❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Organizonin lojëra fati në Farkë dhe Vaqarr, shpallen në kërkim dy kinezë, procedohen katër të tjerë

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – Policia e TiranĂ«s ka zbuluar dy ambiente tĂ« pĂ«rshtatura pĂ«r organizimin dhe ushtrimin e veprimtarisĂ« sĂ« paligjshme tĂ« lojĂ«rave tĂ« fatit, ndĂ«rsa ka proceduar katĂ«r shtetas dhe ka shpallur nĂ« kĂ«rkim dy tĂ« tjerĂ«.

“NĂ« vijim tĂ« veprimeve pĂ«r kĂ«to dy raste, u referuan materialet nĂ« Prokurori, ku nisi procedimi penal pĂ«r shtetasit B. D., 65 vjeç; R. L., 33 vjeç; L. M., 63 vjeç; dhe G. Ch., 43 vjeç (shtetas kinez), si dhe u shpallĂ«n nĂ« kĂ«rkim dy shtetas kinezĂ«, W. Zh. dhe Y. L. Punohet pĂ«r kapjen e tyre”, njofton policia.

Nga këto ambiente janë sekuestruar 34 njësi kompjuterike, 10 laptopë dhe 2 celularë.

Policia bĂ«n me dije se nĂ« operacionin e koduar “Jackpot”, pajisjet janĂ« gjetur gjatĂ« kontrolleve nĂ« dy ambiente tĂ« ndryshme, nĂ« Mjull-Bathore dhe nĂ« Vaqarr. Materialet procedurale janĂ« referuar nĂ« ProkurorinĂ« e TiranĂ«s pĂ«r veprime tĂ« mĂ«tejshme.

The post Organizonin lojëra fati në Farkë dhe Vaqarr, shpallen në kërkim dy kinezë, procedohen katër të tjerë appeared first on Gazeta Si.

↗

Shqiptarët rikthehen tek Benzi. Në 6 muaj blenë 57 mijë mjete të reja

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – MĂ« shumĂ« se 57 mijĂ« mjete u regjistruan pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« ShqipĂ«ri, nga janari nĂ« korrik 2025 duke e çuar numrin e mjeteve totale nĂ« qarkullim nĂ« 1.002.629.

Shifrat nga Drejtoria e Shërbimeve Rrugore tregojnë se 47 mijë nga mjetet e saporegjistruara janë vetura personale.

Nga janari në korrik, 11.758 mjete kanë ardhur nga Koreja e Jugut, importuesi kryesor i makinave në Shqipëri. Vendin e dytë e zë Italia me 9.151 makina të importuara në Shqipëri, ndjekur nga Gjermania me 8.841 mjete. DPSHTRR tregon një rritje të shpejtë dhe të mjeteve të ardhura nga Kina, SHBA-ja dhe Kina.

Flota e makinave në Shqipëri dominohet nga prodhimet 8-15 vjeçare, që zënë 55% të totalit, por vërehet një rritje e ndjeshme e makinave të reja. 15% e mjeteve të regjistruara janë prodhuar 4 vitet e fundit.

Mercedez Benz ka rimarrĂ« fronin sĂ«rish si marka e preferuar e shqiptarĂ«ve, ndjekur nga BMË qĂ« mban vendin e dytĂ« dhe VolksĂ«agen nĂ« vend tĂ« tretĂ«.

Të ndara sipas lëndë djegëse, makinat me naftë mbeten më të preferuara, mbi 34 mijë, ndjekur nga ato me benzinë mbi 15 mijë. Numrat tregojnë për një rritje modeste të makinave elektrike, 2.8 mijë.

The post Shqiptarët rikthehen tek Benzi. Në 6 muaj blenë 57 mijë mjete të reja appeared first on Gazeta Si.

↗

Trump godet Indinë me 50% tarifë eksporti

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

SHBA i ka dhënë një goditje ekonomisë indiane me tarifat e miratuara duke nxitur një konflikt midis Uashingtonit dhe Nju Delhit.

Tarifa shtesë 25% mbi një tarifë tjetër po 25% hyri në fuqi këtë të mërkurë. Vendimi i Donald Trump vjen pasi dy shtetet dështuan në negociatat e tregtisë dhe India vazhdon të blejë naftën ruse. Ekspertët e shohin masën më shumë si presion ndaj Vladimir Putin për të ndaluar sulmet ndaj Ukrainës.

Shifrat tregojnë se eksportet e Indisë drejt SHBA-së, partneri më i madh tregtar i saj, do të reduktohen nga 86.5 mld dollarë në 50 mld dollarë. Industria e tekstileve, bizhuterive, gurëve të çmuar, tapeteve dhe karkalecëve të detit do të jenë më të prekurat, deri në 70% rënie duke rrezikuar mijëra vende pune.

Ekspertët llogarisin se tarifat amerikane mund të ulin me 1% PBB-në e Indisë, ekonomia me rritjen më të shpejtë në botë.

ZyrtarĂ«t e qeverisĂ« indiane kanĂ« bĂ«rĂ« hapa drejt RusisĂ« dhe KinĂ«s, me kryeministritn Narendra Modi qĂ« do tĂ« bĂ«jĂ« vizitĂ«n e tij tĂ« parĂ« nĂ« KinĂ« nĂ« shtatĂ« vite. Ministri i JashtĂ«m Subrahmanyam Jaishankar javĂ«n e kaluar inkurajoi kompanitĂ« ruse qĂ« tĂ« angazhohen “mĂ« intensivisht” me IndinĂ«.

Disa zyrtarĂ« dhe analistĂ« indianĂ« besojnĂ« se ngĂ«rçi reflekton pjesĂ«risht njĂ« ftohje tĂ« lidhjeve personale midis Modi dhe Trump, i cili ka kĂ«rcĂ«nuar Apple pĂ«r zhvendosjen e njĂ« pjese tĂ« prodhimit nĂ« Indi, Ă«shtĂ« tallur me “ekonominĂ« e vdekur” tĂ« vendit dhe ka tĂ«rhequr rivalin e tij mĂ« tĂ« madh Pakistanin.

Sipas tre personave të informuar për këtë çështje, Modi nuk komunikoi me Trump në prag të afatit tarifor, pasi ai ishte i shqetësuar se presidenti amerikan mund të përpiqej të shtrydhte koncesionet e minutës së fundit. Zyra e Modi nuk iu përgjigj një kërkese për koment./FinancialTimes

The post Trump godet Indinë me 50% tarifë eksporti appeared first on Gazeta Si.

↗

‘Makinat pĂ«r shqiptarĂ«t janĂ« temĂ« delikate’ – Reportazhi i gazetarit gjerman: 5 mĂ«sime nga ShqipĂ«ria!

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

KatĂ«r orĂ« nĂ« njĂ« rrugĂ« me gropa qĂ« duken si kratere. GurĂ«t dhe degĂ«t pĂ«rplasen me makinĂ«n dhe e ndjen drejt e nĂ« trup. Tundimi pĂ«r t’u kthyer mbrapsht Ă«shtĂ« i madh, por papritur del njĂ« rrugĂ« e shtruar nĂ« mĂ«nyrĂ« perfekte me asfalt. Marr frymĂ« thellĂ« dhe shtyp pedalin e gazit.

Asnjë makinë tjetër nuk ka arritur deri këtu, kemi gjithë autostradën vetëm për vete. A është kjo një dhuratë nga qielli? Apo thjesht vepër e ndonjë nëpunësi të korruptuar që ka zhdukur ndonjë fond? Pas disa minutash vjen përgjigjja: autostrada përfundon papritur dhe pa asnjë paralajmërim në një shteg të paasfaltuar, i ndërprerë nga dhjetëra kanione të vegjël që i ka krijuar shiu i fundit i rrëmbyeshëm. Arrijmë të bëjmë frenim emergjent fiks në kohë.

Gropa në rrugë dhe një rrugë shtetërore e regjistruar gabimisht në Google Maps: këto gjëra duhet të marrësh në konsideratë nëse nisesh për një udhëtim rrugor në Shqipëri. Megjithatë, ia vlen të eksplorosh këtë shtet të vogël ballkanik me makinë, që nuk është as sa madhësia e Brandenburgut. Një vend xhuxh, por që ofron gjithçka: nga plazhet me rërë në Adriatik deri te malet e larta alpine, nga kisha ortodokse te xhamitë osmane.

Një makinë me qira mund ta marrësh në Shqipëri lehtë dhe relativisht lirë. Për më tepër, shumë shqiptarë që punojnë në hotele dhe lokale flasin gjermanisht, italisht apo anglisht. Kush është i gatshëm të përballet me trafikun kaotik të qyteteve si Tirana apo Durrësi dhe me rrugët me gropa në zonat rurale, do të shpërblehet me zemërgjerësi: me fshatra piktoreske, brigje të thepisura marramendëse dhe pamje mahnitëse të Rivierës Shqiptare. Gjatë rrugës, ka pafundësisht mundësi për të zgjeruar horizontin.

Mësimi 1: Mos u mbështet te Google Maps

Rrugët e këqija të Shqipërisë nuk vijnë krejt nga hiçi. Vendi ka një histori të trazuar dhe pjesërisht tragjike në të kaluarën e afërt. Kur diktatura staliniste e Enver Hoxhës u shemb në vitin 1990, vendi mesdhetar u zhyt në një kaos pothuajse si i një lufte civile, nga i cili u rimëkëmb ngadalë.

