Nga Gazeta Si- Në skenën e Panairit të Librit në Ulqin u zhvillua mbrëmjen e 29 korrikut ceremonia e ndarjes së çmimeve të Panairit të 24-t të Librit “Ulqini 2025”.

Çmimi “Dega e Ullirit”, i dedikuar letërsisë për fëmijë, iu dha shkrimtareve Meliza Krasniqi për librin “Nexhmije Pagarusha – unë jam bilbili i Kosovës” dhe Elia Zaharia për librin “Perla dhe dreri i artë”.

Çmimi “Servantes” për përkthim iu nda përkthyesit Durim Taçi për romanin “Portokall me kurdisje” nga Anthony Burgess.

Studiuesi Behar Gjoka u vlerësua me çmimin “Olcinium” për veprën studimore më të mirë “Petro Marko, shkrimtari i lirisë”, ndërsa çmimi “Liburnia” për veprën më të mirë në prozë iu dha akademikut dhe shkrimtarit Mehmet Kraja për vëllimin me tregime “Histori të ëndrrave të hershme”.

Ky ishte edicioni i 24-t i një prej panaireve më jetëgjata në të gjitha trevat shqiptare.

The post Ndahen çmimet e Panairit të Librit ‘Ulqini 2025’ appeared first on Gazeta Si.

Një aksident me pasojë dy të vdekur ka ndodhur pasditen e sotme në Himarë, pranë Borshit, ndërsa kanë mbetur të plagosur edhe dy persona.

Paraprakisht mësohet se shkak është përplasja e një furgoni me një automjet.

Si pasojë e përplasjes, kanë humbur jetën në vendngjarje drejtuesi i furgonit K. M., rreth 60 vjeç, dhe bashkëshortja e tij, rreth 55 vjeç.

Ndërkohë, në automjetin tjetër ndodheshin dy të rinj, përkatësisht 30 dhe 28 vjeç. I riu 30-vjeçar ka marrë dëmtime të rënda dhe është transportuar me urgjencë në Spitalin e Sarandës, ku ndodhet në gjendje kritike për jetën. Ndërsa 28-vjeçari është jashtë rrezikut, në gjendje të stabilizuar.

The post Aksident i rëndë në Himarë-Borsh, dy të vdekur dhe dy të plagosur appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Është miratuar receta e re mjekësore në formatin e ri unik.

Ministrja e Shëndetësisë dhe Mbrojtjes Sociale Albana Koçiu deklaroi se nga data 1 gusht, receta mjekësore në formatin e ri unik, hyn në fuqi në të gjithë sistemin shëndetësor, publik dhe privat.

Receta e re mjekësore krahas atyre standardeve me informacionet bazë do ketë dhe vendosjen e diagnozës.

Gjithashtu, me formatin e ri, mjekët do të kenë mundësinë të lëshojnë recetë mjekësore deri në 6 muaj, në rastet kur pacientët do të kenë nevojë për trajtim afatgjatë si dhe do ketë elementë teknikë si vendosja e emrit gjenerik të ilaçit, tipi i recetës për pacientët me sëmundje akute apo kronike, si dhe vendosja e emrit dhe vulës së farmacistit.

Në dokument paralajmërohen masa dhe penalizime ndaj mjekë dhe farmacistëve që nuk respektojnë formatin i ri të recetës, e cila do të jetë edhe në format elektronik për të gjithë profesionistët.

The post Nga 1 gushti, recetë e re mjekësore e unifikuar në gjithë sistemin shëndetësor appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Pranvera, vera, vjeshta dhe dimri – këto janë stinët që i njohim dhe na janë mësuar që në moshë të vogël. Megjithatë, hulumtimet e reja kanë sugjeruar se ka edhe dy stinë të tjera që duhet t’i shtojmë kësaj përzierjeje, dhe këto janë “sezoni i mjegullës” dhe “sezoni i mbeturinave”. Këto dy stinë të reja tani janë pjesë e ritmit vjetor të klimës së Tokës. Por çfarë janë saktësisht ato?

Sezonet e reja tani po përsëriten çdo vit, të nxitura tërësisht nga aktiviteti njerëzor dhe që paraqesin kërcënime serioze për shëndetin publik, jetën detare dhe ekosistemet globale.

Sezoni i mjegullës ndodh çdo vit në pjesë të Azisë Juglindore, kur tymi mbulon rajonin, duke shkaktuar cilësi të rrezikshme të ajrit dhe shqetësime të përhapura shëndetësore.

Pjesa më e madhe e mjegullës vjen nga zjarret e ndezura qëllimisht, djegie masive për të pastruar tokën për bujqësi në vende si Indonezia dhe Malajzia.

Një model i ngjashëm është gjetur në SHBA, pasi sezoni i zjarreve në Kaliforni, dikur i kufizuar në muajt më të nxehtë, tani fillon në pranverë dhe zgjatet deri në dhjetor.

Ndërkohë, në Bali, një lloj tjetër sezoni zhvillohet çdo vit nga dhjetori në mars. Ndërsa erërat ndryshojnë, rrymat e oqeanit mbajnë vëllime marramendëse të mbeturinave plastike në breg, duke ‘varrosur’ plazhet nën grumbuj mbeturinash.

Ky ‘sezon i mbeturinave’ është bërë aq i qëndrueshëm sa vendasit tani mund ta parashikojnë atë deri në muaj.

