❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.
↗

Kur një mëngjes

✇KultPlus
By: Kult Plus


Dritëro Agolli
Kur një mëngjes

Do të jetë mëngjes e unë do të vi patjetër.
Mbi xhaketën time do të kenë rënë petale
Nga lulet e kumbullës së vjetër,
Nga lulet e thanës së tharët.

Ahere ti s’do tĂ« jesh zgjuar akoma.
Une do të them emrin tënd në xhame
Dhe do të vërshëllej të dashurën këngën tonë:
“Ti çele herĂ«t, moj bajame!”

Do vërshëllej ngadalë-ngadalë
E s’do prish gjumin tĂ«nd tĂ« bukur.
Do bien mbi mua petale
E do ulet në sup një flutur
/KultPlus.com

↗

“NĂ« qoftĂ« se dĂ«shironi ta njihni dhe ta doni atdheun tuaj, shkoni nĂ« tĂ« huajin”

✇KultPlus
By: Kult Plus

KultPlus iu sjell disa thënie për atdheun.

“NĂ« qoftĂ« se dĂ«shironi ta njihni dhe ta doni atdheun tuaj, shkoni nĂ« tĂ« huajin”. – Eric Berne

“ËshtĂ« kĂ«naqĂ«si dhe nder tĂ« vdesĂ«sh pĂ«r atdhe! Edhe mĂ« kĂ«naqĂ«si Ă«shtĂ« tĂ« jetosh pĂ«r tĂ«â€. – Horaci

“Mos pyet se ç’do tĂ« bĂ«jĂ« atdheu pĂ«r ty, pyet me gĂ«zim ç’mund tĂ« bĂ«sh ti pĂ«r tĂ«â€. – Kenedi

“Atdheu Ă«shtĂ« si familja: vlerĂ«n ia njohim vetĂ«m atĂ«herĂ« kur e humbim”. – Floberi

“TĂ« vdesĂ«sh pĂ«r atdhe, kjo Ă«shtĂ« punĂ« mbretĂ«rish”. – Volteri

“Liria Ă«shtĂ« thelbi i shpirtit dhe i mendjes; aty ku s’ka liri, mendja dhe shpirti thahen si bima pa ujĂ«â€. – Sami FrashĂ«ri

“Nuk ka kĂ«shillĂ« mĂ« tĂ« keqe nga ajo qĂ« tĂ« shtyn tĂ« mohosh kombin tĂ«nd”. – Naum Veqilharxhi

“SkllavĂ«ria mĂ« e madhe Ă«shtĂ« tĂ« mos kesh liri, e tĂ« mos konsiderohesh i lirĂ«â€. – GĂ«te

“MĂ« mirĂ« me dekĂ« nĂ«n dhe’ m’u kja, se pĂ«r t’gjallĂ« me mbetĂ« nĂ«n shkja”. – Gjergj Fishta

“Dashuria pĂ«r atdheun lind nga dashuria pĂ«r familjen”. – Naim FrashĂ«ri./ KultPlus.com

↗

Evakuime në Hawaii: Oprah Winfrey hap rrugë private në rrezik tsunami pas tërmetit në Kamçatka

✇KultPlus
By: Kult Plus

Tërmeti me magnitudë 8.8 që goditi gadishullin Kamçatka në Lindjen e Largët të Rusisë ka sjellë alarme për cunami në disa pjesë të Oqeanit Paqësor, përfshirë edhe Hawaii-n.

Në një reagim të menjëhershëm ndaj situatës emergjente, Oprah Winfrey ka hapur rrugën e saj private në ishullin Maui, për të ndihmuar në evakuimin e banorëve të zonës.

Zëdhënësi i saj ka konfirmuar për CNN se rruga është hapur në bashkëpunim me autoritetet lokale dhe agjencinë federale të emergjencave (FEMA), ndërsa policia po menaxhon qarkullimin me hyrje të kontrolluar për 50 automjete njëherësh.

Ndërkohë, në qytetin Kahului është regjistruar një valë cunami mbi 1.5 metra, ndërsa portet detare janë mbyllur përkohësisht. Edhe pse rreziku është zbutur, autoritetet paralajmërojnë për rryma të forta dhe përmbytje të mundshme në zonat bregdetare./KultPlus.com

↗

Australia ndalon fëmijët nën 16-vjeç përdorimin e YouTube

✇KultPlus
By: Kult Plus

PĂ«rmes njĂ« ligji special, Qeveria nĂ« Australi ka ndaluar qĂ« fĂ«mijĂ«t nĂ«n moshĂ«n 16 vjeçare tĂ« kenĂ« qasje nĂ« “YouTube”.

Nga viti 2026 për të pasur një llogari në këtë rrjet social, shtetasi i Australisë duhet të ketë të paktën 16 vjeç.

Ky vendim vjen gati njĂ« vit pasi autoritetet Australiane vendosĂ«n masa kufizuese nĂ« rrjetet sociale Facebook, Instagram, Snapchat, Tik-Tok dhe X. “Analiza e bĂ«rĂ« pĂ«r vendimet paraprake dhe rezultate e treguara kanĂ« arsyetuar vendimin pĂ«r Youtube”, ka njoftuar shkurt Qeveria nĂ« Australi.

Kompania ka paralajmĂ«ruar kontest gjyqĂ«sor, duke pretendua se nĂ« pĂ«rmbajtjen e tyre nuk ka pamje shqetĂ«suese qĂ« duhet t’i ndalohen fĂ«mijĂ«ve nĂ«n moshĂ«n 16 vjeçare

↗

“Lost in Generations”, ekspozita e re multimediale instalative nĂ« Korçë

✇KultPlus
By: Kult Plus

Galeria e Artit Digjital nĂ« Korçë (GAD) sjell kĂ«tĂ« fundjavĂ« ekspozitĂ«n multimediale instalative “Lost in Generations” (LIG).

LIG është një projekt artistik, një thirrje për reflektim mbi marrëdhëniet mes brezave dhe mënyrën sesi e shohim të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen. Ky projekt vjen si bashkëpunim i Satellite Zone dhe Galerisë së Artit Digjital në Korçë.

Ekspozita sjell përvoja dhe histori të vërteta njerëzore, duke u fokusuar në lidhjet, boshllëqet dhe kontradiktat mes brezave. Ajo eksploron kujtesën, trashëgiminë dhe emocionet që na formësojnë si individë dhe si shoqëri.

