Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 22 July 2025Main stream

Buxheti/ Sa para do të marrin bashkitë nga qeveria! Kush do të jenë përfitueset kryesore

By: Ke Si
22 July 2025 at 09:40

Qeveria shqiptare ka miratuar ndarjen e transfertës së pakushtëzuar për të gjitha bashkitë e vendit për vitin 2025, në kuadër të Programit Buxhetor Afatmesëm 2025– 2027.

Vendimi i Këshillit të Ministrave nr. 372, datë 2.7.2025, përcakton shpërndarjen e një fondi prej 25 miliardë lekësh, i cili ndahet në 61 bashki, bazuar në formulën e përcaktuar nga ligji për vetëqeverisjen vendore.

“Transferta e pakushtëzuar për vitin 2025 është përllogaritur në përputhje me formulën ligjore dhe me të dhënat më të fundit për popullsinë dhe të ardhurat vendore”, – thuhet në pikën 1 të vendimit.

Sipas tabelës zyrtare të bashkëngjitur vendimit, Bashkia e Tiranës përfiton shumën më të madhe me 2.13 miliardë lekë, ndjekur nga Durrësi me 1.17 miliardë dhe Shkodra me 1.06 miliardë lekë. Megjithatë, përfituesit realë janë bashkitë me kapacitet të ulët fiskal, të cilat e mbulojnë pjesën më të madhe të shpenzimeve të tyre përmes kësaj transferte. Fondet më të mëdha në raport me buxhetin vendor shkojnë në bashkitë e veriut dhe të juglindjes, si Tropoja (544 milionë lekë), Kukësi (671 milionë), Puka (476 milionë), Bulqiza (539 milionë), Devolli (579 milionë) dhe Librazhdi (599 milionë).

“Përcaktimi i shumës së transfertës për çdo bashki është bërë duke marrë në konsideratë tre tregues: numrin e popullsisë, sipërfaqen territoriale dhe të ardhurat për frymë”, – theksohet në vendim.

Po sipas dokumentit, është ruajtur parimi i barazisë së aksesit në shërbime publike, me qëllim që edhe zonat më të varfra të kenë mundësi për të ofruar pastrim, ndriçim, rrugë, administratë dhe shërbime bazë për qytetarët. Në total, 20 bashki përfitojnë mbi 500 milionë lekë, ndërkohë që 6 bashki përfitojnë më pak se 400 milionë. Këto janë Kolonja (313 milionë), Dropulli (316 milionë), Delvina (318 milionë), Konispoli (319 milionë), Pusteci (320 milionë) dhe Këlcyra (321 milionë). Megjithëse më të vogla në përmasa dhe popullsi, këto bashki përballen me të njëjtat sfida për ofrimin e shërbimeve minimale, ndaj fondi luan rol vendimtar në mbarëvajtjen e tyre. Në krahasim me vitin e kaluar, fondi total për transfertën e pakushtëzuar është rritur me 1 miliard lekë, duke shënuar një rritje prej 4.2

“Shuma prej 25 miliardë lekësh për vitin 2025 është reflektim i rritjes së përgjithshme të të ardhurave buxhetore dhe i angazhimit për të mbështetur funksionimin e njësive të vetëqeverisjes vendore”, – thuhet në relacionin shoqërues të Ministrisë së Financave.

Për pjesën dërrmuese të bashkive, kjo transfertë përbën burimin kryesor të të ardhurave. Sipas të dhënave zyrtare, në mbi 40 bashki, ajo përbën më shumë se 80 për qind të buxhetit total, duke i bërë këto njësi jashtëzakonisht të varura nga fondet qendrore., shkruan Panorama.

“Pavarësisht përmirësimeve të pjesshme në të ardhurat vendore, varësia nga buxheti i shtetit mbetet e lartë, veçanërisht në bashkitë rurale ose me potencial të kufizuar zhvillimi”, – thekson Ministria e Financave në dokumentin e saj.

Vendimi përcakton gjithashtu detyrimin e bashkive për të raportuar përdorimin e fondeve dhe për të garantuar transparencë për qytetarët. Ministria e Financave dhe ajo e Pushtetit Vendor do të monitorojnë zbatimin e transfertës dhe përputhshmërinë e shpenzimeve me objektivat e saj.

Në pikën 4 të vendimit thuhet: “Ministria përgjegjëse për financat dhe ajo për qeverisjen vendore ndjekin realizimin e transfertës dhe analizojnë përputhjen e përdorimit të fondeve me funksionet përkatëse të bashkive”. Në këtë kontekst, sfida kryesore për vitin 2025 mbetet rritja e kapacitetit të bashkive për të përdorur me eficiencë fondet që u jepen, si dhe për të zgjeruar bazën e të ardhurave të veta. Në të kundërt, edhe rritja e buxhetit nuk do të përkthehet domosdoshmërish në përmirësim të ndjeshëm të shërbimeve për qytetarët./e.t

“Dhunuesit e qytetit mbrohen nga politikanët”/ Braçe: Ja pse jam i tensionuar me Ramën!

By: Ke Si
22 July 2025 at 09:34

Në një intervistë për emisionin “Dekalog” nga Roland Qafoku në DritareTV, zëvendëskryeministri Erion Braçe komentoi deklaratën e kryeministrit Edi Rama, i cili kishte pohuar se nëse Shqipëria anëtarësohet në Bashkimin Evropian, ai do të largohet nga detyra e kryeministrit. Braçe e përshkroi këtë si një “pikë kthese në të ardhmen” dhe një vendim shumë të rëndësishëm.

Ai nënvizoi kontributin e jashtëzakonshëm të Ramës gjatë 12 viteve të fundit, si dhe rolin e tij në rikthimin dhe transformimin e Partisë Socialiste në një forcë fituese të qëndrueshme. Megjithatë, Braçe pranoi se gjatë qeverisjes kanë pasur edhe të meta, por për të rëndësi ka fitorja dhe përparimi i vendit.

“Rama ka një kontribut të jashtëzakonshëm gjatë këtyre 12 viteve, por edhe më parë, gjatë kohës që ishte në opozitë në Partinë Socialiste. Kjo meritë duhet njohur. Edi Rama e riktheu Partinë Socialiste si fituese dhe e bëri fituese të qëndrueshme.

Gjithashtu, solli edhe transformim në parti. Natyrisht, qeverisja e kësaj partie në këto vite ka pasur të meta, dhe kjo është e pranishme. Unë i përkas atij grupi njerëzish që i sheh gjërat me objektivitet: ka të zeza dhe të bardha. Por ajo që ka rëndësi në fund është fitorja”, tha Braçe.

Braçe gjithashtu foli për marrëdhëniet e tij personale me Ramën, duke pranuar se ato kanë qenë të tensionuara në disa momente për shkak të ambientit politik brenda Partisë Socialiste, por theksoi mbështetjen e tij për qeverisjen dhe nevojën që gjërat të lëvizin për mirë.

“Marrëdhënia ime me Ramën ka qenë e tensionuar, por unë e mbështes qeverisjen”, tha Braçe.

Ai foli dhe për aksionin e nisur për lirimin e hapësirave publike të zëna në Tiranë, përballë sfidave të mëdha me ndërtuesit dhe ndikimin e thellë të korrupsionit.

Braçe, shprehu zhgënjimin e tij të thellë për situatën e rimarrjes së hapësirave publike në Tiranë, duke denoncuar fuqimisht rolin e ndërtuesve dhe korrupsionin në institucione.

