Për shkak të erupsionit të vullkanit Etna, është rritur përqendrimi i dyoksidit të sulfurit mbi Maqedoninë e Veriut.

Sipas ekspertëve, sasia aktuale prej 65 miligramë për metër katror është e rritur, por ndodhet në lartësi të mëdha mbidetare, që do të thotë se nuk paraqet rrezik të drejtpërdrejtë për njerëzit.

Koncentrime më të larta mund të shkaktojnë probleme serioze shëndetësore, veçanërisht te personat me sëmundje respiratore si astma apo sëmundja kronike obstruktive të mushkërive.

The post Për shkak të erupsionit të Etnas, koncentrim i rritur i dyoksidit të sulfurit mbi Maqedoninë e Veriut appeared first on Telegrafi.

Kryeministri i Maqedonisë së Veriut, Hristijan Mickoski, në debatin mbikëqyrës të sotëm për ndotjen e ajrit tha se kjo temë është aktuale çdo dimër, duke theksuar se nuk është vetëm ajri problem për cilësinë e jetës së qytetarëve, por edhe ambienti dhe mjedisi jetësor.

Ai tha se gjatë dekadave të kaluara është bërë shumë pak, ose pothuajse asgjë, në drejtim të luftës për ajër më të pastër.

“Por gjithashtu edhe në pjesën e rregullimit të mjedisit jetësor ku jetojnë qytetarët, këtu mendoj kryesisht për depozitim të organizuar të mbeturinave. Por jo vetëm atë, mendoj edhe për pastrimin e ujërave të zeza, për sigurimin e ujit të pijshëm për popullatën, për sisteme të organizuara për shkarkimin e ujërave të ndotura – dhe kur shteti do të organizohej plotësisht, atëherë mund të konkludojmë se bëhet fjalë për një problem vërtet akut, i cili është i pranishëm prej dekadash dhe nuk mund të zgjidhet brenda natës”, tha Mickoski.

Kryeministri Mickoski theksoi se si Qeveri po marrin masa drastike për një mjedis më të pastër.

“Si Qeveri, po marrim masa drastike në atë drejtim, veçanërisht këtu do të doja të përmendja projektin që ka të bëjë me financimin dhe rialokimin e fondeve nga buxheti qendror te komunat për të financuar projekte që do të nënkuptonin pikërisht këtë mënyrë të sigurimit të një mjedisi jetësor më të shëndetshëm, duke përfshirë sigurimin e ujit të pijshëm përmes sistemeve të furnizimit me ujë, veçanërisht në vendbanimet rurale, ku rallë kemi ujë të pijshëm të siguruar dhe pothuajse askund nuk kemi një sistem të organizuar për asgjësimin e ujërave të zeza, dhe të mos flasim me trajtimin e tyre”, tha Mickoski.

Lidhur me ajrin e ndotur, Mickoski theksoi se për një situatë të tillë është sistemi i ngrohjes së amvisërive, ndërtesave publike dhe industriale.

“Kur bëhet fjalë për ajrin dhe cilësinë e ajrit, shkaku më i madh është, do të pajtohesha me ju, është pikërisht ajo që thatë, sistemi i ngrohjes së shtëpive. Por edhe i ndërtesave industriale, ndërtesave publike. Ne kemi shumë ndërtesa publike që ende përdorin lëndë djegëse fosile për të ngrohur vetë ato ndërtesa”, theksoi Mickoski.

Për të zgjidhur këtë problem, Kryeministri Mickoski beson se është e nevojshme të ndërtohen të ashtuquajturat termocentrale kogjenerative me gaz që mund të përdoren si për prodhimin e energjisë elektrike ashtu edhe për prodhimin e nxehtësisë./Telegrafi/

The post Mickoski: Për të zgjidhur problemin me ndotjen e ajrit, është e nevojshme të ndërtohen termocentrale kogjenerative me gaz appeared first on Telegrafi.

Në prani të ministrave, zëvendësministrave, BNJVL-së, kryetarëve të komunave, drejtorëve të inspektorateve dhe përfaqësuesve të institucioneve, sot nën udhëheqjen e zëvendëskryeministrit të parë dhe ministrit të Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor, Izet Mexhiti, u mbajt takim koordinues për progresin dhe të arriturat në zbatimin e Planit aksionar për përmirësimin e cilësisë së ajrit.

Në takim, të pranishmit informuan me aktivitetet e ndërmarra nga institucionet që drejtojnë në drejtim të përmirësimit të cilësisë së ajrit, duke theksuar se ndotja e ajrit ka qenë një problem prej disa dekadash jo vetëm në vendin tonë, por edhe në vendet përreth nesh dhe në botë, dhe se Qeveria ka marrë një qasje serioze në ndërmarrjen e aktiviteteve specifike që janë të koordinuara ndërmjet institucioneve në nivel lokal dhe qendror.