Ngjarje të ngjashme janë parë në Filipine, Tajlandë dhe madje përgjatë Bregut Lindor të SHBA-së, ku Rryma e Gjirit dhe rryma të tjera shtyjnë mbeturinat lundruese drejt Floridës, veçanërisht gjatë verës.

Për të kuptuar dhe përshkruar më mirë ritmet klimatike në ndryshim, ekipi i kërkimit analizoi dekada të tëra imazhesh satelitore, të dhëna moti dhe raporte lokale.

Ata madje kanë futur një fjalor të ri për të përcaktuar modelet sezonale në zhvillim: stinët e zhdukura, stinët aritmike dhe stinët e ndërprera.

Sezoni i mjegullës në Azinë Juglindore zakonisht fillon në qershor dhe zgjat deri në shtator.

Tymi shpesh përhapet përtej kufijve, duke mbështjellë qytete në Singapor, Tajlandë dhe më gjerë në një re toksike që mund të zgjasë me javë.

Hulumtuesit thanë se kjo ‘shkaktohet nga djegia e përhapur e tokave tropikale me torfe në rajonet e Malajzisë dhe Indonezisë dhe tani konsiderohet një ngjarje vjetore në Azinë Juglindore ekuatoriale, duke ndikuar në shëndetin dhe jetesën e miliona njerëzve’.

Ky sezon është shfaqur gjithashtu në Indinë veriore çdo dimër, ndërsa mbaron sezoni i musoneve dhe fillon djegia e të korrave, shpesh e intensifikuar në nivel lokal nga djegia festive e Diwali.

SHBA-të janë mësuar gjithashtu me qiellin e mjegullt çdo verë, pasi pjesë të verilindjes mbulohet me tym, duke shkaktuar alarme për cilësinë e ajrit në Nju Jork dhe Nju Xhersi.

Në vitin 2023, tymi nga zjarret rekord të Kanadasë përfshiu Midwest dhe Bregun Lindor, duke e kthyer qiellin në portokalli mbi qytetin e Nju Jorkut.

Ngjarje të tilla po bëhen më të shpeshta, ndërsa stinët e zjarreve në të gjithë Amerikën e Veriut bëhen më të gjata, më të nxehta dhe më intensive, paralajmëruan studiuesit.

Sipas studimit, disa stinë tradicionale janë zhdukur gjithashtu. Në rajonet alpine si Andet dhe Malet Shkëmbore, sezoni dikur i parashikueshëm i sporteve dimërore po shkatërrohet për shkak të mungesës së madhe të borës.

Stinë të tjera si pranvera dhe vera kanë ndryshuar nga sinkronizimi. Këto janë ndryshime ‘aritmike’, kur pranvera vjen shumë herët, ose vera zgjatet shumë, duke përshkruar se cikli natyror po bie nga sinkronizimi.

Për shembull, ciklet e çiftëzimit dhe të letargjisë në të gjithë Europën tani po fillojnë javë më herët se më parë.

Në mënyrë të ngjashme, stinët e zjarreve dhe uraganeve po zgjaten në Amerikën e Veriut dhe Paqësor, duke prishur planifikimin dhe përgatitjen.

Pastaj ka stinët ‘e ndërprera’, të cilat nuk janë zhdukur ose kanë lëvizur, por janë intensifikuar. Një rast i qartë është vera e Europës.

Që kur vala e nxehtësisë franceze e vitit 2003 vrau mijëra njerëz, shkencëtarët kanë vënë re se verat në të gjithë kontinentin nuk janë vetëm më të nxehta, por edhe më të rrezikshme. Këto stinë ndjekin një ritëm më të fortë dhe më të paparashikueshëm.

Në këtë rast, stina nuk u zhduk, por u amplifikua në mënyrë të rrezikshme.

The post Shkencëtarët zbulojnë se Toka ka dy stinë të reja appeared first on Gazeta Si.

Ambasada e Shqipërisë në Tokio, përmes një postimi në rrjetin zyrtar në Facebook, ka përcjell një mesazh për të gjithë shqiptarët që ndodhen në Japoni, lidhur me alarmin për cunam që është lëshuar në vend pas tërmetit.

Amabasada shqiptare u bën thirrje shqiptarëve të ndjekin me vëmendje informacionet e publikuara dhe të respektojnë me përpikmëri udhëzimet e autoriteteve lokale.

“Në vijim të paralajmërimeve të autoriteteve japoneze për tsunami në disa rajone të vendit, iu bëjmë thirrje shtetasve shqiptarë që ndodhen në Japoni të ndjekin me vëmendje informacionet e publikuara dhe të respektojnë me përpikmëri udhëzimet e autoriteteve lokale”, thuhet në njoftim.

“Në rast nevoje, kontaktoni:
embassy.tokyo@mfa.gov.al
WhatsApp: +81-70-9023-3905
+81 80 4357 2971″, shkruhet në njoftim.

Në orët e para të mëngjesit të sotëm, një tërmet me magnitudë 8.8 u regjistrua pranë bregdetit të gadishullit Kamçatka, duke shkaktuar paralajmërime për cunami në shumë vende përgjatë bregut të Oqeanit Paqësor.

Në Kamçatka, disa persona janë lënduar, ndërsa në një pjesë të madhe të bregdetit lindor të Japonisë, i cili ishte goditur rëndë në tërmetin dhe cunamin katastrofik të vitit 2011, është urdhëruar evakuimi i popullatës.

The post Alarmi për cunam në Japoni/ Ambasada e Shqipërisë në Tokio mesazh: Respektoni udhëzimet e autoriteteve lokale appeared first on Gazeta Si.

