❌

Reading view

There are new articles available, click to refresh the page.

Pas skandalit nĂ« koncertin e “Coldplay”, “Oasis”: NĂ« koncertin tonĂ« mund tĂ« tradhtoni lirisht

Pas rikthimit madhĂ«shtor me turneun “Live ’25”, grupi legjendar britanik “Oasis” ka goditur fort, kĂ«tĂ« herĂ« jo me muzikĂ«, por me ironi.

NĂ« njĂ« postim tĂ« fundit, grupi ka shkruar se “Çdo biletĂ« pĂ«r koncertin tonĂ« vjen me njĂ« leje speciale pĂ«r tĂ« tradhtuar me kĂ« tĂ« dĂ«shironi”, njĂ« thumb i drejtĂ«pĂ«rdrejtĂ« ndaj incidentit viral qĂ« tronditi koncertin e “Coldplay”.

Gjatë një nga netët në Manchester, Liam Gallagher shtoi kripë në plagë duke u tallur nga skena:

“A kemi ndonjĂ« çift tĂ« dashuruar kĂ«tu? Mos u shqetĂ«soni, tek ne s’ka kamera qĂ« tĂ« nxjerrin zbuluar si te Coldplay.”

KujtojmĂ« se gjatĂ« njĂ« performance tĂ« “Coldplay”, CEO i kompanisĂ« “Astronomer”, Andy Byron, u kap nĂ« ekranin gjigant duke u pĂ«rqafuar ngrohtĂ«sisht me kolegen e tij Kristin Cabot, moment qĂ« shkaktoi shpĂ«rthim nĂ« rrjet dhe pĂ«rfundoi me dorĂ«heqjen e tij./ KultPlus.com 

Me belerinin e njohur Eno Peçi nisi edicioni i katĂ«rt “Prizren Fest”, Morina: Teatri shkon njĂ« hap pĂ«rtej

Mbrëmë ka nis edicioni i katërt i Prizren Fest, ku kanë përfshirë teatri, baleti e muzika.  

Adrian Morina, drejtor artistik në Prizren Fest hapi edicionin e IV duke cituar filozofin Karl Marx mbi teorinë: 

“Nuk mjafton ta interpretojmĂ« botĂ«n por duhet ta ndryshojmĂ« atĂ«â€ , tha se “teatri shkon njĂ« hap pĂ«rtej kĂ«saj, teatri pĂ«rpos qĂ« e pĂ«rqafon botĂ«n dhe e njeh botĂ«n rreth vetes, ka edhe guximin ta imagjinoj njĂ« botĂ« edhe mĂ« tĂ« mirĂ«. Ne: territ i qĂ«ndrojmĂ« pĂ«rballĂ« me dritĂ«, e katrahurĂ«s me bukuri”. Mes emocionesh, duke kujtuar terrorin e  tĂ« kaluarĂ«n tonĂ« jo shumĂ« tĂ« largĂ«t, guxojmĂ« ti dĂ«rgojmĂ« shpresĂ« kĂ«saj bote tĂ« pĂ«rqarĂ« e tĂ« thyer pĂ«rmes gjuhĂ«s qĂ« ne e flasim mĂ« sĂ« miri TEATRIT.

NĂ« kĂ«tĂ« mbrĂ«mje nĂ« sheshin historik, nĂ« zemrĂ«n e qytetit qĂ« di tĂ« mikpresĂ« me shpirt tĂ« bardhĂ«, mĂ« pas nĂ« skĂ«nĂ« u bashkangjitĂ«n fĂ«mijĂ«t qĂ« lĂ«shuan balona drejt qiellit, shoqĂ«ruar nga kĂ«nga universale “We Are the World”, njĂ« thirrje e pastĂ«r pĂ«r paqe, nga ata qĂ« ende besojnĂ« fuqishĂ«m nĂ« tĂ«. ZĂ«rat e tyre tĂ« brishtĂ«, por tĂ« fuqishĂ«m, u bĂ«nĂ« jehonĂ« nĂ« ndĂ«rgjegjen tonĂ« kolektive.

Duke prezantuar artistë, sportistë, krijues me famë botërore Adriani tregoj se ne vërtetë e kemi pushtuar  botën përmes fuqisë së mbrendshme kulturore-artistike e sportive.

Shaqir Totaj i pari i komunĂ«s sĂ« Prizenit, si e do zakoni .zyrtarisht hapi edicionin e IV tĂ« Prizren Fest “ Thuhet ndĂ«r format mĂ« tĂ« sofistikuar tĂ« shprehjes artistike Ă«shtĂ« teatri me ku mĂ« mirĂ« se nĂ« Prizren do tĂ« funksiononte njĂ« festival qĂ« promovon kulturĂ«n , qytetin e vetĂ« shtetin, 

E duke ironizuar situtatĂ«n aktuale Totaj tha se “Prizren Fest nuk ka konkurencĂ« serioze duke anashkaluar kuvendin e KosovĂ«s qĂ« Ă«shtĂ« shĂ«ndrruar nĂ« njĂ« teatĂ«r  kohĂ«t e fundit”.

E në fund ai bëri të ditur përkrahjen e vazhdueshme për PRIZREN FESTIN.

MĂ« pas nĂ« skenĂ« nĂ« teatrin mbi Lum u ngjjit Trupa e Baletit tĂ« Teatrit KombĂ«tar – TiranĂ«, me njĂ« performancĂ« tĂ« veçantĂ« nĂ«n koreografinĂ« e njohur tĂ« Eno Peçit.

Shfaqja trajtonte  pyetje të thella ekzistenciale mbi identitetin, kujtesën dhe emocionet njerëzore. Ajo reflekton mbi udhëtimin e jetës dhe muzgun simbolik si pikë ndarjeje mes kujtimeve dhe harresës. Përmes vallëzimit, publiku ftohet të meditojë: a jemi ne të robëruar nga muzgjet e jetës, apo jemi vetë shfaqje e tyre?

NjĂ« natĂ« arti, ndjeshmĂ«rie dhe reflektimi – njĂ« performancĂ« qĂ« premton tĂ« prekĂ« thellĂ«sisht shpirtin e spektatorĂ«ve.

Krejt në fund nata e parë e eicionit të katërt të Festivalit  Ndërkombëtar të Teatrit në Ambient të Hapur PRIZREN FEST u mbyll me  JERICHO-n në after party. / KultPlus.com

Sunny Hill Festival me edicionin më të madh ndonjëherë, Prishtina është rezervuar plotësisht




Njerëz nga më shumë se 60 vende të ndryshme të botës tashmë i kanë blerë biletat dhe kanë rezervuar hotelet e bujtinat, për edicionin e ri të Sunny Hill Festival

PrishtinĂ«, 22 Korrik 2025 – Sunny Hill Festival ka thĂ«nĂ« se edicioni i kĂ«tij viti do tĂ« shĂ«nojĂ« edicionin mĂ« tĂ« madh nĂ« historinĂ« e festivalit. Me njĂ« listĂ« super unike tĂ« artistĂ«ve ndĂ«rkombĂ«tarĂ« dhe vendorĂ«, festivali ka tĂ«rheqĂ« njĂ« audiencĂ« masive nga mbarĂ« bota.


Këtë vit, skenat e festivalit do të jenë dukshëm më të mëdha se kurrë më parë. Me Main Stage masive dhe Sunny Hill Dance Stage e cila tanimë njihet si C4 Stage, skenë e cila do të jetë disa herë më e madhe dhe me program tejet të veçantë, duke ofruar një hapësirë të re dhe kushtuar një feste me dhjetëra mijëra të pranishëm çdo natë.

Ky zgjerim dhe rritje e Sunny Hill Festivala synon të ofrojë një përvojë të paharrueshme për të gjithë pjesëmarrësit, me lineup-in më interesant, më shumë hapësirë, skena më të mëdha dhe produksion të jashtëzakonshëm.