GAD fton të gjithë artdashësit të përfshihen në këtë eksperiencë të re, që të bën të humbasësh e njëkohësisht të rigjesh veten mes historive të kaluara e të tashme.

Ekspozita do të çelet pasditen e së premtes (1 gusht), me mbështetjen e Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit./atsh/KultPlus.com

↗

Kush ishte Elena Peshkopia,shqiptarja e parë me doktoraturë në Filozofi

✇KultPlus
By: Kult Plus

Elena Lucrezia Peshkopia Ă«shtĂ« e para grua shqiptare nĂ« botĂ« qĂ« nĂ« vitin 1678 ka arritur tĂ« marrĂ« doktoraturĂ«n nĂ« filozofi. GjatĂ« shekullit ku jetoi ajo ishte gruaja mĂ« e ditur nĂ« EuropĂ«. Statuja e ElenĂ«s qĂ« u gjet nĂ« Universitetin e PadovĂ«s, njĂ« prej universiteteve mĂ« tĂ« vjetĂ«r dhe ndĂ«r mĂ« tĂ« njohurit nĂ« EuropĂ«, dĂ«shmon pĂ«r vlerat e arritjeve tĂ« jetĂ«s sĂ« saj. Portreti i saj Ă«shtĂ« gjithashtu edhe nĂ« dritaren e qelqit rreth 7 metra tĂ« lartĂ« nĂ« bibliotekĂ«n “Frederick Ferris Thomson” nĂ« kolegjin Vassar tĂ« Nju Jorkut nĂ« SHBA ku Elena Ă«shtĂ« portretizuar duke mbrojtur tezat e saj mbi Aristotelin.

Elena Peshkopia lindi nĂ« Venecia nĂ« 1646, ajo pĂ«rfundoi shkollĂ«n e shqiptarĂ«ve “Santa Maria dhe San Gallo” nĂ« Venecia (Scuola di Santa Maria e di San Gallo degli Albanesi), shkruan “ATA”.

Shkolla ku Elena mësoi është themeluar nga fisnikët e edukuar shqiptarë në 22 tetor 1442 dhe për rreth 200 vite vazhdoi të funksionojë për arsimimin e shqiptarëve deri në fund të shekullit të 18-të. Që prej fillimit, djemtë dhe vajzat e frekuentonin këtë shkollë së bashku, institucioni financohej nga taksat që paguanin shqiptarët. Në detyrimet përfshiheshin edhe gratë por ato edhe do të mund të përfitonin. Godina e shkollës ishte dizenjuar nga shqiptari Viktor Karpaçi, artist i njohur gjatë periudhës së Rilindjes Europiane, ai mbikëqyri ndërtimin e ndërtesës dhe dekorin e fasadave të shkollës, pikturat e tij janë gjetur në galeritë e Venedikut, Milanos, Parisit (Luvër), Vjenë, Londër.

Prezenca e madhe e shqiptarëve në Republikën e Venecias është lidhur me zhvendosjet e tyre sa më shumë drejt perëndimit si pasojë e pushtimit osman.

Elena, e talentuar edhe në muzikë vazhdoi studimet në filozofi dhe astronomi duke ndjekur edhe programin e doktoraturës në Universitetin e Padovës. Ajo mbrojti teoritë e saj të doktoraturës në 25 qershor 1678 para profesorëve të filozofisë dhe logjikës, mjekësisë dhe teologjisë. Ajo u bë një lektore në matematikë në Universitetin e Padovës ku qëndroi deri në fund të jetës së saj së shkurtër.

Elena Peshkopia ndërroi jetë nga tuberkulozi në 26 korrik të vitit 1684 në moshë shumë të re, vetëm 38 vjeç. Ajo prehet në kishën e Shën Lukës në Padova të Italisë./KultPlus.com

↗

Dy vite nga vdekja e shkrimtarit të njohur gjerman, Martin Walser

✇KultPlus
By: Kult Plus

Shkrimtari Martin Walser vdiq më 28 korrik 2023 në moshën 96-vjeçare në Ibrelingen, ku kaloi gjithë jetën. Walser la pas një vepër të gjerë, por edhe të diskutueshme. Deri në pleqëri, ai shkroi dhe botoi romane, tregime dhe përmbledhje tregimesh, drama, radiodrama dhe përkthime, si dhe ese e leksione.

NĂ« moshĂ«n 95-vjeçare botoi “Traumbuch” (Libri i Ă«ndrrave), e njĂ« vit mĂ« parĂ« edhe pĂ«rmbledhjen me poezi “Sprachlaub”.

Analist i shoqërisë perëndimore

Ai shpesh quhej “autori i shekullit” dhe njĂ« analist i palĂ«kundur i shoqĂ«risĂ« gjermane perĂ«ndimore. Si asnjĂ« shkrimtar tjetĂ«r bashkĂ«kohor gjerman, Walser tematizoi jetĂ«n e pĂ«rditshme tĂ« klasĂ«s sĂ« mesme.HeronjtĂ« e tij janĂ« zyrtarĂ«, mĂ«sues, njerĂ«z tĂ« thjeshtĂ«, konfliktet mes bashkĂ«shortĂ«ve, shefave, miqve apo tĂ« dashuruarve me aspiratat e tyre, duke i bĂ«rĂ« shpesh kĂ«to personazhe edhe tragjikĂ« tĂ« kohĂ«s sĂ« tyre. Me ironi dhe simpati, Walser portretizoi heronjtĂ« e tij qĂ« jetojnĂ« me njĂ« ndjenjĂ« inferioriteti dhe e shohin veten si humbĂ«s. NĂ« tĂ« gjitha veprat ai mbĂ«shtetet nĂ« pĂ«rvojat e veta. Romanet pa pjesĂ« biografike nuk janĂ« romane, por vepra sociologjike, deklaroi dikur.

Shumica e rreth njĂ«zet romaneve tĂ« tij janĂ« bestsellerĂ«, mbi tĂ« gjitha romani “Ein fliehendes Pferd” (Kali nĂ« vrap) i vitit 1978.https://zeri.info/inarticle.html

Poezitë e para, publicistika


Lindi në Wasserburg afër liqenit të Konstancës më 24 mars 1927, djali i një hanxhiu dhe një tregtari qymyrguri. Ai humbi babanë e tij në moshë të re, ndërsa vëllai i tij i madh u vra në Luftën e Dytë Botërore. Ai vetë ishte një ushtar i Wehrmachtit për një kohë të shkurtër.

