Një akt vandalizmi ka tronditur opinionin publik në Kosovë, pasi statuja e heroit kombëtar Gjergj Kastriot Skënderbeu, e vendosur në qytetin e Prizrenit, është lyer me bojë në përkrenare dhe shpatë.
Ky akt Ă«shtĂ« dĂ«nuar ashpĂ«r nga Shoqata âTrojet e Arbritâ, e cila ka kĂ«rkuar reagim urgjent nga institucionet e drejtĂ«sisĂ« pĂ«r identifikimin dhe ndĂ«shkimin e autorĂ«ve. Deri mĂ« tani, nuk Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« e ditur se kush fshihet pas kĂ«tij akti, ndĂ«rsa policia nuk ka dhĂ«nĂ« ndonjĂ« informacion zyrtar pĂ«r hetimet.
Shoqata âTrojet e Arbritâ ka paralajmĂ«ruar se nĂ«se autoritetet vazhdojnĂ« tĂ« heshtin, pĂ«rplasjet mes forcave atdhetare shqiptare dhe grupeve pansllaviste apo neotomane do tĂ« jenĂ« tĂ« pashmangshme.
NĂ« reagimin e saj, Shoqata ka bĂ«rĂ« thirrje pĂ«r njĂ« demonstratĂ« gjithĂ«popullore mĂ« 28 nĂ«ntor 2025 nĂ« Prizren, nĂ« mbrojtje tĂ« identitetit dhe krenarisĂ« kombĂ«tare shqiptare, me moton: âDuam MuranĂ«n e Gjergj Kastriotit nĂ« Prizrenâ.
Statuja e Skënderbeut u vendos në qytetin historik më 28 nëntor 2020, në përkujtim të 577-vjetorit të ngritjes së flamurit shqiptar në Krujë dhe shpalljes së Pavarësisë së Shqipërisë. Ngjarja ka shkaktuar zemërim të madh në rrjetet sociale dhe ka nxitur reagime të shumta nga qytetarë, historianë dhe figura publike, të cilët kërkojnë ruajtjen e simboleve kombëtare dhe vlerave historike shqiptare./KultPlus.com
Këngëtarja me famë botërore Dua Lipa është parë mbrëmjen e së mërkurës në një nga ambientet më të njohura të Prishtinës, në shoqërinë e të fejuarit të saj, aktorit britanik Callum Turner.
Ăifti ka kaluar njĂ« mbrĂ«mje tĂ« ngrohtĂ« verore, tĂ« rrethuar nga miq tĂ« afĂ«rt, kokteje dhe atmosferĂ« relaksuese. Dua, e njohur pĂ«r stilin dhe buzĂ«qeshjen e saj, ka tĂ«rhequr vĂ«mendje me prezencĂ«n karizmatike dhe energjinĂ« pozitive, transmeton KultPlus.
NĂ« video tĂ« siguruara nga Dukagjini, çifti shihet i relaksuar dhe i pĂ«rkushtuar ndaj njĂ«ri-tjetrit, duke reflektuar njĂ« lidhje tĂ« fortĂ« dhe natyrale. Vizita e saj nĂ« qytetin e origjinĂ«s nuk ka kaluar pa u vĂ«nĂ« re fansat dhe qytetarĂ«t janĂ« ndjerĂ« tĂ« emocionuar dhe krenarĂ«, sidomos me faktin qĂ« Dua ka zgjedhur PrishtinĂ«n pĂ«r momente tĂ« rĂ«ndĂ«sishme personale. Kjo paraqitje publike vjen pak ditĂ« para performancĂ«s sĂ« saj nĂ« âSunny Hill Festival 2025â, ku do tĂ« ngjitet nĂ« skenĂ«n kryesore nĂ« mbrĂ«mjen e parĂ«, tĂ« premten./KultPlus.com
Sot shënohen plot 139 vite nga vdekja e kompozitorit të njohur, Franz Liszt.
âĂshtĂ« 170 vjet e vjetĂ«r, por tingĂ«llon shumĂ« moderneâ, Ă«shtĂ« pĂ«rshkrimi qĂ« David Trippett, profesor i asociuar nĂ« Fakultetin e MuzikĂ«s nĂ« Universitetin Cambridge i bĂ«n operĂ«s sĂ« papĂ«rfunduar tĂ« Franz Liszt, âSardanapaloâ.
DorĂ«shkrimi i aktit tĂ« parĂ« tĂ« operĂ«s qĂ« do tĂ« duhej tĂ« ishte triaktĂ«she ka qĂ«ndruar nĂ« Arkivin e Goethes dhe tĂ« Schillerit nĂ« Weimar pĂ«r mĂ« shumĂ« se 100 vjet para se Trippett ta rizbulonte duke planifikuar diçka debutuese pĂ«r tĂ« cilĂ«n âaskush nuk kishte dĂ«gjuar mĂ« parĂ«â. Nga viti 1843 deri mĂ« 1861, Liszt (1811-1886) ishte udhĂ«heqĂ«s i orkestrĂ«s qĂ« tash njihet si âStaatskapelleâ nĂ« GjermaninĂ« Qendrore, nĂ« qytetin Weimar. Do tĂ« jepet premierĂ« tĂ« shtunĂ«n Teatrin KombĂ«tar tĂ« GjermanisĂ« nĂ« kĂ«tĂ« qytet.
Para më shumë se 10 vjetësh, Trippett që asokohe ishte student në Akademinë e Muzikës në Leipzig, kishte udhëtuar me tren për në Weimar për të parë 111 faqet e operës në arkiv.
Opera e papĂ«rfunduar ka sfiduar aftĂ«sitĂ« dhe dijen e Trippettit, ka thĂ«nĂ« ai. Liszt e kishte shkruar operĂ«n nĂ« vitet â50 tĂ« shekullit XIX dhe ishte vĂ«shtirĂ« e lexueshme dhe e papĂ«rfunduar. Kishte punuar goxha shumĂ« dhe e kishte pĂ«rmirĂ«suar atĂ«, duke e vĂ«shtirĂ«suar edhe mĂ« leximin.
Opera pĂ«r njĂ« kohĂ« tĂ« gjatĂ« ishte cilĂ«suar si e pamundur pĂ«r tâu interpretuar, por profesori i Cambridge thotĂ«: âMuzika duhet tĂ« ruhetâ.
Trippett ka shpenzuar më shumë se një dekadë duke bërë bashkë pjesët si një puzzle, tri prej të cilave i kanë shkuar vetëm për orkestrim, duke pasur parasysh instruksionet e kompozitorit.
âOrkestrimi Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« nga unĂ«, por ai Ă«shtĂ« i Lisztitâ, ka thĂ«nĂ« Trippett. âMuzika Ă«shtĂ« fantastike. Liszt ka provuar tĂ« kompozojĂ« njĂ« operĂ« moderne italianeâ.
Libreto Ă«shtĂ« bazuar nĂ« tragjedinĂ« âSardanapalusâ tĂ« Lord Byronit pĂ«r mbretin e fundit tĂ« AsirisĂ« antike, njĂ« rajon ky qĂ« tash Ă«shtĂ« midis SirisĂ« dhe Irakut.
