂ«vendĂ«spresidentin J.D. Vance, pĂ«r t’u takuar me zyrtarĂ«t iranianĂ«.

The post Shenja tĂ«rheqjeje nga Irani? Raporti i ‘New York Times’: Gati pĂ«r takim me Donald Trump appeared first on Sot News | Lajme.

NY Times: Një luftë e SHBA-së me Iranin do të ishte një katastrofë

By: user 8
16 June 2025 at 17:13

A po e tërheq Izraeli Amerikën drejt një lufte tjetër katastrofike në Lindjen e Mesme? Në një moment kur Shtetet e Bashkuara përpiqen të shmangin ndërhyrje të reja ushtarake, sulmi i befasishëm i Izraelit ndaj Iranit jo vetëm që ka rrezikuar jetët e mijëra trupave amerikane në rajon, por ka hapur rrugën për një konflikt të ri të përgjakshëm me pasoja të pallogaritshme. A është kjo një lëvizje e pamatur e Netanyahut për ta futur Uashingtonin në një betejë që nuk e dëshiron? Dhe çfarë rrezikon Amerika nëse bie sërish në të njëjtën grackë që e ka ndëshkuar për dekada? 

Prestigjozja New York Times eksploron këto ide në një editorial të fuqishëm dhe paralajmërues: 

Shtetet e Bashkuara janĂ« shumĂ« afĂ«r pĂ«r t’u tĂ«rhequr nĂ« njĂ« tjetĂ«r pĂ«rfshirje ushtarake nĂ« Lindjen e Mesme, kĂ«tĂ« herĂ« nga Izraeli, i cili duket gjithnjĂ« e mĂ« pak si njĂ« mik i vĂ«rtetĂ«.

Sulmi i papritur i Izraelit ndaj Iranit të premten pothuajse me siguri ka shkatërruar çdo shans për të arritur marrëveshjen bërthamore që Shtetet e Bashkuara po ndiqnin prej muajsh. Kryeministri Benjamin Netanyahu i Izraelit gjithashtu ka vënë rrezik në mënyrë të pamatur 40,000 trupa amerikane të vendosura në rajon, duke i vënë ata në rrezik të menjëhershëm nga hakmarrja iraniane, gjë që mund ta tërheqë Amerikën në një luftë me Iranin.

Sido që Irani e interpreton rolin amerikan në sulme, duket se Izraeli ka vepruar pa i dhënë Shteteve të Bashkuara paralajmërim të mjaftueshëm për të marrë masa mbrojtëse të duhura. Edhe pse Presidenti Trump e pranoi të enjten se një sulm izraelit mund të ishte i afërt, Shtetet e Bashkuara filluan evakuimet vullnetare të familjeve ushtarake dhe personelit jothelbësor të ambasadës vetëm të mërkurën pasdite, ndërkohë që Departamenti i Shtetit filloi të hartojë plane për evakuim masiv të shtetasve amerikanë vetëm disa orë para sulmit.

Trump, dhe të gjithë amerikanët, duhet të jenë të tërbuar. Tani Netanyahu dhe zëra luftënxitës në Shtetet e Bashkuara pothuajse me siguri do të ushtrojnë presion mbi Donald Trump që të ndihmojë Izraelin për të shkatërruar vendet iraniane të pasurimit bërthamor, diçka që do të jetë e vështirë për ushtrinë izraelite të realizojë vetë dhe që madje edhe ushtria amerikane mund të mos jetë në gjendje ta arrijë. Do të ishte gabimi më i madh i presidencës së Trump.

Një luftë me Iranin do të ishte një katastrofë, dështimi përfundimtar i dekadave të ndërhyrjes së tepërt rajonale nga Shtetet e Bashkuara dhe pikërisht lloji i politikës kundër së cilës Trump ka protestuar prej kohësh. Shtetet e Bashkuara nuk do të fitonin asgjë nga një luftë me një vend të dobët në anën tjetër të botës që krijon probleme në rajonin e vet, por që nuk paraqet ndonjë kërcënim kritik për sigurinë amerikane. Dhe Shtetet e Bashkuara do të humbnin shumë: më tragjikisht, jetët e ushtarëve amerikanë, së bashku me çdo shans për të dalë nga e kaluara jonë e dhimbshme në rajon.

Amerikanët e të gjitha prirjeve politike kundërshtojnë një luftë me Iranin, me sa duket sepse ata kuptojnë dy mësimet e mëdha nga përvojat e SHBA në luftërat në Lindjen e Mesme gjatë 25 viteve të fundit. Jo vetëm që luftërat parandaluese nuk funksionojnë; ato gjithashtu sjellin pasoja të paparashikuara me ndikim të qëndrueshëm në sigurinë kombëtare të Amerikës.

Pushtimi i gabuar i Irakut në 2003 ishte gjithashtu një luftë për të parandaluar përhapjen bërthamore. Pasoi një katastrofë, jo vetëm sepse Sadam Huseini nuk kishte armë të shkatërrimit në masë. Pushtimi amerikan shkaktoi kaos dhe luftë civile në Irak dhe e zhvendosi ekuilibrin rajonal të fuqisë drejt Iranit duke i lejuar atij të krijonte milici të reja përfaqësuese në vend. Ai gjithashtu çoi në ngritjen përfundimtare të ISIS-it.

Nuk ka arsye të mendojmë se një luftë me Iranin do të shkojë më mirë, dhe mund të jetë shumë më keq. Nëse angazhohet, përfshirja e ushtrisë amerikane ndoshta do të fillojë me sulme ajrore në vend të një pushtimi tokësor, për shkak të madhësisë së Iranit dhe terrenit malor të pakalueshëm. Por siç tregoi fushata e kotë 7 miliardë dollarëshe kundër Houthive, sulmet ajrore janë jashtëzakonisht të shtrenjta, përfshijnë rreziqe të mëdha për humbje amerikane dhe gjithsesi ka gjasa të dështojnë. Shtetet e Bashkuara nuk arritën asnjëherë të siguronin epërsi ajrore mbi Houthit, një grup militant i çorganizuar me burimet e një vendi të varfër si Jemeni, mbi të cilin as nuk arritën të vendosnin kontroll.

Irani Ă«shtĂ« shumĂ« mĂ« i aftĂ« pĂ«r tĂ« mbrojtur veten sesa Houthit. NĂ«se sulmet ajrore dĂ«shtojnĂ« nĂ« shkatĂ«rrimin e aftĂ«sive bĂ«rthamore tĂ« Iranit, presioni mbi forcat amerikane pĂ«r tĂ« shoqĂ«ruar bombardimet ajrore me njĂ« komponent tokĂ«sor do tĂ« rritet ndjeshĂ«m, ndoshta diçka e ngjashme me “modelin afgan” qĂ« SHBA pĂ«rdori pĂ«r tĂ« rrĂ«zuar talebanĂ«t. Ne e dimĂ« si pĂ«rfundoi ajo. PavarĂ«sisht qĂ«llimit pĂ«r ta mbajtur atĂ« luftĂ« tĂ« vogĂ«l dhe tĂ« shkurtĂ«r, njĂ« pĂ«rfshirje qĂ« filloi me vetĂ«m 1,300 trupa amerikane nĂ« nĂ«ntor 2001 u zgjerua nĂ« njĂ« pushtim katastrofik 20-vjeçar qĂ« arriti deri nĂ« 100,000 trupa amerikane nĂ« kulmin e tij nĂ« vitin 2011 dhe pĂ«rfundimisht shkaktoi vdekjen e 2,324 ushtarakĂ«ve amerikanĂ«.

Edhe nĂ« njĂ« skenar mĂ« tĂ« mirĂ«, ku Shtetet e Bashkuara ndihmojnĂ« nĂ« shkatĂ«rrimin e shumicĂ«s sĂ« vendeve bĂ«rthamore iraniane, kjo do tĂ« vononte vetĂ«m pĂ«rparimin e Iranit drejt zhvillimit tĂ« njĂ« bombe. Lufta nuk mund ta ndalojĂ« pĂ«r njĂ« kohĂ« tĂ« gjatĂ« armatimin, prandaj diplomacia ose mosangazhimi i qĂ«llimshĂ«m kanĂ« qenĂ« gjithmonĂ« zgjidhje mĂ« tĂ« mira pĂ«r trajtimin e Iranit. Programi i tij i pasurimit Ă«shtĂ« mbi 20 vjeç, i shpĂ«rndarĂ« nĂ« disa objekte brenda RepublikĂ«s Islamike dhe punĂ«son mijĂ«ra shkencĂ«tarĂ«, 3,000 vetĂ«m nĂ« objektin e Isfahanit. Ka gjasa qĂ« mjaft shkencĂ«tarĂ« iranianĂ« tĂ« dinĂ« si tĂ« pasurojnĂ« uranium pĂ«r armĂ«, sa qĂ« Izraeli nuk do tĂ« jetĂ« nĂ« gjendje t’i vrasĂ« tĂ« gjithĂ«, pavarĂ«sisht se sulmet ajrore i kanĂ« nĂ« shĂ«njestĂ«r ata.

Duke supozuar që vazhdon një farë vazhdimësie teknike, Irani ndoshta do të jetë në gjendje të rindërtojë shpejt objektet e tij bërthamore. Dhe një regjim iranian sfidues padyshim do të jetë i vendosur të armatoset për të penguar sulme të ardhshme nga Izraeli dhe SHBA.

Kjo gjasë, e kombinuar me këmbënguljen e Izraelit se Irani nuk duhet kurrë të ketë një bombë, sugjeron se teoria e fitores e Netanyahut mund të mbështetet në një logjikë të nënkuptuar të ndryshimit të regjimit. Për ta mbështetur këtë pikë, duket se Izraeli po angazhohet në sulme që synojnë të çaktivizojnë udhëheqjen e regjimit në Teheran.

