Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

Misteri 500-vjeçar i fshehur në veprën e Leonardo Da Vinçit ‘zbulohet më në fund’

Leonardo da Vinçi është piktori dhe dijetari i shquar që qëndron pas veprës ikonike Mona Lisa, por a e dinit se sa shumë gjeometria ndikoi në veprat e tij artistike?

Me siguri keni dëgjuar ose parë edhe vizatimin e tij tjetër të shquar të Njeriut Vitruvian, të krijuar rreth vitit 1490, dhe ilustrimi përfaqëson përmasat ideale njerëzore të da Vinçit me gjeometri siç përshkruhet nga arkitekti i lashtë romak Vitruvius.

Por për më shumë se 500 vjet, një gjë që e la botën e artit të hutuar ishin përmasat e caktuara që da Vinçi vizatoi për krahët dhe këmbët në imazh.

Megjithatë, një dentist nga Londra mendon se e ka zgjidhur misterin e mbajtur prej kohësh me studimin e botuar në Journal of Mathematics and the Arts.

Sipas Rory Mac Sweeney, përgjigjja mund të gjendet në ijët e Njeriut Vitruvian: një trekëndësh barabrinjës që ai mendon se mund të shpjegojë “një nga veprat më të analizuara, por edhe më të fshehta në historinë e artit”.

Siç u përmend më parë, vizatimi është frymëzuar nga Vitruvi, i cili besonte se trupi i përsosur i njeriut duhet të futet brenda një rrethi dhe një katrori.

Një katror është përdorur nga da Vinçi që i përshtatet ‘pozës kryqëzore’ të burrit me krahët dhe këmbët e shtrira, ndërsa pjesa e brendshme e rrethit është vendi ku krahët dhe këmbët janë të hapura.

Në të kaluarën, mendohej se përmasat e vizatimit bazoheshin në Teorinë e Raportit të Artë, por ky supozim popullor nuk ishte i vërtetë, pasi matjet nuk kanë kuptim.

Përgjigja ka qenë pikërisht para nesh, thotë Mac Sweeney, duke përshkruar se si ajo është “fshirë në sy të lirë”, sipas Science Alert .

“Nëse i hapni këmbët… dhe i ngrini duart mjaftueshëm sa gishtat e shtrirë të prekin vijën e majës së kokës… hapësira midis këmbëve do të jetë një trekëndësh barabrinjës”, shkroi da Vinçi në shënimet e tij për Njeriun Vitruvian.

Mac Sweeney ndoqi këtë, por pasi bëri llogaritjet në trekëndësh, zbuloi se kishte një raport prej rreth 1.64 me 1.65 të shkaktuar nga përhapja e këmbëve të burrit dhe lartësia e kërthizës së tij.

Kjo është afër raportit tetraedral (1.633), i përdorur për të gjetur mënyrën më të mirë për paketimin e sferave, i cili nuk u përcaktua zyrtarisht deri në vitin 1917.

Raporti lartësi-bazë i një forme piramidale mund të jetë 1.633 nëse katër sfera janë të lidhura sa më ngushtë të jetë e mundur – një parim i ngjashëm me parimin trekëndor të përdorur në stomatologji, siç mund të jetë vënë re nga Mac Sweeney.

Në këtë kontekst, kur shikohet një nofull njerëzore, raporti i trekëndëshit të Bonwill-it, i përdorur që nga viti 1864 dhe që është pozicionimi më i mirë për funksionin e nofullës, është gjithashtu 1.633.

Sipas Mac Sweeney, kjo nuk është rastësi, pasi ai beson se nofullat tona maksimizojnë efikasitetin mekanik duke u përputhur natyrshëm me gjeometritë tetraedrale.

A mund të përsëritet raporti tetraedral jo vetëm në nofullat tona?

Mac Sweeney mendon se ky është rasti, meqenëse “anatomia njerëzore ka evoluar sipas parimeve gjeometrike që qeverisin organizimin optimal hapësinor në të gjithë universin”.

“Të njëjtat marrëdhënie gjeometrike që shfaqen në strukturat optimale kristalore, arkitekturat biologjike dhe sistemet koordinative të Fuller-it duket se janë të koduara në përmasa njerëzore,” vazhdoi ai, “duke sugjeruar që Leonardo intuitoi të vërteta themelore rreth natyrës matematikore të vetë realitetit.”

Le të themi se Mac Sweeney ka të drejtë me gjetjet e tij (gjë që mbetet për t’u parë midis shkencëtarëve); kjo do të thotë që, ndërsa vizatonte Njeriun Vitruvian, da Vinçi mund të ketë hasur në një parim universal.

Kjo tregon vetëm se, mbi 500 vjet më vonë, ne ende po zbulojmë më shumë informacion rreth njërit prej vizatimeve më të njohura në botë.

Leonardo Da Vinci Facts Shorts

Sot feston ditëlindjen Mick Jagger

Gëzuar ditëlindjen Mick – vërtet nuk ka tjetër!!. Gëzuar për më shumë muzikë, më shumë lëvizje dhe më shumë ”kilometra në rrugëtimin tënd”, shkruan faqja rollingstones.com.

Mick Jagger lindi më 26 korrik 1943, në Dartford, Kent, Angli.

Ai është muzikanti britanik i njohur më së miri si këngëtari kryesor ekstravagant i Rolling Stones, një grup anglez rock, për të cilin ai bashkëshkroi shumicën e këngëve.

Ai gjithashtu ka publikuar një numër albumesh solo. Përveç punës së tij si muzikant, ai është shfaqur në filma dhe është bashkëthemeluar një kompani prodhimi filmash.

Jagger është i njohur për zërin e tij unik, lëvizjet e tij frenetike të vallëzimit dhe sjelljet skenike gjatë performancave live, si dhe për imazhin e tij kontravers kundër kulturës.

Revista e shquar amerikane e muzikës Rolling Stone në vitin 2011 e renditi Jagger si këngëtarin e katërt më të mirë të të gjitha kohërave në listën e saj të 10 këngëtarëve më të mirë. /atsh/ KultPlus.com

Helen Mirren, mbretëresha britanike e aktrimit mbush sot 80 vjeç!

Helen Mirren, mbretëresha britanike e aktrimit, feston sot ditëlindjen e saj të 80-të, sipas “Euronews”.

Gjatë karrierës së saj prej gjashtë dekadash, ajo zbukuroi skenat dhe ekranet tona me portretizimet e grave të fuqishme dhe komplekse, nga Kleopatra te Elizabeta II dhe Katerina e Madhe e Rusisë.

Mirren është gjithashtu e vetmja aktore që ka portretizuar të dyja Mbretëreshat Elizabeta në ekran.