Sipas Kirill Karabits, dirigjentit kryesor tĂ« âStaatskapelleâ nĂ« Weimar, opera e Liszt hap njĂ« kapitull tĂ« ri sa i pĂ«rket historisĂ« sĂ« muzikĂ«s sĂ« shekullit XIX. âNuk do ta gjeni kĂ«tĂ« operĂ« nĂ« katalogĂ«t a veprat tjera tĂ« kompozitoritâ, ka thĂ«nĂ«. Pas njĂ« pune tejet tĂ« lodhshme tĂ« Trippett, tashmĂ« akti i parĂ« Ă«shtĂ« kompletuar. âDo tĂ« dirigjoj diçka qĂ« askush nuk e ka bĂ«rĂ« mĂ« pĂ«rparaâ, ka thĂ«nĂ« dirigjenti. âBĂ«het fjalĂ« pĂ«r diçka joshĂ«se, por qĂ« duhet tĂ« kesh shumĂ« pĂ«rgjegjĂ«siâ. / KultPlus.com
Kaq shumë kisha për të të thënë Po mbeta larg e larg mërguar Në këto ditë, e dashur Nënë, Më mirë ti më ke kuptuar.
PĂ«r ty dhuratĂ«n kam menduar Edhe punuar gjatâ e gjatĂ«, Porse mĂ« mbet kĂ«tu, nĂ« duar. Ti mbylle sytĂ« kĂ«tĂ« natĂ«.
Por ndjej se, duke e lexuar, Më zbutet dhimbje e kësaj zije. Mirësia jote e patreguar Më lidh me ty me mija fije. Edhe çdo natë e njëjta ëndërr
NĂ« Ă«ndĂ«rr ti mĂ« rri kaq larg Si mĂ« rreh zemra, ta dish! O NĂ«nĂ«, NĂ«nĂ«, vallĂ« sâdi Tek unĂ« si tĂ« vish? E njĂ«jta Ă«ndĂ«rr net pĂ«r net! Si mĂ« rreh zemra, ta dish! O NĂ«nĂ«, NĂ«nĂ«, pĂ«rse nuk do KĂ«tu, tek unĂ«, tĂ« vish? NĂ« fushat
Në qiell enden retë pafund, Në fushat fryjnë e fryjnë thëllime, Në fushat endet e endet gjithkund Fëmia i humbur i nënës sime. Në rrugë era fryn gjethet e thata, Në pemë zogu klith me vajtim, Atje, matanë malesh të larta, Ndodhet, diku, atdheu im./ KultPlus.com
Henrietta Lacks ishte njĂ« grua me ngjyrĂ«, e varfĂ«r, nĂ«nĂ« e pesĂ« fĂ«mijĂ«ve, qĂ« jetoi nĂ« shtetin e Virxhinias nĂ« AmerikĂ«, gjatĂ« viteve 1920â1951. Jeta e saj ishte e zakonshme, si ajo e shumĂ« grave tĂ« tjera, derisa nĂ« moshĂ«n vetĂ«m 31-vjeçare, u diagnostikua me njĂ« tumor agresiv. Ajo ndĂ«rroi jetĂ« shpejt, pa e ditur se çfarĂ« do tĂ« ndodhte mĂ« pas me trupin e saj.
GjatĂ« trajtimit nĂ« spitalin âJohns Hopkinsâ, mjekĂ«t morĂ«n mostra nga tumori i saj, pa lejen apo dijeninĂ« e saj, njĂ« praktikĂ« e zakonshme pĂ«r kohĂ«n dhe i dĂ«rguan nĂ« laboratorin e doktor George Otto Gey. Ajo qĂ« ndodhi me ato qeliza do tĂ« trondiste botĂ«n e mjekĂ«sisĂ«, pĂ«rcjellĂ« KultPlus.
Deri atëherë, asnjë qelizë njerëzore nuk kishte mbijetuar për më shumë se disa ditë jashtë trupit. Por qelizat e Henriettës ishin ndryshe, jo vetëm që mbijetuan, por nisën të shumoheshin pafundësisht. Ato ishin të pavdekshme.
KĂ«tyre qelizave iu dha njĂ« emĂ«r teknik: HeLa â duke marrĂ« dy shkronjat e para tĂ« emrit dhe mbiemrit tĂ« saj.
Qelizat HeLa u bënë themel i mijëra zbulimeve shkencore. Falë tyre u zhvillua vaksina kundër poliomelitit. U testuan ilaçe të reja. U arritën përparime në luftën kundër kancerit, HIV-it, infertilitetit. U studiuan sëmundjet gjenetike dhe madje u analizua sjellja e qelizave në hapësirë.
Por Henrietta⊠nuk e mësoi kurrë këtë. As familja e saj. Për dekada me radhë, askush nuk u tregoi atyre se një pjesë e saj jetonte ende, në miliarda qeliza të shpërndara në laboratorë të të gjithë botës.
Ajo u përdor pa leje, u harrua, u shpërfill. Por historia e saj sot është një simbol i fuqishëm: i racizmit sistemik në shkencë, i pabarazisë, i mungesës së së drejtës. Por edhe një kujtesë prekëse: Ndonjëherë, një jetë e padukshme mund të ndryshojë fatin e njerëzimit.
Henrietta nuk ishte shkencëtare. Nuk ishte mjeke. Ishte thjesht një grua, një njeri. Dhe pa e ditur, pa qenë asnjëherë në qendër të vëmendjes, u bë e përjetshme./KultPlus.com
Shorti i Botërorit 2026 në futboll do të zhvillohet më 5 dhjetor në Las Vegas, raportoi transmetuesi ESPN.
ESPN shtoi se Las Vegasi ishte vendi i mundshëm për shortin, por burime pranë vendit thanë se nuk do të zhvillohej atje.
Në vitin 1994, kur Shtetet e Bashkuara pritën për herë të fundit Kupën e Botës, shorti u mbajt në Qendrën e Konventave të Las Vegasit.
Ky vend është rezervuar tashmë për 5 dhjetor.
Organi qeverisës i futbollit FIFA nuk ka dhënë asnjë detaj në lidhje me shortin deri më tani.
Turneu i zgjeruar do të luhet në Shtetet e Bashkuara, Kanada dhe Meksikë me 48 ekipe nga 11 qershori deri më 19 korrik 2026.
Përveç tre organizatorëve të përfshirë drejtpërdrejt, 10 kombe janë kualifikuar deri më tani për Kupën e Botës.
Ato janë mbajtësit e titullit Argjentina, Brazili, Ekuadori, Zelanda e Re, Australia, Irani, Japonia, Koreja e Jugut dhe debutuesit Jordania dhe Uzbekistani.
Vetëm 42 nga 48 ekipet do të dihen deri në dhjetor.