Shkrimtarja shqiptare Ledia Xhoga është bërë pjesë e listës së gjatë të pretendentëve për Çmimin e madh të letërsisë, Booker Prize 2025 me romanin e saj “Misinterpretation”.

Romani i Xhogës është vendosur në Nju Jorkun e sotëm dhe ndjek historinë e një përkthyeseje shqiptare, e cila pranon me ngurrim të përkthejë gjatë seancave terapeutike të Alfredit, një të mbijetuar torture nga Kosova. Pavarësisht paralajmërimeve të burrit të saj, ajo përfshihet emocionalisht në botën e ndërlikuar të klientit të saj. Ankthi i Alfredit ngjall tek ajo kujtime të thella dhe të shtypura, ndërsa një përpjekje impulsive për të ndihmuar një poet kurd e çon në një situatë të rrezikshme dhe në një plan të pamatur.

Ndërsa vendime të pafat fillojnë të grumbullohen, martesa dhe shëndeti i saj mendor lëkunden. Në përpjekje për t’u shkëputur nga gjithçka, ajo udhëton spontanisht në Shqipëri për t’u ribashkuar me nënën e saj, një përballje që e bën të rikthejë në vëmendje jetën që ka ndërtuar në Shtetet e Bashkuara. Kur kthehet në Nju Jork, ajo përballet me pasojat e veprimeve të saj dhe detyrohet të vërë në pikëpyetje kufirin midis realitetit dhe imagjinatës, si dhe të vërtetës dhe keqinterpretimit.

Ledia Xhoga është shkrimtarja shqiptare e dytë që nominohet për Booker Prize pas Ismail Kadaresë që e ka fituar çmimin, në 2005, dhe është nominuar po ashtu edhe dy herë të tjera në 2017-n dhe në 2024-n.

Fituesi i këtij viti për Booker Prize do të prezantohet më datë 10 nëntor 2025.

The post Ledia Xhoga pretendente për çmimin ‘Booker Prize 2025’ appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- “Është një ide e mirë të ndërroni vendet e njohura dhe me kërkesë të lartë për pushime me rajone në zhvillim e sipër, ose të përfitoni nga vendet ku shpenzimet janë të ulëta. Për fat të mirë, ka mjaft mundësi për të zgjedhur nëse doni të kurseni para pa bërë kompromis me diellin ose cilësinë e përvojave”, shkruan Sarah Marshall në një artikull të botuar në të përditshmen britanike “Independent”.

Nga Spanja në Shqipëri, Independent ka renditur vendet më të mira për plazhe, për familjet, për aventura, për të bërë ski dhe për natyrën.

Kështu, Shqipërinë e ka renditur si vendin më të mirë për aventura.

“Qoftë duke shëtitur nëpër rrugët me kalldrëm, duke zbuluar majat e maleve apo duke notuar në ujërat e kaltra të shndritshme, Shqipëria ka një ngjashmëri të madhe me fqinjën e saj elegante përtej detit Adriatik”, thuhet në artikull, ku ndër të tjera shtohet se krahasuar me Italinë, plazhet janë më të qeta, vendet e fshehura janë më të shumta dhe çmimet janë dukshëm më të lira.

“Mësoni rreth të kaluarës përmes arkitekturës osmane, fashiste dhe sovjetike të kryeqytetit, Tiranës, ecni në shtigjet që të çojnë në Parkun Kombëtar të Valbonës dhe relaksohuni në plazhet e arta të Rivierës Shqiptare”, thuhet në artikull.

 “Independent” rendit vendet më të mira për t’u vizituar në vitin 2025 – për pushime të përballueshme:

1. Vendi më i mirë për aventura: Shqipëria

2. Vendi më i mirë për plazhet: El Gouna, Egjipt

3. Vendi më i mirë për familjet: Galicia, Spanjë

4. Vendi më i mirë për ski: Voss, Norvegji

5. Vendi më i mirë për natyrën: Bosnjë-Hercegovina

The post Independent: Shqipëria, vendi më i mirë për aventura appeared first on Gazeta Si.

Në Mal të Zi u mbajt konferenca e përbashkët përfundimtare për përgatitjen e dosjes drejtuar UNESCO-s për shpalljen e Liqenit të Shkodrës si Rezervë Biosfere Ndërkufitare.

Konferenca e përbashkët mblodhi mbi 70 pjesëmarrës nga palët dhe grupet e interesit, aktorët lokalë, donatorët, ekspertët, ministritë përkatëse dhe sekretariati i UNESCO-s.

Drejtoria Rajonale e Trashëgimisë Kulturore Shkodër bëri të ditur se, dosjet përkatëse të nominimit janë gati për t’u dorëzuar në ministritë përkatëse dhe do të shërbejnë për dy komponentë të rëndësishëm: prezantimin e rezultateve e arritjeve të projektit, si dhe dakordësimin mbi hapat e mëtejshëm të nevojshëm për të krijuar SLW – TBR (Shkodra Lake Watershed-Transboundary Biosphere Reserve/ Pellgu ujëmbledhës i Liqenit të Shkodrës-Rezervë Biosferë Ndërkufitare).

Konferenca përfundimtare shërbeu për të prezantuar arritjet dhe për të përcjellë një mesazh angazhimi dhe bashkëpunimi rajonal për publikun e gjerë. Përmes programit të rezervave të biosferës, një zhvillim i qëndrueshëm i gjelbër është i mundur për rajonin dhe për ta arritur këtë, ndryshimi i mentalitetit dhe i qëndrimit është i domosdoshëm.