UdhĂ«heqĂ«si izraelit ka pĂ«rqafuar prej kohĂ«sh dĂ«shirĂ«n pĂ«r ndryshim regjimi nĂ« Iran, dhe ka nĂ«nkuptuar nĂ« shtator se kjo mund tĂ« ndodhĂ« “mĂ« shpejt nga sa mendojnĂ« njerĂ«zit”. Siç tha njĂ« burim diplomatik francez pĂ«r Le Monde vjeshtĂ«n e kaluar, “Ideja po qarkullon nĂ« disa qarqe se ndoshta izraelitĂ«t po na çojnĂ« drejt njĂ« momenti historik, se ky Ă«shtĂ« fillimi i fundit pĂ«r regjimin iranian.” RĂ«nia e Bashar al-Assad nĂ« Siri nĂ« dhjetor intensifikoi spekulimet pĂ«r njĂ« pĂ«rmbysje tĂ« ngjashme nĂ« Iran. Disa zĂ«ra luftĂ«nxitĂ«s amerikanĂ« dhe pjesĂ«tarĂ« tĂ« diasporĂ«s iraniane tani pretendojnĂ« se ndryshimi i regjimit po bĂ«het i pashmangshĂ«m; siç tha kĂ«shilltari i mĂ«parshĂ«m i sigurisĂ« kombĂ«tare i Trump, John Bolton: “Tani Ă«shtĂ« koha pĂ«r tĂ« menduar pĂ«r fushatĂ«n pĂ«r ndryshim regjimi nĂ« Iran.” 

Ky është mendim magjik. Historia ka treguar përsëri e përsëri se bombardimi i një vendi e kthen popullin e tij kundër sulmuesit, jo kundër regjimit të tyre, pavarësisht jopopullaritetit të thellë të tij. Pamjet tashmë tregojnë iranianë që protestojnë në rrugë, jo për të kundërshtuar qeverinë e tyre, por për të kërkuar hakmarrje ndaj Izraelit. Dhe edhe nëse regjimi do të rrëzohej, çfarë atëherë? Për të gjitha të metat e qeverisë iraniane, një qeveri e keqe është më e mirë se kaosi i mungesës së qeverisë. A duam vërtet të kthejmë Iranin në një shtet të dështuar, si Iraku ose Libia pas sulmeve të Shteteve të Bashkuara në ato vende?

Trump shpesh mburret me rekordin e tij gjatĂ« mandatit tĂ« parĂ« se nuk ka filluar asnjĂ« luftĂ« tĂ« re. Ky Ă«shtĂ« njĂ« rekord qĂ« ia vlen tĂ« kthehet nĂ« njĂ« trashĂ«gimi. Ai duhet t’i rezistojĂ« presionit nga Netanyahu dhe zĂ«rave luftĂ«nxitĂ«s nĂ« SHBA pĂ«r tĂ« shmangur vetĂ«dĂ«mtimin tragjik dhe tĂ« pariparueshĂ«m.

Përgatiti ©LAPSI.AL 

The post NY Times: Një luftë e SHBA-së me Iranin do të ishte një katastrofë appeared first on Lapsi.al.

Tarifat e Trump/ ShqipĂ«ria renditet nĂ« listĂ«n e nivelit importues, ja vlera pĂ«rkatĂ«se qĂ« ‘i takon’

2 June 2025 at 15:17

Janë 140 vende, ku tarifat e herëpashershme të presidentit Trump kanë krijuar pasiguri të thellë në lidhje me koston e mallrave të importuara  dhe nuk është gjithmonë e qartë se cilat mallra do të preken më shumë. Importet më të mëdha të SHBA-së nga shumë shtete janë nafta dhe gazi, elektronika, makinat dhe produktet farmaceutike.

Nga Shqipëria në Zimbabve, gazeta amerikane The New York Times ka përmbledhur importet nga të cilat SHBA-të mbështeten më shumë. Por, ka një mënyrë tjetër për të parë se çfarë importojnë amerikanët: duke u përpjekur të matet kontributi i dallueshëm i një vendi në nevojat totale të SHBA-së. Sipas New York Times, eksportet më të mëdha të Kinës në SHBA, sipas vlerës së dollarit, janë ato elektronike.

Por, SHBA-të importojnë gjithashtu sasi të mëdha paisjesh të tilla edhe nga vende të tjera. Megjithatë, gati 100 për qind e karrocave të foshnjave të importuara vijnë nga Kina. Ndërkohë, Zvicra është përgjegjëse për pothuajse të gjitha orët e importuara me metale të çmuara. Etiopia, nga ana tjetër, i dërgon SHBA-së rreth 2 për qind të rrobave të thurura për foshnjet.

Në listën e New York Times, renditet edhe Shqipëria, me nivelin e importeve në SHBA të 3% të materialeve për përpunimin e hekurit. Në vitin 2024, Shqipëria dhe Shtetet e Bashkuara të Amerikës realizuan shkëmbime tregtare me vlerë rreth 270 milionë euro. Nga kjo shumë, eksportet shqiptare drejt SHBA-së arritën në rreth 7 miliardë lekë, afërsisht 1.9% të totalit të eksporteve të vendit. Mallrat kryesore të eksportuara nga Shqipëria drejt SHBA-së në 2024 përfshijnë materialet e ndërtimit dhe metalet, bimët aromatike dhe mjekësore, produktet e drurit dhe ato ushqimore.

The post Tarifat e Trump/ ShqipĂ«ria renditet nĂ« listĂ«n e nivelit importues, ja vlera pĂ«rkatĂ«se qĂ« ‘i takon’ appeared first on Sot News | Lajme.

New York Times e akuzoi se drogohej, Elon Musk i përgjigjet të përditshmes amerikane: Gënjeni!

By: Oldi
1 June 2025 at 17:04

Elon Musk shkroi nĂ« X se nuk pĂ«rdor drogĂ«, njĂ« ditĂ« pasi New York Times raportoi se miliarderi mori sasi tĂ« konsiderueshme ketamine, ekstazi dhe kĂ«rpudha halucinogjene gjatĂ« fushatĂ«s zgjedhore. “PĂ«r tĂ« qenĂ« i qartĂ«, unĂ« nuk marr drogĂ«! New York Times gĂ«njen. Kam pĂ«rdorur ketaminĂ« me recetĂ« disa vite mĂ« parĂ« dhe postova nĂ« [
]

The post New York Times e akuzoi se drogohej, Elon Musk i përgjigjet të përditshmes amerikane: Gënjeni! appeared first on BoldNews.al.

Elon Musk mori drogë gjatë fushatës së Trump? Hetim tronditës nga New York Times

By: gaze tare
30 May 2025 at 18:57

Një kuti plot me pilula, përdorim i tepruar i ketaminës me pasoja fizike të dokumentuara dhe dyshimi për marrjen e ekstazisë dhe kërpudhave halucinogjene. Kjo është fotografia e pikturuar nga New York Times për Elon Musk, në një hetim që po shkakton trazira. Zbulimet vijnë ndërsa drejtori ekzekutiv i Tesla dhe SpaceX shfaqet publikisht së bashku me Donald Trump në Shtëpinë e Bardhë, gjë që përkon me përfundimin e rolit të tij si këshilltar qeveritar.

Hetimi i New York Times: Pilula, Ketaminë dhe Halucinogjenë

Gazeta amerikane ka mbledhur dĂ«shmi dhe mesazhe private nga njerĂ«z tĂ« afĂ«rt me Musk. Biznesmeni thuhet se udhĂ«toi me njĂ« kuti qĂ« pĂ«rmbante rreth njĂ«zet pilula dhe pĂ«rdori ketaminĂ« nĂ« sasi qĂ« shkaktuan efekte nĂ« fshikĂ«z. NĂ« disa raste, thuhet se Musk mori gjithashtu ekstazi dhe kĂ«rpudha halucinogjene. Burimet, tĂ« gjitha tĂ« informuara drejtpĂ«rdrejt pĂ«r faktet, flasin pĂ«r njĂ« situatĂ« qĂ« dihet, por qĂ« nuk Ă«shtĂ« trajtuar kurrĂ« publikisht. Shefi i TeslĂ«s kishte rrĂ«fyer mĂ« parĂ« pĂ«rdorimin e drogĂ«s dhe tha se kjo ishte “nĂ« interesin mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« investitorĂ«ve tĂ« tij”.

Konteksti politik: Musk pranë Trump në Shtëpinë e Bardhë

Zbulimet vijnë në një kohë të ndjeshme politikisht: Musk mori pjesë në një konferencë për shtyp në Shtëpinë e Bardhë së bashku me Donald Trump, pikërisht kur mandati i tij si këshilltar qeveritar po i vjen zyrtarisht fundi. Përdorimi i dyshuar i drogës dhe ekspozimi politik i miliarderit po nxisin debat publik në Shtetet e Bashkuara. Sipas Bloomberg, imazhi publik dhe ndikimi i Musk po kalojnë një periudhë kritike. Dy kompanitë e tij kryesore, Tesla dhe SpaceX, po përjetojnë vështirësi operacionale dhe një humbje të apelit midis disa investitorëve, edhe për shkak të pozicioneve të tij politike.

Efektet anësore të përdorimit të zgjatur të ketaminës

Ketamina, e përdorur mjekësisht si anestetik, mund të shkaktojë dëme të konsiderueshme nëse merret shpesh dhe e pakontrolluar. Ndër efektet anësore më të zakonshme janë problemet me fshikëzën, halucinacionet, dëmtimi njohës dhe varësia. Disa studime tregojnë gjithashtu efekte që ulin humorin dhe dëmtime neurologjike. Përdorimi rekreativ, shpesh i pamonitoruar nga mjekët, e ekspozon dikë ndaj rreziqeve serioze për shëndetin mendor dhe fizik. Pavarësisht akuzave dhe dëshmive, Elon Musk nuk është akuzuar ose arrestuar kurrë për përdorim droge. Në të kaluarën, ai ka folur publikisht për disa eksperimente personale me droga të lehta, por gjithmonë e ka mohuar abuzimin.

The post Elon Musk mori drogë gjatë fushatës së Trump? Hetim tronditës nga New York Times appeared first on iconstyle.al.

Ursula von der Leyen nuk u shpall fajtore për ryshfet për vaksinat

19 May 2025 at 16:46

Pretendimi: Presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen u shpall fajtore për rryshfet sepse fshehu mesazhet e që shkëmbeu me drejtorin e Pfizer Albert Bourla.

Verdikti: Mungon konteksti

——————————————————

NjĂ« artikull i botuar mĂ« 15 maj nĂ« portalin Mast.al pretendon se presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen Ă«shtĂ« shpallur “fajtore pĂ«r rryshfet” sepse fshehu mesazhet qĂ« shkĂ«mbeu me drejtorin e Pfizer, Albert Bourla.

Në brendinë e tij, artikulli vijon:

Gjykata Europiane e Drejtësisë e shpalli fajtore Presidenten e Komisionit Ursula von der Leyen për refuzimin e zbulimit të mesazheve SMS që ajo shkëmbeu me drejtorin ekzekutiv të Pfizer, Albert Bourla, gjatë pandemisë Covid-19!

