❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

Zjarri përhapet në varrezat e fshatit Dhërmi, rrezikohen ullishtet aty pranë

Një vatër zjarri është përhapur në varrezat e fshatit Dhërmi.

Flakët rrezikojnë edhe ullishtet që rrethojnë varrezat e fshatit Dhërmi.

Mësohet se zjarri është shumë pranë banesave.

Lidhur me situatën janë lajmëruar autoritetet për të ndërhyrë për neutralizimin e flakëve.

The post Zjarri përhapet në varrezat e fshatit Dhërmi, rrezikohen ullishtet aty pranë first appeared on JavaNews.al.

Zelensky reagon pas takimit të të dërguarit të SHBA-së me Putin: Rusia duket më e gatshme për armëpushim, por


NĂ« njĂ« mesazh drejtuar popullit ukrainas, presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky tha se Rusia duket “mĂ« e gatshme” tĂ« vazhdojĂ« me njĂ« armĂ«pushim, pas takimit tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« qĂ« i dĂ«rguari amerikan Steve Witkoff pati me presidentin rus, Vladimir Putinin sot nĂ« MoskĂ«.

“Presioni qĂ« po ushtrohet mbi ta po jep fryte”, theksoi presidenti ukrainas.

MegjithatĂ«, ai nuk e fshehu skepticizmin e tij nĂ« lidhje me qĂ«llimet ruse, duke vĂ«nĂ« nĂ« dukje nĂ« mĂ«nyrĂ« karakteristike: “GjĂ«ja e rĂ«ndĂ«sishme Ă«shtĂ« tĂ« mos mashtrohemi nĂ« detaje, as ne, as Shtetet e Bashkuara”.

Tema e takimit Putin-Witkoff u diskutua edhe në bisedën e mëparshme telefonike midis Trump dhe Zelenskyt dhe udhëheqësve evropianë, përfshirë kryeministrin britanik Sir Keir Starmer.

The post Zelensky reagon pas takimit të të dërguarit të SHBA-së me Putin: Rusia duket më e gatshme për armëpushim, por
 first appeared on JavaNews.al.

Banka e Shqipërisë nuk ndryshon normën e interesit/ Sejko: Ekonomia do të vijojë të rritet

Guvernatori i Bankës së Shqipërisë, Gent Sejko, në daljen para mediave dekalroi se Këshilli Mbikëqyrës vendosi të mbajë të pandryshuar normën bazë të interesit, në nivelin 2.5%, të mbajë të pandryshuar normën e interesit të depozitës njëditore, në nivelin 1.5%.

Gjithashtu Këshilli vendosi të mbajë të pandryshuar normën e interesit të kredisë njëditore, në nivelin 3.5%.

Sipas guvernatorit Sejko qëndrimi aktual i politikës monetare mbetet i përshtatshëm për përmbushjen e objektivit të stabilitetit të çmimeve në të ardhmen.

The post Banka e Shqipërisë nuk ndryshon normën e interesit/ Sejko: Ekonomia do të vijojë të rritet first appeared on JavaNews.al.

Kaos në aeroportin e Birminghamit, pas uljes emergjente të një avioni privat

Pasditen e sotme, aeroporti i Birmingham-it është përfshirë nga kaosi dhe vonesat pasi një avion privat u detyrua të bënte një ulje emergjente, duke shkaktuar mbylljen e përkohshme të pistës dhe pezullimin e 93 fluturimeve.

Avioni Beech B200 Super King Air, i ndërtuar në vitin 1981 dhe i regjistruar me numrin G-NIAA, ishte nisur nga Birminghami për në Belfast, por pas vetëm disa minutash fluturim, shpalli emergjencë dhe u kthye për një ulje të detyruar rreth orës 13:58.

Sipas autoriteteve, avioni bëri disa rrotullime në ajër përpara se të ulej me sukses. Në bord ndodheshin tre persona, një prej të cilëve pësoi lëndime të lehta dhe u trajtua në vend nga shërbimi i Ambulancës i West Midlands.

Pas incidentit, pista e aeroportit u mbyll plotësisht deri në orën 18:00, duke ndikuar drejtpërdrejt mbi 48 fluturime nisjeje dhe 45 fluturime mbërritjeje.

Shumë fluturime u devijuan në aeroportet Stansted, Manchester dhe East Midlands, duke shkaktuar pasiguri dhe zemërim tek mijëra pasagjerë.

NĂ« njĂ« deklaratĂ« zyrtare, Aeroporti i Birmingham-it tha: “Pas njĂ« incidenti me njĂ« avion privat, pista Ă«shtĂ« pĂ«rkohĂ«sisht e mbyllur. KĂ«rkojmĂ« ndjesĂ« pĂ«r shqetĂ«simet. UdhĂ«tarĂ«t kĂ«shillohen tĂ« kontrollojnĂ« statusin e fluturimeve pĂ«rpara se tĂ« vijnĂ« nĂ« aeroport.”

Modeli i avionit tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« incident – Beech B200 Super King Air – Ă«shtĂ« i njĂ«jti me atĂ« qĂ« u pĂ«rfshi nĂ« aksidentin fatal nĂ« Aeroportin e Southend-it nĂ« korrik, ku humbĂ«n jetĂ«n katĂ«r persona. MegjithatĂ«, nĂ« kĂ«tĂ« rast, nuk pati viktima dhe avioni u ul nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« sigurt.

Autoritetet e aeroportit dhe hetuesit e aviacionit civil janë duke shqyrtuar arsyet teknike të emergjencës.

The post Kaos në aeroportin e Birminghamit, pas uljes emergjente të një avioni privat first appeared on JavaNews.al.

SHBA-të nxjerrin në ankand superjahtin e sekuestruar rus, Amadea, me vlerë 325 milionë dollarë

Shtetet e Bashkuara po nxjerrin në ankand superjahtin luksoz rus, Amadea, i sekuestruar me vlerë 325 milionë dollarë. Kjo shënon shitjen e parë të një superjahti rus të konfiskuar që nga fillimi i pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia.

Ankandi, qĂ« mbyllet mĂ« 10 shtator, vjen nĂ« njĂ« kohĂ« kur Presidenti Donald Trump po rrit presionin ndaj Presidentit rus Vladimir Putin pĂ«r t’i dhĂ«nĂ« fund luftĂ«s. QĂ«llimi i SHBA-sĂ« Ă«shtĂ« tĂ« ushtrojĂ« presion mbi oligarkĂ«t rusĂ«, disa prej tĂ« cilĂ«ve besohet se kanĂ« lidhje tĂ« ngushta me Putinin, me shpresĂ«n se ata do ta detyrojnĂ« atĂ« tĂ« ndalojĂ« luftĂ«n.

Jahti 106 metra i gjatĂ«, i ndĂ«rtuar nĂ« vitin 2017 nga kompania gjermane LĂŒrssen, ndodhet aktualisht nĂ« San Diego. Ai Ă«shtĂ« njĂ« shembull i luksit tĂ« tepĂ«rt, duke pĂ«rfshirĂ« tetĂ« dhoma zyrtare, njĂ« sallon bukurie, njĂ« spa, njĂ« palestĂ«r, njĂ« pishinĂ« dhe njĂ« pistĂ« helikopterĂ«sh.

Pronësia e vërtetë e jahtit ka qenë objekt debati. Megjithëse jahti është i regjistruar nën një kompani fiktive në Ishujt Kajman, prokurorët amerikanë pretendojnë se pronari i vërtetë është ekonomisti dhe ish-politikani rus, Suleiman Kerimov, i sanksionuar nga SHBA-të. Nga ana tjetër, Eduard Khudainatov, një ish-drejtues i kompanisë shtetërore të naftës dhe gazit Rosneft, i cili nuk është sanksionuar, pretendon se është ai pronari.

PĂ«rfaqĂ«suesi ligjor i Khudainatov, Adam Ford, e ka cilĂ«suar ankandin si “tĂ« papĂ«rshtatshĂ«m dhe tĂ« parakohshĂ«m”, duke paralajmĂ«ruar se blerĂ«sit e mundshĂ«m mund tĂ« pĂ«rballen me vite padish.

Për të marrë pjesë në ankand, ofertuesit duhet të paguajnë një depozitë prej 10 milionë eurosh (afërsisht 11.6 milionë dollarë). Të ardhurat nga shitja e jahtit do të përdoren në favor të Ukrainës, sipas një pakete ndihme të miratuar në maj 2024.

