Presidentja e KosovĂ«s, Vjosa Osmani sĂ« fundi ka zhvilluar njĂ« intervistĂ« pĂ«r televizionin polak âTVP Worldâ ndĂ«rsa Ă«shtĂ« pyetur pĂ«r njĂ« sĂ«rsh çështjet qĂ« nga bota e te politika vendase. Osmani gjatĂ« fjalĂ«s sĂ« saj ajo u ka bĂ«rĂ« thirrje partive politike qĂ« tĂ« vendosin interesin e vendit para.
Osmani më tej ka kërkuar krijimin e një koalicioni të shumicës për të mos humbur projektet Bashkimit Evropian dhe mundësitë me administratën e re të SHBA-së. Osmani ka folur për afrimin e Kosovës drejt Bashkimit Evropian dhe sfidat politike që e pengojnë këtë proces. Ajo u shpreh se Kosova nuk ka pasur asnjëherë alternativë tjetër përveç BE-së.
Presidentja ka shtuar se Kosova nuk flirton me fuqi të tjera. Sipas saj BE-ja dhe NATO janë i vetmi shteg dhe do të punojnë shumë fort për aq sa na kërkohet për të zënë vendin e duhur në këto dy organizata. Ajo shtoi se Rusia, Kina e Iranit janë një trekëndësh i djallit dhe se shpesh kanë bërë përpjekje për të ndikuar në Ballkanin Perëndimor.
Sipas saj këto shtete kanë disa interesa strategjike për të shtrirë fuqinë e tyre, në një pjesë jashtëzakonisht të rëndësishme të kontinentit evropian. Osmani theksoi se ata besojnë se duke destabilizuar Ballkanin Perëndimor do të destabilizojnë BE-në dhe NATO-n.
Intervista e plotë:
Gazetarja: MirĂ« se vini nĂ« Forumin Evropian Alpbach dhe ju po shikoni TVP Ă«orld. ĂshtĂ« absolutisht kĂ«naqĂ«si tĂ« mirĂ«pres nĂ« studion tonĂ« kĂ«tu nĂ« Austri, presidenten e RepublikĂ«s sĂ« KosovĂ«s, znj. Vjosa Osmani. Faleminderit shumĂ« qĂ« jeni me ne.
Osmani: Faleminderit për ftesën është kënaqësi për mua.
Gazetarja: Kënaqësi që ju kemi në TVP ëorld. Kosova ka bërë disa përpjekje kur është çështja tek sistemi elektoral, qëndrueshmëria ekonomike e në mbrojtjen e të drejtave themelore, e këto janë fjalë të thëna nga anëtarë të Parlamentit Evropian, që janë sinjal i rëndësishëm, por që megjithatë, ka ende disa sfida kur është fjala për Kosovën siç janë reformat në sistemin e drejtësisë, liria e medies, efikasiteti në sistemin publik administrativ. E gjithashtu kemi prezencë të vazhdueshme të tensioneve midis Kosovës e Serbisë. Këto janë disa nga çështjet për të cilat dëshiroj të bisedojmë. Kështu që afërsisht çfarë mund të thoni se sa afër apo larg është ndoshta Kosova, drejt Bashkimit Evropian. E di që ju jeni një avokuese e përafrimit të Kosovës, por cili është opinion juaj?
Osmani: ĂshtĂ« pyetje e vĂ«shtirĂ« pĂ«r tĂ« dhĂ«nĂ« pĂ«rgjigje nĂ« aspektin kohor tĂ« viteve. Por atĂ« qĂ« mund tĂ« them sa i pĂ«rket pritjes sonĂ«, shpirtit tonĂ« evropian e dĂ«shirĂ«s sonĂ« politike, e dĂ«shirĂ«n e popullit tonĂ« pĂ«r tâiu bashkuar BE-sĂ«, jemi 97 pĂ«r qind gati ose ndoshta 100 pĂ«r qind sepse ne jemi njĂ« shtet qĂ« jemi plotĂ«sisht nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n vijĂ« me BE-nĂ«. 97 pĂ«r qind e popullit tĂ« KosovĂ«s janĂ« pro BE-sĂ«, pro anĂ«tarĂ«simit nĂ« BE e nĂ« NATO. Sa i pĂ«rket reformave, qofshin ato nĂ« sundimin e ligjit, reformĂ«n ekonomike, reformĂ«n nĂ« tĂ« drejtat themelore njerĂ«zore, nĂ« Ballkanin PerĂ«ndimor jemi shteti qĂ« qĂ«ndrojmĂ« mĂ« sĂ« miri. Pra kur jemi tek vlerat, jemi deri diku afĂ«r.
