India pritet të përballet me humbje më të mëdha financiare për shkak të tarifave doganore të vendosura nga presidenti amerikan, Donald Trump, sesa ato kursime që ka realizuar nga blerja e naftës ruse me çmime më të ulëta, sipas vlerësimeve të analistëve ekonomikë.
Tarifat e importit tĂ« imponuara nga Shtetet e Bashkuara janĂ« duke u parĂ« si njĂ« faktor qĂ« mund tâi kushtojĂ« IndisĂ« shumĂ« mĂ« tepĂ«r brenda njĂ« periudhe tĂ« shkurtĂ«r, madje mĂ« shumĂ« se vlera totale e kursimeve qĂ« ajo ka arritur gjatĂ« gjithĂ« periudhĂ«s sĂ« konfliktit nĂ« UkrainĂ«, ku ka blerĂ« naftĂ« ruse me zbritje tĂ« konsiderueshme nĂ« çmim.
Para fillimit tĂ« pushtimit tĂ« plotĂ« tĂ« UkrainĂ«s nga Rusia, India kishte njĂ« nivel shumĂ« tĂ« ulĂ«t tĂ« importeve tĂ« naftĂ«s ruse â vetĂ«m njĂ« pĂ«rqindje shumĂ« e vogĂ«l, mĂ« pak se 1 pĂ«r qind e totalit tĂ« importeve tĂ« saj tĂ« naftĂ«s vinte nga Rusia. Kjo do tĂ« thotĂ« qĂ« mĂ« parĂ«, lidhjet e IndisĂ« me naftĂ«n ruse ishin minimale dhe tĂ« papĂ«rfillshme nĂ« kuptimin e tregtisĂ« sĂ« pĂ«rgjithshme tĂ« naftĂ«s, raporton reuters.
Megjithatë, situata ndryshoi ndjeshëm pas vendosjes së sanksioneve të ashpra nga Perëndimi ndaj Rusisë. Për shkak të këtyre sanksioneve, Rusia filloi të ofronte naftën e saj me çmime të ulëta, duke krijuar një mundësi të favorshme për blerësit si India. Aktualisht, nafta ruse shitet me rreth 7 për qind më lirë në krahasim me çmimet e naftës së klasit global Brent, që është një standard referues në tregun ndërkombëtar të naftës.
Për shkak të këtij çmimi më të ulët, gjatë 3.5 viteve të fundit India ka arritur të kursejë rreth 17 miliardë dollarë, duke blerë sasi të mëdha nafte ruse me zbritje. Megjithatë, këto përfitime pritet të zhduken për shkak të ndikimit negativ të tarifave amerikane, të cilat rrezikojnë të rëndojnë ndjeshëm kostot e importit për Indinë në vitet që vijnë.
Në këtë mënyrë, India ndodhet në një situatë të vështirë, ku përfitimet që ka marrë nga çmimet e ulëta të naftës ruse mund të shkatërrohen nga barriera tregtare të vendosura nga një prej partnerëve të saj kryesorë tregtarë. Ky zhvillim mund të ndikojë jo vetëm në ekonominë indiane, por edhe në dinamikën globale të tregtisë së naftës dhe marrëdhëniet ekonomike ndërkombëtare. /Telegrafi/
Kryeministri i Izraelit, Benjamin Netanyahu, ka deklaruar për herë të parë publikisht se e njeh gjenocidin e kryer ndaj armenëve, asirianëve dhe grekëve gjatë periudhës së Perandorisë Osmane, duke përmendur ngjarjet e vitit 1915 si një akt të qartë të shfarosjes së organizuar ndaj këtyre komuniteteve.
Kjo deklaratĂ« pĂ«rbĂ«n njĂ« ndryshim tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m nga qĂ«ndrimi zyrtar i Izraelit, i cili deri mĂ« tani ka shmangur pĂ«rdorimin e termit âgjenocidâ pĂ«r tĂ« pĂ«rshkruar masakrat ndaj armenĂ«ve dhe pakicave tĂ« tjera nĂ« fillim tĂ« shekullit tĂ« XX-tĂ«. Sipas zyrtarĂ«ve izraelitĂ«, kjo Ă«shtĂ« njĂ« deklaratĂ« personale e Netanyahut dhe nuk pĂ«rfaqĂ«son ende njĂ« ndryshim zyrtar tĂ« politikĂ«s shtetĂ«rore tĂ« Izraelit.
Deklarata vjen në një moment kur marrëdhëniet midis Izraelit dhe Turqisë janë përkeqësuar ndjeshëm, sidomos për shkak të zhvillimeve të fundit në Lindjen e Mesme dhe qëndrimeve të kundërta lidhur me konfliktin izraelito-palestinez, raporton euronews.
Disa analistë politikë e shohin këtë si një përpjekje nga ana e Netanyahut për të ushtruar presion politik mbi Ankaranë, duke përdorur një çështje historike me ndjeshmëri të lartë për Turqinë.
Israeli Prime Minister Netanyahu has for the first time stated that he recognizes the genocide of Armenians, Assyrians, and Greeks in the Ottoman Empire.
This came amid rising tensions in relations with Turkey.
Reagimi i TurqisĂ« nuk ka vonuar. Ministria e Jashtme turke e ka dĂ«nuar ashpĂ«r deklaratĂ«n, duke e cilĂ«suar atĂ« si ânjĂ« pĂ«rpjekje tĂ« ulĂ«t pĂ«r tĂ« manipuluar tragjeditĂ« historike pĂ«r qĂ«llime politikeâ.
NĂ« njĂ« deklaratĂ« zyrtare, ministria theksoi se âkomentet e Kryeministrit izraelit Benjamin Netanyahu nĂ« lidhje me ngjarjet e vitit 1915 janĂ« tĂ« papranueshme dhe pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« njĂ« deformim tĂ« historisĂ«.â
ĂĂ«shtja e njohjes sĂ« gjenocidit armen dhe tĂ« gjenocideve tĂ« tjera ndaj pakicave etnike gjatĂ« PerandorisĂ« Osmane mbetet njĂ« temĂ« tepĂ«r e ndjeshme dhe e debatueshme nĂ« politikĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare.
ShumĂ« shtete dhe institucione ndĂ«rkombĂ«tare tashmĂ« e kanĂ« njohur zyrtarisht gjenocidin, ndĂ«rkohĂ« qĂ« Turqia vazhdon ta mohojĂ« atĂ« dhe e konsideron pĂ«rdorimin e termit âgjenocidâ si njĂ« fyerje ndaj historisĂ« dhe identitetit tĂ« saj kombĂ«tar.
Deklarata e Netanyahut mund të ketë pasoja në marrëdhëniet diplomatike të Izraelit me Turqinë dhe mund të ndikojë edhe në mënyrën si vende të tjera e trajtojnë këtë çështje historike. /Telegrafi/
(E PlotĂ«suar) â Dy tĂ« vrarĂ« dhe njĂ«zet tĂ« plagosur nga tĂ« shtĂ«nat, thotĂ« Departamenti amerikan i DrejtĂ«sisĂ«.
Një zyrtar i Departamentit Amerikan të Drejtësisë thotë se dy persona janë vrarë gjatë të shtënave në Shkollën Katolike Annuation në Minneapolis, raporton skynews.
Në mesin e viktimave raportohet se është edhe i dyshuari për sulmin.
