Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 25 July 2025Main stream

BKK-ja nis shpërndarjen e librave për bibliotekat publike dhe shkollore

By: Kult Plus
25 July 2025 at 15:58

Biblioteka Kombëtare e Kosovës “Pjetër Bogdani” ka nisur një iniciativë të re për të mbështetur rrjetin e bibliotekave publike dhe shkollore në të gjithë vendin. Shpërndarja e librave ka filluar me kontigjentin e ri që përfshin 87 tituj dhe 1097 ekzemplarë, të cilët janë përzgjedhur nga fondi i Shtëpisë Botuese “Rilindja”.

Këto libra janë kryesisht literaturë e rekomanduar për nxënësit e nivelit parauniversitar dhe kanë për qëllim pasurimin e koleksioneve të bibliotekave lokale dhe shkollore. Pjesë e kësaj shpërndarjeje janë dy botime të veçanta me vlerë të madhe historike dhe kulturore:

Kujtesa e Kosovës: Rrëfime të 100 pleqve e plakave të Kosovës

Kujtesa e Kosovës: Rrëfimet e të mbijetuarve të masakrës së Krushës së Madhe

Bibliotekat e Suharekës dhe Rahovecit kanë qenë të parat që kanë pranuar këtë kontigjent, ndërsa shpërndarja do të vazhdojë në javët në vijim në të gjitha komunat e tjera të Kosovës. Librat do të dërgohen nga bibliotekat komunale në bibliotekat e shkollave, duke kontribuar në përmirësimin dhe pasurimin e koleksioneve ekzistuese, transmeton KultPlus.

Ky është një hap i rëndësishëm në përpjekjet për të siguruar akses të barabartë në literaturë dhe për të mbështetur zhvillimin e edukimit dhe kulturës në gjithë territorin e Kosovës./KultPlus.com

Porto Palermo Festival, rikthehet për edicionin e pestë, nën organizimin e Olen Cesari

By: Kult Plus
25 July 2025 at 15:45

Festivalit më të njohur artistik të verës në Shqipëri, Porto Palermo Festival, po i afrohet edhe një edicion i ri, për të pestin vit radhazi. Ky festival i veçantë do të zhvillohet në kalanë historike të Porto Palermos, në Himarë, nga data 31 korrik deri më 17 gusht 2025, duke ofruar 12 netë të mbushura me art, muzikë dhe performanca të jashtëzakonshme.

Organizuar dhe ideuar nga artisti i mirënjohur Olen Cesari, Porto Palermo Festival ka përzgjedhur një listë emrash të njohur të skenës shqiptare dhe ndërkombëtare për të performuar gjatë mbrëmjeve artistike. Disa nga emrat që do të ngjiten në skenë janë: Ledina Çelo, Genc Tukiçi, Aurela Gaçe, Marsela Cibukaj, Eda Zari, Ardian Trebicka, si dhe artistë të huaj si Carlos Paz & Sin Fronteras, Alberto Laurenti, dhe Laraine Cañizares, transmeton KultPlus

Këtë vit, festivalit i është shtuar edhe një aktivitet special më 26 korrik, në orën 11:00, me qëllim ndërgjegjësimin dhe sensibilizimin për ruajtjen e mjedisit. Ky aktivitet do të organizohet në bashkëpunim me organizata dhe vullnetarë të dedikuar që mbështesin nisma për ruajtjen e natyrës dhe promovimin e turizmit të qëndrueshëm kulturor.

Ky festival jo vetëm që mbledh së bashku artistë dhe vizitorë nga e gjithë bota, por gjithashtu luan një rol të rëndësishëm në promovimin e turizmit të qëndrueshëm dhe ruajtjen e trashëgimisë kulturore të Shqipërisë, duke kontribuar në ndërgjegjësimin e turistëve dhe vizitorëve të zonës së Porto Palermos./KultPlus.com

Kalaja e Shkodrës dhe Kalaja e Lëkurësit do të jepen me qira, Forumi për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore kundërshton vendimin

By: Kult Plus
25 July 2025 at 15:36

Ministria e Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit ka hapur një procedurë konkurrimi publik për dhënien në përdorim të hapësirave shërbimi në dy monumente kulture të kategorisë së parë: Kalanë e Rozafës në Shkodër dhe Kalanë e Lëkurësit në Sarandë. Qëllimi i kësaj nisme, sipas njoftimit zyrtar, është “rijetësimi” i këtyre pasurive kulturore.