The post SHBA-të nxjerrin në ankand superjahtin e sekuestruar rus, Amadea, me vlerë 325 milionë dollarë first appeared on JavaNews.al.

Sa shqiptarë paguajnë për të pasur internet në shtëpi? AKEP publikon të dhënat

Kur vjen çështja tek interneti, shumë shqiptarë zgjedhin të abonohen në kompani të cilat ofrojnë si shërbimin e internetit, ashtu edhe atë të televizorit apo të telefonisë në shtëpi. Të dhënat më të fundit nga Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare (AKEP) tregojnë se në krahasim me vitin e kaluar, ka pasur një rritje të qytetarëve dhe bizneseve që përdorin shërbimet nga rrjetet fikse, me përjashtim të telefonisë fikse.

Në krahasim me tremujorin e parë 2024, këtë vit rezulton që shqiptaët të kenë instaluar një numër më të madh pajisjesh që ofrojnë internet në shtëpi. Numri i pajtimtarëve me akses Broadband në internet nga rrjete fikse arriti në rreth 682 mijë, që përbën një rënie me 0.7% në krahasim me tremujorin e mëparshëm, por një rritje me rreth 7.1% në krahasim me të njëjtin tremujor në vitin 2024.

Ndërkohë, numri i atyre që paguajnë për të pasur telefoni, internet dhe televizor bashkë, në shtëpinë ose biznesin e tyre, arriti në rreth 296 mijë në fund të marsit, një rënie kjo me 1.1% në krahasim me tremujorin e fundit 2024, por është rritur me 0.9% vlerësuar me tremujorin e parë të 2024-ës.

Nga ata që zgjedhin paketa të integruara, 47.6% abonohen për paketa dyfishe (internet dhe televizor), 29.9% paguajnë në një kompani të vetme për paketa dyfishe (internet dhe telefoni), ndërsa 22.5% abonohen për paketa trefishe (internet, televizor dhe telefoni).

Për sa i përket telefonave të vjetër me kabëll, përdorimi i tyre vijon të bjerë. Sipas statistikave zyrtare, numri i pajtimtarëve të linjave të telefonisë fikse në fund të tremujorit të parë 2025 është raportuar rreth 159 mijë, duke rënë me 6.8% në krahasim me të njëjtën periudhë të vitit të kaluar.

The post Sa shqiptarë paguajnë për të pasur internet në shtëpi? AKEP publikon të dhënat first appeared on JavaNews.al.

NĂ« ShqipĂ«ri e lanĂ« pa punĂ«/ Ardian Koçi merr çmimin “Njeriu i vitit 2025” nĂ« Gjermani

Ardian Koçi, ish-drejtori “heroik” i Parkut KombĂ«tar DivjakĂ«-Karavasta, ka marrĂ« çmimin “Njeriu i vitit 2025” nga fondacioni gjerman “EuroNatur”. Pasioni dhe puna e tij heroike pĂ«r mbrojtjen e kĂ«tij parku, pĂ«r tĂ« cilin pushteti i shpalli luftĂ« dhe i ndĂ«rpreu fondet derisa e largoi, Ă«shtĂ« vlerĂ«suar nga tĂ« huajt.

“NĂ« shenjĂ« vlerĂ«simi pĂ«r pĂ«rkushtimin e tij tĂ« vazhdueshĂ«m dhe tĂ« palĂ«kundur ndaj ruajtjes sĂ« trashĂ«gimisĂ« natyrore tĂ« EvropĂ«s, nĂ« veçanti pĂ«r pĂ«rpjekjet e tij nĂ« mbrojtje tĂ« natyrĂ«s nĂ« Parkun KombĂ«tar DivjakĂ«-Karavasta nĂ« ShqipĂ«ri”.

Ky është motivacioni i fondacionit gjerman për Ardian Koçin, zyrtarin e hekurt në ruajtje të natyrës në Shqipëri dhe njeriun që me shumë më pak mjete, e menaxhoi Parkun Kombëtar Divjakë-Karavasta, më mirë se shumë parqe simotra në vendet e zhvilluara të Bashkimit Evropian.

“UnĂ« e njoh Ardianin prej vitesh dhe e di mirĂ« se sa ka sakrifikuar pĂ«r t’i shĂ«rbyer nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« palĂ«kundur ruatjes sĂ« natyrĂ«s nĂ« ShqipĂ«ri. Nuk njoh askĂ«nd tjetĂ«r tĂ« kĂ«tĂ« bĂ«rĂ« sakrificĂ«n e tij. Ardiani Ă«shtĂ« njeri i rrallĂ« qĂ« qĂ«ndroi i pathyer nĂ« mbrojtje tĂ« vlerave, idealeve dhe pasurisĂ« sonĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t. Dhe tamam pĂ«r kĂ«tĂ« ai u ndĂ«shkua”, shkruan Mirjan Topi, Ornitologu dhe mbrojtĂ«s i natyrĂ«s.

TĂ« gjithĂ« e mbajmĂ« mend se si institucionet e kĂ«tij vendi (tĂ« cilit i kishte zbardhur faqen dhe e kishte dalluar botĂ«risht nĂ« fushĂ«n e ruajtjes sĂ« natyrĂ«s) u sollĂ«n me Ardianin. Dhe mĂ« e keqja Ă«shtĂ« jo vetĂ«m institucionet por edhe tĂ« tjerĂ«, qĂ« nĂ«n ethet e paranojĂ«s se mund t’u cĂ«nohej status quo-ja e tyre shumĂ« apo dhjetĂ«ra vjeçare nuk bĂ«nĂ« pothuajse asgjĂ«, shkruan ai.

MegjithatĂ«, betejat e mĂ«dha nuk bĂ«hen kur je i vetĂ«m dhe Ardian Koçi u detyrua tĂ« emigrojĂ«, duke lĂ«nĂ« ShqipĂ«rinĂ«. Ama, nĂ« EuropĂ« ka kush e vlerĂ«son punĂ«n dhe pasionin e pĂ«rhershĂ«m tĂ« njerĂ«zve tĂ« patriot e tĂ« punĂ«s, ndaj ky vlerĂ«sim i “EuroNatur” Ă«shtĂ« mĂ«se i merituar.

Ceremonia e dorĂ«zimit tĂ« çmimit “Njeriu i vitit 2025” pĂ«r Ardian Koçin do tĂ« zhvillohet mĂ« 15 Tetor 2025, nĂ« kĂ«shtjellĂ«n Mainau nĂ« Gjermani./e.t

“ShpĂ«rthimi” i ShqipĂ«risĂ« online/ Vendi ynĂ« kampion i kĂ«rkimeve pĂ«r udhĂ«time nĂ« rajon

Në tre vitet e fundit, Shqipëria ka përjetuar një transformim të jashtëzakonshëm në perceptimin global si destinacion turistik. Nga një vend pak i njohur në hartën turistike të Europës, Shqipëria është shndërruar në një emër gjithnjë e më të përmendur në mediat ndërkombëtare dhe një objekt kërkimi gjithnjë e më të popullarizuar në platformat globale si Google. Ky ndryshim nuk është rastësor, por rezultat i një kombinimi faktorësh që përfshijnë bukuritë natyrore të ruajtura, mikpritjen, çmimet konkurruese dhe një prani gjithnjë e më aktive në rrjetet sociale dhe marketingun dixhital.

Shqipëria është përmendur në mënyrë të përsëritur në mediat më të njohura ndërkombëtare dhe më gjerë. Artikujt e këtyre mediave kanë theksuar veçanërisht plazhet e virgjëra të Rivierës Shqiptare, trashëgiminë historike dhe kulturore të zonave si Gjirokastra dhe Berati, bukuritë natyrore të Alpeve të Veriut, si dhe eksperiencën autentike shqiptare të ushqimit dhe mikpritjes. Veçanërisht pas pandemisë COVID-19, Shqipëria është pozicionuar si një alternativë e sigurt dhe më pak e mbipopulluar në krahasim me destinacionet e zakonshme të Mesdheut.

PĂ«rmendjet nĂ« lista si “destinacionet mĂ« tĂ« mira pĂ«r t’u vizituar”, “ndĂ«r vendet mĂ« tĂ« lira” apo “perlĂ« e fshehur e EuropĂ«s”, kanĂ« ndikuar drejtpĂ«rdrejt nĂ« rritjen e interesit ndĂ«rkombĂ«tar dhe nĂ« njĂ« imazh tĂ« ri tĂ« vendit. ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« pĂ«rshkruar gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« si njĂ« vend “autentik”, “i paprekur”, dhe “me potencial tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m turistik”.