Policia ka konfirmuar se disa persona janĂ« plagosur gjatĂ« njĂ« tĂ« shtĂ«ne nĂ« shkollĂ«n katolike âAnnunciationâ nĂ« Minneapolis, nĂ« shtetin amerikan tĂ« MinesotĂ«s.
Sipas informacioneve të Wall Street Journal, numri i të plagosurve mund të jetë deri në 20, dhe mes tyre ka edhe fëmijë. Deri tani nuk ka informacione të konfirmuara për viktima në njerëz.
Policia ka njoftuar se ânuk ka mĂ« kĂ«rcĂ«nim aktivâ dhe se autori i sulmit Ă«shtĂ« neutralizuar. Autoritetet vendore u bĂ«jnĂ« thirrje qytetarĂ«ve tĂ« shmangin zonĂ«n rreth rrugĂ«s sĂ« 54-tĂ«, midis Lyndale dhe Nicollet Avenue, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« shĂ«rbimet emergjente tĂ« mund tâu japin ndihmĂ« tĂ« plagosurve.
FBI, patrulla shtetërore dhe policia lokale ndodhen në vendin e ngjarjes, ndërsa rrugët përreth janë bllokuar.
At least 20 people injured and two killed in a mass shooting just now at Annunciation Catholic Church and its school in Minneapolis, Minnesota.
Prayers arenât working. We need action. If prayers worked a house of prayer wouldnât experience this.
Guvernatori i MinesotĂ«s, Tim Walz, ka konfirmuar se tĂ« shtĂ«nat ndodhĂ«n nĂ« njĂ« shkollĂ« katolike dhe e ka pĂ«rshkruar incidentin si njĂ« âakt tĂ« tmerrshĂ«m dhuneâ.
Ai ka falënderuar shërbimet emergjente dhe ka bërë thirrje për lutje për fëmijët dhe mësuesit.
Presidenti i SHBA-sĂ«, Donald Trump, ka bĂ«rĂ« tĂ« ditur se Ă«shtĂ« âplotĂ«sisht i informuarâ pĂ«r ngjarjen dhe se FBI âka reaguar shpejt dhe ndodhet nĂ« vendin e ngjarjesâ. âLutuni pĂ«r tĂ« gjithĂ« ata qĂ« janĂ« prekurâ, ka shkruar Trump nĂ« Truth Social.
Sipas CBS News, sulmuesi ishte një burrë i veshur me të zeza dhe i armatosur me pushkë. Identiteti dhe motivet e tij ende nuk janë të njohura. /Telegrafi/
Presidenti amerikan, Donald Trump ka sulmuar publikisht George Sorosin dhe djalin e tij, Alexander Soros.
Ai pĂ«rmes njĂ« mesazhi nĂ« platformĂ«n âTruth Socialâ u ka bĂ«rĂ« thirrje autoriteteve amerikane tĂ« drejtĂ«sisĂ« qĂ« tĂ« ngrejnĂ« akuza ndaj tyre.
Trump i akuzoi ata për mbështetjen e protestave të dhunshme dhe aktiviteteve të tjera që përbëjnë rrezik për vendin.
âGeorge Soros dhe djali i tij i jashtĂ«zakonshĂ«m i ekstremit tĂ« majtĂ« duhet tĂ« ndiqen penalisht nĂ« bazĂ« tĂ« Aktit RICO, pĂ«r pĂ«rfshirjen e tyre nĂ« protesta tĂ« dhunshme dhe shumĂ« mĂ« tepĂ«r, anembanĂ« venditâ, shkroi 79-vjeçari, duke iu referuar njĂ« ligji qĂ« pĂ«rdoret pĂ«r tĂ« ndjekur organizatat kriminale.
Presidenti e akuzoi gjithashtu familjen Soros pĂ«r dĂ«mtimin e SHBA-sĂ«, duke i quajtur âpsikopatĂ«â dhe duke paralajmĂ«ruar mbĂ«shtetĂ«sit e tyre nĂ« Bregun PerĂ«ndimor me fjalĂ«t âKujdes, ju kemi nĂ« sy!â.
Ai theksoi se ânuk do tĂ« lejojmĂ« qĂ« kĂ«ta tĂ« çmendur tĂ« shkatĂ«rrojnĂ« AmerikĂ«n, pa i dhĂ«nĂ« asaj asnjĂ«herĂ« mundĂ«sinĂ« tĂ« âmarrĂ« frymĂ«â dhe tĂ« jetĂ« e LIRĂâ.
George Soros, njĂ« i mbijetuar i Holokaustit 95-vjeçar, pasurinĂ« e fituar nĂ« vitet â70 dhe â80 e ka investuar nĂ« Fondacionet e ShoqĂ«risĂ« sĂ« Hapur â organizata qĂ« mbĂ«shtesin çështje tĂ« ndryshme nĂ« mbarĂ« botĂ«n, pĂ«rfshirĂ« promovimin e qeverisjes sĂ« mirĂ«, ndĂ«rtimin e demokracisĂ« dhe nisma liberale tĂ« politikave publike.
Që nga viti 2023, djali i tij Alexander Soros ka marrë drejtimin e aktiviteteve filantropike të të atit. /Telegrafi/
Rusia ka deklaruar se presidenti, Vladimir Putin nuk do të nënshkruajë asnjë marrëveshje me homologun ukrainas, Volodymyr Zelensky, duke e konsideruar atë të paligjshëm.
NĂ« njĂ« reagim pĂ«r kĂ«tĂ« situatĂ«, presidenti amerikan, Donald Trump e ka pĂ«rshkruar gjithĂ« kĂ«tĂ« si âbudallallĂ«kâ, duke thĂ«nĂ« se âtĂ« gjithĂ« po bĂ«jnĂ« shfaqjeâ.
Kur u pyet nĂ«se Putin Ă«shtĂ« sĂ«rish ânĂ« lojĂ«â, lideri amerikan u shpreh se ka âgjĂ«ra shumĂ« serioze nĂ« mendjeâ dhe beson se nĂ« shumĂ« raste Putini Ă«shtĂ« aktiv, ndĂ«rsa nuk mendon se gjithmonĂ« Ă«shtĂ« edhe Zelensky.
Reporter: Russia says that Putin will not sign a deal with Zelensky because Russia sees him as illegitimate.
Trump: It doesnât matter what they say. It is all bullshit. Everybody is posturing. pic.twitter.com/nQppjo24yv
Trump gjithashtu shtoi se âZelensky nuk Ă«shtĂ« gjithmonĂ« i pafajshĂ«mâ, duke theksuar se âduhet dy persona pĂ«r tĂ« vallĂ«zuar tangoâ.
Këto komente i shtojnë më shumë tension bisedimeve për luftën që vazhdon mes Rusisë dhe Ukrainës, duke reflektuar një situatë komplekse ku besimi mes palëve është i ulët.
Ndryshe, Rusia ka nisur pushtimin e shtetit ukrainas më 24 shkurt të vitit 2022 duke shkaktuar mijëra viktima dhe dëme të shumta materiale. /Telegrafi/
Reporter: Is Putin back on the clock now?
Trump: I have very serious things on my mind. I think in many ways he is there. Sometimes he is there and Zelensky wonât be there. pic.twitter.com/iX0uoD2ueO
Një ngjarje tronditëse ka ndodhur në Kaliforni, ku një adoleshent 16-vjeçar, Adam Raine, i ka dhënë fund jetës së tij.