Subjektet e interesuara për të marrë pjesë në këtë procedurë janë të ftuara të dorëzojnë dokumentacionin pranë protokollit të Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, deri më 21 gusht.
Megjithatë, dokumentet e shpallura nuk japin detaje mbi sipërfaqen që do të jepet në përdorim, mënyrën e shfrytëzimit apo masat për mbrojtjen e trashëgimisë kulturore që mbartin këto objekte.

Kalaja e Lëkurësit ka qenë më parë dhënë në përdorim privat. Një procedurë e ngjashme u propozua në fund të mandatit të qeverisë Berisha në vitin 2013, duke shkaktuar debat të madh publik. Asokohe, Partia Socialiste – në opozitë – u shpreh kundër dhënies me qira të monumenteve kulturore dhe, sapo erdhi në pushtet, anuloi disa prej kontratave, përballje që më pas përfunduan në gjykatë me përfaqësues të biznesit.
Pas njoftimit të fundit nga Ministria, Forumi për Mbrojtjen e Trashëgimisë Kulturore ka dalë kundër kësaj procedure. Përmes një reagimi publik, forumi e ka cilësuar nismën si “një shaka” dhe ka ngritur pikëpyetje të forta mbi qëllimin e vërtetë të përdorimit të kalasë së Lëkurësit, duke pyetur nëse ajo është “Picerí apo Trashëgimi Kulturore?”
“Forumi kujton se Kalaja e Lëkurësit, e dhënë me qira që në kohën e ministrit Edi Rama, ishte parashikuar të shndërrohej në një pikë kulturore në shërbim të trashëgimisë së zonës. Sot, pas më shumë se 25 vitesh, ajo është kthyer në simbol të degradimit, ku vlera kulturore mungon pothuajse tërësisht,” thuhet në reagim.
Sipas Forumit, kalaja – e ndërtuar mbi rrënojat e një kishe bizantine – është kthyer në një kompleks restorantesh dhe kafenesash, duke humbur çdo funksion kulturor dhe historik.

Ndërkohë, Kalaja e Shkodrës, ose e njohur ndryshe si Kalaja e Rozafës, mbart jo vetëm historinë dhe trashëgiminë kulturore të qytetit, por edhe legjendën që i dha emrin – simbol i besës dhe sakrificës, që sot rrezikon të zbehet nën hijen e komercializimit./oranews/

Rita Ora merr vëmendjen në Gala-n e Verës në Saint-Tropez me dukjen e saj dhe një përformancë magjepsëse

By: Kult Plus
25 July 2025 at 15:25

Rita Ora ka qenë në qendër të vëmendjes gjatë Gala-s së Verës në Saint-Tropez, që u mbajt më 24 korrik 2025 në Gassin, Francë. Këngëtarja 34-vjeçare i dha ngjarjes një sharm të veçantë me një triko të bardhë me dantella, që theksoi trupin e saj të jashtëzakonshëm dhe e bëri atë të duket tejet tërheqëse.

Performanca e saj ishte një ngjarje e paharruar për të pranishmit, ndërsa Rita shtoi elegancën e saj me një palë çorape dhe këpucë të zeza me taka të larta. Pas performancës, ajo zgjodhi një fustan të zi midi me dekolte në formë zemre, duke e kombinuar me këpucë të zeza dhe duke krijuar një look të përsosur me flokët e saj të artë të stiluara me onde, shkruan Daily Mail.

Rita ishte shoqëruar nga bashkëshorti i saj, regjizori i famshëm Taika Waititi, i cili u duk elegant në një kostum ngjyrë blu në të gjelbërt, duke i shtuar një mëngë të bardhë për të kompletuar pamjen.

Yjet e tjerë të njohur që morën pjesë përfshinin modelen Frida, e cila u shfaq elegante në një fustan të gjatë satin ngjyrë kafe, dhe Kelly Rutherford, që shkëlqeu në një fustan të bardhë me dantella, të kombinuar me një çantë Birkin.

Gjithashtu, Leonardo DiCaprio ishte i pranishëm, por qëndroi i fshehur nën një kapele të zezë. Pjesëmarrës të tjerë të njohur përfshinë Victoria Silvstedt, Casey Affleck dhe Chantel Jeffries./dailymail/KultPlus.com

Sunny Hill Festival me pikë të shitjes së biletave në sheshin Zahir Pajaziti

By: Kult Plus
25 July 2025 at 15:21

Për të gjithë adhuruesit e muzikës që po presin me padurim edicionin e sivjetshëm të Sunny Hill Festival 2025, ka lajme të mira: është hapur zyrtarisht Info Point-i, pika e vetme fizike ku mund të blihen biletat për këtë ngjarje madhështore.

