ĂfarĂ« do tĂ« thotĂ« njohja e shtetit palestinez?
Franca pritet tĂ« bĂ«het vendi i parĂ« nga grupi i shtatĂ« fuqive mĂ« tĂ« mĂ«dha industriale (G7) qĂ« njeh zyrtarisht PalestinĂ«n si shtet â njĂ« hap kryesisht simbolik, por me peshĂ« tĂ« madhe politike, qĂ« vjen nĂ« njĂ« moment me presion tĂ« lartĂ« ndĂ«rkombĂ«tar pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund krizĂ«s humanitare nĂ« Gaza.
Deri mĂ« tani, 144 nga 193 shtetet anĂ«tare tĂ« Kombeve tĂ« Bashkuara e kanĂ« njohur tashmĂ« PalestinĂ«n si shtet tĂ« pavarur. NĂ« kĂ«tĂ« grup pĂ«rfshihen vende si Rusia, Kina, India dhe njĂ« numĂ«r shtetesh evropiane, pĂ«rfshirĂ« SpanjĂ«n, IrlandĂ«n dhe NorvegjinĂ«. AsnjĂ« nga vendet e G7-Ă«s nuk ka ndĂ«rmarrĂ« njĂ« hap tĂ« tillĂ« deri mĂ« sot â por kjo mund tĂ« ndryshojĂ« nĂ« ditĂ«t nĂ« vijim.
Presidenti francez Emmanuel Macron është shprehur i vendosur që të mbajë gjallë zgjidhjen me dy shtete, si mënyrën e vetme për të siguruar paqe të qëndrueshme mes izraelitëve dhe palestinezëve. Vendimi i mundshëm i Francës vjen vetëm pak ditë para një konference të përbashkët me Arabinë Saudite në OKB, ku do të mblidhen rreth 40 ministra të Jashtëm për të diskutuar rrugën drejt një marrëveshjeje të mundshme.
ĂfarĂ« do tĂ« thotĂ« njohja e shtetit palestinez?
Njohja e një shteti palestinez është një akt kryesisht simbolik, pasi nuk ndryshon automatikisht realitetin në terren. Megjithatë, ajo i jep mbështetje të fuqishme aspiratave të palestinezëve për shtetësi dhe e vendos presion diplomatik mbi Izraelin.
PalestinezĂ«t kĂ«rkojnĂ« njĂ« shtet tĂ« pavarur qĂ« pĂ«rfshin GazĂ«n, Bregun PerĂ«ndimor dhe Jerusalemin Lindor â territore tĂ« pushtuara nga Izraeli qĂ« prej vitit 1967. NjĂ« nga pengesat kryesore pĂ«r njĂ« zgjidhje me dy shtete Ă«shtĂ« pikĂ«risht pĂ«rcaktimi i kufijve, veçanĂ«risht pas zgjerimit tĂ« vendbanimeve izraelite nĂ« Bregun PerĂ«ndimor.
Reagime të forta nga Izraeli dhe SHBA
Izraeli ka kundĂ«rshtuar ashpĂ«r çdo hap drejt njohjes ndĂ«rkombĂ«tare tĂ« shtetit palestinez. Kryeministri Benjamin Netanyahu e ka cilĂ«suar njohjen si njĂ« âshpĂ«rblim pĂ«r terrorizminâ, duke iu referuar sulmeve tĂ« Hamasit mĂ« 7 tetor tĂ« vitit tĂ« kaluar.
Edhe Shtetet e Bashkuara janĂ« shprehur kundĂ«r planit francez. Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, e ka quajtur iniciativĂ«n e Macron-it njĂ« âshuplakĂ« nĂ« fytyrĂ« pĂ«r viktimat izraeliteâ.
Palestinezët përshëndesin vendimin
NĂ« krahun tjetĂ«r, presidenti palestinez Mahmoud Abbas ka shprehur âmirĂ«njohje dhe vlerĂ«sim tĂ« thellĂ«â pĂ«r lidershipin francez, duke e cilĂ«suar vendimin e mundshĂ«m si njĂ« hap tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m drejt njohjes sĂ« tĂ« drejtave legjitime tĂ« popullit palestinez.
Britania, Gjermania, Kanadaja â nĂ« pritje
Në Mbretërinë e Bashkuar, lideri laburist Sir Keir Starmer është përballur me presion të brendshëm për të njohur shtetin palestinez, por deri tani ka refuzuar, duke thënë se një hap i tillë duhet të vijë vetëm pas një armëpushimi dhe si pjesë e një marrëveshjeje më të gjerë paqeje.
Gjermania ka deklaruar se mbështet zgjidhjen me dy shtete, por se nuk e sheh ende momentin e duhur për njohje zyrtare të Palestinës. Edhe Kanadaja dhe Australia ndajnë të njëjtin qëndrim: përkrahje për një proces paqësor, por jo njohje të menjëhershme.