Prindërit e tij kanë ngritur një padi kundër kompanisë OpenAI, duke pretenduar se platforma e inteligjencës artificiale ChatGPT ka luajtur një rol aktiv në vetëvrasjen e djalit të tyre.
Sipas raportimit të NBC News, pas vdekjes së Adamit, prindërit zbuluan se ai kishte pasur dhjetëra biseda me ChatGPT-në, përfshirë diskutime të detajuara mbi mënyrat për të kryer vetëvrasje.
Adam e kishte përdorur ChatGPT-në për të marrë ndihmë në mësime dhe si një mjet për të përballuar vetminë. Por me kalimin e kohës, thonë prindërit, bisedat kishin marrë një kthesë të rrezikshme, duke u përqendruar te temat depresive dhe vetëvrasja. ChatGPT, sipas padisë, nuk e kishte ndaluar bisedën dhe nuk kishte ndërhyrë, pavarësisht se Adam kishte shprehur qartë qëllimet e tij.
Familja Raine ka ngritur një padi në Gjykatën e Lartë të San Franciskos ndaj OpenAI dhe drejtorit të saj, Sam Altman. Në dokumentet ligjore, ata pretendojnë se kompania ka dështuar të vendosë masa mbrojtëse efektive për përdoruesit e mitur dhe se platforma kishte ofruar informacion potencialisht të rrezikshëm që ndikoi drejtpërdrejt në vendimin fatal të djalit të tyre.
Babai i Adamit, Matt Raine, u shpreh âai do tĂ« ishte ende me ne po tĂ« mos ishte pĂ«r ChatGPT-nĂ«. Jam 100 pĂ«r qind i bindur pĂ«r kĂ«tĂ«â.
Sipas tij, platforma nuk i kishte ofruar asnjë ndihmë reale psikologjike dhe nuk kishte orientuar djalin drejt ndihmës profesionale, përkundrazi, kishte lehtësuar procesin.
Në një deklaratë për mediat, OpenAI tha se është thellësisht i tronditur nga ngjarja dhe shpreh keqardhje për humbjen tragjike.
Kompania shton se ChatGPT përmban disa mekanizma sigurie, si sugjerimi për të kontaktuar linjat e ndihmës, por pranon se ato mund të mos jenë gjithmonë të mjaftueshme në raste të rënda emocionale. /Telegrafi/
Piloti ukrainas falënderojnë një çift të moshuar për mbështetjen e tyre të palëkundur gjatë misioneve luftarake.
Një çift i moshuar nga rajoni i Donetskut është bërë një simbol i dashurisë dhe solidaritetit për pilotët ukrainas që luftojnë në linjat e frontit.
Ata me besnikëri dhe zemërgjerësi përshëndesnin dhe ndiqnin me sytë plot krenari pilotët, duke mbajtur në dorë flamurin ukrainas. Ky veprim i tyre i thjeshtë, por i fuqishëm i jepte pilotëve një ndjenjë shprese dhe forcë përballë sfidave të mëdha.
Ukrainian pilots thank elderly couple for their support during combat missions
An elderly couple from Donetsk region regularly greeted and saw off pilots with Ukrainian flag. In return, the defenders brought them gifts.
Në shenjë mirënjohjeje, mbrojtësit e vendit nuk i harronin kurrë ata. Pas çdo misioni, pilotët i sillnin çiftit dhurata të vogla, si një shenjë falënderimi dhe vlerësimi për mbështetjen e tyre të palodhur.
Këto dhurata nuk ishin vetëm objekte, por simbolizonin lidhjen njerëzore dhe shpirtërore mes tyre, përtej luftës dhe vështirësive.
âKy nuk ishte vetĂ«m njĂ« gjest i thjeshtĂ«,â tha njĂ« prej pilotĂ«ve nĂ« video, âishte ndjenja e shtĂ«pisĂ«, e ngrohtĂ«sisĂ« dhe e mbĂ«shtetjes qĂ« na jepte çiftin. Ishte njĂ« rreze e vogĂ«l, por shumĂ« e çmuar mirĂ«sie, qĂ« na jepte forcĂ« pĂ«r tĂ« shkuar drejt tĂ« panjohurĂ«s dhe pĂ«r tĂ« pĂ«rballuar çdo rrezikâ.
Kjo histori e bukur përçon një mesazh të fuqishëm për të gjithë: edhe në kohëra të vështira, ndihma dhe mbështetja njerëzore mund të bëjnë mrekulli dhe të ndezin shpresën kur ajo duket e zhdukur. /Telegrafi/
Kompania gjermane, Rheinmetall planifikon të prodhojë barut dhe predha artilerie 155-milimetërshe në Bullgari, bazuar në dy marrëveshje për investim të përbashkët me vlerë mbi një miliard euro, ka njoftuar sot ky gjigant evropian i mbrojtjes.
Bojko Borisov, kreu i partisë qeverisëse bullgare të qendrës së djathtë GERB, njoftoi në Facebook se ishte takuar me drejtorin ekzekutiv të Rheinmetallit, Armin Papperger, në selinë e kompanisë në Dyseldorf për të diskutuar rreth dy fabrikave të përbashkëta.
Borisov kujtoi se për herë të parë kishte filluar të fliste me Papperger në mars për një mundësi bashkëprodhimi, dhe se tani Bullgaria dhe Rheinmetall po përgatisin planet për prodhimin e barutit dhe mbushjeve, si dhe të predhave 155-milimetërshe, në përputhje me standardet e NATO-s. Pritet që marrëveshjet të finalizohen brenda tre javëve të ardhshme.
Rheinmetall Ă«shtĂ« njĂ« nga ândihmĂ«sitâ mĂ« tĂ« mĂ«dhenj tĂ« Bashkimit Evropian nĂ« forcimin e kapaciteteve tĂ« tij mbrojtĂ«se pas pushtimit rus tĂ« UkrainĂ«s.
Kompania, në bashkëpunim me aktorë të tjerë, vepron në të gjithë kontinentin me synimin për të ndërtuar kapacitete prodhuese.
Ajo gjithashtu po investon në disa vende evropiane për të krijuar kapacitete të reja dhe po mban aleanca me kompani të tjera të mbrojtjes, përfshirë Leonardon italian dhe Lockheed Martin-in amerikan, për të përmbushur kërkesën në tregjet e saj kryesore evropiane, Gjermani dhe Ukrainë.
âJemi tĂ« entuziazmuar pĂ«r besimin qĂ« Bullgaria na ka treguar dhe do tĂ« jemi njĂ« partner i besueshĂ«m dhe efikas pĂ«r ta. Detaje tĂ« mĂ«tejshme do tâi ofrojmĂ« pas nĂ«nshkrimit tĂ« marrĂ«veshjesâ, thuhet nĂ« deklaratĂ«n e Rheinmetallit. /Telegrafi/
Kandidatja republikane për Kongresin amerikan, Valentina Gomez, ka shkaktuar zemërim pasi publikoi një video në rrjetet sociale, ku shihet duke djegur një kopje të librit të shenjtë të myslimanëve, Kuranin.
NĂ« video, ajo kishte bashkĂ«ngjitur pĂ«rshkrimin âdo ta pĂ«rfundoj islamin nĂ« Teksas, kĂ«shtu mĂ« ndihmoftĂ« Zotiâ.
Videoja është dënuar gjerësisht nga grupet për mbrojtjen e myslimanëve, liderë politikë dhe përdorues të internetit.
