Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 12 July 2025Main stream

Studimi: Ndryshimet klimatike po stresojnë lopët, nuk bëjnë më qumësht

12 July 2025 at 14:07

Një studim i ri ka zbuluar se nxehtësia ekstreme ul rendimentet e qumështit, dhe madje edhe ftohja me teknologji të lartë nuk mund ta zgjidhë plotësisht problemin.

Një ditë e vetme me nxehtësi ekstreme mund të ulë prodhimin e qumështit me 10 për qind. Dhe nuk ndalet këtu, pasi efektet e stresit të nxehtësisë te lopët e qumështit mund të zgjasin për më shumë se një javë.

Ky është zbulimi nga një vlerësim gjithëpërfshirës se si rritja e temperaturave globale ndikon në bagëti, botuar këtë javë në Science Advances.

Hulumtuesit u përqendruan në Izrael, i konsideruar si një nga vendet më inovative në botë për prodhimin e qumështit për shkak të prodhimit të lartë të qumështit për lopë dhe përdorimit të teknologjive të përparuara. Edhe atje, përdorimi i përhapur i ventilatorëve dhe sistemeve të spërkatjes me ujë zbuti vetëm gjysmën e humbjeve, dhe më pak në ditët më të nxehta.

“Edhe fermat më të teknologjisë së lartë dhe me burime të mira po zbatojnë strategji adaptimi që mund të jenë të pamjaftueshme për t’u përputhur me ndryshimet klimatike”, tha bashkautori Eyal Frank në një deklaratë

Çfarë u ndodh lopëve gjatë nxehtësisë së lartë?

Ekipi i kërkimit gjurmoi më shumë se 130,000 lopë gjatë 12 viteve, duke përdorur të dhëna të hollësishme të motit dhe studime të fermave. Pragu për stresin e nxehtësisë u bë shpejt i qartë. Kur temperaturat tejkalojnë 26°C, rendimentet e qumështit fillojnë të bien ndjeshëm.

Ndërsa pothuajse të gjitha fermat në studim kishin investuar në një formë ftohjeje, sistemet rezultuan vetëm pjesërisht efektive. Në një temperaturë të lagësht prej 20°C, ftohja i uli humbjet në gjysmë. Në 24°C, kjo shifër ra në 40 për qind.

Humbjet globale dhe ndikimet e pabarabarta

Duke përdorur të dhënat izraelite si pikë referimi, studiuesit modeluan humbjet e ardhshme në 10 vendet kryesore prodhuese të qumështit në botë.

Pa ftohje, rendimentet mesatare ditore të qumështit mund të bien me 4 për qind deri në mesin e shekullit të 21-të. Por India, Pakistani dhe Brazili pritet të shohin rënie më të mëdha.

Për fermerët dhe prodhuesit me të ardhura të ulëta në klimat e nxehta, kostot e përshtatjes mund të jenë të papërballueshme.

“Përshtatja është e kushtueshme dhe fermerët duhet të balancojnë me kujdes përfitimet që marrin kundrejt kostove. Kjo është arsyeja pse shohim disa investime në masat e ftohjes, por jo një izolim të plotë të lopëve nga mjedisi i tyre, gjë që do të ishte shumë e kushtueshme për t’u zbatuar”, thotë Ayal Kimhi, profesor i asociuar në Universitetin e Jerusalemit.

Dhe vetë qumështi nuk është shqetësimi i vetëm. Stresi nga nxehtësia ndikon në mirëqenien dhe sjelljen e kafshëve në disa mënyra, nga modelet e pjellorisë deri te aftësia e tyre për të mbijetuar.

Fermerët janë tashmë në vijën e parë.

Moti ekstrem nuk është më një kërcënim i largët për fermerët. Në të gjithë botën, prodhuesit tashmë po luftojnë përmbytje më të shpeshta, valë të nxehta dhe reshje të paparashikueshme.

Në Europë, fermerët ruralë kanë shprehur mbështetje për politikat e gjelbra, duke përmendur ndikimin që kanë parë në rendimentet e të korrave dhe jetën e tyre të përditshme. Disa e kanë përshkruar veten si “të parët e prekur” nga ndryshimet klimatike.

Çrregullimet e lidhura me klimën kanë vënë gjithashtu në rrezik disa nga kulturat e preferuara të Europës, duke përfshirë kakaon, kafenë dhe grurin. Edhe bananet, një element kryesor i kuzhinës globale, janë nën presion, pasi përmbytjet, nxehtësia dhe tokat e degraduara tkurrin rajonet e përshtatshme për kultivim.

Qumështi mund të jetë i radhës.

Edhe pse lopët janë veçanërisht të ndjeshme ndaj nxehtësisë, shumica e vendeve nuk po përgatiten në mënyrë të mjaftueshme për humbjet e bagëtive ose nuk po mbështesin fermerët më në rrezik, sipas autorëve të studimit.

Ata paralajmërojnë se prodhimi i qumështit për të ardhmen do të varet jo vetëm nga sisteme më të mira ftohjeje, por edhe nga reforma më të gjera, nga mirëqenia e përmirësuar e kafshëve deri te mbështetja e politikave që i ndihmon fermerët në rajonet e nxehta dhe me të ardhura të ulëta të përshtaten.

“Politikëbërësit duhet të shqyrtojnë më shumë strategji jo vetëm për të ftohur lopët, por edhe për të zvogëluar faktorët stresues, si mbyllja dhe ndarja e viçave”, thotë autorja kryesore Claire Palandri.

“Ndryshimi klimatik do të ketë ndikime të gjera në atë që hamë dhe pimë”, tha Frank. “Përfshirë atë gotë të ftohtë qumështi.”

The post Studimi: Ndryshimet klimatike po stresojnë lopët, nuk bëjnë më qumësht appeared first on Gazeta Si.

Tensionet në Theth/ Boçi dhe Spahia përplasen me policinë: Mos më kap me dorë se ta mbështjell mirë… (VIDEO)

By: V K
12 July 2025 at 15:52

Situata në Theth vijon të jetë e tensionuar, ndërsa operacioni për prishjen e ndërtimeve pa leje po shoqërohet me përplasje mes banorëve, autoriteteve dhe tashmë edhe përfaqësuesve të opozitës.

Këtë të shtunë, deputetët demokratë të qarkut Shkodër, Luçiano Boçi dhe Bardh Spahia, kanë mbërritur në fshatin malor për të mbështetur banorët që kundërshtojnë aksionin e IKMT-së.

Në terren ata janë përplasur me efektivët e policisë, përfshirë edhe drejtues të lartë të këtij institucioni.

Në një video të publikuar në rrjetet sociale, Boçi shihet duke debatuar ashpër me një person që identifikohet si drejtori i Policisë së Shkodrës, Fatmir Lleshaj.

“Çfarë drejtori je ti? Ku e ke bexhin”? – dëgjohet t’i thotë ai.

Në një moment tjetër, Boçi iu drejtohet efektivëve me fjalët:Mos më kap me dorë, se ta mbështjell mirë, legen m…, e mendove mirë që më preke”?

Përplasja verbale përfshin dhe ofendime të tjera të drejtpërdrejta ndaj punonjësve të rendit.