Shkurt, gjykata e akuzon atĂ« pĂ«r shkatĂ«rrimin e provave qĂ« e inkriminonin atĂ« dhe A. Bourlas pĂ«r transaksione financiare, pra pĂ«r “ryshfete”.

Megjithatë, Gjykata Europiane e Drejtësisë nuk ka shpallur fajtore Ursula von der Leyen për refuzim provash, e aq më pak për rryshfet, diçka që nuk ishte fare në diskutim në këtë çështje.

NĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«, mĂ« 14 maj, Gjykata Europiane e DrejtĂ«sisĂ« anuloi vendimin e Komisionit Europian pĂ«r t’i mohuar gazetĂ«s New York Times qasje nĂ« mesazhet e shkĂ«mbyera midis von der Leyen dhe drejtorit ekzekutiv tĂ« Pfizer, Albert Bourla, duke konstatuar se institucioni nuk arriti tĂ« shpjegonte nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« besueshme pse nuk i zotĂ«ronte mesazhet.

Gjykata vendosi se Komisioni “nuk ka dhĂ«nĂ« njĂ« shpjegim tĂ« besueshĂ«m pĂ«r tĂ« justifikuar mospatjen e dokumenteve tĂ« kĂ«rkuara.”

Sipas Gjykatës, Komisioni nuk mund thjesht të pretendojë se nuk i ka dokumentet e kërkuara. Ai duhet të ofrojë shpjegime të besueshme që i mundësojnë si publikut ashtu edhe Gjykatës të kuptojnë pse këto dokumente nuk mund të gjenden.

Gjykata gjeti se New York Times kishte paraqitur prova relevante dhe të qëndrueshme që tregonin ekzistencën e mesazheve midis Presidentes të Komisionit dhe Drejtorit Ekzekutiv të Pfizer në lidhje me prokurimin e vaksinave kundër Covid-19.

NYT zbuloi ekzistencĂ«n e mesazheve nĂ« vitin 2021 gjatĂ« intervistave me Bourla, por hasi pengesa kur kĂ«rkoi akses nĂ« to. Komisioni pretendoi se nuk mund t’i jepte tekstet. Pas pĂ«rpjekjeve tĂ« pĂ«rsĂ«ritura tĂ« pasuksesshme pĂ«r tĂ« marrĂ« mesazhet, New York Times e çoi çështjen para gjykatĂ«s mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« BE nĂ« janar 2023.

Sipas rregullores sĂ« BE-sĂ« tĂ« vitit 2001 mbi aksesin publik nĂ« dokumente, mesazhet me tekst kualifikohen si “dokumente” dhe duhet tĂ« ruhen dhe tĂ« vihen nĂ« dispozicion sipas kĂ«rkesĂ«s, argumentoi New York Times.

Rregullorja e pĂ«rcakton njĂ« dokument si “çdo pĂ«rmbajtje, pavarĂ«sisht mediumit tĂ« tij (i shkruar nĂ« letĂ«r, i ruajtur nĂ« formĂ« elektronike ose si njĂ« regjistrim zanor, vizual ose audiovizual), qĂ« lidhet me njĂ« çështje qĂ« lidhet me politikat, aktivitetet dhe vendimet brenda sferĂ«s sĂ« pĂ«rgjegjĂ«sisĂ« sĂ« institucionit.”

Komisioni kishte pretenduar gjatĂ« njĂ« seance paraprake vitin e kaluar se mesazhet ishin dĂ«rguar vetĂ«m pĂ«r tĂ« koordinuar takime dhe se pĂ«rmbajtja e tyre nuk ishte mjaftueshĂ«m e rĂ«ndĂ«sishme qĂ« ato tĂ« klasifikoheshin si dokumente. Si rrjedhim, ato nuk ishin tĂ« regjistruara dhe tĂ« disponueshme pĂ«r t’u lĂ«shuar gazetarĂ«ve. MegjithatĂ«, avokatĂ«t e KE pranuan se nuk i kishin parĂ« mesazhet dhe nuk mund tĂ« thoshin nĂ«se ato ekzistonin ende.

Për gjyqtarët e BE, Komisioni nuk ka shpjeguar në detaje llojin e kërkimeve që ka kryer për të gjetur ato dokumente ose identitetin e vendeve ku janë kryer këto kërkime. Prandaj, nuk ka dhënë një shpjegim të besueshëm për të justifikuar mospasjen e dokumenteve të kërkuara.

Për më tepër, Komisioni nuk ka sqaruar në mënyrë të mjaftueshme nëse mesazhet e kërkuara janë fshirë dhe, nëse po, nëse fshirja ka qenë e qëllimshme, automatike apo për shkak të zëvendësimit të telefonit celular të Presidentes ndërkohë.

Komisioni Europian reagoi me ​​njĂ« deklaratĂ« ndaj vendimit sipas sĂ« cilĂ«s tani do ta studiojnĂ« nga afĂ«r vendimin e gjykatĂ«s dhe do tĂ« vendosin pĂ«r hapat e mĂ«tejshĂ«m. Institucioni ekzekutiv gjithashtu do tĂ« “miratojĂ« njĂ« vendim tĂ« ri qĂ« ofron njĂ« shpjegim mĂ« tĂ« detajuar” pas kĂ«rkesĂ«s fillestare tĂ« New York Times.

Komisioni Europian ka dy muaj kohë për të apeluar vendimin e Gjykatës Europiane së Drejtësisë, ose duhet ta zbatojë atë duke i botuar mesazhet, nëse ato ekzistojnë ende, ose duke dhënë një shpjegim të detajuar për mungesën e tyre, duke përfshirë informacion nëse ato janë fshirë dhe, nëse po, në çfarë rrethanash.

Kështu, pretendimi se Gjykata Europiane e Drejtësisë ka shpallur Ursula von der Leyen fajtore për rryshfet është i pavërtetë.

The post Ursula von der Leyen nuk u shpall fajtore për ryshfet për vaksinat appeared first on Faktoje.al.

“Pfizergate”, Gjykata i jep tĂ« drejtĂ« “New York Times” pĂ«r mesazhet e Von der Leyen

By: Besnik
14 May 2025 at 17:10

Komisioni Evropian humb betejĂ«n ligjore me gazetĂ«n amerikane “New York Times” nĂ« lidhje me çështjen e njohur si “Pfizergate”.

Gjykata Evropiane e DrejtĂ«sisĂ« ka anuluar vendimin e KE-sĂ«, i cili refuzonte t’i jepte qasje gazetĂ«s mbi mesazhet telefonike tĂ« shkĂ«mbyera mes presidentes Ursula von der Leyen dhe CEO-sĂ« sĂ« “Pfizer”, Albert Bourla, gjatĂ« pandemisĂ« sĂ« COVID-19.

Ky vendim vjen pas ankesës së paraqitur nga gazetarja Matina Stevis, bazuar në legjislacionin e BE-së mbi aksesin publik në dokumentet institucionale.

Ajo kishte kĂ«rkuar kopje tĂ« mesazheve tĂ« dĂ«rguara dhe tĂ« marra gjatĂ« periudhĂ«s janar 2021 – maj 2022, kur u arrit marrĂ«veshja pĂ«r furnizimin me vaksina nga “Pfizer”.

Gjykata: Komisioni nuk ishte transparent

Në arsyetimin e saj, Gjykata theksoi se, sipas ligjit të BE-së, të gjitha dokumentet e institucioneve evropiane duhet të jenë të aksesueshme për publikun.

Ajo vlerĂ«soi se pĂ«rgjigjet e dhĂ«na nga Komisioni se “nuk i zotĂ«ronte mesazhet”, nuk bazoheshin nĂ« prova tĂ« besueshme dhe kishin karakter tĂ« pasaktĂ« ose tĂ« deformuar sipas interesave.

Gjykata shtoi se, ndryshe nga Komisioni, gazetarja dhe “New York Times” kishin paraqitur elemente tĂ« qarta dhe tĂ« besueshme qĂ« vĂ«rtetonin ekzistencĂ«n e mesazheve mes Von der Leyen dhe Bourla.

Kjo, sipas trupës gjykuese, përbën bazë të mjaftueshme për tejkalimin e supozimit të mos-ekzistencës së dokumenteve.

Impakt politik për Von der Leyen

Vendimi konsiderohet me impakt të lartë politik, në një kohë kur Ursula von der Leyen është kandidate për një mandat të dytë në krye të Komisionit Evropian.

Çështja “Pfizergate” ka ngritur pikĂ«pyetje serioze mbi transparencĂ«n dhe llogaridhĂ«nien e institucioneve tĂ« BE-sĂ«, sidomos nĂ« periudha kritike si pandemia.

LEXONI GJITHASHTU:

The post “Pfizergate”, Gjykata i jep tĂ« drejtĂ« “New York Times” pĂ«r mesazhet e Von der Leyen appeared first on Euronews Albania.

“New York Times” zbulon prapaskenat: Si u pĂ«rçanĂ« kardinalĂ«t italianĂ« nĂ« konklavĂ«

By: user 6
13 May 2025 at 23:33

“New York Times” ka zbuluar detaje interesante nga ajo qĂ« ndodhi nĂ« konkalvĂ«n e zhvilluar me dyer tĂ« mbyllura dhe nga e cila u zgjodh Papa i ri. Sipas saj, nĂ« fillim ishin “tre pretendentĂ« kryesorĂ«â€: kardinali italian Pietro Parolin, amerikani Robert Francis Prevost dhe hungarezi Peter Erdo. KĂ«shtu e pĂ«rshkruan shkrimi mbrĂ«mjen e parĂ« tĂ« KonklavĂ«s.

Gazeta amerikane ka marrĂ« informacione nga njĂ« duzinĂ« kardinalĂ«sh pĂ«r tĂ« rindĂ«rtuar atĂ« qĂ« ndodhi gjatĂ« votimit. “Nuk kishim ngrĂ«nĂ« darkĂ« dhe nuk kishte pushime, as pĂ«r nĂ« banjo. Por u vendos qĂ« tĂ« vazhdohej me votimin”, – rrĂ«feu Kardinali David i Filipineve. “Ishte njĂ« lloj sondazhi paraprak”, – shtoi Kardinali Juan JosĂ© Omella. NdĂ«rsa sipas Kardinalit Lazarus You Heung-sik tĂ« KoresĂ« sĂ« Jugut, “disa kandidatĂ« morĂ«n vota tĂ« konsiderueshme”.