Siç informojnë nga Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor, konkluzioni i takimit ishte se të gjitha subjektet në shtet – institucionet shtetërore, vetëqeverisja lokale, sektori i biznesit, shoqatat e shoqërisë civile dhe çdo individ kanë obligime dhe përgjegjësi dhe vetëm me veprim të koordinuar mund të arrihen rezultatet e dëshiruara.

“Për këtë arsye, Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor formoi një grup pune që përpiloi “Planin e Veprimit për sezonin e ngrohjes 2024-2025” ku projektoi masat e ndërhyrjes afatshkurtra, që janë veprime reale, të realizueshme shpejt dhe të zbatueshme me institucionet përgjegjëse të caktuara për zbatim dhe detyrimin për të raportuar për veprimet e ndërmarra”.

“Aktivitetet kryesore të ndërmarra u fokusuan në forcimin e kontrolleve të personave juridikë në lidhje me respektimin e kushteve të lejeve të integruara A dhe B, raporte për vlerësimin e ndikimit në mjedis, si dhe u shqiptuan ndëshkime për ata që nuk respektonin ligjin”.

“Institucionet i kushtuan vëmendje të veçantë trajtimit të mbetjeve si dhe kontrolleve për zjarret e hapura. Veçanërisht të suksesshme ishin kontrollet në stacionet e kontrollit teknik të automjeteve për të përcaktuar nëse maten emetimet e gazrave të shkarkimit dhe kontrollet e jashtëzakonshme të korrektësisë teknike të automjeteve, veçanërisht atyre me naftë dhe automjeteve të paregjistruara”, thuhet në njoftim.

Gjithashtu informojnë se Qeveria ka nisur gjithashtu Programin e Planifikimit të Ajrit të Pastër 2025-2030, i cili fokusohet në masat dhe zgjidhjet afatgjata, dhe mbulon të gjitha aspektet e rëndësishme për përmirësimin e cilësisë së ajrit të ambientit dhe ka një qasje sistematike që garanton rezultate në terma afatshkurtër, afatmesëm dhe afatgjatë.

The post Mexhiti: Institucionet e qeverisë në vazhdimësi marrin masa kundër ndotjes së ajrit appeared first on Telegrafi.

Krahasuar me shumicën e vendeve të Evropës, Maqedonia e Veriut ka nga 5 deri në 10 herë më shumë vdekje, që vijnë si pasojë e ndotjes së ajrit. Kështu deklaroi Tatjana Cekulev nga organizata “O2”, gjatë debatit në Komisionin e përhershëm anketues për mbrojtjen e lirive dhe të drejtave të njeriut. Ajo nënvizoi se në shumicën e qyteteve nga 365 ditë të vitit, qytetarët thithin ajër të pastër vetëm 2 deri në 9 ditë të vitit.

“Sipas raportit të fundit të Agjencisë Evropiane për mjedis jetësor, në vitin 2022, 3600 persona kanë vdekur më herët, për shkak të ekspozimit kronik ndaj grimcave PM 2,5. Nëse e përjashtojmë Llazaropolen, ku matet, në vendet tjera të matjes, ajër të pastër kemi maksimumi një muaj e gjysmë në vit edhe atë vetëm në Koçan dhe Milladinovc, më pas nga gjysmë muaji në Ohër dhe në periferi të Manastirit, në të gjitha vendet tjera të matjes, lëviz nga vetëm 2 deri në 9 ditë të vitit”, deklaroi Tatjana Cekulev, O2 Sektori joqeveritar.

Bojan Tërpeski nga sektori civil tha se para gjykatave të vendit janë ngritur dy padi që lidhen me ndotjen e ajrit. Padia e parë është ngritur në Gjykatën Civile në Shkup kundër Qeverisë, Ministrisë së Mjedisit dhe Qytetit të Shkupit. Ndërsa padia e dytë është ngritur në Gjykatën e Manastirit kundër Qeverisë, Ministrisë së Mjedisit dhe komunës së Manastirit.

“Për fat të keq të gjitha procedurat gjyqësore të ngritura janë hedhur poshtë. Momentalisht, procedura e ngritur në Shkup ndodhet para Gjykatës për të drejtat e njeriut në Strasburg… Ndërkaq javën e kaluar morëm vendim negativ nga Gjykata e Apelit në Manastir”, tha Bojan Tërpeski, Sektori joqeveritar.

Drejtuesi i Komisionit, Dimitar Apasiev nga “E Majta”, tha se pavarësisht përpjekjeve për ta penguar mbajtjen e debatit, ai ka vendosur ta thërrasë seancën, pasi këtë e kanë kërkuar 20 deputetë dhe nëse nuk do ta bënte, rrezikonte padi penale.

“Nëse nuk e bëj këtë, rrezikoj padi penale, për moskryerjen e detyrës zyrtare nga ana e 20 deputetëve që kanë kërkuar nga unë ta thërras këtë debat”, u shpreh Dimitar Apasiev.

