Gazeta Si – Ushqimet ultra të përpunuara mund të shkaktojnë sjellje varësie që plotësojnë të njëjtat kritere klinike të përdorura për të diagnostikuar çrregullimet e përdorimit të substancave.

Konfirmim i mëtejshëm vjen nga një studim i kohëve të fundit i botuar në revistën mjekësore “Nature Medicine” nga shkencëtarët në Universitetin e Miçiganit, të cilët përmblodhën prova nga gati 300 studime të kryera në 36 vende në mbarë botën: ushqimet ultra të përpunuara mund të ndryshojnë sistemin e shpërblimit të trurit (duke shkaktuar çlirimin e dopaminës), duke shkaktuar dëshira, humbje të kontrollit dhe konsum të vazhdueshëm – karakteristika kryesore të varësive.

Analiza

Ushqimet ultra të përpunuara përfshijnë produkte industriale të paketuara si ëmbëlsirat, patatet e skuqura, drithërat e mëngjesit dhe ushqimet e gatshme.

Studimet neuroimazherike (të cilat tregojnë zonat e trurit që janë aktive), kanë zbuluar se individët me konsum kompulsiv të këtyre ushqimeve, shfaqin ndryshime në qarkun e trurit çuditërisht të ngjashme me ato të vërejtura në varësinë nga alkooli dhe kokaina, shkruajnë shkencëtarët.

“Njerëzit nuk po bëhen të varur nga mollët ose orizi kaf”, tha autorja kryesore e studimit, Ashley Gearhardt, një profesoreshë e Psikologjisë në Universitetin e Miçiganit.

“Ata po luftojnë me produktet industriale të dizajnuara posaçërisht për të goditur trurin si një drogë: shpejt, intensivisht dhe në mënyrë të përsëritur:.

Autorët u bëjnë thirrje zyrtarëve të shëndetit publik, mjekëve dhe politikëbërësve që të ndërmarrin veprime të menjëhershme, pasi varësia nga ushqimet ultra të përpunuara ende nuk është njohur paraprakisht, madje as si një gjendje që meriton studime të mëtejshme.

“Në raste të tjera, standardi për njohjen e varësisë ka qenë shumë më i ulët”, tha bashëkautorja, Erica LaFata, Profesoreshë e Asociuar e Kërkimeve në Qendrën për Peshën, të Ushqyerit dhe Shkencën e Stilit të Jetës në Universitetin Drexel.

Varësia nga ushqimi dhe kujt i përket?

Një studim i mëparshëm i kryer nga Universiteti i Miçiganit mbi plakjen e shëndetshme, tregoi se 13% e të rriturve amerikanë (të moshës 50 deri në 80 vjeç) nuk ishin në gjendje të hiqnin dorë nga ushqimet e përpunuara.

Simptomat e “varësisë” të përshkruara përfshinin dëshira të forta, së bashku me përpjekje të pasuksesshme për të zvogëluar konsumin dhe simptoma të tërheqjes si nervozizëm, vështirësi në përqendrim dhe dhimbje koke.

“Përafërsisht 16% e popullsisë, jeton në një gjendje varësie nga ushqimet ultra të përpunuara, të cilat mund të përkufizohen si varësi nga ushqimi”, konfirmon Stefano Erzegovesi, Psikiatër dhe Nutricionist italian.

“Nga pikëpamja ushqyese, një ushqim ‘që nxit drogën’ karakterizohet nga prania, në përmasa të bollshme dhe shpesh të kombinuara, e kripës, sheqerit dhe yndyrës”, shpjegon specialisti, “dhe kjo vlen si për ushqimet e ëmbla ashtu edhe për ato të kripura”.

Si t’i menaxhoni këto ushqime: jo ndalimeve

Ndërsa presim kufizime nga organet rregullatore, veçanërisht duke pasur parasysh se “objektivat” kryesorë për konsumin e këtyre ushqimeve janë fëmijët (të cilët në vendet e zhvilluara preken nga obeziteti dhe mbipesha), cilat sjellje mund të miratohen për të kufizuar ndikimin e tyre?

“Në përgjithësi, për të menaxhuar dëshirat për ushqime që krijojnë varësi, nuk është e nevojshme t’i shmangim plotësisht, por t’i hamë shumë rrallë dhe ngadalë, në mënyrë që të pranojmë me vetëdije se mund t’i shmangim, sepse janë ‘të bezdisshme’: bindja rigoroze ndaj një ndalimi, shpesh çon në problemin e kundërt, domethënë në të ngrënit me tepri”, thekson Erzegovesi.

Rregulli i artë, përtej konsumit shumë të rastësishëm (siç tregohet nga piramida e dietës mesdhetare), është ta bësh vetë.

Ëmbëlsirat dhe patatet e skuqura të përgatitura në shtëpi me përbërës të zgjedhur me kujdes, të matur dhe të kontrolluar, janë më të mira se opsionet e përpunuara. Dhe fitohet edhe shija gjithashtu.

“Lidhur me segmentin e popullsisë që lufton me të ngrënit emocional dhe varësinë nga ushqimi, është e rëndësishme të mos e gjykoni veten dhe të mos e ngatërroni varësinë nga ushqimi me një ves, sepse mund të jetë një patologji. Në disa raste, është e nevojshme të kërkoni kujdesin e të njëjtëve profesionistë që trajtojnë çrregullimet e të ngrënit, pra një ekip multidisiplinar (mjek, nutricionist, psikolog)”, përfundon eksperti.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post Ushqimet ultra të përpunuara shkaktojnë sjellje të vërteta varësie appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Pemët e dendura të lisave që i dhanë emrin ende qëndrojnë, duke shpërndarë kodrat e Medio Crati, në fushën veriore të Kalabrisë të kufizuar nga lumi Crati.

Ato rrethojnë San Giacomo di Cerzeto, një fshat me shtëpi dhe pallate guri me porta të ashpra që hapen nga Serra dei Muli (Sera e Mushkave).

Por ajo që e karakterizon më shumë këtë fshat, me pamjen e tij të ashpër dhe atmosferën e vetmuar, janë rrënjët e tij kulturore shqiptare.

Në shekullin e 15-të, qyteti kishte hyrë në një periudhë rënieje në dukje të pakthyeshme, të shkaktuar nga një sërë zish të pamëshirshme buke, epidemish dhe madje edhe tërmetesh.

Popullsia e kishte braktisur atë kur mbërritën këtu emigrantët e parë shqiptarë, duke ikur nga pushtimi turk që pasoi vdekjen e heroit kombëtar, Gjergj Kastrioti, i njohur nga të gjithë si, Skënderbeu.

Aventura e gjatë kulturore dhe gjuhësore që pasoi, tani dëshmohet edhe fizikisht në Muzeun Etnografik Arbëresh, ku mësuesi në pension i shkollës fillore, Carmine Stamile, është personalisht i përkushtuar për ta bërë atë një thesar të trashëgimisë kulturore arbëreshe.

Carmine, i lumtur që ka kaluar të nëntëdhjetat, mirëpret me kënaqësi vizitorët në shtëpinë e tij që ndodhet pak poshtë muzeut, hap një shishe verë për ta dhe më pas udhëzon këdo që është i interesuar të mësojë rreth zakoneve të përditshme, aftësive tekstile – tezgjahët janë ende në gjendje pune – veglave bujqësore dhe bankave shkollore të njerëzve.

Muzika etnografike e Shpirtit Arbëresh

Ai mbështetet gjithashtu në këtë operacion të jashtëzakonshëm shpëtimi dhe ndarjeje njohurish nga grupi etnomuzikor Shpirti Arbëresh.

Përmes muzikës, veçanërisht zbulimit dhe ruajtjes së këngëve të lashta të transmetuara gojarisht, ata e mbajnë gjallë dhe mirë shpirtin e njerëzve që mbërritën nga Ballkani përtej Detit Adriatik, si dhe rikuperojnë dhe restaurojnë veshjet tradicionale.

Për këto kostume, Carmine po rinovon një ndërtesë tjetër ku ka mbledhur disa ekzemplarë të dekoruar me forcë, dhe tani ai do të donte që kjo hapësirë të sigurohej në mënyrë që të zgjeronte këtë muze unik.

Cerzeto me ndërtesat e tij prej guri dhe ullishtat përreth

Ndërsa pret që dëshira e tij të përmbushet plotësisht, vetë Stamile ngjitet lart e poshtë nëpër rrugët me kalldrëm, duke admiruar portat prej guri të ndërtesave që nuk janë më të banuara, por që e ruajnë autoritetin dhe ashpërsinë e tyre të paprekur.