Line-upi i jashtëzakonshëm i këtij viti përfshin emra të njohur botëror si Dua Lipa, Shaën Mendes, Anyma, Peggy Gou, Mochakk, Fatboy Slim, Headie One, Sienna Spiro, MYGAL b2b Edgar Kerri, TSHA, Edis dhe Cil si dhe artistët më të dashur vendorë.

Aktualisht, bileta për edicionin e ri të Sunny Hill Festival janë shitur në më shumë se 60 vende të ndryshme të botës, ndërsa hotelet në Prishtinë dhe qytetet përreth tashmë janë plotësisht të mbushura me mysafirë të huaj të cilët i kanë bërë rezervimet e tyre për festivalin më të madh në Evropën Juglindore.

Sunny Hill Festival për të dytën herë radhazi është nominuar si një ndër Top 10 festivalet më të mira të muzikës në Evropë (ESNS, shoqata evropiane e festivaleve të muzikës) si dhe një ndër Top 25 festivalet më të mira që nuk duhet humbur gjatë vitit.

Për të blerë biletat tre-ditore për:

https://sunnyhillfestival.com/tickets/%3Chttps://emea01.safelinks.protection.outlook.com/?url=https%3A%2F%2Fsunnyhillfestival.com%2Ftickets%2F&data=05%7C02%7C%7C2d62c21057d04cff203408ddc90ea4d7%7C84df9e7fe9f640afb435aaaaaaaaaaaa%7C1%7C0%7C638887786974339996%7CUnknown%7CTWFpbGZsb3d8eyJFbXB0eU1hcGkiOnRydWUsIlYiOiIwLjAuMDAwMCIsIlAiOiJXaW4zMiIsIkFOIjoiTWFpbCIsIldUIjoyfQ%3D%3D%7C0%7C%7C%7C&sdata=nHExs%2BJkgA8V%2B2UTzsgsLU1%2B2m754WOuvqtG0BmsIY0%3D&reserved=0%3E

Ema Andrea pranon çmimin prestigjioz “Premio Adelaide Ristori 2025” 

NĂ« njĂ« ceremoni tĂ« organizuar si pjesĂ« e edicionit tĂ« sivjetĂ«m tĂ« festivalit Mittelfest nĂ« Cividale del Friuli tĂ« ItalisĂ«, Ema Andrea ka pranuar cmimin “Premio Adelaide Ristori 2025”.

Jemi tĂ« lumtur qĂ« ky çmim Andreas i Ă«shtĂ« ndarĂ« pĂ«r rolin e saj nĂ« shfaqjen tonĂ« “Negotiating Peace”, njĂ« bashkĂ«prodhim teatror ndĂ«rkombĂ«tar me artistĂ« dhe grupe teatrore nga Ukraina, Kosova, Serbia, Bosnja dhe Hercegovina, Italia, Çekia, ShqipĂ«ria, Maqedonia e Veriut, Norvegjia, Polonia dhe Estonia.

PĂ«r çdo vit, qĂ« nga viti 1998 Soroptimist International d’Italia – Club Cividale del Friuli ndan çmimin prestigjioz “Adelaide Ristori” pĂ«r artisten/in mĂ« tĂ« mirĂ« tĂ« edicionit paraprak tĂ« Festivalit Mittelfest. PĂ«r vitin 2024, ky çmim i Ă«shtĂ« ndarĂ« aktores Ema Andrea, pĂ«r rolin e saj nĂ« dramĂ«n e Jeton Nezirajt ‘Negotiating Peace’, nĂ« regji tĂ« Blerta Nezirajt. Çmimi Adelaide Ristori ndahet nĂ« nderim tĂ« aktores qĂ« u lind mĂ« 29 Janar, 1822 dhe u bĂ« njĂ« nga gratĂ« mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme tĂ« teatrit evropian dhe perĂ«ndimor nĂ« shekullin XIX. “PĂ«r mua, nje vlerĂ«sim profesional qĂ« vjen nga vendi ku kam ‘shkruajtur’ libertĂ  30 vjet mĂ« parĂ«, e ku kam ndĂ«rtuar fije Ă«ndrrash, Ă«shtĂ« njĂ« kufi prej uji e toke mĂ« i sigurt nĂ« rrugĂ«n ku paskam ecur e nuk paskam ditur qĂ« jam shumĂ« me fat”, Ă«shtĂ« shprehur aktorja Andrea pĂ«r çmimin. E frymĂ«zuar nga libri I Richard Holbrooke “To End a war” dhe “Gjenerali i UshtrisĂ« sĂ« Vdekur” i KadaresĂ«, NEGOTIATING PEACE tenton tĂ« ballafaqojĂ« publikun me prapavijat, sfidat, frikat dhe shpresĂ«n qĂ« e shoqĂ«rojnĂ« arritjen e njĂ« marrĂ«veshjeje tĂ« paqes si dhe diskuton tema tĂ« rĂ«ndĂ«sishme: Kush mund tĂ« negociojĂ« paqen? “Negotiating Peace” Ă«shtĂ« prodhuar nga Qendra Multimedia, nĂ« bashkĂ«punim me Teatrin e Pergolas (Itali); Festivalin euro-scene Leipzig (Gjermani); Teatrot e Qytetit PragĂ« (Çeki); R.A.A.A.M (Estoni); Mittelfest (Itali); Kontakt (BosnjĂ« dhe HercegovinĂ«); Black Box Teater (Norvegji) dhe My Balkans (SHBA/Serbi)./ KultPlus.com

”UnĂ« jam vetĂ« grua” nĂ« turne nĂ« pesĂ« qytete tĂ« KosovĂ«s

 Shfaqja “UnĂ« jam vetĂ« grua” nga Doug Wright, me regjisorin Kushtrim Koliqi dhe me aktorin Adrian Morina, rikthehet pas disa viteve, kĂ«saj radhe me turnenĂ« “Zgjerimi i skenĂ«s pĂ«r barazi – UnĂ« jam vetĂ« grua” nĂ« pesĂ« qytete tĂ« KosovĂ«s dhe atĂ« nĂ« Ferizaj, GjakovĂ«, Gjilan, MitrovicĂ« dhe Prizren.

”UnĂ« jam vetĂ« grua” pĂ«rqĂ«ndrohet nĂ« jetĂ«n e jashtĂ«zakonshme dhe me shumĂ« dritĂ«hije tĂ« Charlotte von Mahlsdorf, transgjinores nga Gjermania qĂ« i ka mbijetuar sistemit Nazist dhe Stasit.

Shfaqja fituese e çmimit “Pulitzer” dhe e çmimit “Toni” Ă«shtĂ« shfaqje qĂ« bazohet nĂ« bisedat dhe intervistat e Doug Wright me transigjinoren gjermane, njĂ«herit tregtaren e antikuareve Charlotte von Mahlsdorf, si dhe nĂ« autobiografinĂ« e Charlotte tĂ« vitit 1992, tĂ« titulluar ‘I am my own wife’. 

Për portretizimin e plotë të Charlotte, gjatë periudhës naziste dhe regjimit komunist pasues, ndërsa jetonte haptazi si transgjinore, shfaqja kërkon që aktori i saj i vetëm të luajë rreth tridhjetë role të ndryshme.

Titulli i shfaqjes ka dalur nga njĂ« anekdotĂ« qĂ« Charlotte e tregon: kur ajo ishte dyzet vjeç, nĂ«na e saj duke mos pasur asnjĂ« ide, i tha “Boll luajte dhe u pispillose. Je bĂ«rĂ« burrĂ« tani. Kur ke ndĂ«r mend tĂ« martohesh?” sĂ« cilĂ«s pyetje Charlotte iu pĂ«rgjigj “KurrĂ«, mama. UnĂ« jam martuar me veten”.