Por kur vjen puna tek politika e procedurat e vĂ«shtira, jemi ende goxha larg sepse ju e dini qĂ« pesĂ« vende tĂ« BE-sĂ« ende nuk e njohin pavarĂ«sinĂ« e KosovĂ«s dhe kjo Ă«shtĂ« njĂ« vĂ«shtirĂ«si. Por pastaj ka edhe pengesa tĂ« tjera. PavarĂ«sisht se Kosova Ă«shtĂ« plotĂ«sisht e qartĂ«, dhe pavarĂ«sisht se Kosova si shtet e shikon BE-nĂ« si sistem tĂ« bazĂ«s sĂ« vlerave, fatkeqĂ«sisht kĂ«to duket se nuk kanĂ« arritur tâia tĂ«rheqin vĂ«mendjen e shumĂ« vendeve anĂ«tare dhe pastaj kjo duket tek nĂ«se se edhe pse je nĂ« linjĂ« me politikat e BE-sĂ«, vendos sanksione kundĂ«r RusisĂ«, sanksione kundĂ«r Iranit, apo veprime tĂ« tjera tĂ« cilat vĂ«rtetĂ« tĂ« largojnĂ« nga zona e rehatisĂ«, por qĂ«ndron nĂ« atĂ« çfarĂ« Ă«shtĂ« e drejtĂ«, kĂ«to nuk kanĂ« qenĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r BE-nĂ«.
Sepse nĂ«se e shikon se si rajoni ynĂ« ka pĂ«rparuar, Serbia si fqinji ynĂ«, pavarĂ«sisht se Ă«shtĂ« vetĂ«m 40 pĂ«r qind nĂ« linjĂ« me BE-nĂ«, pavarĂ«sisht se nuk ka vendosur sanksione ndaj RusisĂ«, apo sâka dĂ«gjuar kĂ«shillat e tjera tĂ« BE-sĂ«, vazhdojnĂ« tĂ« ecin pĂ«rpara drejt anĂ«tarĂ«simit nĂ« BE. Kjo pastaj tĂ« jep ndjenjĂ«n se kriteret dhe vlerat nuk kanĂ« vĂ«rtetĂ« rĂ«ndĂ«si, sĂ« paku pĂ«r disa vende anĂ«tare. Por ne po pĂ«rpiqemi qĂ« tâi bindim ato e kjo nuk do tĂ« thotĂ« se durimi ynĂ« do tĂ« zbehĂ«t, pĂ«rkundrazi, ne po punojmĂ« nĂ« kĂ«tĂ« sepse Ă«shtĂ« proces. ĂshtĂ« goxha njĂ« proces i gjatĂ« dhe sigurisht se ka shumĂ« njerĂ«z qĂ« janĂ« tĂ« frustruar.
Por pĂ«r ne nuk ka pasur asnjĂ«herĂ« alternativĂ« tjetĂ«r pĂ«rveç BE-sĂ«. Ne nuk flirtojmĂ« me fuqi tĂ« tjera. Ne nuk ngatĂ«rrohemi me fuqi malinje dhe Ă«shtĂ« e kundĂ«rta pĂ«r ne, ku i vetmi shteg Ă«shtĂ« BE-ja dhe NATO dhe do tĂ« punojmĂ« shumĂ« fort pĂ«r aq sa na kĂ«rkohet pĂ«r tĂ« zĂ«nĂ« vendin tonĂ« tĂ« duhur nĂ« kĂ«to dy organizata. PĂ«r me e rĂ«ndĂ«sishmja Ă«shtĂ« se kĂ«to janĂ« baza tĂ« sistemit tĂ« vlerave dhe kjo Ă«shtĂ« arsyeja pĂ«rse duam tâi bashkohemi.
Gazetarja; E thatĂ« njĂ« fjali shumĂ« interesante se nuk flirtoni me fuqi tĂ« tjera. ĂfarĂ« do tĂ« thoshit lidhur me ndĂ«rtimin e marrĂ«dhĂ«nies nĂ« raport me RusinĂ«, veçanĂ«risht tani kur shohim luftĂ«n nĂ« UkrainĂ«, apo fushatat dezinformuese qĂ« po ndodhin, lufta hibride, siç edhe Polonia pĂ«r shembull Ă«shtĂ« nĂ« situatĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ«. Si mendoni se Rusia po luan pjesĂ«n e vet kur vjen çështja tek procesi i anĂ«tarĂ«simit tĂ« KosovĂ«s nĂ« BE?