Ato duket se rrethojnë kishën kushtuar Zonjës së Këshillit të Mirë, shenjtores mbrojtëse të popullit shqiptar.

Struktura drejtkëndëshe përmban një portë prej druri me panele më të reja që përshkruajnë skena të Krishtit, të vendosura brenda një harku të rrumbullakët të gdhendur në gur. I njëjti motiv përsëritet në murin e djathtë të nefit qendror në anën perëndimore.

Cerzeto është gjithashtu interesant nga një pikëpamje arkitekturore, duke filluar me Palazzo Andreotti, ashtu siç mund të futesh në hapësira të hapura dhe rrugica të ngushta vetëm për t’u humbur në kërkim të portave, stemave, detajeve elegante të rrugëve dhe ndërtesave me pamje nga ullishtat, ku prodhohet vaji i ullirit ekstra i virgjër, i cili ka një shije të këndshme frutash.

Poezitë dhe muralet e Francesco Antonio Santorit

Kohët e fundit janë shtuar murale shumëngjyrëshe për t’i sjellë këtyre vendeve një prekje të jetës bashkëkohore, si në kujtim të poetit At Francesco Antonio Santori, i cili i kaloi vitet e fundit të jetës së tij në San Giacomo, ashtu edhe për të shfaqur bukurinë shumëngjyrëshe të jetës rurale.

Një mural veçanërisht i rëndësishëm, i titulluar “Tradita Arbëreshë”, nga artisti Edoardo Ettorre, përshkruan një grua që mban frutat e kuqe të tokës në prehër, të buta dhe sensuale.

Shënim: Është pjesë e komunës së Cerzeto, në provincën e Kozencës, rreth 50 minuta larg me makinë. Ndodhet në një lartësi prej 485 metrash mbi nivelin e detit. Vitet e fundit, shumë banorë e kanë lënë këtë vend për të jetuar në Cerzeto, popullsia e të cilit është afërsisht 1,200, kështu që shumë shtëpi janë bosh.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post San Giacomo di Cerzeto, zemra arbëreshe e Kalabrisë (Foto) appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Qeveria gjermane njoftoi të premten se do të ndalojë autorizimin e eksportit në Izrael të armëve që mund të përdoren në Rripin e Gazës, duke përmendur ndër të tjera miratimin e qeverisë izraelite të një plani për të pushtuar ushtarakisht Gaza Sitin. Pezullimi përfshin edhe materiale dhe pajisje të tjera ushtarake.

Nuk është vendi i parë europian që shpall një masë të tillë (Spanja, Mbretëria e Bashkuar dhe Sllovenia, ndër të tjera, e kanë bërë tashmë këtë në shkallë të ndryshme në dy vitet e fundit), por është një vendim i rëndësishëm, sepse Gjermania është eksportuesi i dytë më i madh i armëve në Izrael, pas Shteteve të Bashkuara.

Për më tepër, qeveritë gjermane kanë qenë gjithmonë shumë afër Izraelit, për arsye historike dhe shpesh kanë shmangur kritikimin e veprimeve të tij.

Kjo mbështetje pothuajse pa kushte, e gjatë prej dekadash, kishte filluar të zbehej në muajt e fundit.

Qeveria gjermane ka deklaruar mbështetjen e saj për fushatën e Izraelit kundër Hamasit dhe për lirimin e pengjeve që mbahen ende në Rripin e Gazës, por se përparësi duhet të jenë negociatat për një armëpushim.

Sipas qeverisë, plani i Izraelit për të pushtuar Gaza Sitin e bën këtë objektiv më pak të arritshëm.

Deklarata që njoftonte vendimin, i bënte thirrje gjithashtu Izraelit të rriste sasinë e ndihmës së dhënë popullsisë së Rripit të Gazës dhe të përmbahej nga marrja e vendimeve që mund të çonin në aneksimin e Bregut Perëndimor, territorit tjetër, përveç Rripit, i cili qeveriset pjesërisht nga autoritetet palestineze.

Qeveria izraelite ka kohë që favorizon vendosjen e kolonëve izraelitë në Bregun Perëndimor, gjë që është e paligjshme sipas ligjit ndërkombëtar.

The post Gjermania njofton një pezullim të pjesshëm të shitjes së armëve për Izraelin appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Eyal Zamir është një tip i ashpër. Ishte ai që planifikoi pushtimin e Gazës. Dhe me shumë gjasa u ngrit në detyrë si Shef i Shtabit të IDF-së katër muaj më parë, pikërisht sepse kishte shkruar në letër planet që i pëlqenin më shumë kryeministrit Benjamin Netanjahu: të pushtonte Gazën dhe të merrte kontrollin e asaj që kishte mbetur nga jeta civile në Rrip nga Hamasi.

Në thelb, ajo që amerikanët u përpoqën të bënin në Vietnam. Atëherë, metafora ishte të “prisnin ujin” rreth rezistencës së Viet Kongut, domethënë të ndanin guerilasit nga popullsia civile, të ndërprisnin mbështetjen për luftën e armatosur.

Nuk shkoi shumë mirë dhe midis thashethemeve të ndryshme që qarkullonin në Jeruzalem një ditë më parë, kishte edhe një, që Shefi i Shtabit, Zamir, i përmendi Netanjahut një “rrezik Vietnamez”. Ai u tha ndihmësve të tij, se “të hysh në Gaza është si të biesh në një vrimë të zezë”.

Gjenerali është i shqetësuar për jetën e pengjeve, edhe si teknikë, për lodhjen e trupave dhe konsumimin e pajisjeve të tyre.

Pushtimi i Gazës do të thotë mobilizimi i 40,000 deri në 60,000 izraelitëve. Ushtarët profesionistë dhe të rekrutuar nuk janë të mjaftueshëm; rezervistët duhet të thirren përsëri.

Izraeli nuk ka qenë kurrë në luftë për kaq gjatë në historinë e tij. Shumë rezervistë në mandatin e tyre të katërt ose të pestë po kërkojnë ndonjë justifikim për ta shmangur atë.

“Kultura e mospajtimit është një pjesë integrale e historisë së popullit izraelit dhe përfaqëson një element themelor në kulturën organizative të IDF-së”, – tha gjenerali dje.

Ishte hera e parë që ai fliste publikisht pas ditësh në të cilat gazetat ishin plot me mosmarrëveshjet e tij me udhëheqjen politike.

Djali i kryeministrit, Yair Netanjahu, shkoi aq larg sa denoncoi rrezikun e një “grushti shteti ushtarak” duke pasur parasysh ngurrimin e oficerëve për të shkuar bashkë me të atin.

“Ne do të vazhdojmë të shprehim qëndrimin tonë pa frikë, objektivisht, në mënyrë të pavarur dhe profesionalisht. Nuk shqetësohemi për teoritë, por për jetët njerëzore dhe mbrojtjen e shtetit. Vetëm mirëqenia dhe siguria e tij janë para syve tanë”.

Zamiri ishte pa komplekse në forumin e djeshëm të Shtabit të Përgjithshëm. Asnjë polemikë, por as asnjë poshtërim: “Unë jam këtu për t’i shërbyer vendit tim si ushtar”. Pikë.

Thelbi i debatit të brendshëm në udhëheqjen e shtetit hebraik mbetet. Shumë profesionistë të sigurisë (ish-gjeneralë, ish-agjentë sekretë), të liruar në pension, nga detyrimi i bindjes, kanë folur kundër një pushtimi total.

Dhe e bënë këtë publikisht, duke hapur një përçarje delikate. A është më mirë të negociohet me Hamasin dhe të shpëtohen pengjet?

Apo të zhduket grupi terrorist edhe me koston e jetës së tyre? Vija e kuqe e Hamasit në negociata duket se ka qenë fundi i luftës dhe tërheqja e Izraelit. Një kusht i papranueshëm për Netanjahun, i cili që nga fillimi ka folur për “shkatërrimin” e grupit terrorist.

Qarqet strategjike izraelite e konsiderojnë gjithashtu konceptin arab të “sumud”, qëndrueshmërisë, të ngritur midis palestinezëve, në një virtyt pothuajse fetar.