Në fund të konferencës panairi i kulturave dhe natyrës shfaqi mundësitë dhe potencialet e rajonit të ardhshëm të Biosferës./ATSH/

The post Liqeni i Shkodrës në UNESCO, mbahet konferenca përfundimtare Shqipëri-Mali i Zi appeared first on Gazeta Si.

Të qenit pranë njerëzve të sëmurë mund të aktivizojë sistemin tuaj imunitar, edhe nëse njerëzit e sëmurë nuk janë të vërtetë, ka zbuluar një studim i ri.

Një ekip kërkimor zviceran përdori realitetin virtual (VR) në një studim, të botuar në revistën Nature Neuroscience, për të testuar përgjigjet biologjike të njerëzve ndaj kërcënimeve të mundshme shëndetësore. Ata thonë se VR mund të jetë një plotësues premtues për mjete të tjera për forcimin e imunitetit, si vaksinat.

Gjatë eksperimentit, studiuesit lidhën 248 të rinj të shëndetshëm me makina që matin aktivitetin e trurit, pastaj vendosën kufje VR që i sollën ata në një botë virtuale plot me njerëz të sëmurë. Disa nga avatarët kishin infeksione të dukshme, të tilla si skuqje ose kollë, ndërsa të tjerët ose dukeshin të frikësuar ose kishin shprehje neutrale.

Kur avatarët e sëmurë iu afruan shumë pjesëmarrësve, truri i tyre ndriçohej në mënyra që nuk ndriçoheshin kur afroheshin fytyrat neutrale ose të frikësuara. Në mënyrë specifike, avatarët aktivizuan të ashtuquajturin rrjet të spikatur, ose pjesët e trurit që zbulojnë kryesisht “stimuj të spikatur, duke përfshirë kërcënimet”, zbuloi studimi.

Mostrat e gjakut nga njerëzit e ekspozuar ndaj avatarëve të sëmurë treguan gjithashtu një rritje të aktivitetit të qelizave limfoide të lindura, e cila është një pjesë kyçe e përgjigjes imune. Këto qeliza aktivizohen nga kërcënimet e patogjenëve, duke e ndihmuar trupin të krijojë shpejt një përgjigje.

Trupi reagon në mënyrë të ngjashme me një infeksion të vërtetë, siç është një vaksinë kundër gripit.

“Ne po mendonim se nëse do të kishte ndonjë gjë, reagimet do të ishin diçka shumë e lehtë,” tha për Euroneës Health Camilla Jandus, një nga autoret e studimit.

“Të shihnim ndryshime qelizore brenda pak orësh, nuk e prisnim”.

Gjetjet sugjerojnë se truri ynë mund të zbulojë kërcënime të mundshme nga infeksionet para se të bëjmë kontakt me një person të sëmurë, duke e futur sistemin tonë imunitar në një gjendje mbrojtëse, thanë studiuesit.

“Kur kërcënimi infektiv po hyn në trupin tonë, sistemi imunitar reagon, por shpesh është tepër vonë,” tha Jandus.

Studiuesit nuk e dinë saktësisht se si truri dhe sistemi imunitar punojnë së bashku për të luftuar patogjenët, ose nëse përgjigja imune e nxitur nga VR do të ishte po aq e fortë dhe afatgjatë sa ajo e shkaktuar nga një vaksinë.

Por gjetjet e tyre përputhen me hulumtimet e mëparshme që sugjerojnë se trupi vepron si një “detektor tymi” që i përgjigjet kërcënimeve të mundshme shëndetësore që rezultojnë të jenë alarme të rreme. Ankthi, inflamacioni, dhimbja, të vjellat, kolla dhe diarreja mund të jenë të gjitha përgjigje mbrojtëse.

Studimi është ndër të parët e këtij lloji, kështu që do të nevojiten studiues në grupe më të mëdha për të konfirmuar gjetjet.

Ekipi po teston nëse sistemet imunitare të njerëzve reagojnë ndryshe ndaj skenarëve të realitetit virtual (VR) që paraqesin kërcënimin e baktereve ose viruseve.

Ata gjithashtu duan të studiojnë nëse mjediset e realitetit virtual (VR) mund të ndihmojnë në forcimin e përgjigjes imunitare të njerëzve ndaj vaksinave dhe nëse këto mjedise mund të shërbejnë si një lloj terapie ekspozimi për njerëzit me alergji.

Në këtë mënyrë, kur njerëzit janë të infektuar me një alergjen ose virus, “tashmë e kanë parashikuar dhe përgatitur trupin për të reaguar, me shpresën për të pasur sukses më të mirë në përgjigje”, tha Jandus.

The post Studimi: Realiteti virtual mund të stërvisë trupin tonë për të luftuar infeksionet appeared first on Gazeta Si.

Një ngjarje e rëndë ka ndodhur në Fier ku një 30-vjeçar F. S. është shpallur në kërkim pasi dyshohet se ka kryer marrëdhënie seksuale me një 13-vjeçare.

Policia ka nisur procedim penal edhe për dy 15-vjeçarë, pasi gjithashtu janë të dyshuar se kanë kryer marrëdhënie seksuale me 13-vjeçaren.

The post Marrëdhënie seksuale me një 13-vjeçare, shpallet në kërkim 30-vjeçari. Procedim penal edhe për dy të mitur appeared first on Gazeta Si.

Reshjet e dendura të orëve të fundit kanë ndihmuar në shuarjen e zjarreve të rënë gjatë 24 orëve të fundit por edhe gjatë ditëve.