Vendet rezervĂ« do tĂ« pĂ«rdoren nĂ« short pĂ«r gjashtĂ« ekipet e mbetura qĂ« do tĂ« kualifikohen nĂ«pĂ«rmjet ndeshjeve âplay-offâ nĂ« fillim tĂ« vitit 2026./ atsh/ KultPlus.com
NĂ« kuadĂ«r âRame Lahaj International Opera Festivalâ, mbrĂ«mĂ«, nĂ« ambientet e Fakultetit tĂ« Arteve nĂ« PrishtinĂ«, u zhvillua njĂ« mbrĂ«mje e veçantĂ« koncertale me pjesĂ«marrjen e tĂ« rinjve premtues nĂ« fushĂ«n e kĂ«ndimit operistik nĂ« koncertin âNew Generationâ. Duke nisur nga ora 19:30, zĂ«ri i pasionit, pĂ«rkushtimit dhe talentit u shpalos me elegancĂ« pĂ«rpara publikut, shkruan KultPlus.
Ky koncert prezantonte punën e masterclassit të veçantë të ofruar nga një prej yjeve të operës botërore, mjeshtri Ramon Vargas, i cili përmes përvojës së tij u dha të rinjve një mundësi të rrallë për të kultivuar më tej potencialin e tyre artistik.
Një punë një javore kulmoi me performancën e pjesëmarrësve të kësaj masterklase, një gjeneratë e re, por me pjekurinë dhe ambicien për të lënë gjurmë në skenat ndërkombëtare të operës. Programi, i kuruar me kujdes dhe elegancë, solli një mozaik të pasur operash klasike nga repertori ndërkombëtar.
Pas saj, Fiona Llapashtica u shfaq me elegancĂ«n lirike tĂ« âAch, ich fĂŒhlâsâ nga Die Zauberflöte tĂ«  Mozart. Valeria Beliman emocionoi publikun me interpretimin e ndjerĂ« tĂ« âEccomi in lieta vesta⊠Oh, quante volteâ nga opera I Capuleti e i Montecchi .
Laura Avila riktheu atmosferĂ«n me karakterin dramatik tĂ« âHeia, heia, in den Bergen ist mein Heimatlandâ tĂ« KĂĄlmĂĄn. MĂ« pas Sory Kim shkĂ«lqeu me âĂ strano⊠Ah, forsâĂš lui⊠Sempre liberaâ nga La Traviata e G. Verdit.
E pas tyre, Georgia Artemis mbushi sallĂ«n me solemnitetin e âCasta Divaâ nga opera Norma e  Bellinit.
PĂ«rmbyllja madhĂ«shtore i takoi duetit tĂ« Luis Hernandez-Luque dhe Valeria Beliman, tĂ« cilĂ«t sollĂ«n âCaro elisir sei mio⊠Esulti pur la barbaraâ nga Lâelisir dâamore e G. Donizettit, njĂ« interpretim i cili mbushi zemrat me dritĂ«n e shpresĂ«s dhe tĂ« sĂ« ardhmes sĂ« muzikĂ«s klasike.
Kjo mbrëmje, përveç se solli emocionin e kryeveprave të repertorit operistik, dëshmoi përpara publikut edhe potencialin e rrallë të gjeneratës së kësaj muzike në botë.
Pas këtij koncerti që ishte rezultat i punës së tij me gjeneratën e re, tenori Ramon Vargas, u shpreh për Kultlus se ndjehet i lumtur që ishte pjesë e RLIOF dhe se ky festival  është një mundësi e mirë për të ndryshuar jetën kulturore në Kosovë.
âIshte njĂ« eksperiencĂ« e mrekullueshme, jam i lumtur qĂ« mora pjesĂ«. Shprsoj qĂ« ky festival tĂ« rritet akoma mĂ« shumĂ« pĂ«rgjatĂ« viteve. Mendoj se kjo ide pĂ«r tĂ« ndihmuar gjeneratat e reja Ă«shtĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme dhe mendoj qĂ« Ă«pĂ«rmjet kĂ«tij festivali mund tĂ« bĂ«het njĂ« ndryshim i mirĂ« pĂ«r jetĂ«n kulturore nĂ« KosovĂ« dhe pĂ«r kĂ«tĂ« jam shumĂ« i lumtur. Mendoj qĂ« kjo gjeneratĂ« ka njĂ« potencial tĂ« rrallĂ« dhe informacionet qĂ« kanĂ« marrĂ« nĂ« kĂ«tĂ« kohĂ« kaq tĂ« shkurtĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« e rĂ«ndĂ«sishme dhe se do tâu ndihmojĂ« mĂ« tutje dhe do tĂ« jetĂ« njĂ« pĂ«rparĂ«si e madhe pĂ«r taâ, u shpreh Vargas.
Pasi performoi pjesĂ«n nga âBerberi i Seviljesâ tĂ« Rossinit, pĂ«r KultPlus foli Elvira Mazhiqi, e cila shpjegoi eksperiencĂ«n e saj nĂ« kĂ«tĂ« masterclass, si dhe pĂ«rvojĂ«n e saj me festivalin RLIOF.
âKjo Ă«shtĂ« hera ime e dytĂ« qĂ« vij nĂ« kĂ«tĂ« masterclass nĂ« kuadĂ«r tĂ« kĂ«tij festivali. KĂ«tĂ« herĂ« ka qenĂ« njĂ« nga mĂ« tĂ« mrekullueshmet ndonjĂ«herĂ«. PĂ«rjetuam njĂ« eksperiencĂ« shumĂ« tĂ« bukur me maestron, kemi mĂ«suar gjĂ«ra tĂ« reja qĂ« do tĂ« na ndihmojnĂ« gjatĂ« gjithĂ« karrierĂ«s tonĂ«â, tha Mazhiqi, duke falĂ«nderuar mĂ« tutje festivalin dhe organizatorĂ«t qĂ« ia mundĂ«suan tĂ« jenĂ« pjesĂ« e kĂ«saj eksperience.
Pjesë për të dytën herë në këtë festival mori edhe sopranoja Fiona Llapashtica. Ajo e përshkruan këtë pjesëmarrje si një eksperiencë të veçantë dhe që ka mësuar shumë nga maestro.
âUnĂ« kam qenĂ« pjesĂ«marrĂ«se e masterclassit edhe vitin e kaluar nĂ« kuadĂ«r tĂ« Rame Lahaj International Opera Festival, edhe kĂ«saj here ka qenĂ« njĂ« eksperiencĂ« shumĂ« e veçantĂ«. Maestro Vargas Ă«shtĂ« njĂ« artist qĂ« ka shumĂ« eksperiencĂ« dhe e ka mĂ«nyrĂ«n qĂ« tĂ« na japĂ« edhe neve eksperiencĂ«n e tij, pjesĂ« nga arritjet e tij, ishte vĂ«rtet njĂ« pĂ«rvojĂ« e veçantĂ«. VeprĂ«n qĂ« interpretova e dua shumĂ« sepse bĂ«het fjalĂ« pĂ«r dashurinĂ« dhe sjell ndjenja melankolieâ. theksoi Llapastica pĂ«r KultPlus.
Pas disa performancave në duet dhe solo, për KultPlus foli sopranoja Sory Kim, e cila përveç se foli për punën me maestro Vargas, u shpreh e mahnitur edhe nga mirëpritja që iu bë në Prishtinë.