Sipas raportimeve nga mediat, sherri ka nisur në momentin kur drejtori i ri i Policisë së Shkodrës, Gentian Berberi, iu është drejtuar deputetëve me fjalët: “Ju tërheq edhe ju zvarrë”, gjë që ka ndezur situatën në vend.

Banorët e Thethit, prej disa ditësh kundërshtojnë prishjen e ndërtimeve pa leje, duke deklaruar se nuk kanë mundur të marrin leje ndërtimi për shkak të mungesës së certifikatave të pronësisë.

Ata kërkojnë zgjidhje institucionale dhe shtyrje të operacionit, por IKMT dhe policia kanë vijuar me ndërhyrjet.

Një ditë më parë, tensionet u përshkallëzuan pasi disa persona hodhën kokteje molotovi ndaj fadromave të IKMT-së dhe dogjën një urë në fshat.

Policia ndërhyri me forca të shtuara dhe sipas pamjeve filmike, efektivët kanë nxjerrë armët për të garantuar vijimin e aksionit.

 

The post Tensionet në Theth/ Boçi dhe Spahia përplasen me policinë: Mos më kap me dorë se ta mbështjell mirë… (VIDEO) appeared first on Albeu.com.

Rama: Stop qumështit, mishit dhe prodhimeve të bulmetit pa faturë, nga java e ardhshme do të sekuestrohen…

By: V K
12 July 2025 at 15:24

Kryeministri i vendit Edi Rama, shprehet se produktet e bulmetit apo mishit pa faturë, përbëjnë një kërcënim direkt të shëndetit, sidomos me temperaturat e larta dhe subjektet tregtuese do të gjobiten skajshëm.

Kreu i shtetit, u është drejtuar me një paralajmërim të gjithë tregtarët që shesin prodhime bulmeti, qumësht dhe mish pa faturë teksa ka deklaruar se duke nisur nga java e ardhshme do të sekuestrohen.

Rama thotë se produktet e bulmetit apo mishit pa faturë, përbëjnë një kërcënim direkt të shëndetit sidomos me temperaturat e larta dhe subjektet tregtuese do të gjobiten skajshëm.

Ai shton se siguria ushqimore dhe formalizimi i të gjithë zinxhirit tregtar nga ferma në tryezë është një domosdoshmëri, e cila nuk pret më për një vend që synon të ulet në tryezën e Bashkimit Europian deri në fund të kësaj dekade.

POSTIMI:

STOP qumështit, mishit dhe prodhimeve të bulmetit pa faturë

Nga java e ardhshme çdo prodhim i tillë do të sekuestrohet, sepse përbën një kërcënim direkt të shëndetit sidomos me temperaturat e larta dhe subjektet tregtuese do të gjobiten skajshëm.

Siguria ushqimore dhe formalizimi i të gjithë zinxhirit tregtar nga ferma në tryezë është një domosdoshmëri, e cila nuk pret më për një vend që synon të ulet në tryezën e Bashkimit Europian deri në fund të kësaj dekade.

Ministrja e Bujqësisë dhe Zhvillimit Rural Anila Denaj dhe Ministri i Financave Petrit Malaj në takime ndërgjegjësuese me biznesin, për të garantuar mbrojtjen e konsumatorit dhe gjurmimin e plotë të dokumentacionit fiskal, të produkteve blegtorale por jo vetëm.

 

The post Rama: Stop qumështit, mishit dhe prodhimeve të bulmetit pa faturë, nga java e ardhshme do të sekuestrohen… appeared first on Albeu.com.

Gjarpri pickon 26-vjeçaren në Përmet, spitalet e të gjithë qarkut nuk kanë kundërhelm

By: V K
12 July 2025 at 15:00

Dy ditë më parë, një ngjarje e rëndë ka ndodhur në Përmet, ku një e re ka shpëtuar për mrekulli nga amputimi i këmbës, pas një pickimi helmues nga gjarpri. L. A., 26-vjeçe, ishte duke qëndruar në një zonë periferike të qytetit kur u pickua nga gjarpri, një ngjarje që e dërgoi menjëherë në Spitalin e Përmetit për ndihmë të shpejtë.

Por ajo që ka shqetësuar shumë është mungesa totale e antidotit të nevojshëm, për të trajtuar helmimin nga gjarpri.

Mjekët në Spitalin e Përmetit nuk mundën të ofronin një zgjidhje për vajzën, duke e detyruar atë të transferohej urgjentisht në Spitalin Rajonal të Gjirokastrës.

Edhe atje, nuk u gjet antidoti i kërkuar për të shpëtuar këmbën e të resë.

Një mundësi e tretë iu dha pas një udhëtimi të shpejtë në Tiranë, në Spitalin e Traumës, ku për fat të mirë, 26-vjeçares iu injektua antidoti që shpëtoi jo vetëm jetën, por edhe këmbën e saj.

Sipas familjarëve, mjekët në Tiranë, i kanë shpjeguar se helmi kishte depërtuar deri në rrezen e kofshës dhe çdo minutë vonese mund të kishte çuar në amputimin e këmbës.

“Nëse do të kishte vonuar edhe pak, këmba do të ishte prerë”, kanë pohuar ata.

Ky incident, ka nxjerrë në pah një problem serioz në sistemin shëndetësor të qarkut të Gjirokastrës, ku mungojnë antidotet jetike për trajtimin e helmimeve të tilla.

Qarku me një popullsi prej 134 mijë banorësh, po përballet me një krizë shëndetësore të pashembullt, sidomos gjatë sezonit turistik, kur rreziku i pickimeve të gjarpërinjve është më i madh për shkak të temperaturave të larta.

Mungesa e kundërhelmit në spitalet e rajonit është një skandal që rrezikon jetët e qytetarëve, ku ka shkaktuar shqetësim të madh mes banorëve dhe specialistëve të shëndetësisë.

The post Gjarpri pickon 26-vjeçaren në Përmet, spitalet e të gjithë qarkut nuk kanë kundërhelm appeared first on Albeu.com.

U dënuan me 18 vite burg, dy vëllezërit nga Puka marrin pas 24 vitesh pafajësinë në Strasburg

By: V K
12 July 2025 at 14:53

Në mars të vitit 2001, Artur Lika nga Puka, kur ishte vetëm 19-vjec, u arrestua gabimisht bashkë me vëllanë e tij të mitur, Beharin si i dyshuar për grabitje me armë të pasagjerëve të autobusit të linjës Kukës-Tiranë, ngjarje e ndodhur në fshatin Lajthizë të Pukës.

Për këtë ngjarje, ai u dënua me 13 vite burgim nga gjykata e Pukës, ndërsa vëllai me 5 vite, për shkak se ishte i mitur. Vendimi u la në fuqi nga të gjitha shkallët e gjyqësorit.

Por, e drejta për vëllezërit triumfoi në 2010 kur gjykata e europiane për të drejtat e njeriut në Strasburg konstatoi se në procesin ndaj vëllezërve ishin shkelur liritë dhe të drejtat e tyre.

3 vite pas këtij vendimi, Artur e Behar Lika, fitojnë pafajësinë. Gjykata e Apelit Shkodër vendos pushimin e çështjes penale, pasi nuk provohej fajësia e tyre.