Helen Mirren (lyena Lydia Mironov) lindi në Londër në vitin 1945, nga një baba me origjinë ruse dhe një nënë skoceze. Familja e saj zgjodhi te ndryshonte mbiemrin në Mirren në fillim të viteve 1950.

Ajo e filloi karrierën e saj në skenë, duke u bashkuar me Teatrin Kombëtar të të Rinjve të Britanisë së Madhe në moshën 18-vjeçare.

Atje, luajti rolin e Mbretëreshës së Egjiptit në tragjedinë “Antony and Cleopatra”, një rol që e riinterpretoi në vitin 1998 përballë Alan Rickman në Teatrin Kombëtar.

Një vit më vonë, Mirren iu bashkua kompanisë “Royal Shakespeare Company” ku qëndroi për 15 vjet.

Nga skena në ekran

Mirren fitoi rolin e saj të parë të madh në film në dramën komedi me regji të Michael Powell në vitin 1969, “The Age of Consent”.

Më vonë ajo u bë e njohur në rolet e saj si bashkëshortja e një perandori në dramën erotike të vitit 1979, “Caligula”;  e dashura e një gangsteri në filmin “The Long Good Friday” në 1980; dhe si Morgana le Fay në filmin fantazi “Excalibur”, në 1981.

Ajo fitoi nominimin e saj të parë për Çmim Oscar për rolin e saj si Mbretëresha Charlotte në filmin e vitit 1994, “The Madness of King George”.

Aktorja britanike u martua me regjisorin amerikan Taylor Hackford në vitin 1997, 22 vjet pasi u takuan në sheshxhirimin e dramës së tij “White Nights”.

Në fillim të viteve 2000, Helen Mirren arriti një famë globale.

Ajo pushtoi zemrat dhe mendjet e publikut me rolin e saj kryesor në serialin televiziv policor “Prime Suspect”.

Me suksesin erdhën gjithmonë e më shumë vlerësime. Ajo fitoi tre çmime “BAFTA TV” dhe dy çmime “Primetime Emmy” për rolin e saj në “Prime Suspect”.

Ajo u dekorua me titullin “Dame Commander” të Urdhrit të Perandorisë Britanike (DBE) nga Mbretëresha Elizabeth II në vitin 2003 për shërbimet e saj në filmat dramë.

Tre vjet më vonë, Mirren luajti rolin e monarkes më jetëgjatë të Britanisë së Madhe në dramën me regji të Stephen Frears, “The Queen”.

Portretizimi i sovranes në javët pas vdekjes së Princeshë Dianës i dha asaj një çmim Oscar si Aktorja më e Mirë.

Duke sfiduar stereotipet

Helen Mirren ka fituar reputacion për elegancën dhe egërsinë e saj. Shpesh e përshkruar si seks simbol në rininë e saj, ajo tha se kurrë nuk ia kishte vënë këtë emërtim vetes.

Vitet e fundit, ajo ka sfiduar stereotipet kundër grave të moshuara, duke u bërë imazhi i “L’Oréal” në moshën 69-vjeçare, në vitin 2014.

Mirren gjithashtu e ka përqafuar publikisht feminizmin.

Ajo luajti rolin e kryeministres izraelite, Golda Meir në filmin “Golda” në 2023; të shefes së krimit në serialin televiziv “Mobland”, madje edhe të terapistes së Kendrick Lamar në videoklipin e tij muzikor ‘Count Me Out’ në  2022. /atsh/ KultPlus.com

Sunny Hill Festival vazhdon bashkëpunimin me Trafikun Urban  

Sunny Hill Festival, një nga ngjarjet më të mëdha muzikore në rajon, do të vazhdojë edhe   këtë vit bashkëpunimin e suksesshëm me Trafikun Urban të Prishtinës, për të ofruar transport falas për të gjithë ndjekësit e festivalit. 

Të gjithë ata që do të jenë pjesë e këtij edicioni që nis më 1 gusht e përfundon me 3 gusht,  do të kenë mundësinë të udhëtojnë pa pagesë për në Festival. 

Nisja do të bëhet nga Stacioni i Trenit në Prishtinë drejt parkut të Festivali Sunny Hill, me linja të dedikuar veçmas për Festival. 

Autobusët do të operojnë çdo ditë nga ora 14:00 deri në 05:30 të mëngjesit. 

https://www.instagram.com/p/DMkmoMotrY0

Ky bashkëpunim tashmë është shndërruar në një traditë vjetore, që ka për qëllim të lehtësojë qarkullimin, të zvogëlojë fluksin e veturave dhe të ofrojë një përvojë më të këndshme dhe më mirë të organizuar për të gjithë ndjekësit. 

Këtë vit po ashtu kemi rrritur numrin e autobusave duke bashkëpunuar edhe me Kolegjin ABB, prej të cilëve në dispozicion për Festivalin do të jenë gjithësej 8 autobusë. 

Në të njëjtën kohë, kjo iniciativë kontribuon edhe në uljen e ndotjes së ajrit dhe promovon shfrytëzimin e transportit publik në përditshmëri e veçanërisht gjatë eventeve të mëdha kur fluksi i të interesuar edhe jashtëzakonisht i madh. 

Organizatorët e Festivalit Sunny Hill kanë thënë se bashkëpunimi tashmë i përvitshëm me Trafikun Urban është një shembull shumë i mirë i mbarëvajtjes së një procesi të përbashkët. 

Për më shumë informata rreth festivalit dhe orarit të autobusëve, vizitoni: www.sunnyhillfestival.com 

Marin Beçikemi, një shkodran në olimpin e humanizmit evropian

Marin Beçikemi (Marinus Becichemus Scodrensis) lindi në Shkodër më 1468, në një kohë kur qyteti ishte qendër e gjallë e humanizmit dhe e marrëdhënieve me botën latine. Ai studioi në Venedik dhe më pas në Padovë, duke u dalluar si një ndër nxënësit më të talentuar të retorikës klasike. Në vitet pas rënies së Shkodrës (1479), familja e tij u largua drejt territoreve të Republikës së Shën Markut, duke marrë me vete jo vetëm kujtesën e vendlindjes, por edhe etjen për dije.


Një dokument i datës 26 tetor 1517, i publikuar nga Jahja Drancolli, dëshmon se ai u emërua profesor ordinar i oratorisë latine në Universitetin e Padovës, me një rrogë vjetore prej 800 fjorinash, një shumë e jashtëzakonshme për kohën. Ky dokument gjendet sot në arkivat e Padovës, dhe bashkë me të ruhen qindra faqe dorëshkrimesh e botimesh të Beçikemit, që përfshijnë oracione, traktate dhe letra drejtuar humanistëve të kohës.