Valentina Gomez, who is running for Congress in Texas, declares war on Islam and Muslims by burning the Quran and says Islam must be stopped âonce and for all.â pic.twitter.com/wqI65qriD3
Kjo nuk është hera e parë që Gomez kritikohet për sjelljen e saj. Në maj të vitit 2025, ajo hyri në skenën e një tubimi qytetar të myslimanëve, ua mori mikrofonin dhe filloi të ofendonte islamin.
NĂ« dhjetor tĂ« vitit 2024, ajo publikoi njĂ« video ku paraqitej njĂ« ekzekutim i rremĂ« i njĂ« emigranti dhe bĂ«ri thirrje pĂ«r âekzekutime publikeâ tĂ« emigrantĂ«ve pa dokumente qĂ« kanĂ« kryer krime tĂ« dhunshme.
Përndryshe, Gomez ka lindur në Medelin, Kolumbi, dhe u shpërngul në SHBA në vitin 2009.
Ajo kandidoi vitin e kaluar për postin e sekretarit të shtetit në Missouri dhe përfundoi e gjashta nga kandidatët republikanë, duke marrë vetëm 7.4 për qind të votave. /Telegrafi/
Studentët e Fakultetit Juridik në Novi Sad kanë hyrë në ndërtesën e Fakultetit të Filozofisë, ku mëngjesit të sotëm dekani Milivoj Alanoviq kishte përzënë studentët.
NĂ« fakultet mĂ« pas, me thirrjen e dekanit, kanĂ« arritur pjesĂ«tarĂ« tĂ« NjĂ«sisĂ« NdĂ«rhyrĂ«se dhe tre automjete policore (tĂ« njohura si âmaricaâ).
Menjëherë pas kësaj ka ardhur edhe Xhandarmëria e Serbisë, raporton N1.
Pa izvedi i tenkove na nas kukAVice
Niko te se ne boji!
OdbraniÄemo Univerzitet! pic.twitter.com/BK6EH56c0w
StudentĂ«ve dhe profesorĂ«ve gjatĂ« ditĂ«s iu bashkuan edhe bujq dhe grupe qytetarĂ«sh, pĂ«r tâu dhĂ«nĂ« mbĂ«shtetje.
Në një moment është dëgjuar zhurmë para Fakultetit, sepse studentët nga Fakulteti Juridik kishin arritur të hynin në ndërtesën e Fakultetit të Filozofisë nga një hyrje anësore.
Ndryshe, dekani Alanoviq që nga mëngjesi kishte qëndruar i mbyllur brenda, ndërsa para ndërtesës ishin mbledhur studentë si dhe grupe qytetarësh. /Telegrafi/
Deo studenata uspeo je da uÄe na Filozofski fakultet u Novom Sadu kroz zgradu Pravnog fakulteta. pic.twitter.com/L3JD9bjtji
Zyrtarë amerikanë dhe rusë të qeverisë diskutuan disa marrëveshje energjetike në margjinat e bisedimeve për paqen në Ukrainë që u mbajtën në muajin gusht, konfirmuan për reuters pesë burime të njohura me këto bisedime.
Marrëveshjet e propozuara do të shërbenin si një nxitje për Kremlinin që të pranojë paqen, ndërsa Uashingtoni do të lehtësonte sanksionet e vendosura ndaj Rusisë pas pushtimit të Ukrainës në shkurt 2022, të cilat kanë izoluar vendin nga shumica e investimeve ndërkombëtare në sektorin energjetik.
ĂfarĂ« konkretisht amerikanĂ«t i ofruan rusĂ«ve?
Sipas tre burimeve, zyrtarët diskutuan mundësinë e rikthimit të Exxon Mobil në projektin rus të naftës dhe gazit Sahalin-1. Gjithashtu, katër burime thanë se u diskutua edhe mundësia që Rusia të blejë pajisje amerikane për projektet e saj të LNG-së, siç është impianti Arctic LNG 2, i cili është nën sanksione perëndimore. Në fillim të muajit gusht, Reuters raportoi gjithashtu për idenë që SHBA-të të blejnë nga Rusia thyerës akulli bërthamorë.
Bisedimet u zhvilluan gjatë vizitës së përfaqësuesit amerikan Steve Witkoff në Moskë, ku ai u takua me presidentin rus, Vladimir Putin dhe përfaqësuesin e tij për investime, Kirill Dmitriev.
âShtĂ«pia e BardhĂ« dĂ«shironte tĂ« njoftonte njĂ« lajm tĂ« bujshĂ«m menjĂ«herĂ« pas AlaskĂ«sâ
Dy burime thanë se gjithçka u diskutua edhe brenda Shtëpisë së Bardhë me presidentin amerikan, Donald Trump, dhe marrëveshjet u përmendën shkurtimisht në samitin e Alaskës më 15 gusht.
âShtĂ«pia e BardhĂ« donte tĂ« nxirrte njĂ« lajm tĂ« bujshĂ«m pas samitit nĂ« AlaskĂ«, duke njoftuar njĂ« marrĂ«veshje tĂ« madhe investimi. KĂ«shtu Trump do tĂ« kishte ndjesinĂ« qĂ« ka arritur diçkaâ, tha njĂ« nga burimet.
NjĂ« zyrtar i ShtĂ«pisĂ« sĂ« BardhĂ« tha se Trump vazhdon tĂ« bashkĂ«punojĂ« me zyrtarĂ« rusĂ« dhe ukrainas pĂ«r arritjen e paqes, duke shtuar se ânuk Ă«shtĂ« nĂ« interesin kombĂ«tar tĂ« negociojĂ« publikisht pĂ«r kĂ«to çështjeâ.
Presion dhe lojë gjeopolitike
Në të njëjtën kohë, Trump kërcënoi me vendosjen e sanksioneve shtesë ndaj Rusisë nëse bisedimet për paqen nuk përparojnë, si dhe me tarifa të larta ndaj Indisë, një blerës kyç të naftës ruse. Bisedimet e fundit u fokusuan në marrëveshje bilaterale midis SHBA-së dhe Rusisë, duke anashkaluar Bashkimin Evropian, i cili ka mbetur i fortë në mbështetjen e Ukrainës.
ĂshtĂ« domethĂ«nĂ«se qĂ« nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n ditĂ« kur u mbajt samiti nĂ« AlaskĂ«, Putin nĂ«nshkroi njĂ« dekret qĂ« mund tâu mundĂ«sojĂ« investitorĂ«ve tĂ« huaj, pĂ«rfshirĂ« Exxon Mobil, rikthimin e pjesĂ«marrjes nĂ« projektin Sahalin-1.
âSHBA nxit RusinĂ« tĂ« blejĂ« teknologji amerikane, jo kinezeâ
Kushti është që aksionarët e huaj të ndërmarrin hapa për të mbështetur heqjen e sanksioneve perëndimore. Për kujtesë, Exxon në 2022 la biznesin në Rusi duke shënuar një humbje prej 4.6 miliardë dollarësh, dhe Kremlini konfiskoi pjesëmarrjen e tij prej 30% në projekt.