“Jam akuzuar për vjedhje me armë në Pukë. Kam bërë 9 vjet e 3 muaj burg. E kam fituar pafajësinë në gjykatën e Strasburgut, gjykatën ndërkombëtare të të drejtave të njeriut”, ka deklaruar për News24, Artur Lika.

I pyetur për gjendjen e vëllait më të vogël, Arturi thotë se pas burgut ai ka shfaqur probleme me shëndetin mendor.

Pasi vuajti më shumë se 9 vite burgim për një krim që nuk e kishte kryer kurrë, Arturi nisi betejën e radhës për të fituar dëmshpëblimin për cdo ditë të burgimit të padrejtë.

Por edhe këtë herë u përball me zhgënjim. Gjykatat e dëmshpërblyen Artur Likën me 3 milionë e 600 mije lekë lekë, që llogaritet 1 mijë lekë për cdo ditë të burgut të drejtë.

Ndërsa vëllai i tij, i cili pas daljes nga burgu është i paaftë për punë, për shkak tëtraumës që pësoi u dëmshpërblye me 1 milionë e 380 mijë lekë.

Arturi thotë se shteti për të dytën herë po ju bën padrejtësi, pasi gjykatat nuk kanë vlerësuar dëmin moral e psikologjik që iu shkaktua të gjithë familjes,

“Vëllai im është marrë nga bankat e shkollës, është akuzuar e dëuar dhe është kompensuar me 10 mijë lekë pas pafajësisë. Për shkatërrim jete personale, të vëllait, të familjes, opinion e të gjitha me radhë”, thotë ai.

Avokati i vëllezërve thotë se familja Lika, u shkatërrua dhe djemtë humbën mundësinë të shkolloheshin dhe të bënin një jetë normale, për shkak të dënimit të padrejtë.

“Kjo familje ka dhe një nga djemtë, i cili nuk e përballoj dot qëndrimin në paraburgimin dhe burg dhe sot është me kartelë mjekësore dhe vuan e gjithë familja, si rezultat i një padrejtësie”, thotë avokati.

Mbrojtësi ligjor paralajmëron se nuk do të ndalet, por për të dytën herë do ta cojë dosjen e vëllezërve në gjykatën e Strasburgut.

“Edhe në gjykatën Kushtetuese do të kërkojmë një rivlerësim të ri për të gjithë dëmin, edhe me ekspertë po të jetë e nevojshme dhe do të vijojmë në gjykatën e Strasurgut, sepse vetëm gjykata e Strasburgut mund ti shkundë gjykatat tona”, thotë avokati i vëllezërve Lika./News24

The post U dënuan me 18 vite burg, dy vëllezërit nga Puka marrin pas 24 vitesh pafajësinë në Strasburg appeared first on Albeu.com.

Përplasi për vdekje dy persona, arrestohet pas një viti 40-vjeçari në Tiranë (EMRI)

By: V K
12 July 2025 at 14:40

Një 40-vjeçar, i dënuar me mbi 7 vite burg për shkelje të rregullave të qarkullimit rrugor, është arrestuar nga policia e Tiranës.

Sipas informacioneve policore, në pranga ka rënë shtetasi Klajdi Ruçi, i cili u lokalizua dhe arrestua në Shkozë.

Në vijim të punës për kapjen e shtetasve të shpallur në kërkim, si dhe bazuar në informacionet e siguruara në rrugë operative për vendndodhjen e një shtetasi të dënuar me burgim, shërbimet e Komisariatit të Policisë Nr. 1, në bashkëpunim me Komisariatin e Qarkullimit Rrugor, organizuan dhe finalizuan operacionin policor të koduar “Unavoidable”.

 

 

 

Gjykata e Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Tiranë, e ka dënuar këtë shtetas me 7 vjet e 4 muaj burgim, për veprën penale “Shkelja e rregullave të qarkullimit rrugor”, pasi në vitin 2024 ka shkaktuar një aksident rrugor me pasojë humbjen e jetës së dy shtetasve.

Materialet procedurale i kaluan Prokurorisë, për veprime të mëtejshme.

The post Përplasi për vdekje dy persona, arrestohet pas një viti 40-vjeçari në Tiranë (EMRI) appeared first on Albeu.com.

Aksioni për shembjen e ndërtimeve pa leje, ja si duket Thethi nga lart (VIDEO)

By: V K
12 July 2025 at 14:23

Aksioni për shembjen e ndërtimeve pa leje në Theth, hyn në ditën e gjashtë. Në pamje shihen fadromat e IKMT-së që punojnë për shembjen, si edhe objektet e rrënuara në tokë.

Ndërkohë, forcat e policisë janë në vendet ku po spastrohen ndërtimet pa leje.

Kujtojmë që efektivët dhe punonjësit e IKMT-së u përballën me kundërshtinë e banorëve, të cilët shpreheshin se po i rrënoheshin kursimet e jetës së tyre.

 

The post Aksioni për shembjen e ndërtimeve pa leje, ja si duket Thethi nga lart (VIDEO) appeared first on Albeu.com.

Gjermania i dorëzon Ukrainës armë për të goditur thellë brenda territorit rus

By: V K
12 July 2025 at 14:15

Gjermania ka konfirmuar se do të furnizojë Ukrainën me sisteme të reja armësh me rreze të gjatë veprimi, të cilat do t’i mundësojnë Kievit të godasë objektiva strategjike shumë larg vijës së frontit, brenda territorit të Rusisë.

Sipas Gjeneralit të Bundeswehrit, Christian Freuding, i cili udhëheq grupin mbështetës të Ministrisë Gjermane të Mbrojtjes për Ukrainën, dërgesat e para pritet të shkojnë deri në fund të këtij muaji.

“Ky është një hap i rëndësishëm në rritjen e kapaciteteve ushtarake të Ukrainës. Këto sisteme do të përmirësojnë ndjeshëm mbrojtjen ajrore dhe aftësinë për të kryer goditje të synuara në thellësi të territoreve të kontrolluara nga Rusia”, tha Freuding për mediat gjermane.

Sistemet e reja përfshijnë teknologji të avancuara, që mund të përdoren për të synuar depot e municioneve, qendrat logjistike dhe komandat ruse që ndodhen larg vijës së parë të luftës.

Kjo do të ndihmojë në uljen e presionit mbi trupat ukrainase dhe në ndërprerjen e zinxhirëve të furnizimit të forcave ruse.

Vendimi i Berlinit për të lejuar përdorimin e armëve të saj për goditje në territorin rus vjen pas kërkesave të përsëritura të autoriteteve ukrainase, të cilat kanë argumentuar se pa mundësinë për të goditur thellë brenda Rusisë, është e vështirë të ndalohet përparimi i ushtrisë ruse dhe të mbrohen qytetet ukrainase nga sulmet me raketa dhe dronë.

Ky zhvillim përfaqëson një ndryshim të rëndësishëm në politikën e Gjermanisë, e cila deri më tani ka qenë më e kujdesshme në lidhje me dërgesat e armëve që mund të përshkallëzojnë konfliktin.

Megjithatë, në kushtet e ofensivave të vazhdueshme ruse dhe pas dështimit të disa iniciativave diplomatike, Berlini ka vendosur të rrisë nivelin e mbështetjes ushtarake për Ukrainën.