âNuk kam qenĂ« asnjĂ«herĂ« nĂ« PrishtinĂ« mĂ« parĂ«, kisha pak shqetĂ«sime pĂ«r situatĂ«n, mirĂ«po Prishtina pĂ«r mua Ă«shtĂ« njĂ« qytet i mrekullueshĂ«m dhe njĂ« nga qytetet mĂ« romantike qĂ« kam qenĂ« ndonjĂ«herĂ«. ĂshtĂ« njĂ« kĂ«naqĂ«si e veçantĂ« tĂ« punoj me Ramon Vargas, Ă«shtĂ« njĂ« legjendĂ« por me kĂ«mbĂ« nĂ« tokĂ« nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, na ka mĂ«suar shumĂ« gjĂ«ra, isha e impresionuar nga gjithĂ« puna dhe jam shumĂ« e lumtur qĂ« isha pjesĂ« e sajâ, tha Kim.
Po ashtu, pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« PrishtinĂ« dhe nĂ« kuadĂ«r tĂ« kĂ«tij festivali interpretoi edhe tenori Luis Hernandes â Luque. Pas koncertit ai tha pĂ«r KultPlus se Ă«shtĂ« i lumtur qĂ« punoi me mjeshtrin e zĂ«rit Ramon Vargas, dhe vlerĂ«soi  lart po ashtu edhe festivalin dhe koncertin qĂ« prezantuan.
âJam shumĂ« i lumtur qĂ« isha pjesĂ« e kĂ«tij festivali dhe i kĂ«tij masterclassi, sepse kisha mundĂ«sinĂ« qĂ« tĂ« punoj sĂ«rish me maestro Vargas, i cili Ă«shtĂ« njĂ« prej tenorĂ«ve mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m tĂ« shekullit, ai Ă«shtĂ« njĂ« legjendĂ«, jam shumĂ« e fat sepse kisha mundĂ«sinĂ« qĂ« tĂ« punoj me tĂ« nĂ« VjenĂ«. Tani,kisha mundĂ«sinĂ« qĂ« tĂ« punoj me tĂ« pĂ«r njĂ« javë nĂ« kĂ«tĂ« festival tĂ« mrekullueshĂ«m, nĂ« kĂ«tĂ« qytet tĂ« bukur, ishte njĂ« eksperiencĂ« e jashtĂ«zakonshme pĂ«r muaâ, u shpreh Hernandes â Luque, duke shtuar se koncerti i sotĂ«m me gjithĂ« vĂ«shtirĂ«sitĂ« dhe teknikĂ«n e kĂ«rkuar, ishte mĂ« shumĂ« njĂ« mbrĂ«mje argĂ«timi e kĂ«naqĂ«sie.
NdĂ«rkaq, ju kujtojmĂ« se festivai âRame Lahaj International Opera Festivalâ, kĂ«tĂ« vit shĂ«noi edicionin e tij tĂ« pestĂ«. Me moton âĂndrra pa kufi, opera pa mureâ, RLIOF pĂ«rmbyllet me datĂ« 2 gusht me mbrĂ«mjen gala âRame Lahaj & Friendsâ./KultPlus.com
Italia ka njoftuar hapjen e një hetimi ndaj Meta-s, pas instalimit të një mjeti inteligjence artificiale në platformën WhatsApp. Autoriteti italian i konkurrencës argumenton se kjo veprimtari mund të përbëjë shkelje të rregullave evropiane të konkurrencës.
Sipas autoriteteve, në mars 2025, Meta vendosi të integronte shërbimin e saj të inteligjencës artificiale në WhatsApp, duke krijuar shqetësime se kombinimi i dy shërbimeve mund të ndikojë negativisht në tregun konkurrues.
Sipas hetuesve, ky veprim mund të zhvendosë klientelën drejt një tregu të kontrolluar nga Meta, jo përmes garës së lirë, por përmes dominimit të platformës.
Autoriteti italian thekson se ofrimi i dy shërbimeve në një paketë të vetme mund të dëmtojë konkurrentët e tjerë në treg. Nga ana e saj, Meta deklaroi se po bashkëpunon plotësisht me autoritetet dhe se inteligjenca artificiale në WhatsApp i jep miliona përdoruesve italianë mundësinë për të përdorur teknologjinë në një ambient të njohur dhe të besueshëm.
Roma po kryen hetimet në bashkëpunim me Komisionin Evropian, për të verifikuar nëse Meta ka shkelur ligjet evropiane të konkurrencës. Autoritetet italiane paralajmërojnë se përdoruesit mund të bëhen funksionalisht të varur nga AI-ja e Meta-s, pasi shërbimi përmirësohet me kalimin e kohës duke përdorur të dhënat personale, duke rritur kështu ndikimin dhe përfitimet ekskluzive të kompanisë.
Galeria e Artit Digjital nĂ« Korçë (GAD) sjell kĂ«tĂ« fundjavĂ« ekspozitĂ«n multimediale instalative âLost in Generationsâ (LIG).
LIG është një projekt artistik, një thirrje për reflektim mbi marrëdhëniet mes brezave dhe mënyrën sesi e shohim të kaluarën, të tashmen dhe të ardhmen. Ky projekt vjen si bashkëpunim i Satellite Zone dhe Galerisë së Artit Digjital në Korçë.
Ekspozita sjell përvoja dhe histori të vërteta njerëzore, duke u fokusuar në lidhjet, boshllëqet dhe kontradiktat mes brezave. Ajo eksploron kujtesën, trashëgiminë dhe emocionet që na formësojnë si individë dhe si shoqëri.
GAD fton të gjithë artdashësit të përfshihen në këtë eksperiencë të re, që të bën të humbasësh e njëkohësisht të rigjesh veten mes historive të kaluara e të tashme.
Ekspozita do të çelet pasditen e së premtes (1 gusht), me mbështetjen e Ministrisë së Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit./ atsh/ KultPlus.com
Më 30 korrik 1992, ndërroi jetë kompozitori i shquar shqiptar, Tonin Harapi.
Studenti dhe pjesĂ«marrĂ«si qĂ« nĂ« moshĂ« tĂ« hershme nĂ« formacionet orkestrale klerikale, do tĂ« ishte njĂ« nga muzikantĂ«t mĂ« frymĂ«zues tĂ« muzikologjisĂ« shqiptare. Pas lufte, nĂ« vitin 1947 u bĂ« pjesĂ« e Liceut Artistik tĂ« TiranĂ«s dhe figura e tij do tĂ« spikaste shpejt pĂ«r harmoninĂ« e tingujve tĂ« luajtur nĂ« piano. Harapi i pĂ«rket brezit tĂ« vonĂ« tĂ« studentĂ«ve shqiptarĂ«, qĂ« nuk mundĂ«n tâi pĂ«rfundonin studimet nĂ« Rusi pranĂ« konservatorit âĂajkovskiâ.
Pas ardhjes në atdhe, u bë pjesë e degës së kompozicionit pranë Konservatorit të Tiranës. Pjesët e kompozuara prej tij në piano do të mbahen mend jo vetëm nga studiuesit e fushës, por edhe nga studentë dhe shumë dashamirës të muzikës.