Lokacioni: Sheshi “Zahir Pajaziti”
Orari i punës: Çdo ditë nga ora 17:00 deri në 22:00

Aktualisht, në këtë pikë mund të blihen vetëm biletat fizike të festivalit. Shpërndarja e byzylykëve të hyrjes ende nuk ka nisur, por organizatorët kanë bërë të ditur se ajo do të fillojë katër ditë para fillimit të festivalit. Datat dhe lokacionet e sakta për marrjen e tyre do të njoftohen së shpejti në rrjetet sociale dhe faqen zyrtare të festivalit.Pse është e rëndësishme të merrni byzylykun më herët?
Marrja paraprake e byzylykut siguron hyrje më të shpejtë në festival dhe shmang radhët e gjata. Për më tepër, organizatorët do të ofrojnë qasje të veçantë për të gjithë ata që e kanë marrë byzylykun para kohe.

Si funksionon byzylyku?
Byzylyku nuk shërben vetëm për hyrje – ai ofron edhe përfitime shtesë:

  • Lidhje me aplikacionin FESTTIX, ku krijoni një kuletë digjitale përmes QR kodit të byzylykut
  • Pagesa të shpejta dhe pa para fizike (cashless) brenda hapësirës së festivalit
  • Mbushje paraprake e llogarisë për ushqim, pije apo produkte të tjera

Udhëzimet për përdorimin e byzylykut dhe krijimin e kuletës digjitale janë tashmë të publikuara në kanalet zyrtare të Sunny Hill Festival.

Qëndroni të informuar për çdo njoftim të ri dhe përgatituni për një përvojë unike festivali këtë verë!/KultPlus.com

A thua se s’qenkam, thjesht, një gur i lehtë

By: Kult Plus
25 July 2025 at 15:00

Naim Berisha
A thua se s’qenkam, thjesht, një gur i lehtë

Nga xhepi nxjerr çelsin e portës
Dhe fletët e saj hap qetë e qetë
A thua se s’qenkam i udhëve të botës
A thua se s’qenkam, thjesht, një gur i lehtë.

Se gurët e rëndë në atdhe qëndrojnë
Atje bëjnë kalanë çdo ditë e më shumë
Për gurët e vegjël, me mall mendojnë
Për gurët e ikur, nuk vënë sy në gjumë.

Gurët e shtëpisë më kujtojnë humbaq
Ndoshta edhe drurët, mund të më bëjnë me faj
Iku, thonë, humbi, u zhduk dhe aq…!
Ndërsa une, për ta, jam gati të qaj.

Unë që kam kënduar për zogjtë dhe lulet
Dhe falle kam shtije me vijat e pëllëmbës
Ylberë kam shkrepur për dhëndërit e nuset
Kam ngritur poema për hiret e nënës.

Për blunë valëvitëse të qiellit t’atdheut
Sa shumë kam mall, brengë e dashuri!
Për gurët e rëndë dhe baltën e dheut
Për gjithë çfarë ecën në Shqipëri…

Mirë te gjeça vendlindje, zemërëmbël!
Jam une, i rrezuari në dashurinë tënde.
Ç’ke qenë, ç’je dhe ç’do të jesh është ëndërr
është mënyra kryelartë e jetës prej ëndrre.

Nga xhepi nxjerr çelsin e portës
Kanatat e saj, mbyll qetë e qetë
Unë, humbaqi, i udhëve të botës
A thua se s’qenkam, thjesht, një gur i lehtë.

Koreja e Jugut planifikon të ndërtojë një bazë në Hënë

By: Kult Plus
25 July 2025 at 14:45

Gazeta Korea Times raportoi se agjencia hapësinore e Koresë së Jugut, KASA, ka pesë misione kryesore në planin e saj, duke përfshirë eksplorimin e orbitës së ulët të Tokës dhe mikrogravitetit, eksplorimin hënor dhe misionet shkencore diellore dhe hapësinore.

E themeluar vetëm vitin e kaluar, KASA ka ambicie të mëdha, që nga zhvillimi i një pajisjeje uljeje dhe roveri hënor vendas deri te potenciali për nxjerrjen dhe shfrytëzimin e burimeve hënore, siç është akulli. Disa punime janë duke u zhvilluar tashmë, dhe Instituti i Gjeoshkencës dhe Burimeve Minerale i Koresë së Jugut dërgoi së fundmi një prototip të roverit hënor në një minierë të braktisur qymyri për të testuar teknologjinë që mund të përdoret për nxjerrjen e minierave në hapësirë.