Walser filloi tĂ« shkruante poezi nĂ« moshĂ«n dymbĂ«dhjetĂ« vjeç. Pas studimeve pĂ«r letĂ«rsi dhe filozofi nĂ« Regensburg dhe TĂŒbingen, ai punoi pĂ«r disa vite si reporter, redaktor dhe autor i dramave radiofonike nĂ« SĂŒddeutsche Rundfunk. NĂ« vitin 1950, ai u martua me Katarina Neuner-Jele. Nga kjo martesĂ« kanĂ« vajzat Françeska, Johana, Alisa dhe Teresia – tĂ« gjitha merren me letĂ«rsi apo aktrim. Ai kishte njĂ« djalĂ«, Jakob Augstein, gazetar dhe botues, me Maria Karlsson, mĂ« pas partnere dhe mĂ« vonĂ« gruaja e themeluesit tĂ« Spiegel, Rudolf Augstein, pĂ«r tĂ« cilĂ«n publiku mĂ«soi nĂ« vitin 2009.

Walser u bĂ« shpejt njĂ« nga shkrimtarĂ«t mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m dhe mĂ« tĂ« diskutueshĂ«m nĂ« letĂ«rsinĂ« gjermane tĂ« pasluftĂ«s. PĂ«r tregimin “Templones Ende” (Fundi i Templonit) tĂ« botuar nĂ« pĂ«rmbledhjen me tregime “Ein Flugzeug ĂŒber dem Haus” (Aeroplani mbi shtĂ«pi) tĂ« vitit 1955, ai mori çmimin e grupit legjendar 47.

Dy vjet mĂ« vonĂ«, ai botoi romanin e tij tĂ« parĂ« “Ehen in Philipsburg” (Martesat nĂ« Philipsburg) nĂ« 1957, pĂ«r tĂ« cilin mori çmimin Herman Hesse. NĂ« vitin 1981, Walser mori çmimin letrar “Georg BĂŒchner”.

Libri i tij “Ein liebender Mann” (NjĂ« burrĂ« i dashuruar) ështĂ« pĂ«rkthyer edhe nĂ« gjuhĂ«n shqipe. 

Deklarata e Aushvicit

Si shumĂ« nga kolegĂ«t e tij, Walser ishte politikisht aktiv nĂ« vitet 1960, duke kundĂ«rshtuar luftĂ«n nĂ« Vietnam dhe duke favorizuar socialdemokratin Willy Brandt si kancelar.Walser konsiderohej si i majtĂ«. Dhe kjo Ă«shtĂ« arsyeja pse ai shkaktoi zemĂ«rim tĂ« madh mĂ« 11 tetor 1998, kur nĂ« fjalimin e tij pas prezantimit tĂ« çmimit prestigjioz tĂ« paqes tĂ« shitĂ«sve tĂ« librave, u deklarua kundĂ«r “instrumentalizimit tĂ« Holokaustit”. “Aushvici nuk Ă«shtĂ« i pĂ«rshtatshĂ«m pĂ«r t’u bĂ«rĂ« njĂ« kĂ«rcĂ«nim rutinĂ«, i cili mund tĂ« pĂ«rdoret nĂ« çdo kohĂ« si njĂ« mjet frikĂ«simi ose njĂ« kupĂ« morale,” tha Walser nĂ« atĂ« kohĂ«.

Presidenti i atĂ«hershĂ«m i KĂ«shillit tĂ« Hebrenjve gjermanĂ«, Ignatz Bubis, ishte i pranishĂ«m dhe mĂ« vonĂ« kritikoi ashpĂ«r Walser. Pasuan disa vite diskutime publike. Walser tha se i vinte keq qĂ« fjalimi i tij kishte ofenduar Bubis dhe shpjegoi nĂ« njĂ« intervistĂ« tĂ« vitit 2015 me Spiegel se ai nuk i referohej instrumentalizimit tĂ« Aushvicit nĂ« marrĂ«dhĂ«niet gjermano-hebreje, por atij nĂ« politikĂ«n ditore gjermane, siç praktikohej pĂ«r shembull nga GĂŒnter Gras, nĂ« refuzimin e tij tĂ« ribashkimit tĂ« GjermanisĂ« apo Joshka Fischer nĂ« mbĂ«shtetjen e pjesĂ«marrjes sĂ« GjermanisĂ« nĂ« bombardimet e JugosllavisĂ«./dw/ KultPlus.com

↗

Tragjedi pranĂ« setit tĂ« ‘The Devil Wears Prada 2’: KatĂ«r tĂ« vdekur nĂ« tĂ« shtĂ«nat nĂ« New York

✇KultPlus
By: Kult Plus

Meryl Streep dhe Anne Hathaway ishin në qendër të vëmendjes teksa xhironin vazhdimin e shumëpritur të filmit The Devil Wears Prada në Manhattan të hënën, por vetëm disa blloqe më larg ndodhi një tragjedi që tronditi qytetin.

Vetëm 15 minuta në këmbë nga vendi i xhirimeve, një person i armatosur hapi zjarr brenda një rrokaqiejli në 345 Park Avenue, duke lënë pas katër viktima, përfshirë një oficer policie.
Sipas CNN, personi i armatosur, 27-vjeçari Shane Tamura nga Las Vegas, hyri në hollin e ndërtesës me një pushkë të pajisur me silenciator dhe dylbi rreth orës 18:30, ndërkohë që aty ndodheshin rreth 30 persona, shkruan DailyMail.

Ai u përplas me forcat e rendit dhe përfundoi i vdekur në katin e 33-të nga një plagë vetëvrasëse. Autoritetet besojnë se ai kishte një objektiv të caktuar dhe e kishin marrë seriozisht kërcënimin, duke mobilizuar edhe FBI-në.

Ndërsa policia dhe autoritetet po përballeshin me këtë krizë, xhirimet e filmit po zhvilloheshin në 1221 Avenue of the Americas, ku Streep, Hathaway dhe Stanley Tucci po interpretonin skena nga vazhdimi i filmit kult të vitit 2006.