Titulli veprĂ«s sĂ« tij tĂ« fundit âRequiemâ do tĂ« rezultonte profetik, pasi do tĂ« vihej nĂ« skenĂ« vetĂ«m pas vdekjes sĂ« kompozitorit. Gjithashtu, pas vdekjes do tĂ« vlerĂ«sohej edhe pĂ«r meritat e tij artistike me dekoratĂ«n e lartĂ« âNderi i Kombitâ./atsh/ KultPlus.com
Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave kujtoi sot aktin e shkëputjes 74 vjet më parë të Kishës Katolike Shqiptare nga Vatikani.
Mes komuniteteve fetare në Shqipëri, ishte Kisha Katolike ajo që refuzonte të paraqiste një statut, që prej vitit 1929, për të shmangur shkëputjen nga Selia e Shenjtë e Vatikanit, si dhe nënshtrimin ndaj kontrollit të regjimit komunist të instaluar në vitin 1945. Pas një negocimi me tone të tendosura mes udhëheqjes komuniste dhe përfaqësuesve fetarë, më 30 korrik 1951, Kisha Katolike u shkëput nga Vatikani.
NĂ« ditĂ«t qĂ« pasuan, gazeta e pĂ«rditshme âZĂ«ri i Popullitâ, njoftonte pĂ«r konstituimin e njĂ« kishe kombĂ«tare, duke shigjetuar Vatikanin si njĂ« qendĂ«r spiunazhi dhe diversioni, qĂ« punonte nĂ« dĂ«m tĂ« vendit.
Miratimi i statutit ishte rezultat i konsultimeve disamujore mes qeverisë së përfaqësuar nga Mehmet Shehu dhe komunitetit katolik të prirë nga At Bernardin Shllaku. Një prej pikave më nevralgjike të negociatave ishte emërimi i ipeshkvinjve të bërë deri asokohe prej Selisë së Shenjtë.
Meqenëse propozimi për miratimin e emërimit të tyre nga qeveria, u hodh poshtë, përplasja ndaj Kishës Katolike përshkallëzoi me akuza për bashkëpunim me fashizmin. Në këto kushte At Shllaku u detyrua të nënshkruante statutin.
Ky statut kufizonte autonominë organizuese të kishës dhe ia kalonte kompetencat e papës, një organi të ri, Arqipeshkvisë me seli në Shkodër./atsh/ KultPlus.com
Me një fond prej mbi 8200 objektesh muzeale, prej të cilave 6400 janë ikona, MKAM është muzeu me koleksionin më të madh të ikonave në botë, një thesar i rrallë i trashëgimisë kulturore shqiptare dhe ndërkombëtare.
Lajmin e ka konfirmuar edhe vetë ministri i Ekonomisë, Kulturës dhe Inovacionit, Blendi Gonxhja, nëpërmjet një postimi në rrjetin social Facebook.
âKy projekt Ă«shtĂ« pjesĂ« e bashkĂ«punimit kulturor mes ShqipĂ«risĂ« dhe FrancĂ«s dhe do tĂ« pĂ«rfshihet gjithashtu nĂ« Komitetin Shkencor francez, duke thelluar shkĂ«mbimin mes institucioneve muzeale tĂ« tĂ« dy vendeveâ, shprehet ministri.
Ai e cilëson gjithashtu edhe si një hap i rëndësishëm drejt ndërkombëtarizimit të artit shqiptar, që afirmon Korçën si një qendër kyçe të artit mesjetar në Europën Juglindore.
NjĂ« pikturĂ« nga artisti spanjoll surrealist Salvador DalĂ, e gjetur gjatĂ« pastrimit tĂ« njĂ« shtĂ«pie, pritet tĂ« arrijĂ« njĂ« vlerĂ« deri nĂ« 30,000 paund, pasi ishte blerĂ« pĂ«r vetĂ«m 150 paund.
Ajo u zbulua në një shtëpi në Kembrixh dhe është identifikuar si një origjinale.
Një tregtar anonim arti e bleu atë dhe vepra e përzier mediatike do të dalë në ankand në muajin tetor.
Gabrielle Downie, njĂ« bashkĂ«punĂ«tore nĂ« shtĂ«pinĂ« e ankandeve Cheffins, u shpreh: âTĂ« kesh nĂ« duar njĂ« rizbulim tĂ« vĂ«rtetĂ« tĂ« njĂ« vepre nga njĂ« prej artistĂ«ve mĂ« tĂ« famshĂ«m nĂ« botĂ« dhe themeluesi i Surrealizmit Ă«shtĂ« njĂ« nder i madh.â Tregtari i artit qĂ« e bleu veprĂ«n zbuloi se ajo ishte ofruar mĂ« parĂ« pĂ«r shitje nĂ« Sothebyâs nĂ« vitet 1990, e atribuar plotĂ«sisht DalĂt.
âHumbja e njĂ« atribucioni Ă«shtĂ« mjaft e rrallĂ« nĂ« botĂ«n e artit modern, gjĂ« qĂ« e bĂ«n kĂ«tĂ« njĂ« rizbulim tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r studiuesit e DalĂt,â shtoi zonja Downie.
âKa qenĂ« njĂ« proces emocionues hulumtimi dhe autentifikimi i kĂ«saj pikture, dhe Ă«shtĂ« njĂ« dĂ«shmi e njohurive tĂ« thella tĂ« shitĂ«sit pĂ«r artin, fakti qĂ« ai ishte nĂ« gjendje tĂ« dallonte kĂ«tĂ« vepĂ«r nĂ« njĂ« shitje pastrimi shtĂ«pie.â
âNdĂ«rsa veprat e DalĂt janĂ« shpesh ndĂ«r mĂ« tĂ« njohurat vizualisht, kjo Ă«shtĂ« njĂ« pjesĂ« e pazakontĂ« qĂ« tregon njĂ« anĂ« tjetĂ«r tĂ« praktikĂ«s sĂ« tij artistike, nĂ« punimin me akuarel.â Vepra e artit, me titull âVecchio Sultanoâ, u zbulua nĂ« njĂ« shitje pastrimi shtĂ«pie nĂ« Kembrixh nĂ« vitin 2023.
Imazhi, i krijuar me akuarel dhe marker me majĂ« tĂ« butĂ«, paraqet njĂ« skenĂ« nga âTregimet e NjĂ« MijĂ« e NjĂ« NetĂ«veâ,pjesĂ« e njĂ« serie prej 500 punimesh qĂ« DalĂ kishte synuar tĂ« krijonte me tregime popullore nga Lindja e Mesme, me porosi tĂ« çiftit italian tĂ« pasur Giuseppe dhe Mara Albaretto.
Zonja Downie shpjegon se çifti fillimisht kishte ndĂ«rmend tĂ« porosiste DalĂn tĂ« ilustronte njĂ« BibĂ«l nĂ« vitin 1963, por me kĂ«mbĂ«nguljen e artistit, ai pĂ«rfundoi duke ilustruar skena nga â1001 NetĂ«â.
Mendohet se Dalà përfundoi vetëm 100 nga 500 veprat e planifikuara para se projekti të braktisej.
âPrej kĂ«tyre, gjysma mbetĂ«n nĂ« shtĂ«pinĂ« botuese Rizzoli dhe u dĂ«mtuan ose u humbĂ«n, 50 tĂ« tjerat qĂ«ndruan me familjen Albaretto dhe mĂ« vonĂ« u trashĂ«guan nga vajza e tyre, Christina, e cila ishte gjithashtu bija shpirtĂ«rore e DalĂt,â tha Downie.