Veprat e tij më të njohura janë: “Orationes” – një përmbledhje fjalimesh të mbajtura në raste të ndryshme akademike dhe publike;
“Komentarët mbi Ciceronin”, një tjetër vepër e Biçikemit, ku shfaqet aftësia e tij për të interpretuar klasikët me një frymë të re humaniste;
E pasurojnë galerinë testamentit të tij, një sërë epistolarësh drejtuar kolegëve e nxënësve, ku spikasin mendime mbi etikën, arsimin dhe rolin e dijes në qytetërim.


Shumë nga këto dorëshkrime ruhen ende sot në Biblioteca Universitaria di Padova, në Archivio Antico del Bo dhe në disa koleksione të rralla në Venecie dhe Verona. Studiues të ndryshëm kanë evidentuar se Beçikemi ka mbajtur oracione solemne për personalitete të kohës, përfshirë fisnikë venedikas dhe autoritete kishtare.

Në kohën kur Beçikemi mori detyrën, Universiteti i Padovës ishte ndër më të vjetrit dhe më të famshmit në Europë (themeluar më 1222). Në këtë universitet ligjëronin figurat më të shquara të filozofisë, juridikut dhe mjekësisë. Aty më vonë do të jepte mësim Galileo Galilei, dhe aty u formuan breza të tërë intelektualësh që do të ndikojnë historinë e kontinentit.


Fakulteti i Arteve dhe Letërsisë, ku Beçikemi ishte profesor, ishte zemra e humanizmit. Oratoria latine nuk ishte vetëm ushtrim stilistik, por një instrument formimi qytetar dhe moral, një mjet për të kultivuar mendimin kritik dhe frymën publike të kohës. Që një shqiptar të ngjitej në atë katedër, do të thotë se Shkodra kishte prodhuar një mendje të shkëlqyer, të barabartë me më të mirët e Evropës.

Marin Beçikemi nuk ishte rast i vetëm. Nga Shkodra dhe rrethinat e saj dolën figura të tjera që ndriçuan universitete dhe katedra:

  • Marin Barleti (1450–1512), gjithashtu nga Shkodra, autor i “Rrethimit të Shkodrës” dhe “Jetës së Skënderbeut”, ligjëroi dhe veproi në Romë, duke u bërë një nga humanistët më të çmuar të kohës.
  • Gjon Gazulli (1400–1465), një tjetër figurë e shquar, matematicien dhe diplomat, që sipas dokumenteve ligjëroi astronomi në Itali dhe ishte këshilltar në oborret europiane.
  • Pal Engjëlli (1416–1470), Arqipeshkëv i Durrësit, humanist dhe diplomat, që gjithashtu pati kontakte me rrethet intelektuale të kohës.
    Këto figura dëshmojnë se Shkodra nuk ishte vetëm një kështjellë e armëve dhe qëndrese epike, por edhe një tempull i mendjes, që nxori dijetarë, humanistë, mësues e profesorë që dhanë mësim në gjuhën e Ciceronit dhe Horacit, duke ndikuar kulturën e kohës.

Sot, kur shohim një dokument të vitit 1517 që përmend emrin e një shkodrani në një nga universitetet më të mëdha të botës, duhet të ndiejmë krenari dhe përgjegjësi. Krenari për rrënjët tona kulturore dhe përgjegjësi për t’i sjellë në dritë këto figura të harruara. Marin Beçikemi është simbol i një tradite të hershme që lidhte brigjet e Adriatikut me qendrat më të ndritura të Europës, një urë e dijes që ne kemi detyrë ta njohim e ta nderojmë.
Përgatiti: Albert Vataj/ KultPlus.com

Këngë dashurie

Poezi nga Rainer Maria Rilke.

Dhe si do ta trajtoj unë shpirtin tim,
pse yti nuk u prek ?
si do ta ngre drejt sferave të tjera,
kur të mos jesh më, ti, atje?

Oh, do doja ta fshihja pranë diҫkaje
që të humbiste në një vetmi të errët,
në një kënd të panjohur e të heshtur
që të mos vibronte më kur rivibrojnë
humnerat e tua ! …
Por gjithҫka që sapo na prek,
na merr së bashku njëlloj si harkun
që me dy kordet nxjerr vetëm një zë.

Për cilin instrument vallë, po debatojmë ne?
Dhe kush e mban e luan me të? … Oh melodi !/ KultPlus.com

Platoni: Pasuria më e madhe është të jetosh i kënaqur me pak

50 thënie nga Platoni mbi jetën:

1- Kurajoja është të dish se çfarë mos të kesh frikë.

2 – Një prej dënimeve për refuzimin e pjesëmarrjes në politikë është se përfundon e qeverisesh nga inferiorët.

3- -Ky qytet është ai që është sepse qytetarët tanë janë ata që janë.

4 – Vlera e një burri është ajo që bën me pushtetin.

5 – Vëmendja ndaj shëndetit është pengesa më e madhe në jetë.

6 – Mund të zbulosh më shumë për atë person në një orë lojë se në një vit bisedash.

7- Mund ta falim një fëmijë që është i frikësuar nga errësira, tragjedi e vërtetë është kur të rriturit kanë frikë nga drita

8- Studimi më fisnik ndër të gjitha është studimi i njeriut dhe jetës që duhet të jetojë.

9- Tregohu i mirë, sepse kushdo që takon, po përballet me një betejë të vështirë.

10- Injoranca është rrënja e të gjitha të këqijave.

11- Nevoja është nëna e të gjitha shpikjeve.

12- Kurrë mos e dekurajo dikë që bën përparime të vazhdueshme,sado të ngadalshme qofshin.

13- Fillimi është pjesa më e rëndësishme e çdo pune.

14- I mençuri flet se ka diçka për të thënë, budallai sa për të thënë diçka çfarëdo.

15- Ekzistojnë 3 kategori njerëzish: Ata që janë të dashuruar me Dijen; të dashuruarit me nderin dhe të dashuruarit me përfitimin.

16- Sjellja njerëzore rrjedh si pasojë e 3 shkaqeve: Dëshira, Emocionet ose Dija.

17- Që një njeri të arrijë të zotërojë vetveten është nga fitoret më fisnike dhe më parësore.

18- Pasuria më e madhe është të jetosh i kënaqur me pak.

19- Opinioni është shkalla mes injorancës dhe dijes.

20 Guxim është të dish se çfarë mos të kesh frikë.

21- Filozofia nis me kureshtje.

22- Një hero lind mes qindrave; një i mençur mund të gjendet mes mijrave, por një njeri i vetërealizuar mund të mos gjendet as mes qindra mijëra njerëzve.

23- Ata që janë të aftë të shohin përtej hijeve dhe gënjeshtrave të kulturave të tyre, nuk do kuptohen kurrë nga masat e jo më të besohen nga to.

24- Ajo që quajmë mësim është thjesht një proçes rikujtimi.