Për momentin, nuk ka pasur komente nga përfaqësuesit e aktorëve, por prania e forcave të sigurisë u shtua në të gjithë zonën pas incidentit.

Ngjarja tragjike ka tronditur qytetin dhe ka hedhur hije mbi atmosferën e punës në një prej projekteve më të mëdha të Hollywood-it këtë vit.

Guvernatorja Kathy Hochul dhe kryebashkiaku Eric Adams deklaruan se janë të angazhuar për të garantuar sigurinë e qytetarëve dhe janë në kontakt të ngushtë me autoritetet.
Ndërkohë që adhuruesit e filmit presin me padurim rikthimin e personazheve legjendarë të modës, incidenti në Midtown është një kujtesë e dhimbshme se dhuna me armë mbetet një sfidë e rëndë edhe në qytetet më të mëdha dhe më të mbrojtura në botë./KultPlus.com

↗

‘Under’, restoranti nĂ«n det qĂ« po e bĂ«n NorvegjinĂ« destinacion gastronomik

✇KultPlus
By: Kult Plus

NĂ« bregdetin e ashpĂ«r tĂ« jugut norvegjez, ku deti Skagerrak pĂ«rplas dallgĂ«t mbi shkĂ«mbinj, njĂ« strukturĂ« betoni shfaqet si njĂ« portĂ« misterioze pĂ«r nĂ« botĂ«n e heshtur nĂ«n ujĂ«. Ky Ă«shtĂ« “Under”, restoranti i parĂ« nĂ«nujore nĂ« EvropĂ« dhe njĂ«kohĂ«sisht mĂ« i madhi i kĂ«tij lloji nĂ« botĂ«. I hapur nĂ« vitin 2019 nĂ« BĂ„ly tĂ« Lindesnes, ky destinacion unik ka transformuar jo vetĂ«m mĂ«nyrĂ«n se si pĂ«rjetohet gastronomia, por edhe vetĂ« lidhjen mes njeriut dhe natyrĂ«s detare.

Projektuar nga studioja e famshme arkitekturore norvegjeze SnĂžhetta, “Under” Ă«shtĂ« njĂ« skulpturĂ« funksionale e zhytur rreth 5 metra nĂ«n sipĂ«rfaqen e detit. Me njĂ« dritare panoramike prej 11 metra gjerĂ«si, vizitorĂ«t shijojnĂ« njĂ« spektakĂ«l tĂ« vĂ«rtetĂ« natyre: peshq qĂ« lĂ«vizin ngadalĂ«, algat qĂ« valĂ«viten dhe njĂ« botĂ« detare qĂ« rrallĂ« shihet nga afĂ«r. Fasada e betonit Ă«shtĂ« projektuar tĂ« shĂ«rbejĂ« si “breg artificial”, duke tĂ«rhequr gjallesa detare dhe duke pĂ«rmirĂ«suar biodiversitetin e zonĂ«s.

NĂ« kuzhinĂ«n e “Under” mbretĂ«ron shefi danez Nicolai Ellitsgaard, i cili sjell njĂ« menu degustimi prej 18 deri nĂ« 22 pjata qĂ« ndryshojnĂ« sipas stinĂ«ve. Kraba e egĂ«r, algat, molusqet dhe barishtet detare janĂ« vetĂ«m disa nga pĂ«rbĂ«rĂ«sit e zgjedhur me kujdes nga brigjet e NorvegjisĂ«. VetĂ«m njĂ« vit pas hapjes, restoranti fitoi njĂ« yll prestigjioz Michelin, duke e pozicionuar si njĂ« prej destinacioneve mĂ« tĂ« kĂ«rkuara tĂ« gastronomisĂ« skandinave./KultPlus.com

↗

Biblioteka Kombëtare nis organizimin e koleksionit të artit bashkëkohor

✇KultPlus
By: Kult Plus

Biblioteka KombĂ«tare e KosovĂ«s “PjetĂ«r Bogdani” po zhvillon njĂ« projekt tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r evidentimin, klasifikimin dhe organizimin e koleksionit tĂ« artit bashkĂ«kohor qĂ« ndodhet nĂ« BibliotekĂ«n e Arteve BashkĂ«kohore.

Koleksioni përfshin libra tematikë dhe monografi për artistë vendorë dhe ndërkombëtarë, katalogje ekspozitash, materiale digjitale si CD dhe DVD, pllaka vinili me regjistrime arkivore, revista dhe botime periodike në gjuhë të ndryshme, përfshirë anglisht, gjermanisht, turqisht, kroatisht, koreanishte, tajvanez, bullgarisht, maqedonisht dhe shqip. Botimet vijnë nga Evropa, Azia, Amerika dhe Ballkani Perëndimor.

Figura kryesore të koleksionit janë artistë të njohur si Salvador Dalí, Pablo Picasso, Jean-Antoine Watteau dhe Mario Sironi, si dhe artistë modernë dhe bashkëkohorë të tjerë.

Procesi i punës po zhvillohet në tri faza: evidentimi dhe regjistrimi i materialeve me detaje të plota, klasifikimi alfabetik për lehtësimin e kërkimit dhe renditja fizike në rafte për akses të lehtë për publikun dhe studiuesit.

Qëllimi i projektit është ruajtja dhe dokumentimi i fondit ekzistues, përmirësimi i qasjes në materiale të specializuara dhe nxitja e kërkimit shkencor në fushën e artit bashkëkohor në Kosovë.

Pas përfundimit, koleksioni do të jetë në dispozicion të studiuesve, artistëve, studentëve dhe publikut të gjerë, duke kontribuar në promovimin e trashëgimisë kulturore bashkëkohore.