Sipas Wright, nĂ« fillim Charlotte paraqitet si njĂ« heroinĂ« e vĂ«rtetĂ« – njĂ« e mbijetuar nga nazistĂ«t dhe komunistĂ«t nĂ« GjermaninĂ« Lindore. SidoqoftĂ«, po ashtu bĂ«het e qartĂ« se mbijetesa e saj nĂ« atĂ« klimĂ« tĂ« pasigurtĂ« kĂ«rkonte bĂ«rjen e shumĂ« zgjedhjeve tĂ« dyshimta morale. PĂ«r tĂ« kontekstualizuar kĂ«tĂ« aftĂ«si pĂ«r tĂ« mbijetuar, shfaqja “UnĂ« jam vetĂ« grua” jo vetĂ«m qĂ« kronikon jetĂ«n e Charlottes, por sipas Hedy Weiss tĂ« Chicago Sun-Times, ajo gjithashtu krijon “njĂ« portret tĂ« qartĂ« tĂ« GjermanisĂ« nĂ« gjysmĂ«n e dytĂ« tĂ« shekullit njĂ«zet, njĂ« pĂ«rrallĂ« morale komplekse pĂ«r atĂ« qĂ« i duhet bĂ«rĂ« njĂ« njeriu pĂ«r tĂ« mbijetuar dhe njĂ« meditim intrigues pĂ«r gjithçka.

Ky tekst Ă«shtĂ« shqipĂ«ruar nga Artur Lena, skenografe dhe kostumografe e kĂ«tij prodhimi Ă«shtĂ« NjomĂ«za Luci, kompozitor Trimor Dhomi, asistent regjisor Bashkim Ramadani, video realizator Lum Çitaku dhe dizajner i dritave Skender Latifi.

 “UnĂ« jam vetĂ« grua” e ka pasur premierĂ«n nĂ« vitin 2019 nĂ« PrishtinĂ« dhe qĂ« nga atĂ«herë ka marrĂ« pjesĂ« nĂ« shumĂ« festivale teatrore. EshtĂ« realizuar nga Integra nĂ« bashkĂ«prodhim me Miza n’skenĂ«, nĂ« bashkĂ«punim me CDF, The Global Fund, Rockefeller Brother Funds, Teatrin Dodona dhe KomunĂ«n e PrishtinĂ«s dhe Ă«shtĂ« mbĂ«shtetur nga ‘Kultura pĂ«r ndryshim’ qĂ« Ă«shtĂ« financuar dhe menaxhuar nga Bashkimi Evropian ndĂ«rsa Ă«shtĂ« implementuar nga Qendra Multimedia e Goethe Institute. 

Turneja “Zgjerimi i skenĂ«s pĂ«r barazi – UnĂ« jam vetĂ« grua” realizohet nga Integra dhe mbĂ«shtetet pĂ«rmes projektit mĂ« tĂ« gjerĂ« “SĂ« bashku pĂ«r barazi LGBTIQ+”, tĂ« udhĂ«hequr nga Qendra pĂ«r Edukim Qytetar (CCE) nĂ« partneritet me ERA – Shoqata pĂ«r tĂ« Drejtat e Barabarta LGBTI pĂ«r Ballkanin PerĂ«ndimor dhe TurqinĂ«, Queer Montenegro, Queer Center Skopje, Tuzla Open Center, Open Mind Spectrum ShqipĂ«ri dhe Qendra pĂ«r Zhvillimin e Grupeve ShoqĂ«rore – CSGD nga Kosova. Projekti financohet nga Bashkimi Evropian.

 “Zgjerimi i skenĂ«s pĂ«r barazi – UnĂ« jam vetĂ« grua” fillon rrugĂ«timin nĂ« Prizren si pjesĂ« e Festivalit NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« Teatrit nĂ« Ambient tĂ« Hapur PrizrenFest 2025 dhe do tĂ« shfaqet tĂ« premten, mĂ« 25 korrik, 2025, nĂ« Teatrin “Bekim Fehmiu”, duke filluar prej orĂ«s 20:00. Hyrja Ă«shtĂ« gratis.

Posta e Kosovës nderon artistin Ismet Jonuzi

Posta e KosovĂ«s, pĂ«rmes FilatelisĂ« sĂ« saj, ka lĂ«shuar sot nĂ« qarkullim emisionin e pullave postare me titull “Veprat – Ismet Jonuzi”.

Ismet Jonuzi, i lindur më 9 shkurt 1961 në Rahovicë të Preshevës, është pedagog dhe artist i njohur, veprat e të cilit janë ekspozuar në shumë vende të botës, përfshirë Parisin, Venecian, Zvicrën, Australinë dhe Amerikën Latine.

Motivet e katër pullave postare përmbajnë imazhe të skulpturave që, në thelb, na kujtojnë se arti nuk është vetëm estetikë, por edhe histori, politikë dhe lutje.

PĂ«r artistin Jonuzi, arti Ă«shtĂ« njĂ« mjet pĂ«r tĂ« ndriçuar errĂ«sirĂ«n dhe pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar njĂ« botĂ« mĂ« tĂ« mirĂ« – jo duke mohuar tĂ« kaluarĂ«n, por duke e kthyer atĂ« nĂ« dritĂ«.

Në katër vepra të përzgjedhura, arti shndërrohet në një akt të fuqishëm transformimi: nga shkatërrimi në krijim, nga dhuna në kujtesë, nga plumbi në jetë.

“Shqiponja e LirisĂ«â€, ndĂ«rtuar nga mbetje lufte, Ă«shtĂ« njĂ« simbol krenarie qĂ« rrĂ«fen kalvarin historik tĂ« popullit shqiptar, por edhe fuqinĂ« pĂ«r tĂ« kthyer dhimbjen nĂ« dinjitet.

“ShtĂ«pia e Arit” pĂ«rfaqĂ«son njĂ« metaforĂ« tĂ« alkimizmit shpirtĂ«ror – gjithçka e pavlerĂ« bĂ«het simbol, strehĂ« pĂ«r mendimet e harruara dhe shpirtin qĂ« kĂ«rkon dritĂ«. Ajo nuk Ă«shtĂ« vetĂ«m njĂ« objekt, por njĂ« filozofi mbi ringjalljen pĂ«rmes artit.

“Portreti i Gjyshit”, i punuar nĂ« hekur, mishĂ«ron kujtesĂ«n kolektive tĂ« njĂ« populli – njĂ« thirrje pĂ«r tĂ« mos harruar, pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar tĂ« ardhmen mbi plagĂ«t e sĂ« kaluarĂ«s. Ky portret shpalos njĂ« dialog tĂ« heshtur mes brezave, mes luftĂ«s pĂ«r mbijetesĂ« dhe pĂ«rpjekjes pĂ«r paqe.

NĂ« skulpturĂ«n “Karriget prej armĂ«sh”, ndodh njĂ« akt simbolik i fuqishĂ«m: armĂ«t nuk vrasin mĂ«, por shĂ«rbejnĂ« si mbĂ«shtetje pĂ«r trupin e njeriut qĂ« ulet pĂ«r tĂ« reflektuar. Aty ku dikur fliste dhuna, tani ftohet dialogu. ËshtĂ« njĂ« kritikĂ« ndaj militarizmit dhe njĂ« thirrje pĂ«r paqe – jo pĂ«rmes harresĂ«s, por pĂ«rmes shndĂ«rrimit tĂ« sĂ« kaluarĂ«s nĂ« mĂ«sim.

Pullat postare dhe Zarfi i Ditës së Parë nga ky emision do të jenë në qarkullim postar deri në konsumim të plotë./ KultPlus.com

Koncert dedikuar fĂ«mijĂ«ve, Rame Lahaj dhe Kori i FĂ«mijĂ«ve dhe Orkestra “Amadeus”

Edhe këtë vit, Festivali Ndërkombëtar i Operas Rame Lahaj, hap dyert e muzikës klasike brezit më të ri në Prishtinë, atyre që dëgjojnë me zemër dhe ëndërrojnë pa kufi.

NĂ« kuadĂ«r tĂ« Festivalit NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« Operas Rame Lahaj, organizohet  njĂ« koncert i veçantĂ« dedikuar fĂ«mijĂ«ve, nĂ« bashkĂ«punim me Korin e FĂ«mijĂ«ve dhe OrkestrĂ«n “Amadeus”. Ky projekt Ă«shtĂ« pjesĂ« e pĂ«rpjekjeve pĂ«r tĂ« mbĂ«shtetur edukimin kulturor tĂ« brezave tĂ« rinj, duke i afruar ata me bukurinĂ« dhe emocionet e muzikĂ«s klasike.

