Pas takimit tĂ« tĂ« dĂ«rguarit tĂ« posaçëm amerikan, Steve Witkoff, me presidentin rus, Vladimir Putin, nĂ« Kremlin mĂ« 6 gusht, ku u diskutua lufta e MoskĂ«s kundĂ«r UkrainĂ«s, presidenti i Shteteve tĂ« Bashkuara, Donald Trump, tha se palĂ«t bĂ«nĂ« âpĂ«rparim tĂ« madhâ, por mĂ« pas u tha gazetarĂ«ve se nuk e sheh kĂ«tĂ« si âpĂ«rparim vendimtarâ.
GjatĂ« njĂ« bisede telefonike, ai u tha liderĂ«ve evropianĂ« dhe presidentit ukrainas, Volodymyr Zelensky, se dĂ«shiron tĂ« takohet me Putinin â ndoshta javĂ«n e ardhshme â dhe mĂ« pas tĂ« mbajĂ« njĂ« samit me Putinin dhe Zelenskyn, derisa i avancon pĂ«rpjekjet pĂ«r paqe.
Rusia duket e entuziazmuar pĂ«r njĂ« takim ballĂ« pĂ«r ballĂ« mes Trumpit dhe Putinit, por duket shumĂ« mĂ« e ftohtĂ« ndaj idesĂ« sĂ« njĂ« samiti trepalĂ«sh. NdĂ«rkohĂ«, nuk Ă«shtĂ« e qartĂ« nĂ«se do tĂ« hyjnĂ« nĂ« fuqi sanksionet qĂ« Trumpi ka kĂ«rcĂ«nuar se do tâi vendosĂ« nĂ« mungesĂ« tĂ« njĂ« marrĂ«veshjeje pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s.
Pas takimit Putin-Witkoff, kanë lindur tri pyetje kryesore dhe këto janë përgjigjet e mundshme.
A fitoi diçka Putini?
Disa orĂ« pas takimit nĂ« MoskĂ«, sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, tha se Trump do tĂ« vendosĂ« brenda 24-36 orĂ«ve nĂ«se do tĂ« ecĂ« pĂ«rpara me vendosjen e sanksioneve tĂ« reja ndaj RusisĂ« dhe vendeve qĂ« blejnĂ« naftĂ«n e saj â pra deri nĂ« afatin e 8 gushtit qĂ« vetĂ« Trump i kishte dhĂ«nĂ« MoskĂ«s pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s.
NĂ« çdo rast, Putin ka fituar diçka qĂ« gjithmonĂ« e ka dĂ«shiruar â njĂ« vend nĂ« tryezĂ« me Shtetet e Bashkuara, fillimisht pĂ«rmes takimit me Witkoffin, dhe mĂ« pas, nĂ«se ndodh, takimi i tij i parĂ« me njĂ« president amerikan pas mĂ« shumĂ« se katĂ«r vjetĂ«sh dhe i pari me Trumpin qĂ« kur ky mori detyrĂ«n pĂ«r mandatin e tij tĂ« dytĂ« presidencial nĂ« janar.
Si Trumpi, ashtu edhe Yuri Ushakov, këshilltari kryesor i Putinit për politikën e jashtme, kanë thënë se dy presidentët mund të takohen që javën e ardhshme.
Putini pritet të përfitojë më së shumti nga një takim dypalësh, i cili për momentin do të linte Zelenskyn dhe mbështetësit e tij evropianë jashtë loje.
âTrump dhe Putin ishin nĂ« njĂ« qorrsokak prej kur Trump shpalli afatin e tijâ, shkroi analisti dhe profesori i politikĂ«s ruse, Sam Greene, nĂ« platformĂ«n Bluesky mĂ« 6 gusht.
âKĂ«to bisedime tĂ« propozuara â nĂ«se, sigurisht, ndodhin â janĂ« njĂ« rrugĂ«dalje. MjaftueshĂ«m pĂ«rparim qĂ« Trump tĂ« thotĂ« se kĂ«rcĂ«nimet e tij funksionuan, por jo aq sa tĂ« duket se Putini Ă«shtĂ« dorĂ«zuar. Por, Ă«shtĂ« njĂ« lĂ«vizje mĂ« e mirĂ« pĂ«r RusinĂ« sesa pĂ«r kĂ«do tjetĂ«râ.
A do të mbahet samiti trepalësh?