NjĂ« tjetĂ«r tregues i rĂ«ndĂ«sishĂ«m i kĂ«tij suksesi Ă«shtĂ« rritja e ndjeshme e kĂ«rkimeve pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« nĂ« Google, sidomos gjatĂ« sezoneve turistike. Termat si “Albania beaches”, “Albania travel”, “Riviera Albanese” apo “Albania hiking” janĂ« rritur ndjeshĂ«m nga vende si Italia, Gjermania, Polonia, Franca, Britania e Madhe dhe Shtetet e Bashkuara. Rritja mĂ« e lartĂ« vihet re gjatĂ« muajve prill–shtator, duke reflektuar interesin pĂ«r planifikimin e pushimeve verore, por sĂ« fundmi vĂ«rehet edhe njĂ« zgjerim i interesit pĂ«r turizĂ«m jashtĂ« sezonit, siç Ă«shtĂ« ecja nĂ« male apo turizmi i trashĂ«gimisĂ« kulturore.

PĂ«r mĂ« tepĂ«r, fjalĂ« kyçe qĂ« lidhen me qytete specifike si “Saranda”, “Ksamil”, “ShkodĂ«r”, “Valbona” dhe “Theth” tregojnĂ« njĂ« njohje nĂ« rritje tĂ« destinacioneve tĂ« ndryshme, duke dĂ«shmuar diversifikimin e profilit turistik tĂ« ShqipĂ«risĂ«.

NjĂ« rol tĂ« veçantĂ« nĂ« kĂ«tĂ« sukses luan edhe pĂ«rhapja organike nĂ« rrjetet sociale, ku udhĂ«tarĂ«, influencues dhe blogerĂ« ndĂ«rkombĂ«tarĂ« ndajnĂ« eksperiencat e tyre nĂ« ShqipĂ«ri, shpesh duke e quajtur njĂ« “sekret qĂ« nuk do tĂ« zgjasĂ« shumĂ«â€. Kjo prani nĂ« rrjet ka ndihmuar nĂ« pĂ«rforcimin e tendencĂ«s sĂ« kĂ«rkimeve nĂ« Google dhe nĂ« rritjen e imazhit pozitiv tĂ« ShqipĂ«risĂ« nĂ« nivel global.

Pra, “shpĂ«rthimi” i turizmit kĂ«to dy vitet e fundit Ă«shtĂ« vĂ«nĂ« re si me perceptim tĂ« kujtdo, ashtu edhe nĂ«pĂ«rmjet shifrave publike tĂ« hyrje-daljeve tĂ« shtetasve tĂ« huaj, apo edhe artikujve tĂ« mediave tĂ« huaja prestigjioze e jo vetĂ«m.

“Scan Intel” i ka raportuar vazhdimisht kĂ«to shifra, por kĂ«saj radhe do tĂ« ndalet nĂ« njĂ« kĂ«ndvĂ«shtrim tjetĂ«r, atĂ« se sa Ă«shtĂ« kĂ«rkuar ShqipĂ«ria nĂ« rrjet dhe krahasimi me vendet e tjera tĂ« rajonit, pĂ«r muajt Maj-Korrik tĂ« vitit 2025.

NjĂ« analizĂ« e fundit e Google Trends pĂ«r 90 ditĂ«t e fundit zbulon njĂ« panoramĂ« inkurajuese pĂ«r industrinĂ« e turizmit nĂ« ShqipĂ«ri. Grafiku i kĂ«rkimeve pĂ«r termin “Travel” (udhĂ«time), i cili Ă«shtĂ« i disponueshĂ«m pĂ«r t’u parĂ« nĂ« nivel global, tregon se interesi pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« si destinacion turistik Ă«shtĂ« mĂ« i lartĂ« se pĂ«r vendet e tjera tĂ« rajonit.

TĂ« dhĂ«nat konfirmojnĂ« se interesi pĂ«r tĂ« udhĂ«tuar nĂ« ShqipĂ«ri Ă«shtĂ« mĂ« i lartĂ« nĂ« vendin tonĂ« , por njĂ« vĂ«shtrim mĂ« i thellĂ« tek seksioni “Compared breakdown by region” tregon se interesi i lartĂ« nuk vjen vetĂ«m nga ShqipĂ«ria. ShqipĂ«ria renditet e para nĂ« listĂ«, e ndjekur nga Maroku, Italia dhe Portugalia. Kjo dĂ«shmon se vizitorĂ«t potencialĂ« nga kĂ«to vende tregojnĂ« njĂ« interes tĂ« lartĂ« pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« si destinacion.

Nëse fokusohemi tek interesi i kërkimit, i maur në një shkallë relative nga 1 deri në 100, ku 100 përfaqëson vlerësimin maksimal, shohim se Shqipëria vlerësohet me 66 pikë. Interesi global për Malin e Zi vlerësohet me 61 pikë, më ulët se Shqipëria.

“ShpĂ«rthimi” i ShqipĂ«risĂ« online/  Analiza e Google

Kjo pasqyrë, në kundërshtim me një analizë të kufizuar rajonale, shërben si një tregues i fortë i fuqisë të markës turistike shqiptare në nivel ndërkombëtar. Interesi i lartë nga vende si Italia dhe Portugalia, të cilat janë vetë destinacione turistike të njohura, tregon se Shqipëria po pozicionohet me sukses si një alternativë tërheqëse dhe unike.

Nga ana tjetër, të dhënat për vendet e tjera të Ballkanit si Serbia, Mali i Zi, Maqedonia e Veriut dhe Bosnje Hercegovina tregojnë një interes më të ulët. Kjo mund të tregojë se ndërkombëtarisht, këto vende mund të mos jenë në qendër të vëmendjes së kërkimeve për udhëtime në të njëjtën masë.

NjĂ« vĂ«shtrim i thellĂ« i tĂ« dhĂ«nave tĂ« Google Trends, veçanĂ«risht nĂ« kĂ«rkimet e lidhura pĂ«r termin “Travel”, zbulon njĂ« trend inkurajues dhe mjaft specifik pĂ«r ShqipĂ«rinĂ« si destinacion turistik. KĂ«rkimet me rritjen mĂ« tĂ« shpejtĂ« nĂ« nivel global tregojnĂ« njĂ« interes tĂ« theksuar pĂ«r udhĂ«time tĂ« shpejta dhe pĂ«r destinacionet natyrore tĂ« vendit.

NĂ« krye tĂ« listĂ«s sĂ« kĂ«rkimeve nĂ« rritje qĂ«ndron termi “last minute albanie” me njĂ« rritje prej 700%. Kjo shifĂ«r, e ndjekur nga “albania last minute” me 300%, tregon qartĂ« se ShqipĂ«ria po pozicionohet gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« si njĂ« destinacion ideal pĂ«r pushime tĂ« planifikuara nĂ« çast.

NjĂ« tjetĂ«r gjetje e rĂ«ndĂ«sishme vjen nga kĂ«rkimi “green coast albania” me njĂ« rritje prej 250%. Kjo dĂ«shmon njĂ« interes tĂ« theksuar tĂ« publikut ndĂ«rkombĂ«tar pĂ«r bregdetin shqiptar.

KĂ«rkimet nĂ« gjuhĂ«n e huaj, si “afbudsrejser” (njĂ« term danez qĂ« do tĂ« thotĂ« “udhĂ«time tĂ« anuluara”) dhe “arnavutluk ksamil otelleri” (turqisht, qĂ« do tĂ« thotĂ« “hotele nĂ« Ksamil tĂ« ShqipĂ«risĂ«â€), konfirmojnĂ« se interesi pĂ«r vendin po vjen nga njĂ« gamĂ« e gjerĂ« tregjesh ndĂ«rkombĂ«tare. Kjo thekson diversitetin e turistĂ«ve dhe potencialin pĂ«r tĂ«rheqjen e vizitorĂ«ve nga Danimarka, Turqia, dhe vende tĂ« tjera./skantv

“ShpĂ«rthimi” i ShqipĂ«risĂ« online/  Analiza e Google   “ShpĂ«rthimi” i ShqipĂ«risĂ« online/  Analiza e Google

Pse gratë politikane sulmohen më së shumti në internet?