Në vend janë evidentuar 52 vatra zjarri, ndër të cilat 2 janë ende aktive, 4 vatra janë në monitorim dhe 46 janë shuar.

Mbeten aktive vatrat në zonën perëndimore të tunelit të Skërficës, Gjirokastër, ku ndërhyrja nuk mundëson futjen e trupave, për shkak të terrenit të thepisur dhe bimësisë shumë të dendur dhe në fshatin Spatharë, Skrapar,  ku zjarri ka rënë në një sipërfaqe kullote. 

Në operacionet për shuarjen e zjarreve u angazhuan 52 automjete zjarrfikëse dhe 722 forca operacionale.

Sipas informacionit të dërguar nga Instituti i Gjeoshkencave, sot priten reshje të dobëta deri lokalisht mesatare në qarkun Shkodër, Kukës, Lezhë dhe Durrës, dhe të dobëta në shumicën e qarqeve të vendit.

The post Shiu shuan zjarret, dy vatra aktive appeared first on Gazeta Si.

Janë hapur sot aplikimet online në UAlbania për përzgjedhjen e programeve të studimit në universitete.

 Sistemi do të jetë i hapur deri më 3 gusht, për t’iu dhënë mundësi të gjithë maturantëve për përzgjedhjen deri në 10 programe studimi në universitetet shqiptare.

Portali UALBANIA është ura lidhëse mes maturantëve dhe botës akademike. Nëpërmjet portalit, maturantët njihen me kriteret, programet, aplikimin universitar dhe regjistrimin në programin ku janë shpallur fitues.

The post Hapen aplikimet online për përzgjedhjen e 10 programeve në universitete appeared first on Gazeta Si.

Miliona njerëz në të gjithë Europën jetojnë me hepatit B ose C pa e ditur, duke i vënë ata në rrezik serioz për sëmundje të mëlçisë dhe kancer, kanë paralajmëruar autoritetet e shëndetit publik.

Qendra Europiane për Parandalimin dhe Kontrollin e Sëmundjeve (ECDC) tha në një raport të ri se rreth pesë milionë njerëz në Bashkimin Europian, Islandë, Lihtenshtajn dhe Norvegji jetojnë me hepatit kronik B ose C, por shumica janë të padiagnostikuar dhe të patrajtuar.

Shpesh të referuara si “infeksione të heshtura”, hepatiti B dhe C mund të jetojnë të pazbuluar në trup për vite me radhë, duke dëmtuar ngadalë mëlçinë derisa simptomat të shfaqen në formën e fibrozës së mëlçisë (shenjave), cirrozës ose kancerit.

Virusi zakonisht përhapet përmes kontaktit me gjakun e infektuar ose lëngjet trupore, duke përfshirë seksin e pambrojtur ose pajisjet e përbashkëta të drogës.

Raporti vlerëson se 3.2 milionë njerëz në rajon janë të infektuar me hepatit B dhe 1.8 milionë kanë hepatit C. Së bashku, këto viruse lidhen me afërsisht 50,000 vdekje çdo vit.

“Duhet të nënvizojmë rëndësinë kritike të shtimit të përpjekjeve për të parandaluar dhe kontrolluar hepatitin viral”, tha në një deklaratë Dr. Marieke van der Ëerf, drejtuese e seksionit të ECDC-së për viruset e transmetuara në gjak.

Ajo tha se qasja në vaksinim, testim dhe kujdes mjekësor për personat e infektuar “janë thelbësore për një Europë më të shëndetshme dhe më rezistente”.

Sipas ECDC-së, më shumë se 65 për qind e atyre me hepatit B dhe 62 për qind e atyre me hepatit C janë ende të padiagnostikuar.

Hepatiti C mund të shërohet me një kurë të shkurtër ilaçesh antivirale shumë efektive. Ndërsa hepatiti B aktualisht nuk mund të shërohet, ai mund të menaxhohet me trajtim afatgjatë që ndihmon në shtypjen e virusit dhe zvogëlimin e rrezikut të dëmtimit të mëlçisë.

Ndërkohë, hepatiti A, i cili përhapet nëpërmjet jashtëqitjes së infektuar, është një infeksion akut që zakonisht shërohet vetë.

Globalisht, hepatiti kronik viral shkakton rreth 1.3 milion vdekje çdo vit. Kjo është rreth 3,500 vdekje çdo ditë, duke e vendosur atë në të njëjtin nivel me tuberkulozin (TB).

Organizata Botërore e Shëndetësisë thotë se 2.8 milionë nga këto vdekje mund të parandalohen deri në vitin 2030 dhe u ka bërë thirrje qeverive që të përfshijnë shqyrtimin dhe trajtimin e hepatitit në kujdesin shëndetësor parësor, veçanërisht për komunitetet vulnerabël dhe me rrezik të lartë.

The post Studimi: Miliona njerëz në Europë jetojnë me hepatit pa e ditur appeared first on Gazeta Si.

Ditën e martë vendi ynë do të ndikohet nga kushte atmosferike të paqëndrueshme.

Që prej orëve të para të mesnatës, ka pasur vranësira dhe reshje shiu, fillimisht në zonat veriperëndimore dhe pjesërisht në qendër të vendit. Reshjet do të jenë me intensitet të ulët, lokalisht deri mesatar, dhe do të zgjasin deri në mesditë.