Kjo do tĂ« varet pjesĂ«risht nga qĂ«ndrimi i RusisĂ«, e cila vazhdimisht e ka refuzuar idenĂ« e njĂ« takimi me Zelenskyn, duke sugjeruar se ai duhet tĂ« ndodhĂ« vetĂ«m kur palĂ«t tĂ« jenĂ« pranĂ« nĂ«nshkrimit tĂ« njĂ« marrĂ«veshjeje paqeje â jo thjesht njĂ« armĂ«pushimi.
Ai moment duket ende shumĂ« larg, duke pasur parasysh hendekun e madh mes qĂ«ndrimeve ruse dhe ukrainase pĂ«r disa çështje madhore, pĂ«rfshirĂ« territorin dhe sigurinĂ«, pavarĂ«sisht tre rundeve tĂ« bisedimeve tĂ« drejtpĂ«rdrejta nĂ« Turqi qĂ« nga mesi i majit. Putin e kishte refuzuar ofertĂ«n e Zelenskyt pĂ«r tâu takuar ballĂ« pĂ«r ballĂ« qĂ« nĂ« raundin e parĂ« tĂ« negociatave nĂ« Stamboll.
Ndërsa Zelensky e promovoi idenë e një takimi trepalësh me Trumpin në komentet e tij më 7 gusht, Ushakov e minimizoi atë:
âNe propozojmĂ«, para sĂ« gjithash, tĂ« pĂ«rqendrohemi nĂ« pĂ«rgatitjen e njĂ« takimi dypalĂ«sh me Trumpin dhe e konsiderojmĂ« mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme qĂ« ky takim tĂ« jetĂ« i suksesshĂ«m dhe produktivâ.
MĂ« vonĂ« gjatĂ« asaj dite, Putini tha se nuk ka asgjĂ« kundĂ«r njĂ« takimi me Zelenskyn, por se âduhet tĂ« krijohen disa kushteâ dhe se pĂ«r momentin ato kushte janĂ« âshumĂ« largâ, raportoi agjencia Interfax.
Sekretari amerikan i Shtetit, Marco Rubio, në një intervistë për Fox Business më 6 gusht, sugjeroi se mund të kalojë kohë para se të ketë baza për një samit trepalësh mes Trumpit, Zelenskyt dhe Putinit.
âNĂ«se arrijmĂ« tĂ« afrojmĂ« mjaftueshĂ«m atĂ« qĂ« ukrainasit do tĂ« pranojnĂ« dhe atĂ« qĂ« rusĂ«t do tĂ« pranojnĂ«, atĂ«herĂ« mendoj se ka mundĂ«si qĂ« presidenti tĂ« zhvillojĂ« njĂ« takim qĂ« pĂ«rfshin si Putinin, ashtu edhe Zelenskyn, pĂ«r tĂ« pĂ«rmbyllur kĂ«tĂ« çështjeâ, tha ai.
NdĂ«rkohĂ«, pĂ«r Putinin, njĂ« takim me Trumpin mund tĂ« jetĂ« njĂ« mundĂ«si pĂ«r ta shtyrĂ« SHBA-nĂ« tĂ« pajtohet me disa nga kushtet e RusisĂ« pĂ«r njĂ« armĂ«pushim apo marrĂ«veshje paqeje, dhe pĂ«r tĂ« provuar qĂ« tĂ« bindĂ« Uashingtonin tĂ« ushtrojĂ« presion mbi Kievin qĂ« tâi pranojĂ« ato para se tĂ« zhvillohen bisedime trepalĂ«she.
NĂ« javĂ«t e fundit, Trump ka kritikuar shpesh Putinin, duke thĂ«nĂ« se Shtetet e Bashkuara âdĂ«gjojnĂ« shumĂ« budallallĂ«qeâ prej tij dhe duke e akuzuar pĂ«r vrasjen e civilĂ«ve pĂ«rmes sulmeve tĂ« pandĂ«rprera ajrore nĂ« UkrainĂ«, pavarĂ«sisht se ai thotĂ« se dĂ«shiron paqe.
Trump nuk dha hollĂ«si se çfarĂ« nĂ«nkuptonte âpĂ«rparimin e madhâ qĂ« tha se u arrit nĂ« takimin Witkoff-Putin. Rubio sugjeroi se rezultati kryesor ishte se SHBA-ja tani ka ânjĂ« ide mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« kushteve nĂ«n tĂ« cilat Rusia do tĂ« ishte e gatshme tĂ« pĂ«rfundonte luftĂ«nâ.
âMendoj se elementĂ«t kyç tĂ« çdo fundi tĂ« luftĂ«s do tĂ« jenĂ« territorialĂ«â dhe se nĂ«se do tĂ« ketĂ« paqe, âduhet tĂ« ketĂ« lĂ«shime nga rusĂ«t dhe nga ukrainasit, sigurisht edhe nga kĂ«ta tĂ« funditâ, tha Rubio.