Një nga shtyllat themelore të rrugëtimit të festivalit mbetet edukimi i brezave të rinj përmes artit dhe kulturës duke krijuar hapsira për pjesëmarrjen e femijëve jo vetëm si spektatorë por edhe si pjesëmarrës.

Pse muzika klasike për fëmijët?

Sepse ata janĂ« publiku dhe artistĂ«t e sĂ« ardhmes. PĂ«rmes kĂ«saj nisme, dĂ«shirojme t’u japim fĂ«mijĂ«ve mundĂ«sinĂ« tĂ« pĂ«rjetojnĂ« tinguj dhe ngjyra tĂ« reja tĂ« muzikĂ«s dhe tĂ« nxisim pasionin pĂ«r artin nĂ« njĂ« moshĂ« tĂ« hershme.

Ejani më 27 korrik bashkë me fëmijët tuaj, në Hyperactive, Prishtina Mall ora 13:30, sepse muzikantët e së nesërmes, rriten sot!/ KultPlus.com

Fjalët e fundit që shkroi Martin Camaj, pesë ditë para se të shuhej

Albert Vataj

Fjalët e fundit që shkroi Martin Camaj pesë ditë para se të shuhej, më 12 mars të vitit 1992 në moshën 67-vjeçare.

Të dashun miq e vëllazën shqiptarë, intelektualë, artistë dhe mbarë populli shqiptar, përshëndetjet e mija ju janë drejtue të gjithëve.

Gëzohem pa masë se keni vendosur të vlerësoni veprën time: Ky vlerësim na afron. Båtë burrninë të më shtini në rreshtin tuej. Ndonëse të ndamë për një gjysmë shekulli, unë jam i jueji e ju jeni të mijt.

Martin Camaj

7 Mars 1992./ KultPlus.com

Me moton #MitroLove, Mitrovica International Jazz Days vjen prej 8 deri më 10 gusht

Festivali Mitrovica International Jazz Days rikthehet nga data 8 deri më 10 gusht 2025, duke sjellë përsëri në qytet tingujt e mrekullueshëm të muzikës xhaz, performanca të shkëlqyera nga vende të ndryshme të botës dhe momente të paharrueshme.

Me moton #MitroLove, festivali vazhdon misionin e tij për të promovuar muzikën cilësore dhe për të fuqizuar të rinjtë dhe gratë në skenën lokale dhe ndërkombëtare të xhazit.

Këtë vit hapet edhe një mundësi e veçantë: Mitrovica International Jazz Days fton muzikantë të rinj 18-30 vjeç që luajnë jazz, rock, alternative, hip-hop, punk, metal, new wave, fusion, pop dhe zhanre të tjera moderne, të aplikojnë për performancë si solistë ose si grup deri në pesë muzikantë. Aplikimi është i hapur deri më 25 korrik 2025.

Të rinjtë e talentuar janë të mirëpritur të performojnë në skenat alternative të festivalit! Ju rikujtojmë se në pranverën e këtij viti, MIJD prezantoi për herë të parë Serinë e Muajit të Xhazit me emra të mëdhenj si muzikantja ikonike Aziza Mustafa Zadeh, Elina Duni dhe Nils Kugelmann Trio (promovuar nga stenda gjermane në panairin më të madh të xhazit në Europë, JazzAhead). Me dashuri, Mitrovica mirëpret të gjithë adhuruesit e muzikës në vendin tonë! #MitroLove/ KultPlus.com

Ali Podrimja në detaje e përshkroi vdekjen buzë lumit

Ali Podrimja

E nata ka mbuluar gjurmët dhe klithjet

Je shtrirë buzë lumit i sëmurë
lumit i ke folur në veshin guaskë
ai të ka bartur
dikah të ka bartur
kah vedi
e ti i ke folur me zemër
e dhimbje e të rëna ke ndjerë
në shpirt
në trup

e ti i ke folur lumit të thellë
ai ka ikur kah brigjet e humbura
prej sëmundjes sate ka ikur

e ti je shtrirë buzë lumit të gufuar

lumi ka përgjuar jetën tënde tërë kohën
të ka pushtuar si magjia të ka mashtruar pastaj
lumi të ka vënë në gjumë pas nëntëdhjetenëntë
vjet pagjumësie
dhe ka ikur kah brigjet e humbura

ti ashtu me shpirt në hava i shtrirë
ke soditur sytë e zgurdulluar të heshtjes

e nata i ka mbuluar gjurmët dhe klithjet./KultPlus.com

Trump firmos vendimin: SHBA nuk do ndërhyjë më në zgjedhjet e vendeve të huaja!

Shtetet e Bashkuara do tĂ« ndalojnĂ« reagimet mbi besueshmĂ«rinĂ«, integritetin dhe legjitimitetin e zgjedhjeve nĂ« vendet e tjera, njĂ« ndryshim rrĂ«njĂ«sor nga ‘tradita’ shumĂ«vjeçare e promovimit tĂ« zgjedhjeve demokratike nĂ«pĂ«r botĂ«.

NjĂ« udhĂ«zim i ri, i nĂ«nshkruar tĂ« enjten nga Sekretari i Shtetit Marco Rubio, urdhĂ«ron qĂ« deklaratat pĂ«r zgjedhjet e huaja tĂ« pĂ«rqendrohen vetĂ«m nĂ« pĂ«rgĂ«zimin e kandidatit fitues dhe “tĂ« shmangin shprehjen e mendimeve mbi ndershmĂ«rinĂ« apo integritetin e procesit zgjedhor, legjitimitetin e tij apo vlerat demokratike tĂ« vendit pĂ«rkatĂ«s.”

NĂ« thelb, SHBA nuk do tĂ« shĂ«rbejĂ« mĂ« si ‘gjykatĂ«s’ pĂ«r proceset zgjedhore jashtĂ« vendit, pĂ«rfshirĂ« ShqipĂ«rinĂ«, ku gjithmonĂ« para dhe gjatĂ« zgjedhjeve, lĂ«shohen deklarata nga Ambasada Amerikane nĂ« TiranĂ« pĂ«r zgjedhje tĂ« lira dhe tĂ« ndershme.

Departamenti i Shtetit do tĂ« bĂ«jĂ« deklarata publike pĂ«r zgjedhjet vetĂ«m kur “ka njĂ« interes tĂ« qartĂ« dhe tĂ« fuqishĂ«m tĂ« politikĂ«s sĂ« jashtme amerikane pĂ«r ta bĂ«rĂ« kĂ«tĂ«â€, thuhet nĂ« memorandum, i cili thekson rĂ«ndĂ«sinĂ« qĂ« administrata i jep “sovranitetit kombĂ«tar.” NjĂ« kopje e dokumentit Ă«shtĂ« parĂ« nga “The Ëall Street Journal”./ KultPlus.com

Kur je kurvë me mandat!

Ata që dikur bërtisnin në protesta, sot bëjnë pazare në zyrë.
Ata qĂ« dikur ishin “opozitĂ« e moralit”, sot janĂ« seks politik me rrotacion.
Të gjithë kanë nga një dosje, nga një bombë, nga një partner të fshehtë në koalicion e jashtë tijë, hynë bashkë e mandej përçahen e shajnë njëri tjetrin, ama kurvërinë institucionale e mbulojnë para kamerave televizive me buzëqeshje false.

Nga Dijana TOSKA

Na kanë lodhur me krenarinë tonë të lashtësisë.
Çdo krizĂ« politike e morale e pĂ«rballojmĂ« me njĂ« fjali tĂ« vetme: “Jemi njĂ« ndĂ«r popujt mĂ« tĂ« lashtĂ« nĂ« botĂ«!”
Ne lindëm bashkë me diellin, tokën, Evën e Adamin i dhamë botës alfabetin, pastaj  i rrezistuam të gjitha furtunave historike ngase ishim trima legjendarë, pastaj na doli se gjatë studimit të evoluimit të specieve dhe njerëzimit në përgjithësi në ADN tona, informacioni gjenetik (te një pjesë e jona) na veçon për Kurvëri.