Faleminderit stafit të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës për përkushtimin dhe angazhimin në këtë projekt të rëndësishëm/KultPlus.com

↗

Balada e djalit të vogël që shëtit me hënën

✇KultPlus
By: Kult Plus

Balada e djalit të vogël që shëtit me hënën
Teodor Keko

Babai pinte ditën dhe natën bënte sherr
me nënën,
vogëlushi lemerisej, dënesë kishte këngën,
kruspullosur në kuvertë dridhej nëpër lot
derisa vinte gjumi i madh e shpëtimplot.
NjĂ« ditĂ« babai s’piu. QetĂ«si e madhe ra,
vogëlushi deri vonë iu përkëdhel në krah,
i lumtur s’desh tĂ« flinte, “O ba nuk kam
gjumĂ« fare!”,
po ba-ja e çoi hopa në shtratin nën dritare.
Vogëlushi qeshte vetëm në errësirë me zë,
kjo mbrëmie ish dhe lodër dhe përrallë për atë
dhe ndërsa lumturia në gjumë po e ndillte
krejt i habitur ndjeu në xham një trokitje.
U ngrit i çuditur mbi doçkat e holla,
pa hënën pranë të ndritur edhe i iku goja,
iu duk hëna si ftua, iu duk si gji plot qumësht
dhe doçkat sakaq zgjati drejt saj fare
hutueshëm.
“A vjen me mua, hĂ«na i tha lehtas nĂ« vesh,
tĂ« shkojmĂ« bashkĂ« nĂ« pyll, tĂ« BukurĂ«n tĂ« gjesh?”
Dhe djali shkoi pas saj zbathur me kanotiere,
Ra në një pyll të bukur mbushur me ketra
degëve.
Atje
 Çudi e madhe! E BUKURA E DHEUT
ish nëna e tij. Ai syçkat i shqeu.
Iu hodh nënës në qafë, me shpirt hënës i tha:
“E sheh? ËshtĂ« mami ime! Ej, mĂ« tĂ« bukur s’ka!”
Po dheu zu të tundej dhe mami u tmerrua,
Nga ferrat doli xhindi, kuçedër ish, dragua,
ku shkelte shtypte lulet, drurët digjte zjarr,
vogëlushi njohu babin, e zu një tmerr i madh.
Ai pinte raki, kish vrarë zogj dhe drerë,
me shishen në kokë i ra mamit ca herë.
I vogli u tmerrua, pas hënës u ngjesh,
I lutej e i lutej: “Hajde tĂ« ikim shpejt!”
NĂ« vesh hĂ«na e pyeti: “Babi yt Ă«shtĂ« ky?”
VogĂ«lushi tundi kokĂ«n: “Jo!” Veç s’e pa nĂ« sy.
Një gur në tokë rrëmbeu dhe bamb shishes i ra,
u derdh në fushë rakia dhe xhindi u bë plak.
Pastaj dhe mĂ« i ri, pastaj i mirĂ« u bë 
Dhe djali humbi rrugĂ«n dhe s’mbajti mend
asgjë.
U zgjua vogëlushi, në dhomë syçkat derdhi,
Ai kërkonte hënën, në xham tani ish dielli.
“Ç’po bĂ«n i tha i ati, vishu tĂ« shkojmĂ« nĂ« kopĂ«sht!”
Ku humbi hëna, tha vogëlushi nëpër lot.
UnĂ« mbrĂ«mĂ« dola shĂ«titje me hĂ«nĂ«n e verdhë 
Dhe gjithĂ« ç’kish parĂ« tĂ« atit ia tha menjĂ«herĂ«.
Pastaj pa befas nënën që qante e që dridhej
dhe thirri: “Ma, mos qaj! Babit ia theva shishen!
”

↗

Liqeni i ShkodrĂ«s nĂ« UNESCO, mbahet konferenca pĂ«rfundimtare ShqipĂ«ri – Mali i Zi

✇KultPlus
By: Kult Plus

Në Mal të Zi u mbajt konferenca e përbashkët përfundimtare për përgatitjen e dosjes drejtuar UNESCO-s për shpalljen e Liqenit të Shkodrës si Rezervë Biosfere Ndërkufitare.

Konferenca e përbashkët mblodhi mbi 70 pjesëmarrës nga palët dhe grupet e interesit, aktorët lokalë, donatorët, ekspertët, ministritë përkatëse dhe sekretariati i UNESCO-s.

Drejtoria Rajonale e TrashĂ«gimisĂ« Kulturore ShkodĂ«r bĂ«ri tĂ« ditur se, dosjet pĂ«rkatĂ«se tĂ« nominimit janĂ« gati pĂ«r t’u dorĂ«zuar nĂ« ministritĂ« pĂ«rkatĂ«se dhe do tĂ« shĂ«rbejnĂ« pĂ«r dy komponentĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m: prezantimin e rezultateve e arritjeve tĂ« projektit, si dhe dakordĂ«simin mbi hapat e mĂ«tejshĂ«m tĂ« nevojshĂ«m pĂ«r tĂ« krijuar SLW – TBR (Shkodra Lake Watershed-Transboundary Biosphere Reserve/ Pellgu ujĂ«mbledhĂ«s i Liqenit tĂ« ShkodrĂ«s-RezervĂ« BiosferĂ« NdĂ«rkufitare).

Konferenca përfundimtare shërbeu për të prezantuar arritjet dhe për të përcjellë një mesazh angazhimi dhe bashkëpunimi rajonal për publikun e gjerë. Përmes programit të rezervave të biosferës, një zhvillim i qëndrueshëm i gjelbër është i mundur për rajonin dhe për ta arritur këtë, ndryshimi i mentalitetit dhe i qëndrimit është i domosdoshëm. Gjithashtu, një harmonizim dhe partneritet i palëve të interesuara, është çelësi i suksesit.

Në fund të konferencës panairi i kulturave dhe natyrës shfaqi mundësitë dhe potencialet e rajonit të ardhshëm të Biosferës./atsh/KultPlus.com

↗

Skena që nuk ishte në skenar, por bëri histori në Pretty Woman

✇KultPlus
By: Kult Plus

Një nga skenat më ikonike dhe të dashura të filmit të njohur Pretty Woman ajo ku Richard Gere i tregon Julia Roberts një gjerdan të çmuar fsheh një moment magjik që nuk ishte parashikuar në skenar.

Gjatë xhirimeve, në momentin kur Julia Roberts u përpoq të prekte gjerdanin e vendosur në një kuti elegante, Richard Gere mbylli kutinë papritur si shaka. Kjo veprim i papritur nxiti një të qeshur të sinqertë dhe të çastit nga Julia, që nuk ishte aspak pjesë e skenarit.

Regjisori Garry Marshall, duke parë skenën në monitor, kuptoi menjëherë se kishte kapur një moment të veçantë dhe vendosi ta lërë ashtu në film.