Kur u pyet nga gazetari nëse është i kënaqur me aksionin për lirimin e hapësirave publike, Braçe u shpreh qartë:

“Jo, nuk jam i kënaqur. Sepse ende nuk është bërë tamam siç duhet – as në cilësi, as në sasi, sa përfaqësi.”

Duke iu referuar ndërtuesve, ai theksoi se ata janë “dhunuesit më të egër të këtij qyteti”.

“Nëse ka dhunues të hapësirës publike në këtë qytet, ata janë ndërtuesit. Janë kantieret e ndërtimit. Ata janë! Unë shoh që nga këta nuk lëviz asnjë centimetër nga hapësira publike që kanë zaptuar.

Dhe hapësira publike, Roland, që kanë zënë këta, është trotuari, është pema… E ka futur brenda rrethimit të kantierit të vet të ndërtimit. Kanë marrë trotuarin, pemën, vendin e parkimit, edhe rrugën. Dhe pastaj e shndërrojnë në lokale, në hapësira që më parë ishin pa leje.”

Braçe nënvizoi se ligjin dhe rregullin nuk i shkelin më të dobëtit, por “më të fortët, ndërtuesit, që kanë para dhe ndikim”.

“Kanë një aftësi të pashoqe për të mos pasur fare mëshirë. Për të rrëmbyer! Për të rrëmbyer!”

Ai kritikoi edhe mungesën e reagimit nga institucionet:

“Në një situatë normale, duhet të shkojnë te këto kantieret e ndërtimit dhe t’i tërheqin mbrapsht nga hapësira publike. Por dikush ka marrë para! S’kam asnjë pikë dyshimi për këtë histori.”

Përveç korrupsionit të zyrtarëve, Braçe theksoi edhe mbrojtjen politike ndaj ndërtuesve:

“I mbrojnë politikanët, sepse këtu nuk është vetëm një punë e IKMT-së, por një problem i thellë i lidhjeve që i kanë ndërtuesit me pushtetin lokal dhe qendror.”

Ai paralajmëroi se situata kërkon ndërhyrje të fuqishme dhe që qytetarët të marrin hapësirat që u takojnë.

“Kjo rrëmujë nuk mund të vazhdojë pafundësisht. Do të ketë ndërhyrje, sepse është çështje e respektimit të qytetarëve dhe e të drejtës për hapësira publike që po grabiten.”

Ky denoncim i Erion Braçes në “Dekalog” përforcon shqetësimet e shumta për rrjetet e mbrojtjes që kanë ndërtuesit, korrupsionin në institucionet përgjegjëse si IKMT dhe nevojën për një aksion të fortë shtetëror për të mbrojtur hapësirat publike në kryeqytet./e.t

Tërmet në Greqi, lëkundjet ndjehen pranë kufirit me Shqipërinë

By: Ke Si
22 July 2025 at 09:28

Një tërmet me magnitudë 4.6 i shkallës Rihter është regjistruar mëngjesin e sotëm në Greqi, në orën 09:43 me orën lokale.

Epiqendra e tërmetit ndodhej 5 kilometra në lindje të Paramithisë, një zonë pranë kufirit greko-shqiptar, me një thellësi prej vetëm 5 kilometrash, çka e bën lëkundjen të ndjeshme në sipërfaqe.

Nuk raportohet për dëme materiale apo të lënduar deri në këto momente. Megjithatë, tërmeti është ndjerë në disa zona të veriut të Greqisë dhe në Shqipëri./e.t

Projektrregullorja, ulen komisionet edhe për transfertat kombëtare në Euro

By: Ke Si
22 July 2025 at 09:26

Banka e Shqipërisë ka përgatitur disa ndryshime në rregulloren “Për funksionimin e sistemit AIPS EURO për shlyerjen e transfertave vendase për klientë në Euro”, që parashikojnë ulje të nivelit të komisioneve që klientët e sektorit financiar do të paguajnë për kryerjen e transfertave në Euro brenda vendit.

Projektrregullorja ul nivelin e komisionit minimal që bankat mund të aplikojnë për transfertat në sistemin AIPS Euro, në 4 euro, nga 6 euro që ishte më parë.

Ndërkohë, totali i komisioneve për çdo transfertë me vlerë deri në 150 mijë euro nuk mund të jetë më i lartë se 0.02% e vlerës së transferuar.

Me rregulloren aktuale, komisioni maksimal është 10 herë më i lartë, në masën 0.2%.

Gjithashtu, ky komision maksimal është i detyrueshëm vetëm për transfertat me vlerë më të ulët, deri në 10 mijë euro; për pagesat më të mëdha se 10 mijë euro, aktualisht nuk parashikohet një tavan për komisionin në përqindje, por vetëm një komision maksimal në vlerë, pavarësisht shumës së transferuar.

Ashtu siç ndodh me transfertat në Lekë, edhe rregullorja për transfertat në Euro do të stimulojë përdorimin e kanaleve elektronike për kryerjen e transfertave, duke parashikuar komisione të përgjysmuara për veprimet që kryhen nëpërmjet këtyre kanaleve. Komisioni minimal që bankat mund të aplikojnë për transfertat kombëtare në monedhën europiane, të kryera nëpërmjet e-banking, nuk mund të jetë më i lartë se 2 euro. Ndërsa totali i komisioneve për çdo transfertë me vlerë deri në 150 mijë euro nuk mund të jetë më i lartë se 0.01% e vlerës së transferuar.

Ndërkohë, komisionet maksimale që bankat mund të aplikojnë, pavarësisht shumës së transfertës, propozohen të jenë të njëjta si në rregulloren aktuale, përkatësisht 50 euro për transfertat e kryera në degë dhe 25 euro për ato të nisura nëpërmjet kanaleve elektronike.

Sistemi i pagesave kombëtare AIPS Euro nisi funksionimin në fillim të vitit 2022, me qëllim lehtësimin e kryerjes së transfertave në Euro brenda vendit dhe uljen e kostos të tyre. Më parë, këto transferta kryeheshin nëpërmjet bankave të huaja korrespendente, rrugë që sillte komisione shumë më të larta dhe kohë më të gjatë për finalizimin e transaksionit.

Ndërkohë, këtë vit edhe transfertat në Euro me jashtë vendit pritet të pësojnë një transformim madhor, pas anëtarësimit të Shqipërisë në Zonën Unike të Transfertave në Euro (SEPA), vitin e kaluar. Duke filluar nga muaji tetor, pritet që bankat tregtare shqiptare të fillojnë kryerjen e transfertave nëpërmjet sistemeve të SEPA, çka do të sjellë ulje drastike të komisioneve dhe shkurtim të kohës për kryer transfertat në Euro jashtë vendit.

Së fundmi, Banka e Shqipërisë ka përgatitur gjithashtu një projektrregullore që parashikon uljen edhe të komisioneve për transfertat kombëtare në Lekë.

Çmimi i komisioneve të aplikuara nga institucionet financiare për klientët e tyre për transfertat vlerë nga 40 mijë lekë deri në 1 milion lekë, nuk duhet të jetë më i lartë se 100 lekë për transfertat e kryera në degët e bankave dhe 50 lekë për ato të kryera nëpërmjet e-banking. Ndërsa vlera maksimale e përjashtuar nga komisionet për transfertat e kryera në formë elektronike do të rritet nga 20 mijë lekë në 40 mijë lekë./Monitor

Një fjalëkalim i dobët rrëzon një kompani 158-vjeçare dhe la pa punë qindra njerëz

By: Ke Si
22 July 2025 at 09:23

Një gabim i vetëm, një fjalëkalim i pambrojtur, dyshohet se është bërë shkaku i shkatërrimit të një kompanie britanike me një histori prej 158 vitesh, duke lënë pas 700 punonjës të papunë.