Osmani: Shpesh e them se kur shohim forcat e Rusisë, Kinës e Iranit, një trekëndësh i djallit, përpjekjen e tyre për të ndikuar në Ballkanin Perëndimor, këtë nuk e bëjnë për bamirësi. Ata këtë e bëjnë sepse kanë disa interesa strategjike për të shtrirë fuqinë e tyre, në një pjesë jashtëzakonisht të rëndësishme të kontinentit evropian. Ato besojnë se duke destabilizuar Ballkanin Perëndimor, duke përdorur instrumente të ndryshme, dhe kjo më së shumti nga Rusia, është e qartë, duke destabilizuar Ballkanin Perëndimor, ata duan ta destabilizojnë tërësisht bazën e sistemit të vlerave që janë BE-ja e NATO.
Ju e dini ne jemi njĂ« lagje, jemi shumĂ« afĂ«r njĂ«ri me tjetrin. Jemi vetĂ«m katĂ«r orĂ« larg vozitje nga Bullgaria apo katĂ«r orĂ« larg vozitje nga Hungaria, e disa orĂ« mĂ« shumĂ« deri nĂ« Poloni. ĂshtĂ« e qartĂ« se kur njĂ« vend Ă«shtĂ« nĂ« konflikt, tĂ« tĂ«rĂ« janĂ« tĂ« destabilizuar ashtu siç mund ta shohim nga agresioni rus ndaj UkrainĂ«s. Prandaj agresioni rus, historikisht ka qenĂ«, por mund tĂ« shohim prezencĂ«n e tyre mĂ« tĂ« madhe nĂ« vitin 2022 kur u invadua Ukraina. Interesi i RusisĂ« Ă«shtĂ« destabilizimi i Ballkanit PerĂ«ndimor pĂ«r tĂ« pasur njĂ« efekt zinxhir e pĂ«r tĂ« pasur njĂ« zonĂ« tĂ« konflikteve nĂ« EvropĂ«, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« tĂ«rheq gjithashtu vĂ«mendjen e BE-sĂ« nga Ukraina. Mendoj se Polonia e di mĂ« sĂ« miri se me aktorĂ« sikurse Rusia, asnjĂ«herĂ« nuk mund tĂ« llogarisĂ«sh nĂ« dashamirĂ«si. ĂshtĂ« krejt e kundĂ«rta se çfarĂ«do qĂ« ata bĂ«jnĂ«, e bĂ«jnĂ« ssikurse qĂ« ka ndodhur pĂ«rgjatĂ« historisĂ« dhe kĂ«tĂ« na e tregon historia e nuk kemi nevojĂ« ta zbulojmĂ« rrotĂ«n. Ne vetĂ«m kemi nevojĂ« tĂ« mĂ«sojmĂ« nga historia.
Edhe kur ata ndĂ«rmarrin veprime tĂ« ndryshme, ata pĂ«rgatiten le tĂ« themi pĂ«r ndonjĂ« sulm nĂ« tĂ« ardhmen ndaj ndonjĂ« vendi. Sigurisht se pĂ«rtej UkrainĂ«s, PolonisĂ« apo vendeve tĂ« tjera nĂ« atĂ« rajon, ata gjithmonĂ« historikisht kanĂ« treguar interes pĂ«r ta destabilizuar Ballkanin PerĂ«ndimor. ĂshtĂ« shumĂ« qenĂ«sore qĂ« pjesa jonĂ« e EvropĂ«s tâi bashkohet Bashkimit Evropian dhe NATO-s sepse mendoj se ajo do tĂ« pĂ«rfundonte kĂ«to Ă«ndrra tĂ« RusisĂ« pĂ«r tĂ« destabilizuar EvropĂ«n nĂ« tĂ«rĂ«si dhe tĂ« ndalonte EvropĂ«n si projekt i tĂ«rĂ«sishĂ«m i paqes, dhe lirisĂ« qĂ« ishte edhe qĂ«llimi i themeluesve tĂ« saj. ĂshtĂ« qenĂ«sore qĂ« ne kemi mbĂ«shtetĂ«s dhe aleatĂ« sikurse Ă«shtĂ« Polonia dhe vende tĂ« tjera brenda BE-sĂ« sepse ju e dini se nĂ« çfarĂ« po kalojmĂ«, e dini kur shfaqet rreziku, e dini se çfarĂ« Ă«shtĂ« tĂ« kesh njĂ« fqinj tĂ« çmendur qĂ« ka tĂ«rĂ«sisht ide tĂ« tjera pĂ«r demokracinĂ«. PĂ«rtej armatosjes sĂ« SerbisĂ« pĂ«r tĂ« sulmuar fqinjĂ«t e saj, Rusia ka pĂ«rdorur siç edhe ju e pĂ«rmendet me tĂ« drejtĂ«, instrumente tĂ« tjera e mĂ« sĂ« shumti pĂ«rmes fushatave tĂ« dezinformimit e propagandĂ«s.