Sipas kardinalit anglez Nichols, pasi u kthyen në Casa Santa Marta, ata diskutuan se çfarë të bënin gjatë darkës. Dhe, sipas NYT, u vu re se italianët ishin të përçarë dhe kjo e kishte penalizuar Kardinalin Pietro Parolin.

Kardinali hungarez Peter Erdo, 72 vjeç, i mbështetur nga një koalicion konservator që përfshinte disa mbështetës afrikanë, dukej se nuk kishte potencial për të siguruar mbështetje midis një elektorati kardinalësh të emëruar kryesisht nga Françesku.

TĂ« shtunĂ«n, mĂ« 3 maj, 5 ditĂ« para konklavĂ«s, kardinalĂ«t hodhĂ«n short pĂ«r pozicionet dhe Prevosti u zgjodh pĂ«r tĂ« ndihmuar nĂ« drejtimin e mbledhjeve tĂ« pĂ«rditshme pĂ«rpara se tĂ« fillonte votimi. Sa mĂ« shumĂ« e njihnin kardinalĂ«t, aq mĂ« shumĂ« i vlerĂ«sonin metodat e tij. Aq shumĂ« sa thuhet se Kardinali Joeph W. Tobin i Newark-ut i tha: “Bob, mund tĂ« tĂ« propozojnĂ«.”

“NĂ« votimin e katĂ«rt, votat shkuan nĂ« mĂ«nyrĂ« dĂ«rrmuese drejt Kardinalit Prevost”, thotĂ« Kardinali You i KoresĂ« sĂ« Jugut. NdrĂ«sa Kardinali Tagle, i cili nĂ« ditĂ«t para konklavĂ«s renditej si njĂ« nga tĂ« preferuarit thuhet se e pa duke marrĂ« frymĂ« thellĂ«: “E pyeta: A do njĂ« karamele?” Dhe ai tha: “Po.” Kardinali Tobin i Nju Xhersit shtoi se e pa Prevost gjatĂ« njĂ«rit prej votimeve “me kokĂ«n nĂ« duar”.

Votimi pĂ«rfundimtar do tĂ« zhvillohej pasdite. Kur Kardinali Prevost arriti 89 vota, pragu i dy tĂ« tretave tĂ« nevojshme pĂ«r t’u bĂ«rĂ« PapĂ«, Kapela Sistine thuhet se “shpĂ«rtheu nĂ« njĂ« valĂ« duartrokitjesh nĂ« kĂ«mbĂ«â€. Por ai, thotĂ« Davidi, “mbeti ulur! Dikush duhej ta ngrinte. TĂ« gjithĂ«ve na erdhĂ«n lotĂ«t nĂ« sy.” NdĂ«rkohĂ«, votat po i afroheshin treshifroreve. Kardinali DĂ©sirĂ© Tsarahazana i Madagaskarit tha: “Ai mori njĂ« shumicĂ« shumĂ«, shumĂ« tĂ« madhe votash”.

The post “New York Times” zbulon prapaskenat: Si u pĂ«rçanĂ« kardinalĂ«t italianĂ« nĂ« konklavĂ« appeared first on Lapsi.al.

“New York Times” nderohet me katĂ«r çmime “Pulitzer”, “Washington Post” vlerĂ«sohet pĂ«r artikullin e Trump

By: Kult Plus
6 May 2025 at 19:45

Gazetat amerikane “Washington Post”, “Wall Street Journal” dhe “New York Times” ishin ndĂ«r fitueset kryesore tĂ« çmimeve “Pulitzer” tĂ« kĂ«tij viti – duke vlerĂ«suar gazetarinĂ« e shquar.

“Washington Post” mori çmimin pĂ«r “Raportimin e Lajmeve tĂ« Fundit” pĂ«r mbulimin e tentativĂ«s sĂ« vrasjes sĂ« kandidatit tĂ« atĂ«hershĂ«m presidencial tĂ« SHBA-sĂ«, Donald Trump.

“Wall Street Journal” fitoi çmimin “Pulitzer” pĂ«r “Raportimin KombĂ«tar” lidhur me ngritjen e shpejtĂ« tĂ« miliarderit tĂ« teknologjisĂ«, Elon Musk nĂ« politikĂ«n amerikane.

“New York Times” kryesoi me katĂ«r çmime. Ekipi i saj ndĂ«rkombĂ«tar u njoh pĂ«r “Raportimin e LuftĂ«s Civile nĂ« Sudan”, ndĂ«rsa gazetarĂ«t e saj vendas u vlerĂ«suan pĂ«r “Raportimet mbi rritjen e vdekjeve nga droga midis komuniteteve me ngjyrĂ« nĂ« Baltimor, Marilend”.

“Times” gjithashtu mori çmimin pĂ«r “Raportimin Shpjegues” pĂ«r njĂ« zhytje tĂ« thellĂ« nĂ« operacionet ushtarake amerikane nĂ« Afganistan.

Doug Mills, fotografi i “New York Times”, u vlerĂ«sua pĂ«r fotografitĂ« e tij gjatĂ« tentativĂ«s sĂ« pĂ«r vrasje ndaj Trump, duke pĂ«rfshirĂ« njĂ« foto ku plumbi kapej nĂ« ajĂ«r.

Agjencia e lajmeve “Reuters” mori çmimin “Pulitzer” pĂ«r “Raportimin Investigativ”, pĂ«r gazetarinĂ« hetimore lidhur me ndikimin vdekjeprurĂ«s tĂ« drogĂ«s, fentanil.

Gazetarja, Ann Telnaes u vlerĂ«sua nĂ« kategorinĂ« e “Raportimit dhe Komentimit tĂ« Ilustruar” pasi u largua nga “Washington Post” – pas njĂ« mosmarrĂ«veshjeje mbi njĂ« karikaturĂ« tĂ« pabotuar kritike ndaj Trump. Telnaes punoi pĂ«r gazetĂ«n pĂ«r 17 vjet.

Romani i autorit amerikan, Percival Everett “James”, njĂ« riimagjinatĂ« e “Aventurave tĂ« Huckleberry Finn”, u vlerĂ«sua me çmimin “Pulitzer” pĂ«r Trillim.

Çmimi i romanit Jo-Trillim iu dha Benjamin Nathans pĂ«r “PĂ«r Suksesin e KauzĂ«s SonĂ« tĂ« PashpresĂ«â€, “To the Success of Our Hopeless Cause”, njĂ« kronikĂ« e disidentĂ«ve rusĂ« qĂ« nga vitet 1960.

Çmimet “Pulitzer” u dhanĂ« pĂ«r herĂ« tĂ« 109-tĂ« kĂ«tĂ« vit. Fituesit u zgjodhĂ«n nga njĂ« juri me seli nĂ« Universitetin Kolumbia, nĂ« Nju Jork./KultPlus.com

Prestigjiozja “New York Times” vlerĂ«sohet me katĂ«r çmime “Pulitzer”

6 May 2025 at 15:38

Gazetat amerikane “Washington Post”, “Wall Street Journal” dhe “New York Times” ishin ndĂ«r fitueset kryesore tĂ« çmimeve “Pulitzer” tĂ« kĂ«tij viti – duke vlerĂ«suar gazetarinĂ« e shquar.

“Washington Post” mori çmimin pĂ«r “Raportimin e Lajmeve tĂ« Fundit” pĂ«r mbulimin e tentativĂ«s sĂ« vrasjes sĂ« kandidatit tĂ« atĂ«hershĂ«m presidencial tĂ« SHBA-sĂ«, Donald Trump.

“Wall Street Journal” fitoi çmimin “Pulitzer” pĂ«r “Raportimin KombĂ«tar” lidhur me ngritjen e shpejtĂ« tĂ« miliarderit tĂ« teknologjisĂ«, Elon Musk nĂ« politikĂ«n amerikane.

“New York Times” kryesoi me katĂ«r çmime. Ekipi i saj ndĂ«rkombĂ«tar u njoh pĂ«r “Raportimin e LuftĂ«s Civile nĂ« Sudan”, ndĂ«rsa gazetarĂ«t e saj vendas u vlerĂ«suan pĂ«r “Raportimet mbi rritjen e vdekjeve nga droga midis komuniteteve me ngjyrĂ« nĂ« Baltimor, Marilend”.

“Times” gjithashtu mori çmimin pĂ«r “Raportimin Shpjegues” pĂ«r njĂ« zhytje tĂ« thellĂ« nĂ« operacionet ushtarake amerikane nĂ« Afganistan.

Doug Mills, fotografi i “New York Times”, u vlerĂ«sua pĂ«r fotografitĂ« e tij gjatĂ« tentativĂ«s sĂ« pĂ«r vrasje ndaj Trump, duke pĂ«rfshirĂ« njĂ« foto ku plumbi kapej nĂ« ajĂ«r.

Agjencia e lajmeve “Reuters” mori çmimin “Pulitzer” pĂ«r “Raportimin Investigativ”, pĂ«r gazetarinĂ« hetimore lidhur me ndikimin vdekjeprurĂ«s tĂ« drogĂ«s, fentanil.

Gazetarja, Ann Telnaes u vlerĂ«sua nĂ« kategorinĂ« e “Raportimit dhe Komentimit tĂ« Ilustruar” pasi u largua nga “Washington Post” – pas njĂ« mosmarrĂ«veshjeje mbi njĂ« karikaturĂ« tĂ« pabotuar kritike ndaj Trump. Telnaes punoi pĂ«r gazetĂ«n pĂ«r 17 vjet.

Romani i autorit amerikan, Percival Everett “James”, njĂ« riimagjinatĂ« e “Aventurave tĂ« Huckleberry Finn”, u vlerĂ«sua me çmimin “Pulitzer” pĂ«r Trillim.

Çmimi i romanit Jo-Trillim iu dha Benjamin Nathans pĂ«r “PĂ«r Suksesin e KauzĂ«s SonĂ« tĂ« PashpresĂ«â€, “To the Success of Our Hopeless Cause”, njĂ« kronikĂ« e disidentĂ«ve rusĂ« qĂ« nga vitet 1960.

Çmimet “Pulitzer” u dhanĂ« pĂ«r herĂ« tĂ« 109-tĂ« kĂ«tĂ« vit. Fituesit u zgjodhĂ«n nga njĂ« juri me seli nĂ« Universitetin Kolumbia, nĂ« New York.