Sot, ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« njĂ« shtet kandidat pĂ«r nĂ« BE, ku pĂ«rparimi i vrullshĂ«m pĂ«rplaset pa kompromis me kushte paraindustriale. KĂ«shtu ndodh qĂ« rrugĂ« tĂ« asfaltuara mirĂ« ende nuk ekzistojnĂ« nĂ« Google Maps, ndĂ«rsa, nga ana tjetĂ«r, shtigje mushkash ndonjĂ«herĂ« janĂ« shĂ«nuar si autostrada. MegjithatĂ«, turizmi Ă«shtĂ« rritur ndjeshĂ«m vitet e fundit. Edhe pse marketingu profesional i destinacioneve Ă«shtĂ« ende nĂ« ndĂ«rtim e sipĂ«r, vendi Ă«shtĂ« shndĂ«rruar – falĂ« fjalĂ«s sĂ« mirĂ« qĂ« pĂ«rhapet gojĂ« mĂ« gojĂ« – nĂ« njĂ« kĂ«shillĂ« pushimi qĂ« nuk Ă«shtĂ« mĂ« aq sekret. PĂ«rveç peizazhit, udhĂ«tarĂ«t entuziazmohen nga çmimet e lira dhe mikpritja thuajse pa kufij e shqiptarĂ«ve.

Kështu ia bëra tërheqës destinacionin e udhëtimit edhe gruas sime. Me traget për ne rruga fillon nga Italia, përtej Adriatikut, drejt Durrësit; atje marrim me qira një makinë dhe duam të eksplorojmë jugun e vendit. Destinacioni i parë është Berati, një qytet me arkitekturë osmane, pastaj rruga na çon përgjatë Vjosës (lumi i fundit i madh i egër në Evropë) deri te burimet termale në Përmet. Prej andej mbeten vetëm disa qafa malore për të mbërritur te bregu i thepisur i Rivierës Shqiptare me plazhet e saj të gjata.

Për të ecur përpara, nuk duhet të mbështetesh vetëm te hartat digjitale, por herë pas here edhe te këshilla e vendasve.

MĂ«simi 2: Makina e shtrenjtĂ« – temĂ« e ndjeshme

Mjeti ynĂ« pĂ«r udhĂ«tim Ă«shtĂ« njĂ« CitroĂ«n C1 i vogĂ«l, i kuq. Me tĂ« bie paksa nĂ« sy nĂ« qytetet shqiptare – si njĂ« i varfĂ«r. NĂ« rrugĂ«n drejt Beratit tĂ« dalin pĂ«rpara thuajse vetĂ«m SUV luksozĂ« tĂ« lĂ«muar. Markat gjermane si Mercedes, BMË dhe Audi janĂ« veçanĂ«risht tĂ« pĂ«lqyera. NdĂ«rsa nĂ« fshat has ende shumĂ« “kazanĂ«â€ tĂ« vjetĂ«r.

Makina e bosĂ«ve krijojnĂ« njĂ« kontrast tĂ« çuditshĂ«m me fasadat e rrĂ«nuara tĂ« shtĂ«pive qĂ« qĂ«ndrojnĂ« tĂ« shpĂ«rndara nĂ«pĂ«r peizazh. ShqipĂ«ria, me njĂ« prodhim tĂ« brendshĂ«m bruto pĂ«r frymĂ« rreth 10.000 dollarĂ« amerikanĂ«, Ă«shtĂ« ndĂ«r vendet mĂ« tĂ« varfra tĂ« EuropĂ«s; 4.5 pĂ«rqind e popullsisĂ« Ă«shtĂ« e kequshqyer, ndĂ«rsa shumĂ« shtĂ«pi mbeten skelete tĂ« papĂ«rfunduara nga mungesa e parave. Nga vjen, pra, kjo “begati makinash”?

Kush mund ta dijĂ« mĂ« mirĂ« sesa ata qĂ« xhirojnĂ« me kĂ«to makina luksoze rreth e rrotull? Nga njĂ« BMË X5 i bardhĂ« para nesh zbresin tre tĂ« rinj me shpatulla tĂ« gjera dhe nofulla tĂ« forta. Shoferi nuk e merr me humor pyetjen time disi tĂ« turpshme:

“KĂ«shtu si janĂ« rrugĂ«t Duhet tĂ« kesh makina tĂ« mĂ«dha e tĂ« forta.”

Një argument bindës. Dhe duke parë shtatin e tyre e shikimet e ashpra, pyetje të tjera nuk kishin më vend.

Mësimi 3: Mos ofro autostop natën

ËshtĂ« mbrĂ«mje, jemi afĂ«r Beratit dhe e kuptojmĂ« se ka njerĂ«z pĂ«r tĂ« cilĂ«t rrugĂ«t e kĂ«qija ndoshta janĂ« edhe njĂ« pĂ«rparĂ«si. Sa mĂ« shumĂ« errĂ«sohet, aq mĂ« shumĂ« shfaqen ata nĂ« dritĂ«n e fenerĂ«ve. TĂ« pĂ«rkulur e tĂ« vetmuar ecin pĂ«rgjatĂ« rrugĂ«s – ndonjĂ«herĂ« gra, por mĂ« sĂ« shumti burra tĂ« moshuar, tĂ« tharĂ« nga jeta. Nga vijnĂ« dhe ku shkojnĂ«, nuk di ta shpjegojĂ« as plaku pranĂ« tĂ« cilit mĂ« nĂ« fund ndalojmĂ«, pĂ«r t’i ofruar njĂ« vend nĂ« makinĂ«. Dikur edhe unĂ« kam udhĂ«tuar me autostop dhe e di se sa mirĂ« bĂ«n kur tĂ« marrin disa kilometra rrugĂ« me vete.

Na duhet pak kohĂ« derisa nĂ« hartĂ« tĂ« gjejmĂ« njĂ« vend qĂ« tingĂ«llon si fjala qĂ« plaku, me xhaketĂ«n e grisur, pĂ«rsĂ«rit vazhdimisht. NjĂ« gisht i ngritur, njĂ« buzĂ«qeshje – kĂ«shtu funksionon komunikimi nĂ« raste tĂ« tilla. QĂ« plaku nuk flet shumĂ«, nuk Ă«shtĂ« keq, sepse ka njĂ« erĂ« tĂ« tmerrshme alkooli.

Në vendmbërritje, plaku falënderon. Sërish një re fryme që përzien birrën me verën. Pastaj ai tërheq e shtyn fort dorezën e derës, përpiqet kot ta hapë. Vetëm kur diçka kërcet, më kujtohet se duhet të jetë aktivizuar mbrojtja e fëmijëve. Dal jashtë dhe i hap derën plakut.

Ai falënderon edhe një herë, pastaj largohet duke çaluar shpejt. Në tapetin e këmbëve lë pas dorezën e këputur të derës. Lamtumirë, garanci e makinës me qira.

Mësimi 4: Enver Hoxha? Njeri i mirë

Tomori, mikpritĂ«si ynĂ« nĂ« Berat, e ka mĂ« mirĂ«. “JanĂ« ata krejt tĂ« varfrit qĂ« ende ecin mĂ« kĂ«mbĂ« nga njĂ« fshat nĂ« tjetrin,” na thotĂ« ai, “njerĂ«z tĂ« moshuar si unĂ«, me pension rreth 200 euro nĂ« muaj.” Fati i tij Ă«shtĂ« qĂ« ka njĂ« shtĂ«pi tĂ« hijshme nĂ« qendrĂ«n historike tĂ« Beratit. Sot aty jep dhoma me qira pĂ«r turistĂ«. Me ato para ka blerĂ« njĂ« biçikletĂ« dhe i ka financuar djalit studimet nĂ« TiranĂ«.

“Edhe unĂ« do tĂ« kisha dashur tĂ« udhĂ«toja gjatĂ« jetĂ«s sime,” thotĂ« Tomori nga tarraca e tij me pamje nga qendra e Beratit. PĂ«r shkak tĂ« shtĂ«pive karakteristike tĂ« bardha me shumĂ« dritare tĂ« vendosura simetrikisht, Berati quhet edhe “Qyteti i njĂ« mijĂ« dritareve.”

Tomori do të kishte dashur të shihte Italinë, ose SHBA-të, shton ai. Por për shkak të kostove kjo ishte e pamundur. Dikur, nën diktaturën e Enver Hoxhës, ishte radioja ajo që ia ushqente kureshtjen për botën e madhe. Në fshehtësi, në dhomën e tij, dëgjonte stacionet italiane; i donte shumë këngët e Adriano Celentano-s dhe Caterina Caselli-t.

Ai flet rrjedhshĂ«m italisht. “Por atĂ«herĂ« ruhesha qĂ« askush tĂ« mos e kuptonte,” tregon Tomori. Po tĂ« kishin marrĂ« vesh njerĂ«zit e gabuar qĂ« ai dĂ«gjonte radio italiane, do ta kishin arrestuar si spiun.

Megjithatë, Enver Hoxhën, diktatorin paranojak të asaj kohe, ai prapë e quan njeri të mirë. Në socializëm, të paktën secili kishte një jetë të siguruar; djali i tij nuk do të ishte dashur të largohej. As drogë e as kriminalitet nuk kishte atëherë.

Sot, pĂ«rkundrazi, kĂ«to janĂ«. Prandaj pĂ«r Tomorin edhe puna me makinat e bosĂ«ve Ă«shtĂ« e qartĂ«: “TĂ« gjithĂ« kĂ«ta djem tĂ« rinj me fuoristrada tĂ« shtrenjta – ç’mendoni ju, nga e kanĂ« gjithĂ« kĂ«tĂ« para? TĂ« gjithĂ« flenĂ« me armĂ«n nĂ«n jastĂ«k.” PĂ«r tĂ«, biçikleta mbetet mĂ« e dashur.