Sipas një raportimi nga BBC, kompania e transportit KNP, me qendër në Northamptonshire, është një prej mijëra bizneseve në Mbretërinë e Bashkuar që kanë rënë pre e sulmeve gjithnjë e më të shpeshta kibernetike.

Në muajt e fundit, edhe emra të mëdhenj si M&S, Co-op dhe Harrods janë bërë objekt i këtyre sulmeve. Madje, drejtuesi i Co-op ka pranuar publikisht se të dhënat personale të 6.5 milionë anëtarëve të kompanisë janë komprometuar.

Në rastin e KNP-së, mendohet se hakerët kanë hyrë në sistemin informatik përmes një fjalëkalimi të thjeshtë që i përkiste një punonjësi. Pasi siguruan qasjen, ata kriptuan të dhënat dhe paralizuan gjithë funksionimin e brendshëm të kompanisë.

Drejtori i KNP-së, Paul Abbott, ka treguar se nuk i ka zbuluar punonjësit faktin që fjalëkalimi i tij mund të ketë sjellë fundin e kompanisë. “A do të doje ta dije nëse ishe ti ai shkaktar?”, pyet ai retorikisht.

Richard Horne, drejtori i Qendrës Kombëtare për Siguri Kibernetike në Britani, thekson nevojën urgjente që organizatat të marrin masa serioze për të mbrojtur sistemet e tyre, duke theksuar se sulmet ransomware janë bërë një rrezik i përditshëm.

Në vitin 2023, KNP operonte me rreth 500 mjete transporti, shumica nën markën Knights of Old. Kompania pretendon se kishte sisteme IT të përshtatura me standardet e industrisë, si dhe sigurim kundër sulmeve kibernetike. Por edhe kjo nuk mjaftoi.

Grupi i njohur kriminal “Akira” arriti të depërtonte në sistem. Pas sulmit, punonjësit humbën qasjen në të gjitha të dhënat kritike për funksionimin ditor. Hakerët kërkuan një pagesë për rikthimin e informacionit, megjithëse nuk dhanë një shumë të saktë. Një kompani ndërmjetëse që merret me negociata të këtij lloji, vlerësoi se kërkesa mund të arrinte deri në 5 milionë paund.

KNP nuk kishte mundësinë ta përballonte këtë shumë. Për pasojë, të dhënat nuk u rikthyen dhe kompania shpalli falimentimin.

Rasti i KNP-së është një shembull tronditës se si një neglizhencë e vogël në sigurinë digjitale mund të ketë pasoja shkatërruese. Ekspertët britanikë paralajmërojnë se vetëm masa të rrepta sigurie dhe edukim i vazhdueshëm i punonjësve mund të ndalojnë përhapjen e kësaj vale sulmesh që po godet rëndë bizneset dhe qytetarët në të gjithë vendin./e.t

Media britanike “Mirror”: Vizitoni qytetin e bukur evropian, Tiranën

By: Ke Si
22 July 2025 at 09:19

Ekspertja e udhëtimeve Chelsea Dickenson është gjithmonë në kërkim të destinacioneve më pak të njohura.

Kohët e fundit, ajo zbuloi një qytet evropian të vendosur në Shqipëri – një destinacion i vlerësuar për vijën e tij bregdetare mahnitëse, shkruan Ellen Jenne në një artikull të botuar në të përditshmen britanike “Mirror”.

“Tirana, duhet të jetë në radarin e shumë turistëve, është vërtet interesante, sepse Shqipëria ka marrë shumë më tepër vëmendje për Rivierën e saj… Por, mendoj se kryeqyteti i saj, Tirana, është absolutisht i mrekullueshëm”, tha ajo.

E vendosur në zemër të Shqipërisë, Tirana është e rrethuar nga kodra dhe male, përfshirë Dajtin.

Qyteti u themelua nga një gjeneral etnik shqiptar dhe guvernator i Perandorisë Osmane në vitin 1614 dhe u bë një vend i pavarur në vitin 1912, pothuajse tre shekuj më vonë.

Tirana është vlerësuar si një parajsë për turistët që kërkojnë hapësira të gjelbra, me zona të shumta në natyrë për t’u çlodhur gjatë muajve me diell të verës.

Në Tiranë ekziston një kulturë kafenesh dhe restorantesh, kështu që ka kaq shumë vende në natyrë për t’u ulur. Gjithashtu mund të shijoni ëmbëlsira tradicionale për vetëm 45 qindarka.

Qyteti është plot me ëmbëlsira ballkanike, të tilla si kadaif, kompekaj dhe bakllava. Një specialitet tjetër për të provuar është byreku.

Një banor vendas i Tiranës ofroi disa këshilla mbi vendet më të mira të kuzhinës. “Kernace Zgare Fatosi” është vendi i preferuar për adhuruesit e qofteve, bukës dhe kosit.

Nëse dëshironi të provoni kuzhinën tradicionale shqiptare, shkoni në “Restorant GjinoKastra”.

Për disa eksplorime dhe atraksione kulturore, vizitoni Sheshin Skënderbej, Kalanë e Tiranës, Pazarin e Ri dhe Sofrën e Ariut.

Vizitoni zonën e Bllokut, për të shijuar një pije ndërsa shihni pamjet panoramike të qytetit, nga “Hotel Xheko Imperial”.

Një tjetër avantazh i vizitës në Tiranë?

Fluturimet ofrohen me çmime të ulëta. Kryeqyteti shqiptar renditet si një nga destinacionet e rralla ku mund të gjeni një fluturim vajtje-ardhje për afërsisht 40 paund gjatë sezonit më të qetë.

Një fluturim nga Londra me “Ryanair” në shtator mund t’ju kushtojë vetëm 15 paund vajtje-ardhje.

Gjithashtu, për një pushim treditor dhe dy netë në qytet do të shpenzoni vetëm 100 paund./e.t

Gjermania ndan pushimet verore me rotacion, ja pse dhe si funksionon sistemi

By: Ke Si
22 July 2025 at 09:17

Pse nuk i kanë të gjithë nxënësit dhe shkollat në Gjermani pushimet verore në të njëjtën kohë?

Rreth 11.4 milionë fëmijë dhe të rinj ndjekin shkollat në Gjermani. Nëse ata dhe familjet e tyre do të shkonin të gjithë me pushime në të njëjtën kohë, pasoja do të ishte bllokim edhe më i madh i trafikut në autostrada, trena dhe hotele të mbipopulluara.

Kjo është arsyeja pse 16 landet e Gjermanisë i fillojnë pushimet në kohëra të ndryshme. Kështu, për shembull, në Saksoni, pushimet verore gjashtëjavore në vitin 2025 kanë filluar në fund të qershorit, ndërsa në Bavari ato do të fillojnë në fillim të gushtit.

Kjo periudhë e zgjatur e pushimeve verore është gjithashtu në interes të sektorit të turizmit. Hotelet, plazhet dhe parqet e argëtimit kanë vizitorë gjatë disa muajve dhe jo vetëm një ose dy muaj kur janë pushimet.

