Nga Gazeta Si- Një hetim ka zbuluar se të dhënat e rreme të imunizimit, një vaksinë e papërsosur dhe hapat e gabuar kanë bërë që të rikthehet poliomieliti.
Për gati katër dekada, Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH) dhe partnerët e saj janë përpjekur të shpëtojnë botën nga poliomieliti, një sëmundje paralizuese që ka ekzistuar që nga kohërat parahistorike.
Ndërsa rastet kanë rënë më shumë se 99 për qind, poliomeliti mbetet i ngulitur në pjesë të Afganistanit dhe Pakistanit.
Në përpjekjen e saj për të eliminuar virusin, OBSH dhe partnerët e saj në Iniciativën Globale për Zhdukjen e Poliomelitit janë penguar nga keqmenaxhimi dhe ajo që njerëzit e brendshëm e përshkruajnë si besnikëri të verbër ndaj një strategjie të vjetëruar dhe një vaksine orale problematike, sipas punonjësve, ekspertëve të poliomelitit dhe materialeve të brendshme të marra nga Associated Press.
Zyrtarët i lavdërojnë sukseset, tre miliardë fëmijë të vaksinuar, rreth 20 milionë njerëz që do të kishin mbetur të paralizuar ndërsa pranojnë sfidat në Pakistan dhe Afganistan.
Drejtori i OBSH-së për poliomelitin, Dr. Jamal Ahmed, mbrojti progresin në këto dy vende por dokumentet tregojnë probleme të mëdha në ekipet e vaksinimit kundër poliomielitit.
Raportet e brendshme të OBSH-së që shqyrtojnë imunizimin e poliomelitit në Afganistan dhe Pakistan gjatë dekadës së fundit tregojnë se që në vitin 2017, punëtorët vendas i njoftonin menaxherët për problemet. Dokumentet tregonin raste të shumta të të dhënave të falsifikuara të vaksinimit, punonjësve shëndetësorë që zëvendësoheshin nga të afërm të patrajnuar dhe punëtorëve që administronin vaksinat në mënyrë të papërshtatshme.
NĂ« shumĂ« raste, zyrtarĂ«t e OBSH-sĂ« vunĂ« re se âvaksinuesit nuk dinin pĂ«r menaxhimin e vaksinaveâ, duke pĂ«rmendur dĂ«shtimin pĂ«r tĂ« mbajtur dozat siç duhet tĂ« ftohta. Ata gjithashtu gjetĂ«n raportim tĂ« pakujdesshĂ«m ose tĂ« falsifikuar, me punĂ«torĂ«t qĂ« vunĂ« re âmĂ« shumĂ« shishe vaksine tĂ« pĂ«rdorura sesa ishin furnizuar nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«â.
Sipas njĂ« raporti tĂ« gushtit 2017 nga Kandahari, Afganistan, ekipet e vaksinimit punuan ânĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« nxituarâ, thanĂ« raportet, âpa plan pĂ«r monitorimâ.
NjĂ« ekip nĂ« NaĂ«zad, Afganistan, mbuloi vetĂ«m gjysmĂ«n e zonĂ«s sĂ« synuar nĂ« vitin 2017, me 250 familje qĂ« humbĂ«n plotĂ«sisht mundĂ«sinĂ« pĂ«r tâu vaksinuar. PleqtĂ« e fshatit thanĂ« se askush nuk i vizitoi pĂ«r tĂ« paktĂ«n dy vjet.
Punonjësit e poliomelitit thonë se problemet kanë mbetur pa u trajtuar
ZyrtarĂ«t e shĂ«ndetĂ«sisĂ« nĂ« Afganistan dhe Pakistan i thanĂ« âAPâ se pĂ«rpjekjet e tyre pĂ«r tĂ« vaksinuar fĂ«mijĂ«t shpesh pengohen nga barrierat kulturore, dezinformimi nĂ« lidhje me vaksinat dhe varfĂ«ria.
Sughra Ayaz ka udhëtuar derë më derë në Pakistanin juglindor gjatë dekadës së fundit, duke u lutur që fëmijët të imunizohen. Disa familje kërkojnë gjërat bazë si ushqimi dhe uji në vend të vaksinave. Të tjerë, pa përmendur prova për bindjet e tyre, përsërisin thashetheme të rreme dhe thonë se mendojnë se dozat e vaksinës kanë për qëllim sterilizimin e fëmijëve të tyre.
