Evropianët dhe britanikët janë aktualisht në duart e Donald Trump sa i përket çështjes së Ukrainës, dhe momenti i së vërtetës po afrohet.
Armëpushimi është hedhur poshtë, aq sa Mbretëria e Bashkuar dhe aleatët në kontinent nuk e përmendin më fare në deklaratat e tyre, edhe pse deri para dy ditësh ishte një kërkesë thelbësore.
Por vendimi i presidentit amerikan ka qenë i qartë, dje në mëngjes, gjatë një telefonate herë pas here të tensionuar me Macron-in, Starmer-in, Merz-in, Meloni-n; sekretarin e NATO-s Rutte, Von der Leyen-in dhe Costa-n për BE-në; presidentin finlandez Stubb dhe atë polak Nawrocki, në vend të kryeministrit pro-evropian Tusk.
Mesa duket, Trump nuk e do mĂ« Tusk-un nĂ« bisedat transatlantike, duke preferuar nĂ« vend tĂ« tij presidentin âMAGAâ, populist dhe mikun e tij.
Liderët evropianë përballë Trump-it
NĂ« kryeqytetet evropiane dhe nĂ« NATO ka nisur tĂ« pĂ«rhapet paniku. SĂ« pari, bindja se Trump âi jep gjithmonĂ« tĂ« drejtĂ« atij qĂ« flet i fundit me tĂ«â, d.m.th. Putinit.
Pastaj, New York Times shkroi se presidenti amerikan ka ftuar edhe liderët evropianë, bashkë me Zelensky-n, në Uashington të hënën.
Deri mbrëmë, Starmer, Macron, Meloni dhe të tjerët po shqyrtonin dilemën. Lënia e Zelensky-t vetëm përballë Trump-it, në një rikthim të mundshëm të skenës në Zyrën Ovale të muajit shkurt, do të ishte një rrezik i madh. Sidomos, duke pasur parasysh se çfarë kërkesash ekstreme mund të bëjë Trump në emër të Putin-it, përfshirë dorëzimin e rajoneve të tëra si Donetsku apo njohjen e rusishtes si gjuhë zyrtare.
PĂ«r mĂ« tepĂ«r, tani qĂ« liderĂ«t evropianĂ« janĂ« tĂ« ftuar nga vetĂ« Trump, mosprania e tyre do tĂ« ishte e dĂ«mshme, duke qenĂ« se ata vazhdojnĂ« tĂ« deklarojnĂ« se âasnjĂ« paqe nuk mund tĂ« arrihet pa pĂ«rfshirjen e UkrainĂ«sâ. PĂ«r mĂ« tepĂ«r, njĂ« takim i mundshĂ«m trepalĂ«sh Trump-Putin-Zelensky duhet tĂ« ndodhĂ« nĂ« EvropĂ«.
Por edhe liderët evropianë janë të ekspozuar ndaj të njëjtit rrezik si Zelensky, dhe nëse ndodh një përballje brenda Shtëpisë së Bardhë, kjo mund të çojë në një përçarje të rëndë mes vendeve perëndimore. Prandaj, po shqyrtohet mundësia që në Uashington të shkojë vetëm një përfaqësues evropian në emër të të gjithëve.
Optimizëm për fundin e luftës
MegjithatĂ«, ka edhe optimizĂ«m. NjĂ« lider zakonisht i kujdesshĂ«m si Starmer tha: âFundi i luftĂ«s nĂ« UkrainĂ« nuk ka qenĂ« kurrĂ« kaq pranĂ«.â
Edhe liderët e tjerë evropianë, nga Merz te Stubb e deri te vetë Meloni, konfirmojnë: Trump ka dhënë miratimin për garanci sigurie për Kievin.
âPĂ«r çdo lloj marrĂ«veshjeje,â shtoi Starmer.
Jo vetĂ«m nĂ« drejtim tĂ« zgjerimit tĂ« mbrojtjes dhe ushtrisĂ« ukrainase, por edhe nĂ« njĂ« formĂ« tĂ« ânenit 5â, pĂ«r mbrojtjen e UkrainĂ«s.
Ukraina do të mbetet zyrtarisht jashtë NATO-s, por do të mbrohet nga aleatët, veçanërisht nga SHBA-të në rast sulmesh të ardhshme nga Moska.
Ky Ă«shtĂ« njĂ« moment kyç edhe pĂ«r tĂ« ashtuquajturĂ«n âKoalicioni i tĂ« VullnetshmĂ«veâ, tĂ« cilin Trump e ka pĂ«rmendur nĂ« bisedat para samitit nĂ« AlaskĂ«, dhe qĂ« tani duket se po bĂ«het realitet.
Jo vetëm kaq: në Anchorage, sipas burimeve të informuara në Londër, Putin ka dhënë miratimin e tij për praninë e trupave perëndimore në Ukrainë.
NĂ«se kjo Ă«shtĂ« e vĂ«rtetĂ«, do tĂ« pĂ«rbĂ«nte njĂ« kthesĂ« historike dhe njĂ« sukses pĂ«r Starmer, Macron, Merz dhe dhjetĂ«ra vende tĂ« tjera tĂ« âtĂ« tĂ« vullnetshmĂ«veâ, qĂ« kĂ«rkojnĂ« tĂ« menaxhojnĂ« periudhĂ«n pas luftĂ«s nĂ« UkrainĂ«.
Evropa dhe plani për Ukrainën
Nuk është rastësi që dje, liderët e Koalicionit në një deklaratë të përbashkët ritheksuan bindjen se Ukraina duhet të anëtarësohet si në BE ashtu edhe në NATO.
Sot, ata do të zhvillojnë një video-konferencë për të përpunuar detajet përfundimtare të një plani që është përgatitur prej javësh, përpara një angazhimi të mundshëm të drejtpërdrejtë në terren me trupa perëndimore në Kiev. Këto forca me shumë mundësi nuk do të jenë një forcë paqeruajtëse e plotë ose e stacionuar në qytete dhe infrastrukturë, të paktën fillimisht.
MĂ« shumĂ« gjasa ka qĂ« tĂ« jenĂ« trupa âsigurueseâ, qĂ« do tĂ« mbĂ«shtesin forcat ukrainase dhe sidomos do tĂ« ofrojnĂ« mbulim ajror. Sipas vetĂ« anĂ«tarĂ«ve tĂ« Koalicionit, pĂ«rfshirĂ« edhe Melonin, kĂ«to trupa do tĂ« kenĂ« njĂ« ârol aktivâ.
Sepse një nga qëllimet kryesore të Koalicionit është kthimi i shpejtë në normalitet i Ukrainës, ose i asaj që do të mbetet prej saj pas kërkesave dhe copëtimit të imponuar nga Putin-i.
Një paqe që ndoshta nuk do të jetë e drejtë, siç kërkojnë evropianët, por që mund të jetë e qëndrueshme. / abcnews.al /