Zyrtarët gjermanë theksojnë se përdorimi i këtyre armëve do të jetë i koordinuar me aleatët ndërkombëtarë dhe në përputhje me ligjin ndërkombëtar.

Gjenerali Freuding ka shtuar se objektivi kryesor mbetet ndihma për mbrojtjen e sovranitetit dhe integritetit territorial të Ukrainës.

Me dërgesat e reja, Ukraina do të ketë në dispozicion mjete më të fuqishme për të kundërshtuar agresionin rus dhe për të forcuar pozitat e saj në fushën e betejës në muajt e ardhshëm.

The post Gjermania i dorëzon Ukrainës armë për të goditur thellë brenda territorit rus appeared first on Albeu.com.

Ndahet nga jeta ish-ambasadori gjerman në Shqipëri, Werner Daum

By: V K
12 July 2025 at 13:58

Është ndarë nga jeta në moshën 81-vjeçare ish-ambasadori gjerman në Shqipëri, Werner Daum.

Ai dërroi jetë në një hotel në Kavajë.

Daum kishte mbërritur në vendin tonë para pak ditësh, ku mori pjesë së bashku me Sali Berishën në inaugurimin e shtatores së dëshmorit të demokracisë, Josif Budo në Kavajë

Werner Daum, ka mbyllur sytë përgjithmonë në moshën 82-vjeçare, teksa burime diplomati bëjnë me dije për mediat se ai ka ndërruar jetë për shkaqe natyrale.

Daum ishte ambasador në Shqipëri nga 1987 deri në vitin 1990, pikërisht në kohën kur nisi lëvizja kundër regjimit komunist. Ai hapi dyert e ambasadës gjermane për shqiptarët, duke dalë kundër udhëzimeve të qeverisë së tij.

Gjatë një interviste të dhënë së fundmi, ai deklaroi se e adhuronte Shqipërinë, por edhe më shumë popullin shqiptar.

“E adhurova këtë vend, sepse është i mrekullueshëm. Por, ndoshta edhe më shumë, adhurova popullin e tij. Dhe e ndjeja, e perceptoja prej gati një viti, që nga fillimi i 1989-tës, se po piqeshin kushtet për një revolucion. Njerëzit kishin ndryshuar. Nuk kishin më frikë totale nga reagimi i regjimit. Gati çdo muaj e ndjeja gjithnjë e më shumë atë frymë rebelimi, atë dëshirë për të dalë nga shtypja. Dëshira për të jetuar të lirë, për të qenë të lirë të takoheshin me të tjerët, për të udhëtuar jashtë vendit, për të përmirësuar kushtet ekonomike – e gjitha kjo po rritej jo gradualisht, por me hapa gjigantë”, u shpreh Werner Daum.

 

The post Ndahet nga jeta ish-ambasadori gjerman në Shqipëri, Werner Daum appeared first on Albeu.com.

Moment historik/ Për herë të parë roboti kryen një ndërhyrje kirurgjikale pa ndihmën e njeriut

By: V K
12 July 2025 at 13:33

Një arritje e jashtëzakonshme në kirurgjinë robotike, është arritur me një robot që jo vetëm dëgjon udhëzime verbale, por gjithashtu kryen një procedurë komplekse tërësisht vetë.

Për herë të parë, një robot kreu operacionin e heqjes së fshikëzës së tëmthit në mënyrë autonome, ndërsa iu përgjigj komandave me zë.

Ky moment historik, i arritur nga studiuesit në Universitetin Johns Hopkins, na afron me një të ardhme ku robotët mund të marrin përsipër më shumë përgjegjësi mjekësore me pak ndërhyrje njerëzore.

Roboti, i quajtur Hierarkia Transformuese e Robotit Kirurgjikal (SRT-H), u trajnua përmes një qasje inovative të njohur si të mësuarit me imitim.

Në vend që ta programonte robotin me udhëzime specifike për çdo hap kirurgjikal, ekipi i dha atij video të kirurgëve njerëzorë që kryenin heqjen e fshikëzës së tëmthit në kufomat e derrave.

Kjo qasje i lejoi robotit të “mësonte” duke parë veprimet njerëzore, ashtu siç do të bënte një praktikant mjekësor.

Rezultati ishte një robot i aftë të kryente 17 hapat e ndërlikuar, të përfshirë në procedurë me saktësi të jashtëzakonshme.

Suksesi i këtij roboti, qëndron në aftësinë e tij për t’u përshtatur me situata në kohë reale. Edhe pa ndërhyrjen e njeriut, ai ishte në gjendje të bënte prerje të sakta, të identifikonte indet dhe të vendoste kapëse gjatë operacionit. Ndërsa i duhej më shumë kohë se një kirurg njerëzor, roboti arriti të njëjtin nivel suksesi në tetë prova.

Ajo që e dallon këtë sistem robotik, është aftësia e tij për t’iu përgjigjur udhëzimeve verbale gjatë procedurës. I mundësuar nga modele të përparuara të inteligjencës artificiale të ngjashme me ato të përdorura në sistemet bisedore si ChatGPT, roboti mund të dëgjojë komanda të tilla si “lëviz krahun e majtë pak majtas” dhe të rregullojë lëvizjet e tij në përputhje me rrethanat.

Kjo aftësi e gjuhës natyrore shton një shtresë fleksibiliteti, duke i lejuar robotit të marrë dhe përpunojë udhëzime, ashtu siç do të bënte një praktikant njerëzor nga një kirurg i lartë.

Edhe kur u paraqitën sfida të papritura- të tilla si; ndryshimi i pozicionit të robotit ose ndryshimi i ngjyrave të indeve me ngjyra- roboti ishte në gjendje të përshtatej pa gabime.

Ky reagim në kohë reale, është jetik për kryerjen e operacioneve të suksesshme në mjedise të paparashikueshme, ku kirurgët njerëzorë duhet të jenë të shpejtë në veprimet e tyre.

Ekipi kërkimor, i udhëhequr nga Ji Woong “Brian” Kim dhe Profesor Axel Krieger në Johns Hopkins, beson se ky zbulim i madh mund të hapë rrugën për përdorim më të gjerë të robotëve autonomë në kirurgji.

Siç shpjegoi Krieger, kjo risi është shumë larg sistemeve robotike të së kaluarës që ndiqnin udhëzime të paraprogramuara. Sistemi SRT-H shkon përtej kësaj, duke u përshtatur në mënyrë inteligjente me kushtet dinamike.

Kim theksoi se kjo punë vërteton se modelet e inteligjencës artificiale mund të jenë mjaft të besueshme për të trajtuar operacione komplekse në mënyrë autonome, duke demonstruar se procedurat kirurgjikale plotësisht të automatizuara jo vetëm që janë të mundshme në të ardhmen, por janë tashmë të arritshme sot.

The post Moment historik/ Për herë të parë roboti kryen një ndërhyrje kirurgjikale pa ndihmën e njeriut appeared first on Albeu.com.

Rizgjohen kujtimet e errëta të vitit ’86/ Një dron kamikaz rus ra në Çernobil, analiza: A mund të shpëtohet mbuloja e centralit bërthamor?

By: V K
12 July 2025 at 13:08

Gjatë dimrit, një dron rus dëmtoi mbulesën mbrojtëse të centralit bërthamor të mbyllur Çernobil.

