Ish-kancelarja Merkel Ă«shtĂ« e befasuar qĂ« ende kritikohet pĂ«r thĂ«nien âDo tâia dalim mbanĂ«â. Ajo mbetet te fjalĂ«t e saj, sepse pĂ«r tĂ«, bĂ«het fjalĂ« pĂ«r dinjitetin njerĂ«zor, deklaron ajo nĂ« dokumentarin e ARD-sĂ«.
âDuhet ta arrij kĂ«tĂ« duke respektuar dinjitetin njerĂ«zor,â deklaron Angela Merkeli nĂ« fund tĂ« intervistĂ«s sĂ« saj me gazetarin Ingo Zamperoni. âPĂ«r mua, Ă«shtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme si e adresoj çështjen.â Kjo tingĂ«llon si njĂ« mesazh qĂ« ish-kancelarja dĂ«shiron tĂ« dĂ«rgojĂ« nĂ« lidhje me politikĂ«n e migrimit tĂ« qeverisĂ« sĂ« kancelarit Friedrich Merz: pĂ«r tĂ«, dinjiteti njerĂ«zor dhe humanizmi mbeten parimet drejtuese tĂ« politikĂ«s sĂ« migrimit.
Pothuajse dhjetĂ« vjet mĂ« parĂ«, mĂ« 31 gusht 2015, ish-kancelarja Merkel shqiptoi tre fjalĂ«t legjendare âDo tâia dalim mbanĂ«wâ pasi hapi kufijtĂ« dhe lejoi qindra mijĂ«ra refugjatĂ« nĂ« vend. DhjetĂ« vjet gjatĂ« tĂ« cilave ndodhĂ«n shumĂ« gjĂ«ra, dhe jo vetĂ«m gjĂ«ra tĂ« mira. DhjetĂ« vjet gjatĂ« tĂ« cilave CDU-ja e braktisi politikĂ«n e migrimit tĂ« Merkelit.
Sfida të mëdha
âDuke e hedhur vĂ«shtrimin pas (pranoj) se ishte njĂ« vendim i veçantĂ« me tĂ« cilin u pĂ«rballaâ, thotĂ« ajo sot nĂ« tĂ« vetmen intervistĂ« televizive qĂ« dha pĂ«r tĂ« shĂ«nuar pĂ«rvjetorin. âPor jam habitur gjithashtu vitet e fundit kur kam parĂ« se sa shpesh ato tre fjalĂ«, âDo tâia dalim mbanĂ«â, mĂ« janĂ« hedhur nĂ« fytyrĂ«. Ato nuk synuan tĂ« shprehin asgjĂ« tjetĂ«r pĂ«rveç faktit se ndodheshim para njĂ« detyre tĂ« madhe.â
Pasojat e vendimit të Merkelit e vunë Gjermaninë para sfidave të mëdha: më shumë se një milion kërkesa për azil në vitet 2015/2016, qendra të mbipopulluara refugjatësh, shkolla dhe qendra kujdesi ditor të mbingarkuara, si dhe mungesë strehimi. Komunat gjermane ishin të mbingarkuara në shumë drejtime.
Pastaj erdhi nata e Vitit të Ri 2015. Në Këln, në sheshin e Katedrales, qindra gra u bënë viktima të sulmeve seksuale ose grabitjeve. E gjitha kjo çoi në një polarizim të klimës politike të vendit dhe një ringjallje të popullaritetit të AfD-së, një parti e themeluar në 2010 në përgjigje të politikës së shpëtimit të euros, parti e cila po humbiste terren.
Kulturë e madhe mirëseardhjeje
âSigurisht, vendimi im i shtyu disa njerĂ«z tĂ« bashkoheshin me AfD-nĂ«,â thotĂ« sot Angela Merkel. âDhe sigurisht qĂ« e forcoi AfD-nĂ«.â Por a Ă«shtĂ« kjo njĂ« arsye pĂ«r tĂ« mos bĂ«rĂ« diçka qĂ« ajo e konsideronte tĂ« drejtĂ«, tĂ« rĂ«ndĂ«sishme dhe tĂ« denjĂ« pĂ«r dinjitetin e njeriut?