Mësimi 5: Edhe makinat e vjetra vlejnë si simbole statusi

Nga Berati udhëtimi vazhdon drejt maleve të egra të Përmetit, ku këmbët e lodhura nga udhëtimi i gjatë çlodhen sërish në ujin termal të burimeve të Bënjës, me temperaturë 25 deri në 30 gradë. Në sfond qëndron ura prej guri me harqe e Urës së Katiut nga shekulli XVIII, që të jep ndjesinë e një udhëtimi në kohë.

Shpejt malet e ashpra zëvendësohen nga kodrat bukolike. Rruga nga Përmeti deri në Adriatik kalon pranë tufave të deleve dhe mureve të vjetra prej guri. Interesante është se, sa më thellë futesh në provincën shqiptare, aq më pak shihen fuoristrada. Dhe megjithatë, këtu do të duhej të ishin më të nevojshëm. Në vend të tyre, has njerëz mbi gomerë ose mbi traktorë të vjetër që kollotisin e tymosin.

Nëse pyet njerëzit e thjeshtë këtu, secili ka teorinë e vet për prejardhjen e makinave luksoze. Disa, si Tomori, e lidhin me tregtinë e drogës; të tjerë flasin për korrupsion. Dhe ai, thonë, e ka qendrën larg, në kryeqytet.

E vetmja gjë e padiskutueshme është se makinat në shoqërinë shqiptare kanë një rëndësi të jashtëzakonshme. Edhe kush vozit një Mercedes-Benz të vjetër e të gërvishtur, e mban atë gjithnjë të shndritshëm. Thuajse në çdo oborr, në çdo parking gjenden lavazhe të vegjël.

NjĂ« pronar i njĂ« lavazhi tĂ« tillĂ« e shpjegon kĂ«shtu dashurinĂ« e shqiptarĂ«ve pĂ«r makinĂ«n: “NjĂ« veturĂ« Ă«shtĂ« pĂ«r shumĂ« shqiptarĂ« pasuria mĂ« e rĂ«ndĂ«sishme. Ata punojnĂ« jashtĂ«, jetojnĂ« herĂ« kĂ«tu, herĂ« atje. ShtĂ«pia mbetet dytĂ«sore, makina bĂ«het edhe mĂ« e rĂ«ndĂ«sishme.” Dhe kjo Ă«shtĂ« e kuptueshme: ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« njĂ« vend tipik emigracioni – dĂ«rgesat e shqiptarĂ«ve tĂ« diasporĂ«s drejt atdheut janĂ« tĂ« pazĂ«vendĂ«sueshme pĂ«r ekonominĂ«. NĂ« njĂ« vend ku jeta e mirĂ« ka varur prej dekadash nga sa i lĂ«vizshĂ«m je, automobili merr pashmangshĂ«m njĂ« kuptim tĂ« veçantĂ«.

MĂ«simi 6: Ki besim te mikpritja

NĂ« fund tĂ« udhĂ«timit tonĂ« rrugor na ndodh megjithatĂ« tĂ« hasim nĂ« njĂ« kontroll policie. ËshtĂ« pasdite vonĂ« dhe dritat tona nuk ishin ndezur. “Your driving license”, thotĂ« polici nga dritarja e hapur, kur kupton qĂ« unĂ« nuk flas shqip. MĂ« kap ankthi. PatentĂ«n time italiane e kisha humbur pak para kĂ«tij udhĂ«timi, ndaj kam vetĂ«m njĂ« leje tĂ« pĂ«rkohshme drejtimi italiane, qĂ« kĂ«tu nuk ka asnjĂ« vlefshmĂ«ri. Polici mĂ« shikon me vĂ«mendje. “Tourist?” Pyet. UnĂ« tund kokĂ«n. “You can go.”

Ja ku ishte sërish ajo mikpritje legjendare shqiptare. Edhe këtë herë na shpëtoi. Për të, për peizazhin dhe për kuzhinën e nënvlerësuar shqiptare ia ka vlejtur pa dyshim ky udhëtim.

MegjithatĂ«, policia nuk i kursen vetĂ«m turistĂ«t. PavarĂ«sisht kontrolleve tĂ« shpeshta nĂ« rrugĂ«, nuk pamĂ« asnjĂ« fuoristradĂ« tĂ« ndaluar; gjithmonĂ« ishin makinat e vogla si e jona. Dhe nuk Ă«shtĂ« pĂ«r t’ua marrĂ« pĂ«r keq. UnĂ«, si turist i paditur, mund tĂ« bĂ«ja pyetje naive e prapĂ« pronarĂ«t e fuoristradave tĂ« mĂ« linin rehat – kĂ«tĂ« e kĂ«rkon mikpritja shqiptare. Por pĂ«r policĂ«t vendas nuk do tĂ« ishte kaq e lehtĂ« tĂ« dilnin pa pasoja.

Shkruar nga Teseo La Marca në gazetën gjermane Die Welt

The post ‘Makinat pĂ«r shqiptarĂ«t janĂ« temĂ« delikate’ – Reportazhi i gazetarit gjerman: 5 mĂ«sime nga ShqipĂ«ria! appeared first on Gazeta Si.

↗

Pagesa dhe dërgesa/ Në 3 muaj, shqiptarët qarkulluan 680 mld lekë online

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – NĂ« tremujorin e dytĂ« tĂ« vitit, shqiptarĂ«t kanĂ« kryer pothuajse 3 milionĂ« transaksione online apo siç njihet “homebanking”.

Shifrat nga Banka e Shqipërisë tregojnë se për periudhën prill-qershor, shqiptarët kanë qarkulluar rreth 680 mld lekë online, ku përfshihen blerjet, pagesat dhe dërgesat. Nga fillimi i vitit kjo vlerë është rritur me 29%.

Sipas Anketës së Përdorimit të Teknologjisë së Informacionit, 40% e shqiptarëve pranojnë se kanë bërë një blerje online, produkt ose shërbim gjatë 2023-shit. 89% e këtyre blerjeve ka qenë veshje ose aksesore, ndërsa shërbimet e dërgimit të ushqimit në shtëpi rreth 40%.

Tendenca në rritje e përdorimit elektronik të parasë përputhet dhe me rritjen e përdorimit të kartave bankare, të cilat në tremujorin e dytë janë shtuar me rreth 30 mijë. Në total, deri në qershor 2025 në Shqipëri raportohen 1.571.919 karta aktive, nga të cilat vetëm 118 mijë janë krediti dhe pjesa tjetër debiti.

The post Pagesa dhe dërgesa/ Në 3 muaj, shqiptarët qarkulluan 680 mld lekë online appeared first on Gazeta Si.

↗

Shpërthim tritoli në një banesë në Fushë-Kuqe. Gjenden dhe disa gëzhoja

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – NjĂ« shpĂ«rthim me lĂ«ndĂ« plasĂ«se ka ndodhur nĂ« orĂ«t e para tĂ« mĂ«ngjesit tĂ« sotĂ«m nĂ« fshatin GurĂ«z, njĂ«sia administrative FushĂ« Kuqe, Kurbin.

Sipas Policisë së Shtetit, rreth orës 04:20, në portën e jashtme të murit rrethues të banesës së shtetases M. D. (alias M. B.) është hedhur një sasi e vogël lënde plasëse, e dyshuar si artizanale.

Mediat raportojnë se shënjestra ka qenë një figurë e njohur publike, por asgjë nuk është konfirmuar nga autoritetet.

Menjëherë pas njoftimit, në vendngjarje mbërritën shërbimet e policisë dhe grupi hetimor. Nga këqyrja paraprake u konstatua se porta ishte dëmtuar lehtë si pasojë e shpërthimit.

Gjatë kontrollit në perimetrin përreth banesës, hetuesit gjetën dhe sekuestruan disa gëzhoja, të cilat sipas policisë janë në dukje të vjetra dhe janë marrë në cilësinë e provës materiale.

The post Shpërthim tritoli në një banesë në Fushë-Kuqe. Gjenden dhe disa gëzhoja appeared first on Gazeta Si.

↗

Aksident i rëndë në Korçë, ndërron jetë një grua

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – NjĂ« 50-vjeçare Ă«shtĂ« pĂ«rplasur pĂ«r vdekje nga makina nĂ« rrugĂ«n e VoskopojĂ«s, Korçë.

Sipas policisë, gruaja ishte duke lëvizur me biçikletë, kur është përplasur për vdekje nga makina me drejtures një 73-vjeçar.

Njoftimi i Policisë:

Rreth orës 20:40, në rrugën e Voskopojës, një automjet me drejtues shtetasin F. H., rreth 73 vjeç, ka përplasur shtetasen A. E., rreth 50 vjeçe, banuese në Korçë, e cila lëvizte me biçikletë. Si pasojë, 50-vjeçarja ka ndërruar jetë në vendngjarje.

Drejtuesi i automjetit është shoqëruar në Komisariat për veprime të mëtejshme.

Grupi hetimor, nën drejtimin e Prokurorisë, po punon për të përcaktuar rrethanat dhe shkakun e aksidentit.

The post Aksident i rëndë në Korçë, ndërron jetë një grua appeared first on Gazeta Si.

↗

Hetim i thelluar për bankat dhe sigurimin e kredive/ Konkurrenca kërkon dëshmi nga kredimarrësit

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – Autoriteti i KonkurrencĂ«s ka thelluar mĂ« tej hetimin pĂ«r sigurimin e kredive bankare. PĂ«rmes njĂ« njoftimi zyrtar, Autoriteti u ka bĂ«rĂ« thirrje qytetarĂ«ve qĂ« tĂ« dĂ«rgojnĂ« informacion pranĂ« kĂ«tij institucioni pĂ«r eksperiencat e tyre.