Kush vendos se kur do të jenë pushimet në lande?
Arsimi në Gjermani është përgjegjësi e landeve dhe jo e federatës, pra landet vendosin dhe jo qeveria federale në Berlin. Prandaj, landet janë ato që marrin vendime në mënyrë të pavarur për pushimet shkollore.

Megjithatë, ministrat e arsimit të të gjitha 16 landeve koordinohen mes vete, në të ashtuquajturën Konferencë të Ministrave të Arsimit (Kultusministerkonferenz). Atje, ata planifikojnë së bashku datat e pushimeve disa vite më parë. Për më shumë se 50 vjet, ata janë përpjekur të harmonizojnë të gjitha interesat në këtë mënyrë.

Kohëzgjatja e mësimeve duhet të jetë afërsisht e njëjtë në të gjitha landet. Shkollat kanë nevojë edhe për kohë të mjaftueshme për provime e teste para pushimeve dhe festave.

Pse ka grindje çdo vit?
Sepse çdo land do të donte të kishte datat më të mira për pushime. Pra, jo vetëm kohë të mjaftueshme për provime, por edhe sa më shumë diell, fluturime të lira me avionë dhe hotele më të lira për pushime. E çmimet dhe kushtet dallojnë në mes të korrikut nga fundi i gushtit.

Ndaj ka grindje mes përfaqësuesve të landeve se cili prej tyre do të ketë në dispozicion kohën më të mirë për pushime dhe çmimet më të mira për udhëtime.

Megjithatë, mosmarrëveshjet më të mëdha janë me landet: Bavaria dhe Baden-Württemberg, të dyja në jug të Gjermanisë. Ato nuk duan të futen në rotacione, por duan që gjithmonë pushimet t’i kenë të fundit.

Më parë, këto lande justifikoheshim me faktin se fëmijët në shkollat në rajonet bujqësore duhet të ndihmojnë me korrjet e verës. Sot ata i referohen festës Pfingsten.

A ka ndonjë zgjidhje në horizont?
Ende jo. Për vite me radhë, përfaqësues të landeve të tjera u kanë bërë thirrje Bavarisë dhe Baden-Württembergut të bashkëpunojnë. Për shembull, Ministrja e Arsimit e Renanisë Veriore – Vestfalisë (NRW) Dorothee Feller, deklaroi në një intervistë me Westdeutsche Allgemeine Zeitung: “NRW do të donte po ashtu që pushimet të fillojë më vonë.”

Megjithatë, vit pas viti, këto dy lande jugore i hedhin poshtë propozimet e tilla. Kryeministri bavarez Markus Söder i CSU-së konservatore ka hedhur poshtë këto propozime edhe në deklarimet e fundit. Ai tha në debatin aktual: “Ne kemi ritmin tonë të pushimeve, i cili, si të thuash, është i gdhendur në ADN-në e bavarezëve.”

Por edhe nëse Bavaria dhe Baden-Württembergu do të ndryshonin mendje, ndryshimi do të ishte i mundur vetëm pas pesë vjetësh – sepse të gjitha datat janë dakorduar për pesë vitet e ardhshme.

A ekziston ky problem edhe në vende të tjera?
Gjermania nuk është i vetmi vend ku pushimet verore fillojnë dhe mbarojnë në kohëra të ndryshme. Në Holandë, për shembull, ka tre zona rajonale me fillime të ndryshme të pushimeve verore. Megjithatë, pushimet atje ndryshojnë më së shumti për dy javë, ndërsa oraret caktohen nga Ministria qendrore e Arsimit.

Në disa vende të tjera, si Britania e Madhe, sistemi i rotacionit është diskutuar për një kohë të gjatë. Edhe disa vende të tjera, si Franca, kanë një fillim të ndarë të pushimeve – por nuk ka dallime për pushimet verore të gjata.

Debati vjetor rreth fillimit të pushimeve midis jugut të Gjermanisë dhe pjesëve tjetra të vendit mbetet një ritual veror në këtë vend, një temë e përhershme gjermane./DW

Yesterday — 21 July 2025Main stream

Çfarë do të thotë ‘40% mundësi për shi’ në aplikacionin e motit? Shumica nuk e kuptojnë

By: Ke Si
21 July 2025 at 20:50

Çfarë fshihet pas përqindjes së shiut në parashikimin e motit?

Sa herë keni hapur aplikacionin e parashikimit të motit në iPhone-in tuaj dhe keni parë shkrimin “40% mundësi për shi” dhe keni menduar: a do të thotë kjo se do të bjerë shi për 40% të kohës? Apo se 40% e territorit do të përfshihet nga reshjet? Ose ndoshta se keni 40% mundësi që të prishni stilin e flokëve? Nëse jeni të hutuar – nuk jeni vetëm.

Në Reddit është hapur një diskutim që ka shkaktuar një valë debatesh për kuptimin real të këtij përqindjeje të famshme. Një përdorues me emrin Wonderscout1 shpjegon: “Nëse meteorologu është 80% i sigurt që do të bjerë shi, por pret që reshjet të përfshijnë vetëm 50% të një rajoni të caktuar, aplikacioni do të tregojë 40% mundësi për shi.”

“Apo, në anën tjetër, nëse është 100% i sigurt që do të bjerë shi në një zonë, por vetëm 40% i sigurt që reshjet do të arrijnë vendndodhjen tuaj, prapë do të shfaqet 40%,” shton ai.

Të hutuar? Shumë janë.

Ndërsa disa pranuan se edhe pas këtij shpjegimi nuk kuptuan shumë, të tjerë dhanë shpjegime edhe më të sakta:

“Kjo përqindje në të vërtetë tregon probabilitetin që në një pikë të caktuar brenda një zone më të gjerë të bjerë shi. Llogaritet si: probabiliteti që diku të bjerë shi × përqindja e territorit që do të preket.” Ose, siç tha dikush në mënyrë të thjeshtë: “Përqindja nuk do të thotë se do të bjerë shi 40% të kohës, por se ka 40% shanse që shi të bjerë pikërisht aty ku ndodhesh ti.”

Por a është kjo e saktë?

Kjo përqindje, që në aplikacione si ai i iPhone-it e shihni si “40% chance of rain” (40% shanse për shi), i referohet probabilitetit që në një vend të caktuar gjatë një intervali të caktuar kohor, zakonisht brenda një ore – të bjerë shi. Pra, “40% shanse për shi” do të thotë se ka 40% mundësi që gjatë asaj ore aty të bjerë shi, transmeton Telegrafi.

Çfarë NUK do të thotë kjo?

– Nuk do të thotë se do të bjerë shi 40% të ditës.
– Nuk do të thotë se 40% e territorit do të përfshihet nga reshjet.
– Nuk do të thotë se do të bjerë shi 40% të kohës gjatë asaj ore.

Po shpjegimi i Reddit-it?

Një përdorues në Reddit përshkroi një metodë të vjetër meteorologjike nga SHBA, të njohur si formula PoP:

PoP = C × A, ku:
C = besimi i meteorologut që do të bjerë shi diku në rajon
A = përqindja e atij rajoni që do të preket nga reshjet

Shembull: 80% siguri që do të bjerë shi, por vetëm në 50% të territorit → 0.8 × 0.5 = 0.4 → 40% shanse.

Por! Kjo formulë nuk është universale dhe nuk përdoret domosdoshmërisht nga Apple apo aplikacionet moderne të motit. Sot ato mbështeten më shumë në modelet e mësimit makinerik dhe të dhënat mikrolokacionale precize, duke bërë që numrat të jenë shumë më të saktë dhe shpesh i referohen pikërisht vendndodhjes suaj aktuale.

