Shtetet e Bashkuara do tĂ« ndalojnĂ« reagimet mbi besueshmĂ«rinĂ«, integritetin dhe legjitimitetin e zgjedhjeve nĂ« vendet e tjera, njĂ« ndryshim rrĂ«njĂ«sor nga âtraditaâ shumĂ«vjeçare e promovimit tĂ« zgjedhjeve demokratike nĂ«pĂ«r botĂ«.
NjĂ« udhĂ«zim i ri, i nĂ«nshkruar tĂ« enjten nga Sekretari i Shtetit Marco Rubio, urdhĂ«ron qĂ« deklaratat pĂ«r zgjedhjet e huaja tĂ« pĂ«rqendrohen vetĂ«m nĂ« pĂ«rgĂ«zimin e kandidatit fitues dhe âtĂ« shmangin shprehjen e mendimeve mbi ndershmĂ«rinĂ« apo integritetin e procesit zgjedhor, legjitimitetin e tij apo vlerat demokratike tĂ« vendit pĂ«rkatĂ«s.â
NĂ« thelb, SHBA nuk do tĂ« shĂ«rbejĂ« mĂ« si âgjykatĂ«sâ pĂ«r proceset zgjedhore jashtĂ« vendit, pĂ«rfshirĂ« ShqipĂ«rinĂ«, ku gjithmonĂ« para dhe gjatĂ« zgjedhjeve, lĂ«shohen deklarata nga Ambasada Amerikane nĂ« TiranĂ« pĂ«r zgjedhje tĂ« lira dhe tĂ« ndershme.
Departamenti i Shtetit do tĂ« bĂ«jĂ« deklarata publike pĂ«r zgjedhjet vetĂ«m kur âka njĂ« interes tĂ« qartĂ« dhe tĂ« fuqishĂ«m tĂ« politikĂ«s sĂ« jashtme amerikane pĂ«r ta bĂ«rĂ« kĂ«tĂ«â, thuhet nĂ« memorandum, i cili thekson rĂ«ndĂ«sinĂ« qĂ« administrata i jep âsovranitetit kombĂ«tar.â NjĂ« kopje e dokumentit Ă«shtĂ« parĂ« nga âThe Ăall Street Journalâ./ KultPlus.com
Ata qĂ« dikur bĂ«rtisnin nĂ« protesta, sot bĂ«jnĂ« pazare nĂ« zyrĂ«. Ata qĂ« dikur ishin âopozitĂ« e moralitâ, sot janĂ« seks politik me rrotacion. TĂ« gjithĂ« kanĂ« nga njĂ« dosje, nga njĂ« bombĂ«, nga njĂ« partner tĂ« fshehtĂ« nĂ« koalicion e jashtĂ« tijĂ«, hynĂ« bashkĂ« e mandej pĂ«rçahen e shajnĂ« njĂ«ri tjetrin, ama kurvĂ«rinĂ« institucionale e mbulojnĂ« para kamerave televizive me buzĂ«qeshje false.
Nga Dijana TOSKA
Na kanĂ« lodhur me krenarinĂ« tonĂ« tĂ« lashtĂ«sisĂ«. Ădo krizĂ« politike e morale e pĂ«rballojmĂ« me njĂ« fjali tĂ« vetme: âJemi njĂ« ndĂ«r popujt mĂ« tĂ« lashtĂ« nĂ« botĂ«!â Ne lindĂ«m bashkĂ« me diellin, tokĂ«n, EvĂ«n e Adamin i dhamĂ« botĂ«s alfabetin, pastaj i rrezistuam tĂ« gjitha furtunave historike ngase ishim trima legjendarĂ«, pastaj na doli se gjatĂ« studimit tĂ« evoluimit tĂ« specieve dhe njerĂ«zimit nĂ« pĂ«rgjithĂ«si nĂ« ADN tona, informacioni gjenetik (te njĂ« pjesĂ« e jona) na veçon pĂ«r KurvĂ«ri.
Kur i shet idealet për një karrige, kur i ndërron bindjet si çorapet e bardha sipas sondazheve, kur nënshkruan marrëveshje e nuk i respekton kurrë, kur ligjet trajtohen si oferta, e drejtësia si monopol, kur postet kalkulohen me monedha brenda një martese qeveritare, atëherë nuk je më politikan.
Je kurvë me mandat.
Sot, nuk ka më ideologji, bindje, program apo profesionalizëm e meritokraci. Sot, ka treg, ka klientë dhe ka çmime, varësisht nga aftësia për tu shitur. Dhe kush nuk e shet veten,  mbetet jashtë tregut, pa çmim, pa vlerë dhe mbetet kërkushi.
Ata qĂ« dikur bĂ«rtisnin nĂ« protesta, sot bĂ«jnĂ« pazare nĂ« zyrĂ«. Ata qĂ« dikur ishin âopozitĂ« e moralitâ, sot janĂ«Â seks politik me rrotacion. TĂ« gjithĂ« kanĂ« nga njĂ« dosje, nga njĂ« bombĂ«, nga njĂ« partner tĂ« fshehtĂ« nĂ« koalicion e jashtĂ« tijĂ«, hynĂ« bashkĂ« e mandej pĂ«rçahen e shajnĂ« njĂ«ri tjetrin, ama kurvĂ«rinĂ« institucionale e mbulojnĂ« para kamerave televizive me buzĂ«qeshje false.
Dhe qeshin me zĂ« tĂ« lartĂ« kur i pyet kush se cili Ă«shtĂ«  çmimi i shĂ«rbimeve tĂ« tyre nĂ« njĂ« shtĂ«pi publike me emrin Shtet. Dhe ne, populli i lashtĂ« pellazgo-ilir, nuk reagojmĂ«, kemi bĂ«rĂ« kompromis me moralin duke e pranuar kurvĂ«rinĂ« si kulturĂ« shtetĂ«rore. Por, edhe nĂ«se ndodhĂ« tĂ« reagojmĂ«Â e protesojmĂ«, kĂ«tĂ« nuk e bĂ«jmĂ« pse udhĂ«hiqemi nga idealet etike e qytetare, por pse ende mundohemi tâi mbrojmĂ« standardet false qĂ«Â na i imponon kjo kurvĂ«ri politike. Si klientĂ« tĂ« rregullt, tĂ« pĂ«rdorur e tĂ« heshtur nĂ« vazhdimĂ«si kemi paguar çmimin mĂ« tĂ« shtrejtĂ«, herĂ« me djersĂ«n e ballit e diku edhe me ate tĂ« shpinĂ«s pa kĂ«rkuar hesape e as kusur. NĂ« kĂ«tĂ« bordello moderne qĂ« quhet qeverisje demokratike, ne kemi mbetur tĂ« vjetĂ«r, jo tĂ« mençur. KurvĂ«ria na Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« pjesĂ« e mendĂ«sisĂ«!
Ka vdekur pionierja e karikaturĂ«s Luljeta Kujtim Goranci  (1951-2025), dhe pĂ«r vdekjen e saj Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« e ditur nga faqja zyrtare e GalerisĂ« KombĂ«tare tĂ« KosovĂ«s, shkruan KultPlus. Â
Me pikĂ«llim tĂ« thellĂ« njoftojmĂ« ndarjen nga jeta tĂ« Luljeta Gorancit, karikaturistja e parĂ« grua nĂ« KosovĂ«, njĂ« figurĂ« e rĂ«ndĂ«sishme e arteve pamore nĂ« vend. PĂ«r mĂ« shumĂ« se pesĂ« dekada, ajo i kontribuoi skenĂ«s artistike me njĂ« praktikĂ« multidisciplinare, duke i dhĂ«nĂ« formĂ« dhe ngjyrĂ« realitetit ku vepronte, dhe zĂ«rit tĂ« grave pĂ«rmes karikaturĂ«s, ilustrimit, qeramikĂ«s dhe pikturĂ«s. Lindur dhe rritur nĂ« Prizren, qytet qĂ« mbeti frymĂ«zim i pĂ«rhershĂ«m pĂ«r krijimtarinĂ« e saj, Luljeta shprehej: âPrizreni Ă«shtĂ« motivi im i pĂ«rjetshĂ«m. Sa herĂ« mendon qĂ« e ke kapur tĂ«rĂ«sinĂ« e tij, hapen edhe dhjetĂ«ra rrugĂ« e motive tĂ« reja.âÂ
Veprat e saj trajtojnë tematika feministe, politike dhe shoqërore, e përfshijnë edhe reagime të ndjeshme ndaj zhvillimeve globale si pandemia apo ngrohja klimatike ndër të tjera. Goranci ka ekspozuar në Kosovë, Shqipëri, Maqedoni, Vojvodinë dhe më gjerë, duke prezantuar një praktikë që ishte përgjigje ndaj kohës dhe sfidave të saj.