NĂ« EvropĂ«, politikanet femra nuk kanĂ« nevojĂ« tĂ« jenĂ« tĂ« famshme pĂ«r t’u shĂ«njestruar nga urrejtja online. ÇfarĂ« fshihet pas kĂ«saj armiqĂ«sie?

Gulia Fossati hyri në politikën italiane rreth vitit 2021, duke iu drejtuar rregullisht rrjeteve sociale për të ndarë pikëpamjet e saj mbi tema si migrimi, racizmi dhe feminizmi.

Por prania e saj online erdhi me një kosto.

“Ka dhunĂ« tĂ« madhe nĂ« rrjetet sociale”, tha Fossati, anĂ«tare e Partito Democratico tĂ« qendrĂ«s sĂ« majtĂ« qĂ« pĂ«rfaqĂ«son gratĂ« qĂ« janĂ« anĂ«tare tĂ« regjistruara tĂ« partisĂ« nĂ« Pavia, pranĂ« Milanos.

“Marr shumĂ« komente, veçanĂ«risht kur flas pĂ«r tema feministe”, tha ajo, duke pĂ«rmendur shembuj si “shko nĂ« kuzhinĂ«â€ ose “idiot mbylle gojĂ«n”.

Fossati nuk është ende një emër i njohur në politikën italiane, megjithatë ajo tashmë po përballet me ngacmime online, me fyerje që shpesh kombinojnë sharje ndaj gjinisë dhe moshës së saj.

Përvoja e Fossatit nuk është përjashtim.

Gratë politikane kanë më shumë gjasa sesa homologët e tyre meshkuj të përballen me sulme të bazuara në identitet në rrjete sociale, sipas një studimi të ri të botuar në revistën Politics and Gender.

Hulumtuesit analizuan më shumë se 23 milionë postime në X, që u drejtoheshin politikanëve në Gjermani, Spanjë, Mbretërinë e Bashkuar dhe Shtetet e Bashkuara.

Në atë kohë, platforma ende kishte moderim aktiv të përmbajtjes, shkruan euronews.

Ndërsa burrat dhe gratë përballen me një numër të ngjashëm sulmesh online, politikanët meshkuj kanë tendencë të jenë në shënjestër të fyerjeve të përgjithshme dhe politikanet femra sulmohen më shpesh për pamjen, gjininë, etninë ose moralin e tyre personal, zbuloi studimi.

Në Evropë, fama ka pak të bëjë me sulmet.

Politikanet femra përballen me cicërima të pacivilizuara pavarësisht se sa të njohura janë, dhe ato janë më të ekspozuara ndaj sulmeve të tilla sesa homologët e tyre meshkuj, zbuluan studiuesit.

Studimi i pĂ«rcaktoi cicĂ«rimat “tĂ« pacivilizuara” si ato qĂ« pĂ«rmbajnĂ« gjuhĂ« urrejtjeje, stereotipe gjinore, gjuhĂ« pĂ«rjashtuese (si “gratĂ« duhet tĂ« qĂ«ndrojnĂ« nĂ« shtĂ«pi sesa tĂ« bĂ«jnĂ« politikĂ«â€), kĂ«rcĂ«nime ndaj tĂ« drejtave individuale, sharje, sulme ndaj karakterit (“gĂ«njeshtare”, “tradhtare”), vulgaritet, sarkazĂ«m, britma me shkronja tĂ« mĂ«dha ose pĂ«rmbajtje qĂ« Ă«shtĂ« nxitĂ«se ose poshtĂ«ruese.

KĂ«to sulme online, paralajmĂ«ruan studiuesit, mund t’i bĂ«jnĂ« gratĂ« tĂ« zvogĂ«lojnĂ« praninĂ« e tyre online dhe t’i dekurajojnĂ« ato nga kandidimi pĂ«r poste politike.

Shkaqet e rrënjosura thellë të urrejtjes online ndaj grave

Studimi ka disa kufizime.

Andrea Peto, profesoreshë në departamentin e studimeve gjinore në Universitetin e Evropës Qendrore në Vjenë, kritikoi përdorimin e Al nga studimi, duke thënë se ndërsa këto modele mund të sinjalizojnë kërcënime eksplicite, ato kanë vështirësi të zbulojnë format më delikate të agresionit verbal.

“Inteligjenca artificiale nuk mund t’i kapĂ« nuancat”, tha Peto.

Megjithatë, përfundimet e përgjithshme të studimit nuk erdhën si surprizë për ekspertët e gjinisë dhe politikës.

Ngacmimi online i grave ka qenë prej kohësh nën shqyrtim, duke nxitur kërkime, debate dhe reforma ligjore.

Pushteti, politika dhe debati publik nuk janë shoqëruar historikisht me rolet ose traditat e grave.

Merrni parasysh të drejtën e grave për të votuar.

Në disa vende evropiane, siç është Greqia, e drejta universale e votës për zgjedhjet kombëtare u vendos vetëm në vitin 1952.

Trashëgimia e kësaj pabarazie gjinore është e dukshme edhe sot.

Kur gratë hyjnë në hapësirat politike, përfshirë rrjete sociale, ato mund të hasin armiqësi dhe sulme sepse janë gra, tha Peto.

Por a është kjo armiqësi në internet e nxitur nga qëndrime të thella shoqërore, nga sistemet teknologjike që i amplifikojnë ato, apo nga të dyja?

Çështje teknologjike dhe ekonomike

“Teknologjia shpesh funksionon si pasqyrĂ«â€, tha Sandra Wachter, profesoreshĂ« e teknologjisĂ« dhe rregullimit nĂ« Universitetin e Oksfordit dhe nĂ« Institutin Hasso Plattner nĂ« Potsdam, Gjermani.

“Ata qĂ« tashmĂ« pĂ«rjetojnĂ« shtypje dhe diskriminim nĂ« shoqĂ«ri pĂ«rballen me atĂ« nĂ« njĂ« shkallĂ« mĂ« tĂ« gjerĂ« nĂ«se e zbatojmĂ« teknologjinĂ« nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« krejtĂ«sisht tĂ« pakufizuar. Dhe kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse ligji Ă«shtĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m”, shtoi ajo.

Wachter vuri në dukje se, përtej shkaqeve sociale dhe historike, sulmet online kundër grave nxiten edhe nga interesat ekonomike të kompanive të mëdha të teknologjisë.

Ajo tha se modelet e tyre tĂ« biznesit janĂ« tĂ« dizajnuara pĂ«r t’i mbajtur pĂ«rdoruesit online sa mĂ« gjatĂ« tĂ« jetĂ« e mundur pĂ«r tĂ« shitur reklama.

“Ajo qĂ« njerĂ«zit duan tĂ« shohin dhe ajo qĂ« i mban tĂ« angazhuar Ă«shtĂ« diçka qĂ« Ă«shtĂ« e tĂ«rbuar, e papranueshme”, tha Wachter.

Kjo është një arsye kryesore pse lajmet e rreme, të karakterizuara shpesh me një ton sensacional, tentojnë të përhapen më larg dhe më shpejt se informacioni legjitim.

“MegjithatĂ«, shumĂ« njerĂ«z nuk janĂ« tĂ« vetĂ«dijshĂ«m pĂ«r problemin”, tha Wachter.

“Viktimat e sulmeve online shpesh fajĂ«sohen, ndĂ«rsa autorĂ«t – dhe madje edhe zbatimi i ligjit – shpesh nuk arrijnĂ« tĂ« kuptojnĂ« se sa serioze mund tĂ« jenĂ« pasojat, pjesĂ«risht pĂ«r shkak tĂ« mjedisit digjital”, vazhdoi ajo.

Si ta zgjidhni problemin?

Disa platforma, të tilla si TikTok, përdorin moderimin e përmbajtjes së drejtuar nga Al, ndërsa të tjera, të tilla si Facebook dhe Instagram i Metas, kanë zvogëluar rishikimet e përmbajtjes.

“Por Al nuk mund tĂ« kapĂ« gjithçka”, paralajmĂ«roi Sara de Vuyst, profesoreshĂ« nĂ« kulturĂ«n vizuale bashkĂ«kohore nĂ« Universitetin e Maastrichtit nĂ« HolandĂ«.

“Kjo [pĂ«rdorimi i InteligjencĂ«s Artificiale] ka disa probleme; atyre u mungojnĂ« gjĂ«ra kur komentet formulohen nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« mĂ« sarkazmike, nuancat humbasin”, tha de Vuyst.