“Autoriteti i KonkurrencĂ«s fton çdo kredimarrĂ«s pranĂ« bankave tĂ« nivelit tĂ« dytĂ« tĂ« kontribuojnĂ« me informacion mbi mĂ«nyrĂ«n sesi Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« pĂ«rzgjedhja nga ana e tyre e shoqĂ«risĂ« ku kanĂ« bĂ«rĂ« sigurimin e jetĂ«s pĂ«r kreditĂ« qĂ« kanĂ« marrĂ« gjatĂ« viteve 2021 – 2025,” thuhet nĂ« njoftimin zyrtar.

Autoriteti i Konkurrencës bën të ditur se është në një faze të avancuar të hetimit të thelluar lidhur me praktikat e bankave të nivelit të dytë në tregun e sigurimit të jetës të lidhur me kreditë. Sipas tij, qëllimi kryesor i këtij hetimi është forcimi i konkurrencës nëpërmjet ekzistencës së një tregu të lirë dhe konkurrues, ku kredimarrësit të kenë mundësi të zgjedhin lirisht, ofertën më të mirë.

“Hetimi mbulon periudhĂ«n 07.11.2021 deri mĂ« 26.03.2025 dhe ka si objekt verifikimin e rrethanave nĂ« tĂ« cilat kredimarrĂ«sit kanĂ« realizuar sigurimin e jetĂ«s pĂ«r kreditĂ« e tyre gjatĂ« kĂ«saj periudhe,” vijon njoftimi.

Në kuadër të këtij procesi, Autoriteti i Konkurrencës fton çdo kredimarrës që ka marrë kredi dhe ka paguar në lidhje me sigurimin e jetës për kredinë, të japë me dëshirë informacion dhe dëshmi mbi eksperiencën e tyre.

Sipas njoftimit, në mënyrë të veçantë, kërkohet që kredimarrësit të informojnë Autoritetin për çdo rast kur:

-nuk u është dhënë mundësia të zgjedhin lirisht shoqërinë e sigurimit të jetës, apo;

-vlerësojnë se kanë pasur pengesa apo detyrime të imponuara nga bankat lidhur me këtë zgjedhje.

“Kontributi i qytetarĂ«ve Ă«shtĂ« i njĂ« rĂ«ndĂ«sie tĂ« veçantĂ« pĂ«r tĂ« mundĂ«suar njĂ« hetim tĂ« plotĂ«, tĂ« drejtĂ« dhe transparent nĂ« mbrojtje tĂ« konkurrencĂ«s sĂ« lirĂ« dhe tĂ« ndershme nĂ« treg,” pĂ«rfundon njoftimi i Autoritetit tĂ« KonkurrencĂ«s.

The post Hetim i thelluar për bankat dhe sigurimin e kredive/ Konkurrenca kërkon dëshmi nga kredimarrësit appeared first on Gazeta Si.

↗

Kosto 3.800 dollarë/ Rusia nxjerr vaksinën kundër kancerit. Nis testimet e para në pacientë

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Autoritetet shëndetësore në Rusi po përgatiten të nisin eksperimentimin e vaksinës së personalizuar kundër kancerit tek pacientët.

Njoftimin e dha drejtori i institutit që e krijoi vaksinën, pak kohë pas Vladimir Putin e kishte njoftuar.

Alexander Gintsburg, drejtor i Institutit për Kërkime Epidemologjike dhe Mikrobiologji, konfirmoi se prova me pacientin e parë do të nisë në muajt e ardhshëm, me një vaksinë të personalizuar. Trajtimi do të nisë me të prekurit e melanomës, kancerit të lëkurës.

Një tipar përcaktues i ilaçit të ri është natyra e tij shumë e personalizuar, e cila ka kërkuar një kuadër unik rregullator. Sipas Gintsburg, vaksina është krijuar bazuar në të dhënat gjenetike dhe personale të një pacienti individual dhe, si e tillë, mund të përdoret vetëm për atë person specifik. Kjo është thelbësisht e ndryshme nga rregulloret për të gjitha barnat e tjera.

“Kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse qeveria nxori njĂ« dekret pĂ«rkatĂ«s nĂ« fillim tĂ« vitit, nĂ« tĂ« cilin vendosi rregulla krejtĂ«sisht tĂ« ndryshme qĂ« po pĂ«rdoren pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ«,” tha Gintsburg. “PĂ«rkundĂ«r kĂ«saj, ne po gjejmĂ« njĂ« gjuhĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t dhe po ecim pĂ«rpara me punĂ«n tonĂ«.

Drejtori gjithashtu vuri nĂ« dukje se zhvillimi ka tĂ«rhequr vĂ«mendje tĂ« konsiderueshme globale, duke deklaruar se Instituti ka marrĂ« “dhjetĂ«ra letra hetimi nga kombe tĂ« tjera”.

Kjo lëvizje në provat klinike pason një njoftim të profilit të lartë nga presidenti rus Vladimir Putin në fund të vitit 2024, në të cilin ai tha se vendi kishte zhvilluar një vaksinë kundër kancerit dhe se ajo do të vihej në dispozicion të pacientëve në vitin 2025.

Në lidhje me koston e trajtimit, agjencia TASS, duke cituar Andrey Kaprin, kreun e Qendrës Radiologjike Kombëtare të Kërkimeve Mjekësore të Ministrisë së Shëndetësisë Ruse, raportoi se një dozë e vaksinës kushton 300.000 rubla ruse, ekuivalente me afërsisht 3.800 dollarë.

Zhvillimi vjen ndërsa Rusia përballet me një sfidë në rritje të shëndetit publik. Vendi është ndër vendet ku shkalla e incidencës së kancerit po rritet çdo vit. Sipas statistikave dhe të dhënave të vitit 2024, 4.160.000 njerëz në Rusi janë diagnostikuar me kancer.

The post Kosto 3.800 dollarë/ Rusia nxjerr vaksinën kundër kancerit. Nis testimet e para në pacientë appeared first on Gazeta Si.

↗

Trump trondit (sërish) tregjet: Shkarkon guvernatoren e bankës qendrore

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Donald Trump pa ndrojĂ« ka treguar se do interesa tĂ« ulĂ«ta dhe i do shpejt. Prej muajsh, presidenti ka sulmuar RezervĂ«n Federale, banka qendrore e SHBA-sĂ«, se po bĂ«n shumĂ« pak pĂ«r tĂ« ulur normat e interesit. GjatĂ« korrikut ai “flirtoi” me shkarkimin e drejtuesit Jerome PoĂ«ell, por u tĂ«rhoq. NjĂ« tjetĂ«r front lufte u hap kur kreu i agjencisĂ« Federale pĂ«r Financimin e Strehimit, Bill Pulte, akuzoi Lisa Cook, guvernatore nĂ« bordin e FED, se kishte gĂ«njyer nĂ« aplikimin e saj pĂ«r kredi.

Këtë herë, Trump nuk duroi më. Në një letër të postuar në rrjetet sociale, ai u shpreh se do ta heqë Cook nga posti i saj, menjëherë. Ajo tha se Trump nuk ka asnjë autoritet mbi postin e saj dhe nuk u largua. Ligjshmëria e vendimit të presidentit është shumë e pasigurt. Një vendim i Gjykatës së Lartë në maj konfirmoi vetëm se guvernatorët e Fed mund të shkarkohen me shkak, dhe Cook nuk është paditur, e lëre më e dënuar, për ndonjë krim. Akuzat, të cilat Departamenti i Drejtësisë po i heton, lidhen me dokumentet e dorëzuara përpara se Cook të merrte postin e saj. Ka pak precedent: asnjë guvernator i Fed nuk është shkarkuar për ndonjë shkak më parë.

Lëvizja ka përshkallëzuar luftën e Trump me FED, agjencia më e izoluar nga politika në SHBA. Në rrethana normale guvernatorët e FED kanë mandate jetëgjata dhe është e vështirë të largohen apo të shkarkohen. Mandati i Cook mbaron në 2038-n. Deri më tani ka qenë një luftë fjalësh, por gjasat janë të shkojë dhe në gjykatë. Ndërhyrjet e Trump në FED, do të dëmtojnë pavarësinë e bankës qendrore.

Tregjet kanë reaguar me nervozizëm. Dollari ra me 0.3% direkt pas njoftimit. Indeksi S&P 500, më i madhi ndër aksionet amerikane ra me 0.5% dhe yield-et e titujve 10-vjeçar të Thesarit u rritën me 0.04%. Ky është një kombinim fatkeq, që do të thotë se asetet amerikane po zhvlerësohen. Deri më tani rënia nuk ka qenë e madhe. Investitorët ende po presin ndonjë veprim tjetër.

Në fillim të këtij muaji, Trump përdori gjithashtu rrjetet sociale për të shkarkuar Erika McEntarfer, kreun e Byrosë së Statistikave të Punës (BLS), pasi rishikimet e të dhënave të punësimit treguan se rritja e vendeve të punës ishte dobësuar ndjeshëm. Ai ka propozuar zëvendësimin e saj me E.J. Antoni, një ekonomist i lidhur me Trump. Edhe pse ndryshimet e të dhënave të motivuara politikisht dhe ulja e normave janë ende disi larg, nuk duket më e pamundur. Trump do të duhet të kthejë disa vende të tjera në FED përpara se të ketë ndonjë shpresë për të bindur shumicën e vendosësve të normave të votojnë për më shumë se një pjesë të vogël të shkurtimeve. Dhe mijëra nëpunës civilë të përfshirë në përpilimin e të dhënave ekonomike të Amerikës me siguri do të jepnin alarmin nëse Antoni do të përpiqej të manipulonte vendet e punës ose shifrat e inflacionit.