TetĂ« emra pĂ«r njĂ« PapĂ«/ “New York Times” nxjerr listĂ«n e kandidatĂ«ve

By: xhir jeta
26 April 2025 at 11:29

Supozimet se kush do tĂ« jetĂ« Papa i ardhshĂ«m Katolik Romak shpesh rezultojnĂ« tĂ« pasakta. Para zgjedhjes sĂ« Papa Françeskut nĂ« vitin 2013, shumĂ« ‘bastevĂ«nĂ«s’ as qĂ« e kishin llogaritur atĂ« nĂ« krye tĂ« Vatikanit.

New York Times shkruan se këtë herë parashikimet janë më të komplikuara sepse Françesku bëri shumë emërime në një kohë relativisht të shkurtër gjatë mandatit të tij, duke diversifikuar Kolegjin e Kardinalëve dhe duke e bërë më të vështirë identifikimin e lëvizjeve dhe fraksioneve brenda grupit.

Megjithatë, diskutimi i emrave të mundshëm filloi shumë kohë më parë pas mureve të Vatikanit dhe vëzhguesit po parashikojnë disa mundësi.

Disa shihen si të ngjashëm me xhendën progresive të Françeskut, ndërsa të tjerët do të përfaqësonin një kthim në një stil më tradicional. Ekspertët sugjerojnë gjithashtu se Kolegji mund të favorizojë një prelat me përvojë në kompleksitetin e marrëdhënieve ndërkombëtare.

Më poshtë disa nga kandidatët për të qenë Papë, sipas New York Times

Pierbattista Pizzaballa
Pierbattista Pizzaballa, 60 vjeç, një italian i cili është zyrtari më i lartë i Vatikanit për çështjet e Lindjes së Mesme, konsiderohet si një favorit i mundshëm. Edhe pse ai u bë kardinal vetëm në vitin 2023, përvoja e tij në një nga zonat më të nxehta të konfliktit në botë e ndihmoi atë të bëhej i njohur.

Kardinali Pizzaballa do të ishte Papa i parë italian që nga Gjon Pali I në 1978, por ekspertët thonë se ai konsiderohet gjithashtu një figurë ndërkombëtare dhe i larguar nga politika e Vatikanit, pasi ka kaluar pjesën më të madhe të karrierës së tij në Jerusalem.

Ai gjithashtu është larguar përgjithësisht nga polemika rreth doktrinës, e cila ekspertët thonë se mund ta ndihmojë atë të sigurojë shumicën e nevojshme të dy të tretave në Kolegjin e Kardinalëve, megjithëse disa mendojnë se ai mund të konsiderohet shumë i ri për këtë rol.

Pietro Parolin
Kardinali Pietro Parolin, 70 vjeç, ka qenë i dyti në komandë i Papa Françeskut që nga viti 2013, kur Françesku e bëri atë Sekretar Shteti. Në atë rol, kardinali është përgjegjës për mbikëqyrjen e çështjeve të brendshme të kishës dhe udhëheqjen e politikës së jashtme.

Një centrist i butë italian dhe me sjellje të butë, kardinali Parolin është thellësisht i njohur me Curia, administratën qendrore të kishës, si dhe rrjetin e gjerë ndërkombëtar të Vatikanit, pasi ka shërbyer për më shumë se 20 vjet si diplomat dhe nënsekretar në organin me bazë në Vatikan që mbikëqyr marrëdhëniet e tij ndërkombëtare.

Duke folur rrjedhshëm anglisht, frëngjisht, italisht dhe spanjisht, ai ka folur në konferenca ndërkombëtare mbi konfliktin izraelito-palestinez, ndryshimet klimatike dhe trafikimin e qenieve njerëzore.

Ai është gjithashtu një ekspert për Azinë dhe vëzhguesit e Vatikanit e konsiderojnë atë si trurin e përparimit që Vatikani ka bërë vitet e fundit në ndërtimin e marrëdhënieve me Kinën dhe Vietnamin.

Fridolin Ambongo
Kardinali Fridolin Ambongo, 65 vjeç, kryepeshkopi i Kinshasës, kryeqyteti i Republikës Demokratike të Kongos, është konsideruar si një pretendent i mundshëm që kur Françesku e bëri atë kardinal në vitin 2019.

Papa Françesku i kishte kĂ«rkuar prej kohĂ«sh KishĂ«s Katolike tĂ« “shkonte nĂ« periferi”, qĂ« do tĂ« thotĂ« komunitete nĂ« AfrikĂ« dhe Azi, ku kisha Ă«shtĂ« gjithashtu mĂ« e gjalla. NjĂ« pyetje e vazhdueshme ka qenĂ« se kur kisha mund ta pĂ«rforcojĂ« atĂ« angazhim duke zgjedhur njĂ« papĂ« nga Afrika. KatolikĂ«t pĂ«rbĂ«jnĂ« rreth 18 pĂ«r qind tĂ« popullsisĂ« sĂ« kontinentit dhe gjenerojnĂ« mĂ« shumĂ« seminaristĂ« se çdo pjesĂ« tjetĂ«r e botĂ«s.

Papa Françesku, një argjentinas, ishte i pari jo-evropian që drejtoi kishën që nga viti 741. Megjithatë, Françesku ishte nga një familje me rrënjë italiane.

Ekziston një paradoks i caktuar në zgjedhjen e ndonjë pasardhësi nga Afrika. Ndërsa do të ishte një shkëputje nga tradita, hierarkia katolike në Afrikë është ndër më konservatorët.

Kardinali Ambongo ka qenë i afërt me Papa Françeskun, një nga vetëm nëntë anëtarët e një grupi këshillues të njohur si Këshilli i Kardinalëve. Por kardinali udhëhoqi kundërshtimin ndaj vendimit të 2023 të Françeskut që kisha duhet të bekonte çiftet homoseksuale.

Luis Antonio Tagle
Luis Antonio Tagle, 67 vjeç, njĂ« kardinal me prirje liberale nga Filipinet, tĂ« cilin komentuesit e kanĂ« quajtur “Françesku aziatik”, Ă«shtĂ« konsideruar prej vitesh si njĂ« nga kandidatĂ«t kryesorĂ« pĂ«r tĂ« qenĂ« PapĂ«.

Ai u bë kardinal nga Papa Benedikti XVI në vitin 2012 dhe do të ishte Papa i parë aziatik.

NjĂ« aleat i Françeskut, Kardinali Tagle shpesh i buzĂ«qeshur shkon me pseudonimin “Chito”. Qasja e tij shumĂ« e bukur Ă«shtĂ« nĂ« pĂ«rputhje me vĂ«mendjen e Françeskut ndaj tĂ« varfĂ«rve dhe atyre nĂ« nevojĂ« nĂ« vendet nĂ« zhvillim, ku ai ka jetuar dhe punuar.

Ai shoqëroi Françeskun ose ndihmoi në përgatitjen e udhëtimeve të tij në Azi, duke përfshirë një turne rraskapitës 11-ditor në Azinë Juglindore dhe Paqësor në verën e vitit 2024.

Ai gjithashtu vjen nga një rajon i botës ku katolicizmi ende luan një rol të spikatur dhe ku Françesku i kushtoi vëmendje të veçantë në përpjekjen për të ndërtuar një kishë me një të ardhme më pak eurocentrike.
Kardinali Tagle u konsiderua gjerësisht si një nga kandidatët më premtues në konklavën e vitit 2013, por dukej shumë i ri për këtë punë në atë kohë.

Kardinali Tagle është marrë me disa nga çështjet më përçarëse të kishës, si përfshirja e homoseksualëve dhe nëse duhet të bashkohen katolikët e divorcuar dhe të rimartuar.

Ai shërbeu si president i mbledhjes ndërkombëtare të kishës për familjen në vitin 2014 dhe i një asambleje të përgjithshme për të njëjtën temë vitin e ardhshëm, në të cilën prelatët ranë dakord për një qasje më gjithëpërfshirëse nga kisha, megjithëse ata mbetën kundër martesës së të njëjtit seks.

Matteo Zuppi
Kardinali Matteo Maria Zuppi i Italisë, 69 vjeç, spikat ndër pretendentët që pasqyrojnë pikëpamjen e Françeskut se kisha duhet të përfaqësojë dhe të mbështesë të varfërit.

Françesku e promovoi vendasin progresiv të Romës në gradën e kardinalit në vitin 2019 dhe i caktoi disa misione të rëndësishme. Disa ekspertë spekulojnë se Françesku ka të ngjarë ta kishte favorizuar atë si pasardhësin e tij, megjithëse Papa kurrë nuk u shpreh publikisht për këtë çështje.

Kardinali Zuppi Ă«shtĂ« i lidhur ngushtĂ« me Sant’Egidio, njĂ« komunitet katolik i njohur pĂ«r shĂ«rbimin ndaj tĂ« varfĂ«rve dhe zgjidhjen e konflikteve.

Vëzhguesit e Vatikanit thonë se grupi u bë një lob gjithnjë e më i rëndësishëm nën Françeskun dhe ekspertët dyshojnë se afërsia e kardinalit me komunitetin e fuqishëm mund ta ndihmojë atë të marrë vota. Por kjo lidhje ka ngritur gjithashtu shqetësime se, nëse zgjidhet papë, ai do të ndikohej tepër nga grupi.

NĂ« vitin 2015, Françesku e emĂ«roi atĂ« kryepeshkop tĂ« BolonjĂ«s, njĂ« nga postet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« Itali. Atje, “Don Matteo”, siç njihet ai, vazhdoi tĂ« punonte me tĂ« varfĂ«r dhe emigrantĂ«. “MirĂ«pritja e emigrantĂ«ve Ă«shtĂ« njĂ« sfidĂ« historike pĂ«r EvropĂ«n”, ka thĂ«nĂ« ai. “Krishti na fton tĂ« mos largohemi.”

Dhe në vitet e fundit Françesku emëroi kardinalin Zuppi në rolin kryesor të të dërguarit për çështjet e Ukrainës.

Ai ka qenĂ« gjithashtu i mirĂ«pritur nĂ« L.G.B.T. KatolikĂ«t, duke shkruar parathĂ«nien pĂ«r botimin italian tĂ« librit tĂ« Rev. James Martin tĂ« vitit 2017, “NdĂ«rtimi i njĂ« ure”, i cili i bĂ«ri thirrje kishĂ«s tĂ« gjente mĂ«nyra tĂ« reja baritore pĂ«r t’u shĂ«rbyer homoseksualĂ«ve.