Menjëherë pas agresionit rus ndaj Ukrainës, në vitin 2022, ata kanë trefishuar shumën e parave për propagandë në Ballkanin Perëndimor. Ata kanë të ashtuquajturën Qendra Humanitare Ruse në Serbi e cila është jo shumë larg nga kufiri me Kosovën e që sipas Departamentit Amerikan të Mbrojtjes është qendër e spiunazhit rus. Ju e shikoni se sa më shumë kohë kalon, Serbia merr më shumë para, më shumë armë, nga Rusia, Bjellorusia e tani edhe nga Irani që është edhe një rrezik tjetër. E sigurisht edhe me Kinën, është bërë vendi i vetëm në Evropë që ka FK3, sistemin e armatimit. Të gjitha këto tregojnë se ne kemi një aktor destabilizues në rajonin tonë, dhe kemi nevojë për përkrahjen e BE-së dhe NATO-s për ta ndaluar nga ndikimi i tërë rajonit për të mos shkuar në drejtim të gabuar. Në Kosovë nuk lejojmë as zero ndikim rus, kinez apo iranian.
Megjithatë, kur ke vende fqinje që vazhdimisht janë pjesë e atyre ndikimeve malinje, duke u përpjekur ta destabilizojnë Kosovën, Bosnje e Hercegovinën e të tjerat, krijohet vështirësi ashtu siç e thatë edhe ju. Por kjo nuk do të thotë se Kosova nuk është vend i sigurt. Madje është krejtësisht e kundërta. Në mënyrë të suksesshme kemi ndaluar çdo përpjekje nga Serbia, me mbështetjen edhe të aleatëve tanë nga NATO që janë në Kosovë, përfshirë edhe ushtarët e shkëlqyer nga Polonia, që kanë dhënë një kontribut të veçantë për paqe e siguri, për të gjithë qytetarët tanë, por në tërësi e kanë bërë tërë Ballkanin Perëndimor më të sigurt.
Gazetarja: Të ndalemi pak tek situata me Serbinë sepse atje tani ka një konflikt të madh që po vazhdon nga shoqëria civile. Patëm gjatë ditës një mysafir nga Serbia nga shoqëria civile i cili tha se Serbia është thuajse në prag të një revolucioni. Si mendoni se zhvillimet e fundit në Serbi mund të ndikojnë tek Kosova në këtë kohë?
Osmani: Mendoj se ajo çfarë po ndodhë në Serbi tani do të ndikojë në një rajon më të gjerë. Nuk do të thosha në mënyrë të veçantë vetëm Kosovë, por një rajon më të gjerë. Ashtu sikurse çfarë ndodhë me Rusinë që ndikojnë në një rajon më të gjerë apo mund të ndikojnë në tërë kontinentin evropian. Kur ke një vend që drejtohet nga një autokrat që nuk beson në vlerat e të drejtave të njeriut, në vlerat e rendit e ligjit, të shoqërisë civile, e lirisë së shprehjes, është e dukshme që gjithkund ka efekt negativ.