Veprimet e Trump pothuajse me siguri do tĂ« rezultojnĂ« vetĂ«-shkatĂ«rruese, duke e bĂ«rĂ« qĂ«llimin e tij pĂ«rfundimtar – kostot mĂ« tĂ« ulĂ«ta tĂ« huamarrjes pĂ«r qeverinĂ« federale dhe amerikanĂ«t e zakonshĂ«m – shumĂ« mĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« pĂ«r t’u arritur. Fed kontrollon vetĂ«m normat afatshkurtra tĂ« interesit; normat afatgjata pĂ«rcaktohen nga tregu i obligacioneve. NdĂ«rmjet deficiteve tĂ« fryra dhe kĂ«rcĂ«nimit se ndĂ«rhyrja politike mund tĂ« mbajĂ« inflacionin nĂ« nivele tĂ« larta, investitorĂ«t po turbullohen. Yield-et e thesarit 30-vjeçar janĂ« gati 5% dhe po qĂ«ndruar i ngritur gjatĂ« muajve tĂ« fundit, edhe pse ekonomia Ă«shtĂ« ngadalĂ«suar. NĂ«se Trump i konsideron tĂ« padĂ«shiruara normat e larta tĂ« interesit kur rritja ishte e fortĂ«, kombinimi i tyre me rritje tĂ« dobĂ«t do tĂ« ishte akoma mĂ« i pakĂ«ndshĂ«m./TheEconomist

The post Trump trondit (sërish) tregjet: Shkarkon guvernatoren e bankës qendrore appeared first on Gazeta Si.

↗

Përfitimet fiskale të sezonit turistik/ Konsumi i lartë amortizohet nga informaliteti

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘Si’ – Sezoni turistik 2025 ka gjeneruar mĂ« shumĂ« konsum se njĂ« vit mĂ« parĂ«, pĂ«rkthyer nĂ« mĂ« shumĂ« tĂ« ardhura, por njĂ« pjesĂ« e madhe e tyre vazhdon tĂ« minohet nga informaliteti.

Ky është konkluzioni i ekspertëve financiarë të qendrës ALTAX, të cilët analizojnë sezonin turistik nga pikëpamja e cilësisë fiskale.

Nga llogaritjet e ALTAX rezulton se çdo vizitor shtesĂ« gjatĂ« periudhĂ«s Janar–Korrik 2025 ka gjeneruar mesatarisht rreth 65.000 lekĂ« tĂ« ardhura tatimore shtesĂ«. Ky rezultat tregon se rritja e tĂ« ardhurave tatimore +9.4% ka qenĂ« mĂ« e shpejtĂ« se rritja e numrit tĂ« vizitorĂ«ve, +5.1%.

Rritja 11.8% e akcizĂ«s Ă«shtĂ« po ashtu njĂ« tregues i konsumit tĂ« lartĂ« tĂ« karburantit, transportit dhe produkteve tĂ« zakonshme turistike. Pozitivisht vĂ«rehet arkĂ«timi i lartĂ« nga tatimi mbi pagat, +26.5%, si provĂ« e formalizimit tĂ« punĂ«simit sezonal dhe turizmit nĂ« tĂ«rĂ«si. Nga llogaritjet e ALTAX rezulton se çdo punonjĂ«s sezonal nĂ« turizĂ«m ka kontribuar mesatarisht rreth 406.000 lekĂ« nĂ« tatimin mbi pagat dhe sigurimet shoqĂ«rore gjatĂ« periudhĂ«s Janar–Korrik 2025.

Por në këtë drejtim ALTAX analizon se informaliteti në turizëm është ende i lartë dhe këtë e konfirmojnë shifrat nga TVSH-ja. Edhe pse rritja është +6.6%, TVSH mbeti nën planifikim, duke sinjalizuar se një pjesë e madhe e konsumit vijon të mos deklarohet dhe se informaliteti në shërbimet turistike është ende i lartë. TVSH fakt mbeti rreth 0.25% nën planin e buxhetit, që është relativisht e ulët në përqindje, por për një ekonomi si Shqipëria, kjo diferencë mund të përfaqësojë një volum të konsiderueshëm konsumesh të paregjistruara, sidomos në sektorin e turizmit ku shërbimet dhe hotelet mund të mos raportojnë të gjitha transaksionet.

Nga llogaritjet rezulton se, çdo vizitor mesatarisht kontribuoi 29 lekë konsum të paregjistruar (TVSH e papaguar). Në përqindje, informaliteti duket i vogël (~0.25% e TVSH-së totale), por për miliona vizitorë ky është një volum i konsiderueshëm i konsumit të paformalizuar, që lidhet kryesisht me shërbimet turistike të vogla dhe transaksionet e pa deklaruara.

Edhe rritja modeste +2.9% e tatimit mbi fitimin tregon se bizneset nuk kanë pasqyruar proporcionalisht fitimet e rritura nga konsumi turistik, duke ngritur dyshime mbi raportimin fiskal të tyre.

Taksat vendore me rënie -7.4%, nxjerrin në pah pamundësinë e bashkive për të kapitalizuar flukset turistike, veçanërisht përmes tatimit mbi pasuritë dhe shërbimet publike. Si pasojë, bashkitë humbasin pjesën e tyre të të ardhurave që mund të vinte nga shërbimet turistike, si pagesat për hotele, restorante, transport lokal dhe aktivitete argëtuese. Rënia e taksave vendore po ndikon në vijimësi gjithashtu në kapacitetin e investimeve lokale dhe ofrimin e shërbimeve për qytetarët dhe turistët.

The post Përfitimet fiskale të sezonit turistik/ Konsumi i lartë amortizohet nga informaliteti appeared first on Gazeta Si.

↗

Anarkia perfekte – ShqipĂ«ria, njĂ« mit qĂ« duhet shpĂ«rbĂ«rĂ«!

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Për ta sqaruar, Shqipëria nuk ishte ide e imja. Inteligjenca Artificiale ma sugjeroi si destinacioni perfekt në Mesdhe që përmushte të gjitha kushtet që unë kisha kërkuar: det i pastër, shërbime familjare, fasilitete infrastrukture, çmime konkurruese dhe vlera historike e kulturore.

Ideja ishte premtuese, por realiteti është një histori tjetër. Sapo zbret nga trageti, menjëherë e kupton se je në një Europë tjetër. Radhë të pafundme, kontrolle të rrepta sigurie, një atmosferë e vjetër e Securitate-s rumune.

Pastaj, disa hapa jashtĂ«, dhe impakti i parĂ« i njĂ« teatri ballkanik: njĂ« burrĂ« me uniformĂ« – nuk Ă«shtĂ« e qartĂ« se kush Ă«shtĂ« – tĂ« ndalon me dorĂ«n e tij. Ai murmurit nĂ« italisht: “Sigurim”. Zbulon se jo tĂ« gjitha policat e sigurimit e mbulojnĂ« kĂ«tĂ« vend. AsgjĂ« e pazakontĂ« deri mĂ« tani. Problemi Ă«shtĂ« se si: njĂ« kabinĂ« e rrĂ«nuar, dy djem me sandale, njĂ« burrĂ« qĂ« afrohet me njĂ« tufĂ« kartĂ«monedhash nĂ« dorĂ«. “PesĂ«dhjetĂ« e pesĂ« euro” pĂ«r policĂ«n e sigurimit, pa shpjegim. NjĂ« lloj takse hyrjeje e pashkruar. MirĂ« se vini nĂ« ShqipĂ«ri.

Rruga dhe vendi i papërfunduar

Jashtë portit të Vlorës, peizazhi është klasik i Jugut të harruar të Italisë: trafik kaotik, motorë të dëmtuar, Mercedes të vjetër (një në katër këtu është një markë gjermane, shpesh me motorë njëzetvjeçarë) të parkuar pranë shtëpive të papërfunduara. Kamionë të ngarkuar me shalqinj ecin ngadalë. Në ngjitje, lopët që kullosin zënë asfaltin me indiferencë.

Pastaj SH8 (autostrada Vlorë-Fier) hapet si një frymë: kodra të gjelbra, Gjiri i Vlorës nga lart, beton i shpërndarë rastësisht, fabrika dhe ferma të vogla.

NĂ« skajet e rrugĂ«s, tabelat “misra” reklamojnĂ« kallinj misrash tĂ« pjekur. NĂ« SH100 (segmenti PeshkĂ«pi-Poçem), udhĂ«timi ndryshon ritĂ«m. Rruga ngjitet midis maleve tĂ« shkreta, shpimeve tĂ« vjetra tĂ« papunĂ« pĂ«r dekada, guroreve tĂ« braktisura: kufomave tĂ« njĂ« socializmi qĂ« la vetĂ«m skrap.

Grumbuj mbeturinash përgjatë rrugës, ura të pasigurta në Poçem, fshatra të çorientuar ku koha duket se ndalet. Sytë mbushen me stacione benzine të braktisura me streha të ndryshkura, hekura të rrënuara, të rinj që zvarrisin shapka në asfalt, duke ngulur sytë te celularët e tyre. Një peizazh njëkohësisht i ndyrë dhe zemërthyes.

Saranda, një qytet me dy fytyra

Pas njĂ« udhĂ«timi tre-orĂ«sh me makinĂ« nĂ«pĂ«r asgjĂ«kundi, Saranda duket si njĂ« periferi qĂ« u rrit shumĂ« shpejt. ShtĂ«pi dhe dyqane tĂ« mbushura me rrĂ«mujĂ«, tabela neoni, ekrane tĂ« ndritshme dhe trafik frenetik. Tabelat flasin njĂ« leksik italo-ballkanik qĂ« duket si njĂ« parodi e italishtes: “Mobileri,” “Gomister,” “Parukeri,” “Pasticeri,” “Pizzeri”.