Peter Erdo
Kardinali Peter Erdo i Hungarisë, 72 vjeç, ekspert i së drejtës kanonike, pritet të jetë një kryesues midis kardinalëve që dëshirojnë një rikthim në konservatorizmin e papëve Gjon Pali II dhe Benediktit XVI.

Gjon Pali II e emĂ«roi kryepeshkopin klerik tĂ« Esztergom-Budapestit nĂ« vitin 2002, dhe vitin e ardhshĂ«m i dha atij njĂ« kapelĂ« kardinal, duke e bĂ«rĂ« atĂ« – nĂ« moshĂ«n 50-vjeçare – kardinalin mĂ« tĂ« ri nĂ« atĂ« kohĂ«.

Kardinali Erdo konsiderohet një diplomat i zgjuar, i aftë për të ndërtuar ura me katolikët në Amerikën Latine dhe Afrikë dhe i zoti për të kontaktuar grupet e tjera fetare. Ai ka marrë pjesë shpesh në memorialet e Holokaustit dhe udhëheqësit hebrenj thonë se mbështetja e tij ka qenë vendimtare në një kohë të rritjes së së djathtës ekstreme dhe rritjes së antisemitizmit në Hungari.

Ai Ă«shtĂ« i njohur pĂ«r shumĂ« nga homologĂ«t e tij perĂ«ndimorĂ«, pasi ka shĂ«rbyer nga viti 2006 deri nĂ« 2016 si president i KĂ«shillit tĂ« Konferencave tĂ« PeshkopĂ«ve tĂ« EvropĂ«s. Ai gjithashtu ka shkruar disa libra dhe flet ose kupton anglisht, frĂ«ngjisht, gjermanisht, italisht, rusisht dhe spanjisht, duke i dhĂ«nĂ« atij aftĂ«si gjuhĂ«sore pĂ«r t’i shĂ«rbyer njĂ« tufeje globale.

Ai ka folur kundër lejimit të katolikëve të divorcuar për të marrë kungim dhe kundër pranimit të emigrantëve.

NĂ« njĂ« intervistĂ« tĂ« gjatĂ« tĂ« vitit 2019 me Robert Moynihan, themeluesin dhe redaktorin e revistĂ«s Inside the Vatican, kardinali Erdo foli pĂ«r nevojĂ«n pĂ«r tĂ« “ruajtur flakĂ«n” e besimit tradicional tĂ« krishterĂ« nĂ« njĂ« botĂ« gjithnjĂ« e mĂ« laike.

Anders Arborelius
Kryepeshkopi Anders Arborelius i Stokholmit, 75 vjeç, i cili u konvertua në katolicizëm në moshën 20-vjeçare, është kardinali i parë katolik i Suedisë.

Megjithëse Suedia dikur ishte kryesisht luterane dhe tani është kryesisht laike, ajo është një nga vendet e pakta evropiane ku Kisha Katolike Romake është rritur vitet e fundit. Ngritja e kardinalit nga Françesku në vitin 2017 u pa si një përpjekje tjetër për të arritur tek vendet ku katolikët përfaqësojnë një pakicë.

Në një intervistë të fundit, kardinali Arborelius tha se sfidat më të mëdha me të cilat përballet Kisha ishin ndërtimi i urave në një botë të polarizuar, duke u dhënë ndikim më të madh grave brenda Kishës dhe ndihma e familjeve për të përcjellë besimin.

Ai paralajmĂ«roi gjithashtu pĂ«r rrymat politike qĂ« mund ta ndajnĂ« KishĂ«n. “Mund tĂ« jetĂ« rrezik nĂ« disa pjesĂ« tĂ« kishĂ«s qĂ« tĂ« ndaheni pĂ«r çështje tĂ« ndryshme,” tha ai. “Ne nuk duhet tĂ« krijojmĂ« parti brenda KishĂ«s Katolike.”

Kardinali Arborelius, njĂ« ish-murg karmelit, – ashtu si Françesku – ka shprehur mbĂ«shtetje pĂ«r migrantĂ«t. Por ai shprehu kundĂ«rshtimin pĂ«r bekimin e çifteve tĂ« tĂ« njĂ«jtit seks. NĂ« vitin 2006, ai tha se njĂ« vendim i KishĂ«s Luterane Suedeze pĂ«r tĂ« lejuar bekime tĂ« tilla do ta bĂ«nte mĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« dialogun midis saj dhe KishĂ«s Katolike Romake.

Një korrigjim u bë më 22 prill 2025: Një version i mëparshëm i këtij artikulli deklaroi gabim nga është kardinali Matteo Maria Zuppi. Ai është vendas i Romës, jo i Bolonjës./abcnews.al

TetĂ« emra pĂ«r njĂ« PapĂ«/ “New York Times” nxjerr listĂ«n e kandidatĂ«ve

26 April 2025 at 11:42

Supozimet se kush do tĂ« jetĂ« Papa i ardhshĂ«m Katolik Romak shpesh rezultojnĂ« tĂ« pasakta. Para zgjedhjes sĂ« Papa Françeskut nĂ« vitin 2013, shumĂ« ‘bastevĂ«nĂ«s’ as qĂ« e kishin llogaritur atĂ« nĂ« krye tĂ« Vatikanit. New York Times shkruan se kĂ«tĂ« herĂ« parashikimet janĂ« mĂ« tĂ« komplikuara sepse Françesku bĂ«ri shumĂ« emĂ«rime nĂ« njĂ« kohĂ« relativisht tĂ« shkurtĂ«r gjatĂ« mandatit tĂ« tij, duke diversifikuar Kolegjin e KardinalĂ«ve dhe duke e bĂ«rĂ« mĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« identifikimin e lĂ«vizjeve dhe fraksioneve brenda grupit. MegjithatĂ«, diskutimi i emrave tĂ« mundshĂ«m filloi shumĂ« kohĂ« mĂ« parĂ« pas mureve tĂ« Vatikanit dhe vĂ«zhguesit po parashikojnĂ« disa mundĂ«si.

Disa shihen si të ngjashëm me xhendën progresive të Françeskut, ndërsa të tjerët do të përfaqësonin një kthim në një stil më tradicional. Ekspertët sugjerojnë gjithashtu se Kolegji mund të favorizojë një prelat me përvojë në kompleksitetin e marrëdhënieve ndërkombëtare.

Më poshtë disa nga kandidatët për të qenë Papë, sipas New York Times

Pierbattista Pizzaballa

Pierbattista Pizzaballa, 60 vjeç, një italian i cili është zyrtari më i lartë i Vatikanit për çështjet e Lindjes së Mesme, konsiderohet si një favorit i mundshëm. Edhe pse ai u bë kardinal vetëm në vitin 2023, përvoja e tij në një nga zonat më të nxehta të konfliktit në botë e ndihmoi atë të bëhej i njohur. Kardinali Pizzaballa do të ishte Papa i parë italian që nga Gjon Pali I në 1978, por ekspertët thonë se ai konsiderohet gjithashtu një figurë ndërkombëtare dhe i larguar nga politika e Vatikanit, pasi ka kaluar pjesën më të madhe të karrierës së tij në Jerusalem. Ai gjithashtu është larguar përgjithësisht nga polemika rreth doktrinës, e cila ekspertët thonë se mund ta ndihmojë atë të sigurojë shumicën e nevojshme të dy të tretave në Kolegjin e Kardinalëve, megjithëse disa mendojnë se ai mund të konsiderohet shumë i ri për këtë rol.

Pietro Parolin

Kardinali Pietro Parolin, 70 vjeç, ka qenë i dyti në komandë i Papa Françeskut që nga viti 2013, kur Françesku e bëri atë Sekretar Shteti. Në atë rol, kardinali është përgjegjës për mbikëqyrjen e çështjeve të brendshme të kishës dhe udhëheqjen e politikës së jashtme. Një centrist i butë italian dhe me sjellje të butë, kardinali Parolin është thellësisht i njohur me Curia, administratën qendrore të kishës, si dhe rrjetin e gjerë ndërkombëtar të Vatikanit, pasi ka shërbyer për më shumë se 20 vjet si diplomat dhe nënsekretar në organin me bazë në Vatikan që mbikëqyr marrëdhëniet e tij ndërkombëtare. Duke folur rrjedhshëm anglisht, frëngjisht, italisht dhe spanjisht, ai ka folur në konferenca ndërkombëtare mbi konfliktin izraelito-palestinez, ndryshimet klimatike dhe trafikimin e qenieve njerëzore. Ai është gjithashtu një ekspert për Azinë dhe vëzhguesit e Vatikanit e konsiderojnë atë si trurin e përparimit që Vatikani ka bërë vitet e fundit në ndërtimin e marrëdhënieve me Kinën dhe Vietnamin.

Fridolin Ambongo

Kardinali Fridolin Ambongo, 65 vjeç, kryepeshkopi i KinshasĂ«s, kryeqyteti i RepublikĂ«s Demokratike tĂ« Kongos, Ă«shtĂ« konsideruar si njĂ« pretendent i mundshĂ«m qĂ« kur Françesku e bĂ«ri atĂ« kardinal nĂ« vitin 2019. Papa Françesku i kishte kĂ«rkuar prej kohĂ«sh KishĂ«s Katolike tĂ« “shkonte nĂ« periferi”, qĂ« do tĂ« thotĂ« komunitete nĂ« AfrikĂ« dhe Azi, ku kisha Ă«shtĂ« gjithashtu mĂ« e gjalla. NjĂ« pyetje e vazhdueshme ka qenĂ« se kur kisha mund ta pĂ«rforcojĂ« atĂ« angazhim duke zgjedhur njĂ« papĂ« nga Afrika. KatolikĂ«t pĂ«rbĂ«jnĂ« rreth 18 pĂ«r qind tĂ« popullsisĂ« sĂ« kontinentit dhe gjenerojnĂ« mĂ« shumĂ« seminaristĂ« se çdo pjesĂ« tjetĂ«r e botĂ«s. Papa Françesku, njĂ« argjentinas, ishte i pari jo-evropian qĂ« drejtoi kishĂ«n qĂ« nga viti 741. MegjithatĂ«, Françesku ishte nga njĂ« familje me rrĂ«njĂ« italiane.