âMĂ« sĂ« shumti mendohet se vepra nĂ« fjalĂ« vjen nga grupi i 50 veprave qĂ« ishin mbajtur dhe mĂ« pas humbur nga botuesit.â
Ajo Ă«shtĂ« certifikuar si autentike nga eksperti i DalĂt, Nicolas Descharnes, dhe ka njĂ« vlerĂ«sim paraprak pĂ«r shitje nga 20,000 deri nĂ« 30,000 paund.
Piktura do të dalë në shitje nga Cheffins më 23 tetor./BBC/KultPlus.com
Kryeministri i vendit, Albin Kurti, ka reaguar pasvendimit të  Administratës Trump për vazhdimin e Kompaktit të MCC për Kosovën.
PĂ«rmes njĂ« shkrimi nĂ« rrjetin social âFacebookâ, Kryeministri Kurti ka thĂ«nĂ« se Kosova Ă«shtĂ« njĂ« ndĂ«r shtetet e pakta pĂ«r tĂ« cilat financimi i programeve tĂ« MCC-sĂ« do tĂ« vazhdojĂ«.
âVazhdimi i Programit Kompakt tĂ« KorporatĂ«s sĂ« Sfidave tĂ« MijĂ«vjeçarit (MCC) pĂ«r KosovĂ«n nga administrata e Presidentit Donald Trump Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht i rĂ«ndĂ«sishĂ«m pĂ«r vendin tonĂ«. Edhe mĂ« shumĂ« tĂ« lumtur dhe krenarĂ« na bĂ«n fakti qĂ« Republika jonĂ« Ă«shtĂ« njĂ« ndĂ«r shtetet e pakta pĂ«r tĂ« cilat financimi i programeve tĂ« MCC-sĂ« do tĂ« vazhdojĂ«.
Jemi thellĂ«sisht e pĂ«rherĂ« mirĂ«njohĂ«s pĂ«r mbĂ«shtetjen e vazhdueshme tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s dhe angazhohemi çdo ditĂ« pĂ«r partneritet tĂ« fortĂ« e tĂ« besueshĂ«mâ, thuhet nĂ« shkrimin e Kryeinistrit Kurti./ KultPlus.com
Qendra Kombëtare e Kinematografisë ka prezantuar platformën e re dixhitale dhe rregulloren e re të aplikimit dhe financimit për projektet filmike e audiovizuale.
Në një takim me kineastë dhe aktorë të industrisë, drejtori i QKK-së, Jonid Jorgji, shpalosi strategjinë e re kombëtare për zhvillimin e industrive kreative dhe audiovizuale.
âQKK Ă«shtĂ« njĂ« institucion qĂ« financon filma, tani ka lindur nevoja qĂ« gama e financimeve tĂ« zgjerohet mĂ« tepĂ«r. Zgjerimi i mbĂ«shtetjes financiare pĂ«r serialet televizive, video-lojĂ«rat, realiteti virtual dhe i shtuar (VR/AR). Objektivi Ă«shtĂ« ndĂ«rtimi i njĂ« industrie audiovizuale tĂ« qĂ«ndrueshme, konkurruese dhe tĂ« integruar nĂ« tregun evropian. Ligji i ri pĂ«r audiovizualin Ă«shtĂ« nevojĂ« imediate dhe kemi nisur punĂ« paraprake. ShpresojmĂ« nĂ« shtator qĂ« tĂ« gjejmĂ« konsensus dhe miratohen me vendim tĂ« KĂ«shillit tĂ« Ministraveâ, tha Jorgji.
Ligji do tĂ« pĂ«rfshijĂ« edhe implementimin e mekanizmit âtax rebateâ qĂ« do tâu kthejĂ« deri nĂ« 31% tĂ« shpenzimeve produksioneve tĂ« huaja qĂ« xhirojnĂ« nĂ« ShqipĂ«ri.
NĂ« kĂ«tĂ« kontekst, do tĂ« krijohet âAlbanian Film Commissionâ, njĂ« strukturĂ« qĂ« do tĂ« ketĂ« pĂ«r detyrĂ« tĂ« promovojĂ« ShqipĂ«rinĂ« si destinacion filmik ndĂ«rkombĂ«tar dhe tĂ«rheqje tĂ« studiove si Netflix, Amazon dhe Disney.
Jorgji bëri të ditur se po diskutohen hapësira të dedikuara për studio të mëdha, mes tyre Kombinati Metalurgjik në Elbasan.
Rijetësimi i kinemave ekzistuese në vend dhe krijimi i një rrjeti të organizuar për shpërndarjen e filmit shqiptar është një tjetër pikë e parashikuar në strategji.
âShteti dhe bashki tĂ« ndryshme kanĂ« filluar tĂ« rijetĂ«sojnĂ« kinema, jo vetĂ«m nĂ« TiranĂ« por dhe nĂ« qytete tĂ« tjera. Do tĂ« krijojmĂ« njĂ« sistem, ku prodhimet shqiptare apo bashkĂ«prodhimet tĂ« qarkullojnĂ« nĂ« kĂ«to kinema dhe kĂ«shtu rrisim monetiziminm, tĂ« ardhurat qĂ« kĂ«ta filma sjellinâ, u shpreh kreu i QKK.
MbĂ«shtetje do tĂ« ketĂ« edhe pĂ«r programet mĂ«simore nĂ« shkolla tĂ« specializuara si âMarubiâ dhe âCatalystâ.
QKK Ă«shtĂ« pranĂ« finalizimit tĂ« njĂ« marrĂ«veshjeje dypalĂ«she me CNC-nĂ« franceze pĂ«r bashkĂ«prodhime, si dhe pjesĂ« e iniciativĂ«s rajonale âBalcanicaâ qĂ« pĂ«rfshin ShqipĂ«rinĂ«, KosovĂ«n, Malin e Zi dhe MaqedoninĂ« e Veriut.
Strategjia e re dhe rregulloret e përmirësuara synojnë të krijojnë një klimë të hapur, transparente dhe gjithëpërfshirëse, duke e pozicionuar Shqipërinë si një qendër dinamike të industrisë audiovizuale në Ballkan.
NĂ« Kolorado, njĂ« kompani e re me emrin Radia ka marrĂ« pĂ«rsipĂ«r njĂ« nga projektet mĂ« ambicioze tĂ« aviacionit modern, ndĂ«rtimin e aeroplanit mĂ« tĂ« madh nĂ« botĂ«, tĂ« quajtur WindRunner. Ky avion gjigant nuk Ă«shtĂ« njĂ« krijim i Boeing apo Airbus, por i njĂ« kompanie qĂ« nuk ka ndĂ«rtuar kurrĂ« mĂ« parĂ« njĂ« avion. Ideatori i kĂ«tij projekti Ă«shtĂ« Mark Lundstrom, njĂ« sipĂ«rmarrĂ«s dhe inxhinier aeronautik, i cili themeloi Radia nĂ« vitin 2016 pas njĂ« âeureka momentiâ qĂ« lidhej me energjinĂ« e erĂ«s.