Nëse Hamasi do të mbijetonte, madje edhe në një Gazë të shkatërruar, kjo do të vërtetonte “sumud”-in e tij dhe prestigji i tij, në mënyrë paradoksale, do të rritej.

Pas më shumë se 60,000 vdekjeve dhe kaq shumë shkatërrimeve, uji përreth Hamasit do të ishte më i lartë për t’u kapërcyer. Basti i Izraelit është që duke shkatërruar Hamasin, të mos lindë më asnjë grup ushtarak në atë zonë.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post A është gjenerali Zamir anti-Netanjahu i ri? Nga plani i Gazës, te frika për një ‘vrimë të zezë’ appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Ish-presidenti dhe kryeministri rus, Dmitry Medvedev ka pasur sukses në javët e fundit në diçka që është përpjekur të bëjë që nga pushtimi i Ukrainës: të joshë një udhëheqës perëndimor me provokimet e tij në mediat sociale.

Medvedev, së pari në qershor dhe më pas në fund të korrikut, përdori platformën e mediave sociale “X” për të sulmuar drejtpërdrejt presidentin e SHBA-ve, Donald Trump, i cili u përgjigj në të dyja rastet.

Në shkëmbimin e fundit, Medvedev iu referua drejtpërdrejt mundësisë që Rusia t’u përgjigjet kërcënimeve të Trump me një armë bërthamore, pikë në të cilën Trump njoftoi se kishte urdhëruar zhvendosjen e dy nëndetëseve bërthamore amerikane në përgjigje të “deklaratave të çmendura dhe nxitëse” të ish-presidentit rus.

Për Medvedevin, ky provokim i suksesshëm është një sukses i madh: ai ka kohë që provokon udhëheqësit perëndimorë në mediat sociale, por kjo është hera e parë që dikush i ka dhënë besim.

Gjithashtu duket se kërcënimet dhe deklaratat e tij po luajnë një rol të rëndësishëm në komunikimin midis Rusisë dhe Shteteve të Bashkuara.

Dmitry Medvedev është nënkryetar i Këshillit të Sigurisë Ruse, një organ që këshillon presidentin Putin për çështje që lidhen me luftën në Ukrainë, ndër të tjera.

Midis viteve 2008 dhe 2012, ai shërbeu si president i Rusisë, në atë që ishte në fakt një rotacion i planifikuar: në vitin 2008, Putin tejkaloi limitin prej dy mandatesh të vendosur nga ligji rus dhe nuk ishte i kualifikuar për rizgjedhje, kështu që ai emëroi Medvedevin, i cili shërbeu vetëm një mandat dhe më pas dha dorëheqjen në favor të Putinit (i cili më vonë ndryshoi ligjin për të shmangur telashet e mëtejshme).

Gjatë kohës së tij si president, Medvedev e paraqiti veten si një liberal i afërt me Perëndimin. Ai zhvilloi një marrëdhënie shumë të përzemërt me presidentin e SHBA-ve, Barack Obama, bëri një “selfie” me shefin e atëhershëm të Apple, Steve Jobs dhe mbajti disa intervista me median ndërkombëtare.

Në fund të mandatit të tij në vitin 2012, Medvedev ishte i preferuari i të gjithë liberalëve rusë, të cilët shpresonin për një moment se ai do të kandidonte përsëri për të sfiduar Putinin. Medvedev, megjithatë, u tërhoq dhe pranoi rolin e vogël të kryeministrit, të cilin e mbajti deri në vitin 2020.

Imazhi i Medvedevit si liberal dhe i moderuar zgjati deri në shkurt të vitit 2022, kur filloi pushtimi në shkallë të plotë i Ukrainës.

Ish-presidenti u transformua në një nacionalist të dhunshëm, duke përdorur rrjetin “X” për të sulmuar sistematikisht Ukrainën, Shtetet e Bashkuara dhe vendet evropiane.

Gjatë këtyre viteve të luftës, Medvedevi ka shprehur vazhdimisht qëndrimet më ekstreme dhe luftënxitëse, dhe ka kërcënuar vazhdimisht të përdorë armë bërthamore kundër Evropës.

Ai nuk ka fuqinë për të përdorur armë bërthamore ruse dhe tani konsiderohet një figurë dytësore në hierarkinë politike.

Por ai është ende një ish-president dhe deklaratat e tij kanë pasur ndikim në disa raste. Gazetat evropiane shpesh kanë nxjerrë në pah kërcënimet e tij dhe kanë ndihmuar në mbjelljen e frikës nga hakmarrja e mundshme bërthamore ruse kundër vendeve që janë ekspozuar shumë për të ndihmuar rezistencën ukrainase.

Medvedev ka përdorur shpesh edhe taktika fyese: ai e ka quajtur vazhdimisht kancelarin gjerman Friedrich Merz “nazist”, e ka quajtur presidentin francez Emmanuel Macron, “Mikron” dhe presidentin ukrainas Volodymyr Zelensky “narkoman”.

Muajin e kaluar, ai tha se Sekretari i Përgjithshëm i NATO-s, Mark Rutte “kishte shumë kërpudha halucinogjene” dhe se duhet të mësonte rusisht, sepse “mund t’i vinte në ndihmë kur të ishte në një kamp burgu në Siberi”.

Udhëheqësit perëndimorë të fyer nuk kishin reaguar kurrë ndaj provokimeve, deri te Trump. Pati një përplasje të vogël fillestare midis të dyve në qershor (Medvedev kishte thënë se pasi të sulmonte Iranin, Trump mund ta harronte Çmimin Nobel për Paqen), e ndjekur nga një grindje e madhe në fund të korrikut, për nëndetëset bërthamore.

Megjithatë, përgjigjja e Trump nuk është vetëm për shkak të temperamentit të presidentit amerikan, por edhe për mënyrën se si po zhvillohen komunikimet midis Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë.

Pas një periudhe fillestare afërsie në fillim të mandatit të tij, Trump është bërë gjithnjë e më intolerant ndaj Putinit në javët e fundit, i cili ka penguar sistematikisht të gjitha përpjekjet e tij për të siguruar një armëpushim në Ukrainë.

Trump ka shprehur zhgënjimin e tij me Putinin në më shumë se një rast. Në mediat sociale, ai shkroi, duke iu referuar luftës në Ukrainë, “Vladimir, NDALO!” dhe e bëri të qartë se beson që Putini, me taktikat e tij të vonesës, po e tall atë.

Në të njëjtën kohë, megjithatë, Trump hezitoi të sulmonte drejtpërdrejt presidentin rus, i cili së shpejti mund të rikthehet në një partner negociues: për më tepër, të dy pritet të takohen në ditët në vijim.

Dhe këtu Medvedevi erdhi në ndihmë. Duke iu përgjigjur kërcënimeve të tij nacionaliste, Trump arriti të ishte i ashpër ndaj Rusisë, madje deri në atë pikë sa njoftoi zhvendosjen e disa nëndetëseve bërthamore: një veprim me pak pasoja praktike, por simbolikisht i rëndësishëm. Por ai arriti ta bënte këtë pa pasur nevojë ta sulmonte drejtpërdrejt Putinin.

Në një farë mënyre, Medvedevi veproi si një “shkop rrufeje” për përkeqësimin e fundit të marrëdhënieve midis Shteteve të Bashkuara dhe Rusisë, duke shmangur një përplasje të drejtpërdrejtë midis dy udhëheqësve.

Ky është një rol që Putini ia ka besuar prej kohësh: Ihor Romanenko, një oficer ushtarak ukrainas, i tha rrjetit “Al Jazeera” se mosmarrëveshja e vazhdueshme SHBA-Rusi është “një spektakël mediatik” dhe se Putini e ka paraqitur Medvedevin si “policin e keq”.

Në të njëjtën kohë, megjithatë, nuk duhet të supozohet se kjo strategji komunikimi ishte planifikuar me kujdes: Medvedevi ka kohë që ka marrë rolin e provokatorit dhe “policit të keq”, dhe në rastin e përplasjes me Trumpin, ai ishte më efektiv sesa në raste të tjera.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post Pse Dmitry Medvedev po luan rolin e ‘policit të keq’? appeared first on Gazeta Si.

Nga Gazeta ‘Si’-SPAK ka goditur sërish organizatën kriminal të Çopjave në Elbasan, në lidhje me trafikun ndërkombëtar të kokainës nga vendet e Amerikës Latine drejt Europës.