Këtu, njerëzit ngasin motoçikleta pa helmeta, madje edhe tre persona, si në Itali disa dekada më parë. Shqiptarët ngasin në mënyrë kaotike: policë trafiku të zemëruar nevojiten në mes të rrugëve për të drejtuar një rrjedhë të pamundur.

Makina, motoçikleta me sustë të hequr, skuter që enden midis korsive imagjinare: trafiku është si ai i Napolit në orën e pikut. Por rrugët mbeten ato të një fshati peshkatarësh: të ngushta, të papritura, me ballkone plot me lule që shohin kaosin.

E megjithatë: e bukur, Saranda është e bukur. Argëtuese dhe e gjallë si një Ibiza fshatare. Një perlë e vogël bregdetare: ujëra bruz, tarraca baresh të mbushura me turistë dhe të rinj shqiptarë, biseda dhe gota që kërcasin nën diell dhe hënë.

Jeta e natës është e jashtëzakonshme: muzikë, drita, të qeshura, energji. Vajzat franceze kudo i shtojnë poezi fytyrave paksa të zymta të banorëve. Në mbrëmje, anijet që shkëlqejnë, duke fishkëllyer me muzikë vallëzimi, nisen ngadalë për të festuar në det deri vonë natën.

Për ata që kërkojnë më shumë rehati, tre ndalesa që duhet të vizitohen: Bar dhe Restorant Limani, më simpatiku në Sarandë, një gadishull i vogël betoni mbi ujë ku mund të shijoni akullore me detin pothuajse në këmbët tuaja; Taverna Laberia, e mbushur me njerëz për mishrat e pjekur në skarë; Restoranti Ballkon, i famshëm për midhjet dhe pamjen e plazhit qendror.

Aperitivët e perëndimit të diellit shijohen më së miri në Kalanë e Lekursit: Saranda poshtë, deti përpara, Korfuzi në horizont. Një atmosferë pothuajse joreale. Qyteti është i zhurmshëm, i etur për modernitet, vazhdimisht kontradiktor: një fshat ballkanik dhe një qytet bregdetar njëkohësisht, kaos dhe vitalitet të shkrirë në një dëshirë të vetme për zhvillim.

ËshtĂ« e qartĂ« se deri 15-20 vjet mĂ« parĂ«, gjĂ«rat ishin ndryshe kĂ«tu: fundi i komunizmit, kriza financiare e vitit 1997 dhe anarkia qĂ« pasoi kishin lĂ«nĂ« pas njĂ« rrĂ«mujĂ« shkatĂ«rruese qĂ« vetĂ«m turizmi, duke shpĂ«rthyer si njĂ« flluskĂ« lumturie, mund ta mbulonte, por kurrĂ« plotĂ«sisht.

PranĂ« hoteleve luksoze, ka shtĂ«pi tĂ« vjetra, tĂ« papĂ«rfunduara, mbeturina, rrĂ«nim, makina tĂ« grumbulluara dhe njĂ« mungesĂ« tĂ« plotĂ« rregulloresh. ShĂ«rbime tĂ« dyshimta, shpesh menaxhim i paligjshĂ«m – punonjĂ«s tĂ« paligjshĂ«m parkimi, pak terminale POS, edhe mĂ« pak fatura – qĂ« duken nĂ«n sipĂ«rfaqen e normalitetit.

Trafikimi Ă«shtĂ« gjithashtu i dukshĂ«m nga shumĂ« lidhje kĂ«tu me ItalinĂ« e klaneve, kryesisht ‘Ndrangheta’-s. NĂ« pjesĂ«n mĂ« tĂ« re, qendra Ă«shtĂ« njĂ« sĂ«rĂ« baresh, restorantesh dhe tezgash me ushqim rruge qĂ« punojnĂ« gjithĂ« natĂ«n: Ă«shtĂ« e habitshme qĂ« nĂ« katin pĂ«rdhes nuk sheh kurrĂ« dyer shtĂ«pie, vetĂ«m bare dhe dyqane. NjĂ« shenjĂ« se gjithçka Ă«shtĂ« ndĂ«rtuar vitet e fundit vetĂ«m pĂ«r turizĂ«m.

Ksamili, perla e Rivierës Shqiptare, surprizon me ujëra të ngjashme me Karaibet në nuanca të blusë dhe të gjelbër që duken si një kartolinë. Por shërbimet mbeten të ngjashme me Jugun e Thellë të Italisë: rërë e hedhur mbi tokë për të krijuar plazhe të rreme elegante, pa asnjë organizim.

Po çmimet? Jo pikërisht në nivelin më të ulët: shumë larg klisheve të Shqipërisë me kosto të ulët. Më të ngjashme me ato të Italisë së vitit 2022 para inflacionit, përpara krizës energjitike dhe luftës në Ukrainë.

Midis Detit dhe Kufirit

Nga Saranda në veri, me varkë përgjatë bregdetit, zbuloni plazhe të vogla e të izoluara si Krorezi, me taverna dhe çadra që nxjerrin muzikë dhe alkool, ose Gremina, një mur i bardhë guri që zhytet në një det të pastër si qelqi. Në jug, nëse vazhdoni drejt Greqisë, rruga bëhet një sqep asfalti, duke vizatuar male, që papritmas zbresin dhe ngrihen.

Pas një kthese, pamja humbet: male të shkreta, liqene, shkurre mesdhetare. Gjithmonë aty, Korfuzi shfaqet si sfond, dinak dhe i palëvizshëm. Herë pas here, shfaqen periferi të vogla rurale, shtëpi të shpërndara, të pabanuara kurrë vërtet.

Përgjatë rrugës, burra, gra, mushka dhe fermerë; furgonë Mercedes të ngarkuar me trupa të mbushur si sardele ecin me vështirësi në kodër. Toka flet për bujqësi qartazi mbijetese, fusha të pjekura nga dielli dhe një ekonomi që nuk ka asgjë për të treguar, por thjesht kalon me vështirësi.

NĂ« kufirin me GreqinĂ«, udhĂ«timi ndalet pĂ«rsĂ«ri. Kontrolle tĂ« dyfishta, radhĂ« tĂ« pafundme makinash me motorĂ«t ndezur, kamioneta kĂ«rcĂ«nuese tĂ« Frontex, kontrolle tĂ« rastĂ«sishme nĂ« bagazh. OrĂ« pritjeje qĂ« na kujtojnĂ« ne “gjeneratĂ«n Shengen” se sa pĂ«rpjekje duhet pĂ«r tĂ« hequr dorĂ« nga liria jonĂ« e lĂ«vizjes. Dhe sa e rĂ«ndĂ«sishme Ă«shtĂ« ta mbrojmĂ« atĂ«, gjithmonĂ«, pa e marrĂ« kurrĂ« si tĂ« mirĂ«qenĂ«.

Një mit që duhet shpërbërë

Shkurt, Shqipëria është, në fund të fundit, një mit që duhet shpërbërë. E bukur, po, por jo absolutisht mahnitëse. Nuk ka asgjë vërtet unike që justifikon një udhëtim këtu.

Deti, plazhet dhe peizazhet janĂ« evokuese, por jo mĂ« shumĂ« se bregdeti i KalabrisĂ« – me mĂ« pak shĂ«rbime dhe sigurisht mĂ« pak cilĂ«si. Gjithçka duket e mbĂ«rthyer nĂ« ItalinĂ« e viteve 1990: zhvillim i improvizuar dhe i paarsyeshĂ«m (Planet Master nĂ« ShqipĂ«ri nuk janĂ« pikĂ«risht njĂ« pĂ«rparĂ«si), njĂ« industri turizmi qĂ« lulĂ«zon nga entuziazmi dhe ndĂ«rtimet e paligjshme, njĂ« bukuri e papĂ«rpunuar qĂ« nuk Ă«shtĂ« e mjaftueshme pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« kĂ«rcimin.

Kjo tokë është e gjitha këtu: dete të përsosura dhe përbindësha ekologjikë betoni të papërfunduar vetëm pak hapa larg plazhit, një vend i pezulluar midis së vjetrës dhe së resë, improvizimit dhe modernitetit, nostalgjisë dhe një garë për të ardhmen.

I ndyrë dhe prekës, kaotik dhe magjepsës, i papërfunduar por i gjallë. Jugu i Italisë që dëshiron të bëhet Veri me çdo kusht. Por edhe nëse kokën e ka në Europë, bytha mbetet gjithmonë në Tunizi.

Shkruar nga Francesco Condoluci për Notizie.it. Condoluci punon si gazetar dhe këshilltar i komunikimit pranë ministrisë italiane për Reformat*

The post Anarkia perfekte – ShqipĂ«ria, njĂ« mit qĂ« duhet shpĂ«rbĂ«rĂ«! appeared first on Gazeta Si.

↗

Mungesa e punonjĂ«sve, filipinasit dhe indianĂ«t ‘pushtojnë’ ShqipĂ«rinĂ«

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – Rreth 22 mijĂ« tĂ« huaj jetojnĂ« dhe punojnĂ« nĂ« ShqipĂ«ri, sipas shifrave tĂ« lejeve tĂ« qĂ«ndrimit pĂ«r vitin 2024.

Shtetasit nga Kosova dhe Italia dominojnë shifrat, por ka një rritje të fortë të emigrantëve nga vendet e Oqeanisë, +23.4% dhe Indisë, +20%. Konkretisht, INSTAT raporton se në Shqipëri jetojnë më shumë se 1.5 mijë indianë dhe më shumë se 1 mijë filipinas.