25- Njerëzit e mirë nuk kanë nevojë për ligje që të jenë të përgjegjshëm, ndërsa njerëzit e këqinj do gjejnë gjithnjë një rrugëdalje nga ligjet.

26- Një vendim i mirë është bazuar në njohuritë dhe jo në numrat.

27- Të gjithë njerëzit janë nga natyra të barabartë, janë bërë nga e njëjta baltë, nga i njëjti Punëtor; dhe megjithatë ne mashtrojmë veten, ndaj Perëndisë janë të shtrenjtë si fshatari i varfër, si princi.

29- Gjithë ari i cili është nën apo mbi tokë nuk është i mjaftueshëm për ta dhënë në këmbim të Virtytit.

30- Dhe çfarë, Sokrat, është ushqimi i shpirtit? Vërtet, thashë unë, dituria është ushqim i shpirtit.

31- Çdo njeri mund t’i bëjë dëm fare lehtë, por jo çdo njeri mund t’i bëjë mirë tjetrit.

32- Sikurse ndërtuesit thonë, gurët më të mëdhenj nuk qëndrojnë mirë pa më të vegjlit.

33- Në prekjen e dashurisë gjithkush bëhet poet.

34- Kujdesi për shëndetin është pengesë e madhe e jetës.

35- Më mirë diçka e vogël e bërë mirë, se një e madhe e pa përkryer.

36- Dinaku nuk është tjetër veçse imitatori më i ulët i zgjuarsisë.

37- Vdekja nuk është më e keqja që mund t’iu ndodhë burrave.

38- Injoranca në vetvete nuk është aq e tmerrshme apo ekstremisht e keqe, dhe nuk është aspak më e keqja e të këqijave; zgjuarsia e tepërt dhe të mësuarit e tepërt, shoqëruar me ligësinë, janë fatale për manaferra.

39- Teprimi në përgjithësi shkakton reaksion, dhe prodhon një ndryshim në drejtim të kundërt, qoftë ai në stinët, në individët apo në qeveritë.

40- Ishte një njeri i mençur ai që shpiku birrën.

41- Ai që kryen padrejtësi është gjithmonë më fatkeq se ai që vuan atë.

42- Ai i cili nuk është një shërbëtor i mirë nuk do të jetë një mjeshtër të mirë.

43- Ai që vjedh pak, vjedh me të njëjtën dëshirë si që vjedh shumë, por me më pak fuqi.

44- Ndershmëria është për pjesën më të madhe më pak fitimprurëse se sa pandershmëria.

45- Vështirë të kem njohur ndonjëherë një matematikan i cili të ishte në gjendje të arsyetonte.

46- Do marr heshtjen tuaj si dhënie pëlqimi.

47- Nëse një njeri e neglizhon edukimin, ai ecën çalë në fund të jetës së tij.

49- Askush nuk e di nëse vdekja, për të cilën njerëzit kanë frikë se është e keqja më e madhe, nuk mund të jetë e mira më e madhe.

50- Prindërit duhet t’u lënë trashëgim fëmijëve të tyre jo pasurinë, por frymën e nderimit./KultPlus.com

Presidentja Osmani: Policia e Kosovës është fortifikata e sigurisë në çdo pëllëmbë të vendit

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka shprehur nderimin dhe mirënjohjen më të thellë për 24 pjesëtarët e Policisë së Kosovës që kanë rënë në krye të detyrës, duke i cilësuar ata si heronj të vërtetë që me guximin dhe përkushtimin e tyre mbrojtën jetën, lirinë dhe sovranitetin e vendit.

Në mesazhin e saj, Presidentja Osmani ka veçuar emrat e Afrim Bunjakut dhe Enver Zymerit, duke thënë se ata janë “heronj të ditëve të sotme” që i treguan botës se Kosova nuk përkulet përballë askujt. Ajo theksoi se bashkë me ta kujtohen edhe 22 policë të tjerë, emrat e të cilëve do të mbeten përjetësisht në kujtesën e kombit.

“Ata nuk zgjodhën rrugën më të lehtë, por rrugën e nderit, betimit dhe zotimit për atdhe!”, u shpreh Osmani, duke theksuar se sakrifica e tyre është burim krenarie dhe frymëzimi për çdo pjesëtar të Policisë së Kosovës sot.

Presidentja gjithashtu vlerësoi përkushtimin e mijëra grave dhe burrave që shërbejnë çdo ditë në radhët e Policisë së Kosovës, duke mbrojtur vendin me kurajë, përgjegjësi dhe dashuri për Republikën. Sipas saj, në kohë paqeje apo tensioni, në veri apo në jug, Policia e Kosovës mbetet “fortifikata e sigurisë” në çdo cep të territorit.

“Lavdi përjetë të rënëve në krye të detyrës! Faleminderit Policisë sonë, e cila vazhdon ta mbrojë atdheun me besnikëri!”, u shpreh Osmani në fund.

Studio MA në Qeverisje dhe Siguri Kombëtare! UNI-Universum – me program amerikan nga Arizona State University!

Për të gjithë ata që duan të udhëheqin, të ndikojnë dhe të bëjnë ndryshim real në vendimmarrje, Universum International College hap dyert për programin Master në Qeverisje dhe Siguri Kombëtare.

Ky master është ndërtuar për ata që synojnë më shumë – më shumë ndikim, më shumë dije, më shumë mundësi.

💼 Qëllon për profesionistë në:

  • Administratë publike
  • Agjencitë e sigurisë dhe policisë
  • Institucione ndërkombëtare dhe OJQ
  • Media, diplomaci dhe politikë

🎯 Po ashtu është ideal për studentët që kanë përfunduar studimet në drejtësi, shkenca politike, marrëdhënie ndërkombëtare, apo fusha të afërta – dhe duan të specializohen në menaxhimin modern të qeverisjes dhe sigurisë.  

✅ Pse të zgjedhësh këtë Master në UNI?

  • Diplomë që njihet dhe vlerësohet në institucione publike dhe private
  • Mundësi studimi online, për të vazhduar punën pa ndërprerje
  • 40% e lëndëve ligjërohen nga profesorë të Arizona State University, partneri ynë strategjik nga SHBA
  • Lidhu me rrjete ndërkombëtare dhe përfito nga bursat Erasmus+ për mobilitet në Evropë

Krijo suksesin tënd, me edukim amerikan. Fuqizohu nga Arizona State University, Universiteti më i madh publik në SHBA. Studio në UNI duke aplikuar këtu! 

Për më shumë informata rreth programit kontakto +383 44 144 062, info@universum-ks.org ose ndiqni UNI – n në facebook & instagram.

Dita e pestë e Prizren Fest me teatër, fëmijë dhe mesazhe të fuqishme

Dita e pestë e festivalit Prizren Fest nisi me workshopin kreativ për fëmijë, i cili ka filluar që nga data 21 korrik. Ky aktivitet ka krijuar një hapësirë ku zëri dhe imagjinata e të vegjëlve janë bërë pjesë e udhës artistike që po ndërtohet ndërkombëtarisht në qytetin historik të Prizrenit.