Ky grup kriminal, sipas njoftimit zyrtar të SPAK, është me bazë në Elbasan dhe ka tentuar të trafikojë në Evropë rreth 17 ton kokainë.

Gjykata e Posaçme, me kërkesë të SPAK, ka lëshuar 16 urdhër-arreste në total.

Nga 16 masa sigurie, 14 masa janë “arrest në burg” dhe 2 “detyrim paraqitje”.

Masat e sigurisë janë zbatuar për 10 persona, ndërsa 6 të tjerë janë në kërkim.

Në Shqipëri janë arrestuar 7 persona; Ervis Çela, Ardian Çela, Petrit Lakatos, R.M., G.Ç., M.K. dhe Elidon Çela. Ndërsa në Belgjikë është arrestuar Franc Çopja. 

Kurse me masën detyrim paraqitje në vendin tonë janë D.P. dhe K.Gj.  

Dy të arrestuarit që janë lënë me masën detyrim paraqitje, janë shoferët që kanë transportuar paratë për t’i sjellë në Shqipëri.

Gjatë aksionit të ditës së sotme për të finalizuar urdhër-arrestet, gjatë kontrolleve në banesa dhe ambiente të tjera janë sekuestruar edhe shuma parash, mbi 111.800 euro cash, 4 mijë dollarë dhe 880 mijë lekë.

The post SPAK për aksionin kundër grupit të drogës: Tentuan të sjellin në Europë tonelate me kokainë, 16 urdhër-arreste appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Shtetet e Bashkuara të Amerikës, do të ofrojnë 50 milionë dollarë për këdo që ofron informacione që çojnë në arrestimin e presidentit venezuelan, Nicolás Maduro.

Një shpërblim i hershëm është vendosur për të dhe administrata e Donald Trump e ka dyfishuar atë nga 25 milionë dollarët fillestarë.

Shuma ishte rritur tashmë në janar, përpara se Trump të merrte detyrën dhe pikërisht kur Maduro u betua për mandatin e tij të tretë si president.

Prokurorja e Përgjithshme e SHBA-ve, Pam Bondi e justifikoi rritjen e shpërblimit duke pretenduar se Maduro është “i lidhur drejtpërdrejt me kontrabandën e drogës”, një akuzë që Donald Trump e ka mbajtur që nga mandati i tij i parë.

Maduro e ka qeverisur vendin në mënyrë autoritare për vite me radhë dhe marrëdhëniet midis Shteteve të Bashkuara dhe Venezuelës kanë qenë prej kohësh të tendosura pikërisht për këtë shkak.

Gjatë mandatit të Joe Biden, Shtetet e Bashkuara pezulluan sanksionet mbi eksportet e energjisë nga Venezuela.

Këto sanksione u vendosën fillimisht për shkak të mungesës së zgjedhjeve demokratike dhe ishin veçanërisht ndëshkuese sepse ekonomia e Venezuelës varet nga nafta.

Në vitin 2024, sanksionet u rivendosën kur Maduro dhe opozita nuk arritën një marrëveshje për të mbajtur zgjedhje demokratike.

Donald Trump më pas i shtrëngoi ato, pavarësisht se kishte ringjallur marrëdhëniet me Maduron, veçanërisht për shkak të riatdhesimit të emigrantëve.

The post SHBA ofron 50 milionë dollarë për arrestimin e liderit të Venezuelës, Nicolas Maduro appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Një 28 vjeçar i identifikuar si Aleksandër Matoja është arrestuar gjatë një aksioni të zhvilluar mbrëmjen e të enjtes në zonën e Alliasit në Tiranë.

I riu me precedentë penalë akuzohet se u shiste armë zjarri personave të ndryshëm që synonin të kryenin krime. Matoja me banim në Shkodër, dyshohet se është pjesë e një grupi kriminal në kryeqendrën e veriut.

Gjatë kontrollit në automjetin me të cilin lëvizte, policia gjeti dy armë zjarri të llojit “pistoletë” të cilat dyshohet se do ua shiste personave që kishin në plan të kryenin krime të ndryshme.

Burime nga Policia bëjnë me dije se Matoja është person me precedent penal për prodhim dhe shitje të lëndëve narkotike, si pjesë e një grupi të strukturuar kriminal në Shkodër

The post U shiste armë grupeve kriminale, arrestohet me dy pistoleta 28-vjeçari në Tiranë (video) appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Planet për pushtimin e Rripit të Gazës janë sekrete. Deklaratat janë një gjë, objektivat aktuale janë një tjetër.

Madje ka disa që ende shpresojnë se vala në rritje e tankeve, avionëve luftarakë, dronëve dhe automjeteve të blinduara do ta bindë Hamasin të lirojë pengjet dhe të shpërbëhet.

Të tjerë, megjithatë, besojnë se pushtimi është hapi i parë drejt aneksimit, me gjithçka që vjen pas tij: qytete/kampe përqendrimi humanitare, emigrim/deportim vullnetar dhe, së fundmi, por jo më pak e rëndësishme, lindja e Rivierës Trump, pra zgjerimi i Izraelit.

Nga rrjedhjet e mbledhura nga media lokale dhe analizat nga Instituti Izraelit për Studime të Sigurisë Kombëtare, mund të hipotetizojmë se pushtimi do të ndodhë në faza: së pari pushtimi i Veriut, pastaj zgjerimi në Jug.

Operacioni duhet të përfshijë afërsisht pesë divizione, me një minimum prej 50,000 ushtarësh, dhe të zgjasë pesë muaj me një kosto prej 18 milionë eurosh në ditë.

Synimet e deklaruara janë gjithmonë të njëjta: të lirohen pengjet, të shkatërrohet Hamasi, të sigurohet që Gaza të mos përfaqësojë më një kërcënim për shtetin hebre.

Shkatërrimi

Krahu ushtarak i Hamasit ende mban dy Brigada, Gazën dhe Khan Younis, me afërsisht 15,000 luftëtarë. Rekrutët e rinj janë “mish për top”, shumë të rinj dhe të trajnuar dobët, por ende të aftë për të kryer luftë guerile.

Duke mos pasur furnizime të jashtme, lëvizja e rezistencës ka mësuar të riciklojë municionet e pashpërthyera izraelite, duke i shndërruar ato në kurthe minash të afta të çaktivizojnë edhe tanket Merkava.

Hamasi ende kontrollon jetën e afërsisht gjysmës së banorëve të Gazës: miliona njerëzve që jetojnë midis rrënojave të Gaza Sitit, në perëndim të Khan Younis, në kampet qendrore të refugjatëve dhe në zonën al-Mawasi. Ai ndëshkon plaçkitësit e karvaneve humanitare dhe ekzekuton bashkëpunëtorët e dyshuar.

Më në jug, Hamasi është i dobët. Vendimi i Izraelit për të armatosur milicitë rivale ka funksionuar. Më e rëndësishmja udhëhiqet nga beduini tridhjetë e një vjeçar Abu Shabab, i cili më 7 tetor ishte në një burg të Hamasit për trafik droge.

Ish-zëvendëskryeministri izraelit, Liberman e akuzon atë se është i afërt me Shtetin Islamik, por kjo nuk i ka ndaluar milicitë e tij të kontrollojnë qytetin e Rafah, i cili ndodhet nën korridorin Morag.

Nuk është rastësi që tre nga katër qendrat e shpërndarjes të drejtuara nga Fondacioni Humanitar i Gazës, i cili zëvendësoi OKB-në në menaxhimin e ndihmës, janë në zonën e kontrolluar nga Abu Shabab. Kjo është një mënyrë për të shpërblyer “qeverinë” e tij.

Beteja

Taktikat për të pushtuar 15 përqind të Rripit që është ende jashtë kontrollit të Forcave Mbrojtëse Izraelite (IDF) do të ngjajnë me ato që tashmë i kanë lejuar ata të pushtojnë 85 përqind.

Ushtria do t’i ndajë zonat në sektorë, pastaj do të urdhërojë evakuimin e civilëve dhe do t’i detyrojë ata të kalojnë para kamerave dhe pushkëve në mënyrë që askush të mos fshehë armë ose pengje.

Pastaj forcat ajrore dhe artileria do të shkatërrojnë pozicionet e mundshme të rezistencës. Dronët do të jenë të parët që do të hyjnë në rrënoja.

Buldozerët dhe automjetet e blinduara rezistente ndaj minave do të hapin rrugën për tanket. Së fundmi, këmbësoria do të kontrollojë zonën.