Problemi që ai synon të zgjidhë është transporti i fletëve të mëdha të turbinave të erës për përdorim në tokë.
Aktualisht, fletët e instaluara në det mund të arrijnë gjatësinë 100 metra, ndërsa ato në tokë kufizohen në rreth 70 metra, për shkak të vështirësive logjistike. Ky kufizim pengon përparimin ekonomik të energjisë nga era në tokë. Lundstrom beson se nëse ky kufizim hiqet, potenciali i tokës për prodhim energjie me erë mund të dyfishohet apo trefishohet në SHBA, dhe të ndërtohen miliona turbina të mëdha në mbarë botën deri në vitin 2050.
Për të realizuar këtë vizion, Radia ka mbledhur mbi 150 milionë dollarë financim dhe ka tërhequr partnerë me përvojë në industrinë ajrore. WindRunner është projektuar për të transportuar fletë të turbinave deri në 105 metra të gjata, duke u ulur në pista të thjeshta pranë fermave me erë. Ai do të jetë 108 metra i gjatë dhe me një hapje krahësh prej 80 metrash, duke pasur një kapacitet të brendshëm shumë më të madh se Antonov An-225, avioni më i madh ndonjëherë i ndërtuar deri tani.
MegjithatĂ«, WindRunner nuk do tĂ« ketĂ« rreze ndĂ«rkontinentale â do tĂ« mund tĂ« fluturojĂ« deri nĂ« 2,000 kilometra dhe do tĂ« mbajĂ« njĂ« ngarkesĂ« prej 74 tonĂ«sh. Kjo e kufizon pĂ«rdorimin e tij nĂ« rajone si Amerika e Veriut, Europa dhe Amerika e Jugut. PĂ«r mĂ« tepĂ«r, njĂ« sfidĂ« e madhe mbetet fakti qĂ« Radia nuk ka ndĂ«rtuar kurrĂ« mĂ« parĂ« njĂ« avion. Deri mĂ« tani, kanĂ« testuar vetĂ«m njĂ« model tĂ« vogĂ«l tĂ« WindRunner nĂ« njĂ« tunel ere, ndĂ«rsa planet janĂ« qĂ« fluturimi i parĂ« i plotĂ« tĂ« ndodhĂ« para fundit tĂ« dekadĂ«s.
Në vend të një prototipi tradicional, kompania planifikon të përdorë mjetet dixhitale të projektimit për të kaluar direkt në ndërtimin e disa avionëve testues në madhësi reale. Për të shmangur vonesat dhe kostot e mëdha të certifikimit, Radia po synon të përdorë sa më shumë komponentë ekzistues të certifikuar. Deri tani janë përzgjedhur partnerë për trupin dhe krahët, por mungon ende njoftimi zyrtar për furnizuesin e motorëve, edhe pse është thënë se është zgjedhur një motor i certifikuar dhe do të shpallet së shpejti.
Radia thotë se ky avion nuk do të kërkojë ndryshime në infrastrukturë apo rregullore, gjë që përjashton përdorimin e balonave ajrore si alternativë. Megjithatë, disa ekspertë janë skeptikë. Analisti i aviacionit Chris Pocock thotë se WindRunner nuk është tërheqës për tregun ndërkombëtar për shkak të rrezes së kufizuar dhe shpreh dyshime për mungesën e kapitalit të mjaftueshëm. Ai gjithashtu mendon se Radia ka qenë shumë shpejt për ta hedhur poshtë idenë e balonave hibride, që sipas tij mund të zhvillohen për të mbajtur ngarkesa të krahasueshme.
Projekti gjithashtu Ă«shtĂ« pĂ«rballur me sfida politike, veçanĂ«risht nĂ« SHBA ku presidenti Trump e ka quajtur energjinĂ« nga era âmbeturinĂ«â dhe ka nxjerrĂ« urdhra ekzekutivĂ« kundĂ«r zgjerimit tĂ« saj. MegjithatĂ«, nevoja pĂ«r siguri energjetike dhe pĂ«rparĂ«sitĂ« ekonomike tĂ« turbinave nĂ« tokĂ« mund tĂ« krijojnĂ« njĂ« terren tĂ« favorshĂ«m pĂ«r kĂ«tĂ« projekt.
Në maj të vitit 2025, Radia nënshkroi një marrëveshje me Departamentin Amerikan të Mbrojtjes për të shqyrtuar përdorimin e WindRunner për transport ushtarak. Edhe pse kjo u pa si një devijim nga tregu i energjisë, kompania deklaroi se misioni i saj kryesor mbetet shërbimi ndaj industrisë së erës. Sipas tyre, interesimi për investime të reja është i madh dhe faza e ardhshme e financimit tashmë po përgatitet.
Gjithsesi, certifikimi i një aeroplani të ri mbetet një proces i gjatë, i shtrenjtë dhe i ndërlikuar, sidomos për një kompani të re pa përvojë në ndërtim avionësh. Për më tepër, lajmi se Boeing mund të rifillojë prodhimin e C-17, një avion transportues ushtarak, mund të rrisë konkurrencën në tregun e ngarkesave të mëdha ajrore.
Radia beson se kĂ«rkesa Ă«shtĂ« e mjaftueshme pĂ«r tĂ« dy avionĂ«t, por mbetet pĂ«r tâu parĂ« nĂ«se WindRunner do tĂ« arrijĂ« tĂ« fluturojĂ« pĂ«rpara se ndonjĂ« model rival tĂ« dalĂ« nga linja e prodhimit./BBC/ KultPlus.com
Romani âTundimi i fundit i Krishtitâ, i konsideruar si kryevepĂ«r nga kritikĂ«t nĂ« mbarĂ« botĂ«n, Ă«shtĂ« njĂ« interpretim laik i Ungjillit. I botuar pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« vitit 1955, nĂ« tĂ« rrĂ«fehet jeta e Jezu Krishtit nga perspektiva e vetĂ« Jezuit. Kazantzakis, ky gjigand i letĂ«rsisĂ« moderne rrĂ«fen dashurinĂ« dhe pasionin e njĂ« njeriu çfarĂ«do: Jezuit tĂ« Nazaretit. Teza qendrore e librit Ă«shtĂ« qĂ« Jezui, megjithĂ«se i lirĂ« nga mĂ«kati, ishte i prekur nga frika, dyshimi, depresioni, ngurrimi dhe epshi.
KultPlus ua sjell në vijim një fragment të pjesës përmbyllëse të veprës, që në njëfarë forme, e rrënon edhe vetë rrënimin që i bën Kazantzakis figurës hyjnore kristiane:
Pleqtë u ngritën duke gulçuar; zgjasnin grushtet drejt Jezuit, që, rënë përmbys, me krahët hapur, zinte gjithë oborrin.
-Burrec! Dezertor! Tradhtar! â i bĂ«rtisnin njĂ« nga njĂ«. â Burrec! Dezertor! Tradhtar! â derisa u zhdukĂ«n me radhĂ«.
Jezui zgurdullonte sytë me ankth, vështronte; kishte mbetur vetëm; qenë zhdukur oborri dhe shtëpia, pemët, portat e katundit, katundi, vetëm nën këmbë kishte gurë të përgjakur; gurë, kurse tutje, më poshtë, me mijëra krerë njerëzish.