NjĂ« nga burimet thotĂ« se Uashingtoni pĂ«rpiqet tĂ« inkurajojĂ« RusinĂ« tĂ« blejĂ« teknologji amerikane nĂ« vend tĂ« asaj kineze, si pjesĂ« e njĂ« strategjie mĂ« tĂ« gjerĂ« pĂ«r dobĂ«simin e marrĂ«dhĂ«nieve midis Pekinit dhe MoskĂ«s, tĂ« cilĂ«t pak ditĂ« para pushtimit shpallĂ«n partneritetin e tyre âstrategjik pa kufijâ. /Telegrafi/
Industria tradicionale e birrës në Gjermani, një nga shtyllat kulturore dhe ekonomike të vendit, po kalon një nga periudhat më të vështira në dekada. Stefan Blaschak, drejtori ekzekutiv i birrarisë së njohur Oettinger, ka ngritur alarmin për një valë të falimentimeve që po përfshin sektorin, duke paralajmëruar se situata është më serioze se kurrë më parë.
âKjo Ă«shtĂ« njĂ« krizĂ« qĂ« nuk ka tĂ« krahasuar. Bota e birrĂ«s po shembetâ, tha Blaschak nĂ« njĂ« deklaratĂ« pĂ«r mediat dhe shtoi se âpo shohim biznese tĂ« vogla qĂ« po falimentojnĂ« pothuajse çdo ditĂ«. NĂ«se kjo prirje vazhdon, edhe birraritĂ« e mĂ«dha nuk do tĂ« shpĂ«tojnĂ« nga pasojatâ.
Sipas tĂ« dhĂ«nave tĂ« fundit, konsumi i birrĂ«s nĂ« Gjermani ka pĂ«suar njĂ« rĂ«nie tĂ« ndjeshme gjatĂ« vitit 2025, me njĂ« ulje prej 7â7.5 pĂ«r qind nĂ« krahasim me vitin e kaluar. Kjo rĂ«nie vjen si vazhdim i njĂ« tendence disavjeçare, por shifrat e kĂ«tij viti janĂ« veçanĂ«risht alarmante pĂ«r industrinĂ«.
NĂ« dy vitet e fundit, janĂ« mbyllur plot 52 birrari nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin â shifĂ«r kjo qĂ« pĂ«rbĂ«n numrin mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« mbylljeve brenda njĂ« periudhe kaq tĂ« shkurtĂ«r nĂ« mĂ« shumĂ« se 30 vjet. Kjo tregon jo vetĂ«m pĂ«r vĂ«shtirĂ«sitĂ« ekonomike me tĂ« cilat po pĂ«rballen prodhuesit, por edhe pĂ«r njĂ« ndryshim tĂ« thellĂ« nĂ« zakonet e konsumatorĂ«ve gjermanĂ«.
Faktorët që kanë çuar në këtë situatë janë të shumtë: ndryshimet në stilin e jetesës, rritja e ndërgjegjësimit për shëndetin, konkurrenca nga pije të tjera si vera dhe pijet e gazuara, si dhe rritja e kostove të prodhimit për shkak të inflacionit dhe krizave të furnizimit pas pandemisë dhe konflikteve ndërkombëtare.
Blaschak thekson se nëse nuk merren masa të menjëhershme për të mbështetur industrinë, një pjesë e madhe e trashëgimisë kulturore dhe kulinare të Gjermanisë është në rrezik të zhduket.
âBirra nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« produkt â ajo Ă«shtĂ« pjesĂ« e identitetit tonĂ« kombĂ«tar. NĂ«se e lejojmĂ« kĂ«tĂ« industri tĂ« shkatĂ«rrohet, humbasim mĂ« shumĂ« sesa thjesht disa marka birre â humbasim njĂ« pjesĂ« tĂ« historisĂ« sonĂ«,â pĂ«rfundoi ai. /Telegrafi/
Presidenti amerikan, Donald Trump kërcënoi të hënën se do të vendosë tarifa doganore prej 200 për qind mbi importet e mallrave kineze nëse Pekini nuk siguron furnizime të besueshme të magneteve nga elementët e rrallë tokësorë për SHBA-të.
âDuhet tĂ« na japin magnetet. NĂ«se nuk na japin magnetet, do tĂ« jemi tĂ« detyruar tâu vendosim taksĂ« doganore prej 200 pĂ«r qind, ose diçka tĂ« tillĂ«â, deklaroi nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ«.
Presidenti amerikan pranoi se masa të tilla ekstreme në praktikë do të ndalonin tregtinë me Kinën, duke shtuar se ky skenar, nëse bëhet i domosdoshëm, do të ishte i pranueshëm për SHBA-të.
Elementët e rrallë tokësorë janë lëndë të para thelbësore për teknologjinë moderne dhe përdoren në prodhimin e telefonave mobil, turbinave me erë, automjeteve elektrike dhe pajisjeve ushtarake.
Magnetet nga këto metale luajnë një rol veçanërisht të rëndësishëm.
Kina është lider botëror në prodhimin dhe përpunimin e elementëve të rrallë tokësorë, ndërsa SHBA-të varen nga importi.
Në kulmin e luftës tregtare, Pekini kishte kufizuar eksportin e metaleve të rrallë dhe magneteve. /Telegrafi/
Rusia po ndĂ«rton njĂ« antenĂ« gjigante nĂ« formĂ« âveshiâ nĂ« rajonin strategjik tĂ« Kaliningradit â njĂ« enklavĂ« ruse e vendosur mes vendeve anĂ«tare tĂ« NATO-s dhe Bashkimit Evropian â vetĂ«m 25 kilometra larg kufirit me PoloninĂ«. Kjo strukturĂ« e pazakontĂ« dhe e sofistikuar ka ngritur shqetĂ«sime serioze mes vendeve perĂ«ndimore, tĂ« cilat po e monitorojnĂ« nga afĂ«r zhvillimin e saj.
Sipas imazheve të fundit satelitore, të analizuara nga studiues dhe ekspertë të sigurisë, antena përbëhet nga shtatë unaza simetrike të mëdha, të vendosura në mënyrë të koordinuar dhe të rrethuara me një gardh të lartë sigurie, raporton newsweek.
Ky ndërtim masiv shtrihet në një sipërfaqe të konsiderueshme, me një diametër që arrin deri në 1.6 kilometra, duke e bërë atë një nga strukturat më të mëdha të këtij lloji në Evropë.
EkspertĂ«t e inteligjencĂ«s dhe tĂ« teknologjisĂ« sĂ« mbrojtjes besojnĂ« se kjo antenĂ« nuk Ă«shtĂ« ndĂ«rtuar pĂ«r qĂ«llime tĂ« zakonshme komunikimi. NĂ« fakt, ajo mund tĂ« pĂ«rfaqĂ«sojĂ« njĂ« sistem tĂ« avancuar pĂ«rgjimi elektronik, tĂ« aftĂ« tĂ« kapĂ« dhe analizojĂ« sinjale komunikimi, transmetime ushtarake dhe radio nga thellĂ«sia e territorit evropian â ndoshta deri nĂ« disa qindra kilometra larg. NjĂ« strukturĂ« e tillĂ« do tâi jepte RusisĂ« njĂ« avantazh tĂ« madh nĂ« fushĂ«n e luftĂ«s elektronike, duke e rritur ndjeshĂ«m aftĂ«sinĂ« e saj pĂ«r tĂ« monitoruar aktivitetet e NATO-s nĂ« kohĂ« reale.