Koreja e Jugut tashmë ka përvojë me Hënën. Në gusht të vitit 2022, ajo nisi sondën e saj të parë hënore, Koreak Pathfinder Lunar Orbiter, ose Danuri,në bordin e raketës Falcon 9 të SpaceX. Danuri arriti në orbitën hënore katër muaj më vonë dhe është ende duke punuar shumë, duke studiuar Hënën me një gamë instrumentesh.

Prej kohësh dihet se shkencëtarët e Koresë së Jugut duan të dërgojnë një pajisje uljeje robotike në Hënë deri në vitin 2032, por një plan i ri rrugor i çon gjërat në një nivel më të lartë. Koreja e Jugut synon të zhvillojë një modul të ri dhe më të përparuar për ulje në Hënë deri në vitin 2040 me qëllim ndërtimin e një baze ekonomike në Hënë deri në vitin 2045.

Koreja e Jugut nuk është i vetmi vend me ambicie për të ndërtuar një bazë hënore. Shtetet e Bashkuara duan të ndërtojnë një ose më shumë poste hënore brenda dekadës së ardhshme, si pjesë e programit Artemis të NASA-s. Kina, në partneritet me Rusinë dhe vende të tjera, po punon gjithashtu drejt këtij qëllimi, dhe India gjithashtu dëshiron të ketë bazën e saj hënore deri në vitin 2047.

Hëna nuk është destinacioni i vetëm i largët për CASA-n, pasi ulja e parë e Koresë së Jugut në Mars është planifikuar gjithashtu deri në vitin 2045./KultPlus.com

Pishina e Gërmisë rihapet pas analizave të fundit të ujit

By: Kult Plus
25 July 2025 at 14:30

Pas analizave të përfunduara të ujit në Pishinën e Gërmisë, Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës (IKSHPK) ka konfirmuar se cilësia e ujit është brenda standardeve të përcaktuara sipas rregullores për pishina, duke mundësuar rihapjen e pishinës për qytetarët.

Në datën 24 korrik, IKSHPK kishte kërkuar mbylljen e pishinës bazuar në rezultatet preliminare të mostrave të marra, përpara se të përfundonin analizat përfundimtare. Pas përfundimit të analizave të datës 23 korrik, IKSHPK ka dhënë lejen për rikthimin e pishinës në përdorim, transmeton KultPlus.

Komuna e Prishtines, ka shprehur shqetësim për komunikimet publike të parakohshme që shkaktuan alarm dhe konfuzion në mesin e qytetarëve, duke theksuar se çdo komunikim i tillë duhet të mbështetet vetëm në rezultatet përfundimtare zyrtare nga institucionet përkatëse.

“Ne shpresojmë që praktikat të tilla, që ndikojnë drejtpërdrejt qytetarët, të shmangen në të ardhmen dhe çdo komunikim të jetë i bazuar vetëm në informacionet zyrtare,” thuhet në njoftimin e tyre për media

Komuna e Prishtinës, fton qytetarët të shijojnë hapësirat e Pishinës së Gërmisë, duke siguruar se do të vazhdojnë të angazhohen për transparencë dhe mbrojtjen e shëndetit publik në çdo hap të procesit./KultPlus.com

Tesla Diner hap dyert në Los Angeles

By: Kult Plus
25 July 2025 at 14:25

Elon Musk ka hapur zyrtarisht Tesla Diner në Los Angeles, një “diner futurist” me ushqim klasik amerikan, kinema drive-in, 80 karikues elektrikë dhe robotin Optimus që shpërndan kokoshka.

Hapësira prej 9,000 m² përfshin edhe çati me panele diellore dhe shërben automjetet jo-Tesla që përdorin standardin NACS.

Megjithatë, ditët e para shoqëruan probleme me radhë të gjata dhe shërbim të ngadaltë.

Elon Musk e quan Tesla Diner “vendin më të mirë në Los Angeles” dhe planifikon zgjerimin në qytete të tjera nëse projekti pilot funksionon./KultPlus.com

IKSHPK: Monitorimi i ujit të pishinës së Gërmisë vazhdon, cilësia brenda standardeve

By: Kult Plus
25 July 2025 at 14:15

Instituti Kombëtar i Shëndetësisë Publike të Kosovës (IKSHPK), në kuadër të mandatit të tij për mbrojtjen e shëndetit publik, ka njoftuar se vazhdon monitorimin e cilësisë së ujit në pishinën e Gërmisë.

Rezultatet e mostrave të ujit të marra më 23 korrik 2025 janë brenda standardeve të parapara sipas rregullores për pishina, duke siguruar se cilësia e ujit është e sigurt për përdorim nga qytetarët.