Ekspertët tani kanë zhvilluar një koncept për të paktën restaurim të pjesshëm të sistemit shumë kompleks.

Rusia i ka shtuar sulmet kundër Ukrainës në mënyrë masive, po në shkurt lajmi nga vendi i shkatërruar nga lufta tronditi të gjithë Evropën.

Një dron kamikaz rus, prodhim iranian kishte rënë në Çernobil.

Më saktësisht në bllokun 4 të reaktorit të centralit bërthamor të çaktivizuar. Kjo rizgjoi kujtimet e errëta të vitit 1986, kur në atë reaktor ndodhi aksidenti më i rëndë bërthamor në historinë e njerëzimit.

Dëmtime të rënda

Droni dëmtoi guaskën mbrojtëse që kishte mbrojtur reaktorin që nga viti 2019 dhe kishte për qëllim të parandalonte daljen e radioaktivitetit. Ky lajm u harrua shpejt sepse ekspertët nuk mundën të matnin ndonjë rritje të radioaktivitetit në reaktor. Megjithatë, ndikimi i dronit pati pasoja të rënda. Droni depërtoi murin e jashtëm prej çeliku të rrethimit mbrojtës, i njohur në zhargonin teknik si “Mbyllja e Re e Sigurt”-“New Safe Confinement”. Rreth nëntë metra më poshtë është edhe një mur i brendshëm – pjesë të dronit gjithashtu e depërtuan atë. Megjithatë, hapësira midis dy mureve luajti një rol vendimtar në konceptin e sigurisë.

Ekspertët vendas mendojnë se mbulesa mbrojtëse, ndërtimi i së cilës kushtoi mbi dy miliardë euro, ndoshta nuk do të funksionojë dot më siç ishte planifikuar.

Riparimi i plotë ka gjasa të kryhet, tha për portalin gjerman, tagesschau.de Artem Siryj, menaxher i operacioneve në mbulesën mbrojtëse, por sigurimi i burimeve financiare ndoshta nuk do të jetë i mundur.

Ndërkohë specialistë nga Ukraina dhe ndërkombëtarë, kanë zhvilluar një koncept për mbylljen e vrimave dhe të paktën mbylljen hermetike të murit të brendshëm, tha Siryj.

Kjo do të sigurojë mbrojtje të mirë. Siryj shpreson që punimet të fillojnë këtë vit. Mbulesa aktuale mbrojtëse, u financua nga një fond i kontribuar nga vendet donatore dhe nga Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim (BERZH). Zyrtarët në Ukrainë shpresojnë për mbështetje të mëtejshme nga BERZH./ DW

The post Rizgjohen kujtimet e errëta të vitit ’86/ Një dron kamikaz rus ra në Çernobil, analiza: A mund të shpëtohet mbuloja e centralit bërthamor? appeared first on Albeu.com.

Operacioni i SPAK/ Gjykata cakton masën e arrestit me burg, identifikohen 8 të arrestuarit, pjesë e grupit kriminal (EMRAT)

By: V K
12 July 2025 at 13:00

Identifikohen emrat e 8 personave të arrestuar pjesë e grupit kriminal për trafikun e lëndëve narkotike nga Amerika Latine në vendet e BE, gjatë operacionit të SPAK bërë publike ditën e djeshme.

Gazetarja Klodiana Lala, raporton se, të arrestuarit janë: Arjan Gjata, Vilson Roçi, Musa Gjikola, Akil Alushi, Jani Meçja, Selami Lushkaj dhe Erjon Dani.

Ky i fundit, me detyrë ish-shefi i krimeve në komisariatin nr.3 në Tiranë, u vetëdorëzua në policinë e Himarës pasi u informua se ishte shpallur në kërkim nga SPAK.

Gjykata e Posaçme, ka vendosur sot masën e arrestit me burg për 8 të arrestuarit.

SPAK njoftoi dje se Struktura e Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar zhvilloi një operacion të gjerë në qarqet, Shkodër, Elbasan, Vlorë dhe Tiranë ndaj personave nën hetim për trafikun e lëndëve narkotike nga Amerika Latine në vendet e BE.

Ky operacion, u krye në kuadër të procedimit penal nr. 177 të vitit 2023* dhe në zbatim të vendimit të Gjykatës së Posaçme kundër Korrupsionit dhe Krimit të Organizuar, nr 70, datë 10.07.2025.

Nga 13 personat e identifikuar deri tani të përfshirë në këtë grup të strukturuar kriminal, janë arrestuar 8 persona, ndërsa 6 të tjerë janë në kërkim.

Për 6 personat e tjerë, shumica e të cilëve ndodhen jashtë vendit, nuk është bërë ende i mundur arrestimi, janë lëshuar urdhër-arreste kombëtare dhe ndërkombëtare. Policia e Shtetit, në bashkëpunim me partnerët ndërkombëtar dhe Europol, po punon për lokalizimin dhe kapjen e tyre.

Nga hetimet e deritanishme ekzistojnë dyshime të arsyeshme të bazuara në prova se personat e dyshuar, në funksion të aktivitetit të paligjshëm në fushën e trafikimit të lëndëve narkotike nga vendet e Amerikës së Jugut drejt vendeve të BE-së, me qëllim përfitimi monetar si dhe të ushtrimit të ndikimit të paligjshëm ndaj personave që ushtrojnë funksione publike, kanë komunikuar mes tyre edhe me anë të aplikacionit të platformës së enkriptuar, “Sky ECC”¸ komunikime të cilat janë administruar nga autoritetet franceze të drejtësisë, në kuadër të ndihmës së ndërsjellët juridike në fushën penale.

The post Operacioni i SPAK/ Gjykata cakton masën e arrestit me burg, identifikohen 8 të arrestuarit, pjesë e grupit kriminal (EMRAT) appeared first on Albeu.com.

Ishte i ankoruar në Saint-Tropez, superjahti luksoz shpërthen në flakë (VIDEO)

By: V K
12 July 2025 at 12:55

Anija 45 metra e gjatë ‘Sea Lady II’, u përfshi nga flakët ndërsa ishte ankoruar në portin e Saint-Tropez më 10 korrik.

Një superjaht luksoz, u përfshi nga flakët në Rivierën Franceze të enjten. Anija 45 metra e gjatë ‘Sea Lady II’, u përfshi nga flakët ndërsa ishte ankoruar në portin e Saint-Tropez më 10 korrik.

Zjarrfikësit vendas u thirrën në vendngjarje, por ata patën vështirësi të hipnin në anije, sipas agjencisë lokale të medias Agence France-Presse.

“Jahtet përreth u zhvendosën shpejt dhe ne kemi vendosur barriera kundër ndotjes”, tha një zëdhënës i shërbimit zjarrfikës për AFP-në.

 

 

The Sun, shkruan se zjarri u raportua pak pas orës 8 të mbrëmjes sipas orës lokale. Bëhet me dije se dy persona, të moshës 24 dhe 35-vjeç, u shpëtuan nga anija dhe të dy vuanin nga efektet e thithjes së tymit.

Sipas një liste online të çarterit, ‘Sea Lady II’ kushton afërsisht 93,500 dollarë për t’u marrë me qira për një javë gjatë sezonit të ngarkuar.