Në debat ishin ftuar 40 mysafirë, por jo të gjithë pranuan të marrin pjesë. Debati u bojkotua nga deputetët e shumicës parlamentare, ndërsa ishin të ftuar edhe Kryeministri Hristijan Mickoski, ministri i Mjedisit Jetësor, Izet Mexhiti dhe ministrja e Energjetikës, Sanja Bozhinovska, por as ata nuk morën pjesë.

The post Numri i vdekjeve si pasojë e ndotjes së ajrit në RMV është deri në 10 herë më i lartë në krahasim me vendet e Evropës appeared first on Telegrafi.

Prokuroria Themelore ka urdhëruar inspektime të jashtëzakonshme te ndotësit e ajrit në kryeqytet. Për këtë janë angazhuar Inspektorati Shtetëror Ambientit Jetësor dhe inspektorët komunal nga çdo komunë në Shkup.

Të përfshirë janë Qyteti i Shkupit, MPB dhe Drejtoria për Mbrojtje dhe Shpëtim. Të gjitha institucionet janë të obliguar të bëjnë raporte nga kontrollet e kryera dhe t’i dorëzojnë në Prokurori.

Siç njoftojnë nga Prokuroria, inspektorët duhet të bëjnë mbikëqyrje në instalimet të cilat posedojnë leje ekologjike A dhe B të integruar. Inspektimet do të fokusohen mbi instalimet të cilat gjatë kryerjes së proceseve teknologjike, mund të kontribuojnë në dëmtimin e cilësisë së ajrit dhe në subjektet juridike të cilat për ngrohje shfrytëzojnë mazut apo naftë.

Pas dorëzimit të raporteve, nëse vërtetohen elemente për vepër penale, Prokuroria menjëherë do të ngritë procedura kundër kryerësve.

The post Prokuroria Publike ka urdhëruar inspektime të jashtëzakonshme ndaj ndotësve të ajrit në Shkup appeared first on Telegrafi.

Nëse të gjithë do të ishim dakord që brenda kornizës ligjore t’i zvogëlojmë pagat për 12.000 denarë dhe të mos i rritim fare, do të realizonim kursime prej 24.000.000 denarë ose rreth 400.000 euro në muaj, thotë kryetari i komunës së Strumicës.

“Këto mjete do të jenë mjaft të mjaftueshme për zbatimin e masave emergjente, subvencione për popullatën, veçanërisht për çmimin e gazit, kaldaja me gaz, vazhdimi i gazifikimit dytësor, e kam fjalën për Strumicën”, shkruan kryetari i Komunës së Strumicës, Kostadin Kostadinov në profilin e tij në Facebook.

Fjalimi i tij vjen pas marshimit të djeshëm protestues kundër ndotjes së madhe në Strumicë të organizuar nga ambientalistët dhe zënkave mes partive politike se kush është fajtori për ndotjen në Komunë.

Sipas kryetarit të Komunës së Strumicës, në kushte të çmimeve ekstreme ekziston mundësia reale për shpalljen e krizës ekonomike, masë kjo që do të ngrinte pagat e zyrtarëve.

“Mos më keqkuptoni, kërkoj edhe uljen e rrogës. Një masë e tillë do të mbulonte mbi 2000 zyrtarë”, shkruan Kostadinov./Telegrafi/

The post Kostadinov: Të ulen pagat e funksionarëve, parat e kursyera të investohen në masat kundër ndotjes së ajrit appeared first on Telegrafi.

Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor në një kumtesë për media thekson se me mbështetjen e Programit IPA 2 të BE-së, në nëntor 2024 filloi zbatimi i projektit për harmonizimin e kuadrit ligjor për cilësinë e ajrit me rregulloret evropiane.

Nga MMJPH thonë se në kuadër të projektit dyvjeçar për të cilin Bashkimi Evropian ka siguruar fonde në shumë prej 1.5 milionë euro, do të transpozohen plotësisht direktivat evropiane (2008/50/EC, 2004/107/EC dhe 2016/2284/EC) në legjislacionin kombëtar, domethënë do të plotësohet legjislacioni për ajrin.

“Në përputhje me direktivat, do të hartohet një ligj krejtësisht i ri për cilësinë e ajrit të ambientit dhe disa akte nënligjore, apo rregullore që do të ndjekin kërkesat e direktivave të BE-së, duke siguruar kështu një rregullim më të madh në këtë fushë. Gjithashtu do të përgatiten plane për zbatimin e direktivave për cilësinë e ajrit, duke përfshirë edhe implikimet fiskale për zbatimin e tyre”.

“Në kuadër të projektit do të hartohen dokumente planifikuese kombëtare për mbrojtjen e ajrit të ambientit që dalin nga Ligji për cilësinë e ajrit të ambientit, të cilat do të përcaktojnë dhe prioritizojnë masat për përmirësimin e cilësisë së ajrit në bashkëpunim me institucionet kompetente”.