PĂ«rveç kontributit tĂ« saj si artiste, Goranci ishte edhe njĂ« mentore dhe aktiviste e pĂ«rkushtuar. Ajo mĂ«soi vullnetarisht pĂ«r shumĂ« vite fĂ«mijĂ«t me aftĂ«si tĂ« veçanta, duke vepruar gjithmonĂ« me frymĂ«n e NĂ«nĂ«s TerezĂ«s, tĂ« cilĂ«n e kishte udhĂ«rrĂ«fyese jetĂ«sore. Ajo besonte thellĂ«sisht se arti nuk duhet tĂ« ushqejĂ« urrejtje, por tĂ« ngjallĂ« tolerancĂ«, dashuri dhe frymĂ«zim.Â
Duke mos u ndalur së krijuari asnjëherë, Luljeta Goranci u nda nga jeta duke lënë pas një trashëgimi të çmuar kulturore e shpirtërore në kujtesën kolektive të një shoqërie që ajo e sfidoi dhe e preku përmes artit.
(1) Luljeta Goranci, Nëna Terezë, 2005. Qeramikë, 33 à 33 cm. Koleksioni i Galerisë Kombëtare të Kosovës.
(2â5) Karikatura dhe shtojca shtypi nga arkivi personal i artistes, tĂ« dokumentuara gjatĂ« njĂ« vizite nĂ« studion e saj nĂ« nĂ«ntor tĂ« vitit 2024 nga ekipi i GalerisĂ« KombĂ«tare tĂ« KosovĂ«s./ KultPlus.comÂ
Baritoni i njohur shqiptar GĂ«zim Myshketa sonte do tĂ« debutojĂ« nĂ« âTeatro Realâ tĂ« Madridit nĂ« SpanjĂ«, dhe nĂ« kĂ«tĂ« debutim do tĂ« prezantohet me shfaqjen operistike âLa Traviataâ, shkruan KultPlus.Â
Baritoni Myshketa do tĂ« prezantohet mĂ« 17, 20 dhe 23 korrik, dhe nĂ« kĂ«tĂ« shfaqje operistike do ta ndajĂ« skenĂ«n me artistĂ« tĂ« mĂ«dhenj tĂ« skenĂ«s operistike botĂ«rore si: Nadine Sierra, Diego Florez dhe Xabier Anduaga. Â
Kjo shfaqje operistike do tĂ« prezantohet nĂ«n pĂ«rcjelljen e korit dhe orkestrĂ«s sĂ« âTeatro Real Madridâ, nĂ«n dirigjimin e Henrik Nanasi.Â
GĂ«zim Myshketa Ă«shtĂ« njĂ« prej baritonĂ«ve mĂ« tĂ« suksesshĂ«m shqiptar qĂ« Ă«shtĂ« prezantuar nĂ« skena tĂ« ndryshme tĂ« EvropĂ«s, duke u rikthyer shumĂ« shpesh edhe nĂ« ShqipĂ«ri dhe KosovĂ«./ KultPlus.com / KultPlus.comÂ
Qendra pĂ«r Ruajtjen dhe Zhvillimin e KulturĂ«s sĂ« Pakicave nĂ« Mal tĂ« Zi (CEKUM) nĂ« PodgoricĂ«, kĂ«to ditĂ« botoi librin me poezi tĂ« poetit, Sali Bashota, me titullin âLegenda snaâ (âLegjenda e Ă«ndrrĂ«s). Libri Ă«shtĂ« pĂ«rkthyer mjeshtĂ«risht nga Qazim Muja, me parathĂ«nie tĂ« shkrimtarit tĂ« njohur malazez, Mirash Martinoviq.Â
Bashota deri më tani ka botuar mbi pesëdhjetë vepra të llojeve dhe zhanreve të ndryshme, duke përfshirë vepra me poezi, prozë poetike, ese, studime letrare, publicistikë. Libri i botuar në gjuhën malazeze është një përzgjedhje nga krijimtaria e tij letrare me poezi.
Librat e BashotĂ«s me poezi janĂ«: âAlbumi i grisurâ (1986), âZogu me profil vjeshteâ (1989), âPlagomĂ«â (1994), âDalje nga trishtimiâ (1999) âBukuri e nĂ«murâ (2006), âDorĂ«shkrimi i ngjallurâ (2011), âNĂ« fillim ishte Dritaâ (2017), âAsnjĂ« zĂ« tjetĂ«râ (2018). âLutja e parĂ« e shpirtitâ, (2020), âPĂ«shpĂ«ritja e agonisĂ« â libri i karantinĂ«sâ (2020), âMatanĂ« dashurisĂ« Ă«shtĂ« njĂ« lumĂ«â (2023), ndĂ«rsa me prozĂ« poetike ka botuar kĂ«to vepra: âĂndrra nĂ« parajsĂ«â (2006), âSytĂ« e vetmisĂ«â (2011), âZemĂ«rimi i heshtjesâ (2014), âShkallĂ«t e natĂ«sâ (2020), âMĂ«kati i buzĂ«qeshjesâ (2023).
NĂ« fushĂ«n e studimeve letrare, Bashota ka botuar veprat: âShqipshkrimi kritikâ (1997), âKuteli prozator, poet, kritikâ (1999),âDomethĂ«nia e ideve letrareâ (2001), âProza e filleve tĂ« modernitetitâ (2006), âEnigma e shkrimitâ (2018), âEsenca e ligjĂ«rimit letrarâ (2020).
Gjithashtu, në Prishtinë, Tiranë, Tetovë etj., nga botues të ndryshëm janë botuar me dhjetëra vepra të zgjedhura të autorit, kryesisht me poezi, ndërkaq në vitin 2023, Shtëpia Botuese Logos- A në Shkup, botoi kompletin e veprave të Bashotës në gjashtë vëllime, në të cilin përfshihet krijimtaria e tij përbrenda periudhës dyzetvjeçare.
Sali Bashota Ă«shtĂ« njĂ«ri ndĂ«r poetĂ«t mĂ« tĂ« njohur dhe mĂ« tĂ« pĂ«rkthyer tĂ« KosovĂ«s nĂ« gjuhĂ« tĂ« ndryshme tĂ« botĂ«s dhe i pĂ«rfaqĂ«suar nĂ« shumĂ« antologji brenda dhe jashtĂ« vendit, ndĂ«rsa pĂ«r krijimtarinĂ« e tij letrare dhe shkencore Ă«shtĂ« nderuar me çmime tĂ« larta kombĂ«tare dhe ndĂ«rkombĂ«tare, duke pĂ«rfshirĂ« çmimet letrare âPjetĂ«r Bogdaniâ, âSerembeâ, âIbrahim Rugovaâ, âAli Podrimjaâ, âPena e ArtĂ«â, âMenadaâ etj.Â
NĂ« vitin 2020 nga Presidenti i RepublikĂ«s sĂ« KosovĂ«s, u dekorua me Medaljen Presidenciale tĂ« Meritave pĂ«r kontributin e dhĂ«nĂ« nĂ« fushĂ«n e letĂ«rsisĂ« dhe tĂ« kulturĂ«s shqiptare, ndĂ«rkaq nĂ« Festivalin NdĂ«rkombĂ«tar tĂ«Â AutorĂ«ve âNetĂ«t Korçare tĂ«Â PoezisĂ«â, u shpall Poeti Laureat i vitit 2024.
Jam i befasuar. NĂ« kuptimin mĂ« tĂ« bukur dhe me ndjenjĂ«n mĂ« tĂ« bukur. Nuk e besoja se ekziston njĂ« poet i tillĂ«. Duke lexuar âLegjendĂ«n e Ă«ndrrĂ«sâ, u binda. Poeti quhet Sali Bashota. Ndihem i privilegjuar qĂ« mund tĂ« shkruaj disa fjalĂ« hyrĂ«se pĂ«r kĂ«tĂ« libĂ«r. NjĂ« çelĂ«s i vogĂ«l pĂ«r Pallatin e Madh tĂ« PoezisĂ«, çdo poezi e tĂ« cilit Ă«shtĂ« njĂ« portĂ« qĂ« duhet shkyçur nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« bota ta gjejĂ« veten nĂ« Univers.