Me qëllim të mbrojtjes së shëndetit publik, ekipet e departamentit të Ekologjisë Humane/IKSHPK do të vazhdojnë monitorimin e ujit të pishinës, si dhe ujit për pije, për të siguruar që çdo burim uji i përdorur për konsum të jetë i pastër dhe i sigurt,transmeton KultPlus.

IKSHPK fton qytetarët të vazhdojnë të respektojnë udhëzimet dhe rekomandimet për përdorimin e ujit të pishinës dhe të kujdesen për higjienën e tyre personale dhe kolektive, për të parandaluar çdo mundësi rreziku për shëndetin publik./KultPlus.com

Kur nuk ndihesh fare mirë

By: Kult Plus
25 July 2025 at 14:00


Lasgush Poradeci

Kur nuk ndihesh fare mirë


Kur nuk ndjehesh fare mire,
(Sepse shpirtin e ke plot),
Ze kendon ne vetesire
Pa te derdhen pika lot.

Pika lot, si pika dylli,
Oe te derdhen aqe shpesh,
Kush qepallat nuk i mbylli…
Nuku mund t’i marre vesh :

Kujt s’ju dha t’i rrahe mente,
Ne shtepi kush nuk u mbyll,
Me nje hov kur shpirt’j shenjte
Ndrin e digjet posi yll –

Nuku mund t’a dije fare,
As qe do te ndjeje dot
C’pruri kenga mendimtare
Me cdo varg prej pikash lot.

Kush te tall me verb te kote,
Nuku mund t’i ndjeje gjiri
C’Drit’ e bardhe djeg ne bote
Me cdo pike prej qiriri.

Ekspozita ‘Origjina dhe Artizanat’ hap dyert në Muzeun e Artit Mesjetar për një muaj

By: Kult Plus
25 July 2025 at 13:45

Muzeu Kombëtar i Artit Mesjetar në Korçë ka çelur ekspozitën “Origjina dhe Artizanati” që vjen me një koleksion objektesh me vlerë të lartë historike e estetike, përfshirë punime prej metalesh të rralla dhe aliazhesh dekorative.

Këto objekte, të cilat datojnë nga shekuj të ndryshëm, pasqyrojnë mjeshtërinë e artizanëve shqiptarë në punimin e metaleve dhe përdorimin e motiveve simbolike, të lidhura ngushtë me traditën kishtare dhe jetën shpirtërore të asaj kohe.

“Janë objektet e metalit, të ndryshme, metale të çmuara por edhe aliazhe të ndryshme. Vijnë nga format religjioze deri tek ato të përdorimit të përditshëm apo ato të zbukurimit. Kemi përzgjedhur rreth 40 objekte të cilat janë të ekspozuara”, u shpreh Fjoralba Prifti, drejtoreshë e Muzeut Kombëtar të Artit Mesjetar, Korçë.

Muzeu i Artit Mesjetar në Korçë mbetet një nga pikat më të vizituara të rajonit dhe një destinacion i domosdoshëm për të gjithë ata që duan të prekin nga afër pasurinë shpirtërore dhe artistike të së kaluarës.

“Numri më i lartë i vizitorëve është pikërisht në sezonin veror dhe vendin e parë si vizitorët më të dedikuar janë ato francezë”, tha Prifti.

Ky Muze ka një fond të pasur prej gati 8 mijë objektesh të ndryshme, ku 6500 janë ikona, koleksion ky më i madhi në numër e më interesanti në vlera historike, fetare dhe artistike në Shqipëri e më gjerë, shkruan rtsh.

Një vepër e re e Angelin Preljocajt, në skenat franceze

By: Kult Plus
25 July 2025 at 13:25

Këto ditë vere, koreografi i shquar me origjinë shqiptare, Angelin Preljocaj, do të sjellë në skenë një nga krijimet e tij më të reja koreografike.

Vepra “Helikopter / Licht” është një balet që sfidon gravitetin përmes fuqisë së trupit, efekteve të dritës dhe muzikës bashkëkohore.
“Helikopter / Licht” është një përjetim vizual dhe fizik që eksploron kufijtë e perceptimit, në një vepër që lëviz mes errësirës së kohës sonë dhe shpresës për rilindje.

Koreografi Preljocaj do ta vërë në skenën e Théâtre de l’Archevêché, në Aix-en-Provence (France), në datat 30 dhe 31 korrik 2025.

Angelin Preljocaj pak kohë më parë u pranua zyrtarisht si anëtar i Akademisë së Arteve të Bukura të Francës. Ai ka lindur në Francë, më 19 janar 1957 dhe filloi të studionte baletin klasik përpara se t’i përkushtohej kërcimit bashkëkohor. Në dhjetor 1984 Preljocaj themeloi kompaninë e tij.