Në mbrëmje, skena teatrore u ndez me dy shfaqje të fuqishme dhe përmbajtësore, të cilat trajtuan tema si identiteti, liria dhe e kaluara e vështirë.

Në Teatrin e Qytetit “Bekim Fehmiu” u dha shfaqja “Unë jam vetë grua”, me regji nga Kushtrim Koliqi dhe interpretim të fuqishëm nga Adrian Morina. Shfaqja solli në skenë historinë e Charlotte von Mahlsdorf, një grua transgjinore gjermane që i mbijetoi nazizmit dhe regjimit komunist.

Bazuar në dramën fituese të çmimeve Pulitzer dhe Tony të Doug Wright, kjo vepër sjell këtë figurë të jashtëzakonshme përmes më shumë se 30 personazheve të interpretuar nga një aktor i vetëm – një dëshmi artistike e transformimit, qëndresës dhe të vërtetës personale.

Shfaqja “P’tit Jean Le Géant” nga Franca u prezantua në oborrin e Katedrales Katolike. Në një skenografi simbolike dhe hapësirë shpirtërore, trupa franceze Compagnie Liria solli shfaqjen “I vogli Zhan gjigandi” – një rrëfim i thellë për një ish-gjeneral që përpiqet të fshijë të kaluarën përmes një ekzistence të re në periferi.

Ngarkuar me fantazmat e fajit dhe kujtimeve, shfaqja përshkoi kufirin e hollë mes realitetit dhe imagjinatës, me gratë si figura të forta që mbajnë peshën e historisë dhe sfidën për bashkëjetesë në kohë krize.

Gjithashtu, skena e fëmijëve mirëpriti performanca nga Bullgaria dhe Kosova, duke mbajtur të gjallë dimensionin e lojës, edukimit dhe bashkëpunimit kulturor mes kombeve.

E gjithë mbrëmja u mbyll me zërin e këngëtares së njohur Vesa Smolica.

Sonte, festivali vazhdon me një program të pasur artistik, duke përforcuar mesazhin se teatri është zë që sfidon harresën, heshtjen dhe frikën./KultPlus.com

Presidentja Osmani nderon Adem Demaçin: “Simbol i qëndresës dhe zëri i të pambrojturve”

Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, ka kujtuar sot figurën e Adem Demaçit në një mesazh përplot vlerësim e mirënjohje për kontributin e tij në kauzën kombëtare dhe për lirinë e popullit shqiptar.

Në deklaratën e saj, Presidentja Osmani e quajti Demaçin “simbol të qëndresës, disident të pathyeshëm dhe zë të të pambrojturve”. Ajo tha se ai ishte një njeri i lirë edhe kur ndodhej prapa grilave dhe se përkundër vuajtjeve, ai predikoi paqen, pajtimin dhe guximin për të thënë të vërtetën.

“Adem Demaçi sakrifikoi lirinë e tij individuale për lirinë kolektive të popullit të tij. Emri i tij do të jetojë sa vetë liria”, theksoi Osmani.

Në fund të mesazhit të saj, Presidentja nderoi kujtimin e tij me fjalët: “Qoftë i përjetshëm kujtimi për Bacën Adem!”

Adem Demaçi, i njohur si “Mandela i Ballkanit”, mbetet një nga figurat më të respektuara të historisë së re të Kosovës, për kontributin e tij si disident politik dhe luftëtar për të drejtat e njeriut./KultPlus.com

Burrnija

Poezi nga Gjergj Fishta

Qitë dhambët përjashta, por si lata t’prehta
Zgavërr kërrçikët e plasarit shtanguem,
Kosën pështetun përmbi kocka t’ngrehta
T’cepit t’shpulpuem,
Atje n’moje t’mjerueme t’rruzullit,
Zymtë e me i hije t’trishtueme, t’përmnershme
Lshue krahëve’ i havër t’zezë, si re thellimit,
Rrin Deka e tmerrshme.
Prej avisit t’humnerëve t’zgavrueme
Kthellët në rrashtë të thatë, plot mizori,
Të hapët tërthoren e natyrës s’krijueme
Kundron në mni,
E idhtë asa’ i kërcënohet. Nji t’përqethët
Acar, at botë, natyrës i shkon, n’për tejza,
Amull të cilët mbrendë ia ngurron të njethët
E jetës ndër fejza.
Me u zbe nisë rrezja shi n’krue t’vet shkëlqyeshëm
Bres dryshku njeshet, n’atë shauret mbi rrota
Së moknes s’rrokullis e boshtit rryeshëm
I vjen rreth bota.
Felgruemun njerzit nën tjara struken;
Për nën kunora pshtimin ato lypin!
Depërtojnë retë e nalt kah qiella zhduken;
N’andrra t’dheut zdrypin.
Por kot. Mizore ajo kosë t’vet ka sjellë,
Shungllon thellimi për nën kupë t’Empirit;
Gjarpër rrufeja lvitet nëpër qiell
E nën kambë të nierit.
Kthellë shpërthe gjini i tokës. Tue bulurue
Gugson vullkani zhari, flakë e shkndija;
Tallaz m’tallaz nis deti me gjimue,
Ulëron stuhia.
E para dekës, atë herë, bijnë rob e mbreta;
Shkrehen mbretni, qytet kulm rroposen;
Shuhen krenija, po, dhe shkimet jeta
Ka’ ajo sjell kosën.
T’poshtrat me t’eprat vise pshtiellen n’vaj,
E mnert kah kosa cepit t’dekës të shkulet;
Kah m’kërdhokla londit kërçiku i saj
Shekulli përlulet.
Vetëm s’përkulet para Dekës njai trimi,
N’zemër t’cilit nuk randojnë punë t’liga,
E që s’e ndalë ku atë ta lypë perlimi (detyra)
As paja as friga.
Për nën mburojë t’ndërgjegjes s’vet t’kullueme;
Atje n’kufi t’Atdheut ase n’truell
T’elterit shenjtë, pa u tutë, ai dekës s’shëmtueme
I rrin kundruell.
Përpara tijë shkon moti t’uj u endun:
Vjen fati i nierit tu u terrnue pa da;
Tash mreten n’burg, tash shkartha n’fron t’përmendun
Kanë për t’u pa.
Por, ngulë ai synin n’ideal t’naltueshëm,
Si’ i kep, qi vala smundet n’det m’e e lkundun,
Sido qit t’dajë ndeshtrasha e dheut t’mjerueshëm,
Ngelë n’vend pa u tundun.
Jo po: as n’flakë t’armëve nuk veton ai sye,
As buzës humnerës nuk i dridhet themra:
Sheklli, po, mbarë me pasë për t’u shpërthye
S’i ban lak zemra.
Rekton mbarë jeta për nën fyell t’kërçik’e
Të dekës s’shëmtueme, s’përmnerëshme mizore:
Vetëm BURRNIJA – një BURRNI çelike
Asaj i rrshet dore./KultPlus.com

Charlie Chaplin: Sapo fillova ta dua veten, unë ndalova së tentuari për të pasur gjithmonë të drejtë

“Sapo fillova ta dua veten, e zbulova se ankthi dhe vuajtja emocionale janë vetëm shenja paralajmëruese që më tregonin se unë isha duke jetuar në kundërshtim me të vërtetën time. Sot e di, ky është “AUTENTICITETI”.