Ekziston një paradoks i caktuar në zgjedhjen e ndonjë pasardhësi nga Afrika. Ndërsa do të ishte një shkëputje nga tradita, hierarkia katolike në Afrikë është ndër më konservatorët. Kardinali Ambongo ka qenë i afërt me Papa Françeskun, një nga vetëm nëntë anëtarët e një grupi këshillues të njohur si Këshilli i Kardinalëve. Por kardinali udhëhoqi kundërshtimin ndaj vendimit të 2023 të Françeskut që kisha duhet të bekonte çiftet homoseksuale.

Luis Antonio Tagle

Luis Antonio Tagle, 67 vjeç, njĂ« kardinal me prirje liberale nga Filipinet, tĂ« cilin komentuesit e kanĂ« quajtur “Françesku aziatik”, Ă«shtĂ« konsideruar prej vitesh si njĂ« nga kandidatĂ«t kryesorĂ« pĂ«r tĂ« qenĂ« PapĂ«. Ai u bĂ« kardinal nga Papa Benedikti XVI nĂ« vitin 2012 dhe do tĂ« ishte Papa i parĂ« aziatik. NjĂ« aleat i Françeskut, Kardinali Tagle shpesh i buzĂ«qeshur shkon me pseudonimin “Chito”. Qasja e tij shumĂ« e bukur Ă«shtĂ« nĂ« pĂ«rputhje me vĂ«mendjen e Françeskut ndaj tĂ« varfĂ«rve dhe atyre nĂ« nevojĂ« nĂ« vendet nĂ« zhvillim, ku ai ka jetuar dhe punuar.

Ai shoqëroi Françeskun ose ndihmoi në përgatitjen e udhëtimeve të tij në Azi, duke përfshirë një turne rraskapitës 11-ditor në Azinë Juglindore dhe Paqësor në verën e vitit 2024. Ai gjithashtu vjen nga një rajon i botës ku katolicizmi ende luan një rol të spikatur dhe ku Françesku i kushtoi vëmendje të veçantë në përpjekjen për të ndërtuar një kishë me një të ardhme më pak eurocentrike.
Kardinali Tagle u konsiderua gjerësisht si një nga kandidatët më premtues në konklavën e vitit 2013, por dukej shumë i ri për këtë punë në atë kohë. Kardinali Tagle është marrë me disa nga çështjet më përçarëse të kishës, si përfshirja e homoseksualëve dhe nëse duhet të bashkohen katolikët e divorcuar dhe të rimartuar.

Ai shërbeu si president i mbledhjes ndërkombëtare të kishës për familjen në vitin 2014 dhe i një asambleje të përgjithshme për të njëjtën temë vitin e ardhshëm, në të cilën prelatët ranë dakord për një qasje më gjithëpërfshirëse nga kisha, megjithëse ata mbetën kundër martesës së të njëjtit seks.

Matteo Zuppi

Kardinali Matteo Maria Zuppi i ItalisĂ«, 69 vjeç, spikat ndĂ«r pretendentĂ«t qĂ« pasqyrojnĂ« pikĂ«pamjen e Françeskut se kisha duhet tĂ« pĂ«rfaqĂ«sojĂ« dhe tĂ« mbĂ«shtesĂ« tĂ« varfĂ«rit. Françesku e promovoi vendasin progresiv tĂ« RomĂ«s nĂ« gradĂ«n e kardinalit nĂ« vitin 2019 dhe i caktoi disa misione tĂ« rĂ«ndĂ«sishme. Disa ekspertĂ« spekulojnĂ« se Françesku ka tĂ« ngjarĂ« ta kishte favorizuar atĂ« si pasardhĂ«sin e tij, megjithĂ«se Papa kurrĂ« nuk u shpreh publikisht pĂ«r kĂ«tĂ« çështje. Kardinali Zuppi Ă«shtĂ« i lidhur ngushtĂ« me Sant’Egidio, njĂ« komunitet katolik i njohur pĂ«r shĂ«rbimin ndaj tĂ« varfĂ«rve dhe zgjidhjen e konflikteve.

Vëzhguesit e Vatikanit thonë se grupi u bë një lob gjithnjë e më i rëndësishëm nën Françeskun dhe ekspertët dyshojnë se afërsia e kardinalit me komunitetin e fuqishëm mund ta ndihmojë atë të marrë vota. Por kjo lidhje ka ngritur gjithashtu shqetësime se, nëse zgjidhet papë, ai do të ndikohej tepër nga grupi.

NĂ« vitin 2015, Françesku e emĂ«roi atĂ« kryepeshkop tĂ« BolonjĂ«s, njĂ« nga postet mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme nĂ« Itali. Atje, “Don Matteo”, siç njihet ai, vazhdoi tĂ« punonte me tĂ« varfĂ«r dhe emigrantĂ«. “MirĂ«pritja e emigrantĂ«ve Ă«shtĂ« njĂ« sfidĂ« historike pĂ«r EvropĂ«n”, ka thĂ«nĂ« ai. “Krishti na fton tĂ« mos largohemi.” Dhe nĂ« vitet e fundit Françesku emĂ«roi kardinalin Zuppi nĂ« rolin kryesor tĂ« tĂ« dĂ«rguarit pĂ«r çështjet e UkrainĂ«s.

Ai ka qenĂ« gjithashtu i mirĂ«pritur nĂ« L.G.B.T. KatolikĂ«t, duke shkruar parathĂ«nien pĂ«r botimin italian tĂ« librit tĂ« Rev. James Martin tĂ« vitit 2017, “NdĂ«rtimi i njĂ« ure”, i cili i bĂ«ri thirrje kishĂ«s tĂ« gjente mĂ«nyra tĂ« reja baritore pĂ«r t’u shĂ«rbyer homoseksualĂ«ve.

Peter Erdo

Kardinali Peter Erdo i HungarisĂ«, 72 vjeç, ekspert i sĂ« drejtĂ«s kanonike, pritet tĂ« jetĂ« njĂ« kryesues midis kardinalĂ«ve qĂ« dĂ«shirojnĂ« njĂ« rikthim nĂ« konservatorizmin e papĂ«ve Gjon Pali II dhe Benediktit XVI. Gjon Pali II e emĂ«roi kryepeshkopin klerik tĂ« Esztergom-Budapestit nĂ« vitin 2002, dhe vitin e ardhshĂ«m i dha atij njĂ« kapelĂ« kardinal, duke e bĂ«rĂ« atĂ« – nĂ« moshĂ«n 50-vjeçare – kardinalin mĂ« tĂ« ri nĂ« atĂ« kohĂ«. Kardinali Erdo konsiderohet njĂ« diplomat i zgjuar, i aftĂ« pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar ura me katolikĂ«t nĂ« AmerikĂ«n Latine dhe AfrikĂ« dhe i zoti pĂ«r tĂ« kontaktuar grupet e tjera fetare. Ai ka marrĂ« pjesĂ« shpesh nĂ« memorialet e Holokaustit dhe udhĂ«heqĂ«sit hebrenj thonĂ« se mbĂ«shtetja e tij ka qenĂ« vendimtare nĂ« njĂ« kohĂ« tĂ« rritjes sĂ« sĂ« djathtĂ«s ekstreme dhe rritjes sĂ« antisemitizmit nĂ« Hungari.

Ai Ă«shtĂ« i njohur pĂ«r shumĂ« nga homologĂ«t e tij perĂ«ndimorĂ«, pasi ka shĂ«rbyer nga viti 2006 deri nĂ« 2016 si president i KĂ«shillit tĂ« Konferencave tĂ« PeshkopĂ«ve tĂ« EvropĂ«s. Ai gjithashtu ka shkruar disa libra dhe flet ose kupton anglisht, frĂ«ngjisht, gjermanisht, italisht, rusisht dhe spanjisht, duke i dhĂ«nĂ« atij aftĂ«si gjuhĂ«sore pĂ«r t’i shĂ«rbyer njĂ« tufeje globale. Ai ka folur kundĂ«r lejimit tĂ« katolikĂ«ve tĂ« divorcuar pĂ«r tĂ« marrĂ« kungim dhe kundĂ«r pranimit tĂ« emigrantĂ«ve.

NĂ« njĂ« intervistĂ« tĂ« gjatĂ« tĂ« vitit 2019 me Robert Moynihan, themeluesin dhe redaktorin e revistĂ«s Inside the Vatican, kardinali Erdo foli pĂ«r nevojĂ«n pĂ«r tĂ« “ruajtur flakĂ«n” e besimit tradicional tĂ« krishterĂ« nĂ« njĂ« botĂ« gjithnjĂ« e mĂ« laike.

Anders Arborelius

Kryepeshkopi Anders Arborelius i Stokholmit, 75 vjeç, i cili u konvertua në katolicizëm në moshën 20-vjeçare, është kardinali i parë katolik i Suedisë. Megjithëse Suedia dikur ishte kryesisht luterane dhe tani është kryesisht laike, ajo është një nga vendet e pakta evropiane ku Kisha Katolike Romake është rritur vitet e fundit. Ngritja e kardinalit nga Françesku në vitin 2017 u pa si një përpjekje tjetër për të arritur tek vendet ku katolikët përfaqësojnë një pakicë.

Në një intervistë të fundit, kardinali Arborelius tha se sfidat më të mëdha me të cilat përballet Kisha ishin ndërtimi i urave në një botë të polarizuar, duke u dhënë ndikim më të madh grave brenda Kishës dhe ndihma e familjeve për të përcjellë besimin.

Ai paralajmĂ«roi gjithashtu pĂ«r rrymat politike qĂ« mund ta ndajnĂ« KishĂ«n. “Mund tĂ« jetĂ« rrezik nĂ« disa pjesĂ« tĂ« kishĂ«s qĂ« tĂ« ndaheni pĂ«r çështje tĂ« ndryshme,” tha ai. “Ne nuk duhet tĂ« krijojmĂ« parti brenda KishĂ«s Katolike.”

Kardinali Arborelius, njĂ« ish-murg karmelit, – ashtu si Françesku – ka shprehur mbĂ«shtetje pĂ«r migrantĂ«t. Por ai shprehu kundĂ«rshtimin pĂ«r bekimin e çifteve tĂ« tĂ« njĂ«jtit seks. NĂ« vitin 2006, ai tha se njĂ« vendim i KishĂ«s Luterane Suedeze pĂ«r tĂ« lejuar bekime tĂ« tilla do ta bĂ«nte mĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« dialogun midis saj dhe KishĂ«s Katolike Romake. NjĂ« korrigjim u bĂ« mĂ« 22 prill 2025: NjĂ« version i mĂ«parshĂ«m i kĂ«tij artikulli deklaroi gabim nga Ă«shtĂ« kardinali Matteo Maria Zuppi. Ai Ă«shtĂ« vendas i RomĂ«s, jo i BolonjĂ«s.