Varka mund të akomodojë 10 persona në pesë kabina dhe vjen me tetë anëtarë të ekuipazhit që punojnë.

Disa lehtësira përfshijnë një kuvertë dielli, platformë noti, mbrojtëse dielli dhe një bar të jashtëm. E ndërtuar fillimisht në vitin 1986, varka u riparua për herë të fundit në vitin 2024.

Zjarri vjen gjatë sezonit të ngjeshur të festave të Rivierës Franceze, kur anije me vlerë qindra miliona dollarë mbushin bregdetin e Mesdheut.

Turistët dhe personazhet e famshëm dynden në rajon për të shijuar plazhet dhe peizazhet mahnitëse.

 

The post Ishte i ankoruar në Saint-Tropez, superjahti luksoz shpërthen në flakë (VIDEO) appeared first on Albeu.com.

E rëndë në Prishtinë/ Ndërron jetë në qendrën spitalore foshnja 9 muajshe

By: V K
12 July 2025 at 12:43

Një rast i rëndë është raportuar nga Policia e Kosovës, që përfshin vdekjen e një foshnje 9 muajshe nga fshati Gjinoc i Suharekës.

Foshnja fillimisht ishte dërguar në Spitalin e Prizrenit, e më pas në QKUK në Prishtinë.

“Me datë 29.06.2025 në Emergjencën e Spitalit Rajonal Prizren, ishte sjell një fëmijë 9 muajsh. Me datë 11.07.2025 viktima (fëmijë) kishte ndërruar jetë në QKUK-Prishtinë. Me vendim të prokurorit trupi i pa jetë dërgohet në IML për obduksion”, thuhet në raportin e policisë.

Policia nuk ka dhënë më shumë detaje lidhur me rastin.

The post E rëndë në Prishtinë/ Ndërron jetë në qendrën spitalore foshnja 9 muajshe appeared first on Albeu.com.

Partia Demokratike: Pse qeveria fsheh shpenzimet e fluturimeve të Ramës drejt Hagës?

By: V K
12 July 2025 at 12:33

Përmes një deklarate, zëdhënësja e Antikorrupsionit në Partinë Demokratike, Genta Vangjeli, ka ngritur shqetësime mbi mungesën e transparencës për shpenzimet e kryeministrit Edi Rama gjatë udhëtimeve të tij zyrtare.

Sipas Vangjelit, fluturimi i fundit i Ramës drejt Hagës, ku mori pjesë në samitin e NATO-s, u realizua me një avion charter VIP të markës Gulfstream G IVSP, i cili nuk është pronë e shtetit shqiptar dhe dyshohet të jetë marrë me qira me kosto të larta, mes 6,500 dhe 7,500 dollarë për orë fluturimi.

Sipas marrëveshjes së vitit 2020 mes Drejtorisë së Shërbimeve Qeveritare dhe Air Albania, fluturimet e kryeministrit duhet të kryhen me avionin Airbus A319 të regjistruar në emër të shtetit, por për fluturimin në Hagë është përdorur një avion tjetër, çka ngre pyetje mbi zbatimin e marrëveshjes dhe transparencën në shpenzimet.

PD kërkon nga qeveria të publikojë faturën tatimore të këtij udhëtimi, vlerën totale të shpenzuar për charterat e kryeministrit dhe mënyrën e pagesave ndaj ofruesit të shërbimit Air Albania, pasi në databazën e thesarit rezulton vetëm një pagesë simbolike prej 200 mijë lekësh që nga viti 2019.

Deklarata:

Kryeministri shqiptar Edi Rama ka udhëtuar disa ditë më parë drejt Holandës për të marrë pjesë në samitin e NATO-s, duke zbritur në aeroportin Schiphol në Hagë me një avion charter të markës Gulfstream G IVSP VIP, me numër regjistrimi TC-EMR (sipas pamjeve të publikuara nga mediat).

Ky avion nuk është në pronësi të shtetit shqiptar dhe, dyshohet të jetë marrë me qira me një kosto që varion nga 6,500 deri në 7,500 dollarë për orë fluturimi, duke përfshirë karburantin, ekuipazhin, shërbimin VIP dhe udhëtimin privat. Avioni “TC EMR” është i njohur ndërkombëtarisht për fluturimet luksoze dhe përdoret nga klientë të nivelit të lartë.

Në 30 Janar 2020 Drejtoria e Shërbimeve Qeveritare ka lidhur një marrëveshje bashkëpunimi me Air Albania me objekt ofrimin e shërbimit të fluturimeve të posacme charter për KM e RSH.

Sipas pikës 3.1.6 të kësaj akt-marrëveshjeje Air Albania do të vendosë në dispozicion të DSHQ mjetin

Avion Air craft Airbus A319

Kapacitet mbartës 32 persona

Kodi i rregjistrimit TC -ANA

Vitet e përdorimit 20

Pagesat variojnë sipas destinacionit dhe sipas pikës pikës 3.2.4 , DSHQ merr përsipër pagimin e faturës tatimore lëshuar nga Air Albania.

Sipas mediave, e pyetur nga BIRN, Agjencia për Media dhe Informim deklaroi se: “Kryeministria nuk ka paguar ndonjëherë dhe nuk paguan për chartera, por ka një marrëveshje kuadër me kompaninë Air Albania, në një shumë vjetore mesatare të shpenzimeve vjetore të kryeministrit në vitet paraardhëse”.

Qytetarët shqiptarë në fakt meritojnë përgjigje të qarta lidhur me:

A është zbatuar pika 3.2.6 e akt marrëveshjes së lidhur ndërmjet Air Albania dhe DSHQ, duke qenë se avioni me të cilin KM fluturoi në Hagë është i ndryshëm nga ai i përcaktuar në aktmarrëveshje, dhe nëse po, kërkojmë të publikohet dakortësimi me shkrim i Air Albania

Sa është vlera e fluturimit të udhëtimit të KM në Hagë sipas faturës tatimore respektive lëshuar nga ofruesi i shërbimit?

Sa është çmimi i paguar deri tani nga DSHQ për udhëtimet charter të KM?

Duke qenë se në thesar nuk gjejmë fatura të ekzekutuara sipas nominimit akt marrëveshjes dt 30 Janar 2020, si është procedurar me pagesat në favor të ofruesit të shërbimit Air Albania, i cili sipas data bazës së spending data nga thesari që prej v.2019 deri tani, rezulton të ketë përfituar vetëm 200 mijë lek për udhëtime.

The post Partia Demokratike: Pse qeveria fsheh shpenzimet e fluturimeve të Ramës drejt Hagës? appeared first on Albeu.com.

Rama publikon pamjet nga aksioni në Lungomare: Një tjetër sipërfaqe publike u është rikthyer turistëve dhe qytetarëve

By: V K
12 July 2025 at 12:21

Kryeministri Edi Rama, ka publikuar pamjet nga aksioni për lirimin e hapësirave publike në Lungomare të Vlorës.

Kreu i qeverisë shprehet se një tjetër sipërfaqe plazhi publik, u është rikthyer turistëve dhe qytetarëve.

Ndërkohë bëri thirrje që të gjithë profesionistët e Vlorës të aplikojnë për t’u bërë pjesë e kësaj përpjekjeje, duke u përfshirë në intervistat e punës.