Sipas disa vlerësimeve, Hamasi ende ka tunele në të cilat mund të fshihet dhe nga të cilat mund të nisë sulme. Vlerësimi i viktimave të ushtarëve izraelitë është sekret.

Pushtimi

Prania ushtarake izraelite në Rrip është planifikuar për pesë vjet, koha e nevojshme për të përgatitur një qeveri alternative ndaj Hamasit.

Kjo mund të përfshijë Autoritetin Kombëtar Palestinez ose ndonjë shtet arab. Divizionet e kërkuara izraelite do të reduktoheshin në dy dhe kostoja në 80 milionë euro në muaj, pa konsumimin dhe përplasjet.

Palestinezët e evakuuar/deportuar nga zonat e luftimeve duhet të zhvendosen në zona ku Izraeli, si fuqia pushtuese (tani zyrtarisht), kërkohet (Neni 55 i Konventës së Gjenevës) të ofrojë kushte “jo më të këqija” se ato të ofruara më parë.

Nëse 6 tetori 2023 do të konsiderohej pika zero, kjo do të ishte shumë e vështirë për t’u arritur. Ka më shumë të ngjarë që Izraeli të argumentojë se detyrimet e tij lidhen me situatën që nga 8 gushti 2025.

Prandaj, nuk ka shkolla, rrugë, shtëpi apo spitale, por vetëm ujë, ushqim, ilaçe dhe ndoshta, një tendë. SHBA-të janë të gatshme të ndihmojnë duke rritur qendrat e shpërndarjes së Fondacionit të Gazës në 20.

Pasojat

Kur dhe nëse shteti hebre do të largohej, çfarë do të mbetej nga Gaza? Hipoteza më e pranuar është se do të bëhen përpjekje për të krijuar një “Breg të vogël Perëndimor”, ose siç njihet ndryshe Cisjordani.

Në fushën tjetër të vetëqeverisjes teorike palestineze, izraelitët kontrollojnë 80% të territorit përmes vendbanimeve dhe posteve ushtarake.

Palestinezët janë të kufizuar në zona të mbyllura nga porta, çelësat e të cilave mbahen nga IDF. Është ushtria izraelite ajo që vendos nëse një banor i Bregut Perëndimor mund të largohet nga fshati i tij apo jo.

Për më tepër, Rripi i Gazës mund të ndahet në “qytet-shtete” me 500,000 banorë, secili me “qeveri” të pavarura.

Kjo do të zvogëlonte rrezikun e shfaqjes së një Hamasi 2.0 në të gjithë Rripin. Nga kjo perspektivë, ideja e Trump për të inkurajuar “emigrimin vullnetar” në vende të largëta, të paguara në mënyrë të mjaftueshme, mund të jetë e dobishme në zbrazjen graduale të Gazave të ndryshme të vogla.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post Plani i Netanjahut për të pushtuar Gazën: 50.000 ushtarë dhe 5 muaj për një ‘Cisjordani të vogël’ appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Të enjten, një gjyqtar federal ndaloi përkohësisht të gjitha punimet e zgjerimit të burgut të njohur si “Aligator Alcatraz”, i vendosur në kënetën Everglades të Floridës, shtëpi e shumë aligatorëve, prej nga vjen edhe emri i tij.

Gjyqtarja Kathleen Williams urdhëroi një pezullim 14-ditor të ndërtimit për të dëgjuar çështjen e disa grupeve mjedisore që pretendojnë se puna filloi pa studimet e nevojshme mjedisore dhe mund të dëmtojë florën dhe faunën e mbrojtur.

Burgu u hap në korrik, mund të mbajë 3,000 persona dhe është projektuar për të strehuar emigrantë pa dokumente që presin deportimin.

Burgu është popullor me republikanët dhe presidentin Donald Trump, sepse përshtatet mirë me fushatën e qeverisë për të forcuar politikat e saj të ashpra kundër emigracionit të paligjshëm.

Do të mbetet funksional dhe do të vazhdojë të përdoret për të ndaluar emigrantët, por punimet e planifikuara të zgjerimit janë pezulluar.

The post Një gjykatëse ndalon përkohësisht punimet në burgun ‘Alligator Alcatraz’ në Florida appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Një 43-vjeçar i identifikuar si Jorgent Dhima është arrestuar nga forcat “Shqiponja” në lagjen nr.18 në Durrës, pasi dyshohet se shpërndante kokainë në lagje të ndryshme të qytetit.

Gjatë operacionit, policia ka sekuestruar 250 gramë kokainë. Droga ishte ndarë në doza dhe u gjet në automjetin të cilin e përdorte për ta shpërndarë në zonën e plazhit dhe lagje të ndryshme të qytetit bregdetar.

Materialet procedurale i kaluan Prokurorisë pranë Gjykatës së Shkallës së Parë të Juridiksionit të Përgjithshëm Durrës, për veprime të mëtejshme, për veprën penale “Prodhimi dhe shitja e narkotikëve”.

The post Shpërndante kokainë në lagje të ndryshme të Durrësit, arrestohet 43-vjeçari (video) appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Gjykata e Posaçme ka shpallur sot moskompetencë për kërkesën e bërë nga ish-presidenti Ilir Meta për lirimin nga qelia.

Shkak për këtë, është bërë kërkesa e avokatëve të Metës, të cilët kanë kërkuar që të përballen me gjyqtarin Erjon Çela, i cili e ka ndjekur çështjen dhe jo me gjyqtarin e gatshëm Erjon Bani.

Në këto kushte, seanca është shtyre dhe mund të zhvillohet javën e ardhshme. “Nuk mundet që një gjyqtar tjetër të futet në çështje që nuk e ka shqyrtuar. Duke qenë se kërkesa duhet shqyrtuar brenda 15 ditëve dhe prandaj e mori përsipër Erjon Bani. Por ne nuk mund ta lejonim këtë jo se kemi gjë me Banin, por sepse duam të përballemi me gjyqtarin që e ka ndjekur çështjen”, – tha Cakrani.

“Jemi në pritje, kur të kthehet nga pushtimet zoti Çela do zhvillojmë seancën siç e parashikon ligji procedural dhe ligji i Gjykatëqs së Lartë”, vijoi Cakrani.

Kërkesa u paraqit nga avokatët e Metës më 6 gusht, ku sipas këtyre të fundit tashmë nuk ekziston më mundësia që Ilir Meta mund të prishë provat, për shkak se hetimi është mbyllur dhe dosja ka kaluar për gjykim.

Po kështu, në kërkesën e tij për lehtësim të masës së Metës, avokati propozoi që ish-presidentit t’i bllokohet pasaporta në mënyrë që të mos ketë mundësi të dalë nga Shqipëria.

SPAK i njoftoi mbylljen e hetimeve dhe akuzat ish-presidentit Ilir Meta për dosjen CEZ/DIA dhe lobimit në SHBA për fshehje pasurie, pastrim parash dhe korrupsion.

Ish-Presidenti u arrestua më 21 Tetor 2024 dhe që prej atij momenti qëndron në paraburgim me masë “arresti në burg”.

The post Ilir Meta kërkoi lirinë, GJKKO shpall moskompetencë për ish-presidentin. Shtyhet seanca appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Komiteti Shqiptar i Helsinkit (KShH) ka reaguar pas vdekjes së Besnik Koçiut, një i paraburgosur 57-vjeçar që ndërroi jetë më 24 korrik 2025 në Institutin e Ekzekutimit të Vendimeve Penale (IEVP) “Jordan Misja”, vetëm tetë ditë pas futjes në paraburgim.

Në një komunikatë për mediat, organizata ngre pikëpyetje lidhur rastin e Koçiut, për sa i përket trajtimit mjekësor të personave të privuar nga liria.

Besnik Koçiu ishte pranuar në IEVP më 16 korrik dhe që në momentin e parë kishte raportuar diagnoza të rënda dhe të njohura mjekësisht si: diabet tip 2 (nën insulinë), hipertension i avancuar, dislipidemi dhe një goditje në tru e kaluar vetëm gjashtë muaj më parë.

Pavarësisht këtyre kushteve, ai nuk u dërgua në një strukturë spitalore, por u mbajt në kushte paraburgimi të zakonshme.

KShH thekson se ankesa për gjendjen shëndetësore ishin “të përsëritura dhe të dokumentuara”. 