“Në të njëjtën kohë, do të punohet për përmirësimin e inventarit kombëtar të emetimeve në ajër dhe përgatitjen dhe zbatimin e një plani për monitorimin e metaleve të rënda, hidrokarbureve aromatike policiklike dhe përbërjeve organike të avullueshme. Në përputhje me shtrirjen e shtuar të matjeve, do të krijohen zona dhe grumbullime për këto substanca. Njëkohësisht do të punohet për forcimin e kapaciteteve administrative për zbatimin e tyre dhe në këtë mënyrë përmirësimin e cilësisë së ajrit”, thonë nga MMJPH.

The post MMJPH: Me 1.5 milionë euro të siguruara nga programi IPA 2 i BE-së do të përmirësohet korniza ligjore për cilësinë e ajrit appeared first on Telegrafi.

Qytetarët e Strumicës do të protestojnë të shtunën, (1 shkurt), për shkak të ajrit të ndodtur. Banorët e qytetit, i cili këtë dimër e ka tejkaluar dy herë pragun e alarmit për shkak të cilësisë së dobët të ajrit, do të marshojnë nëpër rrugët e Strumicës si shprehje e pakënaqësisë qytetare për dështimin e vazhdueshëm për të zgjidhur problemin e ndotjes.

Siç informuan organizatorët e protestës, organizata qytetare “Lugina e shëndetshme”, marshi do të fillojë në ora 11:00 në parkun afër Shtëpisë së ARM-së, ndërsa do të përfundojë para objektit të Komunës së Strumicës.

Qytetarët do t’i adresojnë kërkesat e tyre autoriteteve vendore në formën e masave specifike, për të cilat do të kërkojnë përmbushjen.

“Është thelbësore të ushtrosh presion publik dhe është më efektive në mungesë të rezultateve që kemi pritur me vite për të arritur. Ajo që kemi marrë deri tani janë spitale plot dhe lajme të trishtueshme. Strumica nuk guxon të mbetet qyteti i shtatë më i ndotur në Evropë dhe kjo varet nga të gjithë ne”, thonë nga “Lugina e shëndetshme” dhe theksojnë se protesta është qytetare dhe të gjitha simbolet partiake do të hiqen nga radhët./Telegrafi/

The post Banorët e Strumicës të shtunën do të protestojnë për shkak të ajrit të ndotur appeared first on Telegrafi.

Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor njofton se sipas raporteve për aktivitetet e realizuara nga komunat për periudhën 20-24 janar, në 11 komunat që dorëzuan raporte në Ministrinë e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor, janë kryer kontrolle të rregullta dhe të forcuara inspektuese.

Siç njoftojnë nga ministria, shërbimet inspektuese të Komunës së Gazi Babës, gjatë një kontrolli të rregullt për ngrohjen e shërbimeve të vogla, nuk kanë hasur në djegien e mbeturinave, por dy persona fizikë që ishin kapur duke djegur goma dhe kabllo elektrike janë dënuar.

“Po ashtu, një person juridik është dënuar për hedhjen e papërshtatshme të mbeturinave, ndërsa tre familje që ngrohen duke djegur mbeturina druri (tavolina, copa druri dhe të tjera) janë paralajmëruar dhe u është kërkuar të largojnë menjëherë mbeturinat nga oborret e tyre dhe të përdorin dru ngrohjeje për ngrohje. Komuna e Kisella Vodës ka shqiptuar dy dënime për persona fizikë për djegien e mbeturinave në natyrë, ndërsa Komuna e Ilindenit gjatë disa kontrolleve rutinë në hapësirat e hapura të territorit të komunës nuk ka konstatuar shkelje”.

“Komuna e Ohrit ka kryer inspektime në dy shërbime të automjeteve, njëri që ngrohej me dru dhe tjetri me energji elektrike, dhe në të dyja rastet, vajrat e përdorura janë dorëzuar në një kompani të autorizuar. Në Komunën e Manastirit janë kryer inspektime të jashtëzakonshme në katër instalacione me leje ekologjike të integruara B: MLEKARA SH.A Manastir, LACTALIS SHPKNJP Manastir, IMV VELKOVSKI SHPK Manastir dhe KVASARA SH.A. Manastir. Nga ana e një subjekti të akredituar janë kryer matje të emisioneve në ajër, ku është konstatuar se në MLEKARA SH.A. Manastir dhe LACTALIS SHPKNJP Manastir, ku përdoret nafta si energji, ka tejkalim të nivelit të lejuar të emisioneve të NOx (oksidet e azotit), ndërsa në KVASARA SH.A. MANASTIR, ku përdoret dru si energji, ka tejkalim të CO (monoksidit të karbonit), për të cilat janë shqiptuar paralajmërime. Inspektime të kontrolluara do të kryhen në janar të vitit 2025”, thonë nga MMJPH.

The post MMJPH: Kontrolle të përforcuara, dënime për djegien e mbeturinave në natyrë appeared first on Telegrafi.

Kërçova sot është qyteti më i ndotur në Maqedoni, ndërsa Ministria e Mjedisit dhe Planifikimit Hapësinor informon se sipas të dhënave të Sistemit Shtetëror për monitorim automatik të cilësisë së ajrit të ambientit dhe parashikimit të motit të marrë nga Drejtoria për Punë Hidrometeorologjike, pragu i alarmit për grimcat e pezulluara me një madhësi deri në 10 mikrometra për dy ditë rresht.