Mblodhi gjithĂ« forcat, pĂ«r ta parĂ« ku ndodhej, kush ishte, pse ndiente aq dhimbje; donte ta shpinte klithmĂ«n deri nĂ« fund, tĂ« bĂ«rtiste Lama sabakthaniâŠ, bĂ«ri tĂ« lĂ«vizte buzĂ«t, nuk ia doli dot; iu morĂ«n mendtĂ«, po rrĂ«zohej e po humbiste brenda mendjes sĂ« vetâŠ
Por, papritmas, tek rrëzohej dhe humbiste, dikujt, poshtë, në tokë, iu dhimbs, siç duket; përpara tij u zgjat një kallam, në majë kishte një copë sfungjer të zhytur në uthull, i preku buzët dhe flegrat. Mbushi mushkëritë me erën e thartë, u përmend; i gufoi kraharori, vështroi qiellin dhe klithi me një britmë të thekshme:
âLama sabakthani!
       dhe, menjëherë, vari kokën i rraskapitur.
Ndiente dhimbje të tmerrshme në duar, në këmbë dhe në zemër; sytë iu qartësuan, pa kurorën më gjemba, gjakun, kryqin; nëpër diellin e errësuar, shndrinë dy vathë të artë dhe dy radhë dhëmbësh të bardhë e të mprehtë; u dëgjua një e qeshur e freskët, qesëndisëse, vathët dhe dhëmbët u tretën; Jezui mbeti varur në ajër, krejt fillikat.
Tundi kokën dhe, në çast, u kujtua ku ndodhej, kush ishte dhe pse kishte dhimbje; e rrëmbeu një ngazëllim i egër e i harbuar; jo, jo, nuk ishte burrec, dezertor, tradhtar; jo, jo, gjendej i gozhduar në kryq, kishte qëndruar ndershmërisht deri në fund, e kishte mbajtur fjalën; në çastin kur bërtiste Eli! Eli!, kishte rënë rrufe dhe ai kishte humbur ndjenjat, pastaj e kishte rrëmbyer Tundimi dhe e kishte mashtruar; gëzimet, martesat, fëmijët, të gjitha këto qenë të gënjeshtërta; të gënjeshtërt edhe plakaruqët e rrënuar që e quanin burrec, dezertor, tradhtar; të gjitha, të gjitha qenë shajni të të Paudhit! Dishepujt e tij janë shëndoshë si molla, morën tokën dhe detet, po shpërndajnë Lajmin e Mirë. Gjithçka ndodhi sikundër duhej të ndodhte, lavdi Zotit!
Lëshoi një britmë ngadhënjimtare:
âU krye!
        dhe ishte njëlloj sikur thoshte: Tani fillon gjithçka./KultPlus.com
 Revista prestigjioze franceze e udhĂ«timeve, âEscapadeâ i ka kushtuar njĂ« artikull tĂ« veçantĂ« ShqipĂ«risĂ«.
Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit, Mirela Kumbaro përcolli sot, artikullin e revistës franceze, që e cilëson Shqipërinë si një destinacion të ri në qendër të hartës së turizmit të qëndrueshëm.
Sipas Kumbaros, revista âEscapadeâ e paraqet ShqipĂ«rinĂ«, si yllin e ri tĂ« turizmit tĂ« qĂ«ndrueshĂ«m, mes natyrĂ«s sĂ« paprekur, kulturĂ«s autentike dhe mikpritjes tradicionale.
âNjĂ« tjetĂ«r dĂ«shmi se kĂ«to vlera po e kthejnĂ« ShqipĂ«rinĂ« nĂ« destinacionin qĂ« po frymĂ«zon udhĂ«tarĂ«t, e sidomos ata francezĂ«, tĂ« cilĂ«t janĂ« ndĂ«r grupet me rritjen mĂ« tĂ« lartĂ«â, tha Kumbaro.
Ministrja e Turizmit dhe Mjedisit theksoi se 107 mijë vizitorë nga Franca janë mirëpritur 6 muajt e parë të vitit 2025, ose rritje me 44% krahasuar me vitin e kaluar.
Gjatë muajit qershor 2025, u shënua një rritje e ndjeshme e lëvizjeve së shtetasve shqiptarë dhe të huaj, duke reflektuar një sezon turistik të gjallëruar dhe një interes të shtuar për vendin.
Sipas të dhënave zyrtare, në territorin shqiptar kanë hyrë gjithsej 2.062.775 shtetas, një rritje prej 7,6% krahasuar me të njëjtin muaj të vitit të kaluar.
Kjo rritje është ndikuar nga një numër i lartë i turistëve të huaj, por edhe nga lëvizjet e shtetasve shqiptarë, të cilët në masë janë rikthyer për pushime apo vizita familjare.
Nga kjo shifër, 733.571 janë shtetas shqiptarë që kanë hyrë në vend, një numër që përfaqëson një rritje prej 8,5% krahasuar me qershorin e vitit 2024. Kjo lëvizje pritet të jetë ndikuar nga sezoni veror dhe kthimi i emigrantëve për të kaluar pushimet pranë familjeve të tyre.
Nga ana tjetër, hyrjet e shtetasve të huaj në Shqipëri kanë arritur në 1.329.204, me një rritje prej 7,1% krahasuar me të njëjtën periudhë të një viti më parë, duke konfirmuar tendencën e rritjes së Shqipërisë si një destinacion i preferuar turistik në rajon.
Të dhënat e INSTAT-it tregojnë se 94% e të huajve vijnë nga kontinenti evropian. Brenda këtij kontingjenti, Evropa Jugore zë vendin kryesor me 70% të hyrjeve, duke u ndjekur nga Evropa Perëndimore dhe ajo Qendrore/Lindore, secila me nga 11%.
Kryeqyteti sonte bëhet skenë e një ngjarjeje të jashtëzakonshme kulturore, ku ylli botëror i operës, Anita Rachvelishvili, do të performojë për herë të parë në Prishtinë në kuadër të Festivalit Ndërkombëtar të Operës Rame Lahaj.
Koncerti mbahet në ora 20:30, në hapësirën e jashtme të Bibliotekës Kombëtare të Kosovës, që për një natë do të shndërrohet në një ambient të hapur nën yje, duke sjellë emocione të fuqishme për publikun artdashës. Me një repertor që përfshin arie të mëdha operistike dhe këngë nga Italia, Gjeorgjia dhe Argjentina, Rachvelishvili do të udhëheqë një udhëtim muzikor që bashkon kultura dhe ndjenja nga e gjithë bota.
E shoqëruar nga Ansambli i Festivalit Rame Lahaj dhe nën drejtimin e dirigjentit të njohur Nikoloz Rachveli, kjo mbrëmje pritet të jetë një festë e pasionit për artin dhe një përvojë që vendos Prishtinën në hartën e skenave të rëndësishme ndërkombëtare të muzikës operistike.
Hyrja në koncert është falas dhe të gjithë qytetarët janë të ftuar të bëhen pjesë e kësaj mrekullie artistike./KultPlus.com