Gjatë paradites dhe deri në pasdite, reshjet do të përfshijnë një pjesë të madhe të territorit, kryesisht me intensitet të dobët. Pasdite reshjet do të lokalizohen përgjatë Ultësirës Perëndimore dhe zonave malore në veri të vendit.

Era do të fryjë e lehtë me drejtim juglindje-jugperëndim, me shpejtësi mesatare rreth 6 m/s, ndërsa në bregdet dhe në lugina priten rritje të përkohshme të intensitetit deri në 10 m/s.

The post Mot i paqëndrueshëm dhe me shi appeared first on Gazeta Si.

Tre të akuzuarit për vrasjen e Anesti Ramës u lanë në burg nga Gjykata e Shkallës së Parë në Fier.

Ngjarja e rëndë ndodhi tre ditë më parë në fshatin Frashër të Patosit, ku viktima u dhunua për vdekje në banesën e tij.

Të pandehurit Emanilda Rama (vajza e viktimës), Valbona Rama (bashkëshortja e tij), dhe Çlirim Dogani akuzohen se kanë bashkëpunuar në kryerjen e krimit, i cili fillimisht u paraqit nga familjarët si një vdekje natyrale.

Hetimet vijojnë dhe pritet që analizat e ADN-së të ndihmojnë në zbardhjen e plotë të ngjarjes, veçanërisht për të përcaktuar rolin e saktë të Çlirim Doganit në këtë krim të rëndë.

Dyshohet se vajza fillimisht e ka goditur babanë e saj në organet gjenitale, dhe pasi ai ka rënë në tokë, Dogani e ka mbajtur nga duart teksa ajo e mbyste me tel.

Po ashtu dyshohet se ata kanë përdorur edhe mjete të forta dhe mjete prerëse.

Ndërkohë nëna e 26-vjeçares ka ndihmuar në fshehjen e gjurmëve dhe pastrimin e gjakut nga trupi i viktimës.

The post Vrasja e 55-vjeçarit nga e bija dhe i dashuri i saj, lihen në burg autorët e dyshuar appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Me çmimet e udhëtimeve në rritje dhe destinacionet popullore të mbipopulluara, shumë udhëtarë po largohen nga pushimet kryesore në kërkim të përvojave të përballueshme ose të panjohura. Nga Europa bregdetare në Afrikën ekuatoriale, ‘Travel Radar’ e rendit Shqipërinë si një nga tre destinacione në zhvillim që mund të jenë ndër zgjedhjet më të mira të vitit 2025.

“Me malet e saj të ashpra, Alpet veriore të paprekura dhe bregdetin bruz Ksamilit, Shqipëria është shndërruar nga një sekret për udhëtarët me çanta shpine në një konkurrente serioze midis vendeve të nxehta turistike alternative të Europës”, shkruan ‘Travel Radar’, duke shtuar se Organizata Botërore e Turizmit e Kombeve të Bashkuara ka raportuar se u rendit i treti vend në rritjen globale të turizmit, me një rritje prej 80 për qind të vizitorëve krahasuar me vitin 2019.

Media e huaj shkruan se Shqipëria po shfaqet si një alternativë e përballueshme ndaj destinacioneve të njohura mesdhetare, duke ofruar peizazhe të larmishme për një gamë të gjerë udhëtarësh.

“Vija bregdetare i përshtatet pushimeve në plazh, ndërsa liqenet, gjiret dhe shtigjet malore u tërheqin vëmendjen eksploruesve të natyrës. Më pak i globalizuar se fqinjët e saj, vendi ka ruajtur mikpritjen e tij tradicionale, me një përzierje kulturore të ndikimeve osmane dhe greke. Muzika popullore, zakonet dhe identiteti i fortë lokal e bëjnë Shqipërinë gjithnjë e më tërheqëse për turistët”, shkruan ‘Travel Radar, teksa shton se plazhet mahnitëse dhe qytetet bregdetare të Rivierës Shqiptare rivalizojnë destinacione si bregdeti i Greqisë, por me një çmim shumë më të ulët.

“Infrastruktura turistike është përmirësuar gjithashtu vitet e fundit. Për më tepër, linjat ajrore kanë zgjeruar shërbimin drejt Aeroportit Ndërkombëtar të Tiranës gjatë pesë viteve të fundit”, shkruhet në artikull.

Në përfundim, shkrimi mbyllet duke thënë se Shqipëria nuk është vetëm një destinacion në zhvillim i përballueshëm me më pak turma por edhe po ripozicionohet në skenën ndërkombëtare.

The post Travel Radar: Shqipëria një nga 3 destinacionet për 2025 appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Ilirjan Selmani, rreth 35 vjeç, u shoqërua nga policia e Pogradecit këtë të hënë, si autor i dyshuar i vrasjes së 52-vjeçares Kozeta Teço.

Ngjarja e rëndë u zbulua mëngjesin e sotëm, kur shtëpia e saj u përfshi nga flakët. Fillimisht u mendua se bëhej fjalë për një ngjarje aksidentale, por brenda pak orësh, hetuesit zbuluan një histori tjetër.

Kozeta Teço dyshohet se u vra nga i riu dhe më pas ai i vuri flakën shtëpisë, në mënyrë që ngjarja të dukej aksidentale.

Përveç shenjave të dhunës në trupin e gruas, hetuesit mësohet se analizuan kamerat e sigurisë në zonë dhe arritën të gjenin prova të tjera në koshat e mbeturinave, ku zbuluan mes të tjerash peshqirë të gjakosur. Edhe dy vatrat e zjarrit në banesë ishin një provë se flakët nuk kishin qenë aksidentale.