Prandaj,  sot  “tĂ« jesh kurvĂ«â€ nuk Ă«shtĂ« mĂ« ofendim, Ă«shtĂ« strategji.
ËshtĂ« formulĂ« pĂ«r mbijetesĂ« politike, pĂ«r karrierĂ« multiinstitucionale e shvaleraj mediatik.

Kur i shet idealet për një karrige, kur i ndërron bindjet si çorapet e bardha sipas sondazheve, kur nënshkruan marrëveshje e nuk i respekton kurrë, kur ligjet trajtohen si oferta, e drejtësia si monopol, kur postet kalkulohen me monedha brenda një martese qeveritare, atëherë nuk je më politikan.

Je kurvë me mandat.

Sot, nuk ka më ideologji, bindje, program apo profesionalizëm e meritokraci.
Sot, ka treg, ka klientë dhe ka çmime, varësisht nga aftësia për tu shitur.
Dhe kush nuk e shet veten,  mbetet jashtë tregut, pa çmim, pa vlerë dhe mbetet kërkushi.

Ata që dikur bërtisnin në protesta, sot bëjnë pazare në zyrë.
Ata qĂ« dikur ishin “opozitĂ« e moralit”, sot janë seks politik me rrotacion.
Të gjithë kanë nga një dosje, nga një bombë, nga një partner të fshehtë në koalicion e jashtë tijë, hynë bashkë e mandej përçahen e shajnë njëri tjetrin, ama kurvërinë institucionale e mbulojnë para kamerave televizive me buzëqeshje false.

Dhe qeshin me zë të lartë kur i pyet kush se cili është  çmimi i shërbimeve të tyre në një shtëpi publike me emrin Shtet.
Dhe ne, populli i lashtĂ« pellazgo-ilir, nuk reagojmĂ«, kemi bĂ«rĂ« kompromis me moralin duke e pranuar kurvĂ«rinĂ« si kulturĂ« shtetĂ«rore. Por, edhe nĂ«se ndodhĂ« tĂ« reagojmë  e protesojmĂ«, kĂ«tĂ« nuk e bĂ«jmĂ« pse udhĂ«hiqemi nga idealet etike e qytetare, por pse ende mundohemi t’i mbrojmĂ« standardet false që  na i imponon kjo kurvĂ«ri politike. Si klientĂ« tĂ« rregullt, tĂ« pĂ«rdorur e tĂ« heshtur nĂ« vazhdimĂ«si kemi paguar çmimin mĂ« tĂ« shtrejtĂ«, herĂ« me djersĂ«n e ballit e diku edhe me ate tĂ« shpinĂ«s pa kĂ«rkuar hesape e as kusur.
Në këtë bordello moderne që quhet qeverisje demokratike, ne  kemi mbetur të vjetër, jo të mençur.
Kurvëria na është bërë pjesë e mendësisë!

Shkup, 18 korrik 2025/ KultPlus.com

Ka vdekur Luljeta Kujtim Goranci, karikaturistja e parë grua në Kosovë 

Ka vdekur pionierja e karikaturës Luljeta Kujtim Goranci  (1951-2025), dhe për vdekjen e saj është bërë e ditur nga faqja zyrtare e Galerisë Kombëtare të Kosovës, shkruan KultPlus.  

Me pikĂ«llim tĂ« thellĂ« njoftojmĂ« ndarjen nga jeta tĂ« Luljeta Gorancit, karikaturistja e parĂ« grua nĂ« KosovĂ«, njĂ« figurĂ« e rĂ«ndĂ«sishme e arteve pamore nĂ« vend. PĂ«r mĂ« shumĂ« se pesĂ« dekada, ajo i kontribuoi skenĂ«s artistike me njĂ« praktikĂ« multidisciplinare, duke i dhĂ«nĂ« formĂ« dhe ngjyrĂ« realitetit ku vepronte, dhe zĂ«rit tĂ« grave pĂ«rmes karikaturĂ«s, ilustrimit, qeramikĂ«s dhe pikturĂ«s. Lindur dhe rritur nĂ« Prizren, qytet qĂ« mbeti frymĂ«zim i pĂ«rhershĂ«m pĂ«r krijimtarinĂ« e saj, Luljeta shprehej: “Prizreni Ă«shtĂ« motivi im i pĂ«rjetshĂ«m. Sa herĂ« mendon qĂ« e ke kapur tĂ«rĂ«sinĂ« e tij, hapen edhe dhjetĂ«ra rrugĂ« e motive tĂ« reja.” 

Veprat e saj trajtojnë tematika feministe, politike dhe shoqërore, e përfshijnë edhe reagime të ndjeshme ndaj zhvillimeve globale si pandemia apo ngrohja klimatike ndër të tjera. Goranci ka ekspozuar në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni, Vojvodinë dhe më gjerë, duke prezantuar një praktikë që ishte përgjigje ndaj kohës dhe sfidave të saj.

Përveç kontributit të saj si artiste, Goranci ishte edhe një mentore dhe aktiviste e përkushtuar. Ajo mësoi vullnetarisht për shumë vite fëmijët me aftësi të veçanta, duke vepruar gjithmonë me frymën e Nënës Terezës, të cilën e kishte udhërrëfyese jetësore. Ajo besonte thellësisht se arti nuk duhet të ushqejë urrejtje, por të ngjallë tolerancë, dashuri dhe frymëzim. 

Duke mos u ndalur së krijuari asnjëherë, Luljeta Goranci u nda nga jeta duke lënë pas një trashëgimi të çmuar kulturore e shpirtërore në kujtesën kolektive të një shoqërie që ajo e sfidoi dhe e preku përmes artit.

(1) Luljeta Goranci, NĂ«na TerezĂ«, 2005. QeramikĂ«, 33 × 33 cm. Koleksioni i GalerisĂ« KombĂ«tare tĂ« KosovĂ«s.

(2–5) Karikatura dhe shtojca shtypi nga arkivi personal i artistes, tĂ« dokumentuara gjatĂ« njĂ« vizite nĂ« studion e saj nĂ« nĂ«ntor tĂ« vitit 2024 nga ekipi i GalerisĂ« KombĂ«tare tĂ« KosovĂ«s./ KultPlus.com 

Baritoni Gëzim Myshketa sonte debuton në Spanjë, ndanë skenën me emra të mëdhenj të skenës operistike 

Baritoni i njohur shqiptar GĂ«zim Myshketa sonte do tĂ« debutojĂ« nĂ« “Teatro Real” tĂ« Madridit nĂ« SpanjĂ«, dhe nĂ« kĂ«tĂ« debutim do tĂ« prezantohet me shfaqjen operistike “La Traviata”, shkruan KultPlus. 

Baritoni Myshketa do të prezantohet më 17, 20 dhe 23 korrik, dhe në këtë shfaqje operistike do ta ndajë skenën me artistë të mëdhenj të skenës operistike botërore si: Nadine Sierra, Diego Florez dhe Xabier Anduaga.  

Kjo shfaqje operistike do tĂ« prezantohet nĂ«n pĂ«rcjelljen e korit dhe orkestrĂ«s sĂ« “Teatro Real Madrid”, nĂ«n dirigjimin e Henrik Nanasi. 

Gëzim Myshketa është një prej baritonëve më të suksesshëm shqiptar që është prezantuar në skena të ndryshme të Evropës, duke u rikthyer shumë shpesh edhe në Shqipëri dhe Kosovë./ KultPlus.com / KultPlus.com 

Libri me poezi i Sali Bashotës botohet në gjuhën malazeze

Qendra pĂ«r Ruajtjen dhe Zhvillimin e KulturĂ«s sĂ« Pakicave nĂ« Mal tĂ« Zi (CEKUM) nĂ« PodgoricĂ«, kĂ«to ditĂ« botoi librin me poezi tĂ« poetit, Sali Bashota, me titullin “Legenda sna” (“Legjenda e Ă«ndrrĂ«s). Libri Ă«shtĂ« pĂ«rkthyer mjeshtĂ«risht nga Qazim Muja, me parathĂ«nie tĂ« shkrimtarit tĂ« njohur malazez, Mirash Martinoviq. 