Në njoftim, Komiteti i Helsinkit shkruan se “rezulton se gjatë ditëve të para të akomodimit të tij (sipas shënimit të Kartelës Mjekësore, të datës 18.07.2025), shtetasi B.K., kishte paraqitur ankesa për dhimbje koke, dobësi trupore dhe djegie.

KSHH thotë se mbrëmjen e 23 korrikut, në orën 20:45, në librin e aktivitetit të institucionit është shënuar se Kociu nuk ndihej mirë. Ndihmës mjekja i kishte matur vetëm tensionin në dy raste, por nuk rezulton të jetë ndërmarrë asnjë hap tjetër mjekësor gjatë gjithë natës për rreth 9 orë.

Vetëm mëngjesin e datës 24 korrik, rreth orës 07:00, punonjësit e turnit të parë konstatuan se i paraburgosuri nuk reagonte.

Ai u transportua menjëherë drejt urgjencës së QSUT-së, por aty mjekët konstatuan se kishte ndërruar jetë si pasojë e një arresti kardiak.

Megjithatë, reagimet institucionale kanë qenë të pamjaftueshme dhe, sipas monitorimit të realizuar nga vetë organizata, mungon dokumentacioni që të tregojë ndonjë veprim konkret për mbikëqyrjen e specializuar të tij.

Organizata ngre pikëpyetje lidhur me shkeljen e të drejtave dhe neglizhencë sistemike, ndërsa bën gjithashtu thirrje për hetim.

51-vjeçari ishte në hetim për veprën penale “Armëmbajtje pa leje dhe prodhim i armëve”. Ai ishte arrestuar më 13 korrik për plagosjen me armë zjarri të një 34-vjeçari në një lokal në Valias.

The post Humbi jetën në burg/ Reagon KSHH: U mbajt 8 ditë i sëmurë në qeli, duhej të mjekohej urgjent appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Gjykata e Vlorës ka lënë në fuqi masat e “arrestit me burg” për tre nga bashkëpunëtorët e arrestuar të Flodian Plakut në një hotel në Orikum të Vlorës.

Në burg janë lënë Julian Aliaj, Albano Lapshi dhe Ligor Doko, pronari i hotelit “Doko”, ku strehohej njëri prej vrasësve të dyshuar të Gentjan Bejtjas më 14 mars 2024, ngjarje e ndodhur në Larushk të Fushë Krujës.

Për berberin nga Shkodra, Armando Dano, gjykata caktoi caktua masën e sigurisë “detyrim paraqitje”, duke e liruar nga burgu.

Hetimet disa mujore zbuluan se personat e arrestuar i kishin siguruar Plakut kushtet e domosdoshme për të qëndruar në arrati.

Ndërsa berberi Dano vinte nga Shkodra për në hotelin ku strehohej 43-vjeçari. Forcat Operacionale ndërhynë para disa ditësh duke vënë në pranga Plakun dhe bashkëpunëtorët e tij.

Në seancën ku u ka në fuqi masa e sigurisë ndaj tij, Flodian Plaku mohoi përfshirjen në vrasjen e kryer në bashkëpunim me 2 persona të tjerë aktualisht të arrestuar duke deklaruar se kishte patur një ngatërresë nga policia për shkak se kishte përdorur një mjet tip “Golf 5”. Megjithatë gjykata vendosi ta lërë në burg.

The post Burg për 3 bashkëpunëtorët e Flodian Plakut, lirohet vetëm berberi appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Ish-ministri i Mjedisit Lefter Koka, i dënuar për inceneratorët e Fierit dhe Elbasanit, ka lënë përkohësisht këtë të enjte qelinë e burgut të Durrësit për të vizituar nënën e tij të sëmurë në shtëpi.

Mësohet se Kokës i është miratuar një leje e kufizuar prej tetë orësh nga 11:00 deri në 17:00 me firmë të ministrit të Drejtësisë, Ulsi Manja dhe Drejtorit të Përgjithshëm të Burgjeve. Forca të shumta të policisë së burgjeve e shoqërojnë Kokën gjatë lirisë së tij të përkohshme.

Koka u arrestua më 14 dhjetor të 2021-in, ndërsa vitin e kaluar Gjykata e Posaçme e dënoi me 10 vite burg për inceneratorin e Elbasanit, dënim i cili zbret në 6 vite e 8 muaj burg për shkak të gjykimit të shkurtuar. Për inceneratorin e Tiranës u dënua me 2 vite burg, ndërsa për atë të Fierit çështja është ende në gjykim.

The post Lefter Koka lë për disa orë qelinë e burgut për të vizituar nënën e sëmurë appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – “Tesla Diner”, restoranti i ushqimit të shpejtë i Elon Musk, u hap në Hollivud, Los Anxheles, disa javë më parë.

I njoftuar në vitin 2018, supozohej të ishte si “futuristik” ashtu edhe “retro”, sipas pronarit të tij. Megjithatë, deri më tani, është përballur me probleme dhe kritika, me pritje të gjata, produkte që mungojnë ose janë më pak bindëse dhe inovacione futuriste të zbuluara në hapje që më pas u tërhoqën.

Për momentin, një numër i mirë fansash të Musk, shikuesish kuriozë dhe pronarësh të Tesla-s (të cilët kanë korsi preferenciale për shërbim), kanë vazhduar ta frekuentojnë vendin pavarësisht ndërprerjes, por ka dyshime në rritje për suksesin e ardhshëm të restorantit.

“The Guardian” e përmblodhi përvojën kështu: “Projektet speciale të Musk, shpesh zhvillohen në një klimë kaosi. Ai tenton të bëjë premtime të mëdha dhe të mos i mbajë plotësisht. Kjo është e vërtetë edhe për një restorant të vogël të ushqimit të shpejtë”.

Të tjerë, si “Bloomberg”, kanë vlerësime më pozitive për ushqimin, ndërsa ende thonë se restoranti “nuk është perfekt”. Ndërsa “New York Times” e quan Tesla Diner “një ushtrim marketingu viral”, ku “nuk ka arsye për t’u kthyer”.

Restoranti u hap më 21 korrik në Santa Monica Boulevard, një nga rrugët më të famshme dhe më të njohura të Hollivudit.

I parë nga lart, i ngjan një anijeje kozmike, por dizajni dhe mobiliet përziejnë aludime të një të ardhmeje teknologjike me referenca ndaj të kaluarës së ushqimit të shpejtë të Amerikës.

Parkingu ka tetëdhjetë vende për makina Tesla, të cilat mund të karikohen, ndërsa klientët hanë. Dy ekrane gjigante, të projektuara për të evokuar imazhin e makinave Tesla me makinë të viteve 1960, shfaqin filma klasikë si E.T., episode të Star Trek dhe reklama të produkteve Tesla.

Një nga risitë më të publikuara ishte prania e robotëve humanoide Optimus, të cilët shërbenin kokoshka në ditën e hapjes, por më pas ndaluan së punuari ditën e dytë.

Ata mbeten në vitrinat e ekspozimit sipër, për zhgënjimin e shumë klientëve që erdhën për t’i marrë pasi i panë në veprim në mediat sociale.

Kjo nuk është e vetmja gjë që ka ndryshuar që nga dita e hapjes, kur u formuan radhë të mëdha, pjesërisht për shkak të një reagimi entuziast nga fansat e Teslës dhe Musk, pjesërisht për shkak të problemeve teknike.

Ushqimi mbërriti në kuti kartoni në formën e Cybertrucks, kamionetit shumë të njohur në formë katrore të Teslës.

Ato ishin shumë të njohura dhe, sipas “Guardian”, ishin “e vetmja gjë që ia vlente”. Ato mbaruan pas disa ditësh, të zëvendësuara nga kuti standarte hamburgerësh.

Restoranti ka një tarracë të hapur, nën diellin e Los Anxhelosit. Tavolinat ishin të mbuluara me çadra të pazakonta, të sheshta dhe shumë të gjera. Në fillim, njëra prej tyre ra mbi një klient dhe që atëherë janë hequr. Për momentin, tavolinat janë ende nën diell.

Restoranti u reklamua si i hapur 24 orë në ditë. “New York Times” raporton se kjo vlen vetëm nëse zotëroni një Tesla dhe porosisni nga aplikacioni, duke ju dërguar ushqimin në makinë.

Për të tjerët, restoranti mbyllet, zyrtarisht vetëm në mesnatë, por ditët e fundit kuzhina është mbyllur disa herë rreth orës 8 të mbrëmjes për shkak të mungesës së stokut. Porosia e pronarëve të Tesla-s përmbushet e para, prandaj pritjet për të tjerët mund të jenë mjaft të gjata.