Ndërkohë në kazanin e plehrave është gjetur edhe arma e krimit, një thikë me të cilën dyshohet se autori i ka prerë fytin 52-vjeçares. Sipas burimeve paraprake, dyshohet se i riu ka patur lidhje intime me viktimën.

Teksa shoqërohet nga uniformat blu, autori i dyshuar dëgjohet të thotë: ‘Nuk jam unë vrasësi, jo’.

Rreth orës 13:30, Ilirjan Selmani u pa teksa shoqërohej nëpër rrugët e Pogradecit i prangosur nga policia. Bashkë me të, hetuesit u kthyen në skenën e krimit, aty ku kryen edhe një eksperiment hetimor.

Sipas burimeve paraprake, i riu dhe gruaja dyshohet se kishin një lidhje intime. Dyshimet duket se përforcohen edhe nga dëshmitë e të afërmve dhe fqinjëve. Gruaja ishte e pamartuar dhe jetonte e vetme.

Kqyrja e kamerave të sigurisë të bizneseve përballë pallatit ku ndodhi krimi e kanë ndihmuar policinë të identifikojë dhe të shoqërojë Ilirjan Selmanin.

Ndërkohë, policia po vijon hetimin për të zbardhur motivin që shtyu të riun nga Pogradeci të vriste partneren e tij.

The post Ngjarja në Pogradec/ Vrau dhe i dogji banesën 52-vjeçares, kapet autori i dyshuar appeared first on Gazeta Si.

Gjatë gati 19 viteve të Melissa Knicely në një strehë kafshësh në Karolinën e Veriut, ajo ka mësuar të dallojë një shenjë prekëse që tregon se ekonomia ka marrë një kthesë për keq: Kur ka një rritje të numrit të njerëzve që kërkojnë të heqin dorë nga kafshët e tyre shtëpiake.

Kjo ndodhi në fund të viteve 2000, ndërsa problemet nga kriza financiare u përhapën; në raste të tjera kur valët e pushimeve nga puna goditën rajonin dhe, më së fundmi, kur inflacioni u rrit.

Dhe në muajt e fundit, ky aktivitet, i cili quhet “dorëzimi i pronarëve”, është rritur në Charlotte-Mecklenburg Animal Care & Control në Karolinën e Veriut, ku Knicely shërben si zëdhënëse e departamentit.

Deri më tani këtë vit, dorëzimet e pronarëve janë gati 43% më të larta se në këtë kohë të vitit të kaluar, tha ajo.

“Ka raste kur ekonomia ka rënë ose kemi pasur shumë pushime nga puna dhe 100% kjo shihej dhe tek ne dhe tani ne shohim një rritje sa herë që ndryshon ekonomia.

Ky trend nuk është unik vetëm për Charlotte-Mecklenburg.

Në muajt e fundit, shpëtuesit e kafshëve dhe strehimoret në të gjithë Amerikën po raportojnë rritje të ndjeshme të kafshëve që dorëzohen, me disa nga këto organizata që i thanë CNN se vështirësitë financiare ishin në rrënjë të vendimeve të këtyre pronarëve.

Çdo aspekt i mbajtjes së një kafshe shtëpiake, nga vizitat te veterineri dhe ushqimi te shtretërit, ëmbëlsirat dhe lodrat, është bërë i shtrenjtë vitet e fundit, me disa mallra të ndjeshme ndaj tarifave që pritet të bëhen edhe më të shtrenjta në muajt në vijim. Këto shpenzime në rritje për pronarët e kafshëve shtëpiake mund të shtohen nga një përkeqësim i stabilitetit financiar, duke përfshirë barrë të rëndë borxhi, një problem të papritur mjekësor (njerëzor ose shtazor) ose një humbje pune.

“Do të jetë financiare për disa arsye të ndryshme”, thotë Megan Larson, menaxhere e pranimit në Ruff Start Rescue, një organizatë për mbrojtjen e kafshëve.

Një arsye shumë e zakonshme është se njerëzit nuk kanë mundësi të qëndrojnë aty ku jetojnë, tha ajo.

“Na dhemb kur shohim njerëz që qajnë se duhet të heqin dorë nga kafsha e tyre sepse duhet të zhvendosen diku në një shtëpi apo vend më të përballueshëm dhe ai vend që është më i përballueshëm për ta nuk i lejon kafshët”, tha ajo.

Deri më 24 korrik, Ruff Start ka marrë 1,496 aplikime për dorëzime nga pronarët dhe deri në 22 brenda një dite të vetme, sipas të dhënave të ofruara nga Larson, e cila vuri në dukje se aplikimet shpesh janë për shumë kafshë.

Edhe pse Ruff Start ka një rrjet mjaft të madh strehuesish (rreth 600 deri në 700 aktivë në Minesota), organizata nuk ka kapacitet për çdo kafshë në nevojë.

“Duke folur me të tjerë këtu në vend, të gjithë jemi në panik, sepse ajo që po shohim është mungesa e strehuesve të mëdhenj për qen”, tha ajo, duke vënë në dukje se qentë e mëdhenj hanë më shumë dhe kanë vizita më të kushtueshme veterinare.

“Kjo është arsyeja pse shohim shumë njerëz që duhet të heqin dorë nga qentë e tyre të mëdhenj.”

Më parë këtë muaj, Qendrat e Kujdesit për Kafshët të Nju Jorkut arritën në një “pikë kthese” dhe pezulluan pranimin për shkak të “problemeve kritike të kapacitetit”.

