Në një botë gjithnjë e më të lidhur, ku teknologjia dhe bankat digjitale dominojnë tregun financiar, ekziston ende një sistem tradicional e i fuqishëm që funksionon përtej bankave dhe pa nevojën e ndonjë dokumentacioni zyrtar: Hawala.
Ky sistem, i përdorur prej shekujsh në vendet e Lindjes së Mesme, Azisë Jugore, Afrikës së Veriut dhe më gjerë, është një formë informale e transferimit të parave, që mbështetet në besimin personal, jo në institucionet financiare.
ĂfarĂ« Ă«shtĂ« Hawala?
Hawala Ă«shtĂ« njĂ« sistem alternativ pĂ«r transferimin e parave, ku nuk ka lĂ«vizje fizike tĂ« parave dhe as ndonjĂ« regjistrim zyrtar tĂ« transaksionit. NĂ« vend tĂ« kĂ«saj, paratĂ« kalojnĂ« pĂ«rmes njĂ« rrjeti agjentĂ«sh tĂ« njohur si âhawaladarĂ«â, tĂ« cilĂ«t merren me dĂ«rgimin dhe pranimin e shumave tĂ« parave nĂ« mĂ«nyrĂ« diskrete.
PĂ«r shembull, njĂ« person nĂ« Kanada dĂ«shiron tĂ« dĂ«rgojĂ« para nĂ« Pakistan. Ai i jep shumĂ«n njĂ« hawaladari nĂ« qytetin e tij. Ky hawaladar e njofton njĂ« tjetĂ«r nĂ« Pakistan qĂ« tâia japĂ« shumĂ«n marrĂ«sit. MarrĂ«si i parave i tĂ«rheq ato menjĂ«herĂ«, ndĂ«rsa hawaladarĂ«t rregullojnĂ« borxhet mes tyre mĂ« vonĂ«, shpesh pĂ«rmes tregtisĂ« ose shkĂ«mbimeve tĂ« tjera financiare.
Pse përdoret?
Hawala ka disa përparësi që e bëjnë tërheqës për shumë njerëz:
ShpejtĂ«si â Transaksionet bĂ«hen pothuajse nĂ« kohĂ« reale.
Tarifa tĂ« ulĂ«ta â Shpesh mĂ« tĂ« lira se bankat tradicionale ose shĂ«rbimet si Western Union.
Diskrecion â Nuk kĂ«rkohet ID ose dokumente zyrtare.
Qasje pĂ«r tĂ« gjithĂ« â I pĂ«rshtatshĂ«m pĂ«r komunitetet qĂ« nuk kanĂ« akses nĂ« sistemet bankare moderne.
Për këto arsye, hawala është mjaft popullor në zonat rurale, mes emigrantëve dhe në rastet ku njerëzit nuk i besojnë bankave.
Rreziqet dhe kontestet ligjore
Megjithëse vetë koncepti i hawala-s nuk është kriminal, ai shpesh ndodhet në zonë të errët ligjore. Në disa vende, hawala është plotësisht i paligjshëm; në të tjera, ai lejohet vetëm nëse agjentët regjistrohen dhe raportojnë transaksionet.
Për shkak të mungesës së dokumentimit dhe transparencës, hawala është përdorur edhe për pastrim parash, financim të terrorizmit, dhe aktivitetet e paligjshme ndërkombëtare. Kjo ka bërë që shumë autoritete financiare dhe agjenci ndërkombëtare të ndjekin nga afër rrjetet hawala dhe ta lidhin me krimin e organizuar.
PĂ«rfundim
Hawala mbetet njĂ« fenomen unik nĂ« botĂ«n financiare moderne â njĂ« sistem qĂ« mbĂ«shtetet jo te teknologjia, por te besimi mes njerĂ«zve. Ai Ă«shtĂ« dĂ«shmi e mĂ«nyrĂ«s sesi strukturat tradicionale arrijnĂ« tĂ« mbijetojnĂ« pĂ«rkrah zhvillimeve globale. MegjithatĂ«, sfida kryesore Ă«shtĂ« balancimi mes pĂ«rfitimeve tĂ« tij praktike dhe rrezikut qĂ« paraqet pĂ«r sigurinĂ« financiare ndĂ«rkombĂ«tare. Prandaj, diskutimi rreth hawala-s mbetet aktual dhe kompleks.
ĂfarĂ« ndodhi sot?
SPAK ka zbuluar dhe goditur njĂ« rrjet kriminal tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« trafik droge dhe pastrim parash, pĂ«rmes sistemit âHawalaâ.
Sipas njoftimit zyrtar nga SPAK, nga veprimet hetimore të kryera gjatë hetimeve paraprake dhe ato të kryera nga autoritetet e drejtësisë zvicerane, janë mbledhur provat e nevojshme, të cilat kanë provuar faktin se personat nën hetim E.F, B.F dhe P.K, në bashkëpunim me njëri tjetrin, si dhe në bashkëpunim me disa persona të tjerë që janë me banim në Luzern, Zvicër, në formën e grupit të strukturuar kriminal, kanë organizuar dhe kanë bërë të mundur funksionimin e një sistemi informal të transferimit të parave. Përmes këtij sistemi kanë transferuar dhe kanë transportuar nga Zvicra për në Shqipëri, sasi të konsiderueshme të parave që kanë pasur si burim të origjinës së tyre aktivitetet e trafikimit dhe të tregtimit të lëndëve narkotike në territorin e Zvicrës apo në vende të tjera.
Ky sistem informal i transferimit tĂ« parave, i njohur me emĂ«rtimin âHawalaâ, iu ka mundĂ«suar personave nĂ«n hetim dhe personave tĂ« tjerĂ« tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« aktivitetet kriminale, tĂ« transferonin nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« shpejtĂ«, shuma monetare nga Zvicra nĂ« ShqipĂ«ri, pĂ«r njĂ« periudhĂ« disa vjeçare, tĂ« paktĂ«n prej vitit 2020 dhe nĂ« vazhdim.
Personat e interesuar për transferimin e parave (dërguesit e parave) dorëzonin paratë që kishin origjinë kriminale tek bashkëpunëtorët e grupit kriminal me banim në Zvicër, duke i informuar ata për emrin e personit që ishte pritësi i shumave të parave në Tiranë.
Bashkëpunëtorët e grupit kriminal me banim në Zvicër menjëherë sapo kryhej depozitimi i parave njoftonin bashkëpunëtorët e tyre në Tiranë, personin nën hetim E.F, i cili është edhe drejtuesi i këtij grupi kriminal, për shumën e depozituar të parave dhe emrin e personit i cili ishte pritësi i parave në Tiranë. Më pas, personi nën hetim E.F, në bashkëpunim me personat nën hetim B.F dhe P.K, dorëzonin sasinë e njëjtë të parave që ishtë depozituar te bashkëpunëtorët e tyre në Zvicër, tek personat që ishin pritësit e shumave në Tiranë.
Në këtë mënyrë mundësohej transferimi i parave në një kohë shumë të shpejtë, pa qënë e nevojshme që të kryhej transportimi i menjëhershëm fizik i parave nga Zvicra në Shqipëri, si dhe njëkohësisht bëhej e pamundur për agjencitë e zbatimit të ligjit, rregjistrimi i transfertave të parave, identifikimi i personave dërgues dhe pritës të parave, si dhe verifikimi i burimit të parave që transferoheshin.
The post Transferta ilegale me sistemin Hawala: Si u pastruan miliona euro nga Zvicra në Shqipëri dhe çka zbuloi SPAK? appeared first on Telegrafi.
Login