Regjimi i Vuçiçit ka pĂ«rdorur propagandĂ«n si instrumentin kryesor pĂ«r dekada, e ndoshta vetĂ«m sa pĂ«r tâiu rikujtuar shikuesve tuaj, kur Millosheviqi ndizte e bĂ«nte luftĂ«ra nĂ« Kroaci, Bosnje e KosovĂ«, ai kishte zgjedhur njĂ« person pĂ«r tĂ« qenĂ« ministĂ«r i PropagandĂ«s. E ai ishte Vuçiç. Nga e gjithĂ« ish-Jugosllavia, ai kishte zgjedhur njĂ« person pĂ«r tĂ« qenĂ« ministĂ«r i PropagandĂ«s, gjatĂ« luftĂ«s. E ai ishte Aleksandar Vuçiç, njeriu qĂ« sot Ă«shtĂ« president. Prandaj, ai kĂ«tĂ« e bĂ«n mĂ« si miri, qĂ« Ă«shtĂ« propaganda. FatkeqĂ«sisht e ka pĂ«rdorur nĂ« mĂ«nyrĂ«n qĂ« shumĂ« i ka bindur nĂ« perĂ«ndim qĂ« mund tĂ« qĂ«ndrojĂ« nĂ« dy karrige, tĂ« jetĂ« mes RusisĂ« dhe PerĂ«ndimit, por ai nuk qĂ«ndron nĂ« mes. Ai qĂ«ndron nĂ« njĂ« karrige. E ajo Ă«shtĂ« karrigia ruse. Tjetra pjesĂ« Ă«shtĂ« aktrim i pastĂ«r, bazuar nĂ« pĂ«rvojĂ«n e tij i tĂ« qenit ministĂ«r i PropagandĂ«s nĂ« kohĂ«n e Millosheviqit. Pra propaganda Ă«shtĂ« ajo qĂ« tani ai pĂ«rdor kundrejt edhe popullit tĂ« tij.
Gazetarja: Ndjesë që po iu ndërpres, por së fundi ishte edhe adresimi i tij i fundit televiziv për qytetarët që protestonin duke pretenduar se po përpiqen të gjejë një mënyrë për të pasur bisedime për atë se çfarë po ndodhë në Serbi.
Osmani: Po, ai këtë e thotë për kohë të gjatë, por edhe një herë, nuk dua të hyj në punët e brendshme të Serbisë, por sa për sqarim për shikuesit tuaj, qytetarët atje po protestojnë për rend e ligj, kundër korrupsionit dhe mendoj se kjo është një vlerë shumë e rëndësishme për secilën shoqëri, për të kërkuar për më shumë rend e ligj, apo për të protestuar kundër korrupsionit e për të kërkuar më shumë të drejta të njeriut dhe liri. Kjo është qenësore do të thosha, se do të kishte efekte pozitive në tërë rajonin sepse një ditë Serbia do të drejtohet nga njerëz që besojnë në këto vlera fondamentale, ashtu si edhe në rend e ligj e që do të thoshte edhe marrëdhënie më të mira me fqinjët.
Gazetarja: Mendoni se ajo që po ndodhë në Serbi tani mund të tërheq vëmendjen nga shkaktimi i telasheve në raportet kur është çështja tek Kosova?
Osmani: NĂ« fakt Vuçiçi e ka bĂ«rĂ« gjithmonĂ« tĂ« kundĂ«rtĂ«n. Sa herĂ« qĂ« ka telashe brenda vendit tĂ« tij, ai pĂ«rpiqet tĂ« shkaktojĂ« problem nĂ« Bosnje e HercegovinĂ«, nĂ« KosovĂ« apo nĂ« tĂ«rĂ« rajonin. Kjo Ă«shtĂ« taktika e tij e zakonshme. Ai pĂ«rdor kartĂ«n e tij nacionaliste duke thĂ«nĂ« shikoni se çfarĂ« po bĂ«j, po shpĂ«toj njerĂ«z, pra njĂ« propagandĂ« e zakonshme. E nĂ« kĂ«tĂ« drejtim, nuk mendoj se ai pĂ«rqendrohet mĂ« shumĂ« tek protestuesit. ĂshtĂ« e kundĂ«rta. Ai mundohet tĂ« çojĂ« vĂ«mendjen diku tjetĂ«r. Ai e ka bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« edhe mĂ« parĂ«, por sigurisht se jemi tĂ« gatshĂ«m ta mbrojmĂ« shtetin tonĂ« e ta zmbrapsim çdo agresion qĂ« mund ta ketĂ« nĂ« mendje.
Gazetarja: Një nga çështjet që raportojmë në RTV ëorld është edhe çështja e parlamentit, diçka që më duhet ta përmend sepse raportohet në lajme. Në kohën që po flasim, nuk po arrihet që të konstituohet Parlamenti duke zgjedhur kryetarin e Parlamentit të Kosovës. Si mendoni, ky paralizim e pengon Kosovën në realizimin e qëllimit për anëtarësim në BE?