Si de Vuyst ashtu edhe Wachter bien dakord se rregulloret si Akti i Shërbimit Digjital (DSA) i Bashkimit Evropian janë një hap në drejtimin e duhur.

I hyrë në fuqi në shkurt 2024, DSA synon të mbrojë të drejtat e konsumatorëve në internet.

Ai ua bën më të lehtë përdoruesve të raportojnë nëse një postim në internet është problematik dhe kërkon që kompanitë e mëdha të zbatojnë protokolle për uljen e rrezikut.

Megjithatë, si de Vuyst ashtu edhe Wachter argumentojnë se sipas DSA, llogaridhënia korporative e këtyre kompanive mbetet e ulët.

Në Itali, Fossati i ka marrë gjërat në duart e veta.

Në fillim, ajo kaloi kohë duke u angazhuar në diskutime me ata që e urrejnë në internet, duke u përpjekur të kuptonte perspektivat e tyre.

Megjithatë, ajo ndoqi një qasje të ndryshme pasi kuptoi se shumë komentues nuk ishin të hapur për debat të vërtetë.

“NĂ«se dikush mĂ« fyen, pĂ«rgjigjja ime Ă«shtĂ« gjithmonĂ« shumĂ« ironike”, tha ajo.

Nëse një koment është veçanërisht ofendues, ajo i kujton përdoruesit se mund të ngrejë padi, por nuk e ka bërë kurrë këtë sepse do të ishte një proces i kushtueshëm dhe i vështirë.

Pavarësisht sulmeve, Fossati e mban lart motivimin e saj dhe zgjedh të përqendrohet në anën pozitive.

“Shpesh ka komente negative sepse nuk shkruajmĂ« pĂ«r sa tĂ« mirĂ« janĂ« njerĂ«zit”, tha ajo.

“Ata qĂ« mĂ« urrejnĂ« nĂ« internet nuk e pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« tĂ« gjithĂ« realitetin.”/e.t

Kushton gjysmë milioni, por u shit menjëherë/ BMW Speedtop mahnit botën

NĂ« maj, BMW “tronditi” botĂ«n e veturave me prezantimin e modelit tĂ« bukur Speedtop, dhe çdo kopje e planifikuar pĂ«r prodhim Ă«shtĂ« rezervuar prej kohĂ«sh.

Speedtop tregoi se projektuesit e gjigantit gjerman ende dinë të projektojnë një kryevepër të vërtetë.

Duke pasur parasysh pamjen e saj, nuk Ă«shtĂ« çudi qĂ« Speedtop tĂ«rhoqi shumĂ« interes qĂ« nga momenti i parĂ« qĂ« “pa dritĂ«n e ditĂ«s”.

GjatĂ« raportit financiar, CEO i BMW-sĂ«, Oliver Zipse, konfirmoi se tĂ« 70 shembujt e planifikuar tĂ« modelit Speedtop janĂ« shitur tashmĂ« “menjĂ«herĂ«â€ pas prezantimit nĂ« brigjet e liqenit tĂ« Komos nĂ« maj.

BMW nuk e njoftoi publikisht çmimin e Speedtop, por Zipse tha se çdo kopje u shit “nĂ« njĂ« gamĂ« çmimesh tĂ« paparĂ« mĂ« parĂ«â€ pĂ«r kĂ«tĂ« kompani.

Blogu i BMW-së pohon se çmimi fillestar ishte rreth 500,000 euro, pothuajse i njëjtë me atë të Skytop, i cili është i kufizuar në 50 shembuj.

Speedtop përdor platformën BMW 8 Series dhe fuqizohet nga i njëjti motor 4.4 litërsh V8 me dy turbo që gjendet në modelin M8 Competition, i cili zhvillon 625 kuaj fuqi.

Duke pasur parasysh suksesin e Speedtop, nuk do tĂ« ishte pĂ«r t’u habitur nĂ«se BMW po punon nĂ« disa modele mĂ« tĂ« shtrenjta me edicion tĂ« kufizuar./e.t

Veçori e re në WhatsApp: Dërgoni mesazhe edhe te ata që nuk e kanë aplikacionin

WhatsApp po zhvillon njĂ« veçori tĂ« re tĂ« quajtur Guest Chats, e cila do t’u lejojĂ« pĂ«rdoruesve tĂ« kĂ«saj platforme tĂ« korrespondojnĂ« me njĂ« person tjetĂ«r qĂ« nuk e pĂ«rdor aplikacionin, duke i dĂ«rguar atij njĂ« lidhje ftese.

Marrësi nuk do të ketë nevojë të shkarkojë aplikacionin ose të krijojë një llogari fare.

Çështja Ă«shtĂ« se WhatsApp po planifikon tĂ« bĂ«jĂ« tĂ« disponueshme mesazhet nĂ« fusha tĂ« shumta.

Kompania po zhvillon njĂ« veçori krejtĂ«sisht tĂ« re dhe tĂ« veçantĂ« qĂ« do t’u lejojĂ« pĂ«rdoruesve tĂ« dĂ«rgojnĂ« mesazhe njerĂ«zve qĂ« nuk e kanĂ« tĂ« instaluar aplikacionin WhatsApp nĂ« pajisjet e tyre ose as nuk kanĂ« njĂ« llogari.

WaBetaInfo deklaron se veçoria e re po testohet në versionin beta 2.25.22.13 për Android dhe së shpejti do të jetë në dispozicion për përdoruesit beta.

Veçoria e re quhet Gues Chats dhe funksionon duke bërë që një përdorues i WhatsApp të dërgojë një lidhje ftese te një person tjetër, i cili merr ftesën dhe mund të përdorë një ndërfaqe të sigurt si WhatsApp Web thjesht duke klikuar në lidhje.

Gjithashtu, bisedat do të mbrohen, në mënyrë që vetëm njerëzit që shkëmbejnë mesazhe të jenë në gjendje të shohin përmbajtjen e bisedës.

Përvoja menaxhohet nga sistemi i vetë WhatsApp, duke e bërë këtë veçori të besueshme dhe të shpejtë.

Megjithatë, veçoria ka disa kufizime.

Përdoruesit nuk do të jenë në gjendje të ndajnë foto, klipe dhe GIF, si dhe të shkëmbejnë mesazhe zanore dhe video.

Gjithashtu, nuk do të ketë mundësi për të bërë një telefonatë.

Pra, funksioni lejon vetëm dërgimin e mesazheve me tekst midis dy personave, që do të thotë se as biseda në grup nuk do të jetë e mundur.

Me këtë funksion, WhatsApp mund të përpiqet të tërheqë më shumë njerëz në platformën e tij, të cilët ende nuk e kanë shkarkuar aplikacionin.

Nuk dihet ende se kur do të lansohet./e.t

Banorët që jetojnë në këtë ishull arktik, detyrohen të mbajnë armë me vete

Krijuesja e pĂ«rmbajtjes Cecilia Blomdahl dokumenton jetĂ«n e saj padyshim unike nĂ« arkipelagun e akullt norvegjez tĂ« Svalbardit nĂ« YouTube dhe TikTok – dhe shikuesit nuk ngopen.

Tani, influencuesja e guximshme ka zbuluar se mban një armë ndërsa është jashtë për të larguar një grabitqar të pazakontë.

Sipas Blomdahl, “nuk Ă«shtĂ« e pazakontĂ« qĂ« arinjtĂ« polarĂ« tĂ« futen nĂ« kabina” nĂ« rajon.

Ajo shton se kohët e fundit është parë një ari polar shumë afër qytetit vendas, kështu që të jesh vazhdimisht i kujdesshëm ndaj kafshëve është një domosdoshmëri.

@sejsejlija Replying to @Kdee Polar Bear BREAK INS? 🏠👀 #svalbard #cabinlife #offgrid ♬ Soft Sunlight (Lofi) – Prodbyecho

Ajo tha se njĂ« armĂ« zjarri Ă«shtĂ« e domosdoshme pĂ«r “mbrojtjen nga arinjtĂ« polarĂ«â€.

“NĂ« 9 vitet e mia kĂ«tu nuk mĂ« Ă«shtĂ« dashur kurrĂ« tĂ« pĂ«rdor pushkĂ«n time”, tha Blomdahl.

Megjithatë, ajo dhe burri i saj i mbajnë pushkët afër.