NĂ«se do ta lidhja me ndonjĂ« nga poetĂ«t botĂ«rorĂ«, edhe pse ai Ă«shtĂ« autentik dhe vetvetja, do tĂ« ishte Cesare Pavese (âVdekja do tĂ« vijĂ« dhe do tĂ« ketĂ« sytĂ« e tuâ). Dhe, nĂ«se njĂ« ose mĂ« shumĂ« nga poezitĂ« qĂ« pĂ«rbĂ«jnĂ« kĂ«tĂ« libĂ«r, do tâi zgjidhja pĂ«r njĂ« antologji tĂ« mundshme, do tĂ« ishte njĂ« detyrĂ« shumĂ« e vĂ«shtirĂ«. Secila prej tyre Ă«shtĂ« pĂ«r njĂ« antologji, dhe atĂ« evropiane dhe botĂ«rore, tĂ« poetĂ«ve tĂ« mĂ«dhenj, e mĂ« tĂ« mĂ«dhenjve. MegjithatĂ«, njĂ«rĂ«n do ta veçoj pĂ«r kĂ«tĂ« rast, pĂ«r shkak tĂ« poetit tĂ« madh, mikut tonĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t.
MĂSOHU ME VDEKĂ SI ALI PODRIMJA
Këpute edhe këtë degë druri
KĂ«pute si litarin
Hap shteg derisa tĂ« dalĂ« shpirtiÂ
Shteg në majë të bregut
Merre me vete simfoninë e heshtjes
Merre nëse zbardhet qielli
Vraje shpendin e zi të natës
Vraje nga pabesia
Beso në simbolin e fjalës së dhënë
Beso aty ku fle malli
Digju brenda syrit të mirë
Digju vetëm për afshin
Mësohu me vdekë si Ali Podrimja
Mësohu me vdekë afër një lumi
Edhe unĂ« personalisht, me tĂ« dĂ«gjuar lajmin e vdekjes sĂ« Aliut, shkrova njĂ« cikĂ«l me poezi, âBari i tufave tĂ« yjeveâ, duke ia kushtuar atij.
Libri âLegjenda e Ă«ndrrĂ«sâ mĂ« mahniti. Poeti i saj mĂ« magjepsi, ma ktheu shpresĂ«n te Poezia, mĂ« bindi se sa Ă«shtĂ« fuqia e saj. Bashota di tâi shndĂ«rrojĂ« çastet nĂ« pĂ«rjetĂ«si. Ădo poezi e tij Ă«shtĂ« njĂ« jetĂ« mbas jetĂ«s. Edhe pse ai kĂ«ndon pĂ«r vdekjen â vdekje nuk ka. Jam i lumtur qĂ« kjo poezi, pĂ«rveç qĂ« jeton nĂ« disa gjuhĂ« evropiane, tani jeton edhe nĂ« gjuhĂ«n time â malazeze. Kam besuar se Ali Podrimja ishte poeti mĂ« i madh shqiptar qĂ« kishte nxjerrĂ« Kosova. PĂ«r gĂ«zimin e tĂ« gjithĂ«ve, ja kĂ«tu Ă«shtĂ« njĂ« tjetĂ«r â qĂ« Ă«shtĂ« i vetvetes dhe i madh.
I jam mirënjohës Qazim Mujës, i cili e përktheu librin nga shqipja në gjuhën malazeze. Ai përktheu një korpus librash të shkrimtarëve shqiptarë dhe malazezë, duke krijuar kështu ura të qëndrueshme midis dy popujve dhe dy letërsive.
Respekt i madh për të dy, Poetin dhe Përkthyesin! Si do të ishte bota pa poetë, si do të ishin gjuhët pa përkthyes?!
Ambasada e Malit tĂ« Zi nĂ« PrishtinĂ«, nĂ« bashkĂ«punim me KomunĂ«n e PejĂ«s, do tĂ« prezantojĂ« premierĂ«n kosovare tĂ« filmit dokumentar âKisha dhjetĂ« vjetâ tĂ« autorit Velibor ÄoviÄ.Â
Kjo premierĂ« e filmit tĂ« Malit te Zi do tĂ« prezantohet mĂ« 23 korrik 2025, nĂ« kino Jusuf GĂȘrvalla nĂ« PejĂ«, nĂ« ora 19.00.Â
Ky dokumentar pĂ«rcjell njĂ« mesazh tĂ« fuqishĂ«m human dhe evokon njĂ« nga kapitujt mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m tĂ« historisĂ« moderne tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve ndĂ«rmjet Malit tĂ« Zi dhe KosovĂ«s.Â
ilmi Ă«shtĂ« vlerĂ«suar me Ămimin Special pĂ«r kontribut tĂ« shquar nĂ« Festivalin NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« Filmit nĂ« Nju Jork, me arsyetimin se âjep shembuj tĂ« vlerave universale njerĂ«zore nĂ« trashĂ«giminĂ« e luftĂ«sâ./ KultPlus.comÂ
Kompozitori Red Radoja krijoi veprĂ«n âĂndrra e Gotfriditâ qĂ« u ngjit nĂ« skenĂ« nĂ« kuadĂ«r tĂ« edicionit tĂ« 20-tĂ« tĂ« Festivalit NdĂ«rkombĂ«tar tĂ« MuzikĂ«s sĂ« DhomĂ«s.
Radoja, që jeton dhe krijon prej vitesh në Francë, e ka shkruar operën fillimisht në frëngjisht. Tani, për herë të parë, ajo vjen në versionin shqip, duke sjellë një premierë unike për skenën shqiptare, ku muzika klasike, elementet shqiptare, ëndrrat dhe realiteti bashkohen në një akt të vetëm.
Në skenë u ngjitën emra të njohur të muzikës lirike, si tenori Neron Kacerja, mezzo-sopranoja Anita Kërhani dhe bas-baritoni Hektor Leka. Vepra u shoqërua nga një kuartet instrumental, i cili u dirigjua në piano nga vetë autori.
âĂndrra e Gotfriditâ u prit me entuziazĂ«m nga publiku dhe u pĂ«rjetua si njĂ« moment i veçantĂ« artistik, qĂ« lidh krijimtarinĂ« shqiptare me standardet evropiane tĂ« muzikĂ«s sĂ« dhomĂ«s./ KultPlus.comÂ
Magjia rikthehet me pamjen e parĂ« nga adaptimi televiziv i shumĂ«pritur i sagĂ«s âHarry Potterâ. HBO publikoi sot fotografinĂ« e parĂ« zyrtare nga seriali, ku shfaqet aktori i ri Dominik McLaughlin nĂ« rolin e magjistarit tĂ« famshĂ«m, duke mbajtur syzet karakteristike dhe veshjen klasike tĂ« shkollĂ«s sĂ« magjisĂ«, Hogwarts. NĂ« dorĂ« ai mban njĂ« klaketĂ« xhirimi, duke sinjalizuar fillimin e njĂ« epoke tĂ« re pĂ«r fansat e kĂ«saj bote tĂ« dashur.
Dominik McLaughlin do tĂ« pasojĂ« Daniel Radcliffe nĂ« rolin qĂ« e bĂ«ri atĂ« njĂ« ikonĂ« globale, teksa HBO premton njĂ« âadaptim besnikâ tĂ« librave tĂ« J.K. Rowling. Seriali do tĂ« publikohet nĂ« vitin 2027 nĂ« HBO dhe HBO Max, si dhe nĂ« disa tregje ndĂ«rkombĂ«tare pĂ«rfshirĂ« GjermaninĂ«, ItalinĂ« dhe MbretĂ«rinĂ« e Bashkuar.
Produksioni ka zbuluar disa emra të rinj të kastit, si Rory Wilmot (Neville Longbottom), Amos Kitson (Dudley Dursley), Louise Brealey (prof. Rolanda Hooch) dhe Anton Lesser (Ollivander). Ndërkohë, emra të njohur që janë konfirmuar më herët përfshijnë John Lithgow si Albus Dumbledore, Paapa Essiedu si Minerva McGonagall, Janet McTeer si Severus Snape dhe Nick Frost në rolin e Hagridit.
Në qendër të serialit do të jetë treshja e re e protagonistëve: McLaughlin si Harry, Alastair Stout si Ron dhe Arabella Stanton si Hermione. Të tre aktorët e rinj pritet të udhëheqin projektin për të paktën një dekadë, sipas planeve afatgjata të HBO.
Autorja J.K. Rowling do tĂ« jetĂ« vetĂ« pjesĂ« e ekipit si producente ekzekutive, duke garantuar qĂ« seriali do tâi qĂ«ndrojĂ« sa mĂ« afĂ«r origjinalit letrar qĂ« ka magjepsur breza tĂ« tĂ«rĂ«. Fansat anembanĂ« botĂ«s tashmĂ« janĂ« nĂ« pritje tĂ« kĂ«tij udhĂ«timi tĂ« ri drejt Hogwarts-it./ KultPlus.com
Një grup arkeologësh dhe filologësh nga Austria i janë drejtuar sitit ku gjenden mbi 400 varre që datojnë nga mijëvjeçari i dytë para Krishtit si dhe objekte, stoli, armë dhe vegla që tregojnë shumë për jetën, zakonet, strukturat shoqërore dhe besimet e popullsisë ilire.