Në sfondin e luftës në vazhdim në Ukrainë dhe tensioneve gjithnjë e më të larta mes Rusisë dhe Perëndimit, ky zhvillim tregon qartë se Moska nuk po mbështetet më vetëm te fuqia e saj ushtarake konvencionale, si raketat dhe armët, por edhe te teknologjitë e avancuara të përgjimit dhe zbulimit.
Antena nĂ« Kaliningrad duket tĂ« jetĂ« pjesĂ« e njĂ« strategjie mĂ« tĂ« gjerĂ« tĂ« Kremlinit pĂ«r tĂ« forcuar kapacitetet e inteligjencĂ«s dhe pĂ«r tĂ« ruajtur ndikimin e tij nĂ« rajon â nĂ« njĂ« kohĂ« kur balanca e fuqisĂ« nĂ« EvropĂ« Ă«shtĂ« mĂ« e brishtĂ« se kurrĂ«.
Ndërkohë, autoritetet perëndimore janë duke analizuar me vëmendje këtë strukturë, ndërsa zyrtarë të mbrojtjes në Poloni dhe shtetet baltike kanë paralajmëruar për rritjen e rrezikut nga operacionet ruse të spiunazhit dhe përgjimit. Kjo antenë mund të përbëjë një kërcënim real për sigurinë kombëtare të vendeve fqinje dhe të gjithë aleancës së NATO-s. /Telegrafi/
Një incident i pazakontë ndodhi në jug të Francës, ku rreth 150 fëmijë izraelitë nuk u lejuan të hynin në parkun aventuror Tyrovol, një destinacion i njohur për aktivitetet sportive dhe rekreative në natyrë.
Sipas raportimeve tĂ« mediave lokale dhe ndĂ«rkombĂ«tare, menaxheri i parkut justifikoi vendimin e tij duke pĂ«rmendur âparime personaleâ tĂ« lidhura me luftĂ«n nĂ« Gaza.
Ai refuzoi të priste grupin e fëmijëve, të cilët ishin në një udhëtim të organizuar në Francë, duke lënë mësuesit dhe organizatorët e aktivitetit të habitur dhe të zhgënjyer, raporton theguardian.
Ky veprim shkaktoi reagime të menjëhershme, dhe rasti u raportua tek autoritetet franceze. Policia ndërhyri dhe arrestoi menaxherin e parkut nën akuzën e diskriminimit për bazë fetare dhe kombëtare, një shkelje serioze sipas ligjeve franceze që ndalojnë çdo formë diskriminimi në hapësirat publike dhe private që ofrojnë shërbime.
Zyrtarë nga komuniteti hebre në Francë dhe ambasada izraelite e kanë dënuar ashpër ngjarjen, duke e cilësuar atë si një akt të papranueshëm që cenon të drejtat e fëmijëve dhe përhap intolerancë në një kohë kur dialogu dhe mirëkuptimi janë më të nevojshëm se kurrë.
Ngjarja ka ndezur debat në Francë për rritjen e tensioneve të ndikuara nga konflikti në Lindjen e Mesme dhe për nevojën që parimet e barazisë dhe mosdiskriminimit të respektohen në çdo rrethanë. /Telegrafi/
MĂ« 8 gusht 2025, nĂ« njĂ« nga kantieret e ndĂ«rtimit tĂ« kompanisĂ« âKopaonik KonstrakĆĄnâ nĂ« qendĂ«r tĂ« Kopaonikut, Serbi ndodhi njĂ« shpĂ«rthim i fuqishĂ«m gjatĂ« minimit tĂ« dheut pĂ«r thellimin e niveleve tĂ« njĂ« hoteli tĂ« ri.
Komponentët e shkëmbinjve fluturuan disa dhjetëra metra larg, duke shkaktuar probleme në rrugë dhe dëme të dukshme në fasadat e ndërtesave përreth. Fatmirësisht, nuk pati të lënduar, por rreziku për kalimtarët ishte i lartë, shkruan gazeta hulumtuese, radar.
Ky projekt është pjesë e një zhvillimi të gjerë në Kopaonik, ku organizatori i sulmit terrorist në Banjskë të Kosovës, Milan Radoiçiq dhe partneri në biznes, Zvonko Veselinoviq kontrollojnë të gjitha fazat e ndërtimit, nga lëshimi i lejeve të ndërtimit deri te furnizimi me materialet e nevojshme.
NjĂ« nga firmat kyçe pĂ«r zbatimin e projektit Ă«shtĂ« âBBSE Investmentsâ, e drejtuar nga Andrija Radovanac, i biri i Aleksandar Rakija Radovanca, i cili ka lidhje tĂ« forta me botĂ«n e biznesit dhe politikĂ«s.
Ko stoji iza detonacije na gradiliĆĄtu u blizini hotela Grand na Kopaoniku
Pas shpĂ«rthimit, autoritetet arrestuan dy persona â D. V., drejtor i firmĂ«s âNIN Kopâ nga Rashka, dhe A. J., njĂ« punonjĂ«s i tij â pĂ«r pĂ«rdorimin e paligjshĂ«m tĂ« eksplozivĂ«ve dhe rrezikimin e sigurisĂ« publike.
Ata pretenduan se shpërthimi ishte shkaktuar nga një kontakt i papritur i një ekskavatori me një objekt të paidentifikuar, por hetuesit dyshojnë se kjo ishte një tentativë për të fshehur përdorimin e eksplozivëve.
Ky incident është pjesë e një tendence më të gjerë të zhvillimit të pakontrolluar në Kopaonik, ku ndërtimet e larta dhe shkatërrimi i peizazhit natyror po shoqërohen me rrezikshmëri për jetën e banorëve dhe turistëve.
Ekspertët e mjedisit paralajmërojnë se këto projekte po dëmtojnë rëndë ekosistemin e malit dhe po krijojnë kushte të pasigurisë për komunitetin lokal. /Telegrafi/
Stuhitë e thata janë një fenomen meteorologjik. Qielli errësohet dhe bubullima dëgjohet, por nuk duket se bie shi.
Imagjino njĂ« stuhi qĂ« gjĂ«mon me bubullima tĂ« forta dhe rrufe tĂ« ndritshme qĂ« âçajnĂ«â qiellin, por çuditĂ«risht, nuk bie asnjĂ« pikĂ« shiu.
Retë e zeza mbulojnë një peizazh tashmë të djegur nga ditët e nxehtësisë ekstreme, ndërsa rrufetë kalojnë nëpër qiell pa u shoqëruar me shi.
Ky nuk është skenari i një filmi fantastiko-shkencor, por realiteti i stuhive të thata, një nga fenomenet më të rrezikshme dhe më të keqkuptuara të motit në kohën tonë, raporton euronews.
Këto ngjarje, që mund të duken të padëmshme për shkak të mungesës së shiut, janë në fakt një nga shkaqet kryesore natyrore të zjarreve në pyje.
Natyra e tyre mashtruese fsheh një zinxhir të ndërlikuar procesesh atmosferike që, të kombinuara me valët e të nxehtit gjithnjë e më të shpeshta dhe më intensive të shkaktuara nga ndryshimet klimatike, po e shndërrojnë një pjesë të madhe të planetit në fuçi baruti që pret vetëm një shkëndijë.
ĂfarĂ« janĂ« stuhitĂ« e thata? Paradoksi i âqiellit elektrikâ
Një stuhi e thatë është një fenomen meteorologjik i karakterizuar nga prania e aktivitetit të fortë elektrik, i shoqëruar me pak ose aspak reshje që arrijnë tokën.