Në përputhje me rekomandimet, masat e mëposhtme hyjnë në fuqi:

Të intensifikohen inspektimet e jashtëzakonshme të instalimeve me Leje Mjedisore A të Integruar;

Të intensifikohen inspektimet e jashtëzakonshme në terren për kontrollin e instalimeve me Leje dhe Elaborate Mjedisore të Integruara B;

Instalimet me monitorim të vazhdueshëm duhet të mundësojnë akses publik në të dhënat e matura;

Të intensifikohen kontrollet e jashtëzakonshme të gjendjes teknike të automjeteve, veçanërisht të atyre me naftë dhe automjeteve të paregjistruara;

Të intensifikohen kontrollet e jashtëzakonshme në kantieret e ndërtimit;

Ndalimi i djegieve në ambiente të hapura;

Rekomandohet që të gjithë personat juridikë (punëdhënësit) të përjashtojnë nga detyrimet e punës gratë shtatzëna, personat mbi 60 vjeç, si dhe personat me astmë kronike, me infarkt ose goditje të mëparshme të miokardit, pavarësisht moshës, me rekomandim të mjekëve familjar;

Rekomandohet që të gjithë personat juridikë (punëdhënësit) të riorganizojnë orarin e punës dhe personat që punojnë në ambiente të hapura të punojnë nga ora 11:00 deri në orën 17:00;

Rekomandohet të mos organizohen gara sportive dhe ngjarje të tjera kulturore në natyrë./Telegrafi/

The post Në Kërçovë hyjnë në fuqi masat për tejkalimin e pragut të ndotjes së ajrit appeared first on Telegrafi.

Ndotja e ajrit është përgjegjëse për vdekjen e 357,000 njerëzve në BE në vitin 2022. Shkaku kryesor ishte ekspozimi ndaj grimcave të imëta si pluhuri, tymi dhe tymrat e shkarkimit, por edhe dioksidi i azotit nga djegia e karburantit dhe ozoni.

Ndotja është e lidhur me një sërë problemesh shëndetësore, duke përfshirë sëmundjet e zemrës dhe të frymëmarrjes, goditjet në tru, diabetin, kancerin e mushkërive dhe lindjet jonormale. Është veçanërisht e rrezikshme për të moshuarit.

“Maqedonia e Veriut kishte shifrat më të këqija në Evropë në vitin 2021, me 255 vdekje të parakohshme nga ekspozimi ndaj grimcave të imëta për çdo 100,000 njerëz. Pason Serbia me 217 dhe Mali i Zi me 174. Bullgaria kishte ekspozimin më të keq në BE, me 158 vdekje për 100,000, e ndjekur nga Polonia dhe Hungaria” raporton “Euronews”.

Në vitin 2024, BE-ja prezantoi rregulla më të rrepta të cilësisë së ajrit për t’i afruar nivelet e ndotjes me standardet globale të shëndetit.

Direktiva gjithashtu u jep qytetarëve me probleme shëndetësore të lidhura me ndotjen të drejtën për të ndërmarrë veprime ligjore kundër qeverisë së tyre nëse ajo nuk respekton.

Tashmë janë bërë disa përmirësime. Numri i vdekjeve nga grimcat është ulur me 45% midis 2005 dhe 2022./Telegrafi/

The post Maqedonia e Veriut me më shumë vdekje nga ndotja e ajrit në Evropë appeared first on Telegrafi.

Bora që ka rënë në Shkup dje dhe sot, e ka pastruar ajrin në kryeqytet.

Të dhënat më të fundit të përditësuara nga faqja e specializuar për matjen e cilësisë së ajrit IQAir, Shkupin e rendit e 73-ta në botë me indeks prej 53.

Shkupi në fillim të këtij viti ishte ndër 10 qytetet më të ndotura në botë dhe i pari në Evropë.

Sipas një raporti të fundit të Komisionit Evropian dhe Organizatës për Bashkëpunim Ekonomik dhe Zhvillim (OECD), Maqedonia është ndër vendet më të prekura nga ndotja e ajrit, që do të thotë se ka më shumë vdekje si pasojë e ajrit të ndotur./Telegrafi/

The post Bora e pastron ajrin në Shkup appeared first on Telegrafi.

Bashkimi Demokratik për Integrim ka reaguar ndaj statistikave që ka Maqedonia e Veriut për vdekshmëri nda ndotja e ajrit.

Siç thonë nga BDI, kjo gjendje është kërcënim për shëndetin e qytetarëve, mirëpo qeveria në vend që të fokusohet në këto çështje, po merren me tema që dëmtojnë marrëdhëniet ndëretnike.

Nga BDI kërkojnë reagim urgjent institucional.