Osmani: Derisa po flasim ka edhe një përpjekje në Parlament për tu konstituuar dhe fatkeqësisht qytetarët ende nuk kanë Parlamentin për të cilin kanë votuar. E gjithashtu edhe vullneti i qytetarëve i dalë nga zgjedhjet nuk është materializuar. Ashtu siç me të drejtë ju e përmendet në fillim të kësaj interviste, Kosova ka demokracinë më të fortë zgjedhore në rajonin tonë dhe gjithmonë kemi pasur bartje të lehtë të pushtetit dhe një demokraci shumë të fortë, sikurse gjatë zgjedhjeve, por edhe pas tyre.
NĂ« kĂ«to momente, do tĂ« quaja se asgjĂ« sâpo ndodhĂ« mĂ« shumĂ« sesa qĂ« po ndodhĂ« diçka. Pra çështja Ă«shtĂ« se tani nuk ka marrĂ«veshje politike mes partive pĂ«r tĂ« formuar njĂ« koalicion tĂ« shumicĂ«s sepse partitĂ« politike nuk duan tĂ« punojnĂ« me njĂ«ra-tjetrĂ«n. Ka mungesĂ« besimi dhe goxha polarizim do tĂ« thosha e qĂ« Ă«shtĂ« fatkeqĂ«si sepse Kosova po humbĂ« shumĂ«. Sa mĂ« shumĂ« kalon koha pa Parlament e pa Qeveri qĂ« duhet tĂ« votohet nga Parlamenti, mĂ« shumĂ« po humbim projekte tĂ« BE-sĂ«, dritare tĂ« reja tĂ« mundĂ«sive tani me administratĂ«n e re amerikane me tĂ« cilĂ«t kam punuar nĂ« takimet e mija me ta atje. Pra si Presidente e shtetit, si kreu i shtetit dhe pĂ«rgjegjĂ«se pĂ«r politikĂ« tĂ« jashtme, bĂ«j shumĂ«, por shumica e atyre marrĂ«veshjeve qĂ« arrij, duhet tĂ« shkojnĂ« nĂ« Parlament pĂ«r ratifikim apo tek Qeveria pĂ«r zbatim.
Pra ne kemi nevojë, qytetarët e Kosovës kanë nevojë për një Qeveri me fuqi të plotë e gjithashtu edhe një parlament efektiv që mund të shikojë punën e Qeverisë sepse siç thash, jemi një demokraci e fortë me tri nivele të qeverisjes që kanë funksionuar shumë deri më tani. Shpresoj dhe dua të shfrytëzoj mundësinë që edhe një herë të thërras të gjitha partitë politike që të vendosin interesin e shtetit në radhë të parë, e të lënë dallimet anash, për tu munduar të krijojnë një koalicion, një koalicion parlamentar që të mund të ecë përpara sepse bota nuk na pret, sepse dritaret e mundësive për vende si ne janë vetëm pak të hapura, prandaj mendoj se kapja e momentumit është çelësi.
Bota është shumë në lëvizje dhe nuk mund të pretendojmë se jemi prioritet i askujt në tavolinë për kohë të gjatë. Prandaj, kapja e këtij momentumi kërkon lidership dhe shpresoj se shumë shpejt ky lidership do të shfaqet tek liderët e partive politike e do të kemi parlament. Mendoj se kemi njerëz që thonë, shikoni kemi rastin e Belgjikës, kemi raste në Evropë, kemi Austrinë pa Qeveri që gjashtë muaj. E kuptoj këtë, por ne nuk e kemi atë luks për të pritur kaq gjatë sepse si vend që ka nevojë të ecë përpara, me kërkesën për shumë reforma, për anëtarësime në organizata ndërkombëtare, kemi nevojë të lëvizim më shpejt, sesa vendet që tashmë janë pjesë e këtyre organizatave e nuk përballen me vështirësitë me të cilat përballemi ne.
Gazetarja: Situata aktuale, mendoni se aktorët si Rusia, Kina, Irani, si interefrojnë ato në proceset politike që janë aktualisht në Kosovë e ndoshta përpiqen të influencojnë rajonin e Ballkanit?
