Rusi-Ukrainë, 1.200 km kufi, pushtime dhe vite lufte: si është zhvendosur vija e frontit
Gazeta Si – Mes kërkesave e paraqitura nga presidenti rus, Vladimir Putin për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë, është transferimi i të gjithë Donbasit.
Udhëheqësi i Kremlinit, siç doli në pah gjatë samitit në Alaska të mbajtur më 15 gusht me Donald Trump, synon të rimarrë ish-qendrën minerare dhe industriale të Bashkimit Sovjetik, aktualisht të ndarë në dy rajone – Luhansk dhe Donetsk – të rrethuara që nga viti 2014 nga milicitë lokale pro-ruse me mbështetjen e plotë ushtarake të Moskës.
Ky projekt, i shpallur tani me kokëfortësi, dukej se do të bëhej realitet që në shkurt të vitit 2022, kur komandantët rusë besonin se mund ta arrinin atë me një operacion të shpejtë që zgjaste vetëm disa orë. Megjithatë, ambiciet e tyre ekspansioniste u shkatërruan nga rezistenca e fortë ukrainase në atë kohë.
Dhe kështu, që nga ai moment, u hapën disa fronte lufte – veçanërisht në Donetsk – dhe rrethimet që rezultuan në Bakhmut, Chasiv Yar, Avdiivka dhe, së fundmi, rrethimi ende i hapur i Pokrovsk.
Së bashku me Donbasin, megjithatë, Putin duket se ka përfshirë midis kushteve për një armëpushim të mundshëm, kontrollin e dy lokaliteteve të tjera ukrainase të pushtuara pjesërisht nga rusët: Kherson dhe Zaporizhia.

Të gjitha këto kërkesa nxorën në pah një çështje qendrore në çdo negociatë: hartimin e një kufiri për të cilin të dyja palët mund të bien dakord.
Një marrëveshje është e vështirë të gjendet, të paktën në Ukrainë, ku presidenti Volodimir Zelenski e ka hedhur poshtë kategorikisht propozimin rus, duke u thirrur në Kushtetutë, e cila përcakton kufijtë kombëtarë si të pandashëm dhe të paprekshëm.
Për më tepër, Ukraina ka kohë që pohon se qëllimi i saj është të rivendosë kufijtë që ekzistonin para pushtimit rus, i cili ndodhi më shumë se një dekadë më parë.
Megjithatë, Putini nuk ka treguar asnjë qëllim për t’i dhënë fund “ndjekjes” së tij të Donbasit.
Megjithatë, pavarësisht nga dëshirat e palëve, dakordësia për një kufi të ri do të kërkojë formalizimin e një fronti me gjatësi mbi 1.200 kilometra.
Mirëpo, kjo vijë është ndryshuar me kalimin e viteve, ndonjëherë në favor të Ukrainës, herë të tjera në favor të Rusisë.
Më poshtë, është një pasqyrë e plotë e përparimit të Moskës në territorin ukrainas që nga pushtimi i Krimesë në vitin 2014.

2014-2022: Pushtimi rus i Krimesë dhe Donbasit
Që nga viti 2014, forcat ushtarake ruse kanë pushtuar Krimenë: një gadishull të lidhur me kontinentin nga Isthmi Perekop, i cili shtrihet përgjatë bregdetit jugor të Ukrainës.
Pas “kapjes” me forcë, po atë vit, Putin sanksionoi aneksimin e territorit në një referendum shumë të kontestuar, pasi nuk u njoh ndërkombëtarisht.
Ky akt, i konsideruar i paligjshëm, u pasua nga pushtimi i disa territoreve në Ukrainën perëndimore, me luftime që panë afërsisht një të tretën e Donbasit të rrethuar nga forcat separatiste – grupe të armatosura në varësi të qeverive të Republikave Popullore të Donetskut dhe Luhanskut – të mbështetura dhe të inkurajuara nga Moska Separatistët luftuan kundër ushtrisë ukrainase përgjatë një fronti që mbeti “statik” deri në vitin 2022.

Pushtimi rus i vitit 2022
Viti 2022 është viti i agresionit ushtarak në shkallë të gjerë të Federatës Ruse. Duke filluar nga 24 shkurti, ai ndryshoi shpejt pamjen e Evropës, duke sjellë një korridor të gjatë territori që lidh Krimenë me Donbasin nën kontrollin e Moskës.
Jo vetëm kaq, por këtë vit pa edhe një sulm masiv ndaj Kievit, duke e zhvendosur ofensivën më thellë në Ukrainën lindore.
Është vlerësuar se deri në fund të marsit 2022, Rusia kishte nën kontrollin e saj pjesën më të madhe të territorit ukrainas.
Kundërofensivat Ukrainase të vitit 2022
Pasi dështoi të pushtonte Kievin, Rusia u tërhoq nga Ukraina veriore në prill 2022 për t’u përqendruar në Donbas.
Menjëherë pas kësaj, në të njëjtin vit, forcat ukrainase nisën dy kundërofensiva, duke rimarrë pjesën më të madhe të Kharkivit, duke i shtyrë forcat ruse përtej lumit Dnjeper dhe duke rimarrë kontrollin e qytetit të Khersonit.
Si pasojë, deri në nëntor 2022, Rusia u detyrua të braktiste shumë zona që kishte pushtuar që nga fillimi i luftës.

Sot
Megjithatë, pavarësisht tërheqjes, Rusia ka vazhduar të përparojë përgjatë pjesës më të madhe të frontit, duke arritur afërsisht 750 milje gjatë viteve, por pa bërë përparim të rëndësishëm.
Kohët e fundit, megjithatë, situata ka ndryshuar: Moska fitoi mbi 520 kilometra katrorë territor ukrainas në korrik të këtij viti.
Megjithatë, Putini është ende larg arritjes së kontrollit të plotë të Donbasit. Kremlini tani kontrollon pothuajse të gjithë Luhanskun, ndërsa Ukraina ende mban mbi 2,500 kilometra katrorë territor në Donetsk: një nga qytetet më të fortifikuara, i cili me kalimin e kohës është bërë një nga qendrat kryesore ushtarake të Ukrainës.
Përshtati: Gazeta “Si”
The post Rusi-Ukrainë, 1.200 km kufi, pushtime dhe vite lufte: si është zhvendosur vija e frontit appeared first on Gazeta Si.