Sot, ajo e qeshur spontane dhe e ëmbël është bërë një nga simbolët më të dashur të filmit, një dëshmi e magjisë së kinemasë ku momentet më autentike dhe të papritura arrijnë të prekin zemrat më shumë se çdo dialog i shkruar.

Ky detaj i vogël, si një kuti që mbyllet papritur dhe një e qeshur që mbetet e gjallë, është pjesë e asaj që bën Pretty Woman një përrallë të përjetshme, plot mirësi njerëzore dhe emocione autentike./KultPlus.com

↗

Poezia e Bekim Lumit kushtuar nënës

✇KultPlus
By: Kult Plus

PoezinĂ« “Of NanĂ«â€ Bekim Lumi e shkroi nĂ« vitin 1996 nĂ« ShqipĂ«ri.

Siç ka treguar ai: “NĂ« njĂ« nga ato netĂ«t e mallit e tĂ« mĂ«rzisĂ«, gjatĂ« studimeve nĂ« TiranĂ«, kur, pĂ«r shkak se NanĂ«n nuk e kisha pa pĂ«r disa vjet, dojsha me i kĂ«rkue falje pĂ«r shumëçka tĂ« thanun e tĂ« pathanun”.

Of Nanë

Of Nanë
PashĂ« Zotin m’fal Nanloke
Edhe k’saj here
Si rr’fe prej qielle
Dhimtën e kresë mbi ty e shkarkova

Of Nanë
PashĂ« Zotin m’fal Nanloke
Edhe k’saj here
Si ilaç për nerva
Emnin tand ndër dhambë e kafshova

Of Nanë
PashĂ« Zotin m’fal Nanloke
Edhe k’saj here
Si saç i skuqun mbi mrumet e grujta
Zjarminë e ballit sipri ty ta hodha

Of Nanë
PashĂ« Zotin m’fal Nanloke
Edhe k’saj here
Si barrën e druve përmi shpinë
Tana borxhet e mallin e brengat ty t’i ngarkova

Of Nanë
PashĂ« Zotin m’fal Nanloke
Edhe k’saj here
Si bojaxhi i keq që jam
Flok’t me gĂ«lqere t’bardhĂ« mĂ«rzie t’i ngjyrosa

Of Nanë
PashĂ« Zotin m’fal Nanloke
Edhe k’saj here
Si mbi jastëk andrrash
Kryet e lodhun n’prehnin tand e mb’shteta

Of Nanë
Pashë Zotin
Pashë Ty
Pashë Babën
Pashë Mue
M’fal
Si mëkatar i keq që jam
Po t’lutem shumĂ«
M’fal
PĂ«r dhembjet
Për sëmundjet
PĂ«r nervat
Për zjarminë
PĂ«r brengat
PĂ«r borxhet
PĂ«r mallin
Për mërzinë
Për ofshamat e djeshme të sodme të nesërme
M’fal
NjimijĂ« herĂ« m’fal
Of Nanë
Of Nanë
Of Nanë
Of Nanë. /KultPlus.com

↗

Arnold Schwarzenegger feston 78-vjetorin: Nga “Terminator” nĂ« guvernator, njĂ« jetĂ« si nĂ« film

✇KultPlus
By: Kult Plus

Sot, më 30 korrik 2025, aktori legjendar, ish-kulturisti dhe politikani Arnold Schwarzenegger feston 78-vjetorin e lindjes. I lindur në Thal të Austrisë në vitin 1947, Schwarzenegger është kthyer në një figurë ikonë të kinematografisë botërore, politikës amerikane dhe aktivizmit mjedisor.

Emri i tij Ă«shtĂ« i lidhur me disa nga rolet mĂ« tĂ« famshme nĂ« historinĂ« e filmit sidomos si “Terminator”, por edhe nĂ« filma tĂ« tjerĂ« tĂ« suksesshĂ«m si Predator, Total Recall, Commando dhe Conan the Barbarian.

Pas suksesit të jashtëzakonshëm në Hollywood, ai mori një kthesë të papritur në karrierë: në vitin 2003 u zgjodh guvernator i Kalifornisë, një nga shtetet më të mëdha dhe me ndikim në SHBA. Ai shërbeu për dy mandate, deri në vitin 2011, duke u fokusuar në çështje si ekonomia, mjedisi dhe reformat sociale.

Edhe pse larg politikës aktive, Schwarzenegger mbetet i angazhuar fuqimisht në çështje mjedisore dhe humanitare. Ai është një nga zërat më të fortë në arenën ndërkombëtare për mbrojtjen e klimës dhe promovimin e energjisë së pastër.

“Transformimi Ă«shtĂ« i mundur – pĂ«r individin dhe pĂ«r botĂ«n,” ka thĂ«nĂ« shpesh Schwarzenegger, i cili Ă«shtĂ« kthyer nĂ« simbol tĂ« suksesit pĂ«rtej kufijve tĂ« njĂ« fushe tĂ« vetme./KultPlus.com

↗

Kumbaro: Kostumografia shqiptare nĂ« fondin e AKT-sĂ« pĂ«rmes konkursit “Wanderlust in Albania 2”

✇KultPlus
By: Kult Plus

NjĂ« pjesĂ« e kostumografisĂ« shqiptare Ă«shtĂ« dokumentuar nĂ« fondin e AgjencisĂ« KombĂ«tare tĂ« Turizmit pĂ«rmes konkursit “Wanderlust in Albania 2”.

Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro përcolli sot disa foto nga një pjesë e kostumografisë shqiptare, ndërsa e cilësoi këtë si një ndër pasuritë e çmuara të etnografisë dhe shpirtit të krahinave shqiptare.

Kumbaro tha se ato “janĂ« tĂ« skalitura pĂ«rjetĂ«sisht nĂ« kostumografinĂ« tonĂ« madhĂ«shtore, disa prej tĂ« cilave dokumentuar nĂ« fondin e Agjencia KombĂ«tare e Turizmit pĂ«rmes konkursit “Wanderlust in Albania 2″”.