Siç tregon INSTAT, 54% e të huajve në Shqipëri janë për arsye pune dhe India e Filipinet janë dy nga vendet me të cilat shteti shqiptar ka krijuar marrëdhënie për kontraktimin e fuqisë punëtore, kryesisht në sektorin e hotelerisë, ndërtimit dhe punë të ngjashme elementare. 62% e tyre janë meshkuj, raporton INSTAT dhe pjesa tjetër femra. Mosha që dominoi më shumë ishte ajo mes 30 dhe 39 vjeç.

Një zhvillim pozitiv është ulja e ndjeshme e numrit të të huajve të parregullt në territorin shqiptar. Gjatë vitit 2024 u identifikuan 1.540 raste të tilla, shumë më pak se në vitin 2023, kur u regjistruan 6.630 persona në kushte të parregullta.

The post Mungesa e punonjĂ«sve, filipinasit dhe indianĂ«t ‘pushtojnë’ ShqipĂ«rinĂ« appeared first on Gazeta Si.

↗

Nga Ballkani në Portugali, Europa po digjet. The Economist: Qeveritë duhet të bëjnë më shumë!

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Meteorologjikisht, Europa është një vend mesatar. Ajo nuk preket nga uraganët, musonët apo stuhitë e rërës. Por diçka tjetër ka futur kontinentin në panik.  

Që prej mesit të 1990-s temepraturat mesatare janë rritur me 0.53 gradë celsius për dekadë, që është sa dyfishi i mesatares botërore. Pasojat u ndjenë këtë verë.

ValĂ«t e tĂ« nxehtit “poqĂ«n” EuropĂ«n veriore nĂ« qershor dhe atĂ« jugore gjatĂ« gushtit.

Sipas Sistemit Euuropian të Informacionit për Zjarret në Pyje, zjarret në Bashkimin Europian kishin djegur pothuajse 10.000 kilometra katrorë deri më 19 gusht. Kjo krahasohet me një mesatare prej 2.440 km katrorë në të njëjtën periudhë që nga viti 2006. Flakët kanë përfshirë zona të Ballkanit, Qipro, Francë, Greqi, Portugali dhe Spanjë. Disa prej tyre janë afruar tmerrësisht me qytetet e mëdha, duke përfshirë Madridin, Porton, Podgoricën dhe Patras, të tretin më të madh të Greqisë. Të paktën tetë persona kanë vdekur, ndoshta edhe shumë të tjerë. Vendet që po luftojnë për të përballuar kanë kërkuar ndihmë 17 herë përmes mekanizmit të mbrojtjes civile të BE-së, një sistem për koordinimin e reagimit ndaj fatkeqësive.

Në lidhje me madhësinë e saj, Portugalia është goditur më rëndë. Zjarri ka djegur 2.9% të të gjithë territorit të vendit: 2600 km2, më shumë se sa u dogj në të gjithë BE-në në të njëjtën periudhë të vitit të kaluar. 4000 km2 të tjera janë shkatërruar në Spanjën fqinje. Rreth 30.000 spanjollë janë detyruar të lënë shtëpitë e tyre. Disa nga zjarret janë me intensitet shpërthyes, një trend i ri.

“Ka zona ku nuk ka asnjĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« zjarret tĂ« kontrollohen me mjete njerĂ«zore,” tha Margarita Robles, ministrja e mbrojtjes e SpanjĂ«s. “VetĂ«m moti do tĂ« na lejojĂ« tĂ« kemi atĂ« kontroll.”

Me uljen e temperaturave dhe parashikimin e reshjeve, gjërat mund të ndryshojnë. Por shumë pyetje mbeten nëse qeveritë qendrore dhe rajonale duhet të bëjnë më shumë. Në Spanjë, investimet totale publike në parandalimin e zjarrit ranë me më shumë se gjysmën midis 2009 dhe 2022, sipas një grupi lobi të kompanive pyjore.

Ngrohja globale ka dhënë kontributin e saj në zjarre, por jo aq të madh. Ndezja vjen ose nga ngjarje natyrore, ose nga ndërhyrja njerëzore. Studimi më i fundit i shkaqeve të zjarreve në Europë përdori të dhëna nga viti 2016. Nga flakët me shkaqe të njohura (më shumë se gjysma e totalit), u zbulua se vetëm 4% kishin nisur natyrshëm. Aksidentet dhe pakujdesia shpjeguan 39%. Por arsyeja kryesore, që përbën 57% të shpërthimeve, ishte se zjarret ishin ndezur qëllimisht.

Pse? Në fillim të viteve 2000, policia pyjore e Italisë, Corpo Forestale dello Stato (CPS) tashmë e shpërbërë, kreu një studim të detajuar bazuar në të dhënat e vitit 2001. Përqindja e zjarreve që i atribuohen zjarrvënieve ishte 60%, pothuajse identike me shifrat e BE-së në sondazhin e mëvonshëm. CPS zbuloi se vetëm një në dhjetë zjarre ishin ndezur nga piromanë ose të tjerë me probleme mendore. Arsyeja më e zakonshme ishte se një përpjekje për të pastruar tokën për kullota kishte dalë jashtë kontrollit. Zjarret e tjera u ndezën me dredhi në mënyrë që zona e djegur të mund të riklasifikohej më pas për ndërtim.

ËshtĂ« e qartĂ« se ekziston njĂ« rast pĂ«r forcimin e dĂ«nimeve pĂ«r ndezjen e zjarreve dhe pĂ«r tĂ« siguruar qĂ« toka e shkatĂ«rruar nga flakĂ«t tĂ« mos pĂ«rdoret mĂ« pas pĂ«r kullotje ose ndĂ«rtim./TheEconomist

The post Nga Ballkani në Portugali, Europa po digjet. The Economist: Qeveritë duhet të bëjnë më shumë! appeared first on Gazeta Si.

↗

Kompanitë e sigurimit mblodhën mbi 15 mld lekë, por dëmshpërblyen vetëm 1/3

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – KompanitĂ« e sigurimeve nĂ« ShqipĂ«ri kanĂ« arkĂ«tuar mĂ« shumĂ« se 15.4 mld lekĂ« nĂ« 7 mujorin janar-korrik 2025, me rritje 9% nga viti i shkuar. PĂ«r tĂ« njĂ«jtĂ«n periudhĂ« numri i kontratave u rrit me 7%.

Parë nga këndvështrimi i ndarjes së tregut sipas llojit të sigurimit, i detyrueshëm dhe vullnetar, primet e shkruara bruto të sigurimit vullnetar zënë 39.75% dhe primet e shkruara bruto të sigurimit të detyrueshëm zënë 60.25% të totalit të tregut.

Sigurimi motorik i detyrueshëm është rritur me 13.1% gjatë kësaj kohe duke arkëtuar 9.3 mld lekë në total.

Sigurimi vullnetar nga ana tjetër arkëtoi 6.15 mld lekë, me rritje modeste prej 3.25%. 2.6 mld lekë u arkëtuan vetëm nga portofoli i pronës, ku kryeson sigurimi nga zjarri dhe dëmtime të tjera. Gjithsesi, të ardhurat nga ky raportohen me ulje gjatë kësaj periudhe me 3.5%.

NĂ« portofolin sigurimi nga Zjarri dhe Forcat e NatyrĂ«s, gjatĂ« janar – korrik 2025, vihet re njĂ« ulje prej 2.49% e vĂ«llimit tĂ« primeve tĂ« shkruara bruto tĂ« kĂ«tij portofoli dhe njĂ« rritje me 9.08% e numrit tĂ« kontratave tĂ« sigurimit, krahasuar me janar – korrik 2024.

Pagesat e dĂ«meve gjatĂ« janar – korrik 2025 u rritĂ«n me 0.9%. Pjesa mĂ« e madhe e dĂ«meve tĂ« paguara bruto i pĂ«rket sigurimit motorik me rreth 3.68 mld lekĂ«, apo 76.69% tĂ« totalit tĂ« dĂ«meve tĂ« paguara bruto, 4.8 mld lekĂ«.

The post Kompanitë e sigurimit mblodhën mbi 15 mld lekë, por dëmshpërblyen vetëm 1/3 appeared first on Gazeta Si.

↗

Parashikimi i ‘SI’ pĂ«r bursat gjatĂ« javĂ«s: Forcohet euro

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – PĂ«r sa kohĂ« EUR/USD do tĂ« tregtohet mbi vlerĂ«n 1.168 trenda do tĂ« jetĂ« rritĂ«se me target 1.187. Tregtimi nĂ«n vlerĂ«n 1.169 do tĂ« pasohej nga testimi i suportit 1.165.

Për sa kohë GBP/USD do të tregtohet mbi vlerën 1.349 trenda do të jetë pozitive me objektiv 1.36 reagimi pozitiv ndaj të cilit e avancon lëvizjen rritëse drejt rezistencës 1.3725. Tregtimi nën vlerën 1.349 hap rrugën për ritestimin e suportit 1.346.

Për sa kohë USD/JPY do të tregtohet nën vlerën 147.1 trenda do të jetë rënëse me target 145.5. Tregtimi mbi vlerën 147.1 do të ndiqej nga testimi i rezistencës 1147.6.

Për sa kohë DOW JONES do të tregtohet mbi vlerën 45480 trenda do të jete pozitive me target 46380. Tregtimi nën vlerën 45480 hap rrugën për testimin e suportit 45000.

Për sa kohë CRUDE OIL do të tregtohet nën vlerën 64 trenda do të jetë negative me target 63.2. Tregtimi mbi vlerën 64 do të pasohej nga tentativa e testimit të rezistencës 64.8.

Për sa kohë BTC/USD do të tregtohet nën vlerën 113000 trenda do tëjetë rënëse me objektiv 107900. Tregtimi mbi vlerën 113000 do të pasohej nga avancim i mëtejshëm me target 114800.

The post Parashikimi i ‘SI’ pĂ«r bursat gjatĂ« javĂ«s: Forcohet euro appeared first on Gazeta Si.