Që nga fillimet e tij, ai ka krijuar 61 vepra koreografike, duke filluar nga solo në formacione më të mëdha duke përfshirë Romeo & Juliet, Borëbardha, Liqeni i Mjellmave. Atij i pëlqen të alternojë balete të mirënjohur narrativë me pjesë më abstrakte./atsh/

Tre vite nga vdekja e Ali Mukës, studiues i njohur i arkitekturës popullore

By: Kult Plus
25 July 2025 at 13:22

Para dy vitesh, ka vdekur në moshën 84-vjeçare prof. dr. Ali Muka, studiues i njohur i arkitekturës popullore e veçanërisht i artit fshatar të ndërtimit.

“Trashëgimia kulturore dhe kultura shqiptare në përgjithësi humbën një studiues të vyer, që ia dedikoi gjithë jetën hulumtimit dhe dokumentimit të së bukurës shqiptare”, kishte shkruar ministrja Margariti për profesor Mukën, i cili do të lërë një vend bosh në radhët e studiuesve të palodhur.

Prof. dr. Ali Muka lindi më 10 dhjetor 1938 në Përmet. Pasi përfundoi shkollën e mesme profesionale (Teknikumin e Ndërtimit) në Tiranë me rezultate të larta, në shtator 1960 u dërgua për të studiuar në Universitetin e Bratislavës (Çekosllovaki), ku studioi vetëm një vit. Pas situatës së krijuar në vitet ’60, i vazhdon studimet në Universitetin e Tiranës pranë Fakultetit të Inxhinierisë (dega e Ndërtimit) nga shtatori i vitit 1961 deri në korrik 1966 dhe diplomohet si inxhinier për ndërtime qytetare.

Në vitin 1969 emërohet punonjës shkencor për studimin e kulturës materiale e veçanërisht të banesës tradicionale fshatare, pranë Institutit të Historisë e Gjuhësisë (IGJH), pjesë e Fakultetit të Historisë e Filologjisë të Universitetit të Tiranës. Që nga viti 1978 e derisa doli në pension në vitin 2008 ishte pjesë e Institutit të Kulturës Popullore në Akademinë e Shkencave të Shqipërisë, në rolin e punonjësit shkencor.

Përgjatë veprimtarisë së tij shkencore për një periudhë gati 40-vjeçare, prof. Muka u shqua veçanërisht në fushën e gjurmimit, dokumentimit e studimit të arkitekturës popullore, me theks vendbanimet, ndërtimet dhe artin fshatar të ndërtimit. Bilanc i gjurmimeve mbi 30-vjeçare është materiali grafik, fotografik e përshkrimor, i depozituar në Arkivin Etnografik të Institutit të Kulturës Popullore. Falë kësaj veprimtarie të dendur në terren, duke filluar nga viti 1974 e në vazhdim, prof. Muka botoi mbi 140 artikuj në revistat periodike shkencore.

Në veprimtarinë e gjerë kërkimore shkencore dhe botuese të prof. Ali Mukës zënë vend të spikatur dy prej monografive më të rëndësishme në fushën e studimit të banesës tradicionale të zonave rurale shqiptare, siç është monografia (“Banesa fshatare dhe familja e madhe”, (2001) dhe “Ndërtimet tradicionale fshatare-monografi etnologjike” (2007).

Gjithashtu ai ka patur edhe një aktivitet pedagogjik si pedagog e lektor i jashtëm në universitetet shqiptare, duke i drejtuar studentët në ekspedita e praktika në terren apo edhe si udhëheqës i temave të tyre të diplomës. / KultPlus.com

Stephen King zbulon 12 rregulla të arta për shkrimtarët e rinj

By: Kult Plus
25 July 2025 at 13:11

Shkrimtari i njohur Stephen King në një intervistë për ”The Atlantic”, ndan disa këshilla ose, siç i quan ai, rregulla, për të gjithë krijuesit e rinj. Shumë prej tyre, më shumë sesa me shkrimin, kanë të bëjnë me ripunimin e tekstit.