“Në Lungomaren e Vlorës një tjetër sipërfaqe plazhi publik i është rikthyer turistëve dhe qytetarëve, ndërkohë që i inkurajoj të gjithë profesionistët e Vlorës të aplikojnë për t’u bërë pjesë e kësaj përpjekjeje, duke u përfshirë në intervistat e punës”, shkroi Rama.

 

The post Rama publikon pamjet nga aksioni në Lungomare: Një tjetër sipërfaqe publike u është rikthyer turistëve dhe qytetarëve appeared first on Albeu.com.

‘Kur zemra flet, mendja e sheh të pahijshme të kundërshtojë’

By: Kult Plus
12 July 2025 at 13:55

Para dy vitesh, në moshën 94 vjeçare ka vdekur shkrimtari çek, Milan Kundera, një nga romancierët më me ndikim të shekullit të kaluar, shkruan KultPlus.

Kundera ishte i njohur për tregimet e tij të mprehta, tragjikomike, të cilat shpesh ndërthureshin me debate të thella filozofike dhe portretizime satirike të jetës nën shtypjen komuniste.

Ai ka lindur në prill 1929 në Brno, Çekosllovaki,dhe ishte ishte pjesë e një brezi me ndikim të shkrimtarëve, kineastëve dhe intelektualëve çekë, të cilët u rritën gjatë viteve të trazuara të pas Luftës së Dytë Botërore.

KultPlus ju sjell disa pre shprehjeve dhe fragmenteve të tij:

“Dy njerëz të dashuruar, vetëm, të izoluar nga bota, kjo është e bukur.”

“Nuk mund ta matni dashurinë e ndërsjellë të dy qenieve njerëzore me numrin e fjalëve që shkëmbejnë.”

“Kushdo qëllimi i të cilit është ‘diçka më e lartë’ duhet të presë që një ditë të vuajë vertigo. Çfarë është vertigo? Frika nga rrëzimi? Jo, Vertigo është diçka tjetër përveç frikës nga rrëzimi. Është zëri i zbrazëtisë poshtë nesh që na tundon dhe na josh, është dëshira për të rënë, kundër së cilës, të tmerruar, mbrohemi.”

“Kur zemra flet, mendja e sheh të pahijshme të kundërshtojë.”

“Qentë janë lidhja jonë me parajsën. Ata nuk e njohin të keqen, xhelozinë apo pakënaqësinë. Të ulesh me një qen në një kodër në një pasdite të lavdishme do të thotë të kthehesh në Eden, ku të mos bësh asgjë nuk ishte e mërzitshme – ishte paqe.

“Sepse nuk ka asgjë më të rëndë se dhembshuria. As dhimbja e dikujt nuk peshon aq e rëndë sa dhimbja që ndjen me dikë, për dikë, një dhimbje e intensifikuar nga imagjinata dhe e zgjatur me njëqind jehona.”

“Të bësh dashuri me një grua dhe të flesh me një grua janë dy pasione të veçanta, jo thjesht të ndryshme, por të kundërta. Dashuria nuk ndihet në dëshirën për bashkim (një dëshirë që shtrihet në një numër të pafund grash), por në dëshirën për gjumë të përbashkët (një dëshirë e kufizuar në një grua).

“Dashuria është malli për gjysmën e vetes që kemi humbur.”

“Kur të fortët ishin shumë të dobët për të lënduar të dobëtit, të dobëtit duhej të ishin aq të fortë sa të largoheshin.”

“Fjala greke për “kthim” është nostos. Algos do të thotë “vuajtje”. Pra, nostalgjia është vuajtja e shkaktuar nga një dëshirë e pashuar për t’u kthyer.”

“Na dërrmon barra më e rëndë, zhytemi poshtë saj, na ngul përdhe. Por në poezinë e dashurisë të çdo moshe, gruaja dëshiron të rëndohet nga trupi i burrit. Prandaj, barra më e rëndë është njëkohësisht një imazh i përmbushjes më intensive të jetës. Sa më e rëndë të jetë barra, sa më shumë t’i afrohen jetët tona tokës, aq më të vërteta dhe të vërteta bëhen ato. Anasjelltas, mungesa absolute e barrës bën që njeriu të jetë më i lehtë se ajri, të fluturojë lart në lartësi, të largohet nga toka dhe qenia e tij tokësore dhe të bëhet vetëm gjysmë reale, lëvizjet e tij sa të lira aq edhe të parëndësishme. Çfarë do të zgjedhim atëherë? Peshë apo lehtësi?”

“Në perëndimin e diellit të shpërbërjes, gjithçka ndriçohet nga atmosfera e nostalgjisë, madje edhe gijotina.”

“Një person që dëshiron të largohet nga vendi ku jeton është një person i pakënaqur.”

“Ai papritur kujtoi nga Simpoziumi i Platonit: Njerëzit ishin hermafroditë derisa Zoti u nda në dysh, dhe tani të gjitha gjysmat enden nëpër botë duke kërkuar njëri-tjetrin. Dashuria është malli për gjysmën e vetes që kemi humbur.”

“Ajo kishte një dëshirë të madhe për t’i thënë atij, si femrat më banale. Mos më lër të shkoj, më mbaj fort, më bëj lodrën tënde, robin tënd, bëhu i fortë! Por ato ishin fjalë që ajo nuk mund t’i thoshte.

E vetmja gjë që ajo tha kur ai e liroi nga përqafimi i tij ishte: “Ti nuk e di sa e lumtur jam që jam me ty”. Kjo ishte ajo që natyra e saj e rezervuar e lejoi të shprehte.”

“Ne nuk mund të dimë kurrë se çfarë të dëshirojmë, sepse, duke jetuar vetëm një jetë, nuk mund ta krahasojmë atë me jetën tonë të mëparshme dhe as ta përsosim atë në jetën tonë që do të vijë.”

“Njerëzit gjithmonë bërtasin se duan të krijojnë një të ardhme më të mirë. Kjo nuk është e vërtetë. E ardhmja është një zbrazëti apatike që nuk i intereson askujt. E kaluara është plot jetë, e etur për të na acaruar, provokuar dhe fyer, për të na tunduar për ta shkatërruar ose rilyer atë. Arsyeja e vetme që njerëzit duan të jenë zotër të së ardhmes është të ndryshojnë të shkuarën.”

“Truri duket se zotëron një zonë të veçantë të cilën mund ta quajmë memorie poetike dhe e cila regjistron gjithçka që na magjeps ose na prek, që e bën jetën tonë të bukur… Dashuria fillon me një metaforë. Që do të thotë, dashuria fillon në momentin kur një grua fut fjalën e saj të parë në kujtesën tonë poetike.”

“Ajo i pëlqente të ecte në rrugë me një libër nën krah. Kishte të njëjtën domethënie për të si një bastun elegant për zonjën e një shekulli më parë. Kjo e dallonte atë nga të tjerët.”/KultPlus.com

Jul Cezari dhe shtatë parimet e lidershipit

By: Kult Plus
12 July 2025 at 13:20

Sot shënohet dita e lindjes së një personaliteti të madh botëror, i cili pavarësisht viteve kur ka jetuar, mbetet i paharruar në historinë e njerëzimit, shkruan KultPlus.