Për arkeologun Olsi Lafe, i cili ka qenë pjesë e gërmimeve në vitin 2000, Tuma Ilire e Kamenicës ka rëndësi të jashtëzakonshme nga pikëpamja arkeologjike dhe antropologjike.
Një grup vizitorësh nga Austria, të përfshirë kryesisht në fushën e arsimit dhe arkeologjisë, kanë zhvilluar një tur kulturor në Shqipëri, duke vizituar Tiranën, Shkodrën dhe disa site arkeologjike me rëndësi historike. Ata janë shprehur të impresionuar nga pasuria arkeologjike dhe prezantimi profesional i trashëgimisë kulturore shqiptare. Një pjesë e tyre janë mësues nga Vjena, të interesuar për arkeologjinë e Ballkanit, pasi kanë studentë nga vende si Shqipëria, Maqedonia e Veriut dhe Bosnja, dhe e konsiderojnë të vlefshme këtë eksperiencë për të kuptuar më mirë prejardhjen e tyre. Një vizitor tjetër, i specializuar në arkeologjinë nënujore dhe punonjës në universitetin e Salzburgut, ka vlerësuar rëndësinë unike të Tumës Ilire të Kamenicës dhe lidhjen e saj të veçantë me vendndodhjen gjeografike. Në përgjithësi, ata e kanë cilësuar Shqipërinë si një vend shumë interesant me potencial të madh arkeologjik. Vizitorët austriakë e kanë vlerësuar Tumën Ilire të Kamenicës si një destinacion me rëndësi të veçantë dhe vlera të jashtëzakonshme kulturore.
Tuma e Kamenicës, e vendosur vetëm pak kilometra larg qytetit të Korçës, përbën një nga monumentet më të rëndësishme arkeologjike në Shqipëri dhe në gjithë rajonin e Ballkanit. E njohur për përmasat e saj mbresëlënëse dhe për ruajtjen e jashtëzakonshme të strukturës, ajo konsiderohet si një nga tumat më të mëdha të periudhës ilire.
Kjo pasuri arkeologjike është shumë më tepër sesa një varrezë prehistorike, ajo është një dëshmi autentike e vazhdimësisë kulturore, sociale dhe shpirtërore të ilirëve. Përveç vlerës shkencore dhe historike, ajo përfaqëson një potencial të rëndësishëm për zhvillimin e turizmit kulturor në rajon, duke e vendosur Shqipërinë në hartën e destinacioneve të rëndësishme për trashëgiminë iliro-ballkanike.
Ali Podrimja lindi më 1942 në Gjakovë, ku përfundoi shkollën fillore dhe gjimnazin, ndërsa studimet e larta i kreu në Fakultetin Filozofik, Gjuhë dhe Letërsi Shqipe, në Universitetin e Prishtinës.
PĂ«rmbledhja mĂ« prekĂ«se kushtuar humbjes sĂ« djalit tĂ« tij, qĂ« mbetet njĂ« nga veprat mĂ« kulmore, emocionale dhe letrare tĂ« tij Ă«shtĂ« âLum Lumiâ.
Humbja tragjike e djalit, Lumit, pĂ«r Podrimjen shndĂ«rrohet nĂ« njĂ« shtysĂ« pĂ«r tĂ« krijuar âelegjinĂ«â pĂ«r tĂ« birin, si krijimi i tij mĂ« i thellĂ«, mĂ« i ndjeshĂ«m e mĂ« filozofik i gjithĂ« krijimtarisĂ«.
Kryesisht âLum Lumiâ si tĂ«rĂ«si poetike shpĂ«rfaq tri periudha:
-para vdekjes së Lumit;
-në vdekjen e Lumit;
-pas vdekjes së Lumit.
Në të tri periudhat para del një Ali i dërrmuar dhe skajshëm i pashpresë. Përpos një lidhjeje prind fëmijë dhe një dashurie prindërore, vepra përçon kryesisht një vuajtje, e cila herë-herë edhe e plotëson idenë e fundit shpirtëror të poetit. Në heshtjen e vargut, poeti mban dritën e tij të thyer, Lumin. Jo vetëm si emër, por si plagë e hapur, jo si fëmijë por si dhembje që flet.
NĂ« njĂ« gjendje tĂ« tillĂ« deliriumi, mĂ«rzie e krijimi njĂ«herĂ«sh, dhembja e Podrimjes kthehet nĂ« njĂ« dhembje tĂ« âlumshmeâ.
Poeti e lumnon qysh në titull të veprës Lumin, por Lumi për të është humbja e rrëzimi, dhembja e silueta e një distopie. E ardhmja ideale e Podrimjes rrënohet, por e rrënuar lumnohet.
Në një rrënim të tillë ekzistencial qenia poetike është përherë në një kërkim, kërkim ky që çon drejt një instance më të madhe e më të fuqishme se vetë njeriu. Podrimja nuk kërkon shkas për vdekjen e Lumit, por vdekjen e kthen në një paradoks, aty ku jeta mbaron, poezia rilind, vdekja lumnohet, vepra kthehet në një tempull për të birin.
NĂ« thelb tĂ«Â âLum Lumitâ pra, shohim se si mungesa bĂ«het lĂ«ndĂ« ndĂ«rtuese dhe dhembja bĂ«het formĂ« e pĂ«rjetĂ«sisĂ«. Ai nuk shkruan poezi pĂ«r tĂ« vajtuar, por pĂ«r tĂ«Â gdhendur nĂ« gjuhĂ« njĂ« pĂ«rballje ekzistenciale, gjĂ« qĂ« e pohon edhe vetĂ« ai nĂ« parathĂ«nien e veprĂ«s:Â
âNuk i kam respektuar disa trajta tĂ« gjuhĂ«s standarde. Kam dĂ«shiruar tĂ« âshpirtĂ«rojâ fjalĂ«n dhe ta mbaj gjallĂ« kujtimin pĂ«r Lumin.â
 Poezia e këtij vëllimi poetik, si akt krijimi, është një manifest poetik mbi qenien, humbjen.
Podrimja nuk i gjen e as nuk arrin tâi jap pĂ«rgjigje pyetjes pĂ«rse vdes Lumi por ia mvesh njĂ« domethĂ«nie poetike vdekjes sĂ« tij. Ai e lumnon Lumin jo pĂ«rmes iluzioneve, por pĂ«rmes artit dhe e bĂ«n atĂ« tĂ« mbetet i gjallĂ« nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« mĂ« tĂ« thellĂ« se sa do ta lejonte vetĂ« jeta. NĂ« kĂ«tĂ« pĂ«rballje, poezia fiton ku jeta dorĂ«zohet./ KultPlus.com
Talia e Pashko Vasës, frymëzimi vjershëtor i tij
Parë jashtë domenit ideologjik të kohës, rilindasit shqiptarë, përpos krijimit të një letërsie fund e krye misionare, binin pre edhe të ndjenjave të brishta njerëzore. Qenia e tyre, krahas një strukturimi jashtëzakonisht kombëtar e politik, preket edhe prej ndjenjës së dashurisë, si një ndër ndjenjat më sublime si te njeriu, njëlloj edhe te krijimet letrare.
Pashko Vasa, i njohur si një ndër figurat kyçe të romantizmit shqiptar, krahas krijimeve letrare me karakter plotësisht patriotik, gjithëherë me idealin për zgjimin e vetëdijes kombëtare, la pas edhe krijimtari poetike jashtë kontekstit idealist kombëtar.
NĂ« veprĂ«n âTrĂ«ndafila e gjembaâ (Rose e Spine), qysh nĂ« nisje hasim dedikimin e dashuruar tĂ« poetit.
Njihemi me një Tali, një Ajo e shkrirë në poezi e vargje, një Ajo që lë në hije atdheun, popullin, idealin për të hedhur dritë kah njeriu, kah ndjenja. Talia e Pashko Vasës e krijon poetin, e formon atë, i zgjon veten tjetër, atë poetike. Një ndërdije që është më e lartësuar se vetëdija, një Unë i dytë që kërkon me patjetër një shkas për të Qenë. E te Vasa, shkasi, Ajo, është Talia, muza e frymëzimeve rinore, krijuesja e ëndrrave të munguara, e një bote krejtësisht jashtë të zakonshmes.