Përfundimi për përdoruesit e iPhone-it

Kjo përqindje tregon probabilitetin e reshjeve për vendndodhjen tuaj të saktë gjatë një ore të caktuar (p.sh. “40% shanse për shi midis orës 14:00 dhe 15:00”).

Nëse shihni “40%”, do të thotë se modelet parashikojnë 40% shanse që shi të bjerë pikërisht aty ku ndodheni, gjatë atij intervali kohor. /e.t

E rëndë/ Foshnja e porsalindur humb jetën pasi i mituri e hedh në dysheme

By: Ke Si
21 July 2025 at 20:40

Një tragjedi e rëndë ka goditur spitalin pediatrik në qytetin Lille të Francës, ku një foshnjë vetëm pesë ditëshe, e lindur para kohe, ka humbur jetën në rrethana të tmerrshme. E mitura, Zayneb-Cassandra, ndodhej në repartin Rainbow nën kujdes intensiv, pasi kishte lindur gjashtë javë para afatit të parashikuar.

Ajo u gjet pa ndjenja më 11 korrik, pranë krevatit të saj, me shenja të dukshme dëmtimi në kokë. Pavarësisht përpjekjeve të mjekëve për ta mbajtur në jetë përmes aparaturave, foshnja ndërroi jetë katër ditë më vonë, më 15 korrik.

Sipas konfirmimeve zyrtare nga prokuroria e Lille, vdekja është shkaktuar nga një traumë në tru që përputhet me një rënie nga një lartësi e ulët. Hetimet paraprake kanë zbuluar se një fëmijë gjashtëvjeçar, që ndodhej në të njëjtin repart me familjen e tij, dyshohet se ka marrë foshnjën nga krevati dhe e ka hedhur në dysheme. Dëshmitarë të pranishëm e kanë parë atë në afërsi të krevatit të të porsalindurës në kohën e ngjarjes.

Autoritetet kanë nisur hetimet për të sqaruar se si ka qenë e mundur që një fëmijë pa mbikëqyrje të ketë hyrë në një dhomë me një foshnjë në gjendje të brishtë shëndetësore.

Dëshmitë fillestare flasin për mungesë të dukshme kontrolli në repartin ku ndodhi ngjarja, ndërsa hetimet pritet të përqendrohen edhe në përgjegjësinë institucionale për sigurinë e pacientëve të mitur. Ngjarja ka tronditur thellë opinionin publik në Francë dhe ka ngritur pikëpyetje të mëdha mbi standardet e sigurisë në spitalet pediatrike.

Sipas konfirmimeve zyrtare nga prokuroria e Lille, vdekja është shkaktuar nga një traumë në tru që përputhet me një rënie nga një lartësi e ulët. Hetimet paraprake kanë zbuluar se një fëmijë gjashtëvjeçar, që ndodhej në të njëjtin repart me familjen e tij, dyshohet se ka marrë foshnjën nga krevati dhe e ka hedhur në dysheme. Dëshmitarë të pranishëm e kanë parë atë në afërsi të krevatit të të porsalindurës në kohën e ngjarjes.

Autoritetet kanë nisur hetimet për të sqaruar se si ka qenë e mundur që një fëmijë pa mbikëqyrje të ketë hyrë në një dhomë me një foshnjë në gjendje të brishtë shëndetësore.

Dëshmitë fillestare flasin për mungesë të dukshme kontrolli në repartin ku ndodhi ngjarja, ndërsa hetimet pritet të përqendrohen edhe në përgjegjësinë institucionale për sigurinë e pacientëve të mitur. Ngjarja ka tronditur thellë opinionin publik në Francë dhe ka ngritur pikëpyetje të mëdha mbi standardet e sigurisë në spitalet pediatrike./e.t

KESH blen 100 mln euro energji elektrike, mungesa e reshjeve shton kostot e furnizimit!

By: Ke Si
21 July 2025 at 20:30

Furnizimi me energji këtë vit po na kushton 6 fish më shumë se vjet. Të dhënat e bëra publike nga Korporata Elektroenergjetike mbi ankandet e zhvilluara gjatë këtij viti tregojnë se brenda 7 muajsh u blenë 783,251 megavat/orë energji, ku rreth gjysma e kësaj sasie i takon vetëm muajit korrik.

Për të garantuar furnizim pa ndërprerje, janë shpenzuar për periudhën janar-korrik 100.8 milionë euro, që kanë shkuar për blerje energjie elektrike në bursën ndërkombëtare. Ndërsa vjet në të njëjtën periudhë u blenë vetëm 16.9 milionë euro energji elektrike, praktikisht 6 herë më pak.

Muaj më i kushtueshëm deri më tani është korriku, pasi në 5 ankande të zhvilluara brenda këtij muaj, janë blerë 43.6 milionë euro energji elektrike, sipas raportimeve të KESH.

Këto vlera të mëdha të importit, sinjalizojnë një verë të ‘nxehtë’ edhe për çmimet. Deri më tani importi më i shtrenjtë i energjisë ka qenë në muajin shkurt, ku 33.600 megavat janë blerë me 162.1 euro megavati, dhe çmimi më i lirë është regjistruar në datat 13-15 qershor, një megavat u ble për 71.8 euro. Por korriku ka sjellë përsëri shtrenjtim të çmimit deri në 136 euro megavati.

Mungesa e reshjeve ka reduktuar prodhimin vendas i cili bazohet kryesisht në hidrocentrale. Nga ana tjetër ditët e nxehta dhe shtimi i përdorimit të kondicionerëve e ka rritur edhe më shumë kërkesën për energji elektrike.

Gjatë sezonit veror konsumi i energjisë rritet deri me 20%, ku ndikim të lartë kanë edhe shtimi i turistëve, që shoqërohet me rritje jo vetëm të kërkesës për energji nga familjet por edhe nga bizneset.

IMPORTI I ENERGJISË ELEKTRIKE
Janar-Korrik 2024          16,925,173 euro
Janar-Korrik 2025         100,886,397 euro
Diferenca                       +83,961,224 euro

Gabimi i pafalshëm i Shabanit përballë Lapajt

By: Ke Si
21 July 2025 at 19:48

Adriatik Lapaj po sillet si pronar, jo si kryetar. Kur një drejtues politik i një lëvizjeje qytetare nis të sillet si padron i votave, i mandateve dhe i fatit të bashkëpunëtorëve, projekti shndërrohet nga një mision publik në një biznes personal.

Lapaj u ngjit në skenë si simbol i ndryshimit, si njeriu që vinte për të sfiduar politikën e vjetër me një model të ri të udhëheqjes. Por më pak se dy muaj pas zgjedhjeve, e gjithë filozofia e bashkëpunimit u zëvendësua me logjikën e “këtu komandoj unë”. Pra, Unë mund të mos e mbaj fjalën dhe ju nuk mund të reagoni.”

Habi e madhe. Në vend që të shihte veten si kapiten të një ekuipazhi idealistësh që rrezikonin së bashku, Lapaj e ktheu veten në administrator dhe partinë si e  pasuri private që shpërndahet sipas rregullave të tij. Ndaj, kur ai flet për mandatin si pronë personale, nuk tradhton vetëm marrëveshjen me Endri Shabanin, por tradhton çdo qytetar që besoi se kjo lëvizje do të sillte një mënyrë të re të të bërit politikë.