Gaius Iulius Caesar, i njohur shqip si Jul Çezari lindi më 12 korrik 100 p.e.s. në Romë dhe ka vdekur me 15 mars te 44 p.e.s..  Ai ishte ushtarak dhe burrë shteti i Perandorisë Romake, i cili u vra nga kundërshtarët e tij politik.

Gai Jul Çezari ka luajtur një rol të rëndësishëm në transformimin e Republikës Romake, në Perandorinë Romake. Marshimi romak ne Britaninë e Madhe, prej ushtrisë së Jul Çezarit, e shtriu botën romake deri në oqeanin Atlantik. Ai konsiderohet si një prej gjenive ushtarak, më të mëdhenj të kohës dhe një prej liderëve me te fortë.

1. Rëndësia e slloganeve

Udhëheqësit më të mirë jo vetëm bëjnë veprime sensacionale – ata dinë gjithashtu të ofrojnë një histori bindëse.

Pas një lufte të shpejtë kundër një farë Farnace, Mbret i Pontos, Çezari dërgoi në Romë një raport me detajet e pushtimit të tij. Biografi grek Plutarku dhe historiani romak Svetoni pajtohen se komandanti nuk hyri shumë në detaje, por thjesht shkroi: “Veni, vidi, vici” (“Erdha, Pashë, Fitova”).

Frazat ishte aq efikase, sa e kujtojmë edhe sot, pas shumë shekujsh.

Çezari mund të ishte zgjatur në aftësitë e tij ushtarake (ishte autor i shumë shënimeve të gjata ushtarake), por ai e kuptoi se një resht i vetëm do ta dërgonte mesazhin me shumë më tepër forcë.

2. Marrja e risqeve

Në Romën e lashtë, kalimi i Rubikonit me një ushtri përbënte një sfidë të vërtetë. Ishte e barazvlefshme me shpallje lufte, gjë që ishte e ndëshkueshme me vdekje.

Kur Jul Çezari kaloi lumin me legjionin e tij, luajti gjithçka për gjithçka. Tek “Jetët e Çezarëve”, Svetoni shkruan se Çezari, kur kaloi lumin, citoi një dramaturg të Athinës, duke shpallur “vdekja është tërhequr”.

Riskoi gjithçka dhe i shkoi mirë.

3. Nuk ka asgjë të keqe të fillosh me pak

Shpesh, për t’u bërë udhëheqës, duhet të fillosh si peshk i madh në një pellg të vogël.

Çezari e kishte kuptuar dhe ia doli të marrë një pozitë pushteti, edhe pasi kishte humbur trashëgiminë e tij në rini, në një grusht shteti.

Sipas Plutarkut në veprën e tij “Jetë Paralele”, gjenerali bëri një koment kurioz kur po kalonte një fshat të vogël alpin: “Unë ju siguroj se preferoj të jem më mirë i parë këtu, se sa i dytë në Romë”.

4. Asgjë nuk është definitive

Si gjeneral, Çezari e dinte se gjërat mund të ndryshonin në një moment. Sipas “Jul Çezari: Mësime lidershipi nga pushtuesi i madh” i Bill Yonne, Çezari shkroi se “në luftë, ngjarjet me rëndësi të madhe kanë origjinë të parëndësishme”.

Të flesh mbi dafina nuk është një ide e mirë – sepse gjërat gjithmonë mund të kthehen në më të keqen.

5. Kurrë mos gënje veten

Edhe nëse je një udhëheqës i suksesshëm, kurrë mos arri në pikën që të besosh marrëzitë e tua. Tek “Gali i bukur”, që përshkruan një gabim taktik nga galët, kundërshtarë të tij, Çezari përfundon: “Në shumicën e rasteve, burrat janë të gatshëm të besojnë atë që duan”.

Udhëheqësit më të mirë sillen në mënyrë racionale dhe nuk lejojnë që ndjenjat e tyre ose nocionet e paracaktuara, të dominojnë vendimet e tyre. Instinkti është shumë i rëndësishëm, por udhëheqësit më të mirë e përdorin atë së bashku me arsyen, jo si alternativë të saj.

6. Kurrë mos u relakso, që të ulësh vigjilencën

Nuk ka rëndësi se sa gjithçka duket në rregull, udhëheqësit më të mirë gjithmonë arrijnë të parashikojnë pasojat më të këqija. Gjithmonë tek “Gali i bukur”, Çezari shkruan: “Herë pas here, perënditë e pavdekshme kanë zakonin t’u japin begati më të madhe dhe pandëshkueshmëri më të gjatë, atyre që duan të ndëshkojnë për fajet e tyre, në mënyrë që ata të mund të vuajnë më keq, në rrethana negative”.

Në praktikë, nëse kaloni një fazë pozitive, jini të kujdesshëm. Çezari vetë do të kish bërë mirë që ta ndiqte këtë këshillë. Por, nën diktaturën e tij, ai lejoi që një konspiracion të çonte në vrasjen e tij të famshme.

7. Kurrë mos u nënvlerëso

Për të marrë komandën, duhet të keni besim në aftësitë tuaja. Një gjë që Çezarit nuk i mungonte, siç e tregon edhe një incident ku, mes shumë rreziqeve të tjerë, ishin përfshirë edhe piratët! Duke rrëfyer jetën e Çezarit, Plutarku shkruan që në moshë të re, Jul Çezari u rrëmbye nga piratë, që kontrollonin Detin Mesdhe.

“Piratët kërkuan 20 talente për lirimin e tij, dhe Çezari duke qeshur u tha se nuk dinin kë kishin kapur, dhe u ofrua të pagojë pesëdhjetë”. Më pas Çezari u premtoi që, pasi ta lironin, do i vriste personalisht. Me t’u kthyer në liri, organizoi një flotë për t’i ndjekur, dhe bëri atë që kishte premtuar./KultPlus.com

Një vajzë serbe denoncon: Më goditën me grusht pas koke në Ksamil

12 July 2025 at 13:45

Një vajzë serbe denoncon: Më goditën me grusht pas koke në Ksamil Një ngjarje e pazakontë është regjistruar më 10 korrik 2025 në Ksamil, ku një turiste serbe ka kallëzuar se është sulmuar fizikisht. Sipas njoftimit zyrtar nga Policia, shtetasja M. P., 31 vjeçe, banuese në Beograd, ka bërë kallëzim duke deklaruar se është goditur […]

The post Një vajzë serbe denoncon: Më goditën me grusht pas koke në Ksamil appeared first on Saranda Web.

Nëna denoncon në Policinë e Sarandës: Më dhunuan dhe filmuan vajzën 12-vjeçare

12 July 2025 at 13:27

Nëna denoncon në Policinë e Sarandës: Më dhunuan dhe filmuan vajzën 12-vjeçare   Një ngjarje e rëndë është denoncuar në Polici, ku dy të mitur të moshës 14 dhe 15 vjeç, janë vënë nën hetim penal pas një episodi të dhunshëm ndaj një vajze vetëm 12 vjeçe.     Sipas njoftimit zyrtar të Policisë së […]

The post Nëna denoncon në Policinë e Sarandës: Më dhunuan dhe filmuan vajzën 12-vjeçare appeared first on Saranda Web.

❌
❌