Ky pĂ«rkufizim pĂ«rmban njĂ« paradoks thelbĂ«sor: termi âi thatĂ«â pĂ«rshkruan vetĂ«m rezultatin nĂ« sipĂ«rfaqen e TokĂ«s, jo procesin qĂ« ndodh brenda resĂ« sĂ« stuhisĂ« me bubullima.
Nga kĂ«ndvĂ«shtrimi i fizikĂ«s atmosferike, tĂ« gjitha stuhitĂ« fillimisht janĂ« fenomene âtĂ« lagĂ«shtaâ. Ato formohen nga kondensimi i avullit dhe gjenerojnĂ« reshje brenda tyre, ashtu si çdo stuhi konvencionale me bubullima. Dallimi thelbĂ«sor qĂ«ndron nĂ« atĂ« qĂ« ndodh me atĂ« shi ndĂ«rsa bie drejt tokĂ«s, transmeton Telegrafi.
Në një stuhi të thatë, reshjet që formohen në shtresat e sipërme përballen, gjatë rrugës së tyre drejt tokës, me një shtresë ajri jashtëzakonisht të thatë dhe të ngrohtë në nivelet e poshtme dhe të mesme.
Kjo âbarrierĂ« e padukshmeâ bĂ«n qĂ« pikat e shiut ose kristalet e breshrit tĂ« avullojnĂ« plotĂ«sisht para se tĂ« arrijnĂ« nĂ« tokĂ«.
Tipari mĂ« dallues vizual Ă«shtĂ« âvirgaâ â fije ose perde reshjesh qĂ« varen nĂ« bazĂ«n e reve, por zhduken nĂ« ajĂ«r pĂ«rpara se tĂ« arrijnĂ« nĂ« tokĂ«.
Ky fenomen, i njohur nĂ« gjuhĂ«n e pĂ«rditshme si âshiu fantazmĂ«â, Ă«shtĂ« njĂ« dĂ«shmi e dukshme e njĂ« stuhie potencialisht shumĂ« tĂ« rrezikshme.
KĂ«to stuhi karakterizohen nga vetĂ«tima dhe bubullima tĂ« fuqishme, pak ose aspak reshje nĂ« sipĂ«rfaqe, prania e virgĂ«s dhe shpĂ«rthime tĂ« dhunshme ere tĂ« njohura si ârrĂ«zime ereâ, tĂ« cilat mund tĂ« kapĂ«rcejnĂ« shpejtĂ«sinĂ« prej 100 km/h.
Valët e nxehtësisë janë karburanti perfekt për stuhitë e thata
Lidhja midis stuhive të thata dhe valëve të nxehtësisë nuk është thjesht një rastësi meteorologjike, por një sinergji e rrezikshme që krijon kushtet ideale për katastrofa natyrore në shkallë të gjerë. Valët e nxehtësisë veprojnë si një katalizator në dy fronte themelore.
Nga njĂ«ra anĂ«, ato pĂ«rgatitin atmosferĂ«n: nxehtĂ«sia e fuqishme dhe e qĂ«ndrueshme krijon njĂ« paqĂ«ndrueshmĂ«ri tĂ« fortĂ« nĂ« shtresat e poshtme tĂ« atmosferĂ«s, duke gjeneruar ngritje tĂ« fuqishme tĂ« ajrit qĂ« ushqejnĂ« formimin e reve. NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, temperaturat e larta krijojnĂ« atĂ« strukturĂ« vertikale tĂ« veçantĂ« me ajĂ«r shumĂ« tĂ« ngrohtĂ« nĂ« sipĂ«rfaqe dhe njĂ« shtresĂ« ajri tĂ« thatĂ« nĂ« nivelet e mesme â receta perfekte qĂ« reshjet tĂ« avullojnĂ« para se tĂ« arrijnĂ« nĂ« tokĂ«.
Ato gjithashtu e shndĂ«rrojnĂ« peizazhin nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« potencialisht vdekjeprurĂ«se. DitĂ«t apo javĂ«t me nxehtĂ«si ekstreme dhe lagĂ«shti tĂ« ulĂ«t dehidratojnĂ« bimĂ«sinĂ«, thajnĂ« tokĂ«n dhe e ulin pĂ«rmbajtjen e lagĂ«shtisĂ« nĂ« materialin djegĂ«s pyjor nĂ« nivele kritikisht tĂ« ulĂ«ta. Ky proces e shndĂ«rron territorin nĂ« njĂ« âfuçi barutiâ tĂ« vĂ«rtetĂ«, qĂ« ka nevojĂ« vetĂ«m pĂ«r njĂ« shkĂ«ndijĂ« pĂ«r tâu ndezur.
Ndërveprimi midis këtyre fenomeneve mund të krijojë rrethe të rrezikshme të vicioze. Ndryshe nga stuhitë e lagështa, të cilat ofrojnë lehtësim termik me reshjet dhe rrymat e ftohta, stuhitë e thata nuk ndërpresin presionin e nxehtësisë.
NĂ« raste ekstreme, ato mund tĂ« shkaktojnĂ« âshpĂ«rthime nxehtĂ«sieâ ose rrjedha tĂ« fuqishme ajri qĂ« zbresin me shpejtĂ«si dhe ngrohen pĂ«r shkak tĂ« kompresimit, duke çuar nĂ« rritje tĂ« menjĂ«hershme tĂ« temperaturĂ«s me mbi 10 gradĂ« Celsius brenda pak minutash, shpesh tĂ« shoqĂ«ruara me erĂ«ra me forcĂ« uragani. Ngrohja globale po intensifikon kĂ«tĂ« sinergji tĂ« rrezikshme.
Një atmosferë më e ngrohtë mban më shumë avull uji, duke intensifikuar të gjithë ciklin hidrologjik. Kjo rezulton në reshje më të forta në disa rajone, por edhe në avullim më të shpejtë.
Në zonat e prirura ndaj thatësirës si Mesdheu, kjo çon në thatësira më të ashpra dhe peizazhe më të djegshme. Modelimet tregojnë se ndryshimi i klimës do të bëjë që valët e nxehtësisë të jenë më të shpeshta, më intensive dhe më të gjata, duke krijuar kushtet ideale që stuhitë e thata të bëhen norma e re e verës.
Siguria e rreme e një stuhi të thatë që duket e padëmshme
Mungesa e reshjeve gjatë stuhive të thata mund të krijojë një ndjenjë të rreme sigurie, e cila mund të jetë vdekjeprurëse. Pas pamjes së tyre të dukshme të padëmshme fshihet një reaksion zinxhir me rreziqe të ndërlidhura që janë shumë më serioze sesa duken.
Rreziku më i drejtpërdrejtë dhe shkatërrues është rrufeja e thatë, goditjet e rrufesë nga retë në tokë që ndodhin pa mbrojtjen natyrore të shiut. Rrufeja mund të ngrohë ajrin deri në 30 mijë gradë Celsius, dhe kur godet bimësinë e thatë më parë nga nxehtësia, ndezja ndodh pothuajse menjëherë.
Në një stuhi me shi, reshjet pasuese shpesh shuajnë këto zjarre të vogla para se të përhapen. Në një stuhi të thatë, zjarri ka lirinë të vendoset dhe të rritet. Zjarret që digjen në heshtje mund të digjen ngadalë për orë apo ditë pa flakë të dukshme, vetëm që të shpërthejnë papritur kur kushtet e motit ndryshojnë.