Së dyti, mosmbajtja e fjalës së dhënë tregon papjekuri politike dhe një prioritet të qartë për interesin personal, jo për kauzën. Lapaj mund të justifikohet me sistemin zgjedhor, me votat e preferencës, me kalkulimet e listës,  por asgjë nga këto nuk justifikon thyerjen e një premtimi publik të bërë para qytetarëve dhe para ekipit të tij privatësisht.

Fjala është më e fortë se çdo ligj elektoral, sepse politika është marrëdhënie besimi, jo vetëm numrash. Dhe kur një lider vendos ta thyejë këtë besim për të ruajtur një karrige, ai i dërgon një mesazh të qartë publikut: “Unë jam si gjithë të tjerët”. Siç do të thoshte Konfuci, “Burri i madh kërkon tek vetja, i vogli kërkon fajin tek të tjerët.” Lapaj, në vend që të shihte tek vetja mungesën e karakterit për të mbajtur fjalën, po kërkon fajin herë tek të tjerët, herë tek sistemi, herë tek daja e Shabanit, herë tek rrethanat.

Churchill do ta kishte përmbledhur më thjeshtë: “Politikani sheh zgjedhjet e ardhshme, burri i shtetit sheh gjeneratat e ardhshme.” Por për fat të keq, Lapaj s’po sheh asnjerën, por vetëm po na rrëzon iluzionin që “të rinjtë janë ndryshe”.

Së treti, asnjë analizë! A e ka menduar ndonjëherë Lapaj, dëmin që i ka shkaktuar koalicionit si drejtues pas përplasjes me Agron Shehajn? Po kostot për akuzat ndaj vjerrit ish-kryegjyqtar?

Pse nuk ka analizë kritike por vetëm marrje totale meritash, kur pa votat e aleatëve nuk merrte dot as atë mandat që morën? Nga ana tjetër, Endri Shabani është bashkëfajtor  poashtu. Së pari përmes tolerancës së tij të gjatë dhe mirëkuptimit naiv ndaj Lapajt.

Ai ishte njeriu që duhej ta vendoste kufirin që në fillim, kur Lapaj filloi të sjellë retorikën e pushtetit personal, mentalitetin e komandës së vetme dhe braktisjen e fjalës së dhënë.  Lapaj e emëruan në krye me të gjitha benefitet, por ai sërish nuk mori asnjë përgjegjësi, por  do sërish benefitin e deputetit.

Por Shabani preferoi të heshtë, të durojë, të bëjë atë që shumë herë i ka dënuar vetë në publik,  kompromisin e dëmshëm për “mosprishje muhabeti në publik”.

Së dyti, Shabani duhet ta kishte mbrojtur kauzën, lëvizjen dhe besimin e votuesve, duke vendosur kufij me partnerin e tij politik dhe duke treguar se kauza nuk është dekor për ambiciet personale të askujt. Të jesh lider nuk do të thotë të ruash paqen me çdo kusht, por të ruash dinjitetin dhe frymën për të cilën je angazhuar. Atë që bëri Zeqiri duhet ta bëntë Shabani.

Si përfundim, kjo përplasje nuk është thjesht një sherr për mandate, as një grindje karakteresh. Është shembulli klasik se si edhe njerëzit që erdhën me flamurin e idealizmit, sapo përballen me pushtetin, tregojnë se janë të gatshëm ta trajtojnë atë si pasuri personale. Dhe për këtë, siç do të thoshte John Adams, “Pushteti gjithmonë shfaq fytyrën e tij më të shëmtuar tek ata që e kapin fort.”

Adriatik Lapaj e kapi fort  dhe zbuloi qëllimin e tij primar, që është karriera e tij në Kuvend. Shabani nuk u tregua mjaftueshëm i shpejtë dhe i guximshëm ta ndalojë. Zeqiri u dha një mësim të dyve!/e.t

Greqia i vjen në ndihmë Shqipërisë, dy avionë Canadair ndihmojnë për shuarjen e zjarreve

By: Ke Si
21 July 2025 at 19:40

Ashtu siç ministri i Mbrojtjes, Pirro Vengu paralajmëroi, pasi vizitoi në spital tre zjarrfikës që po trajtohen me ndihmë mjekësore pasi u asfiksuan në luftë me flakët në Dukat, Shqipëria ka aktivizuar Mekanizmin Europian të Mbrojtjes Civile.

Në kuadër të kësaj kërkese të bërë nga Shqipëria për ndihmë, 2 avionë Canadair kanë mbërritur në vendin tonë nga Greqia, me shtetin helen që bëhet i pari që na vjen në ndihmë në luftën për shuarjen e flakëve.

Dy avionët Canadair e ardhur nga Greqia janë aktivizuar menjëherë në vatrën e zjarrit që prej tre ditësh është aktive në Dukat, duke u bërë pjesë e operacionit për ndaljen e flakëve që rrezikojnë edhe Parkun Kombëtar të Llogorasë./e.t

Turistët hollandezë u bllokuan në liqen me kanoe, babë e bijë nxirren në breg nga policia

By: Ke Si
21 July 2025 at 19:38

Në zonën e Tushemishtit, në Pogradec, policia kufitare i ka ardhur në ndihmë dy turistëve hollandezë, babë e bijë, pasi kishin dalë në liqen me kanoe dhe kishin kërkuar ndihmën e policisë pasi ishin bllokuar.

Turistët kanë patur probleme me lëvizjen e tyre në liqen, ndërsa mësohet se janë në gjendje shumë të mirë shëndetësore dhe po dërgohen drejt hotelit ku do të kalojnë disa ditë pushimi në Pogradec.

Policia kufitare vazhdon çdo ditë monitorimin në gjithë zonën e Pogradecit, me qëllim parandalimin e ngjarjeve të ndryshme që mund të ndodhin në ujërat e liqenit të Pogradecit./e.t

E trishtë/ Mbyll sytë përgjithmonë aktorja e njohur

By: Ke Si
21 July 2025 at 19:20

Aktorja legjendare, Eileen Fulton, e njohur për rolin e saj ikonik në serialin “As the World Turns”, ka ndërruar jetë në moshën 91-vjeçare.

Fulton u nda nga jeta më 14 korrik në vendlindjen e saj, Asheville, Karolina e Veriut, pas një periudhe shëndetësore të përkeqësuar, sipas njoftimit nga “Groce Funeral Home”.

E lindur si Margaret Elizabeth McLarty më 13 shtator 1933, ajo u rrit në një familje modeste, me babanë predikues metodist dhe nënën mësuese./e.t


Eileen do të mbahet mend si një nga figurat më të dashura të televizionit amerikan.

Asfiksohen tre zjarrfikës në luftë me flakët, ministri Vengu i viziton në spital

By: Ke Si
21 July 2025 at 19:18

Puna për shuarjen e zjarrit në malin e Dukatit, që digjet prej tre ditësh, nuk ka qenë aspak e lehtë për tre zjarrfikës të Bashkisë së Vlorës, të cilët janë asfiksuar nga tymi gjatë operacionit. Të tre zjarrfikësit janë transportuar për në spital, ku po trajtohen me ndihmë mjekësore.

Efektivët e Forcave Zjarrfikëse janë vizituar në spital edhe nga ministri i Mbrojtjes, Pirro Vengu, i cili për mediat tha se gjendja e tyre është e stabilizuar.

“Të tre efektivët kanë ndjerë disa shqetësime në rrugët e frymëmarrjes, kanë marrë ndihmën e menjëhershme janë transportuar nga Forcat e Armatosura dhe në Orikum kanë marrë ndihmën e parë. Më pas janë transportuar në Urgjencën e Spitalit të Vlorës, ku tashmë gjendja është e stabilizuar”, bëri me dije ministri Vengu.