Reagimi i plotë:

Alarm për shëndetin publik: Maqedonia e Veriut me nivelin më të lartë të vdekshmërisë nga ndotja e ajrit në Evropë
Bashkimi Demokratik për Integrim (BDI) shpreh shqetësimin e thellë lidhur me nivelin alarmant të ndotjes së ajrit në Maqedoninë e Veriut, e cila, sipas të dhënave të Euronews, ka shkallën më të lartë të vdekshmërisë në Evropë të lidhur me ndotjen – një situatë e paprecedentë.
Kjo gjendje përbën një kërcënim serioz për shëndetin e qytetarëve tanë, veçanërisht për grupet më të ndjeshme, si fëmijët, të moshuarit dhe ata me probleme shëndetësore kronike.
Ndotja e ajrit kërkon një reagim urgjent dhe të mirëkoordinuar.
BDI vlerëson se qeveria dhe institucionet përkatëse duhet të prioritizojnë mbrojtjen e mjedisit dhe shëndetit publik.
Në vend që të shpërqendrohen me çështje që dëmtojnë marrëdhëniet ndëretnike, kërkojmë një qasje gjithëpërfshirëse dhe të përgjegjshme ndaj sfidave mjedisore.

The post BDI: RMV me nivelin më të lartë të vdekshmërisë nga ndotja e ajrit në Evropë, qeveria dhe institucionet të veprojnë appeared first on Telegrafi.

Ajri në Kërçovë dhe Manastir sonte është shumë i ndotur.

Të dhënat nga stacionet matëse të Ministrisë së Mjedisit tregojnë se Velesi dhe Gjevgjelia janë mjaft të ndotura, ndërsa ajri në Tetovë, Gostivar, Shkup, Strumicë dhe Koçan është mesatarisht i ndotur.

Dibra, Kavadari dhe Ohri janë të ulëta, ndërsa Berova dhe Prilepi janë me ndotje shumë të ulët.

Shkupi para disa ditësh ishte ndër qytetet më të ndotura në botë, por tani nuk është kështu./Telegrafi/

The post Kërçova dhe Manastiri sot me ajër shumë të ndotur appeared first on Telegrafi.

Ministria e Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor (MMJPH) u bën thirrje të gjitha institucioneve kompetente, komunave dhe Qytetit të Shkupit dhe komunave të Qytetit të kryejnë më intensivisht detyrimet e tyre sipas “Planit të Veprimit për sezonin e ngrohjes 2024-2025″, në kushtet e përqendrimeve të shtuara të grimcave të pezulluara me madhësi deri në 10 mikrometra dhe 2,5 mikrometra për metër kub dhe kushteve të pafavorshme atmosferike që kontribuojnë edhe më tej në rritjen e ndotjes së ajrit të ambientit.

MMJPH përkujton institucionet për masat parandaluese, të cilat me propozim të tyre Qeveria i miratoi për reduktimin e emetimeve nga sektorët e detektuar që kanë kontributin më të madh në rritjen e emetimeve të grimcave të ngurta, dhe rrjedhimisht përqendrimet e larta, të cilat tejkalojnë standardet e përcaktuara.

“Sipas Planit të Veprimit, i përkujtojmë:

– Shërbimet inspektuese komunale që t’i forcojnë inspektimet e jashtëzakonshme në terren për kontrollin e B – lejeve të integruara ekologjike dhe elaborate me kontroll më të fortë, ndëshkime dhe paralajmërime për djegien e naftës, plastikës dhe substancave të tjera të rrezikshme, veçanërisht në shërbimet dhe impiantet e vogla.

– Komunat dhe Qytetin e Shkupit me komunat që në pajtim me nenin 27 të Ligjit për Ajrin e Ambientit dhe “Planit të veprimit për sezonin e ngrohjes 2024-2025” kanë për obligim të përgatisin dhe miratojnë plane veprimi afatshkurtër që do t’iu përgjigjen specifikave të çdo komune/qyteti veç e veç dhe sipas të cilit do të veprojë në kushtet e tejkalimit të pragut të alarmimit.

– Ndërmarrjet publike për higjienë komunale të komunave dhe qytetit të Shkupit për pastrim të rregullt të atmosferës dhe larje të rrugëve dhe trotuareve.

– Inspektoratin Shtetëror për Ndërtimtari dhe Urbanizëm dhe inspektorët kompetent komunal për urbanizëm dhe ndërtimtari të kryejnë kontrolle të jashtëzakonshme të intensifikuara në kantieret e ndërtimit.

– Ministrinë e Punëve të Brendshme, Ministrinë e Ekonomisë dhe Punës dhe Stacionet e Inspektimit Teknik t’i përforcojnë kontrollet jashtëzakonshme në stacionet e kontrollit teknik të automjeteve, me qëllim që të përcaktohet nëse zbatohet matja e shkarkimeve të gazrave të shkarkimit dhe Ministria e Punëve të Brendshme, pra Policia Rrugore, të kryejë kontrolle të jashtëzakonshme për korrektësinë teknike të automjeteve, veçanërisht për ato me naftë dhe automjeteve të paregjistruara dhe heqjen nga qarkullimi i automjeteve të paregjistruara ose emetimeve të të cilave të gazrave të shkarkimit nuk i plotësojnë standardet e përcaktuara

– Qytetarët që ngrohin shtëpitë e tyre me dru zjarri duhet t’i përdorin ato në mënyrë korrekte, të mos përdorin plastikë, gomë, dru të përpunuar dhe materiale të mbetjeve në interes të shëndetit të tyre dhe të tjerëve.