Sot, aspekti “futuristik” i restorantit reduktohet në faktin se porosisni nga një ekran dhe pastaj e merrni në një banak, një veçori që ka qenë e pranishme në shumicën e restoranteve të ushqimit të shpejtë për vite me radhë.

Në ditët e para, radhët ishin kaotike dhe të organizuara dobët, me ata që prisnin jashtë që shpesh bllokonin daljen e atyre që kishin mbaruar.

Pritjet zgjatën me orë të tëra. Në fundjavë, është e zakonshme të gjesh protestues para restorantit me karikatura të Musk-ut ose tabela që shkruajnë: “Ky hamburger ka shije fashizmi”. Banorët vendas janë ankuar tashmë se rihapja ua ka vështirësuar shumë jetën.

Për të menaxhuar ushqimin, Musk punësoi Bill Chait dhe Eric Greenspan, dy pronarë restorantesh dhe sipërmarrës të famshëm që krijuan zinxhirë të suksesshëm në Shtetet e Bashkuara, si Tartine dhe MrBeast Burger, për Tesla Diner.

Inxhinierët e Tesla-s kanë shpikur dhe patentuar një makinë shtypëse speciale për të bërë hamburgerë të thyer, hamburgerë me një kore krokante dhe restoranti ofron disa alternativa qëllimisht mishngrënëse ndaj patateve klasike të skuqura: patate të skuqura të mbuluara me spec djegës, të bëra nga viçi Waigu (një racë e çmuar japoneze e viçit); ose Epic Bacon, shirita proshute të skuqura dhe të vendosura në enë për patate të skuqura.

View this post on Instagram

A post shared by Billy Bennight (@extravagant_behavior)

Vetë Epic Bacon ishte subjekt i një postimi që u bë viral në mediat sociale për shkak të mospërputhjes midis imazhit të premtuar dhe realitetit: produkti që atëherë është listuar si “i padisponueshëm”.

Por kjo nuk është e vetmja gjë që nuk ishte e disponueshme. Kur ajo vizitoi Diner, recensentët e “New York Times” mungonin: sallata, hamburgerë vegjetarianë, sanduiçe klubi, bukë e thekur me avokado, patate të skuqura në dhjamë viçi (një lloj kroket patateje), biskota, ëmbëlsira, akullore dhe milkshake, përveç proshutës.

Ajo nuk ishte vetëm e pafat: gazetarë të tjerë dhe shumë klientë raportuan gjithashtu një menu të kufizuar, duke e bërë të pamundur parashikimin se çfarë do të ishte në dispozicion.

went today and here’s how it actually looks https://t.co/f5ry9NzPAn pic.twitter.com/SfkdITYF8e

— Madame Bovary Summer (@youwouldntpost) July 25, 2025

Opinionet janë të ndara për cilësinë e ushqimit: disa thonë se mbërriti i ftohtë; të tjerë theksojnë se inovacionet (hamburgeri i shkrirë dhe waigu me speca djegës) nuk bëjnë ndonjë ndryshim dhe të tjerë, nga ana tjetër, e vlerësuan atë.

Megjithatë, për shumë klientë, kjo nuk duket se ka shumë rëndësi: ata thanë se e vlerësuan “përvojën” mbi të gjitha dhe shpesh shtonin mallra nga kompanitë e Musk në porositë e tyre të ushqimit (të cilat ishin pak më të shtrenjta se restorantet e tjera të ushqimit të shpejtë të nivelit të lartë në zonë).

Përshtati: Gazeta “Si”

The post Restoranti Tesla në Hollivud është më shumë kaotik sesa modern appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Një 40-vjeçar, Gentian Llana u arrestua në Durrës si autori i dyshuar i disa vjedhjeve në automjetet e pushuesve, motoçikleta dhe sende me vlerë në banesa.

Pas arrestimit, u mësua se Llana ishte i shpallur në kërkim edhe për disa vjedhje të tjera të ndodhura më parë.

Sipas hetimeve dhe pamjeve filmike të analizuara, 40 vjeçari reuzlton të ketë kryer 5 vjedhje në lagjet nr.12 dhe nr.17 të qytetit të Durrësit ku ka marrë shuma parash nëpër automjete, motoçikleta dhe sende me vlerë në banesa.

Në cilësinë e provës materiale u sekuestruan mjetet që Llana përdorte për të kryer vjedhje.

The post Arrestohet ‘skifteri’ në Durrës, vidhte para dhe sende me vlerë në automjete e banesa appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – “Bëni të paktën dhjetë mijë hapa çdo ditë për të qëndruar të shëndetshëm”. Ekspertët, trajnerët personalë dhe madje edhe orët tona inteligjente e thonë këtë. Por ka një problem: asnjë provë shkencore nuk e mbështet këtë.

Le të bëjmë një hap prapa. Pak njerëz e dinë se kjo shifër u shpik plotësisht në vitet 1960, gjatë Lojërave Olimpike të Tokios, si pjesë e një fushate reklamuese për të promovuar një pedmetër.

Megjithatë, pragu prej 10,000 hapash ka mbetur një pikë referimi e qëndrueshme në botën e fitnesit dhe shëndetit publik.

Duke qenë se ka zgjatur për më shumë se gjashtëdhjetë vjet, dikush mund të mendojë se, me kalimin e kohës, ky rekomandim do të vërtetohej nga prova të forta.

Por jo. Një studim i botuar këtë muaj nga revista “The Lancet”, e hedh poshtë mitin: 10,000 hapa kanë qenë gjithmonë një numër arbitrar, si atëherë ashtu edhe tani.

Në fakt, për të arritur përfitime të konsiderueshme shëndetësore, vetëm 7,000 në ditë janë të mjaftueshme.

Sa hapa në ditë duhen?

Një ekip nga Universiteti i Sidneit i udhëhequr nga profesoresha e epidemiologjisë Melody Ding e ka demonstruar këtë.

Ekipi i saj kreu një analizë të kujdesshme të 57 studimeve ndërkombëtare të kryera midis viteve 2014 dhe 2025, duke mbuluar mbi dhjetë vende, duke përfshirë Australinë, Shtetet e Bashkuara, Mbretërinë e Bashkuar dhe Japoninë.

Puna ishte mbresëlënëse: duke kryqëzuar të dhënat nga një mostër prej 62,000 deri në 161,000 pjesëmarrësish, studiuesit analizuan se si çdo rritje prej një mijë hapash ndikon në treguesit kryesorë të shëndetit.

Përfitimet vërehen duke filluar nga 2,000 hapa në ditë, por është rreth 7,000 që rezultatet bëhen vërtet të jashtëzakonshme.

Ecja e përditshme në këtë nivel zvogëlon rrezikun e vdekjes së parakohshme me 47 përqind, rrezikun e zhvillimit të demencës me 38 përqind dhe rrezikun e zhvillimit të diabetit të tipit 2 me 22 përqind.

Shtimi i tre mijë hapave të tjerë – ndërsa jeni ende të shëndetshëm – nuk çon në përmirësime proporcionalisht më të mëdha.

Standardi i ri

“Pragu prej 7,000 hapash i sugjeruar nga analiza përfaqëson një pikënisje të mirë për uljen e morbiditetit dhe vdekshmërisë”, shpjegon për “Corriere della Sera”, profesor Theodore J. Strange, drejtori i Spitalit Universitar Staten Island – Northwell në Nju Jork, i cili nuk ishte i përfshirë në studim.

“Edhe pse dikush mund të argumentojë se më shumë ushtrime janë më të mira, përfitimi optimal, sipas këtij rishikimi të mbi 40 studimeve, arrihet me saktësisht 7,000 hapa, që për shumicën e njerëzve korrespondon me rreth një orë ushtrime në ditë”.

Ulja e pragut nuk do të thotë inkurajim i përtacisë, por përkundrazi inkurajim edhe i atyre që janë më të ulur që të paktën të bëjnë diçka.

“Njerëzit që nuk ushtrohen rregullisht mund të motivohen për të ndjekur një qëllim të arritshëm, – vazhdon Strange. – Gjetja e justifikimeve për mosushtrimin është e zakonshme, por ushtrimet duhet të bëhen një pjesë thelbësore e rutinës së tyre, në të njëjtin nivel me të ngrënit dhe gjumin. Të gjithë duhet të planifikojnë kohën e tyre dhe të gjejnë zgjidhje krijuese: të ngjiten shkallët, të parkojnë më larg dhe të bëjnë shëtitje të gjata me qenin”.