Ndërkohë, në rrjetin social Facebook, Vengu shkruan: “Mirënjohje për Luanin, Dëfrimin, Andrean, të gjithë zjarrfikësit dhe efektivët e FARSH, si dhe çdo strukturë e individ të angazhuar në parandalimin dhe luftën kundër zjarreve, kudo në Shqipëri”./e.t

Trump sfidon Apple me telefonin e tij të ri?

By: Ke Si
21 July 2025 at 17:58

Ndërsa Apple i ka marrë gjërat me ngadalë dhe është përshtatur me idenë e lansimit të një iPhone të palosshëm shtatë vjet me vonesë, Trump po lëviz me shpejtësi marramendëse në sektorin e teknologjisë, edhe pse kjo nuk është fusha e tij.

Trump njoftoi së fundmi një telefon dhe madje edhe një rrjet pa tel

Iphone Fold, ose sido që të quhet, nuk pritet të ketë ndonjë veçori inovative.

E vetmja gjë emocionuese në lidhje me iPhone-in e palosshëm do të ishte se ai paloset, shkruajnë mediat e huaja.

Dhe ndërsa kjo mund të jetë e mjaftueshme për përdoruesit e iOS, disa prej të cilëve janë aq të thellë në ekosistemin e Apple saqë ideja e daljes jashtë është e paimagjinueshme, nuk do të jetë e mjaftueshme për përdoruesit neutralë.

Besnikëritë mund të ndryshojnë brenda sekondave, siç duket se ka ndodhur me një kompani të caktuar veturash në SHBA.

Trump nuk ka frikë të japë gjithçka, edhe nëse rezultati i mundshëm është dështimi.

Telefoni T1 nuk ka asnjë shans kundër telefonave më të mirë të sotëm, por ai ende ekziston.

Nga ana tjetër, Cook ka adoptuar një qasje të qetë kohët e fundit.

Dhe kjo nuk po ndihmon. /e.t

Çfarë i ndodhë trupit tuaj nëse hani shumë shalqi?

By: Ke Si
21 July 2025 at 17:47

Vera ka ardhur dhe bashkë me të vjen edhe nevoja për të ngrënë ushqime freskuese, dhe mënyra më e mirë për ta bërë këtë është duke konsumuar një nga ushqimet më hidratuese të sezonit – shalqirin.

Megjithatë, pavarësisht shumë përfitimeve të tij, konsumimi i shalqirit në sasi të mëdha mund të jetë i dëmshëm për trupin tuaj.

Ky ushqim i shijshëm përbëhet nga afërsisht 92 përqind ujë. Jo vetëm që ka shije të shkëlqyer, por ka edhe shumë përfitime shëndetësore. Nuk përmban yndyrë dhe është një burim i shkëlqyer i vitaminave A, B6 dhe C, kaliumit dhe komponimeve të dobishme si likopeni dhe citrulina.

Përmbajtja e fibrave që përmban shalqiri e bën atë një frut të mrekullueshëm për humbjen e peshës. Është i njohur për të gjitha anët e mira, por çfarë të keqe mund të ketë konsumimi i tij në sasi të mëdha?

Mund të shkaktojë diarre dhe probleme të tjera të tretjes

Shalqiri është një burim i shkëlqyer uji dhe një burim po aq i mirë i fibrave dietike. Megjithatë, konsumimi i tij në sasi të mëdha mund të shkaktojë probleme me tretjen, siç janë diarreja, fryrja, gazrat, gazrat dhe të ngjashme.

Fruti përmban sorbitol, një përbërës sheqeri i njohur për shkaktimin e jashtëqitjeve të lirshme dhe problemeve me gazrat. Një tjetër shkak i zakonshëm i problemeve të tilla është përmbajtja e tij e likopenit, një antioksidant i pigmentuar që i jep shalqirit ngjyrën e tij të ndritshme.

Mund të rrisë nivelet e glukozës

Nëse vuani nga diabeti, ekziston mundësia që konsumimi i tepërt i shalqirit të rrisë nivelin e sheqerit në gjak. Mund të jetë i shëndetshëm, por ka një indeks të lartë glicemik (72). Prandaj, konsultohuni gjithmonë me mjekun tuaj përpara se ta konsumoni çdo ditë.

Mund të rrisë rrezikun e zhvillimit të inflamacionit të mëlçisë

Njerëzit që pinë rregullisht alkool duhet të shmangin sasitë e mëdha të shalqirit sepse nivelet e larta të likopenit mund të reagojnë me alkoolin, duke shkaktuar më tej inflamacion të mëlçisë. Stresi i tepërt oksidativ në mëlçi mund të jetë i dëmshëm.

Mbihidratim

Intoksikimi nga uji ose mbihidratimi është një gjendje ku trupi juaj ka ujë të tepërt, gjë që çon në humbje të natriumit. Konsumimi i sasive të mëdha të shalqirit mund të rrisë nivelet e ujit në trupin tonë.

Nëse uji i tepërt nuk nxirret jashtë, kjo mund të çojë në një rritje të vëllimit të gjakut, gjë që shkakton më tej ënjtje të këmbëve, lodhje, veshka të dobëta… Gjithashtu mund të çojë në një humbje të niveleve të natriumit në trup.

Probleme kardiovaskulare

Shalqiri njihet si një burim i shkëlqyer i kaliumit, një lëndë ushqyese jetësore që luan role të shumta në ruajtjen e shëndetit të trupit. Ndihmon në ruajtjen e funksionit të elektroliteve, e mban zemrën tonë të shëndetshme dhe forcon kockat dhe muskujt tanë. Megjithatë, shumë kalium mund të çojë në probleme kardiovaskulare, të tilla si rrahje të çrregullta të zemrës dhe puls të dobët./e.t

Zjarri në Dukat/ Shqipëria kërkon ndihmën e BE-së

By: Ke Si
21 July 2025 at 17:39

Për shkak të situatës problematike të zjarrit në Dukat të Vlorës, Shqipëria ka aktivizuar Mekanizmin Europian të Mbrojtjes Civile, duke kërkuan ndihmën e BE-së.

Lajmin e ka bërë të ditur ministri i Mbrojtjes, Pirro Vengu, pasi vizitoi në Spitalin e Vlorës tre zjarrfikësit që pësuan lëndime, të cilët fatmirësisht janë në gjendje të mirë.

Avionët zjarrfikës të BE-së në ndihmë të Shqipërisë pritet të mbërrijnë gjatë orëve në vijim.

Ministri ka paralajmëruar gjithashtu se temperaturat e larta do të arrijnë kulmin të enjten dhe të premten.

“Janë ditë që do të vijojnë të jenë të vështira përsa i përket luftës kundër zjarreve, sidomos në zonat malore dhe pyjore. Kemi mobilizuar Mekanizmin Europian të Mbrojtjes Civile në mënyrë që në ditët në vijim dhe orët në vijim të kemi mbështetje dhe nga vendet partnere. Do jenë ditë me temperatura shumë të larta, me maksimumin të enjten dhe të premten, sipas parashikimeve të meteorologjisë ushtarake, ndaj në mbarë territorin jemi në gatishmëri të plotë. Do vijojmë në orët e mbrëmjes të bëjmë një raport situates përsa i përket dislokimit të të gjitha forcave këto ditët ku parashikohet piku i temperaturave të larta, të jemi në gatishmëri maksimale”, u shpreh ministri Vengu.