Rusia pushtoi KrimenĂ« dhe pjesĂ« tĂ« lindjes sĂ« UkrainĂ«s nĂ« vitin 2014 dhe tani kontrollon rreth njĂ« tĂ« pestĂ«n e vendit, pĂ«rfshirĂ« pothuajse tĂ« gjithĂ« rajonin e Luhanskut dhe pjesĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« Donjeckut, ZaporizhjĂ«s dhe Hersonit â tĂ« cilat Moska pretendon padrejtĂ«sisht se i pĂ«rkasin RusisĂ«.
PĂ«rveç neutralitetit tĂ« UkrainĂ«s dhe kufizimeve tĂ« rrepta pĂ«r madhĂ«sinĂ« e ushtrisĂ« sĂ« saj, njĂ« nga kushtet e deklaruara tĂ« MoskĂ«s pĂ«r njĂ« marrĂ«veshje paqeje Ă«shtĂ« tĂ«rheqja e UkrainĂ«s dhe njohja ndĂ«rkombĂ«tare e kĂ«tyre rajoneve si ruse â diçka qĂ« Kievi e quan tĂ« papranueshme.
Putini dhe zyrtarĂ« tĂ« tjerĂ« rusĂ« kanĂ« thĂ«nĂ« vazhdimisht se Moska synon tâi marrĂ« kĂ«to katĂ«r rajone tokĂ«sore me forcĂ«, nĂ«se nuk mund ta bĂ«jĂ« kĂ«tĂ« pĂ«rmes negociatave, dhe nuk ka shenja publike tĂ« ndonjĂ« ndryshimi tĂ« kĂ«tij pozicioni â edhe pse analistĂ«t ushtarakĂ« thonĂ« se forcat ruse do ta kishin shumĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« ta arrinin kĂ«tĂ« objektiv nĂ« njĂ« tĂ« ardhme tĂ« afĂ«rt.
Ilan Berman, nënkryetar ekzekutiv i Këshillit Amerikan për Politikën e Jashtme dhe anëtar i bordit të Radios Evropa e Lirë, tha se dyshon që Rusia është e gatshme të bëjë lëshime.
âĂshtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« imagjinohet qĂ« kĂ«rkesat e palĂ«s ruse nĂ« tryezĂ«n e negociatave tĂ« ndryshojnĂ« nga objektivat qĂ« ajo po pĂ«rpiqet tâi arrijĂ« nĂ« fushĂ«betejĂ«â, tha Berman pĂ«r ShĂ«rbimin rus tĂ« Radios Evropa e LirĂ«.
âKremlini deri mĂ« tani nuk Ă«shtĂ« tĂ«rhequr nga kĂ«rkesat e tij maksimaliste dhe nuk ka arsye tĂ« besohet se Moska Ă«shtĂ« gati pĂ«r kompromis, madje as pĂ«r çështje tĂ« voglaâ.
Tatyana Stanovaya, studiuese nĂ« QendrĂ«n Carnegie pĂ«r RusinĂ« dhe EuroazinĂ«, tha gjithashtu se Rusia duket e papĂ«rgatitur tĂ« ndryshojĂ« qĂ«ndrim ose tâi zbusĂ« kĂ«rkesat e saj.
âNuk vĂ«rej ndonjĂ« ndryshim thelbĂ«sor nĂ« taktikat e RusisĂ« ndaj Trumpit ose UkrainĂ«sâ, shkroi ajo nĂ« X â qĂ« mĂ« herĂ«t njihej me emrin Twitter.
âWitkoff udhĂ«toi nĂ« MoskĂ« dhe dĂ«gjoi saktĂ«sisht atĂ« qĂ« do tĂ« kishte dĂ«gjuar pavarĂ«sisht presionit tĂ« sanksioneve: qĂ« lufta mund tĂ« pĂ«rfundojĂ« nĂ« çdo moment, me kusht qĂ« tĂ« adresohen tĂ« ashtuquajturat âshkaqe rrĂ«njĂ«soreââ.
âSido qĂ« tĂ« formulohen kĂ«to kushte, ato reduktohen nĂ« tĂ« njĂ«jtin kĂ«rkesĂ«: Ukraina tĂ« ndalojĂ« rezistencĂ«n, PerĂ«ndimi tâi ndalojĂ« furnizimet me armĂ« dhe Kievi tâi pranojĂ« kushtet e RusisĂ«, qĂ« nĂ« thelb pĂ«rbĂ«jnĂ« njĂ« kapitullim de factoâ.