Talisë
Ty, o Muzë, po ta kushtoj këtë grumbull vjershash, fryt i zgjimeve të mia rinore dhe jehonë e vuajtjeve të shpirtit tim. Dhe në të vërtetë ty ta kisha borxh këtë tribut mirënjohjeje, sepse me frymëzimet e tua ti me mua bëre një mrekulli të tillë, që ishte marrëzi ta shpresoja; ti më dhe një kurajë krejt të re, e cila më mungonte.
Duke tâi blatuar kĂ«to vargje, unĂ« nuk synoj tĂ« parashtroj diçka qĂ« nĂ« realitet tâia vlejĂ«, apo qĂ« tĂ« jetĂ« e denjĂ« pĂ«r ty; desha qĂ« ky libĂ«rth tĂ« dilte nĂ« dritĂ« vetĂ«m e vetĂ«m, sepse, pajisur me emrin tĂ«nd tĂ« bukur, tĂ« ma kujtonte rininĂ« time tĂ« kaluar dhe ato ditĂ« tĂ« lumtura, nĂ« tĂ« cilat jeta Ă«shtĂ« plot me Ă«ndĂ«rrime tĂ« Ă«mbla dhe me shpresa tĂ« kĂ«ndshme; desha qĂ« ndokush, duke e lexuar, tĂ« mund tĂ« thoshte: âKy paska qenĂ« me tĂ« vĂ«rtetĂ« i ri kur i ka shkruar kĂ«to vjershaâ.
                                                                                                                   Stamboll, 2 janar 1873/ KultPlus.com
Orkestra e fĂ«mijĂ«ve tĂ« PrishtinĂ«s ââAmadeusââ, ka ngritur lart identitetin shqiptar nĂ« njĂ« nga skenat mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishme ndĂ«rkombĂ«tare nĂ« VjenĂ«, pĂ«rmes njĂ« pĂ«rformance unike ku muzika dhe trashĂ«gimia kulturore janĂ« ndĂ«rthurur nĂ« mĂ«nyrĂ« autentike. NĂ« qendĂ«r tĂ« kĂ«tij koncerti qĂ« mbledh orkestrat e reja nga e gjithĂ« Evropa, ââAmadeusââ jo vetĂ«m qĂ« Ă«shtĂ« shpĂ«rblyer me cmimin e argjendtĂ«, kjo orkestĂ«r ka spikatur pĂ«r talentin muzikor, por edhe pĂ«r pamjen e jashtĂ«zakonshme me veshjet tradicionale tĂ« realizuara me dorĂ« nga kreatorja Tolinda Gojani Asani, shkruan KultPlus.Â
Kjo është hera e parë që një orkestër fëmijësh nga Kosova paraqitet në një garë ndërkombëtare të nivelit të tillë, e veshur me kostume që përfaqësojnë të gjitha krahinat e vendit. Nga Dukagjini në Medvegjë, nga Rugova në Has e Gollak, çdo pjesëtar i orkestrës ka mbajtur mbi supe një fragment historie, të qëndisur me kujdes dhe dashuri përmes teknikave artizanale që po rrezikojnë të zhduken. Të krijuara nga kreatorja dhe artizanja Tolinda Gojani Asani, veshjet janë realizuar për secilin instrumentist në mënyrë që të përfaqësojnë laramaninë kulturore dhe identitare të të gjitha krahinave të Kosovës. Kjo përzgjedhje e kujdesshme i ka dhënë koncertit jo vetëm një dimension artistik, por edhe një përmasë të thellë simbolike dhe historike.
Përfaqësimi i krahinave në këtë koncert është bërë si më poshtë:
Flauta â me veshjen e MedvegjĂ«s, qĂ« ruan motivet e lashta tĂ« kĂ«saj krahine tĂ« lashtĂ« shqiptare.
Klarineti â me veshje tradicionale shqiptare qĂ« pĂ«rfaqĂ«son motive tĂ« hasura nĂ« tĂ« gjitha trevat shqipfolĂ«se.
Violina 1 â me veshjet e Dukagjinit, RugovĂ«s, AnamoravĂ«s dhe Llapit, duke bashkuar elemente nga perĂ«ndimi dhe lindja e KosovĂ«s.
Violina 2 â me veshjet e Dukagjinit, Hasit, Gollakut dhe DrenicĂ«s, qĂ« pĂ«rçojnĂ« njĂ« mozaik unik simbolesh dhe ngjyrash.
Violonçeli â me veshjen aristokratike tĂ« qytetit, qĂ« ruan finesĂ«n dhe elegancĂ«n e shtresave tĂ« mesme tĂ« shekujve tĂ« kaluar.
Perkusionet â vajzat kanĂ« veshur kostume tĂ« DrenicĂ«s, ndĂ«rsa djali veshjen aristokratike tĂ« qytetit, duke reflektuar ekuilibrin mes ruralitetit dhe urbanitetit nĂ« traditĂ«n tonĂ«.Piano, fizarmonika dhe kontrabasi â gjithashtu me veshje aristokratike tĂ« qytetit, qĂ« pĂ«rfaqĂ«sojnĂ« stilin klasik shqiptar tĂ« qyteteve si Prizreni, Gjakova e Peja.
Interpretimi i veprĂ«s ââMalĂ«sorjaââ nga kompozitori Lorenç Antoni ka marrĂ« dimension tĂ« ri emocional, ndĂ«rkohĂ« qĂ« publiku ndĂ«rkombĂ«tar nĂ« VjenĂ« Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« dĂ«shmitar i njĂ« ringjalljeje tĂ« kulturĂ«s shqiptare pĂ«rmes muzikĂ«s dhe veshjes.Â
Veshjet janĂ« konceptuar jo vetĂ«m si dekor apo element skenik, por si pjesĂ« e rrĂ«fimit. Siç  thekson kreatorja Gojani Asani, çdo motiv, çdo fije ari apo grep i dorĂ«s Ă«shtĂ« njĂ« formĂ« komunikimi pa fjalĂ«, njĂ« ââdorĂ«shkrim i heshturââ qĂ« lidh brezat dhe ruan kujtimin kulturor nĂ« njĂ« kohĂ« kur globalizmi rrezikon tâi minimizojĂ« veçantitĂ« lokale.Â
Ky koncert ka dĂ«shmuar se ruajtja e trashĂ«gimisĂ« kulturore nuk Ă«shtĂ« njĂ« akt nostalgjik, por njĂ« mĂ«nyrĂ« pĂ«r tĂ« treguar se edhe popujt e vegjĂ«l kanĂ« storie tĂ« mĂ«dha pĂ«r tĂ« ndarĂ« me botĂ«n. ââAmadeusââ nuk ka shkuar nĂ« VjenĂ« vetĂ«m pĂ«r tĂ« konkurruar, por pĂ«r tĂ« pĂ«rfaqĂ«suar njĂ« popull, njĂ« histori dhe njĂ« trashĂ«gimi qĂ« flet pĂ«rmes artit./ KultPlus.comÂ
Në vitin 2014, Asambleja e Përgjithshme e Kombeve të Bashkuara shpalli 15 Korrikun si Dita Botërore e Aftësive të të Rinjve, për të theksuar rëndësinë strategjike të pajisjes së të rinjve me aftësi për punësim, punë të denjë dhe sipërmarrje.
MĂ« 15 Korrik 2025 shĂ«nohet 10-vjetori i kĂ«saj dite tĂ« rĂ«ndĂ«sishme. Tema e kĂ«tij viti Ă«shtĂ«: âFuqizimi i tĂ« rinjve pĂ«rmes inteligjencĂ«s artificiale dhe aftĂ«sive digjitaleâ.
NĂ« epokĂ«n e katĂ«rt industriale, ku inteligjenca artificiale (IA) po transformon ekonomitĂ«, shoqĂ«ritĂ« dhe mĂ«nyrĂ«n sesi jetojmĂ«, mĂ«sojmĂ« dhe punojmĂ«, Arsimi dhe Trajnimi Teknik dhe Profesional (Technical and Vocational Education andTraining â TVET) duhet tĂ« pĂ«rshtatet pĂ«r tĂ« pajisur tĂ« rinjtĂ« me aftĂ«si tĂ« pĂ«rgatitura pĂ«r tĂ« ardhmen. Inteligjenca artificiale ofron mundĂ«si tĂ« mĂ«dha, por edhe rreziqe serioze nĂ«se nuk zbatohet nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« drejtĂ« dhe gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se.