Edhe pse shikimet e arinjve polarë në qytet janë të rralla, vendasit thonë se ata ende përbëjnë një kërcënim potencial. /e.t

Zbulim i rrallë në Norvegji, shpella që rishkruan historinë e faunës arktike evropiane

Studiuesit në Norvegji kanë zbuluar një koleksion të madh eshtrash kafshësh nga epoka e akullnajave, që tregon për një komunitet që luftonte për mbijetesë.

Janë gjetur kockat e një komuniteti të madh prej 46 kafshësh në një shpellë në Norvegji, e cila është 75 mijë vjeçare, dhe ky zbulim ofron një pasqyrë befasuese dhe të rrallë të botës arktike që ka zhdukur.

Studiuesit e kanë zbuluar dhe eksploruar vetëm së fundmi shpellën Arne Ovamgrotta, e cila ka ruajtur këtë koleksion të rëndësishëm eshtrash kafshësh për 75 mijë vjet. Ata kanë konfirmuar zbulimin e 46 llojeve të ndryshme kafshësh, gjë që tregon për ekzistencën e një komuniteti të madh që ishte bashkuar për të përballuar të ftohtin.

Mbetjet e tyre pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« shembullin mĂ« tĂ« vjetĂ«r tĂ« njĂ« komuniteti kafshĂ«sh nĂ« Arktikun evropian gjatĂ« kĂ«tij periudhe mĂ« tĂ« ngrohtĂ« tĂ« epokĂ«s sĂ« akullnajave dhe ofrojnĂ« njĂ« pamje tĂ« paprecedentĂ« tĂ« njĂ« komuniteti qĂ« lufton – dhe pĂ«rfundimisht nuk ia del – tĂ« mbijetojĂ« pĂ«rballĂ« ndryshimeve klimatike.

Sipas njĂ« studimi tĂ« ri, autorĂ«t besojnĂ« se kockat e sapo zbuluara do tĂ« kontribuojnĂ« nĂ« pĂ«rpjekjet e sotme pĂ«r ruajtjen e natyrĂ«s duke ndihmuar nĂ« kuptimin e “qĂ«ndrueshmĂ«risĂ« dhe rrezikut tĂ« zhdukjes nĂ« kohĂ«n e tanishme”.

Midis mbetjeve janë gjetur kocka të arinjve polarë, fokave detare, balenave nga Grenlanda, zogjve atlantic puffin, rosave detare (gaga), patave malore dhe peshkut bakalar atlantik. Përveç kësaj, janë zbuluar edhe lëmingë (lemming me jakë), të cilët nuk ishin zbuluar më parë në Skandinavi, dhe që janë një lloj i zhdukur tashmë në Evropë.

Studiuesit kanë përcaktuar se temperaturat ishin rritur ndjeshëm para 75 mijë vjetësh, duke lejuar kafshët të arrinin deri te shpella. Eshtrat e drerëve, delfinëve të vegjël (pliskavicave) dhe peshqve të ujërave të ëmbla gjithashtu i kanë ndihmuar studiuesit të kuptojnë se lumenjtë dhe liqenet ishin rikthyer në këtë rajon.

Pamja e kĂ«saj zone tĂ« TokĂ«s Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« mĂ« e qartĂ« se kurrĂ« mĂ« parĂ«, pasi mbetjet mĂ« tĂ« vjetra se 10 mijĂ« vjet janĂ« jashtĂ«zakonisht tĂ« rralla. Kjo periudhĂ« e jo shumĂ« e studiuar gjatĂ« epokĂ«s sĂ« akullnajave u karakterizua nga shkrirja e akullit – mjaftueshĂ«m pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur njĂ« komunitet kafshĂ«sh qĂ« pĂ«rpiqej tĂ« mbijetonte.

Testimi i ADN-së tregoi se këto kafshë nuk mbijetuan kur temperaturat ranë në nivele të akullta dhe vdekjeprurëse. Shtresat e akullit u rikthyen në rajon, duke penguar çdo mundësi migrimi drejt një zone tjetër.

“Kjo thekson se si llojet e pĂ«rshtatura pĂ«r klimĂ«n e ftohtĂ« e kanĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« pĂ«rshtaten me ngjarje tĂ« mĂ«dha klimatike. Po ashtu, kjo lidhet drejtpĂ«rdrejt me sfidat me tĂ« cilat pĂ«rballen sot nĂ« Arktik, ndĂ«rkohĂ« qĂ« klima po ngrohet me shpejtĂ«si. Habitatet ku jetojnĂ« kĂ«to kafshĂ« sot janĂ« shumĂ« mĂ« tĂ« fragmentuara sesa 75 mijĂ« vjet mĂ« parĂ«, ndaj Ă«shtĂ« edhe mĂ« e vĂ«shtirĂ« pĂ«r popullatat e kafshĂ«ve tĂ« lĂ«vizin dhe tĂ« pĂ«rshtaten,” tha Dr. Sam Walker nga Universiteti i Bournemouth dhe Universiteti i Oslos.

“ËshtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme tĂ« theksojmĂ« se kjo ishte njĂ« kalim drejt njĂ« periudhe mĂ« tĂ« ftohtĂ«, jo drejt ngrohjes siç po pĂ«rballemi sot. KĂ«to janĂ« lloje tĂ« pĂ«rshtatura pĂ«r tĂ« ftohtin, kĂ«shtu qĂ« nĂ«se nĂ« tĂ« kaluarĂ«n kanĂ« pasur vĂ«shtirĂ«si tĂ« pĂ«rballen me periudha edhe mĂ« tĂ« ftohta, do ta kenĂ« edhe mĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« tĂ« pĂ«rshtaten me njĂ« klimĂ« qĂ« po ngrohet,” tha profesoresha, Sanne Boessenkool. /e.t

Më shumë se një lojë: Si ndikon shahu në zhvillimin mendor dhe emocional

Nga strategjia te kreativiteti – pĂ«rfitimet surprizuese tĂ« shahut nĂ« jetĂ«n tuaj

Shahu nuk është vetëm një garë mendore mes dy lojtarësh, por një ushtrim i thellë intelektual që ndihmon në formësimin e trurit dhe karakterit. Kjo lojë mijëravjeçare e ka kaluar kohën dhe kufijtë gjeografikë, duke u bërë pjesë e përditshme e jetës në dhoma pritjeje, biblioteka publike, shkolla e sheshe në të gjithë botën.

Shahu është më shumë se një sport intelektual, është një mënyrë për të ndërtuar një mendje më të mprehtë, më të qëndrueshme dhe më të aftë për të përballuar sfidat e jetës. Pavarësisht moshës apo përvojës, një tabelë shahu është gjithmonë një ftesë për të ushtruar trurin.

Por përse shahu konsiderohet kaq i dobishëm për zhvillimin e trurit? Ja disa nga përfitimet më të rëndësishme:

1. Zhvillon aftësinë për të menduar me empati

PĂ«r tĂ« qenĂ« njĂ« lojtar i suksesshĂ«m, nuk mjafton tĂ« mendosh vetĂ«m pĂ«r lĂ«vizjen tĂ«nde – duhet tĂ« hysh nĂ« mendjen e kundĂ«rshtarit. Kjo aftĂ«si pĂ«r tĂ« kuptuar mendimet dhe qĂ«llimet e tĂ« tjerĂ«ve lidhet ngushtĂ« me konceptin psikologjik tĂ« “teorisĂ« sĂ« mendjes”, qĂ« Ă«shtĂ« thelbĂ«sor pĂ«r marrĂ«dhĂ«nie sociale tĂ« suksesshme.

2. Forcon kujtesën afatshkurtër dhe atë vizuale

Lojtarët e shahut janë të ekspozuar ndaj qindra kombinimeve të mundshme gjatë çdo loje. Kjo i detyron ata të mbajnë mend pozicione, skema dhe strategji, një sfidë që stërvit kujtesën vizuale dhe atë logjike në të njëjtën kohë. Studime të ndryshme tregojnë se ata që luajnë rregullisht shah kanë performancë më të mirë në teste që kërkojnë rikujtim të imtësishëm dhe njohje të shpejtë të modeleve.

3. Nxit mendimin strategjik dhe planifikimin në afatgjatë

Çdo lĂ«vizje nĂ« shah Ă«shtĂ« njĂ« hap drejt njĂ« qĂ«llimi mĂ« tĂ« madh. PĂ«r kĂ«tĂ« arsye, loja nxit lojtarin tĂ« planifikojĂ« disa hapa pĂ«rpara, duke marrĂ« parasysh tĂ« gjitha mundĂ«sitĂ« dhe kundĂ«rveprimet e mundshme. Kjo formĂ« mendimi Ă«shtĂ« e dobishme jo vetĂ«m nĂ« lojĂ«, por edhe nĂ« jetĂ«, nga menaxhimi i kohĂ«s deri tek marrja e vendimeve tĂ« rĂ«ndĂ«sishme.