Sapo fillova ta dua veten e kuptova se sa ofenduese mund të jetë për një person nëse unë tentoj ta i’a imponoj dëshirat e mia, edhe pse e dija se nuk ishte koha e duhur dhe personi nuk ishte i gatshëm për atë. Sot unë këtë e quaj “RESPEKT”.

Sapo fillova ta dua vetën unë nuk pata më dëshirë për një jetë më ndryshe, dhe mund ta shihja se çdo gjë që më rrethonte, me ftonte të rritesha. Sot këtë e quaj “PJEKURI”.
Sapo fillova ta dua veten, unë e kuptova se në çfarëdo rrethana, unë jam në vendin e duhur dhe në kohën e duhur, dhe se çdo gjë ndodh saktësisht në momentin e duhur. Kështu që unë mund të jem i qetë. Sot këtë e quaj “VETË – BESIM”.

Sapo fillova ta dua veten, unë ndalova së vjedhuri kohën time, dhe ndalova së krijuari projekte të mëdha për të ardhmen. Sot, unë e bëjë vetëm atë që më sjell kënaqësi dhe lumturi, i bëjë gjërat që i dua dhe që ma ngazëllejnë zemrën, dhe ato i bëjë në mënyrën dhe në ritmin tim. Sot këtë e quaj “THJESHTËSI”.


Sapo fillova ta dua veten, unë ndalova së tentuari për të pasur gjithmonë të drejtë, dhe kurrë s’kam qenë më pak herë gabim prej atij momenti. Sot unë e zbulova se kjo është “MODESTI”.
Ne s’kemi më nevojë ti frikësohemi argumenteve, konfrontimeve ose cilitdo problem me veten tonë ose me të tjerët. Madje edhe yjet përplasen dhe nga përplasja e tyre lind një botë e re. Sot e di e “KJO ËSHTË JETA”./ Charlie Chaplin/ KultPlus.com

Rama: Turistë nga gjithë bota shijojnë mikpritjen dhe plazhet publike të Sarandës dhe Ksamilit

Turistë nga gjithë bota po shijojnë këto ditë detin e mrekullueshëm, mikpritjen dhe plazhet publike të Sarandës dhe Ksamilit.

Kryeministri Edi Rama ndau sot në rrjetet sociale opinionet e disa prej tyre, të cilët vlerësojnë mikpritjen, ushqimin dhe plazhet e pastra.

“Shumë prej tyre vizitorë besnikë, të tjerët të sigurt që do të rikthehen, sepse brigjet e Jonit janë joshje me shikim të parë dhe e përjetshme”, u shpreh Rama.

Një prej operatorëve turistikë që operon në zonën e Sarandës u shpreh se për vitin 2025 Ksamili dhe Saranda janë nga vendet më të preferuara për turistët nga Izraeli.

“Kemi një fluks të jashtëzakonshëm turistësh dhe një rritje të kërkesave. Prenotimet e turoperatorit tonë arrijnë deri në muajin tetor. Jemi plot me prenotime dhe Ksamili mban vendin e parë”, bëri të ditur ajo.

Turistët e huaj që zgjedhin Sarandën e Ksamilin vlerësojnë veçanërisht plazhet, njerëzit traditat dhe ushqimin.

“Është bukur. Peizazh i mrekullueshëm. Po kalojmë momente shumë të këndshme në Sarandë”, tha një prej tyre.

Një tjetër vlerësoi bukuritë që ofron Saranda me “natyrën origjinale dhe detin super të pastër”.

“Do të doja t’ju ftoja të vizitoni një vend të bukur siç është Ksamili, në Shqipëri. Siç mund ta shihni moti është i ngrohtë dhe uji gjithashtu. Dua të them gjithashtu se njerëzit këtu janë shumë të dashur. Ata do t’ju ndihmojnë me çdo gjë që ju duhet gjatë qëndrimit këtu”, apeloi një tjetër turist i huaj.

Turistët e huaj shprehen veçanërisht të mahnitur nga Ksamili.

“Ejani dhe zbulojeni Ksamilin, është i veçantë, shumë i bukur, njerëz të dashur, uji i mirë!”, tha një prej tyre.

“Po shijojmë diellin, peizazhin e mrekullueshëm, motin e bukur, njerëzit e mirë, pijet e këndshme”, tha një tjetër.

“Sapo erdhëm këtu në plazhin publik. Plazhi është i pastër, falas. Deti është i bukur, njerëzit janë shumë mikpritës dhe ushqimi e pijet shumë të mira”, shtoi një tjetër.

Një turiste holandeze vlerësoi po ashtu motin e mirë dhe plazhet e bukura.

“Ushqimet dhe pijet janë të mira. Më pëlqen uji që është vërtetë blu dhe tashmë është plazh publik, të gjithë mund të vijnë”, shtoi ajo.

“Ndihem shumë mirë këtu. Dielli, njerëzit, janë të mrekullueshëm. Ushqimi është “wow”. Më i miri! Dhe njerëzit të presin me krahë hapur. Më pëlqen shumë”, tha një tjetër./atsh/KultPlus.com

‘Tashmë që larg, aq larg ke ikur’

Poezi e shkruar nga Mikhail Lermontov

Tashmë që larg, aq larg ke ikur,
Dhe u bënë vite që s’të shoh më.
Dhe shpresa ime ashtu është fikur,
Qëndroj i heshtur dhe nuk bëj zë.

Prita shumë vite duke u venitur,
Pres ende sot që s’jam më djalë.
Prita të zgjohem nga një ëndërr e fikur,
Por për mua dielli jo më s’do dalë.

Ti kurrë s’u ktheve o ëndrra ime,
Unë thjesht imazhe kam parë, e parë.
E nëse vjen ashtu papritur,
As s’kam për të qeshur,
As kam për të qarë./ KultPlus.com

Kristal

Poezi e shkruar nga Ismail Kadare. 

Ka kohë që s’shihemi dhe ndjej
si të harroj une dalëngadal
si vdes tek une kujtimi yt
si vdesin flokët dhe gjithçka.