Konkursi NdĂ«rkombĂ«tar i FotografisĂ« dhe Videove Reels “Wanderlust in Albania” u rikthye pĂ«r tĂ« dytin vit, pas suksesit tĂ« edicionit tĂ« parĂ«, duke zbuluar bukuritĂ« e ShqipĂ«risĂ« pĂ«rmes syve tĂ« vetĂ« udhĂ«tarĂ«ve dhe vizitorĂ«ve me fotografi dhe video reels qĂ« ata kanĂ« realizuar gjatĂ« udhĂ«timeve tĂ« tyre nĂ« ShqipĂ«ri.

Fotografë dhe videografë (profesionistë dhe amatorë) nga Shqipëria dhe 36 vende të botës sollën edhe këtë edicion, imazhe dhe filmime të mrekullueshme, që shpalosin Shqipërinë përmes bukurive të natyrës dhe të trashëgimisë kulturore e historike.

Një pjesë e kostumografisë shqiptare e dokumentuar në fondin e Agjencisë Kombëtare të Turizmit./atsh/KultPlus.com

↗

“Independent”: ShqipĂ«ria mes destinacioneve mĂ« tĂ« mira pĂ«r pushime nĂ« vitin 2025

✇KultPlus
By: Kult Plus

Jeni duke kĂ«rkuar njĂ« vend pĂ«r pushime me buxhet tĂ« ulĂ«t? Ne ju rekomandojme pese destinacionet mĂ« tĂ« mira nĂ« vitin 2025 – nga Spanja nĂ« ShqipĂ«ri – pĂ«r pushime tĂ« pĂ«rballueshme, shkruan Sarah Marshall nĂ« njĂ« artikull tĂ« botuar nĂ« tĂ« pĂ«rditshmen britanike “Independent”.

Shumica e turistëve britanikë do të donin të eksploronin destinacione të reja dhe në zhvillim, në vend të destinacioneve të njohura, të mbipopulluara dhe të shtrenjta për pushime.

Për fat të mirë, ka mjaft mundësi për të zgjedhur nëse doni të kurseni para pa bërë kompromis me diellin apo cilësinë e përvojave.

Shqipëria: Vendi më i mirë për aventura

Qoftë duke shëtitur nëpër rrugët me kalldrëm, duke zbuluar majat e maleve apo duke notuar në ujërat e kaltra të shndritshme, Shqipëria ka një ngjashmëri të madhe me fqinjën e saj elegante përtej detit Adriatik.

Por krahasuar me Italinë, plazhet janë më të qeta, vendet e fshehura janë më të shumta dhe çmimet janë dukshëm më të lira.

I specializuar nĂ« udhĂ«time pĂ«r turistĂ« 18-35 vjeç, “Contiki” Ă«shtĂ« operatori i parĂ« turistik pĂ«r tĂ« rinj qĂ« ofron udhĂ«time nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin ballkanik.

Mësoni rreth të kaluarës përmes arkitekturës osmane, fashiste dhe sovjetike të kryeqytetit, Tiranës, ecni në shtigjet që të çojne në Parkun Kombëtar të Valbonës dhe relaksohuni në plazhet e arta të Rivierës Shqiptare.

Udhëtimi tetëditor kushton 1,025 euro për person, duke përjashtuar fluturimet.

“Independent” rendit vendet mĂ« tĂ« mira pĂ«r t’u vizituar nĂ« vitin 2025 – pĂ«r pushime tĂ« pĂ«rballueshme:

Vendi më i mirë për aventura: Shqipëria

Vendi më i mirë për plazhet: El Gouna, Egjipt

Vendi më i mirë për familjet: Galicia, Spanjë

Vendi më i mirë për ski: Voss, Norvegji

Vendi më i mirë për natyrën: Bosnjë-Hercegovina/atsh/

    ↗

    Posta e Kosovës nderon regjisorin Bekim Lumi

    ✇KultPlus
    By: Kult Plus

    Posta e Kosovës, përmes Filatelisë së saj, ka lëshuar sot në qarkullim emisionin e pullave postare në nderim të figurës dhe veprës së regjisorit dhe pedagogut të mirënjohur kosovar, Bekim Lumi.

    Bekim Lumi (1966-2018) la gjurmë të pashlyeshme në skenën teatrore dhe në edukimin artistik në Kosovë, si regjisor vizionar dhe avangardë, por edhe si pedagog i përkushtuar në Fakultetin e Arteve në Prishtinë. Me regji të guximshme dhe qasje bashkëkohore, teatrit shqiptar i dha një frymë të re, prandaj me të drejtë konsiderohet si njëri ndër regjisorët më të vlerësuar në fushën e teatrit shqiptar.

    Prej vitit 2006 deri mĂ« 2010, ai nxori revistĂ«n teatrore “Loja”. Me shfaqjet e tij ka marrĂ« pjesĂ« nĂ« dhjetĂ«ra festivale teatrore me rĂ«ndĂ«si kombĂ«tare e ndĂ«rkombĂ«tare, si nĂ«: ZvicĂ«r, FrancĂ«, Gjermani, Itali, Greqi, Rumani, Bullgari, BosnjĂ« e HercegovinĂ«, e nĂ« vende tĂ« tjera.

    PĂ«r punĂ«n e tij regjisoriale Ă«shtĂ« shpĂ«rblyer me shumĂ« çmime, ndĂ«r tĂ« cilat veçohet ai i vitit 2006, kur nĂ« Festivalin NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« Teatrit nĂ« Lugano tĂ« ZvicrĂ«s, pĂ«r shfaqjen “MĂ«simi” tĂ« realizuar nĂ« Teatrin “Dodona”, fitoi çmimin kryesor ”Shfaqja mĂ« e mirĂ«â€.

    Po ashtu, nĂ« vitin 2016 u nderua nga Ministria e KulturĂ«s sĂ« KosovĂ«s me çmimin vjetor “Regjisor i vitit”. PĂ«r shfaqjen e tij “Arturo Ui”, mĂ« 2019, Lumi u nderua nga MKRS-ja me shpĂ«rblimin “Regjia mĂ« e mirĂ« e vitit” dhe shfaqja u shpall “Shfaqja mĂ« e mirĂ« e vitit”.

    Më 2023, Presidentja e Republikës së Kosovës, Vjosa Osmani, e dekoroi Bekim Lumin post mortum me Medaljen Presidenciale të Meritave në fushën teatrore.