Osmani: Parlamenti Evropian e misioni i vĂ«zhguesve evropianĂ« kanĂ« ardhur nĂ« pĂ«rfundim se Serbia e sigurisht edhe ndikimi rus atje, kanĂ« pasur ndikim nĂ« zgjedhjet nĂ« KosovĂ«, pĂ«rmes partisĂ« politike serbe nĂ« KosovĂ«. Ka gjithmonĂ« ndikime tĂ« tilla ilegale nga Serbia tĂ« projektuara e montuara nga Rusia. Nuk kemi parĂ« ndikime nga Irani e Kina nĂ« aspektin politik sepse Ă«shtĂ« e qartĂ« se mĂ«nyra e tyre e ndikimit Ă«shtĂ« tĂ«rĂ«sisht tjetĂ«r qĂ« Ă«shtĂ« ekonomike e tĂ« tjera. Por ndikime tĂ« tilla nuk kemi lejuar qĂ« tĂ« kalojnĂ«. Sfida mĂ« e madhe siç e thashĂ« Ă«shtĂ« se Serbia vazhdon tâi shohĂ« shtetet pĂ«rreth sikurse shtete tĂ« pĂ«rkohshme.
ĂshtĂ« e njĂ«jtĂ« njĂ« mendje imperialiste e hegjemoniste qĂ« ka Rusia. PĂ«rmes kĂ«saj ata pĂ«rpiqen tĂ« ndikojnĂ« nĂ« proceset elektorale nĂ« KosovĂ«, Bosnje e HercegovinĂ« e nĂ« tĂ«rĂ« rajonin dhe kanĂ« vazhduar ta bĂ«jnĂ« kĂ«tĂ« pĂ«r njĂ« kohĂ« tĂ« gjatĂ« tĂ« ndihmuara nga Rusia. Tani nuk do tĂ« thosha se ka ndonjĂ« ndikim tek ndonjĂ« nga partitĂ« e mĂ«dha politike nĂ« KosovĂ« nĂ« atĂ« se si sillen drejt krijimit tĂ« njĂ« Qeverie tĂ« re, apo si veprojnĂ« drejt krijimit tĂ« njĂ« Parlamenti tĂ« ri. MĂ« e shumta Ă«shtĂ« nĂ« besimin personal qĂ« partitĂ« politike kanĂ« nĂ« atĂ« se me kĂ« duan e me kĂ« nuk duan tĂ« punojnĂ«. Nuk ka ndikim rus, serb apo ndonjĂ« ndikim tjetĂ«r, pra Ă«shtĂ« çështje lokale.
Gazetarja: Si përfaqësuese e shtetit tuaj, dhe qytetarëve tuaj, është e kuptueshme se jeni e fokusuar në planin e rritjes dhe anëtarësimin në BE sepse rritja është një faktor shumë i rëndësishëm. Cilat janë hapat që Kosova do të ndërmarrë për të bërë që kjo rritje të ndodhë për të lëvizur drejt anëtarësimit në BE?
Osmani: QartĂ«sisht nuk kemi ndaluar asnjĂ«herĂ« sĂ« bĂ«ri detyrat tona tĂ« shtĂ«pisĂ«, qofshin ato reformat ekonomike, rendi e ligji apo reformat pĂ«r ta bĂ«rĂ« sistemin tonĂ« e demokracinĂ« tonĂ« mĂ« tĂ« fortĂ«. Edhe nĂ« kĂ«tĂ« kohĂ« kur ende nuk e kemi Parlamentin tĂ« konstituuar, Qeveria jonĂ« vazhdon tĂ« punojĂ« nĂ« atĂ« drejtim. PĂ«r ne Ă«shtĂ« thelbĂ«sore qĂ« hapat tonĂ« drejt BE-sĂ« tĂ« mos ndalojnĂ« asnjĂ«herĂ«. NganjĂ«herĂ« janĂ« hapa mĂ« tĂ« vegjĂ«l, nganjĂ«herĂ« janĂ« tĂ« ngadalshĂ«m, por asnjĂ«herĂ« nuk ka hapa prapa. Kjo Ă«shtĂ« qenĂ«sore. Po punojmĂ« fort me disa shtete nga BE-ja pĂ«r tâia dhĂ«nĂ« KosovĂ«s statusin e vendit kandidat sepse Kosova Ă«shtĂ« vendi i vetĂ«m nĂ« Ballkanin PerĂ«ndimor qĂ« nuk e ka ende statusin e vendit kandidat.