Bashota deri më tani ka botuar mbi pesëdhjetë vepra të llojeve dhe zhanreve të ndryshme, duke përfshirë vepra me poezi, prozë poetike, ese, studime letrare, publicistikë. Libri i botuar në gjuhën malazeze është një përzgjedhje nga krijimtaria e tij letrare me poezi.

Librat e BashotĂ«s me poezi janĂ«: “Albumi i grisur” (1986), “Zogu me profil vjeshte” (1989), “PlagomĂ«â€ (1994), “Dalje nga trishtimi” (1999) “Bukuri e nĂ«mur” (2006), “DorĂ«shkrimi i ngjallur” (2011), “NĂ« fillim ishte Drita” (2017), “AsnjĂ« zĂ« tjetĂ«r” (2018). “Lutja e parĂ« e shpirtit”, (2020), “PĂ«shpĂ«ritja e agonisĂ« – libri i karantinĂ«s” (2020), “MatanĂ« dashurisĂ« Ă«shtĂ« njĂ« lumĂ«â€ (2023), ndĂ«rsa me prozĂ« poetike ka botuar kĂ«to vepra: “Ëndrra nĂ« parajsĂ«â€ (2006), “SytĂ« e vetmisĂ«â€ (2011), “ZemĂ«rimi i heshtjes” (2014), “ShkallĂ«t e natĂ«s” (2020), “MĂ«kati i buzĂ«qeshjes” (2023).

NĂ« fushĂ«n e studimeve letrare, Bashota ka botuar veprat: “Shqipshkrimi kritik” (1997), “Kuteli prozator, poet, kritik” (1999),”DomethĂ«nia e ideve letrare” (2001), “Proza e filleve tĂ« modernitetit” (2006), “Enigma e shkrimit” (2018), “Esenca e ligjĂ«rimit letrar” (2020).

Poezia e BashotĂ«s Ă«shtĂ« pĂ«rkthyer dhe botuar nĂ« libra tĂ« veçantĂ« nĂ« vende tĂ« ndryshme tĂ« botĂ«s, si nĂ« FrancĂ«, ZvicĂ«r, Rumani, Bullgari, Çeki, Hungari, Greqi, Suedi, FinlandĂ«, Maqedoni, Mal tĂ« Zi etj. Veprat e tij tĂ« pĂ«rkthyera deri mĂ« tani janĂ«: “Exilul Sufletului” (2004), “Schalte das magische Licht ein” (2004), “Only Death is White” (2005), “Ako stanam angel” (2006), Ploaia fara Tine” (2008), “BeautĂ© Maudite” (2010), â€œĐŸŃ€ĐŸĐșŃŠĐ»ĐœĐ°Ń‚Đ° ĐșŃ€Đ°ŃĐŸŃ‚Đ°â€ (2012) , “NĂ€r himlen tystnar” (2012), “Allume la lumiĂšre magique” (2012), “Il gioco delle foglio” (2015), â€œÎ—ÎŹÎ»Î»Î· όψη Ï„ÎżÏ…â€ (2016), “AlbĂĄn Ă©jzaska” ( 2017), “La Ɲtono de la amo” (2017), “Whispering Agony – a quarantine book” (2020), “Musta sade” (2025), “Legenda sna” (2025) etj.

Gjithashtu, në Prishtinë, Tiranë, Tetovë etj., nga botues të ndryshëm janë botuar me dhjetëra vepra të zgjedhura të autorit, kryesisht me poezi, ndërkaq në vitin 2023, Shtëpia Botuese Logos- A në Shkup, botoi kompletin e veprave të Bashotës në gjashtë vëllime, në të cilin përfshihet krijimtaria e tij përbrenda periudhës dyzetvjeçare.

Sali Bashota Ă«shtĂ« njĂ«ri ndĂ«r poetĂ«t mĂ« tĂ« njohur dhe mĂ« tĂ« pĂ«rkthyer tĂ« KosovĂ«s nĂ« gjuhĂ« tĂ« ndryshme tĂ« botĂ«s dhe i pĂ«rfaqĂ«suar nĂ« shumĂ« antologji brenda dhe jashtĂ« vendit, ndĂ«rsa pĂ«r krijimtarinĂ« e tij letrare dhe shkencore Ă«shtĂ« nderuar me çmime tĂ« larta kombĂ«tare dhe ndĂ«rkombĂ«tare, duke pĂ«rfshirĂ« çmimet letrare “PjetĂ«r Bogdani”, “Serembe”, “Ibrahim Rugova”, “Ali Podrimja”, “Pena e ArtĂ«â€, “Menada” etj. 

NĂ« vitin 2020 nga Presidenti i RepublikĂ«s sĂ« KosovĂ«s, u dekorua me Medaljen Presidenciale tĂ« Meritave pĂ«r kontributin e dhĂ«nĂ« nĂ« fushĂ«n e letĂ«rsisĂ« dhe tĂ« kulturĂ«s shqiptare, ndĂ«rkaq nĂ« Festivalin NdĂ«rkombĂ«tar të AutorĂ«ve “NetĂ«t Korçare të PoezisĂ«â€, u shpall Poeti Laureat i vitit 2024.

Parathënia e librit:

Mirash Martinoviq

PALLATI POETIK ME PORTA TË PANUMËRTA

(Sali Bashota: “Legenda sna”, CEKUM, PogdoricĂ«, 2025)

Jam i befasuar. NĂ« kuptimin mĂ« tĂ« bukur dhe me ndjenjĂ«n mĂ« tĂ« bukur. Nuk e besoja se ekziston njĂ« poet i tillĂ«. Duke lexuar “LegjendĂ«n e Ă«ndrrĂ«s”, u binda. Poeti quhet Sali Bashota. Ndihem i privilegjuar qĂ« mund tĂ« shkruaj disa fjalĂ« hyrĂ«se pĂ«r kĂ«tĂ« libĂ«r. NjĂ« çelĂ«s i vogĂ«l pĂ«r Pallatin e Madh tĂ« PoezisĂ«, çdo poezi e tĂ« cilit Ă«shtĂ« njĂ« portĂ« qĂ« duhet shkyçur nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« bota ta gjejĂ« veten nĂ« Univers.

NĂ«se do ta lidhja me ndonjĂ« nga poetĂ«t botĂ«rorĂ«, edhe pse ai Ă«shtĂ« autentik dhe vetvetja, do tĂ« ishte Cesare Pavese (“Vdekja do tĂ« vijĂ« dhe do tĂ« ketĂ« sytĂ« e tu”). Dhe, nĂ«se njĂ« ose mĂ« shumĂ« nga poezitĂ« qĂ« pĂ«rbĂ«jnĂ« kĂ«tĂ« libĂ«r, do t’i zgjidhja pĂ«r njĂ« antologji tĂ« mundshme, do tĂ« ishte njĂ« detyrĂ« shumĂ« e vĂ«shtirĂ«. Secila prej tyre Ă«shtĂ« pĂ«r njĂ« antologji, dhe atĂ« evropiane dhe botĂ«rore, tĂ« poetĂ«ve tĂ« mĂ«dhenj, e mĂ« tĂ« mĂ«dhenjve. MegjithatĂ«, njĂ«rĂ«n do ta veçoj pĂ«r kĂ«tĂ« rast, pĂ«r shkak tĂ« poetit tĂ« madh, mikut tonĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t.

