Tirana e rrëfyer nga muralet…
Çfarë ju vjen në mendje kur mendoni për kryeqytetin shqiptar? Me siguri jo muralet që kanë mbushur rrugët e Tiranës. Do të gjeni shumë prej tyre të shpërndara në të gjithë qytetin, megjithëse janë vetëm një pjesë e skenës së gjallë të artit të rrugës duke pritur ata që vizitojnë këtë vend të jashtëzakonshëm.
Muralet janë shpërndarë në të gjithë qytetin, por unë munda t’i vizitoja shumicën e tyre në këmbë—pa pasur nevojë për makinë apo transport publik. Disa ndodhen pikërisht në zemër të qytetit, pranë sheshit Skënderbej, ndërsa të tjerat kërkojnë pak më shumë ecje. Unë do të thoja se me një planifikim të mirë dhe një dashuri për të ecur, ju mund të shihni shumicën e muraleve më interesante në një mëngjes të vetëm.
Sigurisht, skena e artit të rrugës në Tiranë është shumë më e madhe sesa thjesht veprat e artit që kam shënuar dhe vizituar. Muralet mund të gjenden në shumë cepa të qytetit dhe ato që kam eksploruar janë që nga vizita ime e parë në kryeqytetin shqiptar.
Ndërsa hetoni për murale, ju keni mundësinë të eksploroni edhe vetë Tiranën. Shumë vepra arti ndodhen pranë atraksioneve të dukshme dhe ndërsa kërkoni, do të zbuloni se sa i larmishëm është me të vërtetë ky qytet. Do të ndesheni me shtëpi të vogla, rrokaqiej të lartë, xhami, kisha ortodokse, kisha katolike, supermarkete dhe tezga në oborrin e shtëpisë – duke ju ndihmuar të kuptoni më thellë karakterin unik të qytetit.
Jo shumë kohë më parë, Tirana ishte kryeqyteti i një vendi që sapo kishte dalë nga sundimi komunist dhe pjesa më e madhe e arkitekturës së saj pasqyronte atë epokë të shkuar. Vitet e fundit, megjithatë, qyteti ka parë një valë modernizimi, me ndërtesa të reja në rritje dhe murale – vepra arti në shkallë të gjerë që shpesh mbulojnë anët e tëra të blloqeve shumëkatëshe – duke u shfaqur në strukturat më të vjetra (dhe jo vetëm ato). Ndërsa dendësia e muraleve nuk është veçanërisht e lartë, ka padyshim më shumë se një duzinë që ia vlen të kërkohen.
Artistë të ndryshëm kanë marrë përsipër detyrën për t’i dhënë ngjyra ndërtesave të Tiranës dhe rezultatet mund të admirohen edhe sot. Madje qyteti pret Mural Fest Tirana, gjatë të cilit krijohen vazhdimisht pjesë të reja. Që nga fillimi i festivalit, mbi 30 artistë kanë kontribuar në pasurimin e hapësirës urbane të Tiranës. Muralet në Tiranë nuk ndjekin një stil të vetëm. Ndërsa eksploroni rrugët, do të hasni në dizajne gjeometrike, portrete, vepra të stilit komik dhe shumë shprehje të tjera krijuese.
Një pjesë veçanërisht interesante, e krijuar gjatë festivalit, paraqet një qen të gjelbër, të pikturuar për të rritur ndërgjegjësimin për çështjen e kafshëve endacake (që ndodhet në rrugën Myslim Shyri). Kjo vepër përfshin gjithashtu një lidhje polake – krijuesit e saj janë kolektivi i artit polako-portugez Mots.
Një tjetër mural i spikatur, veçanërisht për fansat e Avengers, është “Spiderman / I Have to Go”. Krijuar nga artistët italianë Flavio Solo & Diamond, pjesa komenton luftën e ditëve moderne për të mos pasur kohë të mjaftueshme. Një vepër tjetër e shquar është “Vajza e Katmandusë”, një mural që simbolizon ëndrrat e brezit të ri, si dhe lidhjet e tyre me rrënjët kulturore.
Në foton e dytë më poshtë, mund të shihni një pjesë të artistit serb Artez, të titulluar “Mos gjykoni”. Kjo murale, si shumë të tjera në Tiranë e krijuar nga artistë ndërkombëtarë, eksploron temën se sa lehtë gjykojmë të tjerët – duke na kujtuar se gjërat rrallë janë ashtu siç duken në shikim të parë.
Më poshtë janë disa murale në Tiranë, të cilat personalisht i kam parë më të habitshmet—dhe akoma më shumë ju presin në fund të këtij artikulli.













Shkruar nga Jakub Juszyński, gazetar polak*
The post Tirana e rrëfyer nga muralet… appeared first on Gazeta Si.