NĂ« kĂ«tĂ« DitĂ« BotĂ«rore tĂ« AftĂ«sive tĂ« tĂ« Rinjve, kĂ«rkohet bashkimi pĂ«r tĂ« njohur rolin jetik tĂ« tyre si force e ndryshim dhe kĂ«rkohet angazhimi pĂ«r tâi fuqizuar ata me aftĂ«si nĂ« fushĂ«n e InteligjencĂ«s Artificiale dhe teknologjisĂ« digjitale, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« pĂ«rballen me sfidat e sotme dhe tĂ« ndĂ«rtojnĂ« njĂ« tĂ« ardhme mĂ« paqĂ«sore, gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se dhe tĂ« qĂ«ndrueshme./ KultPlus.com
Miliarderi amerikan dhe ish-bashkëpunëtori i Donald Trump, Elon Musk, ka ndarë së fundmi në profilin e tij në rrjetin social X një hartë që tregon situatën e natalitetit në vendet evropiane. Harta, e cila ka ngjallur vëmendje të gjerë në rrjet dhe në media ndërkombëtare, klasifikon vendet sipas numrit mesatar të pritur të fëmijëve për familje, duke nxjerrë në pah një rënie alarmante të lindshmërisë në pjesën më të madhe të kontinentit.
Sipas kategorizimit nĂ« hartĂ«, nĂ«n 1 fĂ«mijĂ« pĂ«r familje konsiderohet âshkallĂ« jashtĂ«zakonisht e ulĂ«tâ, deri nĂ« 1 si âshkallĂ« e ulĂ«tâ, deri nĂ« 1.5 si âpamjaftueshmeâ, deri nĂ« 1.9 si âafĂ«r shkallĂ«s sĂ« zĂ«vendĂ«simitâ, ndĂ«rsa mbi 2.1 fĂ«mijĂ« Ă«shtĂ« âmbi shkallĂ«n e zĂ«vendĂ«simitâ, qĂ« do tĂ« siguronte qĂ« popullsia tĂ« mos bjerĂ« nĂ« mĂ«nyrĂ« natyrore.
Zona më e kuqe në hartë është Ukraina, me një normë alarmante prej vetëm 1.0, ndër më të ultat në Evropë. Edhe vende si Spanja (1.12), Lituania (1.13) dhe Estonia (1.17) janë ndër më të prekurat nga rënia e lindshmërisë.
NĂ« kontrast me kĂ«tĂ« tablo tĂ« zymtĂ«, vendet e Ballkanit shfaqen mĂ« mirĂ«. Kosova vlerĂ«sohet si ârekordmbajtĂ«sja absolute evropianeâ, me njĂ« normĂ« prej 1.9 fĂ«mijĂ« pĂ«r familje, duke qĂ«ndruar nĂ« kufijtĂ« e zĂ«vendĂ«simit natyror tĂ« popullsisĂ«. Edhe Mali i Zi (1.79), Bullgaria (1.72), Moldavia (1.66), Serbia (1.61) dhe Bosnja dhe Hercegovina (1.58) shfaqin shifra relativisht pozitive nĂ« krahasim me pjesĂ«n mĂ« tĂ« madhe tĂ« EvropĂ«s.
Në Perëndim, Franca është një nga përjashtimet, me një normë relativisht të mirë prej 1.63, që mbetet ndër më të lartat në rajon, ndërsa vendet e tjera si Gjermania dhe Italia vazhdojnë të përballen me rënie të theksuar të natalitetit.
Musk, i njohur për qëndrimet e tij publike në lidhje me rënien demografike si një nga kërcënimet më serioze të shoqërive moderne, ka komentuar edhe më parë mbi rëndësinë e mbështetjes për familjet dhe lindshmërinë. Postimi i tij i fundit ka ringjallur debatin mbi politikat sociale, migracionin dhe të ardhmen demografike të Evropës.
ETNO FEST 2025 Nata e pestĂ« Janet Reincek dhe hrpi nga Opoja Liburn Jupolli Ensamble Shfaqja âADNâ e Fatos BerishĂ«s TK ShkupÂ
Agron GĂ«rguriÂ
Janet Reincek antropologe amerikane prezantoj grupin e OpojĂ«s dhe nevojen e pĂ«rfshirjes tĂ« gjeneratave tĂ« reja nĂ« pĂ«rtritjen e valleve tĂ« traditĂ«s ndĂ«r to prezantoj vallen âKalçojaâ e cila nĂ« strukturĂ«n e saj ka 12 valle. Janet Reincek nĂ« KosovĂ« ka aktivizuar grupe qĂ« vallĂ«zojnĂ« valle tĂ« popujve tĂ« ndryshĂ«m pĂ«r me pĂ«rhapĂ«Â paqe pĂ«rmes vallĂ«zimit. NĂ« finale tĂ« prezantimit u bĂ« njĂ« vallĂ«zim i pĂ«rbashkĂ«t qĂ« kulmoj me vibrime tĂ« mira emocionale.Â
Muzika si shteg pĂ«r tĂ« dalĂ« nga kaosi Liburn Jupolli Ensemble performuan muzikĂ« e cila pĂ«rkufizohet post-zhanĂ«r, qĂ« pĂ«r bazĂ« ka folklorin shqiptar ngjyrat muzikore tĂ« instrumenteve dhe zĂ«rave qĂ« Ansambli i ekzekuton me instrumenta tradicionale me tone tĂ« ripĂ«rpunuara me njĂ« qasje moderne dhe elektronike. Paraqitja e Liburnit ishte njĂ« polifoni zĂ«rash me ngjyrime folklorike me kontributin e efektshĂ«m tĂ«Â instrumenteve frymore dhe perkusione, qĂ« nxirrnin tinguj unik qĂ« prekin tĂ« kaluren si kujtesĂ« dhe tĂ« tashmen si pretendim i arritshmĂ«risĂ« nĂ« komunikimin muzikor. E tĂ«ra tingĂ«llonte si njĂ« kĂ«rkim identiti nĂ« shumĂ«sinĂ« kaotike tĂ«Â zĂ«rave qĂ« ofrohen si mundĂ«si identifikimi me pĂ«rkatĂ«sinĂ«. Brenda muzikĂ«s sĂ« Libunit ka dramĂ«, kĂ«rkim, frikĂ«, emocion qĂ« Ă«shtĂ« nĂ« proces tĂ« artikulimit. MuzikĂ« jo e popullarizuar por qĂ« cyt nĂ« meditim dhe shtron pyetje se ku nis e ku mbaron tingulli. I kujt Ă«shtĂ« dhe sa ne jemi pjesĂ« e tij. Ai jo vetĂ«m se luanĂ« nĂ« instrumenta por interpreton gjendje kaotike tĂ« galaktikes ku jemi apo nuk jemi por ka disa tinguj qĂ« na thĂ«rrasin dhe nusja me vello tĂ« zezĂ« nis tĂ« artikuloj zĂ«ra qĂ« bĂ«heshin thirrje shpirtnore apo si lexim kodesh kosmike. Shfaqje muzikore e jashtĂ«zakonshme qĂ« tĂ« shqetĂ«son kĂ«naqshĂ«m.Â
Shfaqja âADNâ e Fatos BerishĂ«sÂ
Shfaqje me energji, temĂ«, probleme e dilema rinore.  NĂ« njĂ« atmosferĂ« ku disa tĂ« rinjĂ« mundohen tĂ« fshehin njĂ« vdekje e cila duket se ka lidhje me taâŠ.pastaj nĂ« fragmente apo pamje qĂ« ndĂ«rrohen shpesh ku ata debatojnĂ«, planifikojnĂ«, gjykojnĂ« dhe shtiren, ekzaltohen e stĂ«rkeqen bulizojnĂ« por ku njĂ« vajzĂ« thĂ«rret pĂ«r dashuri derisa partneri i saj heshtĂ«âŠajo rrĂ«fen, flet sa pĂ«r tĂ« folur, qesh, improvizon edhe varjen, qanĂ« por partneri i saj nuk flet se nuk flet. NjĂ« fakt kjo i jep frymĂ« njerĂ«zore njĂ« ambienti tĂ« kontaminuar ku bĂ«het njĂ« lojĂ« me krimin qĂ« duan ta fshehin por qĂ« nuk duanĂ«Â dikush tjeter tĂ« akuzohet pa faj. Si kontrapunkt i qiftit njĂ« qift tjeter drogohet dhe pĂ«r ta shqetĂ«simi Ă«shtĂ« krejt i relativizuar. NĂ« pĂ«rgjithĂ«si rrĂ«fimi tingĂ«llon si njĂ« trillĂ« qĂ« edhe mund tĂ« mos ketĂ« ndodhur, e tĂ«ra Ă«shtĂ« njĂ« mospĂ«rfillje e rregullave tĂ« jetĂ«s ku duket se gjithçka ka rĂ«nĂ« pĂ«rtoke si kur bien gjethet e vjeshtĂ«s nĂ« pranĂ«verĂ«. NjĂ« jetĂ« virtuale ku provokohen edhe gjĂ«ra me potencial tragjik duke menduar se me njĂ« status a klikim nĂ« aparat lojĂ«rash gjĂ«rat kthehen aty ku ishinĂ«. Eli lufton tĂ« mbetet normale, reagon pĂ«rpĂ«litet qĂ« tĂ« ruaj