Tani kërkoj poshtë e lartë
një vend ku ty të të lëshoj
nje strofë a notë, a një brilant
ku të të lë, të puth, të shkoj.

Në s’të pranoftë asnjë varr
asnjë mermer, a morg kristal
mos duhet vallë prapë të të mbart
gjysëm të vdekur, gjysëm të gjallë.

Në s’gjetsha hon ku të të hedh
do gjej një fushë a një lulnajë
ku butësisht porsi polen
gjithkund, gjithkund të të shpërndajë.

Të të mashtroj ndoshta kështu
dhe të të puth të ik pa kthim
dhe nuk do dine as ne askush
harrim ish ky a s’ish harrim./KultPlus.com

‘E ëmbël është vdekja në qëllim’

Në vitin 1972, Xhemajl Mustafa kishte shkruar një poezi për figurën e rezistencës shqiptare, Adem Demaçin.

Sot, KultPlus e sjell këtë poezi 6 vjetorin e vdekjes së Adem Demaçit.

MES GRILASH – FENIKS

Akrostik
Agimin e zi po e ngjyros me lotë kujtimi
Derisa këngën po e thyej nëpër fytyrën tënde
E në heshtje po tretem e fikem si jetimi
Me ndezë dëshirat e fjetura si krande
Dhe prore po zbres në sytë e rrugëve kah ti
E ëmbël është vdekja në qëllim –
Me e puthë atë dritë në horizonte që rri
Akoma i etur jam në këtë varg, i humbur në trishtim
Qetësi e natës kridhet në grila e mbërthyer
I lodhur një zog diku me krahë të thyer
Tash këngës ia thotë me afsh në gji –
I amshuar balsam në varg qëndron
Këngë ngadhënjimi lyrë e poetit shënon
Rrugët ndrit qëllimi në këtë natë plot vetmi.

(Jeta e re, nr.2/1972, f.332)./ KultPlus.com

Adem Demaçi: Profesor Zekeria Rexha guxoi të na i hapte sytë…

Nga Adem Demaçi

Në klasën e shtatë na u shtuan edhe disa lëndë të reja: latinishtja e psikologjia. Këto lëndë bashkë me frëngjishten na i jepte Zekeria Rexha. Ky ishte një burrë shtatmesëm, zeshkan, me syze prapa të cilave qëndronin sytë e mëdhenj e të zi. Ky ishte fort i përkushtuar që të na pajiste me dije. Para lufte kishte pas qenë nxënës i Liceut francez të Korçës dhe kishte pas studiuar në Francë. Kishte marrë pjesë në luftën antifashiste dhe pas luftës, për disa kohë, kishte qenë në post të lartë, mirëpo serbët e kishin pas shkarkuar nga detyra dhe i kishte ardhur radha që të na bëhej profesor. Djali i tij, Dukagjini, ishte në klasë me ne, por ai kurrë nuk pranonte që të fliste çfarëdoqoftë për babain e vet. Ne kishim dëgjuar nga fjalët në qytet se ai ishte shkarkuar për shkak se kishte kundërshtuar turqizimin me zor të shqiptarëve. Ishte tejmase tolerant me ne. Më në fund, ne, përsëri e gjetëm Kolën tonë të humbur, thoshim ne nxënësit e pakët që kishim kaluar nëpër duart e Kolë Nikajt. Ne e lusnim që të na i përsëriste leksionet e kaluara nga psikologjia dhe ai e bënte këtë pa përtesë. Ne filluam ta pyesnim edhe për shumë çështje jashtë programit mësimor dhe ai e bënte këtë me kënaqësi të madhe. Ne, me pyetjet tona, filluam të hynim edhe “lakrave”. Dhe ai, nuk hezitonte të hynte “lakrave” bashkë me ne. Ne e patëm pyetur për “Rezolutën e Bujanit” dhe ai na pati folur për atë ngjarje të rëndësishme të historisë sonë, një muaj rresht, duke marrë nga pesëmbëdhjetë minutat e para të orëve që mbante çdo ditë me ne. Ai kishte pas qenë edhe njëri nga hartuesit e kësaj rezolute. Ai na e citonte pothuaj në tërësi “Rezolutën e Bujanit” të nxjerrë nga Këshilli Nacional-Çlirimtar i Luftës Antifashiste të Kosovës e të Rrafshit të Dukagjinit. Pasi pati përfunduar këto leksione, profesori ynë, pati nxjerrë shaminë dhe pati fshirë djersët. Vetëm shpirti i tij e dinte se si ndihej. Tani, ne nuk ishim krejt të vegjël që të mos dinim se nga sa po shkonte fasulja në Serbi. Të gjithë ishim mbi shtatëmbëdhjetë vjeç. Mirëpo, kureshtja jonë për të mësuar të vërtetën tonë ishte aq e madhe saqë nuk përmbaheshim dot. Edhe një çështje na kishte mbetur e pasqaruar. Të gjithë e dinim se pyetja ishte fort, fort e rrezikshme, mirëpo ne nuk kishim kë të pyesnim tjetër. Ajo pyetje na shqetësonte pamasë dhe nuk u duruam dot.

Një ditë, gjatë shëtitjes së gjatë mes orëve, më futën në mes Shefqet Popova, Ali Buçinca, Feti Badivuku, të gjithë nga Vushtrria dhe Avdi Sinani e Enver Tali. Shefqeti e hapi i pari muhabetin:

-Shiko Filan! Ty profesori të do më së shumti në klasën tonë…

-Edhe? – thashë unë.

-Edhe,-vazhdoi Shefqeti,- ne, shokët e klasës, e kemi një lutje për ty…

–Po, ta pyes profesorin, çka?

–Dëgjo,-ndërhyri Enveri-kjo është pyetje fort e vështirë dhe mund ta ngushtojmë fort profesorin

– Dëgjo Filan, – ndërhyri Avdiu. – Ta pyesësh profesorin se ku qëndron shkaku që ne kosovarët mbetëm në robëri? Vetëm kaq…

Unë u ndala dhe po i shikoja të gjithë me radhë. Më në fund thashë: -More, po ju a po doni që profesorin ta fusim në burg e ndoshta të bëhemi shkaktar që ai ta humbë edhe kokën?!…

Heshtje. Pas pak, foli Aliu: -Dëgjo! Profesori edhe me kaq sa na ka folur e ka fituar burgun e ndoshta edhe ta humbë kokën. Kur i pata treguar unë në shtëpi vllaut tim, Isakut, se çfarë po na thoshte ne profesori, ai lëkundej prej vendit dhe kapte kokën me duar. Më pati thënë: “Hej, more, juve djalli ju marrtë! Do ta merrni në qafë profesorin”!…

–Mirë po thotë Aliu! Ne, në qafë e morëm se e morëm dhe le të shkojë me një harxh!… Të paktën do ta marrim vesh të vërtetën e plotë. A s’është kështu?- na i hapi sytë prapa syzeve, Feti Badivuku.