  1. Shkruaj për vete, më pas shqetësohu për lexuesit. Në fillim shkruaje historinë sikur po ia tregon vetes tënde. Më pas, gjatë ripunimit, hiq të gjitha pjesët që nuk kanë lidhje me përmbajtjen.
  2. Shmangi ndajfoljet; nuk janë miq të mirë.
  3. Mos u fikso pas gramatikës. Qëllimi i letërsisë nuk është korrektesa gramatikore, është ta mbajë lexuesin të interesuar.
  4. Beso në vete. Jam i bindur se frika është arsyeja e letërsisë së dobët.
  5. Lexo, lexo, lexo. Nëse nuk ke kohë të lexosh, nuk ke kohë të shkruash.
  6. Mos u përpiq të kënaqësh të tjerët. Është e pamundur t’i kënaqësh të gjithë.
  7. Fike televizorin, është gjëja e fundit për të cilën ka nevojë një shkrimtar.
  8. Ka dy sekrete për të qenë i suksesshëm, të paktën për mua: Jam i shëndetshëm dhe i martuar
  9. Qëndroi besnik stilit tënd.
  10. Pusho! Lexoje librin tënd pas 6 javësh. Do të jetë një eksperiencë interesante.
  11. Mos përfshi në tekst pjesët e mërzitshme dhe… vriti personazhet e tu të dashur, gjithmonë.
  12. Shkruaj për të qenë i lumtur. Mos shkruaj për para, për t’u bërë i famshëm, për të bërë miq apo për të zënë të dashur. Letërsia është magjike, ashtu siç është uji për jetën. Uji është falas. Pra, pi!

”Nexhmije Pagarusha” sonte në Mitrovicë – Festivali Ndërkombëtar i Operës Rame Lahaj, zbarkon në Qytetin e Minatorëve

By: Kult Plus
25 July 2025 at 13:04

Mitrovica do të jetë nikoqire e një mbrëmjeje të veçantë kulturore, kushtuar ikonës së muzikës shqipe, Nexhmije Pagarusha, në kuadër të edicionit të pestë të Festivalit Ndërkombëtar të Operës Rame Lahaj. Koncerti do të startojë në ora 20:00, në hapësirën e pikës kryesore të Interex në po këtë qytet.

Në mbrëmjen e tretë me radhë të festivalit, që do të mbahet në Mitrovicë, publiku do të ketë rastin të përjetojë magjinë dhe emocionin e këngës shqipe përmes interpretimeve të jashtëzakonshme të artistëve ndërkombëtarë dhe vendas: mezzosopranos së njohur egjiptiane Gala El Hadidi, Edona Reshitajt, Adhurim Grezdës dhe A R B Ë R E S H Ë. Artistët do të shoqërohen nga grupi muzikor “Gent Rushi Group”, duke sjellë një mbrëmje të mbushur me nostalgji.

Nën moton “Ëndrra pa kufi, Opera pa mure” kjo mbrëmje në Mitrovicë do të jetë një vijim i homazhit artistik për bilbilin e muzikës shqiptare, Nexhmije Pagarushën, duke bashkuar breza të ndryshëm përreth një trashëgimie të përbashkët kulturore.

Festivali Ndërkombëtar i Operës Rame Lahaj do të vazhdojë rrugëtimin e tij artistik me mbrëmje të tjera në Prishtinë:
27 korrik, ora 13:30 |Educating the audience of the future (HyperActive, Prishtina Mall)
28 korrik, ora 20:30|Opera Night (Hapësira e jashtme e Bibliotekës Kombëtare, Prishtinë);
29 korrik, ora 19:30| New Generation (Universiteti i Arteve, Prishtinë);
30 korrik, ora 20:30| Ensemble Evening (Hapësira e jashtme e Bibliotekës Kombëtare, Prishtinë);

Festivali do të kulmojë me Gala Mbrëmjen në Sheshin Skënderbeu, më 2 gusht, ora 20:30, ku do të ngjiten në skenë emra të mëdhenj të operës botërore: sopranoja gjeorgjiane Nino Machaidze, bassi italian Dario Russo, tenori ynë Rame Lahaj, nën tingujt e Orkestrës Simfonike të Radio Televizionit Shqiptar, nën drejtimin e maestro Roberto Rizzi Brignoli./KK/

Festivali i muzikës elektronike Lumina, Filo: Korça, skenë e ritmit dhe dritës

By: Kult Plus
25 July 2025 at 12:49

Korça në verë është një ndjesi e freskët, e qetë, mbushur me aromë lulesh dhe kujtimesh.

Shtëpitë karakteristike, rrugicat me kalldrëm dhe historia që ndihet në çdo hap e bëjnë këtë qytet gjithmonë të veçantë.

Kryebashkiaku i Korçës, Sotiraq Filo, publikoi në rrjetet sociale pamje nga rrugicat karakteristike të “qytetit të serenatave”, me kalldrëmet e pastra, portat e vjetra që ia shtojnë hijeshinë dhe oborret plot lule që rrëfejnë për vëmendjen e korçarëve ndaj së bukurës. Ai e cilësoi Korçën, një qytet i cili përmirësohet çdo ditë, por pa humbur kurrë shpirtin që e bën kaq të dashur.