adn-nĂ« njerĂ«zore derisa Timi i dashuri i saj kryesisht heshtĂ« dhe nuk dihet a po reflekton pĂ«r gjendjen apo po planifikon diçka qĂ« do ta pĂ«lcas shkaku i veprimeve qĂ« nuk e kanĂ« menduar pasojĂ«n. NjĂ« gjendje krejt e pakuptimit ku secila fjalĂ« i drejtohet moskuptimit ngjashĂ«m si kur hamendsojmĂ« pĂ«r kosmosin dhe mundĂ«sinĂ« e jetĂ«s atje..NjĂ« gjendje e pĂ«rzier mendimesh tĂ« pasistemuara qĂ« mbesin nĂ« provĂ«. Rotuali i heshtjes Timin e dĂ«rgon nĂ« vetĂ«vrasje tĂ« âpakuptimitâ vrasje e cila e forcon dilemĂ«n deri nĂ« çâmasĂ« Ă«shtĂ« dĂ«mtuar ADN e njerĂ«zores. Shfaqja sikur na dĂ«rgon rrugĂ«s njĂ«drejtimĂ«she me sinjalistikĂ« tĂ« prishur, ku ka hyrje pa dalje shkaku se e gjelbĂ«rta nuk ndizetâŠE gjitha sikur e pret qĂ«Â personazhi Elit nĂ« interpretim tĂ« Sara Bajramit ta thonte fjalĂ«n âtĂ« dua Timâ si njĂ« litar shpĂ«timi nga gjendja e zvetnimit dhe tjetĂ«rsimit apo ndoshta bota njerĂ«zore(lexo rinore) po shkon dikah qĂ« nuk ka mĂ« frikĂ« motivuese por vetĂ«m udhĂ«tim pa adresĂ«.Â
Regjisori Berisha ka âshfrytĂ«zuarâ mirĂ« energjinĂ« e moshĂ«s sĂ« personazheve dhe ka mizenakenuar me njĂ« tempo-ritĂ«m i cili i korespondonte me temĂ«n. Hyrje daljet e shpeshta e pĂ«rshpejtonin rrĂ«fimin dhe dukej sikur nuk kishte nevojĂ« pĂ«r ato errĂ«sime tĂ« shpeshta ndarje nĂ« tabllo meqĂ« ambienti ku zhvillohej ngjarja ishte gjithĂ«herĂ« i njĂ«jĂ«t.Â
Interpretimi i Visar Ademit, Sabina Memishit, Fisnik Zeqirit, Mentor Kurtit, Gentiana Ramadanit, Genci Mrizos, Arben Rasimit, Hetem Etemit, Abedin Alimit ishte shprehje e njĂ« loje kolektive harmonikeÂ
Skenografia e verfĂ«r por funksionale e Bujar Muçës dhe kostumet e Alma Krasniqit ishin nĂ« funksion tĂ« rrĂ«fimit teatror.Â
NĂ« Etno nejĂ«Â sonte mysafirĂ«t e shumtĂ« tĂ« festivalit i kĂ«naqi me kĂ«ngĂ« grupi Strings Stings.Â
Tradita e interpretuar në mënyrë moderne po ndodhë fuqishëm e përmbajtshëm në Etno Fest 2025./ KultPlus.com
Franshiza legjendare âPirates of the Caribbeanâ, njĂ« nga mĂ« tĂ« suksesshmet nĂ« historinĂ« e kinemasĂ«, duket se Ă«shtĂ« gati pĂ«r njĂ« rikthim tĂ« madh. Sipas raportimeve tĂ« fundit nga The DisInsider, kompania Disney Ă«shtĂ« nĂ« diskutime pĂ«r tĂ« rikthyer kastin origjinal, pĂ«rfshirĂ« yjet Johnny Depp, Orlando Bloom dhe Keira Knightley, nĂ« kapitullin e gjashtĂ« tĂ« sagĂ«s qĂ« ka magjepsur miliona shikues nĂ« mbarĂ« botĂ«n.
Rikthimi i personazheve ikonikë Jack Sparrow, Will Turner dhe Elizabeth Swann do të shënonte një kthim në rrënjët e sagës, e cila që në fillim u mbështet te dinamika unike e këtij treshi. Prodhuar nga Jerry Bruckheimer, aventurat në det të hapur morën përmasa të jashtëzakonshme që nga debutimi i filmit të parë në vitin 2003.
Pas largimit të Bloom dhe Knightley në filmat pasues, Depp mbeti qendra e serisë përkrah emrave si Geoffrey Rush, por mungesa e kastit origjinal u ndje fort nga fansat. Skena pas titrave e filmit të fundit, ku shfaqen Will Turner dhe Elizabeth Swann bashkë, ka ndezur spekulimet se Davy Jones mund të rikthehet si antagonisti kryesor, duke hapur rrugën për një vazhdim që përfshin gjithë linjën origjinale të historisë.
Sipas burimeve, projekti i ri mund tĂ« drejtohet nga Joachim RĂžnning, ndĂ«rsa skenari Ă«shtĂ« nĂ« duart e Jeff Nathanson, i njohur pĂ«r punĂ«n nĂ« âPirates of the Caribbean: Dead Men Tell No Talesâ.
Ndërkohë, fansat e sagës presin me padurim një konfirmim zyrtar, i cili mund të vijë gjatë D23 Expo -eventi më i madh i Disney që zhvillohet nga 29 deri më 31 gusht 2025. Nëse këto lajme bëhen realitet, ky do të ishte një nga rikthimet më të bujshme në kinemanë e aventurës, duke rilindur një univers që prej vitesh ka qenë në pritje të ringjalljes./ KultPlus.com
Scarlett Johansson ka hyrë zyrtarisht në histori si aktorja kryesore me fitimet më të larta në botë, duke kaluar emra të mëdhenj të Hollivudit si Robert Downey Jr. dhe Samuel L. Jackson.
Ky rekord vjen pas suksesit tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m tĂ« filmit tĂ« ri âJurassic World: Rebirthâ, ku Johansson interpreton Zora Bennett, njĂ« ish-ushtarake e pĂ«rfshirĂ« nĂ« njĂ« mision tĂ« rrezikshĂ«m nĂ« njĂ« nga ishujt e fundit tĂ« banuar nga dinosaurĂ«t. Filmi ka arkĂ«tuar plot 318 milionĂ« dollarĂ« nĂ« vetĂ«m gjashtĂ« ditĂ«, duke e katapultuar aktoren nĂ« krye tĂ« listĂ«s sĂ« yjeve mĂ« fitimprurĂ«s tĂ« kinemasĂ«.
Me kĂ«tĂ« sukses, tĂ« ardhurat totale nga biletat pĂ«r filmat nĂ« tĂ« cilĂ«t Scarlett Johansson ka pasur njĂ« rol kryesor ose bashkĂ«-drejtues kanĂ« arritur nĂ« 14.8 miliardĂ« dollarĂ« globalisht â njĂ« shifĂ«r qĂ« asnjĂ« aktore tjetĂ«r nuk e ka arritur ndonjĂ«herĂ«.
Ky arritje nuk është thjesht çështje numrash, por pasqyrë e karizmës, shkathtësisë dhe talentit të shumëanshëm të Johansson, e cila ka ditur të spikasë në çdo zhanër nga komeditë elegante dhe dramat emocionale, deri te filmat aksion dhe animacionet.
Pjesë e suksesit të saj janë padyshim edhe rolet në universin Marvel, ku ajo u bë ikonike si Black Widow. Por ajo ka shkëlqyer edhe në filma si Sing, Marriage Story, Jojo Rabbit dhe shumë të tjerë.
Një tjetër fakt i jashtëzakonshëm: Johansson ka arritur këtë rekord pas vetëm 36 filmash, krahasuar me 71 projekte të Samuel L. Jackson. Fitimet e saj mesatare bruto për film kalojnë 400 milionë dollarë, një tjetër tregues i ndikimit të saj të jashtëzakonshëm në industrinë e filmit.
Scarlett Johansson nuk është vetëm një yll kinemaje,ajo është tashmë një ikonë historike e ekranit të madh./ KultPlus.com
Një hap historik për komunitetin shqiptar në Shtetet e Bashkuara është përfshirja e gjuhës shqipe në komunikimet zyrtare të shkollave publike të qytetit të Nju Jorkut. Kjo do të thotë që prindërit dhe familjet shqiptare do të kenë mundësinë të marrin informacione, njoftime dhe dokumente shkollore në gjuhën e tyre amtare.