“Ministria e Mjedisit Jetësor, në bashkëpunim me Inspektoratin Shtetëror të Mjedisit, zbaton kontrolle të shtuara dhe të jashtëzakonshme në objektet industriale me A- leje të integruara ekologjike. Cilësia e ajrit monitorohet vazhdimisht dhe publiku informohet rregullisht për situatën dhe masat e rekomanduara mbrojtëse. Sipas Raporteve nga Inspektorati Shtetëror për Mjedis, në territorin e qytetit të Shkupit, të gjitha subjektet i janë nënshtruar kontrolleve të jashtëzakonshme, vazhdojmë me kontrolle të paparalajmëruara te subjektet që janë përgjegjëse për raporte mjedisore”.

“Në fabrikën e çimentos USJE janë kryer dy inspektime të jashtëzakonshme të paparalajmëruara: një pas orës 19:00 dhe një gjatë orarit të punës. Është bërë edhe kontrolli i mbeturinave që hyjnë në fabrikën e çimentos USJE-së. Deri më tani nuk ka devijime në parametrat të cilat janë vendosur në A – lejen.

“Në Strumicë, sipas njoftimeve të marra për tejkalim të pragut të alarmimit, më 02.01.2025 janë kryer kontrolle të jashtëzakonshme në tri subjekte, një subjekt është ngarkuar me aktvendim dhe për dy subjekte të tjera bëhen sot me 08.01.2025”.

“Njoftohet publiku se shumica e objekteve të mëdha që kanë A – leje të integruar ekologjike në territorin e qytetit të Shkupit, dhe për të cilat është përgjegjës Inspektorati Shtetëror i Mjedisit, nuk punojnë ose punojnë me kapacitet të reduktuar. Për momentin janë plotësisht të mbyllura: Makstil SHA, Bauer BG, Gama Gradba – Baza e asfaltit Studeniçan, NP Rrugicat dhe Rrugët, Radkom, Filip inzhinerin, BAZA E asfaltit Agread SHPKNJP Petrovec, Baza e Asfalitit Vato shpk Studeniçan Shkup. Në Fabrikën e Çimentos USJE SHA Shkup punon vetëm një furrë (furra 3), dhe për 20 ditë të dyja nuk do të punojnë për shkak të aktiviteteve të riparimit”, thonë nga MMJPH./Telegrafi/

The post MMJHP fton institucionet të zbatojnë detyrimet për të ulur ndotjen e ajrit appeared first on Telegrafi.

Shkupi doli në vendin e shtatë në listën e qyteteve më të ndotura në botë dhe i pari në Evropë, me indeks të ndotjes së ajrit prej 164, sipas të dhënave të platformës “IQAir”.

Sipas komunave, më i rezervuari në mëngjes është në Qendër me indeks të rezervimeve 196, më pas vijojnë Lisiçe, Karposh, Gjorçe Petrov, Gazi Babë, Rektorati, Kisella Voda.

Matjet tregojnë se grimcat PM2.5 janë të pranishme në ajër mëngjesin e sotëm me 85 mikrogramë për metër kub, që përsëri është më shumë se 17 herë më shumë se kufiri i sipërm i vendosur nga Organizata Botërore e Shëndetësisë (OBSH).

Niveli i grimcave PM10 është gjithashtu i lartë dhe matjet e mëngjesit të sotëm tregojnë praninë e 131.4 mikrogramëve për metër kub./Telegrafi/

The post Shkupi sot qyteti më i ndotur në Evropë appeared first on Telegrafi.

Shkupi është qyteti i katërt më i ndotur në botë, me indeks AQI prej 187, që e bën ajrin “të pashëndetshëm”.

Përqendrimi i PM2.5 është 21.3 herë mbi vlerën e rekomanduar vjetore sipas Organizatës Botërore të Shëndetësisë.

Në krizë të furnizimit me lëndë djegëse, shumë qytetarë kanë zgjedhur që ngrohen me disa materie tjera, të cilat janë edhe të ndaluara për shkak të ndotjes së ajrit.

Nga shoqatat ekologjike thonë se njëri nga faktorët më evident të ndotjes së ajrit është djegia e karburanteve fosile për ngrohje por edhe djegia e materieve të plastmasave dhe gomave. Ambientalistët bëjnë thirrje në ngritje të vetëdijes kolektive që mos të ngrohen me gjëra ndotëse, por edhe autoritetet të shtojnë kontrollet në terren për të parandaluar fenomene të këtilla.

The post Shkupi sërish në krye të listës së qyteteve më të ndotura në botë appeared first on Telegrafi.