4. Rrit fleksibilitetin mendor dhe zgjidhjen e problemeve të reja

Lojtarët e shahut përballen vazhdimisht me situata të reja që kërkojnë zgjidhje të menjëhershme. Kjo përfshin zhvillimin e asaj që quhet inteligjencë fluide, aftësia për të analizuar probleme të panjohura dhe për të reaguar në mënyrë efikase. Gjithashtu, loja përmirëson edhe shpejtësinë e përpunimit të informacionit, duke i bërë lojtarët më të shpejtë në vendimmarrje.

5. Zhvillon kreativitetin dhe mendimin divergent

Në kontrast me idenë se shahu është vetëm logjikë e ftohtë, loja kërkon edhe mendim krijues. Kur situatat në lojë nuk janë të zakonshme, lojtarët duhet të gjejnë zgjidhje kreative dhe të dalin jashtë rregullave standarde. Një eksperiment në Indi tregoi se fëmijët që luanin shah kishin rezultate më të mira në teste të kreativitetit krahasuar me ata që nuk luanin.

6. Përmirëson përqendrimin dhe vetëkontrollin

Një ndeshje shahu mund të zgjasë orë të tëra, dhe çdo gabim mund të kushtojë humbjen e lojës. Kjo kërkon një nivel të lartë përqendrimi dhe vetëdisiplinimi. Aftësia për të qëndruar i fokusuar për një kohë të gjatë është e rëndësishme jo vetëm në shah, por edhe në arsim, punë dhe situata të jetës së përditshme.

7. Ndihmon në rregullimin e emocioneve dhe menaxhimin e stresit

Shahu i mëson lojtarët të menaxhojnë presionin emocional dhe të përballen me humbjen në mënyrë konstruktive. Përmes lojës, një individ mëson të ruajë qetësinë, të mendojë para se të veprojë dhe të mësojë nga gabimet pa u zhgënjyer. Këto aftësi janë të rëndësishme për mirëqenien psikologjike.

8. Mbron trurin nga plakja e hershme

Ka gjithnjë e më shumë dëshmi se aktivitetet mendore komplekse, si shahu, ndihmojnë në ruajtjen e funksioneve njohëse te të moshuarit. Studime kanë sugjeruar se njerëzit që merren rregullisht me lojëra si shahu, kanë rrezik më të ulët për zhvillimin e sëmundjeve neurodegjenerative si Alzheimeri./e.t

Mjekja përshkruan vuajtjet e fëmijëve që po vdesin nga kequshqyerja në Gaza

Fëmijët mund të vdesin nga kequshqyerja brenda dy muajve, ka paralajmëruar një mjek i një grupi bamirësie në Gaza.

Duke folur pĂ«r Saima Mohsin tĂ« Sky News, Trish Scanlan, bashkĂ«drejtoresha mjekĂ«sore nĂ« Children Not Numbers, tha se fĂ«mijĂ«t nĂ« pĂ«rgjithĂ«si “ishin tĂ« parĂ«t qĂ« u prekĂ«n” nga mungesa e ushqimit.

“Mund tĂ« kalosh nga njĂ« ushqyerje e arsyeshme nĂ« vdekjen nga kequshqyerja brenda dy muajsh”, tha ajo.

“KĂ«ta fĂ«mijĂ« po kalojnĂ« vuajtjet mĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshme nĂ« ato dy muaj. Ata fillojnĂ« duke ndjerĂ« uri, pastaj fillojnĂ« tĂ« ndihen shumĂ« tĂ« lodhur. Pastaj, uria e tyre ndalet, por organet e tyre prishen, pĂ«rfshirĂ« kockat, gjĂ« qĂ« Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht e dhimbshme. Por ata nuk qajnĂ« sepse nuk mund tĂ« qajnĂ«. Dhe kjo vazhdon pĂ«r dy muaj para se tĂ« dorĂ«zohen. Duhet ta kuptojmĂ« se kjo Ă«shtĂ« tĂ«rĂ«sisht e krijuar nga njeriu”, tha ajo.

Ajo vazhdoi duke thënë se kjo mund të ndryshohej duke futur ushqim brenda.

“Furnizimi i ndihmave dhe ushqimit tani Ă«shtĂ« mĂ«nyra mĂ« e mirĂ« pĂ«r ta parandaluar kĂ«tĂ« tek fĂ«mijĂ«t qĂ« ende nuk janĂ« tĂ« kequshqyer nĂ« mĂ«nyrĂ« akute.”/e.t

Berisha-Dodik, ‘vĂ«llezĂ«rit siamezë’ me kohĂ« politike tĂ« pĂ«rfunduar

Nga Namir Lapardhaja

Ka njĂ« ngjashmĂ«ri tĂ« hatashme mes asaj qĂ« po i ndodh udhĂ«heqĂ«sit tĂ« serbĂ«ve tĂ« BosnjĂ«s, Milorad Dodik, dhe asaj qĂ« i ka ndodhur deri mĂ« sot dhe pritet t’i ndodhĂ« edhe nĂ« tĂ« ardhmen kryetarit tĂ« PD-sĂ«, Sali BerishĂ«s.

Dodik-u u dënua nga një gjykatë me një vit burg për mosrespektim të vendimeve të Përfaqësuesit të Lartë ndërkombëtar në Bosnje. Vendimi u konfirmua nga Gjykata e Apelit dhe më pas KQZ-ja boshnjake i hoqi atij mandatin si president, duke e ndaluar të kandidojë në zgjedhje për gjashtë vjet.

NĂ« ShqipĂ«ri, Sali Berisha ka afĂ«rsisht tĂ« njĂ«jtĂ«n ngjashmĂ«ri, pavarĂ«sisht veçorive lokale. I shpallur “non grata” nga Departamenti Amerikan i Shtetit pĂ«r korrupsion dhe minimin tĂ« demokracisĂ«, ai filloi njĂ« betejĂ«, sĂ« pari, me ndĂ«rkombĂ«tarĂ«t, pastaj me drejtĂ«sinĂ« derisa mori kontrollin e plotĂ« tĂ« opozitĂ«s, me justifikimin se ndaj tij ishte organizuar njĂ« puç i madh ndĂ«rkombĂ«tar, ndĂ«rsa akuza e ngritur dhe gjyqi qĂ« Ă«shtĂ« duke u zhvilluar Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r t’i mbyllur gojĂ«n opozitĂ«s dhe pĂ«r tĂ« instaluar diktaturĂ«n. Berisha, ngjashĂ«m si Dodik, vetĂ«viktimizohet dhe nuk njeh asnjĂ« institucion qĂ« e bĂ«n atĂ« fajtor apo guxon tĂ« hedhĂ« hije dyshimi nĂ« ndershmĂ«rinĂ« e tij.

NjĂ« tjetĂ«r element qĂ« i bashkon tĂ« dy Ă«shtĂ« pritshmĂ«ria qĂ« kishin nga kthimi i Donald Trump nĂ« pushtet. Si Dodik ashtu edhe Berisha fĂ«rkuan duart me rikthimin e tij nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ«, duke ushqyer iluzionet se njĂ« gjĂ« e tillĂ« do tĂ« sillte rehabilitimin e tyre politik. Shpresa ishte qĂ« administrata e re do tĂ« rishikonte vendimin pĂ«r “non grata-t” dhe do tĂ« ndryshonte qĂ«ndrimin ndaj tyre. MirĂ«po, jo vetĂ«m qĂ« kjo nuk ndodhi, por, pĂ«rkundrazi, pozitat e tyre u pĂ«rkeqĂ«suan.

Dodik dhe Berisha i paraqesin akuzat penale dhe vendimet institucionale si akte hakmarrjeje politike të orkestruar nga qeveritë respektive të mbështetur nga armiqtë ndërkombëtarë. Në të dy rastet, akuzat për korrupsion apo abuzim me pushtetin nuk ballafaqohen me argumente ligjore, por zëvendësohen me një diskurs ku drejtësia paraqitet si vegël e pushtetit politik.