The post TetĂ« emra pĂ«r njĂ« PapĂ«/ “New York Times” nxjerr listĂ«n e kandidatĂ«ve appeared first on Sot News | Lajme.

Gazetari i “New York Times” reagon ndaj BerishĂ«s se u paguan nga Rama: AkuzĂ« e pavĂ«rtetĂ«

21 February 2025 at 10:12

TIRANË, 21 shkurt/ATSH/- Gazetari i njohur i prestigjiozes “New York Times”, Kenneth P. Vogel ka pĂ«rgĂ«njeshtruar deklaratĂ«n e kreut tĂ« PD-sĂ«, Sali Berisha se Ă«shtĂ« paguar nga Kryeministri Edi Rama pĂ«r njĂ« shkrim lidhur me punĂ«simin e Chris La Vita nĂ« PartinĂ« Demokratike.

NĂ« njĂ« postim nĂ« rrjetin social “X”, gazetari ka publikuar deklaratĂ«n e BerishĂ«s duke deklaruar se Ă«shtĂ« njĂ« akuzĂ« e rremĂ«.

“Sali Berisha, kreu i opozitĂ«s shqiptare, duket se po akuzon kryeministrin shqiptar, Edi RamĂ«n se mĂ« ka paguar mua (ose @nytimes) 150 mijĂ« euro pĂ«r tĂ« shkruar njĂ« histori pĂ«r punĂ«simin nĂ« parti tĂ« BerishĂ«s tĂ« @ChrisLaCivita. Akuza e BerishĂ«s Ă«shtĂ« e pavĂ«rtetĂ«â€, deklaron ai.

Berisha deklaroi dje se “RamĂ«s iu kthye nĂ« bumerang pagesa pĂ«r Nju Jork Tajms. LaCivita tha se ka ardhur nĂ« ShqipĂ«ri pĂ«r tĂ« vazhduar punĂ«n e Trump”.

“Dy ditĂ« mĂ« parĂ« ai pagoi, vetĂ« apo nĂ«pĂ«rmjet tĂ« tjerĂ«ve, 150 mijĂ« a sa mund tĂ« ketĂ« kushtuar ajo hapĂ«sira nĂ« Nju Jork Tajms kundĂ«r meje. Iu kthye nĂ« bumerang. Se dje, njĂ«ri nga dy kryestrategĂ«t e rikthimit mĂ« madhĂ«shtor, mĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m nĂ« histori, rikthimit tĂ« Donald Trump, i deklaronte Nju Jork Tajmsit se nĂ« ShqipĂ«ri kam shkuar tĂ« vazhdoj punĂ«n e Donald Trump pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« ShqipĂ«rinĂ« tĂ« madhe pĂ«rsĂ«ri”, Ă«shtĂ« shprehur Berisha gjatĂ« mbledhjes sĂ« KryesisĂ« sĂ« PD-sĂ«.

https://x.com/kenvogel/status/1892692385345245481?ref_src=twsrc%5Etfw%7Ctwcamp%5Etweetembed%7Ctwterm%5E1892692385345245481%7Ctwgr%5E8fd829341b25712ec4997855faa93571a9012232%7Ctwcon%5Es1_&ref_url=https%3A%2F%2Fshqiptarja.com%2Flajm%2Fgazetari-i-new-york-times-nxjerr-blof-berishen-akuza-se-rama-ka-paguar-150-mije-euro-per-artikulin-ndaj-la-civitas-genjeshter

The post Gazetari i “New York Times” reagon ndaj BerishĂ«s se u paguan nga Rama: AkuzĂ« e pavĂ«rtetĂ« appeared first on Agjencia Telegrafike Shqiptare.

Chris LaCivita pĂ«r New York Times: Rasti i BerishĂ«s i ngjashĂ«m me atĂ« tĂ« Trump, Rama “kukull” e George Soros

By: V K
19 February 2025 at 13:36

NĂ« njĂ« konferencĂ« shtypi nĂ« ShqipĂ«ri, Chris LaCivita, i cili doli kĂ«tĂ« muaj me zotin Berisha,  tha se nuk do t’i drejtohej administratĂ«s Trump nĂ« emĂ«r tĂ« zotit Berisha apo partisĂ« sĂ« tij.

“UnĂ« nuk loboj”, tha zoti LaCivita pĂ«r ‘New York Times’. “UnĂ« bĂ«j fushata, dhe kjo Ă«shtĂ« ajo qĂ« po bĂ«j – shumĂ« e drejtpĂ«rdrejtĂ«â€.

Artikulli i plotë i New York Times:

Chris LaCivita, një strateg republikan që ndihmoi në drejtimin e fushatës së Presidentit Trump, po këshillon një parti opozitare konservatore në Shqipëri të kryesuar nga një politikan i cili është përballur me akuza për korrupsion nga Departamenti i Shtetit në SHBA dhe prokurorët në vend.

Z. LaCivita, i cili u bë këshilltar i një grupi jofitimprurës pro-Trump pas zgjedhjeve presidenciale në SHBA në nëntor, është në mesin e një grushti këshilltarësh të Trump që kanë ndjekur punë këshilluese politike në mbarë botën për politikanët që e konsiderojnë veten si populistë ose kritikë të imigracionit në linjën e Trump.

Z. LaCivita po punon për Partinë Demokratike të Shqipërisë përpara zgjedhjeve parlamentare të vendit në maj, kur do të përpiqet të rrëzojë Partinë Socialiste të krahut të majtë nga pushteti. Në mesazhet me tekst për The New York Times, zoti LaCivita e karakterizoi punën e tij si një zgjatje të ndihmës së tij për zotin Trump.

“UnĂ« po eksportoj MAGA – BĂ«je ShqipĂ«rinĂ« tĂ« Madhe pĂ«rsĂ«ri!”, ka shkruar Z. LaCivita.

Kreu i PartisĂ« Demokratike tĂ« ShqipĂ«risĂ« Ă«shtĂ« Sali Berisha, njĂ« ish-president dhe kryeministĂ«r i cili po pĂ«rballet me akuza pĂ«r korrupsion nĂ« ShqipĂ«ri nĂ« lidhje me njĂ« marrĂ«veshje pronash. Administrata Biden vendosi sanksione ndaj zotit Berisha nĂ« vitin 2021 pĂ«r “korrupsion tĂ« konsiderueshĂ«m”, sipas njĂ« deklarate tĂ« ish-sekretarit tĂ« shtetit Antony J. Blinken, i cili e akuzoi atĂ« pĂ«r shpĂ«rdorim tĂ« fondeve publike dhe pĂ«rdorimin e pushtetit tĂ« tij pĂ«r tĂ« pasuruar aleatĂ«t dhe familjen e tij.

Z. LaCivita argumentoi se akuzat ndaj zotit Berisha ishin të motivuara politikisht dhe shtoi se situata e politikanit shqiptar përafron me atë të zotit Trump.

“ËshtĂ« njĂ« pĂ«rshtatje e natyrshme – tĂ« mundĂ«sh njĂ« socialist qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« peng dhe kukull e familjes Soros”, tha z. LaCivita, duke evokuar pretendimet e pabazuara tĂ« zotit Berisha se miliarderi demokrat George Soros qĂ«ndron pas sanksioneve. Zoti Berisha ka treguar se synon t’i kĂ«rkojĂ« administratĂ«s Trump tĂ« rishqyrtojĂ« sanksionet e Departamentit tĂ« Shtetit.

Z. Berisha ka pĂ«rdorur punĂ«simin e zotit LaCivita nga partia e tij pĂ«r t’u lidhur me zotin Trump, megjithĂ«se presidenti amerikan nuk ka sinjalizuar mbĂ«shtetje pĂ«r njĂ« parti tĂ« preferuar nĂ« zgjedhjet parlamentare. Zoti Berisha ka kĂ«rkuar gjithashtu tĂ« dallohet nga partia qeverisĂ«se duke u zotuar se nĂ«se opozita fiton, ajo nuk do tĂ« rinovojĂ« marrĂ«veshjen e ShqipĂ«risĂ« pĂ«r pranimin e emigrantĂ«ve nga Italia.

The post Chris LaCivita pĂ«r New York Times: Rasti i BerishĂ«s i ngjashĂ«m me atĂ« tĂ« Trump, Rama “kukull” e George Soros appeared first on Albeu.com.

New York Times ka shpenzuar 10.8 milion$ në betejën ligjore me OpenAI deri më tani

By: gaze tare
6 February 2025 at 13:51

Mediat dhe OpenAI kanë hyrë në një debat të nxehtë ligjor që po shtrëngon marrëdhëniet e botuesve me gjigantin e teknologjisë. Pas debutimit të ChatGPT në nëntor 2022, shumë botues të mëdhenj kanë nënshkruar marrëveshje licencimi me OpenAI, për të marrë pagesa për përmbajtjen që përdoret për të fuqizuar inteligjencën artificiale. Për shembull, Dotdash Meredith dhe News Corp kanë raportuar fitime të konsiderueshme nga këto marrëveshje.

Megjithatë, një tjetër qasje ka ndodhur me New York Times, i cili paditi OpenAI dhe Microsoft në dhjetor 2023, duke akuzuar se kishin përdorur përmbajtjen e tij pa leje për zhvillimin e modeleve të AI. Kjo ka çuar në një betejë ligjore të shtrirë, me shpenzime të larta për kostot ligjore, që arrijnë në 10.8 milionë dollarë për vitin 2024.

Kompania, e mbështetur nga miliona abonentë, ka paralajmëruar se nuk mund të lejojë që e drejta e saj për të paguar për punën gazetare të shuhen, duke thënë se OpenAI po shkel të drejtat e tij. Nga ana tjetër, Sam Altman, CEO i OpenAI, ka mbrojtur përdorimin e përmbajtjes nga gazetat, duke thënë se përmbajtja e përdorur është përfitim për të dy palët.

The post New York Times ka shpenzuar 10.8 milion$ në betejën ligjore me OpenAI deri më tani appeared first on iconstyle.al.

❌
❌