Angela Merkeli kujton nĂ« kĂ«tĂ« drejtim edhe kulturĂ«n e madhe tĂ« mikpritjes qĂ« ekzistonte nĂ« Gjermani. NjerĂ«z qĂ« nuk donin âqĂ« ne tĂ« tradhĂ«tonim vlerat tona nĂ« lidhje me dinjitetin njerĂ«zorâ dhe qĂ« ishin tĂ« lumtur tĂ« ndihmonin, siç thotĂ« ajo. âIshte detyra ime tĂ« gjeja njĂ« barazpeshĂ« dhe tĂ« merrja parasysh shqetĂ«simet e tĂ« gjithĂ« qytetarĂ«ve tĂ« vendit. Dhe AfD luajti njĂ« rol nĂ« kĂ«tĂ«, por edhe tĂ« gjithĂ« tĂ« tjerĂ«t.â
Merzi shpall âkthesĂ« nĂ« çështjen e azilitâ
Por brenda partisĂ« sĂ« saj, CDU-sĂ«, mbĂ«shtetja u zbeh shpejt, veçanĂ«risht pĂ«r shkak tĂ« rĂ«nies sĂ« popullaritetit nĂ« sondazhe. âNuk ishte sekret se kishte pasur pĂ«rçarje brenda partive unioniste qĂ« nga shtatori 2015. Mendoj se kjo nuk na ndihmoi tĂ« gjenim njĂ« pĂ«rgjigje pĂ«r pyetjen se si do ta kryenim kĂ«tĂ« detyrĂ«.â
MosmarrĂ«veshja Ă«shtĂ« zgjidhur qĂ« nga zgjedhja e Friedrich Merzit si kryetar i CDU-sĂ« nĂ« vitin 2022. CDU Ă«shtĂ« shkĂ«putur nga politika e migrimit e Merkelit dhe ka shpallur njĂ« âkthesĂ« nĂ« çështjen e azilitâ.
Po Merkeli? Ajo i qëndron besnike vetes. Ndoshta kjo është edhe arsyeja pse u takua me refugjatët në qershor, gjatë një takimi të filmuar nga kanali WDR. Në atë rast, ajo u distancua nga kthimet pas në kufi.
Evropa dhe politika e migrimit
Edhe sot, kjo mbetet pika kryesore e mosmarrĂ«veshjes pĂ«r tĂ« nĂ« lidhje me politikĂ«n e migrimit. âE thashĂ« qĂ« nĂ« fillim se do ta zgjidhim kĂ«tĂ« çështje nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« kĂ«naqshme pĂ«r EvropĂ«n dhe Bashkimin Evropian vetĂ«m nĂ«se mendojmĂ« sĂ« bashku, nĂ« nivel evropian, edhe nĂ«se Ă«shtĂ« tmerrĂ«sisht e vĂ«shtirĂ«, sepse secili shtet anĂ«tar mendon natyrshĂ«m se tjetri ndoshta mund tĂ« bĂ«jĂ« pak mĂ« shumĂ«. Por ky Ă«shtĂ« pikĂ«risht arti i qeverisjes ose arti i diplomacisĂ«.â
Gjatë mandatit të saj, Angela Merkeli sidoqoftë nuk arriti të bashkojë Evropën në çështjen e politikës së migrimit. Përkundrazi. Ajo ishte gjithnjë e më të izoluar midis krerëve të qeverive.
Atentatet dhe sulmet me thikë të kryera nga refugjatët në vitet e fundit padyshim kanë kontribuar gjithashtu në rritjen e numrit të njerëzve në favor të një politike më kufizuese të migrimit në sondazhet e opinionit. Në DeutschlandTrend të janarit 2025, kjo shifër ishte 68%.
Merzi i vë Merkelit notë të keqe
GjatĂ« konferencĂ«s sĂ« shtypit tĂ« verĂ«s, kancelari Friedrich Merz i vuri sĂ« fundmi paraardhĂ«ses sĂ« tij si udhĂ«heqĂ«se e CDU-sĂ« njĂ« notĂ« tĂ« keqe kur u pyet nĂ«se âia dolĂ«m mbanĂ«â. âSot e dimĂ«,se nĂ« kĂ«tĂ« fushĂ«, qĂ« kishte nĂ« mendje ajo atĂ«herĂ« nuk ia dolĂ«m mbanĂ«â, tha Merz. Ai tha se shifrat flasin vetĂ« edhe kur bĂ«het fjalĂ« pĂ«r integrimin.
Angela Merkeli i sheh gjĂ«rat pak mĂ« ndryshe: âĂshtĂ« njĂ« proces, por deri tani kemi arritur shumĂ«. Dhe ajo qĂ« mbetet pĂ«r tâu bĂ«rĂ« duhet bĂ«rĂ«.â/ DW/kb