Zjarri në Dukat të Vlorës ka marrë përmasa të mëdha dhe rrezikon seriozisht Parkun Kombëtar të Llogarasë.

Vatra, që u riaktivizua 2 ditë më parë, u shfaq fillimisht para rreth 10 ditësh dhe për shkak të terrenit të vështirë malorë, ndërhyrja e zjarrfikësve mbetet sfidë.

Për këtë arsye, është aktivizuar disa herë nga ajri helikopteri i ushtrisë./e.t

Valë e fortë e të nxehtit do të prekë Shqipërinë, temperaturat kapin ‘rekord’

By: Ke Si
21 July 2025 at 17:26

Një valë e fortë dhe e zgjatur e të nxehtit pritet të prekë rajonin e Ballkanit në ditët e ardhshme, duke arritur kulmin midis 21 dhe 26 korrikut 2025. Temperaturat maksimale do të kalojnë +8 deri në +10°C mbi vlerën mesatare të periudhës 1991-2020 në shumë zona të Ballkanit, përfshirë edhe Shqipërinë.

Zonat më të nxehta do të jenë Shqipëria, Greqia, Maqedonia e Veriut, Bullgaria, Italia jugore dhe Turqia perëndimore, ku temperatura maksimale pritet të arrijë ose madje të tejkalojë 42-44°C, nivele që tejkalojnë rekordet e viteve të mëparshme. Fenomeni vjen si pasojë e masave të forta të ajrit të ngrohtë nga Afrika e Veriut drejt Mesdheut lindor, ndërsa masat e ajrit të ftohtë lëvizin drejt Evropës perëndimore.

Në këtë pesëvjeçar të fundit, në krahasim me periudhën 30-vjeçare 1960-1990, temperaturat kanë qenë më të larta me 1-2 gradë, duke treguar një rritje të temperaturave mesatare. Vërehet gjithashtu një rritje e ekstremeve absolute, si të temperaturave maksimale ashtu edhe të temperave minimale. Nëse i referohemi periudhës së verës së pesëvjeçarit që lamë pas, jemi 3-5 gradë më lart në temperaturë krahasuar me periudhën 30-vjeçare.

Anomalitë më të theksuara në vitet e fundit i kanë shënuar vlerat e temperaturave maksimale të ajrit. Në figurën Nr. 2, janë paraqitur devijimeve që kanë shënuar vlerat mesatare të temperaturave maksimale të ajrit përgjatë 8 viteve të fundit, ku qartë dallohen viti 2024 me një anomali prej +5.8°C.

Njëkohësisht edhe temperaturat mesatare të vlerave minimale gjatë muajit korrik janë karakterizuar me anomali pozitive (paraqitur në figurën Nr. 3), të cilat mesatarisht kanë qenë në nivelin e +2.0°C, ku viti i fundit shënon edhe anomalinë më të lartë me +3.0°C.

Vetëm dy javë më parë Evropa Jugore dhe Ballkani, përfshirë rajonet përreth Shqipërisë, regjistruan vlera të “stresit të nxehtësisë” shumë të fortë, me ndjesi termike që tejkaluan 38°C. Shqipëria u prek ndjeshëm nga ky fenomen ekstrem. Temperaturat maksimale ditore në shumë qytete, si Tirana, Durrësi, Elbasani dhe Gjirokastra, gjatë kësaj vale tejkaluan vlerat 39–40°C, duke kulmuar më 7 korrik, që rezultoi dita më e nxehtë.

Frekuenca e goditjeve nga valët e të nxehtit ka ndryshuar ndjeshëm. Nëse i referohemi periudhës para 20 vitesh, ne përballeshim vetëm një valë të nxehti gjatë muajit korrik. Valë e të nxehtit konsiderohet kur temperaturat shumë të larta – mbi 35 gradë ditën dhe 20 gradë natën – godasin vendin për një periudhë më të gjatë se 3 deri në 5 ditë të njëpasnjëshme. Kohët e fundit vërehet se kjo frekuencë ka ndryshuar dramatikisht. Ndërsa më parë goditeshim vetëm nga një valë e të nxehtit për të gjithë sezonin veror, aktualisht po përballemi tashmë me valën e tretë të të nxehtit për verën meteorologjike 2025.Thotë Ing. Anira GJONI eksperte në Departamentin e Meteorologjisë – IGEO

Ndikimet priten të jenë të rëndësishme:

Rritja e rrezikut për shëndetin e njeriut, veçanërisht për të moshuarit, fëmijët dhe njerëzit me probleme shëndetësore.

Presion mbi rrjetet e energjisë për shkak të kërkesës së shtuar për ftohje.
Ndikime në bujqësi dhe mjedis natyror, me rrezik të shtuar të zjarreve.
Pemët punojnë në heshtje për planetin
Por sa ndryshim bëjnë pemët? Studimet tregojnë se temperatura në zonat urbane mund të ndryshojë nga 8-11° midis lagjeve më të nxehta dhe më të ftohta dhe shumica e këtij ndryshimi është për shkak të ndryshimeve në mbulesën e pemëve dhe hapësirën e gjelbër. Ndërsa valët e të nxehtit bëhen më të shpeshta dhe intensive, një rritje prej 8° mund të jetë ndryshimi midis jetës dhe vdekjes. Sëmundjet e lidhura me nxehtësinë si goditja e nxehtësisë dhe dehidrimi paraqesin një kërcënim serioz për popullatat e cenueshme si të moshuarit dhe fëmijët.

Natyra mund të jetë aleati ynë për t’i ndihmuar njerëzit të përshtaten me një klimë gjithnjë e më jomikpritëse. Ne duhet të rimendojmë se si i zhvillojmë qytetet tona dhe mjedisin e ku kemi ndërtuar. Kjo nuk ka të bëjë vetëm me mbjelljen e më shumë pemëve, por me integrimin e zgjidhjeve të bazuara në natyrë në planifikimin tonë urban.

Ky proces përfshin disa hapa të dukshëm, si krijimi i më shumë parqeve dhe kopshteve të komunitetit, por gjithashtu përfshin metoda novatore si çatitë dhe muret e gjelbërta. Këto struktura, të cilat janë pjesërisht ose plotësisht të mbuluara me bimësi, ofrojnë disa përfitime: ndihmojnë në filtrimin e ndotësve, përmirësojnë izolimin e ndërtesave, ulin kostot e energjisë./E.T

 

Rama mbledh deputetët e Tiranës dhe drejtorët e Bashkisë

By: Ke Si
21 July 2025 at 17:20

Kryeministri Edi Rama do të mbajë sot një mbledhje në kryeqytet me të gjithë deputetët e zgjedhur të qarkut të Tiranës si dhe me të gjithë drejtuesit e Bashkisë vendore.

Siç është thënë  dhe më parë, kryeministri u ka kërkuar të gjithë deputetëve të zgjedhur të Tiranës që të jenë sa më aktiv në terren dhe me takimet e tyre me qytetarët, me qëllim diktimin e problematikave të përditshme dhe hartimin e një bilanci.

Takimi i ditës së sotme do të shërbejë për shpalosjen e problematikave të qytetarëve të kryeqytetit nga deputetët, si dhe bashkërendimin e një plani pune të mirëfilltë për dhënien zgjidhje të këtyre problematikave. Takimi do të mbahet në orën 18:30 në një prej hoteleve të kryeqytetit./E.T

❌
❌