MËSOHU ME VDEKË SI ALI PODRIMJA

Këpute edhe këtë degë druri

Këpute si litarin

Hap shteg derisa të dalë shpirti 

Shteg në majë të bregut

Merre me vete simfoninë e heshtjes

Merre nëse zbardhet qielli

Vraje shpendin e zi të natës

Vraje nga pabesia

Beso në simbolin e fjalës së dhënë

Beso aty ku fle malli

Digju brenda syrit të mirë

Digju vetëm për afshin

Mësohu me vdekë si Ali Podrimja

Mësohu me vdekë afër një lumi

Edhe unĂ« personalisht, me tĂ« dĂ«gjuar lajmin e vdekjes sĂ« Aliut, shkrova njĂ« cikĂ«l me poezi, “Bari i tufave tĂ« yjeve”, duke ia kushtuar atij.

Libri “Legjenda e Ă«ndrrĂ«s” mĂ« mahniti. Poeti i saj mĂ« magjepsi, ma ktheu shpresĂ«n te Poezia, mĂ« bindi se sa Ă«shtĂ« fuqia e saj. Bashota di t’i shndĂ«rrojĂ« çastet nĂ« pĂ«rjetĂ«si. Çdo poezi e tij Ă«shtĂ« njĂ« jetĂ« mbas jetĂ«s. Edhe pse ai kĂ«ndon pĂ«r vdekjen – vdekje nuk ka. Jam i lumtur qĂ« kjo poezi, pĂ«rveç qĂ« jeton nĂ« disa gjuhĂ« evropiane, tani jeton edhe nĂ« gjuhĂ«n time – malazeze. Kam besuar se Ali Podrimja ishte poeti mĂ« i madh shqiptar qĂ« kishte nxjerrĂ« Kosova. PĂ«r gĂ«zimin e tĂ« gjithĂ«ve, ja kĂ«tu Ă«shtĂ« njĂ« tjetĂ«r – qĂ« Ă«shtĂ« i vetvetes dhe i madh.

I jam mirënjohës Qazim Mujës, i cili e përktheu librin nga shqipja në gjuhën malazeze. Ai përktheu një korpus librash të shkrimtarëve shqiptarë dhe malazezë, duke krijuar kështu ura të qëndrueshme midis dy popujve dhe dy letërsive.

Respekt i madh për të dy, Poetin dhe Përkthyesin! Si do të ishte bota pa poetë, si do të ishin gjuhët pa përkthyes?!

NĂ« Herceg Novi, 3 mars 2025/ KultPlus.com

Ambasada e Malit tĂ« Zi nĂ« KosovĂ« sjell filmin “Kisha dhjetĂ« vjet”, premiera nĂ« Pejë 

Ambasada e Malit tĂ« Zi nĂ« PrishtinĂ«, nĂ« bashkĂ«punim me KomunĂ«n e PejĂ«s, do tĂ« prezantojĂ« premierĂ«n kosovare tĂ« filmit dokumentar “Kisha dhjetĂ« vjet” tĂ« autorit Velibor Čović. 

Kjo premierĂ« e filmit tĂ« Malit te Zi do tĂ« prezantohet mĂ« 23 korrik 2025, nĂ« kino Jusuf GĂȘrvalla nĂ« PejĂ«, nĂ« ora 19.00. 

Ky dokumentar përcjell një mesazh të fuqishëm human dhe evokon një nga kapitujt më të rëndësishëm të historisë moderne të marrëdhënieve ndërmjet Malit të Zi dhe Kosovës. 

ilmi Ă«shtĂ« vlerĂ«suar me Çmimin Special pĂ«r kontribut tĂ« shquar nĂ« Festivalin NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« Filmit nĂ« Nju Jork, me arsyetimin se “jep shembuj tĂ« vlerave universale njerĂ«zore nĂ« trashĂ«giminĂ« e luftĂ«s”./ KultPlus.com 

Opera dhome, shfaqet për herë të parë në kishën Shën Lucia në Durrës

Kompozitori Red Radoja krijoi veprĂ«n “Ëndrra e Gotfridit” qĂ« u ngjit nĂ« skenĂ« nĂ« kuadĂ«r tĂ« edicionit tĂ« 20-tĂ« tĂ« Festivalit NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« MuzikĂ«s sĂ« DhomĂ«s.

Radoja, që jeton dhe krijon prej vitesh në Francë, e ka shkruar operën fillimisht në frëngjisht. Tani, për herë të parë, ajo vjen në versionin shqip, duke sjellë një premierë unike për skenën shqiptare, ku muzika klasike, elementet shqiptare, ëndrrat dhe realiteti bashkohen në një akt të vetëm.

Në skenë u ngjitën emra të njohur të muzikës lirike, si tenori Neron Kacerja, mezzo-sopranoja Anita Kërhani dhe bas-baritoni Hektor Leka. Vepra u shoqërua nga një kuartet instrumental, i cili u dirigjua në piano nga vetë autori.

“Ëndrra e Gotfridit” u prit me entuziazĂ«m nga publiku dhe u pĂ«rjetua si njĂ« moment i veçantĂ« artistik, qĂ« lidh krijimtarinĂ« shqiptare me standardet evropiane tĂ« muzikĂ«s sĂ« dhomĂ«s./ KultPlus.com 

Publikohet fotografia e parĂ« nga seriali i ri “Harry Potter”, HBO zbulon kastin e ri

Magjia rikthehet me pamjen e parĂ« nga adaptimi televiziv i shumĂ«pritur i sagĂ«s “Harry Potter”. HBO publikoi sot fotografinĂ« e parĂ« zyrtare nga seriali, ku shfaqet aktori i ri Dominik McLaughlin nĂ« rolin e magjistarit tĂ« famshĂ«m, duke mbajtur syzet karakteristike dhe veshjen klasike tĂ« shkollĂ«s sĂ« magjisĂ«, Hogwarts. NĂ« dorĂ« ai mban njĂ« klaketĂ« xhirimi, duke sinjalizuar fillimin e njĂ« epoke tĂ« re pĂ«r fansat e kĂ«saj bote tĂ« dashur.

Dominik McLaughlin do tĂ« pasojĂ« Daniel Radcliffe nĂ« rolin qĂ« e bĂ«ri atĂ« njĂ« ikonĂ« globale, teksa HBO premton njĂ« “adaptim besnik” tĂ« librave tĂ« J.K. Rowling. Seriali do tĂ« publikohet nĂ« vitin 2027 nĂ« HBO dhe HBO Max, si dhe nĂ« disa tregje ndĂ«rkombĂ«tare pĂ«rfshirĂ« GjermaninĂ«, ItalinĂ« dhe MbretĂ«rinĂ« e Bashkuar.

Produksioni ka zbuluar disa emra të rinj të kastit, si Rory Wilmot (Neville Longbottom), Amos Kitson (Dudley Dursley), Louise Brealey (prof. Rolanda Hooch) dhe Anton Lesser (Ollivander). Ndërkohë, emra të njohur që janë konfirmuar më herët përfshijnë John Lithgow si Albus Dumbledore, Paapa Essiedu si Minerva McGonagall, Janet McTeer si Severus Snape dhe Nick Frost në rolin e Hagridit.

Në qendër të serialit do të jetë treshja e re e protagonistëve: McLaughlin si Harry, Alastair Stout si Ron dhe Arabella Stanton si Hermione. Të tre aktorët e rinj pritet të udhëheqin projektin për të paktën një dekadë, sipas planeve afatgjata të HBO.

Autorja J.K. Rowling do tĂ« jetĂ« vetĂ« pjesĂ« e ekipit si producente ekzekutive, duke garantuar qĂ« seriali do t’i qĂ«ndrojĂ« sa mĂ« afĂ«r origjinalit letrar qĂ« ka magjepsur breza tĂ« tĂ«rĂ«. Fansat anembanĂ« botĂ«s tashmĂ« janĂ« nĂ« pritje tĂ« kĂ«tij udhĂ«timi tĂ« ri drejt Hogwarts-it./ KultPlus.com

Gërmime në sitin arkeologjik ku ndodhen 400 varre nga mijëvjeçari i dytë para Krishtit: Tuma ilire e Kamenicës

Një grup arkeologësh dhe filologësh nga Austria i janë drejtuar sitit ku gjenden mbi 400 varre që datojnë nga mijëvjeçari i dytë para Krishtit si dhe objekte, stoli, armë dhe vegla që tregojnë shumë për jetën, zakonet, strukturat shoqërore dhe besimet e popullsisë ilire.