ĂshtĂ« njĂ« proces shumĂ« sfidues politik, por po punojmĂ« nĂ« tĂ«. Mendoj se Ă«shtĂ« interes strategjik i BE-sĂ« pĂ«r tâi lejuar tĂ« gjitha vendet e Ballkanit PerĂ«ndimor pĂ«r tĂ« lĂ«vizur drejt anĂ«tarĂ«simit nĂ« BE, e ato janĂ« gjashtĂ« vende tĂ« kĂ«tij rajoni. PesĂ« prej tyre e kanĂ« statusin e vendit kandidat e Kosova nuk e ka, qartĂ«sisht pĂ«r shkaqe politike tĂ« brendshme qĂ« kanĂ« disa vende. Nuk Ă«shtĂ« se ato kanĂ« diçka saktĂ«sisht kundĂ«r KosovĂ«s, por kanĂ« problemet e tyre tĂ« brendshme. Po mundohemi tĂ« gjejnĂ« njĂ« rrugĂ«dalje qĂ« tĂ« lĂ«vizin pĂ«rpara nĂ« atĂ« proces nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« hapim kapitujt e negociatave e pastaj i gjithĂ« procesi do tĂ« shndĂ«rrohej nĂ« diçka shumĂ« konkrete sepse ka detyra konkrete. Pra kjo Ă«shtĂ« njĂ« fushĂ« nĂ« tĂ« cilĂ«n po punojmĂ«.
Sa i përket çështjeve ekonomike, kemi ende shumë për të bërë. Kosova ka vërtetë potencial, duke pasur popullatën më të re në Evropë, të cilët janë të jashtëzakonshëm, flasin shumë gjuhë, e që mund të udhëtojnë në botë, të marrin shumë përvojë, e vërtetë të kontribuojnë për Evropën në tërësi e jo vetëm në Kosovë në aspektin e rritjes ekonomike. Siç thash edhe dje duke folur me student këtu në Alpbach, është vetëm çështje kohe kur rajoni ynë do të shikohet si potencial e jo si barrë për BE-në. Potencial për më shumë siguri, rritje ekonomike, më shumë teknologji, rini e do të thosha edhe për më shumë shpirt evropian.
Pra njĂ« vend ku 97 pĂ«r qind e tyre, vĂ«rtetĂ« besojnĂ« nĂ« EvropĂ« e vlerat e saj, e qĂ« ishte besim i njĂ«jtĂ« sikurse themeluesit e saj. Jo EvropĂ« e interesave apo EvropĂ« e njĂ« makinerie parash. EvropĂ« qĂ« qĂ«ndron mbi demokracinĂ«, tĂ« drejtat e njeriut dhe rend e ligj. E kjo Ă«shtĂ« ajo qĂ« gjithmonĂ« e ka pĂ«rkufizuar EvropĂ«n ndryshe, nga kĂ«to ato aktorĂ«t malinj qĂ« folĂ«m pak mĂ« parĂ«. Kjo Ă«shtĂ« ajo pĂ«rse duam tâi bashkohemi. Pra jo vetĂ«m pĂ«r rritjen ekonomike, ajo Ă«shtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme, por ne duam tĂ« fitojmĂ«, ta fitojmĂ« tĂ« jemi vĂ«rtetĂ« evropianĂ« e tâi kontribuojmĂ« vlerave mbi tĂ« cilat qĂ«ndron BE-ja.
Gazetarja: ĂfarĂ« deklarate. E gjitha bazohet nĂ« njĂ« raport tĂ« barabartĂ« kĂ«mbimi. Jep diçka e merr diçka e tĂ« pasurit njĂ« bashkĂ«punim tĂ« shĂ«ndetshĂ«m. Faleminderit shumĂ« zonja president. Ishte kĂ«naqĂ«si qĂ« ju patĂ«m nĂ« RTP Ă«orld.
Osmani: ĂshtĂ« gjithmonĂ« kĂ«naqĂ«si tĂ« jem me ju.
The post âNuk ka alternativĂ« tjetĂ«r pĂ«rveç BE-sĂ«â, Osmani: Ne nuk flirtojmĂ« me fuqi tĂ« tjera! Rusia, Kina e Irani po pĂ«rpiqen tĂ« destabilizojnĂ« Ballkanin PerĂ«ndimor appeared first on Albeu.com.
Login