-Ashtu është!- thanë të gjithë njëzëri dhe ndër ta vazhdoi Shefqeti:

-Paj, Filan, ty të intereson edhe më shumë se neve e vërteta e plotë…

Rrudha krahët. Ia qëlluan. Po i shikoja të gjithë me radhë dhe ula kokën. Ata buzëqeshnin dhe ia bënin njëri tjetrit me sy. N’ata ra zilja e shkollës për të hyrë brenda në klasa…

Ishte ora e frëngjishtes. Hyri profesori Zekeria dhe pyeti:

-Ku kemi mbetur?

Ata të pestët e oborrit m’i hapën sytë si në mënyrë kërcënuese. Unë

hezitoja. Enveri foli:

-Filani e ka një pyetje për juve, profesor…

– Mos e keni Filanin mësit, ju? – tha profesori duke mos i dhënë rëndësi kësaj pune dhe m’u drejtua mua: -Fol, Filan!

Unë u ngrita në këmbë dhe me zë që dridhej thashë:

– I dashur profesor, kush ka faj që Kosova, përkundër “Rezolutës së Bujanit”, mbeti nën Serbi?…

Profesori, për një çast u pre, pastaj i shkoi një qehre e zbehtë, por menjëherë pas kësaj, mori veten dhe fytyra iu skuq. Ai, me duar që ende i dridheshin, nxori pakon e cigareve, nxori shkrepsën, ndezi cigaren, iu afrua dritares, hapi njërin krah të saj dhe qëndroi ashtu me fytyrë kah rruga. Ai thithte tymin në qetësi të plotë. Ne u bëmë vetëm sy e veshë. Kur e kreu cigaren, profesori fiku duçin duke e shtypur mbi teneqen e jashtme të dritares dhe hodhi duçin në oborrin e shkollës kah rruga. Pastaj, iu afrua ngadalë djalit të vet në bankën e parë, pranë meje dhe i tha:

-Dukagjin, ti merr çantën dhe shko në shtëpi!- Pastaj ai, ua bëri me gisht dy anëtarëve të komitetit të rinisë të gjimnazit, Nazmi Kajtazit e Nazmi Junikut, duke u thënë butësisht:-Ju të dy, përcilleni Dukagjinin deri në shtëpi!

Ata të tre u larguan dhe profesori na u drejtua me zë shumë të sigurt:- Jeni shumë të ri, por edhe ne, në kohën tonë kemi qenë shumë të ri kur jemi marrë me punë shumë serioze, si ju sot. Janë kohëra fort të rrezikshme e fort të vështira, por më duhet t’ua them të vërtetën e kulluar, pa le të dalë, ku të dalë!… Fajin e kemi ne komunistët shqiptarë që komunistëve jugosllavë u besuam qorrazi. Fajin e kemi ne që kërkuam ndihmën e tyre. Fajin e kemi ne që fare i besuam idesë komuniste, e cila s’kishte pas qenë gjë tjetër përveçse një gënjeshtër e madhe me bisht të përgjakur. Krejt ato që ndodhën dhe që po ndodhin pas mbarimit të luftës e provuan dhe po e provojnë një të vërtetë të këtillë. Krimet që u bënë deri më sot dhe që po bëhen sot ndaj shqiptarëve në Goli Otok e në burgjet tjera, vrasja nën tortura çnjerëzore e Omer Çerkezit me shokë flet mjaft qartë se komunizmi kishte pas qenë një përrallë për fëmijët e vegjël…

Profesori u ndal për një çast, Na shikoi të gjithëve, një nga një e pyeti me zë të lartë:

-A dëgjuat? –

Ne të gjithë u përgjigjëm me një “po” të gjatë.

-Atëherë, – foli profesori duke na e luajtur gishtin,- prej këtij momenti e tutje, nëse ju pyet dikush, ju do të thoni se nuk keni dëgjuar asgjë!…

Të gjithë ne, prapë, u përgjigjëm me një “asgjë”.

Ora vazhdoi me frëngjishte, por në kokat tona u thadrua thellë e vërteta e hidhur për komunizmin dhe na u ndriçua fort dashuria për kombin tonë. / KultPlus.com

Violeta Manushi, ikonë e artit teatror dhe kinematografik shqiptar

Më 26 korrik 2007 ndërroi jetë “Artistja e Popullit” Violeta Manushi.

Ikona e artit teatral dhe kinematografik me një galeri të pasur rolesh të ekzekutuara, gëzonte simpati dhe popullaritet të gjerë në publiku. Korri sukses njësoj, si në komedi, ashtu edhe në dramë.

Gjatë karrierës së saj realizoi 100 role në teatër dhe 16 role në kinematografi. Interpretimi i saj i fundit ishte në tragjikomedinë e Ruzhdi Pulahës, “Streha e të harruarve”.

Violeta Manushi lindi më 6 mars 1926 në Korçë. Në moshën 20-vjeçare, u regjistrua në shkollën e parë dramatike, të hapur pranë Teatrit të Shtetit në vitin 1946. U shqua për vërtetësi, natyrshmëri të rrallë, por edhe disiplinë e vullnet të hekurt.

Manushi u shndërrua në një ikonë të artit skenik shqiptar. Ajo shkëlqeu në rolet protagoniste në komeditë “Gratë gazmore të Uindsorit” (1959) dhe “Morali i zonjës Dulska” (1958). Nga dramaturgjia kombëtare interpretoi me sukses Olimbinë te “Karnavalet e Korçës” (1964), Zyhranë te “Fytyra e dytë” (1968), Nicën te “Gjenerali i ushtrisë së vdekur” (1971), teto Ollgën te “Zonja nga qyteti” (1975) dhe “Një shoqe nga fshati”, teton te komedia ikonë “Pallati 176” (1985).

Ajo ka trupëzuar role në 16 filma: “Tana”, “Rrethimi i vogël”, “Gjenerali i ushtrisë së vdekur”, “Zonja nga qyteti”. Këto janë disa prej realizimeve ku spikati më shumë për forcën e saj aktoriale.

Violeta Manushi u vlerësua me medaljen e festivalit të filmit në vitin 1977./KultPlus.com

Në kohën kur të desha

Poezi nga Ismail Kadare

Në kohën kur të desha,
Mendimet për ty më mbulonin natë e ditë.
Ashtu si Vezuvi që me hirin e tij,
Mbulonte Pompeun me periferitë.

Por koha shkoi.
Tani lava e ftohur,
Plehëron të gjatat rreshta të të mbjellave.
Ndërsa mendimet për ty,
Plehërojnë rreshta poezish të kthjellëta. / KultPlus.com

❌