Për arkeologun Olsi Lafe, i cili ka qenë pjesë e gërmimeve në vitin 2000, Tuma Ilire e Kamenicës ka rëndësi të jashtëzakonshme nga pikëpamja arkeologjike dhe antropologjike.

Një grup vizitorësh nga Austria, të përfshirë kryesisht në fushën e arsimit dhe arkeologjisë, kanë zhvilluar një tur kulturor në Shqipëri, duke vizituar Tiranën, Shkodrën dhe disa site arkeologjike me rëndësi historike. Ata janë shprehur të impresionuar nga pasuria arkeologjike dhe prezantimi profesional i trashëgimisë kulturore shqiptare. Një pjesë e tyre janë mësues nga Vjena, të interesuar për arkeologjinë e Ballkanit, pasi kanë studentë nga vende si Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Bosnja, dhe e konsiderojnë të vlefshme këtë eksperiencë për të kuptuar më mirë prejardhjen e tyre. Një vizitor tjetër, i specializuar në arkeologjinë nënujore dhe punonjës në universitetin e Salzburgut, ka vlerësuar rëndësinë unike të Tumës Ilire të Kamenicës dhe lidhjen e saj të veçantë me vendndodhjen gjeografike. Në përgjithësi, ata e kanë cilësuar Shqipërinë si një vend shumë interesant me potencial të madh arkeologjik. Vizitorët austriakë e kanë vlerësuar Tumën Ilire të Kamenicës si një destinacion me rëndësi të veçantë dhe vlera të jashtëzakonshme kulturore.

Tuma e Kamenicës, e vendosur vetëm pak kilometra larg qytetit të Korçës, përbën një nga monumentet më të rëndësishme arkeologjike në Shqipëri dhe në gjithë rajonin e Ballkanit. E njohur për përmasat e saj mbresëlënëse dhe për ruajtjen e jashtëzakonshme të strukturës, ajo konsiderohet si një nga tumat më të mëdha të periudhës ilire.

Kjo pasuri arkeologjike është shumë më tepër sesa një varrezë prehistorike, ajo është një dëshmi autentike e vazhdimësisë kulturore, sociale dhe shpirtërore të ilirëve. Përveç vlerës shkencore dhe historike, ajo përfaqëson një potencial të rëndësishëm për zhvillimin e turizmit kulturor në rajon, duke e vendosur Shqipërinë në hartën e destinacioneve të rëndësishme për trashëgiminë iliro-ballkanike.

Dhembja e ‘lumshme’ e Podrimjes

Ali Podrimja lindi më 1942 në Gjakovë, ku përfundoi shkollën fillore dhe gjimnazin, ndërsa studimet e larta i kreu në Fakultetin Filozofik, Gjuhë dhe Letërsi Shqipe, në Universitetin e Prishtinës.

Me shkrime Podrimja filloi tĂ« merret qysh si gjimnazist. PoezinĂ« e parĂ« “Arabja” e botoi nĂ« revistĂ«n “Jeta e Re”, nr. 4, 1957. Po kjo revistĂ« nĂ« vitin 1961 botoi edhe librin e tij tĂ« parĂ« “Thirrje”. Krijimtaria e tij pĂ«rfaqĂ«son njĂ« kontribut tĂ« thellĂ« nĂ« zhvillimin e poezisĂ« shqipe, si nĂ« aspektin tematik, ashtu edhe nĂ« atĂ« stilistik e gjuhĂ«sor, njĂ« kulm tĂ« poezisĂ« shqipe moderne dhe Ă«shtĂ« e njohur pĂ«r fuqinĂ« shprehĂ«se, pĂ«rthyerjet stilistike dhe thellĂ«sinĂ« emocionale.

Veprat kryesore të Ali Podrimjes janë:

“Thirrje” (1961);

“DhimbĂ« e bukur” (1967);

“Sampo” (1969);

“Credo” (1976);

“Lum Lumi” (2003).

PĂ«rmbledhja mĂ« prekĂ«se kushtuar humbjes sĂ« djalit tĂ« tij, qĂ« mbetet njĂ« nga veprat mĂ« kulmore, emocionale dhe letrare tĂ« tij Ă«shtĂ« “Lum Lumi”.

Humbja tragjike e djalit, Lumit, pĂ«r Podrimjen shndĂ«rrohet nĂ« njĂ« shtysĂ« pĂ«r tĂ« krijuar ‘elegjinë’ pĂ«r tĂ« birin, si krijimi i tij mĂ« i thellĂ«, mĂ« i ndjeshĂ«m e mĂ« filozofik i gjithĂ« krijimtarisĂ«.

Kryesisht “Lum Lumi” si tĂ«rĂ«si poetike shpĂ«rfaq tri periudha:

-para vdekjes së Lumit;

-në vdekjen e Lumit;

-pas vdekjes së Lumit.

Në të tri periudhat para del një Ali i dërrmuar dhe skajshëm i pashpresë. Përpos një lidhjeje prind fëmijë dhe një dashurie prindërore, vepra përçon kryesisht një vuajtje, e cila herë-herë edhe e plotëson idenë e fundit shpirtëror të poetit. Në heshtjen e vargut, poeti mban dritën e tij të thyer, Lumin. Jo vetëm si emër, por si plagë e hapur, jo si fëmijë por si dhembje që flet.

NĂ« njĂ« gjendje tĂ« tillĂ« deliriumi, mĂ«rzie e krijimi njĂ«herĂ«sh, dhembja e Podrimjes kthehet nĂ« njĂ« dhembje tĂ« “lumshme”.

Poeti e lumnon qysh në titull të veprës Lumin, por Lumi për të është humbja e rrëzimi, dhembja e silueta e një distopie. E ardhmja ideale e Podrimjes rrënohet, por e rrënuar lumnohet.

Në një rrënim të tillë ekzistencial qenia poetike është përherë në një kërkim, kërkim ky që çon drejt një instance më të madhe e më të fuqishme se vetë njeriu. Podrimja nuk kërkon shkas për vdekjen e Lumit, por vdekjen e kthen në një paradoks, aty ku jeta mbaron, poezia rilind, vdekja lumnohet, vepra kthehet në një tempull për të birin.

NĂ« thelb tĂ«Â â€œLum Lumit” pra, shohim se si mungesa bĂ«het lĂ«ndĂ« ndĂ«rtuese dhe dhembja bĂ«het formĂ« e pĂ«rjetĂ«sisĂ«. Ai nuk shkruan poezi pĂ«r tĂ« vajtuar, por pĂ«r të gdhendur nĂ« gjuhĂ« njĂ« pĂ«rballje ekzistenciale, gjĂ« qĂ« e pohon edhe vetĂ« ai nĂ« parathĂ«nien e veprĂ«s: 

“Nuk i kam respektuar disa trajta tĂ« gjuhĂ«s standarde. Kam dĂ«shiruar tĂ« “shpirtĂ«roj” fjalĂ«n dhe ta mbaj gjallĂ« kujtimin pĂ«r Lumin.”

 Poezia e këtij vëllimi poetik, si akt krijimi, është një manifest poetik mbi qenien, humbjen.

Podrimja nuk i gjen e as nuk arrin t’i jap pĂ«rgjigje pyetjes pĂ«rse vdes Lumi por ia mvesh njĂ« domethĂ«nie poetike vdekjes sĂ« tij. Ai e lumnon Lumin jo pĂ«rmes iluzioneve, por pĂ«rmes artit dhe e bĂ«n atĂ« tĂ« mbetet i gjallĂ« nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« mĂ« tĂ« thellĂ« se sa do ta lejonte vetĂ« jeta. NĂ« kĂ«tĂ« pĂ«rballje, poezia fiton ku jeta dorĂ«zohet./ KultPlus.com

❌