StuhitĂ« e thata mund tĂ« prodhojnĂ« gjithashtu erĂ«ra tĂ« forta zbritĂ«se (blowdowns), rrjedhje intensive ajri qĂ« gjenerojnĂ« erĂ«ra tĂ« drejta me shpejtĂ«si mbi 120 km/h. âBlowdownsâ tĂ« thatĂ« ndodhin kur ajri ftohet pĂ«r shkak tĂ« avullimit tĂ« virga-s, ndĂ«rsa âblowdownsâ tĂ« ngrohtĂ« ndodhin kur masat e ajrit ngrohen pĂ«r shkak tĂ«Â presionit gjatĂ« zbritjes.
Këto erëra të fuqishme mund të rrëzojnë pemë, të dëmtojnë infrastrukturën dhe, në kushte zjarri, veprojnë si fshesa të mëdha, duke nxitur shpejtësinë e përhapjes së flakëve dhe duke shkaktuar shpërthime të mëdha të zjarrit.
Rreziku i tretë kryesor është përkeqësimi i rëndë i cilësisë së ajrit. Erërat e fuqishme krijojnë sasi të madhe të pluhurit dhe rërës, duke krijuar stuhi pluhuri që zvogëlojnë dukshmërinë në zero dhe bartin grimca të rrezikshme për sistemin respirator. Zjarret e shkaktuara nga rrufeja e thatë gjithashtu prodhojnë tym me grimca shumë të rrezikshme që mund të hyjnë në qarkullimin e gjakut.
Ky tym mund të përhapet për qindra kilometra, duke ndikuar në cilësinë e ajrit në qytete shumë larg zjarrit origjinal.
Rreziku i vĂ«rtetĂ« qĂ«ndron nĂ« mĂ«nyrĂ«n se si kĂ«to kĂ«rcĂ«nime janĂ« tĂ« ndĂ«rlidhura: rrufeja ndez zjarrin, erĂ«rat e forta âblowdownâ e shtojnĂ« atĂ« nĂ« njĂ« stuhi zjarri, dhe sĂ« bashku shkaktojnĂ« njĂ« krizĂ« tĂ« cilĂ«sisĂ« sĂ« ajrit qĂ« mund tĂ« zgjasĂ« javĂ« tĂ« tĂ«ra dhe tĂ« ndikojĂ« miliona njerĂ«z.
Spanja pati një shembull të qartë të këtij fenomeni në vitin 1979, në rajonin Ayora-Enguera (Valencia). Gjatë një vale të fortë nxehtësie, një zjarr i shkaktuar nga rrufeja e thatë përfshiu rreth 44 mijë hektarë.
Kjo ngjarje mbetet një ilustrim historik i reaksionit shkatërrues në zinxhir që ndryshimi i klimës po e kthen gjithnjë e më shumë në një realitet të ri për zonat e prekshme si Mesdheu. /Telegrafi/
Gjashtë fëmijë mes 19 të vrarëve nga sulmet izraelite në Gaza.
Të paktën 19 palestinezë raportohet se janë vrarë nga sulmet izraelite në Gaza, raporton skynews.
Sipas Al Jazeera, duke cituar burime mjekësore brenda enklavës, dy persona janë vrarë dhe shumë të tjerë janë plagosur gjatë një sulmi në kampin e refugjatëve Maghazi në Gazën qendrore.
MĂ« shumĂ« se 370 mijĂ« biseda nga Grok janĂ« shfaqur nĂ« rezultatet e kĂ«rkimit tĂ« Googleit pa dijeninĂ« apo lejen e pĂ«rdoruesve, kur ata kanĂ« pĂ«rdorur butonin pĂ«r ndarjen e bisedĂ«s qĂ« ofron Grok, ka raportuar revista âForbesâ.
Një URL unike, e krijuar nëpërmjet atij butoni, nuk e ka sinjalizuar faqen si diçka që Google duhet ta injorojë, gjë që e ka bërë atë publikisht të dukshme me shumë pak përpjekje.
Fjalëkalime, çështje shëndetësore personale dhe drama dashurie mbushin bisedat që tani janë të qasshme publikisht, dhe në disa raste shfaqen edhe tema më problematike që lidhen me vepra penale.
Transkriptet e bisedave me Grok janĂ« teknikisht anonime, por nĂ«se pĂ«rmbajnĂ« identifikues, njerĂ«zit mund tĂ« kuptojnĂ« kush qĂ«ndron pas tyre. Ndryshe nga screenshot-et apo mesazhet private, kĂ«to linke nuk kanĂ« afat skadimi apo kontroll qasjeje â sapo tĂ« aktivizohen, mbesin gjithmonĂ« tĂ« tillĂ«.
PĂ«r tâu mbrojtur, sĂ« pari ndaloni sĂ« pĂ«rdoruri funksionin ândarjeâ, pĂ«rveç nĂ«se jeni plotĂ«sisht tĂ« qetĂ« me faktin qĂ« biseda juaj mund tĂ« bĂ«het publike.
Nëse tashmë e keni ndarë një bisedë dhe e pendoheni, mund të përpiqeni ta gjeni sërish linkun dhe të kërkoni heqjen e tij duke përdorur veglën e Googlet për heqjen e përmbajtjes. Megjithatë, është një proces i gjatë dhe nuk ka garanci që linku do të zhduket shpejt.
Nëse po bisedoni me Grok përmes platformës X, gjithashtu duhet të rregulloni cilësimet tuaja të privatësisë.
Kjo nuk është e sigurt, por ngutja për të nxjerrë produktet me AI në treg ka bërë që shumë masa mbrojtëse për privatësinë të jenë më të paqarta se çka mund të mendoni. /Telegrafi/
Ethel Caterham, personi më i vjetër në botë dhe personi më i vjetër britanik i regjistruar ndonjëherë, festoi ditëlindjen e 116-të në Surrey, Angli.
Caterham u certifikua si personi më i vjetër në botë nga Guinness World Records dhe LongeviQuest më 30 prill, pas vdekjes së gruas braziliane Inah Canabarro Lucas në moshën 116 vjeç.
Caterham festoi ditëlindjen e 116-të. Motra e saj, Gladys Babilas, vdiq në moshën 104 vjeç e 78 ditë në vitin 2002.
Caterham jetoi më gjatë se të dyja vajzat e saj, por ka tre mbesa dhe pesë stërnipër e stërmbesa.
Një zëdhënës i shtëpisë së kujdesit ku jeton Caterham tha se ajo nuk do të jepte asnjë intervistë për ditëlindjen e saj, duke zgjedhur ta kalonte ditën duke festuar me familjen e saj. Përfaqësuesi tha se Caterham do të bënte një përjashtim nëse Mbreti Charles do të telefononte.
Caterham, e cila mban rekordin botëror Guinness për personin më të vjetër që jeton, gruan më të vjetër që jeton dhe britaniken më të vjetër të të gjitha kohërave, u pyet nga Salisbury Journal për sekretin e jetëgjatësisë.
âThuaj po pĂ«r çdo mundĂ«si sepse nuk e di kurrĂ« se ku do tĂ« tĂ« çojĂ«. Ki njĂ« qĂ«ndrim pozitiv mendor dhe merri gjithçka me masĂ«â, tha ajo. /Telegrafi/
Login
Ukrainian pilots thank elderly couple for their support during combat missions
Milan RadonjiÄ