↗

Tronditet Italia, zbulohet grupi i burrave që shpërndanin foto intime të grave të tyre

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Kompania Meta ka mbyllur një grup italian në Facebook ku burrat shpërndanin fotografi intime të grave të veta, pa dijeninë e tyre.

Grupi quhej “Mia Moglie” pĂ«rkthyer nĂ« “Gruaja ime” dhe kishte nisur qĂ« nĂ« 2019-n pa asnjĂ«lloj kufizimi pĂ«r t’u bashkuar dhe numĂ«ronte 32 mijĂ« anĂ«tarĂ« qĂ« ndanin qindra foto dhe komente seksiste.

Skandali ka ekspozuar një fenomen akoma më të rëndë në Itali, ku gratë mbeten viktimat kryesore të urrejtjes në rrjet, duke i bullizuar ato për pamjen e tyre fizike.

Qeveria e djathtë e drejtuar nga Giorgia Meloni po përballet me presion të fortë nga opozita. Ata i kanë kërkuar kryeministrisë të marrë masa direkte kundër mentalitetit patriarkal që i trajton gratë si objekte dhe instrumente.

Roberta Mori nga Partia Demokratike në Itali thotë se incidenti nuk është i izoluar, por një nga shumë rastet e dhunës digjitale që buron nga kultura patriarkale, si rasti i Gisele Pelicot në Francë, e cila ishte përdhunuar prej shumë vitesh nga bashkëshorti dhe shokët e tij.

Qeveria italiane nuk ka dhënë asnjë koment.

AktivistĂ«t qĂ« kanĂ« denoncuar grupin e quajnĂ« njĂ« “pĂ«rdhunim virtual nĂ« grup”. Policia italiane ka regjistruar rreth 2.800 ankesa pĂ«r kĂ«tĂ« rast.

“Kemi marrĂ« njĂ« numĂ«r tepĂ«r tĂ« lartĂ« ankesash, nuk ka ndodhur kurrĂ« mĂ« parĂ«â€, tha Barbara Strappato, zv/drejtoreshĂ« e PolicisĂ« Postare. “Nuk kishte asnjĂ« autorizim pĂ«r pĂ«rdorimin e imazheve intime.”

Autoritetet italiane thanë se nuk e dinin saktësisht për sa kohë burrat e kishin përdorur grupin për të shkëmbyer fotografi. Por fakti që grupi qëndroi aktiv për gjashtë vjet, pavarësisht ndalimit të qartë të Metës për imazhet shfrytëzuese seksuale, ngre pikëpyetje në lidhje me aftësinë e tij për të zbatuar rregullat.

Meta në fillim të këtij viti zbuti disa nga politikat e saj të moderimit të përmbajtjes për të qetësuar administratën Trump, pavarësisht thirrjeve nga grupet e të drejtave civile për më shumë përmbajtje policore.

Marisa Marraffino, një avokate e specializuar në çështjet penale në internet, tha se anëtarët e grupit që shpërndanin foto intime ose komentonin mbi to, mund të përballen me akuza penale të dënueshme deri në gjashtë vjet burg.

Veprat e mundshme pĂ«rfshijnĂ« ndarjen e paligjshme tĂ« imazheve intime – ose pornografi hakmarrĂ«se – shkelje tĂ« privatĂ«sisĂ«, shpifje tĂ« rĂ«nduara dhe pornografi pĂ«r fĂ«mijĂ«, tha Marraffino.

Sipas ligjit italian, gratĂ« kanĂ« gjashtĂ« muaj kohĂ« pĂ«r tĂ« ngritur akuza kundĂ«r autorĂ«ve tĂ« mundshĂ«m tĂ« pornografisĂ« hakmarrĂ«se, tha ajo, duke shtuar se “mund tĂ« rezultojĂ« nĂ« njĂ« gjyq maksimal qĂ« pĂ«rfshin mijĂ«ra familje”./FinancialTimes

The post Tronditet Italia, zbulohet grupi i burrave që shpërndanin foto intime të grave të tyre appeared first on Gazeta Si.

↗

Turistëve të huaj u ikën interesi për Shqipërinë. Shqiptarët po pushojnë jashtë!

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – Shifrat e turizmit pĂ«r sezonin veror 2025 tregojnĂ« njĂ« panoramĂ« jo fort entuziaste.

INSTAT raporton, se në korrik të këtij viti janë regjistruar vetëm 0.4% më shumë të huaj se një vit më parë, ose 1.8 mln.

Në total, gjatë korrikut në Shqipëri raportohen 2.6 mln hyrje, me një rritje modeste prej 1.5% nga korriku i shkuar, kur rritja ishte 2.7%. Në shumicën e rasteve qëllimi i hyrjeve në Shqipëri është për pushime, por treguesi është rritur me vetëm 0.2% nga një vit më parë.  

Vizitorët nga Europa zënë 95% të hyrjeve të regjistruara, kryesisht Europa jugore. Në tendencë rritëse janë edhe vizitorët nga SHBA, Afrika e Azia.

INSTAT raporton një rritje të ndjeshme të shqiptarëve që kanë dalë nga vendi gjatë këtij muaji, 11%, përkthyer në 782 mijë. Korrikun e shkuar ky tregues ishte 1.7%.

Sezoni 2025, ndonĂ«se nuk ka pĂ«rfunduar ende Ă«shtĂ« pĂ«rshkruar si i zbehtĂ« nga operatorĂ«t dhe turistĂ«t, ndryshe nga dy vitet paraardhĂ«se. PĂ«r bizneset dhe qytetarĂ«t, problemet e shumta nĂ« infrastrukturĂ«, fasilitete dhe informaliteti po mbajnĂ« “peng” potencialin turistik tĂ« ShqipĂ«risĂ«.

Gjithsesi, Shqipëria vazhdon të dominojë listat e mediave botërore si një ndër vendet që duhet të vizitohet.

The post Turistëve të huaj u ikën interesi për Shqipërinë. Shqiptarët po pushojnë jashtë! appeared first on Gazeta Si.

↗

Kënaqësia financiare e shqiptarëve më e ulëta në Europë

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – KĂ«naqĂ«sia financiare e shqiptarĂ«ve Ă«shtĂ« e ulĂ«t , duke u rreshtuar krahĂ« shteteve nĂ« nivelet minimale.

4.8 vlerësohet kënaqësia financiare në Shqipëri nga 10 që është maksimumi. Kjo është norma më e ulët e raportuar pas 4.6, që ka Turqia dhe Bullgaria.

Eurostat sqaron se niveli i kënaqësisë nuk lidhet vetëm me nivelin e të ardhurave, por edhe me moshën dhe përbërjen e familjes. Të rinjtë shprehen më të kënaqur dhe ata që jetojnë në familje me të paktën dy të rritur.

Finlanda dhe vendet e tjera skandinave raportojnë kënaqësi të lartë financiare, maksimumi i regjistruar, 7.6.

Nga viti 2013 deri në vitin 2022, kënaqësia e njerëzve me gjendjen e tyre financiare u rrit në shumicën e vendeve të BE-së. Përjashtim bënë Danimarka, Luksemburgu dhe Suedia, ku ra pak, dhe Franca dhe Finlanda, që mbeti në vend.

The post Kënaqësia financiare e shqiptarëve më e ulëta në Europë appeared first on Gazeta Si.

↗

Shtrenjtë dhe larg! Shqipëria ka numrin më të lartë të të sëmurëve që nuk marrin trajtim shëndetësor

✇Gazeta Si
By: Gisela Troplini

Nga Gazeta ‘SI’ – Kostot e larta financiare apo distanca gjeografike, i ka detyruar shqiptarĂ«t tĂ« mos I shkojnĂ« pas nevojave shĂ«ndetĂ«sore.

Sipas gjetjeve tĂ« Eurostat, ShqipĂ«ria ka numrin mĂ« tĂ« lartĂ« nĂ« EuropĂ«, tĂ« qytetarĂ«ve qĂ« kanĂ« lĂ«nĂ« shĂ«ndetin e tyre pas dore, 15.2%. 10.2% e tyre pĂ«rmendin kostot ose udhĂ«timet e largĂ«ta si arsye e mosndjekjes sĂ« problmeve shĂ«ndetĂ«sore. 5% pĂ«rmendin “arsye tĂ« tjera” ku pĂ«rfshihen mungesa e kohĂ«s, e informacioneve apo frika ndaj spitaleve dhe mjekĂ«ve.

Në Bashkimin Europian, përqindja e njerëzve që nuk kanë plotësuar nevojat shëndetësore raportohet 3.8%. Qipro raporton nivelin më të ulët të këtij problemi, 0.1%. Në BE, 2 arsyet kryesore më të zakonshme për nevojat e paplotësuara për kujdes mjekësor në 2024 ishin për shkak të listave të pritjes ose se ishte shumë e shtrenjtë.

Eurostat ndan edhe grupmoshat që kanë shmangur kontrollet shëndetësore në Shqipëri, ku vendin e parë e zënë pensionistët, ata mbi 65 vjeç, 15% e të cilëve nuk kanë marrë trajtim apo kujdes për shëndetin.

Në norma të larta janë edhe personat e moshës së mesme, 45-64 vjeç, 14% e të cilëve nuk janë trajtuar dhe rreth 8% e të rinjve, grupmoshës 16-44 vjeç.

Shifrat e Eurostat i referohen vitit 2024, matur sipas personave që kanë pasur nevojë për trajtim shëndetësor.

The post Shtrenjtë dhe larg! Shqipëria ka numrin më të lartë të të sëmurëve që nuk marrin trajtim shëndetësor appeared first on Gazeta Si.

❌