Ayaz tha se duke pasur parasysh presionin e madh qĂ« fushata tĂ« ketĂ« sukses, disa menaxherĂ« i kanĂ« udhĂ«zuar punonjĂ«sit qĂ« tâi shĂ«nojnĂ« fĂ«mijĂ«t si tĂ« vaksinuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« rreme.
âNĂ« shumĂ« vende, puna jonĂ« nuk bĂ«het me ndershmĂ«riâ, tha ajo.
Disa shkencëtarë fajësojnë vaksinën
Zhdukja e poliomelitit kërkon përsosmëri, zero raste poliomeliti dhe imunizimin e më shumë se 95 për qind të fëmijëve.
Por disa shkencĂ«tarĂ« dhe ish-punonjĂ«s tĂ« OBSH-sĂ« thonĂ« se pĂ«rpjekjet e fushatĂ«s janĂ« larg tĂ« qenit tĂ« pĂ«rsosura, duke fajĂ«suar nĂ« veçanti vaksinĂ«n orale. ĂshtĂ« e sigurt dhe efektive, por nĂ« raste shumĂ« tĂ« rralla, virusi i gjallĂ« nĂ« vaksinĂ«n orale mund tĂ« paralizojĂ« njĂ« fĂ«mijĂ«.
Në raste edhe më të rralla, virusi mund të kalojë në mutacion në një formë të aftë për të filluar shpërthime tek njerëzit e paimunizuar ku nivelet e vaksinimit janë të ulëta.
Me përjashtim të Afganistanit dhe Pakistanit, shumica e rasteve të poliomelitit në të gjithë botën janë të lidhura me vaksinën; disa qindra raste janë raportuar çdo vit që nga viti 2021, me të paktën 98 këtë vit.
Shumica e ekspertëve të shëndetit publik pajtohen se vaksina orale duhet të tërhiqet sa më shpejt të jetë e mundur. Por ata pranojnë se nuk ka mjaftueshëm vaksinë të injektueshme, e cila nuk përdor virus të gjallë dhe nuk vjen me rreziqet e vaksinës orale, për të eliminuar vetëm poliomelitin.
Shumë zyrtarë të lartë aktualë dhe ish-zyrtarë të lartë të poliomelitit i thanë AP-së se agjencitë e përfshira nuk kanë qenë të gatshme as të marrin në konsideratë rishikimin e strategjisë së tyre për të marrë parasysh problemet e fushatës.
Vitin e kaluar, ish-shkencĂ«tari i OBSH-sĂ«, Dr. T. Jacob John, i dĂ«rgoi dy herĂ« email Drejtorit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m tĂ« OBSH-sĂ«, Tedros Adhanom Ghebreyesus, duke kĂ«rkuar njĂ« âkorrigjim tĂ« madh tĂ« kursitâ.
John shkroi se âOBSH-ja po vazhdon me kontrollin e poliomelitit dhe po krijon poliomelit me njĂ«rĂ«n dorĂ« dhe po pĂ«rpiqet ta kontrollojĂ« atĂ« me dorĂ«n tjetĂ«râ.
Kritikët thonë se nuk ka përgjegjësi
Dr. Tom Frieden, i cili është anëtar i një bordi të pavarur që shqyrton zhdukjen e poliomelitit, tha se ai dhe kolegët e tij i kanë kërkuar OBSH-së dhe partnerëve të përshtaten me pengesat në Afganistan dhe Pakistan. Që nga viti 2011, bordi ka lëshuar raporte të rregullta rreth dështimeve të programit, por ka pasur pak ndikim.
âNuk ka menaxhimâ, tha ai.
Me një buxhet vjetor prej rreth 1 miliard dollarësh, zhdukja e poliomelitit është ndër iniciativat më të shtrenjta në shëndetin publik. Zyrtarët e OBSH-së kanë pranuar privatisht se mbështetja e financimit do të jetë e vështirë pa shenja progresi.
Roland Sutter, i cili më parë drejtoi kërkimin e poliomelitit në OBSH, tha se donatorët kishin shpenzuar më shumë se 1 miliard dollarë në Pakistan duke u përpjekur të eliminonin poliomelitin në pesë vitet e fundit dhe kanë bërë pak përparim.
âNĂ«se kjo do tĂ« ishte njĂ« kompani private, ne do tĂ« kĂ«rkonim rezultate,â tha ai.
The post Pse OBSH vazhdon të shpenzojë miliona dhe ende nuk po e zhduk poliomielitin appeared first on Gazeta Si.
Login