Impiantet e gazit mund të zgjidhin ndotjen, por është një proces që do të zgjasë me vite.

Kryeministri Hristijan Mickoski, duke folur për ndotjen, tha se mënyra e vetme për uljen e ndotjes është ndryshimi i sistemit të ngrohjes së banesave në periudhën nëntor-mars, gjegjësisht më pak lëndë djegëse fosile, më shumë lëndë djegëse ekologjike, përfshirë ngrohjen qendrore.

“Që kjo të ndodhë, është e nevojshme të ndërtohen impiante të gazit dhe ne po punojmë për ndërtimin e impianteve të gazit. Një nga investitorët është i interesuar për ndërtimin e termocentraleve të tilla me gaz, por do të duhen së paku 2 deri në 3 vjet derisa të fillojë të funksionojë, ndërsa për të ndërtuar tubacionet e ngrohjes ndoshta 5 deri në 6 vjet”, tha Mickoski.

Kryeministri shprehu keqardhjen që deri më tani nuk është bërë asgjë në këtë drejtim, duke shtuar se tani brejtësit politikë po përpiqen të mbledhin pikë në mënyrën e tyre brejtës, por nuk do t’ia dalin./Telegrafi/

The post Mickoski: Për të zgjidhur problemin me ndotjen na duhet ndërtimi i impianteve të gazit që do të zgjasin deri në 3 vjet appeared first on Telegrafi.

Marsh i dytë protestues kundër ndotjes së ajrit po mbahet sot në Shkup, në iniciativë të “Qytetit të gjelbër human”. Protesta filloi para Ministrisë së Mjedisit Jetësor dhe Planifikimit Hapësinor, vazhdon drejt Kuvendit të Republikës së Maqedonisë së Veriut dhe drejt Qeverisë, ndërsa është parashikuar të përfundojë para barakave të Qytetit të Shkupit.

Nga “Qyteti i gjelbër human” kanë katër kërkesa konkrete për luftë kundër ndotjes së ajrit në Shkup.

“Kërkesa e parë është monitorimi i vazhdueshëm i objekteve industriale në mënyrë që të dihet saktësisht se kush dhe si shkakton ndotje. Kërkesa e dytë ka të bëjë me ngrohjen ekologjike të objekteve si Klinika e fëmijëve në Kozle, e cila ende ngrohet me mazut. Kërkesa e tretë është zgjidhja e autocentrizmit në qytet, me prioritet në transportin publik dhe biçikletat ndaj automobilave dhe kërkesa e katërt është menaxhimi më i mirë me mbeturinat”, deklaroi Borjan Jovanovski nga nisma ” Qyteti i gjelbër human”.

Nga marshi i parë protestues që u mbajt më 10 dhjetor kaluan pothuajse tre javë.

“Dy javë nga kërkesat e parashtruara, ndërsa përgjigje nga institucionet akoma nuk ka. Kujt u shërbejnë? Pa ajër të pastër nuk ka shëndet! Pa shëndet nuk ka jetë! Po i mbushim spitalet dhe po i lëmë paratë tona nëpër barnatore”, deklaruan nga “Qyteti i gjelbër human” në paralajmërimin për protestën.

Partitë me akuza të ndërsjellta për atë se kush është përgjegjës për ndotjen e ajrit. LSDM opozitare me vërejtje se gjashtë muaj pasi që pushteti është në duart e OBRM-PDUKM-së, ata nuk ndërmorën përgjegjësi dhe hapa seriozë, ndërsa qytetarët janë braktisur.

Nga OBRM-PDUKM me reagim se LSDM shtatë vite nuk arriti asnjë për qind ta ulë ndotjen e ajrit.

Paraprakisht partia e gjelbër RDM dha mbështetje të plotë për protestën.

Sipas të dhënave të UNICEF-it, 11,6 për qind e rasteve të vdekjes tek foshnjat e sapolindura në vend janë të lidhura me ndotjen e ajrit, që do të thotë se çdo i nënti fëmijë i vdekur nën moshën njëvjeçare e humbë jetën për shkak të ajrit të ndotur.

The post Në Shkup u protestua kundër ndotjes së ajrit appeared first on Telegrafi.

Shkupi mëngjesin e sotëm është mbuluar nga mjegulla e dendur, deri sa sërish gjendet në Top 10 qytetet më të ndotura në botë.

Sipas të dhënave të publikuara në IQAir, Shkupi është në vendin e 9 dhe bën pjesë në kategorinë e “pashëndetshme” me vlerë të Indeksit të Cilësisë së Ajrit (AQI) prej 156.

Nga vendet e rajonit, Sarajeva radhitet e treta me vlerë të AQI-së prej 225.

IQAir është një kompani teknologjike zvicerane që nxit individët, organizatat dhe qeveritë të përmirësojnë cilësinë e ajrit përmes informacionit dhe bashkëpunimit.

The post Shkupi në mesin e dhjetë qyteteve me ajrin më të ndotur në botë appeared first on Telegrafi.