Rasti i Dodik dhe i Berishës nuk është vetëm një histori e dy politikanëve, por një reflektim i thellë mbi tranzicionin politik dhe institucional në krejt Ballkanin Perëndimor. Ata përfaqësojnë një brez politikanësh që e kanë vështirë të pranojnë se koha e tyre ka përfunduar dhe se shteti ligjor kërkon llogaridhënie.

NĂ«se drejtĂ«sia do t’i pĂ«rballojĂ« me sukses kĂ«to figura, kjo do tĂ« jetĂ« njĂ« provĂ« pĂ«r pjekurinĂ« e institucioneve demokratike nĂ« Rajon, por nĂ«se ata arrijnĂ« tĂ« diskreditojnĂ« gjykatat dhe prokuroritĂ«, siç janĂ« pĂ«rpjekur jo pa sukses deri mĂ« sot, do tĂ« kemi njĂ« kthim pas dhe do tĂ« jetĂ« njĂ« ogur i keq pĂ«r krejt Rajonin.

Izraeli përgjon telefonatat e palestinezëve me ndihmën e Microsoft

Izraeli po mbĂ«shtetet nĂ« cloud computing-un e Microsoft-it pĂ«r mbikĂ«qyrjen masive tĂ« palestinezĂ«ve, zbulon gazeta “The Guardian” nĂ« njĂ« hetim tĂ« pĂ«rbashkĂ«t me revistĂ«n +972 dhe Israeli Local Call.

Raporti fillon nĂ« fund tĂ« vitit 2021, kur njĂ« pasdite, CEO i Microsoft-it, Satya Nadella, u takua me kreun e “NjĂ«sisĂ« 8200” tĂ« ushtrisĂ« izraelite, e cila ka aftĂ«si tĂ« mĂ«dha nĂ« sigurinĂ« kibernetike dhe luftĂ«n kibernetike.

Zyrtari izraelit kishte një axhendë të qartë, pasi donte të transferonte një sasi të madhe materiali sekret të inteligjencës në cloud-in e kompanisë amerikane.

Takimi u zhvillua nĂ« selinĂ« e Microsoft -it pranĂ« Seattle-it. Komandanti i NjĂ«sisĂ« 8200, Yossi Sariel, siguroi mbĂ«shtetjen e NadellĂ«s pĂ«r njĂ« plan qĂ« do t’i jepte shĂ«rbimit tĂ« tij akses nĂ« njĂ« hapĂ«sirĂ« tĂ« personalizuar dhe tĂ« izoluar brenda platformĂ«s Azure tĂ« Microsoft-it .

Sistemi palestinez i regjistrimit dhe ruajtjes së thirrjeve

Me kapacitetin praktikisht tĂ« pakufizuar tĂ« Azure , NjĂ«sia 8200 filloi tĂ« ndĂ«rtonte njĂ« mjet tĂ« ri, shumĂ« ndĂ«rhyrĂ«s, pĂ«r mbikĂ«qyrjen masive . ËshtĂ« njĂ« sistem qĂ« regjistron dhe ruan miliona telefonata palestineze çdo ditĂ« nga Gaza dhe Bregu PerĂ«ndimor.

Sipas raportit hetimor, sistemi i ruajtjes në cloud, i cili u vu në punë në vitin 2022, i lejon Izraelit të regjistrojë dhe të ruajë një vëllim të madh bisedash telefonike çdo ditë për periudha të gjata kohore.

Microsoft pretendon se Nadella nuk ishte në dijeni të llojit të të dhënave që agjencia izraelite planifikonte të ruante në Azure. Megjithatë, dokumentet dhe intervistat me 11 burime nga Microsoft dhe agjencitë ushtarake izraelite zbulojnë se Azure është përdorur për të ruajtur arkivin e gjerë të komunikimeve palestineze./e.t

Çmenduri nĂ« plazh/ Vajzat kapen flokĂ«sh me njĂ«ra-tjetrĂ«n (Video)

Një përleshje masive është regjistruar në plazhin e Odesës së shkatërruar nga lufta në Ukrainë, kur dy vajza të veshura me bikini u përplasën dhe u rrëzuan përtokë.

Mediat e huaja raportojnĂ« se gjithçka ka nisur pasi nĂ« njĂ« nga lokalet aty pranĂ« vendosi muzikĂ« ruse. NĂ« UkrainĂ« ekziston njĂ« ndalim pĂ«r luajtjen nĂ« publik tĂ« muzikĂ«s ruse pĂ«r shkak tĂ« pushtimit tĂ« urdhĂ«ruar nga Vladimir Putin, megjithĂ«se arsyeja e saktĂ« pĂ«r kĂ«tĂ« “free-for-all” nuk Ă«shtĂ« konfirmuar.

Videoja fillon me dy vajza që tërheqin nga flokët dhe qëllojnë njëra-tjetrën me grushte. Skena më pas shndërrohet në një përleshje masive, ndërsa të tjerat bashkohen në përleshje.

Gjithashtu, dy burra me rroba banje mund tĂ« shihen duke iu afruar atyre pĂ«r tĂ« ndaluar sherrin dhe pĂ«r t’i tĂ«rhequr nga njĂ«ri-tjetri. Kurse nga njĂ« kĂ«nd tjetĂ«r, dy burra mund tĂ« shihen duke u rrahur ndaras, pasi njĂ«ri pĂ«rpiqet ta tĂ«rheqĂ« tjetrin nga pĂ«rleshja.

Mediat televizive Strana, e cila anon nga opozita, pretenduan se “konflikti lindi pĂ«r shkak tĂ« muzikĂ«s ruse”. Rajoni i OdesĂ«s Ă«shtĂ« pĂ«rballur me mĂ« shumĂ« se 700 sulme ruse gjatĂ« luftĂ«s, e cila filloi nĂ« shkurt tĂ« vitit 2022./e.t

Shpërtheu murin e Ambasadës italiane, ndërron jetë Fatos Kaceli

Fatos Kaceli, një ndër djemtë e rinj të Tiranës që shpërthyen muret e ambasadave të huaja në Tiranën e 1990, ka ndërruar jetë. Mesazhet e ngushëllimit nga miqtë dhe shokët e tij në rrjetet sociale janë të shumta.

“Qofsh i xhehnetit HEROI I AMBASADAVE, çuni trim i Tirones, Fatos Kaceli! Ngushellime familjes dhe shoqerise. Lamtumire Tos kingu”, shkruan miku i tij Adriano Tufina.

Hyrja nëpër ambasada kishte filluar më datë 20 qershor, kur autobusi fizarmonikë me targë TR 00301, i drejtuar nga shoferi Bujar Alikaj, ndaloi rastësisht pranë mureve të Ambasadës greke dhe qytetarët u hodhën nga muret.

Më 23 qershor, Skoda Liaz e drejtuar nga Fatos Kaceli shpërtheu portën e Ambasadës italiane, ndërsa të nesërmen, rreth orës 18:00, Skoda e drejtuar nga Kastriot Mano çau mes për mes murin të Ambasadës gjermane duke e shembur për të lejuar vërshimin e njerëzve.

Mardalena Kelmenti, një mike e Fatos Kacelit, shkruan pikërisht për ngjarjen e ambasadave, duke theksuar se me qindra miq e shokë të shpërndarë nëpër botë, nga sot do ta ndjejnë mungesën e madhe të tij.

“Le shenja te medha brezit 90-tes shqiptare Mbetesh ne memorien e rinise atehereshme po dhe ne kujtese te perjeteshme sepse zemra jote luan rrezoi murin e diktatures”, shkruan ajo./e.t

I nxehti “pushton” sĂ«risht ShqipĂ«rinĂ«, ja sa shkojnĂ« temperaturat ditĂ«n e nesĂ«rme

Ditën e enjte vendi ynë do të ndikohet nga kushte atmosferike të qëndrueshme.

Moti parashikohet i kthjellët në pjesën më të madhe të territorit përjashtuar vranësirat e pakta deri mesatare kalimtare nga orët e mesditës deri ato të pasdites kryesisht në relievet kodrinore-malore.

Temperaturat maksimale do tĂ« arrijnĂ« deri nĂ« 37 gradĂ« celcius, ato minimale nĂ« 14 gradĂ« celcius. Era do tĂ« fryjĂ« me drejtim verilindje – veriperĂ«ndim me shpejtĂ«si mesatare 8 m/s, ndĂ«rsa nĂ« zonat luginore dhe pĂ«rgjatĂ« vijĂ«s bregdetare hera-herĂ«s do tĂ« fitojĂ« shpejtĂ«si 10-18m/s.

/E.T
❌