“Ky nuk është një vendim që e marrim lehtë, por nuk mund të pranojmë më dorëzime nga pronarët”, njoftoi streha më 18 korrik. “Me mbi 1,000 kafshë shtëpiake nën kujdesin tonë, jemi në një pikë krize.”

Në Çikago, zyra e kujdesit dhe kontrollit të kafshëve e qytetit postoi një njoftim në Instagram në maj duke dhënë alarmin:

“Vetëm në 20 ditët e para të majit, kemi pasur mesatarisht 56 kafshë që vijnë në strehë në ditë, një rritje nga 54 në ditë në prill. Kjo mund të mos duket shumë e madhe, por me këtë vëllim, çdo rritje i shteron burimet tona tashmë të kufizuara”, thuhej në postim.

Strehëzat e kafshëve në të gjithë Shtetet e Bashkuara që po mbushin gjithnjë e më shumë kapacitetin e tyre, janë një pasqyrim i “stuhisë së përsosur” që është duke u përgatitur vitet e fundit, thotë Cesar Perea, nënkryetar i shpëtimit për Shoqatën Amerikane Humane.

Si pjesë e rritjes së kostos së jetesës dhe kufizimeve financiare, një mungesë e vazhdueshme e veterinerëve ka rritur kostot e kujdesit, tha ai.

Për më tepër, në vitet pas bumit të kafshëve shtëpiake të nxitur nga pandemia, pronarët e shtëpive me qira u bënë më të rreptë në lejimin e kafshëve dhe pati një rritje të dukshme të problemeve të sjelljes për shkak të mungesës së socializimit për këlyshët e pandemisë të rritur gjatë një izolimi.

“Vështirësitë ekonomike, po kontribuojnë shumë në rritjen e numrit të strehimoreve të mbushura”, tha Perea për CNN. “Por mendoj se po ndodh një stuhi e plotë.”

The post Një tregues ekonomik tronditës: Gjithnjë e më shumë njerëz po heqin dorë nga kafshët e tyre shtëpiake appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta Si- Prej ditësh tashmë, jugu është nën flakë, ku jo pak herë janë rrezikuar edhe jetë njerëzish.

Himara vijon të digjet nga flakët, të cilët një ditë më parë rrezikuan edhe banorët në dy fshatra, Kalasë e Sasaj, të cilët u evakuuan. Aktualisht raportohet për vatra aktive në fshatin Sasaj, tre vatra në Lukovë dhe një vatër në Shën Vasil.

Në terren u angazhuan 9 mjete zjarrfikëse, një ambulancë, helikopterët e FA dhe avioni canadair italian.

Zjarri vijon edhe në Parkun Kombëtar të Prespës, ndërsa 150 forca janë në terren dhe po punojnë për shuarjen e flakëve.

Perfekti Nertil Jole thotë se janë favorizuar edhe nga ulja e temperaturave. Deri më tani llogaritet rreth 7 ha sipërfaqe me bimësi që është djegur nga flakët.

Edhe në zonën e Kalasës, Njësia Administrative Vergo, zjarri është përqendruar vetëm në majën e malit mbi Kalasë, ndërsa një banesë e braktisur është raportuar si e djegur.

Në Bjeshkën e Rahovicës, Malësi e Madhe, pranë kufirit me Malin e Zi, vijon të mbetet aktive vatra e zjarrit e rënë në një sipërfaqe me pyje. Terreni i thyer e bënë të vështirë ndërhyrjen, dhe zjarri ka marrë përmasa.

Në fshatin Fang, njësia administrative Rubik, është e pamundur ndërhyrja për shkak të pjerrësisë së madhe të shpatit të malit, të veshur me dëllinja, që favorizojnë zjarrin. 

Në fshatin Ibë, Tiranë, aktualisht janë aktive 3 vatra zjarri.

Pjesa më e madhe e zjarreve dyshohet se vendosen në mënyrë të qëllimshme ose nga pakujdesia. Një rast i ngjashëm ka ndodhur edhe në Vaun e Dejës, ku Policia e Shkodrës ka arrestuar pas një person të dyshuar.

I arrestuari është L. Rr., 80 vjeç, banor i kësaj zone dhe sipas policisë dyshohet se e ka kryer herë pas here një veprim të ngjashëm kohët e fundit. Ai akuzohet se ndezi zjarr ditën e djeshme në varrezat e fshatit Barbullush dhe si pasojë e përhapjes së flakëve u dogj një sipërfaqe e konsiderueshme toke me shkurre. Nga flakët nuk u dëmtuan varrezat dhe vatra u shua në kohë, pa u përhap.

Gjatë 24 orëve të fundit janë evidentuar 34 vatra zjarri nga të cilat 17 janë ende aktive, 6 janë nën monitorim dhe 11 janë shuar.

The post 17 vatra aktive/ Himara nën flakë, zjarri vijon ende në Parkun Kombëtar të Prespës appeared first on Gazeta Si.

Pas ditëve më të nxehta të verës, java ka nisur me ulje temperaturash.

Moti gjatë ditës së sotme do të jetë me kthjellime dhe vranësira, teksa priten reshje shiu lokale.

Temperaturat gjatë ditës pritet të arrijnë deri në 29 gradë Celsius.

Ndërkohë, sipas meteorologëve, e gjithë java do të jetë e freskët ku temperaturat maksimale shkojnë deri në 34 gradë.

Ndërsa nesër pritet të ketë reshje në të gjithë vendin.

The post Java nis me ulje temperaturash appeared first on Gazeta Si.