    Bekim Lumi, si pedagog dhe profesor, ishte figurë formuese e brezave të aktorëve të rinj dhe regjisorëve, duke dhënë një kontribut të çmuar në edukimin artistik dhe skenik në vend.

    Pas vdekjes sĂ« tij, Qendra Multimedia i ka botuar veprat, si: “Shakespeare-i dhe Kanuni i LekĂ« Dukagjinit” 2019, njĂ« studim krahasues, librin me poezi “EngjĂ«lli blu” 2021, si dhe librin “Loja e Bekim Lumit”, kritika, shqyrtime dhe shĂ«nime.

    Figura dhe veprat e Bekim Lumit vazhdojnë të mbesin inspirim për brezat që vijnë./KultPlus.com

    ↗

    Sunny Hill Festival rikthehet më madhështor se kurrë

    ✇KultPlus
    By: Kult Plus

    Edicioni i sivjetmë mbahet prej 1 deri me 3 gusht me yjet të skenës ndërkombëtare si: Dua Lipa, Shawn Mendes, Fatboy Slim, Peggy Gou, Anyma, Headie One, MYGAL b2b Edgar Kerri, TSHA, Cil, Sienna Spiro etj.

    Edicioni i sivjetshëm i Sunny Hill Festival sjell një nivel të ri madhështie, me skena gjigante që premtojnë një përvojë spektakolare për publikun.

    Skena kryesore ka përmasa mbresëlënëse: 62 metra gjerësi e mbi 30 metra thellësi dhe 18 metra lartësi, duke krijuar hapësirë për performanca të jashtëzakonshme vizuale dhe muzikore. Dua Lipa, Shawn Mendes, Headie One, Anyma, MYGAL b2b Edgar Kerri, TSHA, Cil, Sienna Spiro, Ledri, Yanina, Pint, Tayna, Era e Kida janë veç disa prej emrave që do të performojnë në këtë skenë.

    Ndërsa, skena C4 është 34 metra e gjerë e mbi 20 metra thellësi dhe 13 metra e lartë, e dizajnuar për artistët që sjellin energji alternative dhe eksperimentale duke ju mbajtur nën ritme të muzikës deri në orët e para të mëngjesit. Tommy Gold, Peggy Gou, Skream, Fatboy Slim, Bookie, Sugar Rush, Mochakk, Artssassin janë artistët që këtë edicion do performojnë në këtë skenë që këtë vit për herë të dytë, ia shton madhështinë festivalit.

    Mos e lini pa vizituar edhe skenĂ«n “The next stage”. OrganizatorĂ«t aty kanĂ« krijuar njĂ« vend ideal pĂ«r ata qĂ« kĂ«rkojnĂ« njĂ« atmosferĂ« tĂ« veçantĂ« ku dominojnĂ« zĂ«rat e artistĂ«ve tĂ« rinj.

    Por Sunny Hill nuk është vetëm për muzikë. Festivali ofron edhe një përvojë të paharruar kulturore. Në parkun e Festivalit këtë edicion do zënë vend mbi 10 tenda promocinale dhe argëtuese me lojëra interaktive e aktivitet të ndryshme. E aty, do zënë vend edhe mbi 15 vendor të ushqimit që do ofrojnë mundësi të ndryshme për të shijuar opsione me të mira nga kuzhina vendase dhe ndërkombëtare.

    E veçanta e këtij edicioni padyshim mbetet fakti se Festivali Sunny Hill, këtë vit sjell më shumë artistë se çdo edicion tjetër. Artistë ndërkombëtarë, yje të skenës botërore bashkë me emra të dashur nga skena vendore dhe rajoni do e bëjnë këtë edicion të paharrueshëm.

    Nëse tashmë nuk e keni siguruar biletën tuaj, atë mund ta blini në: https://sunnyhillfestival.com/tickets/

    ↗

    Meliza Krasniqi nderohet me çmimin “Dega e ullirit” nĂ« Panairin e Librit “Ulqini 2025” pĂ«r librin dedikuar fĂ«mijĂ«ve

    ✇KultPlus
    By: Kult Plus

    Shkrimtarja dhe autorja e njohur pĂ«r fĂ«mijĂ«, Meliza Krasniqi, Ă«shtĂ« nderuar me çmimin prestigjioz “Dega e ullirit” nĂ« kuadĂ«r tĂ« edicionit tĂ« sivjetmĂ« tĂ« Panairit tĂ« Librit “Ulqini 2025”, pĂ«r librin e saj mĂ« tĂ« fundit “Me quajnĂ« Nexhmije Pagarusha”.

    Çmimi u nda gjatĂ« ceremonisĂ« solemne tĂ« hapjes sĂ« panairit, nĂ« prani tĂ« figurave tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« letrave dhe kulturĂ«s shqiptare nĂ« rajon. Juria e pĂ«rbĂ«rĂ« nga emra tĂ« njohur si Liridon Mulaj (kryetar), znj. Irena Toci, drejtoreshĂ« e Institutit tĂ« Librit dhe tĂ« Promocionit, z. Genci Nimanbegu, kryetar i KomunĂ«s sĂ« Ulqinit, dhe z. Čazim HodĆŸič, vlerĂ«suan lart vlerat artistike dhe edukative tĂ« veprĂ«s.

    Në një reagim publik, Krasniqi u shpreh thellësisht e nderuar për këtë vlerësim, duke theksuar rëndësinë emocionale që ky çmim ka për të.

    “Ky çmim ka domethĂ«nie tĂ« veçantĂ« pĂ«r mua — si degĂ« ulliri qĂ« mĂ« kujton se fjala pĂ«r fĂ«mijĂ« mbjell paqe, kujtesĂ« dhe shpresĂ«â€, shkroi ajo nĂ« njĂ« postim nĂ« rrjetet sociale.

    “Me quajnĂ« Nexhmije Pagarusha” Ă«shtĂ« njĂ« vepĂ«r qĂ« i prezanton gjeneratave tĂ« reja figurĂ«n madhĂ«shtore tĂ« “Bilbilit tĂ« KosovĂ«s”, nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« ndjeshme, edukative dhe letrare. Libri konsiderohet njĂ« ndĂ«r pĂ«rpjekjet mĂ« tĂ« arrira tĂ« autorĂ«s pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar ura mes historisĂ« kulturore dhe lexuesve tĂ« vegjĂ«l./KultPlus.com

    ❌