Një sfidë ndërkombëtare

Pamja e përgjithshme mbetet shqetësuese. Sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH), gati një e treta e të rriturve në mbarë botën – afërsisht 1.8 miliardë njerëz – nuk janë mjaftueshëm aktivë, duke rritur rrezikun e sëmundjeve kronike.

Një stil jetese sedentar është përgjegjës për afërsisht 8 përqind të të gjitha rasteve të sëmundjeve kronike, sipas ekspertëve.

Udhëzimet aktuale ndërkombëtare rekomandojnë të paktën 150-300 minuta aktivitet fizik të moderuar (ecje, çiklizëm, not) ose 75-150 minuta aktivitet të fuqishëm në javë.

Por këto shifra janë shpesh abstrakte, të vështira për t’u vizualizuar dhe për këtë arsye të vështira për t’u respektuar.

Pikërisht për këtë arsye, Universiteti i Sidneit ka filluar tashmë një bashkëpunim të rëndësishëm institucional.

Lidhja e pandashme midis trupit dhe mendjes

Sipas Profesor Strange, komuniteti shkencor ndërkombëtar mund të ndjekë së shpejti shembullin. Studiuesit australianë tashmë po punojnë në modele më të personalizuara të aktivitetit fizik, duke marrë parasysh moshën, etninë, gjendjen shëndetësore dhe vendndodhjen gjeografike.

“Ushtrimet fizike përmirësojnë gjithashtu shëndetin mendor duke stimuluar prodhimin e hormoneve të tilla si serotonina, kortizoli dhe endorfinat, të cilat zvogëlojnë simptomat e depresionit dhe ankthit. Kjo është vërtetuar tashmë”, përfundon profesori. Mirëqenia nuk ka qenë kurrë kaq e arritshme.

Përshtati: Gazeta “Si”

The post Dhjetë mijë hapa në ditë për të pasur shëndet? Shkenca e quan një mit, mjaftojnë 7 mijë appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Komisioni Qendror Zgjedhor i Bosnjës dhe Hercegovinës ka shkarkuar udhëheqësin serb të Bosnjës, Milorad Dodik, nga posti i tij si president i Republikës Serbe, një nga dy entitetet kryesore në të cilat është i ndarë vendi, i banuar nga një shumicë dërrmuese boshnjakësh etnikë.

Teorikisht, zgjedhjet pritet të mbahen brenda 90 ditëve të ardhshme, por avokatët e tij kanë thënë tashmë se do të apelojnë.

Vetë Dodik e ka hedhur poshtë vendimin dhe tha se do të vazhdojë si president për sa kohë që ka mbështetjen e parlamentit; prandaj, është e paqartë se çfarë do të ndodhë.

Vendimi u njoftua pasi një gjykatë apeli të premten mbështeti një vendim të mëparshëm që e dënoi Dodikun me një vit burg dhe e ndaloi atë të angazhohej në aktivitete politike për gjashtë vjet.

Dodik ishte dënuar për mosrespektim të vendimeve të Përfaqësuesit të Lartë të Kombeve të Bashkuara, Christian Schmidt: ai është zyrtari ndërkombëtar që mbikëqyr respektimin e Marrëveshjes së Dejtonit, e cila në vitin 1995 i dha fund luftës në Bosnjë dhe Hercegovinë dhe përcaktoi strukturën institucionale të vendit duke e ndarë atë në dy rajone autonome, Republikën Serbe dhe Federatën e Bosnjës dhe Hercegovinës.

Në teori, Përfaqësuesi i Lartë është i autorizuar të shfuqizojë ligjet dhe të shkarkojë zyrtarët që pengojnë zbatimin e marrëveshjes.

Megjithatë, Dodik nuk e ka njohur kurrë këtë legjitimitet; përkundrazi, ai ka kërcënuar vazhdimisht me shkëputje nga zona serbe dhe madje është përpjekur të fusë një sërë ligjesh që kufizojnë kompetencat e autoritetit kombëtar, të cilat më vonë u bllokuan.

Dodik shpesh ka mbështetur qëndrimet nacionaliste dhe pro-ruse, të cilat, ndër të tjera, po e ngadalësojnë rrugën e Bosnjës dhe Hercegovinës drejt anëtarësimit në Bashkimin Evropian (ka qenë një “vend kandidat” që nga viti 2022).

The post Komisioni Qendror Zgjedhor i Bosnjë Hercegovinës i heq mandatin Milorad Dodik appeared first on Gazeta Si.

Gazeta Si – Një rrëshqitje dheu dhe mbetje të ndryshme goditën fshatin Dharali, në shtetin e Uttarakhand, në brigjet e lumit Ganges në Indi.

Në vetëm 15 sekonda, rrëshqitja e dheut shkatërroi të gjithë vendbanimin, duke lënë pas një peizazh të shkatërruar dhe afërsisht 200 persona të zhdukur, përfshirë banorë dhe ushtarë të stacionuar në një kamp stërvitjeje aty pranë.

Pesë trupat e parë u nxorën në orët menjëherë, ndërsa dhjetëra ekipe shpëtimi, të ndihmuara nga qen dhe dronë të trajnuar, vazhdojnë të kërkojnë të mbijetuar midis rrënojave.

Numri i të vdekurve, për fat të keq, pritet të rritet. Operacionet e rimëkëmbjes, të penguara nga terreni i paqëndrueshëm dhe kushtet e këqija të motit, po zhvillohen mes shqetësimit në rritje për paqëndrueshmërinë hidrogjeologjike të rajonit të Himalajeve.

Sipas Agjencisë Kombëtare të Menaxhimit të Fatkeqësive (NDRF), rrëshqitja e dheut u shkaktua nga një fenomen meteorologjik i njohur si “cloudburst”, një shi i papritur dhe intensiv që goditi zonën e Luginës së Ganga-s.

Ngjarja ndodhi mëngjesin e 5 gushtit, duke goditur me forcë fshatin Dharali, një lokalitet i vendosur në një lartësi prej 2,400 metrash.

Toka, tashmë e dobësuar nga shpyllëzimi dhe urbanizimi në rritje i lidhur me turizmin fetar, nuk mundi t’i rezistonte presionit të ujit, duke shkaktuar një rrëshqitje dheu që rrëmbeu shtëpi banimi dhe objekte turistike.

Shembja ndodhi pa paralajmërim, aq sa dëshmitarë të shumtë raportuan se “gjithçka u zhduk në më pak se gjysmë minute”.

Ekspertët theksojnë se, megjithëse reshjet ishin intensive, nuk ishin një ngjarje ekstreme në vetvete: shkaqet duhen kërkuar më tepër në brishtësinë gjeologjike të zonës dhe menaxhimin e dobët të tokës.

Numri zyrtar i të zhdukurve është rreth 200, i ndarë midis banorëve të fshatit dhe ushtarëve të stacionuar në një kamp stërvitjeje të vendosur në afërsi të zonës së prekur.

Sipas një deklarate nga Ushtria Indiane, afërsisht 100 prej burrave të tyre mbeten të zhdukur. Identifikimi i trupave të gjetur nuk është ende i plotë dhe mundësia e gjetjes së të mbijetuarve po bëhet gjithnjë e më e vogël.

Autoritetet lokale kanë ngritur qendra grumbullimi për familjet e të zhdukurve, ndërsa qeveritë shtetërore dhe qendrore kanë premtuar kompensim financiar për familjet e viktimave.

Kryeministri indian Narendra Modi shprehu ngushëllimet dhe keqardhjen e tij për të prekurit, duke deklaruar se “do të bëhet çdo përpjekje për të përshpejtuar përpjekjet e shpëtimit dhe për të siguruar drejtësi”.

Disa kritikë kanë theksuar se tragjedia ishte një përfundim i paracaktuar. Sipas gjeologut indian Rajeev Upadhyay, profesor në Universitetin e Uttarakhand, “këto zona i janë nënshtruar shfrytëzimit të pakontrolluar të tokës për vite me radhë për shkak të zgjerimit të turizmit”.

The post Rrëshqitje dheu në Indi, fshati ‘fshihet’ në 15 sekonda: 200 të zhdukur dhe 5 të vdekur appeared first on Gazeta Si.