Pikërisht sot, në Korçë, nis aktiviteti i shumëpritur sidomos prej të rinjve, festivali i muzikës elektronike Lumina.

“Qyteti ynë bëhet skenë e ritmit dhe dritës, aty ku muzika elektronike takohet me natyrën, nën qiellin e hapur të Parkut Rinia”, shkroi Filo duke i rikujtuar korçarëve por edhe vizitorëve të shumtë, këtë ngjarje që do të zhvillohet për dy net rresht 25 dhe 26 korrik dhe ku hyrja do të jetë pa pagesë.

Me festivalin Lumina, Korça bëhet zemra e ritmit, dritës dhe magjisë, duke ftuar të rinj e të reja nga e gjithë Shqipëria dhe më gjerë, për të përjetuar një atmosferë unike dhe për të zbuluar një tjetër dimension të Korçës./atsh/KultPlus.com

‘Fllad Vere’ – Ekspozita e piktorit Mario Shemaj: Figurat janë simbolikë e intimes

By: Kult Plus
25 July 2025 at 12:31

Peizazhe verore me sfond detin apo bregdetin me pisha! Figura njerëzore të zhytura në veprime të thjeshta të përditshmërisë: një përqafim, një përkëdhelje, lexim ose thjesht qëndrim në heshtje përballë horizontit e që lëvizin qetësisht nëpër peizazhe që ngjasojnë më shumë me ëndrrat se me realitetin.

Kjo është ajo çfarë ofrojnë pikturat e artistit të ri Mario Shemaj në ekspozitën e parë të çelur prej tij në galerinë e Tiranës.

“Ka filluar për pasion: me peizazhe verore, ku në sfond janë deti e pishat, gradualisht duke i shtuar figura, që krijojnë lidhje të drejtpërdrejta me natyrën e gati intime. Shumica e figurave janë të kthyera me kurriz, simbolikë intimiteti e një momenti melankolik e nostalgjik.”, – thotë Shemaj për “Report TV”.

Personazhet, njëherësh të njohur e të panjohur, i kthejnë shpinën shikuesit. Jo për t’u larguar por për të ruajtur intimitetin e brishtë të çastit. Kjo mosprezencë e drejtpërdrejtë krijon një hapësirë reflektimi, ku çdo shikues është i ftuar të projektojë përjetimet e veta.

“Nisën para katër vitesh me skica, me vizatime të thjeshta, me peizazhe. Vazhdimisht punoja, bëja dhe punë të tjera, por këto piktura, që ndërtoja në periudhën e verës, më vinin më të gëzueshme.”, – vëren artisti.

Sfondet janë të ndezura, të zhytura në dritë, ku qielli dhe deti shkrihen në një të vetme. Format katrore të telajos sjellin një ndjesi stabiliteti dhe ndaljeje, ndërsa loja delikate e kompozimeve dhe e ngjyrës përçon idenë e një kohe që nuk matet me sekonda, por me ndjenja. Një kohë pa kohë, ku gjithçka qëndron pezull, ashtu si flladi i një vere që nuk mbaron.

“La Traviata”, opera e parë e vënë në skenë në Shqipëri

By: Kult Plus
25 July 2025 at 12:24

Më 25 korrik të vitit 1942, opera e mirënjohur e Verdit, “La Traviata”, u vu për herë të parë në kryeqytetin shqiptar.

Operan e Giuseppe Verdi-t e solli kompania artistike italiane “Carro di Tespi Lirico”.

Në vitin 1929 qeveria fashiste e Romës krijoi katër trupa teatrale shëtitëse që morën emërtimin “Carri di Tespi” (“Qerret e Tespit”). “Carro di Tespi Lirico” mbulonte operan dhe këngën lirike, ndërsa tri të tjerat vinin në skenë pjesë teatrale. Synimi i këtyre trupave ishte që të përçonte, deri tek fashat më të izoluara të shoqërisë, teatrin dhe operan lirike.

Me përjashtim të “La Traviata”, trupa Carro di Tespi Lirico dha edhe disa shfaqje të tjera në korrik të 1942. Me gjasë, kjo ishte hera e parë që një opera lirike vihej në skenë në Shqipëri. Skena u vendos në krye të Viale del Impero (sot “Bulevardi Dëshmorët e Kombit”), në lartësinë ku sot ndodhet Sheshi “Nënë Tereza”./atsh/KultPlus.com

❌
❌