Ky vendim shënon një njohje të rëndësishme të pranisë dhe kontributit të komunitetit shqiptar në Nju Jork dhe përbën një hap domethënës drejt përfshirjes, barazisë dhe respektimit të të drejtave gjuhësore të të gjithë qytetarëve. Ai gjithashtu lehtëson komunikimin mes shkollave dhe familjeve shqiptare, duke forcuar bashkëpunimin për arsim cilësor dhe të suksesshëm për fëmijët e tyre.
Ky vendim shënon një fitore historike dhe hap një kapitull të ri për mijëra familje shqiptare në Nju Jork. Nga rreth 180 gjuhë që fliten në qytet, vetëm 10 prej tyre ishin përfshirë deri më tani në komunikimet zyrtare të shkollave publike. Me vendimin më të fundit, janë shtuar edhe tre gjuhë të tjera, mes tyre edhe gjuha shqipe, duke e çuar numrin total në 13 gjuhë (përfshirë anglishten).
Kjo do të thotë se çdo dokument i rëndësishëm, njoftim apo informacion që shkolla u dërgon prindërve, do të jetë i disponueshëm edhe në gjuhën shqipe. Një ndryshim i madh që do të lehtësojë ndjeshëm përfshirjen e prindërve shqiptarë në jetën arsimore të fëmijëve të tyre.
Prej vitesh, shumë prindër shqiptarë kanë pasur vështirësi të ndjekin nga afër procesin mësimor për shkak të barrierës gjuhësore. Tashmë, me dokumente në gjuhën amtare, ata ndihen të përfaqësuar dhe të respektuar. Do të mund të kuptojnë më mirë çdo informacion, të reagojnë me më shumë siguri dhe të marrin pjesë aktive në vendimmarrjet që prekin të ardhmen arsimore të fëmijëve të tyre.
Ky zhvillim ka ndikim të drejtpërdrejtë edhe te nxënësit shqiptarë, të cilët tashmë ndihen më të përfshirë, më të vlerësuar dhe të motivuar, si në aspektin akademik ashtu edhe emocional. Fakti që gjuha shqipe është bërë pjesë e dokumentacionit zyrtar në një sistem arsimor si ai i Nju Jorkut, është një mesazh i fuqishëm: identiteti nuk është pengesë, por pasuri.
Në lidhje me këtë akt fuqizues për shqiptarët që jetojnë në Shtetet e Bashkuara, ka reaguar edhe Drita Gjongecaj, një prej zërave më të përkushtuar të diasporës shqiptare në SHBA, edukatore, aktiviste dhe pjesë kyçe e Këshillit Koordinues të Diasporës. Në një intervsitë të mbajtur, Gjongecaj shprehet se ndihet krenare, si aktiviste por edhe si prind.
âPĂ«r mua ky Ă«shtĂ« njĂ« moment shumĂ« i veçantĂ« dhe thellĂ«sisht emocional. ĂshtĂ« ndjenjĂ« krenarie dhe mirĂ«njohjeje jo vetĂ«m si profesioniste e arsimit dhe si prind, por edhe si kontribuuese e drejtpĂ«rdrejtĂ« nĂ« realizimin e kĂ«saj arritjeje historike.ââTa shohĂ«sh gjuhĂ«n tonĂ« tĂ« renditur nĂ« faqen zyrtare tĂ« sistemit arsimor tĂ« Nju Jorkut, pĂ«rkrah vetĂ«m 12 gjuhĂ«ve (pĂ«rveç anglishtes) tĂ« pĂ«rzgjedhura nga mbi 180 gjuhĂ« qĂ« fliten nĂ« familjet e kĂ«tij qyteti gjigant, Ă«shtĂ« njĂ« ndjenjĂ« qĂ« tĂ« emocionon thellĂ«. ĂshtĂ« njĂ« moment i madh krenarie dhe njĂ« dĂ«shmi se shqipja ka hyrĂ« nĂ« njĂ« fazĂ« tĂ« re, ku roli dhe vlera e saj afirmohen institucionalisht. Ky hap na mbush me optimizĂ«m dhe besim se trashĂ«gimia gjuhĂ«sore e shqiptarĂ«ve nĂ« diasporĂ« Ă«shtĂ« mĂ« e mbrojtur se kurrĂ« mĂ« parĂ«.â â tha Drita Gjongecaj./ KultPlus.com
NĂ«ntogerja e ForcĂ«s sĂ« SigurisĂ« sĂ« KosovĂ«s (FSK), Vesa Ibrahimi, ka shĂ«nuar njĂ« tjetĂ«r kapitull tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m nĂ« historinĂ« e ushtrisĂ« sĂ« KosovĂ«s, duke pĂ«rfunduar me sukses ShkollĂ«n Ranger tĂ« UshtrisĂ« sĂ« SHBA-sĂ« (U.S. Army Ranger School) â njĂ« ndĂ«r trajnimet mĂ« tĂ« vĂ«shtira dhe elitare nĂ« botĂ«.
Ambasada e SHBA-së në Kosovë e cilësoi këtë arritje si një moment krenarie, duke ndarë një fotografi të Nëntogeres Ibrahimi dhe duke theksuar rëndësinë e suksesit të saj.
âQĂ« nga drejtimi i operacioneve komplekse nĂ«n stres ekstrem, e deri te orientimi nĂ« terrene tĂ« ashpra me mbĂ«shtetje minimale, arritja e Togeres Ibrahimi pasqyron vendosmĂ«rinĂ«, qĂ«ndrueshmĂ«rinĂ« dhe udhĂ«heqjen e jashtĂ«zakonshme qĂ« garanton sigurinĂ« e vendeve tonaâ, thuhet nĂ« reagimin e ambasadĂ«s.
Me këtë sukses, Vesa Ibrahimi bëhet gruaja e tretë nga FSK-ja që përfundon këtë trajnim sfidues, duke përforcuar rolin e grave në forcat e armatosura dhe duke e vendosur Kosovën në hartën e vendeve që prodhojnë liderë ushtarakë të nivelit të lartë ndërkombëtar.
Shkolla Ranger është e njohur për intensitetin ekstrem fizik dhe mendor që kërkon, dhe vetëm një përqindje e vogël e pjesëmarrësve arrijnë ta përfundojnë me sukses. Prandaj, diplomimi i Ibrahimit përfaqëson një arritje të jashtëzakonshme personale dhe një fitore të rëndësishme për FSK-në dhe Kosovën./ KultPlus.com
Orkestra e FĂ«mijĂ«ve tĂ« PrishtinĂ«s âAmadeusâ qĂ« mori cmimin e argjendtĂ« nĂ« VjenĂ«, ishte suksesi i fundit i kĂ«saj orekstre qĂ« po pĂ«rcillet me shumĂ« vĂ«mendje, shkruan KultPlus.Â
Por kĂ«tĂ« orkestĂ«r e bĂ«n mĂ« tĂ« vecantĂ« edhe pĂ«rbĂ«rja e saj. SOS fshati ka njoftuar se pikĂ«risht njĂ« fĂ«mijĂ« i kĂ«tij institucioni ishte pjesĂ« e kĂ«tij triumfi, duke qenĂ« pjesĂ« e bashkĂ«moshatarĂ«ve.Â
KultPlus ju sjell tĂ« plotĂ« njoftimin e SOS Fshatit.Â
Nga SOS Fshati nĂ« njĂ« skenĂ« botĂ«rore nĂ« VjenĂ«.Â
NĂ« mesin e isntrumentistĂ«ve, emocioneve dhe duartrokitjeve qĂ« jehonin nĂ« VjenĂ«, njĂ« fĂ«mijĂ« nga SOS Fshati interpretoi pĂ«rkrah dhjetra bashkĂ«moshatarĂ«ve tĂ« tij nĂ« OrkestrĂ«n e FĂ«mijĂ«ve tĂ« PrishtinĂ«s âAmadeusâ dhe sĂ« bashku, sollĂ«n nĂ« shtĂ«pi cmimin e argjendtĂ« nĂ« Festivalin BotĂ«ror tĂ« Orkestrave.Â
âPo, njĂ« fĂ«mijĂ« qĂ« ka kaluar sfida mĂ« tĂ« mĂ«dha se sa notat mĂ« tĂ« vĂ«shtira nĂ« partiturĂ«, preku majat me talentin e tijâ, kanĂ« shkruar nga SOS Fshati./ KultPlus.comÂ
Login
